nederlands als bronnentaal

RANCANGAN PROGRAM SEMESTER (RPS)

Mata Kuliah : Bahasa Belanda Sumber I

(Nederlands Als Bronnentaal)

Jurusan : Sejarah

Sandi : SJH604 Program Studi : Ilmu&Pend. Sejarah

SKS / JS : 2 / 2 Jenjang : S1

Prasyarat : - Semester : I / IV

KompetensiMemiliki kemampuan untuk dapat membaca, memahami dan menterjemahkan teks bahasa Belanda secara sederhana.

Sub-Kompetensi.a. Membaca teks bahasa belanda dengan pengucapan yang benar.b. Memahami tata bahasa belanda secara sederhana.c. Menghafal kata-kata bahasa belanda tingkat dasar.d. Menterjemahkan teks bahasa belanda tingkat dasar.

Indikator.a. Menjelaskan karakteristik bahasa belanda.b. Mendemonstrasikan bacaan teks bahasa belanda.c. Menganalisis tatabahasa teks bacaan bahasa belanda.d. Menterjemahkan teks bahas belanda ke bahasa Indonesia secara baku.

Kegiatan perkuliahan.1. Kuliah tatap muka:

a. Penjelasan, pembahasan umum susunan bahasa adalah sebagai berikut: - Teks terdiri atas kalimat yang berkontektual satu sama lain- Kalimat terdiri atas frasa (kelompok kata) dalam satu urutan tertentu- Frasa (kelompok kata) terdiri atas kata dalam satu urutan yang tertentu- Kata terdiri atas bagian kata- Bagian kata terdiri atas bunyi/huruf, menggunakan metode ceramah bervariasi

b. Pembahasan khusus tema-tema kajian materi perkuliahan melalui latihan mendengarkan dan membaca, menghafalkan daftar kata dalam frasa, mencari arti kata dalam kamus Bahasa Belanda-Indonesia; mengerjakan lembar kerja; penentuan pola dan makna kata; penentuan pola kalimat; kepaduan kalimat; terjemahan; dan pemahaman teksc. Pembahasan khusus tema-tema kajian materi sejarah (historische teksten) melalui mendengarkan dan membaca, menghafalkan daftar kata, mencari arti kata dalam kamus bahasa Belanda-Indonesia: mengerjakan lembar kerja; penentuan pola dan makna kata; mengerjakan tugas; penentuan pola kalimat, kepaduan kalimat; terjemahan ; pemahaman teks; menghafalkan

MateriGaris-garis besar materi perkuliahan:1. Menanamkan kemampuan mengenal “bangun” bahasa Belanda bagi pemula secara ringkas, bahasa

Belanda sebagai bahasa sumber (nederlans als Bronnentaal), woordsoorten en woordgroepen, Grondwoorden, Zinnen in het Nederlands.

2. Historische teksten:a. De eerste planter op Sumaterab. De Nederlandse infiltratie op Sumaterac. De eerste plantaged. De Koeslies in Delie. De Koelies en het strafrechtf. De invloed van het koloniale bestuurg. Het begin van de planterslobbyh. Het organiseren van een monopoliepositie

Evaluasi1. Nilai akhir penilaian mata kuliah dilakukan melalui: a) Penilaian proses berupa Keaktifan Dalam Kuliah (KDK) berbobot 20; b) Penilaian hasil ujian yang terdiri dari: Ujian Tengah Semester I(UTSI) berbobot 25; Ujian Tengah Semester II(UTSII) berbobot 25; Ujian Akhir Semester (UAS) berbobot 30.2. NA ditetapkan dengan rumus:

NA = (KDK + UTS1 + UTS2 + UAS )

Sumber Materi1. Sugeng Riyanto dkk. 1997. 9a. Bahasa Belanda Sebagai Bahasa Sumber, Bidang Sejarah. Jakarta.

Erasmus Taal Centrum.2. Sugeng Riyanto dkk. 1997. 9c. (Kaset) Bahasa Belanda Sebagai Bahasa Sumber, Bidang Sejarah.

Jakarta. Erasmus Taal Centrum3. Sugeng Riyanto dkk, 1997. 7a. Bahasa Belanda Sebagai Bahasa Sumber, Tata Bahasa Ringkas,

Erasmus Taal Centrum4. Wojowasito, S. 2000. Kamus Umum Belanda Indonesia. Jakarta: PT Ichtiar Baru van Hoeve.5. Suratminto, Lilie. 2005. Tata Bahasa Belanda, Lengkap, Mudah dan Praktis Untuk Kemahiran

Membaca, Berbicara, dan Menulis. Jakarta: Gramedia Widiasarana Indonesia.6. Bremen, Jan. 1997. Menjinakkan Sang Kuli: Politik Kolonial, Tuan Kebun, dan Kuli di Sumatra Timur

Awal Abad ke-20. Jakarta: Pustaka Utama Grafiti.7. Pelzer, Karl J. 1985. Toean Keboen dan Petani: Politik Kolonial dan Perjuangan Agraria di Sumatera

Timur 1863—1947.Jakarta: Sinar Harapan.

Jadwal Kegiatan

Pertemuan Topik dan Sub Topik Sumber

1

A. Program perkuliahan1. Pembahasan program perkuliahan Bahasa

Belanda Sumber (Nederlands als Bronnentaal) 2. Introduceeren, Inleiding.

RPS BBS/NB 5

2 B. Nederlands als Bronnentaal 1,2,3,4,5.

3C. Woordsoorten en Woordgraepen

1. Woordsoorten2. Woordgraepen

1-5

4

D. Grondwoorden1. Grondwoord van een substantief2. Grondwoord van een adjectief3. Samenstelling4. Afleidng

1-5

5

E. Zinnen in het nederlands1. Kata yang tidak berubah2. Kata yang dapat berubah3. Persoonsvorm

1-5

6 Ujian Tengah Semester 1 (UTS1)

Materi A-E

7F. De eerste planter op Sumatera

1-7

8G. De Nederlandse infiltratie op Sumatera

1-7

9H. De eerste plantage

1-7

10I. De Koeslies in Deli

1-7

11Ujian Tengah Semester 2 (UTS 2)

Materi F-I

12J. De Koelies en het strafrecht

1-7

13K. De invloed van het koloniale bestuur

1-7

14L. Het begin van de planterslobby

1-7

15 M. Het organiseren van een monopoliepositie 1-7

16 Ujian Akhir Semester Materi A-M

NEDERLANDS ALS BRONNENTAAL

LES 1. INTRODUCEREN

Cijfer

1 : een 11 : elf 21 : eenentwintig 31 : eenendertig2 : twee 12 : twaalf 22 : tweentwintig 40 : veertig3 : drie 13 : dertien 23 : drieentwintig 50 : vijftig4 : vier 14 : veertien 24 : vierentwintig 60 : zestig5 : vijf 15 : vijftien 25 : vijfentwintig 70 : zeventig6 : zes 16 : zestien 26 : zesentwintig 80 : tachtig7 : zeven 17 : zeventien 27 : zevenentwintig 88 : achtentachtig8 : acht 18 : achtien 28 : achtentwintig 90 : negentig9 : negen 19 : negentien 29 : negenentwintig 99 : negenennegentig10 : tien 20 : twintig 30 : dertig 100 : honderd

2 + 3 = 5 3 X 8 = 24 + : Plus X : maal29 – 17 = 12 27 : 3 = 9 - : Minus : : gedeeldoor

9 : 4 = 2,5 (Twee en een half)

Dagen Maanden Jaar

Ahad : zondag Januari Juli 1900Senin : maandag Pebruari Augustus 1908Selasa : dinsdag Maart September 1888Rabu : woensdag April Oktober 1945Kamis : donderdag Mei Nopember 1987Jumat : vrijdag Juni December 2007Sabtu : zaterdag

Uur

Pagi : morgen 07:00 : zeven uur 07:25 : vijf voor half achtSiang : middag 07:10 : tien over zeven 07:35 : vijf over half achtSore : avond 07:15 : kwart over zevenMalam : nacht 07:30 : half of achtTengahmalam : middernacht 07:45 : kwart voor acht

Introduceren

Ik ben Najib, geboren in regentschap Malang, onderdistrict Singosari, om vrijdag 27 Augustus 1988, om 4:25 in de morgen.Kota : gemeente

Selamat Pagi : Guide morgen Selamat tidur : walterustenBagaimana kabarmu? : Hoe gaat het?Sehat wal afiat : Gezond en well.Sampai jumpa : Tot ziens

Spreekwoerden

Praten is zilveren en zwijgen is goudStille wateren hebben diepe grondenHij is een kind van gisterenBlaffende houden bijten nietOog om oog, tand om tand.Oost west, thuis bestEen appel valt, niet ver van de boomIn het land der blinden, is een oog koning.

Geen laat voor leren

Kleuren

Merah : rood Hijau : groenPutih : wit Ungu : paarsBiru : blauw Coklat : chocolaKuning : geel Hitam : zwart

Persoonlijk

Ik benJij bentHij isZij isWij zijnJullie zijnZe zijn

Als de Orchidien BloienAls de Orchideen BloeienDan denk ik terug aan jouDenk dan toch aan zoete tijdenToen je zoveel van mij houd

Als de orchideen bloeienWeen ik haast van lief des smartKan ik toch maar met je wezenGelijk zeker lieve schaat

Maar nu ben je van een anderVorbij is de romantikKan ik nogmaals met je wezenJou vergeten kan ik niet

Als de orchideen bloeienDan denk ik terug aan jouKan ik nogmaals met je wezenToen je zoveel van mij houd

Bila Anggrek Sedang Mekar

Bila bunga anggrek sedang mekarDan aku kembali teringat padamuDan aku teringat masa yang manisSaat dikau sangat mencintaiku

Bila anggrek sedang mekarKetika cintamu sangat besarHarapanku denganmu seperti duluSemoga kamupun ingat cinta itu

Tapi kini kau dengan yang lainMasa romansa tlah berlaluHarapanku sekali lagi kau kembaliAku tak bisa melupakanmu

Bila anggrek sedang mekarKembali kuteringat padamuHarapku kembali padamuSaat dikau sangat mencintaiku

LES 2. NEDERLANDS ALS BRONNENTAAL

A. HOREN AND LEZEN

1. Dit is een cursus Nederlandse taal voor beginners.

2. Deze Nederlandse taalcursus is gemaakt voor Indonesische docenten en studenten.

3. U moet Nederlandse teksten lezen en vertalen.

4. Nederlands spreken of schrijven leert U niet

5. De eerste vijf lessen zijn voor idereen gelijk.

6. Daarna volgen lessen voor juristen, historici en antropologen.

7. In de grammatica vindt U informatie over de structuur van het Nederlands.

8. De betekenis van woorden staat in het woordenboek.

9. De vertaling van woorden staat in een Nederlands-Indonesisch woordenboek.

10. Zonder grammatica en zonder woordenboek kunt U geen Nederlandse teksten leren lezen.

LES 3. WOORDSOORTEN EN WOORDGROEPEN

1. Iedere teks bestaat uit zinnen. Iedere zin bestaat uit woorden.

2. Sommige woorden kunnen van vorm veranderen, maar andere niet.

3. Onveranderlijke woorden zijn bijvoorbeeld: uit, van, voor, in, bijvoorbeeld, de, het, ik, jullie.

4. Verenderlijke woorden zijn bijvoorbeeld: maken (maak, maakt, maakte, maakten, gemaakt); zin (zinnen);

nieuw (nieuwe, nieuwer, nieuwst).

5. Er zijn diverse woordsoorten, bijvoorbeeld substantieven (teks, zin, woordenboek, docent); artikels (de, het,

een); preposities (uit, in, voor).

6. Een zin bestaat uit woordgroepen; een woordgroep bestaat uit één of meer woorden.

7. De volgende zin bestaat uit drie woordgroepen: De cursist / gebruikt / het woordenboek.

8. De volgorde van de Nederlandse woordgroep is soms anders dan de volgorde van de Indonesische

woordgroep.

9. In het Nederlands staat het substantief achter in de woordgroep; in het Indonesisch staat het meestal vooraan.

10. Bij het lezen moet U weten welke woorden samen een woordgroep vormen.

LES 4.GRONWOORDEN.

1. Bij deze cursus moet U vaak het woordenboek gebruiken.

2. Niet alle woorden staan in het woordenboek.

3. Niet alle vormen van de veranderlijke woorden staan in het woordenboek, (zie les 3).

4. Het woord zinnen staat niet in het woordenboek. Het word zin staat daar wel in.

5. Zin is het groonwoerd. In een woordenboek zoeken wij altijd naar het grondwoord.

6. Het grondwoord van het substantief is de enkelvoudsvorm, bijvoorbeeld: zin.

7. Het grondwoord van het werkwoord is de invinitiefvorm, bijvoorbeeld: maken. Maakt of gemaakt zijn geen

grondwoorden.

8. Het grondwoord van het adjectief is de onverbogen vorm, bijvorbeeld: nieuw. Nieuwe of nieuwer zijn geen

grondwoorden.

9. Veel woorden worden gevormd door combinatie van andere woorden. Post + kantoor = postkantoor.

Woord + volgorde = woordvolgorde. Zo’n nieuw word is een samenstelling.

10. Weer andere woorden bestaan uit een grondwoord en een prefix en/of suffix. Mens + heid = mensheid. On +

belangrijk = onbelangrijk. Zo’n word is een afleiding. Heid en On zijn geen grondwoorden.

11. Niet alle samenstellingen en afleidingen staan in het woordenboek.

LES 5. ZINNEN IN HET NEDERLANDS

1. Voor het lezen van het Nederlandse teksten hoeft U niet veel te weten van de volgorde in

zinnen.

2. De zinnen in de leesteksten hebben namelijk al een bepaalde volgorde.

3. Het belangrijkste is dat U het subjekt en het predikaat kunt vinden.

4. De volgorde van de andere zinsdelen verschilt niet veel van het Indonesisch.

5. Een Nederlands predikaat bestaat uit één of meer werkwoorden. Bijvoorbeeld: Mijn zoon

leert lezen.

6. Als het predikaat uit één werkwoord bestaat, dan is dit het tweede zinsdeel in de hoofdzin.

Bijvoorbeeld: Mijn zoon leert Nederlands.

7. Als het predikaat uit meer werkwoorden bestaat, wordt het gescheiden. Bijvoorbeeld: Mijn

zoon leert Nederlands lezen.

8. Het eerste deel van het predikaat noemen we de PV (Persoonsvorm).

9. De PV staat op de tweede plaats in de hoofdzin. (in deze zin: staat).

10.Het Tweede deel van het predikaat staat achterin de zin.

11.In bijzinnen staat het hele predikaat achterin de zin.

12.De PV wordt altijd vervoegd.

13.De vervoeging hangt samen met het subjekt en met de tijd.

14.We zeggen bijvoorbeeld: ik leer en hij leert.

15.Dit is een goede zin: Mijn zoon hoopt dat hij Nederlands leert lezen.

LES 6. DE EERSTE PLANTER OP SUMATRA

1. De agrarische wet van 1870 maakte een einde aan het Cultuurestelsel.

2. Dit leidde tot particuliere investeringen uit Nederland en de groei van grote

landbouwondernemingen.

3. De eerste Nederlandse ondernemer in Deli hette J. Nienhuys.

4. Hij geldt als grondlegger van de werelberoemde tabaksteelt.

5. De mythe luidt dat hij het oerwoed veranderde in tabakstuinen, maar dat is onzin.

6. Reeds in 1823 werd geschreven dat handel en landbow bloeiden in dit gebied.

7. Uitvoerproducten waren: peper, was, rotan, peulvruchten, gambir, tabak en rijst.

8. Invoerproduchten waren in 1823: zout, opium, lijnwaden, ijzerwaren, gereedschap, enz.

9. Na 1830 raakte de Ooestkust van Sumatra in verval.

10.Bij de komst van Nienhuys in 1863 had de Sultan van Deli slechts een jaarinkomen van 1000

dollar.

11.Maar het gebied was niet allen oerwoud: er was al landbow en er waren politieke

gemeenschapen.

LES 7. DE NEDERLANDSE INFILTRATIE OP SUMATRA.

1. Nienhuys kwam niet toevallig in Deli terecht.

2. De malaise heerser van Deli had een Arabier, Said Abdullah, naar Java gezonden.

3. Deze moest naar kopers zoeken voor 30.000 pikoel tabak.

4. Hij bood ook grond aan die voor de teelt van tabak geschikt was.

5. In die tijd was Laboean de hoofdplaats van Deli.

6. Er woonden, behalve de Sultan, ongeveer 2000 mensen.

7. Er waren ook al van oudsher handelaars, Chinezen (+-20) en Indiers (+-100).

8. Maar er was geen koloniaal bestuur.

9. De voornaamste politieke macht was in die tijd Atjeh.

10.Pas vanaf 1862 was er een Nederlandse assistent-resident in Siak.

11.Maar in vele handelsplaatsen hing een Britse vlag.

12.Nederland moest zijn gezag voorzichtig vestigen, via politieke contracten met lokale heersers.

13.Men was zo onverstandig geen rekening te houden met de aanspraken van de Sultan van

Atjeh.

LES 8. DE EERSTE PLANTAGE

1. Het koloniale bestuur kocht de loyaliteit van de inheemse bestuurders.

2. Deze gaven tegen betaling grond aan Europeanen voor langdurig gebruik.

3. Eigenlijk hadden zij die grond niet in bezit.

4. Maar zij waren nu beschermd door het koloniale bestuur.

5. Nienhuys sloot in 1866 een overeenkomst af voor de duur van 99 jaar.

6. Daarbij misleidde hij zowel de plaatselijke bevolking als het koloniale bestuur.

7. Het was vooral moeilijk om aan arbeiders te komen.

8. De plaatselijke bevolking was klein en wilde niet graag loonarbeid verrichten.

9. In 1864 haalde Nienhuys een aantal hadji’s uit Penang.

10.Deze zetten met een voorschot hun disciepelen aan het werk.

11.Bij levering van een bepaalde hoeveelheid tabak hoefden ze het voorschot niet terug te

betalen.

12.Deze werkwijze werd later de basis voor het koeliecontract.

LES 9. DE KOELIS IN DELI.

1. In 1865 nam Nienhuys 120 Chinese koelies in dienst.

2. De arbeiders kregen een voorschot.

3. Het hoofd van een ploeg Chinese arbeiders kreeg een stuk grond toegewezen.

4. Hij ontving de zaailingen en verkocht de volgroide planten aan de planter.

5. Na 1870 veranderde dit en werd met iedere individuele arbeider een contract gesloten.

6. De hoofden werden toen opzichters over het werkvolk.

7. Eerst werd nog geexperimenteerd met diverse gewassen.

8. Al snel bleek tabak toch het meest winstgevende product.

9. Deli-tabak werd beroemd als dekblad voor sigaren.

10.Omdat voor tabaksteelt veel kapitaal nodig was, werd in 1869 de Deli Maatschappij opgericht.

LES 10. KOELIS EN HET STRAFRECHT.

1. Het diensverband van de koelie was gebaseerd op schuld.

2. De planter betaalde de schuld van de koelie en liet hem een contract tekenen.

3. Dit contract verplichtte de koeli om zijn schuld met arbeid terug te betalen.

4. Wat was de duur van zo’n contract? De diensttijd was minimaal een jaar.

5. Volgens de adat had de planter het recht de keolie te straffen als hij zijn verplichtingen niet nakwam.

6. De eigenlijke rechtsmacht over de koelies rustte bij de Sultan.

7. Deze droeg zijn bevoegdheden aan de planters over.

8. Zij kregen op die (legale) manier vrijwel volleidige zeggenschap over de koelies.

9. Het koloniale bestuure probeerde een eind te maken aan deze vergaande autonomie.

10. Vanaf 1873 was er een assistent-resident in Deli, die de rechtmacht had over de Chinese koelies.

LES 11. DE INVLOED VAN HET KOLONIALE BESTUUR.

1. De lokale heersers droegen aan het koloniale bestuur de bevoegdheid over om

belasting te innen.

2. In ruil daarvoor ontvingen ze van een jaartoelage.

3. Zo kreeg de Sultan van Deli bijvoorbeeld 85.000 gulden per jaar.

4. Het bestuur ging zich ook steeds meer bemoeien met het arbeidsbestel.

5. In 1872 werd een politieverordening van kracht dat arbeiders strafbaar waren als

ze wegliepen of werk weigerden.

6. Maar de politiemacht voor heel Deli bestond uit een mandoer en twaalf oppassers.

7. De veiligheid in het gebied was dus niet erg groot.

8. Er trokken bendes rond van koelis die niet langer onder contract stonden.

9. In de praktijk bleven de planters dan ook optreden als eigen rechter.

10. De ambtenaren wisten dit wel, maar waren gering in antaal en hadden het te druk,

zodat ze zelden persoonlijk op plantages kwamen.

LES 12. HET BEGIN VAN DE PLANTERSLOBBY.

1. In 1875 woonden er in Noord Sumatra meer dan 500 Europeanen van wie ruim de helft Nederlander was.

2. Zij kwamen in dat jaar in Medan bijeen in een vergadering.

3. Het Nederlandse parlement wilde op dat moment het Algemeen Politie Strafreglement voor Inlanders

intrekken.

4. Volgens dit reglement uit 1872 konden o.a. weggelopen koelies gearresteerd en gestraft worden.

5. De planters wilden een strenger reglement.

6. Het parlement in Nederland wilde dat het reglement afgeschaft werd omdat het in strijd was met het principe

van vrije arbeid.

7. De planters stelden een advocaat aan om in Batavia te lobbyen.

8. Zij wezen op de koelie Ordinance die gold in de Britse kolonien op Malakka en in India.

9. Van alle kanten voorspelde men dat de bloeiende landbouwonndernemingen op Sumatra zouden instorten

zonder strafbepaling voor weggelopen koelies.

10. Tocht schafte het parlement in 1877 het strafreglement voor inlanders af.

LES 13. HET ORGANISEREN VAN EEN MONOPOLIEPOSITIE.

1. In 1875 waren er op Sumatra twintig plantages in bedrijf.

2. De arbeid op het land werd verricht door 4476 Chinezen, 459 Klingalezen en 316 Javanen.

3. Prominente Chinezen die ook tabaksplantages wilden beginnen, werden geblokkeerd door het bestuur.

4. Door de eigenaren van plantages was overeengekomen dat ze uitsluitend tabak van eigen plantages

verhandelden.

5. Zie wilden geen concurrentie van Chinese of inlandse handelaren.

6. In feite werd tabak op deze manier een monopolie van de Europese plantages.

7. Arbeiders waren echter nog steeds schaars.

8. Aan de werfkantoren in Penang en Singapore moest steeds meer betaald worden.

9. Ronselaars probeerden arbeiders van de een plantage weg te lokken naar de andere, Zodat zij commissie

konden vragen.

10. In 1879 werd de Deli Planters Vereeniging opgericht, en werden afspraken gemaak over uniformering van

arbeidscontracten.

Tes. 1. (Les 1-5)

Teks: 1. Bij deze cursus gebruikt u een kleine grammatika en een woordenboek.

2. In het woordenboek zoekt u de betekenis van woorden.

3. Informatie over de struktuur van de taal vindt u in de grammatika.

Tes 2. (Les 6-9).

Tes. 3. (10-13).

Sluitel.1.

NEDERLANDS ALS BRONNENTAAL II

1. 1816, Een Nieuw Begin

2. 1816, Een Nieuw Begin (Palembang en Padang)

3. De Opkomst van de Politieke Partijen

4. Boedi Oetomo

5. Islamitische Verenigingen.

6. 17 augustus 1945: Indonesie Onafhankelijk

7. De Ongezondheid van Batavia

8. Van Vorstenrijk tot kolonie

9. Verslag van een Gebeurtenis in Seulimeum 1932.

10. Inrichting van Bestuur en Administratie (1811—1816)

11. Het Compagniebewind in de Republiek

12. Indonesische Overpeinzingen (1936).

NEDERLANDS ALS BRONNENTAAL III

1. De Positie der Regenten

2. De Naam van den Eersten Mohammedaanschen Vorst in West-Java.

3. Dipa Negara

4. Grief van Kartini (1990)

5. Het Eerste Indische Doctoraat (1925)

6. De Nijverheid

7. HetEylandt Borneo

8. Reys-Togt

9. Extract uit het Register

10. Concept-Besluit

11. Dagh-Register Batavia

12. Accordt Macassar.

SATUAN ACARA PERKULIAHAN

1. Jurusan / Program Studi : Sejarah / Pendidikan Sejarah

2. Matakuliah : Bahasa Belanda Sumber

3. Kode Matakuliah : SJH 604

4. SKS/JS : 2/2.

5. Pertemuan ke : 1 (Pertama) 2 X 50 menit.

6. Kompetensi : Mahasiswa mampu membaca, menterjemahkan dan memahami tatabahasa bahasa

belanda tingkat dasar.

7. Sub-Kompetensi : 1. Membaca teks bahasa belanda dengan pengucapan yang benar.

2. Menghafal kata-kata dasar (angka, hari) bahasa belanda.

8. Indikator :1. Menjelaskan karakteristik teks bahasa belanda.

2. Mendemonstrasikan, membacakan teks bahasa belanda.

9. Tujuan Perkuliahan :1. Setelah mendengarkan demonstrasi, mahasiswa dapat mengucapkan dan membaca

teks bahasa belanda tingkat dasar.

2. Setelah belajar giliran bersama, mahasiswa mampu menghafal kata-kata dasar dalam

bahasa belanda.

3. Mahasiswa mampu memperkenalkan diri dalam bahasa belanda.

10. Materi Ajar : LES 1. INTRODUCERENCijfer

11 : een 11 : elf 21 : eenentwintig 31 : eenendertig12 : twee 12 : twaalf 22 : tweentwintig 40 : veertig13 : drie 13 : dertien 23 : drieentwintig 50 : vijftig14 : vier 14 : veertien 24 : vierentwintig 60 : zestig

15 : vijf 15 : vijftien 25 : vijfentwintig 70 : zeventig16 : zes 16 : zestien 26 : zesentwintig 80 : tachtig17 : zeven 17 : zeventien 27 : zevenentwintig 88 : achtentachtig18 : acht 18 : achtien 28 : achtentwintig 90 : negentig19 : negen 19 : negentien 29 : negenentwintig 99 : negenennegentig20 : tien 20 : twintig 30 : dertig 100 : honderd

2 + 3 = 5 3 X 8 = 24 + : Plus X : maal29 – 17 = 12 27 : 3 = 9 - : Minus : : gedeeldoor

9 : 4 = 2,5 (Twee en een half)

Dagen Maanden JaarAhad : zondag Januari Juli 1900Senin : maandag Pebruari Augustus 1908Selasa : dinsdag Maart September 1888Rabu : woensdag April Oktober 1945Kamis : donderdag Mei Nopember 1987Jumat : vrijdag Juni December 2007Sabtu : zaterdag

UurPagi : morgen 07:00 : zeven uur 07:25 : vijf voor half achtSiang : middag 07:10 : tien over zeven 07:35 : vijf over half achtSore : avond 07:15 : kwart over zevenMalam : nacht 07:30 : half of achtTengahmalam : middernacht 07:45 : kwart voor acht

IntroducerenIk ben Najib, geboren in regentschap Malang, onderdistrict Singosari, om vrijdag 27 Augustus 1988, om 4:25 in de morgen.Kota : gemeente

Selamat Pagi : Guide morgen Selamat tidur : walterustenBagaimana kabarmu? : Hoe gaat het?Sehat wal afiat : Gezond en well.Sampai jumpa : Tot ziens

SpreekwoerdenPraten is zilveren en zwijgen is goudStille wateren hebben diepe grondenHij is een kind van gisterenBlaffende houden bijten nietOog om oog, tand om tand.Oost west, thuis bestEen appel valt, niet ver van de boomIn het land der blinden, is een oog koning.

Geen laat voor leren

KleurenMerah : rood Hijau : groenPutih : wit Ungu : paarsBiru : blauw Coklat : chocolaKuning : geel Hitam : zwart

PersoonlijkIk benJij bentHij isZij isWij zijnJullie zijnZe zijn

11. Metode : Pembelajaran Langsung, Ceramah bervariasi.

12. Langkah Pembelajaran : 1. Motivasi.

2. Inti: Menampilkan dan membacakan Angka, Hari, Bulan, Tahun dalam bahasa

Belanda.

3. Meminta mahasiswa menirukan secara bersama kemudian secara individual.

13. Sumber Belajar : 1. Suratminto, Lilie. 2005. Tata Bahasa Belanda, Lengkap, Mudah dan Praktis Untuk Kemahiran Membaca, Berbicara, dan Menulis. Jakarta: Gramedia Widiasarana Indonesia

14. Penilaian : Memperkenalkan diri masing-masing mahasiswa dalam Bahasa Belanda.





4. SKS/JS : 2/2.

5. Pertemuan ke : 12 (Duabelas) 2 X 50 menit.

6. Kompetensi : Mahasiswa mampu membaca, menterjemahkan dan memahami tatabahasa Bahasa

Belanda Sumber Sejarah tingkat dasar.

7. Sub-Kompetensi : 1. Membaca teks Bahasa Belanda Sumber Sejarah dengan pengucapan yang benar.

2. Menterjemahkan teks Bahasa Belanda Sumber Sejarah ke bahasa Indonesia yang

baku.

8. Indikator :1. Mendemonstrasikan bacaan teks Bahasa Belanda Sumber Sejarah.

2. Membahas struktur tatabahasa teks Bahasa Belanda Sumber Sejarah.


teks Bahasa Belanda Sumber Sejarah tingkat dasar.

2. Setelah membahas struktur tatabahasa Bahasa Belanda Sumber Sejarah, mahasiswa

mampu menterjemahkan teks bacaan ke bahasa Indonesia yang baku.

10. Materi : De Koelies en het strafrecht

1. Het diensverband van de koelie was gebaseerd op schuld.

2. De planter betaalde de schuld van de koelie en liet hem een contract tekenen.

3. Dit contract verplichtte de koeli om zijn schuld met arbeid terug te betalen.

4. Wat was de duur van zo’n contract? De diensttijd was minimaal een jaar.

5. Volgens de adat had de planter het recht de keolie te straffen als hij zijn verplichtingen niet nakwam.

6. De eigenlijke rechtsmacht over de koelies rustte bij de Sultan.

7. Deze droeg zijn bevoegdheden aan de planters over.

8. Zij kregen op die (legale) manier vrijwel volleidige zeggenschap over de koelies.

9. Het koloniale bestuure probeerde een eind te maken aan deze vergaande autonomie.

10. Vanaf 1873 was er een assistent-resident in Deli, die de rechtmacht had over de Chinese koelies.

11. Metode : Pembelajaran Langsung, Ceramah Bervariasi.

12. Langkah Pembelajaran :1. Mempersiapkan peralatan (Tape, LCD,Program di Laptop)

2. Mengecek tugas minggu yang lalu.

3. Menampilkan slide gambar-gambar dari sumber materi 6 dan 7 disertai penjelasan

dan tanggapan mahasiswa.

4. Mendengarkan dan menyimak bacaan teks dari kaset, kemudian menirukan secara

bersama, selanjutnya secara individual bergiliran putra-putri menganalisis teks dan

menterjemahkan.

5. Membahas tugas teks bacaan secara bersama.

13. Sumber Belajar : 1. Sugeng Riyanto dkk. 1997.9a. Bahasa Belanda Sebagai Bahasa Sumber, Bidang Sejarah. Jakarta. Erasmus Taal Centrum.2. Sugeng Riyanto dkk. 1997.9c. Bahasa Belanda Sebagai Bahasa Sumber, Bidang Sejarah(Kaset). Jakarta. Erasmus Taal Centrum.3. Sugeng Riyanto dkk, 1997. Bahasa Belanda Sebagai Bahasa Sumber, Tata Bahasa Ringkas, Erasmus Taal Centrum.4. Wojowasito. 1995. Kamus Belanda-Indonesia. Jakarta: Gramedia Pustaka Utama.5. Suratminto, Lilie. 2005. Tata Bahasa Belanda, Lengkap, Mudah dan Praktis Untuk Kemahiran Membaca, Berbicara, dan Menulis. Jakarta: Gramedia Widiasarana Indonesia

14. Penilaian : Individual.





4. SKS/JS : 2/2.

5. Pertemuan ke : 13 (Tigabelas) 2 X 50 menit.

6. Kompetensi : Mahasiswa mampu membaca, menterjemahkan dan memahami tatabahasa Bahasa

Belanda Sumber Sejarah tingkat dasar.

7. Sub-Kompetensi : 1. Membaca teks Bahasa Belanda Sumber Sejarah dengan pengucapan yang benar.

2. Menterjemahkan teks Bahasa Belanda Sumber Sejarah ke bahasa Indonesia yang

baku.

8. Indikator :1. Mendemonstrasikan bacaan teks Bahasa Belanda Sumber Sejarah.

2. Membahas struktur tatabahasa teks Bahasa Belanda Sumber Sejarah.


teks Bahasa Belanda Sumber Sejarah tingkat dasar.

2. Setelah membahas struktur tatabahasa Bahasa Belanda Sumber Sejarah, mahasiswa

mampu menterjemahkan teks bacaan ke bahasa Indonesia yang baku.

10. Materi : De invloed van het koloniale bestuur1. De lokale heersers droegen aan het koloniale bestuur de bevoegdheid over om belasting te innen.

2. In ruil daarvoor ontvingen ze van een jaartoelage.

3. Zo kreeg de Sultan van Deli bijvoorbeeld 85.000 gulden per jaar.

4. Het bestuur ging zich ook steeds meer bemoeien met het arbeidsbestel.

5. In 1872 werd een politieverordening van kracht dat arbeiders strafbaar waren als ze wegliepen of werk

weigerden.

6. Maar de politiemacht voor heel Deli bestond uit een mandoer en twaalf oppassers.

7. De veiligheid in het gebied was dus niet erg groot.

8. Er trokken bendes rond van koelis die niet langer onder contract stonden.

9. In de praktijk bleven de planters dan ook optreden als eigen rechter.

10. De ambtenaren wisten dit wel, maar waren gering in antaal en hadden get te druk, zodat ze zelden persoonlijk

op plantages kwamen.

11. Metode : Pembelajaran Langsung, Ceramah Bervariasi.

12. Langkah Pembelajaran : 1. Mempersiapkan peralatan (Tape, LCD,Program di Laptop)

2. Mengecek tugas minggu yang lalu.

3. Menampilkan slide gambar-gambar dari sumber materi 6 dan 7 disertai penjelasan

dan tanggapan mahasiswa.

4. Mendengarkan dan menyimak bacaan teks dari kaset, kemudian menirukan secara

bersama, selanjutnya secara individual bergiliran putra-putri menganalisis teks dan

menterjemahkan.

5. Membahas tugas teks bacaan secara bersama.

13. Sumber Belajar : 1. Sugeng Riyanto dkk. 1997.9a. Bahasa Belanda Sebagai Bahasa Sumber, Bidang Sejarah. Jakarta. Erasmus Taal Centrum.2. Sugeng Riyanto dkk. 1997.9c. Bahasa Belanda Sebagai Bahasa Sumber, Bidang Sejarah(Kaset). Jakarta. Erasmus Taal Centrum.3. Sugeng Riyanto dkk, 1997. Bahasa Belanda Sebagai Bahasa Sumber, Tata Bahasa Ringkas, Erasmus Taal Centrum.4. Wojowasito. 1995. Kamus Belanda-Indonesia. Jakarta: Gramedia Pustaka Utama.5. Suratminto, Lilie. 2005. Tata Bahasa Belanda, Lengkap, Mudah dan Praktis Untuk Kemahiran Membaca, Berbicara, dan Menulis. Jakarta: Gramedia Widiasarana Indonesia

14. Penilaian : Individual.

nederlands als bronnentaal

Documents