kamuih 2

57
379 .cak \ I pareso; salidiak.i; usuik : •• kejadi4n m b u n u h n itu dng t ~ l t usuik kajadian pambunuahan t u dog laliti; melacak I I mamareso; manyalidiaki; mausuik : polisi s ~ d a n g . . ~ ~ l e w e n g n itu polisi sadang mausuik panyalewengan tu; pelacakan n p a m a r ~ a n panyalidiakan; pangusutan : sebab· sebab kebakaran itu membutuhkan dengan cepal dan tepat sabauk-sabauk kabakaran nanwn mamaraluan pangusutan nan capek dan tapek Ia.e n lacih : _ lemari lacih tamari; -- meja laem meja Ia.cur, a I malang; cilako; gagal; sia; indak jadi; 2 buruak parangai; melacur I I malonte; manjua diri : kerja flnita yang padusi nan tingga di subarangjalan nantun malonte tiok ari; pelscur n padusi lonte; padusi jangak : wanila itu I ' ' padusi tu lonte; pelacuran n palaeuran : polisi menggeledah tempat.rempat ' ' polisi manggaledah sarang-sarang palacuran la.da n Ilado ketek ; marica ; 2 lado ; belum tahu d i ped s alun lau di padeh lado pb alun bapangalaman dl iduik; •• api lad o padi ; lado kulu; •• merah lado sirah; lado masak la.dang n 1 ladang; parak; gandum ladang gandun; . . ubmya luas parak ubinyo laweh; 2 lei asa ilham, pandapatan, dsb; ladang : •. pencahariannya adalah berdagang ladang pancariannyo hadagang; m ~ n a r i di .. orang manari di ladang urang, pb basanang·sanang jo arato urang ; m a ri se ·· mali saladangpb babini surang sajo; . . yg berpunya ladang nan bapunyo bp padusi nan alah kawin; berladang v baladang; baparak : ia II: II: lUllS inyo baparak laweh; kerjanya - ' " setiap hari karajonyo baparak satiok ari; peladang n urang nan mangarajoan parak; paladang : i ' = yg ajm berladang inyo paladang nan laman baladang . lalal n lapal; lapa; bunyi : . . j r dJ bahasa ndonesia tidaksama ting·· j r dJ bahasa rab bunyi /r/ dl oahaso Indonesia indak sarno jo bunyi lei d.l bahaso Arab; melafalkan v malapaan; maucaukan; mambunyian (kato, uruf,

Upload: nasrulloh

Post on 16-Oct-2015

329 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Kamus

TRANSCRIPT

  • 379

    ".cak \I pareso; salidiak.i; usuik : kejadi4n ~mbunuhan itu dng t~liti usuik kajadian pambunuahan tu dog laliti; melacak II mamareso; manyalidiaki; mausuik : polisi s~dang .,. ~~lewengan itu polisi sadang mausuik panyalewengan tu; pelacakan n pamar~an; panyalidiakan; pangusutan : sebab sebab kebakaran itu membutuhkan .... dengan cepal dan tepat sabauk-sabauk kabakaran nanwn mamaraluan pangusutan nan capek dan tapek

    Ia.e! n lacih : _. lemari lacih tamari; -- meja laem meja Ia.cur, a I malang; cilako; gagal; sia; indak jadi; 2 buruak parangai;

    melacur II malonte; manjua diri : kerja Wflnita yang padusi nan tingga di subarangjalan nantun malonte tiok ari; pelscur n padusi lonte; padusi jangak : wanila itu I: '!' padusi tu lonte; pelacuran n palaeuran : polisi menggeledah tempat.rempat '" '" polisi manggaledah sarang-sarang palacuran

    la.da n Ilado ketek; marica ; 2 lado; belum tahu di pedas alun lau di padeh lado,pb alun bapangalaman dl iduik; api lado padi; lado kulu; merah lado sirah; lado masak

    la.dang n 1 ladang; parak; gandum ladang gandun; .. ubmya luas parak ubinyo laweh; 2 lei asa ilham, pandapatan, dsb; ladang : . pencahariannya adalah berdagang ladang pancariannyo hadagang;

    m~nari di .. orang manari di ladang urang, pb basanangsanang jo arato urang; mari se mali saladangpb babini surang sajo; .. yg berpunya ladang nan bapunyo bp padusi nan alah kawin; berladang v baladang; baparak : ia II: II: lUllS inyo baparak laweh; kerjanya - '" setiap hari karajonyo baparak satiok ari; peladang n urang nan mangarajoan parak; paladang : ia '" = yg ,ajm berladang inyo paladang nan laman baladang.

    lalal n lapal; lapa; bunyi : .. jr/ dJ bahasa Indonesia tidaksama ting jr/ dJ bahasa Arab bunyi /r/ dl oahaso Indonesia indak sarno jo bunyi lei d.l bahaso Arab; melafalkan v malapaan; maucaukan; mambunyian (kato, uruf,

    , ,

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 380

    do .. dsb): tJ1IDk keciJ itu sudahpondai .... kaIimal syahadDl dmgan Itpal paja tu alah pandai maucaukan Icalimaik syahadah nan tapek; ia belajar ...... /ulm-lulla AnW dng tepat inyo baraja roalapaan kato-kato Arab dng tapek.

    Ia.p. n lago; adu : di maIIm .. di medan !ago; ayam adu ayam; biar 1ambaI--, asai mtnang bia lambek lago lai lea manangpb biB Iambek asa salamaik; berlap II 1 balago (It binatang): ayam .... _yam balago : 1 balangga; halaga : dokar ..... dng lm:ak bendi halangga jo beca; 3 batandiang : Pmija akan -dng Pmib di Senayan pd hari Sabtu mmdJJtQ.ng Persija ka batandiangjo Persib di tanah lapang Sen.yan di ari Satu nan ka tibo.

    la.pk n lagat : nya spt orang /cQyQ lagaknyo SIP urang kayo; bahasa Jagu bahaso: -. lagu lagak-Iagu; berlapk \I 1 halagak: ia .... spt ortulg pintar inyo halagak srp urang pandai; 2 manyombong; gaduak :batu jadi sekntatir di keIuroJum. ia sudah ... - apaIagi jadi Iurah baru jadi juru tulih wall nagarL inyo Blah manyombong. konon lai jadi wali nagari

    Ib.pm n kakang kudo 2la.pm n llanggam: carc; 2 parangai; tingkah laku : saya tidak suka

    tkngan .... nya yg meltUUJkktm ambo indak suko jo parangainyo nan mamuabn IU.

    la.g( adv 1 sedans; ma5iah : Ayah .. makan Abak sadans makanj 2 lai: dia aIctln daJang stbtlltar inyo kalibo sabanta lai; 3 baliak : St5udah bangull, ia tidur .,.. alah jaso, nyo tidua baliak; 4 dan; sarato; juo : istrinyo. cantik, muda . ttrptlajar bininyo rancak manm, mudo sarato tapalaja;

    lag(lag( adv baulans lai : kau btrlulahi ting si Alldi baulans lai waans bacakak jo 5i Andi.

    "-au 11 llagu: - kmIcong lagu karoncong; - perjUQlIgan lagu pajuang-an; 2 tingkah latu; parangai:-lI}ll spt tmak muda juga, pcukIhlIl. ia sudah ma parangainyo srp anak mUdo juo, padohaI n)'O. lah gack; bcrlap v balagu; maIagu; banyanyi ia duduk sambil - - inyo duduak sambia balagu; melaptbn v; malaguan menyanyian; semua >r hadir _. lagu

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 384

    malalaian ambo baraja; kelalalan n kalalaian; kalengahan : kesalahan itu bukan Jan '" '" nya kasalahan tu hukan dek kalalaiannyo; ";nyatah )f mtmytbabkan ia stngsara kalalaiannyolah nan manyabaukan nyo sansaro

    la.!ang n lalang; ilalang; tanam -- 10k akan tumbuh padi taoam i1alang indak kan lumhuah

    padipb kajahatan baJasannyo kajahatan pulo. la.lap n u[am; daun atau buah mudo (antimun; palai, rimbang

    bangun, dsb) nan bamakan malah jo samba lado ka kawan nasi; melalap v J mamakan daunfbuah mudo nan matah jo nasi; mamakan sayua matah jo nasi; mamakan ulam; 2 maanguihan; maabihan: kebakaron tad; malam retail - - puluharr milia" kabakaran tadi malam alah maanguihan bapuluah-puluah Tumah; 3 mangalahan dog gampang : kesebelruan Semen Padang lawannya 5:0 berturut-turut regu Simin Padang mangalahan lawannyo 5:0 baturuik-Iuruik; 4 mampakosa : ia dihukum km = .. seorang gadis inyo diukum krn mampakosa anak gadih urang; lalapan II daun/buah mudo nan dimakan matah 'jo nasi dan samba lado; ulam

    laJat n Ilangau; rangik : _. hijau langau ijau; 2 ageh; nyamuak la.llm a lalim; garang; indak manaruah kasiahan; kajam : raja yg

    rajo nan lalim; orang dibenci Tuhan urang lalim dibanci Tuhan; kelallman n kalaliman; kakajaman; kagarangan : ::::: raja ilU menyebabkall ralcyatnya tidale berdaya kalaliman rajo nantun menyabaukan rakyaiknyo indak badayo 1 v lalu; lampau : pd tahwl yg -- pado taun nan lampau; 2p kamudian; sudah tu ,'. kau apakan dia sudah' tu kau pangaan nyo; J p Janleh : .. angan dia kepadaku lanteh angan inyo ka ambo; 4 v lalu; malinteh : di/tuang -- di ja/an ini dilarang lalu di jalan iko; S asa kaJua sajo (II kecek) ;. tahan mulutmu sedikil, janga" aral saja tahan muluik kau saketek, jan asa mangecek sajo; 6 I' luluih : ada - -ujianmu lai luluih ujian ang;

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 385

    adJJ ujillnnw. lai lululh ujian ang; - poIjahiJ, -- kelindan lalu pinjaik. Ialu banang pb jikok usao patamo lai ado asianyo, taom usao barikuiknyo lai ka mandapek pulo; lter"'u v 1 balalu; lapeh; katmpatan jill jangatt dibiarkan .-kaluangan tu jan dibiaan lapeh; 1 mati; lah daulu; balalu : ill tdoh menuju akhirat inyolah daulu manuju akiraik; 3 indak makan parak siang; balalu : leami lima Jazli .,. setama pullSQ in; kami limo kali indak makan parak siang salamo puaso ko; metalul v 1 malalui (tt jalan, ujian, cobaan. dsb) :ptrgi ke Muir dapat ,. jaltm /Qut pai ka Masia dapek malalui jalan lauik; 1 malangga : jangan coba.coba ... perifltah Daruk Garr:mg im jan cubo-cubo malangga parentah Datuak Garang tu; 3 malangkahi : kalau din rnau mtngambil saillah in~ inyo harus "" = 17U2)'tZt saya dahulu kok inyo oak maambiak sawah ko, inyo aruih malangkahi maik den dulu; ttrIalu v talalu; kata[aluan; samparono: ke/akuan anak jtu ... je/ek parangai paja lu samparono buruaknyo; ktterlaluan n katalaluan : pemalasnya .. pamalehnyo katalaluan

    la.lu.la.ian& \I 1 lalu lalang; kaluamasuak (rumah; pinlu, dsb); !alu-linteh : jangan -- saja lewat dl.' hadapan tamu jan lalu-linteh sajo di adokan tamu; 2 indak bakatantuan: susunan buku.-bukunya .... saja susun buku-bukunyo indak bakatantuan sajo; -- saja kata-katanya kpd neneknya lalu- lalang sajo keccknyo ka niniaknyo; berlalu-lalanl \I balalu-Ialang: kojaya .... soja Ice sana kemari karajonyo malalu-Ialang sajo tang kumari.

    Ia.rna a 1 Iamo : ia sudtUI -- menu.nggumu inyo lah lamo manantian kau; 2 kuno; sajak saisuak : kesusastraan -- kasusaslraan kuno; barang-bamng lHJcas peninggalan barangbarang bakeh paninualan saisuak; J usan, ; palulUm jnj sudah -- pakaian iko lah usang; .. tuo; lama : ntnek saya sudtUI -- umtml}'il niniak ambo lah lama umuanyo;

    n 1 nak

    userHighlight

    userHighlight

  • 386

    la~akelam.an adv lamo-kalamoao; lamo-lamo; batambah lamo batambah ... j Makin lamo Makin ... j air yg di tampung sefifik dellii setitik, ::: = aluJn menjadi banyak aia nan ditampuang satitiak dami satitiak, lama-Iamo jadi banyak; selamanya ad" saIamonyo; sataruihnyo; percayafah bahwa tidak ::: - hidup kito akal! begini picayolah bahaso indak ka salamonyo iduik kilo ka cando ika.

    la.mar II pinang : cabolah gadis itu UII(uk jedi isfrimu cubolaf! pinang anak gadihnantun unruak ka bini ang; melamar \I 1 mamin3;ng : anak perawan cantik itu ada COrtlJlya maminaog aoak gadih raneak manih III ado kieknyo; 2 maminlak bakarajo (di kantua dsb): ia sedang mel/gisi jOnllulir ulI(Uk = = pekerjaan di BNI inyo sadang maisi suuk balangko unrwak mintak kJlrajo di ONI; peiamar /I 1 urang nan maminang; 2 urang nan mamintak karajo; lamaran n 1 pinangan : = = nya dito/ak km w be/um bekerja /agi pinangannyo ditulak dek inyo alun bakarajo lai; 2 pamintaan; pamuhunan untuak karajo : sural .. = lIya dilerima di BN! surek pamuhunannyo balarimo di BNI.

    la.malla.mat a I kabua ; indak jaleh : rombollgtlll pelldaki 81mulIg itu -- kelihatannya rombongan pandaki gunuang indak jaleh tampak lai; 2 sayuik.sayuik : .. sampai sayuik-sayuik sampai: !erdellgar.-sampai suaro orang mema/lggil dr juull tadanga sayuik.sayuik sampai suaro urang maimbau dr jauah.

    lam.bj;ll melambal v malambai : pohon nyiur = disepanjallg pantal balans k?rambia malambai di sapanjang pantai; melambaikan v malambaian : ia .... fallgallilya kpd kamj sebelum masuk pimu pesawal ferbang inyo malambaian langannyo ka kami sabalun nyo masuak pintu kapa labang; lambalan n I lambaian; lambai : = .. tangan lambaian tangan; 2 kJ imbauan

    lam.ban lamban; leak; lambiak : ktrjanya karajonyo lamban; kelambanan n kalambanan; kaaliakan : w gusar meliJuu =::: anak. itu bdcerja inyo berang bana mancaliak lambannyo anak tu karajo

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 387

    lam.bang n lambang : ~mbar tu1U1S kelopa Pramuka . gamba luneh karambia lambang Pramuka, .. Caruda Pancasifa lambang Garuda Pancasila; melambangkan " malambangan : gambar ntraca ... keadifan gamba timbangan malambangan keadilan;" gambar tengkorok ,., c ballaya gamba tangkurak malambangan bahayo

    la m.bat a lambek : biar mal selamar bia lambek asa salamaik; --benar lambek bana; terlambat v talambek : ia dillang agak '" '" inyo tibo agak talambck

    lam.bung n lambuang : besar gadang lambuang; meJambungkan n I malambuangan : ia '" '" bola ringgi tinggi inyo ma[amhuangan bal tinggi-tinggi; 2 manyanjuang; mangapo-akan : bapak ilu = = orang saja kerjanya apak tu manyanjuang urang sajo ka gabehnyo

    1am.pau a lampau lIlasQ. mudanyQ sudah -- maso mudonyo lah lampau; masa " )'8 tak mungkin rerlupakan maso lampau nan tak mungkin dilupoan; melampaul II 1 malampaui : ia :0 '= rumall kami inyo malampaui rumah kaml; 2 malabiahi; malangga; malampaui (tt adaik; katantuan, dsb): kelakuanllYo. '= .. batas kaparangainyo malabiahi bateh; 3 maatehi (tt rintangan, cobaan, dsb) : ia berhasil '= '= kemelut mlllah (angganya inyo dapek maatehi kakacauan rumah tanggonyo; terlampau II talampau : = :c tillgg; talampau tinggi

    lam,pi.as a dareh mancorek (mamanca, mailia, dsb); kuaik : air kluar dr pipa air cing-- aia mamancua dr polongan aia dng darehnyo; 2 lanca (indak tasandek-sandek); melamplaskan II 1 malancaan; mampaJanca : obaf itu '" '" air seni ubek nantun mampalanca kalua aia karaia; 2 malapehan : jo. merampas ano.k gadis yg malallg itu u/ltuk ., = hawa Ilafsullya iny marampeh anak gadih nan malang tu untuak maJapehan napsunyo; .. '" amorah malapehan berang

    a n "'rlIJan h

  • 388

    Iam.pik n lapiak kctek nan bakambangan kutiko upacara alck kawin (di Lampung)

    Iam.plng n lereang; labiang : .. gummg lereang gunuang lam.pl.on n lantera cino (dibuek dr brateh, baagiah lilin di dalam)

    nan biasonyo dipagunoan wakatu balek (parayaan) Iam.pir. meJamplr Ii' malampiai; manyaraloi (surek dsb);

    manyaraloan (surek dsb) ka nan lain: surar lamaran bektrja dng salman ijQMh dan sumt keterangan berklalatan baik malampiai surek parmuhunan bakarajo jo salinan ijasah dan surek kalarangan bakalakuan baiak; melampirkan Ii' manyaraloan (tt surek katarangan doktor; ijasah, dsb); maJampiaan : - - salinan liazah, surat keterangan dolder, thb pd sural lamaran malampiaan salinan ijnah, surek katarangan dOlOr, dsb ka dl surek parmuhunan karajo

    lam.plt /1 lapiak rOlan lam.por n mukaluak aluih bararak barombongan; urang aluih baririk

    sarombongan lam.pu n lampu; dama;

    spt -- kehabisan minyak bak lampu kaabihan minyak, pb kaadaan urang nan iduik mularaik; -- balerallampu senter; -- corong lampu simporong;

    -- tempellampu dindiang lan.cang a I kurang aja (ka urang tuo dsb); laneang 2 talampau

    baranai maambiak kate putuih sandiri di lua kasapakatan basamo; lancang; 3 talampau capek mangecek (malakuan sasuatu, mangabaan, dsb): cing --, ia Idah menyebarlum berila Y8 bdum pasti ktbenarallflya lancang sajo inyo manalewaan barito nan alun tantu bana indaknyo; 4 cipeh; = = mulul cipeh; -- langan lancang tangan: I suko manampa; 2 panjang tangan; pancilok; kalanangan n kalancangan ; maafkan ia alas nya itu maapaninyo ateh kalancangannyo tu

    lan.ar a 1 lanca ; roda muin jahit itu -- putarannya roda masin jaik tu lanca jalannyo; pembangunan bujakm cing - pambangunan

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 389

    bajalan lanca; 2 indak tatagun- tagun; lanea (II mambaco, manulih, dsb): ludah _. kajinya alah lanea kajinyo; melancarkan v I malancaan : = '" kllji malancaan kaji; 2 manjalanan capek-capek : ia tidak bisa = = mobUnya km jo/qn rwak inyo indak bisa manjalanan 0(00),0 capek-capek dek jalan rusak; 3 maadoan (II sarangan, karil ik, poropoganda, dsb) : paJuknn gerilya '" = serangal' melld1u;[Qk (I,d musuh garombol'ln garilia maadoan sarangan tibotibo ka.tantara musuah; kelancaran II kalancaran: .. :: perundingan itu urgantung pd kasepakatan lIinik manwk kalancaran parundiangan IU lagantua ng kapado kasapakalan niniak mamak

    lan.cip a runciang ; tajam : tOllgkat itu berujung .. tungkek nanlun runciang ujuangnyo

    lan.cong, melancong v malancuang; pai bajalan-jalan (untuak basanang-sanang): ia ,,'" ke Singapura inyo pai malancuang ka Singapur; pelancongn paJancuang; urang nan pai malancuang

    lan.cung a I lancuang; palasu; tiruan : emas -- ameh lancuang; ameh palasu; 1 cursng; [ndak jujua : jauhilah perbua/an -- mu iru jauahilah parbuatan curang ang tu

    lan,da v lando; lendo : jallgall -- dagallgan orang itu ja n lendo galeh urang tu; melanda v malando; malendo : banjir '" .. kampung kami banjia maJando kampuang kami; Cerlanda v !alando; talendo : rumah-rumah pellduduk luopan air rumah-rumah panduduak talando luapan aia

    lan.dal a landai : tempurullg itu -- sayak tu landai; rtpi sungai ifu --tapi balang aia tu landal

    Ian,das f1 aleh; landeh; berlandaskan v balandasan (kpd); badasar (kpd) : fa menge-mukakan pendaparnya = = kpd lakla-Iakla yg diafaminya inyo mangamukoan pandapeknyo balandasan kpd kanyataan-kanyataan nan dialaminyo; Iandasan n I landasan; aleh: '" '" besi landasan basi (landasan

    , ,

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • ]90

    panampo basi nan biasonyo tahuek dr basi pulo); 2 lei dasar; landasan : .... hukum /legura Indonesia adalall Pancasila dan UUD 45 dasar ukum nagaTa Indonesia adolah Pancasila jo UUD 45; 3 palabuahan kapa labang : peSQwat ilu m endarat di '" = dtlrurat kapa tabang nantun mandarek di palabuahan daruraik

    Iang.gan v berlanggan v balanggan "" "" : Ibu z = beros di kedai itu Amak baianHanan bareh di kadai III

    Ilang.gar" melanggar II 1 malangga; manumbuak; malantak : mobil .,. tiang fistrik 010 malantak IUnggak listirik; 2 malawan; manyalahi.; malangga : undtmg-undang manyalahi undang-undang; 3 malando; manyarang; angin tapal! '" & kampung dan mellglrancII.rkan ntmah-rumah pendwiuk angin lopan malando kampuang dan maancua an rumah- rumah panduduak; pelanggar n nan ma[angga : = .. "ukum palangga ukum

    llang.gar n surau lang.geng a kaka; abadi : tak ada yg di dunia illi indak ado nan

    kaka di dunia ko la.nglt n Jangik;

    melangit \I I labang linggi; labang ka langik; 2 ki malangik; bakalabiahan (II cilCH:ilo) : cita .. cjtanya ... cilo-cilonyo malangik; 3 mambubuang naiak (It arago); maha sangaik : lIarga baJran pangaJlJemakill ... arago makanan samakin mambubuang naiak

    lang.ka a sarik ado; jarang basuo : binatang .... binatang nan jarang basuao ; dilarang kerw membunuh billatang yg sudah . dilarang kareh mambunuah binatang nan lah jarang ado; blangkaan n kasarikan ado; kasarikan tajadi

    lang.kah \I 1 langkah : . kanan, .... kiri langkah suok, langlcah kida; 2 sikap : kita harw mengambil . tegas dl menghadapi masalah ini kite paralu manantuan sikap nan jaleh dl maadoki masaalah ko; melangkah \I 1 malangkah : dia tidak bisa = = Icm kakiltya saleit inyo indak dapek malangkah dek kakinyo sakik; 2 barangkek; bajalan : se~lum dr rumah, baca lah fatiilah sabalun barangkek dr rumah, bacolah fatihah; 3 maaruangi : - - lautan maaruangi lautan;

    n 1 nak

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 391

    melangkahkan II 1 malangkahan : = =- kaki mengayunktm rangan malangkahan kaki maayunan langan; 2 manjalanan perahu (biduak dsb)

    lang.ku .. , n langkueh to{ollg giling -- dan johe ini tolong pipih langkueh jo sipadeh ko

    lang.sing a lansiang; rampiang : badannya -- badanoyo rampiang; .kelangslngan II lansiang; rampiang; ia memelihara ., - badannya lUngan ballyak berolahraga inyo mamaliaro campiang badannyo jo banyak baulahrago

    lang.sir II lansia; melangslr II 1 malansia : .. '" gerobong ktreta opi rnalansia darisi karela api; 2 cak bajalan ilia-mudiak (bulak-baliak ilia-mudiak)

    lang.sung adv 1 lansuang :" soya -- pergi ke sana ambo lansu"ang pai ka sinan; 2 laruih : pertikaion itu -- sampai sekarang pasalisiahan nantun taruih inggo kini; 3 jadih : kemarin ia -- juga pergi Ice Jakarta kapatang inyo jadih juo pai ka Jakarta; berlangsung v 1 balansung;; jadih : perkawinannya sudah "' .. kemarin pakawinannyo lah jadih kapalang; 2 laruih : per1empuran '"' '" hingga pagi parang laruih inggo pagi; kelangsungan n kalansuangan : kila harus rajin berusaha untuk '" "" rumah tangga kita kilo aruih rajin bausao unluak ka-langsuangan rumah langgo kito; 2 kataruihlarangan : saya senang ting :c .. mu itu ambo sanang bana jo kalaruihlarangan kau IU

    lanJur_ terlanjur adv taJonsong; tadorong : mao!. '" '" I/Iu{ut SQ}17 mauh, talonsong muluik ambo

    lanJut a 1 lanjuik; laruih : saya illgill sekali sek{)(ali . - ambo baarok bana sikola ambo lanjuik; Z panjang; lanjuik semoga--umurnya mudah-mudahan panjang umuanyo; 3 tuo; lanjuik umumya sudah umuanyolah tuo; - akal banyak aka; cadiak; pandai maalehi parsoalan;

    _. wia alah baumuaj IUO; berlanjut v I balanjuik : penengkaran mereka itu .... dng perkelahian palangkaran mereka ilu balanjuik jadi pacakakan; 2 balaruik-Iaruik : perukriJaannya semakin _. parasaiannyo ba

    , ,

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 392

    lambah balaruik-Iaruik; melanjutkan v manyambuang : .... sekolah ke pergwuan tinggi manyambuang sikola ka paguruan tinggi; 2 manaruihan : siapa yg akan = '" usaha dagang ayahnya itu sia nan ka manaruihan wao dagang ayahnyo til.; keLanjutan n kalanjuikan : bagaimana '" '" tapat ktmedn baa lcalanjuikan rapek kapatang; fusok kita sombung '" = cerita in; bisuak kito sambuang kalanjuikan carito ko

    lan.tai n 1 [anlai : .- rumah lantai rumah; :z tingkek : dia linggal di __ liga di gedung itu inyo lingga di t[ngkek nan kaliga di rumah batingkek tu; 3 galadak; dek; lanlai (tt perahu); melantai v I malanlai; mamasang [~ntai : tukang olean = = rumah kita besak tUkang ka malanlai rumah awak bisuak; 2 badansa : acarn '" '" muda-mudi sering ditampilktm di TV acara badansa anak-anak mudo, lakilaki padusi, aeok batontonan di lipi

    llan.lak v 1 lanlak; linju : awas, kalau kau -- anak itu! awas, kalau ang linju anak tu !; 2 lanlak (II tanah); lubang : __ tanah itu dulu, barn masukko.n bi]'i kacang ke dlnya Jantak lanah lu dulu, baru masuakan bijo kacang ka dalamnyo; J abihan; Janiak: mereka __ semlUl lIidangan itu km sangat iapar mareka lanlak mamakan samonyo edangan lu dek sangaik lapa; melanlak v 1 malantak; maninju; maantam; manggado kuaik-kuaik : anak nakal itu = '" orang yg (idak befJalah dllg kakinya anak kurang aja IU maantam urang nan indak basalah jo kakinyo; 2 malantak (It tanah): '" = pancang malantak pancang; J maabihan; malantak (II makanan): dia tidak mafu-malu = '" nasi semangkuk besar inyo indak sagan-sagan malantak nasi sacambuag gadang

    2lan.tak n Jantak; pancang : pruangiah -- di pematang yg /iampir runruh itu pasanglah lanlak di pamatang nan lah ampiang runtuah tu

    Ian.tang a 1 nyaring (tt kecek, suara, pidato); lantang ; dia berpida(o dng sutUa -- inyo bacaramah jo suaro lantang; 2 iapeh-Ialeh (n

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 393

    pamandangan); jaleh : sawah-sawah yg 'membenrang luas ill: membuat pemandangan ~ danau Singkluak sawah-sawah nan taampa laweh tu mambuek pamandangan lapeh-Ialeh ka danau Singkarak

    lbn.car, terlantar v talanta; takatuang-kalUang : hidupnya z di Jakmta iduiknyo takatuang-katuang di Jakarta

    2IaR.tar, melantarkan v malamaan; manyabaukan : kamilah yg '" = ana}( knmi rerluntQ!unta kehidupannya kamilah nan manya-baukan anak kami talunlo-Iunto iduiknyo

    lIan,tar, melantarkan v manyampaian (U permimaan, saran, dsh): tugas kami hanya :::: SaudJJra. bukan memuruskan diterima atau til/olak kawajiban kami anyolah manyampaian usulan Sudaro. ukao maagiah kalo putuih untuak ditarimo alau ditulak

    lan.las adv 1 lanleh; taruih : begitu selesai ujian, ia pu/ang baru sajo salasai ujian, inyo taruih pulang; 2 sudah IUj lalu : sesudah Anda ditusuk pencud itu, -- bagaimana sasudah Sudaro ditikam urang maUang tu, lalu baa lai

    Ilan.lik v angkek (biasonyo;o sumpah dan jo upaeara); lantik; melantik v malantik; marasmian; maangkek: = = gubemur maan~ek gubernur jo sumpah dan jo upacaraj pelantikan n upacara malantik (maangkek jadi ... ): "'::t empat duta besar akan dimulai sebenfar lagi upaeara melanriak ampek urang duta gadang ka dimulai sabanta lai

    zlan,Uk a llantiak : jarinya -- jarinyo lantiakj 2 bengkok: leaki kanannya -- kaki suoknyo bengkok lan.tur, melantur v manyimpang (It kecek, angan-angan, dsb)j

    malanlua : pembicaraallnya = = ke sana ke mari keceknyo malanlua tangkumari

    la.pang a 1 lapang; laweh (It rumah dsb): Ieamamyo. -- biliaknyo Japang; 2 lapang (It baju, ali, dsb): bajumu -- bellar baju kau lapang bana (gadang amek); melapangkan v 1 malapangan; mampalaweh : ,.,. dapur se-ukuran dua meter lagi malapangan dapua agak duo meter lai; 1 malapangan; malunggaan: = = hal'" malunggaan baju; 3

    , ,

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 394

    manyabaan; malapangan : .... hati manyahaan ati; Iapanpn n 1 tanah lapang: .. '" bola lapang untuak main bali 2 medan; galanggang: .... pertUlg medan parang; 3 bidang (It karajo, ilimu, dsb); lapangan; ia mt!nt!kuni pendidikan inyo manakuni bielang pandidikan : susah mencari -- kerja .sekarang ini payah mancari lapangan karajo kini ko

    la.par a lapa; lilak : -- seknli perutku km be/urn makan sejak kemarin litak bana paruik ambo dek alun makan sajak kapatang; kelaparan v I kalaparan; kaLitakan : banyak orang mati pd masa pendudukan Jepang banyak urang mati kalaparan di maso pandudukan Jepang; 2 sakik bangkak di lambuang dek kakurangan makan; sakik busuang lapa

    la.por v lapor; kaduan : .. cepal ke polisi [apor capek-capek ka polisi; melapor I ' malapof; mangaduan: ia sudah = '" ke polisi It pembunuhan itu inyo Ian malapor ka polisi It pambunuahan tu; melaporkan II malaporan; mangaduan ia harus = = pel/ye-iewengan atasal/nya itu kpd pemen'ntah inyo aruih mangaduan panyalewengan pimpinannyo IU ka pamarentah ; laporan \I I laporan : = = hasil peneiitian laporan asia panalitian; 2 pangaduan; laporan : kirimlah surat .. '" tentang peristiwa perampokan itu kepada yg berwajib kirinlah surek pangaduan tt kajadian parampokan tu ka nan bawajik;

    la.puk a I Japuak : papan ini sudal! -- kena hujan papan ko lah Japuak kanai aia ujan; 2 ki usang; kuno; katinggalan jaman : palzam Y1: slldah -- paham nan alah katinggalan jaman; 3 busuak; rusak : roti ini sudalt -- roti ko lah busuak; melapuk \I lapuak; mambusuak; rusak : tiang rumah ini sudal! = =' tonggak rumah ko lah Iapuak

    la.rai, melarai II malarai; manganangahi : =;; orang berkelalii malarai urang bacakak; 2 manawaan; mailangan : obat ini dapat = ::;: penyakit ubek ko dapek mailangan panyakik

    la.rang \I Jarang; ragah : .. anak kecil itu merolwk lagan paja ketek tu mai.sok;

    a ,,1

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 395

    ~ela ... nl v malarang; managah: kita Iulrw - - anaJc-tJlll1k menonton film cabuJ kito aruih managah anak-anak manonlan pilem porno; terlarang v talarang; tatagsh : jangan tkkati ttmpat - itu jan ampiangi tampaik talarang IU; tidak _. olth kmni Jumaummya htndlzk pergi Stndirian indak tstagah di kami kandak atinyo nak pai surang tu

    Ja.rap a laku: .- dagangnya Isku galehnyo 11ara5 n 1 alunan; nada (II suaro, musik, dsb): salung itu agak tinggi

    .- nya saluang tu agak tinggi nadanyo; 1 laras : bentuk dmt ifi sajak itu menunjukkan -- bamuak jo isi sajak tu manunjuakan laras; selaras /1 sapadan; sabandiang : kedua suami-istri iru ada --kaduo-duo lakibini III lai sapadan

    Ita.ras n lareh : -- ~napang lareh sinapang; btdil dua badia lWO larth 3laras n lareh : Tuanku -- di MinangkiJbau Tuanku Lareh di Mi-

    nangkabau Ia.ri v lari : -- cepat! lari capek! ' n lad: .- anak lrecil sudah mulai

    cepat lari paja ketek tu alah mulai capek; berlari v balari : ill ., = mengejar pencopet inyo baJari mangaja lukang cacak; melarlkan v 1 malarian kucing .. '" daging kuciang malarian dagiang; 2 manjalanan kancang-kancang: dilarang .. - mobil kencang-kencang dilarang malarian oto kan-cang-kancang

    Ia.rik n 1 ririk; barih : -- pohon nyiur itu lwus sekali ririk batang-batang karambia IU luruih sangaik; 2 barih (It sajak) : bacalah sajak ini -- demi bacolah sajak ko barih dami harih; 3 corak ragi kain baliak nan babanluak titiak-titiak baririk : --batik ini rerdiri aras tujuh ritik yang berr:Jeret corak ragi kain batiak ko tadiri dr tujuah tiliak baririk.

    Ia.ris a larih; laku bana: kelapa _. pada bulan puasa karambia laku bana di bulan puaso

    Ia.ron n kalakatu

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 396

    Ia.rut \I 1 laruik:. /wi sudah - unja ari Jah !aruik sanjo; sakiJnya mnakin _ sakiknyo batambah laruik 2 ancua; laruile gula. -: d/ air gulo lamit dl aia; 3 asik; anyuit: (dl bacinto dsb) ; di kegtflJpan rnaI4m. ia - dalam bcrpiJcir di malam nan kalam, inyo anyuik di hapiltiaj beclanlC-larut \I balaruik-Iaruik; baanyuik-anyuik: JHtundingan itu -., jadinya rundiangan tu balaruik-laruikjadinyo; melarutkan \I f malaruikan: .~ -pisang di pagu malaruikan pisang dipagu; 2 maancuaan: .. '" gula dI air maancuaan gulo dalam aia; 3 Id maiboan; rnaaocuaan; malaruiltan (tt ali, parasaan panga-na) : tangis anak yarim yg lHrhilxJhiba iIU ... hati cangill aoak yatim. nan baibo-iho IU malacuikan ati; iarutan fI 1 caiaran; 2 papaduan zaik caia nan laruik jo zaik palaruikan

    lar.va n anak saranggo (sarupo ulck) nan baru sajo blua de talua atau nan baru sajo manateh: .- nyamuk rrw.laria anak nyamuak malaria; -- 14lat hijau anak Jangau ijau nan baru sajo kalua dr taluany.o

    las sambungan (tt basi dsb) nan babaka las: rukang -- tukang sambuang basi; -gas manyambuang basi dng manggunoan gas; -tangan manyambuang basi dng manggunoan tangan

    la.ser n sakalompok cahayo nan dipatajam jo pangaruah kakuatan atom sainggo kakuatan cahayo tu batambah bajula-juta kali lipek dp kakuatannyo samulo

    las.kar n laskar; tantara; keEasonn n kalanlaraan: ia berlcerja pd bagian - = inyo karajo di bagian katantaraan

    la.so n tali jarek (tali panjang babuhua agak lungga di ujuangnyo) nan buliah diJunggaan atau disampai1can, nan biasonyo dipagunoan unluak pancakau (panangkok) buruang (kijang dsb) dng caro babaean Ita binatang nan ka dicakau IU

    la.t.b a 1 latah: mubttnya - m~mpet1IUI1jingkan orang latah muluiknyo mampagunjiangan urang; 2 fagth; latah: ia . mmiru

    , "

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 401

    leba: kain tu dua meter leba kain IU duo meier; - muJut banyak kecek; pelebaran n palebaran: ::: '" jalan itu /iampir stiesaj palebaran jalan tu ampia salasai

    le.ba.ran n Lebaran; Ari Rayo; berlebaran II baleharan; baari rayo

    le.bat a banyak buahnya (It kayu); tabek: pohon manggo - - buahnya batang mangga labek buahnyo; 2 rombok; rimbun; labek (It rambuik; rimbo, dauD, dsb): rambut anaknya ikat dLm -- ramhuik anaknyo karitiang dan rombok; 3 dareh; labek (tt ujan): lIujan .-sepanjang malam ujan labek sapanjang malam; melebat II malabek: buahbuahan sedclng '" '" sekarang buah-buahan sadang malafuk kin;

    le.bib a 1 labiah: anak ayam itu -- dull puluh tlwr anak ayam IU lahiah duo puluah ikua; 2 siso; labish; berapa rupiah _. uang kamu bulan in; bara rupiah siso pitih ang bulan ko; 3 hatambah; samakin balamhah; harga barang -- mahal dari sellari lee sehan' arago barang balambah maha dr saari ka saari; meleblhl v 1 malabiahi; maalehi: kepintarannya .. ., kepintaran kakaknya kapandaiannyo maalehi kapandaian kakaknyo; 2 ki manambah-nambah; malabiah-Iabiahi (tl kecek urang); keleblhan n 1 kalabiahan; siso; labiah; -. makanan itu masukko.n saja ke kulkas kalabiahan makanan tu masuakan sajo ka lamari es; 3 kasantiangan; kapandaian: ., .. anak caeat itu IUM biasa kapandaian Q/lak cactk til lua biaso

    le.buT a lluluah; caia; jaJang (n logam nan babaka): besi -- apabifll dipanaskan dJ sulru yg tinggi basi jalang bilo dipanehan (dibaka) dalam suhu nan tinggi; 2 rusak-binaso; ancua : ruma/l,rumah pellduduk -- ole" gempa bumi itu rumah- rumah panduduak ancua dek gampo tu; melebur v I luluah; mancaia; jalang: rimalr .. - pd suhu 33t'C timah jalang pd suhu 332C; 2 buba, sudah Iu bagabuang jadi salu jo nan lain (It pakumpulan): beberapa panai ..... menjadi saIU babarapo partai bagabuangjadi salu;

    n 1 nak

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 402

    peleb ....... n 1 caro maancuaan (manjalangan; mancaian) barang logam; 2 tampek "maancuaan (maluluahan. mancaiaan, manjalangan) barang-batang logam

    leat /let/ a I takalubak dan baraia (ll kulik) : tangannya luna minyak panas tangaMYo takalibak kanai minyak angelc; 2 takalupeh (ll cat wb)

    It.d t iki! n buah srp buah lengken" barasa dr nagari Cino Ie.dak, mtledak II 1 ma1edak; malatuih: born .,,. born malatuih; perong

    saudara - ., _ lumbali parang sudaro malatum baliak; 2 mangumandang; maledak. (tt sambUlan, tapuak tangan, sorak-sorai): (~puk. tangan Iuulirin .,,. menyambUi kedatangan JNmimpin itu lapuak tangan hadirin maledak \(aliko manyambuik kadatangan pamimpin IU; meledakkan \I 1 maancuaan jo alaik paledak: mereka --jembatan itu dng dinamit Marek. maancuaan jambatan tu jo dinamik; 2 malalUihan: .... bom malatuihan born; peledak n sasuatu nan dapek malatuih (srp garanaik dinamik, dan mansiu); ledakan n ledak; lalum; lalusan: ,.,. bom atom di Hiroshima merrnggut n"buan nytlwa ledak born atom di Hiroshima marangguik bariburibu nyao

    le.ga a 1 lapang; laweh: nunahnya .. rumahnyo Japang; 2 sanggang; taluang; kosong: Iulri ini waktu St2J'2 ada . ari ko wakatu ambo lai taJuang; 3 sanang; lapang (It ali): . Iultinya mendengar berita gembira jtu sanang atinyo mandanga kaba gumbira IU; melegakan II 1 malapangan; maluangan: waktu maluangan wakatu; '" "' baju malapangan baju; :z manyanangan; mananang. an; malapangan (It ati, pikiran): ... hati malapangan ali; ,. = pikiran mananangan pikiran

    leopl /Mgalf a sah manuruik undang alau hukum: ~rusahaan yg -lah .>r dtJpaJ hidu.p di negara kila ini parusaoan nan sah manuruik undangundanglah nan punyo hak untuak iduik di napri kito ko

    it P " ... 1 /I~plisasi/ n mansahan (mambuliahan manuruik

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 403

    undang-undang): _. abortus SlUIgat MrUnJangan ting ajaran agama mambutiahan maluruah snak uliah undang.undang sangaik batantangan jo ajaran ugamo

    le.ga.H.las jl!galilasj n kaadaan "sah; buliahnyo manuruik undang-undang

    le.gen.da /Iegf.ndaj n legenda; carita rakyaik di jaman dulu nan ado ubungannyo jo kajadian sajarah: kaOO si Malin KwuJang adawh --sastra lama Minangkabau kaba si Malin Kundang adolah legenda dl sastra lamo Minangkabau

    le.gen.da.ris /Iegendaris/ a sarupo legenda; basipaik legenda : Hang Tuah seorang tokoh -- dl sastra lama Hang Tuah tokoh legendaris dl $astra lamo

    le.gis.la.tlf/legislatif/ a nan bakuaso mambuck_ pndang-undang: badan '. dewan nan bakuuo mambuek undang-undang

    le.git n manih bana (rasonyo): kue lapis .' kue Jampih manih le.gLli.ma.s1 /Iegitimasi/ n 1 5urek katarangan did (srp kartu

    panduduak); 1 parnyataan nan sah (manuruik undang-undang atalt nan sasuai jo undang-undang); pangasahan

    1e.gI_um pasukan bala tantara le.go /ltgo/ v jua : terpaksa soya -- semua isi rumah ini tapaso ambo

    jua sadonyo isi rumah; -- jangkar mambuang sauah

    le.her /Ithtr / n 1 lihia : -- n}Q panjang Iihianyo panjang; 2 apo sajo nan babantuak Iihia; lihia: -- baju lihia baju: -- botollihia bOlo

    leJlt, meleJIt v I balari (kalau dsb) capek-capek ; mancigin: .,., Iarin}Q mancigin larinyo; 2 malonjak (It ango): ... harga barang-barang di pasar malonjak ango barang-barang di pasa

    le_kang a 1 lakang; ra!ak; sawah ban}Qk >8' --pd mwim kemarau panjang sawah banyak nan ratak-ratak di musin kemarau panjang; 2 Japeh; mangalokak (srp ciik kanai paneh): baju iru tidak -- dr badannya baju tu indak lapeh di badannyo

    le.bs a Jakeh; capek; --pandai lakeh pandai; -- marah capek pamberang

    k.kat. lakek; manempe: getah -- pd bajunya gatah lakek di bajunyo;

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 404

    melekat v I malakek; manempe: ingwnya ... pd bibimya salemonyo malakek di bibianyo; 2 karik bana; arek; persahabatcumytl _... bellOT pasahabatannyo arek bana; 3 lei tatanam (tt pokok, modal): banyak modal asillg _ ... di n~ kita banyak modal urang asiang taranam di oagan kilo; 4 ado; malakek: ringgal hoju sehelai)g :. ,. pd tubulmya tingga baju saalai nan malakek di badannyo; 5 malakok; malakek; si lacil iru titklk mau .,. lucuali pd ibUllya si ketek IU indak amuah rnalakak salain ka amaknyo

    le.kuk n lakuak: _. kayu lakuak kayu; - dan liku 11akuak jo liku; 2 babagai macam tipu dayo; -- mata lakuak mato; berlekuk \I balakuak: topinya ::: = Ice dtJ.lam topinyo balakuak ka dalam

    le.lah a panek; latiah: me/epaskan .- malapehan panek; - juih panek bana; susah payah; -- payah susah payah; melelahkan mamanekan; mamayahan : pelu!fjaan /)errani ... '"' badan karajo balani mamanekan badan; kelelahan n kapanekan; kapayahan; panek; payah: mati kita beristirahat sebentar untuk menghilangkan .... mohlah kite baranti sabanta untuak. malapehan panek.

    le.la.kin laki-Iaki le.lang IMlangl n lelang;

    melelang v malelang: ia akan ... senwa takonya inyo ka malelang sadonyo tokohnyo; pelelangan caro malelang: bagaimana "': kue itu baak baa caro malelang kue tu bisuak

    JeJap a 1 lalok: ia -- rryenyaJc inyo lalok lamak; 2 Uang lanyauk: pemandangan indiJh iIu sudah -- dr penglihatan JXlmadangan nan rancak tu alah i/ang Ianyok dr pancaliakan,- 3 baku: minyak /celapa sudah -- /cembali suudah diencerkan minyak manih lah baku puJo baliak sasudah dijalangan; 4 lalu (indak buliah ditabuih lai): ~lang masnya sudah - di nunah gadai galang amehnyo lab laIu di rumah gadai;

    n "",;VI hall

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 405

    terle"p II talalok; takaJok: ill tidak sahur UJdi maJtvn km .. .. inyo indak makan parak siang malam tadi dek takalak

    ltJe /1~1~/ n Iimbek; ikan kalang le.lu.a.sa a laluaso; babuek sasuko ali: anak-anak tidak boleh

    benno.m di tempo! ini anak-anak indak huliah lalu aso hamain di lampek ko; ia tidaJc. boleh berpolitiJc di negeri ini inyo indak huliah lalu850 bapolitik di nagad ko .

    le.lu.con n manggalian pHruik; lawak: ia banyOk . inyo banyak lawak le.leh j leieh/, meleleh v maleleh: a j, matanya .. .. dipipinya aia

    matonyo maleleh di pipinyo le.mah a lamah; lanyai; amba (It ali; sumangaik): badannya -- tidak

    berdaya badannyo lanyai indak badayo; lembut lamah lambuik; elok ali; . gemelai lama h gumaiai; - otak lamah utak; melemahkan " malamahan: kita tidak boleh .... semangat anak Ulltuk berjuang kito indak huliah malamahan sumangaik anak untuak bajuang; kclcmahan n kalamahan; = =nya ferielale pel kelidJJkurbuktulllya kaJamahannyo taJatak pd indak sukonyo inyo bataruih tarang

    Ic.mak n I Jarnak; gornok: daging ini banyak --nya dagiang ko banyak larnaknyo; 2 enak; lamak: kue in i -- benar rasanya kue ko Jarnak bana rasonyo; -- hewani Jarnak dr binalang taranak; -- nabat! Jarnak dr tumbuah- tumbuahan; berlemak \I balamak; bagomok: daging in i .. ~ dagiang ko bagomok

    le.mang n lamang: - daun Jamang daun le.ma.ri n lamari: - pakllilm Jamad kain; -- es lamad es; -- pendingin

    daging lamari pandinginan dagiang Ie_mas a 1 lantua: longkllt ini -- tungkek ko Janlua; 2 aluih (II bahasa

    dsb): bahasa kIlrangannya bahaso karangannyo aJuih; kawat --kawek aluih; 3 lamah-Iambuik: lenggang gadis ilU -- ienggang anak gadih tu lamahlambuik; /aJIa.kJJ!anya -- keceknyo lamah-lambuik; 4 lamah; indak badayo: saya jadi - menyaksikan

    , ,

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 406

    anak lutabrak mobil iru ambo jadi indak badayo mancaliak anak digitiaog oto IU; melemaskan v 1 malamahan: .. '" penglihoron malamahan pan-caliakan; 2 maampuakan: ., - banta/ maampuakan banta; 3 manganduan: ., - otot manganduan urek-urek

    lem.baga n 1 nan ka jadi sa5U3111 (tt binatang, manusia, tanaman); bibik baniah; 2 bantuak (rupo) nan asali; 3 ikek (tt eIDein, maio 5ubang, dsb): mata cincin berlian ini kuat sekali ikek mato cindn barlian ko kuaik sangaik; 4 badan "(organisasi) nan batujuan mampalajari dan manyalidiki ilimu atau suatu usao; limbago; S cetakan limbago; 6 kapalo suku (di nagari Sambilan); Internasianal limbago internasianal; badan nan mauruih masaalah dunia, srp PBB; keagamaan limbago kaugamoan ; manusia nan ka baka manllsia; mudgah; permasyarakalan pinjaro; kuruangan; . pemerinlahan badan pamarentahan; melembaga v I malimbago; babantuak (manyarupoi) limbago; 1 manjadi baniah; manjadi bibik; manyarupoi baniah (bibik); kelembagaan n tampek limbago; tt limbago; pelembagaan n parihal malimbago

    lem.bah nlambah; ngarai; lurah lem.bab a lambok: baju saya masih " , sebefltar lag; luring baju ambo

    masiah lambok, saban!a lai kariang; melembab v malambok: kam in; kain ko malambok; melembabkan v :II :II tembakau malambokan limbakau; kelembaban /I lamboknyo: - "' udaro membahayakan wehatan saya lamboknyo-udaro mambahayoan kasiatan ambo

    lem.bar n I alai: dua .. lunas duo alai karateh; 1 banang; lali: ibarat menyambung .. yg ulah putus ibaraik manyambuang banang nan lah pUluih; lembaran n 1 lembaran: - sejarah lembaran sajarah; 2 alaman: karrmgannya dimuat dJ Kompas pd _. ludua karangannyo dimuek di sural kabar itu surek kaba itu di ala man kaduo

    lem.ba.yung n 1 bungo limbayuang; 1 warno limbayuang; warno bungo tamang

    S. n nJ" hak

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • .... orang giltl itu kaoo jande1a abib pacah-pacah dek baean urang gilo tu; pelempar n 1 urang nan mam~e: siapa .... atap rumah itu si_ nan mambae atok rumah IU; 2 pambae; paampok: batu ini = .. anjing Y8 suka menggzgit itu batu pambae anjiang nan panggigik tu; 3 panjatuahan: pemwat .... bom kapa tabang panjatuahan bom

    lem.peng l lempengJ n 1 lempeang: -- timah lempeang tirnah; 2 bagian badan sabalah ka suok dan ka kida nan antaro katiak jo pinggua; 3 bagian kulik bumi; 4 kue dr tapuang bareh jo karambia

    [em.per n makanan dr katan, nan di dalamnyo baisi dagiang cancang. babungkuih jo daun pisang; kue lempar;

    le.na l ienal n 1 lalai; asik; 2 talalok larnak; 3 larno: tidak antaranya, ia pun ootang indak lame antaronyo, inyo pun datang; 4 lambeklambek: berjaJan -- bajalan lambek-Iambek; terlena II 1 talena; talalok: ia .... tiga jam saja malam tam inyo tatidua tigo jam sajo tadi malam; 2 taJalai; talengah; talupo: jagalah amkmu baik-baik jangan sampai .... jagolah adiak kau e1ok-elok, jan sampai talupo; 3 talena; asik sangaik: ia .... muukngar lagu ~",ncong inyo asik bana mandanga Jagu karonoong

    len..ca.na n tando jadi anggota partai atau jadi anggota panitia, nan basamekan di dado; lancana: lersemat merah-putih di dada setiap pemuda-pemudi yang mengumandangkan lagu Indonesia Raya tasamek lancana merah-putiah di dado tiok pamuda-pamudi nan malaguan lagu Indonesia Raya

    len.dlr n cairan pakek nan bagajilin (srp dahak, salerno); landia; gajilin; berlendlr II balandia; bagajili.n; baraia : bunga Iidah buaya .... bungo lidah buayo bagajilin ai_nyo; telinga anal: itu .... talingo anak itu baraia bagajilin

    le.ngah I Jengah I a 1 langah,; cayah; !alai : jangan -- berjalan di tempat yg mmai ian langah bajalan di tampek nan rami; 2 maleh;

    , ,

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 409

    pamaleh: ilJ sangat lKlajar inyo sangaik mahh bamja; 3 indak acUJJh: clio. -- saja kalau berjumpa dng kami inyo indak acuah sajo kalau basuo jo kami

    le.ngan n 1 langan:.- baju langan baju; 2 bagian apo sajo nan srp jo langan baju: - neraca langan naraco (bagian Daraco nan babantuak !angan)

    le.ngang a langang: sudah -- ortlllg di pasar alah langang urang di balai; kelmgangan n kalangangan; kasunyian; langang: ,. '" Jcampung

    disebabkan oleh banyaknya pendudJ,jk pindah ]a kola langang kampuang dek banyaknyo aDak nagari pindah ka kOla

    leng.gang lienggang/ n 1 tenggang; lenggok; koyah: -- anak muda itu keterlaluan lenggok aDak mudo tu alang kapalang; 2 indak mambao bahaR apo-apo kutiko bajalan; balangan kosong; melenggang v 1 malenggang; malenggok; bakoyah: ia .. '"'

    berjalan inyo malenggang bajalan; 2 indak bababan: maleng-gang: ia pergi ke pasar _ .. saja inyo pai ka balai malenggang sajo (indak bababan)

    leng.kap jMngkap/ a langkok; cukuik: sirih'pinang sudah siriah pinang alah langkok; melengkapl " malangkoki; mancukuiki: kmnu hattlS .syarat

    .syarat permohonan. Mkerja itu kau arum. malangkoki saraik saraik pamuhunan bakarajo tu;

    leng.ket /I~ngket/ a lengkek; lakek; bakaputuang: anak itu sanga! . cing neneknya paja tu sangaik Jakek jo niniaknyo

    leng.king n langkiang; pakiak; gagau: -- kereta api memekak telinga langkiang kareta api mamakakan lalingo; melengking "malangkiang; mamakiak: tangis anak iru

    malangkiang tangih anak ru leng.kung n langkuang; kaluak: -- langit langkuang langik;

    melenglrung " maJangkuang; bakaluak: atilp jembatan iru "'., atok jambalan IU malangkuang; kawat ini sudah - - kawek ko alah malangkuang

    kn-S:,a /I&..sa/ n lensa: -- celautg lensa cakuang

    B n "'O~,." h

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 410

    Ieft.so /l~nso/ n tan saputangan daerah Malulru len.tua /1~nteral n lanter.: ktIihaJan caJurya .- dr jauh tampak

    cahayo Janter. de jauah len.Uk lantiak: jarinya - jarinyo lantiak len.tur a 1 lantua: - hetul bi1llh ini lantua bana bilahko; 2

    patahan cahayo (srp nan tampak di aia); melentur v malanlua; mangandua: kawat jemurafl !cain itu

    .. - kawek jamuaran kain Iu mangandua le,nyap a 1 Ianyaok; lucuik; ilang: - dr pandangan lucuik. de

    pandangan (lucuik de pancaliakan); 2 punah; lucuik.: hartanya--dl f1eriudian .aratonyo lah lucuik di pajudian;

    melenyapkan " malanyaukan; mailangan: .. ,. nyawa orang malanyaubn nyaa urang

    le.pas II 1 lapeh; a}Um saya -- ayam den lapeh; 1 tangga (tt gigi dsb) giginya -- dua buah giginyo langsa duo buah: 3 saabili; salapeh; lapeh: sCZ)W2 akan bemumantu - puasa ambo ka baminantu Japeh puaso; meIepas II 1 malapeh (It pail: berat halinya "" .. anaknyapergi

    berlayar barek atinyo malapeh anaknyc pai balaia; 1 maanlaan (n urang ka pai balaia, barangkek, dsb); malapeh: leami aJcan .. a reman leami)f alean berangkaJ Ice Mesir kami ka pai malapeh kawan kami nan ka barangkek ka Masia; l mamparanlian: lcepala sekolah itu '"' - gwu-gwu yg pemaJas datang mengajar kapalo sikola mamparantian guru-guru nan pamaleh dalang maaja; melepaskan" 1 malapehan: "'.. bUfWlg dr sangkamya

    malapehan buruang dr sangkanyo; 2 mambalehan (tt dandam, sakik ali): ia = '" sakit hatiJrya kpd orang itu inyo mambalehan sakik alinyo ka urang IU; 3 ki maadokan (tt karitik, tuduahan, sarangan): ia - - krilik kpd permrintah inyo maadokan karitik ka pamarentah; 4 mambuang; mancampakan; mailangan: ia berusaha .... si/atnya yang kurang bajk JIU inyo bausao mambuang sipaiknyo nan kurang elok tu; 5 ki manembakan: .. ". peilml manembakan piluru; 6 ki mancurahan; malapehan

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 418

    rusQ/c km pasang sdalu -II)'P pantai ko lah rusak dek aia pasang salalu mahampehnyo

    llm.I. n I carran (gatah) janiah nan ado dl jariangan dan pambuluah limpo; 2 limpo

    lLmlt n Iimik; jangko; bateh: dJ walau}g telah ditentukan dl bateh wakatu nan lah batakuakan

    ILmLta.s1 n pambatehan: - waJctu pambatehan wakatu Ilm.pah v berllmpah a baUmpah; malimpah-limpah: hartanya

    ruah araton),o balimpah-ruah; mellmpah v 1 malimpah: hartarrya = = aratonyo malimpah;

    2 malimbak; malimpah: air sumur ., .. menggefU2llgi dapW' aia sumua malimbak mangganangi dapua; IImp.han n limpahan: kila teklh ~ndapat ., .. rohmat dr

    Allah kilo alah mandapek limpahan rahmat dr Allah lI.nang, berUnRnl v 1 balinang: - - air matanya balinang aia

    matonyo; 1 balinang; bakiIek; baminyak: .,., wajahnya balinang mukonyo

    IIn.cah a 1 lincah: anak kecH ilu sehDI dan anak ketek tu sihaik dan lincah; 2 ranyah: ~11IlUkJ iru sekali, bdum lama beJurja di sin; sudah pindlJlt pula Iu tempal lain anak mudo nantun ranyah bana, alun lame karajo di siko lai,inyo lah pindah nulo ka tampek lain keUncahan n kalincahan: pufu1IikmIlDh - - gMZk IuJJd dan tangannya dJ mtmari paratianIah kalincahan garak kaki jo langannyo wakatu manari

    IIn.dung, berllndung v binduang; bataduah: - di hawaii pohon kayu balinduang di bawah batang kayu; AIIaJr tempat /cita Allah tampek kilO balinduang; mtllndungl v 1 malinduangi: ia _,. mukmrya dng sapu tangan inyo malinduangi mUkonyo jo sarabeta; 2 mamaliaro; maindaan;

    malinduangi: _. anak dr penyaJdJ demam berdarah maindaan anak dr panyakik damam badarah; perllndunpn n 1 palinduangan; linduangan: kewGjiban pem4-

    rinIah mmIberikan - - kpd rukyatn)G kawajiban pamarentah

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 419

    maagiahan palinduang.m ka rayaiJcnyo; 2 tampek balinduang U.ne.ar a bagarih IIng.gls linggih: - nya hUang s6udah dipergunakannya ~ngungkit

    batu Iinggihnyo ilang sasudah dipagunoannyo paungkik batu Ung.br n I lingka: -- badan lingka badan; 2 bingkai; Iingka: -

    roda bingkai roda; 3 kaliliang; bulalan: -- bumj kaliliang bumi; mtllngkar v 1 malingka; baguluang: ulnr besar ., .. di bawah

    pohon kayu ula gadang malingka di bawah batang kayu; 2 mangguluang (It kawek dsb); malingka-lingka; melingkari v 1 malingkari; mangaliliangi: orang banyak .. =

    Q}t1tn yg sedaJlg beradu urang banyak malingkari ayam nan sadang baradu; pelangi .... matahari palangi mangaliliangi matoari; :z maHngka (di): knlung ber/ian .. '" Ithemya kaluans: carlian malingka di Iihianyo; -IIngkaran n lingkaran: '" = bumi. lingkaran bumi

    IIng.kung,Iingkungan n 1 lingkuangan: hidup di ,., .. Ol'l2ng Iwfa iduik di Iingkuangan urang kola: 2 golongan: ia termasuk .... orang koya inyp lamasuak galongan urang kayo; 3 sagaJo nan mampangaruahi iduik manusia jo binatang; lingkuangan: leita hams mencegah pencemaran kito aruih managah pangotoran lingkuangan

    IIn&.kup v 1 lingkuik; 1 sungkuik; tutuik; saok; melbtakupl v I mancakulk.: bantuan pemtrilltah ,. '" selund! ~butuhaJ1 pokok penderita bencana alam itu bantuan pamaren-tah mancakuik sadonyo kaparaluan pokok urang nan kanai bancano alam nantun; 2 manutuik; manyaok; manyungkuik: io. .. II: mobilnya dng tenda inyo manyaok otonyo jo kain tenda

    llngJuna a nana: onlllg itu kelihatannya -- km ~gitu banyak pmruuaJahan JIg dihadapillya urang tu tampaknyo nana, dek banyak bana masaalah nan diadokinyo

    UnJah n tintah: banyak - di .sawah hanyak tintah di sawah Un.tan& n 1 lintang: garis .. utam garih lintang utaro; 2 leba:

    panjang tanah iJu. 50 meter, "11)'12 25 meter panjang tanah SO meter, lebanyo 25 meter; 3 garih katulistiwa nan dibuek di peta,

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 420

    nan malintang dr timur ka baral; meUntang v 1 malintang: kayu)g tumbang iru _ .. di jalan kayu

    nan lumbang IU malintang di jalan; 2 maambek: marinlang; malin tang: kalau tidak ada ami .. _, ia alum ptrgi Ia Jakarta lusok jikok indak ado alangan malintang, inyo ka pai ka Jakarta bisuak

    Un.tas II linteh; pinteh: mellntas v I malinteh: jangan :: '" di depan orang tua jan

    malinteh di adakan urang luO; 1 manyubarang; malinteh: = = jalan nl)I2 manyubarangi jalan gadang; 3 mamuluih: ambiJ saja jalan "',. spy cepar sampai Ice rumah ambiak sajo jalan mamutuih spy nak capek tibo di rumah; meUntasi v malinlehi (u sawah. rimbo, dsb): kalau hendak pergi

    Ire rumahnya, Anda IIarus = = sungai kalau nak pai ka rumahnyo, Sudaro arum malintehi batang aia dulu; Untasan n 1 panyubarangan: .. .. jalan ada di sana panyu-barangan jalan ado di sinan lu; 1 jalan nan dilintehi

    H.nu a ngilu: gigi saya lHrasa -- kaJau malum jeruk asarn gigi ambo taraso ngilu kalau makan limau masam

    "-on.tin n luntin: -- emas luntin ameh lLpan n srpasan; lipan: kaki- banyak kaki sipasan banyak;

    ungat- langat pedih pantak sipasan sangaik padiah lLpas 11 lipeh: -- banyak berla/ian:m di dapur lipeh banyak bajaJaran

    didapua H.pat v lipek: - knin itu dlJhulu, bam limpan di reman Iipek kain

    lu dulu, baru lalakan di lamad; mtllpat v I malipek: - - baju malipek baju; :z lei manangkok (tt parampok, pangkianaik. dsb) : polisi telah perampok itu polisi alah manangkok paeampok to; 3 cak balipek: harga bamng ludah - dua ukarang aeago barang-barang alah balipek duo kini; lMUpatkan v 1 malipekan: ia baju adiIatya inyo malipekan

    baju adiaknyo; :z mampabanyak: StJUt!agar iIu baiting dagangnya saud ... lu mampabanyak barang dagangnyo;

    a 1 "h

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 426

    lonJong a loojoog; bulek talua; bujua talua: wajahnya - mukonyo lonjong

    lon.tar I' Ionia; bae; pungkang : -- anjing itu Ionia anjing tu; melontarkan v 1 malonlaan; mambaean: ... bam ke di kofam malonlaan balu ka tabek; 2 mangamukoan; maadokan; malonlaan (tt kecek, karitik): ia '" '" ken'tiknya JqxJ pengurus seko/ilh itu inyo malonlaan karitiknyo ka panguruih sikela tu

    lon.long n lontong: gado-gada pakai -- gada- gada pakai lontong lo.per n cak urang nan karajonyo maantaan surek, maambiak pilih

    pambayaran sec rumah, listirik, dan sebagainya lo.reng /Jor~ngJ a loreang; koreang: boju _. baju loreang; harimau --

    arimau koreang le.rong n jalan kelek nan padek jo rumah-rumah disuok kidanyo;

    lorong di sepanjang -- itu banyok warnng Judi di sapanjang jalan sampik III banyak Japau ketek-ketek

    lo.sin n saluan bilangan nan jumJahnyo duo baleh; lusin: ayamnya tma . ayamnyo tmO lusiil

    los.men / losmenj n panginapan (Iapi nan manyeonyo indak dapek makan di panginapan IU); losimin: sewa lebih mural! dp sewa hotel seo losimin labiah murah dp seo hOlel

    lo.leng /lol~ngJ n 1 IOleng; pagu: rumah loteng ruman; 2 lenggek aleh; loreng: anak-anaJc mengaji di anakanak mangaji di IOleng (di lenggek ateh)

    lot.re /Iolr~/ n lotere; undian : memasang haram mamasang lolere haram

    lo.wong a luang; kosong~ waktu . wakatu luang; ridak ada pekeljaan }g" di kalltoritu, semua sudah terisi indak ado karajo nan kosong di kanlua tu, sadonyo alah panuah; lowongan n lowongan: lamaran kamu ditolak /an tidak ada = = di kamor iru pamuhunan kau indak batarimo dek indak ado lowongan di kanlua lu

    lo.yal a loyal; patuah; satia: orang iru sangat .. mtmgeljakan tugasnya urang tu sangaik satia mangarajoan IUgehnyo

    lo.yaJlJas n kasatiaan; kapaluahan; kataalan: c _ pemuda iru sangat tinggi dJ segala hal kasatiaan anak mudo IU sangaik lloggi

    , ,

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 427

    dl sagalo-galonya lu.ang a luang; kosong: ada kamu punya waktu .- baok lai ado

    wakatu luang ang bisuak; duduldah di t~mpat)f .. itu duduaklah di tampaik nan luang tu

    iu.ap , meluap n 1 malimbak; malimpah; maluok: air sungai .,; km hujon lebat sema{am aia batang aia malimpah dek ujan labek tadi malam; 2 maruah: santall hampir "'::: di dapur santan ampia maruah di dapua; luapan n 1 limpah (d~k talampau panuah): :: '" sungai menggenangi sawall dan ladang limpah balang aia menggenangi sawah dan parak; 2 ruah: '" '" gula; membasaJ,i sumbu Iwmpor ruah gulai mamhasahi sumbu kompor

    lu.ar n 1 lua: orang tlegen' urang lua nagari; siapa di . - sia di lua: 2 asiang; lua: orang urang lua (urang asiang; urang lain)

    lu.as a 1 laweh; halapeh[apeh; lapang: mmailnya rumahnyo laweh; sawahnya sawahnyo laweh; 2 umum: masyaraki:J.t --masarakaik umum (Iaweh); 3 manllO: berita itu $utItlh tersebar--kaba lu alah maralO taseba 3 tinggi (II ilimu, pangalauan): pengetahuannya --; ilimu pangat3uannyo tinggi; meluas v malaweh; batambah laweh: korengnya '" '" tukaknyo malaweh; meluaskan v malawehan; mampalaweh: orang IaJmpung bergotong-royong = = jalan panduduak kampuang bagotong-royong mampalaweh jalan (mampagadangjalan); memperluas v mampalaweh; mampagadang: ... $awah mampalaweh sawah; 3> Oil ko{am mampagadang tabek; = .. pengaruh mampalaweh pangaruah; perluasan n paluasan: pa lebaran; '" =kola paluasan kola; -- jalan palebaranjalan; keluasan n laweh; lawenyo: jum/ah murid tidak $eimbang dng '" e TUaI1g ~{as banyak murik indak sabandiang jo lawehnyo (gadang) ruang baraja

    lu.bang n .lubang: .- galian pasir lubang panggatian kasiak; jarum penjahit lubang pinjaik;

    n "",;VI h

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 428

    melubangl II malubangi: .,. Itmpunulg malubangi tampuruang lu.ber/luber / " malimbak; malimpah: air aia malimpah

    lu.buk n lubuak: mandi di _. mandi di lubuak; piring pinggan lubuak

    lu.cu a lucu; mambuek galak: anak itu. - paja tu lucu; melucu II malucu; malawak: ia pandai '"' '" inyo pandai malawak; kelucuan n lucu: gtrok-gerik bibimya menimbulkan ., '" garak-garik bibianyo mambuek lucu

    lu.cut v; lucuik; buluih: sudah Umutl barangnya oleh peneuri alah buluih sadonyo barangnyo dek urang maliaog; melucutl v 1 mambuluih: perampok ,.. semua hiasan ~ yg malang itu parampok mambuluih sadonyo pariasan ibu nan malaog tu; :z malucuik.i (n sanjato); marampeh: tentaro kita --senjata tawonan perong (aotara kito malucuik..i sanj;:'.lo tawanan paraog ,

    lu.dah n aia ludah; aia liua: lempal - lampaek aia ludah; meludah II maludah; maLiua: jangan ,. .. di bus jan maludah di ateh oto; meludahl II maludahi; maliuai: ia madunya in)'o maludahi samba)'ann)'o

    Iu.des a abih; tandeh; Iicin tandeh: semua rumah . eli makan api sadon)'o rumah abih dimakan api; beras .,., elimakan h'lats bareh abih tandeh dimakan tikuih

    lu.gas a 1 nan tapek.tapek; tapek: pembicaraannya .. selalu, ridak pemah mellyimpang kecekn)'o tapek taruih, indak panah man)'impang; 2 sadarano; indak bakalabiahan: cara berpa kaiannya selalu --, tidak pemall mellc% k pakaiann)'o sadarano laruih, indak panah mancando; kdugasan n 1 kasadaranoan kapolosan: dl berpa/UJian kesadaran dl bapakaian; 2 indak babalikbalik; sadarano: .... dl berbicara memudailkan pelldengar memailami isi pemhicaraan itu indak babalikbalik dl babicaro mamudahan si pandanga mamahami isi pambicaraan tu

    lu.gu a saulah: pemudD itu pendiam, -, dan baik budi anak mudo tu

    , ,

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • M ma.arn maap; mauh: beri - Jcam~ Pale bari mauh kami, Angku;

    bermaaf-maaran v bamauh-mauhan; barilah-ellahan; hakarilah-an : man'/ah kita _ .. mohlah kilo bamauh-mauhan; memaal'kan v mamauhan; mambari mauh; mari/ahan: maukllh kamu ., soya lai amuah waang mamauhan ambo

    ma.buk v I mahuak: jilca naile Iwpal, ia .- inyo mabuak kalau naiak kapa; 2 lupo diri; dimabuak; lagile-gila: ia -- /an rrl)Utl1I wanita CIJI1tik iru inyo lah dimabuak rayuan padusi cancak IUj 3 ki gilo; mahuak: lurjanya . berhias saja karajonyo mabuak hadandan sajo; memabukkan v I mamabuakan; meminum minuman yg .,-dilarang dJ agama maminum minuman nan mamabuakan halarang di ugamo; 2 k.i mamhuek mabuak; mambuek lagile-gila: kecantiluin gadi$ itu. .. '" banyak pemuda kacantikan gadih tu mambuek anak mudo tagilo-gilo; pemabuk n pamabuak: biasanya, wanira tidak suka /qJd lab-laid ;:: hiasonya, padusi indak suko jo laki-laki pamabuak

    ma.cet v I Macek; indak lanca; panuah sasak; taanti-ami; indak lanca: tuuS lalu-lintas sen"ng - di Jakarta ilia- mudiak lalu-linteh acok macek di Jakarta 2 lasandek-sandek: mesin mobil komi sering --masin 010 kami acok lasandek- sandek; kemacetan n kamacetan; panuah sasak; --lalu-lintas di Jakarta sulit ditltasi kamacetan lalu-tinteh di Jakarta sarik dialehi

    ma.dat" madaiJc; candu; tiIiak. baik mengisap rokok}g' menganttung--

    435

    n "",;VI hall

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 436

    indak elok maisok rokok nan manganduang madaik; pemadat ,. pamadaik; pancandu: ia telall menjadi = = rokak inyo alah manjadi pamadaik rokok

    ma.du n aia manih nan ado di dl bunga atau di sarang labah; madu: -Iebah madu labah (manisan labah); --bunga madu bURga; senyumnya manis spt -- sanyumnyo manih bak madu

    ma.f1a n kalompok urang-urang jaek; kalompok pangacau politik sacaro barasioaan

    rna.gang n magaog; calon pegawai: ia telah lama -- di komor kami inyo lah lamo magang di kantua kami

    rna.gis a nan basipaik kakuatan gaik; nan bakaitan jo ilimu sihia: tongkat -- wngkek nan bakakuatan gaik

    mag.rna fl lelehan batu-batuan di karak bumi nan sangaik angek : gunung)'g meletus itu mengeluarkan -- gURuang nan maJatuih tu mangaluaan [elehan batu-batuan angek dr paruik gunuang rnag.net/magn~l/ n basi barani: gunting ini m~lIgandung = =

    guntiang ko babasi barani rna.ha.gu.ru n mahaguru; peropesor; guru gadang di sekola linggi rna.ha.ku.a.sa adv mahakuaso: Allah Yg .. Allah Nan maha kuaso rna.hal a I maha: harga rumah itu bena, arago rumah tu maha

    bana; 2 jarang ado: ortlllg s~baik itu jarang ado uTang saelok IU; tak dapat dibeli, murah tok dapat dljual maha indak buliah dibali, murah indak buliah di jua. pb barang sasuatu nan sarik didapek; kernahalan n maha bana; kamahaan: harga baju itu = = arago baju IU maha bana

    ma.ha.sis.wa n murik di sUcola tinggi; mahasiswa: anaknya sudo.l! menjadi .. di Ul analcnyo lah jadi mahasiswa di UI; kemahasiswaan n halhal nan baubuangan jo mahasiswa; kamahasiswaan: kegiatan Kuliah Kerja Nyata (KKN) tido.k do.pat dipisahkan dr kegiatan ,,:: kagiatan Kuliah karajo Nyalo (KKN) indak dapek dipisahan jo kagialan i:'amahasiswaan

    ma.hlr n mahia; lanea: sekali ia berbahasa Inggris lanea bana inyo babahaso Inggirih;

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 437

    kem.hlnln n kamahiaran; kalancaran: '" = berbicara IcJJlanctJlUl1 babiClUO

    mah.ka.mah n mahkamah; pangadilan: Agung Mahmakah Aguang; Ketua kalua mahkamah

    mah.koJa n I makota; mangkuto: Sri Ratu mengenakan -- ber1DJah-kan emas berlian Sri Ratu mamakai mangkuto batatah ameh barlian; 2 kuaso: raja menyuahkan _. kpd putra ~liau rajo manyarahan kuaso kpd aoak baliau; 3 gala urang-tirang takamuko; mangkuto; Datu/e Raja -- Datuak Rajo Mangkulo bermahkota " I bamangkuto; mamakai makota; jadi raja; 2 bakuaso: thwasa in; terdapat beberapa raja tidak ;;. = kini ko ado babarapo rajo indak bakuaso

    mah.n.gal n lampaik kadiaman raja au~u pUli-puli raja; maligai: raja di~[jlingi o/eh taman bungo yg indah maligai raje bakuliliangi jo taman bungo endah

    rna.ln II I main: anak-anak suka _. congklak aoak-aoak suko main congkak; 2 main-main; bamain: swuh anak-anak itu -- di halaman suruah anak-anak tu bamain di laman; J main serong; baintaian: ia suka -- dJlg anak gadis orang inyo suko baintaian jo anak gadih urang; 4 manggarik; jalan: jarum timbangan ku~ itu sudah tidtlJc _. wgi jarun limbangan kue IU indak manggarik lai; 5 main judi; baampok; main: afIQkmudaitusuka anak mudo lu suko baampok; 6 gilo; taruih manggunoan (mamakai): du.lu dill s~wlu naik bUD, sektJrang -- tabi kian- kemari dulu inyo taruih naiak beca, kini ko gilo bataksi sajo ka rna pai bermain v bamain; main: ia pintar ., '"' piano inyo pandai main piano; memainkan v I mamainan; kakak soya pandai '" = gitar IaJkak ambo panda; mamainan gitar; 2 malalwnan; mamairu:m: ., .. sendiwara mamainan sandiwara; pemaln n lukang main; pamain: anaknya = '" bow anaJmyo pamain bal; permainan n I pamainan: '" = bulu tangkis sangat eli g~mari orang Indonesia pamainan bulu tangkih sangaik bana disukoi urang

  • 438

    Indonesia; 2 pamenan: ia membeti - - unmk anaknya yg berumur dua laun itu inyo mambali pamenan untuak anaknyo nan baumua duo laun IU: 3 tipuan; mainan; pamainan: apa Y1: di/akukmtnya itu lianya .... bdaka apo nan dikarajoannyo tu aoye lipuan sajo

    maJa.lah n majalah: -- Tempo majalah Tempo maJe.lis n I majilih; dewan: Iulkim majilih hakim; --Pemlusya-

    warotan Rakyat Majilih Pamusawaratan Rakyaik; 2 patamuan (pakumpulan) urang banyak; sidang: -- taklim majilih taklim; pakumpulan (patamuan) pangajian; 3 gaduang tampaek baliidang

    maJe.muk a I majemuak; banyak campuarannyo; ma.syarakal Indo-nesia merupaknn masyarakat -- yg terdiri alas berbagai sukll masarakaik Indonesia adolah masarakaik majemuak nan tadiri dr bamacam-macam suku; 2 labiah dr ciek: kalimat _. k::alimaik nan tadiri dr duo kalimaik atau labiah; mil/yak -- minyak campuaran

    maJl.kan n I induak samang: -- nya baik kilpadLJl/ya induak samang-nyc elok ka inyo; 2 pangusao; 3 urang atau organisasi nan manyadioan atau maagiahan karajo ka urang lain ateh dasar kontrak

    maJu II I maju: barisan yg didepan harap -- barih nan di muko harap maju; negeri leila sudah mula; -- nagari kilo lah mulai maju; 2 luluih (dl ujian): ia sudah -- dl ujian itu inyo lah luluih dl ujian tu; memajukap II I mamajuan: ia berusaha = '" cam berpikir orang kmnpungnya inyo baupayo mamajuan caro bapikia urang kampuangnyo; 2 mainsuik; mandorong; mamindahan ka muko: Kokak. '" =meja ilU ke tkpan Kaleo.k mainsuik. meja lU leo. mulw; 3 mausuaQn; mangamukoan: ia '" = pendapatnya dl rapat ilU inyo mangamukoan pandapeknyo dl rapek tu; 4 mambao ka dl kadaan nan labiah elok (samparono dsb); maningkekan; mamajuan: '" = ekonomi bangsa mamajuan ekonomi banso;

    ke~uan n kamajuan: setiap kila bertlJlfggung jawab alas '" hangsa dan negara tiok-tiok kito batangguang jawaek ateh

    , ,

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 439

    !tam.juan banso dan nagara .... b p make; mangko: apa sebab .- kamu telat pu/ang sekolDh apo

    sabauk mangko waang talaik pulang sikola .... Ita.lab n makalah; karangan: -- ilmiah berbeda dr - hiasa

    makalah ilmiah babedo jo karangan biaso ma.kam n makam; pakubuaran; kubua: banyak orang mengantatkan

    jenazah Iu -- banyak urang maantaan jinasah ka kubuaran; pemakaman n pamakaman; pangubuaran: ;; '" jenazah pa/ilawan ilu dihadin- oleh ratusan orallg pangubuaran jinasah pahlawan IU diliadiari baratum-ratum urang

    ma.kan \II makan: -ketupat makan katupek; -- nasi makan nasi; 2 bakarajo; makan: rtm se~da in; tidak -- rem karetangin ko indak makan; 3 maambiak; makan: ill -- uang ~il keringat ttmmtnya inyo makan pitih asia jariah kawannyo 4 manggagahi; maniduai; mampakosa: ia -- anak gadis tetangganya inyo manggagahi aoak gadih urang sabalah rumahoya; 5 mamaraluao; rnaabiban; makan (n wakalU, biaya, dsb): pesta ini banyak uang alek ko maabihan banyak uang; pembangun jalan ini tidak akan wakJU ) g lama pambangunan jalan ko indak ka makan wakatu lama; 6 manganai: tembaJalnnya tidaJc tembaknyo indak manganai; 7 malaluan; tlng pilang obat itu jo pisang malaluan ubek tu; makanan n 1 makanan: _. pokok adalah nasi makanan pokok adolah nasi; 2 pamakanan: ibu membeli E :r. buat Adik Amak mambali pamakanan untuak Adiak

    ma.kar n I aka busuak; lipu dayo; kacaliahan: segala .. nya sudah diketahui lawannya sagalo tipu dayonyo alah dikataui lawannyo; 2 pabuatan manjatuahan pamarentahan nan sah; 3 pabualan manyarang (mambunuah. maniayo) urang dsb: -- menghilangkan nyawa orang dihukum J 5 tahun pabuatan mailangan nyao urang diukum 15 laun

    ma.ke.lar n makelar; calo (dl jua bali) ma.ket/mak~t/ n bantuak tiruan (gaduang, rumah. bpa. dsb) dlligo

    dimensi dan dl ukuaran ketek, nan biasonyo dibuek dr kayu,

    . "

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 440

    karaleh atau tanah Iiek; makel: rumah saJdJ yg aluln dibangun ilu dipamtrlcan dJ pameran maket rumah sakik nan ka ditagakan tu balanlonan di pameran

    makh.luk n mukaluak: semua -- di dlmia in; adalah ciptaatl Tuhan samonyo mukaluak di dunia ko adolah dptaan Tuhan; -- hidup mukaluak ilhIik

    1MI.ki v caci; cacek; cad maki: jangan kamu -- pengemis iru jan ang cad urang mintak-mintak tu; memakJ mamaki; mancaci; mancacek; mancaci-maki: mendidik anak. sekaJi-kaii tUkJk boleh dng cam '"' .. nyo mandidik anak sakali- kau indak buliah jo cafC mancaci-makinyo; maldan n makian; cacian; cuceakan; caci-maki: = =nya memt-kaJckJJn ufinga caci-makinyo mamakak talingo

    ma,lon adv Makin; samakin: anak. itu sudilh -- besar anak tu alah samakin gadang

    mak.lum v makJum : -- orang thsa, ~lum men~rti adat kota maklum urang kampuang, alun mangarati adaik kota; memaklumi" mamaklumi: mamahami; arih (jo): orang tua harus - - perlcembangan _ annJmya urang luo aruih mamahami pakambangan analmyo

    ruk.lu.mat n maklumat: maklumaik: kepala desa itu memberi --kpd KIO,ga desanya kapalo desa lu mambari maklumaik ka anak nagarinyo

    mak.mum n makmum: . safat tarawih di mi!Sjid itu kt!banyakannya orang tuatua makmum sambayang tarawiah di musajik tu kabanyakannyo urang gaekgaek

    maluDur a I iduik bakacukuikan; makmua; 2 banyak panduduak bakacukulkan (tt nagarL daerah, dsb); kemakmuran n kamakmuran: '" = dan kedamaian kamakmuran dan kadamaian

    mak.na n I malma; arali: ia mencoba memahami tulisan itu inyo mancubo mamahami arali tulisan IU; 2 mukasuik: apa .. kala-kata orang itu apo mukasuik kecck urang tu; btrmakna II bamakna; baarati: kilJimaJ '" '" gando. /uJJinulik

    . "

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 454

    men.da..dak a mandadak; tibo-tibo: banytJJc wang mati km strangan jantung banyak UfaTIg mati mendadak km safangan janlung

    men.di.ang n mandiang; manangko: ketika ibunya marih hidup, ia sangat bahagia kutiko mandiang mandehnyo masiah induik inyo sanang bana

    men.dung n manduang; galek: hari - tanda akan hujan ari galak tando ka ujan

    me.nga.pa mangga; ba mako: kaJuvzya marah mango kakanyo " b~rang: kamu menangis baa waang make manangih

    meng.kal a I mangka; alun masak: mangga}g masih itu enak dirujak. mangga nan masiah mangka tu lamak dirujak; 2 laraso kareh.di paruik; 3 mangka (U ali); . saja hatinya kalau dilarang menonton

    . tclevis; mangh sajo alinyo kalau dilarang mancnlon talipisi ma.RI n cat sirah paaleh parmukaan suatu barang sabalun dicat me.nit n minik: waktu tinggallima . lag; wakatu tingga limo minik

    lai me.no.pa.u.se/m~nopausel n baranti haid : ibu iru mengafami pd

    usia 50 (ahUII amak IU mandapek baranli haid wakalu umuanyo limo puluah laun me.norjm~norj anorak; manyolok: pakaian anak gadis 1m -- sekali

    pakaian anak gadil). ilu norak bana men.tah a I matah; alun masak; mudo (It buah-buahan): buah

    nangka yg masih -- rasanya pahi( buah cubadak malah rasonyo paik; 2 palah (It nasi); badaluih: nasi ini -- nasi ko badaluih; 3 alun pUluih (It paretongan dsb); malah: parundingan im --kemboll parelongan IU matah baliak

    men.tal jmentalj n nan balalian jo batin dan watak manusia, nan indak basipaik badan atau tanago; jiwa; mental: -- onak im sudah

    : rusok km selalu berteman dng anak-anak nakal mental anak tu .Iah rusak dek taruih bakawanjo anak-anak naka man.te.gajm~tegaj n manlega: Ibu menggoreng nasi dng '" = Amak

    manggoreng nasi jo manlega; -kaeang salai kaeang; - tiruan mantega tiruan (manlega nan ukan dr susu); margarin

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 455

    men.te.rengjment~r~ngf a manlereng; mewah : iIJ tenang rmmakai pa/Ulian yg inyo sanang (suko) mamakai pakaian nan man-tereng; hidupnya -- sekarang idulknyo manlereng kini

    mm.le.rl n 1 pamimpin departemen (anggota kabinet) nan jadi pambanlu ulama Presiden dl manjalanan urusan Dagara; mantari; 2 pagawai tinggi Gadi panasihaik raja): .- dan hu/u baUlng stdilng mtllgluuJop kpd BagindJl Rnja mantari jo ulubalang sadaog maadok kpd Bagindo Raja; - d Interlm manlari nan mamacik jabatan mantari lain nan sadaog baalangan (krn sakik, dineh ka lua oagari, dsb) untuak samanlaro; = = koordlnator mantari nagara nan mauruih karajo babarapo depanemen

    men.ll.mUD n mantimun; antimum: lou sering membikin acar --Amak aook mambuek salada anlimum; deodan anlimum nan agak paik rasonyo

    me.nu/ menu/ n daftar bamacam-macam makanan nan lasadio nan buliah diedangan; menu ~Iayan mton:m itu memberikml -- kpd tamu palayan kadai nasi tu mambarian daftar makanan ka lamu

    me_nung. lermenung " tamanuang: ill duduk .. - inyo duduak lamanuang

    me.rah/ merah/ a sirah: anak-anak biasanya menyenangi wama --anak-anak biasonyo manyukoi ragi sirah --bungur sirah limbayuang; "-- saga sirah sago (sirah srp buah sago); -- leHnga sirah lalingo; berang memerahkan v manyirahan: Ibu = z bibimya dng [ipstik Amak manyirahan bibianyo;o gincu lipsilik; pemerah n panyirahan: gmcu = = bibi, gincu panyirahan bibia

    me.rak n buruang nan bakapalo ketek. lihia jo kakinyo panjang. sayoknyo singkek., nan janlan ikuanyo labiah panjang dp ikua balino. bulunyo raneak dliasi jo lingkaran-lingkaran ijau kulabu, nan bilo dibanlangannyo (dikambangannyo) sayok IU mako bantuaknyo sarupo jo bamuak kipeh raneak; buruang merak

    me.rB.na a I mara no; sansai: fa sangat -- Ian penyakit berbahaya >K dideritanya inyo sangaik marana krn panyakik babahayo nan

    , ,

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 456

    diidokannyo; 2 laruik at~ 3 sakik bakapanjangan; acok sakik mer.de.ka/merd~ka/ a 1 mardeka : Indonesia sejak rahun 1945

    Indonesia mardeka sajak taun 1945; 2 lapeh; indak taikek: anak-anak merasa -- jilaJ orong tuall)U tidak ada eli rumah anak-anak maraso lapch kalau urang gaeknyo indak ado di rumah; kemerdekaan n I kamardekaan: _. adalah hak semua bangsa kamardekaan adolah hak kasado banso; :z kabebasan; jongan terlalu memberiko.n E ~ kpd. anak d/ bennain-main jan mambarian kabebasan talampau bana kanak-anak. dJ bamain-main

    meT.du a 1amak tadanga ; rancak; (tt suare): suaranya -- suaronyo lamalc. tadanga; kemerduan n rancaknyo, lamaknyo (tt suaro): kiro. sangat senang menikmati :: = kico.uo.n burung kito sangaik suko maniakmati lamaknyo kkau buruang

    me.rek/merek/ n I merek: barang dng -- urkenal bia.sanya harganya mahal barang nan mereknyo tanamo, biasonyo aragonyo maha; 2 mutu: -- barang ini bogus mutu barang ko rancak bana

    l{Ie.ri.ang a mariang; mandingin; damam: orang yg diserong influenza biasonya -- badLmnya urang nan kanai damam salerno biasonyo mandingin badannyo

    me.rin.dlng a rnarindiang; rnararnang bulu kuduak; tagak bulu kuduak: ia -- mendengar cerita yg menakutknn itu maramang bulu kuduaknyo mandanga carito nan manakuikan tu

    mer.pa.1i n marapati; parapati: bapak itu memelilzara bunmg .. apak itu mantaranakan buruang marapati

    mer.tu.a n mintuo: .. nya orang berpangknt mintuonyo urang bapangkek

    me.sin n masin: .. jalli! mesin jaik: --mobil masin oto; --dandang masin pancetak batu

    me.sJ.u n I mansiu: dimedan perong udara bau -- di medan parang udaro baun mansiu; 2 piluru: -badU piluru badia

    mes.kI p muski; baa bana; walau: -- hari hujan, ia pergi juga ke

    . "

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 460

    adolah milioner nan takayo di nagari. ko mUi.s1 n I kawajiban masuak tantara untuak maso tatantu; 2: urang

    nan jadi parajurik krn mailcuiki wajik maliter mi.nat n minaik: ridak ada - stz)tl Wltuk jadi guru indak ado minaik

    ambo oak jadi guru; benninal v baminaik: saya = = menjadi petani modem ambo baminaik jadi palani modern; peminat n urang dan baminaik; paminaik: siapa '" '" mobil barn ini sia nan baminaik jo oto baru tu

    min.der n parasaan randah diri; Minder: orang)f mempunyai rasa biMQ/rya sulit d1 bergaul urang ado puoyo parasaan randah diri biasonya payah bakawan

    ming..gu n I Akaik : hari Minggu adalah Irari libur ari Akaik ari perai: 2 jangko wakatu nan lamonyo tujuah ari; pakan:sebulan tf11P!Jt - sebulan ampek pakan; mingguan n sakali saminggu; sakali sapakan: ia menerima gaji _. inyo manarima gaji sakali saminggu

    mi.ni.a.tur a tiroan sasuatu di ukuran nan labiah ketek dr ukuran nan diliru; tiruan; Taman Mini Indonesia Indah adDlal! negara Indonesia Taman Mini Indonesia Indah tiruan nagara Indonesia _dl bantuak nan sangaik ketek.

    mi.ni.bus nota nan ukurannyo indak sagadang bis biaso sainggo panompang nan dapek diangkuiknyo anyo saketek; bis kelek

    ml.nl.mal a sakurang-kurangnyo: seorong fUU'lk bua mmuk SD . betumur 6 tahun anak buliah masuak SO sakurang- kurangnyo baumua anam laun

    mi.nl.mum a paliang randah; paliang kelek (II arago, nilai, upah, dsb): pemerintah ulah menetapknn upah =., pamarenlah alah manataukan banyak upah paliang randah

    ml.nl.ral n I barang tambang (srp ameh, tambago, dan basi); 1 zaik organik nan diparaluan tubuah manusia nan didapek dr makanan saariari

    ImLnor a I ketek; kurang pantiang: ia membawaktm peron .. d1 drama itu inyo mambaoan kurang pantiang dl sandiwara IU; 1

    . "

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 462

    sapuluah dikurang limo sarno dengan limo; 2 indak jo: ia m~ng~nakan pakaian da~rahnya ileal kepala inyo manganakan pakaian daerahnyo indak jo ilcek kapalo

    lnti.nus n 1 jumlah nan kurang dr noli di bawah nol: iinul d~rajQt celsius kurang limo darajaik celsius (-SOC); 2 nan kurang (dl hal maasiaan bahan makanan); nan bakakurangan: daerah daerah nan bakakurangan dl pangasilan

    minyakn minyak: -- kelapa minyak manih; --duyung perendilng duyung minyak duyuang parandang duyuang pb urang nan maabihan arato tuannyoj -- cendual minyak arun unluak guno-guno (untuak manariak ali padusi); .. /iidup minyak tanah nan baisi gas; -- fatung minyak tanah; _. mati minyak lanah nan indak ado gasnyo lai; -raJai minyak arun ~rminyakan n sagalo sasuatu nan basangkuik jo minyak; paminyakan: kantor urusan - - kanlua urusan pami-nyakan

    ml.nlng a I miriang; tclcang: bangunan tua iru sudah _. gaduang IUO tu lah miriang; 2 gilo; midang utak: orang iru sudah -- kn! putus asa urang tu lah miriang utaknyo ~ putuih aso; 3 tagendeang (tt arago); agak murah: horga oorang-barang di ko~rwi agale --arago barangbarang di koperasi agak lagandeang; kmVingan n kamiriangan; kaleleangan; miriang: kacondoangan: 0: = gedung itu sutkJh mencapai 20" kamiriangan gaduang IU alah mancapai 20'

    ml.rip a I ampia samo; ampia sarupo; saroman: mukallya _. dng mukil ibunya mukonyo ampia sarupo jo muko mandehnyo; 1 sarupo; bUllga plostik in; . dng bungo /ridup bungo palastik ko sarupo jo bungo iduik; kemiripan n hal (keadaan) saroman; saromannyo; saruponyo: = =bentuk si kemoor in; m embillgung-kan kila untuk membedakan mana yg si kecil dan malla yg si besar sarornannyo banluak si kamba ko mambinguangan awak untuak mambedokan rna" nan si kelek dan rna pulo nan si gadang

    mi.sal n sunguik; sisunguik; kumih; .- orang leJaki gemuk iru ubal sisunguik urang laki-laki gapuak tu laba;

    B n "'O~,." h

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 463

    spt .- pulang Ice bibi, srp sisunguik pulang ka bibia, pb pulang ka asa (Iah pd lampaeknyo)

    mLsal n misa; umpamo: binotang /angkD liarus dililldUlIg4 -- nya badak dan orang utan bi"natang nan jarang basuo aruih dilinduangi, misanyo badak jo siamang memlsalkan II mamisaan; maumpamoan: d/ latjllan ini kamu horus :: '" '" saya shg lawan dl latihan ko kau aruih mamisaan (maumpamoan) ambo jadi lawan

    ml.san II I sagaek atau sainyiak; katurunan nan kaduo dr ciek inyiak (di masarakaik Sunda); 2 katurunan nan katigo dr ciek inyiak (di masarakaik lawa)

    ml.sl n I utusan: -- perdagangan kita akall mengadaklln kunjungan ke luQl' negen" utusan padagangan kito kamaadoan kunjuangan ka lua nagari; 2 kagiatan manyebaan ugamo Karisten; 3 !ugeh nan dirasoan sbg kawajiban unlUak mangarajoannyo dami ugamo, ideologi, dsb; kawajiban: adatal! -- kita untuk membela bangsa dan . tanall air Indonesia adolah kawajiban kito untuak mampatahanan dan malinduangi banso dan tanah aia Indonesia

    ml.sl.o.na.rls n I urang nan bakarajo manyebaan isi Injil; 2 imam Karisten Katolik nan balUgeh manyebaan isi Injil

    mls.kln a musikin; bansaik; orang kaya Irarw membantu orang --urang kayo aruih manolong urang bansaik; kemiskinan n kabansaikan; kamusikinan; .. '" lIidupnya membunt dia sangat mendnita kabansaikan iduiknyo mambuek ditinyo batambah sansaro

    mls.kram n kalulusan: ia sangat sedill km baIU lIamit sudal! -- inyo sangaik sadiah krn baru sajo manganduang alah kalulusan

    mls.Car n I rol; panggarih: ia bisa membuat garis fums tanpa menggunako.n -- inyo bisa mambuek garih luruih indak jo rol; 2 kayu luruih di ateh gawang

    mIS.le.rI n sasuatu nan alun jaleh (masiah jadi takok-taki; jadi tando-tanyo: peristiwa terbunuhnyCl orang itu nUJSih menjadi --kajadian tabunuahnyo ura ng tu masiah jadi takok-taki

    mis.tlk n I suluak: nenek saya ikut .- pd bulan Ranuuihan inyiak ambo sato suluak di bulan Ramadan; 2 hal-hal gaik nan indak

    , ,

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 472

    ,.. lulwu menjadi Jurah masarakaik di nagari tu sapakaik. mausuaan baliau jadi wali nagari

    mu.kJm, n be .. mukim v bamukim; manalaol.; tingga: saya SI'dah sepuluh tahun '"'. dj lokalta ambo alah . sapumnh tOWI bamukim di Jakarta; pemukiman n I pamukiman; lumpak tampaek lingga: di !rota-kola bfiaT mQ.Iih banyak yg kumuh pamukiman di kota-kola gadang masiah banyak nan kumuah; :z mamukiman panduduak; manampaekan (It panduduak): pemerintah leiah banyak memo buat s. penduduk pd seliap kOla pamarentah alah banyak mamhuek pamukiman untuak panduduak di tiok-tiok kOla

    mukJi.zat n muakjizaik: km _. dr Allail, Nabi Musa dapat memlMlah lout dng pukulan tongkatnya krn muakjizaik "dr Allah, Nabi Musa dapek mambalah lauik jo lungkelcnyo

    mukmin n urang bariman mukmin: seorang . yg baik selalu menjalankan perimall Allah urang mukmin nan saliah salalu manjalanan parentah Allah

    muk.(a.mar n muktamar; komperens~ rapek gadang: - ICMI (Ikman Cuukkiawan Muslim Indonesia) muktamar ICMI (lkatan Candekiawan Muslim Indonesia)

    mu.1a, mulamula adv mula-mula; nan palamo permulaan n I mulo-mulo; mulonyo:pd "" =nya ja takur berdiri di depan ~/tu, lama kelamaan menjadi terbiasa pd mulonyo nyo takuik lagak di muko kalas, lama kalamoan jadi tabiaso; 2 partamo: langkaJr '" '" langkah partamo; 3 timbua : =< '" bulan depan timbua bulan datang

    mu.lal v I mulai : fa ml!lIgajar dj SD pd talrun depan inyo mulai maaja di SO dj taun datang; 2 dari; sajak: sam ilU, ja rajin belajar sajak wakatu tu, inyo rajin baraja

    mu.las a mamilin: perumya . . Ian terlalu banyak malam rujak paruiknyo mamilin dek talampau banyak makan rujak

    mU,Ha . at mulia; taoromaik: ia orang inyo urang taoromaik;yg kedua orang tuaku. nan mulia kaduo urang tuo ambo; 2 banilai tinggi; bakadar tinggi; mulia (It ameh, intan): logam .. logam

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

    userHighlight

  • 473

    mutia; 3 e[ok budi (ali dsh): harinya atinyo elok; memullakan v .mamuliaan: kila wajib - - kLdua orang tua kilO. kilo wajik mamuliaan kaduo-duo urang gaek kilo; kemuliaan n kamuliaan: tetpujilah - - -Mu Yo. Allah ferpujiJah kamuliaan-Mu Va Allah

    mu.1uk a I tinggi (tt kainginan, rancana, dsb): lreinginannya sangat --, tidak S~U1Jj ting k.emampuannya ~ainginannyo sangaik tinggi, indak sapadan jo kamampuannyo; 2 maninggi (It kata-kato): kata-katanya utalu-- keceknyo salalu maninggi

    mu.Jus a 1 aluih; lieio (ttjangek): /IIuka aMok gadis itu sangat -- muko anak gadih tu sangaik aluih; 2 lanea; indak ado riotangao: pesta kawin itu berfollgsung dJzg -- sesuai dng rencanQ semula alek kawin lu baja!an lanca sasuai jo rancana samulo; 3 tuluih; putiah (It ati): orallg jujur hatinya -- urang jujua alinyo pUliah; 4 (pUliah) barasiah: bulu Cl)om itu purih bulu ayam tu putiah barasiah; kemulusan /1 I aluih; licin; barasiah: = = hlit mUkall}a mellye babkall pemuda im tergila-gUa kpdllya . barasiah jangaek mUkonyo manyabaokan anak mudo tu tagilo-gilo ka inyo; 2 katuluihan ; kaputiahan (tt ati) = = harillya rerbayang pada wajahnya keputiahan atinyo tabayang di mukonyo

    mu.lut /I I muluik; muncuang; 2 kecek; muluik: engkau jangall ballyak -- waangjan banyak muluik; 3 ki lubang; apo sajo nan srp muluik; muluik: = '" gua muluik guo

    mu.ml n naik nan baawekan jo caro babalsem spy jan rusak, jan lapuak, dan buliah tahan lamo (up jo maik urang Masia Kuno)

    Mu.naJik a munapiak; bamuko duo: Idta sering tertipu oleh orallg-orang}g" _. kito acok takicuah dek urang-urang munapiak

    mun.culll 1 mancagua; manyumbua; mancogok: tiba-riba ia sudah .-saja di lengah orang ranwi tibo-tibo alah mancogok sajo nyc di tangah-tangah urang rami; 2 tabik; tasumbua: matahari di sebelah rimur matoari tabik di sabalah timua; bermunculan n basumbuaran; bimancogok: gajah = - dr dl "utan gajah kalua basumbuaran dr rimbo; kemunculan II manyumbuanyo; mancogoknyo; maumboknyo:

    , ,

    userHighlight

    userHighlight

  • 474

    .... penjahat itu dr pe~tmbunyiannya meresahluln orang-orang launpung maumboknyo panjahek tu dr lampat;:k nyo basambunyi manggalisahan urang-urang kampuang

    mun.dur v 1 mundua; suruik: mobil . Ja ~lakang oto suruik ka balakang; 2 bakurang; susuik: hasil jeruk tahun asia limau taun ko bakurang; 3 kurang maju; mundua : usahanya -- tahun ini usaonyo kurang maju taun ko; kemunduran n kamunduran: '" '" negara iru disebabkan ofeh perang saudaro yg berkepanjangan kamunduran nagara tu disabaokan dek parang sudaro bakapanjangan

    mu.ngil a 1 renceh: bentuk badamrya yg -- im disenangf orang bantuak badannyo nan renceh tu disanangi urang; 2 lucu; birai ali mancaiiaknyo (tt anak kelek)

    mung.k1n p mungkin: ia tidak. datang. -- ada halangan inyo indak dalang, mungkin ado alangan; memungklnkan v mambuliahan; maisinan: jika keadann '" "', saya akan datang Msok jikok kaadaan maisinan, ambo ka datang bisuak; kemungklnan 11 kamung,kinan: tidak ada .. ,. kira pergi piknik indak ado kamung,kinan awak pai piknik

    mun.lah v I kalua baliak makanan (minuman dsb) nan dl paruaik; muntah: orang hamil sering -- urang manganduang aeok mutah; 2 n apo nan dikaluaan; mutah: sQ)d jijik me/illat kueing ambo jajok bana mancaliak mutah kuciang; 3 ki muak; memunlahkan v I mamutahan: ia =- '" semua makanan yg sudah ditelannya inyo mamutahan sadonyo makanan nan masuak paruiknyo; 2 ki manembakan: femara musuh '" '" pelum kpd lawanll}(l tantara musuah manembakan paluru ka lawannyo; 3 malampiehan: ia "'. kemarahanll}(l kpd keponakamlya inyo malampiehan berangnyo ka kamanakannyo

    mu.rah a 1 murah: harga heros sangar . sekarang arago bareh sangaik murah kini; 2 murah (tt ati); elok; suko mambari: .- "hat; murah ati; 3 banyak; murah: .. rezeki murah rasak.i; -- mulot ringan muluik; ramah -- bngan suko baragiah;

    . "

  • 475

    darmawan; pemurah n pamurah; orang tuan}Yl baik han dan "':: urang gaeknyo elok ali lagi pamurah; Allah Yang Moho Pemurah Allah Nan Maha Pamurah

    Mu.ral n murai: aku sangat senang mendengar kicau -- pd waktu pagi ambo sangaik sanang mandanga kicau murai wakatu pagi

    mU.ram a 1 muram; kurang tarang: cahaya lampu itu -- cahayo lampu lu kurang tarang; 2 muruang (n muko): muram: _. saja mukaI/YO sejak tad; muruang sajo mukonyo sajak cako; kemuraman n 1 kamuraman: billotang iru mengflilang di = = langil binatang tu mailang di kamurama'n langik:; 2 kamuruangan: = = ..... ajalrllyQ membual orang.sedjh meljlramya kamuruangan mukonyo mambuek urang ibo mancaliaknyo

    mu.rid