kecap gaganti panunjuk -...
TRANSCRIPT
KECAP PANUNJUK
Kecap Gaganti Panunjuk
• Iki, ike = ieu
• Iku, iko = eta
• Ika, ika = itu
• I = di
• (R)I = di
Lamun hiji kecap dimimitian ku ang atawa ng hartina eta kecap
teh geus dipikawanoh
• Iki ng = iking = ieu
• Iku ng = ikung = eta
• Ika ng = ikang = itu
• Ikana, ikanang = itu, di ditu
KECAP PANUNJUK NU HARTINA NU BOGANA (EMPUNYA)
• Niki, niking = nu ieu, ieu nu bogana
• Niku, nikung = nu eta, eta nu bogana
KECAP NUDUHKEUN TEMPAT
• Riki, riking = di dieu
• Riku, rikung = di ditu
PIKEUN NGAYAKINKEUN, DIGUNAKEUN RARANGKEN
TUKANG HĔN• Ika – ikahĕn
• Iku – ikihĕn
• Iku - ikuhĕn
Atika, atiki, atikudisingget jadi tiki, tika, tiku
(nya eta)
Lamun ditambahan ng jadi tiking, tikang, tikung
Ta, tang = eta
Conto kalimah
• Lara niking priyawiraha.
• Atyanta prajña nikā.
• Rikanang hawan matĕmu raksasa len.
• Suka yan pacangkrama rikang jaladi.
• Hĕnĕngakna ng kathā sakarĕng.
• Inalapnira tang Nandini.
Kecap Sandang
• Si
• Sang
• Dang
Kecap sandang: Si
- nu geus raket
- sato
- dipikanyaah
- dipikaijid
Conto Kalimah
• Si Pandu-suta = anak Pandu (loma).
• Si Singha = Singa (anu geus dipikanyaho).
• Si Jurumudi = Jurumudi (anu geus dipikanyaho).
• Si Panjahat = Penjahat (anu dipikageuleuh).
Sa
• Sarua jeung si tapi leuwih hormat
Sang
• Dipake di hareupeun kecap nu nuduhkeun ngaran, gelar, atawa sato nu dianggap raja, sohor, atawa dihormat
Conto Kalimah
• Sang hyang Bayu = Dewa Angin
• Sang Ugraçrawā = sang Ugraçrawā
• Sang Bhima = sang Bima
• Sang Kancil = sang Kancil
Dang
pikeun nyebut jalma nu dihormat/ dihargaan, contona: ulama, guru, pandita
Contona:
Dang Hyang Drona: Drona nu mulia
Dang Acāryya: Guru nu dihormat
Conto Kalimah
• Ikang si Çakuntalā singgih ike
• Lunghā ta sang Menakā.
• Wruh pwa bhagawān Kanwa ryambĕk sang Çakuntala
• An mangkana ling sang kanyā.
Conto kalimah
• Mangkana ling sang hyang Indra
• Matang yan Poru ngaran sang nātha, apan wĕka Puru
• Glāna ta mahārāja Cantanu de ning ujar sang Dacapati
• Dang Hyang Krpa tumūtakĕn Dang Hyang Drona.
KECAP KANTETAN
• Dumasar susunan basa Sansekerta
• Dumasar susunan basa Jawa Kuna
1. D-N
• Rajaputra = putra raja
• Maharaja = raja agung
• Tribhuwana = buana tilu
• Dhannurwedacastra = kitab elmu manah
2. Jeung
• Wanadri (wana-adri) = leuweung jeung gunung
• Gajacwa (gaja-acwa) = gajah jeung kuda
• Sukaduhka = senang jeung susah
• Lakibini = lalaki jeung awewe
3. Nu kahiji kecap bilangan
• Astadacaparwa = dalapanbelas bagian (jilid)
• Caturdwara = gapura opat
• Pancaksara = lima aksara
4. Kecap kahiji nuduhkeun sipat tina kecap kadua
• Uttamajanma = jalma nu utama
• Mahaprabhu
• Ruksawayaawa = awak ruksak
Dimimitian ku a, an, nir, nis (hartina henteu jeung leungit)
• Awighna = teu aya halangan
• Akampya = teu usik
• Akrta = teu ma’mur
• Anangga = teu awakan, bogoh
• Anadara = teu sopan,teu hormat
• Nistrsna = teu nyaah
• Niccesa = taya sesana
• Nirdosa = teu boga dosa
• Nirbhagya = teu bagja
• Nirbhaya = teu sieun
Hartina boga
• Pancamuka = boga lima beungeut
• Raksasarupa = rupana jiga raksasa
• Trinetra = matana tilu
• Samanama = sarua ngaranna
Dimimitian ku swa atawa sarwwa
• Swabhawa = tabeat, kaayaanna sorangan
• Swawidya = elmuna sorangan
• Swadharmma = kawajiban sorangan
• Swaputra = anak sorangan
• Sarwwapuspa = rupa-rupa kembang
• Sarwwaphala = rupa-rupa buah