b jawa kelas 4

5
MAJELIS PENDIDIKAN DASAR DAN MENENGAH PIMPINAN DAERAH MUHAMMADIYAH KOTA SALATIGA ULANGAN KENAIKAN KELAS SEKOLAH DASAR MUHAMMADIYAH PLUS KOTA SALATIGA TAHUN PELAJARAN 2011 / 2012 Mata Pelajaran : Bahasa Jawa Hari , Tanggal : Kamis,31 Mei 2012 Kelas : IV ( Empat ) Nama : Waktu : 90 ( menit ) No. Absen : Wacanen kanthi patitis ! GAWE WAYANG Bocah kelas papat bareng – bareng karo pak guru diajak nonton carane gawe wayang lulang. Wayang lulang digawe saka kulit kewan, kayata wedhus, kidang, menjangan, lan sapanunggalane. Mula banjur wayang lulang katelah wayang kulit. Watara jam setengah sanga, aku sakanca tekan daleme pak Darmo.Pak Darmo tukang gawe wayang utawa tukang sungging/juru sungging, kadhang kala sok ditanggap ndhalang. Wiwitane aku diduduhi wayang pirang – pirang ora diwadhahi kothak, nanging disinuping kaya lumrahe yen wayangan. Wayange akeh banget.Wangun lan rupane beda – beda, nanging satemene ana rong perangan, yaiku sabrangan lan alusan. Wayang sabrangan iku bangsane buto, dene wayang alusan yaiku satriya lan pandhita. Gawe wayang iku kudu sabar lan tlaten, sadurunge digarap lulang digambari nganggo potelot. Banjur ditatah, nuli dikelir. Ora kena grusa – grusu lan sembrana sebab gambare bisa pating clemot ora karuwan . Pancen seni padhalangan perlu diuri – uri. Tontonan wayang kulit klebu tontonan kang becik. Kejaba ati senang kepara tambah kawruh. Mligine kang gegayutan karo urip ing bebrayan

Upload: fatzh-van-dying

Post on 30-Nov-2015

178 views

Category:

Documents


21 download

TRANSCRIPT

Page 1: b Jawa Kelas 4

MAJELIS PENDIDIKAN DASAR DAN MENENGAH

PIMPINAN DAERAH MUHAMMADIYAH KOTA SALATIGA

ULANGAN KENAIKAN KELAS

SEKOLAH DASAR MUHAMMADIYAH PLUS KOTA SALATIGA

TAHUN PELAJARAN 2011 / 2012

Mata Pelajaran : Bahasa Jawa Hari , Tanggal : Kamis,31 Mei 2012

Kelas : IV ( Empat ) Nama :

Waktu : 90 ( menit ) No. Absen :

Wacanen kanthi patitis !

GAWE WAYANG

Bocah kelas papat bareng – bareng karo pak guru diajak nonton carane gawe wayang

lulang. Wayang lulang digawe saka kulit kewan, kayata wedhus, kidang, menjangan, lan

sapanunggalane. Mula banjur wayang lulang katelah wayang kulit.

Watara jam setengah sanga, aku sakanca tekan daleme pak Darmo.Pak Darmo tukang

gawe wayang utawa tukang sungging/juru sungging, kadhang kala sok ditanggap ndhalang.

Wiwitane aku diduduhi wayang pirang – pirang ora diwadhahi kothak, nanging

disinuping kaya lumrahe yen wayangan. Wayange akeh banget.Wangun lan rupane beda –

beda, nanging satemene ana rong perangan, yaiku sabrangan lan alusan. Wayang sabrangan iku

bangsane buto, dene wayang alusan yaiku satriya lan pandhita.

Gawe wayang iku kudu sabar lan tlaten, sadurunge digarap lulang digambari nganggo

potelot. Banjur ditatah, nuli dikelir. Ora kena grusa – grusu lan sembrana sebab gambare bisa

pating clemot ora karuwan .

Pancen seni padhalangan perlu diuri – uri. Tontonan wayang kulit klebu tontonan kang

becik. Kejaba ati senang kepara tambah kawruh. Mligine kang gegayutan karo urip ing

bebrayan agung. Jroning pagelaran akeh tuladha lan pitutur kang pantes ditiru.

I.Wenehana tanda ping ( X ) aksara a,b,c utawa d sangarepe pratelan kang bener!

1. Irah – irahan wacan ing duwur yaiku . . . .

a. Gawe wayang

b. Gawe layang

c. Gawe layangan

d. Gawe lawang

2. Asmane juru sungging ing wacan dhuwur yaiku . . . .

a. Pak Marta

b. Pak Darmo

c. Pak Dalno

d. Pak Ratno

3. Apa kang diarani wayang sabrang iku?

a. Satriya

b. Pandhita

c. Buto

d. Garwa

4. Wayang lulang iku kagawe saka . . . .

a. Kayu

b. Wesi

c. Gabus

d. Kulit kewan

Page 2: b Jawa Kelas 4

5. Bocah kelas pira sing nonton carane gawe wayang ?

a. Kelas III

b. Kelas IV

c. Kelas V

d. Kelas VI

6. Yen ( pangan ) kudune nganggo tata karma.Tembung pangan kudune . . . .

a. Mangan

b. Mangana

c. Manganana

d. Mangani

7. Sabar – kang – allah – iku – wong – gusti – dadi . yen ditata unine . . . .

a. Wong sabar iku kang kekasihe

dadi gusti Allah

b. Wong kang sabar iku dadi

kekasihe gusti Allah

c. Sabar iku dadi wong kekasihe

gusti Allah

d. Kang sabar iku wong dadi

kekasihe gusti Allah

8. Fatimah kae olehe ( tulis ) apik banget. Tembung tulis benere . . . .

a. Tulis

b. Nyulis

c. Nulis

d. Ngulis

9. Mangan sing migunani awak yaiku . . . .

a. Gizine kudu akeh tur larang

b. Daginge sing akeh gajihe

c. Sega daging lan sayur

d. Empat sehat lima sempurna

10. Perkemahan Sabtu malem Minggu yen diwancah / dicekak unine . . . .

a. Kasami

b. Perkami

c. Persagu

d. Persami

11. Perangane layang ing ngisor iki kejaba . . . .

a. Ada – ada

b. Purwaka

c. Adangiyah

d. Wasana basa

12. Pangabekti kula mbah Putri Slamet Margono ing margi Merapi angka 12 Demak.Iki

minangka . . . .

a. Surasa basa

b. Adangiyah

c. Wasana basa

d. Purwaka

13. Ing wasana cekap semanten atur kula.Iki klebu perangan layang yaiku . . . .

a. Peprenah

b. Panutup

c. Surasa basa

d. Titimangsa

14. Wong urip iku kudu bisa mandhiri aja njagakke . . . .

a. Liyan

b. Bantuan

c. Wenehan

d. Pitulung

15. NAsmarandana, Sinom, lan Pocung iku arane tembang . . . .

a. Dolanan

b. Macapat

c. Gedhe

d. Tengahan

16. Cacahing wanda saben gatra iku klebu paugeran tembang macapat diarani . . . .

a. Guru gatra

b. Guru lagu

c. Guru wilangan

d. dhong – dhing

Page 3: b Jawa Kelas 4

17. Raden Janaka dadi satriya ing . . . .

a. Jodhipati

b. Amarta

c. Sawo jajar

d. Madukara

18. Kedadeyan banjir lantaran manungsa saenake dhewe . . . .a. Ngariti suket

b. Ngobongi suket garing

c. Mbabadi alas

d. Resik – resik selokan

19.

a. Cirebon

b. Cianjur

c. Cimande

d. Ciganjur

20.

a. Tuku buku

b. Tuku sapi

c. Tuku sate

d. Tuku baki

II. Ukara iki genepana nganggo tembung kang cumawis ana sisih tengen !

1. Kacalikan ing dalan gedhe jalaran . . . .

2. Mbok aja ( gedhe ) rumangsa.tembung gedhe kudune . . . .

3. Dewi kunthi punika . . . Prabu Pandhu Dewanata

4. Dai bocah aja sok seneng goroh.dasaname goroh yaiku . . . .

5. Layang ulem kuwi gunane menehi . . . .

6.

7. Salatiga, 21 April 2012.Ukara kuwi kalebu perangan layang. . .

8. Raden werkudara satriya ing . . . .

9. Sing dadi pambarepe pandhawa yaiku . . . .

10.

III. Isenana ceceg – ceceg ing ngisor iki kanthi tembung kang

mathuk !

1. Bapak pundhut daharan dhisik.tembung pundhut benere . . . .

2. Raden gathotkaca satriya ing . . . .

3. Kang aran panengahing pandhawa yaiku . . . .

4. Nitih becak yen ditulis nganggo aksara jawa dadine . . . .

5. Jaranan lan menthok – menthok klebu tembang . . . .

6. Adit garap sawahe pak Slamet.Tembung garap kudune . . . .

7. Jahe iku bisa kanggo tamba lara . . . .

8. Cacahing larikan saben sapada diarani . . . .

9. Saben rendheng okeh kali sing pada banjir.kosok baline rendheng yaiku . . . .

10.

IV. Wangsulana pitakon – pitakon ing ngisor iki !

1. Aranana pandhawa kanthi urut lengkap karo ksatriyane !

Wangsulan :

2.

a. Garwanipun

b. Titi mangsa

c. Puntadewa

d. Sopir ugal – ugalan

e. Ngapusi

f. Jodhipati

g. Kegedhen

h. Kabar pahargyan

i. Omah gedhe

j. Bocah sekolah

Page 4: b Jawa Kelas 4

Wangsulan :

3. Ibu menyang pasar mau esok.Kramakna ukara kuwi nganggo krama alus!

Wangsulan :

4. Aranana tembang macapat 5 ( lima ) wae!

Wangsulan :

5. Gawea layang ijin ora mangkat sekolah amarga lara!

Wangsulan :