ptk ok suharsini arikunto

Upload: muhtadin-abrori

Post on 30-May-2018

243 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/14/2019 Ptk Ok Suharsini Arikunto

    1/18

    PENELITIANTINDAKAN KELAS

    (PTK)UNTUK GURU, KEPALA SEKOLAH, PENGAWAS,DAN PENILAI

    Suharsimi ArikuntoUniversitas Negeri Yogyakarta

    Juli 2007

  • 8/14/2019 Ptk Ok Suharsini Arikunto

    2/18

    Hari ulang tahun ke-1 putriku ,

    VATYA ZAYVA ZAHRA6 Juli 2007Semoga jadi putri yang sholehah, Amin.

    2

  • 8/14/2019 Ptk Ok Suharsini Arikunto

    3/18

    MENU PEMBUKAIni bukan buku karya Prof. Dr. Suharsimi Arikunto,

    tetapi merupakan presentasi beliau yang saya

    bukukan. Jadi, kalau tulisan dianggap sebagai buku

    jelas merupakan karya beliau juga. Tujuan saya

    melakukan hal ini adalah agar dapat dimanfaatkan

    bagi teman-teman guru yang akan melakukanPenelitian Tindakan Kelas (action-research classroom).

    Kemampuan melakukan refleksi dan koreksi terhadap

    pembelajaran yang dilaksanakan oleh guru

    merupakan salah satu segi dari profesionalisme guru.

    Semoga Ibu Suharsimi Arikunto tidak keberatan padasaya yang ingin menyambungkan amal kebaikan

    beliau buat sesama. Terima kasih.

    Wiyono, Gedong Tataan, Lampung Selatan,

    masa liburan: 6 Juli 2007

    Salam takzim,

    Zainal Abidinwww.geocities.com/zai_abidin69/mypage.html

    3

  • 8/14/2019 Ptk Ok Suharsini Arikunto

    4/18

  • 8/14/2019 Ptk Ok Suharsini Arikunto

    5/18

    1. PERSYARATAN PENELITIANPersyaratan penelitian oleh guru:

    Harus terlihat upaya peningkatan mutu

    professional guru.

    Harus mengenai upaya untuk meningkatkan

    mutu siswa, jadi subjeknya harus siswa.

    Harus dilakukan sendiri, bukan mintabantuan orang/pihak lain.

    5

  • 8/14/2019 Ptk Ok Suharsini Arikunto

    6/18

    2. PRINSIP PERENCANAAN- S = Specific, khusus, tertentu

    - M =Managable, dapat dilaksanakan

    - A =Acceptable, dapat diterima

    - R = Realistic, terdukung sumber daya

    - T = Time-bound, ada batasan waktu

    3. HAL-HAL PENTING

    DALAM ALUR PENALARAN1. Masalah: sebagai alasan penulisan, ada bukti data /

    fakta; akan lebih jelas apabila dilengkapi tabel atau

    bagan.

    2. Tujuan: target secara spefisifk yang ingin dicapai

    melalui penulisan ini.

    3. Teori: sekurang-kurangnya 5 (lima) sumber;

    * bukan pedoman / acuan / ketentuan dari SK

    * bukan kamus

    tetapi

    6

  • 8/14/2019 Ptk Ok Suharsini Arikunto

    7/18

    - konsep (pengertian)

    - prinsip (hubungan sebab-akibat)* dipilih terbitan mutakhir

    * tertera dalam daftar pustaka

    * nama orang ditulis tanpa gelar; orang Indonesia

    namanya tidak dibalik (?)

    4. Pembahasan: menghubungkan antara teori dengan

    masalah ---- menerapkan teori untuk memecahkan

    masalah, tetapi mungkin belum langsung pada data

    untuk masalah yang akan dipecahkan.

    5. Ide atau gagasan asli penulis:a. bukan kutipan dari teori

    b. bukan ide yang terlalu umum/sudah banyak

    dikenal tetapi Ide gagasan cemerlang, khusus dari

    penulis

    a. Ikuti rumus Smartb. Untuk meyakinkan, berikan gambaran tentang

    kondisi dan situasi kelas yang masalahnya akan

    dipecahkan.

    7

  • 8/14/2019 Ptk Ok Suharsini Arikunto

    8/18

    4. IDE /GAGASAN DARI

    KESIMPULAN1. DILAKSANAKAN ----

    menjadi KARYA TULIS TINJAUAN

    2. DILAKSANAKAN ----

    menjadi PENELITIAN TINDAKAN

    5. PENELITIAN TINDAKAN- MERUPAKAN KEGIATAN TINDAKAN

    PERBAIKAN

    - DIGARAP SECARA SISTEMIK UNTUK

    MENINGKATKAN YANG SUDAH ADA

    - BUKAN TEORITIK TETAPI BERPIJAK

    PADA KONDISI

    8

  • 8/14/2019 Ptk Ok Suharsini Arikunto

    9/18

    9

  • 8/14/2019 Ptk Ok Suharsini Arikunto

    10/18

    5.1 CIRI-CIRI

    PENELITIAN TINDAKAN1. MERUPAKAN KEGIATAN NYATA, HASIL

    PEMIKIRAN YANG DIRANCANG GURU UNTUK

    MENINGKATKAN MUTU KBM

    2. MERUPAKAN TINDAKAN YANG DIBERIKANOLEH GURU KEPADA SISWA

    3. TINDAKAN HARUS TAMPAK NYATA

    BERBEDA DARI BIASANYA HARUS TIDAK

    SEPERTI BIASANYA

    4. TERJADI DALAM SIKLUS SEBAGAI

    EKSPERIMEN BERKESINAMBUNGAN; MINIMUM

    DUA SIKLUS

    5. HARUS ADA PEDOMAN YANG JELAS SECARATERTULIS, DIBERIKAN KEPADA SISWA AGAR

    DAPAT MENGIKUTI TAHAP DEMI TAHAP.

    6. TERLIHAT ADANYA UNJUK KERJA SISWA

    10

  • 8/14/2019 Ptk Ok Suharsini Arikunto

    11/18

  • 8/14/2019 Ptk Ok Suharsini Arikunto

    12/18

    YANG SIFATNYA LUAS, BERULANG

    5.3 KESALAHAN UMUM APA YANG

    BANYAK DILAKUKAN GURU?HANYA PEMBELAJARAN BIASA

    PENJELASAN

    GURU MERASA SUDAH MELAKUKANPENINGKATAN, PADAHAL SEBETULNYA

    BARU MERUPAKAN HAL YANG BIASA / HARUS

    DILAKUKAN, TETAPI SELAMA INI GURU

    BELUM MELAKUKAN (???)

    CONTOH:1. MENGGUNAKAN LEMBAR KERJA

    2. MENGGUNAKAN ALAT PELAJARAN

    3. MENGEVALUASI ASPEK AFEKTIF

    4. MENGANALISIS PORTOFOLIO

    5. MENGANALISIS HASIL ULANGAN

    PENELITIAN TINDAKAN

    BUKAN

    EKSPERIMEN KOMPARASI

    12

  • 8/14/2019 Ptk Ok Suharsini Arikunto

    13/18

    APA MAKSUDNYA?

    SIKLUS BERBEDA DENGAN TINDAKAN YANG

    BERBEDA

    CONTOH: -- SALAH!

    * SIKLUS KE-1 : TUGAS KELOMPOK

    HETEROGEN* SIKLUS KE-2 : TUGAS KELOMPOK

    HOMOGEN

    LETAK TITIK-TITIK KRUSIAL

    1. PADA PERENCANAAN SIKLUS KE-1

    a. ikuti rumus SMART

    b. baru rencana siklus ke-1 sajac. ada pedoman tertulis

    2. PADA PELAKSANAAN

    a. dijelaskan langkah-langkahnya

    b. utamakan kegiatan yang dilaku-kan oleh siswa.

    3. PENGAMATAN:

    a. dijelaskan, apa yang dilakukan

    b. kapan berapa lama

    13

  • 8/14/2019 Ptk Ok Suharsini Arikunto

    14/18

    c. instrumennya apa

    4. REFLEKSI

    a. siswa dilibatkan

    b. pendapat digali dengan apa?

    c. ada kesimpulan

    6. HASIL BELAJAR (SAAT INI) KOGNITIF ILMU PENGETAHUAN

    AFEKTIF - SIKAP PSIKOMOTOR KETERAMPILAN

    14

  • 8/14/2019 Ptk Ok Suharsini Arikunto

    15/18

    7. HASIL BELAJAR (IDEAL)

    8. KURIKULUM BERORIENTASI

    KOMPETENSIPRINSIP :- MAMPU BERNALAR

    - MAMPU BERBUAT / MELAKUKAN KOMPETENSI

    15

  • 8/14/2019 Ptk Ok Suharsini Arikunto

    16/18

    KOGNITIF

    - MENGINGAT MATERI CUKUP BANYAK

    SESUAI ASLI, TAHAN LAMA, DAN SIAP

    UNTUK DITIMBULKAN KEMBALI

    - MEMAHAMI KONSEP YANG BENAR

    DAN DAPAT MENJELASKAN

    - MAMPU MENGANALISIS KOMPETENSI ACTION

    (MELAKUKAN)LIFE SKILLS

    - CERMAT MELIHAT PELUANG

    - MAMPU MENCARI KESEMPATAN

    - MEMPERKUAT KEMAMPUAN BERTINDAK

    - CERMAT MENCARI PASAR

    9. ASAS-ASAS DEDAKTIK /

    ILMU MENGAJAR1. ASAS PERHATIAN

    16

  • 8/14/2019 Ptk Ok Suharsini Arikunto

    17/18

    2. ASAS AKTIVITAS JASMANI

    3. ASAS AKTIVITAS ROHANI4. ASAS PERAGAAN

    5. ASAS PUSAT MINAT

    6. ASAS LINGKUNGAN

    7. ASAS KORELASI

    8. ASAS KONSENTRASI9. ASAS ULANGAN

    10. ASAS SELINGAN

    11. ASAS PENGUATAN

    12. ASAS PANCINGAN

    17

  • 8/14/2019 Ptk Ok Suharsini Arikunto

    18/18

    18