hiieral lehpuhg basil ubahai batuah volwii di xuala …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa...

52
,. i.: ... -_.,, ....... _., ... _, .. · ·. HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA IURUH ·. IABUPATEI GUBUJIG HAS IALIHAHTAB -TEJIGAH · DENGAN BIAYA DPP-UGM TAHUN 19R7 I 1988 POS PENFI JTIAN NOMORKONTRAK: tJGM/2297/M/09/01 TANGGAL: 2 .JANlJAHI 19R8 DIAJUKAN 9LEH: ' Ir. SUHA.RTO -TJOJUDO,. HSc · Kepada FAKULTAS TEKNIK UNIVERSITAS GADJAH MADA YOGYAKARTA 1988 . i ]

Upload: others

Post on 04-Nov-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

,. i.:

... -_.,, ....... _., ... _, .. ·

·. HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA IURUH ·. IABUPATEI GUBUJIG HAS IALIHAHTAB -TEJIGAH

· DENGAN BIAYA DPP-UGM TAHUN 19R7 I 1988

POS PENFI JTIAN

NOMORKONTRAK: tJGM/2297/M/09/01 TANGGAL: 2 .JANlJAHI 19R8

DIAJUKAN 9LEH: '

Ir. SUHA.RTO -TJOJUDO,. HSc ·

Kepada FAKULTAS TEKNIK

UNIVERSITAS GADJAH MADA YOGYAKARTA

1988

. i

]

Page 2: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

j

j

PRAKATA

/ ./

Pembentukan mineral lempung melalui proses ubahan

hidr~ermal batuan volkanik tertentu dapat dipakai seba­

qai _{odfkator untuk menentukan ·kondisi larutan hidroter­

malnya. Dengan dasar sifat larutan hidrotermal tersebut

akan dapat diduga kondisi panas bumi di daerah mineral

l~llg di temukan. Indikator ini dapat digunakan untuk /

mengkaji proses ubahan yang sejenis di daerah gunungapi

lain di Indonesia. Selain itu mineral lempung yang diha­

silkan dapat dimanfaatkan sesuai dengan sifat-sifatnya.

Penelitian ini dilakukan di daerah Kuala Kurun Ka-

limantan Tengah dimana aktifitas gunungapi pernah ber­

langsung dimasa lampau jutaan tahun yang lalu, dan · masa

sekarang sudah tidak ada lagi.

Dengan telah selesainya penelitian ini, maka penu­

lis menyampaikan terima kasih yang s~besar-besarnya ke-

pad a

1. Pimpinan Universitas Gadjah Mada atas dana yang

disediakan untuk melaksanakan penelitian ini,

2. Pimpinan Fakultas Teknik dan Jurusan Teknik

Geologi Fakultas Teknik UGM atas fasilitas yang diberi-

kan,

3. Pimpinan dan petugas Laboratorium Fisika/Ki~ia

Pusat UGM yang telah menbantu dalam menganalisa contoh

i

j

1 !

.~ J j

. I

J j \ l

I '

Page 3: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

\. '. batuan., '

4. Pimpinan dan petugas Laboratorium Petrografi

' Jurusan Teknik Geologi Fakultas Teknik UGM yang juga te~· ·

lah membantu dalam menganalisa contoh-contoh batuan,

5. Semua pihak lainnya yang telah mamberikan ban-

tuannya dalam menyelesaikan penelitian ini.

Semoga penelitian ini da.pat bermanfaat bagi kita

semua.

Yogyakarta, 31 Agustus 1988.

). Kepala Proyek Penelitian,

. I

Ir. Suharto Tjojudo, MSc.

NIP. 130 422 736

Page 4: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

DAFTAR ISl

Halaman

PRAKATA .•••. -•.......•......... _. . . . . . . • • . . . . . • . i DAFT .AR · I S I • • • • • • • • • • • ._ • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • i v DAFTAR TABBL ••••••• -•••••••••••••••• -. • • • • • • • • • • v DAFT AR GAHBAR •...••••. -:--. • . • . . . . . • . . • . . • . • • • • . . v INTI SARI ....•.....•.•...••...•••..... -. . . . . . . . . . vi BAB I. I.l. I. 2. II. II.1. 11.2. I I. 3. III. III.1. III.2. IV. IV .1. IV. 2. v. V.1. v. 2. VI. VI I. VIII.

PENGANTAR •.•........•••....•••......... Latar belakanq ··········~·············· Tujuan penell tlan ..• • .••.•.•••.•....... TINJAUAN. PUSTAKA ...•.....•.......•....• Batuan volkanik .•••••...•..••.••.•......

) Pelapukan dan ubahan hidrotermal · ....•.. Mineral lempunq •••••••...•••...••....•. LANDASAN TEORI DAN HIPOTESIS .......•... Landasan teor 1 ••••••••••••••••••••••••• HipOteSis .••••.. ~ •. : ••.••••.•••...•.•• -~ PELAKSANAAN PENELITIAN .•.....•...... ~ .. Rencana penelltlan •..........•........• Pelaksanf1lan penelitlan ...........•..•.. HASIL.PENELITIAN DAN PEHBAHASAN .....••. Geoloqi daerah penelitian •......••..•.. Kequnaan batulempunq .....•..........•.. KESIMPULAN •.....•...... · ...............• DAFTAR PUSTAKA .•........... • ..•.•...... LAMPIRAN ~' I. Peta lokasl daerah penelltlan dan

II.

III. IV. v.

sek 1-tarnya •••••••••••••••••••••••• Peta qeoloqi daerah penelitlan dan sek 1 tCJr-nya •••••••••••••••••••••••• Diskrlpsi contoh batuan •..•....•.. Ana lisa per hi tunqan kompos i's 1 k imia Pola dlfraktometer slnar- x .•••••

iv

1 2 4 5 5 6

lO 14 14 15 16 16 16 18 18 32 33 34

36

37 38 39 40

Page 5: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

I

Tabel HalaiQan

1. · Mobllltas katlon pada umumnya •••••••••••• ~ 7

Tabel

1. .2. 3.

4.

5. 6. 7. 8. 9. lD. 11.

12.

13.

14.

15.

·Jenla-:Jenla batuan volkanlk . . . . . . . . . . . . . . . Struktur kaollnlt ••••••••••••.•••••••••••• Dlagr .. pelap\ltan yang waum dalam pe..-en­tuJtan berbagal mineral lemp\ing, okalda be-at aer:ta aluminium .•• ~ ••.•••• • •••••.••••• ~ •• An44talt baaaltUt dlke1111ngl oleh batulem-pun.g d·l lokaai 3 ••••••••••••••••••• • •••••• lteJtaltan·~ batulempung di lokas1 4 •••••• 'l'ekatur: porflrlt1k coatoh,~ba'tuan noator -1a. •• Mineral kedap aahaya aeba9al krlata.l aulung Maaa daaar contoh baton no110r '1a" ~ · •••••••• ftkatur porfiritUt contoh batua(l'nom.or 4& •• Jenla batuan dar:i contoh nolltOr 1~~ · 4& •••••• '.l'ekatur porflrltlk alaa contoh. ··lell\lnangpa-alr:an 41 lo.Jcaal 3t: •••••••••••••••. ~ ••••• ~ •• Kaolln·1t tldak · ter:atur dalam contoh batqan noao,r 3e · . . . . . . ~ . . . . . . . . . . ~ . . . . . · . . . . . . . . . . . 'l'ellstur porfirltlk aiaa dari batulempung contoh.batuan nomor: 2b ...•••....••••..•..

lao11n,1t (putlb) basil ubahan lab~aclorlt clan ok•tcta beal (plap) ••••••••••• ~ ••••.•• kr:i'•ta1 santat t·ecll basil ubaban plrokae.n clan mineral kedap cahaya (nlkol dlallang-Jc.a·n ) • • ·• • • · • • • • • -· • • • • • • ;- • • • • • • • • • • ·• • • • • • • • •

16. kr:latal kao11n1t clala'm contob batulempung aoaz: l'D· · •• -••••••••••••• · ••••.•••.••••••••••••

17. 'lf._tit. hlaa c:ontoh lempung riomor lb._~ 18. kliolinlt dalaa contoh leapung nomor 3d

I

4 12

13

19 20 21 21 22 23 24

25

25

27

27

28

29

30

Page 6: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

INTI SARI

01. daerah kecamatan Kuala Kurun kabupaten Gunung

Mas Kalimantan Tengah, terdapat batulempung berwarna

abu-abu gelap sampai merah hati bebercak putih yang me­

ngandung kaolinit dan hematit.

Batulempung lni berasal dari ubahan batuan volka­

nik jenis andesit.basaltik dan andeslt yang komposlsi

mineralnya terdlri oleh plagioklas, piroksen dan mineral

kedap cahaya. Batuan volkanlk tersebut terdapat didekat

batulempung.

Dibawah pengamatan mikroskop batulempung ini ter-

lihat mempunyal tekstur porfirltik sisa. Kaolinit ber-

a sal dari ubahan hldrotermal plagioklas, ·sedangkan he-

mat it berasal dari ubahan plroksen dan mineral kedap

cahaya lainnya. Seluruh plagioklas dan piroksen telah

terubahkan.

Diduga lar~tan hidrotermal yang mengubah batuan

volkanlk tersebut adalah jenls klorlda - blkarbonat dan

bikarbonat yang pH nya berklsar 5,5 - 8 dan mempunyai

temperatur berkisar 100 - 180 c.

Asosiasi kaolinit dan hematit dapat dipakal seba­

gai indikator larutan hidroterma.l di. lapangan panasbumi

lainnya. Sedangkan batulempung dapat dlpakai sebagai ba­

han keramik.

Lvi.

Page 7: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

2

Daerah :Jalut _tuft~;pl ....... ya~ ....... ....... re­

latl.f an9ical dab llJi!tztcal;·- •r•t. ctenvaa aacah ~·-­

al. · ••bapl aktbat ·clatl proate·a kef\l....,latt tarat._

.-aa kta9latan utel•tl volkanl._ .-. terbeatoklah s.ta­

tet~ Jat4ro·,enal, •.C.tup swlbec pa!aaa dart tNltuan· beh r~ , . -_ _. .

dan ·atttaaab •t•ertk )'art9 tokaduQ9 dldala a,t:._

aerM' tarpe~ratujkap 4-ltNtWh ·}apt•n kel:ap air •. •--:n alr:ta•ta •teerlk ....... ;t: .. ,. --.Jiaallkao ~.·

uap Ml:attl\u dan bi.ztoanan ·. tlnftl dan 4a,_t ,dt•nf·aatk.n

aeba.-t aullber n•rti p&r.aabuat. · aaertl Jnl dapat ·cuk,cm­

veralko .. ..eft~·adl ... te-.., ll1Jtrlk 4aa untut pe•na• •

.._aartan penyet,.l•JJ.katt dan lnv.ttulaut yanv .:::_

pernaft dlloukan 41 ... rata kttllatlt8kan tejala panunal ·

Indoaul•, ·1J*Jf9 aellputl llUip.lr th' tintah ~lur pan"-. \

buat t••••t•. tez41apat lebl~ clart. 200 kel'Oiilpot daecatt .

· ~- yang ....-.l"f1 tan4\lntan en.rgt aataJa ••••

· lDtll da~:t H.ON •~•~ Xlt.~l est ltldoneala ndHCJ· qlat

dalaa Mla1tu~Uan ·aJc•ptoraa1 41 ••••s- da•raJa l&patUJeft

paua.,.,;:~ lahlcaft bebe:l'apa 41anta~a lapan9an panasb.-1

telah 4 ........ tltaa tintut p•ahfktt tenap lt•t~lk·tena­

CJB _. ••ctl~ 1..-... n· paq.a.,_J. JC-e8l01aft9, Dl•rt9 .dan

Lahenctnt dl Nt ..... a. LQarl9an ..... bUDd. D·lft9 Jr•paa.t­

t•s poel1dt~1ftya 2 a ._rl potensl sebea~r- 2.08$ MW dan

dl K._l89 •••• )0 MW 4ar1. poteul ae.;...z- 200 w. UI!Nttlan ltldrot:•r•-'1 .act•lah · SWI'tu proses ... t .. cf ta.- . ·

· • yaag •11blttka:D :reltclstallQ•t alneral penytiasu& ba­

tuan>_.1d·1 atM:ral M::ru tc•l'eu '.-nyfl alr paaaa at:aQ ·

' " .

Page 8: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

3

uap panaa 4ala• bat.-n· {lattaea,lt1t dan Bl.lls a Mehon,

1971). Dldalaa pro••• tllMMn ltldroter•l 41· dae.rah 9U­

nua9•P1 JMayaJc batuen volkanlk yang terllbat dldal-.ya.

KU~~Pulan alaeral yan9 tera.atulc selaM ~oaea U.ltan hl­

dcotecauil · aenc:eratuu tellperatur, tekanaa, Jtot~Poslat

k1a1a darl alr h14ro~erMl clan at.neral batun 1nduk,

aerta vaktu yang 41per1uJcan. untuk •nc:apa1 ke•et1Wibang.- ·

an (8a1'Ma,lt79). luatu prGee• -.ban hldr~•~•l dea .. A

kon4la1 tertentu akan. aeft9Matltan ::J•nla alneral leapwnt

tertentu. Dart ::tenia mineral lempung y•ng te~bentak•lla

akan ._..t 41tentakan JceJiball komSlsl penaaba1 teapat

terbentdaya daft' cl•ft9a·n a .. uuan ._pat dlketalui1 pula

koncllal e..-rtlnya • ....,_1 nat lnl pen9uDgkao-n . IJecara

Mftdala~~ __,.nal :tenia alnera.l le~~Pt.tlUJ ·••'-9•1 ltasll Q­

bahaft at•n volkanlk 41 Ila4onea·1a ••th aanpt la~tvka.

Penellt1aa yang ada ..-.ya ha~ya aenyebvtkan kendungan

alneral .J'Cft9 te&'da .. t 4al .. batuaft ubahan h!lroter•l

c:Jatl lapabfan .panaaltwal. Inatansl yang •lakukan ·pel'lell­

tlan ell clae:r:ah panaabdl ~clalah D1:r:ektor:at Vulkano1091

Dlrektora~ ~emlral oeo.l09l clan 8aMe'r4•ya tUaeral Depar­

te-n Pert...,.apa dan D1na• Oeoter•l Pertamtu.

Jenla. Mineral leiiPVn9. yang . terbentuk 4ar1 suatu

batuan ctapat •naraj\ttkan kondlsl lal'utan hld.rot•r•l dan

potenal pauabumi pacta wa,ktu peJabentukan alneral leapttn9·

tersebut •· Pakta lni d«pat dlguaakan untuk •n91ca:U la­

panf*n panasbwa1.,..panaaha1 latnn~ dl In4ones:t.a. Dlsam-. '

plll9 . 1 tu iatnetal l•_,...n,_ yaa• ada Cli~P~tt 4lteftt\tk•n

Page 9: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

4

pema.nfaataftllya ba9i 4aerab. Mklta~nya. ·

Penelltlan 1nl nan Mft98t•lkan basil m.m.n h1-

drotetal batuan volkanlk tettentu aen:Jadl alne.ral lea­

punt. Hal lnl akan tieu..,.h pet\fetahtlan MqetuU pqben­

tuJc:an alaeral lellpWI9 •laltd pco.es uM:haa bl4r.oter•1· ·

Pe«ai~ U: ian lnl ber~:J••n o.tflk dar-t •a:Jelask•n :

~ • .Jenls llllneral l.e~nt yang terb*tituk.

2. lhlt'Ktncgan antaz-a miaeral 1eapuruJ 4eaga.n batuan

volkan1k ·••alnye.

3. l.oacl1a1 .dan pt.-.a UN'llan )Pilng tez:Jad1.

4. P._kalan lll1n41ral le..-ag teraebut.

Page 10: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

BU II. 'IIIIJAUU PVHUA

I I .1. leMMAD . UliiUlJs

&atuan voltanlkterbentuk berkaltan d-npn ketlat­

an 9\114Uft9apl, .balk ber:upa ekatrualf MUpun 1nttua1f Cw.e

Dona ttl, lt72). Hyml-n (1912) aente11Ukaka.n ballwa batuan

volkanlk adalah batua.n beku yaq terbentuk dekat atau \

pada pet•-aan buai yant u..-nya bezbutlr halus aaapat

beralfat·rceea~

Seperti pada \IIIUWlya batuan beku, klaa1flkaa1 ba­

tuan volkanik dapat dldaaarkan pada kotaposlal klaia,

kOIIpOats,l alaeral dan tekaturnya ~ Berda.-rkan n1ab1 lean-. .

duntan.lcl.a1a yang pentl,.: aepertl 810 2 denqan lla 20 + K2 0

dalam per••-n "ratnya •Jta 41dapat klas1f1kaa1 batuan

vol.kanlk •epertl yan9 tertera dalaa qa-.r l (Cox dkk,

1978).

Gaabar 1. Jenla-jenls batuan volka·nllc.

5

Page 11: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

e

Andes!t •rupa-•n •rupakan batuan volkanlk yaag

tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-

r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la­

bradorit, au91t,· hlperaten clan bornblende (C.ralcbael

dkk,l974). Krista! sulun9 teruta• berupa pla9lok1aa oa

mineral •file. Seda·ft9kan koaposlsl Jcl1Ua andes it dai••

pers•n krat pada uamamya ada~ah 58, a& \ 8102 , 17 \ Ala~

3,29 ' l'e2o8 , 4,25 ' reo, 3,40 ' M90, .6,87 ' cao, J,Sf\

lf"J>.1 1, ~7 \ K20 dan o·, 88 \ '1'102 CP1aher dan Scbmlncke,

1984); ~blla batuan a~4ea1t berslfat leblh basa dJ.na­

•Jtan a""'estt ba'saltlk, jenis plagioklasnya lebih ba.-a

sedlklt clan kandungan 810 2 nya berklsar antara 52 sa~~pal

denqan 55 \ serta alne:r:al •flknya leblh besar (Wlll'la•

dkk,l982).

. . ••••• klala yan9 dapat aerubab koapoalal bat'JAn

aaal &dalah pelaputan klala dan aeca"a sederhana clapet

dlpU.~:qn aebapl IMrikut (Sleffer•nn 4 Pe4r:o,19'79) :

MlneJ:al prl•r: +

Cbataan- ••al) ... , . ' Koapos1a1 kimla clan ·SUUMa at­neralotl

l·a·t· utan r· nyeran9 ---~-- mineral aekun-.. der + larutan pellndl ",- ·_ & #

lo.,oiisl · a&l S1r:kula•1 tempe-. JMire.ks1 (kon- r:atan dan kece-seatr:aal pH tan patan 1arutan pe-potene 1 r:edok ) nyeran9

Dar:l .9ambaran diataa ter:lihat bahwa basil akhir

tergantaag pada lNituan aaal, larutan penyeraag 4an sl-

L

Page 12: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

7

tuaa1 liapunt•"·

Dalaa palapukan kl•t• <lapat: berlanpunt ~-•• ·o•· . .

a14aal, ndukel, tuarbonlsaai, ll$4t4lal, c.Witlclraal, htclto• . '' '

llea clan pelaratan (8~obdlpr•wlro, & t9pazllowo1 191':tt. ·

Air _..9an9 peraean pentln9 clalaa ;pt:o••• pelap01tatt;

aeh1R9._ pro .. • htckolJ.ata Mrvpattan ptoeea J'ttft9. ut._

(81rkela'ml, 1974 on 8l'OfC)enwet:ti1978). hla• prOIJH ... XG"" · .

••• t.••uihrt t•tt1M11 ,_.nttc•H• .. n ~lwpa•il te·t<m. Menaeut Pol_ynov 19'37 (111\at llotetttadtpravtro & aupara090,-

I . .

1918·t urwt.n .o.W111taa ntabl zat~t clalaa Jted*a~. nor-

~~&1 ... lafl"••"-1 beriltut : Cl (100,00) > •1 Oa<S1.00) >

Ca (8.,00) >· . lfa (2,40) ') M9 (1,30) > K Ci,2·$) > .SiOz

· C0,2-0) > Fe2 ·o3 C0,04) > A1~o8 ct,02). Apablla .dlpettncl

lebih lah~at ,.._.,..1 aetrtltt• katton ya~tg a- Clblla)g . ' ' ' ' ' '-- \_ ;

air .cu •1• 4en-.an klaaran pH nya 4 santpai 9 lililka d·t4•-

pat ..-.ran a:epertl certera CS1Mld talMl

CL~n~l,S9) :

---·~ ......................... , .. ______ .;. ........ -... -· ....... -... _. .. _-....... ~~ ................. ~ .. -.... ~ ............ -.. ~----1. ca2+ ~ M&2+, ••• 2. It+

· cepat laiut. U.llsa kon<Ud pelt.Milft-. cepat' lazo,tt 4aU. kon4181 pelindian tet.e.pi. ~njadi Jabat . ••1a1u1 pe ... ntikatan .4alaa .,ttukt'IU" 111 t. ucepatan pe~tan .. te'a~t• . po­tenaiat re4o1t 4an .tt.npa~an ,Mlin4i.&n •

: 3·· ·,.2+

. ~~~ Si~+ 5. Till+

. U&bat lantt ftlall. pelin.tian. · llot)tJ.itas tJrbatu., apabila 4l~ANt­

lta-n ·bM atnt-J'al lnduk ul>.api 4Ji{OK.l11 <San u.aatt l&l'Ut bila 4a1am bentuk 'l'ib .

~ . . tictak larut dalam kondisi okaidasi.

- ' '

ti@k luut d&J.M larutan- yang pH n:ra b:erkisar 4 .. 5 - 9 , 5 •

/ .

Page 13: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

• 0 . .

25 c Ice larutan da:r:l lcompoaen•kOtDponen )"itn9 penting eta-

lam pelapulcan akan bervarlaaU. aepertl terllhat pada t••­bar 2 (Cor:ren,l949,K:r:auskopt,l9S8,Venogradov,l959 ll~t

Lough•n, 1969} •

-...... ........ ..... j ..... ~ -c:: "' ~ t ClS ...... I)

1111:

• io· -·9 r .'l102

sf t.u2°3 7·'

6

5~

4

. 3.

2

1

I) . 1 2_ 3 4 5 J~ 10 !~ .f?-:i3_. ~!

---- --- .. -- --- p~ -- - --·. ... .

GaiiHr 2 •. Kela~utan dar 1 beh:r:a-pa , koilpone-n d ilea­l tkan 4•ftt'•n PIJ "b8tal ale lbat pe 1apqk4n

·t lata (Loutllnan, 1969).

Pe.:r:~eabangan tlnglcatan pelapukan lcearal\ . vett:Ual .

. da:r:l bat'Q&n asal akatl aen1.nqkat kearah per.WCaan tanah.

Hlllot ·. dan Bonifas· (llhat Hlllot; 1970)

konsep t•ovolqat:r:J.., ya:ltu actanya tekatur ._tuan aael

yanq maslb t·eravetkan clan voltae batwan setelah •ngaJA,.o.

ml pelapulc.an tldak be:r:lnttanq.

Proses pelapukan •tan menvuranvl ke:r:apatan batuan

Page 14: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

•·

teraebut, dan •Jcha. tinggl t1npat pelapukanl'lya maka

perbedaan kerapataft terhactap batuan cta•ar .akin beaar.

Darl beberaJMt pe·nelltian pacta bebel'apa pcof11 ta• ~·

nah di daerah Serawak ternyata hasll pelapukan 'batu.n

beku aaalll •mbentuk aifteral ubeban ter:Uta• kaollnlt an· jlbalt :, serta aedlklt pethlt (Lol dkk,1982). Cleaws

C 19'83) Mft9abkan IN.l'lwa da.lam llngtunqan asu, 'oltsl.iW•t

'clan penya·luran a·tr ba·tt •Jca al·r ya.tg ••ta•·•ft9 co ber~utkai cteagan a1neral'!"lll1aeral alumino aillkat peDiben­

tuk batU«ln akan .. nghaailkan kaollnit dan · .. tlbsit. j

Ubahan hidroter•l ter::Ja4i Iarena reakai batuan a-

aal den9an larutan &*ft. rant datang dazi dale• bUll dan

berterak fceatas. Te.,.ratut larutan tetsebut dapat aen­

eapai 309 e chtn-gan tekanan yang ren<t•h, yaitu kural'l9 da­

r !pad~ 200· •tm, dan •Aptadung u~sur-urun111: utaM aeperti

Na, 'K, ca, Mg, Cl, B, $04 1 NC0 3 dan Si02 (Henley dk",

1984). Jet• air ·ptutae l'llnt t•rdapat dalaa aia:tea pa­

nas•u•l nalah atr alkali kloria, ah: aaaa· sulfat, . alz

sulfat klorlda dan air bikarbonat 4en..-n kan6untan anion

serta ~PB ya"g berbe4a sat~ aama lainnya.

A«apan proaes-prosea yan9 clapat terjacU d14alaa

ubahan 1\ldr.oteraaa.l •:<l•lah aama denCJan pzos••-prosea da­

lam ,.tlapukan cSan perbeda•anya · hanya pa4a. . tekanan ~an

temper•tur. Oldal•• prosea ubahan b'ldroter:aal t•.,.ratur

dan tekanan lebih beaar c!lba~dln9kan deayan pelapukan.

Hasll akhlr ubahan· bldrotermal tergantun9 pada

koeposial,l91neral bataan · aul, ·ko .. oaisl larutan 4an gaa

..

.--...

Page 15: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

panasbWIIi, teaperatur:, tekanan, keeepatan al1r:al),· dan

lama r:eakal (Zllia a Mahon,l977). Dalaa ketNanyatan la·

pangan panaabumi, ubaban hldroterMl batuan aaal ~aper:­

lihatkan mintakat-aintakat yang seauai denp.n pe~uNh­

:Jeluk, te1apera.tur dan poroaltaa. Sebagai c:ontohnya ••-. . .

pert! apa yang dlkelltUk&kan oleh Heyer ctan Heal.ey,l9&'1 I

( lihat Barnes, 1979), dlmana telah c:Uklaa1f1kaaikan min.­

takat haail altex .. l ·pad& batun a:J.uainoaillkat UJ~U•ya

illen:Jadi mintakat propllltlk, arg111t sedang,' artl.lit •­

ju, aerlaltlk dan potaalk. ·oalam mintakat · prop111tik di­

tandal ctengan adanra eptdot dan klortt. Manya taollnlt,

aontmorinollt, .leapunc; amor:f mencirikan allntakat ar«Jiltt.

sedang. Dalam mintaka~rarglllt ~~&:Ju terClapat dlcklt,

kaollntt, tlroflllt, dlasfor: daft aluntt. Serlslt,~~erupa­

kan pencirl mlntakat aer:ialt. Sedangkan diclalam alntakat

potaaik 41tanda1 den9an adenya alkallfeldspar dan blo­

tlt. Hedenquiet clan V.makel (1117) aenf&takan bab•·•in­

taka.t a_.,gtlit aeang clan ma:Ju cUbel)tuk oleh larutan hi­

drotermal :Jenla s-ulfat - klor 14a a tau bik.arbonat -:- klo­

rida yang Mmpunyal temperatux antare 100°- 180• c.

1 I • 3 • IUMJAl J.IBPW\9 · ·

Hl.ner:al leapung adaUah mineral yang ~BU~Punyai kom­

posisi alllkat ter:hlcl~.at :terutama dart aluat.nlwa dan

magnesium fDeer dkk, 1971 )dan JDeapu,nyal c1rl-e1r1 sebagal

beri~ut ('l'jojudo,l982):

a. berukuran lebth kecll darlpacla 2 lftlkron.

Page 16: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

11 .

. b. struk~ur terutaJU berbent:uJc .lembaran dan

glan kec:ll berbentuk rentaL

seba- ·.

c. dapat ungabsorbsl kation darl air pada sis!

per:aukaan, u:Junq, dan rekahan, ser:ta

d ~ bercUsso.siasl peraukaan.

·aetdasar:kan strukturnya yang ter:d1r:1 atas rang­

kalan bentuk-bentuk bldang empat (tetrahedron) dari 81

dan 0 dan bentuk_.bctntuk bidang delapan {Oktahedr:on). da~

ri Al1 tf9, re dan hldr;oksll serta ion-ion penglsi dian­

taranya, •ka telah clisusun peng'golon<Jan miural lea­

punt •n:J~1 a golongan uta• (Brindley & arown,l980)

Mineral i leaapung dapat texmentuk melalu1 prons

tranafor:.._l dan neoforJMsi (Millot,l970 & Lucas,l968).

'l*ransfor•sl ialab per:ut;,a.ban dar.f suatu mineral memna41

mirteral le.apun:g dan dapat berupa agra4·aa1 (penallbahan i­

on) · clan de9r:adas1 (penguranqan ion). Sedang neofor•si

berupa pe-.ntukan mineral 1eapun9 dart ion-ion 4alaa

larutan. Pada 11ntlnan,-n yang ke9aramannya eaa,at ting­

gl sepert,l. 41 laut. :Jenls transforaaai atp::ada•1 banyak

ter:Jadl (Lueas,l968}. Dldalaa proses P.lapukan dan h1-

drotermal transfor:masi lebl.h banyak t·er:Ja41 ctarlpa<la ·

neoforaaal.

Kanduagan sillka, janis dan konsentras1 katlon, pH

dan :Ju11ah CHtllndlen· 11er:upaJcan fak.t1)r-faktor penentu :Je-1

nls mineral 1eaaputa9 yanCJ. akan terbentuk (IUrke.land,

1974). Slllkon dan alua1niua aerupakan penyusun dasar

Page 17: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

I .

12

mineral leapul_l9, aehlnt9a proporal )'ant ~f!pat 81 dan Al

perlu dtp•nubi. Qea~n dealklan .. ka n1aMb 81 ter:a.dap

Al yan9 a4a aeJ:II,f*kan faJttor )'ant pentlnt d•lii•·Pettentu­

an jenla alneral le..-q yan9. akan . terMntuk. .. Set.Na.-1

contqb ·apablla n.labah 81 dengan Al •ndekatl 2· ••n kan ...

duntan katlon rendah eerta pH leblh kecil d•rl 7, Mt:a

mirun:al leapung .V.119 aeauat· an:tuk t•rbelltutc a«al,d k•·•­

l!nit: ata~ halo1s1t.

Kaolin .....,un,.al slst.t• trll:itn &an &'t~'t11t'ftya. ••·

per:tt t•r-tera dalaa ..-.t· dlbawab lttl (Or11R,1953).

OOX#fiS.

9 HydrrJql$ .

• Aiumlnums

•o Silicons

Al 2 03 <31 - 39 ') dao H10 (·13 - 14 \.) (Celller a Henlni

1963). Di'ba•h miltroJrkop ,el$tron ter1ibat 1Mrbent1lk se-

I

·I • I

' ,· .. 1

Page 18: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

-,, ·---

13

gl enam dengan ukuran 0,2 - 2 mlkron.

Ka~1in mempunyai kapasitas penukaran kation 2 sam­

pal 15 mlkron/gram, batas plastls 45,6, batas calr 86,7

dan indek p1astis 45,1. Berdasarkan sifat tersebut maka

kao1onit balk untuk dibakar karena pengembangan dan pe-

nyusutannya keci1, o1eh karenanya balk dipakai untuk ba­

han keramik. Untuk bahan keramik halus kaolinlt yang di~

pakai/disyaratkan mempunyai kandungan Fe 2 0 3 < 1 \ •

menjadi Trans fo.rmas i dari mineral-mineral primer

mineral 1empung dan oksida besi serta aluminium didalam

pe1apukan dapat di1ihat da1am diagram dibawah ini,

bar 3 (Buckman & Brady,1974,lihat sunarminto,1986).

gam-

- u~<>~ ! .. ... Onoltlaa " - l&l'~& .l!_illnY.:" .. .. c t:

~ MualtoY1~ .. .. 'E ... t: - "" .. KIEA -

Iklia oaaab pa.nas (-51)

"' I I-

0. 81o~;t 0 ... .. - ..

! .. .. ~ c P.-;, Felclsp&r ca.-11• ,. Pea1n4allan cas& cepa.~

~: Aut;1t

... Homlllen<le ~

Iklim ba.aa.ll pana.s (- 51)

c l&l'~& l&1fti\T& .. ... I

Pelapulta.n meninstat

Gambar 1 k g Umum dalam pem-3. Diagram pe apu an yan. bentukan berbagai mineral lempung, oksi-da besi serta aluminium.

Page 19: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

i.:·_,q -•: t«;:.,

.. •• Jft. t..-Af· fBGRI DD lfl,.,...il

tti.l. ,...._ taori.

· Jtl"a~:al I•....._ 4itpat te~~Mtat:aic -4ar 1. ftoa•• · pela-'

pulcan ·•'-• libtlun · bllk:•t•--1. ~· N1A•r:•l l~an• yttllf t•r:·

bentat. j·enlanya cSJbeJJtukaa ol~ m1n•ral pr:l•r:, ltEutaa '

c-•)'e~•nf .s.a alt•t~tl't,e•~ tl•l• .. r:ta flaUc 141'•t••~·

oiel'l ._,.,_-al~tt.,.,.Mllil;t: fl-_1~ ,_,.· kl•• l~rut•.tl '*'"*,... .(·,.,;·: __ ._' .---. -. ;, --' ·;.,:_:· ---·:--·h .. •· -<''\'· '*>-· 1' .: ' ~-'·.'-- ;.,_ ,----.: -. ':• ,.; .. -~: >~··,:··,:::' '' - '·._- ': - _. ' : . ~- . ':.

. . '

· •tea ue1'1 JUn.r:al-alneral selNnder yan9 ter,.,..t:a· art . -- . I . ,.._ .-. -· . • .

~er:u.-.ll.fltaeralio-~t•za·l '1:taer ~at .._ uu IJRM~;~ · ....... llleaptl•ju1 ~nera1 sell:11lb4•~ yang C..-ban4;;•k .. . '•. '

. Nlk •c• IU•~•l l•IIP~ a tau :Jen.la atraer;a.l · DkUft\\ler. ' .

laltm,-. ··. ·ta• IDlnfli:•l-lll•ral J*iaez: )11l·ft9 te~ · daln

bat•a .... 1 ••rta d·U•tttu :oeft9an per:hltungan per:~taen

clan penptanpn •leMn"-el._n cJalam koJ1Pos1ai k1a1a · ba:... . -- . - . ~ - .' . ' - .

' '

t~n . .._. cian · ~-- -.1 ,.._ • .._ 4apet 4lte'Qtulcan ; . .._. ,' "' ' ' '.- - -. ' . . ''."- -- ··.: ·,-- ;.·~·:: '·.,.. -.... -~::. - .. " - . . ' ' ,'-' -. - ~·

::ten11J J*•• uh~A ya_a9 ter::1M_1. s•blnf9a ._Pa:t cUt••

ta ... rt alM_r:al. 1 .. 119 · t•~••~ut tez:.,.ntuk dart pel~n

atau U .... ft llt;4i'(O'ht:.al. 1>1 ... 1JW itu aenpn --lai&"!'. ·.· -

rl aealqi ~rtuc•l 1•11PQn9 dan ll-lnetal •etuaar: J.a1a11ya ''- ' . ' ....

ct-.a-t ••••••k• i•nta atnt:ant · ydf terbe:a-* seta

· JI·C)ftdiaJ;. larutan .-aptatnya.

-~lbl tft~d ftrl pr:oMa bl~o~•t:•l a•n .-­pat 4lti .. tuku :Settt• lantan hi4r:o·ter:Mlnya cJp a1fat._

alfataya hr4aftekiiA 'enta mtntakatn,..: . ' ' . . .

·&eltltijut•p ~._ .. ._at'l· aJ.Mt··_ II hila dua •l;._t

(

.. ·• f

Page 20: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

slk alneral le11Pul\t'da,_t atarahkan ,. .. Jtalan alner;al­

tersebut untuk peiDinftaMn. ·

trr .. 2. ltQOUala

.. r4asarkan teullp&tan 41 . lapam,ttn .cuaana batun

ubaban -.ru;pa batal-~nv. J'&rt9 .. ··Ml1Punyet k•rapatan .·1•""'

blh besar dart tamah pa4a ..-ya terstn9kap ell aettU:.u

batuata ftt.aaatll···,... .. tllftaf11 ....._t, llft..-11' ·4aa .. ..._ ... ·

leliP\Ul9 voikanlk, •ka. ~tat dlperkltaltan batua·n ter­

sebut terbeatuk aklMt proses ubahan b14rotez•l• • ' ' - • ' ' < ', • ----· -

hft9AA Mllittat teka.tt~r; slM batule.,Un9 yaa9 ld­

rtp.teftstaz . ..a. &Mrttao vo1Jtan·1Jt •t• 4apat dtnp· INitu-

an •••~· .,.tlll ...... teraebUt aulah ande•slt ·YHt

slatk.a:p 4~eallltar:nya.

... ~l ... U.D9 t.erse·bu·t 41 lapanqan ter•inqkap dalam

ke&R&n basall, MMpUnyai slfat yan9 tldak plastls, •ka

batu1e..,tritlJ Ud akan ~.-s of•h atn.eral 1..,._9 :Je­

nls nollalt. Kaoltnlt belle d1.,.¥9Unakan W'ltut baun ba­

·ku lellp-. ..,_ .. 4~blitcar aepertt untuk bahan ke~:aalk.

. t

j

' ·, ~

Page 21: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

. IV.l. IIMAM\IDilJ&JM

Oala~ .. ..,.z.,atapka-D pelatc••aa•n penelitl_. c.U•••• bebe:tapa ta"-pan }'!llft9 akan dllalUaJtiut Rl.. P..e11,t1ftt

Ml1P\f1:1 :

.1. 'fahep perta. ae-1aJnalcaa pentJc•jtan pWI~a ,..­

ada Jtal~qntlya. clentan "r•salaban )"&ft9 akan cUtelitl .. .-.-h~\>~;- - --::--,~:-,:_:-~~f''i:_: ___ -·; ·\=~-iv~~--, ___ ..__ ___ ,/_r<:::r.,.:' ·, •. · : .. < 1 - •

2. P•a.lltlan lapanqan :raft9 18eliput1 1Nlft98Cek••

peta . 9JO:'lot1 ~ng ada dan peft9a•.tan a1A9kQ&,_ pol09l

aerta _......,ilaa COI'lto~ 1Nitun :ranv all:an dt'telitt.

· 3. fenelitlan 1al)()rat·orlua yang. 11811pu~1 :

a. haelltlan Jcoa.poaial lt•la batuan.

b • .._lltiaa ko.poatal •ln~ralot1 bat•an.

c. Penelitlafi d1fl:all:to .. ~er slnar- x4arl c:ont:oh

batulelllifO•t·

d. Poe11tt.- -'k~o:•top el.Ptron '~~· \··':•.

f. Aullats dan· evaluasi· data lapanpn 4aa ' baall

peM11tan labo'c•••~~--- ur.t•·1. Maetqkatl ·hubutuJaa aine- ·

ral 14t...., dht b,atttl ... Uft9 •• · hubuqannaya ,.ll'Pn ba­

tuan anl ..... ta ..,..Mil Y*~tt tertadl. hl&n:lutn,-. cntea­

tuJtan tC•Pirll 4act atn.ral 1...-n9 YIJAfJ te~:befttuk ..

. . . ya 1 ta pe•11 t1an ... ..,.. · ••• l:Mora•or11.- •

...

:- ; ... , ·-.. ""' Iii ... 'j

Page 22: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

'· ·._,,:.;,:':-c-··.

11

rau&itlu ta..,.. ...

Penelit1an :t•pantan dtl•kalcan cU daer;ah Keca•taa

Kuala Koru, K6bupaten. oununt Mas, Kalliaantan Ten.-h

( lallq;)lran I}. Daez:ab. l'l:'l dapat dlcapai clenpn . keftd•r;•• ·

bel'JDOtor aelalul:Jalan yaftt dt;alcal oleh pe.ruaftun .peae-

. bilft9an lceyu batan: .,t • .,.t. D•l• pane~ltlan 1epaft<Jan lnl dllakutan ·pen-e. ·

t•ol<Wl ·*'''~-•••••·,.,.,.~-.t~y,...,J·•••·· .s.J.•••• batu..a, ~J!01091. "-• atrattur; teolo91nya. bpat lotlut

· telah 4lpJ.llh untuJc. ~1ae11 sepalub coatob batuen dan

tanatmp. _.._.. .-.. .ooatob .a~-. t.:tMbut ~- e.­

pat coatoh. ,_tun ••tt•nu~, e.,.t ccmti)Jl IMI•tulempun9,

saatu · Cctft~Oh ··tanab basil pelt~tpukaJ) batuaft volkallt.k, den

aatu c·--·~h ha$11 ~~a.pukea batul..,W\9·

' para ... · ••~o.ter ,__.n Ato• .er•k •u•actd. z ... .-o, untulc'' ._, ... .-ur ••••: , u 1o, .. , r.2o3 · toal, 1190, CIC), .

:.~t- · .. ''

tfa2 o,. ~.o.~ot•• Jilfto • Katl~umJan PI o•, ttte-.n . 4•-n9 v.-l .. trl, ._,.._ .. t 2 ()+ 4aa HjO~ 4J.tent;~•, ..,._n

l ' .·:..c.:;_;

car a -•viMtr:l •..

h.,_i.s1 alac:al ·•~t · e•nt.ob batWUt tlt~lan

dent•* -.t*••tn».tt '1018! ... 1 *:aft o·1y.pu •tfiJ lf &;. Un-- 1: ' ';' .. ' ' ' - ·.- - ·- :· .

. .. kroakop •lektzon t.ra:ns1alsl •••lt Hitachi H 3&0 dan di

fta~to-ter atnar - x •-c•k •H-.•u XI>~~'~:

,;;_•

Page 23: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

,·~y~ .\, '",~;

!'•' ·-.·.-··:

t .

OM""· pe~lltlatf •to ... a •••~ell ,el'IMJll·ltb -~- · .

pl.._tlf ~••tt c•·•n '. k•tf*lf':t• .,..,_.,. pfllull MftT• .

..... : .... lett ...... 1.._ ... t&14rl ..... tt .,i. .......... an. .IMt---~t· {~-- f~-~·•• I tJ • · latun ltd :'-rd\t.J:l .

· ctaxl• . .tlMRJlltPWrttlll

,., ..... _.," f

se1tulil"'••~t;r·J~WfitJII·flt .. ·.,.,,._._..,. ..... ~t•• batuu

. bHaltlk~

tMatu ... l~J •.

Page 24: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

....... l .. il. ,,~~~~-~-t:t ..... ,.,..,~~ lah···•••••t· ite~a ··•• ··41Hillta.._., .• ..._.t. ·-.-. ... ·

' . ')'~- . --.' .:. ' - - - ' . ., ' ". '' ; --. -. ' .·.- . ,' ::: .. f: -._ f ' ' •-' • '

lesapUftiJ t.--.r 4). :.paaa afthalt baaaltt•.~ 1•••: tal: .. d1ba'fl•n chlunya ••lh 41:JUiaJ81 batu YH9 •• .,., · .....

klan. tQII te~lU•t· ·•ayta •t·al:..,uft9 1'Hf .. ·.·t•1• 1~ · _G,adl ._._ .... ·

' ............................ ~ ..• ..-..:~··. ' .'·:.-- ' ' ' - . ' ' . ' . ·, ·, : ' . ,..,.. . li_..,_ .,.....,_ .lltat•• •• ..., •• t,s a )~fjztl

. ' - . ' ' . . ' - .

Page 25: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la
Page 26: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

"'· ::::>.:~:,: ;~~~~-.:w-~-" .- ' ,, .. . :·-._.. __

··,. ···_ .. ,,

coatoh ........ •"'· ~ilfiW-• t•·"*tieDJJI

. .·. • ..• . . . . ·!f:!i•.··

.............. ;;'._ .... , ....... ~> ·•· .

••~'"t·--···Mttc·'f!I'M .. IMJt-·.'ttt .. l' ...... · ..... · .. ·.~-

.,.l .. ~'.l .... t .... ·lu·.···~·~~-····~·pt···· .... , ··~ tif:· .. ~~"' . . -~:.<-~:->-: .. _-.-' __ · .-_«·:·:_',.,_. ,' ·-:·--- ·_,,',·.· -··,_.-, < _-,..---.: ', ,.--_· .- -.-."-: ----~---' ' ~--<>::-~--:.-~:·_-:.-_---:-.::<: .. " .. ;:~_._.:_·:r--'

-:·--. -~":~-"",. .. .

Page 27: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

' . ..,-----

pat. ptr.._,_., .• ,... .... --. ... ~~-··· • ..,,~1 •. Deatltt. -·if.:IJit ..• ,'i·.~"·:J~_f(?:> . .·. . llekl»

Mineral ·ke4ap trelog (M) U%1

\ r \._,; i~-,,-;J·}·.- -,.·<·~

.·'f

Page 28: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

HUe duarnye.·M~...a at•xollt' _,._,. dlftSta:lt --~e ..... ·

"'- oldplqtok,11l•· ......... ,.,.l.t•ra·~,& ... iltft

Mltea 4.nr CMto-b batQt&. n:oJBGr 1 a. . . <L • P'l"lolelas, P • Pl•oksen dan M • M9Detlt, alkol_ tldat · 41•1'l..,kaa).

Ktaenl k . .ta.p· eauye t.e:rut-dt•ueu oleh .._..;..

tlt dan ... tNl"flan olN .J.l•a.tt. JC~t·~ atneraln)'tl ter­

. cU~1 ol•h 1ab~do.r1.t ( ?,e - 84 \), pltd•en ( 10 - lt 'l,

. --tit - <3 -- .,-,, . ._ 11iiii1i~<1- ..;;---~-- ,,,-- tijt.un lnJ

.. nu.at Vll.ll-. t1b tlJa2 l clt.-Jtaft a.-a.1t INI .. ltlk ..

cntoh- •tan rtotaOr 4a. .. ...,_ya1 tekstur yaq. ••

yaltu PO'•flzltl.~ •• ~...,..••·t:~~ llU"'""'~

bUt .. sa•, banya·· :tenl_s platlOJclasnya uala~ aftd•stn, ••r-

Page 29: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

t .. t•l; -••tea·am~ .. tt li»Ualt1Jt 48·...-•·tt t••• ) 41:!'1 -~"···· f •• ,. - ,,. ,., ••• - {tj.J .... ·~··· •); ·,:1.,.

' . " ·,.

cst.,ft • ll,tt ')I Ala._ f.lt.,.JJ ... 21,•3· \.t:;. -- (2#42 ..... ; '

3, !t ,,., ._ ttit ... t,:S.1. •l~ ••••• cc.,at. ~ 1e,:a. •• · ·*' . .

co,o2 .. : •·-•• -• ·tWilltn t¥h. · . . . /

..,lla k•hdo~ IJ.o24••••n RaO + tt,o ~arl ••~ . . . • . . . '. . . . ·~· .:. , : I . " . (

tl•t cod.tl •• ¥4\l~Jtc .c..._ a·~'-8l4s.a••·••• •-r r

Page 30: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

I .

/

. I

/

••tta . ••••~~ _.1ttk tnt:. l.,WC ill!ka ba•ll u.­. bftall ,_. •• ....._ :·...,. l••Dt~t ,,_._. :hr:WQN tna-

nlat ··k--~Jt t._61J ,,_._. •••• -~ 'laif_. lttJ •

. ~·- 41._., ......... :lid·-· ;-~-~--'1 ...... ' ' • -'- '-. ' _· • "- ' - ' -- - •• ' • < __ - ••

. . .

··llll+&.-ae·---~· --l~Sit···ll\l .... lt.• ..... tar:lt.O.t•

. ktll· .... J~·····~ j ..... , •.• 'Wt , ..... 1:1) •..

Page 31: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

;-.-.. _..,,- ~'

..

"\ ... :

-'

11 •.. te_.ttu: POI'Iltit1t sl·aa Coftotl l•1111J*ftf. · ....... · .. · .··.···· .. '.··.t.• .. •.·· .. ·11···· ···.·1 .. · ... 11· .. ·.~ .... , . 3C . ' ..... • ..... •. f•l.· 4•-: ... i •• • ••• ptcH .. a, alkol t14d ·ct,t•llan9~l ~

O.tl ••·11 _.lt:sa ttf:t•tttoa..- btl al.llz.--. ....

lettna tz..,.•t•l ••eap:t:a •t•z•l--....eal ~·• •eda .,__ '- . . . ' . . ' '

. ' ' . ·,

· ------.. -- rQpa ..Oltal't •1• •catu, t-iiHJit ~a.. aiaew•i · it••-. catta~•••._. ,...tt\lt .. •-••••• t•••• 12) •. ..,. •• ctf~

•.. ' ' ;· \' ._ ..

putltca ..... ,. ~--·t·t;lllatat..S>t*~ ••1Ml

"-olllll.t.j t14ak teratu:r Ql'l glbslt. .._askaa pi:roke•n

••••viaaae•-.-,w.-Mt .-eatt.

Page 32: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

' ' \

..... l ---·-ilK'-, ..

~t- ....... ~. ;-~-- -·-taa.l' 't.S~~-·­~-i11-·,··~.--~•·····~··tlJ·.~·-lt·t········.·.!Jt.'•

)~!·

· Jcllft ••!·~~Hat~ X.*'~. td*~:~·lih tl~oturee ._ . Jat.fte~

r~i ~-•• } .• s.,,.~: .. :;.i~._> t~r:•• otetl·

Page 33: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

~,,, .. 1t'. •.

\

rft Pn oka.tcta besJ. a,llan-tJ.

Page 34: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

·'

......._ l'if!M~t :.t•lM •~• -..e·~t .,._."·.,....• Pl~, roaen .... :.ll.JIM:·· ... •••r;;as. <;:_r,·-·' . _. . - - -. - ·--.

;·;;' ~;

· GaaMr 1s.-· K~latal sefttat kec11 ~all ubabaft · pl­rekatn.den alneral kedap cah•P tal ... ......... ,,, ... J~

· --~ Ml• f:JI.PloM:-.: .1.-r· .... ·~· (l .... z:t~,ll' V) d•tt . · bhll · .,. ••• ~ ... ~f·~c~OAJk;, ~~.-..1itaa•~•i 4Rt / Jte~~, ..

~i: ••ftitf> ~••••-. • .__ ~, :-.,-a.lt· .. ,..,. j. "•-cb.m-. tu ........,., MatWik····-~ -·rMllll (t•a•··e ~~;~. ,. ... ·-. ·_ ., --. ·. . . ' - ,' . ~~-;(· .

. ....... k .. , .• ,, .................... , ....... ... • ,. _'1 • . . . . ·- .·:~-- _- , •· .. ·;· I· •. ·._. -- " ." '-~ ·, ·-:•·>·:·- ·\.·.·.

tlt ' ' ; " 1'J ~· ......... t ............ lt ...... • ..... . - -- -- -.. -- -- , - -- __ "-- - - - > _. -_ -_-- _-. - .- _- .. -_·--:~--: -- >1-:-·r- -··: . . •. ( .. ~ -~~ ................ ~

' .

Page 35: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

t ..... l.·

' l

1'f. .._,lt ••••· contoll . batia1..,... AO•. ----~;1-~ ' ' . ,·

Page 36: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

.. . .. . .. ·-. -·~· . ..- ·. - .·.. . . . ··_ ... H20 ( 12,0:5 - 13,45 \), H2o fl, 44 - t,to \h ato1 fJ4 -

' 41,11 -\h Al2~ ftt~?· - 33",59 ,,, lifO (0,00$ - 0,01 \l,.

cao- (0,03 - t,13 IT, l'e 2o3 J7,92.- 17,3C \h finO- (O,Cil.'-

0,0'7 \;),- .t'lOf (1 _ _.. - 4,.46 \l# a.o ct,GJ ••• ar•tt,02\)_,

.aa2o tt;~-'101 -o,f;Ot "), K2~ (O,o·es ... o_,lt:\l ihft P2 o5 . ' . . . .

. t o.,tJI .. __ .,.. e., J5 '' •

... ! •• l .. _.,_.(, ......... 1' •. ~:-- ...... 11-.

1•-..~~, :.,.. ... ,... ~-~--~ ••••~• _.. t•~••• ol,_, -, • . - - <"., :_·- .. • -. • . . ,·.. . I . , , . ., -~ - .:< . . . .

(4 \), .. .-t•• _(1\)-,.,..a-u (l'l· Dtala1 ~lt:Ut a­

---~ t*:"'t't fatt9..-lt n_,.i_ ~ti'1 •·lapaltta ..

Krl•tQ,.ol.tb•t~ya -.lh balk- (qa-.r 18)'•

i ! :

l· r r

~x 1t. KaolbUt dalaa coatob leapiU'lf noaor 3-cl. . .

•o.,..tat ·_ kttlta· le'JIPW'J9 lnl te•4lrl · ataa 11 2 o ...

<t5~st •t.t: ll;t'f .. lJ~a• tl,; 840JC'Ii-,t,f, ,,, ~,.,,ftJ,lt·•~t-' -

Mt o f0,23 \), cao co~Q0'3 \)_, Pe'20a tli,H \), 1tn o

I '

Page 37: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

(0,03 ,, , · Y'Otf1#a.'f '\), -·fAt -1-G#t:l \)., :ljO 'fO,ot ~),

, J .. (0.,;22; -· •· '

*'-tan ._..__..._.. k_..lal -JttatJa :lJe~Qn volk•~

nlk . ..._8 batu:l_,.tlf darl JIUlftq.,._.t_., l•ka•t •·~-~ -:: ' . ' - . - ; . - . " ' .

<laa tM4ar:~~~Pa *'-•at•el.e•a pell~tmn,a (cotrtoh lMP1~

·ru :r·~l. lf0111lr• ••jukk•• · tOIIP••• ct•-laa beetok ••·•

ala ...... -.............. latl .QO·ltt,a• -~· tt,76 ,-h~~t; ,, t- " -. <,,,,.. "'" tt,e• 'h 1190 <,,, . ., -.,,,, ,,~ lta:o <ta,lt ~

. ' ' ' - - .

tt.tt tJ> ll0tft2. • 6ll'27 \j . ._ ti0a(3l.22 • C$,59 \}' .• ~: / . .

·. aa~ .. ··.Wj .. ._ .. .t ....._ ._.,.t .-sltcas lu1·tt• ..__.,

to11at·~ · .tf31 (lJ.'-t' elo.toha41t•••trt .a .... ra0.,1t7e): .. 11:' : ' ~' '- . - ' - • ., • . . ' • - ••

,_._~ fP9 bett.-....tl a4al-ah •~.o3· (13,68 - 32,07 .,, . y .. •, • • •

.... ·~---~ 1Mtt ... b lH113 ... 12$,U4 -\) .,.l,.u ... . . . . PD_. ....... ;~~·i·tt t;ta·••·• tt·e,,._· m· _._._.,._tt•IIMik ... ; •. ·tttJ-,:~1 ,.) .U'•tnt- ~ter-k.areat

/'''

f6·,,1·f -···S.ltfOl. ·

.. _._:_ .. -_.1· ---c~-. ; -~- •_:4;· ... · •. ·-c·_~ee_-··· •. ·.·•_· ;•_ ·_-.'"1'_.··_ .. _-.:;._·.·.·. __ ·.;c~.·c· ...•. _c·"···'_··c ~~------~---; .. _ ....... cc···.··_·-·_ .... _ .. _'-_._· .. ·._. ~ t-t.: ·, ,_.,..~ v.~ .··. _1111'!1!1 . .- w• .. . ... ....-P pa va•~t

ba._ ~--•tea ~~·-·::Jifl..._, ...... , ··:·,..iOa .. .-. 'Plfll._ ,,._..__. J4flllc·;l., llli•t :J;~ut set Uti t da•

uw._ ... --..-,lfl_.~ .. -~ .......... •tOjlat:ut. ,._ '·

. ,

ptt a,. •• ~ •••• l~ntan blck"~--1 y.ag •n"'"" I •

· Nl*.-n ~ ....... t~sl~ ,_.,~tltJ -.-.~~ Ma111·~

41 atnt•l...., ............ ·•,•e•j·.' - -~-. .feats' l•ru••

hl ........ ,.. ..... ... "'* Jlfttil•' '"" ... -~·t -~·-........ .,,. at-.•aaloa utura .e~ Ma ·.:0 a.._n pH •nttt,.;.

Page 38: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

~

' .

/

. '·:

..

· ra 7- t,s ·~ ~~•:••·•••• ,._ ..ap~U~*'f ••• ·ut ... ,.,.,··._.- ·.t*· ,.·_ 1 ·,·:·~1•y~Ail~·.lf8 .. :

. '. ··~ ...... -- . amlaalldhral , • .., . teth.'pat ctai·~

·bat-ul__,.R9 Y~Jltu banya ·auaoltalt 4•tn'ut~atlt •'• d&Ml

cit ............ ). .. alat•-kat artlllt .. jQ l''l\9· •••*'l .. ' .' '-' . ' -~ . . . .

. . . .. ·• . .· •.. . . . . . . . . t•••ttu ,.11beatua•c ber:Jcl•ar. ut••• 100 - 110 c Ute- ·

4•1Wd•t a. "••••·t .. tte7,. ·

Rttie.,_. ...•. te~-.t\ll $.-1 ilbtllu Jtt4••t•t-.l. ' \ - .

· (.1f -taJ.IU bfta't!t 111 - 2:~ '). ·a,..ltntt CS.a u•ttt

urr -t flpucal •••••t· 't"Mlka'tor. Jtoulst latuten tlf... · . . , . .

. 4r.o•c•1 · y..m, :berpenpl'tlh •~'• ·,:·-... \tat1U aalat!t

:Jen1• tlt--{t'J-.,.- 5 ·.o. .f' •. ...._.,.1 ,....,._ . .

r-K• ~- - 11:0~ cJ '••••• bd.- .,.t llpa:kal vntut · •-. - ' ' . .

. . • I

ulftutU l:oHt·•t .. latwt•n htc&ee•Ull:t .. ...,. 1-.an.-n ,__

.nae-..•····la:l•,..•••·~---•t•" ·, . . ' . . ,. . ' ' . '- ' .. / . . ~

~···· ~~-~--·lttoitttte'c**~•-Ja~· tlll,, . . ' ! : ' .. ·- "' \ ;, - - . '•'"

_... •tul,.. .. ; .... ~~ «1-.l }P'*'*l ._tl kel'atk

. ·~..,_ 'tlhblk · ._.._,..,_. ••t-.rt:l Mt..,.ta fa ·te·,.l.

· hattye_-.:Jat:ttt'-\ct•'tat .. ..,l,,n-..1 -... ••••• ha-·, ' .

lua ta••o& ••~ re1 o3 aya · tl""l. . . - ' . ' - - .

·.Dl •--*••••••1.._,..·1~ cttpa~al ••tutc •ua. ·· peal.._ 1-..a•:a ~a• MM-..ft ·~p MUn.. Kar•n•

t:Uat .·~···~··.·,.~···-~- .._, ... ..,. .. h. k .. liUJ.

Page 39: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

. . (

btl · .,. r-nt telah 61u~atttan tltla .-., ... ._., ••~

· belWIIItl'fl •tea 4apat: dlal~aputkan ••ba9el berlkut :· . '

·li a.tu:leaapun9 berwarna~abu~abu-gelap eupel ..... h.

hatt. · t.eriMtrcak _pQtltt. r>t hetah penelttlatl •~tatldw\9·

•tn•r•l 1e~P~ft9 teru:tua :htnle taol1n.1t daa NM91an t••

ell IJlmt•t~l bt:Jlb 1ea1a be•tt~. a. h-Ol1n}t ~tt:~be1ltd dart Pl"Oft_S UI:Mban hldroter'- ·

•1 · p~lolla• iet•. t••rlldorlt do •nct••ln; seonttan

b-~lt~••"t!ft olttl p¥oaee. ·ubaban.hl~rot~i•l tttrutO.

dul Plt:-en •. Pl•Cfl:oklas tlan p1r'Oft•itft 1&1 •r•,.kan ,-...

nyu•ufl··•tiitaan· ¥Oltl8tlt .yaacg ber.,a. aNtealt · a•a1tlk cte

an«estt,:

3. ·Lft-atn. llle.tu•t cl14»tt ienls tlorta -· bt­

kilriiGMt · yal\9 ---~t PH _1 - 8,5_ a-tatt 1ent• blkarbo­

nat J'lltf . ...-apunyat •• 5 ~- 7 · deng.n te.,ra~ur 100 -

180 c.

•· ·aao••••l ke:o1.1a1t· Dfl ·:ta-tlt d.apat 41;.1ta1 ae­

.._1 ladlltatot · •-aatukjfi koattlsl larutan blclroteraal I

41 lape•a pa.aa~. latqaya ell In4oMs1a •.

s. Ba.tu-leJ'P'lllf· dapat cJi-.nfuttan s•ebata1 ba'han '

kezoamtk •. Dl la~n btltule.,.nt Mzoupa~an bahan ·pent•

ban :Jalan Y.t\9 Nile.

33

Page 40: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

.··.,.

BaE"tuts,llo:L., ... 1979~ "<Jeo~f'telllatrx. of . hptothet:Nl o~:e . IHfpoait:a•, pt. 116 - 204, Jottn Willey a sona, lfew Yeck inc.

Blrltel-...,P.W.; 1914, "h<l1J·lofy, Weatbe~tot :and.· Geo­.. J:I)hologica:l beeatCh, ,.,. $2 .. UJ2, o~f·ord ~t-.-•• l~Y. Pr•••, !Jew YOrk. ·

kind. 1:• .. ····.¥····"'"8 •... ". ·.• . ... ~ .. ·· · ... ··.~~ .. ······ •.· .••.. • .. •··.-.•.. '. o. ,·l····· '.·. •.• .. , .. "eb.··.·.· •."'·.· · .. ··.• .. •.·. • .. 1 struc.t,u~ ... ··." .... ··-. •.·.•.- .. · •. e.·.-.1. •.-. ··r.·H.·t·. •.· .• t:. •.• .···.l··.·.·· ... · ... · .. •.n.d.· tiM. tx .. ··.X··· •. • .. ' I. ·.Bittlftca-tt.·.o• ..... , · •~•1-09'1\CNd. 8Qfne~y .._091'4P· ttq-. 5, Kln•r-•lo~ · 9! ·actety, LoftCUn. · · ·. · · ..

C.l11•t111•8 •• ~nin,;l., 1J~J,"M1ne~a:}oqte <t~t• .B9lle••, · ----da. c ·.-~t•er::e, Parte.

Colt,«,.~, Bell."·' ~•·, .. •• ••••r••t,,.,~. 1 .tttt-, .·~Ita . t-a­tfipretrilon O'f ··. !pe&a• ~·, pp. · 2§0 . - · 211-, .. ••.- •1.t•••·.• ·~,,., t.6ri4•~~· · ·

O..r,.W.a.-# ·p.a.a., ~~ie.R.A., 4&a z-..-n,J., 1971, ••. fri¥r0.et:lfm· .ot De tteetc ~lmJ Wli'IHal·s", pp. 250

·- 1'1• L~a·o.QUP ~la1~ed, Ldn.loa.

'l'lllsllai.J• tan ~,lf.A.1),· 1't111 -·---.~•b.'~' .. •.. 1J.· . .. •n4 · .. · .<Je ... o-. · .. ,.,.._.1 . .,_., •• ._., Pf• JO - lOt, · -.ctntlc: Prea1t, .. ,.k.·.··~. : . . ,- ·-'

'l'l.,..l',e.::v., 48 .. $1lft1n._..a.v., lMt, • l>yroc:laattc:· -a•t•, pp. 11 - 11, lprtnt4tt V•th-9~ lfaw York •.

ka,a.•~ ~fll, •et,ia}' at•~•l...-~ pp. · •~, ~te a;rev B.lll . · · -k .capen,- IM, • ., Yo~:Jt, Torf:Jftto1 London.

·hril•y,·a .. w., ..... ._,~ •... P.B., '!,arwt•••J.t,,Ai .. H"., d'an. Whlt­. · •t, 3.1.~, 19•'4, •J'tal• WIMI'al l'l•llibtla ia Jll'l~• ... z .. l·rl~t•••, MWtav .1ft ~oJJtC · CJeoloq, · J•~• O?fl -~. Ot.:JJ, Vol ... li lool•-t-r · ·of· toonftlle. Gf\Olov •••·

KUfJ..attt'Mt.,R.,f·.,· .. lJ7·t,-..ta a.-.z ... GtaMr"9·P·1 I~oM~ •t••, l>lt'tft._d Ylll:Un9l091, :•'"~•.

Lol;K.S.,. Pr:ota,-r ._._,s • ..t., 19:8'2,. · *ftte Relation­·. · ..... ••L _. '01- .,,lae•¥1 •·~-- 1:• the .Pe--t ·--.•·••·•f·•'l•~ -.11;. •tottto.s-n -~.-, •~t'•• .... ftlt~21',J2? .... ·llt.. . .

' '

Page 41: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

.. t,o~~·•·c~, ~ .. ,~ .. ~·•· W.,t , ...... ·.· ...... ·.·· 1,•• ~' •.• ,., ..... · . '&11·····,...,.·' ··.

~~·,. ·•. , • > . ""'"''' . .. • ·. ~·· .\. _l'mt .• , .... w.··U•1·4

t..ea.,_,,~ .. ::1t$Jt··. ·~·c·-!ltH•I.o#l'l8ttu •• .~lftr.·Kl•tala ·.4t~• . · •'~" ,~4lt~~Je•-tttl·._, MNr. ·; ea • ti'<t~f.·c: .. ct.~,--·;~- . ·

;8t J;ll . ..,. 118;. x-."'_.11 PJ:o-•· f'l)r 8~1eatll10' ... ,~-~--~ ............. . . . ... · .·. .·.· ' ·• . . .

lflll•t,G~i ,.. lt?O; •-. .. ·. •l .. it of el•ya•, ~n i R*!l,f. .' ., l:ij ......

Vlll*l-r'tlt~t tU$'f!li&1 ,~·"· *' .J·~-~ 11.0., 1-t\t.t, "Petr:•-. · . ·~· ·.·· .. ~~.--,-~.4Mi •. -~·. ••··~- IM· · ~ay, ltW

. i •

. '

Page 42: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

. ~.

' .

Page 43: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

1 ' .........

Page 44: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

j

. LAMPIJt.:?tf·.

---....-•- ··•!!'" ·.-...-.:---~-.· -· ...,.;....., • ....,.~ ..... ,_ .................... _ ... ____ _

i ! J.Jtlltftl~llrlfa ··!·Por.firi.ftt st'u . ~

! Kiolitit ! lllllf'aiW.,w!

fl.lf ... Cl ~ Jlqt . ! ! KvtrSI !· tt~t

.!':-.us I

. I I

I 63

14 I

r·· 4 15

I 3 I

l

Page 45: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la
Page 46: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

''

·-~ .... __ 4 __ ., __ ••

P·o:ta di frak,oaet•r a hwar ·x ·

Page 47: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

-j .•• -~·---

K

• Pol• dlfralct_..,t'er slut - x · ccmtolt '-b!O naaer lb ..

)

Page 48: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

It • aa•Un l.t .H • .... tlt

:.

i.

K

J·- .•

:.!

..

41

Page 49: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

I +II I

42

I

. ··•l• ••·t.•••t~u •tna:r; - x cu"Oh.··---n· .. -.r Jb~

K

Page 50: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

•.· '

I

.. Q • ·la~Jraf;-. · . · . -~~--~otu -~ Jilttlll'." . · • ··~wut··

•••••

... l. ••*••"·-~---~--- .... ~--;---fti:·-~···

Page 51: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

• li}i ~-· _' i!i' i ..

• Pole itl.Cl'a•t_.te~ s baaz · - x coatett '*t·.-n nOIMtr 34. ·

Page 52: HIIERAL LEHPUHG BASIL UBAHAI BATUAH VOLWII DI XUALA …€¦ · tlc!ak asall\ atau basa Clnterliedlate), ·bel.'tekst:ur porf1-r1t1k den9an kandunpn mineral berupa aadesln_atau la

!

It·. ••tU·att ......... u:

.. . . • l

••• • i

t':J ! ''. .,

. ~..... ' .

'f;.·

\

;. ::.

• I ' ; ~··

4 • •

r.