lo blok 18 rehan

7/21/2019 LO Blok 18 Rehan

http://slidepdf.com/reader/full/lo-blok-18-rehan 1/9

Tugas Learning Objective Oktober 2015

KAKU dan TREMOR

NAMA : Muh. Isyra !aihan

"TAM#$% : N 101 12 0&'

%(LOM)O% : *II +Tujuh,

)!O-!AM "T$I )(NII%AN O%T(!

/A%$LTA" %(O%T(!AN AN ILM$ %("(ATAN

$NI*(!"ITA" TA$LA%O

)AL$

2015



LEARNING OBJECTIVES :

1. Klasifikasi movement iso!e!"

#. Anatomi an fisiolo$i CNS %a!ea &an$ men$at'! (e!$e!akan)"

*. Te!a(i 'nt'k skena!io %fi!st line 'nt'k (a!kinson isease)"

+. ,ekanisme ke-an$ sinko( n&e!i ke(ala"

/. Sistem ekst!a(i!amial"

0. ,ekanisme ia$nosis an mana-emen $an$$'an $e!ak

a) ,ekanisme asa! t!emo!

) 2en&akit &an$ itanai t!emo! sea$ai kel'3an 'tama

4) Klasifikasi t!emo!

) 2eme!iksaan ne'!olo$is (aa (asien t!emo!

e) 2!insi( ia$nosis $an$$'an $e!ak

f) Efek sam(in$ (!o$nosis !e3ailitasi 'nt'k $an$$'an $e!ak

5. Gan$$'an keseiman$an :

a) Konse( asa! keseiman$an iolo$is te!3aa( s'at' (en&akit

) Lesi lo4ation an mekanisme asa! $an$$'an keseiman$an 4) 2!insi( mana-emen ve!ti$o

1. Gan$$'an $e!akan aala3 konisi ne'!olo$is &an$ mem(en$a!'3i ke4e(atan kelan4a!an k'alitas

an kem'a3an $e!akan. Ano!malitas kelan4a!an ata' ke4e(atan $e!akan %&skinesia) a(at

meliatkan $e!akan &an$ e!lei3an ata' tak saa!%3i(e!kinesia) ata' i(e!lamat ata' $e!akan

vol'nti! tiak aa %3i(okinesia).

"uber : 6a!sono. #711. Buku Ajar Neurologi Klinis. 2e!3im('nan 8okte! S(esialis Sa!af

Inonesia an 9nive!sitas Ga-a3 ,aa. Ga-a3 ,aa 9nive!sit& 2!ess



Sistem ekst!a(i!amial eke!-a en$an memoifikasi im('ls sa!af &an$ e!asal a!i ko!teks

se!e!al. Im('ls &an$ i3asilkan i st!i( moto! 'tama iki!im melal'i se!at ekst!a(i!amial (aa

$an$lia asalis. 8alam se'a3 -a!in$an &an$ kom(leks a!i -al'! st!'kt'! asal $an$lia

memoifikasi im('ls an men$i!imkan info!masi sat' sama lain. Bee!a(a se!at kem'ian akan

ia!a3kan ke sina(s en$an ne'!on moto!ik &an$ lei3 !ena3. Se!at lainn&a -'$a aa &an$

isal'!kan melal'i t3alam's an kemali la$i men'-' ke ko!teks.

2e!an sistem ekst!a(i!amial meli('ti: %1) aktivasi selektif $e!akan an s'(!ession %#) Inisiasi

$e!akan %*) tin$kat an kek'atan $e!akan %+) koo!inasi $e!akan (en$at'!an.

/ro: htt:33egasus.cc.uc4.eu36c7atts3sa&1013Neuro8.ht9

0. a. T!emo! aala3 $e!akan invol'nte! &an$ te!-ai akiat aktivitas ne'!on &an$ e!lei3an alam

sat' a!ea ka!ena aktivitas ne'!on &an$ sama alam a!ea lain. T!emo! ieakan atas t!emo!

fisiolo$is an t!emo! (atolo$is.Bee!a(a 3i(otesis tela3 ia-'kan 'nt'k men-elaskan fisiolo$ik t!emo! &an$ t!aisional &ait'

me!'(akan !efleksi a!i vi!asi (asif -a!in$an t''3 &an$ i3asilkan ole3 aktivitas mekanik

&an$ e!asal a!i -ant'n$. Tent'n&a 3al ini 'kann&a (en-elasan len$ka(. T!emo! esensial

klasik a(at iseakan aan&a ano!malitas (aa se$iti$a G'illain=,olla!et %n'kle's !'e!

n'kle's oliva an se!eell'm). Bee!a(a st'i ne'!ofisiolo$i aik se4a!a lan$s'n$ ma'('n

tiak lan$s'n$ men&atakan -a!in$an ne'!onal te!mas'k t3alam's %te!mas'k n'kle's vent!alis

inte!mei's) ko!teksi senso!imoto!is n'kle's oliva infe!io! an se!eell'm men&eakan

t!emo! esensial. Te!a(at (enin$katan $eta!an a!i t!akt's olivose!eela!is ke t!akt's

!'!ot3alamik's. 2enin$katan metaolisme $l'kosa (aa n'kle's oliva an (enin$katan ali!an

a!a3 (aa n'kle's !'e! se!eell'm an t3alam's ilate!al (aa (eme!iksaan 2ET (aa

(asien t!emo! esensial. 2aa inatan$ t!emo! se!'(a t!emo! esensial i(i4' melal'i stim'lasi

n'kle's oliva ole3 3a!malin alkaloi an oat=oat se!otone!$ik. T!emo! esential non=klasik

ata' t!emo! esensial tiak te!klasifikasi &ait' t!emo! &an$ ise!tai $e-ala=$e-ala ne'!olo$is

lainn&a se(e!ti ataksia !aikinesia !in$an ata' 3i(omimia; ata' men-ai t!emo! isti!a3at. 6al

ini a(at sala3 iia$nosis en$an (en&akit 2a!kinson. Nam'n t!emo! esensial ton's otot an

kek'atan otot no!mal.

"uber: Bae3! an ?!ots43e! #71+. Diagnosis opik Neurologi! Jaka!ta: EGC

. 2en&akit se!eell'm : $ama!an k3as t!emo! se!eel'm aala3 t!emo! &an$ te!-ai (aa ak3i!

$e!akan. Bias meliatkan ke(ala. Ja!an$ i-'m(ai t!emo! &an$ e!i!i seni!i tan(a $e-ala lain

an iasan&a te!a(at tana=tana isf'n$si se!eell'm.

2a!kinsonisme : t!emo! en$an onset asimet!is lei3 -elas saat isti!a3at an e!k'!an$ en$an

$e!akan vol'nte!. T!emo! ke(ala 'kan me!'(akan $e-ala k3as a!i (en&akit 2a!kinson

iio(atik ta(i se!in$ i-'m(ai t!emo! (aa !a3an$.

"uber: 8ave& 2at!i4k. #770. At a Glance Medicine. Jaka!ta : E!lan$$a

4. T!emo! iklasifikasikan e!asa!kan $ama!an klinis te!a$i atas

http://pegasus.cc.ucf.edu/~cwatts/spa3101/Neuro4.html

http://pegasus.cc.ucf.edu/~cwatts/spa3101/Neuro4.html



1. T!emo! isti!a3at %!estin$@stati4 t!emo!)

T!emo! tim'l (aa a$ian t''3 &an$ se(en'3n&a ito(an$ melaan $!avitasi an tiak aa

kont!aksi otot vol'nte!. ,isaln&a tan$an &an$ iletakkan i (an$k'an. Am(lit'o menin$kat

selama st!es ata' en$an $e!akan 'm'm %e!-alan) an e!k'!an$ en$an $e!akan men'n-'k

sasa!an %tes tel'n-'k 3i'n$). T!emo! isti!a3at a(at item'kan (aa (a!kinsonism al4o3olit3!aal t!emo! esensial an ne'!osifilis.

#. T!emo! aksi %a4tion t!emo!)

T!emo! te!-ai akiat kont!aksi otot vol'nte!. T!emo! aksi &ait' t!emo! esensial (en&akit

se!eella! t!emo! 6olmes t!emo! fisiolo$is oat=oatan te!tent' isa -'$a item'kan (aa

2a!kinsonism. T!emo! aksi ia$i atas :

a. T!emo! (ost'!al

Te!-ai (aa a$ian t''3 &an$ mem(e!ta3ankan (osisi melaan $!avitasi. ,isaln&a

men'n-'k s'at' o-ek men-'l'!kan lia3 men$an$kat ke'a tan$an i sisi t''3.

. T!emo! kinetik

Te!-ai (aa $e!akan vol'nte! te!i!i a!i :• T!emo! intensi

T!emo! ini te!-ai (aa $e!akan men'n-'k sasa!an en$an am(lit'o &an$

semakin menin$kat saat $e!akan menekati sasa!an (aa ak3i! $e!akan. ,isaln&a

saat men'an$kan te3 tes tel'n-'k 3i'n$ ata' tes -a!i=-a!i. Kem'n$kinan aan&a

t!emo! (osisi te!tent' ata' t!emo! (ost'!al (aa aal an ak3i! $e!akan 3a!'s

isin$ki!kan

• Task=s(esifi4 t!emo!

T!emo! kinetik ini i(i4' ole3 aktivitas te!tent' &an$ mem't'3kan

kete!am(ilan se(e!ti men'lis e!i4a!a memainkan m'sik inst!'mental %t!emo!

ok'(asi).

• T!emo! kinetik see!3ana %sim(le kineti4 t!emo!)

T!emo! &an$ e!3''n$an &an$ (e!$e!akan ekst!emitas se(e!ti $e!akan

(!onasi=s'(inasi ata' fleksi=ekstensi (e!$elan$an tan$an.

4. T!emo! isomet!ik

T!emo! &an$ te!-ai (aa kont!aksi otot vol'nte! melaan s'at' ta3anan konstan se(e!ti

meno!on$ inin$ menekan tela(ak tan$an (eme!iksa. ala'('n klasifikasi t!emo!

memant' alam menent'kan (en&ea sin!om=sin!om t!emo! e!va!iasi se3in$$a

!ia&at (en&akit an (eme!iksaan fisik san$at (entin$ saat meme!iksa (asien t!emo!.

. 1. Tes Rome!$

2asien &an$ memiliki $an$$'an (!o(iose(tif masi3 a(at mem(e!ta3ankan keseiman$an

men$$'nakan kemam('an sistem vesti'la! an (en$li3atan. 2aa tes !ome!$ (asien

iminta 'nt'k men't'( matan&a. 6asil tes (ositif ila (asien ke3ilan$an keseiman$an

ata' te!-at'3 setela3 men't'( mata. Tes !ome!$ i$'nakan 'nt'k menilai (!o(iose(tif

&an$ men$$ama!kan se3at tiakn&a f'n$si kol'mna o!salis (aa me'la s(inalis.

#. Tes Tanem alkin$

Tes lain &an$ isa i$'nakan 'nt'k menent'kan $an$$'an koo!inasi moto!ik aala3 tes

tanem alkin$. 2asien iminta 'nt'k e!-alan (aa sat' $a!is l'!'s i atas lantai en$an

4a!a menem(atkan sat' t'mit lan$s'n$ i anta!a '-'n$ -a!i kaki &an$ e!laanan aik

en$an mata te!'ka ata' mata te!t't'(.

*. ?in$e! to nose test

Gan$$'an (aa se!eel'm ata' sa!af sa!af (!o(iose(tif a(at -'$a men&eakan ata>iati(e ismet!ia. 8ismet!ia e!a!ti 3ilan$n&a kemam('an 'nt'k mem'lai ata'



men$3entikan s'at' $e!ak moto!ik 3al's. 9nt'k men$'-i aan&a s'at' ismet!ia isa

ilak'kan ee!a(a (eme!iksaan sala3 sat'n&a aala3 fin$e! to nose test.

+. Nose fin$e! nose test

Se!'(a en$an fin$e! to nose test teta(i setela3 (asien men&ent'3 3i'n$n&a (asien

iminta 'nt'k men&ent'3 '-'n$ -a!i (eme!iksa an kem'ian kemali men&ent'3

3i'n$n&a. Ja!i (eme!iksa a(at i'a3 aik alam -a!ak ma'('n alam ian$ $e!akan./. ?in$e! to fin$e! test

2asien iminta men$a'ksikan len$an (aa ian$ 3o!isontal an iminta 'nt'k

men$$e!akkan ke'a '-'n$ -a!i tel'n-'kn&a salin$ e!tem' te(at i ten$a3 ten$a3

ian$ 3o!isontal te!se't. 2e!tama en$an $e!akan (e!la3an kem'ian en$an $e!akan

4e(at en$an mata it't'( an i'ka.

0. 8iaokokinesis

2asien iminta 'nt'k men$$e!akkan ke'a tan$ann&a e!$antian (!onasi an s'(inasi

alam (osisi sik' iam en$an 4e(at. 2eme!iksaan ini ilak'kan aik en$an mata

te!'ka ma'('n te!t't'(. 2aa (asien en$an $an$$'an se!eel'm ata' lo's f!ontalis

$e!akan (asien akan melamat ata' men-ai kik'k.

5. 6eel to knee to toe test

2eme!iksaan ini lei3 m'a3 ilak'kan ila (asien alam keaaan e!a!in$. 2asien

iminta 'nt'k men$$e!akkan t'mit kakin&a ke a!a3 l't't kont!alate!al kem'ian t'mit

i$e!akkan ata' io!on$ ke a!a3 -a!i kaki kont!alate!al.

. Reo'n test

2asien iminta men$a'ksikan a3' fleksi (aa sik' an s'(inasi len$an aa3 sik'

iletakkan (aa me-a (e!iksa@alas lain kem'ian (eme!iksa mena!ik len$an aa3

te!se't an (asien iminta 'nt'k mena3ann&a kem'ian en$an menaak (eme!iksa

mele(askan ta!ikan te!se't. 2e!l' iin$at (eme!iksa -'$a 3a!'s meletakkan tan$an lain

i e(an m'ka (asien s'(a&a ila (asien meman$ memiliki lesi i se!eel'm m'ka ata'

aan (asien tiak te!('k'l ole3 len$an (asien seni!i.

e. "linical e#aluation of Mo#ement Disorders

Ria&at : Onset a$aimana a(at te!-ai (en$$'naan oat lata! elakan$

(en$oatan se4a!a 'm'm

2eme!iksaan :

o (eme!iksaan moto!ik

o (eme!iksaan mata

o focal motor or sensor$ loss

o 3e(atik vask'le!

Investi$asi en$an :

o tes 4o((e!

o elekt!olit

o L?T CBC ESRTS6

o Tes $eneti4

o Ima$in$

f. Gan$$'an $e!akan:



a. Ti4s. Ge!akan invol'nte! &an$ sifatn&a e!'lan$ 4e(at sin$kat ste!eoti(ik kom('lsif an

tak e!i!ama. Te!a(in&a ala3 enDoiaDe(in. 6alo(e!iol 7/=+7 m$@3a!i me!'(akan oat

(ili3an. Kliniin 71=70 m$@3a!i. 2imoDi 1=#7 m$@3a!i. Lo!aDe(am 7/=#/ m$.

. ,ioklon's. ,e!'(akan kont!aksi s'at' otot ata' sekelom(ok otot &an$ tiak isaa!i an

e!sifat menaak men$akiatkan $e!akan &an$ a(at ili3at (aa tem(at@seni &an$

e!san$k'tan. Te!a(i iasa!kan (aa '$aan aan&a efisiensi se!otone!$ik sent!al. Oat=

oat &an$ a(at ie!ikan: ka!io(a e!efek men'!'nkan metaolisme (!ek'!so! se!otonin

i (e!ife!. 2!ek'!so! se!otonin a(at enin$katkan kaa! se!otonin sent!al.

4. K3o!ea s&en3am. 8iseakan ole3 $an$$'an imm'nolo$ik se3''n$an en$an infeksi

st!e(tokok's ata' emam !e'matik. 8a(at iatasi en$an (eme!ian 3alo(e!iol

klo!(!omaDina ata' val(o!at. 9nt'k infeksin&a ie!ika (enisilin osis tin$$i.

. K3o!ea 3'ntin$ton. Tana=tanan&a emensia 3i(otoni (aa ke'a sisi ekst!emitas. Te!a(i

'nt'k men$'!an$i o(amin ata' &an$ men$3amat !ese(to!n&a.

e. Sin!om ekst!a(i!amial te!in'ksi oat.= Oat=oat anti(sikosis misaln&a fenotiasin 'ti!ofenon &an$ se4a!a (!ime! e!k3asiat

sea$ai o(amin !ee(to! lo4ke! an a(at menim'lkan sin!om ekst!a(i!amial

te!in'ksi oat.

= Oat=oat anti m'nta3 mislan&a (!ok3lo!(e!aDina metoklo(!amie an sea$ian sea$ian

oa tanti(sikosis.

= Oat=oat ketokolamin analo$ en$an e(lentin$ !'$s misaln&a metilo(a tet!aenaD1in

an !ese!(in.

= 2en$oatan lama en$an L=8o(a. 8a(at menim'lkan sin!om ekst!a(i!amial te!'tama

iskinesia.= Oat=oat &an$ ie!ikan (aa iskinesia ta!if anta!a lain:

a. Tet!aenaDina: menekan (e!seiaan monoamin io$enik sent!al im'lai en$an 1 ta@3a!i %1

ta #/ m$) an osis a(at itin$katkan sam(ai #77 m$@3a!i. Efek sam(in$n&a:

(a!kinsonisme ('sin$ e(!esi.

. Rese!(in: menekan (e!seiaan monoamin io$enik sent!al te!a(i im'lai en$an 7#/

m$@3a!i #=+ m$@3a!i. Efek sam(in$: 3i(otensi o!tostatik.

"uber: Bae3! an ?!ots43e! #71+. Diagnosis opik Neurologi! Jaka!ta: EGC

5. a. Ba$ian (alin$ (entin$ aala3 (!o(!io4e(tion &an$ men-a$a keseiman$an. Kemam('an 'nt'kme!asakan (osisi a$ian seni ata' t''3 alam $e!ak %B!on et al! #770). Bee!a(a -enis

!ese(to! senso!ik i sel'!'3 k'lit otot ka(s'l seni an li$amen meme!ikan t''3

kemam('an 'nt'k men$enali (e!'a3an lin$k'n$an aik inte!nal ma'('n ekste!nal (aa setia(

seni an ak3i!n&a e!(en$a!'3 (aa (enin$katan keseiman$an.

Em(at -enis 'tama a!i mec%anoreceptors &an$ memant' alam proprioception &ait'

te!mas'k !ese(to! &uffini !ese(to! Pacinian Golgi'tendonorgan (G)* an muscle spindle.

&uffini an Pacinian !ese(to! e!3''n$an en$an sensasi sent'3an an tekanan (aa

'm'mn&a te!letak i k'lit %S3ie! et al! #77+). Rese(to! &uffini ian$$a( sea$ai !ese(to! statis



an inamis e!asa!kan aman$ !ena3n&a !ese(to! ini lamat=men$aa(tasi ka!akte!istik.

,elal'i (e!'a3an im('ls tekanan te!-ai (e!'a3an ta!ik statis an inamis (aa k'lit an

san$at sensitif te!3aa( (e!e$an$an %Rieman et al! #77#a). Rese(to! 2a4inian a$ak 4e(at

e!aa(tasi nam'n !ese(to! en$an aman$ atas !ena3 &an$ ian$$a( !ese(to! lei3 inamis

%Rieman et al! #77#a). Sementa!a -'$a senso! tekanan !ese(to! Pacinian meneteksi tekanan

e!at an men$enali (e!'a3an (e!4e(atan an (e!lamatan $e!ak %S3ie! et al! #77+). Gol$i

tenon O!$an an muscle spindle mem('n&ai &an$ lei3 esa! 'nt'k men$eta3'i (osisi seni

selama $e!ak. 2e!tama GTOs e!aa i (e!sim(an$an m's4'lotenino's an e!tan$$'n$

-aa 'nt'k memanta' kek'atan kont!aksi otot 'nt'k men4e$a3 otot a!i kelei3an ean

%B!on et al! #770). Te!3''n$ ke sat' set se!at otot an iine!vasi ole3 ne'!on senso!ik

GTOs memiliki aman$ atas &an$ tin$$i an i!an$san$ ole3 kete$an$an otot &an$

menin$kat. Keseiman$an t''3 i(en$a!'3i ole3 s&stem ine!a &an$ te!a(at i t''3

man'sia eke!-a se4a!a e!samaan -ika sala3 sat' s&stem men$alami $an$$'an maka akan

te!-ai $an$$'an keseiman$an (aa t''3 %im+alance) s&stem ine!a &an$

men$at'!@men$ont!ol keseiman$an se(e!ti #isual, #esti+ular, dan somatosensoris (tactile -

propriocepti#e*.

"uber: 6a!sono.#711. Buku Ajar Neurologi Klinis.2e!3im('nan 8okte! S(esialis Sa!af Inonesia

an 9nive!sitas Ga-a3 ,aa. Gaa-a3 ,aa 9nive!sit& 2!ess

. Lokasi lesi (aa $an$$'an keseiman$an 'm'mn&a aala3 lesi=lesi &an$ mem(en$a!'3i -al'!

vesti'la! -al'! se!eell'm ata' -al'! senso!ik a!i me'lla s(inalis ata'('n 2NS

4. *(!TI-O

Klasifikasi Vesti'lo$enik :

a. 2!ime! : motion si4kness eni$n

(a!o>&smal (ositional ve!ti$o ,enie!e

isease ne'!onitis vesti'le! !'$=in'4e

. Sek'ne! : mi$!en ve!te!oasile!

ins'fisiensi ve!te!oasile! ne'!omaak'stik.



Nonvesti'le! : Gan$$'an se!eella!

3i(e!ventilasi (siko$enik ll.

2!insi( etiolo$i ve!ti$o = Gan$$'an sent!al %4e!e!'m 4e!eell'm

!ain stem)

= Gan$$'an (e!ife! %$an$$'an (aa o!$an

vesti'la! telin$a@ telin$a a$ian alam)Etiolo$i = Gan$$'an (sikiat!i

= Otolo$&

= Nee'!olo$i

= $an$$'an fisiolo$is

2atofisiolo$i Rese(to! keseiman$an %(aa mata o!$an

vesti'la! (!o(!iose(tik) akan mee!ikan

info!masi senso!is ke(aa CNS melal'i CNS

akan te!-ai stailisasi la(an$an (anan$ (aa

centrum oculomotprius an -'$a melak'kan

inst!'ksi (aa otot t''3 'nt'k melak'kan

konisi keseiman$an stati4 F kineti4.Gan$$'an &an$ a(at te!-ai :

= $an$$'an (aa stim'lasi info!masi

(aa CNS

= $an$$'an centrum oculomotorius

men&eakan n$stagmus

= $an$$'an otot men&eakan eviasi

= aan&a (e!$e!akan ke(ala akan

men&eakan $e!akan enolimfe

a(aila $e!akan enolimfe ini tiak

ses'ai maka akan men&eakan

vertigo

Ge-ala = m'al m'nta3

= 4emas e!ke!in$at

= sensasi tiak seiman$

= n&sta$m's %$e!akan ola mata 4e(at

en$an !itme &an$ e!va!iasi)

= ianta!a e(isoe ve!ti$o iasan&a

akan te!-ai n&e!i ke(ala $an$$'an

keseiman$an lema3 4emas an

e(!esi se!ta me!asa tak't akan

te!-asin&a !ek'!ensi ve!ti$o

S'me! : Bae3! an ?!ots43e! #71+. Diagnosis opik Neurologi! Jaka!ta: EGC

lo blok 18 rehan

Documents