tape merupakan salah satu makanan tradisional indonesia yang dihasilkan dari proses fermentasi yang...

3
 Tape merupakan salah satu makanan tradisional Indonesia yang dihasilkan dari proses fermentasi yang berasal dari bahan pangan berkarbohidrat seperti singkong dan ketan. Tape pada umumnya yang terbuat dari ubi kayu sering disebut dengan tape singkong. Sedangkan tape yang terbuat dari ketan (bisa menggunakan ketan hitam maupun ketan pada umumnya) disebut dengn tape ketan.ermentasi tapai, digunakan beberapa jenis  mikroorganisme seperti Saccharomyces cerevisiae, Rhizopus oryzae, Endomycopsis burtonii , Mucor  sp., Candida utilis, Saccharomycopsis fibuligera,Pediococcus sp., dan lain-lain. [1] . Tapai hasil fermentasi dari S. cerevisiae umumnya berbentuk semi-cair, berasa manis keasaman, mengandung alkohol, dan memiliki tekstur lengket [1]  Umumnya, tapai diproduksi oleh industri kecil dan menengah sebagai kudapan atau hidangan pencuci mulut [1] . Daftar isi [sembunyikan] 1 Pembuatan tapai 2 Pengaruh konsumsi tapai bagi kesehatan  o 2.1 Keunggulan tapai  o 2.2 Kelemahan tapai  3 Istilah tapai di berbagai daerah 4 Produk olahan tapai  5 Referensi  6 Pranala luar  [sunting]Pembuatan tapai Tapai ketan dari Kuningan  yang dibungkus daun  jambu air . Dalam pembuatan tapai ketan, beras ketan perlu dimasak dan dikukus terlebih dahulu sebelum dibubuhi ragi [2] . Campuran tersebut ditutup dengan daun dan diinkubasi pada suhu 25-30 °C selama 2-4 hari sehingga menghasilkan alkohol dan teksturnya lebih lembut [2] . Untuk membuat tapai singkong, kulit singkong harus dibuang terlebih dahulu [1] . Singkong dicuci lalu dikukus dan ditempatkan pada keranjang bambu yang dilapisi daun pisang [1] . Ragi disebar pada singkong dan lapisan daun pisang yang digunakan sebagai alas dan penutup [1] . Keranjang tersebut kemudian diperam pada suhu 28  30 °C selama 2  3 har i [1] . Selain rasanya yang manis dan aroma yang memikat, tapai juga dibuat dengan beberapa warna berbeda. [1]  Warna tersebut tidak berasal dari pewarna buatan yang berbahaya, melainkan berasal

Upload: arsyl-cobes

Post on 16-Oct-2015

18 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

tape

TRANSCRIPT

  • 5/26/2018 Tape Merupakan Salah Satu Makanan Tradisional Indonesia Yang Dihasilkan Dari Proses Fermentasi Yang Berasal Dari Bahan Pangan Berkar

    1/3

    Tape merupakan salah satu makanan tradisional Indonesia yang dihasilkan dari proses fermentasi

    yang berasal dari bahan pangan berkarbohidrat seperti singkong dan ketan. Tape pada umumnya

    yang terbuat dari ubi kayu sering disebut dengan tape singkong. Sedangkan tape yang terbuat dari

    ketan (bisa menggunakan ketan hitam maupun ketan pada umumnya) disebut dengn tape

    ketan.ermentasi tapai, digunakan beberapa jenismikroorganismesepertiSaccharomyces

    cerevisiae,Rhizopus oryzae,Endomycopsis burtonii,Mucorsp.,Candida utilis,Saccharomycopsis

    fibuligera,Pediococcussp., dan lain-lain.[1]

    .Tapai hasil fermentasi dari S. cerevisiaeumumnya

    berbentuk semi-cair, berasa manis keasaman, mengandung alkohol, dan memiliki tekstur

    lengket[1]

    Umumnya, tapai diproduksi oleh industri kecil dan menengah sebagai kudapan atau

    hidangan pencuci mulut[1]

    .

    Daftar isi

    [sembunyikan]

    1 Pembuatan tapai

    2 Pengaruh konsumsi tapai bagi kesehatan

    o 2.1 Keunggulan tapai

    o 2.2 Kelemahan tapai

    3 Istilah tapai di berbagai daerah

    4 Produk olahan tapai

    5 Referensi

    6 Pranala luar

    [sunting]Pembuatan tapai

    Tapai ketan dariKuninganyang dibungkus daunjambu air.

    Dalam pembuatan tapai ketan,berasketan perlu dimasak dan dikukus terlebih dahulu sebelum

    dibubuhiragi[2]

    .Campuran tersebut ditutup dengan daun dan diinkubasipada suhu 25-30 C selama

    2-4 hari sehingga menghasilkanalkoholdan teksturnya lebih lembut[2]

    .

    Untuk membuat tapai singkong, kulit singkong harus dibuang terlebih dahulu[1]

    .Singkongdicuci lalu

    dikukus dan ditempatkan padakeranjangbambuyang dilapisi daunpisang[1]

    .Ragi disebar pada

    singkong dan lapisan daunpisangyang digunakan sebagai alas dan penutup[1]

    .Keranjang tersebut

    kemudian diperam pada suhu 2830 C selama 23 hari[1]

    .

    Selain rasanya yang manis dan aroma yang memikat, tapai juga dibuat dengan beberapa warna

    berbeda.[1]

    Warna tersebut tidak berasal dari pewarna buatan yang berbahaya, melainkan berasal

    http://id.wikipedia.org/wiki/Mikroorganismehttp://id.wikipedia.org/wiki/Mikroorganismehttp://id.wikipedia.org/wiki/Mikroorganismehttp://id.wikipedia.org/wiki/Saccharomyces_cerevisiaehttp://id.wikipedia.org/wiki/Saccharomyces_cerevisiaehttp://id.wikipedia.org/wiki/Saccharomyces_cerevisiaehttp://id.wikipedia.org/wiki/Saccharomyces_cerevisiaehttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Rhizopus_oryzae&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Rhizopus_oryzae&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Rhizopus_oryzae&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Endomycopsis_burtonii&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Endomycopsis_burtonii&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Endomycopsis_burtonii&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Mucor&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Mucor&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Mucor&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Candida_utilis&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Candida_utilis&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Candida_utilis&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Saccharomycopsis_fibuligera&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Saccharomycopsis_fibuligera&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Saccharomycopsis_fibuligera&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/wiki/Pediococcushttp://id.wikipedia.org/wiki/Pediococcushttp://id.wikipedia.org/wiki/Pediococcushttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapaihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapaihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapaihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Pembuatan_tapaihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Pembuatan_tapaihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Pengaruh_konsumsi_tapai_bagi_kesehatanhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Pengaruh_konsumsi_tapai_bagi_kesehatanhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Keunggulan_tapaihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Keunggulan_tapaihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Kelemahan_tapaihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Kelemahan_tapaihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Istilah_tapai_di_berbagai_daerahhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Istilah_tapai_di_berbagai_daerahhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Produk_olahan_tapaihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Produk_olahan_tapaihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Referensihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Referensihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Pranala_luarhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Pranala_luarhttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=1http://id.wikipedia.org/wiki/Kuninganhttp://id.wikipedia.org/wiki/Kuninganhttp://id.wikipedia.org/wiki/Kuninganhttp://id.wikipedia.org/wiki/Jambu_airhttp://id.wikipedia.org/wiki/Jambu_airhttp://id.wikipedia.org/wiki/Jambu_airhttp://id.wikipedia.org/wiki/Berashttp://id.wikipedia.org/wiki/Berashttp://id.wikipedia.org/wiki/Berashttp://id.wikipedia.org/wiki/Ragihttp://id.wikipedia.org/wiki/Ragihttp://id.wikipedia.org/wiki/Ragihttp://id.wikipedia.org/wiki/Ragihttp://id.wikipedia.org/wiki/Inkubasihttp://id.wikipedia.org/wiki/Inkubasihttp://id.wikipedia.org/wiki/Inkubasihttp://id.wikipedia.org/wiki/Alkoholhttp://id.wikipedia.org/wiki/Alkoholhttp://id.wikipedia.org/wiki/Alkoholhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Singkonghttp://id.wikipedia.org/wiki/Singkonghttp://id.wikipedia.org/wiki/Singkonghttp://id.wikipedia.org/wiki/Keranjanghttp://id.wikipedia.org/wiki/Keranjanghttp://id.wikipedia.org/wiki/Bambuhttp://id.wikipedia.org/wiki/Bambuhttp://id.wikipedia.org/wiki/Bambuhttp://id.wikipedia.org/wiki/Pisanghttp://id.wikipedia.org/wiki/Pisanghttp://id.wikipedia.org/wiki/Pisanghttp://id.wikipedia.org/wiki/Pisanghttp://id.wikipedia.org/wiki/Pisanghttp://id.wikipedia.org/wiki/Pisanghttp://id.wikipedia.org/wiki/Pisanghttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Berkas:Tape_Kng_070609_230_tdp.jpghttp://id.wikipedia.org/wiki/Berkas:Tape_Kng_070609_230_tdp.jpghttp://id.wikipedia.org/wiki/Berkas:Tape_Kng_070609_230_tdp.jpghttp://id.wikipedia.org/wiki/Berkas:Tape_Kng_070609_230_tdp.jpghttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Pisanghttp://id.wikipedia.org/wiki/Pisanghttp://id.wikipedia.org/wiki/Pisanghttp://id.wikipedia.org/wiki/Bambuhttp://id.wikipedia.org/wiki/Keranjanghttp://id.wikipedia.org/wiki/Singkonghttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/wiki/Alkoholhttp://id.wikipedia.org/wiki/Inkubasihttp://id.wikipedia.org/wiki/Ragihttp://id.wikipedia.org/wiki/Ragihttp://id.wikipedia.org/wiki/Berashttp://id.wikipedia.org/wiki/Jambu_airhttp://id.wikipedia.org/wiki/Kuninganhttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=1http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Pranala_luarhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Referensihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Produk_olahan_tapaihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Istilah_tapai_di_berbagai_daerahhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Kelemahan_tapaihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Keunggulan_tapaihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Pengaruh_konsumsi_tapai_bagi_kesehatanhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#Pembuatan_tapaihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapaihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Pediococcushttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Saccharomycopsis_fibuligera&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Saccharomycopsis_fibuligera&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Candida_utilis&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Mucor&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Endomycopsis_burtonii&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Rhizopus_oryzae&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/wiki/Saccharomyces_cerevisiaehttp://id.wikipedia.org/wiki/Saccharomyces_cerevisiaehttp://id.wikipedia.org/wiki/Mikroorganisme
  • 5/26/2018 Tape Merupakan Salah Satu Makanan Tradisional Indonesia Yang Dihasilkan Dari Proses Fermentasi Yang Berasal Dari Bahan Pangan Berkar

    2/3

    dari pewarna alami.[1]

    Untuk membuat tapai ketan berwarna merah, digunakanangkak,pigmenyang

    dihasilkan olehMonascus purpureus.Sedangkan tapai ketan warna hijau dibuat menggunakan

    ekstrak daunpandan.[1]

    Pembuatan tapai memerlukan kecermatan dan kebersihan yang tinggi agar singkong atau ketan

    dapat menjadi lunak karena proses fermentasi yang berlangsung dengan baik[2]

    .Ragi adalahbibitjamuryang digunakan untuk membuat tapai. Agar pembuatan tape berhasil dengan baik alat-alat

    dan bahan-bahan yang digunakan harus bersih, terutama dari lemakatauminyak.Alat-alat yang

    berminyak jika dipakai untuk mengolah bahan tapai bisa menyebabkan

    kegagalanfermentasi.[2]

    Airyang digunakan juga harus bersih[1]

    ;menggunakan airhujanbisa

    mengakibatkan tapai tidak berhasil dibuat.

    [sunting]Pengaruh konsumsi tapai bagi kesehatan

    [sunting]Keunggulan tapai

    Fermentasi tapai dapat meningkatkan kandunganVitaminB1 (tiamina)hingga tiga kali lipat[3]

    .Vitamin

    ini diperlukan oleh sistemsaraf,sel otot,dansistem pencernaanagar dapat berfungsi dengan

    baik.[3]

    Karena mengandung berbagai macambakteribaik yang aman dikonsumsi, tapai dapat

    digolongkan sebagai sumberprobiotikbagi tubuh.[4]

    Cairan tapai dan tapai ketan diketahui

    mengandungbakteri asam laktatsebanyak satu juta per mililiter atau gramnya.[4]

    Produk fermentasi

    ini diyakini dapat memberikan efek menyehatkan tubuh, terutama sistem pencernaan, karena

    meningkatkan jumlah bakteri dalam tubuh dan mengurangi jumlah bakteri jahat.[4]

    Kelebihan lain dari tapai adalah kemampuannya tapai mengikat dan mengeluarkanaflatoksindari

    tubuh.[4]

    Aflaktosinmerupakan zat toksik atau racun yang dihasilkan olehkapang,

    terutamaAspergillus flavus[4]

    .Toksik ini banyak kita jumpai dalam kebutuhan pangan sehari-hari,

    sepertikecap.Konsumsi tapai dalam batas normal diharapkan dapat mereduksiaflatoksintersebut.[4]

    Di beberapa negaratropisyang mengonsumsi singkong sebagai karbohidrat utama, penduduknya

    rentan menderita anemia[4]

    .Hal ini dikarenakan singkong mengandungsianidayang bersifat toksik

    dalam tubuh manusia.[4]

    .Konsumsi tapai dapat mencegah terjadinya anemia karena mikroorganisme

    yang berperan dalam fermentasinya mampu menghasilkan vitamin B12[5]

    [sunting]Kelemahan tapai

    Konsumsi tapai yang berlebihan dapat menimbulkaninfeksipada darah dan gangguansistem

    pencernaan.Selain itu, beberapa jenis bakteri yang digunakan dalam pembuatan tapai berpotensi

    menyebabkan penyakit pada orang-orang dengansistem imunyang terlalu lemah seperti anak-anak

    balita, kaum lanjut usia, atau penderitaHIV3. Untuk mengurangi dampak negatif tersebut, konsumsi

    tapai perlu dilakukan secara terkendali dan pembuatannya serta penyimpanannya pun dilakukan

    denganhigienis.[2]

    [sunting]Istilah tapai di berbagai daerah

    Sebagian besar tapai yang ada di Indonesia dibuat dari fermentasi beras ketan (Oryza sativa

    glutinosa) atau singkong (Manihot esculenta). MasyarakatJawa Baratlebih mengenal tapai singkong

    dengan sebutanpeuyeum,sedangkan masyarakatJawa Timurlebih sering menyebutnya tape

    puhung.[2]

    Tapai juga dikenal di kawasan Asia, terutamaAsia Tenggara.Makanan ini memiliki nama

    lokal yang berbedabeda di setiap negara; contohnya tapai pulut(Malaysia), basi

    binubran(Filipina),chao(Kamboja), lao-chaoatau chiu niang(Cina), dan khao-mak(Thailand).[1]

    http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Angkakhttp://id.wikipedia.org/wiki/Angkakhttp://id.wikipedia.org/wiki/Angkakhttp://id.wikipedia.org/wiki/Pigmenhttp://id.wikipedia.org/wiki/Pigmenhttp://id.wikipedia.org/wiki/Pigmenhttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Monascus_purpureus&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Monascus_purpureus&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Monascus_purpureus&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/wiki/Pandanhttp://id.wikipedia.org/wiki/Pandanhttp://id.wikipedia.org/wiki/Pandanhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/wiki/Jamurhttp://id.wikipedia.org/wiki/Jamurhttp://id.wikipedia.org/wiki/Jamurhttp://id.wikipedia.org/wiki/Lemakhttp://id.wikipedia.org/wiki/Lemakhttp://id.wikipedia.org/wiki/Lemakhttp://id.wikipedia.org/wiki/Minyakhttp://id.wikipedia.org/wiki/Minyakhttp://id.wikipedia.org/wiki/Minyakhttp://id.wikipedia.org/wiki/Fermentasihttp://id.wikipedia.org/wiki/Fermentasihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/wiki/Airhttp://id.wikipedia.org/wiki/Airhttp://id.wikipedia.org/wiki/Airhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Hujanhttp://id.wikipedia.org/wiki/Hujanhttp://id.wikipedia.org/wiki/Hujanhttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=2http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=2http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=2http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=3http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=3http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=3http://id.wikipedia.org/wiki/Vitaminhttp://id.wikipedia.org/wiki/Vitaminhttp://id.wikipedia.org/wiki/Vitaminhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tiaminahttp://id.wikipedia.org/wiki/Tiaminahttp://id.wikipedia.org/wiki/Tiaminahttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-n-2http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-n-2http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-n-2http://id.wikipedia.org/wiki/Sarafhttp://id.wikipedia.org/wiki/Sarafhttp://id.wikipedia.org/wiki/Sarafhttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Sel_otot&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Sel_otot&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Sel_otot&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/wiki/Sistem_pencernaanhttp://id.wikipedia.org/wiki/Sistem_pencernaanhttp://id.wikipedia.org/wiki/Sistem_pencernaanhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-n-2http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-n-2http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-n-2http://id.wikipedia.org/wiki/Bakterihttp://id.wikipedia.org/wiki/Bakterihttp://id.wikipedia.org/wiki/Probiotikhttp://id.wikipedia.org/wiki/Probiotikhttp://id.wikipedia.org/wiki/Probiotikhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Bakteri_asam_laktathttp://id.wikipedia.org/wiki/Bakteri_asam_laktathttp://id.wikipedia.org/wiki/Bakteri_asam_laktathttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Aflatoksinhttp://id.wikipedia.org/wiki/Aflatoksinhttp://id.wikipedia.org/wiki/Aflatoksinhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Aflaktosin&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Aflaktosin&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Aflaktosin&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/wiki/Kapanghttp://id.wikipedia.org/wiki/Kapanghttp://id.wikipedia.org/wiki/Kapanghttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Aspergillus_flavus&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Aspergillus_flavus&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Aspergillus_flavus&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Aspergillus_flavus&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/wiki/Kecaphttp://id.wikipedia.org/wiki/Kecaphttp://id.wikipedia.org/wiki/Kecaphttp://id.wikipedia.org/wiki/Aflatoksinhttp://id.wikipedia.org/wiki/Aflatoksinhttp://id.wikipedia.org/wiki/Aflatoksinhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Tropishttp://id.wikipedia.org/wiki/Tropishttp://id.wikipedia.org/wiki/Tropishttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Sianidahttp://id.wikipedia.org/wiki/Sianidahttp://id.wikipedia.org/wiki/Sianidahttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-4http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-4http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-4http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=4http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=4http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=4http://id.wikipedia.org/wiki/Infeksihttp://id.wikipedia.org/wiki/Infeksihttp://id.wikipedia.org/wiki/Infeksihttp://id.wikipedia.org/wiki/Sistem_pencernaanhttp://id.wikipedia.org/wiki/Sistem_pencernaanhttp://id.wikipedia.org/wiki/Sistem_pencernaanhttp://id.wikipedia.org/wiki/Sistem_pencernaanhttp://id.wikipedia.org/wiki/Sistem_imunhttp://id.wikipedia.org/wiki/Sistem_imunhttp://id.wikipedia.org/wiki/Sistem_imunhttp://id.wikipedia.org/wiki/HIVhttp://id.wikipedia.org/wiki/HIVhttp://id.wikipedia.org/wiki/HIVhttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Higienis&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=5http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=5http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=5http://id.wikipedia.org/wiki/Jawa_Barathttp://id.wikipedia.org/wiki/Jawa_Barathttp://id.wikipedia.org/wiki/Jawa_Barathttp://id.wikipedia.org/wiki/Peuyeumhttp://id.wikipedia.org/wiki/Peuyeumhttp://id.wikipedia.org/wiki/Peuyeumhttp://id.wikipedia.org/wiki/Jawa_Timurhttp://id.wikipedia.org/wiki/Jawa_Timurhttp://id.wikipedia.org/wiki/Jawa_Timurhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/wiki/Asia_Tenggarahttp://id.wikipedia.org/wiki/Asia_Tenggarahttp://id.wikipedia.org/wiki/Asia_Tenggarahttp://id.wikipedia.org/wiki/Malaysiahttp://id.wikipedia.org/wiki/Malaysiahttp://id.wikipedia.org/wiki/Malaysiahttp://id.wikipedia.org/wiki/Filipinahttp://id.wikipedia.org/wiki/Filipinahttp://id.wikipedia.org/wiki/Filipinahttp://id.wikipedia.org/wiki/Kambojahttp://id.wikipedia.org/wiki/Kambojahttp://id.wikipedia.org/wiki/Kambojahttp://id.wikipedia.org/wiki/Cinahttp://id.wikipedia.org/wiki/Cinahttp://id.wikipedia.org/wiki/Cinahttp://id.wikipedia.org/wiki/Thailandhttp://id.wikipedia.org/wiki/Thailandhttp://id.wikipedia.org/wiki/Thailandhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Thailandhttp://id.wikipedia.org/wiki/Cinahttp://id.wikipedia.org/wiki/Kambojahttp://id.wikipedia.org/wiki/Filipinahttp://id.wikipedia.org/wiki/Malaysiahttp://id.wikipedia.org/wiki/Asia_Tenggarahttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/wiki/Jawa_Timurhttp://id.wikipedia.org/wiki/Peuyeumhttp://id.wikipedia.org/wiki/Jawa_Barathttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=5http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Higienis&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/wiki/HIVhttp://id.wikipedia.org/wiki/Sistem_imunhttp://id.wikipedia.org/wiki/Sistem_pencernaanhttp://id.wikipedia.org/wiki/Sistem_pencernaanhttp://id.wikipedia.org/wiki/Infeksihttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=4http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-4http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Sianidahttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Tropishttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Aflatoksinhttp://id.wikipedia.org/wiki/Kecaphttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Aspergillus_flavus&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Aspergillus_flavus&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/wiki/Kapanghttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Aflaktosin&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Aflatoksinhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Bakteri_asam_laktathttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-g-3http://id.wikipedia.org/wiki/Probiotikhttp://id.wikipedia.org/wiki/Bakterihttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-n-2http://id.wikipedia.org/wiki/Sistem_pencernaanhttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Sel_otot&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/wiki/Sarafhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-n-2http://id.wikipedia.org/wiki/Tiaminahttp://id.wikipedia.org/wiki/Vitaminhttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=3http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=2http://id.wikipedia.org/wiki/Hujanhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Airhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/wiki/Fermentasihttp://id.wikipedia.org/wiki/Minyakhttp://id.wikipedia.org/wiki/Lemakhttp://id.wikipedia.org/wiki/Jamurhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-b-1http://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0http://id.wikipedia.org/wiki/Pandanhttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Monascus_purpureus&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/wiki/Pigmenhttp://id.wikipedia.org/wiki/Angkakhttp://id.wikipedia.org/wiki/Tapai#cite_note-a-0
  • 5/26/2018 Tape Merupakan Salah Satu Makanan Tradisional Indonesia Yang Dihasilkan Dari Proses Fermentasi Yang Berasal Dari Bahan Pangan Berkar

    3/3

    [sunting]Produk olahan tapai

    Selain dapat dikonsumsi secara langsung, tapai dapat dijadikan olahan lain atau dicampur dengan

    makanan dan minuman lainnya. Contohnya: tapai pulut untuk campurancendoldan es campur, atau

    dapat juga diolah kembali menjadiwajikdandodol.Sedangkan tapai singkong selain bisa dijadikan

    campuran cendol, es campur atau es doger, dapat pula diolah menjadi makanan gorengan rondo

    royal (tapai goreng), colenak, dll. Tape juga nikmat disantap bersama tetel(istilah jawa untuk ulenan

    ketan putih) atau diSundabiasa disebut ulen.

    http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=6http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=6http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=6http://id.wikipedia.org/wiki/Cendolhttp://id.wikipedia.org/wiki/Cendolhttp://id.wikipedia.org/wiki/Cendolhttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Wajik&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Wajik&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Wajik&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/wiki/Dodolhttp://id.wikipedia.org/wiki/Dodolhttp://id.wikipedia.org/wiki/Dodolhttp://id.wikipedia.org/wiki/Sundahttp://id.wikipedia.org/wiki/Sundahttp://id.wikipedia.org/wiki/Sundahttp://id.wikipedia.org/wiki/Sundahttp://id.wikipedia.org/wiki/Dodolhttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Wajik&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/wiki/Cendolhttp://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapai&action=edit&section=6