selvi 1103015025 mol
TRANSCRIPT
7/23/2019 SELVI 1103015025 MOL
http://slidepdf.com/reader/full/selvi-1103015025-mol 1/16
1
UJI EFEKTIVITAS PUPUK ORGANIK CAIR ASAL MIKROORGANISME LOKAL (MOL)
KULIT PISANG KEPOK DAN AKAR BAMBU SEBAGAI ALTERNATIF PUPUK ORGANIK
PADA TANAMAN KEDELAI (GLYCINE MAX L. MERRILL)
Selvi Jaya Wardana, Yusrani, PalupiFakultas Peta!"a! U!"#es"tas Mula$a%a! Sa%a"!&a
ABSTRACT
SELVI JAYA WARDANA, Faul!y "# A$riul!ure, %ula&ar'an (niversi!y, )*+-
E##e!iveness Tes! "# L"al %ir""r$anis's .ri$in Li/uid .r$ani Fer!ili0er 1%.L2 "#
3ep"4 Banana Peel and Ba'5"" R""!s as an Al!erna!ive .r$ani Fer!ili0ers In S"y5ean
Plan! 16lyine 'a7 L- %errill2, under !8e $uidane "# 1A&an$ Yusrani and Nurul Puspi!a
Palupi2-
L'al M"''a!"s%s (MOL) s'lut"'! "s a *e%e!tat"'! esult t+at '!ta"!"! !ut"e!ts
a!& ,ate"a $"t+ %'e *' -la!ts. T+"s esea+ a"%s t' &ete%"!e t+e e**et"#e!ess '* a MOLs'lut"'! '* ke-'k ,a!a!a -eel a!& MOL s'lut"'! '%,"!at"'! '* ke-'k ,a!a!a -eel a!& ,a%,''''ts '! -la!t +e"+t !u%,e '* -'&s a!& &/ see& $e"+t '* A!0as%'' #a"et"es s'/,ea!.
T+"s esea+ $as '!&ute& *'% Ma+ 1234 t' Ju!e 1234 '! t+e A"ultue Fault/ '*
Mula$a%a! U!"#es"t/. T+e e5-e"%e!ts &es"! use& '%-letel/ a!&'%"6e& &es"! (CRD)
$"t+ !"!e teat%e!ts a!& *'u e-l"at"'!s $"t+ teat%e!ts ae P2 ('!t'l)7 8"t+'ut MOL P37322 %l MOL s'lut"'! '* ke-'k ,a!a!a -eel -la!t93 P17 122 %l MOL s'lut"'! '* ke-'k ,a!a!a
-eel -la!t93 P:7 :22 %l MOL s'lut"'! '* ke-'k ,a!a!a -eel -la!t 93 P;7 ;22 %l MOL s'lut"'! '*
ke-'k ,a!a!a -eel -la!t93 P47 42 %l MOL s'lut"'! '* ke-'k ,a!a!a sk"! < 42 %l MOL s'lut"'!'* ,a%,' ' ''t -la!t93 P=7 322 %l MOL s'lut"'! '* ke-'k ,a!a!a -eel < 322 %l MOL s'lut"'!
'* ,a%,'' ''t -la!t93 P>7 342 %l MOL s'lut"'! '* ke-'k ,a!a!a -eel < 342 %l MOL s'lut"'!
'* ,a%,'' ''ts -la!t93 P?7 122 %l MOL s'lut"'! '* ke-'k ,a!a!a -eel < 122 %l MOL s'lut"'!
'* ,a%,'' ''t -la!t93. Data $as a!al/6e& ,/ a stat"st"al test.T+e esults '* la,'at'/ tests "t "s k!'$! t+at a MOL s'lut"'! '* ke-'k ,a!a!a -eel -@
(;.14) t'tal N (2.23?) P (2.2>4) K (2.14>) 'a!" C (3.;>) a!& at"' CN (?3.?3) a!&
t+e ,a%,'' ''t MOL s'lut"'! +as a -@ (;.1:) N (2.21) P (2.2;1) K (2.3=) 'a!" C(2.;=) a!& CN at"' (34.>1). T+e esults s+'$e& t+at MOL s'lut"'! '* ke-'k ,a!a!a -eel a!&
MOL s'lut"'! '* ke-'k ,a!a!a -eel a!& ,a%,'' ''ts '%,"!at"'! &"& !'t s"!"*"a!tl/ a**et
*' -la!t +e"+t '! &a/ a*te -la!t"! ae 32:2 42 !u%,e '* -'&s a!& &/ $e"+t '* s'/,ea!.
Kata Ku!" 7 MOL Kul"t P"sa! Ke-'k Aka Ba%,u
7/23/2019 SELVI 1103015025 MOL
http://slidepdf.com/reader/full/selvi-1103015025-mol 2/16
2
PENDA9(L(AN
Me!uut &ata stat"st"k ta+u! 123:
Kal"%a!ta! T"%u %e%"l"k" luas &aata!
3?.;;33> k%
1
&a! %eu-aka! -'#"!s"teluas ke&ua setela+ Pa-ua !a%u! luas
&aata! "!" t"&ak &"&uku! &e!a! kual"tas
ta!a+ /a! su,u. Seaa u%u% 0e!"s ta!a+
/a! &"&'%"!as" &" Kal"%a!ta! T"%u
a&ala+ 0e!"s ta!a+ Ult"s'l.
Usa+a %e!"!katka! kesu,ua! ta!a+
a&ala+ &e!a! %e!ea-ka! s"ste% -eta!"a!
'a!"k. Me!uut @e!"$at" &a! Na--u
(1233) dalam @a!&a/a!" &kk. (1234
-eta!"a! 'a!"k %eu-aka! s"ste%
-eta!"a! /a! a%a+ l"!ku!a! /a!
,eusa+a %e!e%,al"ka! se%ua ,a+a!
'a!"k ke &ala% ta!a+ ,a"k &ala% ,e!tuk
es"&u &a! l"%,a+ -eta!"a! /a! %a%-u
%e%-e,a"k" status kesu,ua! &a! stuktu
ta!a+.
MOL %eu-aka! ku%-ula!
%"k''a!"s%e /a! &a-at &"ke%,a!ka!
/a! ,e*u!s" se,aa" state &ala%
-e%,uata! ,'kas" atau k'%-'s.
Pe%a!*aata! l"%,a+ -eta!"a! se-et" ,ua+9
,ua+a! t"&ak la/ak k'!su%s" u!tuk &"'la+
%e!0a&" MOL &a-at %e!"!katka! !"la"
ta%,a+ l"%,a+ seta %e!ua!"
-e!e%aa! l"!ku!a! (Jua!&a &kk.1233).
Pe%a!*aata! %'l -a&a -eta!"a! 'a!"k
%as"+ ,elu% ,a!/ak &"lakuka! k+usus!/a
-a&a ta!a%a! ke&ela".
Me!uut A&"sa$a!t' (122=) ke&ela"
%eu-aka! ,a+a! -a!a! /a! %e!a!&u!
ka&a -'te"! le,"+ &a" ;2 &a! le%ak 329
34 . Sa%-a" saat "!" ke&ela" %as"+
%eu-aka! ,a+a! -a!a! su%,e -'te"!
!a,at" /a! -al"! %ua+ se+"!a t"&ak
%e!+ea!ka! ,"la t'tal ke,utu+a! ke&ela"
u!tuk -a!a! %e!a-a" 4 &a" t'tal
ke,utu+a! ke&ela" &" I!&'!es"a.
Bertitik tolak dari hal-hal di
atas, maka perlu dilakukan
penelitian untuk mengetahui
berbagai alternatif pupuk organik
cair yang mengandung unsur hara
dan mikrobia dengan
memanfaatkan limbah organik
sebagai alternatif pupuk Anorganikuntuk sistem pertanian yang ramah
lingkungan.
%ET.DE PENELITIAN
Wa4!u dan L"4asi Peneli!ian
Pe!el"t"a! "!" &"lakuka! sela%a kua!
le,"+ ; ,ula! &"%ula" -a&a ,ula! Maet
sa%-a" &e!a! Ju!" 1234 te+"tu! se0ak
-es"a-a! +"!a -e!a%,"la! &ata teak+".
L'kas" -e!el"t"a! teletak &" La,'at'"u%
Il%u Ta!a+ Fakultas Peta!"a! U!"#es"tas
7/23/2019 SELVI 1103015025 MOL
http://slidepdf.com/reader/full/selvi-1103015025-mol 3/16
3
Mula$a%a! se&a!ka! u!tuk -e!a!a%a!
&"lakuka! &" sek"ta ka%-us Fakultas
Peta!"a! U!"#es"tas Mula$a%a!.
Ba8an dan Ala! Peneli!ian
Ba+a! /a! &"u!aka! &ala%
-e!el"t"a! "!" a&ala+ kul"t -"sa! ke-'k aka
,a%,u ula %ea+ a" kela-a a" u"a!
,eas a" ta!a+ ,e!"+ ke&ela" &a! ,a+a!9
,a+a! k"%"a u!tuk ke-elua! a!al"s"s ta!a+
&a! MOL &" la,'at'"u%. Se&a!ka! alat
/a! aka! &"u!aka! &ala% -e!el"t"a! "!"
a&ala+ -"sau a!kul te-al sek'-
t"%,a!a! tal" a*"a -'l/,a e%,e t'-les
ketas la,el ,le!&e e%,' alat tul"s
%e!ul"s &a! alat9alat la,'at'"u% u!tuk
ke-elua! a!al"s"s.
Ranan$an Per"5aan
Ra!a!a! -e',aa! %e!u!aka!Ra!a!a! Aak Le!ka- (RAL) ; ula!a!
&a! -elakua! &e!a! &'s"s se,aa"
,e"kut 7
P2 7 2 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k
ta!a%a!93 (k'!t'l) P3 7 322 %l lauta!
MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a!93 P1 7 122
%l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a!9
3 P: 7 :22 %l lauta! MOL kul"t -"sa!
ke-'k ta!a%a!93 P; 7 ;22 %l lauta! MOL
kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a!93 P4 7 322 %l
lauta! MOL (42 %l kul"t -"sa! ke-'k < 42
%l aka ,a%,u ta!a%a!93) P= 7 122 %l
lauta!MOL (322 %l kul"t -"sa! ke-'k <
322 %l aka ,a%,u ta!a%a!93) P>7 :22 %l
lauta! MOL (342 %l kul"t -"sa! ke-'k <
342 %l aka ,a%,u ta!a%a!93) P? 7 ;22 %l
lauta! MOL (122 %l kul"t -"sa! ke-'k
< 122 %l aka ,a%,u ta!a%a!93)
Pr"sedur Peneli!ian
3e$ia!an di La5"ra!"riu'
Pe%,uata! MOL Kul"t P"sa! Ke-'k Da!
Aka Ba%,u
Ba+a! MOL /a! aka! &"u!aka!
a&ala+ kul"t -"sa! ke-'k &a! aka ,a%,u.
4 k l"%,a+ kul"t -"sa! ke-'k &",es"+ka!
lalu &"-'t'! ke"l9ke"l ke%u&"a!
&",le!&e +"!a +alus &"%asukka!
ke&ala% t'-les ke%u&"a! +aluska! ula
%ea+ se,a!/ak 3 k &a! &"a%-uka!
ke&ala% t'-les &"ta%,a+ka! -ula a" kela-a
&a! a" u"a! ,eas %as"!9%as"! ,a+a!
se,a!/ak 4 L &"a&uk +"!a %eata
ke%u&"a! &"tutu- &e!a! k'a! &a! &""kat
a-at. *e%e!tas" sela%a 34 +a". P'ses
/a! sa%a 0ua &"lakuka! &ala% -e%,uata!
MOL aka ,a%,u.
A!al"s"s U!su @aa MOL Kul"t P"sa!
Ke-'k Da! Aka Ba%,u
A!al"s"s &"lakuka! &" La,'at'"u%
Il%u Ta!a+ Fakultas Peta!"a! U!"#es"tas
Mula$a%a! &e!a! -aa%ete /a! &"
a!al"s"s %el"-ut" -@ MOL C Oa!"k CN
as"' &a! u!su +aa %ak' (N P K).
7/23/2019 SELVI 1103015025 MOL
http://slidepdf.com/reader/full/selvi-1103015025-mol 4/16
4
3e$ia!an di Lapan$an
Pes"a-a! Me&"a Ta!a% P'l/,a
Pes"a-a! %e&"a ta!a% &"%ula"
&e!a! %e!/"a-ka! ta!a+. Ta!a+ /a!
&"u!aka! a&ala+ ta!a+ la-"sa! atas &e!a!
ke&ala%a! 2912 %. Ta!a+ /a! su&a+
&"ku%-ulka! &",es"+ka! &a" ,atu aka
ta!a%a! &a! &"e%,uka! ke%u&"a!
&"lakuka! -e!ukua! -@ &" la,'at'"u%
a-a,"la -@ ta!a+ ,elu% %e!a-a" 44 %aka
-elu &"ta%,a+ka! ka-u. Ke%u&"a!
&"%asukka! ke &ala% -'l/,a &e!a! ,eat
ta!a+ 3? k -'l/,a93.
Pe!a-ua!
Pe!a-ua! &"lakuka! u!tuk
%e!a"kka! -@ ta!a+ aa sesua" &e!a!
s/aat tu%,u+ /a! &""!"!ka! ta!a%a!
ke&ela". Ka-u /a! &"u!aka! a&ala+
ka-u &'l'%"t -e%,e"a! ka-u ,e&asaka!
+as"l a!al"s"s -@ ta!a+ a$al aa %e!0a&"
!etal atau sesua" &e!a! s/aat tu%,u+
ta!a%a! ke&ela". Pe!a-ua! &"lakuka! 3
%"!u se,elu% ta!a% &'s"s /a!
&",e"ka! /a"tu ?3 -'l/,a93.
A-l"kas" Lauta! MOL Pa&a Ta!a%a!
Ke&ela"
Met'&e eks-e"%e! &"u!aka!
u!tuk -e!u0"a! e*ekt"#"tas lauta! MOL
se,aa" -u-uk 'a!"k a". Lauta! MOL
&"a-l"kas"ka! &e!a! k'!se!tas" 322 %l
lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k &ala% 3 L
a" -elakua! /a! sa%a &"lakuka! -a&a
lauta! MOL aka ,a%,u. A&a-u! &'s"s
-elakua! /a"tu P37 322 %l lauta!
MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a!93 P17 122
%l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a!9
3 P:7 :22 %l lauta! MOL kul"t -"sa!
ke-'k ta!a%a!93 P;7 ;22 %l lauta! MOL
kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a!93 P47 42 %l
lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k < 42 %l
lauta! MOL aka ,a%,u ta!a%a!93 P=7 322
%l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k < 322
%l lauta! MOL aka ,a%,u ta!a%a!93 P>7
342 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k <
342 %l lauta! MOL aka ,a%,u ta!a%a! 93
P?7 122 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k
< 122 %l lauta! MOL aka ,a%,u ta!a%a!9
3. Pe%,e"a! lauta! MOL /a! su&a+
&"e!eka! &"lakuka! se,a!/ak 4 kal" /a"tu
2 +a" setela+ ta!a% 34 +a" setela+ ta!a%
(*ase #eetat"*) :2 +a" setela+ ta!a% (*ase
,e,u!a) ;4 +a" setela+ ta!a% &a! =2 +a"
setela+ ta!a% (*ase a$al -e!"s"a! ,"0")
sesua" &'s"s -elakua!. Pe!a%ata! /a!
&"lakuka! %el"-ut" t"!" ta!a%a! 0u%la+
-'l'! -e ta!a%a! ,eat ke"! ,"0" -e
ta!a%a!.
Pe!a!a%a!
7/23/2019 SELVI 1103015025 MOL
http://slidepdf.com/reader/full/selvi-1103015025-mol 5/16
5
Pe!a!a%a! ke&ela" &"lakuka!
&e!a! %e%,uat lu,a! ta!a% &" -'l/,a
ke%u&"a! &"-asa! tuus se,elu% ,e!"+
&"ta!a% "!" &"lakuka! aa t"&ak
%e!a!u -etu%,u+a! aka ta!a%a!
ke&ela". Ke%u&"a! ,e!"+ ke&ela" &"ta!a%
se,a!/ak : ,e!"+ -e lu,a! ta!a% &a!
&"tutu- %e!u!aka! ta!a+ /a! e%,u
0aak a!ta -'l/,a /a"tu :2 % 5 :2 %.
Pe%el"+aaa!
Pe%el"+aaa! +aus &"lakuka!
kae!a sa!at %e!u!0a! &ala%ke,e+as"la! %elakuka! ,u&"&a/a ta!a%a!
-e%el"+aa! ta!a%a! %el"-ut" 7
3. Pe!/"a%a! -a&a ta!a%a! ke&ela"
&"lakuka! -a" &a! s'e +a" set"a- +a"
!a%u! a-a,"la tuu! +u0a! t"&ak
&"lakuka! -e!/"a%a!.1. Pe!0aa!a! &"lakuka! &e!a!
%e!/a,ut ta!a%a! ke&ela" /a! tu%,u+
le,"+ &a" 3 ta!a%a! -'l/,a93 "!"
&"lakuka! 3 %"!u setela+ ta!a% aa
t"&ak %e!a!u -etu%,u+a! aka
ta!a%a! ke&ela".
:. Pe!/ula%a! &"lakuka! a-a,"la a&a
ta!a%a! /a! %at" atau tesea! +a%a
-e!/ak"t -e!/ula%a! &"lakuka! 3
%"!u setela+ ta!a% aa
-etu%,u+a! ,","t seaa% &a! ,a"k.
;. Pe!/"a!a! &"lakuka! u!tuk
%e%,es"+ka! ta!a%a! &a" ul%a
&e!a! aa %e!a,ut ul%a /a!
tu%,u+ l"a &" sekel"l"! ta!a%a! atau
-'l/,a aa ke%a%-ua! ke0a aka
&ala% %e!/ea- u!su +aa &a-at
,e0ala! seaa '-t"%al. D"sa%-"! "tu
t"!&aka! -e!/"a!a! 0ua &"%aksu&ka!
u!tuk %e!ea+ &ata!!/a +a%a &a!
-e!/ak"t /a! ,"asa %e!0a&"ka! ul%a
se,aa" "!a!!/a.
4. Pe!e!&al"a! +a%a &a! -e!/ak"t -a&a
ta!a%a! ke&ela" &"lakuka! &e!a! aa
%eka!"k &a! -e!u!aa! -est"s"&a
!a,at". Pe!e!&al"a! &e!a! aa
%eka!"k /a"tu &e!a! %e%,u!u+la!su! +a%a /a! %e!/ea!
ta!a%a! ke&ela" se&a!ka! -e!u!aa!
-est"s"&a !a,at" %e!u!aka! sa" &au!
%"%,a &e!a! aa %e!/e%-'tka!
lauta! &au! %"%,a ke ,a"a! &au!
-a&a ta!a%a! ke&ela". Caa %e%,uat
-es!a, &au! %"%,a /a"tu &au! %"%,a
sea &" t"%,a! se,a!/ak 322 .
Ke%u&"a! &"+aluska! (&",le!&e) &a!
&"lautka! &ala% 3222 %l a" lalu
&"a&uk seaa %eata. Ca%-ua! lauta!
tese,ut &"&"a%ka! sela%a 1; 0a%
ke%u&"a! &"sa"! &e!a!
%e!u!aka! sa"!a!. Ca%-ua! +as"l
sa"!a! tese,ut /a! &"u!aka!
se,aa" ekstak &au! %"%,a. A&a-u!
k'!se!tas"!/a a&ala+ 322 %l
ekstak3L a". A-l"kas" -es!a, tese,ut
&"lakuka! se,a!/ak 1 kal" &ala%
7/23/2019 SELVI 1103015025 MOL
http://slidepdf.com/reader/full/selvi-1103015025-mol 6/16
3 %"!u &e!a! &'s"s 122 %l u!tuk :=
ta!a%a!.Pa!e!
Pa!e! ke&ela" &"lakuka! a-a,"la
se,a"a! ,esa &au! su&a+ %e!u!"!teta-" ,uka! kae!a sea!a! +a%a atau
-e!/ak"t &au! %ula" uu ,ua+ %ula"
,eu,a+ $a!a &a" +"0au %e!0a&" ku!"!
ke'klata! &a! etak9etak atau -'l'!
su&a+ kel"+ata! tua ,ata! ,e$a!a ku!"!
aak 'klat. U%u%!/a #a"etas A!0as%''
&a-at &"-a!e! -a&a u%u ?14 14 +a".
Da!a dan %e!"de Analisis
Pen$a'5ilan Da!a
Data Kua!t"tat"* U!su @aa MOL Kul"t
P"sa! Ke-'k &a! Aka Ba%,u
Data /a! aka! &"a!al"s"s &a" u!su +aa
lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k &a! aka
,a%,u %el"-ut" 7
3. Reaks" (-@) &"teta-ka! &e!a! %et'&e
ekstaks" &a! &"uku &e!a! alat -@
%ete elekt'&a.
1. C Oa!"k &"teta-ka! ,e&asaka!
%et'&e 8alkle/ &a! Blak &"uku
&e!a! %e!u!aka!
S-ekt'*'t'%ete.
:. U!su N"t'e! t'tal &"teta-ka!
,e&asaka! %et'&e &est"las" K0el&a+
&e!a! t"tas" ta+a- ak+" %e!u!aka!
221 N @CL.;. U!su P &a! K tese&"a &"teta-ka!
,e&asaka! %et'&e M'a!.
Data Kua!t"tat"* Ta!a%a! Ke&ela"
Data kua!t"tat"* ta!a%a! ke&ela" /a!
&"a%at" %el"-ut" 7
3. T"!" ta!a%a! &"uku -a&a saat
ta!a%a! ,eu%u 32 :2 &a! 42 +a"
setela+ ta!a%. Pe!ukua! &"lakuka!
%ula" &a" -a!kal ,ata! atas
-e%ukaa! ta!a+ +"!a t"t"k tu%,u+.
1. Ju%la+ -'l'! -e ta!a%a! -e!e!tua!
0u%la+ -'l'! -eta!a%a! &e!a! aa
%e!+"tu! se%ua 0u%la+ -'l'! /a!
a&a -eta!a%a! ke&ela".:. Beat ke"! ,"0" -eta!a%a! -e!e!tua!
,eat ke"! ,"0" ke&ela" &e!a! aa
%e!"%,a! se%ua ,"0" ke"!
-eta!a%a! ke&ela" setela+ &"'-e!
&e!a! su+u 44O sela%a 1; 0a%.
Analisis Da!a
Data /a! &"-e'le+ &" a!al"s"s &e!a!
%e!u!aka! s"&"k aa% a-a,"la te&a-at
-e!au+ /a! !/ata %aka u!tuk
%e%,a!&"!ka! a!ta -elakua! &"lakuka!
U0" Be&a N/ata Teke"l (BNT) -a&a taa*
4.
7/23/2019 SELVI 1103015025 MOL
http://slidepdf.com/reader/full/selvi-1103015025-mol 7/16
!
9ASIL PENELITIAN DAN
PE%BA9ASAN
Da!a 3uan!i!a!i# (nsur 9ara Laru!an
%.LBe&asaka! +as"l u0" La,'at'"u%
Il%u Ta!a+ Fakultas Peta!"a! U!"#es"tas
Mula$a%a! &"-e'le+ &ata u!su +aa
lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k &a! lauta!
MOL aka ,a%,u -a&a (Ta,el 3).
Ta,el 3. @as"l A!al"s"s U!su @aa MOL
Kul"t P"sa! Ke-'k Da! Aka Ba%,u
N'. K'&e -@
Oa!"k Sa%-le La,
3 Kul"t P"sa! 3 ;.14 3.;>
1 Aka Ba%,u 1 ;.1: 2.;=
Su%,e 7 Data P"%e @as"l A!al"s"s La,'at'"u% 1234
Da" +as"l -e!u0"a! la,'at'"u%
lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k &a! aka
,a%,u setela+ *e%e!tas" 34 +a" -@
lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k le,"+ t"!"
&",a!&"!ka! &e!a! lauta! MOL aka
,a%,u /a"tu -@ lauta! MOL kul"t -"sa!
ke-'k (;14) se&a!ka! -@ lauta! MOL
aka ,a%,u (;1:). Seaa u%u% ke&ua
lauta! MOL %e%"l"k" -@ (%asa% ,e!a)
(Sute&0' 1232). Me!uut D$"0'se-ut'
(1232) dalam @a!&a/a!" &kk (1234)
akt"#"tas %"k',"a &ala% %e!&ek'%-'s"s"
,a+a! 'a!"k aka! %e!+as"lka! as CO1.
Gas CO1 "!" aka! %e%,e!tuk asa% ka,'!at
(@1CO:) /a! %u&a+ teua" %e!0a&" "'! @<
&a! @CO:9. I'! @< "!" aka! %e%-e!au+"
ke%asa%a! se+"!a -@ lauta! MOL
%e!uu! (ke%asa%a! %e!"!kat). U!tuk N
t'tal tet"!" te&a-at -a&a lauta! MOL
aka ,a%,u /a"tu se,esa 221
se&a!ka! -a&a lauta! MOL kul"t -"sa!
ke-'k N t'tal se,esa 223? "!" sesua"
&e!a! te'" /a! ,e-e!&a-at ,a+$a
se0u%la+ ,akte" -e!/e&"a +aa /a! +"&u-
-a&a Rhizosfir aka ( Rhizobakteri) &"se,ut
se,aa" Rhizobakteri -e%au ta!a%a! Plant
growth romoting rhizoba!teria (PGPR).
Kel'%-'k "!" %e%-u!/a" -ea!a! a!&a
/a"tu %e!a%,at N1 %e!+as"lka! +'%'!
tu%,u+ (se-et" IAA ",eel"! s"t'k"!"!
et"le! &a! la"!9la"!. Plant growth
romoting rhizoba!teria (PGPR) /a"tu
,akte" /a! ,es"*at %e!u!tu!ka! ,a"
ta!a%a! (E*e!&" 1231) Se+"!a lauta!
MOL aka ,a%,u %e%"l"k" N t'tal le,"+
t"!" &",a!&"!ka! lauta! MOL kul"t
-"sa! ke-'k.
Da" Ta,el 3 &a-at &"l"+at ,a+$a
ka!&u!a! C 'a!"k P &a! K tet"!"
te&a-at -a&a lauta! MOL kul"t -"sa!
ke-'k /a"tu C 'a!"k (3;> ) P (22>4
) &a! K (214> ) se&a!ka! -a&a aka
,a%,u C 'a!"k (2;= ) P (22;1) &a!
K (23= ). Me!uut Tet/ (122=) dalam
7/23/2019 SELVI 1103015025 MOL
http://slidepdf.com/reader/full/selvi-1103015025-mol 8/16
"
Set"a$at" &kk. (123:) kul"t -"sa! ke-'k
%as"+ ,a!/ak %e!a!&u! u!su a" ,
ka,'+"&at, le%ak , kals"u%, -'te"!, *'s*' ,
,es", #"ta%"! B, #"ta%"! C se+"!a
ka!&u!a! C 'a!"k P &a! K -a&a lauta!
MOL kul"t -"sa! ke-'k le,"+ t"!"
&",a!&"!ka! &e!a! lauta! MOL aka
,a%,u.
Ka!&u!a! CN as"' tet"!"
te&a-at -a&a lauta! MOL kul"t -"sa!
ke-'k /a"tu CN as"' (?3?3) se&a!ka!
-a&a aka ,a%,u CN as"' (34>1) +al "!"
kae!a ,a+a! ,aku -e%,uata! lauta! MOL
kul"t -"sa! ke-'k le,"+ ,a!/ak
%e!a!&u! seat &",a!&"!ka! &e!a!
aka ,a%,u se+"!a aka! %e%-e!au+"
CN as"'. Me!uut I!&"/a!" (1233) !"la"
CN %eu-aka! +as"l -e,a!&"!a! a!taa
ka,'+"&at &a! !"t'e! u%u%!/a ,a+a!
'a!"k /a! sea %e%-u!/a" CN /a!
t"!". Da" +as"l -e!el"t"a! "!" &"keta+u"
,a+$a lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k &a!
lauta! MOL aka ,a%,u %as"+ ,elu%
%e%e!u+" sta!&a SNI -u-uk 'a!"k a"
!a%u! &a-at &" klas"*"kas"ka! se,aa" ,a+a!
-e%,e!a+ ta!a+.
Me!uut Peatua! Me!te" ta+u!
(1233) te!ta! ,a+a! -e%,e!a+ ta!a+
a&ala+ &"%a!a ,a+a! -u-uk /a! ,ea&a &"
,a$a+ sta!&a SNI &a-at &"'l'!ka!
se,aa" ,a+a! -e%,e!a+ ta!a+. @al "!"
te,ukt" &e!a! a&a!/a -e%,e"a! lauta!
MOL se,elu% ta!a% &a-at %e!u,a+
stuktu ta!a+ &"%a!a ta!a+ /a! stuktu
a$al!/a keas setela+ &",e" -elakua!
lauta! MOL stuktu!/a ,eu,a+ %e!0a&"
e%,u &a! e%a+ "!" %e%,ukt"ka!
$alau-u! ka!&u!a! u!su +aa -a&a
lauta! MOL %as"+ &",a$a+ SNI !a%u!
*u!s"!/a t"&ak +"la! %as"+ &a-at
&"u!aka! se,aa" ,a+a! -e%,e!a+ ta!a+
'a!"k.
Da!a 3uan!i!a!i# Tana'an 3edelai
Varie!as An:as'"r"
T"!" Ta!a%a! U%u 32 @a" Setela+
Ta!a% (@ST)
@as"l s"&"k aa% -a&a t"!"
ta!a%a! u%u 32 @ST %e!u!0ukka!
-elakua! MOL kul"t -"sa! ke-'k &a!
MOL k'%,"!as" kul"t -"sa! ke-'k &a! aka
,a%,u ,e,e&a t"&ak !/ata (La%-"a! ?).
Rata9ata t"!" ta!a%a! ke&ela" u%u 32
@ST -a&a ta,el 1.
Ta,el 1. Pe!au+ MOL kul"t -"sa! ke-'k &a! MOL k'%,"!as" kul"t -"sa! ke-'k &a! aka
,a%,u te+a&a- ata9ata t"!" ta!a%a! u%u 32 @ST.
Pelakua! MOL Ula!a! Rata9ata
3 1 : ;
7/23/2019 SELVI 1103015025 MOL
http://slidepdf.com/reader/full/selvi-1103015025-mol 9/16
#
T"!" Ta!a%a! (%)
P2 3> 3;= 3=1 3;; 3444
P3 3>1 12; 341 3= 3>1
P1 13= 3>4 324 3?4 3>2:
P: 3>4 34> 3>1 3: 3>;:
P; 31? 3;> 3; 34= 3;1?
P4 ? 3=4 3?4 344 342?
P= 344 3> 3?1 334 3444
P> 3;> 3>4 ?4 3> 3;;:P? 34 3=> 3: 3> 34;:
Rata9ata 34=? 3=>: 3;4 3=2
Su%,e 7 Data P"%e @as"l A!al"s"s 1234
Ketea!a! 7 P2 7 2 %l MOL ta!a%a!93 (k'!t'l) P37 322 %l MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a! 93 P1 7 122 %l lauta! MOL
ta!a%a!93 P: 7 :22 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a! 93 P; 7 ;22 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a! 93 P4 7
(42 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k < 42 %l lauta! MOL aka ,a%,u) ta!a%a! 93 P= 7 (322 %l lauta! MOL kul"t -"sa!
ke-'k < 322 %l lauta! MOL aka ,a%,u) ta!a%a! 93 P> 7 (342 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k < 342 %l lauta! MOL aka
,a%,u) ta!a%a!93 P? 7 (122 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k < 122 %l lauta! MOL aka ,a%,u) ta!a%a!93.
Be&asaka! +as"l s"&"k aa% -a&a
-elakua! lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k
&a! lauta! MOL k'%,"!as" kul"t -"sa!
ke-'k &a! aka ,a%,u u%u 32 @ST
%e!u!0ukka! -e!au+ -elakua! /a!
,e,e&a t"&ak !/ata a!taa P2 (k'!t'l)
&e!a! -elakua! P3 P1 P: P; P4 P= P>
&a! P?. @as"l s"&"k aa% %e!u!0ukka! F
+"tu! le,"+ ke"l &a" F ta,el -a&a taa* 4
&a! 3 (La%-"a! ?).
Pa&a u%u ta!a%a! 32 @ST (Ta,el 1)
tel"+at ,a+$a -elakua! P: %e!+as"lka!
eataa! tet"!" ta!a%a! ke&ela" /a"tu
(3>;: %) se&a!ka! eataa! tee!&a+
-a&a -elakua! P; (3;1? %) Pa&a
-elakua! P3 &a! P1 %e%,e"ka! +as"l /a!
t"&ak 0au+ ,e,e&a &e!a! P: /a"tu P3 (3>1
%) P1 (3>2: %). U!tuk -elakua! P4
P= P> P? %e%,e"ka! es-'! +as"l /a!
t"&ak 0au+ ,e,e&a &e!a! P2 (k'!t'l)
/a"tu P2 (3444 %) P4 (342? %) P=
(3444 %) P> (3;;: %) &a! P? (34;:
%).
U!tuk +as"l t"!" ta!a%a! 32 @ST
le,"+ ,a"k %e!u!aka! lauta! MOL kul"t
-"sa! ke-'k -a&a &'s"s :22 %l ta!a%a!93
(P:) &",a!&"!ka! &'s"s lauta! MOL ;22
%l kul"t -"sa! ke-'k &a! lauta! MOL
k'%,"!as" kul"t -"sa! ke-'k &a! aka
,a%,u &"&ua k'!&"s" "!" &"se,a,ka! &'s"s
;22 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k
sa!at ,ele,"+a! kae!a -@ -a&a lauta!
MOL aak %asa% -e!u!aa! /a!
,ele,"+a! aka! &a-at %e!uu!ka! -@ ta!a+
se+"!a -'ses -e!/ea-a! u!su +aa 'le+
ta!a%a! aka! te+a%,at se&a!ka! -a&a
lauta! MOL k'%,"!as" kul"t -"sa! ke-'k
&a! aka ,a%,u %e%,e"ka! es-'! /a!
7/23/2019 SELVI 1103015025 MOL
http://slidepdf.com/reader/full/selvi-1103015025-mol 10/16
1$
t"&ak 0au+ ,e,e&a &e!a! P2 (k'!t'l).
Pa&a lauta! MOL aka ,a%,u -@ lauta!
le,"+ %asa% se+"!a a-a,"la &"a%-uka!
&e!a! lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k
aka! %e!a%,a+ ke%asa%a! ta!a+. @al "!"
&"-ekuat &e!a! +as"l a!al"s"s -@ lauta!
MOL /a"tu lauta! MOL aka ,a%,u le,"+
%asa% &",a!&"!ka! lauta! MOL
kul"t -"sa! ke-'k (La%-"a! 1).
Me!uut Buk%a! &a! Ba&/ (3?1)
dalam Muk+l"s &kk (1231) -@ ta!a+ &a-at
%e%-e!au+" ketese&"aa! u!su +aa
-e%,e"a! MOL 0ua &a-at %e%-e!au+"
s"*at k"%"a ta!a+ /a"tu &a-at %e%-e!au+"
-@ ta!a+ &a! s"*at ,"'l'" ta!a+ &e!a!
%e!u!0a! ke+"&u-a! %"k''a!"s%e
&ala% ta!a+. D"ta%,a+ka! 'le+ Su+ast/'
&kk. (123:) &ea0at ke%asa%a! -e!t"!
,a" -etu%,u+a! %"k',a se,a"a! ,esa
%"k',a %e!/uka" -@ !etal (-@ >) u!tuk
-etu%,u+a!!/a. Pe%,e"a! lauta! MOL
-a&a &'s"s /a! te-at aka! %e%,e"ka!
+as"l &a! es-'! ta!a%a! /a! ,a"k.
4.1.1. T"!" Ta!a%a! U%u :2 @ST
@as"l s"&"k aa% -a&a t"!" ta!a%a! u%u
:2 @ST %e!u!0ukka! ,a+$a -elakua!
MOL kul"t -"sa! ke-'k &a! MOL
k'%,"!as" kul"t -"sa! ke-'k &a! aka
,a%,u ,e,e&a t"&ak !/ata (La%-"a! ?).
Rata9ata t"!" ta!a%a! ke&ela" u%u :2
@ST -a&a ta,el :.
Ta,el :. Pe!au+ MOL kul"t -"sa! ke-'k &a! MOL k'%,"!as" kul"t -"sa! ke-'k &a! aka
,a%,u te+a&a- ata9ata t"!" ta!a%a! u%u :2 @ST.
Pelakua! MOL
Ula!a!Rata9ata3 1 : ;
T"!" Ta!a%a! (%)
P2 1.4 1?.4 := :; :1
P3 1>.> :1 1.4 1;.4 1?.;:
P1 :3.4 :: 1;.: :1 :2.1
P: :3 1?.4 :2 :1.4 :2.4
P; 11.4 1?.4 :3 1:.4 1=.:?
P4 12.4 :1 1> 1? 1=.??
P= 1>.? :2 1 1?.: 1?.>?
P> 1>.4 :2 3.4 :: 1>.4
P? 14.4 :2 14 :; 1?.=:Rata9ata 1>.2= :2.1? 1>.1 1.?
Su%,e 7 Data P"%e @as"l A!al"s"s 1234
Ketea!a! 7 P2 7 2 %l MOL ta!a%a!93 (k'!t'l) P37 322 %l MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a! 93 P1 7 122 %l lauta! MOL
ta!a%a!93 P: 7 :22 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a! 93 P; 7 ;22 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a! 93 P4 7
(42 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k < 42 %l lauta! MOL aka ,a%,u) ta!a%a! 93 P= 7 (322 %l lauta! MOL kul"t -"sa!ke-'k < 322 %l lauta! MOL aka ,a%,u) ta!a%a! 93 P> 7 (342 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k < 342 %l lauta! MOL aka
,a%,u) ta!a%a!93 P? 7 (122 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k < 122 %l lauta! MOL aka ,a%,u) ta!a%a!93
7/23/2019 SELVI 1103015025 MOL
http://slidepdf.com/reader/full/selvi-1103015025-mol 11/16
11
Be&asaka! +as"l s"&"k aa% -a&a
-elakua! -e%,e"a! lauta! MOL kul"t
-"sa! ke-'k &a! lauta! MOL k'%,"!as"
kul"t -"sa! ke-'k &a! aka ,a%,u u%u
-a&a ta!a%a! ke&ela" u%u :2 @ST
%e!u!0ukka! -e!au+ -elakua! ,e,e&a
t"&ak !/ata a!taa P2 (k'!t'l) &e!a! P3
P1 P: P; P4 P= P> &a! P?. @as"l s"&"k
aa% %e!u!0ukka! F +"tu! le,"+ ke"l
&a" F ta,el -a&a taa* 4 &a! 3 . @as"l
t"!" ta!a%a! u%u :2 @ST %e!u!0ukka!
-e!au+ ,e,e&a t"&ak !/ata. Pelakua! P2
(k'!t'l) %e%,e"ka! es-'! ta!a%a!
tet"!" /a"tu :1 % se&a!ka! es-'!
ta!a%a! tee!&a+ /a"tu -a&a -elakua! P;
/a"tu 1=:? %. Pe%,e"a! lauta! MOL
-a&a ta!a%a! ke&ela" t"&ak %e%,e"ka!
-e!au+ te+a&a- -etu%,u+a! ta!a%a!
ke&ela" "!" &"se,a,ka! ,elu%
te&ek'%-'s"s"!/a ,a+a! 'a!"k lauta!
MOL se+"!a a-a,"la &"ta%,a+ka! lauta!
MOL -a&a ta!a%a! t"&ak seaa e-at &a-at
&" %a!*aatka! 'le+ ta!a%a!. @al "!" tel"+at
-a&a t"!"!/a CN as"' /a! a&a -a&a
lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k /a!
%e!a-a" ?3?3 (Ta,el 3).
Me!uut I!&"/a!" (122=) !"la" CN
ta!a+ sek"ta 32931 a-a,"la ,a+a! 'a!"k
%e%-u!/a" ka!&u!a! CN %e!&ekat" atau
sa%a &e!a! CN ta!a+ ,a+a! tese,ut &a-at
&"u!aka! atau &"sea- ta!a%a!.
Na%u! a-a,"la CN &ala% ,a+a! tese,ut
elat"* t"!" atau t"&ak sa%a &e!a! CN
ta!a+ ,a+a! 'a!"k t"&ak &a-at la!su!
&"u!aka! atau &"%a!*aatka! 'le+ ta!a%a!.
8aktu /a! &"-eluka! u!tuk %e!uu!ka!
CN tese,ut ,e%aa%9%aa% &a" t"a
,ula! +"!a %e!a-a" ta+u!a!.
T"!" Ta!a%a! U%u 42 @ST
@as"l s"&"k aa% -a&a t"!"
ta!a%a! u%u 42 @ST %e!u!0ukka! ,a+$a
-elakua! MOL kul"t -"sa! ke-'k &a!
MOL k'%,"!as" kul"t -"sa! ke-'k &a! aka
,a%,u ,e,e&a t"&ak !/ata (La%-"a! ?).
Rata9ata t"!" ta!a%a! ke&ela" u%u 42
@ST -a&a ta,el ;.
Ta,el ;. Pe!au+ MOL kul"t -"sa! &a! MOL k'%,"!as" kul"t -"sa! ke-'k &a! aka ,a%,u
te+a&a- ata9ata t"!" ta!a%a! u%u 42 @ST.
Pelakua! MOL Ula!a! Rata9ata
3 1 : ;
7/23/2019 SELVI 1103015025 MOL
http://slidepdf.com/reader/full/selvi-1103015025-mol 12/16
12
T"!" Ta!a%a! (%)
P2 42.> 42.4 4; 4>.4 4:.3?
P3 42 4: 4;.4 ;4 42.=:
P1 4; 43.4 42.4 4> 4:.14
P: ;.4 ;= 4:.4 44 43P; ;> ;4 44 ;2.4 ;=.??
P4 ;? 44 ;: 43.4 ;.:?
P= ;?.4 42 ;?.4 42 ;.14
P> ;1 43.? ;2.4 4: ;=.?:P? ;? ; ;:.? 44.4 ;.2?
Rata9ata ;?.=: 42.1 ;.1= 43.=>
Su%,e 7 Data P"%e @as"l A!al"s"s 1234
Ketea!a! 7 P2 7 2 %l MOL ta!a%a!93 (k'!t'l) P37 322 %l MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a!93 P1 7 122 %l lauta! MOL
ta!a%a!93 P: 7 :22 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a! 93 P; 7 ;22 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a! 93 P4 7(42 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k < 42 %l lauta! MOL aka ,a%,u) ta!a%a! 93 P= 7 (322 %l lauta! MOL kul"t -"sa!
ke-'k < 322 %l lauta! MOL aka ,a%,u) ta!a%a! 93 P> 7 (342 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k < 342 %l lauta! MOL aka ,a%,u) ta!a%a!93 P? 7 (122 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k < 122 %l lauta! MOL aka ,a%,u) ta!a%a!93
Be&asaka! +as"l s"&"k aa% -a&a
-elakua! lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k
&a! lauta! MOL k'%,"!as" kul"t -"sa!
ke-'k &a! aka ,a%,u u%u 42 @ST
%e!u!0ukka! -e!au+ -elakua! /a!
,e,e&a t"&ak !/ata a!taa P2 (k'!t'l)
&e!a! P3 P1 P: P; P4 P= P> &a! P?
(La%-"a!. ?). Pa&a -elakua! lauta! MOL
42 @ST t"!" eataa! ta!a%a! tet"!"
/a"tu -a&a -elakua! P1 4:14 % &a!
t"!" ta!a%a! tee!&a+ -a&a -elakua! P>
/a"tu ;=?: %. Se&a!ka! P2 P3 &a! P:
t"!" ata9ata ta!a%a! ke&ela" t"&ak 0au+
,e,e&a /a"tu P2 4:3? % P3 42=: %
&a! P: 43 %. Se&a!ka! -a&a -elakua!
P; (;22 %l lauta! MOL kul"t -"sa!
ta!a%a!93) &a! -elakua! P4 P= P> &a! P?
(lauta! MOL k'%,"!as" kul"t -"sa! ke-'k
&a! aka ,a%,u) 0au+ le,"+ e!&a+ /a"tu P;
;=?? % P4 ;:? % P= ;14 % P>
;=?: % P? ;2? %. K'!&"s" "!"
&"&ua kae!a -e!a%,a+a! lauta! MOL
aka! %e!a%,a+ k'!&"s" ta!a+ %e!0a&"
%asa% kae!a -@ -a&a MOL kul"t -"sa!
ke-'k &a! aka ,a%,u %as"+ te'l'!
%asa% (La%-"a! 1).
D"ta%,a+ka! 'le+ Su+ast/' &kk.
(123:) &ea0at ke%asa%a! -e!t"! ,a"
-etu%,u+a! %"k',a se,a"a! ,esa
%"k',a %e!/uka" -@ !etal (-@ >) u!tuk
-etu%,u+a!!/a. Me!uut R"t+"e (3?=)
dalam @as'!' (122?) -@ e!&a+ elat"*
kua! ''k u!tuk ke&ela" kae!a -a&a -@
e!&a+ aka ke&ela" kua! ,eke%,a! &a!
,"!t"l aka t"&ak te,e!tuk &e!a! ,a"k
se+"!a sea-a! +aa &a! -e!a%,ata!
7/23/2019 SELVI 1103015025 MOL
http://slidepdf.com/reader/full/selvi-1103015025-mol 13/16
13
!"t'e! 'le+ ,akte" Rhizobi"m t"&ak
'-t"%al se+"!a -a&a u%u 42 @ST
ta!a%a! ke&ela" ta!-a -elakua! lauta!
MOL aka! 0au+ le,"+ ,eke%,a!
&",a!&"!ka! &e!a! ta!a%a! ke&ela" /a!
&",e" lauta! MOL.
Pen$aru8 %.L Ter8adap Ju'la8 P"l"n$
3edelai
@as"l s"&"k aa% -a&a 0u%la+
-'l'! ke&ela" -e ta!a%a! %e!u!0ukka!
,a+$a -elakua! MOL kul"t -"sa! ke-'k
&a! MOL k'%,"!as" kul"t -"sa! ke-'k &a!
aka ,a%,u ,e,e&a t"&ak !/ata (La%-"a!
?.). Rata9ata 0u%la+ -'l'! ta!a%a!
ke&ela" (ta,el 4).
Ta,el 4. Pe!au+ MOL kul"t -"sa! ke-'k &a! MOL k'%,"!as" kul"t -"sa! ke-'k &a! aka
,a%,u te+a&a- ata9ata 0u%la+ -'l'! -eta!a%a!
Pelakua!
Ula!a!
3 1 : ;Ju%la+ P'l'! (Bua+)
P2 34 3= 3 ;3 3 1:
P3 1: ? 3= 3: =2 34
P1 3> 3; 12 33 =1 3=
P: 3: 3= 3 3= =; 3=
P; 3? 32 3> 3 =; 3=
P4 12 3: 3: 3; =2 34
P= 34 3? 1; 3> >; 3
P> > 34 34 34 41 3:
P? 3= 13 34 1: >4 3
T'tal 3;; 3:3 34? 3= =21
Su%,e 7 Data P"%e @as"l A!al"s"s 1234
Ketea!a! 7 P2 7 2 %l MOL ta!a%a!93 (k'!t'l) P37 322 %l MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a! 93 P1 7 122 %l lauta! MOL
ta!a%a!93 P: 7 :22 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a! 93 P; 7 ;22 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a! 93 P4 7
(42 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k < 42 %l lauta! MOL aka ,a%,u) ta!a%a! 93 P= 7 (322 %l lauta! MOL kul"t -"sa!ke-'k < 322 %l lauta! MOL aka ,a%,u) ta!a%a! 93 P> 7 (342 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k < 342 %l lauta! MOL aka
,a%,u) ta!a%a!93 P? 7 (122 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k < 122 %l lauta! MOL aka ,a%,u) ta!a%a!93.
Be&asaka! +as"l s"&"k aa% -a&a 0u%la+
-'l'! ta!a%a! ke&ela" %e!u!0ukka!
,a+$a -elakua! &'s"s %'l ,e,e&a t"&ak !/ata a!taa P2 (k'!t'l) &e!a! P3 P1 P:
P; P4 P= P> &a! P?. Ju%la+ ata9ata
-'l'! tet"!" /a"tu -a&a -elakua! P2
(k'!t'l) &e!a! ata9ata 0u%la+ -'l'!
1: ,ua+ 0u%la+ "!" le,"+ ,a!/ak
&",a!&"!ka! &e!a! P3P1 P: P; P4 P=
P> &a! P? &"&ua -a&a lauta! MOL kul"t
-"sa! ,a+a! 'a!"k sul"t teua" kae!a -@lauta! MOL /a! %asa% ,e&asaka! u0"
la,'at'"u% (La%-"a! 1.) se&a!ka! -a&a
saat -e!"s"a! -'l'! ta!a%a! ke&ela"
sa!at %e%,utu+ka! u!su +aa &ala%
0u%la+ uku- se-et" u!su P. Me!uut
7/23/2019 SELVI 1103015025 MOL
http://slidepdf.com/reader/full/selvi-1103015025-mol 14/16
14
Sute&0' (1232) u!su P &"-eluka!
ta!a%!a! u!tuk %e%-ee-at -e%,u!aa!
&a! %e!"!katka! -'&uks" ,"0"9,"0"a!.
Pen$aru8 %.L Ter8adap Bera! 3erin$
Bi:i
@as"l s"&"k aa% -a&a ,eat ke"!
,"0" -eta!a%a! %e!u!0ukka! ,a+$a
-elakua! MOL kul"t -"sa! ke-'k &a!
MOL k'%,"!as" kul"t -"sa! ke-'k &a! aka
,a%,u ,e,e&a t"&ak !/ata (La%-"a! ?).
Rata9ata ,eat ke"! ,"0" -eta!a%a!
(Ta,el 4).
Ta,el 4. Pe!au+ MOL kul"t -"sa! ke-'k &a! MOL k'%,"!as" kul"t -"sa! ke-'k &a! aka
,a%,u te+a&a- ,eat ke"! ,"0" -e ta!a%a!.
Pelakua! MOL
Ula!a!
Rata9ata3 1 : ;
Beat Ke"! B"0" ()
P2 :1 4=: ;;3 33>= =14P3 ;1= 113 ;:4 :33 :;?
P1 ;4 :4 ;21 :2? ;
P: :1 :3 421 :?; :
P; ::? 1?: ;: ;1; :>3
P4 :: :=; 3:4 :?3 :3?
P= ;2; ;34 4=1 333 :>:
P> 24? :;3 1? 2;1 3?2
P? :1: ;== 1=4 =31 ;3>
Rata9ata :; :>; :?;= ;3>
Su%,e 7 Data P"%e @as"l A!al"s"s 1234
Ketea!a! 7 P2 7 2 %l MOL ta!a%a!93 (k'!t'l) P37 322 %l MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a!93 P1 7 122 %l lauta! MOL
ta!a%a!93 P: 7 :22 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a!93 P; 7 ;22 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k ta!a%a!93 P4 7 (42 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k < 42 %l lauta! MOL aka ,a%,u) ta!a%a! 93 P= 7 (322 %l
lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k < 322 %l lauta! MOL aka ,a%,u) ta!a%a! 93 P> 7 (342 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k <
342 %l lauta! MOL aka ,a%,u) ta!a%a! 93 P? 7 (122 %l lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k < 122 %l lauta! MOL aka ,a%,u)ta!a%a!93
Be&asaka! +as"l s"&"k aa% ,eat
ke"! ,"0" -eta!a%a! %e!u!0ukka! ,a+$a
-elakua! &'s"s %'l ,e,e&a t"&ak !/ata
a!taa P2 (k'!t'l) &e!a! P3 P1 P: P;
P4 P= P> &a! P?. @as"l s"&"k aa%
%e!u!0ukka! F +"tu! le,"+ ke"l &a" F
ta,el -a&a taa* 4 &a! 3 . Beat ,"0"
ke"! tet"!" te&a-at -a&a -elakua! P2
(k'!t'l) /a"tu se,esa =14 ta!a%a!93
se&a!ka! ,eat ke"! ,"0" tee!&a+
te&a-at -a&a -elakua! P> se,esa 3?2
ta!a%a!93. Ju%la+ -'&uks" ta!a%a!
ke&ela" #a"etas A!0as%'' &e!a! t"!kat
-e%u-uka! NPK sesua" &'s"s %e!a-a"
+as"l 114 t'! +a93 atau 1214 ta!a%a!93.
7/23/2019 SELVI 1103015025 MOL
http://slidepdf.com/reader/full/selvi-1103015025-mol 15/16
15
Pa&a +as"l -e!el"t"a! "!" ,eat ,"0"
ke"! -eta!a%a! ke&ela" %as"+ ,elu%
%e!a-a" +as"l sesua" &e!a! #a"etas
A!0as%'' +al "!" &"se,a,ka! u!tuk
%e!&a-atka! +as"l %aks"%al ta!a%a!
%e%eluka! u!su +aa %ak' se-et" NPK
&ala% ke,utu+a! /a! uku- se&a!ka!
-a&a -e!el"t"a! "!" -e!u!aa! -u-uk k"%"a
t"&ak &"u!aka! se+"!a -'&uks"!/a
%as"+ &" ,a$a+ ata9ata t"!"!/a
ke-elua! u!su +aa /a! &",utu+ka!
ta!a%a! ke&ela" sa!at %e%-e!au+"
-'ses %eta,'l"s%e ta!a%a!. Me!uut
Sute&0' (1232) U!tuk %e%e!u+"
ke,utu+a! ta!a%a! ke&ela" %e%eluka! 3=
!ut"s" u!tuk -etu%,u+a! &a! -'&uks"
,e!"+. T"!kat !ut"s" sa!at %e%,atas"
-etu%,u+a! ta!a%a! &a! +as"l ,"0" /a!
'-t"%u%. Se,aa" ta!a%a! %us"%a!
ke&ela" %e!/ea- N P &a! K &ala% 0u%la+
/a! elat"* ,esa (Pasa",u &a! Su-a-t'
34). Sela"! %e%,utu+ka! N /a! t"!"
ta!a%a! ke&ela" 0ua %e%eluka! u!su P
&a! K &ala% -e%,e!tuka! ,u!a &a!
-e!"s"a! -'l'!. D"ta%,a+ka! 'le+
Sute&0' (1232) ,a+$a ta!a%a! ke&ela"
%e%eluka! u!su +aa N se,esa 323 k
+a93 atau 1 k ,"0"93 u!tuk +as"l ,"0" /a!
'-t"%u% +aa P se,a!/ak :; k +a93
&ala% ,e!tuk P1O4 se&a!ka! K se,a!/ak
;? k +a93 &ala% ,e!tuk K 1O4. Se&a!ka!
&a" +as"l a!al"s"s la,'at'"u% ka!&u!a!
N P &a! K /a! teka!&u! -a&a lauta!
MOL kul"t -"sa! ke-'k &a! lauta! MOL
aka ,a%,u sa!at se&"k"t ,a+ka!
0u%la+!/a sa!at ke"l (La%-"a! 1) "!"
sa!at t"&ak se,a!&"! &e!a! ke,utu+a!
u!su +aa ta!a%a! ke&ela" /a! sa!at
,esa.
3ESI%P(LAN DAN SARAN
3esi'pulan
Be&asaka! +as"l -e!el"t"a! -e!au+
lauta! MOL kul"t -"sa! ke-'k &a! lauta!
MOL k'%,"!as" kul"t -"sa! ke-'k &a! aka
,a%,u te+a&a- t"!" ta!a%a! 0u%la+
-'l'! &a! ,eat ke"! ,"0" -eta!a%a!
ke&ela" %aka &a-at &"s"%-ulka! ,a+$a 7
3. Pelakua! lauta! MOL kul"t -"sa!
ke-'k &a! lauta! MOL k'%,"!as"kul"t -"sa! ke-'k &a! Aka Ba%,u
,e-e!au+ t"&ak !/ata te+a&a-
t"!" ta!a%a! u%u 32 :2 &a! 42
@ST 0u%la+ -'l'! &a! ,eat ke"!
,"0".
1. T"&ak te&a-at &'s"s '-t"%al -a&a
-e!u!aa! lauta! MOL kul"t -"sa!
ke-'k &a! lauta! MOL k'%,"!as"
kul"t -"sa! ke-'k &a! aka ,a%,u.
Saran
7/23/2019 SELVI 1103015025 MOL
http://slidepdf.com/reader/full/selvi-1103015025-mol 16/16
1
Be&asaka! -e!el"t"a! /a! su&a+
&"laksa!aka! &a! +as"l /a! a&a %aka -elu
&"lakuka! -e!el"t"a! le,"+ la!0ut te!ta!
la%a $aktu *e%e!tas" lauta! MOL kul"t
-"sa! ke-'k u!tuk %e!uu!ka! CN as"'
&a! k'!se!tas" lauta! MOL /a! ,e,e&a.
DAFTAR P(STA3A
A&"sa$a!t' T. 122=. Ke&ela". Pe!e,a
S$a&a/a. Jakata.
@a!&a/a!" S. @ u!us A. Da! Sus"l'$at"A. #$%&' U0" Kual"tas Pu-uk Oa!"kCa" Da" Be,aa" Maa%
M"k''a!"s%e L'kal (M'l). U!s.
(ol')* No'%* +al &, - .$'
@as'!' A. 122?. State" Pe!a-a"a!S$ase%,a&a Ke&ela" Melalu"
Peluasa! Aeal Ta!a% D" La+a!
Ke"! Masa%. I-tek Ta!a%a! Pa!a!V'l. : N'. 1
I!&"a!"[email protected]. Me%,uat K'%-'sSeaa Ce-at. Pe!e,a S$a&a/a.
Jakata.
Jua!&a I*a! &a! Nu&"a!a. 1233. Peau+Met'&e Da! La%a Fe%e!tas"
Te+a&a- Mutu M'l (M"k''a!"s%e
L'kal). @al. 3;2 3;:
Set"a$at" D.R. A. R. S"!aa. T. K. De$".123:. P'ses Pe%,uata! B"'eta!'l
Da" Kul"t P"sa! Ke-'k. Ju!al
Tek!"k K"%"a N'. 3 V'l. 3.
Su+ast/' A.A. A!as I. Sa!t'sa D. A.
Lesta" . 123:. Stu&" M"k',"'l'"
Da! S"*at K"%"a M"k''a!"s%eL'kal (M'l) a! D"u!aka! Pa&a
Bu&"&a/a Pa&" Met'&e S" (/0stem 1f
Ri!e Intensifi!ation).