pemahaman n paradaton · web viewunjuk sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00,...

52
1 PEMAHAMAN N PARADATON ADAT BATAK PUDUN SAUT I. Ragam Goar “ Marhata Sinamot” a. Marhata Sinamot: Manghatai langsung di jolo ni raja mangajana na hombar tu rencana ulaon unjuk; ( didia ulaon, sinamot, upa tulang, ulos, jambar dll). Anggo aslina boi do ndang adong kesepakatan di namarhata sinamot, sehingga perkawinan gabe sundat manang ditunda dipaganjang tingki Anggo nuaeng on, hira dos do pangantusion namarhata sinamot dohot pudun saut. Anggo dung do adong marhusip (nunga sude disepakati) apalgi nunga “martumpol” lapatanna tinggal pengesahan secara adat aha naung nihatai di na marhusip. b. Pudun Saut: Pengesahan secara adat (dijolo ni sude raja) aha naung menjadi kesepaktan naung dihatai hasuhuton na dua ditingki marhusip Sian pangantusion on, “ Pudun Saut” nama goaron aha na nidokna “marhata sinamot”

Upload: others

Post on 19-Sep-2020

15 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

1

PEMAHAMAN N PARADATONADAT BATAK PUDUN SAUT

I. Ragam Goar “ Marhata Sinamot”

a. Marhata Sinamot: Manghatai langsung di jolo ni raja mangajana na hombar tu rencana ulaon unjuk; ( didia ulaon, sinamot, upa tulang, ulos, jambar dll). Anggo aslina boi do ndang adong kesepakatan di namarhata sinamot, sehingga perkawinan gabe sundat manang ditunda dipaganjang tingkiAnggo nuaeng on, hira dos do pangantusion namarhata sinamot dohot pudun saut. Anggo dung do adong marhusip (nunga sude disepakati) apalgi nunga “martumpol” lapatanna tinggal pengesahan secara adat aha naung nihatai di na marhusip.

b. Pudun Saut: Pengesahan secara adat (dijolo ni sude raja) aha naung menjadi kesepaktan naung dihatai hasuhuton na dua ditingki marhusip Sian pangantusion on, “ Pudun Saut” nama goaron aha na nidokna “marhata sinamot” nuaeng, alana nunga sudena jolo dihatai di marhusip dohot nunga diulahon acara “martumpol” asing ni anggota gereja na so patupahon acara martumpol. Jadi napinamas nuaeng on : “Pudun Saut” do goarna ndang marhata sinamot be.

II. Ragam Goar ni Sinamot

1. Sinamot Sitombol

Page 2: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

2

Ulaon adat nagok dialaman ni parboru, dohot sinamot hibul, terpisah sian suhi ampang naopat godangna 40% Na 40% dibagi oleh pangamai, pamarai, simolohon dohot tulang, masing-masing 10%. Sude namosok ( daging kerbau dan keperluan makanan) ditanggung paranak. Sebalikna, parboru mangalehon juhut songon ganti ni dengke na digoari sila sian jenis lombu sitio-tio (tong do diusung dengke) dohot ogung sabangunan songon sarana “tata ibadah” tradisional.Catatan : Pemahaman na deba sinamot sitombol ima godang ni sinamot naung disepakati , nunga disi sude (lump sump) kewajiban-kewajiban paranak asing ni panandaion di alaman tu suhi ni ampang na opat ni parboru (pangamai, pamarai, pariban, tulang), lapatanna masing-masing paranak dohot parboru masinangkohi tangga ni balatukna be, alai di parboru ulaon.

2. Sinamot “Hibul”. Sarupa dohot sinamot sitombol alai gondang dohot dengke sila dang diwajibkan jala alaman ulaon unjuk dang ingkon di alaman ni parboru, alai hombar tu kesepakatan nama.

3. Sinamot “Rambu Pinungu”. Rambu pinungu ima godang ni sinamot naung disepakati , nunga disi sude (lump sump) kewajiban-kewajiban paranak asing ni panandaion di alaman tu suhi ni ampang na opat ni parboru (pangamai, pamarai, pariban, tulang), lapatanna masing-masing paranak dohot parboru masinangkohi tangga ni balatukna be.

Page 3: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

3

Tekhnis mangulahon, dipatorang do anon di “Buku Pedoman Acara Perkawinana Adat Na Gok”

III. Si Jalo Sinamot

Opat (4) bagian si jalo sinamot:1. Sijalosinamot, apala bona ni hasuhuton, pangintubu boru muli2. Sijalo todoan a. Tulang ni boru muli b. Pamarai, salah satu suhut namartinodohon c. Simandokkon, iboto ni boru muli naung sohot d. Pariban, haha manang anggi ni boru muli naung sohot3. Sijalo Pingganpangan, tutur na solhot manang paidua ni partodoan4. Sijalo Upamanggohi, tutur na asing, surung-surung manang pasituak na tonggi angka natuatua na asing

IV. Na taripar sian Parboru tu Paranak

Tolu (3) na taripar sian Parboru tu Paranak1. Taripar sian Suhut Parboru tu Paranak a. Pauseang, ulos na so ra buruk b. Ulos Pasamot/Pansamot dohot ulos hela2. Ulos herbang sian Partodoan ni Parboru tu Partodoan ni Paranak: a. Tu Pamarai, haha anggi ni natoras ni Pangoli. b. Tu Simanggokhon, haha/ anggi ni Pangoli c. Tu Namboru ni Pangoli

Page 4: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

4

d. Tu sihunti ampang, iboto ni Pangoli Partodoan ni Paranak on, didok do tong songon suhi ampang na opat ni Paranak.3. Ulos ulos, manang ulos tonunon sadari, tu tutur na asing na ginokkon ni Paranak.

V. Juhut, Parjuhut

Juhut (daging yang dimakan na niusung paranak) dan parjuhut (jenis hewan utuh yang dijadikan makanan) dalam acara adat na gok perkawinan, mansai bagas do maknana.Hewan Parjuhut na binoan manang diserahkan paranak tu parboru , ingkon sada hosa na utuh songon simbol ganti ni hosa manusia (boru) na diserahkan parboru tu paranak.Sai hewan na tumimbo do (horbo) dibaen parjuhut, jala juhut na niusung paranak holan parboru do mangallang i. Songon sipanganon ni paranak dibaen parboru ma lombu sitio-tio singkat ni dengke na ginoaran “ sila”. Anggo aslina holan daging na niusung ni paranak i do na dipangan di ulaon unjuk i. Hombar tu tudu-tudu ni sipanganon i do juhut na pinangan i.Jadi molo tudu-tudu sipanganon horbo, ba daging ni horbo i na diseat i ma sipanganon. Molo lombu sitio-tio tudu-tudu ni sipanganon, daging ni lombu i ma napinangan. Lapatanna ndang boi holan tudu-tudu sipanganaon sajo lombu sitio-tio sipanganon manuk, alana secara filosofi ndang juhut namarhosa (sian sada hosa) na utuh be i. Molo tarjadi na songon on, holan jagar-jagar (rambingan) nama tudu-tudu ni sipanganaon i, na menjadi

Page 5: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

5

pelecehan tu makna ni parjuhut i, jala melecehkan pengorbanan ni parboru i sandiri naung mangalehon boruna i.

VI. Tudu-tudu ni Sipanganon & Jambar.

1. Tudu-tudu ni sipanganon. Bukti sada hosa (hewan) na utuh do na binoan i. Porlu botoon, di huta ni parboru pe ulaon, paranak do na mamboan parjuhut i. Lapatan filosofina paranak do mangalai lombu/horbo i tu huta ni parboru jala halahi do paturehon/mangalompa.

2 Jambar Jambar, ima namargoar ditamba bagian naasing na sibagihonon songon hatorangan mengenai jambar, songon tanda penghargaan, pengakuan legitimasi kehadiran ni angka raja na ro hombar tu status manang fungsi ni nasida di ulaon i. Pedoman parjambaran naung disepakati di Batam (Solup Batam) ima:

Pedoman Parjambaron di Ulaon UnjukNo Goar ni Jambar HASAHATANNA

Pinahan Lobu Lombu Sitiotio *(Jambar Masak)

Parboru ParanakParboru Paranak

(1) ULU

a Namarngingi parhambirang

Tulang Tulang

Page 6: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

6

bNamarngingi parsiamun Tulang Tulang

c Panahui Siamun Boru Boru

d Panahui hambirang Boru Boru

e Osang Hula-hula Hula-hula

(2)Aliang (a) Rungkung/ Tanggalan (b)

½ ½ ½ ½

(3) Panamboli *(5 rusuk) himpal himpal

(4) S oit 2 2 2 2

(5) Handang/Rusuk/ Somba-somba ( 3 rusuk)

2 1 2 1

(6) Upasira/Ihur himpal himpal

Onma sebagai pedoman, alai na mengikat hula-hula ma namangalehon tu paranak jambar songon “ulu dengek mulak” hombar paradaton di huta i, alana paranak nunga menyerahkan “ tudu-tudu ni sipanganon /panggoari ni sipanganon” tu parboru hombar tu mkana juhut & parjuhut naung pinatorang di bagian V

Page 7: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

7

VII. Dengke.

Molo mangihuthon tradisi, religius magis dengke sakral mempunyai kekuatan magis, sada sarana ni hula-hula laho mamasu-masu mamindahon sahalana tu boruna. Ala ni sian hula-hula/pihak na adong alur mamindahon sahala do na adong maknana napasahat dengke. Ala na di hakaristenon hita, simbol nama i, ndang adong be nilai sakral na.

Ala ni i di tingki Acara Adat Perkawinan, naengma holan “dengke ni hula-hula” napinasahat secara khusus/ dohot acara dung dipasahat paranak tudu-tudu ni sipanganon asa tangkas makna dohot nilai luhur ni adat i. Alana molo na asing sarupa dipasahat ndang gabe sarupa nama dohot na asing gabe mago nilai dohot makna ni dengke hula-hula i. Molo tung adong pe dengke naasing dipasahat ma i rup boras dpramasuk nasida, dicatat jala digorahon ma angka ise si usung dengka.

VIII. Ulos Herbang. (Bereng pemahaman makna ni ulos) Ulos Namarhadohoan

No Uraian Yang Menerima Keterangan

A Kepada Paranak1 Pasamot/PansamotOrang tua pengenten pria2 Hela PengentenB Partodoan/Suhi

Page 8: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

8

Ampang Naopat

1 Pamarai Kakak/Adek dari ayah pengenten pria

2 Simanggokkon Kakak/Adek dari pengenten pria

3 Namborunya Saudra perempuan dari ayah pengenten pria

4 Sihunti Ampang Kakak/Adek perempuan dari pengenten pria

Ulos Kepada Pengenten

NoUraian Yang Mangulosi Keterangan

A Dari Parboru/Partodoan

1 Pamarai 1 lembar, wajib

Kakak/Adek dari ayah pengenten wanita

2 Simandokkon Kakak/Adek laki-laki dari pengenten wanita

3 Namborunya (Parorot)

Iboto dari ayah pengenten wanita

4 Pariban Kakak/Adek dari pengenten wanita

B Hula-hula dan Tulang Parboru

Page 9: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

9

1 Hula-hula 1 lembar, wajib2 Tulang 1 lembar, wajib3 Bona Tulang 1 lembar, wajib4 Tulang Rorobot 1 lembar, tidak wajib

C Hula-hula dan Tulang Paranak

1 Hula-hula 1 lembar, wajib2 Tulang 1 lembar, wajib3 Bona Tulang 1 lembar, wajib4 Tulang Rorobot 1 lembar, tidak wajibCatatan: Hula-hula namarhahamaranggi dohot hula-hula anak manjae ndang ingkon ulos tanda holong nasida boi ma nian bentuk hepeng, songon na pinatorang. Songoni angka na asing na marholong ni roha.

B. PROSESI ACARA ADAT

Ulaon di jabu/di alaman , manang inganan na pinatupa ni parboru.

1. Paradehon Sipanganon a. Paranak: Menyediakan jala mamboan sipanganon namargoar lengkap dohot minuman ( na jolo tuak tangkasan).

Page 10: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

10

b. Parboru : Paradehon dengke, lampet sipanganon di jabu dohot kopi/tes

2. Parmasuk ni Paranak.Molo dung dibereng nunga singkop parboru dohot paranak, boi do Paranak manungkun manang Parboru.a. Molo Parboru Manggora: “ Boha amang boru, molo na so adong dope sipaimaon muna, nunga rade hami manjalo haroro mun”.

b. Paranak Manungkun: (Aternatip) “Beha hula-hulanami, nunga boi hami masuk ? Molo dung rade hamuna ro hami masuk”

Parmasuk ni Paranak, di jolo ma sipanganon, jala langsung do i diboan boru ni Paranak tu dapur (ruang makan) ni Parboru. Boru ni Paranak dohot kerjasama tu boru ni Parboru ma namanghobasi i di pudi.

3. Ruhut Ruhut Marsipanganon

Andorang so marsipanganon jolo dipasahat Paranak do tudu-tudu sipanganon tu Parboru suang songoni dengke sian Parboru tu Paranak

Page 11: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

11

(1) . Pasahat tudu-tudu nisipanganon:

Dung singkop sude hundul angka hula-hula dumulai ma ulaon, ima pasahathon tudu-tudu sipanganon dohot pasahat dengke.

PR PARBORU Beha Raja ni boru…., nunga sirsir ari, nunga boi ra ta mulai ulaonta, molo so adong be sipaimaonmuna.

PR PARANAKNunga denggan Rajaja ni hula-hula nami…..Nunga denggan be ta mulai, anggo di hami ndang adong be sipaimaon. Mandapoti nama molo tung adong dope na so haru sahat. Mauliate ma rajanami.Molo dung mangarade hamu hula-hulannami, asa jolo ro ma hami pasahat tudu-tudu ni sipanganon, naung hupatupa hami diulaonta sadari on. Mangarade ma hamuna hula-hula nami.

PR PARBORU:Nunga mangarade hami amangboru ro ma hamu

Dihamu hasuhutonnami, ro/rade ma hamu tu….asa tajangkon haroro ni parboruonta Raja……laho pasahathon tudu-tudu ni sipanganon tu hita hula-hulana.Laos songonima di hita namarhahamaranggi namardongan tubu, asa rup ma hita tu jolo on manjalo haroro ni parboruonta Raja……

Page 12: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

12

pasahathon tudu-tudu ni sipanganon.

PR PARANAK.Di hita namardongan tubu, rap ma hita mandongani hasuhutonta pasahathon tudu-tudu sipanganon tu hula-hulanta………

Dihamu hula-hulanami…….dison ro do hami Pamoruon muna marga ……, pasahathon tudu-tudu ni sipanganon na tabo, na marsiala do i ima na adong na solot di ate-ate nami, na gompang di pusu-pusu nami nanaeng pasahaton nami annon Raja nami, asa songon ni dok ni natua-tua ma : ‘Bagot na marhalto ma na tubu di robean, horas ma hamu na mangan hon tu tambana ma di hami na mangalehon, las ma roha muna manjalo Botima”Dung sae dipasahat dijalangma hula-hulan laos mulak tu hundulannabe.

(2). Pasahat Dengke

PR PARBORU.Dihita namardongan tubu, raja ni boru/bere dohot saluhut raja na ginokkon, dison nunga tangkas jinalo tudu-tudu ni sipanganon sian parboruon Raja…….. Molo tung di jolo ni hasuhuton pe on nueang, na rup manjalo ma hita disi . Botima.

Songonima tu hamu Raja ni Parboruon nami marga……….laos mangarade ma hamu, asa ro hami pasahathon dengke si mudur-udur dengke sitio-tio tu hamu.

Page 13: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

13

PR PARANAK:Na uli Raja nami, nunga rade hami

PR PARBORUDi hamu pamoruon nami marga…….. Nunga tangkas hujalo hami dibagasan las ni roha, tudu-tudu nispinganon dohot tanggo-tango na godang, nuaengpe pasahaton nami ma tu hamu dengke simudur-udur dengke sitio-tio. Asa pangidoan nami antong mudur-udur ma panggabean dohot parhorasan di hamu Raja ni Pamoruon nami, sahat ma nauli, sahatma na denggan tu joloan on. Sahat-sahat ni solu ma sahat tu bontean, nungnga hupasahat hami dengke simudur-udur dengke sitio-tio tu hamu sai sahat ma hita on tu Parhorasan dohot Panggabean. Botima”.Dung sae dipasahat dengke dijalangma parboruonna i laos mulak be ma tu hundulanna.

PR PARANAKDihita namardongan tubu, raja ni boru/bere dohot saluhut raja na ginokkon, dison nunga tangkas jinalo dengke si mudur-udur, dengke sitio-tio sian hual-hula Raja…….. Molo tung hasuhuton pe nuaeng napadop adop on, na rup manjalo ma hita disi . Botima.

(3). Marsipanganon

PR PARBORU.Nuaeng pe diparboruon nami, ala nunga singkpo sude na roha nami marsipangananon ma hita. Andoroang so marsipanganon hupasahat hami ma tu hamu mambaen tangiangg laho mangan.

Page 14: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

14

PR PARANAK.Na uli ma i Rajanami, molo dipangido roha muna hami ma namambaen tangiang.Loloan bolon nahuparsangapi hami, andorang so marsipanganon , jola martangiang ma hita. Ta pasadama rohanta, martangiangma hita.Dung sae martangiang, dipasahat ma huhuasi ni sipanganon:

Amanta raja dohot inanta soripada na liat na lolo; Sitiktik ma si gompa, golang-golang pangarahutna.Tung songon dia pe sipanganon na hupatupa hami onSai godangma pnasuna ! Marjomuk ma hita !

Ditingki namarsipanganon i, digorahon parboru ma tu naginokhon na :

Dihamu angka raja dohot inanta soripada sian dongan tubu, dongan sahuta, boru, hula-hula, pariban, sudena tulang dohot ale-ale, nunga tajalo dison tudutudu manang panggoari ni sipanganon sian pamoruonta na rap mangadopi ma hita.Langsung ma digora rajani boruna, asa di irisiris menekmenek sian aliang-aliang dohot ate-ate laho dipiringkon (dipadalan) tu angka naginokhonna.

(4). MARBAGI JAMBAR

Page 15: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

15

Dung sidung marsipanganon, sungkunon ni parboru ma taringot tu tudu-tudu ni sipanganon na pinasahat ni Paranak.

PR PARBORUNunga boi ra ta uduti ulaonta atik pe so haru singkop dope sude marsipanganon, ima taringot tu parjambaran.PR PARANAK.Naulima i Rajanmi !

PARBORU.Di hamu parboruonnami raja…….. Nangkining nunga tangkas hujalo hami dibagasan las ni roha tudu-tudu ni sipanganon na pinashat muna.Didiok rohanami nian amangboru, ala di tonga ni alaman nami do ualaonta ba hamima namanghatahon antar songon dia partorbing ni parjambaron. Sidapot solupma hamu naro mandapothon hami. Botima !

PR PARANAKMauliatema Raja nami !Nunga tingkos nanidok muna rajanami, nungnga hupasahat hami tu hamu Rajanami tudu-tudu ni sipanganon i, jala dialaman muna do uloonta, huhut ni i, hombar tu uhum ni adatta, disi tano niinganhon, disi solup niparsuhathon, nauli ma i raja nami , sidapot solup ma hami na ro.

PR PARBORU .Mauliatae amang boru, nunga mansai denggan i Amangboru.

Page 16: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

16

Hamu angka raja namarloloan on, lumobi raja dongan huta;

Ihan dipandiangan sangkot sapa diparpagaran, denggan do hita masisungkunan, ringkot marsiajar-ajaran.

Sori manungkun do sori mandapot, sai jolo manungkun do naro tu nanidapot; disi tano ni inganhon, disi solup ni parsuhathon ; ai si dapot solup do naro.

Tali papasama tu tali papaut, sai jolo diseat hatama, asa diseat raut; beha ma pangajarimuna di hami taringot tu parjambaran on.

Ianggo parjambaron na masa di huta on , tarsongononma; ……..

Beha nunga une ni rohamuna raja parboruon dohot dongan sahut nami

Dung dialusi nunga une, horas jala gabe, didokma muse:

Hamuna borunami ! Ro ma hamu paturehon parjambaron on.Ala naung ditolopi, dipasahat ma jambar : songon naung dihatai hian (parjambaran di Luat Batam)

CATATAN:1. Umpama/Umpasa naasing nahombar di tingki marsipanganon boi dohonon.

Page 17: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

17

Landit bulung ni botik, porhot bulungni ambasang, tung songon ipe sipanganon na otik, manghorasi ma tu tondi dohot tu pamatang.

Bulung ni dapdap langkop sipanganon natupa ima taparhajob.

Ganjang ihotni doton, pinagistang di hauma, Tung songon ipe na tupa sipanganon, sai tu godangna ma pinasuna.

2. Mansai ringkotdo jala unang lupa hasuhuton paboahon tu angka tondongna na ro sian luat naasing na mungkin asing paradatonna /solupna asa unang anon adong na mangido adat namasa di luatna/hutana.

Jadi unang ma maila manungkun tu pangituai ai didok natuatua :

Pusuk ni tobu, uramuram ni situma, mangido gogo tu naposo, manungkun uhum tu natuatua.

3. Marpudun saut ala ulaon dijabu do, ndang dipasomal simarmiak-miak marsomba-somba, alai nuaeng on nunga sipata dipatupa marsombasomba, mungkin siala nalam tamba horong ni hula-hula digokhon nadua hasuhuthon.

Page 18: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

18

-C-MANGARADE PANGHATAION

Dung sidung marbagi jambar diudutima dohot manghatai adat.

PR PARBORUDihita namardongan tubu, raja ni boru , bere/ibabere raja ni dongan sahuta dohot ale-ale, tapadenggan ma parhundulta ala naeng mulaanta nama panghataion dohot parboruonta………..

Songoni ma nang dihamu horong hula-hula, tulang…., bona tulang…., tulang rorobot……, bona niari….., hula-hula namarhaha maranggi……., hula-hula anak manjae/hula-hula naposo……. , nunga huparade hami hundulan di hamu Rajanami. Molo tung songonipe parhundul muna rajanami naung disiamun nami ma hamuna. Rajanami, ia di pudi hamu Rajanami sipaimaon, ia dijolo hamu siaduon, ai hamu do pangidoan paniroion dohot panuturion di hami ianakkon muna, di panghataionnami maradophon hula-hula i, Raja…… Beha, nunga denggan be hundulan muna Raja nami? Mauliatema !

Songonima di hamu Raja ni Pamboruon….., asa udutanta ulaonta tu panghataion

PR PARANAK.Mauliatema rajanami, udutanta ma hape panghataionta.

Page 19: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

19

Rajanami lehon hamuma jolo tingki di hami , asa huparaja hami jolo hata tu Hula-hula nami, Tulang nami, dongan tubu, boru bere dohot dongan sahuta nami.

Dihita namardongan tubu, Raja ni boru , Bere/ibabere raja ni dongan sahuta dohot ale-ale, tapadenggan ma parhundulta ala naeng mulaanta nama panghataion dohot hula-hulanta………... Songoni ma nang dihamu horong hula-hula, tulang…., Bona tulang…., Tulang rorobot……, Bona niari….., Hula-hula namarhaha maranggi……., Hula-hula anak manjae/ Hula-hula naposo……. , Pos do rohanmai naung renta hundulan muna Raja nami. Ia di pudi hamu Rajanami sipaimaon, ia dijolo hamu siaduon, ai hamu do pangidoan paniroion dohot panuturion di hami ianakkon muna, di panghataionnami maradophon hula-hula i, Raja……

Suang songonima nang di hamu Hula-hula Raja…….. nunga mangarade hami Rajanami mangalusi sungkun-sungkun muna.

Nuaengpe hupasahat hami ma tingki panghataion on tu hamu Rajanami. Mauliataema !

Page 20: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

20

-D-MARHATA ADAT

Ruhut-ruhut ni marhata adat didok do :

Sise mulani hata, sungkun mulani uhum, jolo dinangnang do asa dinungnung, jolo dipangan do sipanganon asa disungkun.

Parjolo do sungkunon (siseon) sintuhu ni sipanganon masak dung dialusi na patupahon sipanganon i, ima dihata horashoras dohot hata gabe-gabe, manungkunma musena siangkupna manang tinujuni ulaon i. Marudut ma muse pangkataion hombar tu siulaon i.

PR PARBORU: Parjolo sise lapatan ni sipanganon:

Mangkatai ma hita raja ni parboruon…….

Tubuma dingin-dingin diluatni janji matogu, Horas tondi madingin pir tondi matogu.

Mauliate ma tadok tu Amanta Martua Debata, diari nauli di bulan na denggan on dipargok ni mataniari on, nunga pungu hita hundul nuaeng ditonga ni jabu namarampang namarjual on, pangantaran ni anak pangantaran ni boru nasangap namartua on, sai tu tambana

Page 21: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

21

jala digomgomma antong pangisina.

Nunga nihabosurhon indahan na las, hinasagathon lompan natabo, suang songoni minum mual sitiotio, tio ma antong parnidaanta tu joloan on. Pamurnas mai antong tu daging marsaudara tu bohi, sipasindak panaili mai, sipaneang holiholi jala sipadomu tahi.

Haroanni sipanganon i raja ni boru, tangkas ma paboa hamu asa tangkas hubege hami.

PR PARANAK:

Parjolo, mangalusi taringot ni sipanganon

Olo tutu rajanami, alusanma sisesise ni raja i

Mauliate ma nang dohonon nami tu amanta Martua Debata siala tong dilehon hahipason tu ganup hita dinaung pungu hita ditongani jabu namarampang namarjualon, pangantaran ni anak pangantaran ni boru. Taringot tu si panganon masak, sitiktik ma sigompa, golang-golang pangarahutna, tung songon ipe sipanganon naung tupa, sai manjangkon ma tondi muna jala godang ma pinasuna. Ndada na mangkolit hami, ba molo tung namangkolit pe sai tu tambana nahinolit tu joloan on, asa adong patupaon musena tu angka ulaon nanaeng ro. Jadi taringot tu sipanganon i rajanami, haroan ni nauli, haroan ni na denggan mai, hata horashoras, hata gabegabe, ido hatana laos ido nanidokna rajanami.

Page 22: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

22

PR PARBORUSise Paduahon, manungkun sintuhu ni ulaon

Mauliatema Amangboru! Nunga tangkas hubege hami, hata horashoras hata gabegabe do pinaboamu di haroan ni sipanganon i. Ba nang dohonon nami taringot tu sipanganon i, Bagot namarhalto ma na tubu dirobean, horas ma hami namanganton, ganda ma nang singkatna dihamu na mangalean.

Alai amangboru !, mardongan do na uli marangkup do na denggan, siangkupna songon na hundul siudurna songon na mardalan, dia ma siangkupna, dia ma lak-lak na dia ma unokna, dia ma hatana dia ma na ni dokna, tangkas ma di paboa amang boru ma .

RP Paranak:Ido tutu rajanami. Marangkup do nauli mardongan do nadenggan. Hatahononhon ma tutu angkupni hata horashoras dongan ni hata gabegabe i. Tungkotungko dijolo, tungkotungko dipudi nadenggan pinungka ni angka ompu na parjolo, ihuthonon ni hita na dipudi. Songon ima nang hangoluantaon, molo magodang anak pangolihononhon, magodang boru pamulihononhon manang pahutaon.

Adongma anak magodang dijolo nami, jinujuan ma ibana asa dilului donganna masihaholongan-donganna gabe-donganna saurmatua-donganna hot ripe. Ia jus ma ninna hole-sar ninna tahutahu, purma barita, sahatma

Page 23: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

23

alualu sian anak nami.

Dipaboa ma tu hami, naung masitandaan ibana dohot borumuna, nilonggini lilina, tinoktokni pordana, sinolomni panailina tinodoni rohana, jala nunga masijaloan diroha masitodoan dirongkap dohot borumuna sian tongani jabu on, naung hupasahat hami ditingki patua hata dohot parhusipon tingki nasalpu.

Tangkas do hutanda hami raja i, na hot diadat na ingot di uhum, raja ditongani mangajana, natardok hata indokna.

Hubaranihon hami ma nuaeng rajanami, patuduhon bohi nami, ai tangkas binoto parbahulbahul na bolon do raja i, sipanangkok namale, sipatuat na bosur. Ima rajanami haroronami mandapothon hamu, manungkun sombani adat-sombani uhum, sielekhon nami di adat na gok.

Ai nunga pitu lilinami, paualu jugia nami, nunga uli nipi nami, olo borumu naeng gabe parumaen nami.

Ima raja nami angkup ni nauli donganni nadengganni. Jadi nanaeng parajahon panghataion diparhusipon di tonga ni Raja Mangajanama, manang Pudun Saut ma goarna Rajanami . Mauliatema.

RP PARBORU

Page 24: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

24

Gabe jala horas ma tutu rajani boru, Na mar Pudun Saut ma ma hita hape diharoromuna on tu hami, siala nunga ditodo hamu borunami gabe parumaenmu. Donganna gabe ma antong donganna saur matua, ima anakmu dohot boru nami, marrongkap ma nasida songon bagot, marsibar songon ambalang. Nunga tung las rohanami, ai hutanda hami do hamu,

Patni gaja tu patni hora, anakni raja do hamu pahompu ni namora. Sinur do di hamu horbo dibara, bun do dihamu eme disopo, gok do dihamu pansamotan dohot sere di hombung. Marbunga ma singkoru, dijulu ni tapian, tangkas binotodo, na marroha-naburju jala namora do hamu boru, huhut nabuas mangalean.

Tung godang ma lehon hamu sinamot ni boru nami i, asa ginoaran sadasada, suhut bolon dohot angka partodoan, ate raja ni boru.

PR PARANAK. (Mangelek)

Raja nami, ido umbahen nidok nangkin, nahubaranihon hamido, ro patuduhon bohi nami.

Toho do nunga tangkas sahat pasupasu sian Tuhanta sian najolo tu hami.Molo tung alani sibahenondo, songon nabiar do rohanami, alai pos do rohanami, ndang pailaonmu gellengmu, ai sian najolo hutanda hami hamu, songon pandohanni natuatua,

Page 25: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

25

Dao parsiarungan, jonok pasitolongan, tangkas binoto do hamu rajanami di roha namasiantusan dohot dihata na masipatongonan.

Ba tung patuhukhonon muna ma tu gellengmu naso tartuhukna raja nami? Mauliate.

PR Parboru.Olo-toho doi raja ni boru, na tartuhuk hamu do dohonon nami.

Ba pasahat hamu ma sinamot tu suhut : horbo saadaran, mas saampang, hepeng rupiah singkat ni . ringgit sitio suaraPintor oloi hamu ma, ai namora do hamu sian hitaan, ba namora jala situnjang hepeng do hamu nang dipangarantaoan on.

PR Paranak.

Raja nami! Toho jala tingkos do tutu pangidoan munai, tarida ma antong hamu na hot di adat naririt diuhum jala naingot dipatik.

Raja nami! Ninna barita, manjangkit ulok dari, mangarpe di dangkani jabijabi, hamaraon namasa di ugari, turiturian namai saonari.

Ai nunga di oloi amanta Martua Debata, pangidoanni ompunta sijolo tubu, asa anggiat gabe jala horas. Nunga manarsar manang marserak alani gabena tu desa naualu, ditano pangarantoan on.

Page 26: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

26

Ndang songon dibonani pasogit be ditano pangarantoan on rajanami. Ndang adong be tuduon didia adaran ni horbo, so adong be barani jabu, ba mas pe nunga toko mas nampunasa

Nean toho jala tutu pangidoan munai,adat doi jala pangidoanni raja. Ala so botoonbe manudu didia adaran manang lobu ni pinahan dipangarantoan on, ba tahepengkon nama asam ni pangidoan munai rajanami.

Alai rajanami didok hamu nankin, sadasada hamu alusan nami, pangidon nami dohot elekelek nami sahali mangalusi ma hami di hamu, pinasadama sinamot tu suhut sihabolonan rap dohot angka partodoan, dohot namosok didokma nuaeng “ Sinamot Rambu Pinungu” jala dipasada ma i di uang rupia ni pamarentanta NKRI

Ndada namamungka adat hami disi, nunga horas jala gabe diulahon songon Paradaton/Solup di luat Batam on. Jala santabi godang ma dihamu hulahula ni nanaeng hulahula nami, ndang namangorui sangap muna hami, tong do sangap hamu hulahula. Ima pangidoan nami, ai ; sapala pantis raja nami, pantisni miak sada galangan, sapala namangasi hamu rajanami, unang di paralangalangan.

Tung mangido mangelekma hami di hamu raja nami.

Page 27: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

27

RP Parboru.

Amangboru! Toho do naung adong mangulahon nidok munai, alai jarang dope jala baru dimulai do paradaton naung tapatuap di luat Batam on.

Hombar tusi, loas hamu ma jolo hami mangido panuturion sian dongan sahuta, hula-hula/tulanng dohot hahaanggi, boru/bere nami. Parjoloma jolo hupangido hami panuturion sian dongan huta/natua-tua ni huta

DONGAN HUTA NI PARBORU:

Santabi godang ma dihamu angka amanta raja, lumobi disuhut nadua

Rap toho be do nanidokmunai, jala adat doi tutu. Ndang namangorui sangap ni hulahula, dungi ndang apala adat naimbarui, nunga tamulai namangulahoni, lumobi di hutanta Batam on, adat naung di patupa natua-tua hombar tu pemahaman makna dohot nilai luhur ni paradaton Adat Batak di Batam on. Asa dengganma hamu suhut parboru masielekan dohot angka partodoan, lumobi hulahula asa boi dijalo nasida songon napinangido ni Parboruon muna, hombar tu solup/paradaton di hutanta on. Mauliatema !

PR PARBORUMauliatema di paniroion ni dongan huta !

Page 28: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

28

Pinangido ma panuturion sian horong hula-hula dohot tulang:

HULA-HULA & TULANG NI PARBORU

“Santabi godang ma dihamu angka amanta raja”. Pinaihutihut sian nangkining pangkataion on, tarlumobima tutu panuturion sian dongan sahuta ni Parboruon nami, molo naung songon pangidoan ni parboruon muna i ma antong paradaton naung pinamasa di huta muna on, anggo sian hami ndang adong na dumenggan sian dos ni roha.Hami sian horong hula-hula dohot tulang panolopi naulima hami di dos ni roha muna i. Horasma jala gabe

PR PARBORU.Mauliatema paniroion muna hula-hula nami

Pinangidoma muse sian boru/bere nami

BORU/BEREDung hupaihut-ihut hami panghataion ni hula-hula nami parboruon muna pariban nami, sipanolopi ma hami di hasadaan ni roha muna songon adat na hombar adat di huta on. Mauliatema

PR PARBORU:Mauliatema di hamu boru dohot bere nami

Songonima dihamu parboruon nami…..

Page 29: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

29

Ba nuangpe amangboru, nunga masisungkunan hami nangkin, nunga rap tabege alus nasida.

Tuat siputi nangkok sideak, ba i naummuli, ima tutu tapareak.

Molo tung naleleng pe hita mangkatai, ndada pola dia i, adatna do i. Bonang sada hulhulan, hori sada simbohan, manat masisungkunan, tangkas masipandohan.

Ba nunga dipangido hamu asa rambu pinungu dipasada ma sudena di uang rupia NKRI , huoloi hami mai , ba tariashon hamu si sombahonon muna i amang boru! .

PR Paranak.Mauliate rajanami ala nunga dioloi hamu pangidoan nami, asa rambu pinungu

Toho ma antong nalambas roha hamu jala marpanganju. Alai rajanami andorang so hutariashon hami sisombahonon nami tu hamu, nunga jolo nililit hian bolon nami, Raja nami, ndatung namangkolit hami, ba tungido natarpatupa hami, ai hansitdo tangan mandanggurhon nasoada. Idaon mokmok do hami, idaon togos molo tung tohoma songon nidok munai, nean molo parnidaan nami sandiri, marniang do hami. Ba tumpakma tondimu, tumpak sahalamu, asa saut mokmok jala togos muse hami tu joloan on. Tohodo nahubaranihon hamido ro mandapothon hamu, jado I raja nami Rp……juta ma sisombahonon nami sinamot nagok boru ni raja i, rambu pinungu. Alai anggo panandaion, tung tangkas do

Page 30: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

30

pasahaton nami tu opat partodoan / suhi ampang na opat ni raja I di alaman.

RP Parboru. Mauliatema di hamu amangboru! Sipajoloon diloloan do hamu, sipangasahononhon ditongani mangajana. Andorang so hualusi hami pangidoanmunai amang boru, lehon hamu ma jolo tingki di hami laho manungkun hasuhuton di husip-husip nasida

RP PARBORU

Songoni ma di hamu amang boru, nunga tangkas nangkining binege sian hasuhuton, ba huundokhon hamima pangidoan muna ima sinamot na gok, godangna Rp ….juta, rambu pinungu, alai panandaion tu suhi ampang na opat, tangkas dope pasahaton muna. Mauliatema.

Ipe amang boru, pasahat hamuma “bohi ni sinamot” tu hasuhuton

-E -MARHATA HOMBAR TU UNJUK

1. Ulos Herbang. Ulos herbang hombar tu pemahaman dohot makna ni ulos dohot hatorangan na di bagian A.IV

Ulos Namarhadohoan

Page 31: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

31

No Uraian Yang Menerima Keterangan

A Kepada Paranak1 Pasamot/PansamotOrang tua pengenten pria2 Hela Pengenten

B Partodoan/Suhi Ampang Naopat

1 Pamarai Kakak/Adek dari ayah pengenten pria

2 Simanggokkon Kakak/Adek dari pengenten pria

3 Namborunya Saudra perempuan dari ayah pengenten pria

4 Sihunti Ampang Kakak/Adek perempuan dari pengenten pria

Ulos Kepada Pengenten

No Uraian Yang Mangulosi Keterangan

A Dari Parboru/Partodoan

1 Pamarai 1 lembar, wajib

Kakak/Adek dari ayah pengenten wanita

2 Simandokkon Kakak/Adek laki-laki dari pengenten wanita

3 Namborunya Iboto dari ayah pengenten

Page 32: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

32

(Parorot) wanita

4 Pariban Kakak/Adek dari pengenten wanita

B Hula-hula dan Tulang Parboru

1 Hula-hula 1 lembar, wajib2 Tulang 1 lembar, wajib3 Bona Tulang 1 lembar, wajib4 Tulang Rorobot 1 lembar, tidak wajib

C Hula-hula dan Tulang Paranak

1 Hula-hula 1 lembar, wajib2 Tulang 1 lembar, wajib3 Bona Tulang 1 lembar, wajib4 Tulang Rorobot 1 lembar, tidak wajibCatatan: Hula-hula namarhahamaranggi dohot hula-hula anak manjae ndang ingkon ulos tanda holong nasida boi ma nian bentuk hepeng, songon na pinatorang. Songoni angka na asing na marholong ni roha.

2. Parjambaran. Jambar mangihut, lapatanna ndang dihatai be di unjuk. Parboru langsung nama patariparhon/mangalehon , jambar tu parboru (ulu ni dengke mulak) ditingki mangan i, laos disima di bagihon masing-masing hasuhuton tu nahombar manjalo

Pedoman Parjambaron di Ulaon Unjuk

Page 33: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

33

No Goar ni Jambar HASAHATANNA

Pinahan Lobu Lombu Sitiotio *(Jambar Masak)

ParboruParanakParboruParanak

(1) ULU

a Namarngingi parhambirang Tulang Tulang

b Namarngingi parsiamun Tulang Tulang

c Panahui Siamun Boru Boru

d Panahui hambirang Boru Boru

e Osang Hula-hula

Hula-hula

(2)Aliang (a) Rungkung/ Tanggalan (b)

½ ½ ½ ½

(3) Panamboli *(5 rusuk) himpal himpal

(4) S oit 2 2 2 2

(5) Handang/Rusuk/ Somba-somba( 3 rusuk)

2 1 2 1

Page 34: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

34

(6) Upasira/Ihur himpal himpal

Onma sebagai pedoman, alai na mengikat hula-hula ma namangalehon tu paranak jambar songon “ulu dengek mulak” hombar paradaton di huta i, alana paranak nunga menyerahkan “ tudu-tudu ni sipanganon /panggoari ni sipanganon” tu parboru hombar tu mkana juhut & parjuhut naung pinatorang di bagian V

3. Dengke Holan dengke ni hula-hula do nadipasahat dung dipasahat tudu-tudu nisipanagnon. Dengke ni tulang dohot hula-hula nasing molo adong, dipsahatma I dtingki pasahat boras manang di meja recepsionis, dicatat jala di jouhon/dibacakan ma goar-goar ni namangusung dengke ditingki namarsipanganon

4. Prosesi Masuk tu Alaman ni Suhut.Holan suhut bolahan amak (suhut namangalamani) do manjalo hula-hulana di alamanna. Suhut naniamabangan (suhut na ro) sauduran/ rup masuk do rap dohot hula-hula/tulangna. (Ndang khu sus manjalo hula-hulana di alaman ni halak).5. Proses, Waktu dan Tempat Pernikahana. Martumpol (kalau ada).b. Marsibuha-buhaic. Pemberkatan Nikah.d. UnjukSian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00,

Page 35: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

35

paling lambat pkl 12.30, ai i do kebiasaan makan siang, unang gabe targanggu kesehatan, jala asa tingkos songon tingki diundangan pkl 12.00.

6. Sosialisasi Hasil Kesepakatn/Panghatation ni Raja Molo naeng raja jala renta do ulaon di tonga ni mangajana, aha naung disepakati di pudun saut on, naengma tangkas dipaboa khususna parboru u dongan tubuna, horong hula-hula dohot tulangna na mungkin marbeda paradatonna khususna di tingki na mangulosi. Alana boi do sipata gabe gaor dohot over acting ulaon ala adong na mamaksahon paradatonna.

7. Ulos-ulos dohot Pasituak Natonggi a. Ulos tonunon sadari sipasahaton ni parboru tu paranak, paranak do anggo namenyediahon i. b. Songoni nang pasituak natonggi/panandaion nasipasahaton ni paranak tu parboru, parboru do anggo namenyediahon i.

-F-PASIDUNG ULAON

Ipe di hamu amang boru, nunga songon na singkop be panghataion, ba huhilala roha nami nunga boi tapaujujng. Tapasahatma tu natua-tua ni huta. Lehon hamum sian i ingot-ingot i.

Jumlah (Godang) ni Ingot-ingot, sada ma sian paranak, satongama sian parboru. Dipasahatma tu natua-tua ni huta

Page 36: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

36

Jongjongma natuatuani huta huhut maniop ingot-ingot di piring

NATUA-TUA NI HUTAIma tutu, dihamu angka amanta raja dohot inanta soripada, lumobi di hasuhuton nadua , sahatma nuaeng hata mangingothon tu hami dongan sahuta, ala naung simpul pangkataion namarpudun saut dibagasan dame jala masipaolooloan.

Andorang so hutariashon hami ingot-ingot, tu hita namardongan sahuta dohot dongan nasaparadaton, songon onma angka naung dihatai siingotonta: ……

Ima tutu, dihita naliat naloloon, lumobi dihamu suhut parboru dohot suhut paranak. Disi sirungguk, disi siTata, disi hita marpungu disido nang amanta martua Debata, ai tarida doi naung simpul pangkataion dibagasan dame huhut masipaolo-oloan. Songon tumpuan ni na pinsur, pamalunanni na bolak, onma siingotonta :

Sinamot godangna Rp …juta rambu pinungu, asing ni panandaion tu suhi ampang na opat, bohi ni sinamot naung dipasahat Rp….., ulaon di alaman ni……, jambar mangihut, ulos ..(songon tabel),…dst..

Sai horas-horas ma antong ianakkonta nanaeng mamungka parsaripeon i, marrongkap ma nasida songon bagot, marsibar songon ambalang, asa masigomgoman tondina. Tubuma dingindingin, dijuluni tapian, horasma nasida tondi madingin, jala

Page 37: PEMAHAMAN N PARADATON · Web viewUnjuk Sian pengalaman, pemberkatan nikah sebaiknya pkl 09.00, paling lambat pkl 09.30 asa boi marsipanganon di ulaon unjuk pkl 12.00, paling lambat

37

dapotan tu joloan on parsaulian .

Tampuak ni sibagandingma didolokni pangiringan, sai sautma hamu suhut nadua horas jala gabe jala maulibulung, namartutur huhut masi pairingiringan.

Balintangma pagabe, tumindangkon sitadoan, sai arini hamu suhut naduama horas jala gabe, marhite ianakkonta nanaeng mamungka parsaripeon, ala nunga tangkas masipaolo-oloan.

Sahatsahatni solu ma sai sahat tu bontean nunga sahat simpul ulaontaon dibagasan dame, lelengma hita mangolu jala rap tagomgomma parhorasan panggabean.

Ba nuaeng pe nunga hujalo hami ingot-ingot sian suhut paranak, sian suhut parboru. Andorang so binagihon, rap mandok ma hita tolu hali, Ingot-ingot!, Ingot-ingot!, Ingot-ingot!, Pangujungina, ditutupma dohot tangiang sian parboru /hulahula ni parboru.

Copyright © 2005 Solup Batam, All Rights Reserved