mikrobio-2

30
Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id Struktur & Fungsi Sel Bacteria & Archaea MIKROBIOLOGI 2

Upload: garvin-chandra

Post on 01-Oct-2015

221 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

    Struktur & Fungsi Sel

    Bacteria & Archaea

    MIKROBIOLOGI 2

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

    PROSES MOLEKULER SEL 1

    Sel mempunyai 2 fungsi:

    1. Fungsi mesin ada protein/enzim2. Fungsi pengkode ada bhn genetik (DNA RNA

    Protein)

    Fungsi mesin:

    1. Melakukan metabolisme: mengubah enerji, degradasimakromolekul, sintesis makromolekul

    2. Dikatalisis oleh enzim yg mempunyai kekhasan sangattinggi

    3. Ditentukan oleh jumlah dan macam enzim yang terkandung

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

    Fungsi pengkode:

    Kode genetik tdpt dalam DNA

    Gen: segmen DNA yang mengandung kodegenetik untuk protein tertentu

    Mekanisme: replikasi, transkripsi, dantranslasi

    Transkripsi dan translasi gen yang berbedamembentuk protein yang berbeda

    PROSES MOLEKULER SEL 2

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

    Struktur Sel

    Struktur dasar: dinding sel, membransitoplasma, sitoplasma (air, makromolekul,

    ribosom, molekul organik kecil, ion-ion

    anorganik)

    Perbedaan prokariot dan ekariot: struktur, ukuran, susunan DNA, organel

    Prokariot: Bacteria & Archaea

    Ekariot: Alga, Fungi, & Protozoa

    Virus: bukan sel

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

    Tipe Utama Bentuk Kehidupan

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

    STRUKTUR SEL PROKARYOT

    a. Membran sitoplasma

    b. Dinding sel

    c. Struktur permukaan sel

    d. Mekanisme motilitas

    Morfologi = bentuk sel prokaryot

    1. Bulat = coccus (kokus)

    2. Silinder = rod atau bacillus

    3. Spiral = spirilla

    Catatan: ada variasi bentuk sel

    Misal: batang batang pendek, batang panjang, oval, dst.

    Mengapa ada

    macam-macam

    bentuk sel?

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

    UKURAN

    Diameter: 0,2 700 mBentuk batang: lebar 0,5-4,0 m, panjang 15 m

    Epulopiscium fishelsoni : 600 m (0,6 mm)

    Thiomargarita (bakteri sulfur): 750 m

    E. coli : 1 x 2 m

    Ekaryot : 10-200 m

    Misal bentuk sel kokus:

    Volume (V): 4/3r3, Luas permukaan (S): 4r2

    S/V = 3/r ukuran bertambah, S/V berkurang

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

    Kecepatan Pertumbuhan = Kecepatan Pengambilan

    Nutrien

    Jika S/V kecil kecepatan pengambilan nutrien lebihcepat = pertumbuhan lebih cepat evolusi adaptasicepat terhadap perubahan lingkungan, mudah

    menempati habitat baru, dst (dibandingkan dgn Ekaryot)

    Catatan:

    Ada batas ukuran paling bawah (lower limit)

    Diameter 0,1 m tidak cukup utk ditempati protein, asam nukleat, ribosom, dst

    Diameter 0,15 m ukuran yang cocok!Sel-sel prokaryot laut = 0,2-0,4 m

    Patogen jg umumnya berukuran kecil!

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

    MEMBRAN SITOPLASMA (MS)

    MS = penghalang tipis mengelilingi sel dan memisahkan

    sitoplasma dari lingkungan sekitar sel

    Jika MS rusak sitoplasma bocor/masuk ke lingkungan selmati!!!

    Fungsi:

    1. Perlindungan thdp lisis osmotik

    2. Penghalang yg selektif permeable

    Komposisi:

    Tersusun atas 2 lapis fosfolipida hidrofobik & hidrofilikFosfolipida agregasi pd larutan/cairanLapisan asam lemak saling berhadapan lapisan hidrofobik-

    nya, hidrofilik ke arah luar dan ke arah dalam (sitoplasma)

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

    MEMBRAN SITOPLASMA (MS) 2

    Sifat: lebar= 6-8 nm, agak cair/fluid, mirip minyak dgn

    viskositas rendah, shg protein dpt bergerak bebas dlm MS

    Pd bbrp Bacteria MS diperkuat dgn hopanoid (molekul

    kaku, analog dgn sterol)

    Protein yg tdpt pd MS memiliki permukaan hidrofobik

    Gram negatif: membran yg mengarah ke lingk luar berinteraksi dgn berbagai protein, mengikat substrat,

    membawa molekul-molekul besar ke dlm sel.

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

    MEMBRAN SITOPLASMA 3Bagian dalam menghadap ke sitoplasma, berinteraksi dgn

    protein-protein yg terlibat dlm reaksi pembentukan enerji

    dan fungsi penting lainnya.

    Protein Membran (PM)Protein membran menyatu (IMP) menyatu dgn MSProtein membran perifer (PMP) contoh lipoprotein bagian ujung lemak terikat ke membrane PMP berinteraksi dgn IMP metabolism dan transport enerji

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

    Membran Sitoplasma Archaea

    Lemak berikatan dgn ikatan eter atau gliserol hidrofobikLemak jg tdk memiliki asam lemak, diganti dgn isoprene (5-

    C) scr berulang

    Konstruksi dasar gliserol dieter dgn 20-C (kelp. fitanil) atau

    digliserol tetrameter dgn 40-C

    Fitanil ujung berkait menghasilkan lapisan tunggal lemak tahan thdp panas hipertermofilMembran dgn campuran lapisan tunggal & ganda

    Lemak pd Archaea: cincin dlm rantai hidrokarbon, contoh:

    crenarchaeol dgn 4 cincin siklopentil & 1 cincin sikloheksil

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

    Membran Sitoplasma Archaea

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

    GLIKOLIPIDA

    Lemak dan karbohidrat terikat pd gliserol

    Contoh: Euryarchaeota, metanogen, halofil, dan habitat

    ekstrim

    Cincin-cincin yg terbentuk dlm bagian hidrokarbon memengaruhi sifat-sifat lemak fungsi membran!

    FUNGSI MS

    1. Penghalang permeabilitas, mencegah kebocoran pasif (ke

    dalam atau ke luar sel)

    2. MS mjd tempat perlekatan protein bbrp enzim utkmengkatalisis reaksi-reaksi bioenerjetik dan transport

    larutan ke luar dan ke dalam sel

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

    STRUKTUR LAIN:

    Pili

    Fimbria

    Flagela

    Endospora

    Kapsul dan lapisan slime

    Inclusions

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

    FUNGSI

    Flagela bergerak, taksisPilus transfer genFimbria utk menempel pd inang, patogenKapsul melindungi thdp antibiotikEndospora melindungi, kondisi lingkungan burukInclusions menyimpan cadangan makanan

  • Jl. Babarsari 44 Yogyakarta 55281 Telp. +62-274-487711 (Hunting) Fax. +62-274-487748 http://www.uajy.ac.id

    ATMA JAYA YOGYAKARTA UNIVERSITY

    SEKIAN

    &

    TERIMA

    KASIH