MINGGU KESEDARAN KUSTA

KE ARAH PENGESANAN DAN RAWATAN AWAL KUSTA

CEGAH KECACATAN KEKAL

Penyakit berjangkit kronik ,disebabkan oleh Mycobacterium leprae yang memberi kesan buruk kepada saraf, kulit dan membran mukus

Penyakit ini boleh disembuhkan dengan rawatan

APA ITU KUSTA (LEPROSY)

Dunia telah lama menemui “multi drug therapy” (MDT) yang berkesan dan untuk menyembuhkan pesakit kusta dan dibekal melalui WHO

Namun begitu masih ramai lagi pesakit kusta di seluruh dunia yang belum dikesan dan disembuhkan.

Penyakit ini berjangkit dengan cara jangkitan daripada seseorang kepada seseorang melalui titisan udara yang mengandungi kuman Mycobacterium leprae disedut melalui sistem pernafasan.

? skin errosion or sexual transmited

Namun ia memerlukan masa pengeraman yang lama iaitu sehingga 10 hingga 15 tahun sehingga pengidapnya sukar dikesan awal.

CARA JANGKITAN

CARA JANGKITAN KUSTA (LEPROSY)

armadillos

Kawasan endemik Persekitaran dan Imuniti Kontak terdekat pesakit kusta

RISIKO JANGKITAN

Kusta merupakan penyakit kuno yang telah pun dikesan sejak 600 tahun sebelum Masihi yang menyebabkan kematian dan kecacatan berjuta-juta orang.

Penemuan ubatan penyembuhan penyakit kusta pada tahun 1981 telah memberi harapan baru di mana lebih dari 16 juta pesakit telah disembuhkan.

Pada tahun 1991 Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) telah melancarkan Program Eliminasi Kusta dengan sasaran kadar prevalen kurang dari satu (1) kes kusta bagi setiap 10,000 penduduk menjelang tahun 2000.

EPIDEMIOLOGI

Malaysia telah berjaya mencapai sasaran ini pada tahun 1994 di mana kadar prevalen kes kusta ketika itu adalah 0.9 kes kusta bagi 10,000

Di Malaysia, jumlah kes baru yang dilaporkan menunjukkan peningkatan sejak 5 tahun lepas iaitu; 2009 (187 kes), 2010 (194 kes), 2011 (216 kes), 2012 (317 kes) dan 2013 (306 kes) jika dibandingkan dengan tahun 1995 (31 kes)

Kementerian Kesihatan Malaysia (KKM) komited untuk mengekalkan status eliminasi penyakit kusta dan seterusnya mengurangkan bilangan kejadian kes kusta sehingga mencapai tahap terendah.

EPIDEMIOLOGI

Global Situation

Lesi-lesi di kulit - satu atau beberapa tompokan putih yang mati rasa (kebas) atau tompokan merah yang tidak gatal.

Permukaan kulit itu akan menjadi kering, kasar, tidak ditumbuhi bulu atau rambut

Kurang atau hilang sensasi pada lesi kulit

Kuman kusta akan menyerang bahagian hidung, tangan, belakang telinga dan jari (bahagian badan yang sejuk)

Tanda-tanda kerosakan saraf

Kurang/hilang sensasi pada kaki dan/atau tangan

Kelemahan otot tangan dan/atau kaki

TANDA – TANDA KLINIKAL

Peringkat teruk jika tidak diberikan rawatan awal!

Tompok-tompok putih atau atau merah (tidak gatal, mungkin kurang deria rasa)

Pesakit dengan tindak balas imuniti yang baik cenderung untuk mendapat kusta jenis tuberkuloid manakala mereka yang mempunyai tindak balas imuniti yang rendah lebih cenderung mendapat jenis lepromatous.

Pertubuhan Kesihatan Sedunia, WHO mengklasifikasikan kusta kepada 2 jenis; paucibacillary dan multibacillary.

SPEKTRUM KLINIKAL LEPROSY

PENERANGAN PAUCIBACILLARY MULTIBACILLARY

Bil lesi pada kulit <6 lesi >6lesi

Ujian Calitan Kulit Negatif Positif

Pengkelasan Ridley-Jopling - alternatif lain yang masih digunakan secara meluasberdasarkan gabungan klinikal, histologi dan ujian calitan kulit (membolehkanpakar klinikal menjangkakan pesakit yang berkemungkinan akan mengalami reaksi lepra)

Kesan kepada mata menyebabkan ‘photophobia’, , ‘glaucoma’ seterusnya boleh menyebabkan buta.

KOMPLIKASI (JIKA RAWATAN AWAL TIDAK DIBERIKAN)

Permukaan kulit kasar, menebal, dan nodul pecah menyebabkan ulser.

Saraf periferi menebal dan menyebabkan kehilangan sensori. Jari kaki dan tangan yang terlibat kurang deria rasa, mendedahkan kepada trauma yang berulang.

Tetapi pesakit tidak rasa sakit,seterusnya boleh menyebabkan kecacatan anggota.

KOMPLIKASIPengecutan otot tangan

Pengecutan otot kaki

KOMPLIKASIKecacatan kekal pada mata

dan hidung

Kecacatan Kekal tangan dan kaki (Kudung)

KOMPLIKASI –KECACATAN KEKAL

Terdapat 2 jenis reaksi lepra (Leprosy reaction) yang utama iaitu;

1. Jenis 1 reaksi Lepra (reversal reaction)2. Jenis 2 reaksi Lepra (Erythema nodosum

leprosum

KOMPLIKASI – LEPRA REAKSI

Jenis 1 reaksi lepra (reversal reaction) Adalah jenis type IV cell

mediated hypersensitivity Ianya terhasil daripada

peningkatan atau pengurangan cell–mediated immune response terhadap bakteria M. leprae.

biasanya berlaku pada immunologically unstable borderline leprosy (BT, BB, BL). Ianya

boleh terjadi sebelum, semasa dan selepas rawatan.

KOMPLIKASI

• Merah, radang, kesakitan di lesi-lesi kulit yang sedia ada ± ulser o

• Kesakitan pada saraf atau menjadi lebih sensitif (satu atau lebih) ± kehilangan fungsi

• Oedema tangan dan kaki

Jenis 2 lepra reaksi (ENL) Tindak balas ini disebabkan oleh

deposit immune complex dalam vascular endothelium dan tisu-tisu (type 111 humoral hypersensitivity reaction).

lebih cenderung untuk berlaku pada pesakit dengan beban antigen yang tinggi iaitu BI > 4 (BL, LL).

boleh berlaku sebelum, semasa dan selepas rawatan.

mengadu masalah kesihatan ini kepada doktor sebelum pesakit dikenalpasti mengidapkusta.

KOMPLIKASI

• Lesi kulit baru (crops of erythematous), nodules samada cutaneous / subcutaneusyang menyakitkan ± ulser (tiada kaitan dengan lesi-lesi yang sedia ada).

Fenomena Lucio (Lucio’s phenomenon) merupakan reaksi

kulit yang teruk dan jarang berlaku.

nekrosis kulit yang teruk dan ulser di bahagian kaki.

KOMPLIKASI

Ujian pengesahan bagi kusta termasuk:i. Ujian calitan kulit (Slit skin smear)ii. Biopsi kulitiii. Polymerase Chain Reaction (PCR)

UJIAN PENGESAHAN

penting untuk membuat diagnosa dan klasifikasi penyakit kusta.

membantu untuk menentukan tahap jangkitan seseorang pesakit dan juga untuk menilai keberkesanan rawatan.

Dilakukan dengan melakukan torehan kecil ke atas tompok untuk mengambil jus tisu seterusnya diperiksa di bawah mikroskop

memberikan dua indeks bacaan iaitu indeks bakteriologi (BI) dan indeks morfologi (MI).

diperlukan untuk mengesahkan kes-kes baru yang disyaki kusta sebelum rawatan boleh dimulakan.

Ujian Calitan Torehan Kulit (Slit-skin-smear)

Dilakukan dengan melakukan potongan kecil ke atas tompok untuk mengambil sampel tisu,seterusnya akan diperiksa di bawah mikroskop.

Indikasi biopsi:a) Kes baru yang disyaki menghidap kusta di mana hasil ujian SSS adalah negatif(biopsi kulit dilakukan untuk ujian histopatologi bagi mengesan kuman kusta).b) Kes dalam rawatan yang tidak menunjukkan perubahan baik kepada rawatan yang diberikan selepas beberapa bulan menerima rawatan

(biopsi kulit untuk ujian sensitiviti kepada ubat kusta melalui Mouse Foot-Pad Technique)c) Kes yang telah sembuh tetapi penyakit disyaki berulang atau kembali aktif (biopsi kulit untuk ujian sensitiviti kepada ubat kusta melalui

Mouse Foot-Pad Technique)

Biopsi kulit

Biopsi boleh dilakukan melalui kaedah punch atau incisional di bahagian kulitberkenaan.

PCR boleh digunakan untuk: Membuat diagnosa

kusta pada pesakit dengan kesukaran membuat diagnosis.

Mengesan kepekaan antibiotik M. leprae untuk Rifampicin, Dapsone dan Ofloxacin.

Polymerase Chain Reaction

Sampel diperoleh dari kaedah biopsi kulit

M. leprae tidak boleh dikultur in-vitro. Ujian kepekaan antibiotik terhadap M. leprae dilakukan dengan kaedah menyuntik sampel biopsi kulit pesakit pada kaki belakang tikus makmal.

Ujian sensitiviti antibiotik melalui Mouse Foot-pad Technique

Boleh diubati dengan sempurna menggunakan kaedah Terapi Antibiotik Pelbagai Komplikasi (MDT) yang diberi percuma oleh WHO

Kusta dirawat dengan kombinasi antibiotik untuk mengelakkan kemunculan bakteria yang kebal terhadap antibiotik tersebut.

Adalah penting menghabiskan dos rawatan mengikut tempoh yang ditetapkan bagi mengelakkan kerintangan terhadap antibiotik dan jangkitan berulang (relapse).

RAWATAN

New MDT regime Paucibacillary

Monthly treatmentRifampicin 600 mg

Daily treatmentDapsone 100 mg

Duration: 6 monthsSurveillance: 5 years

New MDT regime Multibacillary

Monthly treatmentRifampicin 600 mgClofazimine 300 mg

Daily treatmentDapsone 100 mgClofazimine 50 mg

Duration: 1 year (BI < 4); 2 years (BI ≥ 4)

Surveillance: 15 years

KESIMPULAN Kusta masih terus dilaporkan di

Malaysia Kusta boleh berjangkit Kusta boleh dirawat dan sembuh Kegagalan mendapatkan rawatan awal

boleh menyebabkan kecacatan kekalJika anda mempunyai tanda- tanda klinikal seperti di atas DAPATKAN PENGESANAN DAN

RAWATAN AWAL!