buku bab 2.pdf

8/14/2019 buku bab 2.pdf

1/11

1

Kekayaan Hasil Bumi Mendorong Campur Tangan British

Terusan Suez dan Kapal Wap

Penciptaan kapal wap danpembukaan terusan Suez padatahun 1869.

Kapal wap dapat membawa muatanyang lebih banyak..

Pembukaan Terusan Suez dapatmemendekkan perjalanan dari

England ke Tanah Melayu.

Kekayaan Hasil Bumi

Negeri negeri Melayu kaya denganbijih timah, emas, bijih besi dan

arang batu.

British merasa perlu segeramenguasai Perak, Selangor, Pahang

dan Negeri Sembilan.

Kebimbangan campur tangan asing

British tidak mahu membiarkankepentingannya di negeri-negeri

Melayu diancam oleh kuasaEropah lain terutamanya

Perancis.

Perkembangan Revolusi Perindustrian

Revolusi Perindustrian menyebabkanBritish memerlukan bahan mentah

untuk perusahaan mengetin makanan.

Negeri Melayu perlu dikuasai untukbekalan bijih dan memasarkan hasil

keluaran kilang mereka.

Pertukaran Kerajaan

Pada tahun 1873, kerajaan barudi bawah parti konservatif telah

mengambil alih kerajaan.

Kerajaan baru menyokong dasarcampur tangan.

Desakan pedagang

Pertelingkahan di kalanganpembesar dan pergaduhankongsi gelap menyebabkan

berlaku huru-hara.

Pedagang NNS telahmendesak British supayacampur tangan.


2/11

2

Pergaduhan Kongsi Gelap

Pada tahun 1848, Long Jaafartelah membawa masuk ramaiorang Cina untuk memajukanlombong bijih timah di KelianPauh dan Kelian Bharu.

Kemasukan orang cina yangramai telah menyebabkantercetusnya pergaduhan sesama

mereka kerana kebanyakanmereka menganggotai kumpulan

kongsi gelap Ghee Hind an HaiSan.

Pergaduhan ini membawakepada tercetusnya Perang larutyang menjejaskan kegiatan

perlombongan bijih timah.

Menteri Larut, Ngah Ibrahimtelah melantik Kapten speedyiaitu Timbalan Pesuruhjaya Polis

Negeri-negeri Selat untukmenamatkan kekacauan.

Ketidakstabilan di Perak Andrew Clarke memanggil pembesar-pembesar Melayu dan pemimpinkongsi gelap untuk berunding di Pulau

Pangkor.Antara pembesar yang hadir ialah Raja

Abdullah, Ngah Ibrahim dan Dato

Sagor.

Hasil rundingan tersebut termetraiPerjanjian Pangkor.

Perebutan Takhta di Perak

Perebutan takhta di Perak memburukkan keadaan keranakerabat diraja tidak mengamalkan system pewarisan yangtelah diamalkan turun temurun.

Selepas kemangkatan Sultan Ali pada tahun 1871, RajaIsmail (Raja Bendahara) telah dilantik sebagai sultan oleh

pembesar.

Perlantikan tersebut ditentang oleh Raja Abdullah danRaja Yusof kerana Raja Abdullah (Raja Muda)

sepatutnya ditabalkan sebagai sultan. Raja Yusof (Raja di Hilir) diketepikan kerana tidak

disukai oleh para pembesar.

Raja Abdullah mendapat sokongan daripada pembesar dihilir Perak iaitu Dato Sagor dan Dato Maharajalela.

Raja Ismail yang dilantik sebagai raja hanya berkuasa diHulu Perak, manakala Raja Abdullah terus memerintahHilir Perak.

Raja Abdullah meminta bantuan daripada GabenorNegeri-negeri Selat untuk mengiktiraf beliau sebagaisultan.

Isi kandungan Perjanjian Pangkor

i. Raja Abdullah diiktiraf sebagai Sultan Perak yangsah.

ii. Raja Ismail diakui sebagai Raja Muda.iii. Sultan akan menerima seorang Residen yang akan

menasihati baginda dalam semua perkara kecuali

dalam agama dan adat istiadat.

iv. Residen berkuasa penuh ke atas pungutan cukai diPerak.

v. Residen, Penolong Residen, sultan dan pembesarakan dibayar gaji daripada pungutan hasil negeri

Perak.

vi. Ngah Ibrahim kekal sebagai Menteri Larut danmenerima seorang Penolong Residen.

vii. Menteri Larut bertanggungjawab membiayai segalausaha mengembalikan keamanan di Perak.


3/11

3

Perang saudara bertambah burukdan telah merebak ke daerah-daerah lain apabila pelombong-pelombong Cina mulai telibat.

Sultan Abdul Samad melantikmenantunya Tengku Kudin untukmenamatkan perang Klang.

Pembesar-pembesar Selangormenentang perlantikan Tengku

Kudin kerana beliau bukan anakSelangor.

Tengku Kudin meminta bantuandaripada British untuk

menamatkan perang Klang.

Perang Kelang di Selangor

Sultan Abdul Samad telah dilantikmenjadi Sultan Selangor padatahun1857.

Apabila Raja Sulaiman mangkat,daerah Kelang diserahkan kepada Raja

Abdullah menyebabkan Raja Mahadiputera Raja Sulaiman tidak berpuas

hati.

Kecekapan Raja Abdullah telah berjayamemajukan daerah Klang denganmembawa masuk buruh-buruh Cina.

Kekayaan daerah Klang, menyebabkanRaja Mahadi berusaha memilikikawasan tersebut daripada Raja

Abdullah.

Perbalahan antara Raja Mahadi denganRaja Abdullah telah membawa kepadatercetusnya Perang Klang.

British berusaha mencari alasan untukmenempatkan residennya di Selangor.

Pada tahun 1873, berlaku rompakan keatas kapal dagang British di Kuala

langat menyebabkan lapan orang anak

kapal terbunuh. Pada tahun 1874, rumah api yang

dibina oleh British di Tanjung Rachado

telah diserang.

Kedua-dua peristiwa tersebut telahmemberi peluang kepada Britishmendesak Sultan Selangor diletakkan

di bawah naungan British.

Pada tahun 1874, J.G Davidson dilantiksebagai Residen yang pertama,

manakala Frank Swettenham dilantiksebagai Penolong Residen.


4/11

4

Sungai Ujong merupakan kawasanyang kaya dengan bijih timah di

Negeri Sembilan.

Pada tahun 1872, Dato KelanaSyed Abdul Rahman menjadi

pemerintah Sungai Ujong.

Kawasan Sungai Ujong turutmempunyai seorang lagi pembesariaitu Dato Bandar Kulop Tunggal.

Perebutan ke atas hak memungutcukai yang dikenakan kepada

pedagang-pedagang yang melaluisungai Linggi, telah mencetuskan

pertelingkahan antara DatoKelana dengan Dato Bandar.

Dato Kelana merasakankedudukannya tidak terjamin telahmeminta bantuan British untuk

mengukuhkan kedudukannya.

Perbalahan di Sungai Ujong, Negeri Sembilan

British telah mengambilpeluang ini untukmengukuhkan kedudukannyadi Sungai Ujong.

Pada tahun 1874, Dato Kelanatelah menandatangani

perjanjian menerimaperlindungan British. Melaluiperjanjian ini:-

i. British mengiktiraf DatoKelana sebagai pemerintahdi Sungai Ujong.

ii. British mempunyai kuasapenuh untuk memungut

cukai di Sungai Linggi.iii. P.J Murray dilantik

sebagai Residen British

yang pertama di daerahSungai Ujong.

Dato Bandar tidakmengiktiraf perjanjian

ini dan menentangcampur tangan Britishdi Sungai Ujong.

British telah memberibantuan kepada DatoKelana untuk

menewaskan DatoBandar bagi menjamin

kepentinganekonominya di SungaiUjong.

Dato Bandar berjayaditewaskan dandibuang negeri ke

Singapura.

British seterusnya telahmeluaskan kuasanya ke

Rembau, Jelebu dan SeriMenanti dengan caramenempatkan pegawaiMajistret dan PemungutHasil.

Pada tahun 1895, semuadaerah disatukanmembentuk persekutuan

yang dinamakan NegeriSembilan.

Tunku Muhammad ibniYamtuan Antah iaituYamtuan Seri Menanti telahditabalkan sebagai Yang

Dipertuan Besar NegeriSembilan yang pertama.

Martin Lister telah dilantiksebagai Residen yang

pertama di Negeri Sembilan.


5/11

5

British mahu menguasai negeri Pahang bagimengelakkan kuasa Eropah lain bertapak di

negeri-negeri Melayu.

Menjelang kurun ke-19, kuasa-kuasa Eropahseperti Perancis, Rusia dan Jerman berlumba-

lumba mencari tanah jajahan di Asia

Tenggara.

Sultan Ahmad enggan tunduk kepada Britishkerana bimbang Pahang akan kehilangan

kedaulatan seperti yang telah berlaku di

Perak, Selangor dan Negeri Sembilan.

Sultan Ahmad mencontohi Sultan Abu Bakar di Johor untuk memajukan Pahang dengan menjemputpelabur-pelabur Eropah untuk memajukan Pahang.

Tindakan Sultan Ahmad menjemput pelabur-pelabur Eropah tidak disenangi oleh British.

British berusaha meluaskan kuasa dengan cara:- Pada tahun 1886, Frank Swettenham dan Frederick Weld memujuk Sultan Ahmad menerima

Residean British tetapi gagal.

Pada tahun 1887, British mendapatkan bantuan Sultan Abu Bakar dari Johor untuk memujuk SultanAhmad menerima Hugh Clifford menjadi wakil British. Namun British tidak berpuas hati kerana

mempunyai kuasa terhad.

Pada tahun 1888, British menggunakan peristiwa pembunuhan Go Hui (warganegara British berbangsaCina) berhampiran istana Sultan Ahmad, mendesak supaya Sultan menerima Residen British dengan alasan gagal mewujudkan ketenteraman. Sultan Ahmad akhirnya terpaksa menerima Residen British (J.P.Rodger) di Pahang.

Penerimaan Residen British menandakan berakhirnya kedaulatan Pahang dan sejak itu bermulalah campurtangan British secara langsung di Pahang.

British Bimbang Pertapakan Kuasa Lain

di Pahang


6/11

6

Residen Menggugat Kuasa Sultan dan

Pembesar

Campur tangan British telah menyebabkan pengenalan SistemResiden di Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang.

Negeri-negeri ini telah diletakkan di bawah naungan British dansecara langsung telah menggugat kuasa sultan dan pembesar.

Memaksa Menerima Nasihat

Tugas Residen menasihati Sultan dalamsemua perkara kecuali yang berkaitan

agama Islam dan adat istiadat.

Nasihat sultan mesti dipatuhi dandilaksanakan.

Mengambil alih pungutan cukai

Residen mengambil alih kuasa danhak memungut cukai yang selama ini

dipegang oleh sultan dan pembesar.

Tugas memungut cukai dilakukan olehPegawai British iaitu Majistret dan

Pemungut Hasil.

Menguasai Pentadbiran.

Perlaksanaan system Residen menyebabkan Sultandan pembesar kehilangan kuasa kerana Residen yang

menjalankan semua urusan pentadbiran negeri.

Mencampuri adat

Residen mencabuli adat masyarakat Melayu denganmenghapuskan amalan perhambaan yang merupakan

adat turun temurun dalam masyarakat Melayu

tradisional


7/11

7

Pengukuhan Kuasa British Melalui Pembentukan

Negeri-Negeri Melayu Bersekutu.

Perlaksanaan Sistem Residen di negeri-negeri Melayu tidak teratur danmempunyai kelemahan kerana setiap residen tidak diberikan panduan yang

jelas untuk menjalankan tugas.

Residen terlalu berkuasa dan pentadbiran di setiap negeri tidak seragam keranamempunyai undang-undang yang tidak seragam.

Kelemahan system Residen menyebabkan negeri-negeri Melayu disatukan dibawah sebuah pentadbiran yang dikenali sebagai negeri-negeri Melayu

Bersekutu atau Persekutuan 1896.

Krisis Kewangan Pahang

Perbelanjaan Pahang meningkat danterpaksa menanggung hutang disebabkan

oleh kebangkitan rakyat menentang

British.

Penggabungan dengan negeri-negeri yangkaya akan dapat meringankan masalah ini.

Sistem Perhubungan

Sistem pengangkutan seperti jalanraya dan landasan kereta api antara

negeri Melayu dapat dimajukan.

Perkongsian Perkhidmatan Pakar

Penggabungan akan dapat menjimatkan bayaranperkhidmatan pakar seperti jurutera, juru ukur dan

doktor.

Faktor Keselamatan

Persekutuan Negeri-negeri Melayu Bersekutu akan dapatmengukuhkan kekuatan dan pertahanan ketenteraan.


8/11

8

Perjanjian Persekutuan 12 Jun 1895

1. Pada tahun 1895 Perjanjian Persekutuantelah ditandatangani dan dikuatkuasakan

pada 1 Julai 1896.

2. Pusat pentadbiran terletak di KualaLumpur dan diketuai oleh Frank

Swettenham yang dilantik sebagai Residen

Jeneral yang pertama.

Syarat Perjanjian Persekutuan:-

i. Raja-raja bersetuju mengabungkannegeri-negeri mereka menjadi sebuah

Persekutuan.

ii. Raja-raja bersetuju menerima seorangpegawai British yang dikenali sebagai

Residen Jeneral.

iii. Raja-raja bersetuju mengikut nasihatResiden Jeneral dalam semua perkara

kecuali perkara agama Islam dan adat

istiadat.

iv. Negeri-negeri yang kaya bersetujumemberi bantuan kepada negeri yangmemerlukan bantuan mengikut nasihat

kerajaan British.

v. Residen Jeneral bertanggungjawabkepada Gabenor Negeri-negeri Selat yang

juga menjadi Pesuruhjaya Tinggi Negeri-

negeri Melayu Bersekutu

Pembentukan Persekutuan Mencabar Kewibawaan Sultan

1. Persekutuan Tanah Melayu memberi kuasa pentadbiran kepada Residen Jeneral.2. Residen Jeneral berkuasa dalam soal kewangan dan cukai eksport.3. British telah menubuhkan beberapa jabatan baru yang diketuai oleh pegawai British seperti

Jabatan Kehakiman, Jabatan Kewangan, Jabatan Perhubungan dan Perkhidmatan Awam.

4. Pengaruh Residen Jeneral menyebabkan sultan dan Majlis Mesyuarat Negeri kehilangan kuasa.5. Sultan telah menyuarakan rasa tidak puas hati kepada British sehingga British bersetuju

menubuhkan Persidangan Raja-Raja Melayu (DURBAR) pada tahun 1897.

6. Ahli-ahli DURBAR terdiri daripada:- Pesuruhjaya Tinggi British. Raja-Raja Melayu

Residen Jeneral Empat orang Residen

7. Dalam persidangan DURBAR kedua di Kuala Lumpur, Sultan Idris telah mengkritik pemusatankuasa di tangan Residen Jeneral dan mendesak kuasa Raja-raja Melayu dikembalikan.

8. Raja-raja juga mendesak bilangan pegawai Melayu ditambah dalam perkhidmatan awam dandilantik ke jawatan yang lebih tinggi serta mengiktiraf bahasa Melayu sebagai bahasa rasmi.

9. Pada tahun 1909, DURBAR telah digantikan dengan Majlis Mesyuarat Persekutuan dan jawatanResiden Jeneral telah digantikan dengan Ketua Setiausaha.

10. British juga turut mengembalikan kuasa kepada Majlis Mesyuarat Negeri.

Kesimpulan

Perebutan takhta di kalangan raja Melayu dan pembesar telah menimbulkan keadaan yang tidak tenteramdan memberi peluang kepada British untuk campur tangan.

Pemimpin yang berkarisma dan berwawasan dapat mewujudkan perpaduan rakyat dan kestabilan Negara.


9/11

9


10/11

10


11/11

11

buku bab 2.pdf

Documents