tersan tersanecİlİk Çed eia

8/19/2019 TERSAN TERSANECİLİK ÇED EIA

http://slidepdf.com/reader/full/tersan-tersanecilik-ced-eia 1/206

TERSAN TERSANECİLİKTAŞIMACILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

TERSAN ADANA YUMURTALIKSERBEST BÖLGE TERSANESİ

Adana İli,Ceyhan İlçesi,

Sarımazı Beldesi,Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi

Ankara2013

Serdar Mühendislik Çevre ve Atık Yönetimiİnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.

Adres: Oğuzlar Mahallesi Ceyhun Atıf Kansu Caddesi 1370. Sokak No:16/12 Balgat, 06520 Ankara

Telefon: +90 312 287 35 11 (pbx) Faks: +90 312 287 35 12

İnternet: www.serdar.com.tre-mail: [email protected]



Tersan Tersanecilik Taşımacılık Sanayi ve Tic. A.Ş. Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi

II

Başlık Sayfası

PROJE SAHİBİNİN ADI Tersan Tersanecilik Taşımacılık Sanayi ve Tic. A.Ş.

ADRESİ Tersaneler Cad. No:48 Tuzla - İstanbul

TELEFON VE FAKSNUMARALARI

Tel:0.216.446 74 27Fax:0.216.396 39 18

PROJENİN ADI Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi

PROJE BEDELİ 27.500.000 USD

PROJE İÇİN SEÇİLENYERİN AÇIK ADRESİ:(İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ)

Adana İli, Ceyhan İlçesi, Sarımazı Beldesi, AdanaYumurtalık Serbest Bölgesi

PROJE İÇİN SEÇİLENYERİN KOORDİNATLARI,ZONE

Proje Alanına Ait Koordinatlar6o’lik UTM

KoordinatlarıCoğrafik Koordinatlar

Nokta No Y (Sağa) X(Yukarı) Y (Sağa) X (Yukarı)1. Nokta 766960 4091179 35.9967113 36.92730222. Nokta 767390 4091453 36.0016296 36.92964693. Nokta 767511 4091268 36.0029210 36.92794724. Nokta 767427 4091203 36.0019562 36.92738595. Nokta 767429 4091204 36.0019790 36.92739446. Nokta 767435 4091205 36.0020466 36.92740177. Nokta 767441 4091206 36.0021142 36.92740908. Nokta 767447 4091205 36.0021812 36.9273983

9. Nokta 767452 4091204 36.0022369 36.927387810. Nokta 767457 4091202 36.0022922 36.927368411. Nokta 767462 4091200 36.0023476 36.927349012. Nokta 767466 4091196 36.0023910 36.927311913. Nokta 767470 4091192 36.0024345 36.927274714. Nokta 767472 4091190 36.0024562 36.927256115. Nokta 767806 4090689 36.0060240 36.922651316. Nokta 767807 4090686 36.0060341 36.922624017. Nokta 767810 4090680 36.0060657 36.922569218. Nokta 767811 4090674 36.0060747 36.922514919. Nokta 767811 4090667 36.0060723 36.922451820. Nokta 767811 4090661 36.0060702 36.922397821. Nokta 767809 4090655 36.0060456 36.922344422. Nokta 767806 4090649 36.0060098 36.9222912

23. Nokta 767802 4090644 36.0059632 36.922247424. Nokta 767798 4090639 36.0059166 36.922203525. Nokta 767796 4090637 36.0058935 36.922186026. Nokta 767741 4090602 36.0052644 36.921886627. Nokta 767837 4090455 36.0062888 36.920536028. Nokta 767828 4090450 36.0061861 36.920493629. Nokta 767733 4090596 36.0051726 36.921834830. Nokta 767694 4090571 36.0047265 36.921620931. Nokta 767790 4090425 36.0057512 36.920279332. Nokta 767781 4090419 36.0056482 36.920227933. Nokta 767686 4090566 36.0046351 36.921578134. Nokta 767601 4090511 36.0036626 36.921107135. Nokta 767765 4090259 36.0054122 36.918792136. Nokta 767753 4090252 36.0052752 36.918732537. Nokta 767751 4090256 36.0052542 36.918769038. Nokta 767690 4090216 36.0045562 36.9184263




III

39. Nokta 767693 4090212 36.0045884 36.918389440. Nokta 767654 4090186 36.0041420 36.918166441. Nokta 767909 4089802 36.0068650 36.914637242. Nokta 767915 4089798 36.0069309 36.914599543. Nokta 767929 4089782 36.0070822 36.914451544. Nokta 767938 4089763 36.0071764 36.9142779

45. Nokta 767939 4089741 36.0071798 36.914079646. Nokta 767932 4089721 36.0070942 36.913901547. Nokta 767920 4089704 36.0069537 36.913751948. Nokta 767902 4089693 36.0067480 36.913658049. Nokta 767881 4089688 36.0065108 36.913619050. Nokta 767860 4089691 36.0062764 36.913651951. Nokta 767841 4089700 36.0060666 36.913738352. Nokta 767827 4089716 36.0059153 36.913886353. Nokta 767819 4089735 36.0058324 36.914059754. Nokta 767818 4089757 36.0058289 36.914258055. Nokta 767818 4089757 36.0058289 36.914258056. Nokta 767455 4090324 36.0019596 36.919465257. Nokta 767448 4090343 36.0018879 36.919638258. Nokta 767107 4090882 35.9982548 36.9245870

59. Nokta 767105 4090886 35.9982338 36.924623560. Nokta 767102 4090892 35.9982023 36.924678461. Nokta 767100 4090898 35.9981820 36.924733062. Nokta 767098 4090905 35.9981620 36.924796663. Nokta 767097 4090913 35.9981536 36.924868964. Nokta 767097 4090921 35.9981565 36.924940965. Nokta 767098 4090930 35.9981709 36.925021666. Nokta 767101 4090940 35.9982080 36.925110867. Nokta 767105 4090949 35.9982560 36.925190768. Nokta 767107 4090953 35.9982799 36.9252261

PROJENİNÇED YÖNETMELİĞİ

KAPSAMINDAKİ YERİ (SEKTÖRÜ, ALTSEKTÖRÜ)

Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği Ek I‘deyer alan ÇED Uygulanacak Projeler Listesi c bendikapsamında (Yük ve yolcu gemilerinin yapım, bakım,söküm ve onarımı amaçlı tersaneler ile 24 m üzerindeyat imalatı yapan tesisler) değerlendirilmiştir.

ÇED RAPORUNUHAZIRLAYANKURULUŞUN/ ÇALIŞMAGRUBUNUN ADI

Serdar Mühendislik Çevre ve Atık Yönetimi İnşaatTaah. San. ve Tic. Ltd. Şti.

ÇED RAPORUNUHAZIRLAYANKURULUŞUN ADRESİ,TELEFON VE FAKSNUMARALARI

Oğuzlar Mahallesi Ceyhun Atıf Kansu Caddesi 1370.Sokak No:16/12 Balgat, 06520 Ankara+90 312 287 35 11+90 312 287 35 12

YETERLİK BELGESİ NO.SU, TARİHİ

03-28.02.2013

ÇED RAPORU SUNUMTARİHİ (GÜN, AY, YIL)

15.11.2013




IV

İçindekiler

Başlık Sayfası II

İçindekiler............................................................................................................................IV

Tablolar Dizini....................................................................................................................XIIŞekiller Dizini................................................................................................................... XIV

Ekler Dizini ...................................................................................................................... XVI

Kısaltmalar ......................................................................................................................XVII

Simgeler ve Açıklamaları .............................................................................................. XVIII

BÖLÜM 1 : PROJENİN TANIMI VE AMACI ............................................................. 19

1.1. Projenin Tanımı, Hizmet Amaçları, Bölgede Mevcut ve/veya PlanlananProjelerle İlişkisi ve Mesafeleri, Ekonomik ve Sosyal Yönden Ülke, Bölge

ve/veya İl Ölçeğinde Önem ve Gerekliliği, ............................................................. 19 1.2. Projenin Teknik Kapasitesi .......................................................................................24

1.2.1. Tersane Toplam Alanı, Kapalı Alanı, Açık Alanı (m2 olarak) ............................ 25

1.2.2. Bakım-Onarım Kapasitesi (DWT/yıl ve adet/yıl olarak)..................................... 26

1.2.3. Yeni Gemi İnşa Kapasitesi (DWT/yıl ve adet/yıl olarak)..................................... 26

1.2.4. İnşa Edilecek En Büyük Gemi Boyu ve Tonajı (m ve DWT olarak) ..................26

1.2.5. Bakım-Onarımı Yapılabilecek En Büyük Gemi Boyu ve Tonajı (m ve DWTolarak)..................................................................................................................... 26

1.2.6. Çelik İşleme Kapasitesi (ton/yıl)............................................................................. 26 I.2.7. İskele Sayısı, Ebatları .............................................................................................. 26

I.2.8. Kızak Sayısı, Ebatları, Türü (raylı, sabit vs.)........................................................ 26

1.2.9. Kreyn Sayısı, Kaldırma Kapasiteleri..................................................................... 26

1.2.10. Havuz Sayısı (yüzer-kuru), Ebatları, Kaldırma Kapasitesi veyaHavuzlayabildiği en Büyük Gemi (m ve DWT olarak)...................................... 26

1.2.11. Hangi tür Gemilerin İnşası veya Bakım-Onarımının Yapılabileceği ............... 27

1.2.12. Yatırıma Başlama Tarihi ......................................................................................27

1.2.13. Projenin İnşaat ve İşletme Süresi......................................................................... 27

1.2.14. İstihdam Durumu (inşaat ve işletme) ..................................................................27

1.3. Proje Kapsamındaki Faaliyet/Hizmet Ürünleri, Özellikleri, Konumu (projekapsamındaki tüm ünitelerin proje alanı içindeki konumlarının projeniniskandilli vaziyet planı üzerinde gösterimi yapılmalı, kıyı-kenar çizgisiişaretlenmeli, koordinat bilgileri (coğrafik ve saat yönünde sıralı*) işlenmeli,bu üniteler için belirlenen kapalı ve açık alan büyüklükleri, binaların katadetleri ve yükseklikleri verilmelidir), Her Bir Ünitede Yapılacak İşlemlerinve Proje Kapsamında Verilecek Hizmetlerin Açıklanması, Proses AkımŞeması ........................................................................................................................ 27

1.4. Projenin Fiziksel ve Teknik Özellikleri .................................................................... 32




V

1.4.1 Proje Kapsamında Yapılacak Dolgunun Amacı, Özellikleri, Boyutları(kaplayacağı Alan (m2), Hacim (m3)), Dolgu Yapım Tekniği).............................. 32

1.4.2. Kullanılacak Dolgu Malzemesinin Özellikleri (kayaç cinsleri, minerolojik,fiziksel ve kimyasal özellikleri vb.), Miktarı (m3 ve ton), Analiz Sonuçları(deniz suyuna dayanıklılık vb.), Dolgu Malzemesi ve Proje KapsamındaKullanılacak Diğer Malzemelerin Deniz Ortamı ile Kısa-Orta-Uzun VadedeEtkileşimi, Korozyona Karşı Dayanıklılığı, Gerekli Çizimler (detaygörünüşler, en/boy kesitler vb., DLH Teknik Şartnamesinde belirtilenstandartlara uygunluğu vb. özellikleri hakkında bilgi verilmelidir) ...................33

1.4.3. Dolgu Malzemesinin Nereden ve Nasıl Temin Edileceği, Faaliyet AlanınaUzaklığı, Dolgu Malzemesi Proje Alanına Taşınırken İzlenecek YolGüzergahı (1/25.000 ölçekli ocak yerleri ve ulaşım yolları belirtilerekKarayolları 5. Bölge Müdürlüğü görüşünün alınması), Ocakların ÇEDOlumlu, Gerekli Değil veya Önemsizdir Belgeleri ................................................ 36

1.4.4. Proje Alanı İçindeki Su Ortamında Herhangi Bir Amaçla Kazı, DipTaraması vb. İşlemin Yapılıp Yapılmayacağı, Yapılacak İse; Nerede, NeKadar Alanda, Nasıl Yapılacağı, İnşaat Tekniği ve İnşaat SüresinceKullanılacak Ekipmanlar, Bu İşlemler Nedeniyle Çıkarılacak MalzemeninMiktarı, Bu Maddelerin Analiz Sonuçları ve Bertaraf Yöntemleri (diptaraması yapılacak alanın koordinat bilgileri vaziyet planı üzerindeişaretlenmelidir. Ayrıca taranan malzemeden alınacak temsili numunelerinanalizlerinin Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Ek-11 A’ya göreBakanlığımızdan yeterlik/ön yeterlik almış kurumlarca son altı ay içindeanalizleri yapılmalı, dip taramasından çıkan malzemenin deniz ortamınaboşaltımı planlanıyor ise, Akdeniz’in Kirliliğe Karşı Korunması (Barselona)

Sözleşmesi-Akdeniz Boşaltım Protokolü ekinde yer alan başlıklarkapsamında, bilimsel verilere dayalı bir çalışmanın üniversitelerin uzmanbirimleri ve/veya Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu’ncayaptırılarak ÇED Raporuna eklenmelidir), Nereye Taşınacağı veya HangiAmaçlar İçin Kullanılacağı...................................................................................... 37

1.4.5. Su Ortamında Yapılacak Kazıklar Üzerinde İnşaat vb. İşlemler, BunlarınNerelerde, Ne Kadar Alanda Yapılacağı, İnşaat Tekniği ve İnşaat SüresinceKullanılacak Ekipmanlar ........................................................................................37

1.4.6. Proje Kapsamında Kullanılacak Enerji, Hammaddeler, KimyasalMaddeler, Boya, Solvent, Yağ vb. Maddeler, Oksijen, LPG, Akaryakıt Gibi

Parlayıcı-Patlayıcı Maddeler, Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri, KullanımMiktarları, Depolanması (depolama alanlarının 1/1000 ölçekli vaziyetplanında gösterilmesi) ve Taşınması İle İlgili Bilgiler...........................................38

1.5. Proje İçin Seçilen Yer ve Kullanılan Teknoloji AlternatiflerininDeğerlendirilmesi ve Seçilen Yerin Seçiliş Nedenlerinin Belirtilmesi.................. 39

1.6. Projeye İlişkin Fayda-Maliyet Analizi...................................................................... 41

1.7. Projeye İlişkin Politik, Yasal ve İdari Çerçeve ........................................................ 41

1.7.1.Proje İle İlgili Olarak Bu Aşamaya Kadar Gerçekleştirilmiş Olan İş veİşlemlerin (inşaat, planlama aşaması, ÇED vb.) Kısaca Açıklanması.................41

1.7.2.Projeye İlişkin İzin Prosedürü (ÇED sürecinden sonra alınacak izinler)........... 42

1.7.3. Projenin Gerçekleştirilmesi ile ilgili Zamanlama Tablosu.................................. 43




VI

1.7.4. Projeye İlişkin Finans Kaynakları ......................................................................... 43

BÖLÜM 2 : PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU............................................. 44

2.1. Proje Alanı ve Etki Alanını Tanıtıcı Bilgiler, Kıyı Kenar Çizgisinin Kara veDeniz Tarafındaki Alanların Belirtilmesi (m2), Proje Alanının Etrafında

Bulunan Yerleşim Alanlarının Sanayi Alanlarının, Ulaşım Ağının, ProjeAlanının Yakın Çevresinde Faaliyetine Devam Etmekte Olan DiğerKullanımların ve Kıyı Yapılarının Alana Ait 1/25.000 Ölçekli TopoğrafikHarita Üzerine İşlenmesi, Proje Alanının ve Yakın Çevresinin PanoramikFotoğraflandırılması.................................................................................................44

2.2. Proje Alanına İlişkin planlama Bilgileri, Lejant ve Plan Notlarının da YerAldığı 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı İlgili Paftası ile 1/5.000 ÖlçekliNazım İmar Planı ve 1/1.000 Ölçekli Uygulama İmar Planı (aslının aynıdıronaylı) veya Plan Teklifleri ......................................................................................46

2.3. Proje Alanının Kara ve Deniz Tarafı Mülkiyet ve Mevcut Kullanım Durumu ... 47

2.4. Proje Alanı ve Etki Alanında Bulunan İlan Edilmiş Özel Statülü/KorumaAlanları (Birinci, İkinci ve Üçüncü Derece Doğal ve Arkeolojik Sit Alanı,Turizm Merkezi/Alanı, Ramsar Alanı, Sulak Alan, Özel Çevre KorumaAlanı, Milli Parklar, Av-Yaban Hayatı Koruma Alanı, ÇED YönetmeliğiEk-V: Duyarlı Yöreler Listesi vb.) Var İse bu Alanların Tanımlanması, BuAlanların Proje Alanı ve Etki Alanına Olan Uzaklıklarının Belirtilmesi,Koruma Alanlarının Sınırları ile Proje alanı ve Etki Alanı Sınırlarının ÜstÖlçekli Haritalar ile Gösterimi................................................................................ 47

2.5. Proje Alanı ve Etki Alanında, Devletin Yetkili Organlarının Hüküm veTasarrufu Altında Bulunan Araziler (askeri yasak bölgeler, kamu kurum ve

kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar vb.) Olup Olmadığı........50 2.6. Ulaşım ve Karayolu Bilgileri ..................................................................................... 51

2.7.1. Proje Alanının Hangi Karayoluna Ne Kadar Uzaklıkta Olduğu........................ 51

2.7.2. İnşaat ve İşletme Aşamasında Proje Alanına Ulaşım İçin KullanılacakYol/Yollar (1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Harita Üzerinde Gösterilmesi),Bağlantı Yolu, Kavşak ya da Mevcut Yolda İyileştirme YapılıpYapılamayacağı (yapılacak ise kim tarafından yapılacağı belirtilmeli, projeile ilgili olarak Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü’nden alınan görüş raporaeklenmelidir) .............................................................................................................51

BÖLÜM 3 : PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESELÖZELLİKLERİ ................................................................................... 52

3.1. Proje Alanı ve Etki Alanının Mevcut Kirlilik Yükü (proje alanı ve etkialanındaki hava, su, toprak kirliliği hakkında bilgi verilmeli, deniz suyununSu Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği “Tablo 4: Deniz Suyunun Genel KaliteKriterleri” ve Yüzme Suyu Kalitesi Yönetmeliği Ekine göre (proje etkialanında yüzme ve rekreasyonel amaçlı kullanılan su var ise),Bakanlığımızdan yeterlik/ön yeterlik belgesi almış laboratuarlarca son altıay yapılan analiz sonuçları raporda yer almalıdır)............................................... 52

3.2. Proje Alanı ve Etki Alanının Jeolojik Özellikleri .................................................... 54

3.3.1 Bölgesel Jeoloji (çalışma alanının işaretlendiği 1/25.000 ölçekli genel jeolojiharitası eklenmelidir) ............................................................................................... 55




VII

3.3.2. Proje Alanı ve Etki Alanının Jeolojisi (inceleme alanına ait 1/5.000 varsa1/1.000 ölçekli jeoloji haritası ile bölgesel ve inceleme alanlarına aitstratigrafik kesit eklenmeli ve bölüm içerisinde atıfta bulunulmalıdır.)............. 55

3.3.3. Proje Alanına Ait İmar Planına Esas Jeolojik Ve Jeoteknik Etüd Raporları(onaylayan kurum, onay tarihi, kapak, amaç, imar durumu, afet durumu,yerleşime uygunluk değerlendirmesi, sonuç ve onay sayfaları ile incelemealanını içine alan yerleşime uygunluk değerlendirme paftası raporaeklenmelidir, bu raporları yok ise Mülga Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nın19.08.2008 tarih ve 10337 sayılı Genelgesi ekindeki formatına görehazırlanacak, imar planına esas jeolojik-jeoteknik etüt raporlarının ilgilikuruma onaylatılması gerekmektedir.) ..................................................................58

3.3. Proje Alanı ve Etki Alanının Doğal Afet ve Depremsellik Durumu...................... 58

3.4.1 Deprem Durumu (inceleme alanı ve yakın çevresinde yer alan fayların projealanına uzaklıkları, etkileri ile geçmişte ve son dönemde meydana gelendepremler hakkında bilgi verilmeli ve deprem riskinden bahsedilmelidir,deprem bölgeleri haritası, proje alanının işaretlendiği diri fay haritasırapora eklenmelidir) ................................................................................................ 59

3.4.2 Doğal Afet Durumu (7269 sayılı yasada belirtilen deprem dışındaki heyelan,kaya düşmesi, su baskını, çığ vb. doğal afet riskleri hakkında bilgi verilmeli) .. 60

3.4. Deniz Dibi Zemin Etüt Raporu ................................................................................. 60

3.5 Proje Alanı ve Etki Alanının Hidrojeolojik Özellikleri, Yer altı SuKaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı, Proje Alanına Mesafeleri,Debileri, 1/25.000’lik Topoğrafik Haritada Gösterimi.......................................... 60

3.6. Proje Alanı ve Etki Alanının Hidrolojik Özellikleri, Yüzeysel SuKaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı, Proje Alanına Mesafeleri,Debileri, 1/25.000’lik Topografik haritada Gösterimi ..........................................63

3.7. Meteorolojik Özellikler ve Veriler, Bölge Özelinde Hava Koşulları, BuKoşulların Denizciliğe ve Yapımı Planlanan Projeye Etkileri Yönündenİrdelenmesi, Rüzgar Gülü........................................................................................ 66

3.8 Proje Sahasının Bulunduğu Alana En Yakın Orman Alanı Mesafesi....................76

3.9 Proje Sahasının Batimetrik ve Oşinografik Özellikleri ...........................................77

3.9.1 Proje Sahasının Batimetrik Yapısı ve 1/1000 Ölçekli Batimetri Haritası(www.shodb.gov.tr adresinde belirtilen Hidrografik Harita Standartları’nauygun ve örneği verilen rapor ile birlikte) ............................................................. 77

3.9.2 Proje Sahası ve Civarının Akıntı Hız ve Yön Ölçüm Sonuçları ile GrafikselDeğerlendirmeler ...................................................................................................... 78

3.9.3 Deniz Tabanının Yatay ve Düşey Yöndeki Devamlılığının Tespitine YönelikJeolojik ve Jeofiziksel (Sismik veya Sondaj Uygulamaları ile yandantaramalı sonar ile) Çalışma Sonuç ve Değerlendirmeler ...................................... 82

3.9.4 Deniz Tabanının Yüzey Sediment Cinsi ve Dağılımına İlişkinDeğerlendirmeler ile Sahanın Sediment Dağılım Haritası ................................... 86

3.9.5 Bölgenin Deniz Suyunun Oşinografik Parametrelerine (tuzluluk-sıcaklık-yoğunluk vd.) İlişkin Ölçüm Sonuçları ve Değerlendirmeleri İçeren Bilgiler .... 88

3.9.6 Bölgede Dalga ve Akıntı Koşulları Neticesinde Oluşabilecek Olası




VIII

Kumlanma Hareketinin İncelenmesine İlişkin Bilgiler ........................................90

3.10 Proje Alanı ve Etki Alanındaki Flora/Fauna Türleri ve Yaşam Alanları............ 95

3.10.1 Kara ve Özellikle Deniz Ortamındaki Flora Türlerinin Tespiti (arazidegözlem, anket ve görüşme sonucu tespit edilen türler ile literatürden alınan

türlerin ayrı ayrı belirtilmesi, alanda bulunan bitki türlerinin endemizmdurumlarının verilmesi, IUCN ve Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı tehlikekategorilerine göre değerlendirme yapılması, flora türlerinin BernSözleşmesine göre değerlendirilmesi, yapılan literatür çalışmalarındaTÜBİTAK tarafından hazırlanan Türkiye Bitkileri VeriServisi’nin/TÜBİVES kullanılması gerekmektedir.) ............................................ 95

3.10.2 Kara ve Özellikle Deniz Ortamındaki Fauna Türlerinin Belirlenmesi(arazide gözlem, anket ve görüşme sonucu tespit edilen türler ileliteratürden alınan türlerin ayrı ayrı belirtilmesi, alanda bulunan balıktürlerinin endemizm durumunun verilmesi, türlerin Bern Sözleşmesine göreve IUCN Kriterlerine göre ayrıca, 2011-2012 Av Dönemi Merkez AvKomisyonu Kararlarına göre irdelemesinin yapılması gerekmektedir) ........... 102

3.11 Proje Alanı ve Etki Alanındaki Su Ürünleri ve Balıkçılık Faaliyetleri (1380Sayılı Su Ürünleri Kanunu ve Su Ürünleri Yönetmeliği kapsamında suürünleri istihsal sahası açısından irdelenmeli, ekonomik balık türleri veyoğunluğu, bölgedeki balıkçılık faaliyetleri, balıkçı teknesi sayısı ve balıkçıkuruluşları hakkında bilgi verilmelidir) ..............................................................122

3.12 Proje Alanı ve Etki Alanının Mevcut Arazi Kullanım Durumu, AraziKullanımının Yürürlükteki Mevzuatlar Açısından Değerlendirilmesi, ProjeAlanı ve Etki Alanındaki Tarımsal Ürünler, 5403 Sayılı Toprak Koruma ve

Arazi Kullanımı Kanunu, 3573 Sayılı Zeytinciliğin Islahı ve YabanilerininAşılattırılması Hakkında Kanun Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler..........123

3.13 Sosyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri ..................................................................123

3.13.1 Ekonomik Özellikler (yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıcasektörler, sektör başına nüfus dağılımı) ...............................................................123

3.13.2 Nüfus (Yöredeki Kentsel ve kırsal nüfus, nüfus hareketleri; göçler, nüfusartış oranları, diğer bilgiler).................................................................................. 126

3.13.3 Bölgenin Turizm Potansiyeli ............................................................................... 127

3.13.4 Yaratılacak İstihdam İmkanları ve İşsizlik........................................................ 128

BÖLÜM 4 : PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAKÖNLEMLER...........................................................................................................128

4.1. Arazinin Hazırlanması İçin Yapılacak İşler Kapsamında Nerelerde, NeMiktarda ve Ne Kadar Alanda Hafriyat Yapılacağı, Hafriyat Artığı Toprak,Taş, Kum vb. Maddelerin Nerelere Taşınacağı, Nasıl Depolanacağı, HangiAmaçlar İçin Kullanılacakları............................................................................... 128

4.2. Projenin İnşaat ve İşletme Aşamasında Oluşacak Katı Atıklar .......................... 129

4.2.1 Katı Atıkların Cinsi (imalat atıkları, boya, raspa atıkları, gemi tamir vebakımından kaynaklanacak sac, metal vb. atıklar, asbest, asbestli

malzemeler, kablo, PCB, evsel nitelikli katı atıklar, tıbbi atıklar, ambalajatıkları vb.)..............................................................................................................129




IX

4.2.2 Katı Atıkların Miktarı ve Özellikleri....................................................................129

4.2.3 Katı Atıkların Bertaraf Yöntemleri (bu bölümde varsa geçici depolamaalanı hakkında bilgi verilerek vaziyet planında gösterilmeli, katı atıklarınhangi düzenli katı atık depolama alanında depolanacağı planlanmalı,alınacak izinler, evsel nitelikli atıkların ilgili idaresince toplanacağına dairbelge rapora eklenmelidir)..................................................................................... 132

4.2.4 Bakım-Onarım İşleminin Detaylı Olarak Anlatılması, Bu İşlem SırasındaKullanılacak Malzemenin Cinsi, Miktarı, Bertarafı ile Çevresel EtkilerineKarşı Alınacak Önlemler .......................................................................................133

4.3. Projenin İnşaatı ve İşletme Aşamasında Oluşacak Sıvı Atıklar .......................... 135

4.3.1. Sıvı Atıkların Cinsi (evsel nitelikli sıvı atık, sintine, balast suyu, yüzeydenkaynaklanacak kontamine atıksu, gemi yıkama suları, proses atık suları,kimyevi ve petrol atıkları, iş makinelerinden kaynaklanan atık yağlar vb.).... 135

4.3.2. Sıvı Atıkların Miktarı (her atıksu kaynağı için ayrı ayrı hesaplanmalıdır) ....137

4.3.3.Sıvı Atıkların Bertaraf Yöntemleri ve Deşarj Edileceği Ortamlar (bukapsamda alınacak izinler ile protokollerin rapora ilave edilmesi) ..................138

4.4. 18.03.2010 tarih ve 27525 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “GemilerdenAtık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde DeğişiklikYapılmasına Dair Yönetmelik” ile değişik 26.12.2004 tarih ve 25682 sayılı“Gemilerden Atık Alınması Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”Doğrultusunda Verilecek Hizmetler ve Atık Kabul Tesisi İle İlgili Bilgiler,Gemilerden Alınacak Atıkların Cinsi (Sıvı, Katı vb.), Miktarı ve BertarafYöntemi, Deşarj Edileceği Ortamlar, Tesisin Vaziyet Planında Gösterimi,Alınacak İzinler, Gemilerden Kaynaklanan Deniz Kirliliğinin ÖnlenmesiSözleşmesi (MARPOL) kapsamında yapılacak iş ve işlemler vb. (Bubölümde gemilerden alınacak olan atıkların ayrı ayrı tanımlarınınyapılması; tesise alınacak atık miktarlarının belirtilmesi, hizmet sunduğugemiler ile gemilerden kaynaklanan atık cins ve miktarının belirlenmesi,gemilerden atıkların hangi yöntemle alınıp depolanacağının tanımlanması,tesiste depolanacak olan atıkların düzenli olarak bertaraf tesisinegönderilmesi ile ilgili yöntemlerin açıklanması, her bir atık için atıkdiyagramının hazırlanması gerekmektedir.) ....................................................... 139

4.5. İnşaat ve İşletme Aşamasında Oluşacak Emisyon Kaynakları ve AlınacakÖnlemler (Hesaplamalarda inşaat aşamasında dolgu malzemesinin

taşınması, boşaltılması ve depolanması, işletme aşamasındaki faaliyetlernedeniyle hakim rüzgar etkisiyle oluşabilecek tozlanma vb göz önündebulundurulmalıdır.)................................................................................................ 140

4.6.İnşaat ve İşletme Aşamasında Gürültü ve Titreşimin Değerlendirilmesi ............ 153

4.7. İnşaat, İşletme ve İşletme Dönemi Sonrasında Proje Alanı ve Etki AlanındaBulunan Yer altı ve Yüzeysel Su Kaynaklarına Olabilecek Etkiler veAlınacak Önlemler..................................................................................................175

4.8. Taşkın Önleme ve Drenajla İlgili İşlemler (Proje alanı çevresindeki akarsulartaşkın önleme potansiyeli yönünden irdelenmeli ve 09.09.2006 tarih ve 26284

sayılı “Dere Yatakları ve Taşkınlar” adı ile yayınlanan 2006/27 noluBaşbakanlık Genelgesi Kapsamında yapılacak iş ve işlemler)........................... 176




X

4.9. Projenin İnşaat ve İşletme Aşamasında Su Temini Sistemi Planı, SuyunNereden Temin Edileceği (bu kapsamda alınacak izinler ile protokollerinrapora ilave edilmesi), Suyun Temin Edileceği Kaynaklardan AlınacakAlınacak Su Miktarı ve Bu Suların Kullanım Amaçlarına Göre Miktarları(Proje kapsamında yer altı ve yüzey sularının kullanılmasının planlanması

durumunda, DSİ 6. Bölge Müdürlüğü’nden izin alınarak raporaeklenmelidir) ...........................................................................................................176

4.10. Projenin Karayolu üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler ................................ 177

4.10.1. İnşaat ve İşletme Aşamalarındaki Araç Yükünün Hesaplanması (araçcinsi ve araç sayısı) ve Mevcut Trafik Yüküne Etkisinin İrdelenmesi (%artış olarak hesaplanmalı ve güncel trafik hacim haritasının ilgili kesimirapora eklenmelidir) .............................................................................................. 177

4.10.2. Projenin İnşaat ve İşletme Aşamalarında Karayollarına Giriş veÇıkışlarda Alınacak Önlemler ve Yapılacak İşaretlemeler (konu ile ilgiliKarayolları 5. Bölge Müdürlüğü’nün görüşü alınmalı, malzemelerintaşınması sırasında karayollarının kullanılması durumunda 2918 SayılıTrafik Kanunu kapsamında yapılacak işlemlerden ve alınacak izinlerdenbahsedilmeli, malzeme taşınması sırasında yollara zarar verilmesidurumunda uygulanacak prosedür anlatılmalıdır) ............................................178

4.11 Projenin Mevcut Deniz Trafiğine ve Etrafında Bulunan Kıyı KullanımlarınaOlabilecek Etkileri ve Alınacak Önlemler (Tersaneye geliş ve ayrılış esnasında meydana gelebilecek kazalara karşı alınacak önlemler)...................179

4.12 İnşaat (dolgu, dip tarama, kazık çakma vb.) ve İşletme Aşamasında DenizOrtamına Olabilecek Etkiler, Deniz Ortamının Kirlenmesini ve Çamur

Yayılmasını Önlemekİçin Alınacak Önlemler.................................................... 179

4.13 Projenin Orman Alanlarına Olan Etkileri............................................................ 181

4.13.1.1 Mesafeye Bağlı Olarak Orman Yangınlarına Karşı Alınacak Önlemler..... 181

4.13.1.2 Projenin Orman Alanlarına Olan Mesafesine Bağlı Olarak MuhtemelOlumsuz Etkileri ve Alınacak Etki Azaltıcı Tedbirler (İnşaat esnasındaçıkan kazı fazlası pasa, atık veya herhangi bir malzemenin orman alanınadökülmeyeceği taahhüt edilmelidir) ..................................................................... 181

4.13.1.3 Söz Konusu Proje İle İlgili Olarak Orman Bölge Müdürlüğü Görüşü ........ 182

4.14 İnşaat (dolgu, dip tarama, kazık çakma vb.) ve İşletme Aşamasında Kara ve

Özellikle Deniz Ortamındaki Flora ve Fauna Üzerine Etkiler ve AlınacakÖnlemler ..................................................................................................................182

4.15 Projenin Su Ürünleri ve Balıkçılık Faaliyetlerine Olabilecek Etkileri veAlınacak Önlemler..................................................................................................184

4.16 Proje Kapsamında Yapılması Planlanan Kıyı Yapılaşmasının DenizEkosistemi Üzerindeki Etkileri ve alınacak önlemler. (Faaliyet alanınındeniz kaplumbağalarının (Chelonia mydas) önemli yuvalama alanı olmasınedeniyle yuvalama alanları üzerine etkileri detaylı olarak incelenmeli vealınacak önlemler açıklanmalıdır.) ....................................................................... 184

4.17 Projenin Tamamlanması Sonucunda “Proje Sahasının Batimetrik veOşinografik Özellikleri”ne İlişkin Bilgiler Dikkate Alınarak, AkıntıSirkülasyonu- Su Kirliliği İlişkisinin İrdelenmesi ............................................... 187




XI

4.18 Proje Alanına İlişkin Jeolojik ve Jeoteknik Etüt Çalışmaları DoğrultusundaDeprem, Doğal Afet ve Sıvılaşma Risklerine Karşı Alınacak Önlemler ........... 187

4.19 İnşaat ve İşletme Aşamasında Proje Alanı ve Etki Alanında Bulunan İlanEdilmiş Özel Statülü Alanlara Olabilecek Etkiler ve Alınacak Önlemler ........ 190

4.20 İnşaat ve İşletme Aşamasında Proje Alanı ve Etki Alanındaki Arazilere(askeri yasak bölgeler, sanayi, yerleşim alanı, turistik alan vb.) OlabilecekEtkiler ve Alınacak Önlemler ................................................................................ 190

4.21 5312 sayılı Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı MaddelerleKirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların TazminiEsaslarına Dayalı Dair Kanun ve Bu Kanunun Uygulama Yönetmelikleri ileBu Yönetmelik Kapsamında Çıkarılan “Risk Değerlendirmesi ve AcilMüdehale Planlarını Hazırlayacak Kurum/Kuruluşların AsgariÖzelliklerine Dair Tebliğ (Tebliğ no:2007/3)” Gereğince Hazırlanacak RiskDeğerlendirmesi ve Acil Durumlarda Müdahale Planı (Bakanlığımıztarafından yetkilendirilmiş kuruluşlarca hazırlanmalıdır)................................ 190

4.22 Projeden Kaynaklanacak İkincil Etkiler (İnşaat ve İşletme dönemindesağlanacak istihdam, yerleşimlere olabilecek etkiler, ekonomik değişiklikler,göç hareketi) ve Beklenen Sosyo-ekonomik Değişiklikler ..................................191

4.23 Projenin İnşaat ve İşletme Aşamasında Çevre ve Toplum Sağlığını OlumsuzEtkileyecek Hususlar İle Yangın ve Patlamalara Karşı Alınacak Tedbirler.... 191

4.24 Proje İle İlgili Sağlık Koruma Bandı Mesafesi, Nasıl BelirlendiğininAçıklanması, Harita üzerinde İşaretlenmesi, Proje Yerinin Başka BirTesisin Onaylanmış Sağlık Koruma Bandı İçinde Kalıp KalmadığınınAçıklanması.............................................................................................................192

4.25 Tesisin İnşaatı, Montajı ve İşletilmesi Sürecinde Tesiste Çalışanların Sağlıkve Güvenliği Açısından Alınacak Tedbirler (Özellikle raspalama işlemi veboya ve boya çıkarma işlemleri esnasında uçucu bileşiklerin çevreyi veçalışanları etkilememesi için alınacak önlemler) ................................................. 192

4.26 İşletme Sonrası Proje Alanının Durumu ve Rehabilitasyon Programı .............. 195

4.27 Projenin Başlangıç, İnşaat ve İşletme Dönemine Ait İzleme ve KontrolProgramı.................................................................................................................. 195

BÖLÜM 5 : HALKIN KATILIMI................................................................................. 196

Halkın Katılımı Toplantısına İlişkin Bilgiler, Toplantı Sonrasında ProjeKapsamında Yapılan Değişiklikler, Bu Konuda Verilebilecek Bilgi veBelgeler .................................................................................................................... 196

BÖLÜM 6 : YUKARIDA VERİLEN BAŞLIKLARA GÖRE TEMİN EDİLENBİLGİLERİN TEKNİK OLMAYAN BİR ÖZETİ .............................................197

EKLER 202

NOTLAR VE KAYNAKLAR ........................................................................................203

YETERLİK TEBLİĞİ KAPSAMINDA ÇALIŞTIRILMASI TAAHHÜTEDİLEN PERSONEL TABLOSU........................................................................ 206




XII

Tablolar Dizini

Tablo 1 Projeye ait kapalı ve açık alan büyüklükleri .......................................................... 25Tablo 2 Proje Alanına Ait Koordinatlar .............................................................................. 31Tablo 3 İnşaat Aşamasında Kullanılacak Makine ve Ekipman Listesi ............................... 36

Tablo 4 İşletme Aşamasında Kullanılacak Makine ve Ekipman Listesi ............................. 36Tablo 5 Projenin Zamanlama Tablosu ................................................................................ 43Tablo 6 Partikül Madde Ölçüm Sonuçları ........................................................................... 52Tablo 7 Karbonmonoksit Ölçüm Sonuçları......................................................................... 53Tablo 8 Adana İli’ne Ait Azot Oksit Emisyon Ölçüm Sonuçları........................................ 53Tablo 9 2011 yılı su bilançosu............................................................................................. 61Tablo 10 Adana ili yeraltısuyu kullanım tablosu aşağıda verilmektedir. ............................ 61Tablo 11 Seyhan havzasındaki yeraltı suyu kalite sınıfları ................................................. 62Tablo 12 Tespit edilen su derinlikleri .................................................................................. 62Tablo 13 Adana ili içme ve kullanma suyu......................................................................... 63Tablo 14 İl sınırları içerisindeki akarsular........................................................................... 63

Tablo 15 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Basınç Değerleri(hPa).............................................................................................................67

Tablo 17 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Maksimum SıcaklıkDeğerleri Tablosu ........................................................................................67

Tablo 18 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Sıcaklık DeğerleriTablosu......................................................................................................... 68

Tablo 19 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Yağış DeğerleriTablosu......................................................................................................... 68

Tablo 20 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Nispi Nem DeğerleriTablosu......................................................................................................... 69

Tablo 21 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Sayılı GünlerDağılımı Tablosu .........................................................................................69

Tablo 23 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Yönlere GöreRüzgârın Esme Sayıları Toplamı Değerleri Tablosu................................... 70

Tablo 24 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Mevsimlere AitYönlere Göre Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı Tablosu ............................ 72

Tablo 25 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Yönlere Göre EsmeHızları Tablosu (m-sec) ............................................................................... 73

Tablo 26 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Mevsimlere AitYönlere Göre Rüzgârın Ortalama Hızı (mısec) ...........................................73

Tablo 27 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Rüzgâr Hızı Tablosu . 74

Tablo 28 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Fırtınalı ve KuvvetliRüzgârlı Gün Sayısı Değerleri Tablosu ....................................................... 75Tablo 29 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Uzun Yıllar

Maksimum Rüzgarın Yönü ve Hızı Değerleri Tablosu ............................... 76Tablo 30 Tane Boyu Analiz sonuçları................................................................................. 88Tablo 31 Granülometrik özellikler ......................................................................................90Tablo 32 Model parametreleri ............................................................................................. 90Tablo 33 Proje alanı ve yakın çevresinde bulunması muhtemel bitki türleri ...................... 97Tablo 34 Proje alanı ve etki alanında bulunan ve habitat özelliği nedeniyle bulunması

muhtemel Ikiyaşamlı (Amphibia) Türleri.................................................. 103Tablo 35 Proje alanı ve etki alanında bulunan ve habitat özelliği nedeniyle alanda

bulunması muhtemel Sürüngen (Reptilia) türler .......................................104




XIII

Tablo 36 Proje Alanı ve Etki Alanında Habitat Özelliği Nedeniyle BulunmasıMuhtemel Kuş (Aves) Türleri.................................................................... 106

Tablo 37 Proje alanı ve etki alanında saptanan ve habitat özelliği sebebiyle bulunmasımuhtemel memeli (Mammalia) türleri.......................................................108

Tablo 38 Proje Alanında Bulunan Sünger, Yumuşakça, Knid ve Kordalı Türleri............ 111

Tablo 39 Bölgeler Bazında Tarımla Uğraşan Hane Sayısı ve Faaliyet Alanlarına GöreDağılımı ..................................................................................................... 124Tablo 40 Adana İli Tarım Alanlarının Kullanılış Amaçlarına Göre Dağılımı (2008)...... 124Tablo 41 İlin Arazi Kullanım Amacı.................................................................................125Tablo 42 Adana İl/ İlçe ve Belde/Köy Nüfus Durumu.......................................................127Tablo 43 Asılı ve çöken toz hesaplamaları........................................................................ 141Tablo 44 Asılı ve çöken toz hesaplamaları........................................................................ 148Tablo 45 Projede İnşaat Aşamasında Kullanılacak Makine – Ekipmanlar ve Özellikleri 153Tablo 46 Teçhizat Tipi ve Bunların Net Güç Seviyesine Uygun Olarak Tanımlanan

Ses Gücü Seviyeleri................................................................................... 154Tablo 47 Muhtemel Gürültü Kaynakları ve Gürültü Düzeyleri ........................................155

Tablo 48 Ses Gücü Düzeylerinin Oktav Bantlarına Dağılımı ..........................................156Tablo 49 Ses Basınç Düzeyleri..........................................................................................156Tablo 50 Atmosferik Yutuş ............................................................................................... 158Tablo 51 Nihai Ses Basınç Düzeyleri ................................................................................ 159Tablo 52 Düzeltme Faktörleri ...........................................................................................160Tablo 53 Ses Düzeyleri...................................................................................................... 160Tablo 54 Lgündüz Değerleri..............................................................................................162Tablo 55 Kümülatif Gürültü Seviyesi (Lgündüz) . ........................................................... 163Tablo 56 İşletme Aşamasında Kullanılacak Araç ve Ekipman Listesi ............................. 164Tablo 57Araç ve Ekipmanların Ses Gücü Düzeyleri......................................................... 165Tablo 58 İşletme Aşamasında Kullanılacak Araç ve Ekipmanların Ses Basınç

Düzeyleri....................................................................................................165Tablo 59 Atmosferik Yutuş ............................................................................................... 168Tablo 60 İşletme Aşamasında Kullanılacak Araç ve Ekipmanların Nihai Ses Basınç

Düzeyleri....................................................................................................168Tablo 61Düzeltme Faktörleri ............................................................................................ 171Tablo 62 İşletme Aşamasında Kullanılacak Araç ve Ekipmanların Ses Düzeyleri ..........171Tablo 63Lgündüz Değerleri...............................................................................................173Tablo 64ÇGDYY Ek-VII Tablo-5..................................................................................... 174Tablo 65Lgündüz Değerleri...............................................................................................174Tablo 66 Proje Alanının Orman Alanlarına Olan Mesafesini Gösterir Uydu Görüntüsü . 182




XIV

Şekiller Dizini

Şekil 1 Proje alanına ait vaziyet planı ................................................................................. 20Şekil 2 Faaliyet alanının çevresinde yer alan projelere göre konumu (Kaynak

http://www.tayseb.com/tr/) .......................................................................... 21

Şekil 3 Tersanelerimizde istihdam edilen personel sayılarının yıllara göre dağılımı(Kaynak:GİSBİR) ........................................................................................23

Şekil 4 Bakım Onarım İşine Ait İş Akım Şeması................................................................ 29Şekil 5 Yeni Gemi İnşa İşine Ait İş Akım Şeması .............................................................. 30Şekil 6 Proje Yerini Gösterir Uydu Görüntüsü ................................................................... 31Şekil 7 Tipik Dolgu Kesiti ................................................................................................... 34Şekil 8 Fore Kazıklı Rıhtım Prensip Kesidi ........................................................................ 35Şekil 9 Projeye ait rıhtım uzunlukları .................................................................................. 38Şekil 10 Proje Alanında Bulunan Mevcut Komşu Tesisler (Kaynak:

http://www.tayseb.com/maps/index.html?hl=tr) .........................................45Şekil 11 Proje Alanı Panoramik Görüntüsü ........................................................................ 45

Şekil 12 Faaliyet Alanı ve Çevresini gösterir Fotoğraflar ................................................... 46Şekil 13 Proje Alanının Çevre Düzeni Planındaki Yeri ...................................................... 46Şekil 14 Proje alanının ve korunan alanların gösterildiği uydu görüntüsü ......................... 48Şekil 15 Faaliyet Alanının Karayoluna olan mesafesini gösterir harita .............................. 51Şekil 16Bölgesel Stratigrafik Kesit ..................................................................................... 57Şekil 17 Deprem Haritası .................................................................................................... 58Şekil 18 Seyhan havzası su kalite haritası ........................................................................... 66Şekil 19 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Basınç Değerleri

Grafiği .......................................................................................................... 67Şekil 20 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Aylık Sıcaklık

Değerleri Grafiği.......................................................................................... 68Şekil 21 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (19750–2010) Yağış Değerleri

Grafiği .......................................................................................................... 68Şekil 22 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Nispi Nem Değerleri

Grafiği .......................................................................................................... 69Şekil 23 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Esme Sayılarına Göre

Yıllık Rüzgâr Diyagramı ............................................................................. 70Şekil 24 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Esme Sayılarına Göre

Aylık Rüzgâr Diyagramları ......................................................................... 71Şekil 25 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Esme Sayılarına Göre

Mevsimlik Rüzgar Diyagramları .................................................................72

Şekil 26 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Esme Sayılarına GöreYıllık Rüzgâr Diyagramı ............................................................................. 73Şekil 27 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Esme Hızlarına Göre

Mevsimlik Rüzgar Diyagramları .................................................................74Şekil 28 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Rüzgâr Hızı Grafiği....75Şekil 29 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Fırtınalı ve Kuvvetli

Rüzgârlı Gün Sayısı Değerleri Grafiği ....................................................... 75Şekil 30 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Maksimum Rüzgâr

Hızı Grafiği .................................................................................................. 76Şekil 31 Proje alanının orman alanlarını mesafesini gösterir harita (Kaynak:Orman

Bilgi Sistemi http://orbisgenel.ogm.gov.tr/website/public/genelorbis/) ...... 77

Şekil 32 İskenderun Batimetrisi .......................................................................................... 78Şekil 33 İskenderun Körfezi Sayısal Ağı ............................................................................ 78




XV

Şekil 34 Proje alanı sayısal ağı ............................................................................................ 78Şekil 35 Projenin alanı tipik akıntı yapıları......................................................................... 79Şekil 36 Akıntı Gülleri ve Konumları ................................................................................. 80Şekil 37 Tipik Akıntı Durumları .........................................................................................81Şekil 38 Akıntı Gülleri ve Konumları ................................................................................. 81

Şekil 39 Proje sahası sismik lokasyon haritası .................................................................... 83Şekil 40 Sismik zaman kesiti ve yorumu............................................................................. 84Şekil 41 Sismik zaman kesit ve yorum................................................................................ 85Şekil 42 Yan Taramalı Sonar Mozaik Haritası.................................................................... 85Şekil 43 Deniz tabanından alınan katı madde numunelerinin konumları............................86Şekil 44 Sediment dağılım haritası...................................................................................... 87Şekil 45 Ölçüm yapılan oşinografik istasyonlara ait lokasyon haritası............................... 89Şekil 46 Proje alanında yapının bulunmadığı halde deniz tabanı değişimi......................... 91Şekil 47 Proje alanında yapının planlanması halinde deniz tabanı değişimi....................... 92Şekil 48 Proje alanında yapının planlanması halinde batimerinin değişimi........................ 92Şekil 49 Proje alanında yapının planlanması halinde toplam katı madde taşınımı ............. 93

Şekil 50 Proje alanında yapının planlanması halinde toplam katı maddenin yönseldağılımı ........................................................................................................ 93

Şekil 51 Proje alanında yapının planlanması halinde toplam katı maddenin zamansaldeğişimi........................................................................................................94

Şekil 52 Türkiye’nin Fitocoğrafik Bölgeleri ....................................................................... 95Şekil 53 Proje alanının gösterildiği Türkiye bitki coğrafyası haritası (Kaynak: Doğa

Derneği) ....................................................................................................... 96Şekil 54 Faaliyetin gerçekleştirileceği alana ait görüntü..................................................... 97Şekil 55 Asılı Partiküller Toz Modellemesi ...................................................................... 146Şekil 56 Çöken Toz Diyagramı .........................................................................................147Şekil 57 Asılı Partiküller Toz Modellemesi ...................................................................... 152Şekil 58 Çöken Toz Diyagramı .........................................................................................153Şekil 59 Gürültü Yayılım Grafiği ......................................................................................163Şekil 60İşletme Aşaması İçin Gündüz Saatlerinde Gürültü Yayılım Grafiği .................. 174Şekil 61 Trafik Hacim Haritası.......................................................................................... 177Şekil 62 Proje alanının Yumurtalık Körfezi ve Akyatan’a uzaklığını gösterir uydu

görüntüsü-1 Kaynak:http://www.milliparklar.gov.tr/AnaSayfa/googlearthıkmz.aspx?sflang=tr186

Şekil 63 Proje Alanının Yumurtalık Körfezi ve Akyatan’a uzaklığını gösterir uydugörüntüsü-2 Kaynak: http://geodata.ormansu.gov.tr/3d/indexv5.aspx...... 186

Şekil 64 Halkın Katılımı Toplantısından Görünüm .......................................................... 197




XVI

Ekler Dizini

Ek 1 YerbulduruEk 2 1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Harita ve Etki Alanı HaritasıEk 3 Vaziyet Planı

Ek 4 Uydu GörüntüsüEk 5 Proje Alanına Ait FotoğraflarEk 6 Serbest Bölge Yerleşim PlanıEk 7 İmar Planı Ve Açıklama RaporuEk 8 Hidrografik, Oşinografik, Jeofizik ve Jeolojik Etüd Raporu, Batimetri

Haritaları ile Onay YazısıEk 9 Dalga, Akıntı, Deniz Tabanı Morfolojisi (Kumlanma) ve Çalkantı

Modelleme Çalışmaları RaporuEk 10 Deniz Suyu Kirlilik AnaliziEk 11 Orman İnceleme Değerlendirme FormuEk 12 Çevre Düzeni Planı ve Lejantı

Ek 13 Jeolojik ÇalışmalarEk 14 Diri Fay Haritası ve LejantıEk 15 Bakım Onarım İş ProgramıEk 16 Kira SözleşmesiEk 17 Karayolları 5.Bölge Müdürlüğü Kurum GörüşüEk 18 TAYSEB (Adana Yumurtalık Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş.)

Ulaşım Yolu Kullanımı İle ilgili GörüşüEk 19 TAYSEB (Adana Yumurtalık Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş.) Su

Kullanımı İle ilgili GörüşüEk 20 Meteorolojik Veriler




XVIII

Simgeler ve Açıklamaları

m : metre% : yüzde°C : santigrat derece Al2O3 : Alüminyumoksit

CaCO3 : kalsiyumkarbonatCaO : kalsiyumoksitCd : kadmiyumcm : santimetrecm3 : santimetreküpCO : karbonmonooksitCO2 : karbondioksitCr : kromCu : bakırdk : dakikaFe : demirFe2O3 : Demiroksitgr : gramha : hektarhm3 : hektometreküpK : kelvinkcal : kilo kalorikg : kilogramkm : kilometrekm2 : kilometrekarekW : kilowattkws : kilowattsaatlt : litrem2 : metrekarem3 : metreküpmg : miligram MgO : Magnezyumoksitmm : milimetre Mn : manganez

Ni : nikel Nm3 : normal metreküp NO2 : azotdioksit NO x : azotoksit NTU : bulanıklık birimi pH : sıvı içerisindeki asit ve alkaline yoğunluğunun göstergesiPM : partiküler madde ppm : milyonda bir hacimdeki miktarSiO2 : Silisyumoksitsn : saniyeSO2 : kükürtdioksitSO2 : kükürtoksit Zn : çinko µ : mikron

µg : mikrogram




20

olmaktadır. Bakım onarım için hedeflenen çelik işleme kapasitesi ise yıllık 30.000 tonolmaktadır.

Tersan Tersanesi yerleşiminde kara tarafındaki çelik malzeme stok sahası, ambarkapak imalat sahası ve atölyelerin yer aldığı bölümler olmak üzere deniz tarafında 46x175m ölçüsünde bir ship-lift ve 72x420 m ölçüsünde kuru havuz yer almaktadır. Bu kuruhavuzda VLCC gemiler havuzlanabilecektir. Kuru havuz yanında 1 adet 300 m boyunda veship-lift yanında 2 adet 175 metre boyunda rıhtım bulunmaktadır. Proje kapsamında rıhtımyapımı sırasında kazıklı sistem uygulanacaktır. Söz konusu proje kapsamında karada idaribina, sosyal tesisler ve atölyeler inşa edilecektir. Deniz tarafında ise sahanın batı sınırındabir mendirek, ship-lift, kuru havuz, kreyn yolları ve kızak yapılarının inşasıplanlanmaktadır. Tablo 1’de proje kapsamında yapılması planlanan üniteler ile alanlarıverilmiştir.

Şekil 1 Proje alanına ait vaziyet planı

Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi proje sahası; Adana,Yumurtalık'ta ayrılan tersane yerleri arasında, Beşiktaş ve komşusu Medmarine Tersanesahalarının batısında kalan, denize 519 metre cepheli, karadaki alanı ise 125.000 m2’dir.Faaliyet sahibi tarafından 5/1 ve 5/2 parsel numaralı alan Toros Adana-Yumurtalık SerbestBölgesi Kurucu ve İşleticisi A.Ş. (TAYSEB)’den açık arazi olarak kiralanmıştır. Kirasözleşmesi EK 16 ’da sunulmuştur. Ancak bu alan tesis için yeterli olmadığından denizkısmında doldurma yöntemiyle alan kazanılacaktır. Hazırlanan Dolgu Uygulama İmar Planıile kıyıkenar çizgisinin deniz tarafında toplam 361.000 m2’lik alan ise tersane alanı olarakdüzenlenmiştir. Aşağıda söz konusu proje alanının çevresindeki tesislere göre konumuverilmiştir.




21

Şekil 2 Faaliyet alanının çevresinde yer alan projelere göre konumu (Kaynakhttp://www.tayseb.com/tr/)

Tersane önünde deniz derinliğinin az olması nedeni ile tarama yaparak derinliğinarttırılması durumunda, daha küçük bir alana sahip tersane ortaya çıkacağı için, dolguyaparak ilerlemek ve yeterli derinliğe ulaşmak daha avantajlı görülmektedir. Bu sebepleproje kapsamında dip taraması yapılmayacaktır. Yapılacak dolgular sırasında, komşutersanelerin faaliyetlerini engellemeyecek ve onların da benzer dolguları yapmasına imkan

tanıyacak bir şekilde hareket edilecektir. Onarım yapılacak gemileri ve tersaneyi Akdeniz'indalgalarından koruyabilmek için tersanenin önünde 547 m uzunluğunda bir dalgakıranyapılacaktır (Söz konusu dalgakıran yapısı kıyı kenar çizgisinden itibaren ölçüldüğünde1502 m’dir). Söz konusu dalgakıranın konumu Ek 5’te yer alan Genel Vaziyet Planındagösterilmiştir.

Proje kapsamında Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi İnşaat MühendisliğiBölümü tarafından Dalga, Akıntı, Deniz Tabanı Morfolojisi (Kumlanma) Ve ÇalkantıModelleme Çalışmaları Raporu hazırlanmış olup EK 9’da sunulmaktadır.

Adana ili, Yumurtalık ilçesindeki serbest bölge sınırları içinde kurulması planlananTersanede, bölgede bulunan ve gün geçtikçe çoğalan Botaş, Doğu Akdeniz ve İskenderun

gemi trafiğindeki gemilerin onarımlarının yapılması amaçlanmaktadır.

Tersanede bulunacak 46x175 m ölçüsünde bir ship-lift ve 72x420 m ölçüsünde kuruhavuzda ULLC (ultra large crude carrier) ve VLCC (very large crude carrier) gemilerdedahil her tür (konteyner, tanker, cevher gemisi vb.) gemi inşa edilebilecek, bakım-onarımıyapılabilecektir. Onarım işinde %100 doluluğa ulaşıp, yıllık 90-100 gemi onarımınaerişilmesi planlanmaktadır.




22

Proje alanının gösterildiği yer bulduru haritası Ek 1'de, 1/25.000 Ölçekli TopoğrafikHarita Ek-2’de, vaziyet planı Ek-3’te, uydu fotoğrafları Ek-4’te, proje alanını gösterirfotoğraflar Ek-5’te, verilmiştir.

Dünya ülkelerinde ticaretin önemli bir kısmı deniz yolları ile yapılmaktadır.Gelişmiş ülkelerin uyguladığı stratejilere bakıldığında, gemi inşa sanayi daima hayati önemtaşıyan ekonomik refahın sağlanmasında ve savunma konusunda önemli rol oynayan birsanayi dalı olarak görülmektedir.

Ülkemizde ilk tersane Osmanlı İmparatorluğu döneminde 1390 yılında Gelibolu’dakurulmuştur. Daha sonra 1455 yılında İstanbul Haliç’te Haliç Tersanesi kurulmuş olupzamanının en büyük tersanesi haline gelmiştir.

Cumhuriyet dönemindeki tersanelerimiz faaliyetlerini genel itibariyle İstanbulBoğazı ve Haliç çevresinde sürdürmüş olup, ilk ciddi tersane bölgesi İstanbul – Tuzla’dakurulmuştur. Halen faaliyetini sürdürmekte olan tersaneler ile proje ve imalat aşamasındakitersane alanları aşağıdadır:

- Tuzla Tersane Alanı- Çanakkale Biga İÇDAŞ Tersanesi

- Yalova Altınova Tersaneler Alanı

- Kocaeli Serbest Bölgesi Tersaneler Alanı

- Ordu – Ünye Tersane Alanı

- Kastamonu – Cide Tersanesi

- Samsun Tersane Alanı

- Karadeniz Ereğlisi Tersane Bölgesi

- İzmir Gemi Söküm Bölgesi

- Yeniköy / Kocaeli UM Deniz Sanayi A.Ş.

- Adana Ceyhan Serbest Bölgesi Tersaneler Alanı

Gerek dünyada deniz ticaret filosuna sahip ülkeler arasında en üst sıralarda yer alankomşumuz Yunanistan’ın sahip olduğu gemilerin bakım - onarım ihtiyaçları ile yeni gemiinşa talepleri, gerekse Suriye ve İsrail’in talepleri ve Süveyş Kanalını kullanan gemiler ileBakü - Ceyhan boru hattının faaliyete geçmesiyle Akdeniz Bölgesi’nde yeni gemi inşa vebakım - onarım ihtiyacına cevap verebilecek yeni tersanelerin mevcudiyeti, Türkiye gemiinşa ve bakım - onarım sanayi sektörünün pazar payını arttıracak ve ekonomimizi olumlu

yönde etkileyecektir.Bütün ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de tersanelerin gemi inşaa faaliyetleri dünya

arz-talep dengesine paralel olarak yürümektedir. Başlangıçta Türk Deniz Ticaret filosununihtiyaçlarını karşılamak üzere faaliyet gösteren özel sektör tersaneleri günümüzde baştaAvrupa ülkeleri olmak üzere, Dünya ülkeleri arasında kendini teknolojik yöndenkanıtlayarak büyük ihracat potansiyeli kazanmıştır. Türkiye tersaneleri 2002-2008 yıllarıarasında inşa ettiği gemilerin çoğunu ihraç amaçlı inşa etmiştir. Bu gemilerin tamamına




23

yakını Avrupa Birliği ülkelerine ihraç edilmiştir. Tersanelerimiz 2002’de 488 Milyon dolarihracat yapmışken, 2008’de 2 Milyar 500 Milyon dolarlık ihracat rakamı aşılmıştır.

Reel sektörde, ağır sanayi kimliğine sahip Gemi İnşa Sanayii; desteklendiği vegeliştirildiği bütün ülkelerde önemli bir istihdam potansiyeli yaratan yoğun bir sektördür.Aynı zamanda;

• Döviz ikame eden,

• Beraberinde yan sanayii sürükleyen,

• Yabancı sermayeyi davet eden,

• Teknoloji transferini cezbeden,

• Ülke savunmasma hizmeti nedeniyle stratejik önem taşıyan,

• Deniz Ticaret Filosunu destekleyen,

• Diğer sektörlere nazaran yan sanayii ile birlikte 1'e 6 oranında istihdam

sağlayan emek yoğun bir sektördür.Gemi inşa sanayinin, önemli bir iş gücü ve büyük oranda yan sanayiye gereksinim

duyduğu göz önünde bulundurulursa; başta demir-çelik ve makine imalat sanayi olmaküzere bir çok sanayi dalı, gemi inşa sanayinin gelişmesine paralel olarak gelişme göstererekülkemiz ekonomisine katkı sağlamakta ve bölgesel gelişmede önemli rol oynamaktadır.Tersane yatırımları büyük istihdam oluşturması nedeniyle ülkemiz açısından önde gelenprojeler arasında yerini almaktadır. 1’e 6 oranında istihdam sağlayan tersanelerimizdedoğrudan istihdam edilen personel sayılarının yıllara göre dağılımı aşağıda sunulmuştur.

Şekil 3 Tersanelerimizde istihdam edilen personel sayılarının yıllara göre dağılımı

(Kaynak:GİSBİR)

Proje alanı Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde yer almaktadır. Genel olarakserbest bölgeler; ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idaridüzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı, sınai ve ticari faaliyetler için dahageniş teşviklerin tanındığı ve fiziki olarak ülkenin diğer kısımlarından ayrılan yerler olaraktanımlanabilir. 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu'nda serbest bölgelerin kurulması veişletilmesindeki temel amaçlar; ihracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek, doğrudanyabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak, işletmeleri ihracata yönlendirmek veuluslararası ticareti geliştirmek olarak sıralanmıştır. Bulundukları ülke ekonomilerine




24

sağladıkları katkıların yanında, esnek ve çağdaş idari yapılarıyla dış ticarete yönelmekisteyen firmalara modern ve gelişmiş bir yatırım ortamı sağlayan serbest bölgeler lojistikmerkezler olarak ülkemizde de önemlerini artırmaktadırlar.1

Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi’nin faaliyete geçmesiyle birlikteülkemiz denizciliği ile bölge ekonomisine artı değer kazandırılacak, bölgede gemi inşa vebağlı sektörlerde yeni istihdam sahaları oluşturulacak, istihdam sağlanacak, gemi inşataleplerine cevap verilecek ve gemilerin bakım-onarım ihtiyaçlarının giderilmesikolaylaşacaktır.

İnşaat aşamasında 50 kişinin ve işletme aşamasında 500 kişinin istihdam edilmesiplanlanmaktadır. Çalışacak personel öncelikle en yakın yerleşim birimlerinden tedarikedilecektir. Dolayısıyla işletme süresince sağlanacak istihdam sebebiyle yöre ekonomisineolumlu katkılar olacaktır.

Faaliyetin inşaat ve işletme aşamalarında yapılacak malzeme alımı ve diğerhizmetler sırasında bölgede bir canlılığın oluşması beklenmektedir. Kurulacak tersane ileAkdeniz Bölgesi ekonomisine katkıda bulunulacak, istihdam sağlanacak, gemi inşataleplerine cevap verilecek ve gemilerin bakım-onarım ihtiyaçlarının giderilmesikolaylaşacaktır. Ayrıca; ülkemiz denizciliği ile bölge ekonomisine artı değer kazandırılacakve bölgede gemi inşa ve bağlı sektörlerde yeni istihdam sahaları oluşturulacaktır.

Projenin inşaat aşamasında sadece gün ışığında çalışılabileceğinden günde 10 saat,haftada 7 gün, yılda ortalama 360 gün çalışılması planlanmaktadır. Projenin işletmeaşamasında ise günde 3 vardiya üzerinden 24 saat, yılda 365 gün çalışılmasıplanlanmaktadır.

1.2. Projenin Teknik Kapasitesi

Tersan Tersanecilik Taşımacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından faaliyetegeçirilecek Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesinde bulunacak olan 46x175m ölçüsünde bir ship-lift ve 72x420 m ölçüsünde kuru havuzda ULLC (ultra large crudecarrier) ve VLCC (very large crude carrier) tipindeki gemilerde dahil her tür (konteyner,tanker, cevher gemisi vb.) gemi inşa edilebilecek, bakım-onarımı yapılabilecektir. Onarımişinde %100 doluluğa ulaşıp, yıllık 90-100 gemi onarımına erişilmesi planlanmaktadır.Ayrıca sektörel gelişmeler ve ihtiyaçlar doğrultusunda havuzda ara kapak kullanmaksuretiyle onarım işiyle beraber yeni inşa faaliyetleri de hedeflenmektedir. Projeye ait bakım-onarım iş programı EK-15’te sunulmaktadır.

Yapılması planlanan proje ile kurulacak tersanede, gemi inşa hizmeti ve bakımonarım hizmeti verilmesi planlanmaktadır. Tersanede her tür (konteyner, tanker, cevher

gemisi vb.) gemi inşa edilebilecek, bakım-onarımı yapılabilecektir. Proje kapsamında aynıanda 4 adet gemi inşaatı yapılabilecek ve 8 adet gemi tersaneye yaklaşabilecektir.Tersaneye ait bakım-onarım kapasitesi 2.000.000 DWT/Yıl (90-100 Adet/Yıl), yeni gemiinşa kapasitesi 1.200.000 DWT/Yıl (4 Adet/Yıl), inşa edilecek en büyük gemi boyutu vetonajı 300.000 dwt olup, bakım-onarımı yapılabilecek en büyük gemi boyu ve tonajı300.000 dwt olacaktır. Bu sayede bir yılda işlenebilecek çelik kapasitesi 120.000 ton

1 TAYSEB




25

olmaktadır. Bakım onarım için hedeflenen çelik işleme kapasitesi ise yıllık 30.000 tonolmaktadır.

1.2.1. Tersane Toplam Alanı, Kapalı Alanı, Açık Alanı (m2 olarak)

Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi proje sahası; Adana,

Yumurtalık'ta ayrılan tersane yerleri arasında, Beşiktaş ve komşusu Medmarine Tersanesahalarının batısında kalan, denize 519 metre cepheli, karadaki alanı ise 125.000 m2’dir.Faaliyet sahibi tarafından 5/1 ve 5/2 parsel numaralı alan Toros Adana-Yumurtalık SerbestBölgesi Kurucu ve İşleticisi A.Ş. (TAYSEB)’den açık arazi olarak kiralanmıştır. Kirasözleşmesi EK 16 ’da sunulmuştur. Ancak bu alan tesis için yeterli olmadığından denizkısmında doldurma yöntemiyle alan kazanılacaktır. Hazırlanan Dolgu Uygulama İmar Planıile kıyıkenar çizgisinin deniz tarafında toplam 361.000 m2’lik alan ise tersane alanı olarakdüzenlenmiştir. Aşağıda söz konusu proje alanının çevresindeki tesislere göre konumuverilmiştir.

Tersan Tersanesi yerleşiminde kara tarafındaki çelik malzeme stok sahası, ambarkapak imalat sahası ve atölyelerin yer aldığı bölümler olmak üzere deniz tarafında 46x175m ölçüsünde bir ship-lift ve 72x420 m ölçüsünde kuru havuz yer almaktadır. Bu kuruhavuzda VLCC gemiler havuzlanabilecektir. Kuru havuz yanında 1 adet 300 m boyunda veship-lift yanında 2 adet 175 metre boyunda rıhtım bulunmaktadır. Proje kapsamında rıhtımyapımı sırasında kazıklı sistem uygulanacaktır. Söz konusu proje kapsamında karada idaribina, sosyal tesisler ve atölyeler inşa edilecektir. Deniz tarafında ise sahanın batı sınırındabir mendirek, ship-lift, kuru havuz, kreyn yolları ve kızak yapılarının inşasıplanlanmaktadır. Aşağıda proje kapsamında yapılması planlanan üniteler ile alanlarıverilmiştir.

Tablo 1 Projeye ait kapalı ve açık alan büyüklükleri

Bölüm Adet Boyut Alan

Güvenlik Binası 1 adet 5x10 50 m2

Oto Park 1 adet 44x49 2156 m2

İdari Bina 1 adet 20x40x18h 800 m2

İşçi Binası 2 adet 25x30x18h 1500 m2

Ön raspa boya atölyesi 1 adet 10x80x8-9h 800 m2

Elektrik, armador, güverte onarım,makine onarım, talaşlı imalat, teçhizatimalat, boru imalat atölyeleri

7 adet 50x18x13h 6300 m2

Gemi onarım atölyeleri 4 adet 25x50x13h 5000 m2

Blok raspa boya 2 adet 35x100x18h 7000 m2

Kesme-eğme, profil hazırlama, önimalat

6 adet 25x150 22,500 m2

Eğimli blok imalat, panel hattı 1 adet 25x175 4375 m2

Panel ve ayrı mamul stok alanı 1 adet 26x200 5200 m2

2x25t vinç ve sahası 1 adet 26x200 5200 m2

2x100t vinç ve sahası 4 adet 46x700 ve 1 adet 76x1000Sırası ile 32.200 m2 ve76.000 m2

Yarıçap 50 m. jib kreyn ve sahası 3 adet

Ø 100x700 ve 2 adet Ø

100x1000




27

1.2.11. Hangi tür Gemilerin İnşası veya Bakım-Onarımının Yapılabileceği

Tersan Tersanecilik Taşımacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından faaliyetegeçirilecek Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesinde bulunacak olan 1 adet 72m enindeki kuru havuzda ULLC (ultra large crude carrier) ve VLCC (very large crudecarrier) tipindeki gemilerde dahil her tür (konteyner, tanker, cevher gemisi vb.) gemi inşaedilebilecek, bakım-onarımı yapılabilecektir. Onarım işinde %100 doluluğa ulaşıp, birhavuzda yıllık 90-100 gemi onarımına erişerek onarımda aranan ve güven duyulan birtersane haline gelmek hedeflenmektedir. Ayrıca sektörel gelişmeler ve ihtiyaçlardoğrultusunda havuzda ara kapak kullanmak suretiyle onarım işiyle beraber yeni inşafaaliyetleri de hedeflenmektedir.

1.2.12. Yatırıma Başlama Tarihi

Gerekli izinlerin alınmasıyla yatırıma başlanması planlanmaktadır.

1.2.13. Projenin İnşaat ve İşletme Süresi

Faaliyete geçirilecek Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi’nin 3.

yılında çalışmaya başlaması planlanmaktadır. Projenin ekonomik ömrü 30 yıl olarakplanlanmaktadır; ancak süre sonunda yapılacak değerlendirmeler ve sürekli bakımteknolojik yenileme gibi etkilerle bu süre uzatılabilecektir.

1.2.14. İstihdam Durumu (inşaat ve işletme)

Tersane projesinin inşaat aşamasında 50 kişinin ve işletme aşamasında ise 500kişinin istihdam edilmesi planlanmaktadır.

1.3. Proje Kapsamındaki Faaliyet/Hizmet Ürünleri, Özellikleri, Konumu (projekapsamındaki tüm ünitelerin proje alanı içindeki konumlarının projenin iskandillivaziyet planı üzerinde gösterimi yapılmalı, kıyı-kenar çizgisi işaretlenmeli, koordinat

bilgileri (coğrafik ve saat yönünde sıralı*) işlenmeli, bu üniteler için belirlenen kapalıve açık alan büyüklükleri, binaların kat adetleri ve yükseklikleri verilmelidir), Her BirÜnitede Yapılacak İşlemlerin ve Proje Kapsamında Verilecek HizmetlerinAçıklanması, Proses Akım Şeması

Yapılması planlanan proje ile kurulacak tersanede, gemi inşa hizmeti ve bakımonarım hizmeti verilmesi planlanmaktadır. Tersanede her tür (konteyner, tanker, cevhergemisi vb.) gemi inşa edilebilecek, bakım-onarımı yapılabilecektir. Proje kapsamında aynıanda 4 adet gemi inşaatı yapılabilecek ve 8 adet gemi tersaneye yaklaşabilecektir.Tersaneye ait bakım-onarım kapasitesi 2.000.000 DWT/Yıl (90-100 Adet/Yıl), yeni gemiinşa kapasitesi 1.200.000 DWT/Yıl (4 Adet/Yıl), inşa edilecek en büyük gemi boyutu vetonajı 300.000 dwt olup, bakım-onarımı yapılabilecek en büyük gemi boyu ve tonajı300.000 dwt olacaktır. Bu sayede bir yılda işlenebilecek çelik kapasitesi 120.000 tonolmaktadır. Bakım onarım için hedeflenen çelik işleme kapasitesi ise yıllık 30.000 tonolmaktadır.

Tersanede bulunacak olan bir adet 72 m enindeki havuzda ULLC (ultra large crudecarrier) ve VLCC (very large crude carrier) tipindeki gemilerde dahil muhtelif ebat vetiplerdeki gemilerin onarımı mümkün olacaktır. Onarım işinde %100 doluluğa ulaşıp, yıllık90-100 adet gemi onarımına erişilerek, onarımda aranan ve güven duyulan bir tersanehaline gelmek hedeflenmektedir. Ayrıca sektörel gelişmeler ve ihtiyaçlar doğrultusundahavuzda ara kapak kullanmak suretiyle onarım işiyle beraber yeni inşa faaliyetleri dehedeflenmektedir.




28

Proje kapsamında yapılacak kıyı yapıları vaziyet planı üzerinde gösterilmiştir. (Bkz.Ek-3) Ayrıca proje kapsamında kurulması planlanan ünitelere ait açık ve kapalı alanbüyüklükleri Bölüm 1.2.1.’de sunulmuştur.

Tersanede 46x175 m ölçüsünde bir ship-lift ve 72x420 m ölçüsünde kuru havuz yeralmaktadır. İş ve malzeme akışı karadan (karayolundan) denize doğrudur. Buna bağlı olaraküretimdeki parçalar da karadan denize doğru büyümekte ve ağırlaşmaktadır. Tekil parçalar,ön imalatlar, panel imalatları karaya yakındır.

Tersane yapılan dolgular ile yeterli alan sahip olacağı için tüm faaliyetler, tersaneiçerisine yerleştirilmiştir. Boru ve teçhiz imalatı, saç ve profillerin üretim öncesi raspalanıp,boyanması, ambar kapak imalatı tersane içerisinde yer almaktadır. Böylelikle tersane esnekve çabuk reaksiyon verebilme özelliğine sahip olacaktır. İleride kapasitenin artması iletechiz, ambar kapak ve boru imalatları için dış tedarik kullanılabilir. Ambar kapak imalathattında gerekirse onarıma gelen geminin ambar kapakları gemiden alınarak onarılabilir.Kapalı atölyeler ve diğer çalışma alanları hem conversion (mevcut geminin boyununarttırılması), hem de onarıma hizmet verecek şekilde kullanılabilecektir. Örneğin boru

imalat atölyesinde bu amaçla plazma ve oxyfuel bir robot ile boru kesme tezgahı yer alacakve onarıma gelen geminin boruları kolaylıkla yenilenebilecektir.

Yeni inşa için gerekli, blok boya atölyeleri yeni inşada kuru havuz öncesi bloklarınraspalanıp, boyanması yanı sıra onarımda değişimi yapılacak perde, blok, dilim gibiparçaların raspalanıp boyanmasına da hizmet ederek, havuzda daha zor şartlardaki boyaişleri de azaltılabilecektir. Blok boya atölyeleri yeni inşaya geçilecek zamana kadarbekletilebilir.

Kuru havuz yanında 1 adet 300 m boyunda ve ship-lift yanında 2 adet 175 metreboyunda rıhtım bulunmaktadır. Proje kapsamında rıhtım yapımı sırasında kazıklı sistemuygulanacaktır. Gemilerin yüzer vaziyetteki onarım ve teçhizleri bu rıhtımlarda

yapılacaktır. Yapılması planlanan proje ile kurulacak tersanede, gemi inşa hizmeti ve bakım

onarım hizmeti verilmesi planlanmaktadır. Tersanede her tür (konteyner, tanker, cevhergemisi vb.) gemi inşa edilebilecek, bakım-onarımı yapılabilecektir. Proje kapsamında aynıanda 4 adet gemi inşaatı yapılabilecek ve 8 adet gemi tersaneye yaklaşabilecektir.Tersaneye ait bakım-onarım kapasitesi 2.000.000 DWT/Yıl (90-100 Adet/Yıl), yeni gemiinşa kapasitesi 1.200.000 DWT/Yıl (4 Adet/Yıl), inşa edilecek en büyük gemi boyutu vetonajı 300.000 dwt olup, bakım-onarımı yapılabilecek en büyük gemi boyu ve tonajı300.000 dwt olacaktır. Bu sayede bir yılda işlenebilecek çelik kapasitesi 120.000 tonolmaktadır. Bakım onarım için hedeflenen çelik işleme kapasitesi ise yıllık 30.000 ton

olmaktadır. Onarım işinde %100 doluluğa ulaşıp, yıllık 90-100 gemi onarımına erişerekonarımda aranan ve güven duyulan bir tersane haline gelmek hedeflenmektedir. Ayrıcasektörel gelişmeler ve ihtiyaçlar doğrultusunda havuzda ara kapak kullanmak suretiyleonarım işiyle beraber yeni inşa faaliyetleri de hedeflenmektedir. Aşağıda gemi bakım-onarım işi ve yeni gemi inşa işine ait iş akım şemaları verilmiştir.

Bakım onarım işine ait iş akım şeması aşağıda sunulmaktadır. Bakım onarım iş programı EK-15’te sunulmaktadır.




29

Şekil 4 Bakım Onarım İşine Ait İş Akım Şeması

Ortalama bir geminin onarımı ile ilgili ana adımlar ve süreleri a ş a ğ ıdaki gibidir:

o Onarılacak gemi anlaşması, iş planları yapılması : 5 gün

o Çelik ve diğer yenilenecek elemanların hazırlanması, üretimi : Çelik miktarınabağlı 50 ton/gün-gemi gibi bir değere ulaşılabilir.

o Onarıma gelen geminin tersanede kaldığı toplam süre : 18 gün

o Geminin havuz öncesi, rıhtımda kaldığı süre : 5 gün

o Geminin havuzda kaldığı süre : 8 gün

o Geminin havuz sonrası, rıhtımda kaldığı süre : 5 gün Rıhtım ve havuzlarda yapılacak i şlerin detayları:

o Geminin rıhtıma alınması : 1 gün

o Rıhtımda su üstü (on float) işlere başlanması, sökülecek ekipmanların

o atölyelere nakli: 4 gün

o Geminin havuza alınması: 1 gün

o Havuzdaki sıcak (kaynaklı) işler : 4 gün

o Havuzdaki boru, valf, ekipman, makine, dümen v.s. onarım ve değişimleri,

o havuzdaki raspa ve boya işleri : 5 gün




30

o Rıhtıma veya havuz bordosuna geçiş ve onarımlara devam : 4 gün

o Teslim : 1gün

Yeni Gemi İ n ş a i şlemi ile ilgili i ş akım şeması ve detay bilgiler a ş a ğ ıda sunulmaktadır:

Açık ve kapalı stok alanında istiflenecek olan sac ve profiller, hazırlanan projelereuygun olarak CNC kesim tezgahlarında kesilecektir. CNC kesim tezgahlarında kesilen sacve profil gerektiği takdirde, pres atölyelerinde yüksek tonajlı hidrolik preslerde büküm veşekillendirme işlemine tabi tutulacaktır. Kesilen sac ve profillerin kenarları taşlama kineleriile düzeltilebilecektir. Ön imalat atölyesinde; alt küçük parçacıkların ve ufak boyutluparçacıkların imalatı yapılacaktır.

Kesilerek şekil verilen sac ve profiller kaynak ile birleştirilerek panel halinegetirilecek, paneller birleştirilerek blok oluşturulacaktır. Blok imalat atölyelerindeoluşturulan bu bloklar vinçlerle kuru havuza taşınarak kuru havuz üzerinde birleştirilecektir.Kuru havuzda, geminin elektrik kabloları, boruhattı, ısıtma, mobilya, jeneratör, şaft,

pervane gibi mekanik donanım işleri yapılacaktır. İnşa edilen gemiler, geminin sürtünmekuvvetini yenerek hareket etmesini sağlayacak şekilde eğimli olarak inşa edileceğindendenize kolayca indirilebilecektir. İnşa edilen gemilerin donatımı rıhtımda yapılacaktır.Aşağıda yeni gemi inşa işine ait iş akım şeması yer almaktadır.

Şekil 5 Yeni Gemi İnşa İşine Ait İş Akım Şeması




32

6o’lik UTM Koordinatları Coğrafik Koordinatlar

26. Nokta 767741 4090602 36.0052644 36.9218866

27. Nokta 767837 4090455 36.0062888 36.9205360

28. Nokta 767828 4090450 36.0061861 36.9204936

29. Nokta 767733 4090596 36.0051726 36.9218348

30. Nokta 767694 4090571 36.0047265 36.9216209

31. Nokta 767790 4090425 36.0057512 36.9202793

32. Nokta 767781 4090419 36.0056482 36.9202279

33. Nokta 767686 4090566 36.0046351 36.9215781

34. Nokta 767601 4090511 36.0036626 36.9211071

35. Nokta 767765 4090259 36.0054122 36.9187921

36. Nokta 767753 4090252 36.0052752 36.9187325

37. Nokta 767751 4090256 36.0052542 36.9187690

38. Nokta 767690 4090216 36.0045562 36.9184263

39. Nokta 767693 4090212 36.0045884 36.9183894

40. Nokta 767654 4090186 36.0041420 36.9181664

41. Nokta 767909 4089802 36.0068650 36.9146372

42. Nokta 767915 4089798 36.0069309 36.9145995

43. Nokta 767929 4089782 36.0070822 36.9144515

44. Nokta 767938 4089763 36.0071764 36.9142779

45. Nokta 767939 4089741 36.0071798 36.9140796

46. Nokta 767932 4089721 36.0070942 36.9139015

47. Nokta 767920 4089704 36.0069537 36.9137519

48. Nokta 767902 4089693 36.0067480 36.9136580

49. Nokta 767881 4089688 36.0065108 36.9136190

50. Nokta 767860 4089691 36.0062764 36.9136519

51. Nokta 767841 4089700 36.0060666 36.9137383

52. Nokta 767827 4089716 36.0059153 36.9138863

53. Nokta 767819 4089735 36.0058324 36.914059754. Nokta 767818 4089757 36.0058289 36.9142580

55. Nokta 767818 4089757 36.0058289 36.9142580

56. Nokta 767455 4090324 36.0019596 36.9194652

57. Nokta 767448 4090343 36.0018879 36.9196382

58. Nokta 767107 4090882 35.9982548 36.9245870

59. Nokta 767105 4090886 35.9982338 36.9246235

60. Nokta 767102 4090892 35.9982023 36.9246784

61. Nokta 767100 4090898 35.9981820 36.9247330

62. Nokta 767098 4090905 35.9981620 36.9247966

63. Nokta 767097 4090913 35.9981536 36.9248689

64. Nokta 767097 4090921 35.9981565 36.9249409

65. Nokta 767098 4090930 35.9981709 36.925021666. Nokta 767101 4090940 35.9982080 36.9251108

67. Nokta 767105 4090949 35.9982560 36.9251907

68. Nokta 767107 4090953 35.9982799 36.9252261

1.4. Projenin Fiziksel ve Teknik Özellikleri

Projenin fiziksel ve teknik özellikleri aşağıdaki başıklar altında detaylandırılmıştır.

1.4.1 Proje Kapsamında Yapılacak Dolgunun Amacı, Özellikleri, Boyutları(kaplayacağı Alan (m2), Hacim (m3)), Dolgu Yapım Tekniği)

Proje kapsamında faaliyet sahibi tarafından 5/1 ve 5/2 parsel numaralı alan TorosAdana-Yumurtalık Serbest Bölgesi Kurucu ve İşleticisi A.Ş. (TAYSEB) ‘den açık arazi




33

olarak kiralanmıştır. Kira sözleşmesi EK-16 ’da sunulmuştur. Ancak bu alan gerekli tesisiçin yeterli olmadığından deniz kısmında doldurma yöntemiyle alan kazanılacaktır.Hazırlanan Dolgu Uygulama İmar Planı ile kıyıkenar çizgisinin deniz tarafında toplam361.000 m2’lik alan ise tersane alanı olarak düzenlenmiştir. (Bkz Ek.3). Doldurma işlemiiçin yaklaşık 3.375.000 m3 dolgu malzemesi kullanılacaktır.

Tersane için gerekli zemin taşıma gücünü sağlayabilecek, jeolojik, jeoteknik, zeminetüd raporu bilgileri ışığında mümkün ve yapılabilir yöntemlerden herhangi biri ile zeminiyileştirilmesi ve dolgu işlemi yapılacaktır.

Dolgu faaliyeti sırasında öncelikle dolgu sahasının dış kenarı doldurulacak ve dolgudalga etkilerine karşı anroşman taşları ile korunacaktır. Oluşturulan dış sınırın altında vedolgu tarafında gerektiği kadar granüler filtre kullanılacak ve bunun sonucunda hiçbirşekilde dolgu malzemesi denize yayılmayacaktır. Bu işlemden sonra iç tarafta yapılmış olanhavuzu doldurmak sureti ile dolgu işlemi tamamlanacaktır.

Yapılacak dolgu işlemleri, ağırlıklara ve boya göre, kategoriler halindegerçekleştirilecek, dolgu alanı üzerine saha betonu kaplanacaktır.

Faaliyet kapsamında yapılacak dolgu işlemi sırasında uygulanacak iş akım şemasıaşağıda verilmektedir.

Dolgu alanının dış kenarının anroşman malzeme ile çevrelenmesi

Anroşman malzeme altına granüler filtre uygulanması

Oluşan havuzun dolgu malzemesi ile doldurulması

Doldurulan alan üzerinin beton ile kaplanması

1.4.2. Kullanılacak Dolgu Malzemesinin Özellikleri (kayaç cinsleri, minerolojik,fiziksel ve kimyasal özellikleri vb.), Miktarı (m3 ve ton), Analiz Sonuçları (denizsuyuna dayanıklılık vb.), Dolgu Malzemesi ve Proje Kapsamında Kullanılacak DiğerMalzemelerin Deniz Ortamı ile Kısa-Orta-Uzun Vadede Etkileşimi, Korozyona KarşıDayanıklılığı, Gerekli Çizimler (detay görünüşler, en/boy kesitler vb., DLH TeknikŞartnamesinde belirtilen standartlara uygunluğu vb. özellikleri hakkında bilgiverilmelidir)

Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi 125.000 m² geri alana sahipolacaktır; ancak bu alan tesis için yeterli olmadığından deniz kısmında doldurma

yöntemiyle alan kazanılacaktır. Hazırlanan Dolgu Uygulama İmar Planı ile kıyıkenarçizgisinin deniz tarafında toplam 361.000 m2’lik alan ise tersane alanı olarakdüzenlenmiştir. Doldurma işlemi için yaklaşık 3.375.000 m3 dolgu malzemesikullanılacaktır.

Dolgu sırasında kullanılacak malzemelerin faaliyet sahibi tarafından tespit edilecekÇED Olumlu Belgesi ya da ÇED Gerekli Değildir Belgesi bulunan uygun bir taş ocağındansağlanacaktır.

Dolgu yapılacak deniz alanında meydana gelebilecek bulanıklaşma, sedimentlerindağılarak sığlaşmaya neden olması gibi sorunları en aza indirmek için dolgu alanıperdelenecek ve daha sonra doldurma işlemine başlanılacaktır. Bu perdeleme kayalarla

yapılacak anroşman şeklinde olacaktır. Perdeleme amaçlı yapılacak bu anroşman, dolguyapılacak alanın sınırlarında yapıldıktan sonra kıyı kenar çizgisi ile bu sınır arası




34

doldurulacaktır. Böylece denizde olabilecek etki en aza indirilecek; malzemenin deniziçerisinde yayılarak dağılmasına ve sığlaşmaya sebep olmasına engel olunacaktır.

Dolgu malzemesi olarak kullanılacak malzemeler; sert masif ve sık kristallerdenteşekkül etmiş, aşınma, don, su ve hava etkilerine karşı dayanıklı, absorbsiyon özelliğiolmayan, çatlak ve kırık olmayan taşlar olacaktır. Faaliyette kullanılacak olan dolgumalzemesinin ortamla uyum sağlayabilmesi için yörenin doğal kayacı olmasına, su emme-çözünme değerlerinin düşük olmasına dikkat edilecek, malzemenin mineralojik, kimyasalve fizikokimyasal özelliklerinin denizin mevcut yapısını bozmayacak, deniz ortamındaçözünmeyecek özellikte olmasına, ağır metal içermemesine T.C. Ulaştırma, Denizcilik veHaberleşme Bakanlığı, Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü (mülga DLHİ), Liman veDeniz İnşaatları Genel Teknik Şartnamesi’nde belirtilen özelliklere uygun olmasına dikkatedilecektir.

Su ortamının dolgu bünyesine sızması, taneler arasındaki sürtünme mukavemetiniazaltacak, dolgunun stabilitesinin bozulmasına sebep olabilecektir. Bu nedenle dolgudakullanılacak olan malzeme deniz suyunun kirlenmesine sebep olmayacak, dış etkenlerle

bozulmaya ve ayrışmaya uygun marnlı ve şistli kayalar olmayacaktır. Dolgu malzemesiolarak kullanılacak malzemeler; sert masif ve sık kristallerden teşekkül etmiş, aşınma, don,su ve hava etkilerine karşı dayanıklı, absorbsiyon özelliği olmayan, çatlak ve kırık olmayantaşlar olacaktır.

Deniz tarafında yapılacak dolgu işlemine ve rıhtıma ait prensip detay kesitleraşağıda verilmiştir.

Şekil 7 Tipik Dolgu Kesiti




35

Şekil 8 Fore Kazıklı Rıhtım Prensip Kesidi

Faaliyet kapsamında arazinin hazırlanması, yapılacak olan dolgu işlemlerinde veişletme aşamasında çevresel ve teknolojik açıdan modern ekipman ve yöntemlerkullanılacaktır.

Taş ocağından alınarak faaliyet alanına getirilen dolgu malzemesi alanda herhangibir depolama işlemi yapılmadan kontrollü bir şekilde kademeli olarak denize boşaltılacaktır.

Dolgu işlemi sırasında dolgu malzemesinin deniz içerisinde yayılarak bulanıklılıkoluşturmaması, deniz içerisinde yayılmaması ve deniz kirliliğine neden olmaması içinanroşman gibi yapısal önlemler alınacaktır.

Dolgu işlemine ait detaylar aşağıda belirtilmiştir.

o Deniz içinde taş dolgu seddeler dolgu sınırları boyunca yapılacaktır.

o İlerde rıhtım yapılmasını sağlamak üzere, dolgu sınırlarının yeterince ve gereğincedışından geçici olarak taş dolgu seddesi ve tercihen taş tahkimat yapılacaktır.

o Taş dolgu seddelerle 3 yandan korunmuş alanın içi uygun malzeme ile doldurulacakve bu doldurulmuş alanda gerekli zemin güçlendirilmesi yapılacaktır.

o Rıhtım inşaatı (muhtemelen kesişen veya teğet fore kazık sistemiyle) yapılacaktır.

o Geçici olarak yapılmış taş dolgu seddeler kazılarak kaldırılacak ve rıhtım önleri

projedeki kotlarına uygun şekilde düzenlenecektir.




36

Faaliyet kapsamında yapılacak inşaat çalışmaları sırasında ve işletme aşamasındaiskelede kullanılacak makine ve ekipman listesi aşağıdaki tablolarda verilmektedir.

Tablo 3 İnşaat Aşamasında Kullanılacak Makine ve Ekipman Listesi

Makine ve Ekipman Adı Adet

Ekskavatör 2Silindir 1Vinç 1

Kamyon 6Beton Pompası 1Beton Mikseri 2

Fore Kazık Makinesi 1Çakma Kazık Makinesi 1

Kaynak Makinesi 4Servis Botu 1Römorkör 1

Tablo 4 İşletme Aşamasında Kullanılacak Makine ve Ekipman Listesi

Makine ve Ekipman Adı Adet

Kompresör 6Torna tezgahı 2

Matkap 9Freze tezgahı 2Planya tezgahı 1

Tepsi profil kesme makinası 2Cnc kesme tezgahı 1

Profil kesme makinesi 2Kaynak makinesi 15

Jeneratör 5Oksijen kesme makinesi 2

Testere 2Gezer vinç 3

Forklift 3Kamyon 4

Raspa tabanca 1

1.4.3. Dolgu Malzemesinin Nereden ve Nasıl Temin Edileceği, Faaliyet AlanınaUzaklığı, Dolgu Malzemesi Proje Alanına Taşınırken İzlenecek Yol Güzergahı(1/25.000 ölçekli ocak yerleri ve ulaşım yolları belirtilerek Karayolları 5. BölgeMüdürlüğü görüşünün alınması), Ocakların ÇED Olumlu, Gerekli Değil veyaÖnemsizdir Belgeleri

Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi 125.000 m² geri alana sahip

olacaktır; ancak bu alan tesis için yeterli olmadığından deniz kısmında doldurmayöntemiyle alan kazanılacaktır. Hazırlanan Dolgu Uygulama İmar Planı ile kıyıkenarçizgisinin deniz tarafında toplam 361.000 m2’lik alan ise tersane alanı olarakdüzenlenmiştir. Doldurma işlemi için yaklaşık 3.375.000 m3 dolgu malzemesikullanılacaktır.

Dolgu sırasında kullanılacak malzemelerin faaliyet sahibi tarafından tespit edilecekÇED Olumlu Belgesi ya da ÇED Gerekli Değildir Belgesi bulunan uygun bir taş ocağındansağlanacaktır.

Proje kapsamında kullanılacak yollar ile ilgili olarak T.C. Ulaştırma Denizcilik veHaberleşme Bakanlığı, Karayolları Genel Müdürlüğü 5. Bölge Müdürlüğü’nden görüş talep

edilmiş olup, yapılan incelemeler sonucunda söz konusu proje alanının “ Ayr. Ersin İ l




37

Yolumuza yaklaşık 600 m mesafede olması sebebiyle mevcut ve tasarı projelerimizietkilememektedir ” görüşü alınmıştır. Söz konusu görüş yazısı EK-17’de sunulmaktadır.

Ayrıca Serbest Bölge sınırları içerisinde kullanılacak yollar ile ilgili olarakTAYSEB (Toros Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi Kurucu ve İşleticisi A.Ş.)’den görüş alınmış olup, ilgili görüş yazısı EK-18’de sunulmaktadır.

1.4.4. Proje Alanı İçindeki Su Ortamında Herhangi Bir Amaçla Kazı, DipTaraması vb. İşlemin Yapılıp Yapılmayacağı, Yapılacak İse; Nerede, Ne KadarAlanda, Nasıl Yapılacağı, İnşaat Tekniği ve İnşaat Süresince KullanılacakEkipmanlar, Bu İşlemler Nedeniyle Çıkarılacak Malzemenin Miktarı, Bu MaddelerinAnaliz Sonuçları ve Bertaraf Yöntemleri (dip taraması yapılacak alanın koordinatbilgileri vaziyet planı üzerinde işaretlenmelidir. Ayrıca taranan malzemeden alınacaktemsili numunelerin analizlerinin Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Ek-11A’ya göre Bakanlığımızdan yeterlik/ön yeterlik almış kurumlarca son altı ay içindeanalizleri yapılmalı, dip taramasından çıkan malzemenin deniz ortamına boşaltımıplanlanıyor ise, Akdeniz’in Kirliliğe Karşı Korunması (Barselona) Sözleşmesi-Akdeniz

Boşaltım Protokolü ekinde yer alan başlıklar kapsamında, bilimsel verilere dayalı birçalışmanın üniversitelerin uzman birimleri ve/veya Türkiye Bilimsel ve TeknikAraştırma Kurumu’nca yaptırılarak ÇED Raporuna eklenmelidir), Nereye Taşınacağıveya Hangi Amaçlar İçin Kullanılacağı

Tersane önünde deniz derinliğinin az olması nedeni ile tarama yaparak derinliğinarttırılması durumunda, daha küçük bir alana sahip tersane ortaya çıkacağı için, dolguyaparak ilerlemek ve yeterli derinliğe ulaşmak daha avantajlı görülmektedir. Bu sebepleproje kapsamında dip taraması yapılmayacaktır.

1.4.5. Su Ortamında Yapılacak Kazıklar Üzerinde İnşaat vb. İşlemler, BunlarınNerelerde, Ne Kadar Alanda Yapılacağı, İnşaat Tekniği ve İnşaat Süresince

Kullanılacak EkipmanlarTersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi 125.000 m² geri alana sahip

olacaktır; ancak bu alan tesis için yeterli olmadığından deniz kısmında doldurmayöntemiyle alan kazanılacaktır. Hazırlanan Dolgu Uygulama İmar Planı ile kıyıkenarçizgisinin deniz tarafında toplam 361.000 m2’lik alan ise tersane alanı olarakdüzenlenmiştir. Doldurma işlemi için yaklaşık 3.375.000 m3 dolgu malzemesikullanılacaktır.

Proje kapsamında Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi İnşaat MühendisliğiBölümü tarafından Dalga, Akıntı, Deniz Tabanı Morfolojisi (Kumlanma) Ve Çalkantı

Modelleme Çalışmaları Raporu hazırlanmış olup EK-9’da sunulmaktadır. Tersane alanının

tasarımında taş dolgu dalgakıran ile su alanının korunması planlanmıştır.

o Deniz içinde taş dolgu seddeler dolgu sınırları boyunca yapılacaktır.

o İlerde rıhtım yapılmasını sağlamak üzere, dolgu sınırlarının yeterince ve gereğincedışından geçici olarak taş dolgu seddesi ve tercihen taş tahkimat yapılacaktır.

o Taş dolgu seddelerle 3 yandan korunmuş alanın içi uygun malzeme ile doldurulacakve bu doldurulmuş alanda gerekli zemin güçlendirilmesi yapılacaktır.

o Rıhtım inşaatı (muhtemelen kesişen veya teğet fore kazık sistemiyle) yapılacaktır.

o Geçici olarak yapılmış taş dolgu seddeler kazılarak kaldırılacak ve rıhtım önleri

projedeki kotlarına uygun şekilde düzenlenecektir.




38

Faaliyet kapsamında yapılacak inşaat çalışmaları sırasında ve işletme aşamasındaiskelede kullanılacak makine ve ekipman listesi aşağıdaki tablolarda verilmektedir.

Projede Uygulanacak Rıhtım Yapım Tekni ğ i

Proje kapsamında havuzun dış duvarı, üzerlerine konulacak vinçler ile aynı zamanda

donatım rıhtımı olarak kullanılacaktır. Rıhtım yapımı sırasında kazıklı ve anroşman sistemkullanılacaktır. Gemilerin yüzer vaziyetteki onarım ve teçhizleri bu rıhtımlarda yapılacaktır.

Şekil 9 Projeye ait rıhtım uzunlukları

havuz yanında 1 adet 300 m boyunda ve ship-lift yanında 2 adet 175 metre boyundarıhtım bulunmaktadır. Proje kapsamında rıhtım yapımı sırasında kazıklı sistemuygulanacaktır.

Çelik kazıkların çakma işlemi, şahmerdan denilen kazık çakma makinesiyleyapılacaktır. Bu sistem dünyada kullanılan en son teknoloji ile çalışmaktadır.

Deniz ve kara ortamında, zemin etüd raporunda belirtilen bilgilerin ışığında,zeminin taşıma parametreleri göz önünde bulundurularak konunun uzmanlarıyla yapılacak

değerlendirmeler sonucu zeminin taşıma gücü artırılacaktır. Bu arttırma tersane yerleşimplanına uygun olarak zemine gelen yüklere göre yapılacaktır.

1.4.6. Proje Kapsamında Kullanılacak Enerji, Hammaddeler, KimyasalMaddeler, Boya, Solvent, Yağ vb. Maddeler, Oksijen, LPG, Akaryakıt Gibi Parlayıcı-Patlayıcı Maddeler, Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri, Kullanım Miktarları,Depolanması (depolama alanlarının 1/1000 ölçekli vaziyet planında gösterilmesi) veTaşınması İle İlgili Bilgiler

Proje kapsamında tersanede kullanılacak hammaddeler aşağıdaki gibidir:

o Çelik ve paslanmaz saclar ve köşebentler,

o Çelik profil ve köşebentler,




39

o Alüminyum levhalar, profiller ve köşebentler,

o Paslanmaz ve çelik borular gibi demir-çelik ürünleri,

o Elektrik kabloları,

o Çelik grit,

o Astar boya, son kat boyalar, epoksi boyalar, tiner, antipas, kalıp yağı gibi kimyasalmaddeler,

o Sanayi gazları,

o İzolasyon malzemeleri,

o Kaynak elektrotları kullanılacaktır.

Bu malzemelerin çoğu sarf malzemesidir. Geldiği an tüketilir, kullanılır.Kullanımdan önce EK3’te sunulan vaziyet planında da görüldüğü üzere malzemelerindepolandığı depo alanı mevcuttur. Sadece LPG tankta depoludur.

Tersane faaliyeti kapsamında kullanılacak maddeler, ihtiyaç duyuldukça tedarikçifirmalardan temin edilecektir. Tesiste 26.12.2003 tarih ve 25328 sayılı Resmi Gazete’deyayımlanarak yürürlüğe giren ‘Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve GüvenlikÖnlemleri Hakkında Yönetmelik’ ve 19.10.2005 tarih ve 25971 sayılı Resmi Gazete’deyayımlanarak yürürlüğe giren ‘Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve GüvenlikÖnlemleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’ hükümlerineuyulacaktır.

Kimyasal maddelerin taşınması sırasında;

- 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve bu kanuna dayanılarak çıkartılanyönetmelikler,

- 26.12.2008 tarih ve 27092 sayılı R.G.’de yayımlanarak yürürlüğe giren "BazıTehlikeli Maddelerin, Müstahzarların ve Eşyaların Üretimine, Piyasaya Arzına veKullanımına ilişkin Kısıtlamalar Hakkında Yönetmelik" ve 26.12.2008 tarih ve 27092 sayılıR.G.’de yayımlanarak yürürlüğe giren "Tehlikeli Maddelerin ve MüstahzarlarınSınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmelik"

- 14.03.2005 Tarih ve 25755 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren“Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”ne

- Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’ne

- Toprak Kirliliğinin Kontrolü Ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair

Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır.1.5. Proje İçin Seçilen Yer ve Kullanılan Teknoloji Alternatiflerinin

Değerlendirilmesi ve Seçilen Yerin Seçiliş Nedenlerinin Belirtilmesi

Tersan Tersanecilik Taşımacılık Sanayi ve Tic. A.Ş.tarafından Adana İli, Ceyhanİlçesi, Sarımazı Beldesi, Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde Tersan Adana YumurtalıkSerbest Bölge Tersanesi yapılması planlanmaktadır.

Genel olarak serbest bölgeler; ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlarailişkin hukuki ve idari düzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı,sınai ve ticari faaliyetler için daha geniş teşviklerin tanındığı ve fiziki olarak

ülkenin diğer kısımlarından ayrılan yerlerdir.Ülkemiz Serbest Bölgelerinin Kuruluş Amacı;




40

-İhracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek,-Doğrudan yabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak,-İşletmeleri ihracata yönlendirmek,-Uluslararası ticareti geliştirmektir.

Serbest bölgeler;

-Ülkeye yabancı sermaye ve teknolojilerin getirilmesine imkan sağlayacak uygunzemin yaratılması,

-Sanayicinin ihtiyaç duyduğu bazı hammadde ve ara malların kolaylıkla, istenilenmiktarda ve zaman kaybı olmadan temin edilebilmesi,

-Sağlanan teşvik ve avantajlarla düşük maliyetli mal üretimi ve ihracı,

-Türkiye dışından gelen malların transit olarak diğer ülkelere satımı,

-Yeni istihdam olanaklarının yaratılması,

-Türk ihraç ürünlerinin ihracatını kolaylaştırmak ve hızlandırmak bakımından bir

basamak olması işlevlerini görmektedir.Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi, İskenderun Körfezi'nde, Adana-Hatay illerinin

birleşiminde ve 3 kıtaya da çok yakın olacak bir konumda yer almaktadır. Ülkemizinsunduğu coğrafi ayrıcalığı en iyi şekilde değerlendirebilecek ideal yerlerin başındagelmektedir.

Bölge, Irak-Türkiye, Batman-Dörtyol ve BTC petrol boru hatlarının denize ulaştığınoktada, büyük ham petrol taşıyan tankerlerin uğrak yerleri civarındadır.

•Doğu Akdeniz’deki kömür, diğer dökme yük ve konteyner gemilerinin İsrail, Mısırlimanları ve İskenderun, Mersin limanlarındaki ticaret sahalarına yakın bir bölgedir.

•Gemi onarım potansiyeli açısından ticaret yolları yakınında olmak gemilerin ilaveyol kat etmeden, vakit kaybına uğramadan onarımlarını yaptırabilmek için bir avantajdır veCeyhan da bu avantajı kurulacak tersaneler ile değerlendirebilecektir.

•Doğu Akdeniz’de başka ülkelere ait onarım amaçlı bir tersane yoktur.

•Yunanistan’daki tersane ve dok’lar kapandıktan sonra, sadece Malta’da onarımhizmeti veren sınırlı bir tersane kalmıştır.

•Bölge, Ortadoğu petrollerinin bir kısmının denize ulaştığı bölgededir. Arapyarımadasındaki ASRY tersanesinden bu nedenle bir farkı yoktur. Kısa sürede aynı durumagelecektir.

•Bölge, bulunduğu enlem itibariyle, Dünya’da büyük oranda açık alanlarda yapılantersane faaliyetleri için mevsimsel avantajlara sahip bir bölgedir. Yıl boyunca verimliçalışma imkanına sahip olacaktır.

•Avrupa ve İstanbul ile karşılaştırıldığında işçilik daha ucuzdur. Çevre illerdenalınan göç nedeni ile de işgücü temini kolay olabilecektir.

•Malzeme ve uzman tedarikinde Adana Uluslararası Hava Alanına yakınlığı önemlibir avantajdır.

•İskenderun Limanı'nın özelleştirilmesini takiben yapılan yatırımlar neticesindebölgedeki gemi trafiğinde artış beklenmektedir.




41

•Bölgede hali hazırda yatırım kararı alınmış irili ufaklı birçok liman projesi vardır.Bunların ilerleyen zamanlarda hayata geçmesi ile birlikte gemi trafiğindeki artış kaçınılmazolacaktır.

•Tersane Planlama Sahası Serbest Bölge Sınırları içinde olduğu için yabancıbayraklı gemiler için tercih sebebi olabilecektir.

1.6. Projeye İlişkin Fayda-Maliyet Analizi

Faaliyet kapsamında gerçekleştirilmesi planlanan “Tersan Adana YumurtalıkSerbest Bölge Tersanesi”nin yatırım maliyetinin 27.500.000 USD civarında olacağı tahminedilmektedir.

Projenin yatırım maliyeti faaliyet sahibinin öz kaynaklarını ve gerektiğinde kredikullanarak karşılanacaktır.

Yapılması planlanan projede verilecek hizmet sonucunda bir miktar döviz girdisisöz konusu olacaktır.

Planlanan Tersane 3. yılında çalışmaya başlayacaktır. Tüm anapara ve faiz, yatırımısüresi dahil, toplam 11 yıl'da proje amorti edilmiş olacaktır.

1.7. Projeye İlişkin Politik, Yasal ve İdari Çerçeve

Tersan Tersanecilik Taşımacılık Sanayi ve Tic. A.Ş.tarafından Adana İli, Ceyhanİlçesi, Sarımazı Beldesi, Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde Tersan Adana YumurtalıkSerbest Bölge Tersanesi yapılması planlanmaktadır.

Genel olarak serbest bölgeler; ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlarailişkin hukuki ve idari düzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı,sınai ve ticari faaliyetler için daha geniş teşviklerin tanındığı ve fiziki olarak

ülkenin diğer kısımlarından ayrılan yerlerdir. 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu'ndaserbest bölgelerin kurulması ve işletilmesindeki temel amaçlar; ihracata yönelik yatırım veüretimi teşvik etmek, doğrudan yabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak,işletmeleri ihracata yönlendirmek ve uluslararası ticareti geliştirmek olarak sıralanmıştır.Bulundukları ülke ekonomilerine sağladıkları katkıların yanında, esnek ve çağdaş idariyapılarıyla dış ticarete yönelmek isteyen firmalara modern ve gelişmiş bir yatırım ortamısağlayan serbest bölgeler lojistik merkezler olarak ülkemizde de önemleriniartırmaktadırlar.1

1.7.1.Proje İle İlgili Olarak Bu Aşamaya Kadar Gerçekleştirilmiş Olan İş veİşlemlerin (inşaat, planlama aşaması, ÇED vb.) Kısaca Açıklanması

“Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi” için gerekli olan izin, ruhsat veplanlama çalışmaları devam etmektedir.

Yapılması planlanan “Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi”projesinin kıyı kenar çizgisinin deniz tarafında kalacak olan alan için Deniz Tarafı TersaneAmaçlı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı ve Açıklama Raporu hazırlanmış hazırlanmıştır. Söz konusu planlar ile ilgili kurumların uygun görüşlerinin alınması amaçlı,

1 TAYSEB




42

Adana Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne başvuru yapılmıştır. Söz konusu planlarve açıklama raporu EK7’de sunulmuştur.

Proje alanına ilişkin olarak sondajlar, jeolojik, jeoteknik ve jeofizik çalışmalar ileoşinografik incelemeler tamamlanmış olup bu konudaki dokümanlar ilgili başlıklar altındaverilmektedir.

Faaliyet alanı ile ilgili olarak “Dolgu Alanının İmar Planına Esas Jeolojik veJeoteknik Etüt Raporu” hazırlanarak Jeoloji Mühendisleri Odası tarafından onaylanmıştır.(Bkz. EK-13)

Proje ile ilgili olarak 17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı Resmi Gazete’deyayımlanarak yürürlüğe giren ÇED Yönetmeliği gereğince EK III Çevresel EtkiDeğerlendirmesi Genel Formatı’na uygun olarak hazırlanan rapor Çevre ve ŞehircilikBakanlığı’na sunularak ÇED süreci başlatılmıştır. 24.01.2012 tarihinde yöre halkınıngörüşlerini almak amacı ile Halkın Katılımı Toplantısı gerçekleştirilmiş olup 26.01.2012tarihinde ise Kapsam ve Özel Format Belirleme Toplantısı gerçekleştirilmiştir.

Deniz suyu kirlilik yükü analizi 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete'deyayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği Tablo: 4 "Deniz Suyu GenelKalite Kriterleri" dikkate alınarak yaptırılmıştır. (Bkz. EK-10)

Arazinin kara tarafı Toros Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi Kurucu ve İşleticisiA.Ş.’den kiralanmıştır. (Bkz. EK16)

Hidrografik, Oşinografik Jeofizik ve Jeolojik Etüt Raporu hazırlanmış olup, T.C.Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seyir, Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığıtarafından 15.01.2013 tarihinde onaylanmıştır. (Bkz. EK-8)

Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü tarafındanDalga, Akıntı, Deniz Tabanı Morfolojisi (Kumlanma) Ve Çalkantı Modelleme ÇalışmalarıRaporu hazırlanmış olup EK 9’da sunulmaktadır.

1.7.2.Projeye İlişkin İzin Prosedürü (ÇED sürecinden sonra alınacak izinler)

Adana İli, Ceyhan İlçesi, Sarımazı Beldesi, Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’ndeTersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi projesi kapsamında aşağıda verilenizin-onay ve ruhsatlar alınacaktır.

Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi projesinin ÇED sürecinintamamlanması ve ÇED Olumlu kararının alınması halinde, tersane ile ilgili izin, ruhsat veonay işlemlerine devam edilecektir.

Daha sonra Tersane ile ilgili onanlı plan ve plana uygun olarak hazırlanmış uygulama projeleri, teknik hesap raporu, jeoteknik raporu, ÇED Raporu ve MaliyeBakanlığı’na bağlı Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nden proje yerinin kiralandığını gösterirön izin sözleşmesi, Bölge Müdürlüğü kanalıyla Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü’ne(mülga DLHİ) sunulacaktır.

Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü’ne (mülga DLHİ) sunulan projelerinonaylanmasından sonra ilgili belgelerle birlikte Serbest Bölge’den Yapı Ruhsatı alınarakinşaata başlanacaktır. Yapı Ruhsatı alma işlemleri 3194 sayılı İmar Kanunu hükümlerineuygun olarak sürdürülecektir.

İnşaatın bitmesini müteakiben tesisin isletmeye açılabilmesi için “Kıyı Tesislerineİşletme İzni Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” gereği DenizcilikMüsteşarlığı’na başvurulacak ve İşletme İzni alınacaktır. Projeye uygun olarak yapıldığıbelirlenen binalara Yapı Kullanma İzin Belgesi alınacaktır.




43

1.7.3. Projenin Gerçekleştirilmesi ile ilgili Zamanlama Tablosu

Projede yapılan ve yapılacak işlere dair zamanlama tablosu aşağıda verilmektedir.

Tablo 5 Projenin Zamanlama Tablosu

Yıllar Aylar ÇED Süreci İzin ve Ruhsat Çalışmaları İnşaat Çalışmaları Faaliyete Geçiş

2011 Ekim2012 Ocak-Aralık

OcakŞubat

Mart

Nisan

MayısHaziran

Temmuz

AğustosEylül

Ekim

Kasım

2013

Aralık

2014 Ocak-Aralık2015 Ocak-Aralık2016 Ocak-Aralık

2017 Ocak-Aralık

Faaliyete geçirilecek Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi’nin 3.yılında çalışmaya başlaması planlanmaktadır. Projenin ekonomik ömrü 30 yıl olarakplanlanmaktadır; ancak süre sonunda yapılacak değerlendirmeler ve sürekli bakımteknolojik yenileme gibi etkilerle bu süre uzatılabilecektir.

1.7.4. Projeye İlişkin Finans Kaynakları

Projenin yatırım maliyeti faaliyet sahibinin öz kaynaklarını ve gerektiğinde kredikullanarak karşılanacaktır.




45

Şekil 10 Proje Alanında Bulunan Mevcut Komşu Tesisler (Kaynak:http://www.tayseb.com/maps/index.html?hl=tr)

Söz konusu proje alanı Kingspan İzopoli, Likit Kimya ve Sönmez Çimento arasında5/1 ve 5/2 parseller üzerinde yer almaktadır.

Kingspan İzopoli Tesisi; 2006 yılından itibaren Tayseb’de faaliyet göstermekteolup, Tayseb’deki üretim tesisinde sandviç panel üretimi gerçekleştirmektedir. Likit KimyaTesisi; asetik asit, fosforik asit, kostik soda, sıvı potas, payet kostik ve boncuk kostiküretmekte olup, 2002 yılından itibaren Tayseb’de faaliyet göstermektedir. SönmezÇimento’nun ise 2014 yılında tamamlanması planlanmaktadır.

Yapılması planlanan tersane projesine en yakın yerleşim yeri Yumurtalık SerbestBölgesi’nin kuzey istikametinde yer alan Sarımazı Beldesi’dir. Sarımazı Beldesi’nin projealanına yaklaşık mesafesi kuş uçumu 5 km’dir. Faaliyet alanının Ceyhan-İskenderunOtoyolu Serbest Bölge Bağlantısı’na mesafesi yaklaşık olarak kuş uçumu 750 m’dir. Projekapsamında Serbest Bölge sınırları içerisinde kullanılacak yollar ile ilgili olarak TorosAdana Yumurtalık Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş.’den alınan görüş yazısı EK18’de sunulmaktadır. Yumurtalık Serbest Bölgesi Adana Havaalanı’na bir saat uzaklıktaolup, çevre karayollarına bağlıdır.

Şekil 11 Proje Alanı Panoramik Görüntüsü




46

Şekil 12 Faaliyet Alanı ve Çevresini gösterir Fotoğraflar2.2. Proje Alanına İlişkin planlama Bilgileri, Lejant ve Plan Notlarının da Yer

Aldığı 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı İlgili Paftası ile 1/5.000 Ölçekli Nazımİmar Planı ve 1/1.000 Ölçekli Uygulama İmar Planı (aslının aynıdır onaylı) veya PlanTeklifleri

Yapılması planlanan “Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi” projesiile ilgili olarak Deniz Tarafı Tersane Amaçlı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı veAçıklama Raporu hazırlanmış olup EK-7’de sunulmaktadır.

Faaliyet alanının bulunduğu bölgeyi gösterir onaylı 1/100.000 ölçekli Çevre DüzeniPlanı, Lejandı ve Plan hükümleri Ek-12’de sunulmaktadır. Proje alanı söz konusu ÇevreDüzeni Planında “Serbest Bölge” sınırları içerisinde yer almaktadır.

Şekil 13 Proje Alanının Çevre Düzeni Planındaki Yeri




47

Kıyı tesisi inşaatının tamamlanmasını müteakip 18.02.2007 tarih ve 26438 sayılıResmi Gazete'de yayımlanan Kıyı Tesislerine İşletme İzni Verilmesine İlişkin Usul veEsaslar Hakkında Yönetmelik kapsamında işletme izni alınacaktır.

2.3. Proje Alanının Kara ve Deniz Tarafı Mülkiyet ve Mevcut KullanımDurumu

Proje; Tersan Tersanecilik Taşımacılık Sanayi ve Tic. A.Ş.tarafından Adana İli,Ceyhan İlçesi, Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde, Tersan Adana Yumurtalık SerbestBölge Tersanesi yapılması planlanmaktadır.

Söz konusu proje Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde yer almaktadır. Genelolarak serbest bölgeler; ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idaridüzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı, sınai ve ticari faaliyetler için dahageniş teşviklerin tanındığı ve fiziki olarak ülkenin diğer kısımlarından ayrılan yerler olaraktanımlanabilir. 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu'nda serbest bölgelerin kurulması veişletilmesindeki temel amaçlar; ihracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek, doğrudanyabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak, işletmeleri ihracata yönlendirmek veuluslararası ticareti geliştirmek olarak sıralanmıştır. Bulundukları ülke ekonomilerinesağladıkları katkıların yanında, esnek ve çağdaş idari yapılarıyla dış ticarete yönelmekisteyen firmalara modern ve gelişmiş bir yatırım ortamı sağlayan serbest bölgeler lojistikmerkezler olarak ülkemizde de önemlerini artırmaktadırlar.1

Faaliyet sahibi tarafından tersane geri sahası olan 5/1 ve 5/2 parsel numaralı alanlarToros Adana-Yumurtalık Serbest Bölgesi Kurucu ve İşleticisi A.Ş. ‘den açık arazi olarakkiralanmıştır. Kira sözleşmesi EK 16 ’da sunulmuştur.

Proje kapsamında kara kısmında 125.000 m2’lik alan Tayseb’den kiralanmıştır.ancak bu alan tesis için yeterli olmadığından deniz kısmında doldurma yöntemiyle alankazanılacaktır. Hazırlanan Dolgu Uygulama İmar Planı ile kıyıkenar çizgisinin deniztarafında toplam 361.000 m2’lik alan ise tersane alanı olarak düzenlenmiştir.

2.4. Proje Alanı ve Etki Alanında Bulunan İlan Edilmiş Özel Statülü/KorumaAlanları (Birinci, İkinci ve Üçüncü Derece Doğal ve Arkeolojik Sit Alanı, TurizmMerkezi/Alanı, Ramsar Alanı, Sulak Alan, Özel Çevre Koruma Alanı, Milli Parklar,Av-Yaban Hayatı Koruma Alanı, ÇED Yönetmeliği Ek-V: Duyarlı Yöreler Listesi vb.)Var İse bu Alanların Tanımlanması, Bu Alanların Proje Alanı ve Etki Alanına OlanUzaklıklarının Belirtilmesi, Koruma Alanlarının Sınırları ile Proje alanı ve Etki AlanıSınırlarının Üst Ölçekli Haritalar ile Gösterimi

Söz konusu projenin; Adana İli, Ceyhan İlçesi, Adana Yumurtalık Serbest

Bölgesi’nde gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. Genel olarak serbest bölgeler; ülkedegeçerli ticari, mali ve iktisadi alanlarailişkin hukuki ve idari düzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı,sınai ve ticari faaliyetler için daha geniş teşviklerin tanındığı ve fiziki olarakülkenin diğer kısımlarından ayrılan yerlerdir.

1 TAYSEB




48

Aşağıda söz konusu proje alanının ve korunan alanların gösterildiği uydu görüntüsüyer almaktadır. Alana yaklaşık kuş uçumu 520 m mesafede arkeolojik sit alanıbulunmaktadır.(Bkz. EK-6 Serbest Bölge yerleşim planı)

Şekil 14 Proje alanının ve korunan alanların gösterildiği uydu görüntüsü

Ülkemiz mevzuatı uyarınca korunması gerekli alanlar

-9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu’nun 2 nci maddesindetanımlanan ve bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca belirlenen "Milli Parklar", "TabiatParkları", "Tabiat Anıtları" ve "Tabiat Koruma Alanları",

Alada ğ Milli ParkıAlanın Resmi Adı : Aladağ Milli Parkı

Coğrafik Konum: Saha Kayseri, Niğde, Adana İlleri sınırları dâhilinde kalmaktadır.Genel alanı içinde, 1056 m rakımlı yerler olduğu gibi 3756 m rakımlı yerlerde mevcuttur.Ortalama rakım 2500- 3000 m civarıdır.

Alan: Toplam alan 54524 ha alan olup bu alanın 11702 hektarlık kısmı Adana İlsınırları içerisinde kalmaktadır.

21.07.1995 tarih ve 22265 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Bakanlar Kurulukararına göre 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu’nun 3. Maddesine dayanılarak Aladağ Milli

Parkı ilan edildi. Söz konusu Milli Park’ın proje alanına mesafesi kuş uçumu 107 km’dir.Yumurtalık Lagünü Milli Parkı

Alanın Resmi Adı :Yumurtalık Lagünü Milli Parkı

Coğrafik Konum : Enlem 36° 37’ 30” - 36° 45’ 17” Kuzey Boylam35° 33’ 11” - 35°44’ 20” Doğu

Toplam Alan :16.430 ha.

Kara Yüzeyi : 8.698 ha.

Su Yüzeyi : 7732 ha.

Alanın Açıklamalı Tanıtımı: Çukurova Deltası, Türkiye’nin en büyük alüviyalalanlarından birisi olup, dağları ile bu dağlara kuzey-güney yönünde yaklaşan Amanos




49

Dağları silsilelerinin arasında yer almaktadır. Yumurtalık Tabiatı Koruma Alanı ise budeltanın doğu kesiminde yer alır.

Yasal Konumu: 31.3.1994 tarihli ve 94/5451 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ileTabiatı Koruma Alanı olarak belirlenen Yumurtalık Lagünü’nün tabiatı koruma alanıstatüsünün kaldırılarak Yumurtalık Lagünü Milli Parkı olarak belirlenmesi; ilgilibakanlıkların görüşüne dayanan Çevre ve Orman Bakanlığı’nın 01.07.2008 tarihli ve 39172sayılı yazısı üzerine, 2873 sayılı Milli Parklar Kanununun 3 üncü maddesine göre, BakanlarKurulu ‘nca 06.08.2008 tarihinde kararlaştırılmıştır. Adana Kültür ve Tabiat VarlıklarıKoruma Kurulu’nun 19.11.1993 tarih ve 1609 sayılı oluru ile 1. Derece Doğal Sit Alanıolarak tescil edilmiştir. 2005 yılında ise Uluslararası Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi(Ramsar Sözleşmesi) listesine dahil edilmiştir. Söz konusu proje alanının YumurtalıkLagünü Milli Parkı’na mesafesi kuş uçumu yaklaşık 32 km’dir.

1/7/2003 tarihli ve 4915 sayılı Kara Avcılı ğ ı Kanunu uyarınca Çevre ve Orman Bakanlı ğ ı’nca belirlenen "Yaban Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleştirme Alanları",

İlde, Çevre ve Orman Müdürlüğü, izinsiz avlanmanın önlemini almakta, özelliklegeyik, karaca, yaban keçisi, keklik, turaç, sülün, göçmen kuşları, yırtıcı kuşlar gibi yabanhayatının bulunduğu orman alanlarında ve sulak sahalarda yasaklar getirmektedir.

- Akyatan Yaban Hayatı Geliştirme Sahası: 15.304 Ha

- Tuzla Yaban Hayatı Geliştirme Sahası: 3.974 Ha

- Seyhan Baraj Gölü Yaban Hayatı Geliştirme Sahası: 11.436 Ha

- Karanfildağı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası: 31.020.Ha

- Hançer Deresi Yaban Hayatı Geliştirme Sahası: 6.048 Ha

-22/3/1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu kapsamında olan Su Ürünleri İ stihsal ve Üreme Sahaları,

1. Doğuda Ceyhan Nehri’nin Akdeniz’e döküldüğü batıda Seyhan Nehri’ninAkdeniz’e döküldüğü nirengi noktaları arasında kalan sahil bandının kıyıdan 6 mile kadarolan saha,

2. Doğuda Botas tesisleri ile batısı liman burnu arasında kalan sahil bandının kıyıdan6 mile kadar olan saha,

3. Liman burnu ile eski Ceyhan nehri yatağı arasında batıda kıyıdan 6 mile kadarolan sahalar.

4. Yumurtalık lagünleri (Çamlık, Yelkoma), Ağyatan (Hurmaboğazı, Akyatan,Tuzla) lagünler,

5. Karataş İlçesi Hakkıbeyli Köyü’nde 3.000 da alan, Yumurtalık İlçesi HaylazlıKöyünde 200 da alan su ürünleri,

6. Seyhan ve Ceyhan Nehirleri, Seyhan, Kozan, Nergizlik, Çatalan Barajları ve 24adet gölet su ürünleri istihsal sahasıdır.

- 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununda Belirtilen Alanlar

Adana ili 2008 yılı sonu itibariyle tahditli mera alanları toplamı; 241.448 da dır.

- 17/5/2005 tarihli ve 25818 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlü ğ e girenSulak Alanların Korunması Yönetmeli ğ i’nde belirtilen alanlar.




50

İl sınırları içerisinde tespit edilen sulak alanlar: Karataş İlçesi’nde bulunan AkyatanGölü (Proje alanına mesafesi yaklaşık olarak kuş uçumu 64 km), Ağyatan Gölü (Projealanına mesafesi yaklaşık olarak kuş uçumu 56 km) ve Tuzla Gölleri (Proje alanınamesafesi yaklaşık olarak kuş uçumu 80 km), Yumurtalık İlçesi’nde bulunan YumurtalıkLagünleri (Proje alanına mesafesi yaklaşık olarak kuş uçumu 32 km)dir.

Ülkemizin taraf oldu ğ u uluslararası sözleşmeler uyarınca korunması gerekli alanlar

-12/6/1981 tarih ve 17368 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlü ğ e giren"Akdeniz’in Kirlenmeye Kar şı Korunması Sözleşmesi" (Barcelona Sözleşmesi) uyarıncakorumaya alınan alanlar,

Cenova Deklerasyonu’nun 17. maddesinde yer alan "Akdeniz’e Has Nesli TehlikedeOlan Deniz Türlerinin" yaşama ve beslenme ortamı olan kıyısal alanlar,

Akyatan, Doğu Akdeniz’de nesli tükenmekte olan C.mydas (Yeşil kaplumbağa) türüiçin en önemli bölgelerden biri olarak saptanmıştır. Söz konusu proje alanının Akyatan’aolan uzaklığı yaklaşık olarak (kuş uçumu) 64 km’dir.

17/5/1994 tarihli ve 21937 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlü ğ e giren"Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak AlanlarınKorunması Sözleşmesi" (RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlar.

İl sınırları içerisinde RAMSAR Sözleşmesine dahil olan Akyatan Gölü veYumurtalık Tabiatı Koruma Alanı mevcuttur. Söz konusu proje alanının Akyatan Gölü’neolan mesafesi kuş uçumu 64 km, Yumurtalık Lagünü Milli Parkı’na mesafesi kuş uçumuyaklaşık 32 km’dir.

2.5. Proje Alanı ve Etki Alanında, Devletin Yetkili Organlarının Hüküm veTasarrufu Altında Bulunan Araziler (askeri yasak bölgeler, kamu kurum vekuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar vb.) Olup Olmadığı

Söz konusu proje Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde yer almaktadır. Genelolarak serbest bölgeler; ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idaridüzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı, sınai ve ticari faaliyetler için dahageniş teşviklerin tanındığı ve fiziki olarak ülkenin diğer kısımlarından ayrılan yerler olaraktanımlanabilir. 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu'nda serbest bölgelerin kurulması veişletilmesindeki temel amaçlar; ihracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek, doğrudanyabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak, işletmeleri ihracata yönlendirmek veuluslararası ticareti geliştirmek olarak sıralanmıştır. Bulundukları ülke ekonomilerinesağladıkları katkıların yanında, esnek ve çağdaş idari yapılarıyla dış ticarete yönelmekisteyen firmalara modern ve gelişmiş bir yatırım ortamı sağlayan serbest bölgeler lojistik

merkezler olarak ülkemizde de önemlerini artırmaktadırlar.1 Proje etki alanı içerisindedevletin yetkili organlarının hüküm ve tasarrufu altında bulunan başka arazibulunmamaktadır.

1 TAYSEB




51

2.6. Ulaşım ve Karayolu Bilgileri

2.7.1. Proje Alanının Hangi Karayoluna Ne Kadar Uzaklıkta Olduğu

Faaliyet alanının Ceyhan-İskenderun Otoyolu Serbest Bölge Bağlantısı’na mesafesiyaklaşık olarak kuş uçumu 750 m’dir. Proje kapsamında Serbest Bölge sınırları içerisinde

kullanılacak yollar ile ilgili olarak Toros Adana Yumurtalık Serbest Bölge Kurucu veİşleticisi A.Ş.’den alınan görüş yazısı EK 18’de sunulmaktadır. Yumurtalık Serbest BölgesiAdana Havaalanı’na bir saat uzaklıkta olup, çevre karayollarına bağlıdır.

2.7.2. İnşaat ve İşletme Aşamasında Proje Alanına Ulaşım İçin KullanılacakYol/Yollar (1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Harita Üzerinde Gösterilmesi), Bağlantı Yolu,Kavşak ya da Mevcut Yolda İyileştirme Yapılıp Yapılamayacağı (yapılacak ise kimtarafından yapılacağı belirtilmeli, proje ile ilgili olarak Karayolları 5. BölgeMüdürlüğü’nden alınan görüş rapora eklenmelidir)

Proje alanına ulaşım inşaat ve işletme aşamalarında mevcutta bulunan Ceyhan-İskenderun Otoyolu vasıtasıyla gerçekleştirilecektir. Aşağıda proje alanının mevcut yola

göre konumu gösterilmektedir.

Şekil 15 Faaliyet Alanının Karayoluna olan mesafesini gösterir harita

Faaliyet alanının Ceyhan-İskenderun Otoyolu Serbest Bölge Bağlantısı’na mesafesiyaklaşık olarak kuş uçumu 750 m’dir. Proje kapsamında Serbest Bölge sınırları içerisindekullanılacak yollar ile ilgili olarak Toros Adana Yumurtalık Serbest Bölge Kurucu veİşleticisi A.Ş.’den alınan görüş yazısı EK-18’de sunulmaktadır. Yumurtalık Serbest BölgesiAdana Havaalanı’na bir saat uzaklıkta olup, çevre karayollarına bağlıdır.

Proje kapsamında kullanılacak yollar ile ilgili olarak T.C. Ulaştırma Denizcilik veHaberleşme Bakanlığı, Karayolları Genel Müdürlüğü 5. Bölge Müdürlüğü’nden görüş talepedilmiş olup, yapılan incelemeler sonucunda söz konusu proje alanı ile ilgili olarak “ Ayr.

Ersin İ l Yolumuza yaklaşık 600 m mesafede olması sebebiyle mevcut ve tasarı projelerimizietkilememektedir ” görüşü alınmıştır. Söz konusu görüş yazısı EK-17’de sunulmaktadır.




52

Gerçekleştirilecek faaliyetten dolayı, proje alanı çevresindeki tesislere meskunmahallere ve yollara olumsuz bir etki beklenmemektedir. Proje kapsamında 2918 sayılıKarayolları Trafik Kanunu ve buna dayalı çıkartılan ilgili yönetmeliklere riayet edilecektir.

BÖLÜM 3 : PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL

ÖZELLİKLERİ 3.1. Proje Alanı ve Etki Alanının Mevcut Kirlilik Yükü (proje alanı ve etki

alanındaki hava, su, toprak kirliliği hakkında bilgi verilmeli, deniz suyunun SuKirliliği Kontrolü Yönetmeliği “Tablo 4: Deniz Suyunun Genel Kalite Kriterleri” veYüzme Suyu Kalitesi Yönetmeliği Ekine göre (proje etki alanında yüzme verekreasyonel amaçlı kullanılan su var ise), Bakanlığımızdan yeterlik/ön yeterlikbelgesi almış laboratuarlarca son altı ay yapılan analiz sonuçları raporda yeralmalıdır)

Hava Kirliliği;

Çevre kirliliğinde önemli bir yer tutan hava kirliliği, konutlardan, sanayiden vemotorlu taşıtlardan kaynaklanmaktadır.

İlde Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesinde sanayi kuruluşlarının büyük kısmı veSeyhan ile Yüreğir ilçeleri sınırları içerisinde bulunan büyük ölçekli sanayi tesislerinde(Bossa, Advansa, Agakim gibi) yakıt olarak doğalgaz kullanılmaktadır. Ayrıca kömür, fueloil, motorin gibi yakıtlar da kullanılmaktadır. İl merkezindeki tesisler yoğunlukla batıdaMersin, doğuda Osmaniye yolu üzerinde olup yerleşim yerleri ile iç içedir. İl sınırlarıiçerisinde maden ocakları, kırma-eleme tesisleri, kireç fabrikaları vb faaliyetler debulunmaktadır.

İlde havaya verilen emisyonlar CO, SO2, NOx, toz, şeklinde olup doğalgazkullanımının yaygınlaşması ile bu emisyonlar SKHKK Yönetmeliğinde belirtilen sınırdeğerlerin oldukça altında kalmaktadır.

İlinYumurtalık ilçesinde faaliyet gösteren İsken Enerji A.Ş.’ne ait ithal kömürkullanılan termik santral bacasında bacagazı arıtma sistemi ve sürekli ölçüm cihazıbulunmakta olup Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından on-line olarak izlenmektedir.

Trafikten Kaynaklanan Emisyonlar;

Adana’da araçlardan kaynaklanan hava kirliği toplam kirliliğin büyük bir bölümünüteşkil edecek kadar büyük orandadır. Bazı kaynaklarda, Adana gibi büyük şehirlerimizdekiaraçların meydana getirdiği kirlilik, ısınmada kullanılan yakıttan meydana gelen kirliliktendaha fazla olduğu iddia edilmektedir. Bu nedenledir ki, hava kirliliğinin azaltılması için

egzozlardan çıkan kirliliğin azaltılması gereklidir.Partikül Madde (PM) Emisyonları;

Adana İlinde ölçüm yapılan dört istasyonda da PM (partikül Madde) parametresiiçin yıl boyunca sınır değerlerin aşıldığı güne rastlanmamıştır.

Tablo 6 Partikül Madde Ölçüm Sonuçları




54

herhangi bir atıksu deşarjı yapılmayacak olup, projenin inşaat ve işletme aşamasındaoluşacak evsel nitelikli atıksuların tamamı TAYSEB1 atıksu arıtma tesisinde bertarafedilecektir. Faaliyetin tüm aşamalarında 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete’deyayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ve 24.04.2011 tarih ve27914 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrol

Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uygun hareketedilecektir.

Projeden etkilenecek alanların belirlenebilmesi için projeden kaynaklanan çevresel,ekonomik ve sosyal boyutlardaki etkilerin bir arada değerlendirilmesi gerekmektedir. Buetkilerin bazıları doğrudan, bazıları ise dolaylı etkiler olup; “proje etki alanı”, projeninçevresel etkileri (özellikle toz ve gürültü açısından), proje alanlarının flora, fauna durumları,projeden kaynaklanacak istihdam, hizmet durumları, projenin tarım ve orman alanlarınaetkileri vb. etkenler göz önünde bulundurularak seçilmiştir.

Faaliyetin inşaat aşamasında, emisyon ve gürültü kaynakları söz konusudur. İşletmeaşamasında oluşacak emisyon kaynaklarında emisyon ölçümleri belirli periyotlarla

yapılacak ve bu ölçümlerin ilgili yönetmeliklerin sınır değerlerinin altına çekilmesi içingerekli tedbir alınacaktır. Söz konusu projenin etki alanının belirlenmesinde gürültü ölçümhesaplamaları ile emisyon hesaplamaları dikkate alınmıştır. Gürültü ölçüm vehesaplamalarına göre işletme aşamasında 250 m’lik bir alan etki alanı olarak belirlenmiştir.Buna rağmen güvenli tarafta kalabilmek amacıyla proje alanı merkezinden 1000 m yarıçaplı bir alanın etki alanı olarak belirlenmesi öngörülmüştür. Sonuç olarak 1000 m yarıçaplıetki alanı sınırları içerisinde herhangi bir yerleşim birimi bulunmamaktadır. Söz konusualanın gösterildiği topoğrafik harita Ek 1'de verilmektedir.

Projenin çevresel etki alanları için inşaat ve işletme aşamaları göz önünealındığında, uzun ve kısa dönemli olmak üzere iki ayrı nitelikte etki söz konusudur.

Projenin inşaat aşamasında yapılan çalışmalardan kaynaklanan gürültü vb. etkiler kısavadeli ve geçici; işletme aşamasındaki çevresel etkiler ise uzun süreli etkilerdir.

Söz konusu proje Alanı Yumurtalık Serbest Bölgesi sınırları içerisinde yeralmaktadır. Proje etki alanında yüzme ve rekreasyonel amaçlı kullanılan subulunmamaktadır. Proje alanı ve etki alanının mevcut kirlilik yükünü belirleyebilmekamacıyla Segal Çevre Ölçüm ve Analiz laboratuarı tarafından deniz suyu analizi yapılmış olup, EK-10’da sunulmaktadır. Analiz sonuçlarından da görülebileceği gibi faaliyetalanından alınan deniz suyu numunesi Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği sınır değerlerininaltında kalmaktadır.

3.2. Proje Alanı ve Etki Alanının Jeolojik Özellikleri

Faaliyet alanı Adana İli, Yumurtalık İlçesi, Yumurtalık Serbest BölgesiMevkii’ndedir. 1/25.000 ölçekli topoğrafik haritada Adana O 35 b2 paftasında yeralmaktadır. Projeye konu olacak alan toplam kara alanı 12.5ha’lık alanı kapsamaktadır.Alana ait kira sözleşmesi EK-16’da sunulmaktadır.

Araştırma sahasında üst seviyelerde Genç Deniz Çökelleri/ Yeni Alüvyonlarbulunmaktadır. Yeni alüvyonlar ise dere boylarında gelişmiş olup genelde kötü boylanmalı,tutturulmamış çakıl, kum ve milli malzemeden oluşmuştur. Bu çökeller altında ise çok katı-

1

Toros Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi Kurucu ve İşleticisi A.Ş.




55

sert kıvamlı kil tabakaları, sıkı-çok sıkı çakıllı kum - kumlu çakıl tabakaları ve bazalt yeralmaktadır.

İnceleme sahasında denizde yapılan sondajlarda deniz tabanından itibaren kalınlığı3.40 m ile 16.60 m arasında değişen Genç Deniz Çökelleri yer almaktadır. Sahada GençDeniz Çökelleri; çok gevşek kum, gevşek kum, orta sıkı kum tabakaları / çok yumuşak kil,çok yumuşak-yumuşak, siltli kil, yumuşak siltli kil, orta katı siltli kil, katı siltli kil tabakalarıile temsil edilmektedir. Genç Deniz Çökelleri altında ise bazalt / çok katı-sert kil / sıkı-çoksıkı kum tabakaları yer almaktadır.1

3.3.1 Bölgesel Jeoloji (çalışma alanının işaretlendiği 1/25.000 ölçekli genel jeoloji haritası eklenmelidir)

Adana baseni Neojen istifindeki zaman – stratigrafi bölümlemeye ilişik çalışmalar1949’lu yıllara inmekte ise de bölgedeki ilk ekip çalışması Mobil Jeologları tarafından 1953yılında, sistemli stratigrafik araştırmalar ise 1957’de başlamıştır. Bu çalışmalara ilişikstratigrafik nomenklatür 1961 yılında Schmidt tarafından yayınlanmıştır. Ekip bölgedekiçalışmaları esnasında 47 adet kayastratigrafi birimi adlamıştır.

Bu projede Paleozoik ve Mesozoik birimlerinin pek çoğu yeni adlanmıştır. Adanabaseni Neojen istifinde ise Schmidt (1961) in ayırdığı bazı genellemeler ile kısmenbenimsenmiştir. Buna ilave olarak formasyon ve üye aşamasında yeni adlamalaryapılmıştır.Kozan – K 20 paftasına ilişik 1/25.000 ölçekli jeolojik harita alımı 1984 – 1985 yıllarındatamamlanmıştır. Kozan paftasında yürütülen incelemeler kuzeyde Karsantı, batıda Tarsus,doğuda İmamoğlu dolayına erişip güneyde E-5 karayolu ile sınırlanmaktadır.

Doğu Toroslar güneyinde yer alan Adana baseninin batı kesimini kapsayan buincelemede temeli Paleozoik yaşlı sedimanter birimler oluşturmaktadır. Mesozoik’te,inceleme alanının kuzey kesiminde yüzeyleyen karbonatlar ile ofiyolit karmaşığıbulunmaktadır. Adana Baseni Tersiyer istifi; Toros orojenik kuşağını oluşturan Paleozoikve Mesozoik yaşlı kayastraftigrafi birimleri üzerinde diskordanslı olup birbirleri ile yanal vedüşey geçişli 13 adet kayastratigrafi biriminden oluşmaktadır.

Ek-13’te çalışma alanının işaretlendiği 1/25.000 ölçekli genel jeoloji haritasıverilmiştir.

3.3.2. Proje Alanı ve Etki Alanının Jeolojisi (inceleme alanına ait 1/5.000 varsa1/1.000 ölçekli jeoloji haritası ile bölgesel ve inceleme alanlarına ait stratigrafik kesiteklenmeli ve bölüm içerisinde atıfta bulunulmalıdır.)

Adana ve civarı ayırtman stratigrafi, yapı ve kaya türü özellikleri açısından,aralarında belirgin ayrımlar bulunan, birbirleriyle tektonik dokanaklı değişik

tektonostatigrafik birlikleri kapsar (Ayhan ve Bilgin, 1988). Bölgede yüzeyleyen Aladağ birliği, Devoniyen-Senoniyen aralığında çökelmiş şelf tipi karbonat ve kırıntılı kayalarıkapsar (Özgül ve Kozlu, 2002).

1Yumurtalık Serbest Bölgesi Tersan Tersane Sahası Adana Ceyhan 035-B-10-B-3-C, O36-A-06-A-4-D Pafta, 5

Ada 1 – 2 Parseller İmar Planına Esas Jeolojik - JeoteknikEtüd Raporu




56

Doğu Toros Otokonu, Kambriyen-Lütesiyen sonuna kadar genellikle sığ, sıcak,litoral-sublitoral ortam koşullarının hakim olduğu düşey salınım hareketlerinin etkin olduğuduraysız bir şelf özelliğini yansıtır (Özgül ve diğerleri, 1973).

Doğu Toroslar'ın güney kesimini oluşturan Adana baseni, Paleozoyik-Tersiyeraralığında çökelmiş sığ deniz çökelleri İle pelajik (derin deniz, >1000m) çökellerden oluşur(Yetiş ve diğerleri, 1991). Misis-Andırın baseni olarak tanımlanan kaya birimleri, Kretase-Tersiyer zaman aralığında çökelmiştir. Melanj nitelikli ve volkanosedimanterfasiyesözellikleri sunar (Bilgin ve diğerleri, 1981).

Araştırma sahası ve yakın çevresinde Oligosen Miyosen yaşlı birimler İlebazaltikvolkanizmalar mevcuttur. Oligosen Miyosen yaşlı formasyonlar çok katı-sertkıvamlı kil tabakaları ve sıkı-çok sıkı kum tabakalarıyla temsil edilmektedirler.

Yumurtalık, Ceyhan, Osmaniye ve Haruniye yörelerinde yüzeylemeler verenKuvaterner yaşlı bazaltlar Delihalil formasyonu olarak adlandırılmıştır. Bazaltikvolkanizma makro olarak çok değişik örnekler sunmaktadır. Delihalil Tepe ve Üç Tepekonilerinde tutturulmamış piroklastikler; volkan bombası, lapilli, süngertaşı gibielemanlardan oluşmaktadır. Lav akıntılarının altında sarı- pembe renkli gevşek dokulutüfler bulunmaktadır. Üstteki lav akıntıları ise çok dayanımlıdır ve akıntı izleri taşımaktadır.Delihalil bazaltlarının yaşı Kuvaterner olarak düşünülmektedir.

Doğuda Yumurtalık Körfezi ile batıda Tuzla'ya kadar olan sahil kesiminde geniş alanlar kaplayan kumullar zaman zaman birkaç km içerilere kadar yayılım göstermektedir.Yakın tarihte ve günümüzde kıyıda esen şiddetli rüzgarların etkisi İle kıyıdaki kumlarınonlarca metre içerilere kadar taşınması sonucu bölgede kıyı kumulları oluşmuştur. Bunlarkıyı boyunca yayılım gösteren 1-10 metre yükseklikteki tepecikler veya şeritler halindedir.Bitki örtüsünden yoksun olanlar, rüzgarın etkisi İle hareket ederler ve sık sık yerdeğiştirirler. Bu kumullar, Yumurtalık ve Karataş dolaylarında, kıyıya yakın bölgelerde

kurulan Venedik, Bizans, Roma dönemine ait bazı antik yerleşim yerlerinin üstünü kısmenveya tamamen örtmüştür.

Faaliyet alanı Adana İli, Ceyhan İlçesi, Yumurtalık Serbest Bölgesi Mevkii’ndedir.1/25.000 ölçekli topoğrafik haritada Adana O 35 b2 paftasında yer almaktadır. Projeyekonu olacak kara alanı toplam 12.5ha’lık alanı kapsamaktadır.

Araştırma sahasında üst seviyelerde Genç Deniz Çökelleri / Yeni Alüvyonlarbulunmaktadır. Yeni alüvyonlar ise dere boylarında gelişmiş olup genelde kötü boylanmalı,tutturulmamış çakıl, kum ve milli malzemeden oluşmuştur. Bu çökeller altında ise çok katı-sert kıvamlı kil tabakaları, sıkı-çok sıkı çakıllı kum - kumlu çakıl tabakaları ve bazalt yeralmaktadır.

İnceleme sahasında denizde yapılan sondajlarda deniz tabanından itibaren kalınlığı3.40 m ile 16.60 m arasında değişen Genç Deniz Çökelleri yer almaktadır. Sahada GençDeniz Çökelleri; çok gevşek kum, gevşek kum, orta sıkı kum tabakaları / çok yumuşak kil,çok yumuşak-yumuşak, siltli kil, yumuşak siltli kil, orta katı siltli kil, katı siltli kil tabakalarıile temsil edilmektedir. Genç Deniz Çökelleri altında ise bazalt / çok katı-sert kil / sıkı-çoksıkı kum tabakaları yer almaktadır.1

1Yumurtalık Serbest Bölgesi Tersan Tersane Sahası Adana Ceyhan 035-B-10-B-3-C, O36-A-06-A-4-D Pafta, 5

Ada 1 – 2 Parseller İmar Planına Esas Jeolojik - JeoteknikEtüd Raporu




57

Proje alanı ayrıntılı stratigrafik kesitler zemin etüd raporunda verilmiştir.

Şekil 16Bölgesel Stratigrafik Kesit




58

3.3.3. Proje Alanına Ait İmar Planına Esas Jeolojik Ve Jeoteknik EtüdRaporları (onaylayan kurum, onay tarihi, kapak, amaç, imar durumu, afet durumu,yerleşime uygunluk değerlendirmesi, sonuç ve onay sayfaları ile inceleme alanını içine

alan yerleşime uygunluk değerlendirme paftası rapora eklenmelidir, bu raporları yokise Mülga Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nın 19.08.2008 tarih ve 10337 sayılıGenelgesi ekindeki formatına göre hazırlanacak, imar planına esas jeolojik-jeotekniketüt raporlarının ilgili kuruma onaylatılması gerekmektedir.)

Yumurtalık Serbest Bölgesi Tersan Tersane Sahası Adana Ceyhan 035-B-10-B-3-C,O36-A-06-A-4-D Pafta, 5 Ada 1 – 2 Parseller İmar Planına Esas Jeolojik – Jeoteknik EtüdRaporu 25.11.2009 tarih 11484 sayılı Jeoloji Mühendisleri Odasınca onaylanmıştır. AyrıcaJeolojik-JeoteknikEtüd Raporu Parseller Adana Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü25.11.2009 tarih ve 3797 saylı yazısı ile onaylanmıştır.

İmar Planına Esas Jeolojik ve Jeoteknik Etüd Raporları (onaylayan kurum, onay

tarihi, kapak, amaç, imar durumu, afet durumu, yerleşime uygunluk değerlendirmesi, sonuçve onay sayfaları ile inceleme alanını içine alan yerleşime uygunluk değerlendirme paftası)Ek- 13 ’de sunulan Zemin Etüt Raporu’nda verilmiştir.

3.3. Proje Alanı ve Etki Alanının Doğal Afet ve Depremsellik Durumu

T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanmış ve Bakanlar Kurulu’ nun18.04.1996 tarih ve 96/8109 sayılı kararı ile yürürlüğe girmiş olan Türkiye DepremBölgeleri Haritası’ na göre Faaliyet alanı II. derece deprem bölgesinde yer almaktadır.

Şekil 17 Deprem Haritası

2 Eylül 1997 tarih ve 23098 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren,Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır.




59

6 Mart 2007 gün ve 26454 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren,Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır.

3.4.1 Deprem Durumu (inceleme alanı ve yakın çevresinde yer alan faylarınproje alanına uzaklıkları, etkileri ile geçmişte ve son dönemde meydana gelendepremler hakkında bilgi verilmeli ve deprem riskinden bahsedilmelidir, deprembölgeleri haritası, proje alanının işaretlendiği diri fay haritası rapora eklenmelidir)

Adana İli doğuda Doğu Anadolu Fay zonu, batı ve kuzeybatıda ise Ecemiş Fayı ileçevrelenmiş konumdadır. Türkiye’nin en büyük fay zonlarından birisi olan Doğu AnadoluFayı ve Ecemiş Fayı günümüzde halen hareketini sürdüren aktif faylar olarak kabuledilmektedir. Doğu Anadolu Fayı; sol yönlü doğrultu atımlı bir fay olup, Antakya’danKarlıova’ya kadar uzanan yaklaşık KD-GB uzanımlı bir faydır. Doğu Anadolu Fay zonutek bir kırık sisteminden oluşmayıp irili ufaklı yüzlerce fayların birleşmesindenoluşmaktadır. Doğu Anadolu Fay zonu üzerinde önceki araştırmacılar tarafından ölçülenfay zonu genişliği yaklaşık 2-3 km olup, fayın toplam atımı Arpat ve Şaroğlu (1972)tarafından 22 km olarak tespit edilmiştir. Fay zonu boyunca toplam düşey atım 400 m.dir.

Doğu Anadolu Fay zonunun oluşumu Geç Miyosen’de Arap ve Anadolu levhalarınınçarpışması ile oluşmuştur.

Ecemiş Fay zonu; yaklaşık olarak Kayseri-Yahyalı’nın batısında DündarlıKöyü’nden başlayarak KKD-GGB uzanımlı olarak Mersin-Gülek yakınlarına kadar uzanır.Genel doğrultusu K27D olan Ecemiş Fayı birbirine paralel birçok kırık parçasındanmeydana gelmiştir. Dündarlı-Pozantı arasındaki 78 km.lik bölümde oldukça belirgin şekildeizlenmektedir. Pozantı- Gülek arasında Ecemiş Fayı küçük parçalara ayrılmaktadır. Adanaİli iki önemli aktif fay zonu arasında yapılaşmaya ve büyümeye devam etmektedir. DoğuAnadolu ve Ecemiş Fayı dışında Adana ve yakın çevresinde gerek son oluşan depremlerinsebebi ile oluşmuş gerekse çok önceleri 2 adet ana fay zonu daha bulunmaktadır. Karaisalı-

Karsantı Fay zonu ve Karataş-Osmaniye Fay zonudur.Karaisalı-Karsantı Fay zonu, Adana havzasının kuzeyinde, Ecemiş Fay zonunun

güneyinde Karaisalı-Karsantı arasında değişik boy ve doğrultularda gelişmiş olan çoksayıda kırıktan meydana gelen bir fay zonudur. Ecemiş ve Karataş-Osmaniye Fayzonlarının arasında yer alması, çok geniş bir alanda izlenmesi ve 20 km.ye varan uzunluktaparçaların izlenmesi ile önemli bir fay zonudur. Birbirine paralel iki ana doğrultu hakimdir.Fayların KD-GB ve D-B uzanımlı olmak üzere iki ana doğrultuda yoğunlaştığı gözlenir. Buiki farklı çalıştığı gözlenmektedir. Bir kısmı sol yönlü doğrultu atımlı iken diğer bir kısımdasağ yönlü doğrultu atımlı fay sistemine göre çalışmaktadır.

Karataş-Osmaniye Fay zonu ise, Adana Ovası’nın GD’sunda Karataş-Osmaniye

arasında genel doğrultusu KD-GB olan, yaklaşık 120 km uzunluğunda bir zon içindebirbirine paralel birçok faydan oluşmaktadır. Birçoğu kıyıya paralel olan bu faylar belirginmorfolojik görünümleri yanında Kuvaterner yaşlı kaya birimlerini etkilemeleri nedeniyleönemlidirler. Proje alanı Diri Fay Haritası Ek-14’te verilmiştir.

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanmış olan “Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki Yönetmenlik” hükümleri uyarınca;Bu yönetmeliklere göre sondajlarda üst seviyelerde belirlenen Genç Deniz Çökellerine aitbirimler D Zemin Grubuna, Z4 yerel zemin sınıfına girmektedir. Ancak; derin temel sistemiseçilmesi ve zemin ıslahı yapılması durumunda Zemin Grubu B, Yerel Zemin Sınıfı Z2alınabilecektir. kara tarafındaki yapıların temelleri katı-çok katı kil tabakları üzerineoturacak olması ve katı kil tabakasının kalınlığı sınırlı olması nedeniyle B Zemin Grubu, Z2yerel zemin sınıfı alınabilecektir. Deniz tarafında zemin ıslahı ve derin temel sistemiseçilmesi durumunda Zemin Grubu B, Yerel Zemin Sınıfı Z2 alınabilecektir. Z2 sınıfına




60

giren zeminler için Spektrum Karakteristik Periyotları TA = 0.15sn, TB = 0.40 sn,Z4sınıfına giren zeminler için Spektrum Karakteristik Periyotları TA = 0.20 sn, TB = 0.90 snalınması uygun olacaktır.

3.4.2 Doğal Afet Durumu (7269 sayılı yasada belirtilen deprem dışındakiheyelan, kaya düşmesi, su baskını, çığ vb. doğal afet riskleri hakkında bilgi verilmeli)

İnceleme sahası içinde ve yakın çevresinde 7269 sayılı yasa kapsamına girecekheyelan, su baskını, kaya ve çığ düşmesi vb. doğal afet riski bulunmamaktadır.

3.4. Deniz Dibi Zemin Etüt Raporu

İnceleme sahasında; denizde 28.04.2006 ile 18.08.2006 tarihleri arasında, deniztabanından itibaren maksimum derinliği 51.45 m olan 29 adet deniz sondajı ve karada25.04.2006 ile 10.05.2009 tarihleri arasında maksimum derinliği 33.00 m olan 13 adetzemin etüt sondajı yapılmıştır. Sondaj çalışmaları; örselenmiş-örselenmemiş numune vekarot alma işleri ile 1.50 m de bir yapılan standart penetrasyon deneyleri yapılmıştır.

Zemin Etüdraporunda; yapılan tüm jeolojik ve jeoteknik etüt çalışmaları detaylı

olarak anlatılmakta, zemin profili ve taşıyıcı tabaka derinliği, taşıma gücü, temel tipi, kazıkboyu, kazık çapı, servis yükü, sıvılaşma riski, sahanın depremselliği ve inşai tavsiyeler yeralmaktadır.

İnceleme sahasında denizde yapılan sondajlarda deniz tabanından itibaren kalınlığı3.40 m ile 16.60 m arasında değişen Genç Deniz Çökelleri yer almaktadır. Sahada GençDeniz Çökelleri; çok gevşek kum, gevşek kum, orta sıkı kum tabakaları / çok yumuşak kil,çok yumuşak-yumuşak, siltli kil, yumuşak siltli kil, orta katı siltli kil, katı siltli kil tabakalarıile temsil edilmektedir. Genç Deniz Çökelleri altında ise bazalt / çok katı-sert kil / sıkı-çoksıkı kum tabakaları yer almaktadır. Sondajlar bazalt – sert kil tabakaları içerisindebitirilmiştir.

3.5 Proje Alanı ve Etki Alanının Hidrojeolojik Özellikleri, Yer altı SuKaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı, Proje Alanına Mesafeleri, Debileri,1/25.000’lik Topoğrafik Haritada Gösterimi

Adana ili genel olarak doğudan ve güneybatıdan, kuzeye doğru 14 m kottanbaşlayarak 160 m kotlarına yükselen bir topografyaya sahiptir. Kent kurulduğundan bu yanaiçme kullanma suyu gereksinimi yeraltısu kaynaklarından sağlanmakta olup; içme-kullanmaamaçla açılan sondaj kuyuları 20-40 m arası tecrit edilmektedir. Doğu, batı, güney yerleşimalanı, sınırlarından başlayarak kuzeyde 50 m kot çizgisine kadar zengin yeraltısu potansiyelivardır. Kuzeye gidildikçe su rezervi azalmaktadır. Bu nedenle şehre verilmekte olan içmesuyu için açılmış olan kuyuların derinlikleri 50-150 m arasındadır ve sayıları 36 adettir.Yerleşim alanı içinde bulunan endüstriyel kuruluşlar kullanma suyu gereksinimlerini kendiolanakları ile açtırdıkları derin kuyulardan sağlanmaktadırlar.




62

Tablo 11 Seyhan havzasındaki yeraltı suyu kalite sınıfları

İnceleme alanında kara sondajlarının yapımı sırasında sabah-akşam yeraltı suyuölçümleri yapılmıştır. Tespit edilen su derinlikleri aşağıdaki Tablo'da sunulmaktadır.

Tablo 12 Tespit edilen su derinlikleri

KARA SONDAJI NO SU DERİNLİĞİ(m)

SK -14 3.8

SK-15 3.5

SK-16 5.1

SK-17 2.25

SK-18 5.6SK-19 6.1

SK-20 4.2

SK-21 3.1

SK-23 5.2

SK-24 3.2

SK-35 3

SK-36 4.6

SK-41 3.5

Kara sondajlarında yeraltı suyu derinlikleri 2.25 m ile 6.10 m arasındadeğişmektedir.

Tüm yapı temelleri altında temel drenajı yapılmalı, İdari bina ve Sosyal Tesislerinbodrum katlı inşa edilmesi durumunda bodrum kat seviyelerinde izolasyon tedbirlerialınmalıdır.




63

3.6. Proje Alanı ve Etki Alanının Hidrolojik Özellikleri, Yüzeysel SuKaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı, Proje Alanına Mesafeleri, Debileri,1/25.000’lik Topografik haritada Gösterimi

Seyhan Nehri, Ceyhan Nehri, Çakıt Çayı, Eğlence Deresi, Körkün Çayı ve ÜçürgeDeresi, Adana’nın önemli akarsularını oluşturmaktadır. Bu akarsuların karakteristikleriaşağıda veriliştir.

Tablo 13 Adana ili içme ve kullanma suyu

Tablo 14 İl sınırları içerisindeki akarsular

Akarsular

Seyhan Nehri: Akdeniz bölgesinde, Adana’dan geçerek Akdeniz’e dökülen seyhannehrinin uzunluğu 560 km olup yağış alanı 20.100 km2 dir. Seyhan Nehri, İç Anadolu’nundoğu kesiminde uzunyayla yöresinden doğan “Zamantı Irmağı” (uzunluğu 317 km) ilebunun doğusunda doğu anadolu sınırları üzerinden doğan “Göksu”‘nun(uzunluğu 198 km)birleşmesiyle meydana gelir. Seyhan Nehri’nin adana il sınırları içerisinde Seyhan veÇatalan Barajları inşa edilmiştir. Seyhan Barajı 1956 yılında işletmeye açılmış olup,sulama, enerji ve taşkın önleme amaçlıdır. Enerji, taşkın önleme ve Adana ili içme vekullanma suyu ihtiyacını karşılayan çatalan barajı 1997 yılında işletmeye açılmıştır. SeyhanNehrine sırasıyla eğlence, körkün, üçürge ve çakıt dereleri katılır. Adana İli içinden geçenSeyhan Nehri, ova içinde güneybatıya yönelerek ve birçok menderesler çizerek Tarsus(Berdan) Çayının denize döküldüğü noktanın 3 km kadar doğusunda Akdeniz’e dökülür. Suürünleri üretim ve avcılığına elverişlidir.

Ceyhan Nehri: Ceyhan Nehri Binboğa Dağlarından doğar. Güneye akarak göksunyakınında üstüngelen deresi ve batıdan akan tokat suyu ile birleşir. Buradan doğuya doğruakan göksun ırmağı, söğütlü suyu ile birleşerek ceyhan ırmağını oluşturur. 20670 km2 yağış alanına sahip olan Ceyhan Nehri 500 km uzunluğundadır. Kahramanmaraş ili sınırlarındaAksu Çayı Ceyhan Nehrine katılır, daha sonra Aslantaş Barajı menbaında keşişsuyu,

andırın çayı ve sabunsuyu kolları katılır. Aslantaş Barajı mansabında ise Hamis, Karaçay,Savrun, Kesiksuyu, Sumbas, Çeperce ve Handeresi kolları Ceyhan Nehrine katılırlar.




64

Ceyhan İlçesi ve misisden geçerek yumurtalık körfezinin batısından akdenize dökülür.Ceyhan Nehri üzerinde menzelet, sır, berke, aslantaş barajları inşa edilmiştir. Su ürünleriüretim ve avcılığına elverişlidir.

Çakıt çayı: Çakıtçayı’nın ilk doğduğu yer ulukışla’nın arkasındaki dağlardır. Bumevkide adı porsuk çayı olarak bilinir. Alihoca civarında killik deresi katılır. Fakat porsukçayını besleyen asıl kol, soldan katılan ve yağış alanı büyük olan kırgeçitderesi’dir. Dahaaşağılarda çakıtsuyu’nu sürekli verimli tutan bir kaynak suyu olan iekerpınarı suyu katılırve bu noktadan itibaren ırmak, çakıt suyu adını alır. Bu noktaya kadar vadi çok engebelideğilken buradan itibaren vadinin karakteri değişir, sarplaşır, derinleşir ve daralır. Arapaliköyüne kadar engebeli karakterdeki çakıt vadisinden akan 162 km uzunluğundaki çakıtsuyu, seyhan baraj gölüne dökülür. Su sporlarına uygun özelliklere sahip olan çakıt çayıülke turizmi açısından önemli bir potansiyele sahiptir.

Eğlence deresi: Eğlence deresi 3000-3500 m kotlarında çeşitli küçük kollar olarakdoğmakta ve iki ana kol olan eğni ve aksu derelerini oluşturarak güney yönündeakmaktadır. Çönekli mahallesinin güneydoğusunda kabaktaş tepesi mevkiinde birleşen iki

dere buradan itibaren eğlence çayı ismini almakta ve çatalan yakınlarına kadar bu isimleakmaktadır. Çatalan baraj gölüne dökülen eğlence deresi 87 km uzunluğundadır. Suürünleri üretim ve avcılığına elverişlidir.

Körkün çayı: Körkün çayı ilk kaynaklarını aladağ’ın batı eteklerinden alır.Başlangıçta üçkapılı dere ve ecemiş deresini oluşturarak güney yönünde akarken mahmatlımevkiinde birleşmektedirler. Bu iki derenin birleşimiyle yine ecemiş deresi adı altındaakışına devem eden dere kamışlı mevkiine kadar birçok yan kolla birleşerek büyümekte vebu noktadan itibaren körkün çayı adıyla akmaktadır. Seyhan baraj gölüne katılankörkünçayı’nın uzunluğu 157 km’dir. Su ürünleri üretim ve avcılığına elverişlidir.

Üçürge çayı: Sügeç dağı eteklerinden doğan üçürge çayı 60 km uzunluğundadır.

Üzerinde sulama amaçlı nergizlik barajı 1995 yılında inşa edilip işletmeye açılmıştır. Yıllıkortalama debisi 1 m3 /s ‘dir. Su ürünleri üretim ve avcılığına elverişlidir.

Göller ve göletler

Seyhan Havzası yukarı bölümlerinde kayda değer bir göl bulunmamaktadır. Yalnızaladağ üzerinde yedigöller ve dipsiz göl ile ulukışla civarında çiğli ve karagöl gibi küçükgöller vardır.

Akyatan lagünü: Adana İlinin Karataş ilçesi sınırları içerisinde yer almaktadır.Adana’ya 48 km. mesafededir. Akyatan Gölü, Türkiye’nin en büyük lagün gölüdür.Ortalama su seviyesindeki alanı 4900 hektardır. Yaz boyunca gölü besleyen suların

azalması ve yüksek buharlaşma nedeniyle gölalanı çok küçülmektedir. Suyun çekildiğialanlarda geniş çamur düzlükleri oluşmakta ve yaz sonuna doğru tamamen kurumaktadır.Göl, güneybatıdan çıkan 2 km.lik dar bir kanalla denize bağlanmaktadır. Göl sularınınyüksek olduğu dönemlerde kanal vasıtasıyla gölden denize, düşük olduğu dönemlerde isedenizden göle doğru su akışı olmaktadır. Bu nedenle göl suyundaki tuzluluk mevsimleregöre değişiklik göstermektedir. Gölün kuzeyi geniş tarım alanları ile çevrilidir. Akyatanlagünü, yaşama ortamlarının çeşitliliği, barındırdığı hayvan ve bitki türleri ile çok sayıdauluslararası öneme sahip sulak alan kriterine sahip bir sulak alan ekosistemidir. Tümbunların yanı sıra, akyatan lagünü, su ürünleri üretimi ve turizm faaliyetleri gibiimkânlarıyla yöre ekonomisine önemli katkılar sağlayan çok yönlü bir sulak alanekosistemidir.

Ağyatan lagünü: Ceyhan Nehri ağzının batısında yer alan 1130 ha alana sahip,yeraltı suları ve yağışlı dönemde nehir sularıyla beslenen bir lagündür. En fazla 3 m




65

derinliğe ulaşan göl ile deniz arasında bağlantıyı hurma boğazı adında dar bir boğaz sağlar.Kuzeyinde geniş ıslak çayırlıklar ve kıyılarda tatlı suyun ağır bastığı yerlerde küçükbataklık alanlar bulunur. Göldeki su seviyesinin, çukurova’daki diğer sulakalanlara oranladaha az farklılık göstermesi, çevresinde çamur düzlüğü ve tuzcul bataklıkların oluşumunusınırlamıştır. Bunlardan ikincisi, özellikle batı kıyılarında bulunur. Yüksek kumullar gölü

denizden ayırır. Hurma boğazı’na yerleştirilmiş balık dalyanları bir kooperatif tarafındanişletilmektedir. 1995 yılında 10 ton balık tutulmuştur.

Tuzla gölü: Tuzla Gölü (2800 ha), seyhan ağzının doğusunda yer alır veçukurova’daki göllerin en batıda olanıdır. Gölün suyu, yılın büyük bir bölümünde hafiftuzludur. Su seviyesi özellikle kış yağışlarından sonra yükselir, bu dönemde göldekituzluluk azalır. Gölün özellikle doğu tarafından geniş çamur düzlükleri ve tuzcul bataklıklarbulunur. Kuzeyinde, 500 m genişliğinde bir şerit üzerinde kuru tarım yapılan tarlalar veçayırlar vardır. Kısa bir kanal gölün denizle bağlantısını sağlar. Denize açılan boğazda birbalık dalyanı bulunur. Öka sınırları içerisinde, tuzla gölü’nün güneydoğusunda, kısmenseyhan’ın eski yatağı üzerinde yer alan, sık bitki örtüsüyle kaplı tatlısu bataklıkları, tuzcul

bataklıklar ve gölcükler de bulunur. Yaz aylarında bu gölcüklerden bazılarının suyu pompajyoluyla sulamada kullanılır. Bunların bir bölümü yazın tümüyle kurur.

Yumurtalık lagünleri: Ceyhan ağzı ve yumurtalık körfezi arasında kalan velagünler, tuzcul bataklıkları, çamur düzlükleri, sazlıklar, ıslak çayırlar, kumullar ve bir çamormanından oluşan dev bir sulakalan sistemidir. Başlıca sulakalanlar çamlık ( ya dayumurtalık) lagünü, yelkoma gölü (1150 ha), ömer gölü (350 ha), yapı gölü (300 ha) vedarboğaz gölü’dür (380 ha). Bölgedeki diğer sulakalanların aksine, düzensiz bir kıyıçizgisine sahip bölge, denizlebirçok noktada birleşmektedir; eski ceyhan yatağı öka’nınortasından geçmektedir. Avcıali ve esemen göllerinden oluşan yelkoma gölü, geniş tuzculbataklıklarla çevrili sığ bir lagündür. İlkbahar ve yaz aylarında gölün bir bölümü kuruyunca,özellikle kuzeyde geniş çamur düzlükleri ortaya çıkar. Tatlı suyun kumullardan göle sızdığı

bölümlerde sazlıklar vardır. Tuzcul bataklıklar ve çamur düzlükleriyle çevrili olan çamlıklagünü, ömer gölü, yapı gölü, darboğaz gölü ve daha küçük kaldırım gölü, kış aylarında suseviyesi yükseldiğinde tek bir büyük göl oluşturur. Yelkomalagünü’nün ağzında, eskiceyhan ağzında ve çamlık lagünü’nün yumurtalık körfezi’ne açıldığı yerde dalyanlarbulunmaktadır.

Göletler

Adana il sınırları içerisinde DSİ tarafından yapılıp işletmeye açılan bir adet göletbulunmaktadır. Handeresi üzerinde, 1999 yılında inşa edilen hakkıbeyligöleti sulamaamaçlıdır.




66

Şekil 18 Seyhan havzası su kalite haritası

3.7. Meteorolojik Özellikler ve Veriler, Bölge Özelinde Hava Koşulları, BuKoşulların Denizciliğe ve Yapımı Planlanan Projeye Etkileri Yönünden İrdelenmesi,Rüzgar Gülü

Bölgenin Genel İ klim Ko şulları

Adana ve çevresi Akdeniz İklimi özelliklerini taşımakta olup, yazları sıcak ve kurak,kışları ılık ve yağışlıdır.

Proje alanı meteorolojik verilerinin değerlendirmesinde Adana Ceyhan Meteorolojiİstasyonu uzun yıllar (1970-2010) verileri kullanılmıştır. Adana Ceyhan İstasyonuna aituzun yıllara ait veriler aşağıda ayrı ayrı değerlendirilmiştir.

Meteorolojik verilerin derlenmesinde kullanılan Adana Ceyhan Meteorolojiİstasyonu’na ait Meteorolojik Bülten Ek 20’de verilmiştir.

Basınç Da ğ ılımı

Adana Ceyhan Meteoroloji İstasyonu uzun yıllar (1970–2010) gözlem kayıtlarınagöre yıllık ortalama basınç 1009.5 hPa dır. Maksimum basınç 1020,5 hPa, Minimum basınç993,4 hPa olarak ölçülmüştür.




67

Tablo 15 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Basınç Değerleri (hPa)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 YıllıkOrtalama Basınç (hPa)1015.2 1013.3 1011.2 1009.2 1007.8 1005.1 1002.2 1003.2 1007.1 1011.1 1014.1 1015.4 1009,5

aksimum Basınç (hPa)1030.9 1029.6 1024.8 1021.6 1016.1 1013.0 1008.2 1008.1 1017.5 1022.2 1025.9 1028.1 1020,5

Minimum Basınç (hPa) 94.0 91.3 88.6 81.1 96.7 93.3 94.3 97.6 99.2 99.5 95.5 90.1 93,4

Kaynak: [MGM]

950

960

970

980

990

1000

1010

1020

1030

1040

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Aylar

B a s ı n ç Ortalama Basınç (hPa)

Maksimum Basınç (hPa)

Minimum Basınç (hPa)

Şekil 19 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Basınç Değerleri Grafiği

Sıcaklık Da ğ ılımı

Adana Ceyhan Meteoroloji İstasyonu uzun yıllar (1970–2010) gözlem kayıtlarına

göre ortalama sıcaklık yıllık 17,9 ºC, maksimum sıcaklıkların ortalaması yıllık 24,8 ºC,minimum sıcaklıkların ortalaması yıllık 11,8 ºC, 1970–2010 yılları arası gözlem kayıtlarınagöre maksimum sıcaklık 44,0ºC ile 08.07.1978’de, minimum sıcaklık -8,2 ºC ile3.03.1985’te ölçülmüştür. Aylık ortalama sıcaklığın en düşük olduğu ay 8,1 ºC ile Ocak ayı,aylık ortalama sıcaklığın en yüksek olduğu ay ise 27,6 ºC ile Temmuz ayıdır.

Tablo 16 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Sıcaklık Değerleri Tablosu

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 YıllıkOrtalama Sıcaklık (ºC) 8,1 9,2 12,3 16,4 20,7 24,8 27,5 27,6 24,9 20,4 13,9 9,5 17,9

Maksimum SıcaklıklarınOrtalaması (ºC)

14,2 15,5 18,9 23,1 27,8 31,6 33,8 34,2 32,6 28,6 21,5 15,7 24.8

Minimum Sıcaklıkların

Ortalaması (ºC)3,0 3,8 6,3 10,2 14,0 17,9 21,6 21,8 18,1 13,4 7,8 4,5 11.8

Kaynak: [MGM]

Tablo 17 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Maksimum Sıcaklık Değerleri Tablosu

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 YıllıkMaksimum

SıcaklıkGünü

8 28 24 12 31 9 8 7 7 11 3 48

MaksimumSıcaklık Yılı

1971 1989 2008 1970 1990 2002 1978 1998 1981 1978 1992 20101978

MaksimumSıcaklık (°C)

27,0 25,3 31,8 37,0 40,8 41,0 44,0 42,1 41,6 38,8 31,6 28,944,0

Kaynak: [MGM]




68

Tablo 18 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Sıcaklık Değerleri Tablosu

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 YıllıkMinimumSıcaklıkGünü

14 6 3 11 2 1 2 17 29 30 14 93

Minimum

Sıcaklık Yılı

2008 1997 1985 1997 1990 1991 1978 1975 1992 2003 1988 1982

1997MinimumSıcaklık (°C)

-7,1 -7,2 -8,2 -1,5 3,2 9,4 14,0 14,0 7,7 1,5 -3,9 -6,2-7,2

Kaynak: [MGM]

0

5

10

15

20

25

30

35

40

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Aylar

S ı c a k l ı k

Ortalama Sıcaklık

(ºC)

Maksimum

Sıcaklıkların

Ortalaması (ºC)

Minimum

Sıcaklıkların

Ortalaması (ºC)

Şekil 20 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Aylık Sıcaklık Değerleri Grafiği

Ya ğ ı ş Da ğ ılımı

Adana Ceyhan Meteoroloji İstasyonu uzun yıllar (1970–2010) gözlem kayıtlarınagöre ortalama toplam yağış miktarı 698,4 mm, en yüksek aylık ortalama toplam yağış miktarı 116,6 mm ile Aralık ayında, en düşük aylık ortalama toplam yağış miktarı 6,4 mmile Ağustos ayında, günlük en çok yağış miktarı ise 151,4 mm ile Aralık ayındadır.

Tablo 19 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Yağış Değerleri Tablosu

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Yıllık

Toplam Yağış Ortalaması (mm)

96,9 94,2 77,8 74,0 52,2 25,2 7,6 6,4 17,4 49,6 80,5 116,6 698,4

Maksimum Yağış (mm)

99,8 72,0 62,1 78,2 87,2 66,4 29,2 44,6 50,5 62,1 103,3 151,4 151,4

Kaynak: [MGM]

0

20

40

60

80

100120

140

160

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Aylar

Y a ğ ı ş M i k t a r ı Toplam Yağış Ortalaması

(mm)

Maksimum Yağış (mm)

Şekil 21 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (19750–2010) Yağış Değerleri Grafiği




70

Maksimum Kar Kalınlığı (cm) 1 1

Bölgenin Yıllık, Mevsimlik ve Aylık Rüzgâr Yönü Da ğ ılımı

Adana Ceyhan Meteoroloji İstasyonu uzun yıllar (1970–2010) gözlem kayıtlarına

göre yönlere göre rüzgârın esme sayıları toplamı aşağıdaki tabloda verilmiştir.Tablo 23 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Yönlere Göre Rüzgârın Esme Sayıları ToplamıDeğerleri Tablosu

Yön 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 YıllıkN 6075 5052 4251 2886 2805 2436 1715 1434 2219 2852 4231 5194 41150

NNE 865 956 647 725 455 303 144 176 323 451 628 612 6285NE 2189 1926 1283 960 1043 999 720 531 675 1209 1363 1907 14805

ENE 158 160 143 143 121 87 119 47 76 282 100 243 1679E 589 378 400 470 373 395 336 286 359 520 480 371 4957

ESE 75 98 117 157 207 109 412 574 349 266 188 119 2671SE 741 1340 2067 2217 3285 3514 3109 3192 2841 2073 1146 936 26461

SSE 235 311 498 564 923 1088 980 1169 771 386 262 282 7469S 1031 1574 3397 4861 5479 6243 7137 6133 4660 3231 1901 1258 46905

SSW 196 383 870 823 797 1135 1342 1216 955 486 325 201 8729SW 514 759 957 1361 1407 1390 1802 1572 1272 977 608 427 13046

WSW 75 39 104 182 143 123 442 85 58 241 89 96 1677W 844 716 685 661 504 378 476 329 578 834 709 663 7377

WNW 477 365 245 269 309 191 108 173 169 334 358 320 3318NW 2542 2205 2496 2063 2041 1210 962 1051 1099 1605 2079 2570 21923

NNW 618 530 527 359 348 171 314 171 263 302 471 738 4812Kaynak: [MGM]

0

10000

20000

3000040000

50000

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

Şekil 23 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Esme Sayılarına Göre Yıllık Rüzgâr Diyagramı

Adana Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) gözlem kayıtlarınagöre 1. derecede hakim rüzgar yönü Güney (S), 2. derecede hakim rüzgar yönü Kuzey (N),3. derecede hakim rüzgar yönü Güneydoğu’dur (SE).




71

0

2000

4000

6000

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

0

2000

4000

6000

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

0

2000

4000

6000

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

Ocak Ayı Esme Sayılarına GöreRüzgâr Diyagramı

Şubat Ayı Esme Sayılarına GöreRüzgâr Diyagramı

Mart Ayı Esme Sayılarına GöreRüzgâr Diyagramı

0

2000

4000

6000N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

0

2000

4000

6000N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

0

2000

4000

6000

8000

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

Nisan Ayı Esme Sayılarına Göre

Rüzgâr DiyagramıMayıs Ayı Esme Sayılarına Göre

Rüzgâr DiyagramıHaziran Ayı Esme Sayılarına Göre

Rüzgâr Diyagramı

0

2000

4000

6000

8000

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

0

2000

4000

6000

8000

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

0

2000

4000

6000

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

Temmuz Ayı Esme Sayılarına Göre

Rüzgâr DiyagramıAğustos Ayı Esme Sayılarına Göre

Rüzgâr DiyagramıEylül Ayı Esme Sayılarına Göre

Rüzgâr Diyagramı

0

2000

4000

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

0

2000

4000

6000

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

0

2000

4000

6000

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

Ekim Ayı Esme Sayılarına Göre

Rüzgâr DiyagramıKasım Ayı Esme Sayılarına Göre

Rüzgâr DiyagramıAralık Ayı Esme Sayılarına Göre

Rüzgâr Diyagramı

Şekil 24 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Esme Sayılarına Göre Aylık Rüzgâr Diyagramları




72

Tablo 24 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Mevsimlere Ait Yönlere Göre Rüzgârın EsmeSayıları Toplamı Tablosu

Yön Kış İlkbahar Yaz SonbaharN 16321 9942 5585 9302

NNE 2433 1827 623 1402NE 6022 3286 2250 3247

ENE 561 407 253 458E 1338 1243 1017 1359

ESE 292 481 1095 803SE 3017 7569 9815 6060

SSE 828 1985 3237 1419S 3863 13737 19513 9792

SSW 780 2490 3693 1766SW 1700 3725 4764 2857

WSW 210 429 650 388W 2223 1850 1183 2121

WNW 1162 823 472 861NW 7317 6600 3223 4783

NNW 1886 1234 656 1036

Kaynak: [MGM]

0

6000

12000

18000N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSES

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

0

5000

10000

15000N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSES

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

Kış Mevsimi Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı İlkbahar Mevsimi Esme Sayılarına Göre RüzgarDiyagramı

0

5000

10000

15000

20000N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

0

5000

10000N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

Yaz Mevsimi Esme Sayılarına Göre Rüzgar DiyagramıSonbahar Mevsimi Esme Sayılarına Göre Rüzgar

Diyagramı

Şekil 25 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Esme Sayılarına Göre Mevsimlik RüzgarDiyagramları

Adana Ceyhan Meteoroloji İstasyonu uzun yıllar (1970–2010) gözlem kayıtlarınagöre yönlere göre rüzgârın ortalama hızları aşağıdaki tabloda verilmiştir.




73

Tablo 25 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Yönlere Göre Esme Hızları Tablosu (m-sec)

Yön 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 YıllıkN 1,9 2,0 1,8 1,6 1,5 1,6 1,5 1,4 1,6 1,8 1,8 1,8 1,6

NNE 1,8 2,0 1,5 1,5 1,0 0,9 1,1 0,9 0,8 1,2 1,2 1,2 1,2NE 1,9 2,0 1,5 1,3 1,4 1,5 1,5 1,6 1,7 1,3 1,3 1,7 1,5

ENE 1,5 1,6 1,5 1,3 0,9 1,0 1,2 1,0 0,7 0,8 0,9 1,7 1,1E 1,8 1,9 1,8 1,7 1,6 1,5 1,6 1,6 1,6 1,3 1,6 1,3 1,6

ESE 0,9 1,4 1,4 1,2 1,2 1,3 2,0 2,0 1,5 1,1 1,2 1,2 1,3SE 1,7 1,7 1,8 2,1 2,0 2,2 2,0 1,8 1,8 1,6 1,4 1,3 1,7

SSE 1,6 1,6 1,5 2,0 2,0 2,3 2,4 2,5 1,9 1,2 1,0 1,3 1,7S 1,5 1,7 1,9 2,1 2,3 2,3 2,3 2,2 1,8 1,6 1,3 1,2 1,8

SSW 1,1 1,7 2,0 2,2 2,2 2,7 2,7 2,4 2,4 1,5 1,1 1,1 1,9SW 1,7 1,7 2,2 2,3 2,8 2,7 2,6 2,6 2,4 1,4 1,3 1,0 2,0

WSW 1,6 0,8 1,3 1,4 1,2 1,6 1,9 0,6 0,7 0,7 0,6 0,5 1,0W 1,2 1,4 1,4 1,6 1,6 1,4 1,6 1,6 1,3 1,1 1,2 1,1 1,3

WNW 1,4 1,3 1,1 1,5 1,2 1,4 1,0 1,1 0,8 1,2 1,0 1,0 1,1NW 1,7 1,6 1,5 1,4 1,4 1,4 1,4 1,4 1,2 1,3 1,4 1,5 1,4

NNW 1,8 2,0 1,6 1,2 1,3 1,3 2,3 1,3 1,1 1,1 1,4 1,6 1,5Kaynak: [MGM]

0

0,5

1

1,5

2

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

Şekil 26 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Esme Sayılarına Göre Yıllık Rüzgâr Diyagramı

Tablo 26 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Mevsimlere Ait Yönlere Göre Rüzgârın OrtalamaHızı (mısec)

Yön Kış İlkbahar Yaz SonbaharN 1,9 1,6 1,5 1,7

NNE 1,7 1,3 1,0 1,1NE 1,9 1,4 1,5 1,4ENE 1,6 1,2 1,1 0,8

E 1,7 1,7 1,6 1,5ESE 1,2 1,3 1,8 1,3SE 1,6 2,0 2,0 1,6

SSE 1,5 1,8 2,4 1,4S 1,5 2,1 2,3 1,6

SSW 1,3 2,1 2,6 1,7SW 1,5 2,4 2,6 1,7

WSW 1,0 1,3 1,4 0,7W 1,2 1,5 1,5 1,2

WNW 1,2 1,3 1,2 1,0NW 1,6 1,4 1,4 1,3

NNW 1,8 1,4 1,6 1,2Kaynak: [MGM]




74

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

0,0

1,0

2,0

3,0

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

Kış Mevsimi Rüzgârın Ortalama Hızlarına Göre

Rüzgâr Diyagramıİlkbahar Mevsimi Rüzgârın Ortalama Hızlarına Göre

Rüzgâr Diyagramı

0,0

1,0

2,0

3,0N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

0,0

1,0

2,0N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

Yaz Mevsimi Rüzgârın Ortalama Hızlarına Göre

Rüzgâr DiyagramıSonbahar Mevsimi Rüzgârın Ortalama Hızlarına Göre

Rüzgâr Diyagramı

Şekil 27 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Esme Hızlarına Göre Mevsimlik RüzgarDiyagramları

Ortalama Rüzgar Hızı

Adana Ceyhan Meteoroloji İstasyonu uzun yıllar (1970–2010) gözlem kayıtlarınagöre yıllık ortalama rüzgâr hızı 1,4 m/sn’dir.

Tablo 27 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Rüzgâr Hızı Tablosu

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 YıllıkOrtalama Rüzgâr Hızı (m-sec) 1,3 1,5 1,4 1,5 1,7 1,8 1,8 1,6 1,3 1,1 1,1 1,2

Kaynak: [MGM]




75

0

0,5

1

1,5

2

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Aylar

O r t a l a m a R

ü z g a r

Ortalama Rüzgâr Hızı (m-sec)

Şekil 28 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Rüzgâr Hızı Grafiği

Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgârlı Gün Sayısı

Adana Ceyhan Meteoroloji İstasyonu uzun yıllar (1970–2010) gözlem kayıtlarınagöre yıllık fırtınalı gün sayısı 0,4’dür. Yıllık ortalama kuvvetli rüzgârlı günler sayısı 11’dir.Ortalama kuvvetli rüzgârlı gün sayısının en fazla olduğu ay 1,9 ile Haziran ayıdır.

Tablo 28 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgârlı Gün SayısıDeğerleri Tablosu

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 YıllıkFırtınalı Günler Sayısı 0,0 0,1 0,1 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 0,0 0,4

Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı 1,0 0,7 1,1 1,0 1,2 1,9 1,7 0,7 0,6 0,4 0,3 0,4 11Kaynak: [MGM]

0

0,2

0,4

0,6

0,8

1

1,2

1,4

1,6

1,8

2

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Aylar

G ü

n S a y ı s ı O r t a l a m a s ı

Fırtınalı Günler Sayısı

Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı

Şekil 29 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgârlı Gün Sayısı DeğerleriGrafiği




76

Rüzgâr Da ğ ılımı (Yıllık, Mevsimlik, Aylık Rüzgâr Yönü Da ğ ılımı, Yönlere Göre Rüzgâr Hızı, Aylık Ortalama Rüzgâr Hızı Da ğ ılımı ve Grafi ğ i, En Hızlı Esen Rüzgâr Yönve Hızı, Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgârlı Gün Sayısı)

En Hızlı Esen Rüzgâr Yönü ve Hızı

Adana Ceyhan Meteoroloji İstasyonu uzun yıllar (1970–2010) gözlem kayıtlarınagöre maksimum rüzgârın yönü N (Kuzey), maksimum rüzgârın hızı ise 24,4m/sn’dir.

Tablo 29 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Uzun Yıllar Maksimum Rüzgarın Yönü ve HızıDeğerleri Tablosu

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 YıllıkMaksimum

Rüzgar YönüWNW N SSW S S N NE WNW SW S SSW ENE N

MaksimumRüzgâr Hızı

(mısec)18,4 24,4 21,0 22,9 18,1 17,2 16,8 19,3 16,8 19,2 24,0 23,0 24,4

Kaynak: [MGM]

0

5

10

15

20

25

30

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Aylar

R ü z g a r H ı z ı

Maksimum Rüzgâr Hızı (m_sec)

Şekil 30 Ceyhan Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar (1970–2010) Maksimum Rüzgâr Hızı Grafiği

3.8 Proje Sahasının Bulunduğu Alana En Yakın Orman Alanı Mesafesi

Adana İli, Ceyhan İlçesi, Sarımazı Beldesi, Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde TersanTersanecilik Taşımacılık San. ve Tic. A.Ş. tarafından yapılması planlanan Tersan AdanaYumurtalık Serbest Bölge Tersanesi faaliyeti ile ilgili olarak T.C. Orman ve Su İşleri

Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü- Adana Bölge Müdürlüğü’nden ÇED İncelemeDeğerlendirme Formu talep edilmiş olup, bahse konu alanın ormanla ilişiği bulunmadığıhususu ile ilgili görüş yazısı alınmıştır. (Bkz. EK-11)

Proje alanının orman alanlarına mesafesini gösterir harita aşağıda sunulmaktadır.




77

Şekil 31 Proje alanının orman alanlarını mesafesini gösterir harita (Kaynak:Orman BilgiSistemi http://orbisgenel.ogm.gov.tr/website/public/genelorbis/)

3.9 Proje Sahasının Batimetrik ve Oşinografik Özellikleri

3.9.1 Proje Sahasının Batimetrik Yapısı ve 1/1000 Ölçekli Batimetri Haritası(www.shodb.gov.tr adresinde belirtilen Hidrografik Harita Standartları’na uygun ve

örneği verilen rapor ile birlikte)Adana İli, Ceyhan İlçesi, Sarımazı Beldesi, Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde

yapılması planlanan tersane projesi kapsamında hidrografik, oşinografik, jeofizik ve jeolojik etüd raporu hazırlanmış olup, onay yazısı ile birlikte EK-8’de sunulmuştur.

Bu rapor kapsamında;

• Proje alanının batimetri haritası yapılmış,

• Proje sahası ve çevresinin akıntı sirkülasyonunun tespitine yönelik akıntı hız ve yönölçümleri yapılmış,

• Deniz suyunun fiziksel (sıcaklık, tuzluluk, iletkenlik v.b.) oşinografik

parametrelerine ilişkin ölçümler yapılmış,

• Deniz tabanı yatay ve düşey devamlılığının tespitine yönelik jeofiziksel çalışmalar(Sismik ve Yan taramalı sonar uygulamaları) yapılmış,

• Deniz tabanı sediment cinsi ve dağılımını belirlemek maksadıyla deniz tabanındanyüzey sediment örnekleri alınarak laboratuar analizleri yaptırılmış ve sonuçlarıyorumlanarak yüzey sediment dağılım haritası oluşturulmuştur.

Proje Alanı için hazırlanan Batimetri Haritası Ek-8’de sunulmaktadır.




78

3.9.2 Proje Sahası ve Civarının Akıntı Hız ve Yön Ölçüm Sonuçları ileGrafiksel Değerlendirmeler

Proje kapsamında Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi İnşaat MühendisliğiBölümü tarafından Dalga, Akıntı, Deniz Tabanı Morfolojisi (Kumlanma) Ve ÇalkantıModelleme Çalışmaları Raporu hazırlanmış olup EK-9’da sunulmaktadır. Aşağıdaki bilgilersöz konusu rapordan alıntıdır.

Proje alanını aşağıda batimetresi görülen İskenderun Körfezindedir. İskenderunKörfezinin sayısal ağı aşağıda gösterilmiştir. Model için yapılandırılmamış ağ kurulmuştur.İskenderun körfezi sayısal modeli için rüzgar ve atmosferik basınç alanı sayısal verileri içinECMW verileri kullanılmışdır. Modellenen körfez alanınından elde edilen dalga verileriproje alanı için sınır koşullarını oluşturmuştur. Proje alanı için dikkate alınan alanda biryıllık dönem için rüzgar atmosferik basınç alanı ile sınır koşulu olarak bir yıllık dalgaverileri girilmiştir. Modelin batimetrik verilerinde MCH(2 12) tarafından ölçülen veriler dekullanılmıştır. Sirkülasyon modeli iki aşamada koşturulmuştur. Bunlar;

1-Yapının bulunmaması hali ve

2-Yapının planlanmış hali.

Şekil 32 İskenderun Batimetrisi Şekil 33 İskenderun Körfezi Sayısal Ağı

(a)Yapısız Hal (b) Yapılı Hal

Şekil 34 Proje alanı sayısal ağı




79

1-Yapının bulunmaması hali

Yapının bulunmaması hali için koşturulan model sonucunda elde edilen akıntıyapısına ait anlık sonuçlar için tipik örnekler aşağıda verilmiştir. Bir yıllık dalga ve rüzgaretkisindeki akıntı iklimi için aşağıda görülen konumlardaki akıntı gülleri verilmiştir. Akıntıgülleri üç ayrı konum için çıkartılmıştır. Akıntı gülleri incelendiğinde proje alanındayapının bulunmaması halinde etkin sirkülasyon yapısının saat akrebinin tersi yönündedönerek meydana geldiğini göstermektedir. Akıntı hızları ortalama 2cm/s’lere ulaştığıgörülmüştür.

Şekil 35 Projenin alanı tipik akıntı yapıları




80

Akıntı Gülü Konumları

Şekil 36 Akıntı Gülleri ve Konumları

2-Yapının bulunması hali

Tersane için planlanan dalgakıran yapısının ve kuru havuzun bulunması durumundaakıntının nasıl şekilleneceği ise model üzerine yapılar yerleştirilerek benzeştirilmiştir.Yapıların bulunması hali için tipik akıntı durumları aşağıda gösterilmiştir.




81

Şekil 37 Tipik Akıntı Durumları

Yapının bulunması durumu için akıntı ikliminin belirlenmesi amacıyla aşağıdagörülen 3 farklı noktada akıntı gülleri elde edilmiştir. Akıntı gülleri aşağıda verilmiştir.Model sonuçları ve akıntı gülleri incelendiğinde akıntının dalgakıran ağzından dönerekgüneye yönlendiği görülmektedir. Akıntı korunan tersane alanında su sirkülasyonuna nedenolmaktadır. Akıntı değerleri en fazla ortalama 2m s mertebelerine ulaşmaktadır.Sirkülasyonun genel yapısı saat akrebi tersi yönünde olmakla birlikte dalgakıran akıntınıngüneye sapmasına neden olmaktadır. Akıntının saat akrebinin tersi yönünde oluşması ve

proje alanında su sirkülasyonunu yaratmasının nedeni bölgede hakim olan kuzey doğulurüzgarlardır.

Şekil 38 Akıntı Gülleri ve Konumları




82

3.9.3 Deniz Tabanının Yatay ve Düşey Yöndeki Devamlılığının TespitineYönelik Jeolojik ve Jeofiziksel (Sismik veya Sondaj Uygulamaları ile yandan taramalısonar ile) Çalışma Sonuç ve Değerlendirmeler

Yapılması planlanan tersane projesi kapsamında hidrografik, oşinografik, jeofizik ve jeolojik etüd raporu hazırlanmış olup onay yazısı ile birlikte EK-8’de sunulmuştur.Aşağıdaki bilgiler söz konusu raporlardan alıntıdır.

Proje sahasının deniz tabanı morfolojisinin anlaşılması, deniz tabanındaki ve onunaltındaki güncel tabakaların ve varsa temel kayanın konumlarının belirlenmesi, mevcutsismik birimler arasındaki süreksizliklerin saptanması, sismik birimlerin doku analizleriniyaparak bu birimlerin muhtemel litolojik yapılarının kestirimi ve sahada potansiyel aktiffayların olup olmadığının saptanmasıdır.

Proje sahasının zemin özelliklerini belirlemek, jeolojik yapıyı ortaya koyabilecek veüstteki olası sediment kalınlığını belirleyebilecek şekilde kıyıya dik (21 adet) ve paralel (7adet) olmak üzere toplam 28 adet hat üzerinde subbottom profiller sistemi ile mühendisliksismiği çalışması gerçekleştirilmiştir.

Kötü deniz ve hava şartları sismik sinyaller üzerinde gürültü oluşturarak sinyalinkalitesini etkileyeceğinden, ölçümler mümkün olan en sakin deniz ve hava şartlarındagerçekleştirilmiştir. Proje bölgesinde yapılan test kaydında bölgedeki yapıyı en uygunşekilde belirleyecek kayıt parametreleri tespit edilmiş ve her bir tetikleme için kayıt alımsüresi 50 ms olarak tespit edilmiş ve kullanılmıştır. Projede kullanılan subbottom sistemininfrekansı 10 kHz olup, kayıt süresince kazanç (gain) ayarlarıyla sinyal kaybı dengelenip,tabaka ayrımlılığına özen gösterilmiştir.

Proje sahasında 28 hat üzerinde toplanan sayısal sığ sismik verilere kendi veritoplama yazılımında birer dakika aralıklarla mevkii ve derinlik bilgilerini koyarak kağıtortama çıktı alınmıştır. Çıktı dosyaları resim formatı (JPG) ile Coreldravv 12 programındaaçılarak gürültü kaldırma ve yumuşatma işlemleri ile görüntü kalitesi arttırılmıştır. Yineaynı yazılımda sismik kesitlerde tespit edilen seviyeler işaretlenip, çizilerek yorumlamalaratemel teşkil edecek olan final sismik yansıma kesitleri elde edilmiştir. Sismik kesitlerdegörülen seviyeler zamana bağlı değerler olduğundan zaman ortamından derinlik ortamınageçmek için sismik kesitlerdeki seviyelerin hız bilgisine ihtiyaç vardır. Sismik hızların belliolmadığı zamanlarda derinlik kesitine geçmek için teorik hız bilgilerinden faydalanılır.Proje sahasında sismik hız bilgileri bulunmadığından teorik olarak 1700 m/s hız değerikullanılarak seviyelerin derinlik değerleri elde edilmiştir (T.Tardu vd,1995). Sayısal sismikveriler veri toplama yazılımında playback yapılarak, sismik profillerin hat başı ve hat sonukoordinat değerleri okunarak rapor içeriğinde verilmiştir. Sismik profillerin koordinat

değerleri arcgis 9.2 yazılımında açılarak projeksiyon bilgileri tanımlanmış ve sismikprofillerin hat iz plotu elde edilmiştir.




83

Şekil 39 Proje sahası sismik lokasyon haritası

Bölgenin jeolojik özelliklerini yansıtan sismik hattan görüldüğü gibi hatta ait sismikzaman kesiti ve bu kesite ait değerlendirme/ yorumlamalar verilmektedir. Yapılanyorumlama sonucu proje bölgesinde iki farklı sismo-litolojik birim ayırt edilmiştir. BunlarA ve B birimi olarak adlandırılmıştır. Sismik kayıtlarda sarı kesik çizgiler ile gösterilenseviyeler, deniz tabanı tekrarlı yansımasını ifade etmektedir. Kayıtlarda oluşan ton farklılığıveri toplama esnasında kazanç fonksiyon (TVG) ayarlarından, çapraz siyah ve kesik çizgilerise elektiriksel gürültüden kaynaklanmıştır.

A Birimi : Kesitlerde sarı düz çizgi ile kırmızı düz çizgi arasında kalan bu birimin

tavanı su-sediment sınırını tabanı ise B birimini temsil etmektedir. A biriminin yansıma




84

özellikleri incelendiğinde, sismik enerjinin çabuk soğurulduğu ve tabaka içi yansımalarıparalel özellik gösterdiği görülmektedir.

Bu birim içinde farklı yansıma özelliklerine sahip birkaç birim daha olduğugözlenmiştir. A Birimi, Kesit boyunca kıyıda 2.70-6.40 m ile başlayan ve derinlere doğrugiderek artan ve en derin yerde yaklaşık 17 metre kalınlığa ulaşan üst istifi (deniz çökelleri)oluşturmaktadır. Bu çökellerin serbest bölge civarında yapılan sondaj loğları ile mukayeseedildiğinde, yukarıdan aşağıya doğru gevşek-orta sıkı kum, katı kıvamlı kil tabakası ve ortadereceli ayrışmış bazalt olduğu görülmüştür (bknz şekil 42-43).

Sismik kesitlerde görülen A Birimini kendi içerisinde 3 ayrı litolojiye ayırabiliriz,Bunlar deniz tabanından aşağıya doğru kalınlığı yaklaşık olarak 2-10 metre arasında olanorta sıkı az kabuklu siltli-kum, 5-7 metre arasında yumuşak siltli-kil ve bunun altındakalınlığı 15-25 metre olan orta derecede ayrışmış bazalt bulunmaktadır.

Proje sahası üzerinde alınmış olan yüzey sedimanların analiz sonuçlarına göre;Kıyıdan açığa doğru kötü derecelenmiş kumdan, kumlu çamurlu malzemeye geçişin sözkonusu olduğu tespit edilmiştir. Bu birimin diğer sığ sismik kesitlerinde yorumlanmasısonucu proje sahası içerisinde değişmeyen, bir dağılımın bulunduğu gözlenmiştir.

B Bîrimi: A biriminin tabanını oluşturmaktadır. Yansıma karakterlerine göre, Bbiriminin A birimine göre daha sert olduğu söylenebilir. Sismik kesitlerde A birimininaltında ve kalınlığı tekrarlı yansımalar nedeniyle görülemeyen bu birimin sismikpenetrasyona göre temel kaya kabul edilebilir. Sismik penetrasyonunun düşüklüğü, sedimankalınlığının genelde enerji saçılımına neden olan sert birimin hakim olmasındankaynaklanmaktadır. Sismik kesitlere göre bu birimin kalınlığının 20-30 metreden azolamayacağı söylenebilir.

Sonuç olarak; Proje bölgesinde yapılan mühendislik sismiği çalışmaları zemintanımlaması açısından incelendiğinde, zeminde iki sismo-litolojik birimin varlığı tespitedilmiştir. Bunlardan en üstte olanı suya doymuş güncel sedimanları oluşturan düşükyansıtıcı karakterli birim (A), onun altında ise tavanı kesitlerde süreklilik arz eden B birimigörülmektedir. Bunu proje sahasındaki akustik temeli oluşturan birim olarak kabuledebiliriz (Bknz şekil42-43).

Şekil 40 Sismik zaman kesiti ve yorumu




85

Şekil 41 Sismik zaman kesit ve yorum

Yan Taramalı Sonar Yorum ve Sonuçlar

Deniz tabanı üzerinde bulunabilecek doğal / doğal olmayan yapıların ve deniz tabanıyüzey morfolojisinin tespitine yönelik olarak yapılan yan taramalı sonar çalışmalarınındeğerlendirilmesi sonucu;

— Proje bölgesinde deniz tabanı'nın genelde düzgün bir yapıda olduğu,

— Deniz tabanı üzerinde doğal olmayan (boru hattı, gemi enkazı v.b) herhangi biryapıya rastlanılmadığı,

— Proje sahası üzerinde çıpa, trol izi gibi herhangi bir ize rastlanmamıştır (Şekil 44).

Şekil 42 Yan Taramalı Sonar Mozaik Haritası




86

3.9.4 Deniz Tabanının Yüzey Sediment Cinsi ve Dağılımına İlişkinDeğerlendirmeler ile Sahanın Sediment Dağılım Haritası

Proje kapsamında Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi İnşaat MühendisliğiBölümü tarafından Dalga, Akıntı, Deniz Tabanı Morfolojisi (Kumlanma) Ve ÇalkantıModelleme Çalışmaları Raporu hazırlanmış olup EK-9’da sunulmaktadır. Ayrıca projekapsamında Hidrografik, Oşinografik, Jeofizik Ve Jeolojik Etüd Raporu hazırlanmış olupEK-8’de sunulmuştur. Aşağıdaki bilgiler söz konusu raporlardan alıntıdır.

Proje Alanında Deniz Tabanı Özellikleri ve Sediment Da ğ ılım haritası

İskenderun körfezinde Tersan Tersanecilik için yapılacak dalgakıran ve kuru havuzplanlanmasına yönelik Batimetrik oşinografik ve deniz tabanı çalışmaları (MCH 2012) veyerinde yapılan incelemeler sonucunda mevcut kıyı morfolojisi ve deniz tabanı katı maddeözellikleri belirlenmiştir.

Bu çalışmalarda 2 farklı konumdan deniz tabanından numune alınarakgranülometrik özellikleri belirlenmiştir. Numunelerin alındığı konumlar aşağıda verilmiştir.

Proje alanı incelendiğinde kıyıya yakın sığ su bölgesinde genelde kumlu bir yapınınbulunduğu açıkta ise kil ve silt yüzdelerinin arttığı görülmüştür. Proje alanına ait sedimentdağılım haritası aşağıda verilmiştir.

Şekil 43 Deniz tabanından alınan katı madde numunelerinin konumları




87

Şekil 44 Sediment dağılım haritası

Gemi seyirinin emniyetle açık denizden tersane içine yapılacağı ulaşımın emniyetleyapılabilmesi için su alanlarında zaman içersinde dalga ve/veya akıntı etkisiyle kumlanmanedeniyle derinliklerinin belirlenmesi istenmektedir. Dalga ve/veya akıntı etkisindeoluşacak kumlanma dolayısıyla su alanındaki derinliklerinde azalma gemi trafiğini olumsuzetkilemektedir ve bu nedenle oluşacak kumlanmanın önceden tahmin edilmesiistenmektedir.

Planlanarak koruma yapıları (dalgakıran) ve kuru havuz gibi deniz yapılarının kıyıalanının morfolojik yapısında neden olacağı etkilerinde bilinmesi ayrıca önemlidir. Buamaçla planlanan proje alanı için sayısal model kurularak bölgedeki akıntı yapısı ve deniztabanındaki sediment taşınımı nedeniyle meydana gelebilecek değişim tahmin edilecektir.

Kurulan model proje alanındaki dalga ve rüzgar nedenli akıntı ikliminidebelirleyecek ve su sirkülasyonunu tahmin edecektir. Proje alanında dalga ve/veya akıntıetkisiyle oluşabilecek kumlanma ve bunun sonucunda deniz taban seviyesinin değişimi ilebunun değişim süreci öncelikle MIKE 21/3 coupled model FM (Birleşik Model) isimli ileridüzeyde bir sayısal model kullanılmıştır.

İnceleme alanında gerçekleştirilen arazi ve laboratuar çalışmalarından elde edilenbulgular çerçevesinde bölgenin tane boyutuna göre çökel dağılım oranları; çakıl %0, kum%17.50-97.68, silt %2.32-35.09 ve kil %0-53.45 arasında değiştiği tespit edilmiştir.




88

Tablo 30 Tane Boyu Analiz sonuçları

Numune Kuzey Doğu % Çakıl %Kum

% Silt % Kil Zemin Tanımı(Folk 1954)

SED-1 36° 55' 35.59" 36° 00' 15.47" 0,00 95,24 4,76 0,00 SSED-2 36° 55' 28.86" 36° 00' 01.99" 0,00 96,83 3,17 0,00 S

SED-3 36° 55' 17.45" 35° 59' 50.06" 0,00 19,83 34,92 45,25 sMSED-4 36° 55' 10.18" 35° 59' 52.90" 0,00 20,22 32,22 47,56 sMSED-5 36° 55' 19.60" 36° 00' 10.52" 0,00 23,04 27,75 49,21 sMSED-6 36° 55* 28.44" 36° 00' 24.50" 0,00 97,68 2,32 0,00 SSED-7 36° 55' 19.99" 36° 00' 27.40" 0,00 96,91 3,09 0,00 SSED-8 36° 55' 12.46" 36° 00' 14.15" 0,00 39,44 21,52 39,04 sMSED-9 36° 55' 02.96" 35° 59' 58.22" 0,00 24,34 33,35 42,31 sMSED-10 36° 54' 58.84" 36° 00' 06.71" 0,00 21,14 35,09 43,77 sMSED-11 36° 55' 07.17" 36° 00' 20.02" 0,00 23,61 34,26 42,13 sMSED-12 36° 55' 13.81" 36° 00' 37.50" 0,00 33,36 27,25 39,39 sMSED-13 36° 55' 06.49" 36° 00' 43.94" 0,00 29,01 24,74 46,25 sMSED-14 36° 55' 01.88" 36° 00' 27.06" 0,00 30,85 22,25 46,90 Sandy ClaySED-15 36° 54' 53.21" 36° 00' 08.58" 0,00 22,64 23,91 53,45 Sandy ClaySED-16 36° 54' 46.94" 36° 00' 13.39" 0,00 24,18 27,12 48,70 sM

SED-17 36° 54' 55.67" 36° 00' 30.72" 0,00 20,90 25,65 53,45 Sandy ClaySED-18 36° 55' 00.04" 36° 00' 47.13" 0,00 20,13 31,01 48,86 sMSED-19 36° 54' 55.48" 36° 00' 52.13" 0,00 25,39 27,87 46,74 sMSED-20 36° 54' 51.33" 36° 00' 35.23" 0,00 24,77 30,78 44,45 sMSED-21 36° 54' 41.49" 36° 00' 19.84" 0,00 96,48 3,52 0,00 SSED-22 36° 54' 36.23" 36° 00' 24.09" 0,00 95,64 4,36 0,00 SSED-23 36° 54' 45.68" 36° 00' 40.04" 0,00 25,59 28,83 45,58 sMSED-24 36° 54' 50.78" 36° 00' 55.80" 0,00 20,95 27,70 51,35 sMSED-25 36° 54' 45.61" 36° 01' 01.00" 0,00 17,50 34,76 47,74 sMSED-26 36° 54' 39.21" 36° 00' 45.64" 0,00 21,61 30,99 47,40 sMSED-27 36° 54' 30.87" 36° 00' 32.08" 0,00 24,39 27,23 48,38 sM

İnceleme sahasında kırıntılı birimler olarak; kum birimi görünmekte olup, analizsonuçlarından hakim birimin kum ve kil olduğu anlaşılmaktadır. Bölgede kırıntılısedimentlerin deniz tabanındaki dağılımında kıyı-deniz dinamiklerinin etkileriizlenmektedir.

Bilindiği üzere, kıyı-deniz etkileşimlerinin ve enerjinin yüksek olduğu kıyıalanlarında genel olarak iri taneli bloklu çakıllı ve kumlu materyallerin dağılımıgözlenmekte iken, kıyı-deniz etkileşimlerinin nispeten az olduğu kıyıdan açıklara doğrudüşük enerji derin deniz alanlarında ise ince taneli siltli, killi ve çamurlu materyallerindağılımı gözlenmektedir. Bu kapsamda, proje sahası kıyı bandı ve 1/5000 ölçekli sedimentdağılım haritasını incelediğimizde; kıyı bandının dolgu ve düz yamaçlı bir kıyı bandıolduğu bölgenin genel jeolojisinde ve stratifisinde belirtildiği gibi Yumurtalık, Ceyhan,

Osmaniye ve Haruniye yörelerinde yüzeylemeler veren Kuvaterner yaşlı bazaltlar (Delihalilformasyonu) yer almaktadır.

3.9.5 Bölgenin Deniz Suyunun Oşinografik Parametrelerine (tuzluluk-sıcaklık-yoğunluk vd.) İlişkin Ölçüm Sonuçları ve Değerlendirmeleri İçeren Bilgiler

Yapılması planlanan proje kapsamında Hidrografik, Oşinografik, Jeofizik VeJeolojik Etüd Raporu hazırlanmış olup EK-8’de sunulmuştur. Aşağıdaki bilgiler söz konusuraporlardan alıntıdır.

İki farklı günde, 12 ve 13 Mayıs 2012 tarihlerinde, proje sahasında öncedenbelirlenen 16 adet noktada RBR-CTD sistemi ile sıcaklık tuzluluk ve yoğunluk gibi deniz

suyu fiziksel parametre değerlerinin deniz yüzeyinden ölçüm noktasındaki deniz tabanınakadar olan derinlikte sürekli olarak ölçülmüştür.




89

Ölçüm sırasında veri toplama örnekleme aralığı 1 s olarak seçilmiş ve ölçümsonuçları birer metre aralıklarla verilmiştir. Ayrıca CTD verisi içinde anomali gösterenbozuk (spike) veriler elle silinerek düzeltilmiştir. Ölçümler sırasında her CTD ölçümnoktasında, CTD sensörünün deniz ortam koşullarına uyum sağlaması için CTD sensörüdeniz yüzeyinde yaklaşık olarak 30 sn bekletildikten sonra ölçüm çalışmalarına

başlanmıştır. Ölçüm noktalarının seçiminde, öncelikle projenin amacına uygun olmasınadikkat edilmiş ve genel olarakda kıyıdan açığa doğru veya kıyıya paralel kesit alabilecektarzda veriler toplanmasına özen gösterilmiştir.

Şekil 45 Ölçüm yapılan oşinografik istasyonlara ait lokasyon haritası




90

Proje sahasının fiziksel oşinografik özellikleri için aşağıdaki yorumlamalaryapılmıştır Yapılan değerlendirmeler sonucu, proje sahasında, yüzey sularının ısınmayabaşlamasıyla deniz suyu sıcaklığı yüzeyden ölçüm derinliğe kadar negatif gradyenli bir sutabakası oluşturmuştur. Deniz yüzeyinde sıcaklık değişiminin 21,35 °C ile 21,87 °Carasında, Deniz tabanında 4 no'lu CTD istasyonunda (12,85 metre derinlikte) ise 20.32 °C

olduğu ölçüm sonuçlarında tespit edilmiştir.Deniz suyu tuzluluk değişimine bakıldığında; Deniz yüzeyinde tuzluluk değerleri,

%o 31,15 ile %o 32,30 arasında değişmekte olup, deniz yüzeyinden ölçüm derinliğe kadartuzluluk değerlerinin küçük oranlarda arttığı ve 4 nolu istasyonda % 32,90 değerine ulaştığıölçüm sonuçlarından tespit edilmiştir.

Deniz suyu yoğunluk parametresinin ölçüm derinliğine doğru değişiminin pozitifgradyen gösterdiği görülmektedir. Deniz yüzeyinde yoğunluk değerinin 21.92 ile 22.35arası sigma-t olduğu. En yüksek yoğunluk değeri'nin ise deniz tabanında 4 nolu CTDnoktasında 23.91 sigma-t olduğu görülmüştür.

3.9.6 Bölgede Dalga ve Akıntı Koşulları Neticesinde Oluşabilecek OlasıKumlanma Hareketinin İncelenmesine İlişkin Bilgiler

Proje kapsamında Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi İnşaat MühendisliğiBölümü tarafından Dalga, Akıntı, Deniz Tabanı Morfolojisi (Kumlanma) Ve ÇalkantıModelleme Çalışmaları Raporu hazırlanmış olup EK-9’da sunulmaktadır. Aşağıdaki bilgilersöz konusu rapordan alıntıdır.

Deniz tabanı morfolojisinin modellenmesi için MIKE SW ve MIKE HD modelsonuçları girdi olarak kullanılmıştır. Deniz tabanı malzemesine ait granülometrik özelliklerise Tablo31’de verilmiştir. Model parametreleri ise Tablo 32’de verilmiştir.

Tablo 31 Granülometrik özellikler

Tablo 32 Model parametreleri




91

MIKE ST ile üç boyutlu olarak deniz tabanı değişimi modellenmiştir. Bu amaçla biryıl boyunca deniz tabanındaki değişim belirlenmiştir. Deniz tabanındaki değişim tersaneyapısının bulunmaması ve bulunması halleri için gerçekleştirilmiştir.

1) Yapının bulunmaması halinde morfolojik model

Bu durumda koşturulan modelden bir yıl sonra deniz tabanındaki aşağıda verilmiştir.Projelendirme bölgesinde dalga ve akıntı etkisinde ortalama 1- 1cm’lik taban değişimigözlemlenmiştir. Kıyı çizgisinde doğal mevsimsel değişimler +25 ile 3cm civarındadır. Budeğerlerin yeterince düşük olması uzun dönem dalga ikliminin ve akıntı değerlerinin düşükolamasınadn kaynaklanmaktadır.

Şekil 46 Proje alanında yapının bulunmadığı halde deniz tabanı değişimi

2) Yapının planlanması durumunda deniz tabanı de ğ i şimi

Aşağıda deniz tabanın değişimi gösterilmiştir. Yapıdan dolayı deniz tabanındabelirgin bir değişim gözlemlenmemiştir. Su alanında 1 cm ile -1cm arasında değişimlermeydana gelmektedir. Bu değişim bir yıl sonunda deniz tabanı batimetresinde değişimyaratmadığı şekil-50’de görülmektedir.




92

Şekil 47 Proje alanında yapının planlanması halinde deniz tabanı değişimi

Şekil 48 Proje alanında yapının planlanması halinde batimerinin değişimi

Taşınanan katı madde miktarı oldukça düşüktür. Deniz tabanında katı maddegenelde batıdan doğuya doğru meydana gelmektedir. Bunun nedeni dalga ve akıntıikliminden kaynaklanmaktadır.




93

Şekil 49 Proje alanında yapının planlanması halinde toplam katı madde taşınımı

Şekil 50 Proje alanında yapının planlanması halinde toplam katı maddenin yönsel dağılımı




94

Şekil 51 Proje alanında yapının planlanması halinde toplam katı maddenin zamansal değişimi

TERSAN Tersanecelik tarafından İskenderun körfezinde planlanan tersane alanı taş dolgu dalgakıran tarafından korunan kuru havuz yapısından oluşmaktadır. Kuru havuzabağlı gemilerin korunan su alanında emniyetle tamir imalat gibi hizmetleri alabilmesiamacıyla 1.cm dalga yüksekliğinden daha az dalga etkisine maruz kalması istenmektedir.Ayrıca su alanında meydana gelebilecek kumlanma etkilerinin ve morfolojik değşimlerinincelenmeside arzu edilmektedir.

Yapılan modelleme sonucunda, planlama yapılacak kıyı alanında kumlanmanedeniyle deniz tabanında meydana gelecek yıllık ortalama değişimin 10cm civarındaolacağı tahmin edilmiştir.

Çalkantı modellemesi uzun dönem dalga istatistiği kullanılarak dört farklı hal için

koşturulmuştur. Ayrıca S doğrultusunda yaklaşan elli yıllık en büyük dalganın yaratacağıçalkantı durumuda araştırılmıştır. Yapılan simülasyon çalışmaları sonucunda önerilen sualanı planı içersinde belirgin dalga yüksekliği 1 cm’nin altında kalmaktadır.

Tersane alanının tasarımında taş dolgu dalgakıran ile su alanının korunmasıplanlanmıştır. Yapılan modelleme çalışmalarında dalganın üzerinde kırılma tırmanmaetkileriyle sönümlendiği şevli taş dolgu dalgakıran dikkate alınmış ve bu yapı için yansımakatsayısı 4 olarak bulunmuştur. İşverenin istemi doğrultusunda yıllık en büyük dalganınoluşması hali için model ayrıca koşturulmuş ve su alanında limit dalganın 1.cm’ye ulaştığıbelirlenmiştir. Bu nedenle liman içinde kuru havuz dışında düşey duvarlı yapılaraplanlanmamalıdır. Çünkü bu tip yapılar yansıma nedeniyle dalga yüksekliklerinin artmasına

neden olacaktır. Eğer dalgakıran içinde yanaşma yapısı planması durumunda bunun kazıklırıhtımlardan oluşturulması uygun olacaktır.




95

3.10 Proje Alanı ve Etki Alanındaki Flora/Fauna Türleri ve Yaşam Alanları

3.10.1 Kara ve Özellikle Deniz Ortamındaki Flora Türlerinin Tespiti (arazidegözlem, anket ve görüşme sonucu tespit edilen türler ile literatürden alınan türlerinayrı ayrı belirtilmesi, alanda bulunan bitki türlerinin endemizm durumlarınınverilmesi, IUCN ve Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı tehlike kategorilerine göredeğerlendirme yapılması, flora türlerinin Bern Sözleşmesine göre değerlendirilmesi,yapılan literatür çalışmalarında TÜBİTAK tarafından hazırlanan Türkiye BitkileriVeri Servisi’nin/TÜBİVES kullanılması gerekmektedir.)

Tersan Tersanecilik Taşımacılık Sanayi ve Tic. A.Ş.tarafından Adana İli, Ceyhanİlçesi, Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde Tersan Adana Yumurtalık Serbest BölgeTersanesi yapılması planlanmaktadır.

Bitki ve hayvanların yeryüzündeki dağılımları homojen değildir. Fauna ve florabelirli fiziksel ve biyotik faktörler altında farklı ekosistemlere özgü olarak yayılış vedağılım gösterirler. Buna bağlı olarak Biyocoğrafik veya Zoocoğrafik alanlar kendine hasfauna ve flora elemanlarına sahiptir.1 Söz konusu projenin bulunduğu alanın rakımı denizseviyesindedir.

Karasal Ekosistem

Vejetasyon

Ülkemiz topoğrafik yapı ve iklim özelliklerinin farklılığından dolayı 3 floristikbölgenin etkisi altındadır. Bunlar; Akdeniz, İran-Turan ve Avrupa – Sibirya bölgeleridir.Adana İli, Ceyhan İlçesi sınırları içinde yer alan proje sahası genel anlamda AkdenizFitocoğrafik Bölgesi sınırları içerisinde yer almaktadır.

Şekil 52 Türkiye’nin Fitocoğrafik Bölgeleri Bu fitocoğrafya bölgesi, Gelibolu Yarımadası, Biga Yarımadası’nın batı bölümü ve

Marmara Denizi’nin özellikle kuzey kıyıları, Ege Bölgesi’nin Ege Bölümü’nü ve AkdenizBölgesi’ni kapsamaktadır.

1

(N. Yiğit, F.Saygılı, E.Çolak, M. Sozen, A.Karataş Kuş Bilimi, Ankara 2008)




96

Türkiye'nin Akdeniz bölgesinde vejetasyon, deniz seviyesinden itibaren dağlarınyüksek kısımlarına doğru farklı vejetasyon katlardan meydana gelir.

Sıcak Akdeniz vejetasyon katı: Bu kat 0 ila 500 metreler arasında gelişir veülkemizde genellikle Ceratonia siliqua (keçi boynuzu) , Olea europaea (zeytin) , Quercuscoccifera (kermes meşesi) , Pinus brutia (kızılçam) , Pinus pinea (fıstık çamı ) , gibi türlerletemsil edilir. Söz konusu proje alanı Sıcak Akdeniz Vejetasyon Katı’na dahildir.

Asıl Akdeniz vejetasyon katı: Bu kat genellikle 500 ila 1000 metreler arasıdagelişir ve ülkemizde Pinus brutia, P.pinea, Quercus ilex, Juniperus phoenicea, Quercusinfectoria gibi türlerle karakterize edilir.

Üst Akdeniz vejetasyon katı: Bu kat 1000- 1500 metreler arasında gelişir veülkemizde Quercus cerris (saçlı meşe), Q. frainetto (macar meşesi), Ostrya carpinifolia (kayacık), Carpinus orientalis gibi türlerle temsil edilir.

Akdeniz dağ vejetasyon katı: Bu vejetasyon katı genellikle 1500 ila 2000 metrelerarasında gelişir ve ülkemizde Pinus nigra, Cedrus libani, Abies cilicica, Populus tremula

gibi türlerle temsil edilir.Akdeniz yüksek dağ vejetasyon katı: Bu vejetasyon katı 2000 metrenin üzerinde

gelişir ve ülkemizde Juniperus foetidissima, J. excelsa gibi ardıçlarla ve kısmen stepvejetasyonu ile temsil edilir.

Bölgedeki vejetasyon yaz döneminin sıcak ve kurak geçmesine bağlı olarakçoğunlukla kurakçıl karakterdedir. Bu nedenle bölgede ışık ve sıcaklık isteği oldukçayüksek olan kalın ve parlak yapraklı her zaman yeşil bitkilere ve iğne yapraklılara rastlanır.Bu bölgedeki bitkilerin en önemli özelliği, yazın kurak geçen döneme dayanıklı olmalarıdır.Ancak hemen belirtelim ki, Akdeniz Bölgesi'nin bitkileri, kaktüsler gibi kuraklığı sevendeğil, kuraklığa dayanıklı olanlardır. Nitekim taban suyunun yüksek olduğu sahalarda

ağaççıklar ve ağaç, özellikle kızılçam (Pinus brutia)’lar çok hızlı gelişme gösterirler. Hattaböyle ortamlarda kızılçamlardaki biyokütle artımı veya büyüme miktarı, ekvatoralormanlardaki ağaçlara yaklaşmaktadır.

Flora

Proje alanı flora bölgeleri dikkate alındığında Akdeniz Fitocoğrafya Bölgesi’negirmektedir P.H. Davis’ in (Flora of Turkey and The East Aegean Islands) grid sistemiaçısından bakıldığında ise C–5 karesinde bulunmaktadır.

Şekil 53 Proje alanının gösterildiği Türkiye bitki coğrafyası haritası (Kaynak: Doğa Derneği)




97

Proje yeri ve yakın çevresinin florasını tespit edebilmek amacıyla Uzman BiyologBurcu Çimen tarafından proje alanında arazi çalışması yapılmış ve çalışma literatürtaraması ile desteklenmiştir. Aşağıda proje alanına ait görüntü yer almaktadır.

Şekil 54 Faaliyetin gerçekleştirileceği alana ait görüntü

Proje alanında yapılan arazi çalışması ve literatür çalışmalarının sonucunda alandaolması muhtemel 50 bitki türü tespit edilmiştir. Bu türlerden 17’si Akdeniz elementi, 6’sıDoğu Akdeniz elementi, 2’si İran-Turan ,1’i Avrupa Sibirya elementi ve 24’ü isefitocoğrafik bölgesi bilinmeyenler ile kozmopolit türledir. Literatür taramasında tespit

edilen endemik bitki; IUCN kategorileri açısından incelendiğinde hiçbirisinin tehlikekategorisinde olmadığı görülmüştür. Alanda habitat özelliği sebebiyle bulunması muhtemelendemik bitki Verbascum linearilobum türü Adana, Mersin ve Hatay İllerindebulunmaktadır, bu sebeple yaygın endemik olarak değerlendirilebilir.

Ayrıca faaliyet alanında, Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını KorumaSözleşmesi (Bern Sözleşmesi) Ek-I kapsamında koruma altına alınmış bir bitki türünerastlanmamıştır. Proje alanı ve yakın çevresine ait flora tablosu aşağıdadır.

Tablo 33 Proje alanı ve yakın çevresinde bulunması muhtemel bitki türleri

F A M İ L Y A

A D I

T Ü R A D I

T Ü R K Ç E A

D I

H A B İ T A T

F İ T O C O Ğ R A

F İ K

B Ö L G E

E N D E M İ Z

M

B E R N

T E H L İ K E

K A T E G O R

İ S İ

T E S P İ T Ş E K

L İ

ADİANTACEAE

Adiantumcapillus-veneris L.

Venüs saçı Kireçtaşıçatlakları,çimenlik, baziktoprak.

- - - - L

ALİSMATACEAE




99

F A M İ L Y A

A D I

T Ü R A D I

T Ü R K Ç E A D I

H A B İ T A T

F İ

T O C O Ğ R A F İ K

B Ö L G E

E N D E M İ Z M

B E R N

T E H L İ K E

K A T E G O R İ S İ

T

E S P İ T Ş E K L İ

Tolpis virgata - Tarla. Akd. - - - LBRASSİCACEAE

Iberis acutiloba- Kayalık yamaç,

tarla kenarı.- - - - L

Raphanusraphanistrum

- Nadas tarla, ekilialan, kumlu tarla.

- - - - L

CARYOPHYLLACEAE

Dianthus strictus

- Nadas tarlaları,kültür tarlalarınınetrafı, taşlı

yamaçlar.

- - - - L

Petrorhagiavelutina

- Tarlalar, kıyılar,tepe kenarları.

- - - - L

CİSTACEAE

Fumanathymifolia

- Kalker tepe,maki, garik,kumlu çamormanı.

Akd. - - - L

FABACEAE Biserrula pelecinus

- Kumlu tarlalar,çorak yerler.

Akd. - - - L

Hammatolobiumlotoides

- Açık ormanlıkyerler.

D.Akd.

- - - L

Hedysarumspinosissimum

- Denizseviyesindekikayalıkyamaçlar.

Akd. - - - L

Lens ervoides

- Kayalık veçakıllı yerlerdeve Pinus brutia koruluklarında.

Akd. - - - L

Lupinus variusAcı bakla Hafif kumlu

topraklar, tarlalarve maki.

Akd. - - - L

Onobrychis

crista-galli

- Kayalıkyamaçlar, nadastarlaları.

Akd. - - - L

Trifoliumlappaceum

- Kayalık veçimenlik yerler,çalılık arasında.

Akd. - - - L

ILLECEBRACEAE Herniariahirsuta

- Kuru ve taşlıyerler.

- - - - L

JUNCACEAE

Juncus acutus - Kıyı kumulları,

tatlı-tuzlu sulubataklık.

- - - - L

LAMİACEAE




100

F A M İ L Y A

A D I

T Ü R A D I

T Ü R K Ç E A D I

H A B İ T A T

F İ

T O C O Ğ R A F İ K

B Ö L G E

E N D E M İ Z M

B E R N

T E H L İ K E


T

E S P İ T Ş E K L İ

Rosmarinusofficinalis

Biberiye Pinus brutia veEricamanipuliplora arasında, yolkenarları.

Akd. - - - L

Teucriumchamaedrys

Kısamahmut otu

Seyrek ormanlar,yamaçlar,bozkırlar.

Av-Sib

- - - L

LİLİACEAE

Muscari

armeniacum

- Kalkerliyamaçlar,

Juniperus çalılıkları.

- - - - L

MYRTACEAE

Myrtuscommunis

Mersin Kayalıkyamaçlar, Pinusbrutia ormanları,maki, kumullar.

- - - - L

PİNACEAE

Pinus halepensis Halep çamı Orman, Pinus

brutia ile.Akd. - - LC L

POACEAE

Alopecurus

utriculatus

- Çorak yerler,çimenlik kıyılar,

kireçtaşı kıyıları.

İr-

Tur

- - - L

Arundo donaxKargı Su kenarları,

çitler.- - - - L

Briza maxima - çayılık yerler - - - - L

Parapholisincurva

- Kıyılardakikireçtaşıkaylıklar,kumsallar, tuzlukıyı kumları vealüvyonlu.

- - - - L

Phalaris paradoxa

- Çorak yerler, yolkıyıları.

Akd - - - L

Rostrariaberythea

- Islak yerler,kireçtaşıyamaçları, yolkenarlarındakiçukur yerler.

D.Akd

- - - L

Setariaverticillata

- Bozulmuş arazi.- - - - L

POLYPODİACEAE

Polypodiumaustrale

-Gölgeli

kaya. - - - - L

PRİMULACEAE




102

KısaltmalarGÜNER, A. ve ark. 2000, Flora of Turkey and East Aegean Islands, (Supplement 2), Vol. 11, Edinburg University Press, Edinburgh.http://bioces.tubitak.gov.tr (Türkiye Taksonomik Tür Veri Tabanı - TÜB İTAK)http://www.tubitak.gov.tr/tubives/index.php (Türkiye Bitkileri Veri Servisi – TÜBİTAK)http://www.iucnredlist.org/Türkiye’nin çalıları ve ağaçları(Necati Güvenç Mamıkoğlu)

3.10.2 Kara ve Özellikle Deniz Ortamındaki Fauna Türlerinin Belirlenmesi(arazide gözlem, anket ve görüşme sonucu tespit edilen türler ile literatürden alınantürlerin ayrı ayrı belirtilmesi, alanda bulunan balık türlerinin endemizm durumununverilmesi, türlerin Bern Sözleşmesine göre ve IUCN Kriterlerine göre ayrıca, 2011-2012 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararlarına göre irdelemesinin yapılmasıgerekmektedir)

Tersan Tersanecilik Taşımacılık Sanayi ve Tic. A.Ş.tarafından Adana İli, Ceyhanİlçesi, Sarımazı Beldesi, Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde Tersan Adana YumurtalıkSerbest Bölge Tersanesi yapılması planlanmaktadır. Proje alanı serbest bölge sınırları

içerisinde yer aldığından antropojenik etki altındadır.Söz konusu projenin bulunduğu alanın rakımı deniz seviyesindedir. Düşük rakım ve

buna bağlı olarak gelişen yumuşak iklimsel koşullar ve özellikle uzun yaz kuraklığıbölgedeki faunanın oluşumunda temel belirleyici faktör durumundadır. Bu nedenle alandayaşayan hayvan türleri sıcağa dayanıklı türlerdir. Alanda karasal ve denizel olmak üzere ikifarklı ekosistem bulunmaktadır.

Bilindiği gibi Omurgalı Hayvanlar faunası, sistematik olarak 4 büyük sınıf altındatoplanır. Bunlar İki yaşamlılar, Sürüngenler, Kuşlar ve Memeli hayvanlardır.

Aşağıda belirtilen türlerden koruma altına alınan türleri belirlemek için Türk Çevre

Mevzuatı Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (BernSözleşmesi) ve ekleri ile Kiziroğlu (2008) tarafından hazırlanan “Türkiye Kuşları KırmızıListesi” (Species List in Red Data Book) , Demirsoy “Genel Zoocoğrafya ve TürkiyeZoocoğrafyası” , A.Demirsoy Türkiye Omurgalıları “Memeliler”, “Sürüngenler” ve“Amfibiler” ve İbrahim Baran’ın “Türkiye’nin Amfibi ve Sürüngenleri kaynaklarıincelenmiştir. Çalışmalar sonucunda bu alanda saptanan fauna elemanlarının habitatlarını,ulusal ve uluslararası korunma durumlarını gösteren envanter tablolar oluşturulmuştur.Tehlike dereceleri ve bunlarla ilgili koruma statüleri Bern Sözleşmesi kapsamındaki Eklisteler (Ek–II: kesin olarak koruma altına alınan fauna türleri, Ek–III: korunan faunatürleri) ile IUCN (Uluslar arası Doğayı Koruma Birliği) tarafından hazırlanmış olan RedData Book`a göre belirlenmiştir.

Ikiyaşamlılar (Amfibiler)

İkiyaşamlılar bir memeli hayvan gibi suyla tamamen ilişkilerini kesememişlerdir. Bunedenle bunlara iki yaşamlı (suda ve karada) manasına gelen amfibiler denilmektedir.Amfibi türleri kurak yerlerde yaşayamazlar, böyle yerlerde bulunan türler ancak toprak içive taş altlarında ve benzeri nemli kısımlarda görülür, yalnız yağmurlu zamanlarda vegeceleri dışarıya çıkarlar. Kurbağalar sudan karaya geçen ilk omurgalı sınıfı olduklarındananatomik yapılarında önemli değişiklikler olmuştur. Kurbağalar kuraklık ve tuzluluğadayanamazlar. Bu nedenle amfibi türleri yalnızca tatlı sularda yaşarlar, denizde bulunmazlar




103

1 Tamamı poikiloterm olan bu sınıfın üyeleri kış uykusuna yattıkları için kış aylarında aktifolarak gözlenmeleri oldukça zordur. Aşağıdaki tabloda söz konusu proje alanı ve etkialanında saptanan ve habitat özelliği sebebiyle bulunması muhtemel Amphibia (ikiyaşamlı)türleri listelenmiştir.

Tablo 34 Proje alanı ve etki alanında bulunan ve habitat özelliği nedeniyle bulunması muhtemel Ikiyaşamlı

(Amphibia) Türleri

F A M İ L Y A V E T Ü R

A D I

T Ü R K Ç E A D I

H A B İ T A T

P O P U L A S Y O N

D U R U M U

T E H L İ K E


I U C N

B E R N

M A K

K A Y N A K

CLASSİS:AMPHİBİA

İki Yaşamlılar

TAKIM:URODELA

Kuyruklu Kurbağalar

Salamandrasalamandra Benekli semender Ağaçlı veya ağaçsızsu kenarları. 1 LC EKIII L

ORDO: ANURAKuyruksuzKurbağalar

FAM:BUFONİDAE

Karakurbağaları

Bufo viridis Gece kurbağasıBahçelerde, açıktaşlık alanlarda.

1 LC EKII - L

Hyla arborea Ağaç kurbağası

Ağaçlar,ağaçsı bitkiler,nadiren küçükbitkiler.

-

LC EK II -

Kısaltmalar

Tehlike Sınıfları (IUCN) KaynakRE (Regionally extinct) - Bölgesel olarak soyu tükenmiş L – Literatür

CR (Critically endangered) - Çok tehlikede G – Gözlem

EN (Endangered) - Tehlikede D – Duyum

VU (Vulnerable) - Zarar görebilir Populasyon YoğunluğuNT (Near threatened) - Tehdit altına girebilir 3 - Çok Bol

LC (Least concern) - En az endişe verici 2 – Bol

DD (Data deficient) - Veri yetersiz 1 – Nadir

0 – Yok

Avrupa’ nın Yaban Hayatı ve Yaşam Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (Bern) LiteratürEk II : (SPFS; Strictly Protected Fauna Species) Kesinlikle korunması gerekenhayvan türleri

DEMİRSOY, A. Amfibiler, Meteksan A.Ş.,Ankara

Ek III : (PFS; Protected Fauna Species) Korunması gereken hayvan türleri DEMİRSOY, A. 2002, Genel Zoocoğrafya veTürkiye Zoocoğrafyası, Meteksan A.Ş., Ankara

2013-2014 Merkez Av Komisyonu Kararları (MAK)YİĞİT, N. ve ark. 2002, Çevresel EtkiDeğerlendirme "ÇED", Kılavuz, Ankara

1 : Orman ve Su İşleri Bakanlığınca koruma altına alınan yaban hayvanları Tübitak yayınları Türkiye Amfibi ve Sürüngenleri

2 : Merkez Av Komisyonunca koruma altına alınan av hayvanları http://tr.wikipedia.org

3 : Merkez Av Komisyonunca avına belli sürelerde izin verilen av hayvanları http://amphibiaweb.org

www.iucnredlist.org

1

İ.Baran Türkiye Amfibi ve Sürüngenleri




104

Sürüngenler (Reptilia)

Sürüngen türlerinin yaşadıkları habitatlar, türlere göre farklılık gösterir. Bazı türlerkarada, bazı türler de suda yaşar. Yarı sucul olan türlerde mevcuttur. Sürüngenlerdenbazıları yeraltında, bazıları da ağaçlarda yaşar. Taş duvar ve evlerin tavanlarında yaşayantürlerde mevcuttur.1 Genel olarak sürüngen faunasının saptanmasına yönelik çalışmalardaarazi gezilir, taş altları kontrol edilir ve örnek yakalamak için uzun saplı pensler kullanılır.Söz konusu proje yerinde yapılan arazi çalışması, yöre halkıyla yapılan görüşmeler veyararlanılan kaynaklar sonucunda fauna listeleri oluşturulmuştur. Aşağıdaki tabloda sözkonusu proje alanı ve etki alanında saptanan ve habitat özelliği sebebiyle bulunmasımuhtemel Sürüngen (Reptilia) türleri listelenmiştir.

Tablo 35 Proje alanı ve etki alanında bulunan ve habitat özelliği nedeniyle alanda bulunmasımuhtemel Sürüngen (Reptilia) türler

F A M İ L

Y A V E

T Ü R

A D I

T Ü R K Ç

E A D I

H A B İ T A T

P O P U L A S Y O N

D U R U M U

B E R N

M A

K

T E H L

İ K E

K A T E G

O R İ S İ

I U C N

K A Y N A K

TAKIM:TESTUDİNATA

Kaplumbağalar

FAM: TESTUDİNİDAE Tosbağagiller

Testudo greaca TosbağaKuru, taşlı ve kumluarazide yaşar.

2 EK II 1 VU L

TAKIM: SQUAMATA PullularALTTAKIM:LACERTİLİA

Kertenkeleler

Fam: Gekkonidae Ev kelerleri

Hemidactylus turcicus Geniş parmaklı keler

Taş altı, kaya yarıkları

ile evlerde veharabelerde yaşar.

EK III 1 LC L

FAM:CHAMAELONİDAE

Bukalemunlar

Chamaleo chamaleon Bukalemun Ağaçlarda yaşar. - EK III - -

FAM: SCİNİDAE Parlak kertenkeleler

Chalcides ocellatus Benekli kertenkeleSeyrek bitkili kumlu vetaşlı kısımlarda yaşar.

1 EK II 1 - L

Eumeces schneideri Sarı kertenkeleAçık arazide kumlukve taşlık kısımlarda.

- EK III 1 - L

FAM: LACERTİDAE Kertenkeleler

Lacerta laevis Hatay kertenkelesi

Kumlu yamaçlar, kurakve bitkili kısımlar,

tarlalar, bahçeduvarları, kayalıkkısımlar ve benzerinemli yerlerde yaşar.

EK III 1 LC L

Lacerta trilineata Büyük yeşil kertenkele Tarla ve bahçe arası. - Ek II 1 LCL,D

SUBORDO:OPHİDİAFAM:TYPHLOPİDAE

Typhlops vermicularis Kör yılanSeyrek bitkili açıkarazi.

2 EK III 1 - L

1

(İ.Baran Türkiye Amfibi ve Sürüngenleri)




106

Tablo 36 Proje Alanı ve Etki Alanında Habitat Özelliği Nedeniyle Bulunması Muhtemel Kuş (Aves)Türleri

F A M İ L

Y A A D I

T Ü R

A D I

T Ü R K Ç E A D I

H A B İ T A T

T E H L İ K E

K A T E G

O R İ S İ

I U C N

R D B

B E

R N

M A K

S T A

T Ü

K A Y

N A K

Fam: Rallidae Yelvegiller

Crex crex Bıldırcınkılavuzu

Açık çayırlık, azağaçlı alanlar.

LCA.1.2

EKII 1 Y L

Fulica atra SakarmekeBitkisi bolsazlı,kamışlı sular.

LC A.5 EKIII 3 Y L

Fam:Charadriidae

Yağmurkuşugiller Arenariainterpres

TaşçevirenTundra Kıyılarında.

LC B.3 EKII 1 T L

Vanellusvanellus

Kızkuşu

Açık ekili araziler,çeltik tarlaları, göl veırmak kenarları.

LC A.5 EKIII 2 Y L

Fam:Scolopacidae

Çullukgiller

Philomachus pugnax

Döğüşkenkuş

Kıyılar, bataklık vesulak çayırlarda.

LC .4 EKIII 2 K L,G

Tringa

erythropus

Pas renkli

kızılbacak

Sulara yakın ya dabağımlı olarak

yaşarlar. LC.4

EKIII 2 L

Fam:Phalaropodidae

Kumkuşugiller

Phalaropuslobatus

Kızılboyunkumkuşu

Kıyıya yakınyerlerde.

LC.3.1

EKIII - T L

Fam: Laridae

Laruscachinnans

Gümüşimartı

Deltalardakumullarda.

LC

.4

EKIII 2 L

Fam: Corvidae Kargagiller

Pica pica Saksağan

Başlıca habitatlarıormanlar, bozkırlar,parklar vebahçelerdir.Türkiye'de hemenhemen her türlüortamdakarşılaşılmaktadır.

LC - - 3 YL,G

Corvus

monedula

Cüce karga

Yerleşme yerlericivarında ve içinde,park ve bahçelerde

,tarlalarda,kayalıklarda.

LC - - 3 YL,

G




107

F A M İ L Y A A D I

T Ü R A D I

T Ü R K Ç E A D I

H A B İ T A T

T E H L İ K E


I U C N

R D B

B E R N

M A K

S T A T Ü

K A Y N A K

Fam: SturnidaeSığırcıkgiller

Sturnusvulgaris

Sığırcık

Seyrek ağaçlı açıkaraziler, tarımarazileri, bahçeler.Üreme dönemleridışında tarlalar,çayırlar ve sulakalanlarda görülür.

LC A.5 -2 Y ,D

Fam: Sylviidae Ötleğengiller

Acrocephalus palustris

Bataklık sazardıçkuşu

Yol kenarlarındakinemli ve uzun boyluçalılıklar, sazlıklar,goller ve bataklıklaretrafında bulunurlar

LC A.3 EKIII1 G

Cisticola juncidis

Yelpazekuyruk

Genellikle kurakalanları tercihetselerse de bataklıkkenarlarında da

yaşarlar

LC A.2 EKIII1 Y

Fam: Passeridae Serçegiller

Passerhispaniolensis

Bataklıkserçesi

Sulak tarım arazilerive küçük yerleşimlerde bulunur.Park ve bahçelerde,tarım arazilerindesıkça görülür.

LC A.3 EKIII 2 Y L

Passerdomesticus Ev serçesi

Bahçeler, parklar ve tarlaların yaygın, girgin ve gürültücü kuşudur.

LC A.5 - 3 YL,G

Fam: Fringillidae

Carduelischloris

Florya

Seyrek ormanlar, yüks

ağaçların bulundu

bahçeler.

LC A.3 EK II 1 L

Cardueliscarduelis

Saka

Otsu bitkilerin zenginolduğu ağaçlıkalanlar, bozkırlar,orman açıklıkları,fundalıklar,

makilikler.

LCA.3.1

EK II 1 YL,G




108

KısaltmalarAvrupa’ nın Yaban Hayatı ve Yaşam Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (Bern) Tehlike Sınıfları (IUCN)Ek II : (SPFS; Strictly Protected Fauna Species) Kesinlikle korunması gerekenhayvan türleri

RE (Regionally extinct) - Bölgesel olarak soyutükenmiş

Ek III : (PFS; Protected Fauna Species) Korunması gereken hayvan türleri CR (Critically endangered) - Çok tehlikedeRed Data Book’ a Göre Tehlike Altındaki Kuş Kategorileri (RDB) EN (Endangered) - TehlikedeA-1 : Soyu tükenmiş veya tükenme tehlikesi bulunan türler VU (Vulnerable) - Zarar görebilirA-1-2 : Küçük populasyonlar halinde yaşama savaşı veren türler (1-25 çift) NT (Near threatened) - Tehdit altına girebilirA-2 : Yayılış alanlarında tehlike altında olan türler (26-50 çift) LC (Least concern) - En az endişe vericiA-3 : Bazı bölgelerde çok nadir görülen türler (51-500 çift) DD (Data deficient) - Veri yetersizA-4 : Sayılarının azaldığı bölgelerde tehdit altına girebilecek türler (501-5000 çift) Populasyon YoğunluğuA-1’ : Türkiyeyi kışlak olarak kullanan, üremeyen ve birinci dereceden tehditaltındaki türler

3 - Çok Bol

A-2’ ve A-3’ : Türkiyede üremeyen, geçici olarak ülkemize gelen, transit göçen yadakışlayan türler

2 – Bol

2013-2014 Merkez Av Komisyonu Kararları MAK) 1 – Nadir1 : Orman ve Su İşleri Bakanlığınca koruma altına alınan yaban hayvanları 0 – Yok2 : Merkez Av Komisyonunca koruma altına alınan av hayvanları Kaynak3 : Merkez Av Komisyonunca avına belli sürelerde izin verilen av hayvanları L – LiteratürLiteratür G – GözlemBOYLA, K.A. 1995, Türkiye ve Avrupa’ nın Kuşları, D.H.K.Derneği, Ankara D – DuyumDEMİRSOY, A. 2002, Genel Zoocoğrafya ve Türkiye Zoocoğrafyası, Meteksan

A.Ş., AnkaraStatü

DEMİRSOY, A Türkiye Omurgalıları “Memeliler”,”Sürüngenler” ve “Amfibiler” Y – YerliTürkiye Kuşları Kırmızı Listesi / İlhami kiziroğlu G – Göçmenwww.worldbirds.org/ www.trakus.org T – Transit

http://www.iucnredlist.org/ KZ - Kış ziyaretçisihttp://tr.wikipedia.org BG - Bölgeler arası göç

YG - Yükselti göçmeni

Memeliler (Mammalia)

Türkiye konumu itibariyle birçok memeli hayvan türü barındırır. Ülkemizde yer alanbaşlıca memeli hayvanlardan en büyük grubu kemirgenler ile geviş getirenler oluştururKendi içinde böcekçiller, yarasalar, tavşanımsılar, kemiriciler, etçiller, çift toynaklılar

olmak üzere türlere ayrılan bu grup içinde belli başlı hayvanlar ise kirpiler, köstebekler,fareler, yarasalar yanında, kurt, çakal, tilki, sansar, ayı, domuz, geyik, gelincik, sırtlan, dağ keçileri, tavşanlar, sincaplardır. Aşağıdaki tabloda söz konusu proje alanı ve etki alanındasaptanan ve habitat özelliği sebebiyle bulunması muhtemel memeli türleri listelenmiştir.

Tablo 37 Proje alanı ve etki alanında saptanan ve habitat özelliği sebebiyle bulunmasımuhtemel memeli (Mammalia) türleri

F A M İ L Y A V E T Ü R A D I

T Ü R K Ç E A D I

H A B

İ T A T

P O P U L

A S Y O N

Y O Ğ U N L U Ğ U

I U

C N

B E

R N

M

A K

K A Y

N A K

MAMMALİA MemelilerCARNİVORA YırtıcılarERİNACEİDAE KirpilerErinaceus concolor Kirpi Fundalıklar ve çalılıklar. - LC - 1 L,DMİCROCHİROPTERA Böcekçil yarasalar

RHİNOLOPHİDAENalburunluyarasalar

Rhinolophus ferrumequinumBüyük nalburunlu

yarasaOrman, ağaçlık, çalılık. LC - 1

L

VESPERTİOLİNİDAE Düzburunyarasalar




109

F A M İ

L Y A V E T Ü R A D I

T

Ü R K Ç E A D I

H A B İ T A T

P

O P U L A S Y O N

Y

O Ğ U N L U Ğ U

I U C N

B E R N

M A K

K A Y N A K

Myotis myotis Dev yarasaAçık arazilerde veyerleşim yerlerinde.

LC - 1 L,D

Pipistrellus pipistrellus Cüce yarasaOrman kenarında, yerleşimalanlarına yakın olanyerlerde.

LCEKIII

- L

MYOMORPHAFare benzeri

sincaplarSPALACİDAE Kör farelerSpalax leucodon Kör fare Bağ bahçelerde 2 DD - - LCAVİOMORPHA Kobaygiller Hystrix indica Oklukirpi Makilik alanlarda LC - 1 L

CARNİVORA YırtıcılarFAM: CANİDAE KöpeklerCanis familiaris Evcil köpek Her yerde 3 -

L,G

KısaltmalarTehlike Sınıfları (IUCN) KaynakRE (Regionally extinct) - Bölgesel olarak soyu tükenmiş L - LiteratürCR (Critically endangered) - Çok tehlikede G - GözlemEN (Endangered) - Tehlikede D - DuyumVU (Vulnerable) - Zarar görebilir Populasyon YoğunluğuNT (Near threatened) - Tehdit altına girebilir 3 - Çok BolLC (Least concern) - En az endişe verici 2 - BolDD (Data deficient) - Veri yetersiz 1 - NadirAvrupa’ nın Yaban Hayatı ve Yaşam Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (Bern) 0 - YokEk II : (SPFS; Strictly Protected Fauna Species) Kesinlikle korunması gereken hayvan türleri Literatür

Ek III : (PFS; Protected Fauna Species) Korunması gereken hayvan türleriDEMİRSOY, A. 1996, Memeliler,Meteksan A.Ş., Ankara

2013- 2014 Merkez Av Komisyonu Kararları (MAK)DEMİRSOY, A. 2002, GenelZoocoğrafya ve Türkiye Zoocoğrafyası,Meteksan A.Ş., Ankara

1 : Orman ve Su İşleri Bakanlığınca koruma altına alınan yaban hayvanlarıYİĞİT, N. ve ark. 2002, Çevresel EtkiDeğerlendirme "ÇED", Kılavuz, Ankara

2 : Merkez Av Komisyonunca koruma altına alınan av hayvanları http://tr.wikipedia.org3: Merkez Av Komisyonunca avına belli sürelerde izin verilen av hayvanları www.tramem.org

www.iucnredlist.org

Söz konusu projenin inşaat ve işletme aşamalarında karasal fauna üyeleri ortamdakigürültü ve hareketlilik sebebiyle habitatlarını terk ederek, daha uygun habitatlara göçedeceklerdir. Çevredeki doğal ortamlarından, faaliyet alanına girebilecek olan faunatürlerine herhangi bir zarar verilmemesi konusunda faaliyet sahibi tarafından projedeçalışacak personele gerekli uyarılar yapılacaktır.

Proje yeri ve çevresinde koruma altına alınmış türlere rastlanıldığı taktirde, BernSözleşmesi Madde 6 ve Madde 7 hükümlerine uygun hareket edilecektir. Ayrıca MerkezAv Komisyonu Kararlarına uygun hareket edilecektir.

EK-II: Kesin olarak koruma altına alınan fauna türleri ile ilgili olarak (Madde- 6);

• Her türlü kasıtlı yakalama ve alıkoyma, kasıtlı öldürme şekilleri,




110

• Üreme ve dinlenme yerlerine kasıtlı olarak zarar vermek veya buraları tahripetmek,

• Yabani faunayı bu sözleşmenin amacına ters düşecek şekilde özellikle üreme,geliştirme ve kış uykusu dönemlerinde kasıtlı olarak rahatsız etmek,

• Yabani çevreden yumurta toplamak veya kasten tahrip etmek veya boş dahi olsa buyumurtaları alıkoymak,

• Fauna türlerinin canlı veya cansız olarak elde bulundurulması ve iç ticaretiyasaktır.

EK-III: Korunan fauna türleri ile ilgili olarak (Madde - 7);

• Kapalı av mevsimleri ve/veya işletmeyi düzenleyen diğer esaslara,

• Yabani faunayı yeterli populasyon düzeylerine ulaştırmak amacıyla, uygundurumlarda geçici veya bölgesel yasaklamaya,

• Yabani hayvanların canlı ve cansız olarak satışının, satmak amacıyla elde

bulundurulmasının ve nakledilmesinin veya satışa çıkarılmasının uygun şekildedüzenlenmesi hususlarına uyulacaktır.

• Faaliyetin her aşamasında, 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu’na ve ilgiliYönetmeliklere uyulacaktır.

Merkez Av Komisyonu (M.A.K.) Kapsamında Faunistik Analiz

Proje kapsamında tespit edilen türler için Orman ve Su İşleri Bakanlığı 2013-2014Merkez Av Komisyonu (M.A.K) Kararları Ek Listeleri kapsamında bulunan türleryukarıdaki tablolarda verilmiştir.

2013- 2014 Merkez Av Komisyonu Ek Listeleri

•EK Liste 1 Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nca koruma altına alınan yabanhayvanları

•EK Liste 2 Merkez Av Komisyonu’nca koruma altına alınan av hayvanları

•EK Liste 3 Merkez Av Komisyonu’nca avına belli edilen sürelerde izin verilen avhayvanları

Proje yeri veya çevresinde koruma altına alınmış herhangi bir tür tespit edildiğitakdirde ulusal mevzuat ve ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşme hükümlerine uygunolarak gerekli önlemler alınacak ve söz konusu türler korunacaktır. 2013–2014 Merkez AvKomisyonu Kararlarına uygun hareket edilecektir.

Su içi Ekosistem

Faaliyetin gerçekleştirilmesi planlanan alanda flora ve fauna elemanlarının tespitedilebilmesi için gruplara bağlı olarak farklı yöntemler ve örnekleme alanları seçilerekalanda arazi çalışması yapılmıştır. Bununla birlikte, alanda bugüne kadar yapılmış olanliteratür de incelenerek tür listeleri çıkarılmış, bölge halkıyla görüşmeler yapılmış vefaaliyet sonucunda olması muhtemel etki değerlendirilip yorumlanmıştır.

SÜNGERLER, YUMUŞAKÇA, KNİDLER, KORDALILAR

Balıklar

Toplam 66 familyaya ait 130 tür saptanmış olup, bunlardan 4 tür kıkırdaklı(Chondrichthyes) ve 126 tür kemikli balık (Osteichthyes)’a aittir.




113

LATİNCE TAKSONLARTÜRKÇEİSİMLER

IUCNBERN

Dendropoma petraeum (Monterosato, 1884)[Bivonia]

-EK II

Petaloconchus

(Macrophragma) glomeratus (Linne, 1758) [Serpula]

-

-

Serpulorbis arenaria (Linne,1767) [Serpula]

--

CYPRAEIDAE Rafinesque,1815

Erosaria spurca (Linne,1758) [Cypraea] (AL)

-EK II

NATICIDAE Forbes, 1838 Natica (Naticarius)stercusmuscarum (Gmelin,1791) [Nerita] (AL)

--

Neverita josephinia Risso,1826 (AL)

--

TONNIDAE Suter, 1913(1825)

Tona galea (Linne, 1758)[Buccinum] (AL)

--

CASSIDAE Latreille, 1825 Galeodea echinophora (Linne, 1758) [Buccinum]

- -

Phalium granulatum (Bora,1778) [Buccinum] (AL)

--

JANTHINIDAE Leach, 1823 Janthina nitens Menke, 1828 - - Janthina janthina (Linne,1758) [Helix]

--

NEOGASTROPODAThiele,1929 MURICIDAE Rafinesque,1815

Bolinus brandaris (Linne,1758) [Murex] (AL)

--

Hexaplex trunculus (Linne,1758) (AL) - -

Ocenebra edwardsii (Payraudeau, 1826)[Purpura] (AL)

--

Buccinulum corneum (Linne,1758) [Murex]

--

Pisania striata (Gmelin,1791) [Voluta]

--

Pollia dorbignyi (Payraudeau, 1826)[Buccinum] (AL)

--

Fasciolaria lignaria (Linne,

1758) [Murex]

--

Fusinus (Fusinus) rostratus (Olivi, 1792)[Murex]

--

Fusinus (Aptyxis)syracusanus (Linne, 1758)[Murex]

--

Nassarius (Gussonea)corniculus (Olivi, 1792)

--

Nassarius (Hinia) reticulatus (Linne, 1758) [Buccinum] (AL)

--

Nassarius (Plicarcularia)gibbosulus (Linne, 1758)

[Buccinum] (AL)

--

Nassarius (Sphaeronassa) - -




114


IUCNBERN

mutabilis (Linne, 1758)[Buccinum] (AL)Thais lacera (Born, 1778)[Murex] (L)

--

Stramonita haemastoma (Linne, 1766) [Buccinum] (AL)

--

COLUMBELLIDAESwainson, 1840

Columbella rustica (Linne,1758) [Voluta] (AL)

--

Anachis (Zafra) savignyi Moazzo, 1939 exJousseaume ms. (L)

--

CONIDAE Rafinesque, 1815 Conus mediterraneus Hwassin Bruguiere, 1792

--

TURRIDAE Swainson, 1840 Bela brachystoma (Philippi,1844) [Pleurotoma]

--

Clathromangelia quadrillum

(Dujardin, 1837)[Pleurotoma]

-

-

OPISTOBRANCHIA Mine-Edwards, 1848 CEPHALASPIDEA FischerP., 1883

BULLIDAE Lamarck, 1801 Bulla striata Bruguiere, 1792(AL)

--

SACCOGLOSSA VonIhering, 1876 ELYSIIDAE Adams H. &A., 1854

Elysia viridis (Montagu,1804) [Laplysia]

--

NOTASPIDEA Fischer P.,1883 UMBRACULIDAE Dall,1889

Umbraculum umbraculum (Roeding, 1798) [Patella]

--

PULMONATA Cuvier, 1817 BASOMMATOPHORASchmidt A., 1855 ELLOBHDAE Adams, A.,1855

Auriculinella erosa (Jeffreys,1830) [Auricula]

--

Ovatella (Ovatella) firminii (Payraudeau, 1826)[Auricula] (AL)

--

Ovatella (Myosotella)

myosotis (Draparnaud, 1801)[Auricula]

-

-

BIVALVIA Linne, 1758 PTEROMORPHIA Beurlen,1944 ARCOIDA Stoliczka, 1871 ARCIDAE Lamarck, 1818 Arca noae Linne, 1758 (AL) - -

Barbatia (Barbatia) barbata (Linne, 1758) [Area] (AL)

--

Anadara diluvii (Lamarck,1805) [Area]

--

Scapharca natalensis (Krauss, 1848) [Area] (L)

--

NOETIDAE Stewart, 1930 Striarca lactea (Linne, 1758)[Area] (AL)

- -




115


IUCNBERN

GLYCYMERIDIDAENewton, 1922

Glycymeris bimaculata (Poli,1795) [Area]

--

Glycymeris glycymeris (Linne, 1758) [Area]

--

MYTILOIDA Ferussac, 1822 MYTILIDAE Rafinesque,1815

Mytilus galloprovincialis Lamarck, 1822

--

Brachidontes pharaonis(Fischer P., 1870) [Mytilus](AL)

--

Mytilaster minimus (Poli,1795) [Mytilus] (L)

--

Lithophaga lithophaga (Linne, 1758) [Mytilus] (AL)

-EK II

Amygdalum agglutinans (Cantraine, 1835) [Modiolus](AL)

--

PTERIIDAE Gray IE., 1847(1828)

Pteria hirundo (Linne, 1758)[Mytilus]

--

Pinctada radiata (Leach,1814) [Avicula] (L)

--

MALLEIDAE Lamarck,1819

Malleus (Malvufundus)regulus (Forskal, 1775)[Ostrea] (L)

--

PECTINIDAE Rafinesque,1815

Pecten jacobeus (Linne,1758) [Ostrea]

--

Aequipecten (Aequipecten)opercularis (Linne, 1758)[Ostrea]

--

Pseudamussium (Peplum)clavatum (Poli, 1795)[Ostrea]

--

Chlamys (Chlamys) varia (Linne, 1758) [Ostrea] (AL)

--

SPONDYLIDAE Gray JE.,1826

Spondylus (Spondylus)gaederopus Linne, 1758(AL)

--

ANOMIIDAE Rafinesque,1815

Anomia ephippium Linne,1758 (AL)

--

LIMIDAE Rafinesque, 1815 Lima (Lima) lima (Linne,1758) [Ostrea] (AL)

--

OSTREOIDA Ferussac, 1822 OSTREIDAE Rafinesque,1815

Ostrea edulis Lime, 1758(AL)

--

HETERODONTA Neumayr,1884 VENEROIDA Adams H. &A., 185 7

LUCINIDAE Fleming, 1828 Loripes lacteus (Linne, 1758)(AL)

--

CHAMIDAE Blainville,1825

Chama gryphoides Linne,1758 (AL)

--

CARDITIDAE Fleming,1828

Glans (Glans)trapezia (Linne, 1767) [Chama]

--

Glans (Centrocardita)aculeata (Poli, 1795)

- -




116


IUCNBERN

[Chama]Venericardia antiquata (Linne, 1758) [Chama]

--

CARDIIDAE Lamarck, 1809

Acanthocardia

(Acanthocardia) aculeata (Linne, 1758) [Cardium]

-

-

Laevicardium crassum (Gmelin, 1791) [Cardium](AL)

--

Cerastoderma glaucum (Poiret, 1789) [Cardium]

--

Papyridea papyracea (Gmelin, 1791) [Cardium](L)

--

MACTRIDAE Lamarck,1809

Mactra stultorum (Linne,1758) [Cardium] (AL)

--

SOLENIDAE Lamarck, 1809

Solen marginatus Pulteney,

1799 (AL)

-

-PHARELLIDAE Tryon,1884

Ensis ensis (Linne, 1758)[Solen]

--

TELLINIDAE Blainville,1814

Tellina (Angulus) tenuis DaCosta, 1778 (AL)

--

Tellina (Peronaea) planata Linne, 1758 (AL)

--

Tellina (Tellinella) pulchella Lamarck, 1818 (AL)

--

DONACIDAE Fleming, 1828 Donax (Donax) semistriatus Poli, 1795

--

Donax (Serrula) trunculus

Linne, 1758 (AL)

--

SOLECURTIDAED'Orbigny, 1846

Solecurtus strigilatus (Linne,1758) [Solen]

--

Pharus legumen (Linne,1758) [Solen] (AL)

--

VENERIDAE Rafinesque,1815

Venus (Venus) verrucosa Linne, 1758 (AL)

--

Chamelea gallina (Linne,1758) [Venus] (AL)

--

Clementia papyracea (Gmelin, 1791) [Venus] (L)

--

Pitar rudis (Poli, 1795)[Venus]

--

Tapes (Ruditapes) decussatus (Linne, 1758) [Venus] (AL)

- -

Paphia (Paphia) textilis (Gmelin, 1791) [Venus] ] (L)

--

Venerupis senegalensis (Gmelin, 1791) [Venus]

--

MYOIDA Stoliczka, 1870 PHOLADIDAE Lamarck,1809

Lithophaga lithophaga, 1758(AL)

-EK II

SCAPHOPODA Bronn, 1862 DENTALIIDAE Gray J.E.,1834

Dentalium (Antalis) dentalis Linne, 1758

--

Dentalium (Antalis) rossati Caprotti, 1966

--

Dentalium (Antalis) vulgare - -




118


IUCNBERN

Chlorophthalmus agassizi Yeşilgöz balığı - -MYCTOPHİDAE

Ceratoscopelus maderensis ışıldak balığı - -

Diaphus holti Işıldak balığı LC -

Lampanyctus crocodilus Işıldak balığı - - Lobianchia dofleini Işıldak balığı - -

Myctophum punctatum Işıldak balığı - -

PARALPİDİDAESudis hyalina Yalancı zargana - -

MURAENİDAEGymnothorax unicolor Kahverengi müren - -

XENOCONGRİDAE Ariosoma balearicum Mıgrı - -

CONGRİDAEGnathophis mystax Mıgrı - -

OPHİCHTHİDAE Dalophis imberis Yılanbalığı - -

Echelus myrus Mırmır balığı - -

Ophichthus rufus Yılankurdu balığı LC -

Ophisuru serpens Dikenli yılanbalığı - -

SCOMBERESOCİDAEScomberesox saurus Pinüllü zargana - -

EXOCOETİDAECheilopogon heterurus Uçan balık - -

HEMİRAMPHİDAE

Hemiramhus far Çomak balığı-

- Hyporhampus picarti Çomak balığı - -

CYPRİNODONTİDAE Aphanius dispar Dişli sazancık - -

MACRORHAMPHOSİDAE Macroramphosus scolopax Boru balığı LC -

SYNGNATHİDAESyngnathus phlegon Deniz iğnesi - -

MACROURİDAECoelorhynchuscoelorhynchus

Fare balığıDD

-

Hymenocephalus italicus Zarkafa balığı - - Nezumia aequalis Fare balığı - -Trachyhynchustrachyhynchus

Uzun burunlu farebalığı

--

GADİDAETrisopterus minutuscapelanus

Tavuk balığıLC

-

Phycis blennoides Gelincik balığı - -

Phycis phycis Gelincik balığı - -

REGALECİDAE Regalecus glesne Ascanius Büyük kurdela balığı - -

TRACHİPTERİDAE

Trachipterus trachypterus Kağıt balığı - - Zu cristatus Kağıt balığı - -




119


IUCNBERN

TRACHİCHTHYİDAE

Hoplostethus mediterraneus Kütük balığı - -

SERRANİDAE

Anthias anthias Berber balığı - -Callanthias ruber Berber balığı - -

Epinephelus aeneus Lahoz,kaya hanisi NT -

Epinephelus haifensis Orfoz,pörtlek DD -

Mycteroperca rubra Taş hanisi LC -

Polyprion americanus İskorpit hanisi DD -

MORONİDAE Dicentrarchus punctatus levrek - -

TERAPONİDAEPelates quadrilineatus Çizgili isparoz - -

APOGONİDAE

Apogon imberbis Kardinal balığı - - Apogon nigripinnis Kardinal balığı - -

CARANGİDAE Alectis alexandrinus İskender balığı - -

Alepes djeddaba Çatal balığı - -

Campogramma glaycos Çıplak - -

Caranx crysos Kral balığı LC -

Caranx hippos Kral balığı - -

Pseudocaranx dentex Kral balığı - -

Seriola dumerili Sarıkuyruk - -

Trachinotus ovatus Çıplak,yaladerma - -

CORYPHAENİDAECoryphaena hippurus Lambuga LC -

BRAMİDAE Brama brama Baltabaş balığı - -

LOBOTİDAE

Lobotes surinamensisÜç kuyruk balığı,

tahta balığı-

-

HAEMULİDAEPomadasys incises Yalancı isparoz - -

SİLLAGİNİDAESillago sihama Sivriburun gümüş - -

MULLİDAE Upeneus moluccensis Paşa barbunu - -

Upeneus pori Nil barbunyası - -

Dentex gibbosus Trança - -

Dentex macrophthalmus Patlakgöz mercan - -

Dentex maroccanus Fas mercanı - - Diplodus cervinus cervinus Çizgili isparoz - -

Pagellus acarne Yabani mercan - -

Pagellus bugaraveo Mandagöz mercan - -

Pagrun auriga Çizgili mercan - -

CENTRACANTHİDAE

Centracanthus cirrus istrangiloz - -LABRİDAE




120


IUCNBERN

Acantholabrus palloni Derinsu lapini LC -

Pteragogus pelycus Filamentli çırçır LC -

Thalassoma pavo Gün balığı LC -

Xyrichthys novacula Ustura balığı LC -

SCARİDAESparisoma cretense Papağan balığı LC -

GEMPYLİDAE Ruvettus pretiosus Kalas balığı - -

TRİCHİURİDAE Lepidopus caudatus Palaska balığı - -

Trichiurus lepturus Kılkuyruk balığı - -

Orcynopsis unicolor Ak palamut LC -

Scomberomorus commersonCeylan balığı,

tombakNT

-

LUVARİDAE Luvarus imperialis İmparator balığı - -

İSTİOPHORİDAETetrapturus belone Kılıç balığı LC -

GOBİİDAE Deltentosteusquadrimaculatus

Dört benekli kayabalığı

--

Gobius cruentatusKırmızı dudaklı kaya

balığı-

-

Gobius vittatus Çizgili kayabalığı LC -

Lesueurigobius suerii Sarı yanak kayabalığı - -

CALLİONYMİDAE

Callionymus filamentosus Üzgün balığı - -Synchiropus phaeton Üzglün balığıl - -

BLENNİİDAE Lipophyrs canevae Horozbina - -

Parablennius rouxi Horozbina LC -

Scartella cristata Horozbina - -

TRİPTERYGİİDAETripterygion melanurus Karabaş balığı LC -

Tripterygion delaisi Karabaş balığı - -

OPHİDİİDAEOphidion barbatum Kayış balığı - -

CARAPİDAECarapus acus İnci balığı - -

Stromateus fiatola Yıldız balığı - -

SPHYRAENİDAESphyraena chrysotaenia İskarmoz - -

Liza carinata Bıldırcın kefal - -

Oedalechilus labeo Dudaklı kefal - -

Atherinomorus lacunosus Gümüş balığı - -

SCORPAENİDAEScorpaena elongata İskorpit - -

Scorpaena maderensis iskorpit - -

Aspitrigla obscura Antenli kırlangıç - -

PERİSTEDİİDAE




121


IUCNBERN

Peristedion cataphractum Dikenli öksüz - -

DACTYLOPERİDAE Dactylopterus volitans Uçan kırlangıç - -

CİTHARİDAECitharus linguatula Kancağız pisi balığı - -

SCOPHTHALMİDAE Lepidorhombus boscii Benekli pisi - -

Lepidorhombus whiffiagonis Pisi balığı - -

Scophthalmus maximus kalkan - -

BOTHİDAE Arnoglossus thori Küçük pisi - -

Bothus podos Pisi - -

SOLEİDAESolea impar Dil balığı - -

Solea lascaris Dil balığı - -CYNOGLOSSİDAECynoglossus sinusarabici Sivrikuyruk - -

Symphurus nigrescens Sivkuyruk dil - -

ECHENEİDİDAEEcheneis naucrates Vantuz balığı - -

Remora australis Vantuz balığı - -

Remora remora Vantuz balığı - -

MONACANTHİDAEStephanolepis diaspros Dikenli çütre - -

TETRAODONTİDAE

Lagocephalus lagocephalus Mavi balon balığı - -MOLİDAE

Mola mola Pervane balığı - -

Ranzania laevis Uzun pervane balığı - -

GOBİESOCİDAEGouania wildenowi Ördek balığı - -

Kısaltmalar

Tehlike Sınıfları (IUCN)RE (Regionally extinct) - Bölgesel olarak soyu tükenmiş

CR (Critically endangered) - Çok tehlikede

EN (Endangered) - Tehlikede

VU (Vulnerable) - Zarar görebilirNT (Near threatened) - Tehdit altına girebilir

LC (Least concern) - En az endişe verici

DD (Data deficient) - Veri yetersiz

Avrupa'nın Yaban Hayatı ve Yaşam Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (Bern)Ek II : (SPFS; Strictly Protected Fauna Species) Kesinlikle korunması gereken hayvan türleri

Ek III : (PFS; Protected Fauna Species) Korunması gereken hayvan türleri

2013–2014 Merkez Av Komisyonu Kararları (AVL)Ek-I : Orman ve Su İşleri Bakanlığınca koruma altına alınan yaban hayvanları

Ek-II : Merkez Av Komisyonunca koruma altına alınan av hayvanları

Ek-III : Merkez Av Komisyonunca avına belli sürelerde izin verilen av hayvanları

www.iucnredlist.org

Türkiye Deniz Balıkları Atlası(Ege Üniversitesi)




122

Faaliyet bu türlerin yaşam alanını daraltacak ve aktif hareketli olanlarının(nöstonların) hızla alanı terk etmelerine ve yakın civardaki benzer habitatlarayerleşmelerine neden olacaktır. Türün yok olmasına değil ancak türün mevcut habitatınındeğişimine neden olması kaçınılmazdır.

Şahinler ve ark., 2005’in bildirdiğine göre İskenderun Körfezi ülkemizbalıkçılığında önemli bir yere sahiptir. Körfez özellikle dip yapısının uygun olmasınedeniyle birçok demersal balık türü için uygun bir alandır. En çok kullanılan avlamatekniği trol balıkçılığı, ikinci derecede ise paraketa olup, aynı zamanda Ceyhan Nehriningetirmiş olduğu sedimentin birikimi ile oluşan lagünlerde dalyan balıkçılığı yapılmaktadır.

3.11 Proje Alanı ve Etki Alanındaki Su Ürünleri ve Balıkçılık Faaliyetleri (1380Sayılı Su Ürünleri Kanunu ve Su Ürünleri Yönetmeliği kapsamında su ürünleriistihsal sahası açısından irdelenmeli, ekonomik balık türleri ve yoğunluğu, bölgedekibalıkçılık faaliyetleri, balıkçı teknesi sayısı ve balıkçı kuruluşları hakkında bilgiverilmelidir)

Adana İli’nde;

o Doğuda Ceyhan Nehri’nin Akdeniz’e döküldüğü batıda Seyhan Nehri’nin Akdeniz’edöküldüğü nirengi noktaları arasında kalan sahil bandının kıyıdan 6 mile kadar olan saha,

o Doğuda Botaş tesisleri ile batısı liman burnu arasında kalan sahil bandının kıyıdan 6mile kadar olan saha,

o Liman burnu ile eski Ceyhan nehri yatağı arasında batıda kıyıdan 6 mile kadar olansahalar.

o Yumurtalık lagünleri (Çamlık, Yelkoma), Ağyatan (Hurmaboğazı, Akyatan, Tuzla)lagünler,

o Karataş İlçesi Hakkıbeyli köyünde 3.000 da alan, Yumurtalık İlçesi Haylazlıköyünde 200 da alan su ürünleri,

o Seyhan ve Ceyhan Nehirleri, Seyhan, Kozan, Nergizlik, Çatalan barajları ve 24 adetgölet su ürünleri istihsal sahasıdır.

Adana İli’nde iki adet balıkçı barınağı mevcuttur. Bunlar Karataş Balıkçı Barınağıve Yumurtalık Balıkçı Barınaklarıdır.

Karataş Balıkçı Barınağı’nda kullanılan balıkçı tekne sayısı 330’dur. YumurtalıkBalıkçı Barınağı’nda ise kullanılan tekne sayısı 70’tir.

Proje kapsamında atık maddeler ve sular hakkında 1380 sayılı " Su ürünleriKanunu" ve yönetmeliğinde belirtilen hükümlerine uyulacaktır.

10 Mart 1995 tarih ve 22223 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Su ÜrünleriYönetmeliği’nin 11. Maddesi (İstihsal Yerlerine Dökülmesi Yasak Maddeler) ile buYönetmeliğin Ek-V Listesi (İç Sulara ve Denizlerdeki İstihsal Yerlerine Dökülmesi YasakOlan Zararlı Maddeler ve Alıcı Ortama Ait Kabul Edilebilir Değerler) ve Ek-VI Listesi(Sulara Boşaltılabilecek Atıklar)’nde belirtilen hükümlere uyulacaktır.




123

3.12 Proje Alanı ve Etki Alanının Mevcut Arazi Kullanım Durumu, AraziKullanımının Yürürlükteki Mevzuatlar Açısından Değerlendirilmesi, Proje Alanı veEtki Alanındaki Tarımsal Ürünler, 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi KullanımıKanunu, 3573 Sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması HakkındaKanun Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler

Tersan Tersanecilik Taşımacılık Sanayi ve Tic. A.Ş.tarafından Adana İli, Ceyhanİlçesi, Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde Tersan Adana Yumurtalık Serbest BölgeTersanesi yapılması planlanmaktadır. Genel olarak serbest bölgeler; ülkede geçerli ticari,mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idari düzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmenuygulandığı, sınai ve ticari faaliyetler için daha geniş teşviklerin tanındığı ve fiziki olarakülkenin diğer kısımlarından ayrılan yerler olarak tanımlanabilir. 3218 sayılı SerbestBölgeler Kanunu'nda serbest bölgelerin kurulması ve işletilmesindeki temel amaçlar;ihracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek, doğrudan yabancı yatırımları ve teknolojigirişini hızlandırmak, işletmeleri ihracata yönlendirmek ve uluslararası ticareti geliştirmekolarak sıralanmıştır. Bulundukları ülke ekonomilerine sağladıkları katkıların yanında, esnek

ve çağdaş idari yapılarıyla dış ticarete yönelmek isteyen firmalara modern ve gelişmiş biryatırım ortamı sağlayan serbest bölgeler lojistik merkezler olarak ülkemizde de önemleriniartırmaktadırlar.1 Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’ne ait yerleşim planı EK-6’dasunulmaktadır.

Proje alanının etrafı pek çok sanayi kuruluşu ile çevrili olup herhangi bir tarım alanıbulunmamaktadır.

Kıyı kenar çizgisinin deniz tarafında yapılması planlanan faaliyet kapsamında 3621sayılı Kıyı Kanunu ve buna istinaden çıkarılan yönetmelik hükümlerine uyulacaktır.

3.13 Sosyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri

Proje Adana İli, Ceyhan İlçesi, Sarımazı Beldesi, Adana Yumurtalık SerbestBölgesi’nde yer almaktadır. Adana bölgesinin ekonomisinde etkin iki sektör balıkçılık vetarımdır. Bu sektörler bölge nüfusunun % 90’ nın geçim kaynağını oluşturmaktadır.Arkasından hayvancılık gelir. Adana ilinin 13 ilçesi olup, bunlar arasında da gerek sosyoekonomik yapısı, sanayi ve gerek yapılan tarım açısından bazı farklılıklar bulunmaktadır.

Adana ilinde gerek tarımla uğraşanlar ve gerekse diğer orta ve düşük gelirli işlerdeçalışanlar, tüm Türkiye’de olduğu gibi gelir düşüklüğü ile yüksek enflasyon nedeniylegeçim sıkıntısı çekmektedirler. Genç nüfusun kent merkezine göç etmesi nedeniyleköylerdeki nüfusun çoğunluğu yaşlı kimselerden oluşmaktadır. Yetersiz iş gücü nedeniyleköylerde tarımsal faaliyetler azalmakta veya vazgeçilmektedir. Dağ köylerindeki yaşamkoşullarının ağır olması şehir merkezine göçü artıran diğer bir etmendir.

3.13.1 Ekonomik Özellikler (yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıcasektörler, sektör başına nüfus dağılımı)

Tarımsal üretim potansiyeli bakımından ülkemizin önde gelen illeri arasında ilksıralarda yer alan Adana İli tarımsal yapı ve üretimi; arazi kullanım durumu, işletme sayısı,yapıları ve büyüklüklerine göre değerlendirilmiştir.

1 TAYSEB




124

Adana İli’nin toplam yüzölçümü, 1997 yılında Osmaniye’nin il olması ve üç ilçeninde bu İl’e dâhil olmasıyla 1.725.300 hektardan 1.403.000 hektara düşmüştür. İlyüzölçümünün % 38.5’ini tarım toprakları oluşturmakta ve bu oran Türkiye tarımtopraklarının % 2.5 ‘ine karşılık gelmektedir. Adana tarım topraklarının yaklaşık % 85 ‘iniekilen tarla arazisi oluşturmaktadır.

Tarımla uğraşan hane sayısı I. alt bölgede en fazla IV. Alt bölgede ise en azdır.Bunda ilçe toplam arazi varlığının etkisi yapılan üretim etkili olmaktadır. Bunun yanındaIV. alt bölgenin kıyı kesiminde olması nedeniyle bu alanlarda su ürünleri üretimi ileuğraşan hane sayısı fazladır. Dağlık alanda 12.791 olan hane sayısının yaklaşık 10.000 olanhane halkı sayısı hem bitkisel hem de hayvansal tarımla uğraşmaktadır. İklim ve yeryüzüşekilleri nedeniyle II. Alt bölgede su ürünleri üretimi daha azdır. Ama bazı alanlardaalabalık üreten çiftlikler bulunmaktadır.

Tablo 39 Bölgeler Bazında Tarımla Uğraşan Hane Sayısı ve Faaliyet Alanlarına Göre Dağılımı

ALTBÖLGELER

HaneSayısı

Bitkisel veHayvansal Üretim

BitkiselÜretim

HayvansalÜretim

SuürünleriÜretimi

Tarım ve HayvancılıkFaal. Bulunmayan

Hane Sayısı

I. 21.592 10.752 7.376 3.416 48 11.833II. 13.480 9.156 3.532 739 60 2.141III. 12.791 9.976 2.383 428 8 1.237IV. 4.117 1.469 2.295 229 124 1.232

TOPLAM 51.980 31.353 15.586 4.812 240 16.443Kaynak:Tarım İl Müdürlüğü

Adana İli tarım işletmeleri, işletme tipleri açısından incelendiğinde ihtisaslaşmanınülke geneline göre daha yaygın olduğu görülmektedir. Adana ilinde sadece bitkisel ya dasadece hayvansal üretim ile uğraşan, dolayısıyla ihtisaslaşmış işletme olaraknitelendirilecek işletmelerin oranı Türkiye ortalamasının üzerindedir.

Adana ilindeki Tarım İşletmelerinin % 9’unda yalnız hayvansal üretim, % 30’da

yalnız bitkisel üretim ve % 61’inde hayvansal ile birlikte bitkisel üretim faaliyetiyapılmaktadır.

Adana İli’nde işletmeler sahip oldukları büyüklüğe göre 1 ve 500 ha arasındadağılım göstermiş olup, 1-50 ha arazi büyüklüğünün tüm alt bölgelerde daha yoğun olduğugörülmektedir. Buradan da genelde tarımsal faaliyetle uğraşan ailelerin küçük çaplıişletmeciler olduğunu anlayabiliyoruz. 500 ha üzerinde arazi varlığı olan işletmeleringenelde I. alt bölgede olduğu ve bunun yanında II. Alt bölgede 500 ha üzerinde işletmeninbulunmadığı, II. ve III. alt bölgelerde ise I. alt bölgeye göre çok az olduğu görülmektedir.

Tarımsal Üretim

Tablo 40 Adana İli Tarım Alanlarının Kullanılış

Amaçlarına Göre Dağılımı (2008) İLÇELER Sebzelikler(ha)

Meyvelikler(ha)

Bağlar(ha) Zeytinlikler(ha) Ekilen(ha) Nadas(ha)

25.797 35.983 5.564 9.208 452.085 5.135ALADAĞ 12 271 150 130 7939CEYHAN 2.482 248 200 2003 108.210

FEKE 300 407 550 20 6742 1.500İMAMOĞLU 136 273 175 833 33.540KARAİSALI 1074 250 932 1537 24566KARATAŞ 9583 1690 8 60 51.668

KOZAN 1.566 8.265 105 1.568 46.695 585POZANTI 70 764 1.227 2.919

SAİM BEYLİ 338 705 1.600 8500 1.700SEYHAN 4.346 6.285 5 99 20.119

TUFANBEYLİ 151 270 280 31.870 350YUMURTALIK 1.682 673 32 1.128 26.953

YÜREĞİR 4.057 15.882 300 1.830 82.364 1.000




125

Adana İli'nin arazi kullanım amacı aşağıdaki gibidir.

Tablo 41 İlin Arazi Kullanım Amacı

Tarım Alanı 539.000Sulu Tarım Alanı 527.421

Çayır Mera 48.970

Ormanlık Fundalık 547.730Tarım Dışı Arazi 267.300Toplam Arazi 1.403.000

Bitkisel Üretim

Adana’da Bitkisel üretimin değeri Türkiye ekonomisi içerisinde % 4.5 civarında birağırlığa sahiptir. Bitkisel üretim içerisinde en büyük paya % 53 ile tarla ürünleri sahiptir. Enfazla üretimi gerçekleştirilen ürün ise ortalama 1.850.000 ton/yıl ile tahıl ürünleridir. Ayrıcaİl’de önemli bir yeri olan pamuk ve turunçgil üretimi en önemli üretim ürünlerinin başındagelmektedir. Türkiye üretiminin büyük bir bölümü ilden sağlanmaktadır.

Tarla bitkileri içinde endüstri bitkileri % 9.8, tahıllar % 76, yem bitkileri % 2.1,

diğerleri % 13.1, meyve ve sebze alanları genel alan içinde % 11.2’lik paya sahiptir. Meyveiçinde narenciye % 73.4, zeytin % 15.5, bağ % 1.9, diğer meyveler % 9.2’lik orana sahiptir.

Adana İli’nde, yıllar itibari ile küçük değişmeler olsa da yaklaşık ülkemiz mısırüretiminin % 45’i, pamuk üretiminin % 6’sı, yerfıstığı üretiminin % 29’u, soya üretiminin% 70’i, narenciye üretiminin % 30’u, buğday üretiminin % 6.3’ü, kavun-karpuz üretiminin% 12’si, zeytin üretiminin % 0.6’sı gerçekleştirilmektedir. Tarımsal arazilerin büyük birçoğunluğu ova da bulunduğu için verimli ve sulanabilir özelliğinden dolayı iklimözelliklerinin de uygun olması nedeni ile polikültür bir tarım gerçekleştirilmekte olupüretim miktarı oldukça fazladır.

Hayvansal Üretim

Hayvancılık tüm dünya ülkelerinde olduğu gibi Türkiye’de ekonomik, sosyal vebeslenme açılarından önem taşıyan vazgeçilmez bir sektördür.

Hayvancılık sektörü, Türkiye’de ulusal beslenme ve kalkınma sorunlarınınçözümüne ek olarak, dış satımın arttırılması, sanayiye hammadde sağlaması, bölgeler vesektörler arası dengeli kalkınmanın istikrar içinde başarılması, kırsal alanda gizli işsizliğinönlenmesi, sanayi ve hizmet sektörlerinde yeni istihdam imkânlarının yaratılması vekalkınma finansmanının öz kaynaklara dayandırılması bakımından önemli potansiyelesahiptir. Hayvancılığı ulus ekonomisindeki yeri; gıda kaynağı, ilaç, tekstil ve diğerendüstriler için hammadde, spor ve binek hayvanı, döviz, ısı ve yakıt enerjisi olarakkullanılıyor olması gibi birçok konuyu kapsamaktadır.

Adana’da hayvancılık (büyükbaş, küçükbaş, tavukçuluk ve arıcılık) alanında planadayalı hedefler belirlenirken tespit edilen ilkelerin sektörler bazında birbirleriyle uyumiçerisinde olmasına özen gösterilmiştir. Dağlık alanlarda özellikle küçükbaş hayvancılıkyaygın olarak yapılmaktadır. Son yıllarda hayvancılılığa olan ilgi artmıştır. Ayrıcabüyükbaş et ve süt tesislerinin yapımı talepleri artış göstermiştir.

Bölgede özellikle 1970’li yıllardan sonra bölgeye ithal olarak getirtilen Siyah-Alacakültür ırkı sığırların yöredeki Güney Kırmızısı olan yerli ırklarla geriye melezlemeyapılarak bölgemizdeki melez sığır sayısı % 70’lere çıkmıştır. Buda göstermektedir kiÇukurova bölgesinde sığır populasyonu yerli ırklardan almış oldukları bölgeye adaptasyonözelliği ile ve kültür ırklarında aldığı yüksek verim özelliğinin birleşimi sonucu bölgemizde

süt verimi yüksek kombine verimli (et+süt) bir melez ırk ortaya çıkmıştır.




126

Büyükbaş hayvanlara nazaran koyun ve keçi gibi küçükbaş hayvanların elverişsizyetiştirme koşullarında bile yaşama şansları daha yüksek olduğu için yetersiz bakım vebeslenme şartlarında dahi çoğalmaya devam etmekte, kendileri için yapılan masrafın azolmasına karşın ekonomimize büyük katkı sağladıkları görülmektedir.

Adana İli’nde yaygın olarak melez ırklardan Akkaraman, Morkaraman, saf ırklardanaz sayıda da İvesi ve Sakız koyunları bulunmaktadır. Bu koyunların büyük çoğunluğudüşük verimli, küçük cüsseli, yağlı kuyrukludur. Adana ilinde dağlık kesimlerde keçi önemkazanmaktadır. Bu nedenle İl’in dağlık, ormanlık ve çalılık alanlarında daha ziyadekarakeçi (kıl keçisi) az sayıda da melez Halep keçisi yetiştiriciliği yapılmaktadır.

Adana ili ılıman geçen kış mevsimi, ilkbahardaki zengin florası ve uygun teknolojisiile çok büyük arıcılık potansiyeline sahiptir. İlimizdeki arıcılar ova kesiminde nektarazalmaya başlayınca, dağ kesiminde kendi bölgelerinde faaliyetlerini sürdürürler.

Hayvancılık faaliyetleri içerisinde en hızlı gelişmeyi kümes hayvanları kaydetmiştir.Özellikle tavukçuluktaki gelişmeler dünyada olduğu gibi ülkemizde de önem mesafeleralmıştır. Bunun sebebi yapılan ıslah çalışmalarından kısa sürede sonuçların alınması veteknolojik gelişmelerden azami şekilde faydalanabilme imkânı olmuştur.

Kanatlı işletmesi sayısı 94 adettir. Kanatlı işletmeleri İlimizde büyük çoğunluktaYüreğir, Seyhan ve Karaisalı İlçelerinde yoğunlaşmış durumdadır. Az sayıda ise Kozan,İmamoğlu, Aladağ ve Ceyhan İlçelerinde bulunmaktadır.

Broiler tavuk işletmelerinin kapasitesi yaklaşık olarak 2 Milyon 246 bin adettir.Yumurtacı kanatlı işletmelerinin kapasitesi ise 170 bin adettir. Damızlık kanatlı üretimiyoktur. Broiler kanatlı üretiminden elde edilen tavuk etleri İlimizde ve çevre İllerdetüketilmektedir. Yumurta ise genelde İlimizde pazarlanmaktadır. Kümeslerde oluşan katıatıklar (Tavuk ölüleri ve artıkları) kesimhanelerde bulunan rendering tesislerindeyakılmakta veya kümeslerde bulunan ölü hayvan imha çukurlarında yakılmaktadır. Yinekümeslerde oluşan gübreler ise sebze ve meyve bahçelerinde kullanılmak üzere çiftliklerdebiriktirilmekte ve bahsedilen yerlere satılmaktadır.

3.13.2 Nüfus (Yöredeki Kentsel ve kırsal nüfus, nüfus hareketleri; göçler, nüfusartış oranları, diğer bilgiler)

Adana, Türkiye'nin güneyinde Akdeniz Bölgesi’nin doğusunda yer alan; sosyal,toplumsal ve ekonomik ölçütler bakımından en büyük merkezlerinden biridir. Adana kentformunun oluşumunda doğal verilerin etkisi belirgindir. Bu konuda birinci etmen SeyhanNehri olmuştur. Tarih içinde Adana kenti nehrin batı yakasında ve geçiş noktası üstünde yeralmıştır. Seyhan Nehri 20. yüzyıl ortalarına kadar kentin doğu yönündeki genişlemesi

önünde önemli bir eşik olarak kalmış ve gelişme nehir batısında sınırlanmıştır. Hızlı nüfusartışı ve kentsel gelişmenin ilerlemesi ile daha sonra bu fiziki engel aşılmış ve AdanaSeyhan Nehri doğu yakası da gelişme göstermiştir.

Adana ili Türkiye’nin Akdeniz Bölgesinde yer almaktadır. İlin yüz ölçümü 13.915km2 ile Türkiye’nin % 1.8’ni oluşturmaktadır. Adana da km2 ‘ye düşen kişi sayısı 1927yılında yaklaşık 14 kişi iken 2000 yılında 133 kişiye yükselmiştir. Adana İlinin ortalamahane halkı büyüklüğü yavaş bir şekilde azalmaktadır. 1955 yılında bu İlin ortalama hanehalkı büyüklüğü 5.7 iken, 2000 yılında 4.7 olmuştur. Son 73 yılda Türkiye’nin nüfusuyaklaşık 5 kat artış göstermiştir. Aynı dönemde, Adana’nın nüfusu yaklaşık 8 kat artış göstermiş ve 2000 yılında 1.849.478’ e yükselmiştir. İlde en düşük yıllık artış hızı %8.8 ile1935-1940 döneminde, en yüksek yıllık nüfus artış hızı % 42.4 ile 1950-1955 yılları

arasında görülmüştür.1990-2000 döneminde Adana İlinin yıllık nüfus artış hızı % 17.7 dir




127

Nüfus

2010 yılında yapılan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sayımına göreTürkiye toplam nüfusu 73.722.988, Adana İl nüfusu 1.836.432 ve proje alanının bağlıbulunduğu Sarıçam İlçe nüfusu ise 99.313’tür. Adana İli ve İlçelerinin 2010 yılı NüfusSayımına göre elde edilen bilgiler aşağıdadır.

Tablo 42 Adana İl/ İlçe ve Belde/Köy Nüfus Durumu

İl/ilçe merkezleri Belde/köyler ToplamAdana Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Seyhan 723.277 359.249 364.028 723.277 359.249 364.028Ceyhan 105.879 52.922 52.957 52.850 26.321 26.529 158.729 79.243 79.486

Feke 4.603 2.346 2.257 14.393 7.467 6.926 18.996 9.813 9.183Karaisalı 7.465 3.787 3.678 15.516 7.635 7.881 22.981 11.422 11.559Karataş 8.483 4.123 4.360 12.777 6.453 6.324 21.260 10.576 10.684Kozan 76.864 38.535 38.329 50.236 25.356 24.880 127.100 63.891 63.209Pozantı 9.864 5.150 4.714 10.415 5.185 5.230 20.279 10.335 9.944

Saimbeyli 3.984 2.027 1.957 13.371 6.857 6.514 17.355 8.884 8.471Tufanbeyli 5.376 2.722 2.654 12.696 6.489 6.207 18.072 9.211 8.861

Yumurtalık 5.129 2.599 2.530 13.531 6.841 6.690 18.660 9.440 9.220Yüreğir 417.693 207.981 209.712 4.836 2.468 2.368 422.529 210.449 212.080Aladağ 4.139 2.081 2.058 13.030 6.572 6.458 17.169 8.653 8.516

İmamoğlu 20.593 10.282 10.311 9.959 4.959 5.000 30.552 15.241 15.311Sarıçam 99.313 51.033 48.280 21.012 10.666 10.346 120.325 61.699 58.626

Çukurova 343.770 168.411 175.359 4.171 2.058 2.113 347.941 170.469 177.472Toplam 1.836.432 913.248 923.184 248.793 125.327 123.466 .085.225 1.038.575 1.046.650

Kaynak: www.tuik.gov.tr

Adana, temelli göçler dışında, önemli ölçüde mevsimlik göçler de almaktadır.Mevsimlik göç, özellikle pamuğun çapalanma ve toplama mevsiminde (Nisan-Mayıs veEylül- Ekim dönemlerinde) yoğunlaşmaktadır. Bu göçlerin büyük bir bölümü yine doğu,özellikle Güney Doğu Anadolu yöresindendir. Diğer sektörlerde (İnşaat, Turizm vb.)

çalışan işçiler (tarım işçileri de) emlakçıların rastgele parsellediği verimli arazilere çamurve briketten gecekondularını, çadırlarını gelişi güzel yaparak çarpıklığı yoğunlaştırmaktadır.

3.13.3 Bölgenin Turizm Potansiyeli

Ülkemizin en önemli şehirlerinden biri olan Adana, güneyin; tarım, sanayi, ticaret vekültür merkezi durumundadır. Kuzeyde, Toroslara yaslanmış, güneyde Akdeniz’e yayılmış bir coğrafyada, tarihi eserleri bol güneşli günleri ve denizi ile turizm potansiyeli çok yüksekbir ildir. Bu özelliklerinden dolayı tarihin ilk dönemlerinden bugüne yerleşim merkeziolmuştur. Bu nedenle de İlin Çukurova bölgesinde yaşayan birçok uygarlığı yansıtaneserlerle doludur. Bu eserlerden bazılarının yol güzergâhından uzak oluşu, turistlerinburalara ulaşmasını güçleştirmekle birlikte, Anavarza Örenyeri, Yılankale, Ayas Kale veMisis Mozaik Müzesi anayol güzergahı üzerindedir.

İlin, ören yerleri, kaleler, höyükler ve önemli şehir kalıntılarının dışındaÇukurova’yı bir duvar gibi baştanbaşa kuşatan Toros dağlarının doğal güzellikleri, kış sporlarına uygunluğu ve avcılık, dağ ve yayla turizmi potansiyeli yaratması bakımından daönemlidir. Bölgenin iki zıt iklimin kucaklaştığı bir yerde bulunması, bu zenginliği daha daartırır. Sıcaklardan kurtulmak isteyen halk, Toroslardaki yaylalara giderken, denizdeserinlemek isteyenler Karataş ve Yumurtalık sahillerine gitmektedir. Bu özellikleri ile İl oniki ay dört mevsim çeşitlendirilmiş turizmin bütün özelliklerini taşımaktadır.

İl, Akdeniz kıyı şeridindeki arkeolojik değerlere yatkınlığı açısından da önem arzeder. İskenderun’dan Antalya’ya uzanan kıyı şeridi arkeolojik değerler, deniz, güneş, kumve iklim açısından çok zengindir. Çevre il ve kentleri görmek isteyen yerli ve yabancıturistler için Adana ayrıca bir konaklama merkezidir. Türkiye’yi Ortadoğu ülkelerine




128

bağlayan kara, hava ve demiryolları üzerinde olan İl yoğun bir transit turist trafiğinesahiptir. Bu özellikleri ile de aynı zamanda iş ve kongre turizm merkezidir. Adana Karataş-Yumurtalık sahil bandında O33b3-Oc2,O34c1-c2-c3-c4-d1-d2-d3, O35a3-a4-b3-b4-d1-d2-d3-d4 numaralı paftalar Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 05.05.2006 tarih ve 49591 sayılıteklifi üzerine Bakanlar Kurulu’nun 08.05.2006 tarih ve 2006/10427 sayılı kararı ile 2634

sayılı “Turizm Teşvik Kanunu”nun 3. maddesine göre “Kültür ve Turizm Koruma GelişimBölgesi” ilan edilmiştir. Konuyla ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığı çalışmaları devametmekte olup en yakın zamanda bu alanda turizm yatırımlarının başlanması beklenmektedir.

3.13.4 Yaratılacak İstihdam İmkanları ve İşsizlik

Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi inşaat aşamasında 50 kişinin veişletme aşamasında 500 kişinin istihdam edilmesi planlanmaktadır.

Söz konusu projenin faaliyete geçmesiyle birlikte ülkemiz denizciliği ile bölgeekonomisine artı değer kazandırılacak, bölgede gemi inşa ve bağlı sektörlerde yeni istihdamsahaları oluşturulacak, istihdam sağlanacak, gemi inşa taleplerine cevap verilecek vegemilerin bakım-onarım ihtiyaçlarının giderilmesi kolaylaşacaktır. Ülkenin en önemlisorunlarından olan istihdamda sektörün emek yoğun yapısı nedeniyle büyük istihdam artışısağlanacaktır.

Projenin çeşitli aşamalarında gerek duyulacak personel istihdamının öncelikli olarakyöreden temin edilecek olması bölgenin istihdam olanaklarının arttırılması açısından büyükönem taşımaktadır.

Faaliyet kapsamında yapılacak olan ürün ve hammadde nakliyesi, inşaat ve işletmeaşamalarında yapılacak malzeme alımı ve diğer hizmetler sırasında bölgede bir canlılığınoluşması beklenmektedir.

BÖLÜM 4 : PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK

ÖNLEMLER4.1. Arazinin Hazırlanması İçin Yapılacak İşler Kapsamında Nerelerde, Ne

Miktarda ve Ne Kadar Alanda Hafriyat Yapılacağı, Hafriyat Artığı Toprak, Taş,Kum vb. Maddelerin Nerelere Taşınacağı, Nasıl Depolanacağı, Hangi Amaçlar İçinKullanılacakları

Proje kapsamında 125.000 m²'lik geri saha tarafı Toros Adana Yumurtalık SerbestBölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş.’den (TAYSEB) kiralanmıştır. Proje kapsamında 125.000m2’lik alanın tamamının hafriye edileceği varsayılır ise yaklaşık olarak 430.000 m3 hafriyatoluşacaktır. Oluşan hafriyatın bir kısmı proje alanında belli yerlerde muafaza edilerekkaradaki reglajlarda kullanılacaktır. Kullanılabilen bir kısmı ise deniz tarafında yapılacak

dolgu çalışmaları kapsamında iç dolgu malzemesi olarak kullanılacaktır. Kullanılmayacaknitelikteki hafriyat malzemesi ise ilgili belediyenin uygun gördüğü alana götürülecektir.

Faaliyet sahibi hafriyat toprağı, inşaat ve yıkıntı atıklarının çevre ve insan sağlığınayönelik olumsuz etkilerini, 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarakyürürlüğe giren Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğihükümlerine uygun olarak en aza düşürecek şekilde atık yönetimini sağlayacaktır. İnşaatfaaliyetleri sırasında hafriyat toprağı, inşaat ve yıkıntı atıklarını bileşenlerine göre ayrıtoplayacak, geri kazanacak, biriktirecek ve atığın içinde zararlı, tehlikeli ve yabancı maddebulundurmayacaktır. Atıkların oluşumu, taşınması ve depolanması aşamalarında meydanagelebilecek kazalarda oluşacak zararı tazmin edecek ve kaza sonucu oluşacak kirliliği

giderecektir.




129

4.2. Projenin İnşaat ve İşletme Aşamasında Oluşacak Katı Atıklar

4.2.1 Katı Atıkların Cinsi (imalat atıkları, boya, raspa atıkları, gemi tamir vebakımından kaynaklanacak sac, metal vb. atıklar, asbest, asbestli malzemeler, kablo,PCB, evsel nitelikli katı atıklar, tıbbi atıklar, ambalaj atıkları vb.)

Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi inşaat aşamasında 50 işletmeaşamasında 500 kişinin istihdam edilmesi planlanmaktadır.

İnşaat aşamasında çalışan personel kaynaklı evsel nitelikli katı atık, inşaat atıkları ileplastik, cam, kağıt vb.ambalaj atıkları ve tıbbi atık oluşması muhtemeldir.

İşletme aşamasında; personelden kaynaklanan evsel katı atıklar, tıbbi atık,ambalajlar, gemilerden alınacak katı atıklar, gemi inşa ve bakım-onarım sırasında oluşacakkatı atıklar (grit, kaynak elektrodu, kaynak cürufu, talaş, sac artıkları, boya, boya incelticivb. kimyasal maddelerin kullanımı sonucunda bu malzemelerin kutuları ve bunlarabulaşmış elbise, bez, eldiven gibi tehlikeli atıklar, boru parçaları, metal parçaları,alüminyum parçaları, ahşap malzeme parçaları, elektrik kablo parçaları ve profil parçaları

gibi atıklar) oluşacaktır.4.2.2 Katı Atıkların Miktarı ve Özellikleri

İnşaat aşamasında çalışan personel kaynaklı evsel nitelikli katı atık, inşaat atıkları ileplastik, cam, kağıt vb.ambalaj atıkları ve tıbbi atık oluşması muhtemeldir.

İşletme aşamasında; personelden kaynaklanan evsel katı atıklar, tıbbi atık,ambalajlar, gemilerden alınacak katı atıklar, gemi inşa ve bakım-onarım sırasında oluşacakkatı atıklar (grit, kaynak elektrodu, kaynak cürufu, talaş, sac artıkları, boya, boya incelticivb. kimyasal maddelerin kullanımı sonucunda bu malzemelerin kutuları ve bunlarabulaşmış elbise, bez, eldiven gibi tehlikeli atıklar, boru parçaları, metal parçaları,alüminyum parçaları, ahşap malzeme parçaları, elektrik kablo parçaları ve profil parçalarıgibi atıklar) oluşacaktır.

Evsel Nitelikli Katı Atıklar:

Çalışanlardan dolayı oluşacak evsel nitelikli katı atık miktarının hesabında günlükkişi başına üretilen katı atık miktarı 1,15 kg/kişi-gün1 kabul edilmiştir. Bu durumda;

İ nşaat aşamasında;

Katı Atık Miktarı = Personel Sayısı x Kişi Başına Düşen Katı Atık Üretim Miktarı

Katı Atık Miktarı = 50 kişi x 1,15 kg/kişi-gün = 57,5 kg/gün olarak hesaplanmıştır.

İşletme Aşamasında;

Katı Atık Miktarı = Personel Sayısı x Kişi Başına Düşen Katı Atık Üretim Miktarı

Katı Atık Miktarı = 500 kişi x 1,15 kg/kişi-gün = 575 kg/gün

Geri kazanımı mümkün olmayan atıklar ise ayrı konteynırlarda biriktirilerek KatıAtıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda TAYSEB’in anlaşma yaptığıkurum olan Üstün Taşımacılık Ltd. Şti tarafından toplanarak bertaraf edilecektir.

1

Tuik-2008




130

Ambalaj Atıkları:

Proje kapsamında yapılacak inşaat ve işletme faaliyetleri sonucunda tersanedeçalışacak personelin kullanımı sonucu ambalaj kağıdı, pet şişe, cam şişe, vb. gibi ambalajatıklarının oluşması söz konusu olacaktır. Bu atıklar niteliklerine göre ayrı ayrı toplanarak,geri kazanımı mümkün olan atıklar lisanslı toplama tesislerine gönderilecektir. İnşaat veişletme aşamasında oluşacak ambalaj atıkları 24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı ResmiGazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğihükümlerine uygun olarak bertaraf edilecektir.

Tıbbi Atıklar

Tersanenin işletilmesi aşamasında 500 kişi çalışacağından tesis bünyesinde revirbulunacaktır. Burada sadece çalışanların muayeneleri yapılacak ve tesiste meydanagelebilecek bir kaza anında ilk müdahale yapılacaktır. İlk müdahale yapıldıktan sonrakazaya maruz kalan kişi en yakın sağlık merkezine gönderilecektir. Yapılacak olan ilkmüdahale sonrası kullanılan malzemeler evsel atıklardan ayrı ve kırmızı tıbbi atıktorbalarında toplanacak ve en yakın sağlık merkezine iletilerek burada toplanan tıbbiatıklarla beraber bertaraf edilmesi sağlanacaktır. Tıbbi atık oluşumu kaza ve yaralanmalarabağlı olduğundan tıbbi atık miktarı belirlenememektedir. İnşaat ve işletme aşamasındaoluşan tıbbi atıklar 22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarakyürürlüğe giren Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uygun şekilde bertarafedilecektir.

İşletme aşamasında; personelden kaynaklanan evsel katı atıklar, tıbbi atık, ambalajatıklarının yanı sıra gemilerden alınacak katı atıklar, gemi inşa ve bakım-onarım sırasındaoluşacak katı atıklar (grit, kaynak elektrodu, kaynak cürufu, talaş, sac artıkları, boya, boyainceltici vb. kimyasal maddelerin kullanımı sonucunda bu malzemelerin kutuları ve bunlarabulaşmış elbise, bez, eldiven gibi tehlikeli atıklar, boru parçaları, metal parçaları,

alüminyum parçaları, ahşap malzeme parçaları, elektrik kablo parçaları ve profil parçalarıgibi atıklar) oluşacaktır.

Demir-Çelik Hurda Atıkları

Faaliyet alanında gerçekleştirilecek gemi inşa ve bakım-onarım çalışmaları sırasındakullanılan malzemenin yaklaşık %10’unun fire olarak hurdaya ayrılması tahminedilmektedir. Tersane bünyesinde sac büküm ve sac kesim atölyelerinde sac parçaları veCNC tezgahlarından kaynaklanacak çapak vb. türdeki hurdaların oluşması söz konusudur.Ayrıca bakım-onarımı yapılacak gemilerin sac aksamlarının yenilenmesi esnasında demirçelik hurda atıklarının oluşması söz konusu olacaktır. Oluşacak hurda atıklardan gerikazanımı mümkün olanlar lisanslı geri kazanım veya demir-çelik fabrikalarına verilecek,

hurda atıklarının kontamine olması durumunda ise Tehlikeli Atıkların KontrolüYönetmeliği hükümlerine göre bertaraf edilecektir.

Bakım-Onarım Atıkları

Bakım-onarım işlemleri sırasında, yıpranmış, arızalı gemi parçalarının değiştirilmesisöz konusu olacaktır. Bu aşamada; kablo atıkları, plastik malzeme atıkları, motor parçaları,mobilya ve ağaç kaplama atıkları, panel malzemesi atıkları, vb. gibi atıkların meydanagelmesi söz konusudur. Bu atıkların miktarı ve cinsi bakım-onarım işlemi yapılacakgeminin özelliğine ve yapılacak işleme göre değişiklik gösterecektir. Bu atıklar, tesisalanında biriktirilerek bu tür malzemeleri alan lisanslı firmalara verilerek geri kazanımısağlanacaktır.




131

Planlanan proje kapsamında gerçekleştirilecek tersane faaliyetinde gemi inşasınınyanında bakım-onarım işlemleri de gerçekleştirilecektir. Söküm işlemleri sırasında asbestlimalzemelere rastlanması durumunda 26 Aralık 2003 tarih ve 25328 sayılı Resmi Gazetedeyayımlanarak yürürlüğe giren “Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik ÖnlemleriHakkında Yönetmelik” hükümleri doğrultusunda çalışılacaktır. Bu doğrultuda bakım-

onarım işleminde başlamadan önce asbest içerebilecek malzemelerin ve bu malzemeleriiçeren ünitelerin belirlenebilmesi için gemi sahibinden yetkili kişilerce bilgi alınacaktır.

Bakım-onarım sırasında gemi sahibinden alınan bilgiler doğrultusunda asbestli birünitenin söküm işleminin gerçekleştirilmesi durumunda, bu işlem yeterli bilgi ve deneyimesahip lisanslı uzman kişi ya da kuruluşlarca yapılacaktır. Ayrıca söküm işlemi sonucumeydana gelecek asbest, asbestli malzemeler, PCB vb. atıklar derhal toplanarak içindeasbest olduğunu gösterecek şekilde etiketlenmiş ve sızdırmaz muhafazalı kaplardabiriktirilip tersane alanında belirlenen geçici depolama sahasında depolanarak en kısazamanda sahadan uzaklaştırılacak ve Tehlikeli Atık Kontrolü Yönetmeliğine göre lisanslıtesislerde bertaraf edilmesi sağlanacaktır.

Tersanede yürütülecek gemi inşa, bakım-onarım faaliyetleri sonucu oluşacak atıklar;05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Resmi Gazete’de yürürlüğe giren “Atık Yönetimi GenelEsaslarına ilişkin Yönetmelik”’te yer alan atık listesinde belirtilen atık kodlarına görebelirlenecek, toplanması, taıınması, geri kazanılması ve bertaraf edilmesi 14.03.1991 tarihve 20814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Katı Atıkların KontrolüYönetmeliği” usul ve esaslarına uygun olarak yapılacaktır.

Raspalama Atıkları

Raspalama, boya işlemi öncesi saclar üzerindeki çıkıntı kabarıklık, pas, yağ, çapak,vb. istenmeyen materyallerin yüksek basınçlı hava ile sac üzerinden temizlenmesi vedüzgün bir yüzey elde edilmesi işlemidir. Proje kapsamında raspalama işlemi, boya öncesi

çelik konstrüksiyonların ve tersanelerdeki yeni yapılan ve bakımdaki gemi gövdelerininyüzeylerindeki oksitlerin veya eski boyaların temizlenmesi için, basınçlı hava ile yüzeyegrit olarak tanımlanan ve mikron boyutlarda olan çelik grit malzemenin püskürtülmesi ileyapılacaktır.

Tersanede yapılacak raspalama işlemi sırasında grit kullanılacaktır. Raspalamaişleminde kullanılan grit malzemesinden atık oluşması söz konusudur. Oluşan bu atıkvakumla tekrar toplanarak eleklerden geçirilip tekrar raspalamada kullanılacaktır. Kullanımımümkün olmayan grit malzemesi atığı sızdırmaz ve kapalı kaplarda, diğer atıklardan ayrıışekilde, tersane alanında yer alacak tehlikeli atık geçici depolama sahasında biriktirilecekolup lisanslı bertaraf tesislerine gönderilecektir.

Raspalama işlemi tersane alanında oluşturulan boya ve raspa atölyelerinde kapalıalanda yapılacaktır. Raspalama işleminde kimyasal madde kullanımı olmadığındanherhangi bir kimyasal atık oluşmayacaktır. Raspalama işleminden kaynaklanacak atıklarınbiriktirilmesi, depolanması ve bertarafı ile ilgili işlemler için 14.03.2005 tarih ve 25755sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların KontrolüYönetmeliği hükümlerine uyulacaktır.

Tehlikeli Atıklar

Tersanede gemi üretimi sırasında sac kullanılacaktır. Bu sacın % 10’u kadarı atıkolarak çıkacaktır. Sac kesme atölyelerinde oluşan bu atıklar için analiz yaptırılacak olupgeri kazanımı mümkün olanlar lisanslı geri kazanım veya demir-çelik fabrikalarına

verilecek, uygun olmayanlar ise Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine görebertaraf edilecektir.




132

Üretim esnasında astar boya, boya, anti pas, tiner gibi kimyasal maddelerkullanılacaktır. Bu malzemeler ihtiyaç duyuldukça tedarikçi firmalardan temin edilecektir.Kullanılacak olan bu kimyasalların boş kapları 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı ResmiGazetede Yayımlanarak Yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine görebertarafı sağlanacaktır. Tersanede oluşacak tüm tehlikeli atıklar için, 14.03.2005 tarih ve

25755 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanarak Yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların KontrolüYönetmeliğinde belirtilen kriterler doğrultusunda bir tehlikeli atık geçici depolama sahasıoluşturulacaktır. Proje kapsamında oluşacak tüm atıklar için 05.07.2008 tarih ve 26927sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Genel Esaslarına ilişkinYönetmelik hükümlerine uyulacaktır.

Tersanede boru parçaları, metal parçaları, alüminyum parçaları, ahşap malzemeparçaları, elektrik kablo parçaları ve profil parçaları gibi atıklar oluşacaktır. Geri kazanımımümkün olan bu atıklar geri kazanım tesislerine gönderilecektir.

4.2.3 Katı Atıkların Bertaraf Yöntemleri (bu bölümde varsa geçici depolamaalanı hakkında bilgi verilerek vaziyet planında gösterilmeli, katı atıkların hangi

düzenli katı atık depolama alanında depolanacağı planlanmalı, alınacak izinler, evselnitelikli atıkların ilgili idaresince toplanacağına dair belge rapora eklenmelidir)

Faaliyetin inşaat ve işletme aşamalarında evsel katı atık ve evsel nitelikli endüstriyelatıklardan değerlendirilebilir olanlar (cam, kağıt, plastik vb.) ayrı konteynırlardabiriktirilerek geri kazanım firmalarına verilecektir. Geri kazanımı mümkün olmayan atıklarise ayrı konteynırlarda biriktirilerek Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümleridoğrultusunda TAYSEB’in anlaşma yaptığı kurum olan Üstün Taşımacılık Ltd. Ştitarafından toplanarak bertaraf edilecektir.

Oluşacak hurda atıkları için analiz yaptırılacak olup geri kazanımı mümkün olanlarlisanslı geri kazanım veya demir-çelik fabrikalarına verilecek, uygun olmayanlar ise

Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre bertaraf edilecektir.Söküm işlemleri sırasında asbestli malzemelere rastlanması durumunda 26 Aralık

2003 tarih ve 25328 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “AsbestleÇalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik” hükümleridoğrultusunda çalışılacaktır. Bu doğrultuda bakım-onarım işleminde başlamadan önceasbest içerebilecek malzemelerin ve bu malzemeleri içeren ünitelerin belirlenebilmesi içingemi sahibinden yetkili kişilerce bilgi alınacaktır.

Söküm işlemi sonucu meydana gelecek asbest, asbestli malzemeler, PCB vb. atıklarderhal toplanarak içinde asbest olduğunu gösterecek şekilde etiketlenmiş ve sızdırmazmuhafazalı kaplarda biriktirilip tersane alanında belirlenen geçici depolama sahasında

depolanarak en kısa zamanda sahadan uzaklaştırılacak ve Tehlikeli Atık KontrolüYönetmeliğine göre lisanslı tesislerde bertaraf edilmesi sağlanacaktır.

Tersanede yürütülecek gemi inşa, bakım-onarım faaliyetleri sonucu oluşacak atıklar;05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Resmi Gazete’de yürürlüğe giren “Atık Yönetimi GenelEsaslarına ilişkin Yönetmelik”’te yer alan atık listesinde belirtilen atık kodlarına görebelirlenecek, toplanması, taıınması, geri kazanılması ve bertaraf edilmesi 14.03.1991 tarihve 20814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Katı Atıkların KontrolüYönetmeliği” usul ve esaslarına uygun olarak yapılacaktır.

Tersanede yapılacak raspalama işlemi sırasında grit kullanılacaktır. Raspalamaişleminde kullanılan grit malzemesinden atık oluşması söz konusudur. Kullanımı mümkün

olmayan grit malzemesi atığı sızdırmaz ve kapalı kaplarda, diğer atıklardan ayrı şekilde,




133

tersane alanında yer alacak tehlikeli atık geçici depolama sahasında biriktirilecek oluplisanslı bertaraf tesislerine gönderilecektir.

Raspalama işlemi tersane alanında oluşturulan boya ve raspa atölyelerinde kapalıalanda yapılacaktır. Raspalama işleminde kimyasal madde kullanımı olmadığındanherhangi bir kimyasal atık oluşmayacaktır. Raspalama işleminden kaynaklanacak atıklarınbiriktirilmesi, depolanması ve bertarafı ile ilgili işlemler için 14.03.2005 tarih ve 25755sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların KontrolüYönetmeliği hükümlerine uyulacaktır.

Üretim esnasında astar boya, boya, anti pas, tiner gibi kimyasal maddelerkullanılacaktır. Bu malzemeler ihtiyaç duyuldukça tedarikçi firmalardan temin edilecektir.Kullanılacak olan bu kimyasalların boş kapları 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı ResmiGazetede Yayımlanarak Yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine görebertarafı sağlanacaktır. Tersanede oluşacak tüm tehlikeli atıklar için, 14.03.2005 tarih ve25755 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanarak Yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların KontrolüYönetmeliğinde belirtilen kriterler doğrultusunda bir tehlikeli atık geçici depolama sahası

oluşturulacaktır. Proje kapsamında oluşacak tüm atıklar için 05.07.2008 tarih ve 26927sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Genel Esaslarına ilişkinYönetmelik hükümlerine uyulacaktır.

Tersanede boru parçaları, metal parçaları, alüminyum parçaları, ahşap malzemeparçaları, elektrik kablo parçaları ve profil parçaları gibi atıklar oluşacaktır. Geri kazanımımümkün olan bu atıklar geri kazanım tesislerine gönderilecektir.

Proje kapsamında oluşması muhtemel pil atıkları 31.08.2004 gün ve 25569 SayılıResmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Atık Pil ve Akümülatörlerin KontrolüYönetmeliği’, hükümlerine uygun olarak hareket edilecektir.

4.2.4 Bakım-Onarımİş

leminin Detaylı Olarak Anlatılması, Buİş

lem SırasındaKullanılacak Malzemenin Cinsi, Miktarı, Bertarafı ile Çevresel Etkilerine KarşıAlınacak Önlemler

Adana İli, Yumurtalık İlçesindeki serbest bölge sınırları içinde kurulması planlananTersan tersanesinde, bölgede bulunan ve gün geçtikçe çoğalan Botaş, Doğu Akdeniz veİskenderun gemi trafiğindeki gemilerin onarımlarının yapılması amaçlanmaktadır.Tersanede bulunacak olan bir adet 72 m enindeki havuzda ULLC (ultra large crude carrier)ve VLCC (very large crude carrier) tipindeki gemilerde dahil muhtelif ebat ve tiplerdekigemilerin onarımı mümkün olacaktır. Onarım işinde %100 doluluğa ulaşıp, yıllık 90-100gemi onarımına erişilmesi hedeflenmektedir.

Tersane bir adet kuru havuza sahip olacaktır. İş ve malzeme akışı karadan(karayolundan) denize doğrudur. Buna bağlı olarak üretimdeki parçalar da karadan denizedoğru büyümekte ve ağırlaşmaktadır. Tekil parçalar, ön imalatlar, panel imalatları karayayakındır. Tersane yapılan dolgular ile yeterli alan sahip olacağı için tüm faaliyetler, tersaneiçerisine yerleştirilmiştir. Boru ve teçhiz imalatı, saç ve profillerin üretim öncesi raspalanıp,boyanması, ambar kapak imalatı tersane içerisinde yer almaktadır. Böylelikle tersane esnekve çabuk reaksiyon verebilme özelliğine sahip olacaktır. İleride kapasitenin artması iletechiz, ambar kapak ve boru imalatları için dış tedarik kullanılabilir.

Ambar kapak imalat hattında gerekirse onarıma gelen geminin ambar kapaklarıgemiden alınarak onarılabilir. Kapalı atölyeler ve diğer çalışma alanları hem conversion(mevcut geminin boyunun arttırılması), hem de onarıma hizmet verecek şekilde

kullanılabilecektir. Örneğin boru imalat atölyesinde bu amaçla plazma ve oxyfuel bir robot




134

ile boru kesme tezgahı yer alacak ve onarıma gelen geminin boruları kolaylıklayenilenebilecektir.

Bir adet kuru havuzu ve rıhtımlarını onarım için kullanacak tersanenin yılda 90-100arası gemi kabul edebilmesi beklenmektedir.

Projeye ait bakım onarım iş programı EK-15’te sunulmaktadır.Onarım işinin ana başlıkları

• Çelik saç-profil değişimi (afloat veya in dock)

• Ambarlar, tanklar, üst bina veya güverte ve dış kaplamada raspa ve boya işleri

• Şaft, pervane, stern tube, dümen yelpazesi bakım ve onarımları

• Elektrik, radyo ve navigasyon aletleri bakım, onarım ve kalibrasyonları

•Tüm mekanik ve elektrik bakım ve onarımları (güverte makineleri separatör,pompa, generatör)

• Ana makine ve yardımcıların bakım ve onarımları• Boiler bakım ve yenilemeleri

• Turbocharger, governor, piston ve white metal değişimleri

• Boru devreleri değişimleri,

• Yaşam mahalli mobilya,

Tersane başta mekanik ve seyir cihazı gibi özellikli ve her gemide rastlanmayacaktürdeki müdahaleler için uzman taşeron kadroları ile irtibatta olup, iş olduğunda onlarlaişbirliği yapılacaktır.

Ortalama bir geminin onarımı ile ilgili ana adımlar ve süreleri aşağıdaki gibidir:- Onarılacak gemi anlaşması, iş planları yapılması : 5 gün

- Çelik ve diğer yenilenecek elemanların hazırlanması, üretimi : Çelik miktarına

bağlı 50 ton/gün-gemi gibi bir değere ulaşılabilir.

- Onarıma gelen geminin tersanede kaldığı toplam süre : 18 gün

- Geminin havuz öncesi, rıhtımda kaldığı süre : 5 gün

- Geminin havuzda kaldığı süre : 8 gün

- Geminin havuz sonrası, rıhtımda kaldığı süre : 5 gün

Rıhtım ve havuda yapılacak işlerin detayları:

-Geminin rıhtıma alınması : 1 gün

-Rıhtımda su üstü (on float) işlere başlanması, sökülecek ekipmanların atölyelerenakli: 4 gün

-Geminin havuza alınması: 1 gün

-Havuzdaki sıcak (kaynaklı) işler : 4 gün

-Havuzdaki boru, valf, ekipman, makine, dümen v.s. onarım ve değişimleri,havuzdaki raspa ve boya işleri : 5 gün

-Rıhtıma veya havuz bordosuna geçiş ve onarımlara devam : 4 gün




135

-Teslim : 1gün

Tesiste kullanılacak hammaddeler aşağıdaki gibidir;

• Sac levha: Çelik, paslanmaz çelik, alüminyum ve muhtelif alaşımlar

• Profil: Çelik, paslanmaz çelik, alüminyum ve muhtelif alaşımlar

• Boru: Çelik, paslanmaz çelik, alüminyum ve muhtelif alaşımlar

• Gemi donatım malzemeleri

• Gemi makine ve teçhizatları

• Gemi boyaları: Azami büyüklüğü varil boyutunda

• Makine ve teçhizat için yağ

• Kesme ve işleme tezgahları için yağ ve kimyasallar

Bu malzemelerin çoğu sarf malzemesidir. Geldiği an tüketilir, kullanılır.

Gemi inşa ve bakım-onarım faaliyetleri esnasında oluşması muhtemel atıklar vebertaraf yöntemleri Bölüm 4.2’de sunulmuştur.

4.3. Projenin İnşaatı ve İşletme Aşamasında Oluşacak Sıvı Atıklar

4.3.1. Sıvı Atıkların Cinsi (evsel nitelikli sıvı atık, sintine, balast suyu, yüzeydenkaynaklanacak kontamine atıksu, gemi yıkama suları, proses atık suları, kimyevi vepetrol atıkları, iş makinelerinden kaynaklanan atık yağlar vb.)

Proje kapsamında inşaat ve işletme aşamalarında çalışacak personelden kaynaklananevsel sıvı atık söz konusu olacaktır. İnşaat ve işletme aşamasında gerekli olacak içme vekullanma suyu TAYSEB1’ den temin edilecektir.

Projenin inşaat ve işletme aşamasında oluşacak evsel nitelikli atıksuların tamamıTAYSEB2 atıksu arıtma tesisinde bertaraf edilecektir. Faaliyetin tüm aşamalarında31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren SuKirliliği Kontrolü Yönetmeliği ve 24.04.2011 tarih ve 27914 sayılı Resmi Gazete’deyayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliğinde Değişiklik YapılmasınaDair Yönetmelik hükümlerine uygun hareket edilecektir.

Endüstriyel Nitelikli Sıvı Atıklar

Tesis faaliyete geçtiğinde üretimde kullanılan CNC tezgahındaki sularındeğişiminden dolayı endüstriyel kaynaklı atık su oluşumu söz konusu olacaktır. CNCtezgahında su değişimi yılda bir defa yapılacaktır. CNC tezgahından kaynaklanacakatıksular Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğindeki kanalizasyona deşarj standartlarınısağlaması halinde atıksular kanalizasyon sistemine verilecektir. Tersanede oluşacak evselve endüstriyel atık sular için 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Su Kirliliği KontrolüYönetmeliği hükümlerine uyulacaktır.

1 Toros Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi Kurucu ve İşleticisi A.Ş.2





136

Atık Ya ğ lar

Tesiste üretim esnasında kullanılan makinelerin bakımından dolayı atık yağ oluşacaktır. Oluşacak olan atık yağların öncelikli olarak kategorizasyonu belirlenecek olup,atık yağ kategorisine göre 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Atık Yağların KontrolüYönetmeliği hükümlerine uygun olacak şekilde bertaraf edilmesi sağlanacaktır. Oluşacakatık yağlar ağzı kapalı varillerde 2/3 doluluk oranında muhafaza edilecek ve yer altı sularınakarışmasının önlenmesi amacıyla sızdırmazlığı sağlanmış zemin üzerinde geçici olarakdepolanacaktır.

Proje kapsamında inşaat ve işletme aşamalarında yemek hizmeti dışarıdan alınacakolması sebebiyle bitkisel atık yağ oluşmayacaktır.

Bakım Onarım Faaliyeti Sırasında Oluşacak Sıvı Atıklar

Tersane faaliyete geçtikten sonra, tersaneye yanaşan gemilere yapılacak bakımonarım işlemleri sırasında aşağıdaki atık su cinslerinin oluşması söz konusudur:

Balast: Gemilerde dengenin sağlanması amacıyla tanklara alınan deniz suyu.

Sintine suyu: Gemilerde bulunan makine dairelerinde herhangi bir kaçak veya sızıntıdurumunda dipte biriken su, yağ, vb. sıvılar.

Slaç: Gemilerde bulunan makine dairelerinde kullanılan yağ ve yakıtınayrıştırılmasından sonra geriye kalan sıvı atık.

Slop: Tankerlerde yük boşaltıldıktan sonra arta kalan çamurumsu sıvı.

Yağlı Atık: Yağ içeren sıvı atık.

Pis su: Gemi mürettebatından veya yolculardan kaynaklanan evsel nitelikli atık sularproje kapsamında bakım onarım amaçlı olarak tersaneye yanaştırılacak olan gemiler,

“Denizlerin Gemiler Tarafından Kirletilmesinin Önlenmesine Ait Uluslar arası Sözleşme”(MARPOL 73/78) kurallarına uygun olarak ve her türlü atığını kendi bünyesinde muhafazaederek daha sonra bu kurallar çerçevesinde bertaraf edilecek şekilde tasarlanmış veüretilmiş gemiler olduğundan bakım/onarım esnasında da geminin sefer uygulamalarıdevam ettirilecektir.

Tersaneye bakım-onarım için gelecek gemilerden, 26.12.2004 tarih ve 25682 sayılıResmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve 18 Mart 2010 tarihli 27525 sayılı ResmiGazete’de yayımlanarak değişikliğe uğrayan “Gemilerden Atık Alınması ve AtıklarınKontrolü Yönetmeliği” gereğince; MARPOL 73/78 EK-I, EK-IV ve EK-V kapsamındakiatıklarının alınması, geçici depolanması, sepere edilmesi ve bertaraf tesislerine aktarılmasıişlemleri yürütülecektir. Tersanede yapılacak bakım-onarım işlemleri sırasında oluşacakatıkların bertarafı için faaliyet alanında ilgili yönetmelik gereğince atık kabul tesisioluşturulacaktır. Söz konusu atık kabul tesisi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisansalınacaktır.

Yukarıda sıralanan ve MARPOL 73/78 EK-I kapsamında petrol esaslı atıklar olaraktanımlanan atıklar, lisanslı kara tankeriyle gemilerden alınarak atık kabul tesisindedepolanacak ve bertarafının sağlanması amacıyla lisanslı kara tankerleriyle ulusal atıktaşıma formu düzenlenerek lisanslı bertaraf tesislerine gönderilecektir. Atık kabul tesisindekatı maddelerden ayrılan atık su ise, analizi yapıldıktan sonra uygun olması durumundakanalizasyon hattına deşarj edilecektir.

MARPOL 73/78 EK-IV kapsamındaki pissular ise, atık kabul tesisindeki pissutankına alınarak kanalizasyon hattına deşarj edilecektir.




137

Proje sahasında ve çevresinde bulunan dere yataklarına projenin inşaat ve işletmeaşamasında oluşacak katı atıkları hiçbir şekilde atılmayacak olup, söz konusu alanlara pasa,malzeme dökümü söz konusu olmayacaktır. Bu alanların doğal akışlarına müdahaleedilmeyecektir. Proje kapsamında inşaat ve işletme aşamalarında gerçekleştirilecekfaaliyetler sonucunda oluşacak sıvı atıkların bertarafında 31.12.2004 Tarih ve 25687 sayılı

Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği,08.06.2010 Tarih ve 27605 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ToprakKirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik,26.11.2005 tarih ve 26005 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ” TehlikeliMaddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerineuyulacaktır.

4.3.2. Sıvı Atıkların Miktarı (her atıksu kaynağı için ayrı ayrı hesaplanmalıdır)

Faaliyet kapsamında yapılacak olan inşaat çalışmaları sırasında çalışacak olanpersonelden; işletme aşamasında ise personelden ve tersaneye yanaşacak olan gemilerdenalınacak evsel nitelikli atık sular, gemilerde oluşan tipik sıvı atıklar, yani sintine, sludge ve

atık yağlar oluşacaktır. İ nşaat Aşamasında,

Tesisin inşaat aşamasında 50 kişinin çalıştırılması planlanmakta olup kişi başınadüşen su ihtiyacı 150 lt/kişi-gün alınmıştır1. Çalışan personelin içme ve kullanma suyuTayseb’den temin edilecektir.

Su İhtiyacı = 3

3

50 kişi x 150 lt/kişi-gün=7.5 m /gün

1.000 lt/m olarak bulunur.

Personelin kullanacağı suyun 1/1 oranında geri döneceği kabul edilirse, oluşacakatık su miktarı 7.5 m3 /gün olacaktır.

İşletme Aşamasında,

Tesisin işletme aşamasında 500 kişinin çalıştırılması planlanmakta olup kişi başınadüşen su ihtiyacı 150 lt/kişi-gün alınmıştır2.

Su İhtiyacı = 3

3

500 kişi x 150 lt/kişi-gün=75 m /gün


Personelin kullanacağı suyun 1/1 oranında geri döneceği kabul edilirse, oluşacakatık su miktarı 75 m3 /gün olacaktır.

Proje kapsamında inşaat ve işletme aşamalarında çalışacak personelden kaynaklanan

evsel sıvı atık söz konusu olacaktır. İnşaat ve işletme aşamasında gerekli olacak içme vekullanma suyu TAYSEB’ den temin edilecektir.

Projenin inşaat ve işletme aşamasında oluşacak evsel nitelikli atıksuların tamamıTAYSEB atıksu arıtma tesisinde bertaraf edilecektir. Faaliyetin tüm aşamalarında31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren SuKirliliği Kontrolü Yönetmeliği ve 24.04.2011 tarih ve 27914 sayılı Resmi Gazete’de

1 (Kaynak:Su Temini ve Atıksu Uzaklastırılması Uygulamaları-1998, Prof.Dr.Dinçer OPACIK, Prof.Dr.Veysel EROGLU)2

(Kaynak:Su Temini ve Atıksu Uzaklastırılması Uygulamaları-1998, Prof.Dr.Dinçer OPACIK, Prof.Dr.Veysel EROGLU)




138

yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliğinde Değişiklik YapılmasınaDair Yönetmelik hükümlerine uygun hareket edilecektir.

4.3.3.Sıvı Atıkların Bertaraf Yöntemleri ve Deşarj Edileceği Ortamlar (bukapsamda alınacak izinler ile protokollerin rapora ilave edilmesi)

Projenin inşaat ve işletme aşamasında oluşacak evsel nitelikli atıksuların tamamıTAYSEB1 atıksu arıtma tesisinde bertaraf edilecektir. Faaliyetin tüm aşamalarında31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren SuKirliliği Kontrolü Yönetmeliği ve 24.04.2011 tarih ve 27914 sayılı Resmi Gazete’deyayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliğinde Değişiklik YapılmasınaDair Yönetmelik hükümlerine uygun hareket edilecektir.

CNC tezgahından kaynaklanacak atıksular Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğindekikanalizasyona deşarj standartlarını sağlaması halinde atıksular kanalizasyon sistemineverilecektir. Tersanede oluşacak evsel ve endüstriyel atık sular için 31.12.2004 tarih ve25687 sayılı Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır.

Tesiste üretim esnasında kullanılan makinelerin bakımından dolayı atık yağ oluşacaktır. Oluşacak olan atık yağların öncelikli olarak kategorizasyonu belirlenecek olup,atık yağ kategorisine göre 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Atık Yağların KontrolüYönetmeliği hükümlerine uygun olacak şekilde bertaraf edilmesi sağlanacaktır. Oluşacakatık yağlar ağzı kapalı varillerde 2/3 doluluk oranında muhafaza edilecek ve yer altı sularınakarışmasının önlenmesi amacıyla sızdırmazlığı sağlanmış zemin üzerinde geçici olarakdepolanacaktır.

Proje kapsamında inşaat ve işletme aşamalarında yemek hizmeti dışarıdan alınacakolması sebebiyle bitkisel atık yağ oluşmayacaktır.

Tersaneye bakım-onarım için gelecek gemilerden, 26.12.2004 tarih ve 25682 sayılı

Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve 18 Mart 2010 tarihli 27525 sayılı ResmiGazete’de yayımlanarak değişikliğe uğrayan “Gemilerden Atık Alınması ve AtıklarınKontrolü Yönetmeliği” gereğince; MARPOL 73/78 EK-I, EK-IV ve EK-V kapsamındakiatıklarının alınması, geçici depolanması, sepere edilmesi ve bertaraf tesislerine aktarılmasıişlemleri yürütülecektir. Tersanede yapılacak bakım-onarım işlemleri sırasında oluşacakatıkların bertarafı için faaliyet alanında ilgili yönetmelik gereğince atık kabul tesisioluşturulacaktır. Söz konusu atık kabul tesisi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisansalınacaktır.

Yukarıda sıralanan ve MARPOL 73/78 EK-I kapsamında petrol esaslı atıklar olaraktanımlanan atıklar, lisanslı kara tankeriyle gemilerden alınarak atık kabul tesisinde

depolanacak ve bertarafının sağlanması amacıyla lisanslı kara tankerleriyle ulusal atıktaşıma formu düzenlenerek lisanslı bertaraf tesislerine gönderilecektir. Atık kabul tesisindekatı maddelerden ayrılan atık su ise, analizi yapıldıktan sonra uygun olması durumundakanalizasyon hattına deşarj edilecektir.

MARPOL 73/78 EK-IV kapsamındaki pissular ise, atık kabul tesisindeki pissutankına alınarak yine kanalizasyon hattına deşarj edilecektir.

Proje sahasında ve çevresinde bulunan dere yataklarına projenin inşaat ve işletmeaşamasında oluşacak katı atıkları hiçbir şekilde atılmayacak olup, söz konusu alanlara pasa,

1





139

malzeme dökümü söz konusu olmayacaktır. Bu alanların doğal akışlarına müdahaleedilmeyecektir. Proje kapsamında inşaat ve işletme aşamalarında gerçekleştirilecekfaaliyetler sonucunda oluşacak sıvı atıkların bertarafında 31.12.2004 Tarih ve 25687 sayılıResmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği,08.06.2010 Tarih ve 27605 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Toprak

Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik,26.11.2005 tarih ve 26005 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ” TehlikeliMaddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerineuyulacaktır.

İnşaat ve işletme aşamalarında, ekipmanlardan yağ, mazot gibi kirleticilerinsızmaması amacıyla gerekli tüm önlemler alınacaktır. Buna rağmen kirleticilerin sızmasıdurumunda deniz yüzeyinde bir tabaka oluşturan kirletici çevresi bariyerlerle çevrilerekkontrol altına alınacak olup, 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazete’deyayımlanarak yürürlüğe giren ‘Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği’ ve 14.03.2005 tarih ve25755 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Tehlikeli Atıkların Kontrolü

Yönetmeliği’nin ilgili hükümleri doğrultusunda bertaraf edilecektir.4.4. 18.03.2010 tarih ve 27525 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Gemilerden

Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına DairYönetmelik” ile değişik 26.12.2004 tarih ve 25682 sayılı “Gemilerden Atık AlınmasıAtıkların Kontrolü Yönetmeliği” Doğrultusunda Verilecek Hizmetler ve Atık KabulTesisi İle İlgili Bilgiler, Gemilerden Alınacak Atıkların Cinsi (Sıvı, Katı vb.), Miktarıve Bertaraf Yöntemi, Deşarj Edileceği Ortamlar, Tesisin Vaziyet Planında Gösterimi,Alınacak İzinler, Gemilerden Kaynaklanan Deniz Kirliliğinin Önlenmesi Sözleşmesi(MARPOL) kapsamında yapılacak iş ve işlemler vb. (Bu bölümde gemilerden alınacakolan atıkların ayrı ayrı tanımlarının yapılması; tesise alınacak atık miktarlarınınbelirtilmesi, hizmet sunduğu gemiler ile gemilerden kaynaklanan atık cins ve

miktarının belirlenmesi, gemilerden atıkların hangi yöntemle alınıp depolanacağınıntanımlanması, tesiste depolanacak olan atıkların düzenli olarak bertaraf tesisinegönderilmesi ile ilgili yöntemlerin açıklanması, her bir atık için atık diyagramınınhazırlanması gerekmektedir.)

Tersane faaliyete geçtikten sonra, tersaneye yanaşan gemilere yapılacak bakımonarım işlemleri sırasında aşağıdaki atık su cinslerinin oluıması söz konusudur:

Balast: Gemilerde dengenin sağlanması amacıyla tanklara alınan deniz suyu.

Sintine suyu: Gemilerde bulunan makine dairelerinde herhangi bir kaçak veya sızıntıdurumunda dipte biriken su, yağ, vb. sıvılar.

Slaç: Gemilerde bulunan makine dairelerinde kullanılan yağ ve yakıtınayrıştırılmasından sonra geriye kalan sıvı atık.

Slop: Tankerlerde yük boşaltıldıktan sonra arta kalan çamurumsu sıvı.

Yağlı Atık: Yağ içeren sıvı atık.

Pis su: Gemi mürettebatından veya yolculardan kaynaklanan evsel nitelikli atık sularproje kapsamında bakım onarım amaçlı olarak tersaneye yanaştırılacak olan gemiler,“Denizlerin Gemiler Tarafından Kirletilmesinin Önlenmesine Ait Uluslar arası Sözleşme”(MARPOL 73/78) kurallarına uygun olarak ve her türlü atığını kendi bünyesinde muhafazaederek daha sonra bu kurallar çerçevesinde bertaraf edilecek şekilde tasarlanmış ve

üretilmiş gemiler olduğundan bakım/onarım esnasında da geminin sefer uygulamalarıdevam ettirilecektir.




140

Tersaneye bakım-onarım için gelecek gemilerden, 26.12.2004 tarih ve 25682 sayılıResmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve 18 Mart 2010 tarihli 27525 sayılı ResmiGazete’de yayımlanarak değişikliğe uğrayan “Gemilerden Atık Alınması ve AtıklarınKontrolü Yönetmeliği” gereğince; MARPOL 73/78 EK-I, EK-IV ve EK-V kapsamındakiatıklarının alınması, geçici depolanması, sepere edilmesi ve bertaraf tesislerine aktarılması

işlemleri yürütülecektir. Tersanede yapılacak bakım-onarım işlemleri sırasında oluşacakatıkların bertarafı için faaliyet alanında ilgili yönetmelik gereğince atık kabul tesisioluşturulacaktır. Söz konusu atık kabul tesisi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisansalınacaktır.

Yukarıda sıralanan ve MARPOL 73/78 EK-I kapsamında petrol esaslı atıklar olaraktanımlanan atıklar, lisanslı kara tankeriyle gemilerden alınarak atık kabul tesisindedepolanacak ve bertarafının sağlanması amacıyla lisanslı kara tankerleriyle ulusal atıktaşıma formu düzenlenerek lisanslı bertaraf tesislerine gönderilecektir. Atık kabul tesisindekatı maddelerden ayrılan atık su ise, analizi yapıldıktan sonra uygun olması durumundakanalizasyon hattına deşarj edilecektir.

MARPOL 73/78 EK-IV kapsamındaki pissular ise, atık kabul tesisindeki pissutankına alınarak yine kanalizasyon hattına deşarj edilecektir.

Tersane faaliyete geçtikten sonra yapılacak bakım onarım işlemleri için tersaneyeyanaşacak gemilerden sintine suyu, balast, slaç, slop gibi petrol ve petrol türevli atıklar,gemi mürettebatı ve yolcularından kaynaklanan pis su oluşması söz konusudur. Tesisişletmeye alınmadan önce; bu atıklar için, 26.12.2004 tarih ve 25682 sayılı resmi gazetedeyayımlanarak yürürlüğe giren Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların KontrolüYönetmeliği kapsamında ilgili mercilerden gerekli izinler alınacaktır. Söz konusu atıklarıngeçici olarak depolanması amacıyla tersane sınırları içerisinde bir atık kabul tesisiyapılacaktır. Bu tesis, 26.12.2004 tarih ve 25682 sayılı resmi gazetede yayımlanarak

yürürlüğe giren Gemilerden Atık Alınması Ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ndebelirtilen kriterlere uygun olarak yapılacak olup kullanılacak boru ve hortumların alınanatığın gemiye geri akmayacak şekilde olmasına dikkat edilecektir.

Proje sahasında ve çevresinde bulunan dere yataklarına projenin inşaat ve işletmeaşamasında oluşacak katı atıkları hiçbir şekilde atılmayacak olup, söz konusu alanlara pasa,malzeme dökümü söz konusu olmayacaktır. Bu alanların doğal akışlarına müdahaleedilmeyecektir. Proje kapsamında inşaat ve işletme aşamalarında gerçekleştirilecekfaaliyetler sonucunda oluşacak sıvı atıkların bertarafında 31.12.2004 Tarih ve 25687 sayılıResmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği,08.06.2010 Tarih ve 27605 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ToprakKirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik,26.11.2005 tarih ve 26005 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ” TehlikeliMaddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerineuyulacaktır.

4.5. İnşaat ve İşletme Aşamasında Oluşacak Emisyon Kaynakları ve AlınacakÖnlemler (Hesaplamalarda inşaat aşamasında dolgu malzemesinin taşınması,boşaltılması ve depolanması, işletme aşamasındaki faaliyetler nedeniyle hakim rüzgaretkisiyle oluşabilecek tozlanma vb göz önünde bulundurulmalıdır.)

Projenin inşaat ve işletme aşamalarında gerek malzeme alımı gerekse tesisinfaaliyeti esnasında çevre kirliliğini etkileyen en önemli faktör toz emisyonlarıdır. Tozemisyonlarının, floristik doku üzerine oluşması muhtemel olumsuz etkilerinin bertarafedilebilmesi için yol ve inşaat alanlarında aşağıdaki tedbirler alınacaktır.




141

Dolgu malzemesinin kamyonlarla taşınması sırasında oluşabilecek tozlanmayıminimuma indirmek amacıyla;

Taşıyıcılarda taşımadan dolayı tozumanın engellenmesi için gerekli önlemleralınacaktır (Taşıyıcıların üzerleri branda ile kapatılacaktır).

Savurma yapılmadan yükleme ve boşaltma yapılacaktır. Malzemenin üst kısmının %10 nemde tutulması sağlanacaktır.

Faaliyet alanında araç trafiğinde 10 km/saat hız sınırına uyulacaktır.

Faaliyet alanı içerisinde ve malzemenin alındığı ocak alanı içerisindekisirkülasyon yolları ve sevkiyat yolu tozlanmaya karşı sulanacaktır.

Dolgu malzemesinin alana getirildiği kamyonların üzerleri branda ilekapatılacak ve savurma yapılmadan denize boşaltma yapılacaktır.

Faaliyet kapsamında yapılacak olan Tersane Projesi faaliyeti 03.07.2009 tarih ve27277 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava

Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği'nde yer alan hüküm ve sınır değerleri sağlayacaktır.

İnşaat ve işletme faaliyetlerinde kullanılacak araçların tamamı motorinle çalışacakolup tüm araçların egzoz emisyonları düzenli olarak yaptırılacaktır.

İnşaat aşamasında geri sahada yapılacak hafriyat işlemleri sırasında hafriyatın alımıaşamasında toz oluşumu aşağıda hesaplanmıştır.

Emisyon Faktörleri

Sökme : 0,025 kg/ton

Dolgu Malzemesinin Boşaltılmasından Kaynaklanan Toz Miktarı

Yıllık Üretim KapasitesiToz Emisyonu = x Emisyon FaktörüYıllık Çalışma Süresi x Günlük Çalışma Süresi

645.000 ton toprakToz Emisyonu = x 0,025 kg toz/ton toprak

360 gün/yıl x 10 saat/gün

Toz Emisyonu 4.5 kg toz/saat≅

Toz emisyonu hesapları en kötü şartlar düşünülerek ve hiçbir tedbir alınmadığıvarsayılarak yapılmıştır. Yapılan hesaplamalar sonucu saha içerisinde oluşacak olan tozemisyonu 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren

Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nde verilen 1,0 kg/saat değerindenbüyük olduğu için hava kirlenmesine katkı değerlerinin hesaplanmasına gidilmiştir.

Tablo 43 Asılı ve çöken toz hesaplamaları

Yön x (m) Q (kg/saat) Bulutluluk Kararlılık Sınıfı Ua (m/sn) Asılı Toz Çöken Toz

N 250 4,5 4 B 1,7 88 4,49

500 4,5 4 B 1,7 23 1,45

750 4,5 4 B 1,7 11 0,78

1000 4,5 4 B 1,7 6 0,46

1250 4,5 4 B 1,7 4 0,33

1500 4,5 4 B 1,7 3 0,26

1750 4,5 4 B 1,7 2 0,18

2000 4,5 4 B 1,7 2 0,19

2250 4,5 4 B 1,7 1 0,10




142

2500 4,5 4 B 1,7 1 0,10

2750 4,5 4 B 1,7 1 0,10

3000 4,5 4 B 1,7 1 0,10

NNE 250 4,5 4 B 1,3 133 3,48

500 4,5 4 B 1,3 35 1,19

750 4,5 4 B 1,3 16 0,631000 4,5 4 B 1,3 9 0,39

1250 4,5 4 B 1,3 6 0,28

1500 4,5 4 B 1,3 4 0,20

1750 4,5 4 B 1,3 3 0,16

2000 4,5 4 B 1,3 2 0,11

2250 4,5 4 B 1,3 2 0,11

2500 4,5 4 B 1,3 2 0,12

2750 4,5 4 B 1,3 1 0,06

3000 4,5 4 B 1,3 1 0,06

NE 250 4,5 4 B 1,5 88 4,49

500 4,5 4 B 1,5 23 1,45

750 4,5 4 B 1,5 11 0,78

1000 4,5 4 B 1,5 6 0,46

1250 4,5 4 B 1,5 4 0,33

1500 4,5 4 B 1,5 3 0,26

1750 4,5 4 B 1,5 2 0,18

2000 4,5 4 B 1,5 2 0,19

2250 4,5 4 B 1,5 1 0,10

2500 4,5 4 B 1,5 1 0,10

2750 4,5 4 B 1,5 1 0,10

3000 4,5 4 B 1,5 1 0,10

ENE 250 4,5 4 B 1,2 133 3,48

500 4,5 4 B 1,2 35 1,19

750 4,5 4 B 1,2 16 0,63

1000 4,5 4 B 1,2 9 0,39

1250 4,5 4 B 1,2 6 0,28

1500 4,5 4 B 1,2 4 0,20

1750 4,5 4 B 1,2 3 0,16

2000 4,5 4 B 1,2 2 0,11

2250 4,5 4 B 1,2 2 0,11

2500 4,5 4 B 1,2 2 0,12

2750 4,5 4 B 1,2 1 0,06

3000 4,5 4 B 1,2 1 0,06

E 250 4,5 4 B 1,6 88 4,49500 4,5 4 B 1,6 23 1,45

750 4,5 4 B 1,6 11 0,78

1000 4,5 4 B 1,6 6 0,46

1250 4,5 4 B 1,6 4 0,33

1500 4,5 4 B 1,6 3 0,26

1750 4,5 4 B 1,6 2 0,18

2000 4,5 4 B 1,6 2 0,19

2250 4,5 4 B 1,6 1 0,10

2500 4,5 4 B 1,6 1 0,10

2750 4,5 4 B 1,6 1 0,10

3000 4,5 4 B 1,6 1 0,10ESE 250 4,5 4 B 1,4 88 4,49




143

500 4,5 4 B 1,4 23 1,45

750 4,5 4 B 1,4 11 0,78

1000 4,5 4 B 1,4 6 0,46

1250 4,5 4 B 1,4 4 0,33

1500 4,5 4 B 1,4 3 0,26

1750 4,5 4 B 1,4 2 0,182000 4,5 4 B 1,4 2 0,19

2250 4,5 4 B 1,4 1 0,10

2500 4,5 4 B 1,4 1 0,10

2750 4,5 4 B 1,4 1 0,10

3000 4,5 4 B 1,4 1 0,10

SE 250 4,5 4 B 1,8 88 4,49

500 4,5 4 B 1,8 23 1,45

750 4,5 4 B 1,8 11 0,78

1000 4,5 4 B 1,8 6 0,46

1250 4,5 4 B 1,8 4 0,33

1500 4,5 4 B 1,8 3 0,26

1750 4,5 4 B 1,8 2 0,18

2000 4,5 4 B 1,8 2 0,19

2250 4,5 4 B 1,8 1 0,10

2500 4,5 4 B 1,8 1 0,10

2750 4,5 4 B 1,8 1 0,10

3000 4,5 4 B 1,8 1 0,10

SSE 250 4,5 4 B 1,8 88 4,49

500 4,5 4 B 1,8 23 1,45

750 4,5 4 B 1,8 11 0,78

1000 4,5 4 B 1,8 6 0,46

1250 4,5 4 B 1,8 4 0,33

1500 4,5 4 B 1,8 3 0,26

1750 4,5 4 B 1,8 2 0,18

2000 4,5 4 B 1,8 2 0,19

2250 4,5 4 B 1,8 1 0,10

2500 4,5 4 B 1,8 1 0,10

2750 4,5 4 B 1,8 1 0,10

3000 4,5 4 B 1,8 1 0,10

S 250 4,5 4 B 1,8 88 4,49

500 4,5 4 B 1,8 23 1,45

750 4,5 4 B 1,8 11 0,78

1000 4,5 4 B 1,8 6 0,46

1250 4,5 4 B 1,8 4 0,331500 4,5 4 B 1,8 3 0,26

1750 4,5 4 B 1,8 2 0,18

2000 4,5 4 B 1,8 2 0,19

2250 4,5 4 B 1,8 1 0,10

2500 4,5 4 B 1,8 1 0,10

2750 4,5 4 B 1,8 1 0,10

3000 4,5 4 B 1,8 1 0,10

SSW 250 4,5 4 B 1,9 66 5,02

500 4,5 4 B 1,9 17 1,56

750 4,5 4 B 1,9 8 0,81

1000 4,5 4 B 1,9 5 0,541250 4,5 4 B 1,9 3 0,34




144

1500 4,5 4 B 1,9 2 0,24

1750 4,5 4 B 1,9 2 0,25

2000 4,5 4 B 1,9 1 0,13

2250 4,5 4 B 1,9 1 0,13

2500 4,5 4 B 1,9 1 0,13

2750 4,5 4 B 1,9 1 0,143000 4,5 4 B 1,9 1 0,14

SW 250 4,5 4 B 2 66 5,02

500 4,5 4 B 2 17 1,56

750 4,5 4 B 2 8 0,81

1000 4,5 4 B 2 5 0,54

1250 4,5 4 B 2 3 0,34

1500 4,5 4 B 2 2 0,24

1750 4,5 4 B 2 2 0,25

2000 4,5 4 B 2 1 0,13

2250 4,5 4 B 2 1 0,13

2500 4,5 4 B 2 1 0,13

2750 4,5 4 B 2 1 0,14

3000 4,5 4 B 2 1 0,14

WSW 250 4,5 4 B 1 133 3,48

500 4,5 4 B 1 35 1,19

750 4,5 4 B 1 16 0,63

1000 4,5 4 B 1 9 0,39

1250 4,5 4 B 1 6 0,28

1500 4,5 4 B 1 4 0,20

1750 4,5 4 B 1 3 0,16

2000 4,5 4 B 1 2 0,11

2250 4,5 4 B 1 2 0,11

2500 4,5 4 B 1 2 0,12

2750 4,5 4 B 1 1 0,06

3000 4,5 4 B 1 1 0,06

W 250 4,5 4 B 1,4 88 4,49

500 4,5 4 B 1,4 23 1,45

750 4,5 4 B 1,4 11 0,78

1000 4,5 4 B 1,4 6 0,46

1250 4,5 4 B 1,4 4 0,33

1500 4,5 4 B 1,4 3 0,26

1750 4,5 4 B 1,4 2 0,18

2000 4,5 4 B 1,4 2 0,19

2250 4,5 4 B 1,4 1 0,102500 4,5 4 B 1,4 1 0,10

2750 4,5 4 B 1,4 1 0,10

3000 4,5 4 B 1,4 1 0,10

WNW 250 4,5 4 B 1,2 133 3,48

500 4,5 4 B 1,2 35 1,19

750 4,5 4 B 1,2 16 0,63

1000 4,5 4 B 1,2 9 0,39

1250 4,5 4 B 1,2 6 0,28

1500 4,5 4 B 1,2 4 0,20

1750 4,5 4 B 1,2 3 0,16

2000 4,5 4 B 1,2 2 0,112250 4,5 4 B 1,2 2 0,11




145

2500 4,5 4 B 1,2 2 0,12

2750 4,5 4 B 1,2 1 0,06

3000 4,5 4 B 1,2 1 0,06

NW 250 4,5 4 B 1,4 88 4,49

500 4,5 4 B 1,4 23 1,45

750 4,5 4 B 1,4 11 0,781000 4,5 4 B 1,4 6 0,46

1250 4,5 4 B 1,4 4 0,33

1500 4,5 4 B 1,4 3 0,26

1750 4,5 4 B 1,4 2 0,18

2000 4,5 4 B 1,4 2 0,19

2250 4,5 4 B 1,4 1 0,10

2500 4,5 4 B 1,4 1 0,10

2750 4,5 4 B 1,4 1 0,10

3000 4,5 4 B 1,4 1 0,10

NNW 250 4,5 4 B 1,5 88 4,49

500 4,5 4 B 1,5 23 1,45

750 4,5 4 B 1,5 11 0,78

1000 4,5 4 B 1,5 6 0,46

1250 4,5 4 B 1,5 4 0,33

1500 4,5 4 B 1,5 3 0,26

1750 4,5 4 B 1,5 2 0,18

2000 4,5 4 B 1,5 2 0,19

2250 4,5 4 B 1,5 1 0,10

2500 4,5 4 B 1,5 1 0,10

2750 4,5 4 B 1,5 1 0,10

3000 4,5 4 B 1,5 1 0,10




146

Şekil 55 Asılı Partiküller Toz Modellemesi

Faaliyet alanına en yakın yerleşim yeri, faaliyetin kuzeyinde ve yaklaşık 5 kmmesafede bulunan Sarımazı Beldesi’dir ve tozdan etkilenmesi söz konusu değildir. Faaliyetesnasında 250 m mesafede oluşacak toz miktarı sınır değerin altında kalmaktadır.03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren SanayiKaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre, partiküler madde (PM)emisyonları için 2013 yılında geçerli olacak 100 µg/m³ KVS sınır değerlerinisağlamaktadır. Dolayısıyla yerleşim yerine herhangi bir olumsuz etkisi söz konusuolmayacaktır.




148

emisyonu 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girenSanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nde verilen 1,0 kg/saat değerindenbüyük olduğu için hava kirlenmesine katkı değerlerinin hesaplanmasına gidilmiştir.

Tablo 44 Asılı ve çöken toz hesaplamaları

Yön x (m) Q (kg/saat) Bulutluluk Kararlılık Sınıfı Ua (m/sn) Asılı Toz Çöken TozN 250 9,37 4 B 1,7 184 9,39

500 9,37 4 B 1,7 48 3,03

750 9,37 4 B 1,7 22 1,56

1000 9,37 4 B 1,7 13 1,00

1250 9,37 4 B 1,7 8 0,66

1500 9,37 4 B 1,7 6 0,52

1750 9,37 4 B 1,7 4 0,36

2000 9,37 4 B 1,7 3 0,28

2250 9,37 4 B 1,7 3 0,29

2500 9,37 4 B 1,7 2 0,20

2750 9,37 4 B 1,7 2 0,20

3000 9,37 4 B 1,7 2 0,21

NNE 250 9,37 4 B 1,3 276 7,21

500 9,37 4 B 1,3 72 2,45

750 9,37 4 B 1,3 33 1,30

1000 9,37 4 B 1,3 19 0,82

1250 9,37 4 B 1,3 12 0,56

1500 9,37 4 B 1,3 9 0,45

1750 9,37 4 B 1,3 6 0,31

2000 9,37 4 B 1,3 5 0,27

2250 9,37 4 B 1,3 4 0,23

2500 9,37 4 B 1,3 3 0,17

2750 9,37 4 B 1,3 3 0,18

3000 9,37 4 B 1,3 2 0,12

NE 250 9,37 4 B 1,5 184 9,39

500 9,37 4 B 1,5 48 3,03

750 9,37 4 B 1,5 22 1,56

1000 9,37 4 B 1,5 13 1,00

1250 9,37 4 B 1,5 8 0,66

1500 9,37 4 B 1,5 6 0,52

1750 9,37 4 B 1,5 4 0,36

2000 9,37 4 B 1,5 3 0,28

2250 9,37 4 B 1,5 3 0,29

2500 9,37 4 B 1,5 2 0,202750 9,37 4 B 1,5 2 0,20

3000 9,37 4 B 1,5 2 0,21

ENE 250 9,37 4 B 1,2 276 7,21

500 9,37 4 B 1,2 72 2,45

750 9,37 4 B 1,2 33 1,30

1000 9,37 4 B 1,2 19 0,82

1250 9,37 4 B 1,2 12 0,56

1500 9,37 4 B 1,2 9 0,45

1750 9,37 4 B 1,2 6 0,31

2000 9,37 4 B 1,2 5 0,27

2250 9,37 4 B 1,2 4 0,232500 9,37 4 B 1,2 3 0,17




149

2750 9,37 4 B 1,2 3 0,18

3000 9,37 4 B 1,2 2 0,12

E 250 9,37 4 B 1,6 184 9,39

500 9,37 4 B 1,6 48 3,03

750 9,37 4 B 1,6 22 1,56

1000 9,37 4 B 1,6 13 1,001250 9,37 4 B 1,6 8 0,66

1500 9,37 4 B 1,6 6 0,52

1750 9,37 4 B 1,6 4 0,36

2000 9,37 4 B 1,6 3 0,28

2250 9,37 4 B 1,6 3 0,29

2500 9,37 4 B 1,6 2 0,20

2750 9,37 4 B 1,6 2 0,20

3000 9,37 4 B 1,6 2 0,21

ESE 250 9,37 4 B 1,4 184 9,39

500 9,37 4 B 1,4 48 3,03

750 9,37 4 B 1,4 22 1,56

1000 9,37 4 B 1,4 13 1,00

1250 9,37 4 B 1,4 8 0,66

1500 9,37 4 B 1,4 6 0,52

1750 9,37 4 B 1,4 4 0,36

2000 9,37 4 B 1,4 3 0,28

2250 9,37 4 B 1,4 3 0,29

2500 9,37 4 B 1,4 2 0,20

2750 9,37 4 B 1,4 2 0,20

3000 9,37 4 B 1,4 2 0,21

SE 250 9,37 4 B 1,8 184 9,39

500 9,37 4 B 1,8 48 3,03

750 9,37 4 B 1,8 22 1,56

1000 9,37 4 B 1,8 13 1,00

1250 9,37 4 B 1,8 8 0,66

1500 9,37 4 B 1,8 6 0,52

1750 9,37 4 B 1,8 4 0,36

2000 9,37 4 B 1,8 3 0,28

2250 9,37 4 B 1,8 3 0,29

2500 9,37 4 B 1,8 2 0,20

2750 9,37 4 B 1,8 2 0,20

3000 9,37 4 B 1,8 2 0,21

SSE 250 9,37 4 B 1,8 184 9,39

500 9,37 4 B 1,8 48 3,03750 9,37 4 B 1,8 22 1,56

1000 9,37 4 B 1,8 13 1,00

1250 9,37 4 B 1,8 8 0,66

1500 9,37 4 B 1,8 6 0,52

1750 9,37 4 B 1,8 4 0,36

2000 9,37 4 B 1,8 3 0,28

2250 9,37 4 B 1,8 3 0,29

2500 9,37 4 B 1,8 2 0,20

2750 9,37 4 B 1,8 2 0,20

3000 9,37 4 B 1,8 2 0,21

S 250 9,37 4 B 1,8 184 9,39500 9,37 4 B 1,8 48 3,03




150

750 9,37 4 B 1,8 22 1,56

1000 9,37 4 B 1,8 13 1,00

1250 9,37 4 B 1,8 8 0,66

1500 9,37 4 B 1,8 6 0,52

1750 9,37 4 B 1,8 4 0,36

2000 9,37 4 B 1,8 3 0,282250 9,37 4 B 1,8 3 0,29

2500 9,37 4 B 1,8 2 0,20

2750 9,37 4 B 1,8 2 0,20

3000 9,37 4 B 1,8 2 0,21

SSW 250 9,37 4 B 1,9 138 10,49

500 9,37 4 B 1,9 36 3,29

750 9,37 4 B 1,9 17 1,72

1000 9,37 4 B 1,9 10 1,09

1250 9,37 4 B 1,9 6 0,69

1500 9,37 4 B 1,9 4 0,48

1750 9,37 4 B 1,9 3 0,37

2000 9,37 4 B 1,9 2 0,26

2250 9,37 4 B 1,9 2 0,26

2500 9,37 4 B 1,9 2 0,27

2750 9,37 4 B 1,9 1 0,14

3000 9,37 4 B 1,9 1 0,14

SW 250 9,37 4 B 2 138 10,49

500 9,37 4 B 2 36 3,29

750 9,37 4 B 2 17 1,72

1000 9,37 4 B 2 10 1,09

1250 9,37 4 B 2 6 0,69

1500 9,37 4 B 2 4 0,48

1750 9,37 4 B 2 3 0,37

2000 9,37 4 B 2 2 0,26

2250 9,37 4 B 2 2 0,26

2500 9,37 4 B 2 2 0,27

2750 9,37 4 B 2 1 0,14

3000 9,37 4 B 2 1 0,14

WSW 250 9,37 4 B 1 276 7,21

500 9,37 4 B 1 72 2,45

750 9,37 4 B 1 33 1,30

1000 9,37 4 B 1 19 0,82

1250 9,37 4 B 1 12 0,56

1500 9,37 4 B 1 9 0,451750 9,37 4 B 1 6 0,31

2000 9,37 4 B 1 5 0,27

2250 9,37 4 B 1 4 0,23

2500 9,37 4 B 1 3 0,17

2750 9,37 4 B 1 3 0,18

3000 9,37 4 B 1 2 0,12

W 250 9,37 4 B 1,4 184 9,39

500 9,37 4 B 1,4 48 3,03

750 9,37 4 B 1,4 22 1,56

1000 9,37 4 B 1,4 13 1,00

1250 9,37 4 B 1,4 8 0,661500 9,37 4 B 1,4 6 0,52




151

1750 9,37 4 B 1,4 4 0,36

2000 9,37 4 B 1,4 3 0,28

2250 9,37 4 B 1,4 3 0,29

2500 9,37 4 B 1,4 2 0,20

2750 9,37 4 B 1,4 2 0,20

3000 9,37 4 B 1,4 2 0,21WNW 250 9,37 4 B 1,2 276 7,21

500 9,37 4 B 1,2 72 2,45

750 9,37 4 B 1,2 33 1,30

1000 9,37 4 B 1,2 19 0,82

1250 9,37 4 B 1,2 12 0,56

1500 9,37 4 B 1,2 9 0,45

1750 9,37 4 B 1,2 6 0,31

2000 9,37 4 B 1,2 5 0,27

2250 9,37 4 B 1,2 4 0,23

2500 9,37 4 B 1,2 3 0,17

2750 9,37 4 B 1,2 3 0,18

3000 9,37 4 B 1,2 2 0,12

NW 250 9,37 4 B 1,4 184 9,39

500 9,37 4 B 1,4 48 3,03

750 9,37 4 B 1,4 22 1,56

1000 9,37 4 B 1,4 13 1,00

1250 9,37 4 B 1,4 8 0,66

1500 9,37 4 B 1,4 6 0,52

1750 9,37 4 B 1,4 4 0,36

2000 9,37 4 B 1,4 3 0,28

2250 9,37 4 B 1,4 3 0,29

2500 9,37 4 B 1,4 2 0,20

2750 9,37 4 B 1,4 2 0,20

3000 9,37 4 B 1,4 2 0,21

NNW 250 9,37 4 B 1,5 184 9,39

500 9,37 4 B 1,5 48 3,03

750 9,37 4 B 1,5 22 1,56

1000 9,37 4 B 1,5 13 1,00

1250 9,37 4 B 1,5 8 0,66

1500 9,37 4 B 1,5 6 0,52

1750 9,37 4 B 1,5 4 0,36

2000 9,37 4 B 1,5 3 0,28

2250 9,37 4 B 1,5 3 0,29

2500 9,37 4 B 1,5 2 0,202750 9,37 4 B 1,5 2 0,20

3000 9,37 4 B 1,5 2 0,21




152

Şekil 57 Asılı Partiküller Toz Modellemesi

Faaliyet alanına en yakın yerleşim yeri, faaliyetin kuzeyinde ve yaklaşık 5 kmmesafede bulunan Sarımazı Beldesi’dir ve tozdan etkilenmesi söz konusu değildir. Faaliyetesnasında 250 m mesafede oluşacak toz miktarı 250 m mesafede sınır değerin altındakalmaktadır. 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğegiren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre, partikülermadde (PM) emisyonları için 2013 yılında geçerli olacak 100 µg/m³ KVS sınır değerlerinisağlamaktadır. Dolayısıyla yerleşim yerine herhangi bir olumsuz etkisi söz konusuolmayacaktır.




153

Şekil 58 Çöken Toz Diyagramı

Faaliyet alanına en yakın yerleşim yeri, faaliyetin kuzeyinde ve yaklaşık 5 kmmesafede bulunan Sarımazı Beldesi’dir ve tozdan etkilenmesi söz konusu değildir. Faaliyetesnasında 250 m mesafede oluşacak toz miktarı sınır değerin altında kalmaktadır.03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren SanayiKaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre, çöken toz emisyonlarıiçin 2013 yılında geçerli olacak 390 mg/m²-gün KVS sınır değerlerini sağlamaktadır.Dolayısıyla yerleşim yerine herhangi bir olumsuz etkisi söz konusu olmayacaktır.

4.6.İnşaat ve İşletme Aşamasında Gürültü ve Titreşimin Değerlendirilmesi

İ nşaat Aşamasına Ait Gürültü Hesaplamaları

Gürültü hesaplamaları en kötü ihtimal göz önünde bulundurularak tüm makinelerinaynı yer ve aynı zamanda çalıştığı durumlar için yapılmıştır. Ancak, proje alanında tüm iş makineleri aynı yerde ve aynı zamanda çalıştırılmayacaktır. Dolayısıyla hesaplanan gürültüşiddetleri projenin inşaat aşamasında hissedilecek en fazla değerdir.

Tersane faaliyetinin devreye alınmasına kadar geçen zaman boyunca yapılacak işlernedeniyle meydana gelecek gürültü esas olarak çalışacak iş makinelerindenkaynaklanacaktır. Bu iş makineleri aşağıda verilmiştir.

Tablo 45 Projede İnşaat Aşamasında Kullanılacak Makine – Ekipmanlar ve Özellikleri

Makine Adedi Motor Güçleri (HP) Motor Güçleri (KW)

Kamyon 6 420 314Ekskavatör 2 165 124




154

Çakma Kazık Makinesi 1 300 224

Fore Kazık Makinesi 1 168 126Kaynak Makinesi 4 46 35

Silindir 1 165 124Vinç 1 280 209

Beton Pompası 1 - -

Beton Mikseri 2 - -Servis Botu 1 - -Römorkör 1 - -

Sahada, muhtemel gürültü kaynaklarının gürültü seviyeleri; Bilim Sanayi veTeknoloji Bakanlığı (mülga Sanayi ve Ticaret Bakanlığı) tarafından hazırlanıp, 30.12.2006Tarih ve 26392 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Açık AlandaKullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu İle ilgiliYönetmelik” in 5. Maddesi’nde verilen tabloda tanımlanan motor gücü seviyelerine göreverilen formüller yardımıyla bulunmaktadır. 5. Maddede sunulan tabloda belirtilen makine– ekipman listesinden; bu sahada kullanılacak olan Ekipman Tipleri ve bunların motorgüçlerine göre tanımlanan formüller ise aşağıda sunulmaktadır.

Tablo 46 Teçhizat Tipi ve Bunların Net Güç Seviyesine Uygun Olarak Tanımlanan Ses GücüSeviyeleri

Teçhizatın tipiNet kurulu güç P (kW),

Elektrik gücü Pel (1)(kW),Uygulama kütlesi m (kg),

Müsaade edilen ses gücüseviyesi dB/1 pW

(3 Ocak 2006’dan itibaren)P ≤ 8 105

8 < P ≤ 70 106Sıkıştırma makineleri (titreşimli silindirler, titreştirici

levhalar, titreşimli çekiçler)P > 70 86 + 11 log P

P ≤ 55 101

Tekerlekli dozerler, tekerlekli yükleyiciler, tekerleklikazıcı-yükleyiciler, damperli kamyonlar, greyderler,yükleyici tipli toprak doldurmalı sıkıştırıcılar, içten

yanmalı motor tahrikli karşı ağırlıklı hidrolikkaldırmalı kamyonlar, hareketli vinçler, sıkıştırma

makineleri (titreşimsiz silindirler), kaldırım perdahmakineleri, hidrolik güç oluşturma makineleri

P > 55 82 + 11 log P

Kule vinçleri 96 + log P

Pel ≤ 2 95 + log Pel

2 < Pel ≤ 10 96 + log PelKaynak ve güç jeneratörleri

Pel > 10 95 + log Pel

Sahada kullanılan ekipmanların oluşturacağı gürültü düzeyleri, motor güçleri ileilgili olup; ses düzeylerinin hesaplanabilesi için yukarıdaki tabloda belirtilen formüllerkullanılacaktır.

Makinelerin Ses Gücü Seviyesinin HesaplanmasıKamyon :

Proje Alanında kullanılacak kamyonun motor gücü 420 HP = 314 kW tır. Tablodakamyon için verilen değerlendirme sonucu, P = 314 kW >55kW olduğundan;

Lw = 82 + 11 log P formülü ses gücü hesabında kullanılmıştır.

Lw = 82 + 11 log314 = 110 dBA

Ekskavatör :

Proje Alanında kullanılacak ekskavatörün motor gücü 165 HP = 124 kW tır.

Tabloda ekskavatör için verilen değerlendirme sonucu, P = 124 kW >55kW olduğundan;Lw = 82 + 11 log P formülü ses gücü hesabında kullanılmıştır.




155

Lw = 82 + 11 log124 = 106 dBA

Çakma Kazık Makinesi :

Proje Alanında kullanılacak çakma kazık makinesinin motor gücü 300 HP = 224 kWtır. Tabloda çakma kazık makinesi için verilen değerlendirme sonucu, P = 224 kW >70kW

olduğundan;Lw = 86 + 11 log P formülü ses gücü hesabında kullanılmıştır.

Lw = 86 + 11 log224 = 112 dBA

Fore Kazık Makinesi :

Proje Alanında kullanılacak fore kazık makinesinin motor gücü 168 HP = 126 kWtır. Tabloda fore kazık makinesi için verilen değerlendirme sonucu, P = 126 kW >70kWolduğundan;


Lw = 86 + 11 log126 = 110 dBAKaynak Makinesi :

Proje alanında kullanılacak kaynak makinesinin motor gücü 46 HP = 35 kW tır.Tabloda kaynak makinesi için verilen değerlendirme sonucu Pel = 35kW> 10 kWolduğundan;

Lw = 95+ log Pel formülü ses gücü hesabında kullanılmıştır.

Lw = 95+log35 = 97

Silindir :

Proje Alanında kullanılacak silindirin motor gücü 165 HP = 124 kW tır. Tablodasilindir için verilen değerlendirme sonucu, P = 124 kW >70kW olduğundan;


Lw = 86 + 11 log124 = 110 dBA

Vinç :

Proje alanında kullanılacak vincin motor gücü 280 HP = 209 kW tır. Tabloda vinçiçin verilen değerlendirme sonucu Pd = 209 kW > 55 kW olduğundan;


Lw = 82 + 11 log209 = 108 dBA

Faaliyet sırasında kullanılan ekipman ve bunların gürültü seviyeleri aşağıdabelirtilmiştir. Sahada yapılacak üretim faaliyetleri tek vardiya halinde gerçekleşecektir.

Tablo 47 Muhtemel Gürültü Kaynakları ve Gürültü Düzeyleri

Ünite Adet Gürültü Düzeyi (dB)

Kamyon 6 110

Ekskavatör 2 106

Çakma Kazık Makinesi 1 112Fore Kazık Makinesi 1 110

Kaynak Makinesi 4 97

Silindir 1 110

Vinç 1 108Beton Pompası* 1 120




156

Beton Mikseri* 2 125

Servis Botu* 1 85Römorkör* 1 85

* Bu makineler için verilen gürültü düzeyleri örnek çalışmalardan alınmıştır.

İnşaat alanında kullanılacak iş makinelerinin ses gücü düzeyleri; 500-4000 Hz

arasındaki 4 oktav bandına dağılımı aşağıdaki tabloda verilmiştir. Bu amaçla desibellerletoplama işlemi tersine gerçekleştirilerek her bir oktav bandındaki ses gücü düzeyi hesapedilmiştir.

w

w

L (i)

10w

1

L

10

w

L 10 log( 10 )

10L (i) = 10 log ( )

4

n

i

x=

= ∑

Tablo 48 Ses Gücü Düzeylerinin Oktav Bantlarına Dağılımı

Ses Gücü Düzeyi (Db)Gürültü KaynaklarıToplam 500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz

Kamyon 110 104 104 104 104

Ekskavatör 106 100 100 100 100

Çakma Kazık Makinesi 112 106 106 106 106Fore Kazık Makinesi 110 104 104 104 104

Kaynak Makinesi 97 91 91 91 91

Silindir 110 104 104 104 104

Vinç 108 102 102 102 102Beton Pompası 120 114 114 114 114

Beton Mikseri 125 119 119 119 119

Servis Botu 85 79 79 79 79

Römorkör 85 79 79 79 79

Not: Toplam ses gücü düzeyinin 4 oktav bandına eşit olarak dağıldığı kabuledilmiştir.

Ses Basınç Düzeyleri

Her bir gürültü kaynağının 4 oktav bandındaki ses basınç düzeyi aşağıdaki formülegöre hesaplanmış olup sonuçlar yine aşağıdaki tabloda verilmiştir.

24log10

r

Q L L W P

Π⋅+=

Lp : x Mesafedeki Gürültü Seviyesi

Q : Ses Düzeyi Sabiti (2 alınmıştır.)r : x Mesafedeki Yarıçap

Tablo 49 Ses Basınç Düzeyleri

Ses Basınç Düzeyi (dB)Gürültü Kaynakları Mesafe

500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz50 62,04 62,04 62,04 62,04

100 56,02 56,02 56,02 56,02

250 48,06 48,06 48,06 48,06

500 42,04 42,04 42,04 42,04

1100 35,19 35,19 35,19 35,19

2000 30,00 30,00 30,00 30,00

Kamyon

3000 26,48 26,48 26,48 26,48




158


500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz100 31,02 31,02 31,02 31,02

250 23,06 23,06 23,06 23,06

500 17,04 17,04 17,04 17,04

1100 10,19 10,19 10,19 10,19

2000 5,00 5,00 5,00 5,003000 1,48 1,48 1,48 1,48

50 37,04 37,04 37,04 37,04

100 31,02 31,02 31,02 31,02250 23,06 23,06 23,06 23,06

500 17,04 17,04 17,04 17,04

1100 10,19 10,19 10,19 10,19

Römorkör

2000 5,00 5,00 5,00 5,00

Her frekansa göre atmosferik yutuş değerleri aşağıdaki formüle göre hesaplanmış olup bağıl nem (Q) % 67 alınmıştır.

Φ

⋅⋅⋅=

− r f Aatm

28104,7

Φ = Bağıl Nem (% 67)

f = İletilen Sesin Frekansı (500 Hz, 1000 Hz, 2000 Hz, 4000 Hz)

r = Kaynaktan olan mesafe

Atmosferik Yutuş

Tablo 50 Atmosferik Yutuş

Frekans (Hz) Mesafe (m) Atmosferik Yutuş Değeri

50 0,01100 0,03250 0,07

500 0,14

1100 0,30

2000 0,55

500

3000 0,83

50 0,06

100 0,11

250 0,28

500 0,55

1100 1,21

2000 2,21

1000

3000 3,3150 0,22

100 0,44

250 1,10

500 2,211100 4,86

2000 8,84

2000

3000 13,25

50 0,88100 1,77

250 4,42

500 8,84

1100 19,44

4000

2000 35,34




159

Frekans (Hz) Mesafe (m) Atmosferik Yutuş Değeri

3000 53,01

Nihai Ses Basınç Düzeyleri

Atmosferik yutuş değerlerinin düşülmesinden sonra her bir gürültü kaynağının 4oktav bandındaki nihai ses basınç düzeyi aşağıdaki formüle göre hesaplanmış olup sonuçlaryine aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Lp = Lp - Aatm

Tablo 51 Nihai Ses Basınç Düzeyleri

Nihai Ses Basınç Düzeyi (dB)Gürültü Kaynakları Mesafe

500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz

50 62,02 61,98 61,82 61,16

100 55,99 55,91 55,58 54,25250 47,99 47,78 46,95 43,64

500 41,90 41,49 39,83 33,20

1100 34,89 33,98 30,33 15,75

2000 29,45 27,79 21,16 -5,35

Kamyon

3000 25,65 23,16 13,22 -26,54

50 58,02 57,98 57,82 57,16

100 51,99 51,91 51,58 50,25

250 43,99 43,78 42,95 39,64500 37,90 37,49 35,83 29,20

1100 30,89 29,98 26,33 11,75

2000 25,45 23,79 17,16 -9,35

Ekskavatör

3000 21,65 19,16 9,22 -30,5450 64,02 63,98 63,82 63,16

100 57,99 57,91 57,58 56,25

250 49,99 49,78 48,95 45,64500 43,90 43,49 41,83 35,201100 36,89 35,98 32,33 17,75

2000 31,45 29,79 23,16 -3,35

Çakma Kazık Makinesi

3000 27,65 25,16 15,22 -24,54

50 62,02 61,98 61,82 61,16

100 55,99 55,91 55,58 54,25

250 47,99 47,78 46,95 43,64

500 41,90 41,49 39,83 33,20

1100 34,89 33,98 30,33 15,752000 29,45 27,79 21,16 -5,35

Fore Kazık Makinesi

3000 25,65 23,16 13,22 -26,54

50 49,02 48,98 48,82 48,16

100 42,99 42,91 42,58 41,25250 34,99 34,78 33,95 30,64

500 28,90 28,49 26,83 20,20

1100 21,89 20,98 17,33 2,75

2000 16,45 14,79 8,16 -18,35

Kaynak Makinesi

3000 12,65 10,16 0,22 -39,54

50 62,02 61,98 61,82 61,16

100 55,99 55,91 55,58 54,25

250 47,99 47,78 46,95 43,64500 41,90 41,49 39,83 33,20

1100 34,89 33,98 30,33 15,75

2000 29,45 27,79 21,16 -5,35

Silindir

3000 25,65 23,16 13,22 -26,5450 60,02 59,98 59,82 59,16Vinç

100 53,99 53,91 53,58 52,25




161

Ses Düzeyi (dBA)Gürültü Kaynakları Mesafe

500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 HzToplam Ses Düzeyi

(dBA)

500 38,70 41,49 41,03 34,20 45,66

1100 31,69 33,98 31,53 16,75 37,36

2000 26,25 27,79 22,36 -4,35 30,77

3000 22,45 23,16 14,42 -25,54 26,13

50 54,82 57,98 59,02 58,16 63,77100 48,79 51,91 52,78 51,25 57,43

250 40,79 43,78 44,15 40,64 48,66

500 34,70 37,49 37,03 30,20 41,661100 27,69 29,98 27,53 12,75 33,36

2000 22,25 23,79 18,36 -8,35 26,77

Ekskavatör

3000 18,45 19,16 10,42 -29,54 22,13

50 60,82 63,98 65,02 64,16 69,77100 54,79 57,91 58,78 57,25 63,43

250 46,79 49,78 50,15 46,64 54,66

500 40,70 43,49 43,03 36,20 47,66

1100 33,69 35,98 33,53 18,75 39,36

2000 28,25 29,79 24,36 -2,35 32,77

Çakma Kazık Makinesi

3000 24,45 25,16 16,42 -23,54 28,13

50 58,82 61,98 63,02 62,16 67,77

100 52,79 55,91 56,78 55,25 61,43250 44,79 47,78 48,15 44,64 52,66

500 38,70 41,49 41,03 34,20 45,66

1100 31,69 33,98 31,53 16,75 37,36

2000 26,25 27,79 22,36 -4,35 30,77

Fore Kazık Makinesi

3000 22,45 23,16 14,42 -25,54 26,13

50 45,82 48,98 50,02 49,16 54,77

100 39,79 42,91 43,78 42,25 48,43

250 31,79 34,78 35,15 31,64 39,66500 25,70 28,49 28,03 21,20 32,66

1100 18,69 20,98 18,53 3,75 24,362000 13,25 14,79 9,36 -17,35 17,77

Kaynak Makinesi

3000 9,45 10,16 1,42 -38,54 13,1350 58,82 61,98 63,02 62,16 67,77

100 52,79 55,91 56,78 55,25 61,43

250 44,79 47,78 48,15 44,64 52,66

500 38,70 41,49 41,03 34,20 45,661100 31,69 33,98 31,53 16,75 37,36

2000 26,25 27,79 22,36 -4,35 30,77

Silindir

3000 22,45 23,16 14,42 -25,54 26,13

50 56,82 59,98 61,02 60,16 65,77100 50,79 53,91 54,78 53,25 59,43

250 42,79 45,78 46,15 42,64 50,66

500 36,70 39,49 39,03 32,20 43,661100 29,69 31,98 29,53 14,75 35,36

2000 24,25 25,79 20,36 -6,35 28,77

Vinç

3000 20,45 21,16 12,42 -27,54 24,13

50 68,82 71,98 73,02 72,16 77,77

100 62,79 65,91 66,78 65,25 71,43250 54,79 57,78 58,15 54,64 62,66

500 48,70 51,49 51,03 44,20 55,66

1100 41,69 43,98 41,53 26,75 47,36

2000 36,25 37,79 32,36 5,65 40,77

Beton Pompası

3000 32,45 33,16 24,42 -15,54 36,13

50 73,82 76,98 78,02 77,16 82,77

100 67,79 70,91 71,78 70,25 76,43250 59,79 62,78 63,15 59,64 67,66

Beton Mikseri

500 53,70 56,49 56,03 49,20 60,66




163

Çevresel gürültü düzeyi yaklaşık 300 m’de 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı ResmiGazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi veYönetimi Yönetmeliği’nin şantiye alanları için gürültü kriterleri adlı 23. maddesikapsamında Ek VIII’de yer alan “Şantiye Alanı İçin Çevresel Gürültü Sınır Değerleri” adlıTablo 5’te “Diğer Kaynaklar” için verilen 70 dBA’lık Lgündüz değerinin altına

düşmektedir.Tablo 55 Kümülatif Gürültü Seviyesi (Lgündüz) .

Yerleşim YerleriHesaplanan Değerler ve Mesafe

Siteler Mah.

Tesis Sınırına Uzaklık (m) 1100

İnşaat Aşamasında Hesaplanan Gürültü Seviyeleri (dBA) 56,62

Gündüz Arka Plan Gürültü Ölçümleri (dBA) 50,5

Gündüz Kümülatif Gürültü (dBA) 57,57

Proje alanına en yakın yerleşim birimi olan Sarımazı Beldesi Yerleşim Alanı’na

yaklaşıkkuş uçumu 5 km. mesafede bulunmaktadır. Çevredeki yerleşim yerlerindehesaplanan ve Tablo 61’de gösterilen gündüz kümülatif gürültü seviyelerinin yönetmeliktebelirtilen gündüz sınır değerlerinin altında kaldığı görülmektedir.

Şekil 59 Gürültü Yayılım Grafiği

İşletme A ş aması Gürültü Hesaplamaları

Proje, Tersan Tersanecilik Taşımacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş tarafından Adana İli,Ceyhan İlçesi, Sarımazı Beldesi, Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde, yapılmasıplanlanan Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi” projesine ilişkindir.

Kullanılacak makine ve ekipmanların sayısı ve türleri,

Faaliyet kapsamında işletme çalışmaları sırasında 6 adet Kompresör, 2 adet Tornatezgahı , 9 adet Matkap, 2 adet freze tezgahı, 1 adet Planya tezgahı, 2 adet Tepsi profil

kesme makinası, 1 adet Cnc kesme tezgahı, 2 adet Profil kesme makinesi, 15 adet kaynak




164

makinesi, 5 adet jeneratör, 2 adet Oksijen kesme makinesi, 2 adet testere, 3 adet gezer vinç,3 adet forklift, 4 adet kamyon ve 1 adet raspa tabanca kullanılması planlanmaktadır.

Tablo 56 İşletme Aşamasında Kullanılacak Araç ve Ekipman Listesi

Gürültü Kaynakları Adet

Kompresör 6Torna tezgahı 2Matkap 9

Freze tezgahı 2Planya tezgahı 1

Tepsi profil kesme makinası 2Cnc kesme tezgahı 1

Profil kesme makinesi 2Kaynak makinesi 15

Jeneratör 5Oksijen kesme makinesi 2

Testere 2Gezer vinç 3

Forklift 3

Kamyon 4Raspa tabanca 1

Aynı anda çalışma durumları ve konumları,

Söz konusu işletme aşamasında sahada çalışacak araç ve ekipmanlar yukarıdaverilmiştir. Kullanılacak makine ve ekipmanlar alanda farklı zaman dilimlerinde ve farklıyerlerde çalışabilecekleri gibi bir veya bir kaçı aynı anda aynı yerde de çalışabilecektir.Gürültü hesaplamaları yapılırken en yüksek ses yayılımının, tüm araçların aynı andaçalıştığı sürede gerçekleşeceği varsayılarak hesaplamalar yapılmıştır.

Söz konusu ,işletme aşamasında sahada çalışacak araç ve ekipmanların ses gücüdüzeyleri Soundplanveri bankasından alınmıştır. Makine ekipman listesi ve ses gücüdüzeyleri aşağıda verilmiştir.

Ses Gücü Düzeyi (dB)Gürültü Kaynakları

Toplam

Kompresör 111

Torna tezgahı 110

Matkap 105

Freze tezgahı 105

Planya tezgahı 105

Tepsi profil kesme makinası 94

Cnc kesme tezgahı 118

Profil kesme makinesi 110

Kaynak makinesi 109

Jeneratör 116

Oksijen kesme makinesi 111

Testere 111

Gezer vinç 94

Forklift 105

Kamyon 105

Raspa tabanca 111




165

p w 2

QL L 10log( )

4πr= +

İşletme faaliyeti sonucu oluşabilecek toplam gürültü düzeyinin hesaplanması, (sesin açıkalanda yayılım prensibine göre; mesafe ve atmosferik yutuşun hesaba katılması)

Proje kapsamında gündüz saatlerinde kullanılacak araç ve ekipmanların ses gücü düzeyleriaşağıdaki tabloda verilmiştir.

Tablo 57Araç ve Ekipmanların Ses Gücü Düzeyleri

Ses Gücü Düzeyi (dB)Gürültü Kaynakları

Toplam 500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz

Kompresör 111 105 105 105 105

Torna tezgahı 110 104 104 104 104

Matkap 105 99 99 99 99

Freze tezgahı 105 99 99 99 99

Planya tezgahı 105 99 99 99 99

Tepsi profil kesme makinası 94 88 88 88 88

Cnc kesme tezgahı 118 112 112 112 112Profil kesme makinesi 110 104 104 104 104

Kaynak makinesi 109 103 103 103 103

Jeneratör 116 110 110 110 110

Oksijen kesme makinesi 111 105 105 105 105

Testere 111 105 105 105 105

Gezer vinç 94 88 88 88 88

Forklift 105 99 99 99 99

Kamyon 105 99 99 99 99

Raspa tabanca 111 105 105 105 105

İşletme Aşamasında Kullanılacak Araç ve Ekipmanların Ses Basınç Düzeyleri

Tablo 58 İşletme Aşamasında Kullanılacak Araç ve Ekipmanların Ses Basınç Düzeyleri


500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz

50 63.04 63.04 63.04 63.04

100 57.02 57.02 57.02 57.02

250 49.06 49.06 49.06 49.06

500 43.04 43.04 43.04 43.04

1000 37.02 37.02 37.02 37.02

2000 31.00 31.00 31.00 31.00

Kompresör

3000 27.48 27.48 27.48 27.48

50 62.04 62.04 62.04 62.04

100 56.02 56.02 56.02 56.02

250 48.06 48.06 48.06 48.06

500 42.04 42.04 42.04 42.04

1000 36.02 36.02 36.02 36.02

2000 30.00 30.00 30.00 30.00

Torna tezgahı

3000 26.48 26.48 26.48 26.48Matkap 50 57.04 57.04 57.04 57.04




166

100 51.02 51.02 51.02 51.02

250 43.06 43.06 43.06 43.06

500 37.04 37.04 37.04 37.04

1000 31.02 31.02 31.02 31.02

2000 25.00 25.00 25.00 25.00

3000 21.48 21.48 21.48 21.48

50 57.04 57.04 57.04 57.04

100 51.02 51.02 51.02 51.02

250 43.06 43.06 43.06 43.06

500 37.04 37.04 37.04 37.04

1000 31.02 31.02 31.02 31.02

2000 25.00 25.00 25.00 25.00

Freze tezgahı

3000 21.48 21.48 21.48 21.48

50 57.04 57.04 57.04 57.04

100 51.02 51.02 51.02 51.02

250 43.06 43.06 43.06 43.06

500 37.04 37.04 37.04 37.04

1000 31.02 31.02 31.02 31.02

2000 25.00 25.00 25.00 25.00

Planya tezgahı

3000 21.48 21.48 21.48 21.48

50 46.04 46.04 46.04 46.04

100 40.02 40.02 40.02 40.02

250 32.06 32.06 32.06 32.06

500 26.04 26.04 26.04 26.04

1000 20.02 20.02 20.02 20.02

2000 14.00 14.00 14.00 14.00

Tepsi profil kesme makinası

3000 10.48 10.48 10.48 10.48

50 70.04 70.04 70.04 70.04

100 64.02 64.02 64.02 64.02250 56.06 56.06 56.06 56.06

500 50.04 50.04 50.04 50.04

1000 44.02 44.02 44.02 44.02

2000 38.00 38.00 38.00 38.00

Cnc kesme tezgahı

3000 34.48 34.48 34.48 34.48

50 62.04 62.04 62.04 62.04

100 56.02 56.02 56.02 56.02

250 48.06 48.06 48.06 48.06

500 42.04 42.04 42.04 42.04

1000 36.02 36.02 36.02 36.02

2000 30.00 30.00 30.00 30.00

Profil kesme makinesi

3000 26.48 26.48 26.48 26.48

50 61.04 61.04 61.04 61.04

100 55.02 55.02 55.02 55.02

250 47.06 47.06 47.06 47.06

500 41.04 41.04 41.04 41.04

1000 35.02 35.02 35.02 35.02

2000 29.00 29.00 29.00 29.00

Kaynak makinesi

3000 25.48 25.48 25.48 25.48

50 68.04 68.04 68.04 68.04

100 62.02 62.02 62.02 62.02

250 54.06 54.06 54.06 54.06

Jeneratör

500 48.04 48.04 48.04 48.04




1672-8

atm

f x rA 7.4 10

Q x

=

1000 42.02 42.02 42.02 42.02

2000 36.00 36.00 36.00 36.00

3000 32.48 32.48 32.48 32.48

50 63.04 63.04 63.04 63.04

100 57.02 57.02 57.02 57.02

250 49.06 49.06 49.06 49.06

500 43.04 43.04 43.04 43.04

1000 37.02 37.02 37.02 37.02

2000 31.00 31.00 31.00 31.00

Oksijen kesme makinesi

3000 27.48 27.48 27.48 27.48

50 63.04 63.04 63.04 63.04

100 57.02 57.02 57.02 57.02

250 49.06 49.06 49.06 49.06

500 43.04 43.04 43.04 43.04

1000 37.02 37.02 37.02 37.02

2000 31.00 31.00 31.00 31.00

Testere

3000 27.48 27.48 27.48 27.48

50 46.04 46.04 46.04 46.04

100 40.02 40.02 40.02 40.02

250 32.06 32.06 32.06 32.06

500 26.04 26.04 26.04 26.04

1000 20.02 20.02 20.02 20.02

2000 14.00 14.00 14.00 14.00

Gezer vinç

3000 10.48 10.48 10.48 10.48

50 57.04 57.04 46.04 57.04

100 51.02 51.02 51.02 51.02

250 43.06 43.06 43.06 43.06

500 37.04 37.04 37.04 37.04

1000 31.02 31.02 31.02 31.022000 25.00 25.00 25.00 25.00

Forklift

3000 21.48 21.48 21.48 21.48

50 57.04 57.04 57.04 57.04

100 51.02 51.02 51.02 51.02

250 43.06 43.06 43.06 43.06

500 37.04 37.04 37.04 37.04

1000 31.02 31.02 31.02 31.02

2000 25.00 25.00 25.00 25.00

Kamyon

3000 21.48 21.48 21.48 21.48

50 63.04 63.04 63.04 63.04

100 57.02 57.02 57.02 57.02Raspa tabanca

250 49.06 49.06 49.06 49.06

500 43.04 43.04 43.04 43.04

1000 37.02 37.02 37.02 37.02

2000 31.00 31.00 31.00 31.00

3000 27.48 27.48 27.48 27.48

Atmosferik Yutuş De ğ erleri

Her frekansa göre atmosferik yutuş değerleri aşağıdaki formüle göre hesaplanmış olupbağılnem (Q) % 67alınmıştır.




168

Tablo 59 Atmosferik Yutuş

Frekans Mesafe Atmosferik Yutuş

500 50 0.01

500 100 0.03

500 250 0.07

500 500 0.14

500 1000 0.28

500 2000 0.55

500 3000 0.83

1000 50 0.06

1000 100 0.11

1000 250 0.28

1000 500 0.55

1000 1000 1.10

1000 2000 2.21

1000 3000 3.31

2000 50 0.222000 100 0.44

2000 250 1.10

2000 500 2.21

2000 1000 4.42

2000 2000 8.84

2000 3000 13.25

4000 50 0.88

4000 100 1.77

4000 250 4.42

4000 500 8.84

4000 1000 17.674000 2000 35.34

4000 3000 53.01

Nihai Ses Basınç Düzeyi

Atmosferik yutuş değerlerinin düşülmesinden sonra her bir gürültü kaynağının 4oktavbandındaki nihai ses basınç düzeyi aşağıdaki formüle göre hesaplanmış olup sonuçlaryineaşağıdaki tabloda verilmiştir.

Lp = Lp – Aatm

Tablo 60 İşletme Aşamasında Kullanılacak Araç ve Ekipmanların Nihai Ses Basınç Düzeyleri

Nihai Ses Basınç Düzeyi (dB)Gürültü Kaynakları Mesafe

500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz

50 63.02 62.98 62.82 62.16

100 56.99 56.91 56.58 55.25

250 48.99 48.78 47.95 44.64

500 42.90 42.49 40.83 34.20

1000 36.74 35.91 32.60 19.35

2000 30.45 28.79 22.16 -4.35

Kompresör

3000 26.65 24.16 14.22 -25.54

50 62.02 61.98 61.82 61.16Torna tezgahı100 55.99 55.91 55.58 54.25




169

250 47.99 47.78 46.95 43.64

500 41.90 41.49 39.83 33.20

1000 35.74 34.91 31.60 18.35

2000 29.45 27.79 21.16 -5.35

3000 25.65 23.16 13.22 -26.54

50 57.02 56.98 56.82 56.16

100 50.99 50.91 50.58 49.25

250 42.99 42.78 41.95 38.64

500 36.90 36.49 34.83 28.20

1000 30.74 29.91 26.60 13.35

2000 24.45 22.79 16.16 -10.35

Matkap

3000 20.65 18.16 8.22 -31.54

50 57.02 56.98 56.82 56.16

100 50.99 50.91 50.58 49.25

250 42.99 42.78 41.95 38.64

500 36.90 36.49 34.83 28.20

1000 30.74 29.91 26.60 13.35

2000 24.45 22.79 16.16 -10.35

Freze tezgahı

3000 20.65 18.16 8.22 -31.54

50 57.02 56.98 56.82 56.16

100 50.99 50.91 50.58 49.25

250 42.99 42.78 41.95 38.64

500 36.90 36.49 34.83 28.20

1000 30.74 29.91 26.60 13.35

2000 24.45 22.79 16.16 -10.35

Planya tezgahı

3000 20.65 18.16 8.22 -31.54

50 46.02 45.98 45.82 45.16

100 39.99 39.91 39.58 38.25

250 31.99 31.78 30.95 27.64500 25.90 25.49 23.83 17.20

1000 19.74 18.91 15.60 2.35

2000 13.45 11.79 5.16 -21.35

Tepsi profil kesme makinası

3000 9.65 7.16 -2.78 -42.54

50 70.02 69.98 69.82 69.16

100 63.99 63.91 63.58 62.25

250 55.99 55.78 54.95 51.64

500 49.90 49.49 47.83 41.20

1000 43.74 42.91 39.60 26.35

2000 37.45 35.79 29.16 2.65

Cnc kesme tezgahı

3000 33.65 31.16 21.22 -18.5450 62.02 61.98 61.82 61.16

100 55.99 55.91 55.58 54.25

250 47.99 47.78 46.95 43.64

500 41.90 41.49 39.83 33.20

1000 35.74 34.91 31.60 18.35

2000 29.45 27.79 21.16 -5.35


3000 25.65 23.16 13.22 -26.54

50 61.02 60.98 60.82 60.16

100 54.99 54.91 54.58 53.25

250 46.99 46.78 45.95 42.64

500 40.90 40.49 38.83 32.20

Kaynak makinesi

1000 34.74 33.91 30.60 17.35




171

A ağırlık ses düzeylerinin hesaplanması için aşağıdaki tabloda yer alan düzeltmefaktörlerikullanılmıştır.

Tablo 61Düzeltme Faktörleri

Merkez Frekansı (Hz) Düzeltme Faktörü500 -3,2

1000 0,02000 +1,24000 +1,0

Yukarıdaki tabloda yer alan düzeltme faktörleri ile yapılan hesap sonucunda her birgürültükaynağının 4 oktav bandı için bulunan ses düzeyleri ise aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Tablo 62 İşletme Aşamasında Kullanılacak Araç ve Ekipmanların Ses Düzeyleri

Ses Düzeyi (dBA)Gürültü Kaynakları Mesafe

500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 HzToplam Ses Düzeyi (dBA)

50 59.82 62.98 64.02 63.16 68.77

100 53.79 56.91 57.78 56.25 62.43250 45.79 48.78 49.15 45.64 53.66

500 39.70 42.49 42.03 35.20 46.66

1000 33.54 35.91 33.80 20.35 39.38

2000 27.25 28.79 23.36 -3.35 31.77

Kompresör

3000 23.45 24.16 15.42 -24.54 27.13

50 58.82 61.98 63.02 62.16 67.77

100 52.79 55.91 56.78 55.25 61.43

250 44.79 47.78 48.15 44.64 52.66

500 38.70 41.49 41.03 34.20 45.66

1000 32.54 34.91 32.80 19.35 38.38

2000 26.25 27.79 22.36 -4.35 30.77

Torna tezgahı

3000 22.45 23.16 14.42 -25.54 26.13

50 53.82 56.98 58.02 57.16 62.77

100 47.79 50.91 51.78 50.25 56.43

250 39.79 42.78 43.15 39.64 47.66

500 33.70 36.49 36.03 29.20 40.66

1000 27.54 29.91 27.80 14.35 33.38

2000 21.25 22.79 17.36 -9.35 25.77

Matkap

3000 17.45 18.16 9.42 -30.54 21.13

50 53.82 56.98 58.02 57.16 62.77

100 47.79 50.91 51.78 50.25 56.43

250 39.79 42.78 43.15 39.64 47.66

500 33.70 36.49 36.03 29.20 40.66

1000 27.54 29.91 27.80 14.35 33.38

2000 21.25 22.79 17.36 -9.35 25.77

Freze tezgahı

3000 17.45 18.16 9.42 -30.54 21.13

50 53.82 56.98 58.02 57.16 62.77

100 47.79 50.91 51.78 50.25 56.43

250 39.79 42.78 43.15 39.64 47.66

500 33.70 36.49 36.03 29.20 40.66

1000 27.54 29.91 27.80 14.35 33.38

2000 21.25 22.79 17.36 -9.35 25.77

Planya tezgahı

3000 17.45 18.16 9.42 -30.54 21.13

50 42.82 45.98 47.02 46.16 51.77Tepsi profil kesmemakinası 100 36.79 39.91 40.78 39.25 45.43




172

250 28.79 31.78 32.15 28.64 36.66

500 22.70 25.49 25.03 18.20 29.66

1000 16.54 18.91 16.80 3.35 22.38

2000 10.25 11.79 6.36 -20.35 14.77

3000 6.45 7.16 -1.58 -41.54 10.13

50 66.82 69.98 71.02 70.16 75.77

100 60.79 63.91 64.78 63.25 69.43

250 52.79 55.78 56.15 52.64 60.66

500 46.70 49.49 49.03 42.20 53.66

1000 40.54 42.91 40.80 27.35 46.38

2000 34.25 35.79 30.36 3.65 38.77

Cnc kesme tezgahı

3000 30.45 31.16 22.42 -17.54 34.13

50 58.82 61.98 63.02 62.16 67.77

100 52.79 55.91 56.78 55.25 61.43

250 44.79 47.78 48.15 44.64 52.66

500 38.70 41.49 41.03 34.20 45.66

1000 32.54 34.91 32.80 19.35 38.38

2000 26.25 27.79 22.36 -4.35 30.77


3000 22.45 23.16 14.42 -25.54 26.13

50 57.82 60.98 62.02 61.16 66.77

100 51.79 54.91 55.78 54.25 60.43

250 43.79 46.78 47.15 43.64 51.66

500 37.70 40.49 40.03 33.20 44.66

1000 31.54 33.91 31.80 18.35 37.38

2000 25.25 26.79 21.36 -5.35 29.77

Kaynak makinesi

3000 21.45 22.16 13.42 -26.54 25.13

50 64.82 67.98 69.02 68.16 73.77

100 58.79 61.91 62.78 61.25 67.43

250 50.79 53.78 54.15 50.64 58.66500 44.70 47.49 47.03 40.20 51.66

1000 38.54 40.91 38.80 25.35 44.38

2000 32.25 33.79 28.36 1.65 36.77

Jeneratör

3000 28.45 29.16 20.42 -19.54 32.13

50 59.82 62.98 64.02 63.16 68.77

100 53.79 56.91 57.78 56.25 62.43

250 45.79 48.78 49.15 45.64 53.66

500 39.70 42.49 42.03 35.20 46.66

1000 33.54 35.91 33.80 20.35 39.38

2000 27.25 28.79 23.36 -3.35 31.77

Oksijen kesme makinesi

3000 23.45 24.16 15.42 -24.54 27.1350 59.82 62.98 64.02 63.16 68.77

100 53.79 56.91 57.78 56.25 62.43

250 45.79 48.78 49.15 45.64 53.66

500 39.70 42.49 42.03 35.20 46.66

1000 33.54 35.91 33.80 20.35 39.38

2000 27.25 28.79 23.36 -3.35 31.77

Testere

3000 23.45 24.16 15.42 -24.54 27.13

50 42.82 45.98 47.02 46.16 51.77

100 36.79 39.91 40.78 39.25 45.43

250 28.79 31.78 32.15 28.64 36.66

500 22.70 25.49 25.03 18.20 29.66

Gezer vinç

1000 16.54 18.91 16.80 3.35 22.38




173

2000 10.25 11.79 6.36 -20.35 14.77

3000 6.45 7.16 -1.58 -41.54 10.13

50 53.82 56.98 47.02 57.16 61.17

100 47.79 50.91 51.78 50.25 56.43

250 39.79 42.78 43.15 39.64 47.66

500 33.70 36.49 36.03 29.20 40.661000 27.54 29.91 27.80 14.35 33.38

2000 21.25 22.79 17.36 -9.35 25.77

Forklift

3000 17.45 18.16 9.42 -30.54 21.13

50 53.82 56.98 58.02 57.16 62.77

100 47.79 50.91 51.78 50.25 56.43

250 39.79 42.78 43.15 39.64 47.66

500 33.70 36.49 36.03 29.20 40.66

1000 27.54 29.91 27.80 14.35 33.38

2000 21.25 22.79 17.36 -9.35 25.77

Kamyon

3000 17.45 18.16 9.42 -30.54 21.13

50 59.82 62.98 64.02 63.16 68.77

100 53.79 56.91 57.78 56.25 62.43

250 45.79 48.78 49.15 45.64 53.66

500 39.70 42.49 42.03 35.20 46.66

1000 33.54 35.91 33.80 20.35 39.38

2000 27.25 28.79 23.36 -3.35 31.77

Raspa tabanca

3000 23.45 24.16 15.42 -24.54 27.13

Lgündüz De ğ erleri

En kötü senaryo kabulü ile her bir gürültü kaynağının aynı anda çalışması durumundaoluşacak eşdeğer gürültü düzeyleri ise hesaplanmış olup aşağıdaki tabloda verilmiştir.

(i)Ln10

eqi=1

gündüz eq

L = 10 x log ( 10 )

L = L

∑

Tablo 63Lgündüz Değerleri

Mesafe Eşdeğer Gürültü Düzeyi (dBA)

50 84.57

100 78.23

250 69.47

500 62.46

1000 55.18

2000 47.57

3000 42.93




175

Çevresel gürültü düzeyi yaklaşık 250 m’de 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı ResmiGazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi veYönetimi (ÇGDY) Yönetmeliği ve değişiklik yapılan yönetmelikler kapsamındadeğerlendirildiğinde Şantiye Alanları İçin Çevresel Gürültü Kriterleri adlı 23. maddesikapsamında Ek VII’de yer alan Tablo 5’te “Şantiye Alanı İçin Çevresel Gürültü Sınır

Değerleri” diğer kaynaklar için verilen 70 dBA’lıkLgündüz değerinin altında kalmaktadır.Proje alanına 50 metre mesafede konut, hastane ve okul bulunmamaktadır. Proje

alanına en yakın yerleşim yaklaşık kuş uçumu 5 km mesafede bulunan SarımazıBeldesi’dir. Projeden kaynaklı titreşim oluşması halinde faaliyet sahibi tarafından gereklitedbirler alınacaktır.

Faaliyetin inşaat ve işletme aşamalarında oluşabilecek gürültüyü en aza indirgemekve 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girenÇevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği ve 27.04.2011 tarih ve27917 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel GürültününDeğerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği Değişiklik yapılmasına dair Yönetmeliği ’nde

belirtilen sınır değerlerin altında kalabilmek maksadıyla gerekli tüm önlemler alınacaktır.Bu kapsamda tesis bünyesinde gürültü önleme programları oluşturulacak olup, gerekliizolasyonlar yapılacak, yüksek düzeyde gürültüye sebep olan ve kapalı ortam içerisinealınabilecek durumda olan üniteler kapalı mekânlar içerisine alınacak, araç ve ekipmanlarındüzenli olarak bakımları gerçekleştirilecektir. İşletme sahası içerisinde araçlara hızsınırlaması getirilecektir.

Söz konusu proje 29.04.2009 tarih ve 27214 sayılı resmi gazetede yayımlanarakyürürlüğe giren "Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar HakkındaYönetmelik” ve değişiklik yapılmasına dair yönetmelikler gereğince Çevre İznikapsamında gürültü iznine tabidir. Tesis faaliyete geçtikten sonra gürültü konusunda çevre

izni başvurusu yapılacaktır.Faaliyetten kaynaklanacak gürültü, en kötü durum senaryosu kapsamında tüm iş

makinelerinin aynı anda, aynı yerde ve maksimum ses gücü düzeyinde çalıştığı düşünülerekhesaplanmıştır. Proje alanında işletme aşaması için hesaplanan çevresel gürültü düzeyleriÇGDY Yönetmeliğinde verilen Lgündüz sınır değerinin altında kalmaktadır. Fakat hiçbirzaman bütün makineler aynı anda ve aynı yerde çalışmayacaktır. Bu nedenle işletmeaşamasında oluşacak gürültü seviyesinin hesaplanan gürültü seviyesinden daha düşükolması beklenmektedir. Projenin konumu ve kullanılan teknikler göz önündebulundurulduğunda hesaplanan ses seviyesinin olası bir değişiklikle sınır değeri aşmasıbeklenmemekle birlikte böyle bir durumda ÇGDY Yönetmeliğinde belirtilen standartlaresas alınarak gerekli kontrol tedbirlerinin yerine getirileceği firma tarafından taahhütedilmiştir.

4.7. İnşaat, İşletme ve İşletme Dönemi Sonrasında Proje Alanı ve Etki AlanındaBulunan Yer altı ve Yüzeysel Su Kaynaklarına Olabilecek Etkiler ve AlınacakÖnlemler

İnşaat, işletme ve işletme dönemi sonrasında proje alanı ve etki alanında bulunanyer altı ve yüzeysel su kaynaklarında herhangi bir etki söz konusu değildir. Ancak projenindeniz ve kara kısmında yağmur sularının drenajı için gerekli olan meyiller, drenaj kanallarıile göz önünde bulundurulacaktır.

Konu ile ilgili 09.09.2006 tarih ve 26284 sayılı “Dere Yatakları ve Taşkınlar” adı ile

yayınlanan 2006/27 no’lu Başbakanlık Genelgesi ve ilgili diğer mevzuatların ilgilihükümlerine uyulacaktır.




176

4.8. Taşkın Önleme ve Drenajla İlgili İşlemler (Proje alanı çevresindekiakarsular taşkın önleme potansiyeli yönünden irdelenmeli ve 09.09.2006 tarih ve26284 sayılı “Dere Yatakları ve Taşkınlar” adı ile yayınlanan 2006/27 noluBaşbakanlık Genelgesi Kapsamında yapılacak iş ve işlemler)

Taşkın önleme ve drenajla ilgili işlemler kapsamında proje alanına çok yakınyüzeysel su kaynağı bulunmadığından böyle bir risk öngörülememektedir. Herhangi bir riskoluşması durumunda 09.09.2006 tarih ve 26284 sayılı “Dere Yatakları ve Taşkınlar” adı ileyayınlanan 2006/27 nolu Başbakanlık Genelgesi Kapsamında yapılacak iş ve işlemlerkapsamında, Faaliyet sahibi ile Serbest Bölge Müdürlüğü ile iş birliği içerisinde gerekliönlemler alınacaktır.

4.9. Projenin İnşaat ve İşletme Aşamasında Su Temini Sistemi Planı, SuyunNereden Temin Edileceği (bu kapsamda alınacak izinler ile protokollerin rapora ilaveedilmesi), Suyun Temin Edileceği Kaynaklardan Alınacak Alınacak Su Miktarı ve BuSuların Kullanım Amaçlarına Göre Miktarları (Proje kapsamında yer altı ve yüzeysularının kullanılmasının planlanması durumunda, DSİ 6. Bölge Müdürlüğü’nden izin

alınarak rapora eklenmelidir)Faaliyet alanında inşaat aşamasında evsel nitelikli, işletmeye geçtikten sonra ise

evsel ve endüstriyel amaçlı iki çeşit su kullanımı olacaktır. İşletme aşamasında, üretimfaaliyeti sırasında kullanılacak olan CNC tezgahında proses amaçlı su kullanımı söz konusuolacaktır. Söz konusu su Tayseb’den karşılanacak olup miktarı 750 m3/ yıl olarakbelirlenmiştir. Proje kapsamında yer altı suyu kullanılmayacaktır. Faaliyet kapsamında yeraltı ve yüzeysel su kaynaklarından su temin edilmesinin planlanması halinde, 167 sayılıYeraltı Suları Hakkında Kanun çerçevesinde, DSİ 6. Bölge Müdürlüğünden gerekli izinleralınacaktır.

İnşaat ve işletme aşamasında gerekli olacak içme ve kullanma suyu TAYSEB1’ den

temin edilecektir. İ nşaat Aşamasında Kullanılacak Su Miktarı,

Tesisin inşaat aşamasında 50 kişinin çalıştırılması planlanmakta olup kişi başınadüşen su ihtiyacı 150 lt/kişi-gün alınmıştır2. Çalışan personelin içme ve kullanma suyuTAYSEB’ den temin edilecektir.

Su İhtiyacı = 3

3

50 kişi x 150 lt/kişi-gün=7.5 m /gün


İşletme Aşamasında Kullanılacak Su Miktarı,

Tesisin işletme aşamasında 500 kişinin çalıştırılması planlanmakta olup kişi başınadüşen su ihtiyacı 150 lt/kişi-gün alınmıştır3.

Su İhtiyacı = 3

3

500 kişi x 150 lt/kişi-gün=75 m /gün


1 Toros Adana-Yumurtalık Serbest Bölgesi Kurucu ve İşleticisi A.Ş.2 (Kaynak:Su Temini ve Atıksu Uzaklastırılması Uygulamaları-1998, Prof.Dr.Dinçer OPACIK, Prof.Dr.Veysel EROGLU)3 (Kaynak:Su Temini ve Atıksu Uzaklastırılması Uygulamaları-1998, Prof.Dr.Dinçer OPACIK, Prof.Dr.Veysel EROGLU)




177

4.10. Projenin Karayolu üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler

4.10.1. İnşaat ve İşletme Aşamalarındaki Araç Yükünün Hesaplanması (araçcinsi ve araç sayısı) ve Mevcut Trafik Yüküne Etkisinin İrdelenmesi (% artış olarakhesaplanmalı ve güncel trafik hacim haritasının ilgili kesimi rapora eklenmelidir)

Proje alanı Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi'nde yer aldığı için Serbest Bölgeulaşım yolları kullanılacak ve herhangi bir bağlantı yolu yapılmayacaktır.

Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen Otoyollar ve Devlet YollarıTrafik Hacim Haritası adlı çalışma kapsamında Ceyhan-İskenderun Otoyolu’ndaki trafikhacmi ve trafik hacim haritası aşağıda verilmektedir.

Otomobil : 5.320 taşıt/gün Orta Yüklü Ticari Taşıt : 559 taşıt/gün Otobüs : 40 taşıt/gün Kamyon : 1.923 taşıt/gün Kamyon+Römork, Çekici+Yan Römork : 988 taşıt/gün Toplam : 8.839 taşıt/gün olarak verilmiştir.

Şekil 61 Trafik Hacim Haritası




178

Faaliyet alanına dolgu malzemesi getirecek ve gelen malzemenin nakliyesinigerçekleştirecek araçlardan kaynaklanacak trafik yükü aşağıda hesaplanmıştır.

Dolgu malzemesinin nakliyesi sırasında meydana gelecek trafik yükü;

Nakliye Edilecek Miktar (ton/yıl)Sefer Sayısı =

Araç Taşıma Kapasitesi (ton/sefer)

3.375.000 ton/yılSefer Sayısı = 312 sefer/gün

30 ton/sefer x 360 gün/yıl ≅ olacaktır.

Ceyhan İskenderun otoyolundaki toplam taşıt hacmi 8.839 taşıt/gün olup faaliyetininşaat aşamasında getirilecek olan dolgu malzemesinin nakliyesi sırasında meydana gelecekolan 312 taşıt/gün’lük ilave yük ile toplam taşıt hacminin 9.151 taşıt/gün olmasıbeklenmektedir. Sonuç olarak faaliyetin inşaat aşamasında, Ceyhan İskenderun otoyolununmevcut taşıt hacminde % 3,52 oranında artış görülecektir.

4.10.2. Projenin İnşaat ve İşletme Aşamalarında Karayollarına Giriş ve

Çıkışlarda Alınacak Önlemler ve Yapılacak İşaretlemeler (konu ile ilgili Karayolları5. Bölge Müdürlüğü’nün görüşü alınmalı, malzemelerin taşınması sırasındakarayollarının kullanılması durumunda 2918 Sayılı Trafik Kanunu kapsamındayapılacak işlemlerden ve alınacak izinlerden bahsedilmeli, malzeme taşınmasısırasında yollara zarar verilmesi durumunda uygulanacak prosedür anlatılmalıdır)

Faaliyetin inşaat ve işletme aşamalarında karayollarının kullanılmasında 2918 sayılı“Karayolları Trafik Kanunu” ve bu kanuna istinaden Karayolları ile ilgili olarak çıkarılantüm kanun ve yönetmeliklerde belirtilen hükümlere (özellikle dolgu malzemesi taşımaişinde taşıma ile ilgili maddelere) uyulacaktır.

Projenin inşaat ve işletme aşamalarında yollara herhangi bir zarar verilmeyecektir.

Verilmesi durumunda tüm zarar Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü ile yapılacak bir protokolçerçevesinde faaliyet sahibi tarafından karşılanacaktır.

Tehlikeli madde sınıfına giren malzemelerin taşınması esnasında “TehlikeliMaddelerin Karayolu ile Taşınması Hakkında Yönetmelik” hükümlerine uyulacaktır.

İnşaat ve işletme aşamalarında yola giriş ve çıkışlarda trafik güvenliği açısından hertürlü güvenlik önlem Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü’nün görüşleri doğrultusunda faaliyetsahibi tarafından alınacak ve sorumluluk faaliyet sahibine ait olacaktır.

Proje kapsamında “Karayolları Kenarında Yapılacak ve Açılacak Tesisler HakkındaYönetmelik” hükümlerine uyulacak ve Karayolu Kamulaştırma Sınırı çekme paylarına

dikkat edilecektir.Faaliyet kapsamında yapılacak sevk ve nakliye işlemlerinde hız ve tonaj

uygulamalarına uyulacaktır.

Ayrıca proje kapsamında tüm ulaşımın mevcut yollardan yapılmasına ve trafikkurallarına uyulmasına dikkat edilecektir.

Faaliyet kapsamında yapılacak olan inşaat ve işletme aşamalarında kullanılacak olantüm yollar asfalt ve/veya beton yol olacak şekilde yapılacaktır.

Kamyonlarda taşımadan dolayı tozumanın engellenmesi için gerekli önlemleralınacak ve taşıyıcıların üzerleri branda ile kapatılacaktır.

Faaliyet yeri ile ilgili olarak Karayolları Genel Müdürlüğü 5. Bölge Müdürlüğü’nüngörüşü alınmış olup, Ek-17’de sunulmaktadır.




179

Proje alanına, dolgu malzemesi getirilecek malzeme ocakları ve nakil güzergahlarıbelirlendikten sonra Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü’nden görüş alınacak ve belirtilenhususlar doğrultusunda hareket edilecektir.

4.11 Projenin Mevcut Deniz Trafiğine ve Etrafında Bulunan KıyıKullanımlarına Olabilecek Etkileri ve Alınacak Önlemler (Tersaneye geliş ve ayrılış esnasında meydana gelebilecek kazalara karşı alınacak önlemler)

Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde yapılması planlanan proje ile kurulacaktersanede, gemi inşa hizmeti ve bakım onarım hizmeti verilmesi planlanmaktadır.Tersanede her tür (konteyner, tanker, cevher gemisi vb.) gemi inşa edilebilecek, bakım-onarımı yapılabilecektir. Planlanan tersanede inşa edilebilecek en büyük gemi tonajı300.000 dwt olup, bu tonajda ancak 4 adet geminin inşa edilebilmesi mümkün olacaktır. Buise yıllık 1.200.000 dwt gemi inşa kapasitesi anlamına gelmektedir.

Tersanede bulunacak olan bir adet 72 m enindeki havuzda ULLC (ultra large crudecarrier) ve VLCC (very large crude carrier) tipindeki gemilerde dahil muhtelif ebat vetiplerdeki gemilerin onarımı mümkün olacaktır. Onarım işinde %100 doluluğa ulaşıp, yıllık90-100 adet gemi onarımına erişilmesi hedeflenmektedir.

Seyir halinde tüm gemilerin, gözcülük, emniyetli hız, çatışma tehlikesi, gemilerarasındaki sorumluluklar, vb. unsurları içeren “Uluslararası Denizde Çalışma Tüzüğü”neuymaları gerekmektedir. Tersaneye giriş çıkışlar kontrollü yapılacaktır. Bu nedenle mevcutdeniz trafiğinde olumsuz bir etkiye neden olunmayacaktır.

Bu projenin uygulanması sırasında, gerek inşaat sırasında kullanılacak denizaraçlarının ve gerekse yapılacak dolgu ve imalatların ulusal ve uluslar arası deniz trafiği ilehiçbir etkileşimi olmayacaktır.

4.12 İnşaat (dolgu, dip tarama, kazık çakma vb.) ve İşletme Aşamasında Deniz

Ortamına Olabilecek Etkiler, Deniz Ortamının Kirlenmesini ve Çamur YayılmasınıÖnlemek İçin Alınacak Önlemler


Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi 125.000 m² geri alana sahipolacaktır; ancak bu alan tesis için yeterli olmadığından deniz kısmında doldurmayöntemiyle alan kazanılacaktır. Hazırlanan Dolgu Uygulama İmar Planı ile kıyıkenarçizgisinin deniz tarafında toplam 361.000 m2’lik alan ise tersane alanı olarak

düzenlenmiştir. Deniz dolgusunun gerçekleştirilmesi aşamasında denizel flora ve faunatahribatı kaçınılmazdır. Kaya dolgu yapılan yerlerde kayaların üzerinde zamanla algtoplulukları ve midyeler için yani yaşama ortamları meydana gelecek, kayalıklar arasındaçevrede bulunan türler için yuvalanma ve barınma alanları oluşacaktır.

Bulanıklık nedeniyle oluşan etkiler, doğal mevsim döngüleri içinde deolagelmektedir. Bulanıklık nedeniyle, makro canlılarda solunum güçlüğü görülecek olsa da,bu durum populasyonların genelini etkilemeyecek ve ihmal edilecek düzeyde olacaktır

Proje alanında yapılacak olan dolgu işleminin deniz ortamında oluşturabileceğiolumsuz etkilerin önüne geçilmesi amacıyla; faaliyette kullanılacak olan dolgumalzemesinin ortamla uyum sağlayabilmesi için yörenin doğal kayacı olmasına, su emme-

çözünme değerlerinin düşük olmasına dikkat edilecek, malzemenin mineralojik, kimyasalve fizikokimyasal özelliklerinin denizin mevcut yapısını bozmayacak, deniz ortamında




180

çözünmeyecek özellikte olmasına, ağır metal içermemesine T.C. Ulaştırma, Denizcilik veHaberleşme Bakanlığı, Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü (mülga DLHİ), Liman veDeniz İnşaatları Genel Teknik Şartnamesi’nde belirtilen özelliklere uygun olmasına dikkatedilecektir.

Su ortamının dolgu bünyesine sızması, taneler arasındaki sürtünme mukavemetiniazaltacak, dolgunun stabilitesinin bozulmasına sebep olabilecektir. Bu nedenle dolgudakullanılacak olan malzeme deniz suyunun kirlenmesine sebep olmayacak, dış etkenlerlebozulmaya ve ayrışmaya uygun marnlı ve şistli kayalar olmayacaktır.

Dolgu malzemesi olarak kullanılacak malzemeler; sert masif ve sık kristallerdenteşekkül etmiş, aşınma, don, su ve hava etkilerine karşı dayanıklı, absorbsiyon özelliğiolmayan, çatlak ve kırık olmayan taşlar olacaktır.

Dolgu yapılırken çeşitli büyüklüklerde taşlar ve toprak dolgu materyali olarakkullanılacaktır. Bu işlem gerçekleştirilirken yapılmış olan jeoloji ve jeoteknik raporlardoğrultusunda işlem gerçekleştirilecektir.

Su ortamında doldurma işlemleri kademe sırası ile aşağıda anlatılmıştır.-Deniz içinde taş dolgu seddeler tersane sınırları boyunca yapılacaktır.

-Dolgu sınırlarının yeterince dışından, geçici olarak taş dolgu seddesi (veya tercihentaş tahkimatı) yapılacaktır. Böylece iç kısma yapılacak dolgu malzemesinin denizeyayılması önlenecektir.

-Dolgu ile beraber dolgu şevini korumak üzere geçici taş tahkimat yapılacaktır.

-Taş dolgu seddelerle iki yandan korunmuş olan alanın içi uygun malzeme ile dolguyapılacak ve dolgu sahasında gerekli zemin iyileştirmesi yapılacaktır.

-Teçhiz rıhtımının inşaatı (muhtemelen kesişen veya teğet fore kazıklı sistemle)

yapılacaktır.

-Geçici olarak yapılmış taş dolgu sedde veya taş tahkimatın kazılarak kaldırılması,rıhtım önü tesviyesinin ve tanzim işlerinin yapılması. Dış çevreyi koruyucu malzemesökülerek iç kısma takviye yapılacaktır.

Deniz ve kara ortamında, zemin etüt raporunda belirtilen bilgilerin ışığında, zeminintaşıma parametreleri göz önünde bulundurularak konunun uzmanlarıyla yapılacakdeğerlendirmeler sonucu zeminin taşıma gücü artırılacaktır. Bu artırma tersane yerleşimplanına uygun olarak zemine gelen yüklere göre yapılacaktır. Dolgu esnasında çamurunyayılmasını önlemek maksadı ile dolgu yapılacak alan denizden taşlar ile tecrit edilecektir.

İnşaat sırasında, ekipmanlardan yağ, mazot gibi kirleticilerin sızmaması amacıylagerekli tüm önlemler alınacaktır. Buna rağmen kirleticilerin sızması durumunda denizyüzeyinde bir tabaka oluşturan kirletici çevresi bariyerlerle çevrilerek kontrol altınaalınacak olup, 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğegiren ‘Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği’ ve 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı ResmiGazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ninilgili hükümleri doğrultusunda bertaraf edilecektir.

Proje kapsamında gemilerin yanaşması için yeterli derinlik şu an için sağlandığındandip taraması yapılmayacaktır. İleride daha büyük gemilerin gelmesi durumunda gerekliişlemler yapılacak ve önlemler alınacaktır.




181

Projenin tüm aşamalarında; 26.11.2005 Tarih ve 26005 Sayılı Resmi Gazete'deyayımlanarak yürürlüğe giren ‘Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden OlduğuKirliliğin Kontrolü Yönetmeliği’ hükümleri gereği kirliliğe sebebiyet verilmeyecektir.

Tersanenin inşaat ve işletme aşamalarında oluşan atıksular TAYSEB1 atıksu arıtmatesisinde bertaraf edilecektir. Faaliyetin inşaat ve işletme aşamalarında evsel katı atık veevsel nitelikli endüstriyel atıklardan değerlendirilebilir olanlar (cam, kağıt, plastik vb.) ayrıkonteynırlarda biriktirilerek geri kazanım firmalarına verilecektir. Geri kazanımı mümkünolmayan atıklar ise ayrı konteynırlarda biriktirilerek Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğihükümleri doğrultusunda TAYSEB2’in anlaşma yaptığı kurum tarafından toplanarakbertaraf edilecektir. Projenin işletme aşamasında, tersanede oluşacak her türlü katı ve sıvıatık, ilgili yönetmelikler çerçevesinde bertaraf edilecek olup deniz ortamına herhangi birkirletici verilmeyecektir.

4.13 Projenin Orman Alanlarına Olan Etkileri

4.13.1.1 Mesafeye Bağlı Olarak Orman Yangınlarına Karşı Alınacak Önlemler

Adana İli, Ceyhan İlçesi, Sarımazı Beldesi’nde bulunan Yumurtalık SerbestBölgtesi’nde yapılması planlanan Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi ormansayılmayan arazi üserinde yapılması planlanmaktadır. Bu nedenle orman alanının olumsuzetkilenmesi söz konusı değildir.

4.13.1.2 Projenin Orman Alanlarına Olan Mesafesine Bağlı Olarak MuhtemelOlumsuz Etkileri ve Alınacak Etki Azaltıcı Tedbirler (İnşaat esnasında çıkan kazıfazlası pasa, atık veya herhangi bir malzemenin orman alanına dökülmeyeceğitaahhüt edilmelidir)

Adana İli, Ceyhan İlçesi, Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde yapılması planlananTersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi projesi ile ilgili olarak alınan Orman

Bölge Müdürlüğü görüş yazısı EK-11’de sunulmaktadır. Aşağıda söz konusu proje alanınınorman alanlarına olan mesafesini gösterir uydu görüntüsü sunulmaktadır. İnşaat aşamsındaçıkan kazı fazlası pasa, atık veya herhangi bir malzeme orman alanlarına dökülmeyecektir.






182

Tablo 66 Proje Alanının Orman Alanlarına Olan Mesafesini Gösterir Uydu GörüntüsüKaynak: http://geodata.ormansu.gov.tr/3d/indexv5.aspx

Projenin inşaat çalışmaları esnasında çıkan kazı fazlası pasa, atık veya herhangi birmalzeme orman alanına kesinlikle dökülmeyecektir.

4.13.1.3 Söz Konusu Proje İle İlgili Olarak Orman Bölge Müdürlüğü Görüşü

Adana İli, Ceyhan İlçesi, Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde yapılması planlananTersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi projesi ile ilgili olarak alınan OrmanBölge Müdürlüğü görüş yazısı EK -11’de sunulmaktadır.

4.14 İnşaat (dolgu, dip tarama, kazık çakma vb.) ve İşletme Aşamasında Karave Özellikle Deniz Ortamındaki Flora ve Fauna Üzerine Etkiler ve Alınacak Önlemler

Yapılması planlanan Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi Projesi;

Adana İli, Ceyhan İlçesi, Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde yapılmasıplanlanmaktadır.

Tersane alanının deniz kısmında hazırlanan Dolgu Uygulama İmar Planı ilekıyıkenar çizgisinin deniz tarafında toplam 361.000 m2’lik alan ise tersane alanı olarakdüzenlenmiştir. Deniz dolgusunun gerçekleştirilmesi aşamasında denizel flora ve faunatahribatı kaçınılmazdır. Kaya dolgu yapılan yerlerde kayaların üzerinde zamanla algtoplulukları ve midyeler için yeni yaşama ortamları meydana gelecek, kayalıklar arasındaçevrede bulunan türler için yuvalanma ve barınma alanları oluşacaktır.

İnşaat aşamasında, kara kısmındaki 125.000 m2’lik arazide gerçekleştirilecekhafriyat işlemleri sırasında alanda bulunan flora elementleri sıyrılarak alınacaktır. Alanda

bentik ve pelajik ortamda biyomass kaybı geçekleşecektir. Ayrıca yine dolgu işlemleri




183

sırasında oluşacak gürültüden rahatsız olacak balık gibi hareketli formlar, bölgedenuzaklaşacaklardır.

Kuşların ve memelilerin durağan canlılar olmaması sebebiyle, civardan toplanankayıtların çalışma alanı için de geçerli olacağı düşünülmüştür. Söz konusu türlerin hareketedebilme yetileri; arazi örtüsü, topografya ve rakım gibi birçok faktörle ilişkilidir.

Kuşlar hareket yetenekleri sayesinde, habitatlarında meydana gelen rahatsızlıklardanilk haberdar olan ve alanı ilk terk eden fauna elemanları olacaklardır. Ancak, proje alanıyakın çevresinde; karasal omurgalı fauna elemanları başta olmak üzere, flora ve faunaelemanları için, gerek besin temini, gerekse saklanma ve barınma açısından habitat kaybınıtelafi edebilecek nitelikte alternatif habitatlar mevcuttur. İnşaat döneminde, bu yöndenkalıcı bir olumsuz etki beklenmemektedir. Böylece kuşlar açısından oluşacakolumsuzlukların en aza indirgeneceği kaçınılmazdır.


İnşaat döneminde yapılacak olan dolgu işlemleri, civarda bulunan faunahabitatlarının stabilizasyonunu bozmayacak şekilde minimize edilecektir. Proje alanındayapılacak olan dolgu işleminin deniz ortamında oluşturabileceği olumsuz etkilerin önünegeçilmesi amacıyla; faaliyette kullanılacak olan dolgu malzemesinin ortamla uyumsağlayabilmesi için yörenin doğal kayacı olmasına, su emme-çözünme değerlerinin düşükolmasına dikkat edilecek, malzemenin mineralojik, kimyasal ve fizikokimyasalözelliklerinin denizin mevcut yapısını bozmayacak, deniz ortamında çözünmeyeceközellikte olmasına, ağır metal içermemesine T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve HaberleşmeBakanlığı, Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü (mülga DLHİ), Liman ve Deniz İnşaatlarıGenel Teknik Şartnamesi’nde belirtilen özelliklere uygun olmasına dikkat edilecektir.



Projenin inşaat ve işletme aşamalarında görev alınacak tüm personel, 20.02.1984tarih ve 18318 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren BERN (Avrupa'nın

Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma) Sözleşmesi Madde-6 ve Madde-7hükümleri gereğince bilgilendirilecektir. Proje yeri ve çevresinde koruma altına alınmış türlere rastlanıldığı taktirde, Bern Sözleşmesi Madde 6 ve Madde 7 hükümlerine uygunhareket edilecektir. Bern sözleşmesi Madde-6 ve Madde-7 açıklamaları aşağıda verilmiştir.

EK-II: Kesin olarak koruma altına alınan fauna türleri ile ilgili olarak (Madde- 6);

•Her türlü kasıtlı yakalama ve alıkoyma, kasıtlı öldürme şekilleri,

•Üreme ve dinlenme yerlerine kasıtlı olarak zarar vermek veya buraları tahripetmek,

•Yabani faunayı bu sözleşmenin amacına ters düşecek şekilde özellikle üreme,geliştirme ve kış uykusu dönemlerinde kasıtlı olarak rahatsız etmek,




184

•Yabani çevreden yumurta toplamak veya kasten tahrip etmek veya boş dahi olsa buyumurtaları alıkoymak,

•Fauna türlerinin canlı veya cansız olarak elde bulundurulması ve iç ticareti yasaktır.

EK-III: Korunan fauna türleri ile ilgili olarak (Madde - 7);

• Kapalı av mevsimleri ve/veya işletmeyi düzenleyen diğer esaslara,

•Yabani faunayı yeterli popülasyon düzeylerine ulaştırmak amacıyla, uygundurumlarda geçici veya bölgesel yasaklamaya,

•Yabani hayvanların canlı ve cansız olarak satışının, satmak amacıyla eldebulundurulmasının ve nakledilmesinin veya satışa çıkarılmasının uygun şekildedüzenlenmesi hususlarına uyulacaktır.

•Faaliyetin her aşamasında, 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu’na ve ilgiliYönetmeliklere uyulacaktır.

Merkez Av Komisyonu (M.A.K.) Kapsamında Faunistik Analiz

Proje kapsamında tespit edilen türler için Orman ve Su İşleri Bakanlığı 2013-2014Merkez Av Komisyonu (M.A.K) Kararları Ek Listeleri kapsamında bulunan türler Bölüm3.10'da verilmiştir.

2013- 2014 Merkez Av Komisyonu Ek Listeleri

•EK Liste 1 Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nca koruma altına alınan yabanhayvanları

•EK Liste 2 Merkez Av Komisyonu’nca koruma altına alınan av hayvanları

•EK Liste 3 Merkez Av Komisyonu’nca avına belli edilen sürelerde izin verilen av

hayvanlarıProje yeri veya çevresinde koruma altına alınmış herhangi bir tür tespit edildiği

takdirde ulusal mevzuat ve ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşme hükümlerine uygunolarak gerekli önlemler alınacak ve söz konusu türler korunacaktır. 2013–2014 Merkez AvKomisyonu Kararlarına uygun hareket edilecektir.

4.15 Projenin Su Ürünleri ve Balıkçılık Faaliyetlerine Olabilecek Etkileri veAlınacak Önlemler

Projenin; Adana İlçesi, Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde yapılmasıplanlanmaktadır. Faaliyet alanı ve yakın çevresinde Su Ürünleri YetiştiriciliğiYönetmeliği’nin 21. ve 22. maddeleri kapsamında herhangi bir balıkçılık faaliyeti

bulunmamaktadır. Faaliyet alanı yakın çevreseinde söz konusu yönetmelik kapsamında suürünleri ve balıkçılık faaliyetinin olması durumunda Su Ürünleri YetiştiriciliğiYönetmeliği’nin 21. ve 22. maddeleri hükümlerine uyulacaktır.

4.16 Proje Kapsamında Yapılması Planlanan Kıyı Yapılaşmasının DenizEkosistemi Üzerindeki Etkileri ve alınacak önlemler. (Faaliyet alanının denizkaplumbağalarının (Chelonia mydas) önemli yuvalama alanı olması nedeniyleyuvalama alanları üzerine etkileri detaylı olarak incelenmeli ve alınacak önlemleraçıklanmalıdır.)

Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi’nin; Adana İli, Ceyhan İlçesi,Sarımazı Beldesi, Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde kurulması planlanmaktadır.




185

Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi 125.000 m² geri alana sahipolacaktır; ancak bu alan tesis için yeterli olmadığından deniz kısmında doldurmayöntemiyle alan kazanılacaktır. Hazırlanan Dolgu Uygulama İmar Planı ile kıyıkenarçizgisinin deniz tarafında toplam 361.000 m2’lik alan ise tersane alanı olarakdüzenlenmiştir. Deniz dolgusunun gerçekleştirilmesi aşamasında denizel flora ve fauna

tahribatı kaçınılmazdır. Kaya dolgu yapılan yerlerde kayaların üzerinde zamanla algtoplulukları ve midyeler için yeni yaşama ortamları meydana gelecek, kayalıklar arasındaçevrede bulunan türler için yuvalanma ve barınma alanları oluşacaktır.


İnşaat döneminde yapılacak olan dolgu işlemleri, civarda bulunan faunahabitatlarının stabilizasyonunu bozmayacak şekilde minimize edilecektir. Proje alanındayapılacak olan dolgu işleminin deniz ortamında oluşturabileceği olumsuz etkilerin önünegeçilmesi amacıyla; faaliyette kullanılacak olan dolgu malzemesinin ortamla uyum

sağlayabilmesi için yörenin doğal kayacı olmasına, su emme-çözünme değerlerinin düşükolmasına dikkat edilecek, malzemenin mineralojik, kimyasal ve fizikokimyasalözelliklerinin denizin mevcut yapısını bozmayacak, deniz ortamında çözünmeyeceközellikte olmasına, ağır metal içermemesine T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve HaberleşmeBakanlığı, Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü (mülga DLHİ), Liman ve Deniz İnşaatlarıGenel Teknik Şartnamesi’nde belirtilen özelliklere uygun olmasına dikkat edilecektir.



Projenin inşaat ve işletme aşamalarında görev alınacak tüm personel, 20.02.1984tarih ve 18318 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren BERN (Avrupa'nınYaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma) Sözleşmesi Madde-6 ve Madde-7hükümleri gereğince bilgilendirilecektir. Proje yeri ve çevresinde koruma altına alınmış türlere rastlanıldığı taktirde, Bern Sözleşmesi Madde 6 ve Madde 7 hükümlerine uygunhareket edilecektir.

Akyatan’ın 22 km. uzunluğundaki kumsalı, yeşil deniz kaplumbağasının (Chelonia

mydas) Akdeniz’deki son yumurtlama alanlarından biridir. 1994 yılında kumsalın 12kilometrelik bir bölümünde yapılan sayımlarda 500’e yakın yuva saptanmıştır. Ayrıca, aynısayımda adi denizkaplumbağasına (Caretta caretta) ait 25 yuva belirlenmiştir. Akyatan,Doğu Akdeniz’de nesli tükenmekte olan C.mydas (yeşil kaplumbağa) türü için en önemlibölgelerden biri olarak saptanmıştır. Bilindiği gibi Akdeniz’de bilinen sadece 5 önemli C.mydas üreme alanı vardır; Akyatan, Samandağ, Kazanlı, Göksu Deltası ve Kuzey Kıbrıs’taLara kumsalları, Akyatan hariç diğerlerinde yılda ortamala 50-100 yuva tahminedilmektedir (Whitmore, 1991).




186

Şekil 62 Proje alanının Yumurtalık Körfezi ve Akyatan’a uzaklığını gösterir uydu görüntüsü-1

Kaynak: http://www.milliparklar.gov.tr/AnaSayfa/googlearthıkmz.aspx?sflang=tr

Şekil 63 Proje Alanının Yumurtalık Körfezi ve Akyatan’a uzaklığını gösterir uydu görüntüsü-2 Kaynak:http://geodata.ormansu.gov.tr/3d/indexv5.aspx

Doğal Hayatı Koruma Derneği tarafından 1988’de yapılan çalışma sırasında

Akyatan’da 17 Temmuz tarihinde 250 iz sayılmıştır (Baran & Kasparek, 1989). 1991Ağustos ayında yapılan 3 günlük incelemede 210 yuva sayılmıştır. ( Whitmore, 1991). 1994çalışması sırasında 496 C.mydas yuvası ile 38 yuva/km verimlilik saptanmıştır. Predasyonkontrolü kumsalın verimliliğini artıracaktır. Ayrıca, yine 1994 çalışması sırasında 23 adetC. caretta yuvası belirlenmiştir. Bu bölgeye bakıldığı zaman Tuzla, Akyatan, Ağyatan vedaha doğuda Yumurtalık, bütünsel olarak deniz kaplumbağaları için son derece önemlidir.Özellikle, Yumurtalık’ın kışlama açısından önemli olduğu düşünülmektedir. Ancak,özellikle 1988 çalışmasının sonuçlarında, bu alanlar arasında yuvalama açısından enöncelikli alanın Akyatan kumsalı olduğu anlaşılmaktadır. Yukarıda proje alanınınYumurtalık Körfezi ve Akyatan’a uzaklığını gösterir uydu görüntüsü yer almaktadır. Projealanının Yumurtalık Lagünlerine mesafesi yaklaşık olarak kuş uçumu 30 km, AkyatanGölü’ne mesafesi ise yaklaşık olarak 65 km’dir. Söz konusu alanların projenin hiçbiraşamasında etkilenmeyeceği öngörülmektedir.




187

4.17 Projenin Tamamlanması Sonucunda “Proje Sahasının Batimetrik veOşinografik Özellikleri”ne İlişkin Bilgiler Dikkate Alınarak, Akıntı Sirkülasyonu- SuKirliliği İlişkisinin İrdelenmesi

Adana İli, Ceyhan İlçesi, Sarımazı Beldesi, Yumurtalık Serbest Bölgesi’ndeyapılması planlanan tersane projesi kapsamında Hidrografik, Oşinografik, Jeofizik VeJeolojik Etüd Raporu hazırlanmış olup EK-8’de sunulmuştur. Aşağıdaki bilgiler söz konusurapordan alıntıdır. Proje sahasının ve civarının akıntı, hız ve yön ölçüm sonuçları vegrafiksel değerlendirmeler Bölüm 3.9.2’de ayrıntılı olarak sunulmuştur.

TERSAN Tersanecelik tarafından İskenderun körfezinde planlanan tersane alanı taş dolgu dalgakıran tarafından korunan kuru havuz yapısından oluşmaktadır. Kuru havuzabağlı gemilerin korunan su alanında emniyetle tamir imalat gibi hizmetleri alabilmesiamacıyla 1.cm dalga yüksekliğinden daha az dalga etkisine maruz kalması istenmektedir.Ayrıca su alanında meydana gelebilecek kumlanma etkilerinin ve morfolojik değşimlerinincelenmeside arzu edilmektedir.

Yapılan modelleme sonucunda, planlama yapılacak kıyı alanında kumlanmanedeniyle deniz tabanında meydana gelecek yıllık ortalama değişimin 10cm civarındaolacağı tahmin edilmiştir.

Çalkantı modellemesi uzun dönem dalga istatistiği kullanılarak dört farklı hal içinkoşturulmuştur. Ayrıca S doğrultusunda yaklaşan elli yıllık en büyük dalganın yaratacağıçalkantı durumuda araştırılmıştır. Yapılan simülasyon çalışmaları sonucunda önerilen sualanı planı içersinde belirgin dalga yüksekliği 1 cm’nin altında kalmaktadır.

Tersane alanının tasarımında taş dolgu dalgakıran ile su alanının korunmasıplanlanmıştır. Yapılan modelleme çalışmalarında dalganın üzerinde kırılma tırmanmaetkileriyle sönümlendiği şevli taş dolgu dalgakıran dikkate alınmış ve bu yapı için yansımakatsayısı 4 olarak bulunmuştur. İşverenin istemi doğrultusunda yıllık en büyük dalganınoluşması hali için model ayrıca koşturulmuş ve su alanında limit dalganın 1.cm’ye ulaştığıbelirlenmiştir. Bu nedenle liman içinde kuru havuz dışında düşey duvarlı yapılaraplanlanmamalıdır. Çünkü bu tip yapılar yansıma nedeniyle dalga yüksekliklerinin artmasınaneden olacaktır. Eğer dalgakıran içinde yanaşma yapısı planması durumunda bunun kazıklırıhtımlardan oluşturulması uygun olacaktır.

4.18 Proje Alanına İlişkin Jeolojik ve Jeoteknik Etüt ÇalışmalarıDoğrultusunda Deprem, Doğal Afet ve Sıvılaşma Risklerine Karşı Alınacak Önlemler

Kara Tarafı

İnceleme alanında yapılan jeolojik - jeoteknik etüt sonucuna göre; incelemesahasında taşıma gücü, oturma, sıvılaşma sorunu bulunmamaktadır. Arazi eğimideğişmemekle birlikte buna bağlı olarak heyelan, su baskını, kaya ve çığ düşmesi gibi doğalafet riski taşımamaktadır. Bu nedenle, yerleşime uygunluk durumu Uygun Alan (UA)olarak değerlendirilmiştir.

Araştırma sahasında karada idari bina, sosyal tesisler ve atölyeler inşa edilecektir.İnceleme sahasında; karada maksimum derinliği 33.00 m olan 13 adet zemin etüt sondajıyapılmıştır. SK14, SK15, SK16, SK17, SK18, SK19, SK20, SK21, SK23, SK35 ve SK36no'lu sondajlarda en üstte kalınlığı 0.25 m ile 0.80 m arasında değişen nebati topraktabakası, SK24 ve SK41 no'lu sondajlarda en üstte 0.60 m - 1.40 m kalınlığında dolguzemin tabakası yer almaktadır. SK15 ve SK24 no'lu sondajlar hariç diğer tüm sondajlarda

nebati toprak / dolgu zemin tabakası altında, kalınlığı 2.00 m ile 4.90 m arasında değişenkatı kil tabakası mevcuttur. SK15 ve SK24 no'lu sondajlarda nebati toprak / dolgu zemin




188

tabakası altında, diğer sondajlarda katı kil tabakası altında kalınlığı sondaj derinliği boyuncadevam eden Pliyosen yaşlı çökelier yer almaktadır. Bu birimler; çok katı-sert kıvamlı kiltabakaları, sıkı-çok sıkı çakıllı kum -kumlu çakıl tabakaları ve bazalt ile temsiledilmektedir. Sondajlar bazalt - sert kil tabakası içerisinde bitirilmiştir.

Kara sondajlarında yeraltı suyu derinlikleri 2.25 m ile 6.10 m arasındadeğişmektedir.

Saha +2.50 m kotuna tesviye edileceği düşünülmüştür. +1.00 kotundaki zemin cinsiile zemin emniyet gerilmesini gösteren yukarıdaki tablodan görüleceği gibi saha döşemesibeton kotu +2.50 m olarak düşünüldüğü zaman SK14, SK17, SK21, SK35, SK36, SK41no'lu sondajlarda katı kil tabakaları, diğer sondajlarda ise çok katı kil tabakaları yeralmaktadır. Temeller farklı kıvamlı kil tabakalarının üzerine oturacağı düşünülerek karadakiyapılar için yapı temelleri +2.50 m kotundan itibaren temel derinliği minimum 1.50 molması kaydıyla tüm kara yapılarında yüzeysel temeller için zemin emniyet gerilmesinin;qaıı = 18.0 t/m2, yataklanma katsayısının; ks = 2500 t/m3 alınmasını tavsiye ederiz.

Karada inşa edilmesi planlanan Kreyn Yollan temelleri şerit temelprojelendirilebilecek olup, temel hesaplarında kara yapıları için önerilen zeminparametreleri kullanılabilecektir. Tüm yapı temelleri altında temel drenajı yapılmalı, İdaribina ve Sosyal Tesislerin bodrum katlı inşa edilmesi durumunda bodrum kat seviyelerindeizolasyon tedbirleri alınmalıdır.

Proje kullanım kotu +2.50 m olacağından komşu parsellerle oluşacak şevler için şeveğimleri d/y 1 /1 olarak seçilebilecektir.

İnceleme sahasında yüzey kırığı, anomali, topografik bozukluk vs.bulunmamaktadır. Ancak bazaltın oluşumu esnasında eski topografyanın durumu vemagmanın akışkanlığına bağlı olarak bazaltın geometrisinde değişkenlikler görülmektedir.

İnceleme sahası içinde ve yakın çevresinde 7269 sayılı yasa kapsamına girecekheyelan, su baskını, kaya ve çığ düşmesi vb. doğal afet riski bulunmamaktadır. Ancakdalgalanma ve deniz suyu basması olabileceği göz önünde bulundurularak gereklitedbirlerin alınmasını öneririz.

Bayındırlık ve Iskan Bakanlığı Afet işleri Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanmış olan "Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki Yönetmenlik" hükümleri uyarınca;sondajlarda üst seviyelerde belirlenen Genç Deniz Çökellerine ait birimler D ZeminGrubuna, Z4 Yerel Zemin Sınıfına girmektedir. Ancak; derin temel sistemi seçilmesi vezemin ıslahı yapılması durumunda Zemin Grubu B, Yerel Zemin Sınıfı Z2 alınabilecektir.Kara tarafındaki yapıların temelleri katı-çok katı kil tabakları üzerine oturacak olması ve

katı kil tabakasının kalınlığı sınırlı olması nedeniyle B Zemin Grubu, Z2 Yerel Zemin Sınıfıalınabilecektir. Z2 sınıfına giren zeminler için Spektrum Karakteristik Periyotları TA =0.15sn, TB = 0.40 sn, Z4 sınıfına giren zeminler için Spektrum Karakteristik Periyotları TA= 0.20 sn, TB = 0.90 sn alınması uygun olacaktır. Yine bu yönetmenlikte, 1. DereceDeprem Bölgesi için etkin yer ivme katsayısını A0 = 0.40 g verilmiştir.

Deniz Yapıları

İnceleme sahasında; deniz tabanından itibaren maksimum derinliği 51.45 m olan 30adet deniz sondajı yapılmıştır. Denizde yapılan sondajlarda deniz tabanından itibarenkalınlığı 3.40 m ile 16.60 m arasında değişen Genç Deniz Çökelleri yer almaktadır. SahadaGenç Deniz Çökelleri; çok gevşek kum, gevşek kum, orta sıkı kum tabakaları / çok

yumuşak kil, çok yumuşak-yumuşak, siltli kil, yumuşak siltli kil, orta katı siltli kil, katı siltlikil tabakaları ile temsil edilmektedir. Genç Deniz Çökelleri altında ise bazalt / çok katı-sert




189

kil / sıkı-çok sıkı kum tabakaları yer almaktadır. Sondajlar bazalt - sert kil tabakalarıiçerisinde bitirilmiştir.

Deniz tarafında sahanın doğusunda ve batısında birer mendirek, ship-lift, kuruhavuz, kreyn yolları ve jibkreyn yolları yapılarının inşası planlanmaktadır.

Araştırma sahasında açılan deniz sondajlarında Deniz suyu seviyesi 2.80 m ile 11.20m arasında değişmektedir. Tespit edilen su seviyeleri deniz suyundan oluştuğundan dolayı,su altında yapılacak imalatlar için uygun nitelikli çimento seçilmelidir.

Genç Deniz Çökellerine ait birimlerin taşıma güçlerinin yetersiz olması ve sıvılaşmariskinin bulunması nedeniyle inşa edilecek deniz yapıları için ya zemin ıslahı yapılmalı yada derin temel sistemi seçilmelidir. Mendirekten zemine aktarılan yük yaklaşık 19 t/m2 mertebesindedir. Bu durum zamana bağlı oturmalara ve zemin göçmelerine neden olacaktır.Bu nedenlerden dolayı mendirek altında 6.0-7.0 m kanal kazısı yapılarak yerine 0.400kategorisindeki malzeme ile, malzeme değişim yöntemi uygulanarak zemin ıslahıyapılmalıdır. Kanal kazısının şevleri 1 / 3 olarak seçilmelidir. Malzeme değişimi ile zeminıslahına alternatif olarak mendirek altında deniz tabanından itibaren 2.0 x 2.0 m karelajlarlataş kolonlarla ile zemin ıslahı seçilebilir.

Deniz tarafında zemin ıslahı ve derin temel sistemi seçilmesi durumunda ZeminGrubu B, Yerel Zemin Sınıfı Z2 alınabilecektir. Z2 sınıfına giren zeminler için SpektrumKarakteristik Periyotları TA= 0.15sn, TB = 0.40 sn alınması uygun olacaktır.

Yine bu yönetmenlikte, 1. Derece Deprem Bölgesi için etkin yer ivme katsayısınıA0 = 0.40 g verilmiştir.

Gevşek - Orta Sıkı Kum, Çok Yumuşak -Yumuşak - Orta Katı Kil tabakalardakitaşıma gücü/oturma, dinamik yükler altında granüler tabakalarda sıvılaşma,kohezyonluzemînlerdeki taşıma gücü değerleri risk göstermektedir. Ancak araştırma

sahasında yapılan jeolojik ve jeoteknik çalışmalar sonucunda, raporumuzun Taşıma GücüAnalizleri ve Değerlendirme Bölümünde anlatılan önlemlerin alınması koşuluyla bu riskortadan kalkacak ve deniz tarafındaki alan Önlemli Alan (ÖA) olarakdeğerlendirilebilecektir.

İnceleme sahasında kara sondajlarında; nebati toprak - dolgu zemin, Katı Kiltabakası, Pliyosen Yaşlı Çökelier (Çok Kati - Sert Kıvamlı Kil tabaklan) tespit edildiğindensıvılaşma analizi yapılmıştır. Amerikan Deprem Mühendisliği prensipleri esas alınarakyapılan NCEER 1997 Work Shop Civiltech Liquefaction Pro bilgisayar analizikullanılmıştır. Sıvılaşma / taşıma gücü kaybı analizi M = 6.0 büyüklüğündeki deprem veetkin yer ivmesi 0.40 g alınarak yapılan analizde dinamik yükler altında oluşacak granüler

ve yumuşak kohezyonlu zeminlerde toplam oturma (doygun+kuru zeminler);SK-14 nolusondajda ; s = 0.34 cmSK-15 holü sondajda; s = 0.47 cmSK-16nolu sondajda; s = 0.40 cmSK-17nolu sondajda; s = 0.00 cmSK-18nolu sondajda; s = 0.16 cmSK-19nolu sondajda; s = 0.51 cmSK-20nolu sondajda; s = 0.00 cmSK-21nolu sondajda; s = 0.88 cmSK-23nolu sondajda; s = 0.49 cmSK-24nolu sondajda; s = 0.11 cmSK-35nolu sondajda; s = 2.47 cmSK-36nolu sondajda; s = 0.00 cm

SK-41nolu sondajda; s = 0.45 cm




190

hesaplanmıştır. Tüm yapı temelleri altında temel drenajı yapılmalı, İdari bina veSosyal Tesislerin bodrum katlı inşa edilmesi durumunda bodrum 'kat seviyelerindeizolasyon tedbirleri alınacaktır.

4.19 İnşaat ve İşletme Aşamasında Proje Alanı ve Etki Alanında Bulunan İlanEdilmiş Özel Statülü Alanlara Olabilecek Etkiler ve Alınacak Önlemler

Söz konusu projenin Adana İli, Ceyhan İlçesi, Yumurtalık Serbest Bölgesi’ndeyapılması planlanmaktadır. Faaliyet alanının etki alanında ilan edilmiş herhangi bir özelstatülü alan bulunmamaktadır. Proje alanının duyarlı yörelere olan mesafeleri Bölüm 2.4’tesunulmuştur.

4.20 İnşaat ve İşletme Aşamasında Proje Alanı ve Etki Alanındaki Arazilere(askeri yasak bölgeler, sanayi, yerleşim alanı, turistik alan vb.) Olabilecek Etkiler veAlınacak Önlemler

Proje alanı Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde yer almaktadır. Genel olarakserbest bölgeler; ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idari

düzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı, sınai ve ticari faaliyetler için dahageniş teşviklerin tanındığı ve fiziki olarak ülkenin diğer kısımlarından ayrılan yerler olaraktanımlanabilir. 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu'nda serbest bölgelerin kurulması veişletilmesindeki temel amaçlar; ihracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek, doğrudanyabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak, işletmeleri ihracata yönlendirmek veuluslararası ticareti geliştirmek olarak sıralanmıştır. Bulundukları ülke ekonomilerinesağladıkları katkıların yanında, esnek ve çağdaş idari yapılarıyla dış ticarete yönelmekisteyen firmalara modern ve gelişmiş bir yatırım ortamı sağlayan serbest bölgeler lojistikmerkezler olarak ülkemizde de önemlerini artırmaktadırlar.

Proje alanı ve yakın çevresinde askeri yasak bölge, hastane bunmamaktadır. Projekapsamında yapılacak olan tersaneye yanaşacak olan gemilerden dolayı herhangi bir şekildeyerleşim biriminin etkilenmesi söz konusu olmayacak, gerekli tüm güvenlik tedbirlerialınacaktır.

Faaliyet kapsamında yapılacak olan çalışmaların Sarımazı Beldesi üzerinde olumsuzbir etki oluşturması beklenmemektedir. Ancak yinede faaliyet sahibi tarafından faaliyetinherhangi bir olumsuz etkisinin olmaması amacıyla gerekli tüm güvenlik önlemleri alınacakve Sarımazı Beldesi sakinlerinden gelebilecek herhangi bir şikayet veya öneri dikkatealınacaktır.

4.21 5312 sayılı Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı MaddelerleKirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dayalı

Dair Kanun ve Bu Kanunun Uygulama Yönetmelikleri ile Bu YönetmelikKapsamında Çıkarılan “Risk Değerlendirmesi ve Acil Müdehale PlanlarınıHazırlayacak Kurum/Kuruluşların Asgari Özelliklerine Dair Tebliğ (Tebliğ no:2007/3)” Gereğince Hazırlanacak Risk Değerlendirmesi ve Acil DurumlardaMüdahale Planı (Bakanlığımız tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlarcahazırlanmalıdır)

Tersan Tersanecilik Taşımacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından 5312 sayılı DenizÇevresinin Ptrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale veZararların Tazmini Esaslarına Dayalı Dair Kanun ve Bu Kanunun UygulamaYönetmelikleri ile bu yönetmelik kapsamında çıkarılan “Risk Değerlendirmesi ve AcilMüdehale Planlarını Hazırlayacak Kurum/Kuruluşların Asgari Özelliklerine Dair Tebliğ

(Tebliğ no:2007/3)” gereğince “Risk Değerlendirmesi ve Acil Durumlarda Müdahale Planı”




191

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlarca proje faaliyetegeçmeden önce hazırlatılacaktır.

4.22 Projeden Kaynaklanacak İkincil Etkiler (İnşaat ve İşletme dönemindesağlanacak istihdam, yerleşimlere olabilecek etkiler, ekonomik değişiklikler, göçhareketi) ve Beklenen Sosyo-ekonomik Değişiklikler

Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi’nin faaliyete geçmesiyle birlikteülkemiz denizciliği ile bölge ekonomisine artı değer kazandırılacak, bölgede gemi inşa vebağlı sektörlerde yeni istihdam sahaları oluşturulacak, istihdam sağlanacak, gemi inşataleplerine cevap verilecek ve gemilerin bakım-onarım ihtiyaçlarının giderilmesikolaylaşacaktır.

Gemi inşa sanayinin, önemli bir iş gücü ve büyük oranda yan sanayiye gereksinimduyduğu göz önünde bulundurulursa; başta demir-çelik ve makine imalat sanayi olmaküzere bir çok sanayi dalı, gemi inşa sanayinin gelişmesine paralel olarak gelişme göstererekülkemiz ekonomisine katkı sağlamakta ve bölgesel gelişmede önemli rol oynamaktadır.Tersane yatırımları büyük istihdam oluşturması nedeniyle ülkemiz açısından önde gelenprojeler arasında yerini almaktadır.



4.23 Projenin İnşaat ve İşletme Aşamasında Çevre ve Toplum SağlığınıOlumsuz Etkileyecek Hususlar İle Yangın ve Patlamalara Karşı Alınacak Tedbirler

Acil müdahale planları genel olarak tesiste meydana gelebilecek kaza, yangın,güvenlik gibi konuları kapsamaktadır. Sabotaja ve acil durumlara karşı tesis yerinde, 24saat, gerektiği sayıda teknik personel bulundurulacaktır. Tesiste kurulacak olan O2 ve LPGtank etrafları, ilgili yönetmeliklerde belirlenen standartlara göre duvar ile çevrilecektir.Tesiste haberleşme; dahili telefon, hoparlörler ve telsiz bağlantıları ile yapılacaktır.

Yangın ve Kazalara karşı alınacak emniyet tedbirleri ;

- Tersane alanında standartlar gereği yangın için her türlü teknik emniyet tedbirlerialınacaktır.

-Ziyaret ve iş takibi için tesise gelen şahıslara ait çakmak, kibrit vb. gibi maddelertesise alınmayacak ve kapı girişinde görevlilerce kontrolü yapılacaktır.

- Elle kumandalı veya uzaktan kumandalı su ve köpüklü yangın söndürme sistemleritersane alanına göre projelendirilecektir.

-İtfaiye Amirliği ile telsiz bağlantısı sağlanacaktır.

-Hizmet sektörünün gereği kalite güvence sistemleri ile ilgili her türlü eğitimpersonele verilecektir.




192

-Tesisin çeşitli yerlerinde köpüklü, tozlu çeşitli ebatlarda yangın söndürme cihazlarıbulundurulacak, her altı ayda bir kontrolü yapılacaktır.

-Yangın söndürme sistemi 24 saat hazır durumda olacaktır ve ihtiyaç anında derhaldevreye girmesi sağlanacaktır.

-Faaliyet kapsamında çalışanların kaza sonucunda yaralanmaları sonucunda ilkmüdahale gerekli ilk yardım eğitimini almış personel tarafından yapılarak yetkililernezaretinde en yakın sağlık kuruluşuna sevk edileceklerdir.

Tesiste, içinde yangın söndürme cihazlarının bulunacağı yangın dolapları olacaktır.

Periyodik olarak boşalan cihazlar doldurulacak ve bakımı yapılacaktır. Bu konu ileilgili olarak 11.04.1974 tarih ve 14765 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğegiren İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü 5. kısım, 1. bölüm “İş Yerlerinde Yangına KarşıAlınacak Güvenlik Tedbirleri” ile ilgili maddelere uyulacaktır.

Gerekli yerlere ikaz levhaları konulacaktır.

Kaynak işçilerine elektrik iletmeyen uygun eldiven ve ayakkabı verilecektir. İşletmeaşamasında 1475 sayılı İş Kanununa istinaden çıkartılmış ve yayınlanmış olan tüzük veyönetmeliklere uyulacaktır. Faaliyetin işletmeye geçmesiyle, Tersan TersanecilikTaşımacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından 5312 sayılı Deniz Çevresinin Ptrol ve DiğerZararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların TazminiEsaslarına Dayalı Dair Kanun ve Bu Kanunun Uygulama Yönetmelikleri ile bu yönetmelikkapsamında çıkarılan “Risk Değerlendirmesi ve Acil Müdehale Planlarını HazırlayacakKurum/Kuruluşların Asgari Özelliklerine Dair Tebliğ (Tebliğ no:2007/3)” gereğince “RiskDeğerlendirmesi ve Acil Durumlarda Müdahale Planı” Çevre ve Şehircilik Bakanlığıtarafından yetkilendirilmiş kuruluşlarca hazırlatılacaktır.

4.24 Proje İle İlgili Sağlık Koruma Bandı Mesafesi, Nasıl BelirlendiğininAçıklanması, Harita üzerinde İşaretlenmesi, Proje Yerinin Başka Bir TesisinOnaylanmış Sağlık Koruma Bandı İçinde Kalıp Kalmadığının Açıklanması

Proje alanı Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde yer almaktadır. Genel olarakserbest bölgeler; ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idaridüzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı, sınai ve ticari faaliyetler için dahageniş teşviklerin tanındığı ve fiziki olarak ülkenin diğer kısımlarından ayrılan yerler olaraktanımlanabilir. 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu'nda serbest bölgelerin kurulması veişletilmesindeki temel amaçlar; ihracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek, doğrudanyabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak, işletmeleri ihracata yönlendirmek veuluslararası ticareti geliştirmek olarak sıralanmıştır. Bulundukları ülke ekonomilerine

sağladıkları katkıların yanında, esnek ve çağdaş idari yapılarıyla dış ticarete yönelmekisteyen firmalara modern ve gelişmiş bir yatırım ortamı sağlayan serbest bölgeler lojistikmerkezler olarak sülkemizde de önemlerini artırmaktadırlar. Adana Yumurtalık SerbestBölge’ye ait yerleşim planı Ek-6’da sunulmaktadır.

4.25 Tesisin İnşaatı, Montajı ve İşletilmesi Sürecinde Tesiste ÇalışanlarınSağlık ve Güvenliği Açısından Alınacak Tedbirler (Özellikle raspalama işlemi ve boyave boya çıkarma işlemleri esnasında uçucu bileşiklerin çevreyi ve çalışanlarıetkilememesi için alınacak önlemler)

Projenin inşaatı, ve işletilmesi sürecinde tesiste alınacak tedbirler aşağıdabelirtilmiştir.




193

Şantiyede, oluşacak tozdan, çalışan işçilerin korunması için maske kullanmalarısağlanacak, işçilerin periyodik olarak sağlık kontrolleri yapılacak, gürültüden işçilerinkorunması için işçilere koruyucu kulaklık kullandırılacaktır.

İşçilerin baret kullanması sağlanacaktır. İnşaatta çalışacak işçilerden kaynaklanacakevsel katı atıklardan değerlendirilebilir sınıfa giren atıklar (plastik, cam, kağıt vb) veinşaatta kullanılacak malzemelerden değerlendirilebilir sınıfa giren atıklar özellikleri gözönünde bulundurularak ayrı ayrı biriktirilecek toplanacak ve geri kazanımı sağlamakamaıcyla geri kazanım tesislerine gönderilecektir. Geri kazanımı mümkün olmayan katıatıklar ise konteynerlerde ayrı ayrı biriktirilecek ve bertaraf edilecektir.

Proje kapsamında, 26.12.2003 tarih ve 25328 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarakyürürlüğe giren ‘Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik ÖnlemleriHakkında Yönetmelik’ ve 19.10.2005 tarih ve 25971 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarakyürürlüğe giren ‘Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik ÖnlemleriHakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’ hükümlerine göredüzenlenecektir. Projenin tüm aşamalarında 4857 sayılı İş Kanunu ve 09.12.2003 Tarih ve

25311 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘İş Sağlığı ve GüvenliğiYönetmeliği’ne uyulacaktır.

İşletme aşaması

Tersanede, 20.01.2004 tarih ve 25352 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarakyürürlüğe giren ‘İş Güvenliği ile Görevli Mühendis veya Teknik Elemanların Görev, Yetkive Sorumlulukları ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’ gereğince iş güvenliği uzmanı bulundurulacaktır.

Tersanede, 26.12.2003 tarih ve 25328 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarakyürürlüğe giren ‘Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik ÖnlemleriHakkında Yönetmelik’ hükümlerine uyulacaktır.

Kendinden hareketli iş ekipmanlarının kullanımı eğitim ve/veya sertifika almış kişiler tarafından yapılacak, taşıma alanında görevli olmayan kişilerin bulunmasınıönlenecek gerekli düzenlemeler yapılacaktır. Taşıma işlemleri sırasında sahanın gerekliişaretleme ve diğer emniyet tedbirleri iş sağlığı ve güvenliği uzmanının talimatlarıdoğrultusunda yapılacak, aşırı veya dengesiz yükleme yapılmayacak, taşıma alanı zeminidüzgün olacaktır.

Kesilecek olan malzemeler çelik işleme atölyesinde fazla yer işgal etmeyecek vekesim sonrası ortaya çıkan fireler uygun bir şekilde tanımlanacak ve emniyetli bir yerdeistiflenecektir. Malzemeler istiflenirken aydınlatma, yanıcı ve patlayıcı maddeler, makine

ve tesisat, geçiş güzergâhları göz önüne alınarak istiflenecektir.Blok kaldırma işleminde blok ağırlığına uygun kapasiteli vinç seçilecek, halat gibi

taşıyıcı sistemlerin periyodik bakımları yapılacak, sertifikalı aparatlar kullanılacak,kaldırma işlemi öncesinde tüm vinç aparatları kontrol edilecek, vincin emniyetli taşımakapasitesini aşması durumunda iş hemen durdurulacak, kaldırma esnasında sahaişaretlenecek ve kişilerin bu alana girmesi sınırlandırılacaktır.

İşçilerin taşlama işlemini yaparken işleme uygun koruyucu gözlük, maske vekulaklık kullanmalarına dikkat edilecek, taşlama işlemi sırasında mümkünse parça sık sıksoğutulacak, kıvılcım çıkmasını önlemek için parça uzun süre taşa tutulmayacak,standartlara uygun taş motoru seçilecektir.

Raspalama işlemi insan ve çevre sağlığı açısından kapalı mahallerde yapılacak,havalandırma tesisatı, işlem sırasında oluşacak tozu emecek şekilde ve konumda seçilecek,




194

çözücü solventler ile işlem yaparken solunmamasına ve kimyasalların deriye temasettirilmemesi için uygun kişisel koruyucu donanımların kullanılmasına dikkat edilecek,mekanik yüzey temizliği yaparken uygun kişisel koruyucu donanım kullanılacak, seçilen kişisel koruyucu donanımlar talimatlarda belirtildiği gibi saklanacak ve temizlenecek,kompresör ve hava tankı için periyodik kontroller yapılacak, kompresör ve hava tankının

ortamdan izole edilmesi ve emniyetli bir yerde konumlanması sağlanacaktır. Raspaişleminde kullanılan grid, kapalı bir şekilde ve palet üstünde depolanacaktır.

Boyalar, parlayıcı ve patlayıcı malzemeler ile yan yana stoklanmayacak, boyalarındepolandığı yerler ısı olarak iyi izole edilecek, boyama esnasında da köpüklü yangınsöndürme cihazları bulundurulacak, boyama sırasında buharlaşarak havaya karışan boyapartikülleri ve tineri solumamak için uygun kişisel koruyucu donanımlar kullanılacak,kapalı alanlarda yapılan boyama işlemlerine uygun bir havalandırma yapılacaktır. Kullanımsonrası boya ve tiner kutuları, kontamine olmuş yanıcı atıkların istiflenmesi ve bertarafıuygun şekilde yapılacaktır.

Kesme işlemi sırasında; işlemlerden dolayı kaynaklanan toz ve zerreciklerin

emisyon ölçümleri belirli periyotlarla yapılacak ve bu ölçümlerin ilgili yönetmeliklerin sınırdeğerlerinin altına çekilmesi için gerekli tedbir alınacak, kuru kesim işlemlerindemalzemenin sıcaklığına karşı uygun kişisel koruyucu donanım kullanılacak veya mümkünsesulu kesim işlemi tercih edilecek, CNC kesme işlemi ıslak bir ortamda yapılacak ve buişlemden dolayı oluşan metal tozlarının, ıslanıp çamur olması ve dibe çökmesi sağlanacak,kesim sırasında ortaya çıkan metal atıklarından oluşan çamurun uygun bir şekilde bertarafedilmesi sağlanacak, kesme işlemi yapılan bölgede yangın söndürme cihazları uygun birşekilde konumlandırılacaktır.

Eğme işlerinde kullanılan makine, teçhizat, araç ve gereçlerin kullanımlarıergonomik olması sağlanacak, eğme işlerinde kullanılan makineler ve ekipmanların

periyodik bakımları zamanında yapılacak, eğme tezgâhı uygun bir şekildekonumlandırılacak, eğme tezgâhında koruyucu sensörler kullanılacak, eğme tezgâhınıkullanan operatöre uygun eğitim verilecektir.

Kaynak işleri sırasında; mekanik kaynak ağzı makinelerin periyodik olarakbakımları yapılacak, kaynak akım şiddetine göre uygun gözlük kullanılacak, kaynakyapılacak bölge temiz olacak, kaynak kabloları dayanıklı kauçukla kaplanmış olacak,kaynak için gerekli uygun kişisel koruyucu donanımlar kullanılacak, kaynak yapılacakbölgenin çevresi kontrol edilecek ve yeni boya yapılmış ortamlarda kaynak yapılmayacak,parlayıcı ve patlayıcı malzemeler kaynak yapılacak ortamlardan uzak tutulacaktır.

Tersanede yanma riskine karşılık uygun tesisat kurulacak, kontrol ve basınç testi

sürekli olarak yapılacak, çalışma alanında sigara, çakmak girişi yasaklanacak, kıvılcımçıkaran malzeme kullanılmayacak, uygun elektrik tesisatı döşenecek, patlayıcı ve yanıcımalzemelerin stoklanması kapalı yerlerde yapılacak, istifleme esnasında varillerin altınayerden yükseltmek için bir palet kullanılacak, yanıcı ve patlayıcı malzemeler yan yanadepolanmayacak, yanıcı ve patlayıcı malzemeler güneşe ve sıcağa maruz kalacak yerlerdeistiflenmeyecek, yangın ile ilgili birimlerin sorumluluğu altında olan bu tesislerde yangınsöndürme vanasına takılı su hortumu ve muhtelif yerlerinde yangın söndürme cihazlarıbulundurulacak, yangın ekipmanlarının periyodik kontrolleri yapılacak, yangın söndürmecihazları hep dolu tutulacak, yangınla ilgili acil önlem planına uyulacak, yangın ekibioluşturulacak ve belirli periyotlarda yangın eğitimi ve tatbikatlar yapılacaktır.

Geminin donanım işinin yapılması sırasında; gemi üstünde uyarıcı levha konulacak,gemide yapılan sıcak işlemler sırasında etraftaki parlayıcı ve patlayıcı malzemeleruzaklaştırılacak, gemide donatım işlemleri sırasında uygun şekilde taşıma yapması için




195

işçilere bilgilendirme yapılacak, geminin bordosunda yapılan kesme ve kaynak işlemlerisırasında bölgenin emniyeti sağlanacak, gemi üzerinde parlayıcı ve patlayıcı malzemedepolanmayacaktır.

4.26 İşletme Sonrası Proje Alanının Durumu ve Rehabilitasyon Programı

Tersane projesi kapsamında, faaliyet sona erdikten sonra yapılacak değerlendirmeyegöre, mevcut yapılar günün teknolojik-ekonomik şartlarına göre yeniden düzenlenebilecekveya sökülerek eski haline getirilebilecek ve böylece yeni projeler için kullanıma uygunhale getirilecektir.

Tersanenin işletme faaliyetinin sona ermesinden sonra herhangi bir faaliyetolmayacağından mevcut çevre kalitesinin olumsuz yönde etkilenmesi de söz konusuolmayacaktır.

Ancak tersanede faaliyet sona erdikten sonra, yapılacak değerlendirmeye göre, araziterk edilmeden önce arazi ıslah çalışmaları yapılarak, etraftaki mevcut topoğrafya ileuyumlu hale getirilecek, böylece yeni projeler için kullanıma uygun halde olacaktır.

4.27 Projenin Başlangıç, İnşaat ve İşletme Dönemine Ait İzleme ve KontrolProgramı

Yapılması planlanan faaliyet kapsamında inşaat ve işletme aşamasında oluşmasıbeklenen olumlu veya olumsuz tüm etkiler ÇED Raporu kapsamında incelenmiştir.

Faaliyet için “ÇED Olumlu” kararının alınması durumunda faaliyet işletmeyegeçene kadar ve işletmeye geçtikten sonra faaliyetin yürürlükteki kanun ve yönetmeliklereuygunluğunun sağlanması ve projenin çevre ve insan sağlığına etkilerinin minimumaindirgenmesini sağlamak amacıyla “izleme çalışmaları” yapılacaktır.

Bu izleme çalışmaları kapsamında faaliyet için gerekli olan tüm izin ve ruhsatların

alınması ve ÇED Raporu kapsamında verilen taahhütlere uyulmasında sağlanmış olacaktır.Faaliyet kapsamında yapılacak inşaat çalışmaları kapsamında meydana gelebilecek

kazalara dikkat edilecek, dolgu malzemesinin denize dökülmesi sırasında malzemenindenize yayılmasına karşı gerekli önlemler alınacak ve bu işlemler sırasında işçileringüvenlikleri sağlanacaktır. İnşaat aşamasında ÇED Raporu’nda yer alan tüm taahhütlereuyulacak ve projenin çevreye olumsuz etkilerinin minimum düzeyde olması sağlanacaktır.

Proje kapsamında kullanılacak araçların bakım ve kontrolleri periyodik aralıklarlayapılacak ve revize edilmesi gereken araçlar yenilenerek kullanımlarına devam edilecektir.Proje alanında inşaat çalışmaları sırasında oluşabilecek herhangi bir tozlanmaya karşıarazözle sulama yapılacak ve dolgu malzemesinin taşınması sırasında tozlanmayı önleyici

önlemler alınacaktır.Proje ile ilgili yatırımın başlangıç ve inşaat dönemlerine ait (yatırımın işletme

dönemine geçişine kadar) taahhütlerin yerine getirilip getirilmediği hususunda; 18.12.2009tarih ve 27436 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Yeterlik BelgesiTebliği” Ek-4’de yer alan “Nihai ÇED Raporu İzleme Raporları Formu”, komisyontarafından belirlenen periyotlarla doldurularak T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nailetilecektir.




196

BÖLÜM 5 : HALKIN KATILIMI

Halkın Katılımı Toplantısına İlişkin Bilgiler, Toplantı Sonrasında ProjeKapsamında Yapılan Değişiklikler, Bu Konuda Verilebilecek Bilgi ve Belgeler

Proje kapsamında yapılması planlanan tersane alanına en yakın yerleşim yeri

faaliyet alanının kuzeyinde yer alan Sarımazı Beldesi olup kuş uçumu yaklaşık 5 kmmesafede yer almaktadır.

Faaliyet ile ilgili olarak halkın katılımını sağlamak amacıyla 17.07.2008 tarih ve26939 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki DeğerlendirmesiYönetmeliği Madde 9 kapsamında toplantı ilan metni 13.01.2012 tarihinde ulusal düzeydeyayımlanan bir gazete ile 12.01.2012 tarihinde o yörede yayımlanan yerel bir gazetede ilanverilmiştir. Söz Konusu gazete ilanları aşağıda sunulmuştur.

Ayrıca faaliyet ile ilgili olarak Adana İli, Ceyhan İlçesi, Sarımazı Beldesi, SarımazıBelediye Kahvehanesi’nde 24.01.2012 tarihinde ÇED Sürecine Halkın Katılımı Toplantısıyapılmıştır.

Söz konusu toplantıda yöre halkı, Serdar Mühendislik Çevre ve Atık yönetimi İnş.Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve faaliyet sahibi tarafından bilgilendirilmiştir. Faaliyetinçevresel etkileri ve bununla ilgili olarak alınacak önlemler hakkında bilgi verilmiştir.

Söz konusu toplantı sonucunda halkın görüş ve önerileri alınmış ve “ÇED SürecineHalkın Katılım Toplantısı” olumlu bir şekilde sonuçlanmıştır.

“ÇED Sürecine Halkın Katılım Toplantısı”ndan sonra 26.01.2012 tarihinde T.C.Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nda “Kapsam ve Özel Format Belirleme Toplantısı”

gerçekleştirilmiştir. Toplantıda proje ile ilgili olan kurumların görüşleri alınmış ve budoğrultuda T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü’nce




197

faaliyete özgü özel format verilmiştir. İş bu rapor söz konusu format doğrultusundahazırlanmıştır.

Şekil 64 Halkın Katılımı Toplantısından Görünüm

BÖLÜM 6 : YUKARIDA VERİLEN BAŞLIKLARA GÖRE TEMİN EDİLENBİLGİLERİN TEKNİK OLMAYAN BİR ÖZETİ

Proje, Tersan Tersanecilik Taşımacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş.1 tarafından Adana İli,Ceyhan İlçesi, Sarımazı Beldesi, Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde gerçekleştirilmesiplanlanan “Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi” yapımına ilişkindir. Şirket

1997 yılından itibaren Tuzla Tersaneler Özel Sektör Bölgesinde ve 2006 yılından itibarenYalova İli, Altınova İlçesi’nde gemi bakım ve onarım faaliyetlerini sürdürmektedir.

Adana ili, Yumurtalık serbest bölge sınırları içinde kurulması planlanan TersanAdana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi sayesinde, bölgede bulunan ve gün geçtikçeçoğalan Botaş, Doğu Akdeniz ve İskenderun gemi trafiğindeki gemilerin onarımlarınınyapılması amaçlanmaktadır.

Proje alanı Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi’nde yer almaktadır. Genel olarakserbest bölgeler; ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idaridüzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı, sınai ve ticari faaliyetler için dahageniş teşviklerin tanındığı ve fiziki olarak ülkenin diğer kısımlarından ayrılan yerler olarak

tanımlanabilir. 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu'nda serbest bölgelerin kurulması veişletilmesindeki temel amaçlar; ihracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek, doğrudanyabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak, işletmeleri ihracata yönlendirmek veuluslararası ticareti geliştirmek olarak sıralanmıştır. Bulundukları ülke ekonomilerinesağladıkları katkıların yanında, esnek ve çağdaş idari yapılarıyla dış ticarete yönelmekisteyen firmalara modern ve gelişmiş bir yatırım ortamı sağlayan serbest bölgeler lojistikmerkezler olarak ülkemizde de önemlerini artırmaktadırlar.2

1 Bundan sonra faaliyet sahibi olarak anılacaktır.2 TAYSEB




198

Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi proje sahası; Adana,Yumurtalık'ta ayrılan tersane yerleri arasında, Beşiktaş ve komşusu Medmarine Tersanesahalarının batısında kalan, denize 519 metre cepheli, karadaki alanı ise 125.000 m2’dir.Faaliyet sahibi tarafından 5/1 ve 5/2 parsel numaralı alan Toros Adana-Yumurtalık SerbestBölgesi Kurucu ve İşleticisi A.Ş. (TAYSEB)’den açık arazi olarak kiralanmıştır. Kira

sözleşmesi EK 16 ’da sunulmuştur. Ancak bu alan tesis için yeterli olmadığından denizkısmında doldurma yöntemiyle alan kazanılacaktır. Hazırlanan Dolgu Uygulama İmar Planıile kıyıkenar çizgisinin deniz tarafında toplam 361.000 m2’lik alan ise tersane alanı olarakdüzenlenmiştir. Aşağıda söz konusu proje alanının çevresindeki tesislere göre konumuverilmiştir.

Tersan Tersanesi yerleşiminde kara tarafındaki çelik malzeme stok sahası, ambarkapak imalat sahası ve atölyelerin yer aldığı bölümler olmak üzere deniz tarafında 46x175m ölçüsünde bir ship-lift ve 72x420 m ölçüsünde kuru havuz yer almaktadır. Bu kuruhavuzda VLCC gemiler havuzlanabilecektir. Kuru havuz yanında 1 adet 300 m boyunda veship-lift yanında 2 adet 175 metre boyunda rıhtım bulunmaktadır. Proje kapsamında rıhtım

yapımı sırasında kazıklı sistem uygulanacaktır. Söz konusu proje kapsamında karada idaribina, sosyal tesisler ve atölyeler inşa edilecektir. Deniz tarafında ise sahanın batı sınırındabir mendirek, ship-lift, kuru havuz, kreyn yolları ve kızak yapılarının inşasıplanlanmaktadır.

Ayrıca sektörel gelişmeler ve ihtiyaçlar doğrultusunda havuzda ara kapak kullanmaksuretiyle onarım işiyle beraber yeni inşa faaliyetleri de hedeflenmektedir.


Dolgu sırasında kullanılacak malzemelerin faaliyet sahibi tarafından tespit edilecekÇED Olumlu Belgesi ya da ÇED Gerekli Değildir Belgesi bulunan uygun bir taş ocağındansağlanacaktır. İnşaat döneminde yapılacak olan dolgu işlemleri, civarda bulunan faunahabitatlarının stabilizasyonunu bozmayacak şekilde minimize edilecektir. Proje alanındayapılacak olan dolgu işleminin deniz ortamında oluşturabileceği olumsuz etkilerin önünegeçilmesi amacıyla; faaliyette kullanılacak olan dolgu malzemesinin ortamla uyumsağlayabilmesi için yörenin doğal kayacı olmasına, su emme-çözünme değerlerinin düşükolmasına dikkat edilecek, malzemenin mineralojik, kimyasal ve fizikokimyasalözelliklerinin denizin mevcut yapısını bozmayacak, deniz ortamında çözünmeyeceközellikte olmasına, ağır metal içermemesine T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve HaberleşmeBakanlığı, Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü (mülga DLHİ), Liman ve Deniz İnşaatlarıGenel Teknik Şartnamesi’nde belirtilen özelliklere uygun olmasına dikkat edilecektir.





199




Projenin inşaat aşamasında sadece gün ışığında çalışılabileceğinden günde 10 saat,haftada 7 gün, yılda ortalama 360 gün çalışılması planlanmaktadır. Projenin işletmeaşamasında ise günde 3 vardiya üzerinden 24 saat, yılda 365 gün çalışılmasıplanlanmaktadır.

Yapılması planlanan “Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge Tersanesi” projesi ileilgili olarak Deniz Tarafı Tersane Amaçlı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı veAçıklama Raporu hazırlanmış olup EK-7’de sunulmaktadır.

Proje kapsamında Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi İnşaat MühendisliğiBölümü tarafından Dalga, Akıntı, Deniz Tabanı Morfolojisi (Kumlanma) Ve ÇalkantıModelleme Çalışmaları Raporu hazırlanmış olup EK 9’da sunulmaktadır.

Proje kapsamında kullanılacak yollar ile ilgili olarak T.C. Ulaştırma Denizcilik ve

Haberleşme Bakanlığı, Karayolları Genel Müdürlüğü 5. Bölge Müdürlüğü’nden görüş talepedilmiş olup, yapılan incelemeler sonucunda söz konusu proje alanının “ Ayr. Ersin İ lYolumuza yaklaşık 600 m mesafede olması sebebiyle mevcut ve tasarı projelerimizietkilememektedir ” görüşü alınmıştır. Söz konusu görüş yazısı EK-17’de sunulmaktadır.

Ayrıca Serbest Bölge sınırları içerisinde kullanılacak yollar ile ilgili olarakTAYSEB (Toros Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi Kurucu ve İşleticisi A.Ş.)’den görüş alınmış olup, ilgili görüş yazısı EK-18’de sunulmaktadır

Faaliyet alanının bulunduğu bölgeyi gösterir onaylı 1/100.000 ölçekli Çevre DüzeniPlanı, Lejandı ve Plan hükümleri Ek-12’de sunulmaktadır. Proje alanı söz konusu ÇevreDüzeni Planında “Serbest Bölge” sınırları içerisinde yer almaktadır.

Tersanenin inşaat ve işletme aşamalarında oluşan atıksular TAYSEB1 atıksu arıtmatesisinde bertaraf edilecektir. Faaliyetin inşaat ve işletme aşamalarında evsel katı atık veevsel nitelikli endüstriyel atıklardan değerlendirilebilir olanlar (cam, kağıt, plastik vb.) ayrıkonteynırlarda biriktirilerek geri kazanım firmalarına verilecektir. Geri kazanımı mümkünolmayan atıklar ise ayrı konteynırlarda biriktirilerek Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğihükümleri doğrultusunda TAYSEB2’in anlaşma yaptığı kurum tarafından toplanarakbertaraf edilecektir. Projenin işletme aşamasında, tersanede oluşacak her türlü katı ve sıvı






200

atık, ilgili yönetmelikler çerçevesinde bertaraf edilecek olup deniz ortamına herhangi birkirletici verilmeyecektir.

Tersanede yapılacak bakım-onarım işlemleri sırasında oluşacak atıkların bertarafıiçin faaliyet alanında ilgili yönetmelik gereğince atık kabul tesisi oluşturulacaktır. Sözkonusu atık kabul tesisi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisans alınacaktır.

Faaliyet kapsamında yapılacak inşaat ve işletme aşamalarında;

3621 sayılı Kıyı Kanunu

1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu

167 sayılı Yer altı Suları Hakkında Kanun

1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu

4857 sayılı İş Kanunu

2872 sayılı ÇevreKanunu ve bu Kanunu’na istinaden yürürlüğe giren,

17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren"Çevresel Etki De ğ erlendirmesi Yönetmeli ğ i",

03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren"Sanayi Kaynaklı Hava Kirlili ğ inin Kontrolü Yönetmeli ğ i ",

04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren"Çevresel Gürültünün De ğ erlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeli ğ i",

31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren "Su Kirlili ğ i Kontrolü Yönetmeli ğ i",

14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren " Katı

Atıkların Kontrolü Yönetmeli ğ i", 19.04.2005 tarih ve 25791 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren

"Bitkisel Atık Ya ğ ların Kontrolü Yönetmeli ğ i"

30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren""Atık Ya ğ ların Kontrolü Yönetmeli ğ i"

25.11.2006 tarih ve 26357 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren"Ömrünü Tamamlamı ş Lastikleri Kontrolü Yönetmeli ğ i"

14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren"Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeli ğ i",

31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren " Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeli ğ i",

24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Ambalaj Atıklarının Kontrol Yönetmeli ğ i",

22.07.2005 tarih ve 25883 Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren "Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeli ğ i",

18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanarak yürürlüğe giren" Hafriyat Topra ğ ı, İ n ş aat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeli ğ i",

26.12.2004 tarih ve 25682 sayılı (18.03.2010 tarih-27525 sayı ile değişiklik) ResmiGazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların

Kontrolü Yönetmeli ğ i"




201

11.06.2009 tarih ve 27255 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren" Karayolu Ta şıma Yönetmeli ğ i",

18.07.1997 tarih ve 23053 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren" Karayolları Trafik Yönetmeli ğ i ",

04.04.2009 tarih ve 27190 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren" Egzoz Gazı Emisyonu Kontrolü Yönetmeli ğ i",

14.07.2007 tarih ve 26582 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren " Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik",

06.02.2007 tarih ve 26454 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren" Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik",

11.01.1974 tarih ve 14765 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren " İş çiSa ğ lı ğ ı ve İş Güvenli ğ i Tüzü ğ ü",

09.12.2003 tarih ve 25311 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren " İş

Sa ğ lı ğ ı ve Güvenli ğ i Yönetmeli ğ i", 23.12.2003 tarih ve 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren "Yapı

İşlerinde Sa ğ lık ve Güvenlik Yönetmeli ğ i",

10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren " İş yeri Açma ve Çalı ş ma Ruhsatlarına İ li ş kin Yönetmeli ğ i",

07.04.2012 tarih ve 28257 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Yer altı Sularının Kirlenmeye ve Bozulmaya Kar şı Korunması Hakkında Yönetmelik”,

09.09.2006 tarih ve 26284 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren " DereYatakları ve Ta ş kınlar" adı ile yayınlanan 2006/27 nolu Başbakanlık Genelgesi, ve

Diğer mer’i mevzuat hükümlerine uyulacaktır.




202

EKLER

Ek 1 YerbulduruEk 2 1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Harita ve Etki alanı HaritasıEk 3 Vaziyet Planı

Ek 4 Uydu GörüntüsüEk 5 Proje Alanına Ait FotoğraflarEk 6 Serbest Bölge Yerleşim PlanıEk 7 İmar Planı Ve Açıklama RaporuEk 8 Hidrografik, Oşinografik, Jeofizik ve Jeolojik Etüd Raporu, Batimetri

Haritaları ile Onay YazısıEk 9 Dalga, Akıntı, Deniz Tabanı Morfolojisi (Kumlanma) ve Çalkantı

Modelleme Çalışmaları RaporuEk 10 Deniz Suyu Kirlilik AnaliziEk 11 Orman İnceleme Değerlendirme FormuEk 12 Çevre Düzeni Planı ve Lejantı

Ek 13 Jeolojik ÇalışmalarEk 14 Diri Fay Haritası ve LejantıEk 15 Bakım Onarım İş ProgramıEk 16 Kira SözleşmesiEk 17 Karayolları 5.Bölge Müdürlüğü Kurum GörüşüEk 18 TAYSEB (Adana Yumurtalık Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş.)

Ulaşım Yolu Kullanımı İle ilgili GörüşüEk 19 TAYSEB (Adana Yumurtalık Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş.) Su

Kullanımı İle ilgili GörüşüEk 20 Meteorolojik Veriler




203

NOTLAR VE KAYNAKLAR

[AFET] T.C Çevre ve Şehircilik Bakanlığı,14.07.2007 tarih ve 26582 sayılı ResmiGazete, Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik ve 14.07.2007

tarih ve 26582 sayılı Resmi Gazete, Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar HakkındaYönetmelik, Ankara [AKMAN] AKMAN, Y., 1995, Türkiye Orman Vejetasyonu, Ankara Üniversitesi Fen

Fakültesi Botanik A.B.D., Ankara [ATALAY] ATALAY, İ., 1994, Türkiye Vejetasyon Coğrafyası, Ege Üniversitesi

Basımevi, İzmir [BAYTOP] BAYTOP, T., 1994, Türkçe Bitki Adları Sözlüğü, Türk Dil Kurumu

Basımevi, Ankara [BERN] Avrupa Konseyi, 1979, Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Doğal Yaşama

Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (Bern Sözleşmesi), Avrupa Konseyi Resmi İnternetSitesi, http://www.coe.int/t/e/cultural_co-

operation/environment/nature_and_biological_diversity/Nature_protection/,Strazburg/Fransa

[BOYLA] BOYLA, K. A., 1995, Türkiye ve Avrupa’nın Kuşları, Doğal HayatıKoruma Derneği, Ankara

[ÇŞB, a] T.C.Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Resmi İnternet Sitesi,http://www.csb.gov.tr/turkce/index.php

[ÇŞB, b] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 06.06.2008 tarih ve 26898 sayılı ResmiGazete, Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği, Ankara

[ÇŞB, c] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı ResmiGazete, Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, Ankara

[ÇŞB, d] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı Resmi

Gazete, Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği, Ankara [ÇŞB, e] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi

Gazete, Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Ankara [ÇŞB, f] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi

Gazete, Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği, Ankara [ÇŞB, g] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi

Gazete, Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği, Ankara [ÇŞB, h] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi

Gazete, Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği, Ankara [ÇŞB, i] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi

Gazete, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Ankara [ÇŞB, j] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi

Gazete, Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği, Ankara [ÇŞB, k] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı sayılı

Resmi Gazete, Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği, Ankara [ÇŞB, l] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Resmi

Gazete, Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik, Ankara [ÇŞB, m] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi

Gazete, Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği, Ankara [ÇŞB, n] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 25.11.2006 tarih ve 26357 sayılı Resmi

Gazete, Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği, Ankara

[ÇŞB, o] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 04.04.2009 tarih ve 27190 sayılı ResmiGazete, Egzoz Gazı Emisyonu Kontrolü Yönetmeliği, Ankara




204

[ÇŞB, p] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 30.12.2006 tarih ve 26392 sayılı ResmiGazete, Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki GürültüEmisyonu ile İlgili Yönetmelik, Ankara

[ÇŞB, r] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 08.06.2010 tarih ve 27605 sayılı ResmiGazete, Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair

Yönetmelik, Ankara [ÇŞB, s] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi

Gazete, Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Ankara [ÇŞB, t] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 29.04.2009 tarih ve 27214 sayılı Resmi

Gazete, Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin Ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik,Ankara

[ORMAN SU] T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılıResmi Gazete, İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik, Ankara

[DAVIS, a] DAVIS, P. H., 1965–1985, Flora of Turkeyand East AegeanIslands, Vol.1–9, Edinburgh UniversityPress, Edinburgh/ İngiltere

[DAVIS, b] DAVIS, P.H. et all, 1988, Flora of Turkeyand East AegeanIslands

(Supplement), Vol. 10, EdinburgUniversityPress, Edinburgh/ İngiltere [DEMİRSOY, a] DEMİRSOY, A., 2002, Genel Zoocoğrafya ve Türkiye

Zoocoğrafyası, Meteksan A. Ş., Ankara [DEMİRSOY, A.,]DEMİRSOY, A. Amfibiler, Meteksan A.Ş., Ankara, [DEMİRSOY, A.,]DEMİRSOY, A. 1996, Sürüngenler, Meteksan A.Ş., Ankara, [DEMİRSOY, A.]DEMİRSOY, A Türkiye Omurgalıları “Memeliler”,”Sürüngenler”

ve “Amfibiler” [DSİ] Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, 2013, DSİ Resmi İnternet Sitesi

http://www.dsi.gov.tr , Ankara [GSM] 10.08.2005 tarih ve 25902 Resmi Gazete, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına

İlişkin Yönetmelik, Ankara [GÜNER] GÜNER, A. ve ark., 2000, Flora of Turkeyand East AegeanIslands,

(Supplement 2), Vol. 11, EdinburgUniversityPress, Edinburgh/ İngiltere [İSİG] 11.01.1974 tarih ve 14765 sayılı Resmi Gazete, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği

Tüzüğü, Ankara [İŞK] 10.06.2003 tarih ve 25134 sayılı Resmi Gazete, 4857 sayılı İş Kanunu, Ankara [KAK] T.C. Orman ve Su işleri Bakanlığı, 11.07.2003 tarih ve 25165 sayılı Resmi

Gazete, 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu, Ankara [KİZİROĞLU] KİZİROĞLU, İ., 2008, Türkiye Kuşları Kırmızı Listesi (Hacettepe

Üniversitesi) [MAK] T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, 2013-2014 Merkez Av Komisyonu

Kararları [YAS] 23.12.1960 tarih ve 10688 sayılı Resmi Gazete, 167 sayılı Yeraltı SularıHakkında Kanun, Ankara

[YİĞİT] YİĞİT, N. ve ark., 2002, Çevresel Etki Değerlendirme “ÇED”, Kılavuz,Ankara

[BASSON] P. W., 1979, Marine Algae of the Arabian Gulf Coast Saudia, Bot. Mar.,XXII, 1, 47-64

[BAŞUSTA] N., Erdem, Ü., 2000, İskenderun Körfezi Balıkları Üzerine Bir Araştırma,Turk J Zool, 1-19

[BOLD] H. C., Wynne, M. J., 1978, İntroduction to the Algae, Sutructure andReproduction, 706 p., Prentice-Hall ed., USA

[BASSON], Basson, P. W., 1979, Marine Algae of the Arabian Gulf Coast Saudia, Bot.Mar., XXII, 1, 47-64




205

[DİCKMAN, M.] 1996, Colour Plates of the Diatoms, China Ocean Press.119 p.,Beijing.

[DUMOND H. J.] Pensaert, J., 1983, A revision of the Scapholeberinae (Crustacea:Cladocera), Hydrobiologia, 100, 3-45.

[DUMONT H. J.] 1981, Kratergöl, a deep hypersaline crater-lake in the steppic zone of

western Anatolia (Turkey), subject to occasional limnometerological perturbations,Hydrobiologia, 82, 271-279. [DUMONT H. J.] Ridder, M. De., 1987, Rotifers From Turkey, Hydrobiologia 147:65-

73. [DİCKMAN], Dickman, M., 1996, Colour Plates of the Diatoms, China Ocean

Press.119 p., Beijing. [DUMOND], Dumond, H. J., Pensaert, J., 1983, A revision of the Scapholeberinae

(Crustacea: Cladocera), Hydrobiologia, 100, 3-45. [DUMONT 1], Dumont, H. J., 1981, Kratergöl, a deep hypersaline crater-lake in the

steppic zone of western Anatolia (Turkey), subject to occasional limnometerologicalperturbations, Hydrobiologia, 82, 271-279.

[DUMONT 2], Dumont, H. J., Ridder, M. De., 1987, Rotifers From Turkey,Hydrobiologia 147:65-73.

[EMİR N.] 1990, A Note on four Rotifer species New to Turkey, Biol Sb. Donaea 57,78-80.

FRİTSCH, F. E.] 1965, The Structure and reproduction of the Algae, 939 p. 336 fig.Cambrige

EGE ÜNİVERSİTESİ SU ÜRÜNLERİ FAKÜLTESİ, Türkiye Deniz Balıkları Atlası(Prof. Dr. Savaş MATER, Prof. Dr. Murat KAYA, Arş. Gör. Murat BİLECENOĞLU)

[GSM] 10.08.2005 tarih ve 25902 Resmi Gazete, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarınaİlişkin Yönetmelik, Ankara

[KIYI] 3621 Sayılı Kıyı Kanunu, Ankara [N.ZEYBEK, H.GÜNER, V.AYSEL] 1993. The marine algae of Türkiye Proceed. 5th

Optima Meeting, Istanbul, 8-15 Sept.1986. Ist. Univ.Fac.Sci.:169-197. [SETCHHELL], Setchhell, W. A., Gardner, N. L., 1967, The Marine algae of the

Pasific Coast North America, Bibl. Phycol. http://bioces.tubitak.gov.tr (Türkiye Taksonomik Tür Veri Tabanı - TÜBİTAK) http://www.herb.gazi.edu.tr (Gazi Ü. Biyoloji Bölümü Herbaryumu Veri Tabanı) http://www.tubitak.gov.tr/tubives/index.php (Türkiye Bitkileri Veri Servisi-TÜBİTAK) http://www.iucnredlist.org/ Tübitak yayınları Türkiye Amfibi ve Sürüngenleri İ.Baran http://tr.wikipedia.org

www.amphibians.org www.worldbirds.org/ www.trakus.org www.tayseb.com Türkiye İstatistik Kurumu http://www.tuik.gov.tr http://www.tayseb.com/ Türkiye Gemi İnşa Sanayi Sektör Raporu 2008 Denizcilik Müsteşarlığı (www.denizcilik.gov.tr) Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi Tersanesi Organizasyon ve Fizibilite Ön Raporu Adana yumurtalık Serbest Bölgesi 5 Ada, 1-2 Parseller Deniz Tarafı Tersane Amaçlı

1/1000 Dolgu Uygulama İmar Planı Açıklama Raporu




YETERLİK TEBLİĞİ KAPSAMINDA ÇALIŞTIRILMASI TAAHHÜT EDİLENPERSONEL TABLOSU

Projenin Adı Tersan Adana Yumurtalık Serbest Bölge TersanesiProje Sahibi Tersan Tersanecilik Taşımacılık Sanayi ve Tic. A.Ş.

Projenin Mevkii Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi, Adana İli, Ceyhan İlçesi,Sarımazı BeldesiYeterlik Belge No 03

Tebliğin İlgili MaddesiKapsamında Çalıştırılacak

PersonelAdı-Soyadı Mesleği

SorumluOlduğu Bölüm,Sayfa, bölüm,

ekler vb.

İmzası

Çevre Mühendisi

(Madde 5/1-a) Betül DIĞRAK

Çevre

Mühendisi

tersan tersanecİlİk Çed eia

Documents