Download - Met as Amino
-
7/25/2019 Met as Amino
1/31
METABOLISME PROTEINMETABOLISME PROTEINDAN ASAM AMINODAN ASAM AMINO
Drh Kadek Rachmawati, M.KesDrh Kadek Rachmawati, M.Kes
-
7/25/2019 Met as Amino
2/31
PROTEIN : polimer asam aminoPROTEIN : polimer asam amino
Fn!si protein :Fn!si protein : " se#a!ai en$im" se#a!ai en$im
" se#a!ai hormon" se#a!ai hormon
" s#! alat transport dalam darah, mis : trans%e&" s#! alat transport dalam darah, mis : trans%e&
rin transpor $at #esirin transpor $at #esi
" mempertahankan keseim#an!an asamasa" mempertahankan keseim#an!an asamasa
cairan t#hcairan t#h
" se#a!ai anti#odi" se#a!ai anti#odi
" #a!ian dr strktr sel'(arin!an'or!an" #a!ian dr strktr sel'(arin!an'or!an
-
7/25/2019 Met as Amino
3/31
PROTEIN )TR*KT*R+ :PROTEIN )TR*KT*R+ :
protein -! #er%n!si strktral, mis.: kola!en,protein -! #er%n!si strktral, mis.: kola!en,
keratin dll.keratin dll.
PROTEIN F*N)ION+ :PROTEIN F*N)ION+ :
protein -! men!er(akan %n!si tertent, mis. :protein -! men!er(akan %n!si tertent, mis. :
en$im, hormon.en$im, hormon.
R*M*) +)+M +MINO :R*M*) +)+M +MINO :
R & /0 1 N02R & /0 1 N0233 N02 N0233 !!s amino !!s amino /OO/OO&&
R 1 /0 1 keran!ka kar#onR 1 /0 1 keran!ka kar#on
/OO/OO&&
-
7/25/2019 Met as Amino
4/31
PEN/ERN++N PROTEINPEN/ERN++N PROTEIN
ProteinProtein
PepsinPepsin dalam lam#n! dalam lam#n!
DodenmDodenm
Tripsin, Kimotripsin, ElastaseTripsin, Kimotripsin, Elastase
Peptida KecilPeptida Kecil
)el mkosa ss hals)el mkosa ss hals
DipeptidaseDipeptidase,, Kar#oksipeptidaseKar#oksipeptidase,,+minopeptidase+minopeptidase
+sam amino, Dipeptida 4 Tripeptida+sam amino, Dipeptida 4 Tripeptida
+sam amino Darah+sam amino Darah
+sam amino )el t#h+sam amino )el t#h
-
7/25/2019 Met as Amino
5/31
PEN/ERN++N PROTEIN :PEN/ERN++N PROTEIN :
Protein dalam makanan dicerna proteosaProtein dalam makanan dicerna proteosa
pepton polipeptida asam aminopepton polipeptida asam amino
0/l lam#n! :0/l lam#n! :
5. Men!akti%kan proen$im5. Men!akti%kan proen$im
6. Denatrasi protein6. Denatrasi protein
2. p0 optimm pepsin akan men!hidrolisis2. p0 optimm pepsin akan men!hidrolisisprotein dalam lam#n! selan(tn-a pencer&protein dalam lam#n! selan(tn-a pencer&
naan diterskan dalam ss oleh en$im6 endo&naan diterskan dalam ss oleh en$im6 endo&
peptidase lainn-a dan en$im6 eksopeptidase.peptidase lainn-a dan en$im6 eksopeptidase.
dipeptidasedipeptidase
Dipeptida asam amino ke dlm darahDipeptida asam amino ke dlm darah
Rennin : koa!lasi ss pd hewan mda'#a-iRennin : koa!lasi ss pd hewan mda'#a-i
-
7/25/2019 Met as Amino
6/31
DAFTAR ASAM AMINO PENYUSUN PROTEIN :DAFTAR ASAM AMINO PENYUSUN PROTEIN : Essesial :Essesial : Non-essensial :Non-essensial : ArgininArginin * Alanin* Alanin
HistidinHistidin * Asparagin* Asparagin
IsolesinIsolesin * Aspartat* Aspartat
!esin!esin * Sistein* Sistein !isin!isin * "lta#at* "lta#at MetioninMetionin * "lta#in* "lta#in FenilalaninFenilalanin * Prolin* Prolin
TreoninTreonin * Serin* Serin Tripto$anTripto$an * Tirosin* Tirosin
%alin%alin * Hidro&silisin* Hidro&silisin
* Hidro&siprolin* Hidro&siprolin
-
7/25/2019 Met as Amino
7/31
MET+7OI)ME +)+M +MINOMET+7OI)ME +)+M +MINO
Asam amino yg terbentuk di usus akan diabsorbsiAsam amino yg terbentuk di usus akan diabsorbsi
dan dibawa ole !eredaran dara ke dalam sel"seldan dibawa ole !eredaran dara ke dalam sel"sel
tubu#tubu#
METABOLISME ASAM AMINO DI DALAM SEL $METABOLISME ASAM AMINO DI DALAM SEL $
%#%# &ATABOLISME&ATABOLISME $$
' &atabolisme Nitrogen asam amino (REA' &atabolisme Nitrogen asam amino (REA
' &atabolisme kerangka karbon asam amino' &atabolisme kerangka karbon asam amino
se"se"
nyawa am)boliknyawa am)bolik *#*# ANABOLISMEANABOLISME sintesis !rotein sintesis !rotein
Ada *+ ,enis asam amino dasar $ %+ ma-am adalaAda *+ ,enis asam amino dasar $ %+ ma-am adala
asam amino essensialasam amino essensial
.# PEMBENT(&AN PROD(& &/(S(S.# PEMBENT(&AN PROD(& &/(S(S
-
7/25/2019 Met as Amino
8/31
+)+M +MINO+)+M +MINO
PROTEIN N PROD*KPROTEIN N PROD*K
K0*)*) K0*)*)
*RE+ KER+NK+ /*RE+ KER+NK+ /
)EN8+9+ +MFI7OIK)EN8+9+ +MFI7OIK
ENERI 7IO)INTE)I) MEN+DIENERI 7IO)INTE)I) MEN+DI
)EN8+9+ +IN)EN8+9+ +IN
A!abila asam amino dr makanan berlebian 0melebi"A!abila asam amino dr makanan berlebian 0melebi" i kebutuan tubu untuk sintesis !rotein1 !roduk kui kebutuan tubu untuk sintesis !rotein1 !roduk ku
sus dll#2 maka kelebian3sisanya tak da!at ditimsus dll#2 maka kelebian3sisanya tak da!at ditim
bun diuba men,adi lemak sebagaibun diuba men,adi lemak sebagai -adangan ka"-adangan ka"
lori tubulori tubu
-
7/25/2019 Met as Amino
9/31
P+D+ KE+D++NP+D+ KE+D++N+)+M +MINO DR M+K+N+N 7ER&+)+M +MINO DR M+K+N+N 7ER&
E7I0+N :E7I0+N :
5. *ntk sintesis protein5. *ntk sintesis protein
6. *ntk sintesis prodk khss ;serotonin< dll.6. *ntk sintesis prodk khss ;serotonin< dll.
2. )isa kata#olisme2. )isa kata#olisme
N reaN rea
Keran!ka / sen-awa am%i#olik ; mis. +n!!otaKeran!ka / sen-awa am%i#olik ; mis. +n!!ota
)ikls +sam )itrat < )intesis lemak 4 !liko!en)ikls +sam )itrat < )intesis lemak 4 !liko!en
P+D+ KE+D++NP+D+ KE+D++N KE+P+R+NKE+P+R+N = kata#olisme = kata#olisme
+sam amino :+sam amino :
5. N rea5. N rea
6. Keran!ka / dr asam amino sen-awa am%i#olik6. Keran!ka / dr asam amino sen-awa am%i#olik
Ener!i 4 )intesis !lkosaEner!i 4 )intesis !lkosa
-
7/25/2019 Met as Amino
10/31
KE)EIM7+N+N NITROENKE)EIM7+N+N NITROEN::
Protein dlm t#h #ersi%at dinamis, selal adaProtein dlm t#h #ersi%at dinamis, selal adasintesis dan de!radasisintesis dan de!radasi
Den!an men!kr (mlah Nitro!en -! maskDen!an men!kr (mlah Nitro!en -! maskdan ke lar dpt diperkirakan kondisi meta&dan ke lar dpt diperkirakan kondisi meta&
lisme protein t#h, oleh krn Nitro!en dlmlisme protein t#h, oleh krn Nitro!en dlmt#h t.. tdp pd proteint#h t.. tdp pd protein
>>N? mask t#h lewat makananN? mask t#h lewat makanan
>>N? ke lar t#h lewat rin, kerin!at 4 %esesN? ke lar t#h lewat rin, kerin!at 4 %eses
-
7/25/2019 Met as Amino
11/31
Keseim#an!an Nitro!en t#hKeseim#an!an Nitro!en t#h positi%positi% #ila#ila
> >N? mask t#h = >N? ke lar dr t#h sin&N? mask t#h = >N? ke lar dr t#h sin&
tesis protein = kata#olisme asam aminotesis protein = kata#olisme asam amino Mis. : pertm#han, hamil, pen-em#hanMis. : pertm#han, hamil, pen-em#han
Keseim#an!an Nitro!en t#hKeseim#an!an Nitro!en t#h ne!ati%ne!ati% #erar #erar
ti kata#olisme asam amino = sintesis proteinti kata#olisme asam amino = sintesis protein
Mis. )aat kelaparan, sakitMis. )aat kelaparan, sakit
Keseim#an!an Nitro!en -!Keseim#an!an Nitro!en -! seim#an!seim#an!
Mis. : pada oran! dewasa normal dan sehatMis. : pada oran! dewasa normal dan sehat
-
7/25/2019 Met as Amino
12/31
7IO)INTE)I) +)+M +MINO7IO)INTE)I) +)+M +MINO
5. Dari5. Dari sen-awa am%i#oliksen-awa am%i#olik @@&keto!ltarat !ltamat !ltamin&keto!ltarat !ltamat !ltamin
PirAat alaninPirAat alanin
Oksaloasetat aspartat aspara!inOksaloasetat aspartat aspara!in D&2&%os%o!liserat serinD&2&%os%o!liserat serin
6. Dari6. Dari asam amino non essensial lainasam amino non essensial lain
ltamat prolin hidroksiprolinltamat prolin hidroksiprolin
lisin serinlisin serin
-
7/25/2019 Met as Amino
13/31
2. Dari2. Dari asam amino essensialasam amino essensial
Metionin 3 serin sisteinMetionin 3 serin sistein
Phenilalanin tirosinPhenilalanin tirosin
isin hidroksilisinisin hidroksilisin
-
7/25/2019 Met as Amino
14/31
K+T+7OI)ME NITROEN +)+M +MINOK+T+7OI)ME NITROEN +)+M +MINO
+s.+s.@@&amino +s&amino +s @@&keto!ltarat N02 /O&keto!ltarat N02 /O66
+s.+s.@@&keto &!ltamat rea&keto &!ltamat rea
transaminasitransaminasi0asil akhir :0asil akhir :
5. Or!anisme reotelik5. Or!anisme reotelik rearea;mamalia
-
7/25/2019 Met as Amino
15/31
TA/AP &ATABOLISME NITRO4ENTA/AP &ATABOLISME NITRO4EN
ASAM AMINOASAM AMINO
5. TR+N)+MIN+)I5. TR+N)+MIN+)I
6. DE+MIN+)I OK)ID+TIF6. DE+MIN+)I OK)ID+TIF
2. TR+N)POR +MONI+2. TR+N)POR +MONI+
B. )IK*) *RE+B. )IK*) *RE+
-
7/25/2019 Met as Amino
16/31
TRANSAMINASITRANSAMINASI
R&/0&N0R&/0&N066 R?&/CO R?&/CO /OO0 /OO0/OO0 /OO0
R&/CO R?&/0&N0R&/CO R?&/0&N066
/OO0 /OO0/OO0 /OO0
Dikatalisis oleh en$imDikatalisis oleh en$im transaminasetransaminase CC aminoamino
trans%erasetrans%erase
Koen$im :Koen$im : piridoksal %os%atpiridoksal %os%at
-
7/25/2019 Met as Amino
17/31
En$im transaminase didapatkan pada hampirEn$im transaminase didapatkan pada hampir
selrh (arin!an mamalia, -ait :selrh (arin!an mamalia, -ait :
5.5.+lanin transaminase+lanin transaminase PirAat +samPirAat +sam @@&amino&amino
&alanin +sam&alanin +sam @@&keto&keto
6.6. ltamat transaminaseltamat transaminase
@@&keto!ltarat +sam&keto!ltarat +sam @@&amino&amino
&!ltamat +sam&!ltamat +sam @@&keto&keto
-
7/25/2019 Met as Amino
18/31
Praktis sema >N? asam amino -! dikata#o&Praktis sema >N? asam amino -! dikata#o&
lisme akhirn-a men(adi #a!ian dari asamlisme akhirn-a men(adi #a!ian dari asamaminoamino !ltamat!ltamat
0al ini pentin! krn pd proses0al ini pentin! krn pd proses deaminasi oksideaminasi oksi
dati%dati%, -! palin! cepat pd mamalia adalah :, -! palin! cepat pd mamalia adalah :
dari asam aminodari asam amino !ltamat!ltamat
-
7/25/2019 Met as Amino
19/31
DEAMINASI OKSIDATIFDEAMINASI OKSIDATIF
N+D;P
-
7/25/2019 Met as Amino
20/31
TRANSPOR AMONIATRANSPOR AMONIA
+monia #ersi%at toksik+monia #ersi%at toksik, (adi tidak dian!kt dlm, (adi tidak dian!kt dlm#entk #e#as dr (arin!an ekstrahepatik#entk #e#as dr (arin!an ekstrahepatik
Mekanisme tama :Mekanisme tama :
5. Ter(adi pada5. Ter(adi pada se#a!ian #esar (arin!anse#a!ian #esar (arin!an:: En$imEn$im ltamin sintetaseltamin sintetaseakan men!#ahakan men!#ah
ammonia men(adiammonia men(adi !ltamin!ltaminnontoksiknontoksik
l 3 N0l 3 N0BB333 +TP ln 3 03 +TP ln 3 066O 3 +DP 3 PiO 3 +DP 3 Pi
!ltamin sintetase!ltamin sintetase
l C !ltamat, ln C !ltaminl C !ltamat, ln C !ltamin
-
7/25/2019 Met as Amino
21/31
ltamat didapat drltamat didapat dr @@&keto!ltarat ;&keto!ltarat ;T/+ c-&T/+ c-&
clecle< melali reaksi transaminasi d!n asam ami&< melali reaksi transaminasi d!n asam ami&
no lainno lain ltamin dian!kt dlm darah keltamin dian!kt dlm darah ke hati, !in(alhati, !in(aldandan
!t!t
Dlm hati !ltamin dihidrolisis ntk melepasDlm hati !ltamin dihidrolisis ntk melepasammonia -! akan mask sikls reaammonia -! akan mask sikls rea
ltamin 3 06O ltamat 3 N0ltamin 3 06O ltamat 3 N0BB33
DalamDalam !in(al!in(al !ltaminase mem#e#askan!ltaminase mem#e#askan
ammoniaammoniantkntk diekskresikandiekskresikand!n kele#ihand!n kele#ihan
asam darahasam darah
6 M k i ( di di
-
7/25/2019 Met as Amino
22/31
6. Mekanisme -! ter(adi6. Mekanisme -! ter(adi di ototdi otot
"" 2G2Gdr amino Nitro!en -! di#entk dr kata&dr amino Nitro!en -! di#entk dr kata&
#olisme protein dikirim ke hati se#a!ai#olisme protein dikirim ke hati se#a!ai alaninalanin"" )ikls !lkosa 1 alanin)ikls !lkosa 1 alanin
likolisis pd otot men!hasilkan asam pirAat,likolisis pd otot men!hasilkan asam pirAat,
pirAat akan men!alami transaminasi mem&pirAat akan men!alami transaminasi mem& #entk alanin#entk alanin
PirAat 3 ltamat +lanin 3PirAat 3 ltamat +lanin 3 @@&keto!ltarat&keto!ltarat
Kemdian +lanin dian!kt ke hati, di hati ter(adiKemdian +lanin dian!kt ke hati, di hati ter(adi
reaksi se#alikn-a : reaksi se#alikn-a :
@@&keto!ltarat 3 +lanin ltamat 3 PirAat&keto!ltarat 3 +lanin ltamat 3 PirAat
l t t k di l i d i i k i
-
7/25/2019 Met as Amino
23/31
ltamat kemdian men!alami deaminasi oksi<amat kemdian men!alami deaminasi oksi&
dati% mem#entk ammonia dandati% mem#entk ammonia dan @@&keto!ltarat.&keto!ltarat.
+mmonia mask sikls rea+mmonia mask sikls rea
PirAat -! ter#entk men!alami lkoneo!ene&PirAat -! ter#entk men!alami lkoneo!ene&
sis di hati mem#entk !lkosa kemdian disis di hati mem#entk !lkosa kemdian di an!kt dalam darah kem#ali ke ototan!kt dalam darah kem#ali ke otot
Pada kelaparan sm#er tama !lkoneo!ene&Pada kelaparan sm#er tama !lkoneo!ene&
sis di hati adalah asam6 amino hasil pemecahansis di hati adalah asam6 amino hasil pemecahan
protein ototprotein otot
-
7/25/2019 Met as Amino
24/31
)KEM+ TR+N)POR +MONI+)KEM+ TR+N)POR +MONI+
ltamat
+TP N0B3
06O
+DP, Pi
ltamin
4utamat (rea
N/56
4lutamines
/*O
4lutamin 4lu -KG
Pyr
Ala
Asam* amino
N/56
-KG Glu
Ala Pyr
Glukosa
4lutaminsintetase
)e#a!ian #esar
(arin!an0+TI OTOT
-
7/25/2019 Met as Amino
25/31
SI&L(S (REASI&L(S (REA
N/*N/* dari ammoniadari ammonia / C O/ C O dari /O6dari /O6
N06N06 dari aspartatdari aspartat
Ter(adi diTer(adi di hatihati, prodk akhirn-a, prodk akhirn-a rearea maskmask
sirklasi darah di#an! lewat !in(al ;sirklasi darah di#an! lewat !in(al ;rinrin
-
7/25/2019 Met as Amino
26/31
SIKLUS UREA
'ATA(O!ISME 'ERAN"'A 'AR(ON ASAM'ATA(O!ISME 'ERAN"'A 'AR(ON ASAM
-
7/25/2019 Met as Amino
27/31
'ATA(O!ISME 'ERAN"'A 'AR(ON ASAM'ATA(O!ISME 'ERAN"'A 'AR(ON ASAMAMINOAMINO
'erang&a ) asa# a#ino'erang&a ) asa# a#ino sena+a a#$i,oli&sena+a a#$i,oli& se- se-
na+a &eto.na+a &eto. Asa# a#ino g #e#,ent& sena+a a#$i,oli& anggoAsa# a#ino g #e#,ent& sena+a a#$i,oli& anggo
ta si&ls asa# sitrat : O&saloasetat/ $#arat/ s&sita si&ls asa# sitrat : O&saloasetat/ $#arat/ s&si
nil 'oA/ &etogltarat ,ersi$atnil 'oA/ &etogltarat ,ersi$at gl&ogeni&gl&ogeni& dapat #e#,ent& gl&osa.dapat #e#,ent& gl&osa.
Asa# a#ino g #e#,ent& pir0at a&an #e#,ent&Asa# a#ino g #e#,ent& pir0at a&an #e#,ent&
o&saloasetat ,ersi$ato&saloasetat ,ersi$at gl&ogeni&gl&ogeni& Asa# a#ino g #e#,ent& asetil 'oA tida& le+atAsa# a#ino g #e#,ent& asetil 'oA tida& le+at
pir0at. 1 aseto asetil 'oA ,ersi$atpir0at. 1 aseto asetil 'oA ,ersi$at &etogeni&&etogeni&
dapat #e#,ent& sena+a &etondapat #e#,ent& sena+a &eton
-
7/25/2019 Met as Amino
28/31
Asa# a#ino g #rni &etogeni& :Asa# a#ino g #rni &etogeni& : !esin 2 !isin!esin 2 !isin
Asa# a#ino &etogeni& dan gl&ogeni& :Asa# a#ino &etogeni& dan gl&ogeni& :
Isolesin/ Fenilalanin/ TirosinIsolesin/ Fenilalanin/ Tirosin
Asa# a#ino g lain ,ersi$at "l&ogeni&Asa# a#ino g lain ,ersi$at "l&ogeni&
-
7/25/2019 Met as Amino
29/31
K+T+7OI)ME KER+NK+ K+R7ON +)+MK+T+7OI)ME KER+NK+ K+R7ON +)+M
+MINO+MINO
-
7/25/2019 Met as Amino
30/31
PRODU' 'HUSUSPRODU' 'HUSUS
ASAM AMINOASAM AMINO PRODU' 'HUSUS PRODU' 'HUSUS
"lisin"lisin 3e#e/ prin/ gltat3ion/ &re 3e#e/ prin/ gltat3ion/ &re
atin/ asa# gli&o&3olatatin/ asa# gli&o&3olat
MetioninMetionin donor ggsan #etil donor ggsan #etil Arginin &reatinArginin &reatin Histidin 3ista#inHistidin 3ista#in
Tripto$an serotoninTripto$an serotonin
Fenilalanin/ Tirosin #elanin/ adrenalin/ noradre-Fenilalanin/ Tirosin #elanin/ adrenalin/ noradre- nalin/ tiro&sinnalin/ tiro&sin "lta#at "A(A "a##a A#ino (ti-"lta#at "A(A "a##a A#ino (ti-
ri4 A4id.ri4 A4id.
-
7/25/2019 Met as Amino
31/31
TERIM+ K+)I0TERIM+ K+)I0