jibone ja dekhlam-3

184
S S £ £ h h e e k k ¡ ¡ c c M M m m ¡ ¡ j j ( ( a a a a £ £ u u M M ) ) A A d d ¡ ¡ f f L L N N ¡ ¡ m m ¡ ¡ j j A A ¡ ¡ S S j j

Upload: arfoundation

Post on 13-Oct-2014

257 views

Category:

Documents


4 download

TRANSCRIPT

Page 1: jibone ja dekhlam-3

SSSSSSSS££££££££hhhhhhhh−−−−−−−−eeeeeeee kkkkkkkk¡¡¡¡¡¡¡¡ ®®®®®®®®ccccccccMMMMMMMMmmmmmmmm¡¡¡¡¡¡¡¡jjjjjjjj

((aaªªaa££uu MMää))

AAAAAAAAddddddddÉÉÉÉÉÉÉÉ¡¡¡¡¡¡¡¡ffffffffLLLLLLLL ®®®®®®®®NNNNNNNN¡¡¡¡¡¡¡¡mmmmmmmm¡¡¡¡¡¡¡¡jjjjjjjj AAAAAAAA¡¡¡¡¡¡¡¡SSSSSSSSjjjjjjjj

Page 2: jibone ja dekhlam-3

2

p§¢Qf� p§¢Qf�.................................................................................................................................................1 HL¢V °L¢guv....................................................................................................................................... 8 Y¡L¡ nq−l A¿¹l£Z qm¡j .......................................................................................................................... 8 A¿¹l£Z¡−cn fÐaÉ¡q¡l............................................................................................................................... 8 −cJu¡e Bhc¤m h¡−p−al p¡−b O¢eù pÇfLÑ .................................................................................................. 9 e¡M¡m f¡s¡u S¡j¡u¡−a fС−c¢nL A¢gp ÙÛ¡fe ............................................................................................... 9 hÉ¡fL p¡wNW¢eL pgl ...........................................................................................................................10 m¡−q¡−l ¢e¢Mm f¡¢LÙ¹¡e p−Çjme 1963.......................................................................................................10 p−Çjme f¢lQ¡me¡l e£¢aj¡m¡ fÐZue ..........................................................................................................11 p−Çjm−el L¡kÑ�²j ................................................................................................................................11 m¡−q¡l p−Çjm−el hТa�²jdj£Ñ LjÑp§¢Q.........................................................................................................12 jS¢m−p n§l¡u j¡Jm¡e¡l ¢el¡f�¡ Cp¤É ........................................................................................................13 1964 p¡−ml S¡e¤u¡¢l−Ja S¡j¡u¡a ®hBCe£ ®O¡¢oa......................................................................................13 m¡−q¡l ®S−m ®fy±Rm¡j............................................................................................................................13 j¡Jm¡e¡l O¢eù p¡¢æ−dÉ c¤'j¡p .................................................................................................................14 j¡Jm¡e¡l c¡lp ....................................................................................................................................15 −S−m Bj¡l hТ�²Na LjÑp§¢Q ....................................................................................................................15 e¡na¡ J M¡h¡l Evph ............................................................................................................................15 −S−m ®l¡k¡l j¡p ..................................................................................................................................17 m¡−q¡l ®S−m jS¢m−p n§l¡l A¢d−hne ........................................................................................................17 HL¢V ®R¡� OVe¡ ...................................................................................................................................18 ¢hQ¡lf¢al p¡j−e q¡¢Sl qm¡j .................................................................................................................19 Y¡L¡ lJu¡e¡ ........................................................................................................................................19 Y¡L¡ ®S−m ®fy±Rm¡j.............................................................................................................................. 20 −S−m ÙÛ¡e f¢lhaÑe ............................................................................................................................... 20 −S−m f¢lh¡l-f¢lS−el p¡−b p¡r¡v ..........................................................................................................21 Y¡L¡ ®S−m p¡−s fy¡Q j¡p........................................................................................................................22 BVL¡−c−nl ®ju¡c hª¢Ül Aj¡e¢hL fÜ¢a...................................................................................................22 −S−m Bjl¡ 4 i¡C ...............................................................................................................................22 L¡l¡N¡l eu; ¢nr¡N¡l ........................................................................................................................... 23 −S−m A¢dL¡l Bc¡u ............................................................................................................................ 23 L¡l¡N¡−ll q¡pf¡a¡−m........................................................................................................................... 24 −Sm ®b−L j¤¢�² ................................................................................................................................... 25 ¯üln¡p−el ¢hl¦−Ü NZa¡¢¿»L ILÉ ........................................................................................................... 25 p¢Çj¢ma ¢h−l¡d£ c−me ®fТp−X¾V fСb£Ñ j−e¡eue .......................................................................................... 25 S¡j¡u¡−al p¡j−e ¢hl¡V pjpÉ¡.................................................................................................................26 S¡j¡u¡−al f−r p¤fУj ®L¡−VÑl l¡u ........................................................................................................... 27 p¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−e CE¢eue ¢ehÑ¡Q−el ®a¡s−S¡l................................................................................................ 27 CE¢eue ¢ehÑ¡Q−el cªnÉ .......................................................................................................................... 28 −fÊ¢p−X¾V ¢ehÑ¡Qe ................................................................................................................................. 28 f−l¡r J fÐaÉr ¢ehÑ¡Qe..........................................................................................................................29 f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el NieÑl ............................................................................................................................29 −j¡e¡−uj M¡−el n¡pe¡jm .......................................................................................................................31 R¡� A�−e p¿»¡−pl p§Qe¡........................................................................................................................ 33

Page 3: jibone ja dekhlam-3

3

"65 p¡−ml HL¢V OVe¡.......................................................................................................................... 33 a¡pM¾c ®O¡oZ¡.................................................................................................................................... 34 L¡nÈ£l pjpÉ¡ ...................................................................................................................................... 35 a¡pM−¾c BCu§h M¡−el L§V¯e¢aL fl¡Su................................................................................................... 36 BCu§h-¢h−l¡d£ NZa¡¢¿»L B−¾c¡me........................................................................................................... 36 ¢f¢XHj NWe ...................................................................................................................................... 37 ¢f¢XHj fÐ−nÀ f§hÑ-f¡L BJu¡j£ m£−N ¢àd¡¢hi¢L .......................................................................................... 37 ¢f¢XHj-Hl 8 .................................................................................................................................... 38 −nM j¤¢S−hl cª¢øi¢� ............................................................................................................................ 39 −nM j¤¢S−hl 6 cg¡.............................................................................................................................. 40 6 cg¡ J j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£....................................................................................................................... 40 ¢f¢XHj-Hl p¡wOW¢eL L¡W¡−j¡ ................................................................................................................41 ¢f¢XHj-Hl 8 cg¡ ¢i¢�L B−¾c¡me .........................................................................................................41 ¢f¢XHj-Hl fÊQ¡l¡¢ik¡e.........................................................................................................................41 L¤¢jõ¡u p¤d£ °hWL................................................................................................................................ 42 −L¾cУu ®eaªhª−¾cl pgl ......................................................................................................................... 43 f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e Qlj l¡S¯e¢aL ¢h−r¡i ....................................................................................................... 44 BCu§h M¡−el cn hR−ll °üln¡p−el fТa¢�²u¡............................................................................................ 44 BNlam¡ osk¿» j¡jm¡.......................................................................................................................... 45 1968 p¡−m ¢f¢XHj-Hl E−cÉ¡−N Bj¡l f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e pgl ........................................................................ 45 Sepi¡u Bj¡l k¤¢�²............................................................................................................................. 46 1968 p¡−ml B−¾c¡me ......................................................................................................................... 47 Y¡L¡u DAC NWe ................................................................................................................................. 47 DAC-Hl 8 cg¡.................................................................................................................................. 48 B−¾c¡me a¤−� EW−m¡............................................................................................................................ 48 BCu§h M¡−el BaÈpjfÑZ ....................................................................................................................... 49 l¡Eä−Vhm Leg¡−l¾p ........................................................................................................................... 50 −N¡m−V¢hm °hW−L Bj¢¿»a−cl a¡¢mL¡....................................................................................................... 50 −N¡m−V¢hm °hWL öl¦ .............................................................................................................................51 HLp¡−b Y¡L¡ fÐaÉ¡haÑe..........................................................................................................................51 8 j¡QÑ m¡−q¡−l X¡−Ll °hWL.....................................................................................................................51 j¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b ®nM j¤¢S−hl p¡r¡v ................................................................................................ 52 A¢e¢ÕQa AhÙÛ¡uC l¡Ju¡m¢f¢� Nje ......................................................................................................... 53 l¡Eä−V¢hm Llg¡−l−¾pl ¢hhlZ............................................................................................................... 54 p¡wh¡¢cL−cl f¡õ¡u fsm¡j ................................................................................................................... 54 q−m ¢g−l Hm¡j .................................................................................................................................. 54 −N¡m−V¢h−ml ®no °hWL......................................................................................................................... 55 B¢j ®N¡m−V¢hm °hW−Ll pj¡¢ç ®O¡oZ¡ Ll¢Rz'' ........................................................................................... 55 −N¡m−V¢hm °hW−Ll Qlj hÉbÑa¡................................................................................................................ 55 j¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b °hWL .................................................................................................................. 55 Y¡L¡u ¢g−l Hm¡j ................................................................................................................................ 56 BCu§h M¡−el rja¡ qÙ¹¡¿¹l .................................................................................................................... 57 Cu¡qCu¡ M¡−el rja¡ NËqZ..................................................................................................................... 57 NZa¡¢¿»L B−¾c¡m−el p¡gmÉ .................................................................................................................. 57 HLSe 6 cg¡ fÐ−Za¡l c¡¢h.................................................................................................................... 58 −nM j¢S−hl p¡−b O¢eù p¡r¡v................................................................................................................ 59

Page 4: jibone ja dekhlam-3

4

Cu¡qCu¡ M¡−el l¡S¯e¢aL ®O¡oZ¡ ............................................................................................................ 60 11 S¡e¤u¡¢l BJu¡j£ m£−Nl Sepi¡ ......................................................................................................... 60 fÒVe juc¡−e S¡j¡u¡−al Sepi¡l fÐÙ¹¤¢a ....................................................................................................61 aMeL¡l fÒVe juc¡e............................................................................................................................62 18 a¡¢l−Ml Sepi¡ ..............................................................................................................................62 HLSe p¡wh¡¢cL H−me......................................................................................................................... 64 nql A¢g−p Nje................................................................................................................................. 64 q¡pf¡a¡−m......................................................................................................................................... 65 19 a¡¢l−Ml f¢�L¡ .............................................................................................................................. 65 19 S¡e¤u¡¢l påÉ¡u j¡Jm¡e¡ jJc¤c£ p¡−b p¡r¡v ...........................................................................................66 hoÑhÉ¡f£ ¢ehª¡Qe£ A¢ik¡e ........................................................................................................................66 ¢ehÑ¡Q−e S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l AwnNËq−Zl ¢pÜ¡¿¹ ............................................................................................ 67 S¡j¡u¡−al e¢je£ h¡R¡C......................................................................................................................... 67 ¢ehÑ¡Q−e cy¡s Ll¡h¡l SeÉ S¡j¡u¡a AaÉ¿¹ k¤¢�²f§ZÑ J eÉ¡u¡e¤N fÜ¢a Ahmðe L−lz................................................ 68 AeÉ¡eÉ c−m fСbÑ£ h¡R¡C−ul fÜ¢a ............................................................................................................ 68 S¡j¡u¡−al h¡R¡C Ll¡ Bpe pwMÉ¡ ............................................................................................................69 ¢ehÑ¡Qe£ A¢ik¡−el A¢i�a¡.....................................................................................................................69 ¢ehÑ¡Q−e AeÉ¡eÉ c−ml q¡m...................................................................................................................... 70 −i¡V ®L−¾cÐl q¡m ................................................................................................................................. 70 ¢ehÑ¡Qe£ gm¡gm....................................................................................................................................71 p¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−e ¢ehÑ¡Q−el gm¡gm ..............................................................................................................71 ¢ehÑ¡Qe£ j¤h¡lLh¡c ............................................................................................................................... 72 Cu¡qCu¡ M¡−el N¢sj¢p ......................................................................................................................... 72 H N¢sj¢pl Bpl L¡lZ......................................................................................................................... 72 pj¡d¡−el HL¢V jqv fÐ−Qø¡ .................................................................................................................... 73 ¢ehÑ¡Qe flhaÑ£ ®f±−e ¢ae j¡p................................................................................................................. 74 S¡j¡u¡−al ®L¾cÊ£u jS¢m−p n§l¡l ¢ehÑ¡Q−e¡�l fÐbj °hWL............................................................................... 75 3 j¡QÑ Y¡L¡u Bq§a NZf¢lo−cl A¢d−hne BqÆ¡−el fТa¢�²u¡........................................................................... 76 Y¡L¡ A¢d−hne j¤ma¢h Ll¡l fТa¢�²u¡....................................................................................................... 77 Y¡L¡u 2 j¡−QÑl qla¡m........................................................................................................................... 77 3 j¡QÑ fÐ−cnhÉ¡f£ qla¡m....................................................................................................................... 77 f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e plL¡l ®nM j¤¢S−hl ¢eu¿»−Z .................................................................................................. 78 7 j¡QÑ ®lp−L¡−pÑ ®nM j¤¢Sh .................................................................................................................... 79 S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l c¡¢h ........................................................................................................................ 79 f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el 40 Se S¡a£u pwpc pcpÉ ............................................................................................. 80 Cu¡qCu¡-j¤¢Sh I¢aq¡¢pL pwm¡f ............................................................................................................ 80 pwm¡−fl Mhl pwNËq ..............................................................................................................................81 pwm¡−fl ®no fkÑ¡u .............................................................................................................................. 82 AhÙÛ¡ S¡e¡l BlJ ®Qø¡ ......................................................................................................................... 82 pwm¡−fl LaL �l¦aÅf§ZÑ Mhl.................................................................................................................. 83 −nM j¤¢Sh L£ i¡h¢R−me?....................................................................................................................... 83 fy¢Q−nl ¢ch¡Na l¡a............................................................................................................................. 84 26 j¡QÑ pL¡−m.................................................................................................................................... 85 nq−ll AhÙÛ¡ ®NM−a ®Nm¡j .................................................................................................................... 85 HMe L£ L¢l? ..................................................................................................................................... 86 Qlj Aü¢Ù¹−a L¡V−R ............................................................................................................................. 87

Page 5: jibone ja dekhlam-3

5

−j±mi£ g¢lc Bqjc H−me.................................................................................................................... 88 −Se¡−lm ¢V�¡ M¡−el p¡−b p¡r¡v ............................................................................................................. 89 j¤l¡c p¡−q−hl p¡−b fl¡jnÑ .................................................................................................................... 90 Se¡h e§l¦m Bj£−el i¡oZ.......................................................................................................................91 −j±mi£ g¢lc Bqj−cl i¡oZ...................................................................................................................91 i¡o−Zl fkÑ¡−m¡Qe¡ ................................................................................................................................91 −no fkÑ¿¹ ®k ¢pÜ¡¿¹ ¢e−a h¡dÉ qm¡j...........................................................................................................92 Se−ph¡l HL¢V Ec¡qlZ.........................................................................................................................92 Cu¡qCu¡ plL¡−ll ®lk¡L¡l h¡¢qe£ NWe ..................................................................................................... 93 SeN−Zl j−e¡i¡h ................................................................................................................................ 94 Bj¡l j¡e¢pL fТa¢�²u¡ .........................................................................................................................96 "71-Hl hs hs c¤−V¡ i¤m ....................................................................................................................... 97 n¡¢¿¹ L¢j¢V NWe ...................................................................................................................................99 n¡¢¿¹ L¢j¢Vl avfla¡...........................................................................................................................101 n¡¢¿¹ L¢j¢Vl L¡−l¡ L¡−l¡ Afavfla¡ ......................................................................................................101 ¢h−cn pgl.......................................................................................................................................101 H pgl öl¦ q−m¡ h¡ql¡Ce ®b−L .............................................................................................................102 p¡g¡l p¡−b ®cM¡ q−m¡ ¢L¿º dl¡ ¢c−m¡ e¡z..................................................................................................103 h¡ql¡C−el ¢ip¡ pwNËq..........................................................................................................................104 h¡ql¡C−e Bj¡l ®fСNË¡j........................................................................................................................104 Y¡L¡u ¢g−l Hm¡j ...............................................................................................................................106 h¡ql¡C−e ®j¡õ¡ p¡−q−hl Lb¡.................................................................................................................106 h¡ql¡C−e Bj¡l ¢àa£u E−õM−k¡NÉ ®fСNË¡j.................................................................................................107 −p±c£ Blh lJu¡e¡ .............................................................................................................................108 −p±c£ Blh pg−ll E−�nÉ....................................................................................................................108 H L¡−S ®Le q¡a ¢cm¡j?......................................................................................................................109 Ae¤h¡−cl L¡S öl¦ q−m¡ .......................................................................................................................110 ¢e¢l¢h¢m ®mM¡l f¢l−hn........................................................................................................................110 ¢ip¡-pjpÉ¡u fsm¡j ........................................................................................................................... 111 q� Efm−r ®S�¡l h¡C−l 21 ¢ce AhÙÛ¡e ................................................................................................ 111 Ae¤h¡−c f§ZÑ j−e¡−k¡N ¢cm¡j..................................................................................................................112 jc£e¡ nl£g ¢ku¡la ............................................................................................................................113 jp¢S−cl c¤−V¡ fÐd¡e BLoÑZ..................................................................................................................114 jp¢S−c ehh£ ....................................................................................................................................114 jp¢S−cl L−uL¢V °h¢nøÉ .....................................................................................................................115 l¡p§m (p)-Hl j¡k¡l nl£g ....................................................................................................................115 h¡−h ¢Shl£m .....................................................................................................................................116 Bpq¡−h p¤gg¡ ..................................................................................................................................116 l¡p§m (p)-Hl Lh−ll f¡−n BlJ c¤'S−el Lhl .........................................................................................116 Lhl ¢ku¡la......................................................................................................................................117 HL Cýc£ Q�²¡¿¹..................................................................................................................................118 −nM j¢S−hl ®NËç¡l x B−Nl J f−ll AhÙÛ¡ ...............................................................................................118 j¤¢�²−k¡Ü¡−cl avfla¡ .........................................................................................................................119 −hp¡j¢lL NieÑl ¢e−u¡N .......................................................................................................................119 C¢¾cl¡ N¡å£l ¢pÜ¡¿¹.............................................................................................................................120 14 BNø f¡¢LÙ¹¡−el ü¡d£ea ¢chp f¡me..................................................................................................121

Page 6: jibone ja dekhlam-3

6

6 ®p−ÃVðl f¡¢LÙ¹¡e pwq¢a ¢chp f¡mez ...................................................................................................121 "71-Hl ®no¢c−L ...............................................................................................................................122 Hh¡−ll q� ......................................................................................................................................122 ¢ip¡l S¢Vma¡u fsm¡j .......................................................................................................................123 j�¡u AhÙÛ¡e .....................................................................................................................................123 q� Eck¡f−el ¢h−no hÉhÙÛ¡..................................................................................................................123 CS¢aj¡u£ q� ...................................................................................................................................124 ¢je¡u lJu¡e¡ ....................................................................................................................................124 Hh¡−ll CS¢aj¡u£ q�.........................................................................................................................125 q¡S£−cl SeÉ plL¡¢l hÉhÙÛ¡fe¡..............................................................................................................125 q� pj¡d¡ q−m¡..................................................................................................................................126 p¤ÙÛ-phm AhÙÛ¡uC q� Ll¡ E¢Qa............................................................................................................127 q� de£−cl L£ ®nM¡u..........................................................................................................................127 k¡L¡a de£−L ¢nr¡ ®cu........................................................................................................................128 q� de£−L ®nM¡u ...............................................................................................................................128 −p±c£ Bl−h h¡wm¡−cn£ ........................................................................................................................128 hÉhp¡-h¡¢Z−SÉ h¡wm¡−cn£......................................................................................................................130 −p±c£ Bl−h h¡wm¡−cn£−cl p¡¢ædÉ ..........................................................................................................130 S¡j¡u¡−al LjÑf¢lo−c Bj¡l ¢l−f¡VÑ .......................................................................................................131 −fТp−X¾V Cu¡qCu¡l p¡−b p¡r¡v.............................................................................................................132 j£j¡wp¡l fÐ−Qø¡..................................................................................................................................132 X. ¢S. X¢hÔE ®Q±d¤l£.............................................................................................................................133 AM� f¡¢LÙ¹¡−el ®no ¢ce�−m¡l i§¢jL¡ ....................................................................................................134 Y¡L¡ lJu¡e¡ qm¡j ..............................................................................................................................136 Lm−ð¡ ¢hj¡e h¾c−l AhalZ ..................................................................................................................137 −S�¡ ¢hj¡e h¾c−l AhalZ....................................................................................................................137 −q¡−V−m AhÙÛ¡e ................................................................................................................................. 138 j¡Jm¡e¡ n¡lL£...................................................................................................................................139 q¡l¡−jl p£j¡e¡u −f±yR¡l B−N ýc¡C¢hu¡ ...................................................................................................140 ýc§−c q¡l¡−j −f±yRm¡j..........................................................................................................................141 j¡p¢Sc¤m q¡l¡−j ®f±yRm¡j .....................................................................................................................142 Jjl¡q Ll¡ q−m¡.................................................................................................................................142 Bj¡l Jjl¡q Ll¡ pj¡ç q−m¡ ................................................................................................................144 kjk−jl f¡¢e.....................................................................................................................................144 kjk−jl f¡¢el fСQ¤kÑ............................................................................................................................144 kjk−jl f¡¢e f¡−el ¢h−no ¢euj ............................................................................................................146 −S�¡u Bj¡l ®jqj¡ec¡l£ .....................................................................................................................146 jc£e¡ nl£g ......................................................................................................................................147 −jqj¡eM¡e¡l L¡¢qe£ ............................................................................................................................148 HL¢V ¢nöl q©cu¢hc¡lL jªa¤É .................................................................................................................148 −S�¡l f−b ¢hj¡−e..............................................................................................................................149 Ll¡Q£−a HL¢ce.................................................................................................................................149 f¡¢LÙ¹¡−e ®L¡b¡u b¡L−h¡ ......................................................................................................................149 f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el Mhl ............................................................................................................................150 f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el fТalr¡........................................................................................................................151 12 ®b−L 16 ¢X−pðl ...........................................................................................................................151

Page 7: jibone ja dekhlam-3

7

16 ¢X−pðl .......................................................................................................................................152 i¡la£u f¡mÑ¡−j−¾V C¢¾cl¡ N¡å£l ¢hSu i¡oZ..............................................................................................152 BJu¡j£ m£−Nl Bc¢nÑL Adxfae...........................................................................................................152 16 ¢X−pðl ¢hSu ¢chp ........................................................................................................................153 16 ¢X−pðl Bj¡l Ae¤i§¢a ....................................................................................................................154 −c−nl Mhl e¡ f¡Ju¡l A¢ÙÛla¡ ..............................................................................................................155 Cu¡qCu¡ M¡−el p¡−b p¡r¡v...................................................................................................................155 f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e fТa¢�²u¡.....................................................................................................................156 pnÙ» h¡¢qe£−a fТa¢�²u¡ pð¢ma HL¢V hC.................................................................................................156 pnÙ» h¡¢qe£l fТa¢�²u¡ .........................................................................................................................157 1971-Hl ®no f¢l¢ÙÛ¢a........................................................................................................................158 f¡¢LÙ¹¡e pnÙ»h¡¢qe£l ®eaª−aÅ ¢h−ic.........................................................................................................158 18 ®b−L 20 ¢X−pðl...........................................................................................................................160 p¡j¢lL n¡pL ¢j. i¤−�¡ ........................................................................................................................160 c¤−V¡ hs pjpÉ¡ ..................................................................................................................................161 −L¾cУu jS¢m−p n§l¡l A¢d−hne .............................................................................................................162 j¡Jm¡e¡ jJc§c£ Cj¡l−al c¡¢uaÅ ®b−L AhÉ¡q¢a Q¡C−me ...............................................................................163 Bj£−l S¡j¡u¡−al ¢ehÑ¡Qe fÜ¢a ............................................................................................................163 ¢ehÑ¡Q−el SeÉ fÉ¡−em NWe....................................................................................................................164 f¡¢LÙ¹¡−e Bj¡l hÉ¡fL pgl .................................................................................................................164 Bj¡l mäe k¡h¡l fÐ−Qø¡.......................................................................................................................165 f¡¢LÙ¹¡−e ÙÛ¡u£i¡−h hph¡−pl fÐÙ¹¡h ..........................................................................................................166 Bk¡c-L¡nÈ£l pgl..............................................................................................................................166 −l¢XJ ®b−L Bj¡l h�²ªa¡ .....................................................................................................................167 −fТp−X−¾Vl p¡−b ®p±SeÉ p¡r¡v .............................................................................................................168 Q£g-®p−�²V¡¢ll p¡−b Cpm¡j¡h¡−c p¡r¡v ..................................................................................................168 f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ®hl qh¡l d¡¾c¡ ................................................................................................................170 q−�l fÐÙ¹¤¢a......................................................................................................................................170 H Mh−ll hÉ¡fL fТa¢�²u¡.....................................................................................................................171 j¡Jm¡e¡ L¡Jp¡l ¢eu¡S£ .......................................................................................................................172 L¡Jp¡l ¢eu¡S£l Adxfae ....................................................................................................................172 ¢j. i¤−�¡l p¡−b p¡r¡−al E−�−nÉ Cpm¡j¡h¡c Nje......................................................................................173 Bj¡l e¡j i§mh¡l ®l¡N ........................................................................................................................174 ¢j. i−�¡l p¡−b p¡r¡v..........................................................................................................................175 j¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b ¢hc¡u£ p¡r¡v .......................................................................................................176 j¡Jm¡e¡ ®b−L ¢hc¡u ¢em¡j ...................................................................................................................177 ¢ØVj¡−l B−l¡qZ.................................................................................................................................177 ¢ØVj¡−l 7 ¢ce....................................................................................................................................179 ¢øj¡−l Bj¡l h�²ªa¡ ............................................................................................................................179 ¢àa£u h�²ªa¡......................................................................................................................................180 Cu¡m¡jm¡−j Cql¡j hy¡dA......................................................................................................................180 −S�¡ h¾c−l AhalZ............................................................................................................................181 h¡wm¡−cn ®b−L BNa q¡S£ ...................................................................................................................182 S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ h¡wm¡−cn-Hl p¡wNW¢eL E−cÉ¡N..................................................................................... 183 S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ h¡wm¡−cn-Hl SeÉ Bj¡l LlZ£u .................................................................................... 183

Page 8: jibone ja dekhlam-3

8

HL¢V °L¢guvHL¢V °L¢guvHL¢V °L¢guvHL¢V °L¢guv BaÁS£he£ ®mM¡l Bj¡l ®L¡e f¢lLÒfe¡ ¢R−m¡ e¡ h−m "Bj¡l S£h−e k¡ ®cMm¡j' a¡l ®lLXÑ l¡¢M¢ez pȪ¢ap¡Nl j¿Ûe L−lC Bj¡−L ¢mM−a q−µRz l¡S¯e¢aL abÉ¡h¢m L−uL¢V hC ®b−L pwNËq L¢lz Bl h¡¢L phC pȪ¢al Efl ¢eiÑl L−l ¢m¢Mz 1930 p¡−m kMe Bj¡l hup 8 aMe ®b−L ®mM¡ öl¦ L−l Bj¡l ®mM¡ H fkÑ¿¹ 1964 p¡−m ®fy±−R−Rz ¢L¿º pȪ¢a¢eiÑl qJu¡u ®L¡e ¢hou h¡c f−s ®N−m Bh¡l ®fR−el Lb¡J E−õM Ll¡ quz 1962 p¡−ml ¢h−no HL¢V ¢hou E−õM Ll¢R, k¡ B−N ®mM¡ qu¢ez

Y¡L¡ nq−l A¿¹l£Z qm¡jY¡L¡ nq−l A¿¹l£Z qm¡jY¡L¡ nq−l A¿¹l£Z qm¡jY¡L¡ nq−l A¿¹l£Z qm¡j 1962 p¡−ml H¢fÐ−m S¡a£u J fС−c¢nL BCe pi¡¡l ¢ehÑ¡Q−el fl plL¡l Bj¡l Qm¡−gl¡l Efl ¢eu¿»Z B−l¡f Ll−m¡z Y¡L¡ nq−ll h¡C−l Bj¡l k¡Ju¡ ¢e¢oÜ Ll¡ q−m¡z L¡lZ 1961 p¡−m BCu§h M¡e Cpm¡−jl f¡¢lh¡¢lL BCe f¢lhaÑe L−l ®k A¢XÑeÉ¡¾p S¡¢l L−le, Hl ¢hl¦−Ü B¢j L¤lBe J q¡c£−pl k¤¢�² ¢c−u a£hÐ fТah¡cj§mL h�²hÉ l¡Ma¡jz ¢h¢iæ ®Sm¡-nq−ll Sepi¡u H ¢ho−u Bj¡l h�²ªa¡ hå Ll¡C plL¡−ll E−�nÉ ¢R−m¡z j¡Jm¡e¡ jJc§c£l E−cÉ¡−N f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el 14 Se ®eaªÙÛ¡e£u B−m−jl ¢hhª¢a EcѤ ®b−L h¡wm¡u Ae¤h¡c L−l f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el B−mjN−Zl cÙ¹Ma pwNËq L−l f¤¢Ù¹L¡L¡−l fÐQ¡l Ll¡ quz Cpm¡−jl f¡¢lh¡¢lL BC−el Efl H SOeÉ q¡jm¡l fТah¡−c E�² ¢hhª¢a−a h¢mù k¤¢�² ¢c−u fÐj¡Z Ll¡ qu ®k, BCu§h M¡−el gÉ¡¢j¢m m' A¢XÑeÉ¡¾p L¤lBe J q¡c£−pl Øfø ¢h−l¡d£z f¡¢LÙ¹¡−el ®L¾cУu BCe f¢lo−c Se¡h Bî¡p Bm£ M¡e H A¢XÑeÉ¡¾p h¡¢a−ml SeÉ ¢hm ®fn L−l¢R−mez ¢L¿º BCu§h M¡−el Ae¤Na j¤p¢mj m£N f¡mÑ¡−j¾V¡¢l f¡¢VÑ H ¢h−ml ¢h−ml Efl B−m¡Qe¡ Ll−aC ®cu¢ez Y¡L¡ nq−l A¿¹l£Z Ll¡l B−N f¤¢m−nl ®Øfn¡m hÉ¡� A¢g−p ¢e−u Bj¡−L HL¢V fÐnÀj¡m¡ ¢c−m¡z fÐnÀ�−m¡l j−dÉ ®hn L'¢V e£¢aNa b¡L¡u B¢j SJu¡h ®cJu¡ fÐ−u¡Se j−e Llm¡j z ®c−nl BCe J n¡pe pÇf−LÑ S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l cª¢øi¢� J ja¡ja fÐL¡n Ll¡l p¤−k¡N ¢q−p−hC B¢j ¢m¢Ma h�²hÉ ®fn Llm¡jz fÐnÀ�−m¡ Cw−l¢S−a ¢R−m¡ h−m SJu¡hJ Cw−l¢S−a ¢cm¡jz Bj¡l SJu¡−hl ®L¡e ¢hl©f fТa¢�²u¡ plL¡−ll fr ®b−L Bj¡l ¢eLV ®fy±−R¢ez B¢j Ae¤ih Llm¡j ®k, plL¡l p¡qp£, BaÁ¢hn Ä¡p£ J BcnÑh¡c£ ®m¡−Ll p¡−b ¢ha−LÑ ¢mç q−a Q¡u e¡z n¢�² fÐ−u¡N L−l Bc−nÑl fТa−l¡d Ll¡C plL¡¢l e£¢az B¢j k¡ ¢m−M¢¢R, a¡ M�e Ll¡ pñh ek h−m Bj¡−L SeN−Zl ¢eLV ®b−L ¢h¢µRæ l¡M¡l L¤jam−h Bj¡l Efl A¿¹l£Z¡−cn S¡¢l Ll¡ q−m¡z Bj¡l LjÑÙÛl Y¡L¡ nq−lC p£j¡hÜ q−u ®N−m¡ z Sepi¡¡u h�²ªa¡ Ll¡ ¢e¢oÜ q−k ®N−m¡z a−h Y¡L¡ nq−l Bj¡l N¢a¢h¢d ¢eu¿»Z Ll¡ qu¢ez AhnÉ ph pju a¡−cl ®LE Bj¡l ®fR−e ®m−N b¡L−a¡z B¢j fТa ö�¦h¡−l ¢h¢iæ hs jp¢S−c h�²hÉ ®fn Lla¡j z pç¡−q c¤'®V¡ jp¢S−c c¡l−p L¤lBe AhÉ¡qa ¢R−m¡z

A¿¹l£Z¡−cn fÐaÉ¡q¡lA¿¹l£Z¡−cn fÐaÉ¡q¡lA¿¹l£Z¡−cn fÐaÉ¡q¡lA¿¹l£Z¡−cn fÐaÉ¡q¡l fС−c¢nL BCe pi¡u j¡Jm¡e¡ Bhc¤pÚ p¤hÚq¡e ¢h−l¡d£ c−ml ¢Xf¤¢V ¢mX¡l ¢R−mez ®cJu¡e Bhc¤m h¡−pa ¢mX¡l Ah ¢c q¡ES ¢R−mez 1963 p¡−m j¡Jm¡e¡ Bhc¤pÚ p¤hÚq¡e BCe f¢lo−c Bj¡l A¿¹l£Z¡−c−nl ¢hl¦−Ü a£hÐ fТah¡c L−l hm−me, ""®Q¡l, X¡L¡a J c¤ø ®m¡L−cl cje Ll¡l p¡dÉ plL¡−ll −eCz ¢L¿º AdÉ¡fL ®N¡m¡j Bk−jl j−a¡ Q¢l�h¡e J BcnÑh¡c£ ®m¡L−L Y¡L¡ nq−l BVL L−l l¡M¡l L£ k¤¢�² b¡L−a f¡−l? ay¡l ¢hl¦−Ü S¡¢l Ll¡ A¿¹l£Z¡−cn ®Le AhÉ¡qa l¡M¡ q−u−R, a¡ ®cnh¡p£ S¡e−a Q¡uz'' ¢mX¡l Ah ¢c q¡ES ®cJu¡e Bhc¤p h¡−pa p−� p−� SJu¡−h hm−me, ""B¢j A¢hm−jÀ H ¢houV¡

Page 9: jibone ja dekhlam-3

9

®cM−h¡ Hhw BN¡j£L¡mC q¡E−S H ¢ho−u h�²hÉ ®c−h¡''z f−ll ¢ce ®cJu¡e h¡−pa f¢lo−cl °hW−Ll öl¦−aC −O¡oZ¡ Ll−me, ""AdÉ¡fL ®N¡m¡j Bk−jl Efl ®b−L plL¡l ¢e−od¡�¡ fÐaÉ¡q¡l L−l ¢e−u−Rz'' k¢c BCe f¢lo−c Bj¡l f−r Lb¡ hm¡l ®LE e¡ b¡L−a¡ a¡q−m qu−a¡ I ¢e−od¡�¡ A−eL¢ce hq¡m b¡L−a¡z

−cJu¡e Bhc¤m h¡−p−al p¡−b O¢eù pÇfLÑ −cJu¡e Bhc¤m h¡−p−al p¡−b O¢eù pÇfLÑ −cJu¡e Bhc¤m h¡−p−al p¡−b O¢eù pÇfLÑ −cJu¡e Bhc¤m h¡−p−al p¡−b O¢eù pÇfLÑ −cJu¡e p¡−q−hl h¡¢X ®j±mi£h¡S¡lz B¢j p¡wNW¢eL pg−l ®pM¡−e ®Nm¡jz ®cJu¡e p¡−qh Bj¡l p¡−b ®cM¡ L−l ay¡l h¡¢s k¡h¡l c¡Ju¡a ¢c−mez pe-a¡¢lM j−e ®eCz aMe ¢a¢e plL¡¢l c¡¢u−aÅ ¢R−me e¡z Lb¡-h¡aÑ¡u Hje nl£g j¡e¤o LjC ®cM¡ k¡uz ®cM−aJ AaÉ¿¹ p¤f¤l¦o ¢R−mez j¿»£ b¡L¡L¡−mJ ay¡l c¡¢s ¢R−m¡z N¡−ul lwJ ¢R−m¡ E�Æm gpÑ¡ z ¢a¢e Hje jqî−al p¡−b c¡Ju¡a ¢c−me ®k, p¡−b p¡−bC Lh¤m e¡ L−l f¡lm¡j e¡z ay¡l p¡−b Bj¡l pÇfLÑ Hi¡−hC öl¦ q−m¡ Hhw Ú−Jl E−cÉ¡N ay¡lCz B¢j −j±mi£h¡S¡l ®N−m Hhw ¢a¢e h¡¢s−a b¡L−m ay¡l h¡¢s−a ®k−aC q−a¡z 1974 p¡−m ¢a¢e j�¡ nl£g ®k−u ÙÛ¡u£i¡−h b¡L¡l ®Qø¡ L−lez aMe Bj¡l h¡dÉa¡j§mL ¢ehÑ¡pe S£he Qm−Rz Bj¡l AhÙÛ¡e mäe¡¢i¢�L ¢R−m¡z fТahRl q−�l jJp¤−j mäe ®b−L ®p±c£ Blh ®ka¡jz S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ h¡wm¡−c−nl c¡¢uaÅn£m J Cpm¡j£ R¡� pwNW−el pi¡f¢a q� Efm−r ®k−aez Cpm¡j£ B−¾c¡me pÇf−LÑ ja¢h¢eju J fl¡j−nÑl SeÉ Bj¡−cl pj−ha qh¡l HV¡C HLj¡� pqS p¤−k¡N ¢R−m¡z j�¡ jl£−gC ®cM¡ q−u ®N−m¡z ¢a¢e HL lLj ®S¡l L−lC ay¡l h¡p¡u ¢e−u ®N−mez ay¡l ALª¢�j jqîa i¤mh¡l euz S¡e−a Q¡Cm¡j, ®c−n k¡−he ¢Le¡ z hm−me, ""®pM¡−e j−e ®j¡−VC n¡¢¿¹ f¡C e¡z HM¡−e ®c−nl SeÉ ®c¡u¡ L−l n¡¢¿¹ ®h¡d L¢lz'' S¡e−a Q¡Cm¡j, pju L¡−V ¢Li¡−h? hm−me, ""®kph h¡wm¡−cn£ gÉ¡¢j¢m HM¡−e b¡−L J−cl h¡µQ¡−cl ®mM¡fs¡l hÉhÙÛ¡ ®eCz Blh£ J h¡wm¡ ®nM¡h¡l SeÉ ®R¡� HLV¡ ú¤m f¢lQ¡me¡ L¢lz'' 1977 p¡m fkÑ¿¹ fТa q−�l pju j�¡ nl£−g ay¡l p¡−b ®cM¡ q−a¡z HLh¡l ¢a¢e −c−n Q−m Bp¡u ®cM¡ qu¢ez H j¡e¤o¢V−L B¢j Bõ¡ql ¢fÐu h¡¾c¡ j−e L−lC jqîa Lla¡jz Bj¡l e¡N¢lLaÅ j¡jm¡ kMe q¡C−L¡−VÑ Q−m aMe B¢j ®S−mz ®h−�l c¤'Se ¢hQ¡lf¢a c¤'lLj l¡u ®cJu¡u aªa£u ¢hQ¡lf¢al ®L¡−VÑ j¡jm¡ Qm−m¡z aªa£u ¢hQ¡lf¢al l¡u Bj¡l f−r qJu¡u q¡C−L¡−VÑ B¢j ¢S−a ®Nm¡jz ®Sm ®b−L ®hl qh¡l fl S¡e−a f¡lm¡j ®k, I aªa£u ¢hQ¡lf¢a BeJu¡l¦m qL ®Q±d¤l£ ®cJu¡e Bhc¤m h¡−pa p¡−q−hl S¡j¡a¡z Bj¡l j¡jm¡u H ¢hQ¡lf¢a aªa£u SS ¢q−p−h ¢e−u¡−Nl Mhl f¢�L¡u f−s L−uLSe ®Sm LjÑLaÑ¡ Bj¡−L j¤h¡lLh¡c S¡¢e−u hm−me, ""H ¢hQ¡lf¢al ¢eLV p¤¢hQ¡l f¡−hez'' H ¢hQ¡lf¢a pÇf−LÑ f§−hÑ Bj¡l ¢LR¤C S¡e¡ ¢R−m¡ e¡z

e¡M¡m f¡s¡u S¡j¡u¡−a fС−c¢nL A¢gp ÙÛ¡fee¡M¡m f¡s¡u S¡j¡u¡−a fС−c¢nL A¢gp ÙÛ¡fee¡M¡m f¡s¡u S¡j¡u¡−a fС−c¢nL A¢gp ÙÛ¡fee¡M¡m f¡s¡u S¡j¡u¡−a fС−c¢nL A¢gp ÙÛ¡fe 1958 p¡−m p¡j¢lL n¡pe S¡¢l q−m 205 ew eJu¡hf¤l ®l¡XÙÛ S¡j¡u¡−al fС−c¢nL A¢gp plL¡l p£m L−l ®cuz hRl c¤'HL fl I O−ll j¡¢mL ach£l L−l a¡l j¡¢mL¡e¡ hq¡m Ll−a prj quz c¤'hRl ®hQ¡l¡ i¡s¡ f¡u¢ez j¡¢mL−L Ol h¤¢g−u ®ch¡l pju S¡j¡u¡−al hC, g¡Cm J Bph¡hf� plL¡l p¢l−u ®euz 1962 p¡−ml S¤−e kMe p¡j¢lL BCe fÐaÉ¡q¡l Ll¡ qu aMe S¡j¡u¡−al fС−c¢nL A¢gp ÙÛ¡f−el fÐ−u¡Se ®cM¡ ®cuz fС−c¢nL Bj£l j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çj¡c Bhc¤l lq£j 1960 p¡−m e¡M¡m f¡s¡u HL¢V ®p¢jf¡L¡ h¡¢s ¢L−e hph¡p Ll¢R−mez Y¡L¡ nql S¡j¡u¡−al l¦Le Se¡h j¡qh¤h¤l l¡qj¡e �lq¡ Hl B−NC ®pM¡−e hp¢a ÙÛ¡fe L−lez ¢a¢eC j¡Jm¡e¡−L h¡¢s ®Le¡u pq−k¡¢Na¡ L−lez a¡−cl c¤'S−el E−cÉ¡N J ®Qø¡u e¡M¡m f¡s¡u HL M� S¢j ¢L−e ®p¢jf¡L¡ Ol a¤−m fС−c¢nL A¢gp ÙÛ¡fe Ll¡ quz B¢j p¡C−L−m jNh¡S¡l ®b−L A¢g−p ®ka¡jz ¢eL−V ®L¡e jp¢Sc e¡ b¡L¡u HL¢V L¡jl¡ fy¡Q Ju¡−�²l e¡j¡−kl SeÉ l¡M¡ quz A¢gp ®p−�²V¡¢l ¢R−me Se¡h j¡qh¤h¤l l¡qj¡e, ¢k¢e haÑj¡−e Y¡L¡l l¡jf¤l¡ Hm¡L¡u hph¡p L−le Hhw ®q¡¢jJ X¡�²¡¢l L−lez

Page 10: jibone ja dekhlam-3

10

hÉ¡fL p¡wNW¢eL pglhÉ¡fL p¡wNW¢eL pglhÉ¡fL p¡wNW¢eL pglhÉ¡fL p¡wNW¢eL pgl p¡j¢lL n¡peL¡−m S¡j¡u¡−al e¡−j fÐL¡−nÉ ®k ®L¡e LjÑavfla¡ ®hBC¢e ¢R−m¡z ¢L¿º Cpm¡−jl c¡Ju¡a£ L¡kÑ�²j ¢qLj−al p¡−b f¡me Ll¡u HL¢c−L ®kje pwNWei¤�² ph¡C L¡S Ll¡l p¤−k¡N ®f−u−R, Afl¢c−L p¡wNW¢eL L¡W¡−j¡J hq¡m l¡M¡ pñh q−u−R a¡R¡s¡ Cpm¡j£ B−¾c¡m−el fÐi¡hhmu pÇfÐp¡¢la q−u−Rz Cpm¡j£ ®p¢je¡l, p£l¡a¤æh£ p−Çjme, a¡gp£l j¡q¢gm CaÉ¡¢cl hÉ¡e¡−l H ph B−u¡S−e S¡j¡u¡−al ®m¡−Ll¡C Ú¤−cÉ¡N£ i§¢jL¡ f¡me L−l−Rz E−cÉ¡�²¡−cl ®eaª−aÅ Hph ®m¡L Cpm¡−jl L¡−S ¢e−u¡¢Sa b¡L¡u flØfl O¢eù pÇfLÑ N−s E−Wz S¡j¡u¡a ea¤ei¡−h fÐL¡−nÉ p¡wNW¢eL avfla¡ öl¦ Ll−m c¡¢uaÅn£m−cl p¡−b f¢l¢Qa I ph ®m¡L−L pq−SC pwNWepi¤�² Ll¡ ®N−m¡z L−uL j¡−pl j−dÉC p¡j¢lL n¡p−el f§−hÑl pLÑ£ pwMÉ¡l ¢à�Z, ®L¡b¡J ¢ae�Z ea¤e LjÑ£ ®k¡N¡s q−m¡z −p¢je¡l, p−Çjme J j¡q¢g−m S¡j¡u¡−al ®k LuSe ®eaªÙÛ¡e£u hÉ¢�² c¡lp J h�²ªa¡ ¢c−u−Re, q¡S¡l q¡S¡l ®nСa¡ a¡−cl e¡j ®S−e−Re J a¡−cl h�²−hÉ BLªø q−u−Rez H f¢l¢Qa h�²¡N−Zl e¡−j S¡j¡u¡−al Sepi¡ Ae¤ù¡−el hÉ¡fL LjÑp§¢Q NËqZ Ll¡ quz p¡j¢lL n¡p−el f§−hÑl a¤me¡u H ph Sepi¡u A−eL ®h¢n Sepj¡Nj q−a b¡−Lz H LjÑp§¢Q pgm Ll¡l E−�−nÉ fС−c¢nL ®p−�²V¡¢l ¢q−p−h Bj¡−L p¡l¡−c−n hÉ¡fL pgl Ll−a quz fС−c¢nL Bj£l j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çj¡c Bhc¤l lq£j S¡j¡u¡−al p¡¢qaÉ EcѤ ®b−L h¡wm¡u Ae¤h¡−c ®h¢n pju ¢c−ae h−m ¢pÜ¡¿¹�²−jC ay¡l pgl H−a¡ ¢h¢n pñh qu¢ez

m¡−q¡−l ¢e¢Mm f¡¢LÙ¹¡e p−Çjme 1963 m¡−q¡−l ¢e¢Mm f¡¢LÙ¹¡e p−Çjme 1963 m¡−q¡−l ¢e¢Mm f¡¢LÙ¹¡e p−Çjme 1963 m¡−q¡−l ¢e¢Mm f¡¢LÙ¹¡e p−Çjme 1963 p¡j¢lL n¡pe fÐaÉ¡q¡−ll 24 O¸V¡l j−dÉ Bj£−l S¡j¡u¡a j¡Jm¡e¡ jJc§c£l ¢e−cÑ−n f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el phÑ� p¡wNW¢eL avfla¡ öl¦ quz 1962 p¡−ml S¤e ®b−L hÉ¡fL Evp¡q-E�£fe¡l p¡−b c¡Ju¡a J pwNWe ¢hÙ¹¡l m¡i Ll−a b¡−Lz ®L¾cУu S¡j¡u¡a 1963 p¡−ml A−�¡h−l m¡−q¡−l ¢e¢Mm f¡¢LÙ¹¡e p−Çjm−el B−u¡Se L−lz BCu§h M¡−el °üln¡p−el ¢hl¦−Ü S¡j¡u¡−al h¢moÚW h�²hÉ J "61 p¡−m S¡¢l Ll¡ gÉ¡¢j¢m m' A¢XÑeÉ¡−¾pl ¢hl¦−Ü fÐhm Seja pª¢ø Ll¡u BCu§h M¡e S¡j¡u¡−al Efl ¢rç qez ay¡e ül¡øÌj¿»£ q¡h£h¤õ¡q M¡e S¡j¡u¡−al ¢hl¦−Ü SOeÉ B�²jZ¡aÈL ¢hhª¢a ¢c−a b¡−Lez H Bn�¡ ®cM¡ ¢c−m¡ ®k, S¡j¡u¡−al p−Çjme q−a ®c−h ¢Le¡z S¡j¡u¡−al fr ®b−L p−Çjm−el SeÉ ®kph juc¡−el Ae¤j¢a Q¡Ju¡ qu Hl ®L¡eV¡uC Ae¤j¢a ¢c−m¡ e¡ z S¡j¡u¡a m¡−q¡l-l¡Ju¡m¢f¢� jq¡ps−Ll f¡−n fСu HL ¢L−m¡¢jV¡l c£OÑ Hm¡L¡u p−Çjm−el B−u¡Se Ll−a h¡dÉ quz I ÙÛ¡e¢V fÐ−ÙÛ M¤h Lj b¡L¡u °c−OÉÑ H−a¡ mð¡ Hm¡L¡ S¤−s ay¡h¤ M¡V¡−a q−u−Rz pñha plL¡−ll d¡lZ¡ ¢R−m¡ ®k, Hje Ah¡Ù¹h J Ap¤¢hd¡SeL ÙÛ¡−e p−Çjm−el Ae¤j¢a ¢c−m S¡j¡u¡a p−Çjme Ll¡ ®b−L ¢hla b¡L−hz ¢L¿º S¡j¡u¡a kMe p−Çjm−el B−u¡Se L−lC ®gm−m¡, aMe HV¡−L hÉbÑ Ll¡l SeÉ plL¡l j¡CL hÉhq¡−ll Ae¤j¢a ¢c−a Aü£L¡l Ll−m¡z H S¡a£u Ae¤j¢a ®ch¡l CM¢au¡l fС−c¢nL plL¡−llz 1956 p¡−ml n¡pea¿» Ae¤k¡u£ f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el 4¢V fÐ−cn−L "f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e fÐ−cn" e¡j ¢c−u HL¢V fÐ−c−n f¢lZa Ll¡ quz I pju ®p fÐ−c−nl NieÑl ¢R−me BCu§h M¡−el hwnhc eJu¡h Bj£l j¤q¡Çjc M¡e e¡jL HL ¢hl¡V S¢jc¡lz ®L−¾cÐ ®kje ®fТp−X¾V BCu§h pLm rja¡l j¡¢mL ¢R−me, −aj¢e fС−c¢nL NieÑlJ fÐ−c−n f§ZÑ rja¡ ®i¡N Ll−aez Bj£l j¤q¡Çjc M¡e AaÉ¿¹ pwL£ZÑje¡ J ¢qwpË fÐLª¢al ¢R−mez S¡j¡u¡−al fТa c¤nj¢e Ll¡l ®k ¢e−cÑn a¡l fÐi¤ BCu§h M¡e ®b−L ®f−me a¡ ¢a¢e SOeÉi¡−hC f¡me Ll−mez S¡j¡u¡a−L p−Çjm−el Ae¤j¢a ®cJu¡ p−�ÆJ j¡CL hÉhq¡l Ll¡l Ae¤j¢a e¡ ®cJu¡V¡ La ¢eLªø j−el f¢lQu hqe L−l a¡ Ae¤−juz

Page 11: jibone ja dekhlam-3

11

I p−Çjm−e f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L Bjl¡ j¡� 103 Se ®k¡N ¢c−a prj qCz p−Çjm−el ¢Q� HM−e¡ Bj¡l ®Q¡−M i¡−pz p−ÇjmeÙÛ−mC fТa¢V pjpÉ¡l ®j¡L¡¢hm¡ Ll¡l SeÉ ®L¾cУu LjÑf¢lo−cl °hW−L ¢pÜ¡¿¹ ®cJu¡ q−a¡z j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çj¡c Bhc¤l lq£j J B¢j I f¢lo−cl pcpÉ ¢Rm¡jz NieÑ−ll ��¡ h¡¢qe£ ®k ®L¡e pju B�²jZ Ll−a f¡−l h−m Bn�¡ b¡L¡u p£j¡¿¹ fÐ−cn, ®hm¤¢QÙ¹¡e J EfS¡¢a Hm¡L¡l ®üµR¡−phLNZ a¡−cl m¡C−p¾pd¡l£ h¾c¤L J ¢fÙ¹m ¢e−u f¡q¡l¡ ¢c−µRez ¢elÙ» m¡¢Wd¡l£ ®üµR¡−phLNZ ¢hl¡V p−Çjme Hm¡L¡ ®Ol¡J L−l ®l−M−Rez f¢l¢ÙÛ¢a ®c−M Bj¡l j−e q−m¡ ®ke k¤−Ül juc¡−e B¢Rz

p−Çjme f¢lQ¡me¡l e£¢aj¡m¡ fÐZuep−Çjme f¢lQ¡me¡l e£¢aj¡m¡ fÐZuep−Çjme f¢lQ¡me¡l e£¢aj¡m¡ fÐZuep−Çjme f¢lQ¡me¡l e£¢aj¡m¡ fÐZue p−Çjme pgm Ll¡l E−�−nÉ Bj£−l S¡j¡u¡−al ®eaª−aÅ LjÑf¢lo−c ¢pÜ¡¿¹ ®eh¡l pju j¡Jm¡e¡l ¢hpÈuLl p¡qp J cªta¡ Hhw fТa¢V pjpÉ¡l L¡kÑLl pj¡d¡e ®ch¡l ®k¡NÉa¡ ®c−M Bj¡l A¿¹−l fÐaÉu pª¢ø q−m¡ ®k, Bõ¡q a¡Bm¡ H j¡e¤o¢V−L HL¢V ¢hfÔh£ B−¾c¡me f¢lQ¡me¡l k¡ha£u ®k¡NÉa¡C c¡e L−l−Rez LjÑf¢lo−cl ¢h¢iæ °hW−L ay¡l fÐÙ¹¡¢ha J LjÑf¢loc LaѪL Nªq£a ¢pÜ¡¿¹pj§−ql L−uL¢V ¢h−noi¡−h E−õM−k¡NÉ x 1z p−Çjm−e q¡jm¡ Ll−a Bp−m ®üµR¡−phLNZ a¡−cl−L ®Ol¡J L−l f¤¢m−n ®p¡fcÑ Ll−hez ¢e−Sl¡ a¡−cl−L j¡l−he e¡z

a¡−cl E−�nÉ p−Çjme f� Ll¡z a¡−cl−L j¡l−mC f¤¢mn a¡−cl fr q−u q¡jm¡ Ll−hz p−Çjme pgm Ll−a q−m Qlj °d−kÑl p¡−b H ¢pÜ¡¿¹ ®j−e Qm−a q−hz

2z p−Çjm−el ®X¢m−NVNZ ¢−eS ¢eS fÉ¡−ä−m Bpe NËqZ Ll−hez AeÉ� k¡-C OV¤L j−�l fr ®b−L ¢e−cÑn e¡ f¡Ju¡ fkÑ¿¹

ph¡C Bp−e AhÙÛ¡e Ll−hez ®LE ¢e−Sl ¢pÜ¡−¿¹ cy¡¢s−u k¡−he e¡z p−Çjm−el nª´Mm¡l SeÉ H ¢e−cÑn f¡me Ll¡ ¢h−noi¡−h Sl¦¢lz

3z ®üµR¡−phLNZ ¢eS ¢eS Lj¡ä¡l−cl ¢e−cÑn hÉa£a ®L¡e ¢LR¤ Ll−he e¡z −X¢m−NVl−cl ®LE ¢e−SC ®üµR¡−ph−Ll L¡S

Ll−he e¡z ®üµR¡−phLNZ−L ¢h¢iæ N˦−f ¢hi�² L−l ¢e¢cÑø c¡¢uaÅ ®eJu¡ q−u−Rz ®L¡e N˦f ¢e−S−cl c¡¢u−aÅl h¡C−l ¢LR¤ Ll−he e¡z

Hph �l¦aÅf§ZÑ ¢pÜ¡¿¹ j¡CL R¡s¡C pw¢nÔø ph¡C−L ®Lje L−l ®fy±R¡−e¡ pñh q−m¡ Bj¡l ¢eLV HM−e¡ a¡ jq¡¢hpÈuz ¢pÜ¡¿¹ NËqZL¡l£ °hW−L B¢j ¢Rm¡j h−m Bj¡l pl¡p¢lC S¡e¡ pñh ¢R−m¡ z La hs p¡wNW¢eL nª´Mm¡ b¡L−m Hph ¢pÜ¡¿¹ h¡Ù¹h¡ue pñh a¡ i¡h−m Ah¡L q−a quz Bj¡l j−e q−u−R ®k, Bjl¡ k¤Ü¡hÙÛ¡u ¢Rm¡jz j¡Jm¡e¡ jJc§c£l j−a¡ ®pe¡f¢al f−rC Hje S¢Vm f¢l¢ÙÛ¢a−a ¢e−Sl °p¢eL−cl−L p¢WL fÜ¢a−a f¢lQ¡me¡ Ll¡ pñh ¢R−m¡z

p−Çjm−el L¡kÑ�²jp−Çjm−el L¡kÑ�²jp−Çjm−el L¡kÑ�²jp−Çjm−el L¡kÑ�²j p−Çjm−el fÐbj L¡SC ¢R−m¡ Bj£−l S¡j¡u¡−al E−à¡de£ i¡oZz ¢a¢e f§−hÑl l¡−aC i¡oZ¢V ¢m−M l¡−al j−dÉC L−uLn L¢f R¡¢f−u ®eh¡l hÉhÙÛ¡ Ll−mez pL¡m 10V¡u E−à¡de£ i¡oZ ®ch¡l Lb¡z ®X¢m−NVNZ ¢hi¡N¢i¢�L ¢h¢iæ fÉ¡−ä−m AhÙÛ¡e Ll−Rez fТa¢V fÉ¡−ä−ml j¡TM¡−e HLV¡ L−l ®V¢hm l¡M¡ quz j¡Jm¡e¡l j¤¢âa i¡oZ ®V¢h−m cy¡¢s−u f−s öe¡h¡l hÉhÙÛ¡ q−m¡z j−� kMe j¡Jm¡e¡ i¡oZ ®ce ®p pjuC HL−k¡−N pLm fÉ¡−ä−m ph¡C i¡oZ k¡−a öe−a f¡−l, ®p E−�−nÉC Hje Aá¤a B−u¡Sez f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L k¡l¡ ¢N−u¢Rm¡j a¡−cl pwMÉ¡ Lj qJu¡u j−�l L¡−R ®L¾cУu c¡¢uaÅn£mN−Zl p¡−bC Bj¡−cl hp¡l hÉhÙÛ¡ q−m¡z j¡Jm¡e¡ jJc§c£l L−�l BJu¡S EµQ ¢R−m¡ e¡z j¡CL R¡s¡ ¢a¢e kb¡pñh E¯µQxü−l i¡oZ öl¦ Ll−mez L−uL ¢j¢eV flC Bj¡−cl hl¡hl jq¡ps−Ll f¡−nl ay¡h¤−a B�e ®cM¡ ®N−m¡ Hhw �m£l në öe¡ ®N−m¡ z p−ÇjmeÙÛ−m Qm¡−gl¡ Ll¡l SeÉ ®k l¡Ù¹¡ l¡M¡ q−u−R, ®p l¡Ù¹¡ d−l 10/12 Se ®m¡L ®c±−s j−�l 40/50 q¡a L¡−R H−p °q ¯Q öl¦ L−l ¢c−m¡z mrÉ Llm¡j ®k, ®üµR¡−phLNZ a¡−cl−L ®Ol¡J L−l I l¡Ù¹¡ d−lC a¡−cl−L p¢l−u ¢e−u k¡−µRz °q-q¡�¡j¡ Ll¡l pju

Page 12: jibone ja dekhlam-3

12

f¡�¡h£ i¡o¡u HLV¡ Lb¡ öe¡ ®N−m¡ "jJc§c£ a¤p£ N¡�¡l HÉ¡u' (jJc§c£ a¤¢j N¡�¡l)z j¡Jm¡e¡ cy¡¢s−u i¡oZ ¢c¢µR−me, j¡Jm¡e¡l ¢el¡f�¡u ¢ek¤�² hÉ¢�² ¢QvL¡l L−l hm−me, "j¡Jm¡e¡ h−p k¡e'z ¢L¿º j¡Jm¡e¡ i¡oZ Q¡m¤ l¡M−a ¢N−u hm−me, ""B¢jC k¢c h−p f¢s a¡q−m cy¡¢s−u b¡L−h ®L?'' j¡Jm¡e¡ i¡oZc¡e AhÉ¡qa l¡M−mez q¡�¡j¡L¡l£−cl−L ®Ol¡J L−l l¡Ù¹¡u Vqmla f¤¢m−nl q¡−a ®cJu¡ q−m¡z X¢c H−cl−L j¡l¢fV Ll¡ q−a¡ a¡q−m p−Çjme n¡¢¿¹f§ZÑi¡−h Qm−a f¡l−a¡ e¡z B¢j ¢hpÈ−ul p¡−b mrÉ Llm¡j, ®k ay¡h¤−a B�e m¡N¡−e¡ q−u¢R−m¡, ®p ay¡h¤l ®X¢m−NVl¡J A¢ÙÛl q−u cy¡¢s−u k¡u¢ez ®üµR¡−phLl¡ B�e ¢e¢i−u ®gm−m¡z Bl ph¡C j¡Jm¡e¡l i¡oZ I fÉ¡−ä−ml f¡WL−cl j¤−M öe−a b¡L−m¡z �m£l BJu¡S pÇf−LÑ S¡e¡ ®N−m¡ ®k, Bõ¡q hMn e¡−j HLSe LjÑ£ nq£c q−u−Rez O¡aL−L ®üµR¡−phLNZ d−l f¤¢m−nl q¡−a ¢c−u ¢c−mez nq£−cl Ù»£J f¡−nl j¢qm¡-LÉ¡−Çf ¢R−mez ü¡j£ nq£−cl jkÑ¡c¡ f¡−he ®S−e ¢a¢e HLcj n¡¿¹ q−u ®N−me h−m ö−e¢Rz E−à¡de£ A¢d−hn−el fl ¢hl¢al pju B¢j Ae¤j¢a ¢e−u nq£c−L ®cM−a ®Nm¡jz ®pM¡−e ¢is Ll−a ®cJu¡ qu¢e h−m pq−SC ®cM¡ ®N−m¡z Bj¡l L¡æ¡ H−m¡ Hhw jªc¤ BJu¡−S Ly¡c−a m¡Nm¡jz c¤'Se Bj¡−L p¡¿¹Æe¡ ¢c−u L¡æ¡ b¡¢j−u ¢c−mez Bj£−l S¡j¡u¡−al ¢e−cÑ−n nq£−cl SeÉ ®X¢m−NV−cl jdÉ ®b−L HL m¡M l¦¢fu¡l aq¢hm pwNËq q−u ®N−m¡z ¢a¢e ®O¡oZ¡ Ll−me ®k, H M¤−el j¡jm¡ ¢a¢e Bõ¡q a¡Bm¡q ®L¡−VÑ ®fn L−l−Rez Bpm ¢hQ¡l ®a¡ B¢Ml¡−aC q−hz c¤¢eu¡−a NieÑl Bj£l j¤q¡Çjc M¡−el AaÉ¿¹ Afj¡eSeL jªa¤É quz a¡l ®R−mC a¡−L qaÉ¡ L−l m¡n NÉ¡−l−S ®g−m l¡−Mz a¡l H f¢Z¢al Lb¡ ®S−e j¡Jm¡e¡ ®L¡e j¿¹hÉ L−le¢ez 92.

m¡−q¡l p−Çjm−el hТa�²jdj£Ñ LjÑp§¢Qm¡−q¡l p−Çjm−el hТa�²jdj£Ñ LjÑp§¢Qm¡−q¡l p−Çjm−el hТa�²jdj£Ñ LjÑp§¢Qm¡−q¡l p−Çjm−el hТa�²jdj£Ñ LjÑp§¢Q S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l p−Çjm−e I¢aqÉNai¡−h ®kph LjÑp§¢Q b¡−L H p−Çjm−e j¡CL hÐhq¡l Ll−a e¡ ®cJu¡u ®p dl−el ¢LR¤C Ll¡ pñh qu¢ez p−Çjm−e c¡l−p L¤lBe, ¢h¢iæ �l¦aÅf§ZÑ ¢ho−u h�²ªa¡, h¡¢oÑL ¢l−f¡VÑ, fÐÙ¹¡h¡h¢m NËqZ J pj¡fe£ i¡oZ CaÉ¡¢c ®L¡eV¡C pñh qu¢ez HLj¡� E−à¡de£ i¡oZ ®k A¢ieh fÜ¢a−a f¢l−hne Ll¡ q−u−f¢l−hne Ll¡ q−u−R, AeÊ¡eÉ LjÑp§¢Q ®pi¡−h f¡me Ll¡ H−Lh¡−lC Ah¡Ù¹hz ¢ae ¢cehÉ¡f£ p−Çjme c¤'¢c−eC pj¡ç Ll¡ q−m¡z p−Çjm−el fr ®b−L fÐ−u¡Se£u fÐÙ¹¡h NËq−Zl E−�−nÉ p−Çjm−el HL¢V fТa¢e¢daÅj§mL °hWL X¡L¡ qu, ®kM¡−e pLm ®Sm¡l Bj£lNZ Ef¢ÙÛa qez Bj£−l S¡j¡u¡−al pj¡fe£ i¡o−Zl j¤¢âa L¢f ®Sm¡ Bj£l−cl q¡−a ®cJu¡ qu, k¡−a ®Sm¡ ®b−L BNa ®X¢m−NV−cl−L ö¢e−u ®cJu¡ k¡uz p−Çjm−el c¤'¢ce ®l¡S 4 O¸V¡ pju HL hÉa�²jd£Ñ LjÑp§¢Q f¡me Ll¡ quz fÐbj ¢ce E−à¡de£ A¢d−hn−el fl Hhw ¢àa£u ¢ce pL¡m 9V¡ ®b−L H LjÑp§¢Q öl¦ quz q¡S¡l q¡S¡l ®X¢m−NV−cl−L m¡−q¡l nq−l O−l O−l, ®c¡L¡−e ®c¡L¡−e ®k−u c¡Ju¡a ®ch¡l SeÉ c¡¢uaÅ ®cJu¡ qkz 8/10 S−el HL-HL¢V N˦f NWe L−l m¡−q¡l nq−l R¢s−u ®cJu¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡ quz B¢−jJ HL N˦−fl Bj£l ¢Rm¡jz p−Çjme nq−ll f¡−n jq¡ps−L qJu¡u nqlh¡p£l ®L±a§qm ®a¡ ¢R−m¡C; p−Çjm−el p¡−b plL¡−ll °hl£ BQl−Zl Lb¡ f¢�L¡l j¡dÉ−j A−e−LlC S¡e¡ ¢R−m¡z g−m c¡Ju¡a£ N˦f phÑ�C pq¡e¤i§¢a ®f−u−R z Bj¡l ¢R−m¡ HL c¤mÑi A¢i�a¡z Bjl¡ ®L¡b¡J ¢hl©f f¢l¢ÙÛ¢al pÇj¤M£e qC¢ez SeNZ Bj¡−cl−L p¡c−l NËqZ L−l−Rz ®L¡b¡J ®L¡b¡J BfÉ¡ue L−l Bj¡−cl fТa pÇj¡e fÐcnÑe L−l−Rz c¡Ju¡−a Bjl¡ ¢ae¢V Lb¡ h−m¢Rz S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ L£ Q¡u? plL¡l ®Le S¡j¡u¡a−L hlc¡na Ll−a Q¡u e¡ ? S¡j¡u¡a k¡ Q¡u a¡ k¢c Bfe¡l¡ Q¡e a¡q−m S¡j¡u¡−al pjbÑL ®q¡ez c¤'¢c−e m¡−q¡l nq−l ®j¡V ®cs m¡M ®m¡L S¡j¡u¡−al j¤�¡¢gL (pjbÑL) qez

Page 13: jibone ja dekhlam-3

13

−N¡V¡ nq−l S¡j¡u¡a SeN−Zl B−m¡QÉ ¢ho−u f¢lZa quz SeN−Zl B¿¹¡¢lL pq¡e¤i§¢a Bj¡−cl−L Eà¤Ü L−lz p−Çjm−el H OZ-c¡Ju¡−al LjÑp§¢Q p−Çjm−el Bpm p¡gmÉ h−m NZÉ quz

jS¢m−p n§l¡u j¡Jm¡e¡l ¢el¡f�¡ Cp¤ÉjS¢m−p n§l¡u j¡Jm¡e¡l ¢el¡f�¡ Cp¤ÉjS¢m−p n§l¡u j¡Jm¡e¡l ¢el¡f�¡ Cp¤ÉjS¢m−p n§l¡u j¡Jm¡e¡l ¢el¡f�¡ Cp¤É p−Çjm−el E−à¡de£ A¢d−hn−e plL¡¢l ��¡h¡¢qe£l pñ¡hÉ B�²jZ pÇf−LÑ påÉ¡u p−ÇjmeÙÛ−mC jS¢m−p n§l¡l A¢d−hne h−pz °hW−L Bj£−l S¡j¡u¡−al ¢el¡f�¡ pÇf−LÑ B−m¡Qe¡ quz fÐÙ¹¡h Ll¡ qu ®k, l¡−al ®hm¡V¡ j¡Jm¡e¡ ¢e−Sl h¡¢s−a L¡V¡e, fl¢ce pL¡−m Bh¡l p−ÇjmeÙÛ−m Bp−hez j¡Jm¡e¡ H fÐÙ¹¡h fÐaÉ¡MÉ¡e L−l h−me, ""B¢j HM¡−eC Bfe¡−cl p¡−b b¡L−h¡z p−Çjm−el h¡C−l ®k−u B¢j j−e ®j¡−VC n¡¢¿¹−h¡d Ll−h¡ e¡z'' p−Çjm−el fl jS¢m−p n§l¡l A¢d−hne S¡j¡u¡a A¢g−p Ae¤¢ùa quz HM¡−e Bh¡l j¡Jm¡e¡l ¢el¡f�¡j§mL L£ L£ hÉhÙÛ¡ ®eJu¡ fÐ−u¡Se, ®p ¢ho−u B−m¡Qe¡ Q−m z j¡Jm¡e¡ h−me, ""Bj¡l SeÉ k¢c Bõ¡q ®L¡e �m£ ¢e¢cÑø L−lC b¡−Le a¡q−m Bfe¡−cl ®L¡e hÉhÙÛ¡C L¡−S Bp−h e¡z Bfe¡l¡ ¢L B−j¢lL¡l ®fТp−X−¾Vl ¢el¡f�¡l ®Q−uJ ®h¢n L¡kÑLl hÉhÙÛ¡ Ll−a f¡l−he? a¡C Aü¡i¡¢hL ¢LR¤C Ll¡l fÐ−u¡Se ®eCz'' Hl ¢LR¤¢ce f§−hÑC ®fТp−X¾V ®L−e¢X h¤−mV fЦg N¡¢s−a hp¡ AhÙÛ¡u �m£¢hÜ q−u ¢eqa qez ®L¡e L¡l−Z I N¡¢sl S¡e¡m¡ p¡j¡eÉ ®M¡m¡ ¢R−m¡z ¢edÑ¡¢la �m£¢V I gy¡L ¢c−u H−p ®L−e¢X−L qaÉ¡ Ll−m¡ z k¡ ®q¡L Hlfl ¢el¡f�¡l E−�−nÉ p¡hd¡ea¡j§mL ¢LR¤ª hÉhÙÛ¡ pÇf−LÑ ¢pÜ¡¿¹ ®eJu¡ quz

1964 p¡−ml S¡e¤u¡¢l−Ja S¡j¡u¡a ®hBCe£ ®O¡¢oa1964 p¡−ml S¡e¤u¡¢l−Ja S¡j¡u¡a ®hBCe£ ®O¡¢oa1964 p¡−ml S¡e¤u¡¢l−Ja S¡j¡u¡a ®hBCe£ ®O¡¢oa1964 p¡−ml S¡e¤u¡¢l−Ja S¡j¡u¡a ®hBCe£ ®O¡¢oa 1964 p¡−ml 4 S¡e¤u¡¢l B¢j J j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çj¡c Bhc¤l lq£j S¡j¡u¡−al ®L¾cУu jS¢m−p B−jm¡l (¢ehÑ¡q£ f¢loc) °hW− ®k¡Nc¡−el SeÉ m¡−q¡l ®Nm¡jz ül¡øÌj¿»£ q¡h£h¤õ¡q M¡−el S¡j¡u¡a¢h−l¡d£ B�²jZ¡aÈL h�²hÉ L−uL ¢ce ®b−L f¢�L¡u fÐL¡¢na qJu¡u H d¡lZ¡ fÐhm q−u EWm ®k, S¡j¡u¡a−L ®hBCe£ ®O¡oZ¡ Ll−a f¡−lz 12 pcpÉ¢h¢nø jS¢m−p B−jm¡l °hW−L ¢pÜ¡¿¹ qu ®k, A¢hm−ð ®Sm¡ fkÑ¡u fkÑ¿¹ pwNW−el c¡¢uaÅn£mNZ−L LaL fÐ−u¡Se£u ¢ho−u paLÑa¡ Ahmð−el ¢e−cÑn ¢c−a q−hz S¡j¡u¡−al l¦Le−cl a¡¢mL¡pq Sl¦¢l g¡Cmf� S¡j¡u¡a A¢gp ®b−L p¢l−u l¡M¡, h¡ua¤m j¡−ml V¡L¡ hÉ¡wL ®b−L a¤−m ®eJu¡ Hhw ®L¾cУu jS¢m−p n§l¡l pcpÉ J ®Sm¡ Bj£lNZ−L ®NËç¡l qJu¡l SeÉ j¡e¢pLi¡−h fÐÙ¹¤a b¡L−a hm¡ quz S¡e¤u¡¢ll 5 a¡¢lM ®no l¡a ¢aeV¡l pju ®L¾cУu A¢gp ®b−L h¡ua¤m j¡m ®p−�²V¡¢l Se¡h gL£l ®q¡p¡Ce H−p Bj¡−cl−L O¤j ®b¯L S¡¢N−u S¡e¡−me ®k, f¤¢m−nl ¢hl¡V h¡¢qe£ S¡j¡u¡−al A¢gp Hm¡L¡ ¢O−l ®l−M−Rz LjÑLaÑ¡ ®b−L S¡e¡ ®N−m¡ ®k, plL¡l S¡j¡u¡a−L 6 S¡e¤u¡¢l ®b−L ®hBCe£ ®O¡oZ¡ L−l−JR Hhw ®L¾cУu jS¢m−p n§l¡l pLm pcpÉ−L ®fÐç¡−ll ¢e−cÑn ¢c−u−Rz Bj¡l J j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lq£−jl e¡jJ a¡−cl a¡¢mL¡u B−R h−m S¡e¡ ®N−m¡z a¡C Bjl¡J ®S−m k¡h¡l SeÉ fÐÙ¹¤a qm¡jz Y¡L¡ ®b−L pg−ll SeÉ k¡ H−e¢Rm¡j, a¡ p¤V−L−p �¢R−u ¢em¡jz Bj£−l S¡j¡u¡−al fr ®b−L f¤¢mn LjÑLaÑ¡−L S¡e¡−e¡ q−m¡ ®k, gS−ll e¡j¡−kl pju q−mC Bjl¡ S¡j¡B−a e¡j¡k f−s a¡−cl N¡¢s−a EW−h¡z j¡Jm¡e¡l Cj¡ja£−a e¡j¡k q−m¡z ®L¾cУu A¢g−pl ph¡C S¡j¡B−a nl£L q−mez j¡Jm¡e¡ fum¡ l¡L¡B−a p§l¡ h¤l©S Hje B−h−Nl p¡−b ¢am¡Ju¡a Ll−me ®k, HM−e¡ Hl fТa¢�²u¡l Lb¡ E−õM Ll¡ q−u−Rz j¡Jm¡e¡l j¤−M ¢am¡Ju¡a ö−e j−e p¡¿¹Æe¡ ®h¡d Llm¡j ®k, B¢j ®a¡ öd¤ ®NËç¡l q¢µRz k¡−cl−L f¤¢s−u k¡¢mjl¡ jS¡ Ef−i¡N L−l−R a¡−cl ®a¡ H Afl¡dC ¢R−m¡, ®k Afl¡−d Bj¡−cl−L ®NÐç¡l Ll−Rz 1652 J 1955 p¡−m ®Sm f¡p Ll¡l fl ®S−ml iu ®a¡ j−e ¢R−m¡C e¡; hlw c£−el L¡l−Z ®Nç¡l qJu¡u j−e l©q¡e£ aª¢ç ®h¡d Llm¡jz

m¡−q¡l ®S−m ®fy±Rm¡jm¡−q¡l ®S−m ®fy±Rm¡jm¡−q¡l ®S−m ®fy±Rm¡jm¡−q¡l ®S−m ®fy±Rm¡j

Page 14: jibone ja dekhlam-3

14

j¡Jm¡e¡ jJc§c£pq Bjl¡ 8 Se m¡−q¡l ®S−m ®fy±Rm¡jz S¡e¤u¡¢ll fÐQ� n£−a f¤¢m−nl ¢S−f Ji¡l−L¡V N¡−u ¢c−uC hpm¡jz aMe hª¢ø q¢µR−m¡z W¡�¡ h¡a¡−p n£−al a£hÐa¡ ®h¡d Llm¡jz m¡−q¡l ®S−ml HLam¡ HL c¡m¡−e ¢e−u Bj¡−cl−L EW¡−m¡z Bl k¡l¡ Bj¡−cl p¡−b ¢R−me Bl¡ q−me, ®p−�²V¡¢l ®Se¡−lm ¢ju¡ ®a¡g¡−um j¤q¡Çjc, fÐMÉ¡a L¢h e¡Dj ¢p¢�L£, m¡−q¡l nq−ll Bj£l q¡−gk j¡Jm¡e¡ e¡pl¦õ¡q M¡e Bk£k, nql ®p−�²V¡¢l ®Q±d¤l£ ®N¡m¡j ¢Sm¡e£ J ®L¾cУu n§l¡u m¡−q¡l nql ®b−L ¢ehÑ¡¢Qa pcpÉ j¡Jm¡e¡ Ju¡m£Eõ¡qz I c¡m¡−e 4¢V L¡jl¡z HL¢V L¡jl¡u HV¡ØV h¡bl¦j J LjX b¡L¡u Bj£−l S¡j¡u¡−al SeÉ I L¡jl¡¢VC hl¡� Ll¡ q−m¡z ®S−ml X¡�²¡l R¡� S£h−e Cpm¡j£ B−¾c¡m−el Lj£Ñ ¢R−me h−m Bj¡−cl p¡−b ®M¡m¡−jm¡ Bm¡f Ll−aez a¡l L¡R ®b−L S¡e¡ ®N−m¡ ®k, H L¡jl¡u A−eL l¡S¯e¢aL ®ea¡ ¢h¢iæ pju ¢R−me ¢a¢e c¤'S−el e¡j hm−me, p£j¡¿¹ N¡å£ e¡−j f¢l¢Qa M¡e Bhc¤m N¡gg¡l M¡e J p£j¡¿¹ fÐ−c−nl p¡−hL fÐd¡ej¿»£ M¡e Bhc¤m L¡Cu¤j M¡ez Hl f¡−nl L¡jl¡u B¢j, j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lq£j J j¡Jm¡e¡ Ju¡m£Eõ¡q Hhw h¡¢L c¤'L¡jl¡u c¤'Se L−l lC−mez L−uL ¢ce fl ¢ju¡ ®a¡g¡−um j¤q¡Çjc−L j¤ma¡e ®S−m Afp¡l−Zl fl j¡Jm¡e¡ Ju¡m£Eõ¡q ¢ju¡ p¡−q−hl ÙÛ¡−e Q−m ®N−m Bjl¡ c¤'Se L−l fТa L¡jl¡u lCm¡jz l¡−a fÐ−aÉL L¡jl¡u a¡m¡ m¡N¡−e¡ q−a¡ e¡z h¡l¡¾c¡u ®m¡q¡l ¢pL ®cJu¡ ¢R−m¡z a¡−aC a¡m¡ m¡N¡−e¡ q−a¡z a¡C Bjl¡ 4 L¡jl¡l ph¡C l¡−aJ S¡j¡B−a e¡j¡k Bc¡u Ll¡, HLp¡−b M¡Ju¡, h¡l¡¾c¡u f¡uQ¡¢l Ll¡, Ah¡−d Bm¡f-p¡m¡f Ll¡l p¤−k¡N ®fa¡jz

j¡Jm¡j¡Jm¡j¡Jm¡j¡Jm¡e¡l O¢eù p¡¢æ−dÉ c¤'j¡pe¡l O¢eù p¡¢æ−dÉ c¤'j¡pe¡l O¢eù p¡¢æ−dÉ c¤'j¡pe¡l O¢eù p¡¢æ−dÉ c¤'j¡p 6 S¡e¤u¡¢l ®b−L 5 j¡QÑ fkÑ¿¹ f§ZÑ c¤'j¡p m¡−q¡l ®S−m ¢Rm¡jz j¡Jm¡e¡ jJc§c£l c¤mÑi p¡¢ædÉ Bj¡l S£h−el HL ¢hl¡V ASÑe jS¢m−p B−jm¡l °hWL ®n−o X¡L¡ ¢g−l Bp¡l Lb¡ ¢R−m¡z m¡−q¡−l BVL q−u fs¡u fÐbj L'¢ce M¡l¡fC ®m−N−Rzz ¢L¿º j¡Jm¡e¡l p¡qQ−kÑ L−uL¢ce flC Ae¤ih Llm¡j ®k, HV¡ Bj¡l SeÉ HL jq¡e¤−k¡Nz ®Sm R¡s¡ Hje p¤−k¡N f¡Ju¡ Bl ®L¡ei¡−hC pñh q−a¡ e¡z 1z j¡Jm¡e¡l L¡jl¡u gS−ll S¡j¡Baz n£−al ®l¡−c −k¡ql J Bp−ll S¡j¡Baz j¡N¢lh J Cn¡l S¡j¡BaJ j¡Jm¡e¡l

L¡jl¡uz B¢j j¤u¡kÚ¢ke Bl j¡Jm¡e¡ Cj¡jz 2z pL¡m BVV¡l fl e¡Ù¹¡ J ®k¡q−ll HLO¸V¡ fl c¤f¤−ll M¡h¡l h¡l¡¾c¡l HLp¡−bz Bl l¡−al M¡h¡l n£−al L¡l−Z

j¡Jm¡e¡l L¡jl¡uz 3z ®k¡q−ll e¡j¡−kl fl c¡l−p L¤lBe ®fn Ll−aez Bl Bp−ll fl, ®L¡e ¢ce j¡N¢l−hl fl c¡l−p q¡c£p ¢c−aez 4z 10V¡ ®b−L 12V¡ fkÑ¿¹ j¡Jm¡e¡ h¡C−l C¢S ®Qu¡−l ®qm¡e ¢c−u ®l¡c Ef−i¡N Ll−aez H pju Ae¤j¢a ¢e−u f¡−n

®Qu¡−l h−p j¡Jm¡e¡l p¡−b Lb¡ hm¡l p¤−k¡N ¢ea¡jz B¢j fÐnÀ Lla¡j, Bl ¢a¢e SJu¡h ¢c−aez Bj¡l BNËq ®c−M ¢a¢e cl−cl p¡−bC SJu¡h ¢c−u Bj¡−L aªç Ll−aez j−e¡−k¡N£ R¡� ®f−m i¡−m¡ ¢nrL ®kje k−aÁl p¡−b ®nM¡h¡l ®Qø¡ L−l, j¡Jm¡e¡ ®aj¢e BQlZ Ll−aez Bj¡l fÐ−nÀl ¢ho−ul ®L¡e p£j¡pwMÉ¡ ¢R−m¡ e¡z B¢pm¡j, L¤lBe, q¡c£p, l¡p§m (p), Cpm¡j£ l¡øÌ, Cpm¡j£ B−¾c¡me, ®c−nl l¡Se£¢a, B−¾c¡m−el i¢hoÉv, ¢hn Ä f¢l¢ÙÛ¢a, S¡j¡u¡−al p¡wNW¢eL ¢hou CaÉ¡¢c pÇf−LÑ ¢Q¿¹¡-i¡he¡ L−l B¢j fÐ−nÀl a¡¢mL¡ °a¢l L−l ¢ea¡jz Bj¡l fÐ−nÀl p¡−b pw¢nÔø ®L¡e ®L¡e Cp¤É ¢a¢e ¢e−SJ a¤m−aez

Efk¤Ñ�² ph ¢ho−uC j¡Jm¡e¡l ®mM¡ fÐQ¤l hC f−s¢Rz ¢L¿º öd¤ hC f−s f§ZÑ aª¢ç f¡Ju¡ k¡u e¡ z fs¡l pjuJ j−e fÐnÀ S¡−Nz hC−L ®a¡ fÐnÀ Ll¡ k¡u e¡z j¡Jm¡e¡l p¡¢ædÉ ®f−u B¢j Ae¤ih Llm¡j ®k, öd¤ hC-C k−bø euz fÐnÀ L−l j−el ®M¡l¡L f¡Ju¡l j−a¡ �¡e£l p� e¡ ®f−m je aªç qu e¡z öd¤ hC f−sC k¢c �¡−el f§ZÑa¡ ASÑe Ll¡ pñh q−a¡ a¡q−m Bõ¡q a¡Bm¡ ¢La¡h e¡¢km Ll¡C k−bø j−e Ll−ae, eh£ f¡W¡h¡l fÐ−u¡Se ®h¡d Ll−ae e¡z ¢La¡h J eh£ c¤−V¡C BhnÉLz

Page 15: jibone ja dekhlam-3

15

j¡j¡j¡j¡Jm¡e¡l c¡lpJm¡e¡l c¡lpJm¡e¡l c¡lpJm¡e¡l c¡lp c¡l−p L¤lB−el pju j¡Jm¡e¡ L¤lBe nl£−gl hÉ¢�²Na L¢f p¡j−e l¡M−aez ®j¡V¡ L¡f−s ®j¡s¡−e¡ ¢hl¡V NË¿Û¢V L¡−R ®b−L ®cMm¡jz L¤lB−el Bu¡−al ¢ae f¡−n (Ef−l, ¢e−Q J f¡−n) 4/5 C¢� fÐnÙ¹ M¡¢m S¡uN¡z glj¡n ¢c−u °a¢l Ll¡ ¢Le¡ S¡¢e e¡ z I M¡¢m S¡uN¡ phV¤L¤ ®R¡V Ar−l q¡−al ®mM¡u f§ZÑz ¢h¢iæ a¡ge£l AdÉue L−l f−u¾V ®e¡V L−l ®l−M−Rez HV¡ ¢eÕQuC c£OÑ p¡de¡l gpmz a¡gq£j¤m lQe¡l SeÉ Hi¡−h ¢a¢e fÐÙ¹¤¢a ®eez q¡c£−pl c¡l−pl SeÉJ ¢a¢e HL¢V NË¿Û p¡j−e l¡M−aez Eiu c¡l−pl fl ¢a¢e I pÇf−LÑ Bj¡−cl fÐ−nÀl SJu¡h ¢c−aez c¡l−pl H j¡q¢gm Bj¡l ¢eLVV ph Q¡C−a BLoÑZ£u j−e q−a¡z

−S−m Bj¡l hТ�²Na LjÑp§¢Q−S−m Bj¡l hТ�²Na LjÑp§¢Q−S−m Bj¡l hТ�²Na LjÑp§¢Q−S−m Bj¡l hТ�²Na LjÑp§¢Q p¡j¢øL l¦¢V−el h¡C−l Bj¡l j¡� c¤'cg¡ ¢eu¢ja LjÑp§¢Q ¢R−m¡z HLV¡ q−m¡ a¡gq£j¤m L¤lBe fs¡, Afl¢V q−m¡ h¡R¡C Ll¡ p§l¡�−m¡ j¤MÙÛ Ll¡z j¡−T j¡−T ®Sm m¡C−hÐl£ ®b−L j¡Jm¡e¡ Bh¤m L¡m¡j Bk¡−cl hC ¢e−u f−s¢Rz −S−m B−m¡ Lj b¡L¡u l¡−a fs¡ LøLl ¢R−m¡z a¡C L¤lB−el ®kV¤L¤ j¤MÙÛ Ll¡ q−a¡ a¡ l¡−a h¡l¡¾c¡u ®yq−V ®qy−V BJX¡−u pjuV¡ L¡−S m¡N¡a¡jz L¤lBe j¤MÙÛ Ll¡l ®Q−u j¤MÙÛ l¡M¡C ®h¢n L¢Wez a¡C ®h¢n ®h¢n pju ¢e−u BJX¡−e¡la b¡L¡ Sl¦¢lz ®no l¡−a e¡j¡−k j¤MÙÛ Ll¡ p§l¡�−m¡ fs−a b¡L−m j¤MÙÛ l¡M¡ pqS quz ®S−ml AhL¡n R¡s¡ LjÑS£h−eL¤lBp j¤MÙÛ Ll¡ Hhw e¡j¡−k J e¡j¡−kl h¡C−l Bhª¢� Ll¡l pju f¡Ju¡ L¢Wez L¤lB−el ®kph p§l¡ Hhw ¢h¢iæ p§l¡l h¡R¡C Ll¡ Awn Bj¡l j¤MÙÛ Ll¡l ®p±i¡NÉ q−u−R, Hl naLl¡ 80 i¡NC ®S−ml p�uz 1992 J 93 p¡−m "¢h−cn£ e¡N¢lL' ¢q−p−h 16 j¡p Y¡L¡ ®p¾V¡Êm ®S−m b¡L¡L¡m£e AhL¡−n Bj¡l ¢qgk Ll¡ phV¤L¤ k¡−a pȪ¢a−a a¡S¡ b¡−L ®p E−�−nÉ HLV¡ hÉhÙÛ¡ Ll¡ fÐ−u¡Se j−e Llm¡jz Bj¡l j¤MÙÛ Ll¡ p§l¡�−m¡ Hhw ¢h¢iæ p§l¡l Awnpj§q ¢ae i¡−N i¡N Llm¡j, mð¡ ¢Ll¡Ba, j¡T¡¢l ¢Ll¡Ba J ®R¡V ¢Ll¡Baz a¡q¡�¤−cl pju mð¡ ¢Ll¡Ba Hhw p¤æ¡a J egm e¡j¡−k j¡T¡¢l J ®R¡V ¢−Ll¡B−al a¡¢mL¡ °a¢l Llm¡jz A−bÑl ¢cL ¢c−u ¢jm L−l ®S¡s¡ ®S¡s¡u p¡S¡m¡jz c¤' c¤' l¡L¡Ba e¡j¡−kl SeÉ HL HL ®S¡s¡ e¡j¡−k fs−a b¡L−m j¤MÙÛ Ll¡ ®L¡−e¡ AwnC pÇf§ZÑ i¤−m k¡h¡l Bn�¡ b¡−L e¡z ®S−m °a¢l I ®e¡V Bj¡l f−L−VC b¡−Lz j¡pM¡−e−Ll j−dÉ e¡j¡−k ph fs¡ q−u k¡uz H p−�ÆJ j¡−T j¡−T BV−L ®N−m L¤lBe ®c−M ¢e−a quz j¤MÙÛ l¡M¡ p¢aÉC L¢Wez q¡−gk p¡−qhl¡ ljk¡−e p¡m¡a¤a a¡l¡h£l j−dÉ L¤lBe ö¢e−u ¢qgk−L a¡S¡ L−l ®eez l¡p§m (p) h−m−Re, ""®hy−d l¡M¡ EV ®kje f¡¢m−u ®k−a Q¡u, L¤lBe pȪ¢a ®b−L Hl ®Q−u â¦a f¡m¡uz a¡C L¤lB−el ¢h−no kaÁ e¡Jz'' −S−ml p¡b£ p¡Jm¡e¡ Ju¡m£Eõ¡q EcѤ J g¡l¢p i¡o¡l ¢nrL ¢R−mez H Lb¡ kMe S¡em¡j aMe j¡pM¡¢eL pju Q−m ®N−Rz g¡l¢p i¡o¡ ®nM¡l p¤−k¡NV¡ L¡−S m¡N¡−a f¡lm¡j e¡z ¢hm−ð q−mJ ®nM p¡c£l �¢mÙ¹y¡ hC¢V (EcѤ alSj¡pq) h¡C−l ®b−L Be¡m¡jz ®R¡V pju ®b−L Ju¡−uk−cl j¤−M g¡l¢p hu¡a ö−e H i¡o¡¢V M¤h ¢j¢ø h−m d¡lZ¡ ¢R−m¡ z ¢nM−a öl¦ Llm¡jz hÉ¡LlZ pqSC j−e q−m¡z ¢L¿º ®S−m c¤'j¡p ®jo q−aC Bj¡−L Y¡L¡u f¡¢W−u ®cJu¡u g¡l¢p i¡o¡ Bl ®nM¡ q−m¡ e¡z

e¡na¡ J M¡h¡l Evphe¡na¡ J M¡h¡l Evphe¡na¡ J M¡h¡l Evphe¡na¡ J M¡h¡l Evph Bj¡−cl 6 S−el e¡Ù¹¡ J c¤'®hm¡l M¡h¡l HLp¡−bC ¢c−u ®k−a¡z ph¡C HLp¡−b h−p M¡h¡l pju A−eL ®M¡nNÒf q−a¡z q¡mL¡ l¢pLa¡l p¡−b p¡−b LM−e¡ LM−e¡ �¡−el Lb¡J QQÑ¡ Ll¡ q−a¡z H ¢ae pju R¡s¡ ph¡C HLp¡−b h−p BmAf-p¡m¡f Ll¡l Bl ®L¡−e¡ Efmr ¢R−m¡ e¡z

Page 16: jibone ja dekhlam-3

16

M¡h¡l f¢l−hne Ll¡l c¡¢uaÅ BNË−ql p¡−b q¡−a ¢e−me ®Q±d¤l£ ®N¡m¡j ¢Sm¡e£z ay¡−L ®LE H c¡¢uaÅ ¢e−a h−m¢ez 6 S−el j−dÉ ¢a¢e hu−p L¢eù ¢R−mez j¡Jm¡e¡ a¡−L ES£−l a¡Bj (M¡cÉj¿»£) Ef¡¢d ¢c−mez ¢a¢e AaÉ¿¹ ®k¡NÉa¡l p¡−b J f¢lf¡¢V pqL¡−l ®üµR¡u NËqZ Ll¡ c¡¢uaÅ¢V f¡me L−lez ay¡¡l ®k¡NÉa¡l j§m L¡lZ HV¡C ¢R−m¡ ®k, ¢a¢e ph−Q−u Lj f¢lj¡Z ®M−aez ¢hl¡V hf¤l A¢dL¡l£ ®m¡L¢V H−a¡ Lj ®M−u ¢Li¡−h aªç ¢R−me, a¡ Bj¡l ¢eLV ¢hpÈ−ul ¢houC ¢R−m¡z ph¡l ¢c−L ®Mu¡m ®l−M e¡ Q¡C−aC ¢a¢e M¡h¡l h¸Ve L−l ¢c−aez ay¡l H B¿¹¢lL ¢Mcj−a ph¡C AaÉ¿¹ p¿ºø ¢R−m¡z −S−ml M¡h¡l j¡e ®j¡V¡j¤¢V i¡−m¡C ¢R−m¡ z j¡−T j¡−T S¡j¡u¡−al ®m¡L−cl fr ®b−L ®S−m gm Bp−a¡z B¢j J j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lq£j R¡s¡ h¡¢L Q¡lSeC pf¢lh¡−l m¡−q¡−l hph¡p Ll−aez ay¡−cl h¡¢s ®b−LJ M¡h¡l Bp−a¡z H phC Bjl¡ HL p¡−b i¡N L−l ®Ma¡jz q¡mL¡ l¢pLa¡ J ®M¡nN−Òfl L¡l−ZC Bj¡−cl M¡h¡l j¡q¢gmV¡−L "M¡h¡l Evph' ¢n−l¡e¡−j ¢mM¢Rz m¡−q¡−ll nql Bj£l j¡Jm¡e¡ e¡pl¦õ¡q M¡e Bk£kC H Evp−hl jdÉj¢Z ¢R−mez AaÉ¿¹ BLoÑZ£ui¡−h ¢a¢e h�²hÉ l¡M−aez a¡pe£j f¢�L¡l pÇf¡cL ¢q−p−h a¡l c£OÑ A¢i�a¡ ¢R−m¡z ¢a¢eC Bj¡−cl M¡cÉ j¡q¢gm−L fСZh¿¹ L−l l¡M−aez q¡mL¡ l¢pLa¡ j¡q¢g−mC q¡¢l−u k¡uz pȪ¢a−a a¡ d−l l¡M¡ qu e¡ h¡ l¡M¡ k¡u e¡z pj¡eÉ k¡ j−e fs−R ¢mM¢Rz ¢a¢e EcѤ i¡o¡l HL fÐ−gp−ll NÒf hm−mez I fÐ−gpl AaÉ¿¹ ¢p¢lu¡p¢m c¡¢h Ll−ae ®k, Cw−l¢S i¡o¡l hý në EcѤ ®b−L Que Ll¡ q−u−Rz HL¢V Ec¡qlZ j−e B−R Decoration në¢V e¡¢L "−cM-®l-n¡e' në ®b−L h¡e¡−e¡ q−u−Rz H lLj B−l¡ LaL n−ël Lb¡ ö−e Bjl¡ jS¡ ¢e−u q¡pm¡jz ¢a¢e hm−me ®k, a¡l j¤−M Hph Lb¡ ö−e a¡l R¡�l¡ q¡p−mJ ¢a¢e Nñ£li¡−hC hm−aez jp¢S−c S¤a¡ Q¤¢ll QjvL¡l HL OVe¡ öe¡−mez HL hÉ¢�² a¡l S¤a¡−S¡s¡ iy¡S L−l jp¢S−cl ®cu¡−ml p¡−b ®l−M HLV¤ ¢f¢R−u e¡j¡k fs−Rez S¤a¡ a¡l p¡j−eC pSc¡l S¡uN¡ hl¡hl l¡M¡ B−Rz HL ®m¡L ®S¡−l Lb¡ hm−a hm−a I S¤a¡ E¢W−u ®fR−e ¢e−u l¡M−m¡ Hhw l¡M¡l BJu¡SJ f¡Ju¡ ®N−m¡z e¡j¡k ®n−o ®cM¡ ®N−m¡ ®k, I ®m¡LJ ®eC, S¤a¡J ®eCz S¤a¡ EW¡h¡l pju ®m¡L¢V hm¢R−me, ""e¡j¡k fs−a H−p−Re, e¡ S¤a¡−L ¢pSc¡ Ll−a H−p−Re''z j¡Jm¡e¡ e¡pl¦õ¡q M¡e Bk£k j¡−T j¡−T j§mÉh¡e �¡−el Lb¡ hm−aez L¤lBe J q¡c£−pl Eܪ¢a ¢c−u EáV ja¡ja fÐL¡−nl Ec¡qlZ ¢c−u ¢a¢e h−me, ""HL ®pl Cmj ¢WL j−a¡ h¤T¡h¡l SeÉ fy¡Q ®pl BLm-h¤¢Ü clL¡lz Lj BL−ml ®m¡−Ll SeÉ Cmj ¢hf�eLz'' j¡Jm¡e¡ jJc§c§l l¢pLa¡l dlZ pÇf§ZÑ ¢iæz L¢h e¡Dj ¢p¢�L£ h−me, ""B−m¡Qe¡l BL¡−n, Lb¡l ®j−Ol gy¡−L gy¡−L j¡Jm¡e¡l l¢pLa¡l ¢hc¤Év QjL¡u''z AbÑ¡v ¢a¢e f§−lhÑl °a¢l ®L¡e l¢pLa¡l NÒf L−le e¡z Lb¡l gy¡−L ®L¡e fÐp−� ¢a¢e q¡mL¡ Lb¡l Aha¡lZ¡ L−lez ®kje M¡h¡l fl gm M¡h¡l Lb¡z B−fm J Ljm¡ ph¡C ®M¡p¡j¤�² L−l HLf¡−� Sj¡ Ll¢Rz AeÉ f¡−� ®M¡p¡ l¡M¡ q−m¡z qW¡v j¡Jm¡e¡ M¡h¡l f¡�¢V c¤'q¡−a a¤−m H h−m H¢N−u ¢c−me, ""j¡a¡-Em m¡L¤j'' Hhw ®M¡p¡i¢aÑ f¡�¢V ®c¢M−u hm−me, ""Ju¡¢m-BeB-¢jL¤j''z L¤lB−e gpm J gm¡¢cl E−õM L−l p§l¡ Be-e¡¢kB−a hm¡ q−u−R, ""j¡a¡Em m¡L¤j Ju¡¢m-Be B-¢jL¤j''z AbÑ¡v Hph ¢S¢ep ®a¡j¡−cl SeÉ J ®a¡j¡−cl f¡¢ma föl SeÉz j¡Jm¡e¡ ¢Q¢q²a L−l ®cM¡−me ®k, HV¡ ®a¡j¡−cl, Bl JV¡ fö−clz B¢j Q¡ M¡C e¡z Q¡−ul AiÉ¡p ®eCz Bl ph¡C Q¡'®u Hje AiÉÙ¹ ®k, Q¡ e¡ f¡Ju¡ fkÑ¿¹ e¡na¡C ®ke q−m¡ e¡z Q¡−ul SeÉ ®k f¢lj¡Z c¤d ®cu, a¡−a HLL¡f c¤d ®b−L k¡uz B¢j hmm¡j, c¤dV¤L¤ Bj¡−L ¢c−a f¡−lez f−ll ¢ce Q¡ f¢l−hn−el pju ®Q±d¤l£ ®N¡m¡j ¢Sm¡e£−L j¡Jm¡e¡ hm−me, ""c¤−dl h¡µQ¡−L B−N ¢ce''z ö−e ph¡C ®q−p EW−mez HL pju j¤ma¡−el Bj£l h¡−Ll M¡e m¡−q¡e ®S−m H−mez h¡C−l ®b−L h¡−LlM¡e£ l¦¢V H−m¡z M¡h¡l pju j¡Jm¡e¡ ¢ae¢V l¦¢V Bm¡c¡ ¢e−u h¡−Ll M¡e−L ¢c−u hm−me, ""Bfe¡l ¢ae h¡−LlM¡e£''z ph¡C C¢�a h¤−T jS¡ L−l q¡p−mez L¡lZ h¡−Ll M¡−el ¢ae Ù»£ ¢R−mez

Page 17: jibone ja dekhlam-3

17

93

−S−m ®l¡k¡l j¡p−S−m ®l¡k¡l j¡p−S−m ®l¡k¡l j¡p−S−m ®l¡k¡l j¡p m¡−q¡l ®S−m c¤'j¡p b¡L¡L¡−mC ljk¡e j¡p H−m¡ z j¡Jm¡e¡l L¡jl¡uC a¡l¡h£−ql e¡j¡k fs¡ quz H¢�e Cj¡ja£ L−l−Re üuw j¡Jm¡e¡z ¢L¿º ¢a¢e a¡l¡h£−ql Cj¡ja£ Ll−a Arja¡ fÐL¡n Ll−mez ®Q±d¤l£ ®N¡m¡j ¢Sm¡e£ j¡Jm¡e¡ e¡pl¦õ¡q M¡e Bk£k−L a¡l¡h£q−a L¤lBe öe¡h¡l SeÉ Ae¤−l¡d Ll−mez ¢a¢e ®k q¡−gk a¡ Bj¡l S¡e¡ ¢R−m¡ e¡z c¤'¢ce HL f¡l¡ L−l öe¡−mez BV−L ®N−m h¡ i¤m q−u ®N−m m¤Lj¡ ®ch¡l SeÉ ®fR−e ®L¡e q¡−gk ®eCz c¤'HL S¡uN¡u j¡Jm¡e¡ m¤Lj¡ ¢c−mez HL S¡uN¡u BV−L k¡Ju¡u l¦L§−a Q−m ®N−mez p¡j¡j ¢gl¡h¡l fl L¤l¡Be ®c−M ¢e−mez aªa£u ¢ce Bl p¡qp ®f−me e¡z −L a¡l¡h£q fs¡−he H ¢e−u ®Wm¡−W¢m Qm−m¡z j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lq£j−L ¢LR¤−aC l¡¢S Ll¡ ®N−m¡ e¡z j¡Jm¡e¡−L fСuC ¢hoZÀ ®cM¡ ®k−a¡ z c¤'Se HL L¡jl¡uC b¡¢Lz ¢L¿º Lb¡h¡aÑ¡ LjC quz ¢a¢e ¢h¢n pju ö−uC L¡V¡ez M¤h ®h¢n fs−aJ ®c¢M e¡ z j¡Jm¡e¡ Ju¡m£Eõ¡qJ l¡¢S q−me e¡ z ®no fkÑ¿¹ j¡Jm¡e¡ Bj¡−L B−cn Ll−mez B¢j B−cn f¡me Ll¡ LaÑhÉ j−e Llm¡jz Bjl f¤y¢S ®h¢n ¢R−m¡ e¡z R¡� S£h−e p§l¡ h¤l©S ®b−L p§l¡ e¡p fkÑÙ¹ j¤MÙÛ ¢R−m¡z ®R¡V pju c¡c¡ p§l¡ Cu¡p£e j¤MÙÛ L¢l−u ¢c−u¢R−mez 55 p¡−m lwf¤l ®S−m c¤'j¡p b¡L¡L¡−m p§l¡ Bl-l¡qj¡e, p§l¡ j¤kÚk¡¢Çjm J B−l−¡ L−uL¢V p§l¡ j¤MÙÛ L−l¢Rm¡jz m¡−q¡l ®S−m Bl Lu¢V p§l¡ ®k¡N quz Q¡¢¾ce¡l jp¢S−c Bî¡l ¢e−cÑ−n j¡−T j¡−T a¡l¡h£q fs¡−a q−a¡z a¡C Bj¡l p¡qp q−m¡z fÐb−j p§l¡ Cu¡p£e M� M� L−l f−s ¢hn l¡L¡Ba fs¡m¡jz j¡Jm¡e¡ M¤h fR¾c Ll−mez e¡j¡−k Bu¡a�−m¡ i¡N L−l fs¡u AiÉÙ¹ qJu¡u Ap¤¢hd¡ qu¢ez p§l¡ a¡l¡h£−a L¤lB−el ®n−ol cn¢V p§l¡ c¤'h¡l fs¡l hÉ¡fL ®lJu¡k B−Rz HV¡−L B¢j c¡up¡l¡ e¡j¡k j−e L¢lz a¡C ®k Lu¢ce B¢j Cj¡j¢a Llm¡j, Bj¡l j¤MÙÛ Ll¡ ph L'V¡ L§l¡ hÐhq¡l Ll¡l ®Qø¡ L−l¢Rz j¡Jm¡e¡l fR−¾cl L¡l−Z p§l¡ Cup£e J p§l¡ Bl-h¡qj¡eC ®h¢n ¢ce f−s¢Rz j¡−T j¡−T M¡e p¡−qh J j¡Jm¡e¡ Ju¡m£Eõ¡q Cj¡j¢a L−l−Rez

m¡−q¡l ®S−m jS¢m−p n§l¡l A¢d−hnem¡−q¡l ®S−m jS¢m−p n§l¡l A¢d−hnem¡−q¡l ®S−m jS¢m−p n§l¡l A¢d−hnem¡−q¡l ®S−m jS¢m−p n§l¡l A¢d−hne −k Se¢el¡f�¡ BC−e Bj¡−cl−L ®NËç¡l Ll¡ q−u−R, ®p BCe Ae¤k¡u£ c¤'j¡−pl j−dÉC q¡C−L¡−VÑl ¢hQ¡lf¢al p¡j−e h¢¾c−LC q¡¢kl Ll−a quz ¢he¡¢hQ¡−l Hi¡−h BVL l¡M−a q−m ¢hQ¡lf¢al pÇj¢a fÊ−u¡Sez a¡C S¡j¡u¡−al pLm h¢¾c−LC m¡−q¡−l pj−ha Ll¡ quz Bjl¡ ®k c¡m¡−e ¢Rm¡j a¡l fÐnÙ¹ fС�−Z ay¡h¤ M¡¢V−u b¡L¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡ quz kaV¤L¤ j−e f−s, ®L¾cУu jS¢m−p n§l¡l pcpÉ pwMÉ¡ aMe ¢�−nl ®h¢n euz f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L j¡� c¤'Sez OVe¡�²−j Bjl¡ ®pM¡−e q¡¢klz f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el plLm n§l¡ pcpÉ−L m¡−q¡−l Sj¡−ua Ll¡u jS¢m−p n§l¡l A¢d−hne Ll¡J pñh ¢R−m¡z j¡Jm¡e¡l pi¡f¢a−aÅ h¡-L¡uc¡ ®L¡e A¢d−hn Ll¡ e¡ q−mJ ph¡l Ef¢ÙÛ¢a−a °hWL qJu¡u Ef−l H ¢n−l¡e¡j ¢cm¡jz °hW−L j¡Jm¡e¡l ¢e−cÑ−nC AdÉ¡fL M¤ln£c Bqjc h�²hÉ l¡M¡l c¡¢uaÅ ¢e−mez B−m¡QÉ ¢hou q−m¡, Bj¡−cl−L ®NËç¡l Ll¡l fl HL pç¡−ql j−dÉ S¡j¡u¡−al ¢hl¦−Ü plL¡−ll fr ®b−L ®k A¢i−k¡N ¢m¢Ma BL¡−l ®cJu¡ q−u−R, ®p ¢ho−u S¡j¡u¡−al h�²hÉ L£ qJu¡ E¢Qaz I A¢i−k¡Nf−� c¤−V¡ A¢i−k¡N Ll¡ q−u−R x 1z S¡j¡u¡−al Bj£l j¡¢pL a¡lS¤j¡e¤m L¤lB−el pÇf¡cL£u−a f¡¢LÙ¹¡−el O¢eù hå¤ Cl¡e plL¡−ll ¢hl¦−Ü ¢h−ào R¢s−u c¤'®c−nl j−cÉ ¢h−l¡d pª¢øl Af−Qø¡ L−l−Rez 2z S¡j¡u¡a HL¢V S¢� pwNWe LjÑ£−cl−L ¢hfÔ−hl ®VÊ¢ew ®cJu¡ qu, k¡−a n¢�² fÐ−u¡N L−l ®c−nl plL¡¢l rja¡ cMm Ll¡ k¡uz

Page 18: jibone ja dekhlam-3

18

fÐbj A¢i−k¡−Nl ¢i¢� q−m¡, j¡¢pL a¡lS¤j¡e¤m L¤lB−e j¡Jm¡e¡l c¤'®V¡ ®mM¡z jqll−jl ¢nr¡ e¡jL fÐh−å Cu¡¢S−cl HLe¡uL−aÅl ¢hl¦−Ü Cj¡j ýp¡C−el Bf¢�l ¢hou¢V Hje QjvL¡li¡−h a¤−m d−l−Re, k¡ BCu§h M¡−el °üln¡p−el ¢hl¦−Ü ýhý ¢j−m k¡uz BCu§h M¡−el Lb¡ pl¡p¢l E−õM Ll¡ e¡ q−mJ Hl BO¡a fÐaÉri¡−h a¡l Efl f−sz f¡WL−cl f−r H Lb¡ h¤T−a ®hN f¡Ju¡l Lb¡ euz plL¡¢lA¢i−k¡Nf−� H fÐh−ål E−õM ®eC h−V; ¢L¿º H−a ¢rç q−uC ®k S¡j¡u¡a−L ®hBCe£ Ll¡ q−u−R a¡ Øføz A¢i−k¡Nf−� j¡Jm¡e¡l pÇf¡cL£u¢Vl E−õM Ll¡ q−u−Rz H−a j¡Jm¡e¡ Cl¡e plL¡−ll ¢hl¦−Ü a£hÐ fТah¡c S¡¢e−u−Rez Cl¡−el Cpm¡j£ B−¾c¡m−el Efl cjee£¢a Q¡m¤ Ll¡u Hhw B−¾c¡m−el ®ea¡ Bu¡a¤õ¡q l¦ýõ¡q ®M¡−je£−L ®cn ®b−L h¢qú¡l Ll¡l pj¡−m¡Qe¡uC j¡Jm¡e¡ ¢m−M−Rez f¡¢LÙ¹¡−el hå¤l¡−øÌl ¢hl¦−Ü ¢h−ào R¢s−u c¤'®c−nl pÇfLÑ ¢heø Ll¡l A¢i−k¡N¢V plL¡l �l¦−aÅl p¡−b E−õM L−l−Rez ¢àa£u A¢i−k¡N¢V pÇf§ZÑ ¢i¢�q£e q−mJ S¡j¡u¡a−L ®hBCe£ ®O¡oZ¡ Ll¡l j−a¡ L−W¡l fc−rf−L S¡−uk Ll¡l fÐ−u¡S−e Hje �l¦al A¢i−k¡N a¤m−a q−u−Rz H c¤'®V¡ A¢i−k¡−Nl SJu¡h ¢m¢Ma BL¡−l °a¢l Ll¡l c¡¢uaÅ AdÉ¡fL M¤ln£c Bqj−cl Efl ¢R−m¡z ¢a¢e Ll¡¢Q ®S−m ¢R−mez m¡−q¡l ®S−m pj−ha n§l¡ pcpÉN−Zl °hW−L M¤ln£c p¡−qh H ®mM¡V¡C f−s öe¡−mez j¡Jm¡e¡pq ph¡C ®mM¡¢V QjvL¡l q−u−R h−m j¿¹hÉ Ll−mez L−uLSe ¢LR¤ f−u¾V ®k¡N Ll¡l fÐÙ¹¡h ¢c−me, M¤ln£c p¡−qh a¡ p¡c−l NËqZ Ll−mez S¡j¡u¡a−L ®hBCe£ ®O¡oZ¡l ¢hl¦−Ü Y¡L¡ J Ll¡Q£ q¡C−L¡−VÑ j¡jm¡ c¡−ul Ll¡ quz BCu§h M¡−el ¢e−cÑ−n f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e fС−c¢nL plL¡l S¡j¡u¡a−L ®hBCe£ ®O¡oZ¡ L−lz a¡C c¤'plL¡−ll ¢hl¦−Ü c¤'q¡C−L¡−VÑ j¡jm¡ Ll¡ quz S¡j¡u¡−al ¢hl¦−Ü plL¡−ll A¢i−k¡−Nl SJu¡−h q¡C−L¡−VÑ Sj¡u¡−al h�²hÉ ®fn Ll¡l E−�−nÉC I ®mM¡¢V °a¢l Ll¡ quz

HL¢V ®R¡HL¢V ®R¡HL¢V ®R¡HL¢V ®R¡���� OVe¡ OVe¡ OVe¡ OVe¡ −S−ml 4 L¡jl¡u Bjl¡ j¡� 6 Se ¢Rm¡jz ph n§l¡ pcpÉ−L HM¡−e Be¡u ay¡h¤ M¡¢V−u b¡L¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡ quz k¡l¡ HLV¤ huú h¡ k¡−cl W¡�¡ m¡N¡l Bn�¡ a¡−cl−L ¢ae L¡jl¡u N¡c¡N¡¢c L−l b¡L−a quz Bj¡−cl L¡jl¡uJ ®hn L−uLSe H−mez ¢h−noi¡−h E−õM−k¡NÉ c¤'Se q−me, p£j¡¿¹ fÐ−c−nl Bj£l M¡e plc¡l Bm£ M¡e Hhw AdÉ¡fL M¤ln£c Bqjcz Bj¡l ¢hR¡e¡l L¡−R M¡e p¡−q−hl ¢hR¡e¡ Hhw Hl flC M¤ln£c p¡−qhz O¤−jl j−dÉ M¤ln£c p¡−q−hl e¡L X¡L¡l BJu¡S H−a¡ ®h¢n ®k, Bj¡lJ L−uLh¡l O¤j ®i−P ®N−m¡z kah¡lC O¤j ®i−P−R mrÉ Llm¡j, plc¡l Bm£ M¡e S¡ue¡j¡−k qu cy¡¢s−k, e¡ qu h−p B−Rez ay¡−L ®n¡u¡ AhÙÛ¡u ®cMm¡j e¡z gS−ll pju ¢S−�p Llm¡j, ""p¡l¡ l¡−a HLh¡lJ ¢hR¡e¡u ®n¡u¡ AhÙÛ¡u Bfe¡−L ®c¢M¢e''z SJu¡−h hm−me, ""Bfe¡l¡ L¡jl¡u j¢qo S−hq L−l ®l−M−Re, H ¢hLV BJu¡−S ¢hR¡e¡u ¢L O¤j¡−e¡ pñh''? påÉ¡l °hW−L plL¡−ll A¢i−k¡−Nl SJu¡−h M¤ln£c p¡−q−hl h�²hÉ ö−e M¡e p¡−qh H−a¡ p¿ºø q−me ®k, L¡jl¡u ¢g−l H−pC Bj¡−L hm−me, ""Nal¡−al c¤xM i¤−m ®Nm¡j, i¡C M¤ln£c−L j¡g L−l ¢cm¡j''z HLb¡ h−mC ®S¡−l q¡p−mez Bj¡l ¢eLV HV¡ HL lqpÉC j−e quz H−a¡ ®S¡−l k¡l e¡−L BJu¡S qu, ¢a¢e L£ L−l O¤j¡e? H BJu¡S ¢L a¡l L¡−e Y¤−L e¡? Hl hÉ¡MÉ¡ HMeJ Bj¡l A�¡az S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ h¡wm¡−c−nl Bj£l j¡Jm¡e¡ j¢aEl lqj¡e ¢eS¡j£ O¤−j e¡L X¡L¡l QjvL¡l hÉ¡MÉ¡ ®cez ay¡lJ e¡¢L e¡L X¡−Lz ®S¡−l, e¡ B−Ù¹ X¡−L a¡ Bj¡l S¡e¡l p¤−k¡N qu¢ez ¢a¢e h−me, ""p¡Eä ¢pÔf'' j¡−e "¢pÔf ECb p¡Eä'z e¡L X¡L¡ j¡−e ¢L a¡q−m Ni£l O¤j? k¡−cl e¡L X¡−L e¡ a¡l¡ ¢L Ni£l O¤ªj ®b−L h¢�a?

Page 19: jibone ja dekhlam-3

19

¢hQ¡lf¢al p¡j−e q¡¢Sl qm¡j¢hQ¡lf¢al p¡j−e q¡¢Sl qm¡j¢hQ¡lf¢al p¡j−e q¡¢Sl qm¡j¢hQ¡lf¢al p¡j−e q¡¢Sl qm¡j Bj¡−cl fÐ−aÉL−L fªbL fªbLi¡−h m¡−q¡l q¡C−L¡−VÑl ¢h¢iæ ¢hQ¡lf¢al p¡j−e q¡¢Sl Ll¡ q−m¡z Bj¡−L ¢hQ¡lf¢a Cw−l¢S−a ¢S−�p Ll−me, ""Bfe¡l BVL¡−cn pÇf−LÑ ®L¡e h�²hÉ b¡L−m hm¤e''z B¢j Cw−l¢S i¡o¡uC h�²hÉ l¡Mm¡jz ®i−h ¢WL L−l¢Rm¡j ®k, BVL¡−c−nl ¢hl¦−Ü Bf¢� S¡¢e−u ®L¡e m¡i q−h e¡z q¡C−L¡−VÑ j¡jm¡ k¢�e Qm−h a¢�e ®S−mC b¡L−a q−hz B¢j hmm¡j, ""Bj¡l LjÑÙÛm f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡ez JM¡eL¡l plL¡l Bj¡−L ®NËç¡l Ll−m BCe Ae¤k¡u£ fТa 15 ¢c−e HLh¡l Bj¡l f¢lh¡−ll ®m¡−Ll¡ ®S−m ®cM¡ Ll−a f¡l−a¡z Na c¤'j¡p B¢j J Bj¡l f¢lh¡l BC−el ®cJu¡ H A¢dL¡l ®b−L h¢�az plL¡l H BCe Aj¡eÉ L−l Qlj AeÉ¡u L−l−Rez B¢j Hl fТaL¡l Q¡Cz fТa 15 ¢c−e HLh¡l Y¡L¡ ®b−L Bj¡l f¢lh¡l−L H−e Bj¡l p¡−b p¡r¡−al hÐhÙÛ¡ Ll¡ ®q¡L''z Bj¡l h�²hÉ ö−e ¢hQ¡lf¢a p−� p−� B−cn ¢c−me, ""AdÉ¡fL ®N¡m¡j Bkj−L A¢hm−ð Y¡L¡u f¡W¡−a q−h''z −S−m ¢g−l H−p S¡e¡ ®N−m¡ ®k, Afl HL ¢hQ¡lf¢a j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lq£−jl hÉ¡f¡−lJ Ae¤l©f B−cn ¢c−u−Rez

Y¡L¡ lJu¡e¡Y¡L¡ lJu¡e¡Y¡L¡ lJu¡e¡Y¡L¡ lJu¡e¡ 1964 p¡−ml 6 S¡e¤u¡¢l B¢j J j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lq£j m¡−q¡−l ®NËç¡l qCz 5 j¡QÑ c¤'j¡p f§ZÑ quz fl¢ce 6 j¡QÑ Bj−cl c¤'Se−L Y¡L¡ ®gla f¡W¡h¡l Lb¡z m¡−q¡l ®S−m ®n−ol 2/3 ¢ce j−el Hje AhÙÛ¡ ¢R−m¡, k¡ c¤¢eu¡l S£h−el Aá¤a A¢i�a¡z Y¡L¡ ®S−m ®N−m Bî¡-BÇj¡, Ù»£-f¤�, i¡C-®h¡e J AeÉ¡eÉ BfeSe−cl ®cM¡ f¡Ju¡l M¤¢n, Afl¢c−L j¡Jm¡e¡l p¡¢ædÉ ®b−L j¡ql©j qJu¤¡l ®hce¡ Bj¡l j−e A¢ÙÛla¡ pª¢ø Ll−m¡z HLC L¡l−Z Be¾c J ®hce¡l ¢jnÐ Ae¤i§¢a HC fÐbjz H S¡a£u A¢i�a¡ Caxf§−hÑ q−u−R h−m j−e f−s e¡z Bî¡-BÇj¡l S£h−e H S¡a£u OVe¡l Lb¡ j−e f−sz ®j−u−L p¤f¡−� ¢h−u ¢c−a ®f−l c¤'Se−LC M¤h Be¢¾ca J aªç ®c−M¢Rz ¢L¿º LeÉ¡−L ¢hc¡u Ll¡l pju c¤'S−el L¡æ¡ Bj¡−L ¢h¢pÈa L−l−Rz HLC OVe¡ a¡−cl SeÊ HL¢c−L Be¾c J AeÉ¢c−L ®hce¡l L¡lZz k¡ ®q¡L, 6 j¡QÑ j¡Jm¡e¡ jJc§c£ ®b−L ¢hc¡u ®eh¡l pju Bj¡l ®Q¡−M f¡¢e H−m¡z j¡Jm¡e¡ p¡¿¹Æe¡ ¢c−me, ""Cen¡-Bõ¡q Bh¡l ®cM¡ q−hz c¤¢eu¡ rZÙÛ¡u£ z ®c¡u¡ Ll¦e, ®ke Bõ¡q a¡Bm¡ Bj¡−cL−L ®h−qn−a HL¢�a L−lez JM¡−e ÙÛ¡u£ ¢jme, ®pM¡−e ¢h−µRc ®eC''z Bj−L J j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lq£j−L m¡−q¡l ®Sm ®b−L pl¡p¢l ¢hj¡eh¾c−l ¢e−u ®N−m¡z Caxf§−hÑ LM−e¡ plL¡¢l N¡¢s−a Q¢s¢ez HMe Bjl¡ plL¡¢l ®jqj¡ez ¢hj¡−e h¢p−u ®ch¡l fl q¡−a ¢V−LV a¤−m ¢c−m¡z Ll¡Q£−a ®fÔe hcm q−hz ¢hj¡−el ¢py¢s ®b−LC c¤'Se plL¡¢l ®m¡L Bj¡−cl−L ¢e−u Y¡L¡N¡j£ ®fÔ−e E¢W−u ¢c−m¡z mrÉ Llm¡j, a¡l¡ ¢e−Q A−fr¡ Ll−Rez ¢hj¡e BL¡−n Es¡l SeÉ lJu¡e¡ ®ch¡l fl qu−a¡ a¡−cl ¢XE¢V pj¡ç q−hz c¤'j¡p h¡dÉa¡j§mL BVL b¡L¡l fl Y¡L¡ k¡¢µRz HV¡ AhnÉC M¤¢nl ¢houz ¢L¿º Bjl¡ S¡ea¡j ®k, Bjl¡ j¤¢�² f¡C¢ez Caxf§−hÑ hýh¡l Ll¡Q£ ®b−L ¢hj¡−e Y¡L¡ H−p¢Rz ¢L¿º Hh¡−ll f¢l¢ÙÛ¢a pÇf§ZÑ ¢iæz AeÉ pju Y¡L¡ ¢hj¡e h¾c−l ®e−j h¡¢s k¡Cz Hh¡l h¡¢sl hc−m Y¡L¡l ®S−mC ®k−a q−h, ®p ¢ho−u ¢e¢ÕQa ¢Rm¡jz a¡C Y¡L¡ k¡¢µR h−m ®k Be¾c−h¡d Ll¡l Lb¡ Hl ®L¡e mrZC j−e a¡m¡n L−l ®fm¡j e¡z ¢f BC H'l ¢hj¡−e B−NJ H−p¢Rz ¢L¿º Hh¡−ll Ae¤i§¢al p¡−b B−Nl ®L¡e ¢jm ®eCz AbQ HLC ¢hj¡ez HLC AhÙÛ¡−e b¡L¡ p−�ÆJ j−el AhÙÛ¡l f¢lhaÑ−e Ae¤i§¢a AhnÉC hc−m k¡uz −fÔ−e h−p B¢R ¢ÙÛl q−u, ¢L¿º j−e L−a¡ Lb¡ ®k O¤lf¡L M¡−µR a¡l ¢qp¡h ®eCz c¤'j¡p ®b−L h¡¢sl p¡−b ®k¡N¡−k¡N ®eCz ®L ®Lje B−R S¡¢e e¡z ¢h−no L−l ®R¡V ®R−m ®cs hR−ll ®e¡j¡−el Lb¡ ®h¢n j−e fs−m¡z f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el S¡j¡u¡a ®ea¡−cl ®L ®L ®NËç¡l q−me a¡ p¢WL S¡e¡ ®eCz S¡j¡u¡a A¢gp ®a¡ ¢eÕQuC ¢pm Ll¡ q−u−Rz Hph Lb¡ h−p h−p i¡h¢Rz

Page 20: jibone ja dekhlam-3

20

qW¡v ®cMm¡j, j¤u¡kÚk¡j ýp¡Ce ®Q±d¤l£ ¢pHp¢f j¡−Tl fÉ¡−pS ¢c−u H¢N−u Bp−Rez pñha Vu−m−V k¡¢µR−mez Bj¡l L¡−R Bp−aC cy¡¢s−u q¡a h¡s¡m¡jz Bj¡−L ®c−MC ¢hpÈu fÐL¡n hl−mez 1946-47 p¡−m gSm¤m qL j¤p¢mj qm CE¢eu−e ¢a¢e ¢i¢f ¢R−me Bl B¢j ¢SHpz ü¡i¡¢hLi¡−h M¤h O¢eù pÇfLÑz ¢a¢e Cpm¡j¡h¡−c ®L¾cУu plL¡−ll p¢Qhz R¤¢V−a k¡−µRez ¢a¢e ¢e¢ÕQa ¢R−me ®k, B¢j ®S−m B¢Rz ¢L¿º ®L¡b¡u B¢R a¡ S¡e−ae e¡ z a¡−L hmm¡j ®k, Bj¡−L ¢hj¡e-h¾cl ®b−LC ®S−m ¢e−u k¡−hz Bf¢e Bî¡−L ®g¡e L−l S¡e¡−m Ae¤j¢a ¢e−u ®S−m ®cM¡ Ll−a Bp−hez h¡¢sl ®g¡e eð ®e¡V L−l ¢e−mez Y¡L¡u ¢hj¡e ®b−L ®hl ql¡ p¡−b p¡−bC plL¡¢l ®jkh¡el¡ Bj¡−cl−L AiÉbÑe¡ L−l c¤'Se−L c¤'N¡¢s−a a¤m−mez Hp¢h f¤¢m−nl k¡l¡ N¡¢s−a ¢R−me a¡−cl f¢lQu ¢em¡jz S¡j¡u¡a L£ Q¡u J ®Le S¡j¡u¡a−L ®hBCe£ ®O¡oZ¡ Ll¡ q−m¡ a¡ hmm¡jz BhJ hmm¡j ®k, Bfe¡l¡ Bj¡−L d−l ¢e−u H−me h−m B¢j j−e ¢LR¤ L¢l e¡z Bfe¡l¡ Bfe¡−cl ¢XE¢V Ll−Rez Bfe¡−cl−L ®c¡o ®cC e¡z Hi¡−h f¢l−hn N−s EW−m a¡l¡J Bj¡l h¡¢s-O−ll Mhl S¡e−a Q¡C−mez a¡−cl−L hmm¡j ®k, Bj¡−L h¡¢s−a HLV¤ ®g¡e Ll¡l p¤−k¡N ®ce, k¡−a a¡l¡ S¡e−a f¡−l ®k, B¢j Y¡L¡ ®S−m B¢Rz a¡l¡ ®Sm−NV ®b−LC Bj¡−L ®g¡e Ll¡l p¤−k¡N L−l ¢c−mez

Y¡L¡ ®S−m ®fy±Rm¡jY¡L¡ ®S−m ®fy±Rm¡jY¡L¡ ®S−m ®fy±Rm¡jY¡L¡ ®S−m ®fy±Rm¡j −S−ml ®ia−lJ ®Sm B−Rz Hl e¡j ®pmz 10 ®pm e¡jL c¡m¡−e c¤'Se−L c¤'®p−m b¡L¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡ q−m¡z ®pm j¡−e ®R¡V HLV¡ L¡jl¡z a¡−a HLV¡ ¢hR¡e¡z fs¡l SeÉ HLV¡ ®Qu¡l J ®V¢hmz l¡−a ®fn¡h-f¡uM¡e¡l SeÉ L¡jl¡l ®ia−lC 3/4 g¤V EyQ¤ ®cu¡m ®Ol¡ S¡uN¡z L¡jl¡u Y¤Lh¡l S¡uN¡u ®L¡e clS¡ ®eCz ®m¡q¡l ¢p−Ll °a¢l ®NV B−R, k¡−a påÉ¡l B−NC a¡m¡ m¡N¡uz pL¡−m ®hn gpÑ¡ qJu¡l fl a¡m¡ M¤−m ®cuz I pju cn¢V ®p−ml j−dÉ c¤'®V¡−a S¡j¡u¡−al c¤'®eaL¡−L ®fm¡j, Y¡L¡ nql Bj£l C¢�¢eu¡l M¤lÚl¡j j¤l¡c J fС−c¢nL n§l¡l pcpÉ AdÉ¡fL j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çjc ®qm¡m¤�£ez Bjl¡ c¤'Se c¤'®pm cMm Llm¡jz h¡¢L 6¢V ®pm aMe M¡¢mz −S−ml ¢h¢iæ Hm¡L¡ EyQ¤ ®cu¡−m ®Ol ®cJu¡ B−R, k¡−a HL Hm¡L¡l h¢¾cl¡ AeÉ Hm¡L¡u ®k−a e¡ f¡−lz Bj¡−cl cn ®pm h¡¢L ®SmM¡e¡ ®b−L pÇf§ZÑ ¢iæz cn ®p−ml fÐd¡e ®N−V f¡q¡l¡ b¡−Lz ®pM¡−eJ l¡−a a¡m¡ m¡N¡−e¡ quz l¡−a ®Sm f¤¢mn ®p−ml h¡C−l Vqm ®cuz ®p−ml ®ia−l h¢¾cl¡ L£ L−l e¡ L−l a¡ k¡−a h¡C−l ®b−L Øfø ®cM¡ k¡u, ®p SeÉC ®p−m ®L¡e clS¡ ®eCz j¤l¡c p¡−qh J ®qm¡m p¡−qh ®b−L S¡e¡ ®N−m¡ ®k, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e 11 Se−L ®NËç¡l Ll¡ q−u−Rz H 11 S−el ®LE ®L¾cÊ£u jS¢m−p n§l¡l pcpÉ ¢R−me e¡z ay¡l¡ fС−c¢nL n§l¡l pcpÉ ¢R−mez f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e öd¤ ®L¾cУu n§l¡l pcpÉ−cl−L ®NËç¡l Ll¡ quz ¢L¿º f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e fС−c¢nL n§l¡l pcpÉ−cl−LJ BVL Ll¡ quz f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el S¡j¡u¡a ®ea¡−cl ®k 11 Se ®NËç¡l q−me a¡−cl e¡j pwNËq Ll−a j¡ØV¡l pg£L¤õ¡q J j¡Jm¡e¡ ¢pg¡a¤õ¡ql pq−k¡¢Na¡ ®f−u¢Rz a¡−cl 10 S−el e¡j Se¡h M¤lÚl¡j j¤l¡c, j¡Jm¡e¡ ®qm¡m¤�£e, j¡ØV¡l ng£L¤õ¡q, j¡Jm¡e¡ ¢pg¡a¤õ¡q, AdÉ¡fL Jpj¡e ljkÚ (L¤¢øu¡), j¡ØV¡l Bhc¤m Ju¡−qc (k−n¡l), Se¡h Bhc¤m M¡−mL, j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lqj¡e gL£l, Se¡h n¡jp¤m qL (¢p−mV) J j¡Jm¡e¡ j£j gkm¤l lqj¡ez Bl HL¢V e¡j pÇf−LÑ ¢e¢ÕQa S¡e¡ k¡u¢ez ¢a¢e qu lwf¤l ®Sm¡ Bj£l j¡Jm¡e¡ Bhc¤m Ng¤l, Bl e¡ qu AeÉ ®LEz

−S−m ÙÛ¡e f¢lhaÑe−S−m ÙÛ¡e f¢lhaÑe−S−m ÙÛ¡e f¢lhaÑe−S−m ÙÛ¡e f¢lhaÑe B¢j J j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lq£j 10 ®p−m HL j¡p ¢Rm¡jz j¤l¡c p¡−qh J j¡Jm¡e¡ ®qm¡m¤�£−el p¡−b ¢c−el ®hm¡ HLp¡−bC− ®Ma¡jz l¡−a k¡l k¡l ®p−m a¡m¡hÜz ¢hL¡−m j¡Jm¡e¡ ®qm¡m¤�£−el p¡−b ¢lw ®M−m h¡ M¡¢m q¡−a hСu¡j L−l L¡V¡a¡jz HL¢ce ¢hw dl−a j¡Jm¡e¡l BP¤m hÉb¡ f¡Ju¡u ®hn L'¢ce ®Mm¡ qu¢ez

Page 21: jibone ja dekhlam-3

21

Bl k¡l¡ ®S−m ¢R−me a¡l¡ AeÉ S¡uN¡u b¡L¡u a¡−cl p¡−b ®cM¡ q−a¡ e¡z HLj¡p fl Se¡h Bhc¤m M¡−mL J j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lqj¡e gL£l R¡s¡ AeÉ 9 Se−L j¤¢�² ®cJu¡ q−m¡z fÐb−j c¤'j¡−pl SeÉ BVL¡−cn ®cJu¡ quz Hlfl HLj¡p HLj¡p L−l BV−Ll ®ju¡c h¡s¡−e¡ quz L¡−l¡ L¡−l¡ ®ju¡c HLp¡−b c¤'j¡p h¡ ¢ae j¡p h¡s¡−e¡ q−u b¡−Lz ¢ae j¡p ®ju¡c ®no qh¡l fl 9 Se j¤¢�² ®f−mez m¡−q¡l ®b−L Bp¡ Bjl¡ c'Se J I c¤'Se−L HL� Ll¡ q−m Bjl¡ 4 Se HLp¡b qm¡jz H¢�e c¡m¡−Je ¢Rm¡j, HMe ®kM¡−e Be¡ q−m¡ HV¡ ®cu¡−ml Efl 4 Q¡m¡ HLV¡ hs Olz Hl e¡j ¢R−m¡ "®cJu¡¢e'z ¢hТVn Bjm ®b−L H e¡j Q¡m¤ l−u−Rz ®g±Sc¡¢l BC−e k¡l¡ p¡S¡ f¡u a¡l¡ pnÐj L−uc£z ®cJu¡¢e BC−e k¡l¡ p¡S¡ f¡u a¡−cl ®Sm q−mJ S¢lj¡e¡ ¢c−u j¤¢�² ®f−a¡z S¢lj¡e¡ ¢c−a Arj−cl−L H O−l hxl ¡M¡ q−a¡z a¡l¡ ¢e−Sl Ml−Q b¡L−a¡z ®cJu¡¢e j¡jm¡ qu pÇf¢� ¢e−uz a¡C Bp¡¢jl¡ Nl£h euz a¡C S¢lj¡e¡ ¢c−u ®Sm ®b−L j¤¢�² ®f−u ®k−a¡z Bjl¡ ®cJu¡¢e'®a EWh¡l fl ®Sm LjÑLaÑ¡−cl L¡R ®b−L S¡e¡ ®N−m¡ ®k, H Ol¢VHa j¡Jm¡e¡ Bhc¤m q¡j£c M¡e i¡p¡e£ J ®nM j¤¢Sh¤l lqj¡e ¢h¢iæ pju ¢R−mez "72 p¡−m ®nM j¤¢Sh ra¡p£e qJu¡l fl H Ol¢V−L M¡¢m L−l "j¤¢Sh-pȪ¢a' ¢q−p−h l¡M¡ quz haÑj¡−e Ol¢V L£ AhÙÛ¡u B−R S¡e¡ ®eCz 6 H¢fÐ−m Bjl¡ H Ol¢V−Ja E¢Wz 10 ®p−m ®cu¡−m ®Ol¡ ¢Rm¡j h−m h¡C−l ¢LR¤C ®cM−a ®fa¡j e¡z ®cJu¡¢e ®cu¡m ®Ol¡ euz O−ll p¡j−e ®SmM¡e¡l AiÉ¿¹l£Z l¡Ù¹¡z l¡Ù¹¡l Afl f¡−n ®cu¡m ®Ol¡ f¡Nm¡N¡lcz p¡l¡l¡a f¡Nm−cl ¢QvL¡l J °q¯Q öe¡ k¡uz ®cJu¡¢el ¢eSü B¢Pe¡u ®R¡� p¤¾cl HL¢V h¡N¡e B−Rz h¡N¡−el p£j¡e¡ f¡l q−mC ®hn hs ph¤S j¡W, k¡l f¡−n 20 ®p−ml AhÙÛ¡ez Bj¡−cl O−ll ®j−T ®hn EyQ¤z ¢hR¡e¡l f¡−n −Qu¡l-®V¢hmz hp−m h¡C−l A−eL c§l fkÑ¿¹ ®S−ml Hm¡L¡ ®cM¡ k¡uz pL¡m-¢hL¡m h¡N¡−e HLV¤ ®c±s¡C, M¡¢m q¡−a hÉ¡u¡j L¢lz fÐnÙ¹ h¡l¡¾c¡u ®k¡ql, Bpl J j¡N¢l−hl e¡j¡k S¡j¡B−a f¢sz Cn¡ J gSl O−l a¡m¡hÜ AhÙÛ¡u S¡j¡u¡−a Bc¡u L¢l z HLo¡−b M¡Cz e¡Ù¹¡ J M¡h¡l pju fÐQ¤l pju ¢e−u Bm¡f-p¡m¡f Q−mz Bm¡−f M¡−mL p¡−qhC ph¡l ®Q−u fV¤z ¢a¢e Bj¡−cl jS¢mp S¢j−u l¡−Mez

−S−m f¢lh¡l−S−m f¢lh¡l−S−m f¢lh¡l−S−m f¢lh¡l----f¢lS−el p¡−b p¡r¡vf¢lS−el p¡−b p¡r¡vf¢lS−el p¡−b p¡r¡vf¢lS−el p¡−b p¡r¡v m¡−q¡l ®b−L Y¡L¡ ®S−m ®fy±R¡l 3/4 ¢ce flC Bî¡, Bj¡l Ù»£ J ®cs hR−ll ®R−m ®e¡j¡e−L ¢e−u, L¡l¡N¡−l Bp−mez Bî¡ q¡−m¡−l Bj¡l ®Nç¡l£ J ®S−m c¤'j¡p b¡L¡l L¡¢qe£ öe−mez B¢j 6 j¡QÑ ®Sm−NV ®b−LC Bî¡l p¡−b Lb¡ h−m¢Rz Bî¡ S¡e¡−me ®k, j¤u¡kÚk¡j ®q¡pe −Q±d¤l£ ¢pHp¢fJ f−ll ¢ce ®g¡e L−l S¡¢e−u−Rez ®Q±d¤l£ p¡−qh Lb¡ l¡M¡u M¤h M¤¢n qm¡jz −e¡j¡e−L Bcl L−l ®L¡−m ¢e−a Q¡Cm¡jz −p Bj¡l ¢c−L a¡¢L−u b¡L−m¡z ¢L¿º ®L¡−m Bp−a ¢LR¤−aC l¡¢S q−m¡ e¡z j¡� c¤'j¡−pC ®p Bj¡−L i¤−m ®N−m¡? ®hn M¡l¡f m¡N−m¡z ®R¡V p¿¹¡eC ®h¢n Bc−ll quz ®p Bcl ¢e−a l¡¢S e¡ qJu¡u ¢hpÈ−ul ®Q−u ®hce¡C ®h¢n ®h¡d Llm¡jz Bî¡l p¡−bC ®h¢n Lb¡ q−m¡z f¤¢m−nl ®m¡L p¡r¡−al pju Ef¢ÙÛa b¡L−mJ B¢j LlL¡−ll ¢hl¦−Ü hm¡l b¡L−m h−m k¡Cz a¡−cl ®e¡V Ll¡l b¡L−m Ll−h, A¢i−k¡N Ll−a Q¡C−m Ll−h, ¢L¿º Bj¡l ®L¡e Lb¡u Bf¢� Ll¡l ®L¡e A¢dL¡l B¢j ü£L¡l L¢l e¡z S¡j¡u¡a−L ®hBCe£ ®O¡oZ¡ Ll¡ J Bj¡−cl pLm ®ea¡−L ®NËç¡l Ll¡ ®k plL¡−ll SOeÉ Afl¡d, ®p Lb¡ Bî¡l p¡j−e h−m Bn¡ fÐL¡n Llm¡j ®k, q¡C−L¡−VÑ j¡jm¡u Bjl¡ Cen¡-Bõ¡q ¢hSu£ q−h¡z O¸VM¡¢eL fl a¡l¡ ¢hc¡u q−u ®N−mez ¢LR¤ M¡h¡l J gm ¢c−u ®N−mez 15 ¢ce fl Bh¡l Bp−he h−m Bj¡−L p¡¿¹Æe¡ ¢c−mez −k BC−e B¢j ®NËç¡l qC, ®p BCe Ae¤k¡u£ LaѪf−rl Ae¤j¢a ¢e−u BaÈ£u-üSe H−p ®cM¡ Ll−a f¡−lz ®p ¢q−p−h ¢eu¢ja p¡r¡v q−a¡z fТah¡lC Ù»£ J ®R¡V ®R−m Bp−a¡z AeÉ−cl j−dÉ Bî¡, BÇj¡, ®R−ml¡, i¡C-®h¡e, n Äöl-nö¢s, n¡m¡-pe Äå£l¡ Bp−a f¡l−a¡z a−h HL p¡−b 5 S−el ®h¢n euz h¢¾c−cl SeÊ H p¡r¡−al ¢ce¢V ph−Q−u ®h¢n BLoÑZ£u J Be¾cc¡uLz HLh¡l p¡r¡−al ¢ce c−nL flC ¢ce NZe¡ öl¦ quz ¢e¢cÑø a¡¢lM¢V H−m fТ−a j¤q§−aÑ A−fr¡u b¡¢L LMe Mhl Bp−hz

Page 22: jibone ja dekhlam-3

22

Bjl¡ l¡Sh¢¾cz a¡C Bj−cl jkÑ¡c¡ Bm¡c¡z ®Sm LaѪfr J ®Sm f¤¢mn (Ju¡−XÑe) Bj¡−cl p¡−b AeÉ¡u BQl−Zl p¡qp f¡u e¡z ¢JL¿º p¡d¡lZ L−uc£−cl p¡−b a¡−cl BaÈ£u-üSe ®cM¡ Ll−a H−m O¤o h¡dÉa¡j§mLz ¢LR¤ M¡h¡l ¢e−u H−m O¤−ol f¢lj¡Z h¡−sz a¡C f¡q¡l¡c¡ll¡ ®N−V ¢XE¢V ®f−m ph−Q−u M¤¢nz 94.

YYYY¡L¡ ®S−m p¡−s fy¡Q j¡p¡L¡ ®S−m p¡−s fy¡Q j¡p¡L¡ ®S−m p¡−s fy¡Q j¡p¡L¡ ®S−m p¡−s fy¡Q j¡p 1964 p¡−ml 6 j¡QÑ Y¡L¡ ®L¾cУu L¡l¡N¡−l ®fy±−R BN−øl j¡T¡j¡¢T j¤¢�² f¡Cz fСu p¡−s 5 j¡p H ®S−m L¡V¡Cz Hl j−dÉ fÐbj 1 j¡p 10 ®p−m ¢Rm¡jz h¡¢L p¡−s 4 j¡p "®cJu¡¢e'®a 4 Se HL p¡−b b¡¢Lz pñha S¤e j¡−p Y¡L¡ q¡C−L¡VÑ S¡j¡u¡−al f−r Hhw m¡−q¡l q¡C−L¡VÑ plL¡−ll f−r l¡u ®cuz a¡C plL¡l Y¡L¡ q¡C−L¡−VÑl l¡−ul ¢hl¦−Ü f¡¢LÙ¹¡e p¤¢fÐj−L¡−VÑ Bf£m L−l Hhw S¡j¡u¡a m¡−q¡l q¡C−L¡−VÑl l¡−ul ¢hl¦−Ü Bf£m L−lz Y¡L¡ q¡C−L¡−V¡Ñl fÐd¡e ¢hQ¡lf¢a °puc j¡qh¤h j¤l¢nc S¡j¡u¡a−L ®hBCe£ ®O¡oZ¡ Ll¡−L BC−el cª¢ø−a A¯hd h−m h¢mù l¡u ®cez H l¡−ul fl Y¡L¡ q¡C−L¡−VÑ Bj¡−cl 4 S−el BVL¡−c−nl ¢−hl¦−Ü ®q¢hu¡p LfÑ¡p j¡jm¡ quz q¡C−L¡VÑ j¤¢�²l B−cn ¢c−m Bj¡−cl L¡l¡S£h−el Ahp¡e quz

BVL¡−c−nl ®ju¡c hª¢Ül Aj¡e¢hL fÜ¢aBVL¡−c−nl ®ju¡c hª¢Ül Aj¡e¢hL fÜ¢aBVL¡−c−nl ®ju¡c hª¢Ül Aj¡e¢hL fÜ¢aBVL¡−c−nl ®ju¡c hª¢Ül Aj¡e¢hL fÜ¢a ab¡L¢ba ¢el¡f�¡ BC−e l¡S¯e¢aL E−�−nÉ ¢he¡ ¢hQ¡−l BVL Ll¡ ¢exp−¾c−q Aj¡e¢hLz h¡wm¡−c−n H S¡a£u L¡m¡-L¡e¤−el e¡j q−m¡ ®Øfn¡m f¡Ju¡lp A¢XÑeÉ¡¾p, k¡ ®nM j¤¢Sh 1974 p¡−m l¡S¯e¢aL ¢h−l¡d£−cl−L cj−el E−�−nÉ Q¡m¤ L−lez Hln¡−cl Bj−m, Hlfl ¢hHe¢f Bj−m, Hlfl BJu¡j£ m£N Bj−m Hhw haÑj¡e ®S¡V plL¡l Bj−mJ ¢he¡ ¢hQ¡−l I BC−e BV−Ll I¢aqÉ hq¡m B−Rz ¢h−l¡d£ c−m b¡L¡L¡−m ph cmC H BC−el ¢hl¦−Ü ®p¡µQ¡l quz rja¡u ®N−m Bh¡l ph cmC H BCe¢Vl gk£ma Efm¢ì L−lz H Aj¡e¢hL BC−el fÐ−u¡−N B−l¡ Aj¡e¢hL BQlZ Ll¡ quz fÐb−j HL ®ju¡−cl SeÉ BVL¡−cn ®ch¡l fl ®ju¡c ®no qh¡l HL h¡ c¤'¢ce f§−hÑ Bh¡l ®ju¡c hª¢Ül B−cn ®cJu¡ quz h¢¾c kMe fÐhm Bn¡u j¤¢�²l ¢cerZ �e−R aMe qW¡v ®ju¡c hª¢Ül Mhl ¢c−u je ®i−P ®ch¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡ quz pç¡q c¤'pç¡q B−N S¡e¡−m H j¡e¢hL k¡ae¡ ®b−L lr¡ f¡Ju¡ ®k−a¡z ®ju¡c ®no qh¡l L¡R¡L¡¢R pju h¢¾c j¤¢�²l SeÉ kMe Bn¡¢eÄa qu aMe Bn¡ i� L−l plL¡¢l LjÑLaÑ¡l¡ qu−a¡ jS¡ Ef−i¡N L−lez Bj¡−cl 4 S−el H ¢a�² A¢i�a¡C q−u−Rz Y¡L¡ ®S−m fÐb−j c¤'j¡−pl BVL¡−cn ®cJu¡ q−m¡z Hlfl Ef¢lE�² fÜ¢a−aC Bh¡l c¤'j¡p ®ju¡c hª¢Ü Ll¡ q−m¡z q¡C−L¡−VÑl l¡u S¡j¡u¡−al f−r qJu¡u 4bÑ j¡p ®no q−m j¤¢�² f¡−h¡ h−m M¤hC Bn¡¢eÄa qm¡jz ¢L¿º ®ju¡c ®n−ol B−Nl ¢ce Bh¡l c¤'j¡−pl B−cn ®fm¡jz a¡C j¤¢�²l SeÉ ®no fkÑ¿¹ ®q¢hu¡p LfÑ¡p j¡jm¡l BnÐu ¢e−a q−m¡z

−S−m Bjl¡ 4 i¡C −S−m Bjl¡ 4 i¡C −S−m Bjl¡ 4 i¡C −S−m Bjl¡ 4 i¡C HLC Bc−nÑ ¢hn Ä¡p£, HLC B−¾c¡m−el c¡¢uaÅn£m Hhw HLC S£eed¡l¡u AiÉÙ¹ Bjl¡ 4 Se p¡−s 4 j¡p HLO−l Hjei¡−h L¡V¡m¡j, k¡ LM−e¡ Bfe i¡C−cl p¡−bJ pñh q−u E−W e¡z ü¡i¡¢hLi¡−hC Bj¡−cl j−dÉ Ni£l i¡−m¡h¡p¡l pÇfLÑ ¢R−m¡z fÐ−aÉ−LC fÐ−aÉ−Ll LmÉ¡ZL¡j£z ®jS¡S J AiÉ¡−p hÉ¢�²−a hТ�²−a f¡bÑLÉ ®a¡ b¡−LCz H L¡l−Z Bj¡−cl j−dÉ ®L¡e pjpÉ¡ ®cM¡ ®cu¢ez

Page 23: jibone ja dekhlam-3

23

B¢j J M¡−mL p¡−qh pjhup£z j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lq£j J j¡Jm¡e¡ Bë¤l lqj¡e gL£l Bj¡−cl ®Q−u kb¡�²−j 5 J 3 hR−ll hsz M¡−mL p¡−qh l¢pL j¡e¤o ¢R−mez B¢j ay¡l l¢pLa¡u f§ZÑl©−f¡ nl£L qa¡j Hhw Ahc¡eJ l¡Ma¡jz gL£l p¡−qh l¢pLa¡ Ef−i¡N Ll−ae, Ahc¡e l¡M−ae e¡z j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lq£j Nñ£l fÐLª¢al j¡e¤o ¢R−mez Bj¡−cl l¢pLa¡u LM−e¡ ¢hl�² q−ae e¡z ®R¡V i¡C−cl h¡Q¡ma¡ j−e L−l HLV¤ q¡p−aez j¡Jm¡e¡l p¡−b l¢pLa¡ L−l p¡s¡ f¡Ju¡ k¡u e¡ h−m a¡−L Bjl¡ ¢hl�² Lla¡j e¡z p¡wNW¢eL ¢cL ¢c−u ®a¡ ¢a¢e Bj¡−cl Bj£l Hhw hu−pl ¢cL ¢c−uJ j¤l¦î£z c£−el Cm−jl hСf¡−l a¡−L EÙ¹¡c ¢q−p−hC nÐÜ¡ Lla¡jz M¡−mL p¡−qh ¢R−me Bj¡l AaÉ¿¹ A¿¹l� hå¤z ¢hL¡−m Eiu j¡Jm¡e¡ h¡N¡−e ¢LR¤rZ f¡uQ¡¢l Ll−aez M¡−mL p¡−qh ¢hL¡−ml ®Mm¡l p¡b£J ¢R−mez hÉ¡X¢j¾Ve ®Mm¡l j−a¡ fÐnÙ¹ j¡W b¡L−m Bjl¡ c¤'Se ®Mm−a f¡la¡jz HLj¡� l¡h¡−ll ¢lw Bc¡e-fÐc¡−el j−dÉ Bj¡−cl c¤'S−el −Mm¡ p£j¡hÜ ¢R−m¡ z ®S−m ®L¡e f¢lnÊ−jl L¡S e¡ b¡L¡u l¡Sh¢¾cl¡ ®j¡V¡ q−u k¡uz a¡C B¢j pL¡m-¢hL¡m ¢eu¢−ja hСu¡j Lla¡j J ®c±s¡a¡jz h¡V¡ ®L¡Çf¡¢el L¡f−sl ®Øf¡VÑp S¤a¡ f−l, p¡c¡ q¡g p¡VÑ J f¡uS¡j¡ f−l LÓ¡¿¹ e¡ qJu¡ fkÑ¿¹ nl£lQQÑ¡ Lla¡jz j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lq£j M¡Jk¡u ®hn BNËq£ ¢R−mez a¡C a¢lalL¡¢l fÐb−j a¡l p¡j−e ®cJu¡ q−a¡z ¢a¢e ®eh¡l fl Bjl¡ ¢ea¡jz ®S−ml X¡�²¡l j¡Jm¡e¡−L Q¢hÑ ®M−a ¢e−od L−lez ¢L¿º j¡Jm¡e¡ ®h−R ®h−R Q¢hÑ�−m¡C fum¡ ®eez B¢j X¡�²¡−ll ®c¡q¡C ¢c−m ¢a¢e h−me, ""X¡�²¡ll¡ Hje h−mC b¡−Lz ®kV¡ jS¡ m¡−N ®pV¡C ü¡−ÙÛÉl SeÉ i¡m j−e L¢l''z I p¡−s 4 j¡−pl L¡l¡S£h−el pȪ¢a Bj¡l ¢eLV HMeJ AjÔ¡e l−u−Rz Bj¡−cl f¡lØf¢lL Ni£l i¡−m¡h¡p¡l f¢h� i¡h BSJ B¢j Ae¤ih L¢lz Bjl¡ Afl¡d£ ¢q−p−h ®S−m ¢Rm¡j e¡z Bj¡−cl−L AeÉ¡ui¡−h BVL ®l−M plL¡lC Afl¡d L−l−R; H j−e¡i¡h Bj¡−cl ®Sm S£h−e ®fÐlZ¡ k¤¢N−u−Rz

L¡L¡L¡L¡l¡N¡l eu; ¢nr¡N¡l l¡N¡l eu; ¢nr¡N¡l l¡N¡l eu; ¢nr¡N¡l l¡N¡l eu; ¢nr¡N¡l l¡Sh¢¾c−cl−L fÐbj ®nÊZ£l L−uc£l jkÑ¡c¡ ®cJu¡ quz ph¡C pÇj¡e L−lz i¡−m¡ j¡−el M¡h¡l J b¡L¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡ quz AbQ 24 O¸V¡C Ahplz ®LE k¢c H Ahpl pjuV¡−L p¢WLi¡−h L¡−S m¡N¡−a f¡−l a¡q−m Hje ¢LR¤ ASÑe Ll¡ pñh, k¡ AeÊ ®L¡ei¡−h pqS euz 1992-93 p¡−m Y¡L¡ ®L¾cУu L¡l¡N¡−l 16 j¡p b¡L¡L¡−m pjuV¡ ®ki¡−h L¡−S m¡¢N−u¢Rm¡j, f§−hÑ ®pi¡−h f¡¢l¢e h−m B¢j Bg−p¡p L¢lz I pju Cpm¡j£ R¡�¢n¢h−ll ®R−ml¡ h¡lh¡l ®NËç¡l q¢µR−m¡z ®jp ®b−L d−l ¢e−u ®S−m BVL Ll¢R−m¡z H−cl ®a¡ ®S−ml ®L¡e A¢i�a¡ ®eCz a¡C J−cl Lb¡ ®Mu¡m L−lC HL¢V Q¢V hC ¢mMm¡jz e¡j l¡Mm¡j "j¤¢j−el ®SmM¡e¡'z ®L¡e j¤¢je ®k ®L¡e L¡l−ZC ®q¡L, k¢c h¢¾c S£hek¡f−e h¡dÉ qu a¡q−m ®Sm S£he ¢Li¡−h L¡V¡−m i¡m qu, H ¢ho−u f¤¢Ù¹L¡¢V−a k−bø fl¡jnÑ ®cJu¡ q−u−Rz L¡l¡N¡l−L ¢nr¡N¡−l f¢lZa Ll¡ pñhz ¢h−no L−l l¡S¯e¢aL L¡l−Z k¡l¡ h¢¾c b¡−L a¡−cl H h¡dÉa¡j§mL AhL¡n ®cn J S¡¢al SeÉ j§mÉh¡e Ahc¡e l¡M¡l p¤−k¡N ®cuz hÉ¡fL AdÉke J hC ®mM¡l SeÉ fÐQ¤l pju f¡Ju¡ k¡uz hÉ¢�²Na EvLoÑ p¡d−el SeÉ ®pM¡−e p¡de¡l ¢el�¤n p¤−k¡N l−u−Rz ®S−m ®mM¡fs¡ L−l ¢hn Ä¢hcÉ¡m−ul ¢X¢NË ®eh¡l Ec¡qlZ A−eL B−Rz −Sm S£h−el ®pl¡ ASÑe Bõ¡q a¡Bm¡l p¡−b O¢eù pÇf−LÑl Efm¢ìz BfeSe−cl ®b−L ¢h¢µRæ AhÙÛ¡u HJje HLSe−L Bfe h−m Ae¤ih Ll¡ k¡u, k¡−L ¢eSÑ−eC L¡−R f¡Ju¡ pñh Apq¡u AhÙÛ¡u ®a¡ ¢a¢eC HLj¡� pq¡uz ¢hf−c fs−mC ®a¡ a¡−L fСZi−l X¡L¡ quz 64 p¡−m Q¡lSe HLp¡−b b¡L¡u ¢eSÑea¡l ü¡c ®aje f¡Ju¡ k¡u¢ez 92-93 p¡−m 16 j¡p HLV¡e¡ ®p−m HL¡ b¡L¡u ¢eSÑea¡ Ef−i¡N Ll¡l ®p±i¡NÉ q−m¡z

−S−m A¢dL¡l Bc¡u−S−m A¢dL¡l Bc¡u−S−m A¢dL¡l Bc¡u−S−m A¢dL¡l Bc¡u −Sm ®L¡−X Bj¡−cl SeÉ BCeNai¡−h ®kph p¤−k¡N-p¤¢hd¡ ®cJu¡ B−R, a¡ ®ch¡l hÉ¡f¡−l ®Sm LaѪfr k¡−a ®L¡e �¦¢V e¡ L−l ®p¢c−L Bj¡l pS¡N cª¢ø ¢R−m¡ z Hl SeÉ ®L¡e Q¡f ®cJu¡l fÐ−u¡Se qu¢ez ®L¡X ®Q−u ¢e−u f−s fÐ−u¡Se£u ®e¡V ¢e−u

Page 24: jibone ja dekhlam-3

24

®gla ¢cm¡jz ®L¡X ®b−L ph Lb¡ S¡e¡ ®N−m¡ h−m c¡¢h Ll¡ R¡s¡C ph¢LR¤ ®fa¡jz j¡−T j¡−T öl¦ pÈlZ L¢l−u ®cJu¡C k−bø ¢R−m¡z ¢L¿º HL¢V ¢ho−u ül¡øÌ p¢Q−hl ¢eLV h¡l h¡l ®S¡l c¡¢h S¡e¡−a q−u−Rz "cJu¡¢e' O−l Bjl¡ 6 H¢fÐm EWm¡jz Nlj fs¡ öl¦ q−u ®N−Rz c¤f¤−l gÉ¡−el fÐ−u¡Se−h¡d q−µRz ¢euj Ae¤k¡u£ ül¡øÌ p¢Qh−L ¢mMm¡j 4 S−el SeÉ 4¢V ¢p¢mw gÉ¡−el hÉhÙÛ¡ Ll−az ®Sm LaѪf−rl j¡dÉ−j S¡e¡−e¡ q−m¡ ®k, fÐbj ®nÐZ£l L−uc£−cl SeÉJ gÉ¡e ®ch¡l ¢hd¡e ®eCz a¡C clM¡Ù¹ j�¤l Ll¡ pñh q−m¡ e¡z Bh¡l ¢mMm¡jz k¤¢�² ®k, Bjl¡ ph¡C gÉ¡e hÉhq¡−l AiÉÙ¹z a¡C Nl−j M¤h Lø f¡¢µRz Bjl¡ p¡S¡fСç L−uc£ eCz plL¡l ¢eSü fÐ−u¡S−e Bj¡−cl−L BVL ®l−M−Rez Bj¡−cl−L Nl−j °c¢qL ¢ekÑ¡ae ®i¡N Ll−a h¡dÉ Ll¡ AaÉ¿¹ Bf¢�Llz Hh¡l p¤gm ®cM¡ ®N−m¡z gÉ¡−el hÉhÙÛ¡ q−u ®N−m¡z ®Sm LjÑLaÑ¡−cl ®b−L S¡e¡ ®N−m¡ ®k, j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£, ®nM j¤¢Sh J Bjl¡ R¡s¡ Caxf§−hÑ Bl ®LE gÉ¡e Bc¡u Ll−a f¡−l¢ez H−a ®Sm LaѪf−rl ¢eLVJ Bj¡−cl jkÑ¡c¡ hª¢Ü ®f−m¡z Bl ®L¡e A¢dL¡−ll SeÉ c¡¢h S¡e¡h¡l fÐ−u¡Se qu¢ez Bjl¡ ®Sm LjÑLaÑ¡−cl p¡−b pÇfLÑ jd¤l l¡M¡l ®Qù¡ Lla¡jz Bj¡−cl−L nl£g j¡e¤o ¢q−p−hC a¡l¡ pÇj¡e Ll−aez ¢L¿º HLV¡ hÉ¡f¡−l Bj¡l p¡−b p¡j¡eÉ ¢a�²a¡ ®cM¡ ¢c−m¡z ®cJu¡¢e Ol¢Vl Hm¡L¡u l¡Ù¹¡l f¡¢n L−uL¢V gm N¡R B−Rz HL¢V N¡R m¡N¡h¡l j−a¡ M¡¢m S¡uN¡ b¡L¡u B¢j h¡¢s ®b−L HLV¡ S¡j N¡−Rl Q¡l¡ Be¡m¡jz Bjl p¡−b p¡r¡−al SeÉ Bp¡ Bj¡l Ù»£ p¤¾cl Q¡l¡¢V Bj¡−L ®ch¡l pju Ef¢ÙÛa ®Xf¤¢V ®Sm¡l hm−me ®k, ¢XBC¢S p¡−q−hl Ae¤j¢a ¢e−u f−l ®c−hez H Lb¡ h−m Q¡l¡¢V ¢e−u ¢e−mez Bî¡ j¤Q¢L ®q−p j¿¹hÉ Ll−me, ""a¤¢j N¡R m¡N¡J, ®a¡j¡l ®R−ml¡ k¡−a ®a¡j¡l j−a¡ ®S−m H−p gm ®M−a f¡−l''z h¡N¡−e j¡¢ml c¡¢u−aÅ ¢e−u¡¢Sa L−uc£−L ¢c−u Q¡l¡¢V m¡N¡h¡l S¡uN¡ NaÑ L−l −l¢X Ll¡ q−m¡z ¢L¿º ®Sm A¢gp ®b−L Q¡l¡¢V ¢c−µR e¡ z L¡lZ S¡e¡ ®N−m¡, L¡l¡N¡−l ®L¡e l¡Sh¢¾cl m¡N¡−e¡ N¡R a¡l pȪ¢a hqe Ll¦L, a¡ plL¡l Q¡u e¡ h−m ¢hТVn Bjm ®b−LC e¡¢L Hi¡−h N¡R m¡N¡h¡l Ae¤j¢a ®cJu¡ qu e¡z pjpÉ¡u f−s ®Nm¡jz pç¡−q HLh¡l ¢XBC¢S p¡−qh f¢lhnÑ−e Bp−m Bj¡−cl p¡−bJ ®cM¡ L−l k¡ez B¢j a¡l BNj−el A−fr¡u lCm¡j z ¢XBC¢Sl p¡−b aLÑ k¤−Ül fl ¢a¢e N¡R¢V m¡N¡h¡l Ae¤j¢a ¢c−mez Bj¡l ¢eu¢ja k−aÁ Q¡l¡¢V ®hn ®h−s EW−a m¡N−m¡z j¡p c¤'®uL fl ®Sm ®b−L j¤¢�² ®fm¡jz f−l Mhl ¢e−u S¡em¡j, Q¡l¡¢V a¤−m ®gm¡ q−u−Rz qu−a¡ Ae¤j¢a ®ch¡l pju ®g−m ®ch¡l H ¢pÜ¡¿¹ ¢e−uC Bj¡l Ae¤−l¡d lr¡ Ll¡ quz

L¡l¡N¡−ll q¡pf¡a¡−mL¡l¡N¡−ll q¡pf¡a¡−mL¡l¡N¡−ll q¡pf¡a¡−mL¡l¡N¡−ll q¡pf¡a¡−m pñha S¤m¡C j¡−p Bj¡l CgÓ¤−u�¡ q−m¡z hýh¡l H SÅ−l i¤−N¢Rz ¢L¿º Hje a£hÐ hÉb¡ LM−e¡ qu¢ez ®Sm q¡pf¡a¡−m i¢aÑ Ll¡ q−m¡z X¡�²¡l hm−me, HV¡ Y¡L¡l °h¢nøÉf§ZÑ SÅlz p¡l¡ nl£−l Hje fÐQ� hÉb¡ ®k, j−e qu q¡s fkÑ¿¹ �¢s−u ¢c−µRz j¡b¡ ®a¡ ®a¡m¡C k¡u e¡z q¡pf¡a¡−m X¡�²¡l p¡−qh M¤h kaÁ ¢e−mez ¢ae ¢c−el j−dÉC Efnj ®h¡d Llm¡jz q¡pf¡a¡−m e¡j¡−kl SeÉ HLV¤ S¡uN¡ b¡L−mJ H Lu¢ce ®k−a f¡¢l¢ez ¢hR¡e¡uC e¡j¡k Bc¡u Ll−a h¡dÉ q−u¢R z ¢LR¤V¡ p¤ÙÛ−h¡d Ll¡u e¡j¡−kl S¡uN¡u ®Nm¡jz A¢m Bq¡c p¡−q−hl p¡−b ®cM¡ q−m¡ z ay¡l l¡S¯e¢aL f¢lQu k¡ S¡ea¡j a¡−a ¢a¢e e¡j¡k f−se h−m d¡lZ¡ ¢R−m¡ e¡z 3/4 ¢ce q¡pf¡a¡−m HL p¡−b e¡j¡k Bc¡−ul p¤−k¡−N ay¡l p¡−b O¢eùa¡ S−¾jz ¯üln¡p−el ¢hl¦−Ü NZa¡¢¿»L B−¾c¡me−L ANËpl Ll¡l hÉ¡f¡−l ja¢h¢eju quz 1952 p¡−ml i¡o¡-B−¾c¡m−e Se¡h A¢m Bq¡c h¢mù i§¢jL¡ f¡me L−l l¡S¯e¢aL A�−e ¢h−no jkÑ¡c¡ q¡¢pm L−lez ay¡l p¡−b Caxf§−hÑ Bj¡l ®aje f¢lQ−ul p¤−k¡N qu¢e ¢hnÄ¢hcÉ¡m−u ¢a¢e Bj¡l pjp¡j¢uL R¡� ¢R−me ¢Le¡ j−e fs−R e¡z k¡ ®q¡L ®S−mC ay¡l p¡−b Bj¡l fÐbj O¢eùa¡l p¤−k¡N quz Bj¡l j¤¢�²l j¡p M¡¢eL fl ¢a¢e ®Sm ®b−L j¤¢�² f¡ez

Page 25: jibone ja dekhlam-3

25

−Sm ®b−L j¤¢�²−Sm ®b−L j¤¢�²−Sm ®b−L j¤¢�²−Sm ®b−L j¤¢�² 1964 p¡−ml BN−øl j¡T¡j¡¢T q¡C−L¡−VÑl ¢e−cÑ−n Bjl¡ 4 Se j¤¢�² f¡Cz c¤'j¡p m¡−q¡−l Hhw p¡−s fy¡Q j¡p Y¡L¡k ¢j−m fСu p¡−s 7 j¡p L¡l¡ ®i¡−Nl fl h¡¢s−a ¢g−l Hm¡jz ph−Q−u M¤¢n q−me BÇj¡z HV¡C j¡−ul °h¢nøÉz BÇj¡ pñha HLh¡l j¡� ®S−m ¢N−u¢R−mez BÇj¡l Ap¤ÙÛa¡ Efm−r HLh¡l L−uL O¸V¡l SeÉ "®f−l¡−m' h¡¢s−a H−p¢R−mez −f−l¡−ml Ae¤j¢a ®f−a ¢hmð qJu¡u h¡¢s−a H−p BÇj¡−L p¤ÙÛ ®f−u ®h¢n Be¾c ®fm¡jz L−uL O¸V¡l A¢hl¡j p¡r¡−a ®R¡V −R−m ®e¡j¡e Bj¡−L ¢Qe−a öl¦ L−lz ®S−m b¡L¡L¡−m Jl ¢eLV ®b−L ¢fa¡l ü£Lª¢a f¡C¢ez

¯üln¡p−el ¢hl¦−Ü NZa¡¢¿»L ILÉ ¯üln¡p−el ¢hl¦−Ü NZa¡¢¿»L ILÉ ¯üln¡p−el ¢hl¦−Ü NZa¡¢¿»L ILÉ ¯üln¡p−el ¢hl¦−Ü NZa¡¢¿»L ILÉ Bjl¡ ®S−m BVL b¡L¡L¡−mC 20 S¤m¡C (1964) Y¡L¡u M¡S¡ e¡¢Sj¤�£−el h¡pih−e BJu¡j£ m£N, j¤p¢mj m£N (L¡E¢¾pm), ®ek¡−j Cpm¡j f¡¢VÑ, eÉ¡ne¡m BJu¡j£ f¡¢VÑ J ¢e¢oÜ S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l fТa¢e¢d−cl °hWL quz E�² °hW−L S¡j¡u¡−al fТa¢e¢daÅ L−le S¡j¡u¡−al 4 Se HjHeHz H fÐbj °hW−L j¡Jm¡e¡ CEp¤g AwnNËqZ L−lez Bl ®L ®L S¡j¡u¡−al fr ®b−L Ef¢ÙÛa ¢R−me a¡ j¡Jm¡e¡ ülZ Ll−a f¡l−me e¡z °hW−L I 5¢V c−ml pje Ä−u COP (Combined Opposition Parties) e¡−j HL¢V ILÉj� NWe Ll¡ qu Hhw eucg¡ LjÑp§¢Q ®O¡oZ¡ Ll¡ quz H I−LÉl E−�nÉ ¢R−m¡ BCu§l M¡−el °üln¡pe ®b−L ®cn−L EÜ¡l Ll¡l SeÉ NZa¡¢¿»L fÜ¢a−a ANËpl qJu¡z BCu§h M¡e 1965 p¡−m 2 S¡e¤u¡¢l ®fТp−X¾V ¢ehÑ¡Qe, j¡−QÑ S¡a£u f¢loc J H¢fÐ−m fС−c¢nL f¢lo−cl ¢ehÑ¡Qe q−h h−m ®O¡oZ¡ ®cez E�² 5 cm ®S¡VhÜ q−u H ¢ehÑ¡Q−e fТaࢾc Äa¡ Ll¡l ¢pÜ¡¿¹ ®euz Bjl¡ ®Sm ®b¯L ®hl q−u Bp¡l fl COP-®a fС−c¢nL S¡j¡u¡−al fТae¢d−aÅl c¡¢uaÅ Bj¡l Efl A¢fÑa quz fТa cm ®b−L 5 Se L−l fТa¢e¢d ¢e−u fС−c¢nL L¢j¢V N¢Wa quz f¡¢LÙ¹¡e S¡a£u L¢j¢V−a fÐ−aÉL c−ml 6 Se fТa¢e¢d l¡M¡l ¢pÜ¡¿¹ quz f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lq£j, B¢j J j¡Jm¡e¡ CEp¤g S¡j¡u¡−al fТa¢e¢d ¢ek¤�² qCz fС−c¢nL L¢j¢V−a BqÆ¡u−Ll c¡¢uaÅ AfÑ−Zl hÉ¡f−l ¢pÜ¡¿¹ qu ®k, HL j¡p L−l HL-HL f¡¢VÑl fТa¢e¢d H c¡¢uaÅ f¡me Ll−hz ®p ¢q−p−h S¡j¡u¡−al fr ®b−L B¢j HL j¡p H c¡¢uaÅ f¡me L¢lz 1965 p¡−ml S¡e¤u¡¢l−a Ae¤¢ùa ®fТp−X¾V ¢ehÑ¡Q−e BCu§h M¡e ¢hSu£ qJu¡l fl COP-Hl avfla¡ Ù¹ì q−u k¡uz

p¢Çj¢map¢Çj¢map¢Çj¢map¢Çj¢ma ¢h−l¡d£ c−me ®fТp−X¾V fСb£Ñ j−e¡eue ¢h−l¡d£ c−me ®fТp−X¾V fСb£Ñ j−e¡eue ¢h−l¡d£ c−me ®fТp−X¾V fСb£Ñ j−e¡eue ¢h−l¡d£ c−me ®fТp−X¾V fСb£Ñ j−e¡eue 17 J 18 ®p−ÃVðl Ll¡Q£−a f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£N pi¡f¢a eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡−el pi¡f¢a−aÅ S¡a£u L¢j¢Vl °hWL h−pz BJu¡j£ m£−Nl A¢hpwh¡¢ca ®ea¡ ®q¡−pe nq£c ®p¡ql¡Ju¡c£Ñ 1962 p¡−ml 5 ¢X−pðl °hl¦−al HL ®q¡−V−m fl−m¡L Nje L−lez ay¡l j−a¡ HLSe hs ®ea¡ ¢eSÑ−e ¢h−c−nl ®q¡−V−m Hi¡−h jªa¤ÉhlZ Ll¡ ü¡i¡¢hL j−e qu¢ez ay¡l p¡−b BaÈ£u-üSe c§−l b¡L, cm£u ®L¡e hÉ¢�²J ¢R−me e¡z HV¡ p¢aÉC lqpÉjuz ®p¡ql¡Ju¡c£Ñl jªa¤Él fl eJu¡hk¡c¡ BJu¡j£ m£−Nl pi¡f¢a qez E�² °hW−L S¡j¡u¡−al f§hÑ-f¡L fТa¢e¢d ¢q−p−h j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lq£j J B¢j Ef¢ÙÛa ¢Rm¡jz S¡j¡u¡−al j¡jm¡ aMe p¤¢fÐj−L¡−VÑ Qm−Rz j¡Jm¡e¡ jJc§c£pq S¡j¡u−al A−eL ®ea¡ aM−e¡ L¡l¡N¡−lz Ll¡Q£ nqSl S¡j¡u¡−al Bj£l ®Q±d¤l£ ®N¡m¡j j¤q¡Çjc f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e S¡j¡u¡−al fТa¢e¢daÅ L−lez ®fТp−X¾V ¢ehÑ¡Q−e BCu§h M¡−el ¢hl¦−Ü fТaࢾc Äa¡ Ll¡l SeÉ fÐb−j ®Se¡−lm Bkj M¡−el e¡j fÐÙ¹¡h Ll¡ quz ®L¡eÚ f¡¢VÑl fr ®b−L H fÐÙ¹¡h¢V B−p a¡ pÈlZ Ll−a f¡l¢R e¡z a−h ®k k¤¢�²−a H fÐÙ¹¡h¢V E�¡fe Ll¡ qu, Hl JSe A−e−LC ü£L¡l L−lez Bkj M¡e f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el ph−Q−u Se¢fÐu NieÑl ¢q−p−h ®pM¡eL¡l ®i¡V BCu§h M¡e ®b−L A−eL ®h¢n f¡−he h−m d¡lZ¡z Bl p£j¡−¿¹l BCu§h M¡e ®b−L f¡�¡−hl Bkj M¡e f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−eJ k−bø ®i¡V ®f−a f¡−lez

Page 26: jibone ja dekhlam-3

26

eÉ¡f ®ea¡ j¡Jm¡e¡ Bhc¤m q¡¢jc M¡e i¡p¡e£ Hl fТah¡−c h−me ®k, Bkj M¡e ®c−n p¡j¢lL n¡pe L¡−u−j BCu§h M¡−el ®c¡pl ¢R−mez a¡C e£¢aNai¡−h H fÐÙ¹¡h pjbÑe Ll¡ E¢Qa euz j¡Jm¡e¡l H k¤¢�² M�−el ®LE ®Qø¡ L−le¢ez j¡Jm¡e i¡p¡e£ L¡−u−c Bkj j¤q¡Çjc Bm£ ¢Sæ¡ql ®h¡e Hhw f¡¢LÙ¹¡e B−¾c¡m−e a¡l O¢eù p¡b£ g¡−aj¡ ¢Sæ¡ql e¡j fÐÙ¹¡h h−lez B−m¡Qe¡u ®cM¡ ®N−m¡ ®k, S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ R¡s¡ Bl ph c−ml fТa¢e¢dNZ H−L H−L H fÊÙ¹¡−hl f−r ja¡ja fÐL¡n Ll−a b¡−Lez BCu§h M¡e−L fl¡¢Sa Ll¡l SeÉ g¡−aj¡ ¢Sæ¡q R¡s¡ Bl ®L¡e hÉ¢�²aÅ f¡¢LÙ¹¡−e ®eC h−m Bjl¡J Ae¤ih Llm¡j z e¡na¡l ¢hl¢al pju S¡j¡u¡−al fТa¢e¢dNZ fªbLi¡−h fl¡jnÑ L−l ¢pÜ¡¿¹ ¢e−m¡ ®k, H ¢ho−u ®Q±d¤l£ ®N¡m¡j j¤q¡Çjc ¢ejÀ h�²hÉ °hW−L ®fn Ll−hez ""H ¢ho−u Bjl¡J HLja ®k, j¤qa¡l¡j¡ g¡−aj¡ ¢Sæ¡ql ®L¡e ¢hLÒf ®eCz ¢L¿º ¢a¢e j¢qm¡ qJu¡u Bj¡−cl−L n£oÑÙÛ¡e£u B−mjN−Zl ja¡ja ®eh¡l SeÉ HL¢ce pju ®cJu¡ ®q¡Lz BS °hWL j¤ma¢h ®q¡Lz BN¡j£ ¢c−el °hW−L S¡j¡u¡−al fr ®b−L H ¢ho−u ja¡ja ®fn Ll¡ q−h''z pi¡f¢a eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡e H k¤¢�² ®j−e ¢e−u °hWL j¤ma¢h Ll−a pÇja q−mez BlJ HL¢V L¡l−Z Q§s¡¿¹ ¢pÜ¡¿¹ ®eJu¡ HM¢e pñh euz j¤qa¡l¡j ¢ehÑ¡Q−e fТaࢾc Äa¡ Ll−he ¢Le¡ a¡ Bj¡−cl S¡e¡ ®eCz a¡C Bj¡−cl fr ®b−L HL¢V ®X¢m−Nne BSC j¤qa¡l¡j¡l p¡−b p¡r¡−al SeÉ k¡Ju¡ BhnÉLz eJu¡hk¡c¡l ®eaª−aÅ HL¢V ®X¢m−Nne NWe Ll¡ quz fl¢ce pL¡m 10V¡ fkÑ¿¹ °hWL j¤ma¢h quz c¤f¤l ®csV¡u ¯hWL j¤ma¢h −O¡oZ¡ Ll¡ quz ®X¢m−Nn−e S¡j¡u¡−al ®L¡e fТa¢e¢d ¢R−m¡ ¢Le¡ j−e fs−R e¡z

S¡j¡u¡−al p¡j−e ¢hl¡V pjpÉ¡S¡j¡u¡−al p¡j−e ¢hl¡V pjpÉ¡S¡j¡u¡−al p¡j−e ¢hl¡V pjpÉ¡S¡j¡u¡−al p¡j−e ¢hl¡V pjpÉ¡ 5 cm£u p¢Çj¢ma ¢h−l¡d£ c−ml (COP) 4 cmC j¤qa¡l¡j¡ g¡−aj¡ ¢Sæ¡q−L ®fТp−X¾V fcfСb£Ñ ¢q−p−h c¡ys Ll¡h¡l f−r HLja q−u ®N−Rz ®ek¡−j Cpm¡j f¡¢VÑJ ®L¡e Ap¤¢hd¡ ®h¡d L−l¢ez ¢L¿º n£oÑÙÛ¡e£u B−mjN−Zl ja¡ja e¡ ¢e−u Bj¡−cl f−r Q§s¡¿¹ l¡u ®cJu¡ pñh q−m¡ q−m¡ e¡z j¡Jm¡e¡ jJc§c£ ®S−m BVL b¡L¡k Bjl¡ jq¡-pjpÉ¡u fsm¡jz −Q±d¤l£ ®N¡m¡j j¤q¡Çjc f¡LÙ¹¡−el j¤ga£−u Bkj j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çjc ng£l p¡−b l¡a 9V¡u p¡r¡−al pju ¢e−mez l¡−al j−dÉC ®S−m AhÙÛ¡ela j¡Jm¡e¡ jJc§l£l l¡u ®k¡N¡s Ll¡l hÉhÙÛ¡ ¢e−mez påÉ¡l B−NC p¢Çj¢ma ¢h−l¡d£ c−ml ®X¢m−Nne g¡−aj¡ ¢Sæ¡ql p¡−b p¡r¡v L−l ay¡l pÇj¢a pwNËq L−l−Rez ¢a¢e HL¢V n−aÑ ¢ehÑ¡Q−e fСbÑ£ q−a pÇja q−u−Rez naÑ¢V q−m¡, f¡¢LÙ¹¡−el ®fТp−X¾V ¢q−p−h 5 hRl ®ju¡c f§ZÑ L−l c¡¢uaÅ f¡me Ll¡ Bj¡l f−r ¢LR¤−aC pñh euz HL hR−ll j−dÉ Bh¡l ®fТp−X¾V ¢ehÑ¡Qe Ll−a q−hz BCj ¯üln¡pe ®b−L NZa¡¢¿»L n¡p−e ®cn−L ¢g¢l−u Be¡l SeÉ j¡� HL hRl c¡¢uaÅ f¡me Ll−a l¡¢S B¢Rz l¡a 9V¡u ®Q±d¤l£ ®N¡m¡j j¤q¡Çj−cl ®eaª−aÅ B¢j J j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lq£jpq 5 pcpÉ¢h¢nø HL −X¢m−Nne j¤ga£ p¡−q−hl h¡pih−e ®fy±Rm¡jz pjpÉ¡V¡ ¢a¢e h¤T−mez g¡−aj¡ ¢Sæ¡q ®k naÑ B−l¡f L−l−Re, HV¡ ¢a¢e AaÉ¿¹ �l¦aÅf§ZÑ h−m j¿¹hÉ Ll−mez fСu O¸V¡M¡¢eL pju ja¢h¢eju Qm¡l fl ¢a¢e l¡u ¢c−me ®k, j¤qa¡l¡j¡ f¡¢LÙ¹¡−el ®fТp−X¾V ¢q−p−h 5 hRl l¡øÌ f¢lQ¡m−Ll c¡¢uaÅ ¢e−a Q¡e e¡z °üln¡pe ®b−L NZa¡¢¿»L n¡p−e fÐ�¡haÑ−el SeÉ HL¢V jdÉhaÑ£ plL¡l fÐd¡−el i§¢jL¡ f¡me Ll−a pÇja fÐaÉ¡haÑ−el SeÉ HL¢V jdÉhaÑ plL¡l fÐd¡−el i§¢jL¡ f¡me Ll−a pÇja q−u−Rez L¡−uj Ll¡ q−µR h−m hm¡ k¡u e¡z HV¡ HLV¡ A¿¹hÑaÑ£L¡m£e hÉhÙÛ¡ (Transitional Arrangement) j¡�z Bfe¡l¡ H fÐÙ¹¡h pjbÑe Ll−a f¡−lez Bjl¡ fl¢ce pL¡−m COP-Hl °hWL öl¦ ql¡l f§−hÑC ®Sm ®b−L j¡Jm¡e¡ jJc§c£l l¡uJ ®f−u ®Nm¡jz Bjl¡ ¢hpÈu J Be−¾cl p¡b− mrÉ Llm¡j ®k, ¢a¢eJ j¤ga£ j¤q¡Çjc ng£l j−a¡ HLC k¤¢�²−a H fÐÙ¹¡h pjbÑe Ll¡ k¡u h−m S¡e¡−mez ¯hW−L ®Q±d¤l£ ®N¡m¡j j¤q¡Çjc j¤ga£ ng£ J j¡Jm¡e¡ jJc§c£l ja¡ja fÐL¡n Ll−m pL−m HL h¡−LÉ "Bmq¡jc¤¢mõ¡q' h−m Be¾c fÐL¡n Ll−mez AaÉ¿¹ Evp¡q J E�£fe¡l j−dÉ ¢pÜ¡¿¹ NËqZ Ll¡ q−m¡z fl¢ce pLm fТ�L¡u 8 Lm¡jhСf£ Mhl ®hl q−m hÉ¡fL p¡s¡ f−s ®N−m¡z −fТp−X¾V ¢ehÑ¡Q−el fÐQ¡l¢ik¡e Qm¡L¡−m j¡Jm¡e¡ jJc§c£l HL¢V j¿¹hÉ f¢�L¡u hСfLi¡−h fÐQ¡¢la qu Hhw SeN−Zl j¤−M j¤−M EµQ¡¢la qu x

Page 27: jibone ja dekhlam-3

27

""f¤l¦o qJu¡ R¡s¡ BCu§h M¡−el Bl ®L¡e �Z ®eCz Bl j¢qm¡ qJu¡ R¡s¡ g¡−aj¡ ¢Sæ¡ql Bl ®L¡e ®c¡o ®eC''z 95.

S¡j¡u¡−al f−r p¤fУj ®L¡−VÑl l¡uS¡j¡u¡−al f−r p¤fУj ®L¡−VÑl l¡uS¡j¡u¡−al f−r p¤fУj ®L¡−VÑl l¡uS¡j¡u¡−al f−r p¤fУj ®L¡−VÑl l¡u B−NC h−m¢R ®k, f¡¢LÙ¹¡e p¤fУj ®L¡−VÑ S¡j¡u¡−a Cpm¡j£−L ®hBCe£ ®O¡oZ¡ pÇf¢LÑa j¡jm¡ aM−e¡ Qm−Rz fÐMÉ¡a BCe¢hc H.®L. ®hСq£ S¡j¡u¡−al f−r EL¡m¢a Ll¢R−mez B−l¡ 53 Se BCeS£h£ ®hСq£ p¡−q−hl p¡−b pq−k¡¢Na¡ Ll¢R−mez l¡¯e¢aL jq−m H j¡jm¡¢V ®hn öl¦aÅ hqe Ll¢R−m¡z pñha 1964 p¡−m ®p−ÃVðl j¡−pl ®no ¢c−L p¤fУj ®L¡−VÑl I¢aq¡¢pL l¡u ®O¡oZ¡ Ll¡ quz fÐd¡e ¢hQ¡lf¢a L−eÑ¢mu¡p ay¡l l¡−u Øfø J h¢mù i¡o¡u h−me, ""S¡j¡u¡−a Cpm¡j£−L ®hBCe£ ®O¡oZ¡ Ll¡V¡C ®hBCe£ ¢R−m¡''z H l¡u fÐL¡¢na qh¡l fl j¡Jm¡e¡ jJc§c£pq S¡j¡u¡−al pLm ®ea¡ L¡l¡j¤�² quz ¢hQ¡lf¢a L−eÑ¢mu¡p S¡¢a−a Cw−lS Hhw d−jÑ ¢MËø¡e ¢R−mez Cw−lS Bj−mC ¢a¢e ¢hQ¡lf¢a qez f¡¢LÙ¹¡e L¡−uj qh¡l fl ¢a¢e ¢eS ®c−n Q−m e¡ ¢N−u f¡LÙ¹¡−el e¡N¢lLaÅ NËqZ L−lez ®k¡NÉ J eÉ¡u¢hQ¡lL ¢q−p−h ¢a¢e k−bø p¤MÉ¡¢a ASÑe L−lez Ahpl NËq−Zl flJ ¢a¢e S¾ji§¢j−a ¢g−l k¡e¢e f¡¢LÙ¹¡−eC ¢a¢e jªa¤ÉhlZ L−lez ¢ju¡ ®a¡g¡−um j¤q¡Çjc HX−i¡−LV H.®L. ®hСq£l j¿¹hÉ Eܪa L−l h−me ®k, ¢hQ¡lf¢a L¡−eÑ¢mu¡p Cpm¡j£ BCe AdÉke L−l ¢pÜ¡−¿¹ ®fy±−Re ®k, AeÉ ®L¡e BCeC Hl pjLr euz Cpm¡j£ BC−el ¢Mcj−al Bn¡ ¢e−uC ¢a¢e f¡¢LÙ¹¡−e ÙÛ¡u£i¡−h b¡L¡l ¢pÜ¡¿¹ ®eez ¢L¿º j¤p¢mj e¡jd¡l¢ l¡S¯e¢aL ®ea¡−cl L¡l−ZC Cpm¡j£ BCe h¡Ù¹−h Q¡m¤ q−a f¡−l¢e Hhw ¢a¢e L¡w¢ra ¢Mcj−al p¤−k¡N f¡e¢ez

p¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−e CE¢eue ¢ehÑ¡Q−el ®a¡s−S¡lp¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−e CE¢eue ¢ehÑ¡Q−el ®a¡s−S¡lp¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−e CE¢eue ¢ehÑ¡Q−el ®a¡s−S¡lp¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−e CE¢eue ¢ehÑ¡Q−el ®a¡s−S¡l ÙÛ¡e£u plL¡l ¢q−p−h CE¢eue L¡E¢¾pm ¢ehÑ¡Qe ¢hТVn Bjm ®b−L Q¡m¤ B−Rz H ®c−n CE¢eue ®h¡XÑ hm¡ q−a¡z f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e f�¡−ua hÉhÙÛ¡ Q¡m¤ ¢R−m¡z BCu§h M¡e Bj−m ®N¡V¡ f¡¢LÙ¹¡−e CE¢eue L¡E¢¾pm e¡j Q¡m§ Ll¡ quz 1964 p¡−m CE¢eue ¢ehÑ¡Qe HL¢V ¢h−no L¡l−Z nql-h¾cl-NË¡jl pLm ®nÊZ£l e¡l£-f¤l¦−ol ¢eLV AaÉ¿¹ �l¦aÅf§ZÑ ¢R−m¡z A−�¡hl j¡−p H ¢ehÑ¡Qe quz f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e 40 q¡S¡l L−l ®j¡V 80 q¡S¡l CE¢eue ®je Ä¡l SeN−Zl pl¡p¢l ®i¡−V ¢ehÑ¡¢Qa qh¡l fl a¡l¡ ¢h¢X ®je Ä¡l (Basic Democracy Member) ¢q−p−h ®fТp−X¾V, S¡a£u pwpc J fС−c¢nL f¢lo−cl ¢ehÑ¡Q−e ®i¡V ®c−hez 1962 p¡−m BCu§h M¡e fÐZ£a n¡pea¿» Ae¤k¡u£ S¡a£u ¢ehÑ¡Q−e SeNZ fÐaÉri¡−h ®i¡V ¢c−a f¡l−h e¡z SeNZ CE¢eue fkÑ¡−u ®i¡V ¢c−u 80 q¡S¡l C−m�−lm L−mS pcpÉ ¢ehÑ¡¢Qa Ll−hz Hl¡ HL¢c−L CE¢eue L¡E¢¾p−ml pcpÉ ¢q−p−h c¡¢uaÅ f¡me Ll−hez Afl¢c−L f¡¢LÙ¹¡−el ®fТp−X¾V, S¡a£u J fС−c¢nL BCpi¡l pcpÉ−cl−L ¢ehÑ¡¢Qa Ll−hez H hÉhÙÛ¡l g−m CE¢eue ¢ehÑ¡QeC S¡a£u ¢ehÑ¡Q−el jkÑc¡ ®f−m¡z 1964 p¡−m Ae¤¢ùa CE¢eue ¢ehÑ¡Q−e pLm l¡S¯e¢aL cm pl¡p¢l i§¢jL¡ l¡M¡ fÐ−u¡Se j−e Ll−m¡z C−a¡j−dÉ ®fТp−X¾V f−c BCu§h M¡e J g¡−aj¡ ¢Sæ¡ql fСbÑ£ qh¡l Lb¡ fÐL¡n f¡Ju¡l fl pLm ¢h−l¡d£ l¡S¯e¢aL cm SeNZ−L Eà¤Ü Ll−m¡ ®k, ¯üln¡pe ®b−L j¤¢�² ®f−a q−m Hhw SeN−Zl ®i¡V¡¢dL¡l f¤ehÑq¡m Ll−a q−m Hje ®m¡L−cl−L ®i¡V ¢c−a q−h, k¡l¡ g¡−aj¡ ¢Sæ¡q−L ®i¡V ®ch¡l Øfø Ju¡c¡ Ll−hz

Page 28: jibone ja dekhlam-3

28

CE¢eue ¢ehÑ¡Q−el cªnÉ CE¢eue ¢ehÑ¡Q−el cªnÉ CE¢eue ¢ehÑ¡Q−el cªnÉ CE¢eue ¢ehÑ¡Q−el cªnÉ ¢hТVn Bjm ®b−L CE¢eue ¢ehÑ¡Q−e ®i¡V ¢c−u−Rz ÙÛ¡e£u ®eaª−aÅl fСd¡eÉC ®pph ¢ehÑ¡Q−el °h¢nøÉ ¢R−m¡z l¡S¯e¢aL c−ml pl¡p¢h ®L¡e i§¢jL¡ a¡−a ®cM¡ k¡u¢ez ¢L¿º Hh¡lL¡l ¢ehÑ¡Q−el f¢l−hn pÇf§ZÑ ¢iæz a¡C ¢ehÑ¡Q−e f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el ¢Q� phÑ� HLC lLj ¢R−m¡z k¡l¡ fСbÑ£ a¡−cl ph¡C−L SeNZ fÐL¡−nÉ Ju¡c¡ Ll−a h¡dÉ L−l−R ®k, ¢ehÑ¡¢Qa q−m a¡l¡ g¡−aj¡ ¢Sæ¡q−L ®i¡V ®c−hez ¢ehÑ¡Qe£ pi¡-pj¡−h−nl Ju¡c¡ k−bø j−e e¡ L−l S¤jBl ¢ce jp¢S−cJ Ju¡c¡ ®eJu¡ quz I ¢ehÑ¡Q−e SeN−Zl fÐaÉr pÇfª�²a¡ a¡−cl l¡S¯e¢aL p−Qaea¡lC f¢lQu hqe L−lz a¡l¡ ¢ehÑ¡Q−el j¡dÉ−j a¡−cl ®i¡V¡¢dL¡l ¢g−l f¡Ju¡l Bn¡u H−a¡V¡ p¢�²u i¤¢jL¡ f¡me Ll¡ LaÑhÉ j−e L−l−Rz ®L¡e fСbÑ£ BCu§h M¡−el pjbÑL c¡¢h Ll¡l p¡qp L−l−R h−m ®L¡e fÐj¡Z ®eCz ph fСbÑ£C g¡−aj¡ ¢Sæ¡ql pjbÑL c¡¢h Ll¡u ¢ehª¡Q−e l¡S¯e¢aL fТaࢾc Äa¡l E�¡f mrÉ Ll¡ k¡u¢ez LaL fСb£Ñ k¢c BCu§h M¡−el LjbÑL ¢q−p−h A¢ik¡e Q¡m−a¡ a¡q−m l¡S¯e¢aL E−�Se¡ ®cM¡ ¢c−a¡z ph fСb£ÑC l¡S¯e¢aL ¢cL ¢c−u HLf¢¿Û qJu¡u ®i¡V¡l SeNZ ÙÛ¡e£u ¢h−hQe¡u fСb£Ñ−cl jdÉ ®b−L h¡R¡C Ll¡l p¤−k¡N ®f−m¡z ¢hf¤m Evp¡q-E�£fe¡l jdÉ ¢c−u ¢ehÑ¡Qe pÇfæ q−m¡z ¢ehÑ¡¢Qa pcpÉl¡ g¡−aj¡ ¢Sæ¡q−L ®R¡V ®c−h h−m SeNZ ¢e¢ÕQa q−m¡z ¢ehÑ¡¢Qa pcpÉ−cl plL¡¢l f¢lQu q−m¡ ¢h¢X ®jð¡l (Basic Democracy Member). −h¢pL ®X−j¡−�²¢p h¡ h¤¢eu¡c£ NZa¿» fÐLªaf−r NZa¿» qaÉ¡l QjvL¡l hÉhÙÛ¡lC e¡jz

−fÊ¢p−X¾V ¢ehÑ¡Qe−fÊ¢p−X¾V ¢ehÑ¡Qe−fÊ¢p−X¾V ¢ehÑ¡Qe−fÊ¢p−X¾V ¢ehÑ¡Qe 1964 p¡−m e−ið−lC ®fТp−X¾V ¢ehÑ¡Q−el fÐQ¡l¡¢ik¡e öl¦ q−u ®N−m¡z ®L¡¢V ®L¡¢V SeN−Zl j−dÉ j¡� 80 q¡S¡l ¢h¢X ®jð¡−ll ®i¡−V H ¢ehÑ¡Qe q−hz fÐQ¡l¡¢ik¡−el plL¡¢l hÉhÙÛ¡fe¡J ¢R−m¡z plL¡l ¢hi¡N¢i¢�L h¡ fÐ−cn¢i¢�L ¢h¢X ®jð¡l−cl p−Çjm−e fСb£Ñ−cl−L h�²hÉ l¡M¡ J fÐ−nÀl E�l ®ch¡l p¤−k¡N ®cJu¡ quz Hph p−Çjm−e BCu§h M¡e J g¡−aj¡ ¢Sæ¡q h�²ªa¡ L−l−Re Hhw fÐ−nÀl E�l ¢c−u−Rez BCu§h M¡e ¢ehÑ¡Qe£ E−�−nÉ Sepi¡ Ll¡l fÐ−u¡Se ®h¡d L−le¢ez öd¤ ¢h¢X ®jð¡l−cl pj¡−hn−LC k−bø j−e L−l−Rez ¢L¿º p¢Çj¢ma ¢h−l¡d£ cm g¡−aj¡ ¢Sæ¡q−L ¢e−u pLm fÐ−c−n Sepi¡ Ll¡l j¡dÉ−j ¢h¢X ®jð¡l−cl Efl fÐhm Sej−al Q¡f pª¢ø Ll¡ fÐ−u¡Se j−e L−l−Rz BCu§h M¡e LlL¡lfÐd¡e J l¡øÌfÐd¡−el A¢i�a¡−L L¡−S m¡¢N−u ¢h¢X ®jð¡l pj¡−h−n h�²hÉ J fÐ−nÀ¡�¡−ll j¡dÉ−j H d¡lZ¡ ¢c−a prj qe ®k, ®cn f¢lQ¡me¡l SeÉ a¡l ®k¡NÉa¡ g¡−aj¡ ¢Sæ¡ql ®Q−u ®h¢nz pj¡−h−n plL¡¢l hÉhÙÛ¡fe¡u Hje ph fÐnÀ ®a¡m¡ qu, k¡l p−¿¹¡oSeL SJu¡h ®ch¡l ®L¡e A¢i�a¡ g¡−aj¡ ¢Sæ¡ql b¡L¡l Lb¡ euz ¢h−l¡d£ cm SeN−Zl ®i¡V¡¢dL¡l−L ¢ehÑ¡Qe£ Cp¤É ¢q−p−h ¢e−mJ BCu§h M¡e−L ®cn n¡p−el ®k¡NÉa¡ ¢h−hQe¡l ¢hou−L Cp¤É h¡e¡ez H ¢h−Qe¡u AhnÉC BCu§h M¡e ®k¡NÉal z ¢L¿º Bpm Cp¤É ®k ®i¡V¡¢dL¡l ®p¢cL ®b−L cª¢ø ¢g¢l−u ®i¡V¡l−cl−L ¢hï¡¿¹ Ll¡C a¡l E−�nÉz ®i¡V¡ll¡J ¢ehÑ¡Qe£ Ju¡c¡ i� Ll¡l SeÉ HLV¡ AS¤q¡a ®f−m¡z H ¢ho−u ®L¡e p−¾cq ®eC ®k, k¡l¡ BCu§h M¡e−L ®V¡V ¢c−u−Re ®cn−fÐ−j Eà¤Ü q−u eu, eNc fС¢çl ¢h¢ej−uC Ju¡c¡ i� L−l−Rez hÉ¢a�²j£ ®LE ®LE qu−a¡ b¡L−a f¡−lez g¡−aj¡ ¢Sæ¡q ®cn n¡p−el c¡¢uaÅ ®eh¡l SeÉ ¢ehÑ¡Q−e fСbÑ£ qe¢ez NZa¡¢¿»L fÜ¢a J SeN−Zl ®i¡V¢dL¡l hq¡m Ll¡l ®k jq¡e E−�−nÉ hªÜ hu−p ¢a¢e ¢ehÑ¡Qe£ T¡−jm¡ ®f¡q¡−a l¡¢S q−u−Re, ü¡bÑfl ®i¡V¡l−cl ¢eLV Hl ®L¡e j§mÉ ®eCz H ®p−�ÆJ g¡−aj¡ ¢Sæ¡q f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e 18,424 ®i¡V J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e j¡� 10,244 ®i¡V f¡ez Bl BCu§h M¡e f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e 21,012 J f¢ÕQ−j 28,921 ®i¡V ®f−u ¢hSu£ qez

Page 29: jibone ja dekhlam-3

29

f−l¡r J fÐaÉr ¢ehÑ¡Qef−l¡r J fÐaÉr ¢ehÑ¡Qef−l¡r J fÐaÉr ¢ehÑ¡Qef−l¡r J fÐaÉr ¢ehÑ¡Qe f−l¡r ¢ehÑ¡Q−e ®k Sej−al p¢WL fТagme qu e¡, ®p Lb¡ Hjei¡−h fÐj¡¢Za q−m¡ ®k, SeN−Zl fÐaÉr ®i¡V¡¢dL¡l c¡¢h BlJ ®S¡lc¡l q−m¡z f−l¡r ¢ehÑ¡Q−e ®i¡V¡l pwMÉ¡ Lj b¡L¡u a¡−cl−L ¢h¢iæ dl−el ü¡−bÑl ¢h¢ej−u M¢lc Ll¡ pqS quz fÐaÉr ®i¡−V l¡S¯e¢aL V¡EV J ¢h¢iæ ®r−� fТa¢ùa L¡−uj£ ü¡−bÑl pq¡ua¡u ®i¡V¡l−cl HL¡wn−L ¢hï¡¿¹ Ll¡ pñh q−mJ Sep¡d¡l−Z−L V¡L¡ ¢c−u ®Le¡ k¡u e¡z ¢h−no L−l SeNZ kMe ®L¡e l¡S¯e¢aL Cp¤É−L h¤−T pjbÑe L−l aMe a¡l¡ ¢ehÑ¡Q−e l¡u ¢c−a i¤m L−l e¡z BCu§h M¡−el p¡j¢lL n¡pe S¡¢ll f§−hÑ SeNZ ¢ehÑ¡Q−e fÐaÉrÉ ®i¡V¡¢dL¡l fÐ−u¡N L−l AiÉÙ¹ ¢R−m¡z ¢h−l¡d£ cm�−m¡ ®p¢c−L SeN−Zl cª¢ø BLªø Ll−a prj qJu¡uC a¡l¡ CE¢eue ¢ehÑ¡Q−e Hje ¢hfÔh£ i§¢jL¡ f¡me L−lz BCu§h M¡e J g¡−aj¡ ¢Sæ¡ql H ¢ehÑ¡Q−e k¢c SeNZ fÐaÉri¡−h ®i¡V ®ch¡l p¤−k¡N ®f−a¡ a¡q−m g¡−aj¡ ¢Sæ¡q ®k ¢hf¤m ®i¡−V ¢hSu£ q−ae H Lb¡ ph¡C ü£L¡l Ll−a h¡dÉz H L¡l−ZC BCu§h M¡e ra¡u ÙÛ¡u£ ql¡l L¤jam−h phÑSe£e ®i¡V¡¢cL¡l hÉhÙÛ¡ Evp¡a L−l ab¡L¢ba h¤¢eu¡c£ NZa¿» Q¡m§ L−lez

f§hÑf§hÑf§hÑf§hÑ----f¡¢LÙ¹¡−el NieÑlf¡¢LÙ¹¡−el NieÑlf¡¢LÙ¹¡−el NieÑlf¡¢LÙ¹¡−el NieÑl 1962 p¡−m ¢h¢X ¢p−ØV−j ¢ehÑ¡Q−el fl BCu§h M¡e f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ¢ehÑ¡¢Qa pcpÉ−cl I−LÉ g¡Vm dl¡−a prj qe Hhw ay¡l AeNa J ¢hn ÄÙ¹ ®hp¡j¢lL plL¡l L¡−uj L−lez Ha Le−iene j¤p¢mj m£N BCu§h M¡−el ®eaª−aÅ pwqa qu Hhw ay¡l rja¡J ¢el�¤n quz S¡j¡u¡−a Cpm¡j£, BJu¡j£ m£N, L¡E¢¾pm j¤p¢mj m£N, ®ek¡−j Cpm¡j f¡¢VÑ J eÉ¡f ¢h−l¡d c−ml i§¢jL¡ f¡me Ll−a b¡−Lz ¢pJ¢f-Hl f¢lQ¡me¡u f§hª-f¡¢LÙ¹¡−e g¡−aj¡ ¢Sæ¡ql f−r ¢hl¡V fÐQ¡l¡¢ik¡e Q−mz H E−�−nÉ ®fТp−X¾V fcfСbÑ£ ¢q−p−h ¢a¢e f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e pg−l B−pez f§−hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el p¡−hL Se¢fÐu NieÑl Bkj M¡eJ p¡−b B−pez I fÐQ¡l¡¢ik¡−el HL¢V M�¢Q� HM¡−e ®fn Ll¢Rz ¢pÜ¡¿¹ qu ®k, Q�NË¡jN¡j£ Y¡L¡ ®jCm ®VÊ−e g¡−aj¡ ¢Sæ¡q Q�NË¡j k¡−he Hhw m¡m¢cO£ juc¡−e Sepi¡u i¡oZ ®c−hez g¡ØVÑ LÓ¡p J ®p−Lä LÓ¡p LÇf¡VÑ−j¾V�−m¡ ¢lS¡iÑ Ll¡ q−m¡z B¢j ®k h¢N−a ¢Rm¡j a¡−a BlJ k¡l¡ ¢R−me a¡−cl j−dÉ n¡q Bk£k¤l lq¡je, ®M¡¾cL¡l j¤na¡L Bqjc, A¢m Bq¡−cl Lb¡ j−e f−sz B¢j ¢el¡f−c O¤j¡h¡l E−�−nÉ h¡w−L BnÐu ¢em¡j z l¡a 10 V¡u Y¡L¡ b−L N¡¢s lJu¡e¡ q−m¡z Lb¡ ¢R−m¡, f−b hСrZh¡s£u¡, L¤¢jõ¡ J ®ge£−a g¡−aj¡ ¢Sæ¡q fÔ¡Vg−jÑ ¢e¢jÑa j� ®b−L i¡oZ ®c−hez Bj¡−cl LÒfe¡uJ ¢R−l¡ e¡ ®k, SeNZ Ha¡ Evp¡q-E�£fe¡ ¢e−u g¡−aj¡ ¢Sæ¡q−L ®cM¡l SeÉ l¡−al ®hm¡ p¡l¡f−b ®VÊe BVL Ll−a b¡L−hz °il−h ®L¡e ®fСNË¡j ®cJu¡ qu¢ez ¢L¿º N¡¢s ®f±yR¡l fl ®cM¡¡ ®N−m¡, q¡S¡l q¡S¡l j¡e¤o ®ØVne J ®hm m¡Ce cMm L−l B−Rz g¡−aj¡ ¢Sæ¡q−L a¡l¡ ®cM−a Q¡uz fÔ¡Vg−jÑ j−� cy¡¢s−u Lb¡ hm−mez hСrZh¡s£u¡−a ¢hl¡V Sj¡−uaz Bkj M¡e j−� h�²hÉ l¡−Mez SeNZJ fÐQ� Eõ¡p fÐL¡n L−lz g¡−aj¡ ¢Sæ¡q L−uL ¢j¢e−Vl SeÉ j−� B−pez A¢edÑ¡¢lai¡−h ¢h¢iæ ®lm-®ØVn−e pj−ha Sea¡ ®lmfb Ah−l¡d L−l ®VÊe b¡j¡−a h¡dÉ L−lz Hi¡−h L¤¢jõ¡ ®f±yR¡−aC l¡a c¤'®V¡ ®h−S k¡uz H S¡a£u f¢l¢ÙÛ¢a pÇf−LÑ g¡−aj¡ ¢Sæ¡ql ®L¡e A¢i�a¡ ¢R−m¡ e¡ SeNZ ay¡−L ¢hf¤mi¡−h pjbÑe Ll−R H Ae¤i§¢a−a ¢a¢e p¿ºø ¢R−mez ¢L¿º Hje ¢hnª´Mm f¢l−hn ®c−M ¢a¢e ¢hl¢�² fÐL¡n Ll−mez L¤¢jõ¡u ¢a¢e j−� ®k−a ¢hmð Ll¡u Bkj M¡e, ®nM j¤¢Sh, n¡q Bk£k Hhw BlJ L−uLSe h�²ªa¡ L−lez A−eL ®Qø¡ L−l g¡−aj¡ ¢Sæ¡q−L j−� ®k−a pÇja Ll¡ ®N−m¡ H n−aÑ ®k, Bl ®L¡b¡J ¢a¢e N¡¢s ®b−L ®hl q−he e¡z

Page 30: jibone ja dekhlam-3

30

B¢j H q¡�¡j¡ju f¢l−h−n Apq¡u ®h¡d Llm¡j z f¢l¢ÙÛ¢a ¢eu¿»−Zl ®L¡e Ef¡u ®eCz SeN−Zl B−h−Nl ¢eLV k¤¢�² fl¡Ù¹z h¡w−L ö−u ö−u B¢j phC h¤T−a f¡l¢Rz ¢L¿º LlZ£u ¢LR¤ ®eCz n¡q Bk£k Bj¡−L j−� h�²ªa¡ Ll¡l SeÉ ®k−a hm−m B¢j p¢he−u AhÉ¡q¢a Q¡Cm¡jz B¢j Bkn M¡−el Ag¤l¿¹ S£he£n¢�² ®c−M j¤� qm¡jz ¢a¢e ph j−�C ®N−me Hhw p¡l¡ f−bC T¡−jm¡ pC−a prj q−mez −VÊe pL¡m 5V¡l hc−m 1V¡u Q�NË¡j ®fy±R−m¡z Q�NË¡j ®ØVn−el cªnÉ ¢hpÈuLlz ®p¢c−LC ®Q¡M k¡u öd¤ j¡e¤−ol j¡b¡ ®cM¡ k¡uz N¡−R, c¡m¡−el R¡−c, l¡Ù¹¡u ö¤d¤ j¡e¤o Bl j¡e¤ozz 3V¡u m¡mc£¢O juc¡−e Sepi¡ p−�ÆJ HM¡−el j−�J g¡−aj¡ ¢Sæ¡q−L EW−a q−m¡z ®VÊe pL¡−m ®f±yR−h h−m H j� °a¢l Ll¡ q−u¢R−m¡z ¢h−Lm 3V¡u Sepi¡l q¡m hZÑe¡a£az ¢hn¡m j−� 5 c−ml ®L¾cУu, fС−c¢nL J ÙÛ¡e£u ®eaªhª¾c Ef¢ÙÛaz m¡mc£¢O juc¡e ¢hl¡V eu; ah¤ H c¤'¢c−L l¡Ù¹¡, HL¢c−L ¢eQ¤ f¡q¡s, l¡Ù¹¡l f¡−n hýc§l fkÑ¿¹ pLm c¡m¡−el R¡−c J h¡l¡¾c¡u j¡e¤o Bl j¡e¤oz pLm c−ml ®ea¡l¡C h�²ªa¡ L−l−Rez Bj¡−LJ h�²ªa¡ ¢c−a quz ¢L¿º I f¢l−h−n ®nСa¡−cl e£l−h h�²ªa¡ öeh¡l j¤X b¡−L e¡z a¡R¡s¡ a¡l¡ g¡−aj¡ ¢Sæ¡q−L ®cM−a J a¡l Lb¡ öe−a A¯dkÑ q−u B−Rz g¡−aj¡ ¢Sæ¡ql B−N ®Se¡−lm Bkj M¡e h�²ªa¡ L−lez Q�NË¡−j Bkj M¡−el ¢hl¡V °e¢aL fÐi¡h ¢R−m¡z h¾cleNl J Q¡lf¡−nl ¢hl¡V Hm¡L¡ O§¢ZÑTs J S−m¡µRÆ¡−p Qlji¡−h ¢hd ÄÙ¹ quz c¤NÑa j¡e¤−ol ®ph¡u Bkj M¡e ¢e−S q¡¢Sl q−u ®k L−W¡l f¢lnÐj J Ni£l j¡eh cl−cl f¢lQu ¢c−u−Re, ®p Lb¡ ®LE a¤m−a f¡−l e¡ z ay¡l H jkÑ¡c¡l L¡l−Z ay¡l pw¢rç i¡o−Zl pju SeNZ e£lh q−u ö−ez j¤qa¡l¡j¡ g¡−aj¡ ¢Sæ¡q kMe cy¡s¡−me aMe 2/3 ¢j¢eV Sepj¤â E�¡m q−u lC−m¡z ®pÔ¡N¡e J ®n¡l−N¡m L−l ay¡−L ü¡Na S¡e¡−m¡z üÒfi¡o£ ¢q−p−hC ¢a¢e MÉ¡az AÒf pj−uC ¢a¢e j§m h�²hÐ EcѤ i¡o¡u fÐL¡n L−lez j¡e¤o AaÉ¿¹ n¡¿¹i¡−h a¡l Lb¡ ö−ez ¢a¢e i¡oZ ®no Ll−m Bh¡l ®nÔ¡N¡−el BJu¡−S ®N¡V¡ Hm¡L¡ j¤M¢la quz ay¡l Lb¡l p¡l¡wn ¢R−m¡ x ""SeNZ ®i¡V¡¢dL¡l fÐ−u¡N L−lC f¡LÙ¹¡e L¡−uj L−l¢R−m¡z f¡¢LÙ¹¡e n¡pe Ll¡l A¢dL¡l öd¤ a¡−cl, k¡−cl−L SeNZ ¢ehÑ¡¢Qa L−lz 1958 p¡−ml A−�¡hl fkÑ¿¹ H fÜ¢a−a ®cn f¢lQ¡¢ma q−u H−p−Rz 1959 p¡−ml 15 −ghЦu¡¢l ea¤e n¡pea¿» Ae¤k¡u£ ¢ehÑ¡Qe qh¡l Lb¡ ¢R−m¡z ®pe¡f¢a BEu§h M¡e ®cn lr¡l c¡¢u−aÅl f¢lh−aÑ ®cn n¡pe Ll¡l AeÉ¡u ¢pÜ¡¿¹ NËqZ L−lez ¢a¢e "qÉ¡' h¡ "e¡' ®i¡−Vl fÐqpe L−l ®fТp−X¾V fc cMm L−l B−Rez ay¡l pLm Af−LjÑl SOeÉaj q−m¡ SeN−Zl ®i¡V¡¢dL¡l ®L−s ®eJu¡z k¡l¡ ®i¡−Vl j¡dÉ−j f¡¢LÙ¹¡e L¡−uj Ll−m¡ a¡l¡ e¡¢L n¡pL−cl−L ¢ehÑ¡¢Qa Ll¡l ®k¡NÉ euz SeNZ−L Hi¡−h Afj¡¢ea L−l ¢a¢e O¤o J c¤e£Ñ¢al j¡dÉ−j ¢h¢X ®jð¡l−cl ®i¡V Lê¡ L−l BlJ 5 hRl rja¡u ByL−s b¡L−a Q¡ez B¢j H hªÜ hu−p Bfe¡−cl ®i¡V¡¢dL¡l ¢g−l f¡Ju¡l B−¾c¡m−e nl£L q−a h¡dÉ q−u¢Rz B¢j f¡¢LÙ¹¡e B−¾c¡m−e L¡−u−c Bk−jl p¡b£ ¢Rm¡jz f¡¢LÙ¹¡e−L °üln¡p−Ll q¡−a ®R−s ¢c−u Bj¡l f−r O−l h−p b¡L¡ pñh euz B¢j ®cn n¡p−el c¤l¦c¡¢uaÅ hqe Ll−a Q¡C e¡z B¢j ¢ehÑ¡Q−e ¢hSu£ q−m HL hR−ll j−dÉ SeN−Zl ®i¡V¡¢dL¡−ll ¢i¢�−a ¢ehÑ¡Qe Ae¤ù¡e L−l SeN−Zl ¢ehÑ¡¢Qa fТa¢e¢d−cl q¡−a c¡¢uaÅ a¤−m ¢c−a Q¡C''z B¢j pÈlZ Ll−a f¡l¢R e¡ ®k, g¡−aj¡ ¢Sæ¡q Y¡L¡ J Q�NË¡j R¡s¡ Bl ®L¡b¡J ¢N−u¢R−me ¢Le¡z AhnÉ HV¤L¤ j−e f−s ®k, qW¡v M¡S¡ e¡¢Sj¤�£e q©c−l¡−N B�²¡¿¹ q−u C¢¿¹L¡m Ll¡u pgl pw¢rç L−lC g¡−aj¡ ¢Sæ¡q Ll¡Q£ ¢g−l k¡ez M¡S¡ e¡¢Sj¤�£e ¢pJ¢f f¢lQ¡¢ma NZa¡¢¿»L B−¾c¡m−el ®efbÉ ®ea¡ ¢q−p−h NZÉz ¢a¢e pg−l e¡ ®N−mJ phÑ¢cL ¢c−u B−¾c¡m−el fªù−f¡oLa¡ Ll¢R−mez qW¡v ay¡l C¢¿¹L¡−m Bjl¡ ph¡C ¢hhÐa q−u fsm¡jz a¡C g¡−aj¡ ¢Sæ¡ql pgl AhÉ¡qa l¡M¡ pj£Q£e j−e Ll¡ q−m¡ e¡z p¤fУj ®L¡VÑ Hm¡L¡l ®kM¡−e ®n−l h¡wm¡ J nq£c ®p¡ql¡Ju¡c£Ñl Lhl l−u−R, ®pM¡−eC M¡S¡ p¡−qh−L c¡ge Ll¡ quz JM¡−e c¡g−e ®L¡e ®L¡e jqm ®b−L Bf¢� a¤m−mJ p¢Çj¢ma ¢h−l¡d£ c−ml AeÉaj ®ea¡ ¢q−p−h ay¡−L JM¡−e LhlÙÛ Ll¡ pñh quz

Page 31: jibone ja dekhlam-3

31

96.

−j¡e¡−uj M¡−el n¡pe¡jm −j¡e¡−uj M¡−el n¡pe¡jm −j¡e¡−uj M¡−el n¡pe¡jm −j¡e¡−uj M¡−el n¡pe¡jm 1962 p¡−ml A−�¡h−l Bhc¤m ®j¡e¡−uj M¡e f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el NieÑ−ll c¡¢uaÅ NËqZ L−lez j¡� L−uuL j¡p ®L¾cУu j¿»£ ¢q−p−h c¡¢uaÅ f¡me L−l ¢a¢e BCu§h M¡−el cª¢ø BLoÑZ Ll−a prj qez "62 ®b−L "69-Hl j¡QÑ fkÑ¿¹ ¢a¢e 7 hRl c¡f−Vl p¡−b l¡SaÅ L−lez −fn¡u ¢a¢e E¢Lm ¢R−me Hhw j¤p¢mj m£−Nl ®Sm¡ fkÑ¡−u p¢�²u ®ea¡ ¢R−mez Bjm¡−cl j−a¡ Se¢h¢µRæ ¢R−me e¡z ¢a¢e pwNWL ¢R−me z a¡C ¢a¢e f§hÑhaÑ£ NieÑl−cl j−a¡ plL¡¢l Na¡e¤N¢aL c¡¢uaÅ f¡me Ll¡C k−bø j−e Ll−ae e¡z ¢a¢e p¡l¡−c−n plL¡¢l E−cÉ¡−N B−u¡¢Sa ¢hl¡V ¢hl¡V Sepi¡u h�²ªa¡ L−l ¢ae¢V ¢ho−u Seja N−s a¤mh¡l phÑ¡aÈL ®Qø L−lez 1z ®fТp−X¾V BCu§h M¡e−L Se¢fÐu Ll¡z 2z BCu§h M¡−el ®eaª−aÅ f¢lQ¡¢ma Le−iene j¤p¢mj m£N−L pwN¢Wa Ll¡z 3z ¢h¢X ¢p−ØVj−L LmÉ¡ZLl h−m NËqZ Ll¡l SeÉ SeNZ−L Eà¤Ü Ll¡z BCu§h M¡−el fÐpwo¡ Ll−a ¢N−u ¢a¢e ¢he¡¢àd¡u ®O¡oZ¡ Ll−ae, ""BCu§h M¡e ®fТp−X¾V B−Re h−m Bj¡l j−a¡ Lªo−Ll p¿¹¡e NieÑl q−a ®f−l−R''z ¢a¢e HV¡ Efm¢ì Ll−a f¡−le¢e ®k, ®c−nl l¡Se£¢a p−Qae jqm (R¡� pj¡Spq) BEu§h M¡e−L NZa−¿»l c¤nje j−e Ll−a¡z SeN−Zl ®i¡V¡¢dL¡l qlZ L−l AeÉ¡ui¡−h ¢a¢e °üln¡pe Q¡m¤ ®l−M−Rez SeNZ−L ®i¡V ®ch¡l p¤−k¡N ¢c−m g¡−aj¡ ¢Sæ¡qC ®fТp−X¾V ¢ehÑ¡¢Qa q−aez ¢hТVn Bjm ®b−L SeNZ ®i¡V¡¢dL¡l ®i¡N L−l H−p−Rz a¡−cl ®i¡−VC f¡¢LÙ¹¡e L¡−uj q−u−Rz AbQ ¢h¢X ¢p−ØVj Q¡m§ L−l °ün¡pe ¢e¢ÕQa Ll¡l q£e-E−�−nÉ ¢a¢e SeNZ−L ®i¡V¡¢dL¡l ®b−L h¢�a L−l−Rez ü¡i¡¢hLi¡−hC NieÑl ®j¡e¡−uj M¡e−L l¡S¯e¢aL jqm BCu¤h M¡−el HLe¡ua−aÅl H−S¾V ¢q−p−hC NZÉ L−l−Rz ®fТp−X¾V ¢ehÑ¡Q−e hСfL avfla¡ Q¡¢m−u−R, ®p ¢hl¡V Sen¢�² NieÑ−ll ¢ae cg¡ LjÑp§¢Ql Qlj ¢h−l¡d£ qh¡lC Lb¡z pLm l¡S¯e¢aL c−ml fÐ−Qø¡u SeNZ ®fТp−X¾V ¢ehÑ¡Q−el j¡dÉ−j BCu§h M¡−el °üln¡pe ®b−L j¤¢�²l Bn¡u ¢h¢X ¢ehÑ¡Q−e p¢�²u i§¢jL¡ f¡me L−lz a¡C BCu§h M¡e−L Se¢fÐu Ll¡l fÐ−Qø¡ Q¡¢m−u NZa¿»je¡ ph¡C−L NieÑl ®j¡e¡−uj M¡e ¢hr¤ì L−l a¤−mez 1953 p¡m ®b−L 1969 p¡m fkÑ¿¹ NieÑl q¡E−S 15 Se NieÑ−ll H¢X¢p ¢q−p−h LjÑla ®jSl (Ah.) Hp¢S ¢Sm¡e£ l¢Qa Cw−l¢S−a ¢m¢Ma hC−ul Ae¤h¡c ®b−L B¢j Eܪ¢a ¢c¢µRz Ae¤h¡cL ®j¡Ù¹g¡ ®c±maz fÐL¡nL ®p±¢Me fÐL¡ne£z Ae§¢ca hC¢Vl e¡j "h�ih−el 15 NieÑl'z NieÑl ®j¡e¡−uj M¡e pÇf−LÑ ®mM¡¢V ýhý ®fn Ll¢R x ""®L¾cÊ£u j¿»£ qJu¡l f§hÑ fkÑ¿¹ ®j¡e¡−uj M¡e juje¢pwq nq−ll HLSe AMÉ¡a E¢Lm ¢R−mez a¡l NieÑl qJu¡V¡ pL−ml SeÉ ¢hpÈ−ul hÉ¡f¡l ¢R−m¡z ¢a¢e ®e−S H f−cl SeÉ BNËq£ ®a¡ ¢R−meC e¡, hlw NieÑl ¢ek¤¢�²l Lb¡ ö−e ¢a¢e h¡l h¡l BCu§h M¡−el L¡−R rj¡ Q¡¢µR−me, k¡−a ay¡−L H f−c ¢ek¤�² Ll¡ e¡ quz B¢j ¢e−cÑn Ae¤k¡u£ ¢ek¤¢�²f�, HL m¡M V¡L¡ i¢aÑ HL¢V ¢hÐg−Lp Hhw i£a p¿»Ù¹ NieÑl−L ¢e−u 27 A−�¡hl l¡Ju¡m¢f¢� ®b−L Ll¡Q£ Q−m B¢pz f−b ®j¡e¡−uj M¡e ®hn L−uLh¡l ¢hÐg−Lp¢V M¤−m ®c−M ¢e−ue, V¡L¡�−m¡ ¢WLW¡L B¢−R ¢Le¡z f−ll ¢ce pL¡−m Bjl¡ Y¡L¡l E−�−nÉ Ll¡Q£ aÉ¡N L¢lz Y¡L¡ ¢hj¡eh¾c−l plL¡¢l LjÑLaÑ¡, L§Ve£¢aLhª¾c Hhw Le−iene j¤p¢mj m£−Nl ®eaªhNÑ ay¡−L pwhdÑe¡ �¡fe L−lez −j¡e¡−uj M¡e ay¡l ü¡i¡¢hL plL¡¢l c¡¢uaÅ f¡me R¡s¡ ehfÐh¢aÑa ®j±¢mL NZa¿»−L Se¢fÐu ®Ll ®a¡m¡ Hhw ehN¢Wa Le−iene j¤p¢mj m£N−L pwN¢Wa Ll¡l L¡−S BaÈ¢e−u¡N L−lez ¢a¢e fÐ−c−nl pLm ®Sm¡u pgl Ll¡l LjÑp§¢Q fÐZue L−lez ¢a¢e BCu§h M¡−el fÐnwp¡u f�j¤M q−mez ay¡l pjÙ¹ Lb¡h¡aÑ¡ Hhw LjÑL¡−�l ®fR−e HLV¡ E−�nÉ ¢�²u¡n£m, L£i¡−h ®Se¡−lm BCu§h M¡−el i¡hj§¢aÑ−L fÐ−cnh¡p£l A¿¹−mÑ¡−L ÙÛ¡u§ fТaù¡ ®cJu¡ k¡uz

Page 32: jibone ja dekhlam-3

32

1964 p¡−ml j¡−QÑ ®fТp−X¾V f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e pg−l B−pez ®j¡e¡−uj M¡e Hh¡l juje¢pwq, e£mg¡j¡l£ Hhw AeÉ¡eÉ S¡uN¡u ¢hl¡V ¢hl¡V Sepi¡l B−u¡Se L−le, phÑ� BCu§h M¡−el SuSuL¡l d Ä¢ea quz L¡kÑa pjNË fÐ−cn ®j¡e¡−uM M¡e ab¡ plL¡−ll ¢eu¿»Z¡d£e h−m f¢lm¢ra quz Hje¢L, QÉ¡−¾pml ¢q−p−h NieÑl ®j¡e¡−uj M¡e l¡Sn¡q£ ¢hn Ä¢hcÉ¡m−ul Le−i¡−Ln−e ®k¡Nc¡e L−l pecf� ¢halZ L−lez ®pM¡−e ®L¡e fТah¡c h¡ N�−N¡m qu¢ez AhnÉ Y¡L¡pq ¢h¢iæ nq−l BCu§h-®j¡e−u−jl ¢hl¦−Ü R¡�l¡ j¡−T j−dÉ ®nÔ¡N¡e EµQ¡lZ ql−a¡z Y¡L¡ ¢hn Ä¢hcÉ¡m−ul Le−i¡−Ln−el a¡¢lM ¢edÑ¡¢la qu 22 j¡QÑ 1964z ÙÛ¡e L¡SÑe qm, pju pL¡m 10V¡z BdO¸V¡ B−N NieÑl p¡−qh f¤¢m−nl ¢el¡f�¡pq L¡SÑe q−ml E−�−nÉ lJu¡e¡ q−mez fÐd¡e ®N−Vl p¡j−e ¢LR¤ R¡−�l ¢hl©f ®nÔ¡N¡−el d Ä¢e ®n¡e¡ ®N−m¡z Bjl¡ a¡−cl f¡n L¡¢V−u q−ml L¡jl¡u fÐ−hn Llm¡jz NieÑl ®pM¡−e Le−i¡−Ln−el ®lJu¡S Ae¤k¡u£ ®f¡n¡L¡¢c, N¡Ee, V¤¢f, CaÉ¡¢c f−l ¢e−mez R¡�−cl N¢a¢h¢d, ¢hl©f ®nÔ¡N¡e CaÉ¡¢c ®c−M-ö−e Bjl¡ fÐj¡c �em¡jz i¡Cp QÉ¡−¾pml X. Hj J N¢el ®Qq¡l¡ j¢me q−u EW−m¡z ®Øfn¡m hС−�l ¢XBC¢S Ú−jH qL H¢N−u H−p NieÑl−L fÉ¡−ä−m ®k−a ¢e−od Ll−me Hhw Ae¤ù¡e h¡¢am Ll¡l SeÉ fl¡jnÑ ¢c−mez ö−e NieÑl ®j¡e¡−uj M¡e c¡l¦Z ®N¡pÚp¡ J EÇj¡ fÐL¡n Ll−mez ¢XBC¢S−L hm−me, Bfe¡l¡ ¢WLj−a¡ c¡¢uaÅ f¡me Ll−Re e¡z Le−i¡−Lne p¤ù¤i¡−h Ae¤ù¡−el SeÉ pLm h¡d¡l ®j¡L¡¢hm¡ Ll−a q−hz HC ®hm ¢a¢e, i¡Cp QÉ¡−¾pml, ¢hn Ä¢hcÉ¡m−ul AdÉ¡fLhª¾c Hhw Bj¢¿»a A¢a¢bhª¾c pj¢ihÉ¡q¡−l fÉ¡−ä−ml ¢c−L lJu¡e¡ q−mez B¢j Hhw NieÑ−ll ¢j¢mV¡¢l ®p−�²V¡¢l L−eÑm HjBC L¢lj ay¡l ®fR−e ®fR−e Qmm¡jz fÉ¡−ä−m fÐ−hn Ll−aC h¤T−a f¡m¡j AhÙÛ¡ ®hN¢aLz fÉ¡−ä−ml HL ®L¡Z ®b−L R¡�l¡ ®nÔ¡N¡e ¢c−a m¡N−m¡ Hhw p−� p−� ®Qu¡l i¡PQ¤l öl¦ L−l ¢c−m¡z HC p¢�e f¢l¢ÙÛ¢al j−dÉC ®j¡e¡−uj M¡e QÉ¡−¾pm−ll ¢e¢cÑø Bp−e ¢N−u hp−mez i¡Cp QÉ¡−¾pml X. N¢e a¢sO¢s E−à¡de£ i¡oZ p¡l−mez ®LE öl−m¡ ¢L öe−m¡ e¡, h¤T¡ ®N−m¡ e¡z QÉ¡−¾pml ®j¡e¡−uj M¡e c¡y¢s−u ay¡l ¢m¢Ma i¡oZ fs−a öl¦ Ll−mez E−�¢Sa R¡�l¡ h¡C−ll ¢cL ®b−L fÐd¡e clS¡ ¢c−u fÉ¡−ä−m ®Y¡L¡l SeÉ ýs-q¡�¡j¡ öl¦ Ll−m¡z pnÙ» f¤¢mn ®L¡e lL−j a¡−cl ®W¢L−u l¡M¡l ®Qø¡ Ll¢R−m¡z HL fkÑ¡−u a¡l¡ m¡¢WQ¡SÑ Ll−m¡ Hhw ®no fkÑ¿¹ ¢Vu¡l NÉ¡p R¤ys−a h¡dÉ q−m¡z NÉ¡−pl fТa¢�²u¡u fÉ¡−ä−ml ®ia−l AiÉ¡Na−cl l¦j¡m ¢c−u ®Q¡M j¤R−a ®cM¡ ®N−m¡z X. Hj J N¢e Bj¡−L ®X−L hm−me, B¢j ®k NieÑl−L ay¡l i¡oZ pw−rf Ll−a h¢mz B¢j NieÑ−ll L¡−el L¡−R ¢N−u i¡Cp QÉ¡−¾pm−ll Lb¡¢V hm−aC ¢a¢e Bj¡−L HL lLj d¡�¡ ¢c−u p¢l−u ¢c−me Hhw i¡o−Zl ®no në¢V fkÑ¿¹ f−s a¡lfl hp−mez h¡C−l aM−e¡ °q-¯Q, q¡�¡j¡ Hhw ®nÔN¡e Qm¢R−m¡z H pju Bj¡−cl fÐd¡e LaÑhÉ p¡hÉÙ¹ q−m¡, NieÑl−L fÉ¡−äm ®b−L ¢el¡f−c ®hl L−l NieÑl q¡E−S ®f±y−R ®cJu¡ z Bjl¡ L−uLSe NieÑ−ll p¡j−e p¡j−e Qmm¡j, k¡−a CV-f¡V−Lm k¡ ¢LR¤ Bj¡−cl Efl ¢c−u k¡uz Bj¡l h¡ý−a HL¢V Hhw L−eÑm L¢l−jl j¡b¡u Bl HL¢V f¡b−ll V¤Ll¡ H−p f−sz i¡¢NÉp L−eÑ−ml j¡b¡u V¤¢f ¢R−m¡, eC−m HLV¡ "M¤e-M¡l¡¢h' q−u ®k−a¡z NieÑl q¡E−S ®f±y−RC ®j¡e¡−uj M¡e −N¡m−k¡N pª¢øL¡l£−cl n¡¢Ù¹¢hd¡−el SeÉ L¢We B−cn S¡¢l Ll−mez p¤al¡w ®pC l¡−aC B−¾c¡m−el Oy¡¢V CLh¡m qm (haÑj¡e Sýl¦m qL qm) ®Ol¡J Ll¡ q−m¡z CE¢ei¡¢pÑ¢V hå L−l ®cJu¡ q−m¡z R¡�−cl ®j−l-¢f¢V−u qm ®b−L ®hl L−l ®cJu¡ q−m¡z Q¡lSe R¡�−L CE¢ei¡¢pÑ¢V ®b−L h¢qú¡l Ll¡ q−m¡ Hhw c¤CS−el HjH ¢X¢NË h¡¢am Ll¡ q−m¡z 1965 p¡−ml S¡e¤u¡¢l j¡−p 80 q¡S¡l ¢h¢X ®jð¡−ll ®i¡−V f¡¢LÙ¹¡−e ®fТp−X¾V ¢ehÑ¡Qe Ae¤¢ùa quz HL¢c−L ®Se¡−lm BCu§h M¡−e Hhw AeÉ¢c−L p¢Çj¢ma ¢h−l¡d£ c−ml fСbÑ£ ¢jp g¡−aj¡ ¢Sæ¡qz BCu§h M¡−el ¢hf¤m ®i¡−V Sum¡−il ®r−� NieÑl Bhc¤m ®j¡e¡−uj M¡e fÐi§a Ahc¡e l¡−Mez fСLª¢aL c¤−kÑ¡NL¡−m ®j¡e¡−uj M¡e fÐbj hТ�² ¢R−me, ¢k¢e c¤NÑa Hm¡L¡u ®f±y−R−aez a¡l Bj−m ®hn L−uLh¡l O§¢ZÑTs ¤ p¡j¤¢âL fÔ¡he fÐ−c−nl Efl BO¡a q¡−ez d Äwpm£m¡l ¢cL −b−L 11 ®j 1965-Hl O§¢ZÑT−sl Lb¡ phÑ¡−NË E−õM−k¡NÉz HC a¡¢l−M h¢ln¡m J Q�NË¡−jl EfL§m£u A�mpj§−q fС�²¢aL c¤−kÑ¡−Nl a¡�hm£m¡ pwuO¢Va quz Nh¡¢cföpq q¡S¡l q¡S¡l j¡e¤o p¡j¤¢âL S−m¡µRÆ¡−p ®i−p k¡uz HL ¢q−p−h 10,941 Se ¢eqa Hhw a−a¡¢dL Bqa quz NieÑl ®j¡e¡−uj M¡e S−m¡µRÆ¡−pl flhaÑ£ c¤'j¡p d−l c¤NÑa A�−m O¤−l O¤−l �¡Z J EÜ¡l L¡S ac¡lL L−l−Rez ¢a¢e LM−e¡ f¢lnС¿¹ q−ae e¡z 70

Page 33: jibone ja dekhlam-3

33

hRl hu−pJ, L£ �¡Z J f¤ehÑ¡pe L¡S, L£ l¡S¯e¢aL L¡S Abh¡ fÐn¡p¢eL L¡S, ¢a¢e HL e¡N¡−s ¢ceil Q¡¢m−u ®k−a f¡l−aez −j¡e¡−uj M¡e M¡¢eLV¡ hc−jS¡¢S ¢R−mez Hacp−�ÆJ B¢j hm−h¡, ¢a¢e djÑi£l¦ Hhw ®cn−fТjL ¢R−mez ¢a¢e B¿¹¢lLi¡−h f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el SeN−Zl LmÉ¡Z L¡je¡ Ll−aez 1969 p¡−ml 12 ®ghЦu¡¢l ®fТp−X¾V BCu§h M¡e ®c−nhÉ¡f£ l¡S¯e¢aL −N¡m−k¡N J ¢hl©f B−¾c¡m−el j¤−M ®O¡oZ¡ L−le, BN¡j£ ®fТp−X¾V ¢ehÑ¡Q−e ¢a¢e fСbÑ£ q−he e¡ Hhw H ¢pÜ¡¿¹ Q¤s¡¿¹z ®O¡oZ¡¢V ®l¢XJ−a ®n¡e¡j¡� NieÑl ®j¡e¡−uj M¡e l¡−N, ®N¡pÚp¡uNlNl Ll−a m¡N−mez A−eLrZ O−l "T¤V¡ j¡h¤−cl' ¢hl¦−Ü ¢hs¢hs hl−me HL fkÑ¡−u Øfø L−l hm−me, BCu§h M¡e Bj¡−L ®no L−l ¢c−u−Rz Bj¡−L S£h¿¹ Lhl ¢c−u−Rz NieÑl ®j¡e−uj M¡e AaÉ¿¹ fÐhm fÐa¡−fl p¡−b 7 hRl H fÐ−cn n¡pe L−lez ¢a¢e AaÉ¿¹ LjÑW J cªtpwL−Òfl f¢lQu ®cez k¡ Ll−a Q¡C−ae, ®k ®L¡e Ef¡−uC ®q¡L a¡ pÇfæ e¡ L−l r¡¿¹ q−ae e¡z 1969 p¡−ml ®no¢c−L ¢a¢e BCu§h M¡−el n¡p−el "p¡g−mÉl HL cnL' AaÉ¿¹ Sy¡LSj−Ll p¡−b f¡me Blñ L−lez C−a¡j−dÉ NZa¡¢¿»L B−¾c¡me ®S¡lc¡l qJu¡u 1969 p¡−ml ®ghЦu¡¢l−a BCu§h M¡e ¢fR¤ qV−a h¡dÉ qez g−m p¡g−mÉl cnL f¡me hÉbÑ qu''z

R¡� A�−e p¿»¡−pl p§Qe¡R¡� A�−e p¿»¡−pl p§Qe¡R¡� A�−e p¿»¡−pl p§Qe¡R¡� A�−e p¿»¡−pl p§Qe¡ NieÑ−ll H¢X¢pl ®mM¡ ®b−L S¡e¡ ®N−m¡ ®k, ®j¡e¡−uj M¡−el j−a, ®hu¡ch R¡�−cl−L n¡−uÙ¹¡ Ll¡l SeÉ X¡�¡ hÉhq¡l Ll¡ fÐ−u¡Sez ¢L¿º n¢�² fÐ−u¡N L−l R¡�−cl cje Ll¡l e£¢a ®j¡−VC p¢WL euz ¢Su¡El lqj¡−el p¡−bJ ¢hn Ä¢hcÉ¡m−ul R¡�l¡ Aiâ BQlZ L−l¢R−m¡z f¤¢mn n¢�² fÐ−u¡N L−l cje Ll−a ®Q−u¢R−m¡z ¢a¢e f¤¢mn−L H�−a e¡ ¢c−u pv p¡q−pl f¢lQu ®ce Hhw R¡�−cl L¡−R HL¡C Q−m ®N−mez R¡�l¡ Bl ®hu¡c¢h Ll−m¡ e¡z NieÑl °üln¡pe¢h−l¡d£ J NZa¿»L¡j£ R¡� pwNWeN−m¡l −j¡L¡¢hm¡l SeÉ HeHpHg (eÉ¡ne¡m ØV¤−X¾Vp ®gX¡−lne) e¡−j HL¢V R¡� pwNWe N−s a¤−me Hl¡C phÑfÐbj m¡¢W J q¢L¢ØVL hÉhq¡l L−l n¢�² fÐ−u¡−Nl L¤fÐb¡ Q¡m¤ L−lz L−uL hRl AeÉ¡eÉ R¡� pwNWe a¡−cl p¿»¡p£ e£¢al c¡f−V cje q−u b¡−Lz plL¡¢l fªù−f¡oLa¡ ®f−u a¡l¡ LÉ¡Çf¡−p fСd¡eÉ ¢hÙ¹¡l Ll−a prj quz ü¡i¡¢hL L¡l−ZC Hl fТa¢�²u¡u fТafr BaÈlr¡j§mL hÐhÙÛ¡ NËqZ fÐ−u¡Se j−e L−lz Hi¡−hC R¡� A�−e p¿»¡p£ avfla¡ Q¡m§ quz aMe B−NÀu¡Ù» pqSmiÉ ¢R−m¡ e¡ Hhw Hl fÐQmeJ öl¦ qu¢ez "71-H j¤¢�²k¤−Ül j¡dÉ−j B−NÀu¡Ù» R¡�−cl q¡¡−a ®f±y−Rz haÑj¡−e m¡¢W J q¢L¢ØVL H−Lh¡−lC ®p−L−m h−m NZÉz p¿»¡p HMe AÙ»¢eiÑlz L−h ®k ®cn H j¤p£ha ®b−L j¤¢�² f¡−h ®L S¡−e? HL¢V L¤fÐb¡ Q¡m¤ Ll¡ pqS; ¢L¿º hå Ll¡ hsC L¢Wez ¢eu¢ja R¡�−cl ®jS¡−Sl p¡−b AÙ» M¡f ®M−a f¡−l e¡z a¡C AÙ»¢eiÑl R¡� pwNW−e pnÙ» AR¡�−cl fÐ−u¡Sez quz AÙ» f¢lq¡l Ll−a f¡l−m AR¡�−cl ®L¡e fÐ−u¡Se b¡L−h e¡z

"65 p¡−ml HL¢V OVe¡"65 p¡−ml HL¢V OVe¡"65 p¡−ml HL¢V OVe¡"65 p¡−ml HL¢V OVe¡ 1965 p¡−ml 6 ®p−ÃVðl i¡la f¡¢LÙ¹¡e B�²jZ L−lz 24 O¸V¡l j−dÉ m¡−q¡l cMm L−l n¡¢mj¡lh¡−N ¢hS−u¡vph Ll¡l ®O¡oZ¡ ®cu z ¢hl¡V VÉ¡� h¡¢qe£ H¢N−u B−pz f−b ®L¡e ec£ ®eC h−m ÙÛmf−b pq−SC H�−µRz H−a¡hs VÉ¡� h¡¢qe£l ®j¡L¡¢hm¡l SeÉ ®Se¡−lm ¢V�¡ M¡e A¢ieh hÉhÙÛ¡ Ll−mez 50 Se °p¢eL ®L¡j−l ¢Xe¡j¡CV ®hy−d l¡Ù¹¡l c¤'f¡−nl S�−m b¡L−h Hhw VÉ¡� h¡¢qe£ Bp¡l p¡−b p¡−b a¡l¡ VÉ¡w−Ll ¢e−Q Ty¡¢f−u fs−hz Hi¡−h BaÈ¡ý¢a ¢c−a Eà¤Ü Ll¡l SeÉ ¢a¢e ®O¡oZ¡ ¢c−me ®k, ¢a¢e ¢e−SJ BaÈaÉ¡N Ll−hez °p¢eLl¡ ®Se¡−lm−L h¡lZ Ll−me Hhw ®cnlr¡l E−�−jÉ S£he EvpNÑ Ll−a pÇja q−mez

Page 34: jibone ja dekhlam-3

34

i¡la£u VÉ¡� h¡¢qe£ H S¡a£u B�²j−el Lb¡ LÒfe¡J L−l¢ez pÇj¤−Ml ¢c−Ll 50¢V VÉ¡� ¢hd ÄÙ¹ q−u ®N−m â¦a d¡hj¡e ®fR−el VÉ¡��−m¡ HLV¡l Efl Bl HL¢V ýj¢X ®M−u fs−m¡z VÉ¡−� AhÙÛ¡ela i¡la£u °p¢eL ¢hl¡V pwMÉ¡u ¢eqa q−m¡ z m¡−q¡l ¢hS−ul üfÀ c§¢mp¡v q−u ®N−m¡z A−�¡hl j¡−p S¡j¡u¡−al ®L¾cУu jS¢m−p n§l¡u ®k¡Nc¡−el E�−nÉ m¡−q¡l ®N−m Bjl¡ A−e−LC Iph ¢hd ÄÙ¹ VÉ¡� ®c−M¢R z BlJ ®kph Hm¡L¡u k¤Ü q−u−R ®pM¡−eJ Bjl¡ ¢N−u¢Rz I k¤−Ü h¡wm¡−cn£ ®pe¡-A¢gp¡l J ®S¡u¡el¡ ®k¡NÉa¡ J h£laÅ fÐcnÑe L−l k−bø p¤e¡j ASÑe L−l−Rz 17 ¢ce k¤Ü Qm¡l fl S¡¢apw−Ol fÐ−Qø¡u 22 ®p−ÃVðl ¢ch¡Na ®nol¡−a k¤Ü¢hl¢a pñh quz Q£−el i−u i¡la f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el Efl q¡jm¡ Q¡m¡u¢ez q¡jm¡ Ll−m il−al ®j¡L¡¢hm¡ Ll¡l SeÉ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e ®L¡e p¡j¢lL fÐÙ¹¤¢a ¢R−m¡ e¡z k¤Ü Qm¡L¡−m NieÑl ®j¡e¡−uj M¡e pLm l¡S¯e¢aL c−ml ®ea¡−cl−L NieÑe q¡E−S pj−ha L−lez k¤−Ü plL¡l−L pjbÑe Ll¡l SeÉ HhP il−al ¢hl¦−Ü Seja NWe Ll¡l SeÉ ¢a¢e B−hce S¡e¡ez il−al B�²j−Zl ¢hl¦−Ü ph cmC C−a¡j−dÉ ¢hhª¢a ¢c−u−Rz i¡la¢h−l¡d£ fÐQ¡lZ¡ B−l¡ ®S¡lc¡l Ll¡l E�−nÉC NieÑl p¡−qh BqÆ¡e S¡e¡ez l¡S¯e¢aL ®eaªhª−¾cl fr ®b−L ®hn L−uLSe a£hÐ fТa¢�²u¡ hÐ�² L−l hm−me ®k, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el fТalr¡l ®L¡e hÉhÙÛ¡ ®eC ®Le? k¢c i¡la f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e q¡jm¡ Q¡m¡u a¡q−m ¢L f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L Hl ®j¡L¡¢hm¡ Ll¡ pñh? H Lb¡ aMe fÐQ¢ma ¢R−m¡ ®k, BCu§h M¡−e J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡¢e ®Se¡−lm−cl fТalr¡ e£¢a HV¡C ¢R−m¡ ®k, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e q¡jm¡ Ll−m f¢ÕQj ®b−L i¡l−a q¡jm¡ L−l a¡ ®WL¡−e¡ k¡−hz H ï¡¿¹ e£¢al ¢hl¦−Ü ®pM¡−e ¢hr¤ì ja¡ja fÐL¡n Ll¡ quz NieÑl A�¿¹ Apq¡uaÅ−h¡d L−le Hhw H ¢ho−u ¢pÜ¡¿¹j§mL h�²hÉ ¢c−a prj e¡ qJu¡u a¡−L ®hn ¢hhÐa j−e qkz −r¡i fÐL¡nL¡l£−cl ph¡l e¡j j−e ®eCz ®nM j¤¢ShC ph−Q−u ®h¢n ®p¡µQ¡l ¢R−mez H ¢ho−u B¢jpq ph c−ml ®ea¡l¡C HLC lLj h�²hÉ l¡−Mez NieÑ−ll I Apq¡u hÙÛ¡u B¢j hmm¡j, ""k¤−Ü f¡¢LÙ¹¡e ¢hSu£ ®q¡L HV¡ Bjl¡ ph¡C Q¡Cz Bjl¡ h¤¢T ®k, H j¤ý−aÑ NieÑl p¡−qh Bj¡−cl ®r¡−il fТaL¡l Ll¡l f¢Sn−e ®eCz ¢L¿º ®fТp−X−¾Vl ¢eLV Bj¡−cl c¡¢h A¢hm−ð kb¡kb �l¦−aÅl p¡−b a¤−m dl−he h−m Bn¡ L¢l''z Bj¡l h�²−hÉl hÉ¡f¡−l ®LE ®L¡e Bf¢� a¤−me¢e h−V; ¢L¿º H−a ®j¡e¡−uj M¡e−L Apq¡u AhÙÛ¡ ®b−L EÜ¡l Ll¡ q−µR j−e L−l −LE ®LE Ap¿ºø q−u−Re h−m i¡hi¢�−a h¤T¡ ®N−m¡z H OVe¡l fl NieÑl p¡−qh ®V¢m−g¡−e Bj¡l fl¡jnÑ Q¡C−aez B¢jJ ®L¡e ®L¡e pju ®g¡−e Lb¡ hma¡jz ®L¡e ¢ho−u cª¢ø BLoÑZ Ll−m ¢a¢e �l¦aÅ ¢c−aez BaÈ£ua¡l pÇfLÑ Blj¡¢e−V¡m¡ÙÛ a¡l¡ jp¢Sc pwmNÀ jlf�£e je¢k−ml Se¡h S¡q¡¡�£l j¤q¡Çjc B¢cm ®j¡e¡−uj M¡−el S¡j¡a¡z Bl BCcm p¡−q−hl Bfe c¤'Q¡Q¡−a¡ ®h¡−el ü¡j£ Bj¡l c¤'i¡Cz H p¤h¡−c NieÑl p¡−q−hl p¡−b Bî¡−L c¡Ju¡a ¢c−ae Hhw p¤−k¡Nj−a¡ HL¡−¿¹ Bm¡f Ll−aez Bî¡l L¡R ®b−L S¡em¡j ®k, HLV¤ Ae¤−k¡−Nl p¤−l NieÑl p¡−qh Bj¡l je Ä−å j¿¹hÉ Ll−me, ""j−e qu ®N¡m¡j Bkj ¢e−S−L hs j−e L−lz ®p ®L¡e pju Bj¡l L¡−R B−p e¡z Bj¡l La c¤lpÇf−LÑl BaÈ£u H−p La p¤−k¡N p¤¢hd¡ ¢e−u k¡uz'' ö−e Bî¡−L hmm¡j, ""k¢c B¢j ay¡l cu¡l L¡P¡m qa¡j a¡q−m ay¡l ¢eLV Bj¡l ®L¡e j§mÉC b¡L−a¡ e¡z ®c−nl ü¡−bÑ plL¡−ll pj¡−m¡Qe¡j§mL ®L¡e ¢hhª¢a ®cJu¡J Bj¡l pñh q−a¡ e¡z B¢j ®k B−¾c¡me L¢l a¡ Bj¡−L L¡−l¡ Ae¤NËq ¢ir¡ Ll¡l Ae¤j¢a ®cu e¡z'' H Lb¡ ö−e Bî¡ jªc¤ q¡p−mez

a¡pM¾c ®O¡oZ¡a¡pM¾c ®O¡oZ¡a¡pM¾c ®O¡oZ¡a¡pM¾c ®O¡oZ¡

Page 35: jibone ja dekhlam-3

35

f¡L-i¡la k¤Ü 23 ®p−ÃVðl hå q−mJ k¤−Ül f¢lZ¢a−a ®kph pjpÉ¡l pª¢ø qau, Hl j£j¡wp¡l SeÉ aªa£uf−rl jdÉÙÛa¡l fÐ−u¡Se quz l¡¢nu¡l ®fТp−X¾V ®L¡¢p¢Ne ®p i§¢jL¡ f¡m−el E−�−nÉ jdÉ-H¢nu¡l j¤p¢mj ®cn ES−h¢LÙ¹¡−el l¡Sd¡e£ a¡pM−¾c (aMe ®p¡¢i−uV CE¢eu−el A¿¹iѧ�² ¢R−m¡) f¡¢LÙ¹¡−el ®fТp−X¾V BCu§h M¡e J i¡l−al fÐd¡ej¿»£ m¡m h¡q¡c¤l n¡Ù»£l j−dÉ B−m¡Qe¡l hÉhÙÛ¡ L−lez Eiu f−r k¤Üh¢¾c l−u−Rz k¤−Ü Eiu frC Afl ®c−nl ¢LR¤ Hm¡L¡ cMm L−l ¢e−u−Rz ®k L¡nÈ£l pjpÉ¡ f¡L-i¡la ¢h−l¡−dl j§m L¡lZ, ®p ¢ho−u pj−T¡a¡ fÐ−u¡Sez Hph ¢ho−u 1966 p¡−ml 6 ®b−L 10 S¡e¤u¡¢l ®L¡¢p¢N−el jdÉÙÛa¡u ®k Q¤¢�² qu a¡ "a¡pM¾c ®O¡oZ¡' e¡−j fÐQ¡¢la quz H ®O¡oZ¡u ü¡rlc¡−el flflC m¡m h¡q¡c¤l n¡Ù»£ a¡pM−¾cC q¡VÑ−gm L−l jªa¤ÉhlZ L−lez H ®O¡oZ¡ pÇf−LÑ f¡¢LÙ¹¡−el l¡S¯e¢aL jq−m ¢hl©f fТa¢�²u¡l pª¢ø quz pLm ¢h−l¡d£ cm ®kph j¿¹hÉ L−l Hl p¡lLb¡ q−m¡, pnÙ» h¡¢qe£ J SeNZ k¤−Ü Sum¡i L−l−Rz ¢L¿º ®fТp−X¾V BCu§h a¡pM−¾c i¡l−al ¢eLV fl¡Su ü£L¡l L−l H−p−Rez H j¿¹−hÉl k¤¢�² AaÉ¿¹ Øføz L¡nÈ£l Cp¤É 1948 p¡m ®b−LC S¡¢apw−Ol j¡dÉ−j j£j¡wpl ¢houz f¢�a ®eql¦l fÐÙ¹¡h Ae¤k¡u£C L¡nÈ£l cMm ¢e−u f¡L-i¡la k¤Ü¢hl¢a L¡kÑLl L−l S¡¢apwO NZ−i¡−Vl j¡dÉ−j L¡nÈ£l pjpÉ¡l pj¡d¡−el ¢pÜ¡¿¹ −cuz a¡pM¾c ®O¡oZ¡u i¡la-f¡¢LÙ¹¡e ¢àf¡¢rL B−m¡Qe¡l j¡dÉ−j j£j¡wp¡l Lb¡ E−õM b¡L¡u L§V¯e¢aL ¢cL ¢c−u i¡l−al p¡gmÉ J f¡¢LÙ¹¡−el hÉbÑa¡ fÐj¡¢Za quz

L¡nÈ£l pjpÉ¡L¡nÈ£l pjpÉ¡L¡nÈ£l pjpÉ¡L¡nÈ£l pjpÉ¡ ¢hou¢V ph¡l ¢eLV p¤Øfø Ll¡l E−�−nÉ L¡nÈ£l pjpÉ¡¢V a¤−m dl¡ fÐ−u¡Se ®h¡d Ll¢Rz Bj¡−cl ea¤e fÐS−¾jl ¢eLV ¢hou¢V H−Lh¡−lC AØføz ¢g¢m¢Ù¹e pjpÉ¡l ®Q−u L¡nÈ£l pjpÉ¡ j¤p¢mj EÇj¡ql SeÉ Lj �l¦aÅf§ZÑ euz 1947 p¡−m i¡lahoÑ ¢hi�² q−u f¡¢LÙ¹¡e J i¡la e¡−j c¤'®V¡ ü¡d£e l¡−øÌ f¢lZa quz ®kph fÐ−c−n j¤p¢mj−cl pwMÉ¡ ®h¢n ®p fÐ−cn�−m¡ f¡¢LÙ¹¡−el A¿¹iѤ�² qh¡l Lb¡z ®p ¢q−p−h h�−cn J f¡�¡h A¢hi�² AhÙÛ¡uC f¡¢LÙ¹¡−e n¡¢jm qJu¡ E¢Qa ¢R−m¡z ¢L¿º ¢hc¡Y§ Cw−lS n¡pL−cl pÇj¢a ®f−u H c¤−V¡ fÐ−cn Aj¤p¢mjl¡ ¢hi�² Ll−a prj qkz g−m f¡¢LÙ¹¡−el BL¡l A−eL ®R¡V quz ¢hТVn n¡pe¡j−m i¡lah−oÑ ®R¡V-hs A−eL�−m¡ ü¡u�n¡¢pa l¡SÉ ¢R−m¡z H ph l¡SÉ−L CM¢au¡l ®cJu¡ qu ®k, a¡l¡ ¢e−Sl¡ ¢pÜ¡¿¹ ¢e−u f¡¢LÙ¹¡e h¡ i¡l−a ®k¡Nc¡e Ll−h Abh¡ ü¡d£e b¡L−hz ®R¡V l¡SÉ�−m¡ Q¡−f f−s i¡l−a n¡¢jm q−a h¡dÉ quz S¤e¡Ns l¡SÉ−L i¡la ®S¡l L−lC ¢e−u ®euz c¤−V¡ l¡−SÉC hs ¢R−mA, SÇj¤ J L¡nÈ£l Hhw c¡¢rZ¡−aÉ q¡uâ¡h¡cz OVe¡�²−j SÇj¤ L¡nÈ£−l naLl¡ 90 Se j¤p¢mj q−mJ n¡pL ¢R−me ¢q¾c¤-jq¡l¡S¡ q¢l ¢pwz Afl¢c−L ¢q¾c¤ pwMÉ¡N¢lù q¡uâ¡h¡−cl n¡pL ¢R−me j¤p¢mjz q¡uâ¡h¡−cl n¡pL ¢ek¡j f¡¢LÙ¹¡−e ®k¡Nc¡−el ®O¡oZ¡ ¢c−m i¡la pnÙ» h¡¢qe£ hÉhq¡l L−l q¡uâ¡h¡c cMm L−l −euz L¡nÈ£−ll A¢hpwh¡¢ca ®ea¡ ®nM Bhc¤õ¡ql f¢� ®eql¦l O¢eù hå¤ ¢R−mez ®eql¦l h¡¢sJ L¡nÈ£−lz ®nM Bhc¤õ¡ql pjbÑe ¢e−u jq¡l¡S¡ q¢l ¢pw SÇj¤ J L¡nÈ£l−L i¡l−a n¡¢jm Ll¡l ®O¡oZ¡ ®cuz L¡nÈ£−ll SeNZ Qlj f¡¢LÙ¹¡ef¢¿Û qJu¡u "47 p¡−mC f¡¢LÙ¹¡e ®pe¡h¡¢qe£ SeN−Zl fÐaÉr pq−k¡¢Na¡ ¢e−u L¡nÈ£l cMm Ll¡ E−cÉ¡N ®euz g−m f¡L-i¡la k¤Ü öl¦ q−u k¡u S¾j¤ J L¡nÈ£−lz i¡la£u h¡¢qe£ SepjbÑe e¡ f¡Ju¡u ¢fR¤ qV−a h¡dÉ qu Hhw f¡Lh¡¢qe£ H�−a b¡−Lz f¡Lh¡¢qe£ S¾j¤ J L¡nÈ£−ll ¢ae i¡−Nl HLi¡N cMm L−l ®gm¡l fl i¡l−al fÐd¡ej¿»£ f¢�a ®eql¦ S¡¢apw−O dle¡ ®ce, k¡−a k¤Ü¢hl¢al hÉhÙÛ¡ Ll¡ quz f¡¢LÙ¹¡e f¤−l¡ L¡nÈ£l cMl Ll−a prj b¡L¡u k¤Ü¢hl¢al f−r ¢R−m¡ e¡z ¢L¿º S¡¢apw−Ol p¡d¡lZ f¢loc phÑpÇja q−k fÐÙ¹¡h f¡p L−l ®k, S¾j¤ J L¡nÈ£−ll SeNZ ®lX¡−lä¡−jl (NZ−i¡V) j¡dÉ−j ¢pÜ¡¿¹ ®e−h ®k, a¡l¡ ®L¡eÚ ®c−nl A¿¹i§Ñ�² q−hz S¡¢apw−Ol Q¡−f f¡¢LÙ¹¡e k¤Ü¢hl¢a−a pÇja qkz −eql¦C S¡¢apw−Ol ¢eLV dlZ¡ ¢c−u k¤Ü¢hl¢al hÉhÙÛ¡ L−lz AbQ ef¤wnL S¡¢apwO ®eql¦l n¡pe¡j−mJ NZ−i¡−Vl SeÉ i¡la−L pÇja Ll¡−a hÉbÑ quz f¡¢LÙ¹¡e J L¡nÈ£−ll SeNZ Na 50 hRl ®b−L NZ−i¡−Vl fÐÙ¹¡h h¡Ù¹h¡¢ua Ll¡l c¡¢h S¡¢e−u H−p−Rz ®no fkÑ¿¹ ¢el¡n q−u SeNZ 1988 p¡m ®b−L pnÙ» k¤¢�² pwNË¡j öl¦ L−lz fТa−hn£−cl p¡−b fÐa¡lZ¡ Ll¡ J Ju¡c¡ i� Ll¡ i¡l−al L§V¯e¢aL I¢aqÉz Na f�¡n hRl ®b−L i¡la ®S¡l L−lC S¾j¤ J L¡nÈ£l cMm L−l B−R Hhw "88 p¡m

Page 36: jibone ja dekhlam-3

36

®b−L j¤¢�² pwNË¡j−L cje Ll¡l SeÉ NZqaÉ¡ Q¡m¡−µRz S¡¢apwO L−uL j¡−pl j−dÉC C−¾c¡−e¢nu¡l f§hª-¢aj¤−l NZ−R¡−Vl j¡dÉ−j ü¡d£ea¡ c¡e Ll−a f¡l−m¡, AbQ L¡nÈ£−l ¢e−S−cl fÐÙ¹¡hJ h¡Ù¹h¡u−el hÉhÙÛ¡ Ll−a f¡l−m¡ e¡z

a¡pM−¾c BCu§h M¡−el L§V¯e¢aL fl¡Sua¡pM−¾c BCu§h M¡−el L§V¯e¢aL fl¡Sua¡pM−¾c BCu§h M¡−el L§V¯e¢aL fl¡Sua¡pM−¾c BCu§h M¡−el L§V¯e¢aL fl¡Su a¡pM−¾c f¡L-i¡la k¤−Ül p¡−b pw¢nÔø ¢ho−ul pj−T¡a¡ qJu¡l fl i¡la AaÉ¿¹ Qa¤la¡l p¡−b h¾c¤aÅf§ZÑ f¢l−hn pª¢ø L−l BCu§h M¡e−L H Lb¡l Efl pÇja Ll¡−m¡ ®k, ¢àf¡¢rL B−m¡Qe¡l j¡dÉ−j L¡nÈ£l pjpÉ¡l pj¡d¡e Ll¡ q−hz ®eql¦l pju ®b−LC i¡la A¢hl¡j ®O¡oZ¡ L−l Bp−R ®k, L¡nÈ£l i¡l−al "AV¤V A�' (A¢h−µRcÉ A�)z Bl f¡¢LÙ¹¡−el c¡¢h q−µR ®k, S¡¢apw−Ol j¡dÉ−j NZ−i¡−V Hl g¡up¡m¡ q−a q−hz BCu§h plL¡−ll fll¡øÌj¿»£ S¤m¢gL¡l Bm£ i¤−�¡ a¡pM¾c ®O¡oZ¡l fТah¡−c fcaÉ¡N L−l S¡a£u h£l qh¡l SeÉ BCu§h-¢h−l¡d£ B−¾c¡me öl¦ Ll−mez 97.

BCu§hBCu§hBCu§hBCu§h----¢h−l¡d£ NZa¡¢¿»L B−¾c¡me¢h−l¡d£ NZa¡¢¿»L B−¾c¡me¢h−l¡d£ NZa¡¢¿»L B−¾c¡me¢h−l¡d£ NZa¡¢¿»L B−¾c¡me a¡pM¾c −O¡oZ¡l fТa¢�²u¡u pLm l¡S¯e¢aL cmC AaÉ¿¹ ®p¡µQ¡l i§¢aL¡ f¡me L−lz BCu§h M¡e A−eL Eæuej§mL L¡S L−l ®kV¤L¤ Se¢fÐua¡ ASÑe Ll−me, a¡pM¾c ®O¡oZ¡u L§V¯e¢aL fl¡Su hlZ Ll¡u a¡ c¡l¦Zi¡−h qÊ¡p ®f−a b¡−Lz aMe ®b−LC BCu§h M¡−el fa−el p§Qe¡ qu Hhw NZa¡¢¿»L B−¾c¡m−el f¢l−hn pª¢ø quz I pju j¡Jm¡e¡ jJc§c£l HL ¢hhª¢a l¡S¯e¢aL jq−m AaÉ¿¹ fÐnw¢pa quz ¢a¢e h−me, ""¢XL−VVll¡ ¢e−Sl ®c−n kaC h¡q¡c¤¢l ®cM¡L, B¿¹SÑ¡¢aL A�−e a¡l¡ c¤hÑm i§¢jL¡C f¡me L−lz L¡lZ a¡−cl ®fR−e SeO−el n¢�² L¡kÑLl b¡−L e¡ Hhw a¡l¡ kMe ¢pÜ¡¿¹ ®eu aMe SeN−Zl ¢eLV SJu¡h¢c¢qa¡l flJu¡ L−l e¡z SeN−Zl ¢ehÑ¡¢Qa plL¡lfÐd¡e ®c−n SepjbÑ−el L¡P¡m h−m c¡fV ®cM¡u e¡z ¢L¿º B¿¹SÑ¡¢aL juc¡−e AaÉ¿¹ n¢�²n¡m£ i§¢jL¡ f¡me Ll−a prj quz B−Cu§h M¡e J m¡m h¡q¡c¤l n¡Ù»£l j−dÉ HV¡C ¢hl¡V f¡bÑLÉz'' a¡pM¾c ®O¡oZ¡l fl HLj¡−pl j−dÉC l¡S¯e¢aL cmpj§q °üln¡p−el ¢hl¦−Ü NZa¡¢¿»L B−¾c¡me ®S¡lc¡l Ll¡l SeÉ ANËpl quz 1964 p¡−m ®k Lu¢V l¡S¯e¢aL cm ILÉhÜi¡−h ®fТp−X¾V ¢ehÑ¡Q−el SeÉ COP (p¢Çj¢ma ¢h−l¡d£ cm) NWe L−l¢R−m¡, ®pph c−ml ®eaªhª¾c 1966 p¡−ml 5 ®ghЦu¡¢l m¡−q¡−l HL p−Çjm−e ¢j¢ma quz S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ f¡¢LÙ¹¡e, f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£N, f¡¢LÙ¹¡e j¤p¢mj m£N (L¡E¢¾pm) J f¡¢LÙ¹¡e ®ek¡−j Cpm¡j f¡¢VÑl ®eaªhª¾c E�² p−Çjm−e a¡pM¾c Cp¤É−L ®L¾cÐ L−l °üln¡p−el ¢hl¦−Ü NZa¡¢¿»L B−¾c¡me Bh¡l ®S¡−l−n¡−l Blñ Ll¡l ¢pÜ¡¿¹ ®eez f−ll ¢ce 6 −ghЦu¡¢l B−¾cm−el p¡wNW¢eL L¡W¡−j¡ J NZc¡¢hl a¡¢mL¡ °a¢l Hhw ®cnhÉ¡f£ A¢ik¡−el LjÑp§¢Q NËqZ Ll¡ q−h h−m ¢pÜ¡¿¹ ¢e−u p−Çjme j¤ma¢h Ll¡ quz COP-Hl ®L¾cУu ®Qu¡ljÉ¡e J f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£N pi¡f¢a eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡e p−Çjm−e pi¡f¢aaÅ L−lez 5 a¡¢lM påÉ¡u S¡j¡u−al ®L¾cУu LjÑf¢lo−cl °hWL h−pz j¡Jm¡e¡ jJc§c£ pi¡f¢aaÅ Ll¢R−mez ¢a¢e V¡Cf Ll¡ HL¢V L¡NS Bj¡l p¡j−e H¢N−u ¢c−u hm−me, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£−Nl pi¡f¢a ®nM j¤¢Sh¤l lqj¡−el fr −b−L H L¡NS¢V ¢h¢m Ll¡ quz j¡Jm¡e¡l ¢e−cÑ−n Cw−l¢S−a V¡Cf Ll¡ L¡NS¢Vl h�²hÉ LjÑf¢lo−cl pcpÉ−cl−L f−s öe¡m¡jz H−a 6 cg¡ c¡¢h ®fn Ll¡ qu Hhw p−Çjm−e ®k¡Nc¡eL¡l£ pLm cm−L a¡ pjbÑe Ll¡l SeÉ BqÆ¡e S¡e¡−e¡ quz

Page 37: jibone ja dekhlam-3

37

j¡Jm¡e¡ f¢loc−L S¡e¡−me ®k, f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£−Nl pi¡f¢a eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡e ®g¡−e AaÉ¿¹ ¢hhÐa q−u j¡Jm¡e¡l ¢eLV c¤xM fÐL¡n Ll−mez c−ml fС−c¢nL pi¡f¢a ®L¾cУu pi¡f¢a−L E−fr¡ L−l H ph c¡¢h ®fn Ll¡u phÑcm£u p−Çjme hÉbÑ qh¡l Ef�²j q−m ®N−m¡z fl¢ce pL¡m cnV¡u 4 cm£u p−Çjm−el °hW−L B−¾c¡m−el hÉ¡f¡−l �l¦aÅf§ZÑ ¢pÜ¡¿¹ ®eh¡l Lb¡z ¢L¿º pL¡−m ®cM¡ ®N−m¡, plL¡l pjbÑL pLm Cw−l¢S J EcѤ f¢�L¡u ®nM j¤¢S−hl p¡wh¡¢cL p−Çjm−e ®fn Ll¡ 6 cg¡ c¡¢h ph−Q−u �l¦aÅpqL¡−l gm¡ J L−l fÐL¡¢na quz H−a h¤T¡ ®N−m¡ ®k, ¢h−l¡d£ cmpj§−ql p¢Çj¢ma B−¾c¡m−el fÐ−Qø¡−L epÉ¡v Ll¡l SeÉ 6 cg¡ AaÉ¿¹ L¡kÑLl i§¢jL¡ f¡me Ll−h j−e L−lC plL¡l Hi¡−h gm¡J Ll¡ Sl¦¢l j−e L−l−Rz Hi¡−h ®nM j¤¢S−hl i§¢jL¡ p−Çjme−L h¡eQ¡m L−l ¢c−m¡z f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£−Nl pi¡f¢a eJu¡hk¡c¡ q−mJ f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e H cm¢Vl ®L¡e �l¦aÅ ¢R−m¡ e¡z BJu¡j£ m£N f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−eC n¢�²n¡m£± ¢R−m¡ z 6 cg¡ fÐÙ¹¡h eJu¡hk¡c¡J pjbÑe e¡ Ll¡u Hhw AeÉ ®L¡e c−ml pjbÑ−el ®L¡e pñ¡he¡ e¡ b¡L¡u eJu¡hk¡c¡ p−Çjme h¡¢am ®O¡oZ¡ L−lez g−m BCu§h-¢h−l¡d£ B−¾c¡me p¢Çj¢mai¡−h öl¦ Ll¡ pñh q−m¡ e¡z BCu§h M¡e ü¢Ù¹l ¢exn Ä¡p ®g−mez

¢f¢XHj NWe¢f¢XHj NWe¢f¢XHj NWe¢f¢XHj NWe BCu§h M¡−el °üln¡pe-¢h−l¡d£ B−¾c¡me p¢Çj¢mai¡−h Ll¡ pñh e¡ q−mJ pLm l¡S¯e¢aL cmC SeN−Zl ®i¡V¡¢dL¡l hq¡m Ll¡l c¡¢h−a ®p¡µQ¡l quz ®N¡V¡ f¡¢LÙ¹¡−eC NZa¡¢¿»L B−¾c¡me Se¢fÐua¡ m¡i Ll−a b¡−Lz f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e ®nM j¤¢S−hl ®eaª−aÅ BJu¡j£ m£N 6 cg¡ c¡¢h−a B−¾c¡me Ll−a b¡−Lz 1966 p¡−ml ®ghЦu¡¢l−a BCu§h plL¡l l¡S¯e¢aL cm�−m¡l ILÉfÐ−Qø¡ h¡eQ¡−ml SeÉ 6 cg¡ gm¡J L−l fÐQ¡l Ll−mJ 8 ®j ®nM j¤¢Sh−L ®NËç¡l Ll¡ fÐ−u¡Se j−e L−lz l¡S¯e¢aL NlS hsC h¡m¡Cz 6 Ng¡l B−¾c¡me BlJ ®S¡lc¡l q−m BJu¡j£ m£−Nl L−uLSe n£oÑ−ea¡ ®NËç¡l qez H AhÙÛ¡u B−je¡ ®hN−jl ®eaª−aÅ 6 cg¡ B−¾c¡me AhÉ¡qa b¡−Lz H f¢l¢ÙÛ¢a−a f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e SeN−Zl l¡S¯e¢aL S¡Nl−Zl ®fТr−a ILÉhÜ NZa¡¢¿»L B−¾c¡m−el �l¦aÅ Ae¤i§a quz 1967 p¡−ml 30 H¢fÐm p¡−hL fС−c¢nL j¤MÉj¿»£ Se¡h Ba¡El l¡qj¡e M¡−el h¡pih−e 5¢V c−ml ®eaªhª−¾cl HL °hWL quz cm�−m¡ q−m¡, f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£N, f¡¢LÙ¹¡e j¤p¢mj m£N (L¡E¢¾pm), f¡¢LÙ¹¡e ®ek¡−j Cpm¡j f¡¢VÑ, S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ f¡¢LÙ¹¡e J He¢XHg (eÉ¡ne¡m ®X−j¡−�²¢VL é¾V)z E�² °hW−L "f¡¢LÙ¹¡e −X−j¡−�²¢VL j¤i−j¾V' (PDM) e¡−j l¡S¯e¢aL ®S¡V L¡−uj qu Hhw fÐ−aÉL cm ®b−L ¢aeSe L−l fТa¢e¢d ¢e−u ®L¾cУu L¡kÑLl£ f¢loc N¢Wa quz 1z He¢XHg ®b−L phÑSe¡h e§l¦m Bj£e, q¡¢jc¤m qL ®Q±d¤l£ J Ba¡El l¡qj¡e M¡ez 2z j¤p¢mj m£N ®b−L ¢ju¡ jja¡k j¤q¡Çjc M¡e ®c±ma¡e¡, Se¡h ®a¡g¡�m Bm£ J M¡S¡ M¡ul¦�£ez 3z S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ ®b−L ¢ju¡ ®a¡g¡−um j¤q¡Çjc, j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çjc Bhc¤l lq£j J AdÉ¡fL ®N¡m¡j Bkjz 4z BJu¡j£ m£N ®b−L eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡e, HX−i¡−VL Bhc¤p p¡m¡j M¡e J ®N¡m¡j j¤q¡Çjc M¡e m¤¾c−M¡lz 5z ®ek¡−j Cpm¡j f¡¢VÑ ®b−L ®Q±d¤l£ j¤q¡Çjc Bm£,a Se¡h gl£c Bqjc J HjBl M¡ez E�² °hW−L Ef¢lE�² pL−mC Ef¢ÙÛa ¢R−mez

¢f¢XHj fÐ−nÀ f§hÑ¢f¢XHj fÐ−nÀ f§hÑ¢f¢XHj fÐ−nÀ f§hÑ¢f¢XHj fÐ−nÀ f§hÑ----f¡L BJu¡j£ m£−N ¢àd¡¢hi¢L f¡L BJu¡j£ m£−N ¢àd¡¢hi¢L f¡L BJu¡j£ m£−N ¢àd¡¢hi¢L f¡L BJu¡j£ m£−N ¢àd¡¢hi¢L ¢f¢XHj NW−el p¡−b p¡−bC f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£N c¤'i¡−N ¢hi�² q−u k¡uz 6 cg¡f¢¿Û BJu¡j£ m£−Nl j¤L¡¢hm¡u ¢f¢XHjf¢¢¿Û BJu¡j£ m£−Nl 24 pcpÉ¢¢h¢nø fªbL HXqL L¢j¢V N¢Wa quz f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£−Nl Ju¡¢LÑw L¢j¢V 1967 p¡−ml 23 BNø H L¢j¢Vl e¡j ®O¡oZ¡ L−lz L¢j¢Vl pi¡f¢a qe j¡Jm¡e¡ Bhc¤l ln£c aLÑh¡N£n, pq-pi¡f¢a k−n¡−ll

Page 38: jibone ja dekhlam-3

38

HÉ¡X−i¡−LV j¢nu§l l¡qj¡e, ®p−�²V¡¢l l¡Sn¡q£l HÉ¡X−i¡−LV j¤S£h¤l l¡qj¡e J ®L¡o¡dÉr e§l¦m Cpm¡j ®Q±d¤l£z pcpÉ−cl j−dÉ E−õM−k¡NÉ−cl e¡j x Bhc¤p p¡m¡j M¡e HX−i¡−LV (g¢lcf¤l), ¢ju¡ Bhc¤l ln£c (k−n¡l), Bhc¤l l¡qj¡e M¡e (L¤¢jõ¡), j¢aEl l¡qj¡e (lwf¤l), lq£j¤�£e Bqjc (¢ce¡Sf¤l), p¡c Bqjc HX−i¡−LV (L¤¢øu¡), m¢La¤õ¡q (h¢ln¡m), ®j¡¢je¤�£e Bqjc (M¤me¡), S¡m¡mE�£e Bqjc (¢p−mV), e§l¦m qL HX−i¡−LV (lwf¤l), LÉ¡−ÃVe jep¤l Bm£ (f¡he¡), S¤mja Bm£ M¡e HX−i¡−LV (juje¢pwq)z

¢f¢XHj¢f¢XHj¢f¢XHj¢f¢XHj----Hl 8 Hl 8 Hl 8 Hl 8 ¢f¢XHji¤¤�² cm�−m¡l cªt ¢hn Ä¡p ¢R−m¡ ®k, i¡l−al j−a¡ pÇfÐp¡lZh¡c£ ®c−nl j¤L¡¢hm¡u j¤p¢mj ®cn ¢q−p¡−h jkÑ¡c¡l p¡−b ¢VHL b¡L−a q−m f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el jkh¤a ILÉ fÐ−u¡Sez I ph c−ml f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡¢e ®ea¡−cl cª¢øi¢� ¢R−m¡ ®k, NZa¡¢¿»L n¡pehÉhÙÛ¡ hq¡m Ll¡ q−m pwMÉ¡N¢lù fÐ−cn ¢qp¡−h f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el fСd¡eÉ HL pju AhnÉC hq¡m q−hz ®L¡e ®c−n pwMÉ¡N¢lù Hm¡L¡ fªbL qh¡l ¢Q¿¹¡ L−l e¡z pwMÉ¡m¢Où Hm¡L¡C H S¡a£u ¢Q¿¹¡ L−l b¡−Lz fСu Q¡l¢c−L i¡la à¡l¡ ®h¢øa AhÙÛ¡u f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e Bm¡c¡ q−m i¡l−al B¢df−aÉl ¢nL¡l qh¡l fÐhm Bn�¡ l−u−Rz BJu¡j£ m£−Nl HL¡wnpq ¢f¢XHji¤�² cmpj±q 6 cg¡ c¡¢h−L l¡øÊ£u pwq¢a f¢lf¿Û£ j−e L−lz f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L fªbL Ll¡l f¢lLÒfe¡uC 6 cg¡ l¢Qa h−m d¡lZ¡ quz a¡C Hl ¢hLÒf ¢qp¡−h ¢f¢XHj ¢e−jÀ¡�² 8 cg¡ c¡¢h ®fn L−l, k¡−a fС−c¢nL plL¡l f§ZÑ ü¡u�n¡pe ®i¡N Ll−a f¡−hz 1z n¡pea−¿» ¢ejÀ ¢hd¡epj§−ql hÉhÙÛ¡ b¡¢L−h x

(L) f¡mÑ¡−j¾V¡¢l fÜ¢al ®gX¡−lm plL¡l; (M) 1956 p¡−ml n¡pea¿» ®j¡a¡−hL fСçhuú−cl fÐaÉr ®i¡−V ¢ehª¡¢Qa BCe f¢lo−cl fСd¡eÉ ; (N) f§ZÑ¡� ®j±¢mL A¢dL¡l; (O) pwh¡cf−�l Ah¡d BS¡¢c; (P) ¢hQ¡l ¢hi¡−Nl ¢e¢ÕQa ü¡d£ea¡z

2z ®gX¡−lm plL¡l ¢ejÀ ¢houpj§−ql Efl rja¡ fÐ−u¡N L¢l−he x

(L) fТalr¡ (¢X−g¾p); (M) ¯h−c¢nL ¢hou; (N) j¤â¡ J ®L¾cУu AbÑhÉhÙÛ¡; (O) B¿¹xfС−c¢nL ®k¡N¡−k¡N J h¡¢ZSÉ Hhw ILj−aÉ ¢edÑ¡¢la AeÉ ®k ®L¡e ¢houz

3z f§ZÑ B�¢mL ü¡u�n¡pe L¡−uj Ll¡ qC−h Hhw ®L¾cУu ¢hou R¡s¡ plL¡−ll Ah¢nø k¡ha£u rja¡ n¡pea¿» ÙÛ¡¢fa B�¢mL plL¡−ll ¢eLVC eÉÙ¹ b¡¢L−hz 4z Eiu fÐ−c−nl j−dÉ ¢hl¡Sj¡e AbÑ̄ e¢aL °hojÉ 10 hR−ll j−dÉ c§l Ll¡ f¡¢LÙ¹¡e LlL¡−ll n¡pea¡¢¿»L c¡¢uaÅ qC−hz

(L) HC pj−ul j−dÉ ®cnlr¡ J °h−c¢nL ¢ho−u hÉu Hhw haÑj¡e J i¢hoÉv °h−c¢nL GZc¡epq ®L¾cУu plL¡−ll ®ce¡u f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e hÉ¢ua A−bÑl Be¤f¡¢aL Awn Bc¡−ul fl f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e A¢SÑa pÇf§ZÑ j¤â¡ ¢el�¤ni¡−h HC fÐ−c−nC hÉu Ll¡ qC−hz

(M) Eiu A�−ml A¢SÑa °h−c¢nL j¤â¡ fС−c¢nL plL¡là−ul ¢el�¤n LaѪaÅ¡d£−eC b¡¢L−hz (N) Abѯe¢aL °ojÉ c§l e¡ qJu¡ fkÑ¿¹ f¡¢LÙ¹¡e plL¡l °h−c¢nL p¡q¡kÉ J G−Zl ®r−� f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L ANË¡¢dL¡l

fÐc¡e L¢l−he Hhw Hje B¢bÑL e£¢a NËqZ L¢l−he k¡q¡−a f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e qC−a j§mde f¡Q¡l pÇf§ZÑ hå Ll¡

Page 39: jibone ja dekhlam-3

39

k¡uz HC E−�−nÉ hÉ¡w−Ll jJS¤c AbÑ J j¤e¡g¡, h£j¡l ¢fТju¡j Hhw ¢n−Òfl j¤e¡g¡ pÇf−LÑ kb¡pj−u Efk¤�² BCe fÐZue Ll¡ qC−hz

5z (L) j¤â¡, °h−c¢nL j¤â¡ J −L¾cУu hСw¢LÑw;

(M) B¿¹xB�¢mL h¡¢ZSÉ; (N) B¿¹xB�¢mL ®k¡N¡−k¡N; (O) ¯h−c¢nL h¡¢ZSÉz Ef¢lE�² ¢houpj§−ql fÐ−aÉL¢V f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el pjpwMÉL pcpÉ mCu¡ N¢Wa HL HL¢−V ®h¡XÑ à¡l¡ f¢lQ¡¢ma qC−hz S¡a£u f¢lo−cl fÐ−aÉL fÐ−c−nl pcpÉNZ ¢eS fÐ−c−nl SeÉ E�² ®h¡XÑpj§−ql pcpÉNZ−L ¢ehÑ¡Qe L¢l−hez

6z p¤¢fÐj−L¡VÑ Hhw L§V¯e¢aL ¢hi¡Npq ®L¾cУu plL¡−ll pLm ¢hi¡N J ü¡u�n¡¢pa fТaù¡e f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el pjpwMÉL hТ�² à¡l¡ N¢Wa qC−hz HC pwMÉ¡p¡jÉ ASÑ−el SeÊ i¢hoÉ−a HLLi¡−h LjÑQ¡l£ ¢e−u¡N L¢l−a qC−h k¡q¡−a 10 hR−ll j−dÉ a¡q¡−cl pwMÉ¡ Eiu fÐ−c−n pj¡e qC−a f¡−lz 7z fÊ¢alr¡ ®r−� L¡kÑLl£ p¡j¢lL n¢�² J pjup�¡l hÉ¡f¡−l Eiu A�−ml j−cÉ pja¡ ¢hd¡e Ll¡ f¡¢LÙ¹¡e plL¡−ll n¡pea¡¢¿»L c¡¢uaÅ qC−hz HC E−�−nÉ-

(L) f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e p¡j¢lL HL¡−Xj£, AÙ» ¢ejÑ¡Z Ll¡M¡e¡, LÉ¡−XV L−mS ÙÛ¡fe L¢l−a qC−hz (M) −cnlr¡ h¡¢qe£l ¢ae¢V ¢hi¡−NC f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e qC−a fÐ−u¡Se£u pwMÉL ®m¡L ¢e−u¡N L¢l−a qC−hzZ (N) −e±h¡¢qe£l pcl cçl f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e ÙÛ¡e¡¿¹¢la L¢l−a qC−hzHC f¢LÒfe¡ h¡Ù¹h¡u−el E�−nÉ f§hÑ J f¢ÕQj-

f¡¢LÙ¹¡−el pjpwML pcpÉ pwh¢ma HL¢V ¢X−g¾p L¡E¢¾pm NWe Ll¡ qC−hz 8z HC ®O¡oZ¡u n¡pea¿» à¡l¡ 1956 p¡−ml n¡pea¿» h¤T¡u, k¡q¡ A¢hm−ð S¡¢l Ll¡ qC−hz HC n¡pea¿» Q¡m¤ L¢lh¡l 6 j¡−pl j−dÉ ®L¾cУu J fС−c¢nL BCe f¢lo−cl ¢ehÑ¡Qe Ae¤¢ùa qC−hz S¡a£u f¢lo−cl fÐbj A¢d−hn−eC HC LjÑp§¢Q 2 qC−a 7 cg¡pj§q−L n¡pea−¿» p¢æ−h¢na Ll¡ qC−hz Ef¢lE�² mrÉpj§q h¡Ù¹h¡u−el SeÉ f¡¢LÙ¹¡e NZa¡¢¿»L B−¾c¡m−el A¿¹iѧ�² pLm l¡S¯e¢aL cm J fТaù¡e ILÉhÜ Hhw fªbL fªbLi¡−h fТa�¡hÜz

−nM j¤¢S−hl cª¢øi¢�−nM j¤¢S−hl cª¢øi¢�−nM j¤¢S−hl cª¢øi¢�−nM j¤¢S−hl cª¢øi¢� 1971 p¡−m HL¢V pnÙ» j¤¢�²k¤−Ül j¡dÉ−j Hhw i¡la plL¡−ll fÐaÉr l¡S¯e¢aL J p¡j¢lL qÙ¹−r−fl p¡q¡−kÉ HL¢V ü¡d£e l¡øÌ ¢qp¡−h h¡wm¡−c−nl Ai¤Écu O−V−Rz ®nM j¤¢Sh Hi¡−h f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L fªbL qh¡L ®L¡e f¢lLÒfe¡ ®j¡−VC L−le¢ez k¢c a¡ Ll−ae a¡q−m 1971 -Hl 25 j¡QÑ ®ch¡Na l¡−a Cu¡qCu¡ M¡−el ®pe¡h¡¢qe£l q¡−a CµR¡Lªai¡−h ®fÐç¡l q−ae e¡z a¡q−m BJu¡j£ m£−Nl AeÉ¡eÉ ®ea¡−cl j−a¡ ¢a¢eJ i¡l−a Q−m ®k−aez ¢h−n Ä Hje ®L¡e e¢kl ®eC ®k, ®L¡e ®pe¡f¢a fТaf−rl ¢eLV CµR¡Lªai¡−h dl¡ ®cuz ¢a¢e f¡¢LÙ¹¡−el fÐd¡ej¿»£ q−a ®Q−u¢R−mez f¡¢LÙ¹¡−el ®L¾cУu rja¡u h−m 6 cg¡ h¡Ù¹¡h¡u−el j¡dÉ−j ¢a¢e �²jfkÑ¡−u fªbL l¡øÌ ¢qp¡−h h¡wm¡−cn−L Ns−a ®Q−u¢R−mez fªbL qJu¡l ¢Q¿¹¡ a¡l jN−S 1956 p¡−mC ÙÛ¡e L−l ®euz Lw−NË−pl djÑ¢el−fr jah¡c J k¤�² ¢ehÑ¡he BJu¡j£ m£−cl NWZa−¿» p¢æ−h¢na qh¡l fl Hhw BJu¡j£ j¤p¢mj m£N ®b−L j¤p¢mj në Afp¡l−Zl fl ®b−LC a¡l j¤−M h¡P¡¢m S¡a£ua¡l BJu¡S ®n¡e¡ k¡uz j¤p¢mj S¡a£ua¡l ¢i¢�−aC f¡¢LÙ¹¡e B−¾c¡me quz ®q¡−pe nq£c ®p¡ql¡Ju¡c£Ñl O¢eù k¤h−ea¡ ¢qp¡−h ¢a¢e f¡¢L¿¹¡e B−¾c¡m−e AaÉ¿¹ p¢�²u i§¢jL¡ f¡me L−lez ¢L¿º 1956 p¡−m fС−c¢nL BCei¡u Aj¤p¢mj pcpÉ−cl pjbÑ−e rja¡p£e qh¡l E�−nÉ a¡−cl c¡¢h Ae¤k¡u£ kMe ¢a¢e j¤p¢mj S¡a£ua¡l n§eÉÙÛ¡−e h¡P¡¢m S¡a£ua¡h¡c ÙÛ¡e L−l ®euz ay¡l p¡−b Bj¡l l¡S¯e¢aL O¢eùa¡l L¡l−Z B¢j Efm¢ì L−l¢R ®k, ¢a¢e ¢e¢Mm f¡¢LÙ¹¡e ¢i¢�L l¡S¯e¢aL cª¢øi¢� ®f¡oZ L−le e¡z ¢a¢e öd¤ fÐ−cn ¢i¢�L l¡Se£¢a ¢e−uC p¿ºøz HV¡C ü¡i¡¢hLz L¡lZ h¡P¡¢m S¡a£ua¡ ¢i¢�L l¡Se£¢a f¡�¡h, ¢på¤, p£j¡¿¹ fÐ−cn J ®hm¤¢QÙ¹¡−e M¡f ®M−a f¡−l e¡z Hi¡−h ¢a¢e f¡¢LÙ¹¡e ¢i¢�L l¡Se£¢al A−k¡NÉ q−u f−sez ¢på¤ S¡a£ua¡

Page 40: jibone ja dekhlam-3

40

¢i¢�L l¡Se£¢a ®kje f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e AQm, ¢aj¢e a¡l l¡Se£¢aJ f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el Ef−k¡N£ lC−m¡ e¡z H ¢Q¿¹¡l ¢i¢�−aC 6 cg¡ l¢Qaz

−nM j¤¢S−hl 6 cg¡−nM j¤¢S−hl 6 cg¡−nM j¤¢S−hl 6 cg¡−nM j¤¢S−hl 6 cg¡ 1966 p¡−ml 5 ®ghЦu¡¢l f§hÑ-f¡L BJu¡j£ m£−Nl p¡d¡lZ pÇf¡cL ®nM j¤¢Sh¤l lqj¡e m¡−q¡−l HL pwh¡c p−Çjm−e ¢ejÀl©f 6 cg¡ LjÑp§¢Q ®O¡oZ¡ L−le x 1z n¡pea¡¢¿»L L¡W¡−j¡ J l¡øÌ£u fÐLª¢a x 1940 p¡−ml m¡−q¡l fÐÙ¹¡−hl ¢i¢�−a f¡¢LÙ¹¡e HL¢V k¤�²l¡øÌ qC−hz ®pM¡−e f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e−L f§ZÑ fС−c¢nL ü¡u�n¡pe Hhw f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el A�m�−m¡−L f§ZÑ B�¢mL ü¡u�n¡pe ¢c−a qC−hz f¡¢LÙ¹¡−e pwpc£u plL¡l fТa¢ùa qC−h Hhw fСçhuú e¡N¢lL−cl ®i¡−V ¢ehÑ¡¢Qa BCepi¡l p¡hÑ−i±jaÅ b¡¢L−hz 2z ®L¾cУu plL¡−ll rja¡ x −L¾cУu (®gX¡−lm) plL¡−ll rja¡ ®Lhm c¤'¢V ¢ho−u, kb¡-®cnlr¡ J °h−c¢nL e£¢a−a p£j¡hÜ b¡¢L−hz 3z j¤â¡ J AbÑ pðå£u raj¡ x L. c¤'¢V fÐ−c−nl SeÉ c¤'¢V fªbL AbQ Ah¡−d ¢h¢eju−k¡NÉ j¤â¡ b¡¢L−hz Abh¡ M. pjNË ®c−nl SeÊ HL¢V j¤â¡C l¡M¡ k¡C−a f¡−lz a−h ®p−r−� f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e qC−a f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e j§mde f¡Q¡l hå Ll¡l SeÉ L¡kÑLl p¡w¢hd¡¢eL hÐhÙÛ¡ b¡¢L−a qC−hz HC ®r−� f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el fªbL hÉ¡w¢Lw ¢lS¡iÑ Hhw fªbL AbÑ J j¤â¡ ¢houL e£¢a b¡¢L−hz 4z l¡Sü, Ll J öó pðå£u rja¡ x Ll d¡−kÑl ®L¡e rja¡ ®L¾cУu plL¡−ll b¡¢L−h e¡z HCJ rja¡ k¤�²l¡−øÌl A�l¡SÉ�−m¡l q¡−a eÉÙ¹ b¡¢L−hz a−h ®L¾cУu plL¡l A�l¡−SÉl l¡S−ül HLV¡ ¢e¢cÑø Awn m¡i L¢l−hz 5z °h−c¢nL h¡¢ZSÉ ¢houL rja¡ x f¡¢LÙ¹¡e ®gX¡−lnei¤�² c¤'¢V A�l¡−SÉl (f§h J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e) °h−c¢nL j¤â¡ B−ul c¤'¢V fªbL M¡a ¢q−p−h l¡M¡ qC−hz h¢qhÑ¡¢Z−SÉl j¡dÉ−j A¢SÑa f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el Bu f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e plL¡−ll ¢eu¿»−Z b¡¢L−hz ®L¾cУu plL¡−ll °h−c¢nL j¤â¡l Q¡¢qc¡ pj¡e q¡−l h¡ phÑpÇja ®L¡−e¡ q¡−l A�l¡SÉ�−m¡C ¢jV¡C−hz A�l¡SÉ�−m¡l j−dÉ ®cnS âhÉ¡¢cl Qm¡Q−ml ®r−� öó h¡ Ll S¡a£u ®L¡e h¡d¡-¢e−od b¡¢L−h e¡z pw¢hd¡−el A�l¡SÉ�−m¡−L ¢h−c−n ¢eS ¢eS h¡¢Z¢SÉL fТa¢e¢d ®fÐlZ Hhw ü-ü¡−bÑ ¢h−c−nl p¢qa h¡¢Z¢SÉL Q¤¢�² pÇf¡c−el rja¡ ¢c−a qC−hz 6z B�¢mL ®ph¡h¡¢qe£ NW−el rja¡ x B�¢mL pwq¢a J pw¢hd¡e lr¡l SeÉ pw¢hd¡−e A�l¡SÉ�−m¡−L ü£u LaѪaÅ¡d£e Bd¡-p¡j¢lL h¡ B�¢mL ®pe¡h¡¢qe£ NWe J l¡M¡l rja¡ ¢c−a qC−hz AbÑ¡v f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e Cq¡l ¢eSü Bd¡-p¡j¢lL h¡ B�¢mL ®pe¡h¡¢qe£ NWe J ®f¡oZ Ll¡l A¢dL¡l£ qC−hz

6 cg¡ J j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£6 cg¡ J j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£6 cg¡ J j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£6 cg¡ J j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£ −nM j¤¢S−hl 6 cg¡ c¡¢h pÇf−LÑ 1966 p¡−ml ®ghЦu¡¢l−aC eÉ¡ne¡m BJu¡j£ f¡¢VÑl pi¡f¢a j¡Jm¡e¡ Bhc¤m q¡¢jc M¡e M¤me¡u HL Sepi¡u ®O¡oZ¡ Ll−me, ""®nM j¤¢Sh, B¢j ®a¡j¡l 6 cg¡ ¢Xp¢jp L−l ¢cm¡jz'' −nM j¤¢Sh L¡l¡N¡−l h¢¾c b¡L¡L¡−m 1969 p¡−ml S¡e¤u¡¢l−a j−ú¡f¢¿Û J ¢f¢Lwf¢¿Û R¡� pwNWepq pLm h¡jf¢¿Û jqm Hhw X¡Lp¤l ¢i¢f ®a¡g¡−um Bqjc J ¢SHp e¡¢kj L¡jl¡e 11-cg¡ c¡¢he¡j¡ lQe¡ L−lz H 11 cg¡l j−dÉ ®nM j¤¢S−hl 6 cg¡J n¡¢jm Ll¡ quz ¢hpÈ−ul ¢hou ®k, j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£ 6 cg¡l Se¢fÐua¡ hª¢Ü q−a ®c−M ¢a¢e 11 cg¡l B−¾c¡m−e ®eaªaÅ ¢c−a H¢N−u H−mez j¡Jm¡e¡l ®eaª−aÅ nТjL jqmJ p¡s¡ ®cuz Hi¡−h ®nM j¤¢S−hl Ae¤f¢ÙÛ¢a−a j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£ R¡� J nТjL−cl ®eaªaÅ NËqZ L−l l¡S¯e¢aL A�e E�ç L−l ®a¡−mez ¢h¢iæ ÙÛ¡−e f¤¢m−nl �m£−a −m¡L ¢eqa qu Hhw j¡Jm¡e¡ Hph OVe¡−L ®k¡NËa¡l p¡−b L¡−S m¡N¡ez

Page 41: jibone ja dekhlam-3

41

¢f¢XHj¢f¢XHj¢f¢XHj¢f¢XHj----Hl p¡wOW¢eL L¡W¡−j¡Hl p¡wOW¢eL L¡W¡−j¡Hl p¡wOW¢eL L¡W¡−j¡Hl p¡wOW¢eL L¡W¡−j¡ f¡¢LÙ¹¡e ®X−j¡−�²¢VL j¤i−j−¾Vl ®L¾cУu ®Qu¡ljÉ¡e qe f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£−Nl pi¡f¢a eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡e Hhw ®L¾cУu ®p−�²V¡¢l qe He¢XHg-Hl Se¡h j¡qj¤c Bm£z f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e B�¢mL n¡M¡l ®Qu¡ljÉ¡e qe 8 cg¡f¢¿Û BJu¡j£ m£−Nl ®ea¡ Be¡h Bhc¤p p¡m¡j M¡e Hhw ®p−�²V¡¢l qe AdÉ¡fL ®N¡m¡j Bkjz ®L¡o¡dÉr qe He¢XHg-Hl fС−c−nL ®p−elV¡¢l Se¡h Bhc¤p p¡j¡c, ¢k¢e flha£Ñ−a BJu¡j£ m£N ®ea¡z I pju a¡l e¡−jl p¡−b Bk¡c në¢V ¢R−m¡ e¡z h¡wm¡−cn Bj−m a¡ e¡−jl Awn qkz 1967 p¡−ml S¤e j¡−pC ¢f¢XHj-Hl B�¢mL A¢gp Y¡L¡l jNh¡S¡l ®Q±l¡Ù¹¡l f¡−n HL ®c¡am¡u L¡−uj Ll¡ quz B�¢mL ®p−�²V¡¢l ¢qp¡−h B¢j hm−a ®N−m p¡hÑr¢ZLi¡−hC c¡¢uaÅ f¡me Ll−a b¡¢Lz ¢ae j¡−pl j−dÉC ¢f¢XHj-Hl ®Sm¡ pwNWe L¡−uj Ll¡ qkz

¢f¢XHj¢f¢XHj¢f¢XHj¢f¢XHj----Hl 8 cg¡ ¢i¢�L B−¾c¡meHl 8 cg¡ ¢i¢�L B−¾c¡meHl 8 cg¡ ¢i¢�L B−¾c¡meHl 8 cg¡ ¢i¢�L B−¾c¡me jNh¡S¡l B�¢mL A¢g−pl f¡−nl L¡jh¡u ®L¾cУu A¢gp Ll¡ qu, ®kM¡−e Se¡h j¡qj¤c Bm£ j¡−T j¡−T hp−ae B�¢mL A¢gp fÐ−aÉL ¢ceC LjÑQ�m ¢R−m¡z B¢j −a¡ ¢eu¢jaC q¡¢Sl qa¡jz k¡l¡ ¢f¢XHj-Hl B−¾c¡m−e p¢�²u i§¢jL¡ f¡me Ll−ae a¡l¡ q−me, ®Qu¡ljÉ¡e Bhc¤p p¡m¡j M¡e, ®L¡o¡dÉr Bhc¤p p¡j¡c, ®ek¡−j Cpm¡−jl HjBl M¡e J L¡E¢¾pm j¤p¢mj m£−Nl ®a¡u¡q¡-¢he-q¡h£hz ¢f¢XHj-Hl 8 cg¡ hÉ¡fLi¡−h fÐQ¡−ll E−�−nÉ HL¢V f¤¢Ù¹L¡ ¢hf¤m pwMÉ¡u fÊL¡n Ll¡ quz H−a 6 cg¡l k¤�²¢i¢�²L AaÉ¿¹ n¡m£e pj¡−m¡Qe¡J n¡¢jm Ll¡ qu, k¡−a f¡WL-f¡¢WL¡ c¤'®V¡ a¤me¡ Ll¡l p¤−k¡N f¡uz ¢f¢XHj B�¢mL A¢g−pl i¡s¡ J AeÉ¡eÉ ¢eu¢ja Ml−Ql SeÉ fy¡Q f¡¢VÑl EflC pj¡e Aw−Ll Qy¡c¡ d¡kÑ Ll¡ qkz HLj¡� S¡j¡u¡−al Cpm¡j£C ¢pÜ¡¿¹ ®j¡a¡−hL ¢e¢cÑø a¡¢l−Ml j−dÉ j¡¢pL Qy¡c¡ Bc¡u Ll−a¡z ph−Q−u A¢eu¢ja ¢R−m¡ BJu¡j£ j¤p¢mj m£Nz ®ek¡−j Cpm¡j ¢eu¢ja b¡L¡l ®Qø¡ Ll−a¡z 5 f¡¢VÑl c¡¢uaÅn£m−cl HL °hW−L H ¢ho−u B−m¡Qe¡l HL fkÑ¡−u HLSe j¿¹hÉ Ll−me ®k, HLj¡� S¡j¡u¡−al Cpm¡j£C de£ f¡¢VÑz c−ml aq¢hm pwNË−ql fÜ¢a ¢e−u B−m¡Qe¡u ®cM¡ ®N−m¡ LjÑ£−cl ®b−L j¡¢pL ¢eu¢ja AbÑ pwNËq Ll¡l hÉhÙÛ¡ HLj¡� S¡j¡u¡−a Cpm¡j£−aC B−Rz ®a¡u¡q¡-¢he-q¡h£h j¿¹hÉ hl−me, ""S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ Nl£h ®m¡L−cl de£ f¡¢VÑ, Bl AeÉl¡ de£ ®m¡L−cl Nl£h f¡¢VÑz'' 98.

¢f¢XHj¢f¢XHj¢f¢XHj¢f¢XHj----Hl fÊQ¡l¡¢ik¡e Hl fÊQ¡l¡¢ik¡e Hl fÊQ¡l¡¢ik¡e Hl fÊQ¡l¡¢ik¡e 1967 p¡−ml n£a jJp¤j öl¦ qh¡l p¡−b p¡−bC ¢f¢XHj-Hl B�¢mL ®eaªhª¾c ¢h¢iæ ®Sm¡u Sepi¡ L−lez BCu§h M¡−el °üln¡p−el Ahp¡e L−l SeN−Zl fÐaÉr ®i¡−V ¢ehÑ¡¢Qa NZa¡¢¿»L plL¡l L¡−uj Ll¡ Hhw f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el f§ZÑ ü¡u�n¡pe ¢e¢ÕQa Ll¡l E−�−nÉ SeNZ−L 8 cg¡l B−¾c¡m−e nl£L qJu¡l BqÆ¡e S¡e¡−e¡ qkz H fÐQ¡l¡¢ik¡−el Bpm V¡l−NV BCu§h M¡−el ¢hl¦−Ü Seja N−s ®a¡m¡ Hhw ¢h¢X ¢p−ØVj EvM¡a L−l SeN−Zl ®i¡V¡¢dL¡l hq¡m Ll¡ z ®L¾cУu J fС−c¢nL plL¡−ll j−dÉ l¡øÌ£u rja¡ ¢Li¡−h h¸Ve Ll¡ q−h 8 cg¡u a¡C E−õM Ll¡ quz f¡¢LÙ¹¡e−L ILÉhÜ ®l−M fÐ−cn−L f§ZÑ¡� ü¡u�n¡pe ®ch¡l l©f−lM¡C 8 cg¡u ®fn Ll¡ quz

Page 42: jibone ja dekhlam-3

42

B¢j ®kph Sepi¡u fÐd¡e h�²¡ ¢Rm¡j, ®pM¡−e Bj¡l h�²ªa¡l fl ®nСa¡−cl−L fÐnÀ Ll¡l p¤−k¡N ®cJu¡ quz ü¡i¡¢hL L¡l−ZC 6 cg¡ pÇf−LÑ fÐnÀ Ll¡ Ll¡ q−a¡z B¢j Øfø i¡o¡u hma¡j ®k, f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e−L HL l¡øÌ ¢qp¡−h ¢V¢L−u l¡M−a q−m 6 cg¡ NËqe−k¡NÉ q−a f¡−l e¡z ®L¡e ®L¡e cg¡l B−m¡Qe¡ L−l B¢j H Lb¡ fÐj¡Z Lla¡jz

L¤¢jõ¡u p¤d£ °hWLL¤¢jõ¡u p¤d£ °hWLL¤¢jõ¡u p¤d£ °hWLL¤¢jõ¡u p¤d£ °hWL Sepi¡l fl p¤d£ °hWLJ Ll¡ q−a¡, k¡−a a¡−cl p¡−b ®M¡m¡−jm¡ ja¢h¢eju Ll¡ k¡uz Bj¡l j−e f−s, L¤¢jõ¡ V¡Ee qm ¢jme¡ua−e ¢f¢XHj-Hl Sepi¡l fl L¡¢¾clf¡s ¢p−ej¡ q−ml ¢eL−V HL h¡¢s−a 30/35 S−el HL p¤d£ ¯hWL quz H−a AdÉ¡fL, BCeS£h£, hÉhp¡u£ Hhw L−m−Sl R¡� Ef¢ÙÛaz 6 cg¡ pÇf−LÑ Bj¡l h�²−hÉ Bf¢� ®a¡m¡ q−m¡z B¢j fÐnÀLaÑ¡−L ¢S−�p Llm¡j, Bf¢e 6 cg¡ ¢L i¡mi¡−h f−s−Re? ¢a¢e h−me ®k, −c−M¢R h−V; ¢L¿º phLb¡ j−e ®eCz S¡e−a Q¡Cm¡j, a¡q−m ¢L−pl ¢i¢�−a Bf¢� Ll−me? hm−me, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el c¡¢hc¡Ju¡ ¢qp¡−hC Bjl¡ 6 cg¡ pjbÑe L¢lz ¢S−�p Llm¡j, Bfe¡l¡ ¢L HV¡ Q¡e ®k, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L Bm¡c¡ l¡−øÌ f¢lZa ®q¡L? L−uLS−eC ®S¡l ¢c−u hm−me, e¡ a¡ Q¡C e¡z Hlfl Ef¢ÙÛa ph¡C−L ¢S−�p Llm¡j ®k, Bf¡e¡−cl j−dÉ ®k ®k j−e¡−k¡N ¢c−u 6 cg¡ f−s−Re a¡−cl p¡−b B¢j H ¢ho−u ja¢h¢ejk Ll−a Q¡Cz AaÉ¿¹ ¢hpÈ−ul hÉ¡f¡l ®k, HLSeJ i¡mi¡−h 6 cg¡ pÇf−LÑ Ah¢qa h−m c¡¢h Ll−me e¡z B¢j j¿¹hÉ Llm¡j ®k, HL¢V l¡S¯e¢aL c−ml fr ®b−L ®c−nl plL¡l NWe J f¢lQ¡me¡l SeÉ 6 cg¡ LjÑp§¢Q ®fn Ll¡ q−u−R Bfe¡−cl j−a¡ EµQ ¢n¢ra J p−Qae ®m¡−Ll¡J k¢c a¡ p¢WLi¡−h e¡ ®S−eC Aåi¡−h pjbÑe L−le a¡q−m ®c−nl i¢hoÉv L£? Bj¡l j¿¹−hÉ a¡−cl−L HLV¤ m¢�a q−a ®c−M hmm¡j, ®c−n p¡j¢lL n¡pe J ANZa¡¢¿»L plL¡l L¡−uj b¡L¡u f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el fТa ®k A¢hQ¡l Ll¡ q−u−R Hl fТaL¡−ll SeÉC SeN−Zl fÐaÉr ®i¡−V ¢ehÑ¡¢Qa NZa¡¡¢¿»L plL¡l L¡−uj Ll¡ fÐ−u¡Sez NZfТa¢e¢dNZ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el SeN−Zl A¢dL¡l Bc¡−ul SeÉ ¢exü¡bÑi¡−h ®Qø¡ Ll−m ®L¾cУu plL¡l−L h¡dÉ Ll¡ pñhz B¢j 1962 p¡−ml Ec¡qlZ ¢c−u fÐj¡Z Llm¡j ®k, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el ®ea¡−cl c¤hÑma¡l L¡l−ZC Bjl¡ A¢dL¡l ®b−L h¢�a q−u B¢Rz ph¤l M¡e, ®j¡e¡−uj M¡e, j¤q¡Çjc Bm£ h�s¡−cl j−a¡ −ea¡l¡ j¿»£ qh¡l ®m¡−i fÐ−c−nl ü¡bÑ ¢hpSÑe e¡ ¢c−m f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el c¡¢h aMeC Bc¡u Ll¡ ®k−a¡z Bj¡−cl c¤iÑ¡NÉ ®k, Bj¡−cl j£l S¡gl−cl L¡l−ZC Bjl¡ h�e¡l ¢nL¡l qCz Hlfl B¢j 6 cg¡l 2u J 4bÑ cg¡l E−õM L−l ®cM¡C ®k, öd¤ ®cnlr¡ J °h−c¢nL e£¢a ®L−¾cÐl q¡−a b¡L−h Hhw ®L¾cУu plL¡−ll l¡Sü Bc¡−ulJ ®L¡e CM¢au¡l b¡L−h e¡z c¤¢eu¡u H S¡a£u ®L¡e l¡−øÌl A¢Ù¹aÅ ®eCz HV¡ Ll¡ q−m f¡¢−LÙ¹¡e Le−gX¡−ln−e f¢lZa q−hz c¤¢eu¡l ®L¡e ®gX¡−lm l¡øÌ Hje c¤hÑm euz −cnlr¡ ¢hi¡N ®L−¾cÐl q¡−a h−m E−õM L−lJ 6ew cg¡u f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e plL¡l−L fªbL ®pe¡h¡¢qe£ NW−el rja¡ ®cJu¡l c¡¢h Ll¡ q−u−Rz 6 cg¡ ¢h−nÔoZ L−l B¢j fÐj¡Z Llm¡j ®k, H LjÑp§¢Q f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L ¢h¢µR¿¹ Ll¡l E−�−nÉC lQe¡ Ll¡ q−u−Rz CE¢eue L¡E¢¾pm−LJ CE¢eu−el L¡−Sl SeÉ Ll hp¡h¡l rja¡ ®cJu¡ q−u−Rz ®L¡e LÓ¡h J p¢j¢a ¢L pcpÉ−cl ®b−L AbÑ pwNËq L−l aq¢hm NWe Ll¡ R¡s¡ Qm−a f¡−l? AbQ 6 cg¡u ®L¾cУu plL¡l−L HV¤L¤ rja¡ ®b−LJ h¢�a Ll¡ q−u−Rz fÐ−c−nl ®cJu¡ Qy¡c¡u ®L¾cУu plL¡l−L Qm−a q−hz phÑ−n−o B¢j hmm¡j, i¡l−al j−a¡ °hl£ fТa−hn£ à¡l¡ ®Ol¡J AhÙÛ¡u f¡¢LÙ¹¡e ®b−L fªbL qJu¡ k¢c Bj¡−cl SeÉ LmÉ¡ZLl q−h h−m j−e L−le a¡q−m 6 cg¡ pjbÑe Ll¦ez −hn Lu¢V ®Sm¡ nq−lC B¢j Sepi¡l fl H S¡a£u p¤d£¯hWL L−l¢R HJhw Bj¡l k¤¢�² ®LE M�e Ll−a H¢N−u B−pe¢ez

Page 43: jibone ja dekhlam-3

43

−L¾cУu ®eaªhª−¾cl pgl−L¾cУu ®eaªhª−¾cl pgl−L¾cУu ®eaªhª−¾cl pgl−L¾cУu ®eaªhª−¾cl pgl 1968 p¡−m ¢f¢XHj-Hl ®L¾cУu ®Qu¡ljÉ¡e eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡e Hhw ¢h¢iæ c−ml f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡¢e fТa¢e¢dNZ c¤'h¡l f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e pgl L−l−Rez a¡l¡ ®Sm¡ nql�−m¡−a Sepi¡u h�²hÉ ®l−M−Rez f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el ¢f¢XHj ®ea¡l¡C Hph Sepi¡u ®h¢n pwMÉ¡u h�²ªa¡ L−l−Rez Hph Sepi¡u ®L¡b¡J BJu¡j£ m£N J a¡−cl 6 cg¡l ¢hl¦−Ü ®L¡e Lb¡ hm¡ qu¢ez pLm h�²¡C °üln¡p−el ¢hl¦−Ü J NZa−¿» f−r h�²hÉ ®l−M−Rez BCu§h M¡e−L V¡−NÑV L−lC ph¡C Lb¡ h−m−Rez AbQ fТa¢V Sepi¡uC BJu¡j£ p¿»¡p£l¡ q¡jm¡ L−l−Rz H gÉ¡¢pØV Q¢l�C a¡−cl I¢aqÉ z l¡S¯e¢aL juc¡e a¡l¡ HL¡C cMm L−l l¡M−a Q¡uz B¢j mrÉ L−l¢R ®k, f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£−Nl pi¡f¢a eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡−el fТaC a¡−cl Qlj ¢h−àoz a¡−cl ®L¡e ®L¾cУu ®ea¡ ®eCz ®nM j¤¢S−hl BJu¡j£ m£−Nl f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e ®L¡e N˦f ®eCz ®nM j¤¢Sh fС−c¢nL BJu¡j£ m£−Nl ®ea¡ j¡� z ¢a¢e eJu¡hk¡c¡ −b−L fªbL q−u ¢e¢Mm f¡¢LÙ¹¡e ¢i¢�L cm NWe Ll¡ fÐ−u¡SeC j−e L−le¢ez a¡l l¡S¯e¢aL ¢Q¿¹¡ ®Lhm fÐ−cn ¢i¢�Lz Sepi¡u ®N¡m−k¡N Ll¡l SeÉ k¡l¡ ®Qø¡ L−l−R a¡−cl j¤L¡¢hm¡ Ll¡l SeÉ ¢f¢XHj-Hl fr ®b−L S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l LjÑ£−cl−LC fÐd¡e i§¢jL¡ f¡me Ll−a q−u−Rz AeÉ¡eÉ nl£L c−ml ®Sm¡ fkÑ¡−u Sen¢�²l ®hn Ai¡h ¢R−m¡z 8 cg¡ f¢¿Û BJu¡j£ m£−Nl AhÙÛ¡ −Sm¡ fkÑ¡−u ph−Q−u Ll¦Z j−e q−u−Rz a¡−cl ®L¾cУu −ea¡l¡J ®Sm¡u Apq¡uaÅ ®h¡d L−l−Rez −N¡V¡ f¡¢LÙ¹¡−e BCu§h-¢h−l¡d£ B−¾c¡me ®S¡lc¡lz Caxf§−hÑ LM−e¡ HLC pj−u HLC Cp¤É−a f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e l¡S¯e¢aL B−¾c¡me Hje ®S¡lc¡l qu¢ez BCu§−hl rja¡ cM−ml fl f¢ÕQ−j HC fÐbj NZa¡¢¿»L B−¾c¡me c¡e¡ hy¡d−m¡z a¡pM¾c ®O¡oZ¡l fТa¢�²u¡uC H B−¾c¡m−el p§Qe¡ quz 1967 p¡−ml e−ið−l S¤m¢gL¡l Bm£ i¤−�¡ f¡¢LÙ¹¡e ¢ffmp f¡¢VÑ (¢f¢f¢f) e¡−j cm NWe L−l juc¡−e ®a¡mf¡s pª¢ø L−lez ¢p−ej¡l A¢i−ea¡−cl j−a¡ e¡VL£u i¢�−a h�²ªa¡ L−l ¢a¢e Se¢fÐu q−a m¡N−mez BCu§h M¡−el q¡−a Ns¡ ®ea¡l ¢h−â¡q£ i§¢jL¡u Aha£ZÑ qJu¡u l¡S¯e¢aL QjL pª¢ø qJu¡J ü¡i¡¢hLz i¤−�¡ ®L¡e ¢cL ¢c−u E−õM−k¡NÉ hÉ¢�² ¢R−me e¡z ¢på¤ fÐ−c−nl m¡lL¡e¡l S¢jc¡l aeu i¤−�¡−L BCu§h M¡e hm−a ®N−m l¡Sfb ®b−L a¤−m H−e l¡Sj¤L¤V f¢l−u ¢c−mez i¤−�¡ Bfe ®k¡NÉa¡ h−m BCu§h M¡−el H−a¡V¡ ¢hn ÄÙ¹a¡ ASÑe Ll−a prj qe ®k, HL¢c−L ®c−n ¢a¢e BCu§h M¡−el Le−iene j¤p¢mj m£−Nl ®p−�²V¡¢l ®Se¡−lm q−u c−m ¢àa£u fÐd¡e LaÑ¡l jkÑ¡c¡ ®f−me, Afl¢c−L fll¡øÌj¿»£ ¢q−p−h S¡¢apwOpq ®N¡V¡ ¢h−n Ä f¢l¢Qa qh¡l p¤−k¡N m¡i L−lez i¤−�¡ EhÑl ®jd¡l A¢dL¡l£ ¢R−me Hhw Aa¤me£u l¡NÈ£ ¢R−mez Cw−lS£, EcѤ J ¢på¤ i¡o¡u BLoÑZ£u h�²¡ ¢R−me Sepi¡u ¢a¢e ®nÊ¡a¡−cl−L e¡¢Q−u ®a¡m¡l ®k¡NÉ ¢R−mez 1968 p¡−ml A−�¡h−l HLV¡ p¡j¡eÉ OVe¡−L ®L¾cÐ L−l ¢hl¡V R¡�-B−¾c¡me öl¦ quz ¢ffmp f¡¢VÑl ®Qu¡ljÉ¡e i¤−�¡ R¡�−cl ¢q−l¡ ¢q−p−h Aha£ZÑ qe z OVe¡¢V q−m¡, p£j¡¿¹ fÐ−c−nl m¡¢ä−L¡V¡m ¢h−cn ®b−L f¡Q¡lLªa j¡−ml ¢hMÉ¡a h¡ L¤MÉ¡a ¢hl¡V h¡S¡lz l¡Ju¡m¢f¢� NXÑe L−m−Sl 70 Se R¡� ®pM¡e −b−L j¡m ¢L−e ¢glh¡l pju L¡øjp LaѪfr pj¤cu j¡m h¡−Su¡ç L−lz R¡�l¡ Hl fТah¡−c ¢f¢�−a ¢h−r¡i fÐcnÑe L−lz f¤¢m−nl �m£−a Bhc¤m q¡j£c e¡−j HL R¡� ¢eqa qkz ph¡C m¡¢ä−L¡V¡m ®b−L ¢h−cn£ j¡m ¢L−e B−ez R¡�−cl ®Le¡ j¡m ®Le h¡−Su¡ç Ll¡ q−m¡? Hl fТah¡c Ll¡u R¡�−cl �m£ Ll−a q−h ®Le ? H OVe¡¢VL fТah¡−c p¡l¡ f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e NZB−¾c¡m−el p§Qe¡ quz j−e qu ®pe BCu§h ¢h−l¡d£ ¢hr¤ì SeN−Zl j−dÉ H OVe¡¢V h¡l¦c ¢R¢V−u ¢c−m¡z i¤−�¡−a¡ H p¤−k¡N f¤−l¡f¤¢lC L¡−S m¡N¡−mez AhplfСç Hu¡l j¡nÑ¡m BSNl M¡eJ l¡S¯e¢aL cm NWe L−l juc¡−e Aha£ZÑ q−mez a¡l c−ml e¡j l¡−Me S¡¢ØVp f¡¢VÑ Y¡L¡ q¡C−L¡−VÑl p¡−hL fÐd¡e ¢hQ¡lf¢a °puc j¡qh¤h j¤l¢nc f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e H c−ml ®ea¡ qez

Page 44: jibone ja dekhlam-3

44

f§hÑf§hÑf§hÑf§hÑ----f¡¢LÙ¹¡−e Qlj l¡S¯e¢aL ¢h−r¡if¡¢LÙ¹¡−e Qlj l¡S¯e¢aL ¢h−r¡if¡¢LÙ¹¡−e Qlj l¡S¯e¢aL ¢h−r¡if¡¢LÙ¹¡−e Qlj l¡S¯e¢aL ¢h−r¡i 1954 p¡−ml ¢ehÑ¡Q−e j¤p¢mj m£N EvM¡a q−u k¡h¡l fl f¡¢LÙ¹¡−el ¢i¢� ®Ly−f E−Wz ®k j¤p¢mj m£−Nl ®eaª−aÅ f¡¢LÙ¹¡−el S¾j Hl H lLj f¢lZ¢al g−m j¤p¢mj S¡a£ua¡h¡c£ ®Qae¡ c¤hÑm q−u f−sz Cpm¡−jl e¡−j L¡−uj qJu¡ f¡¢LÙ¹¡−el n¡pL−cl Cpm¡−jl ¢hn ÄpO¡aLa¡l g−m a¡l¡ SeN−Zl BÙÛ¡ q¡l¡u j¤p¢mj S¡a£ua¡−h¡−dl m¡me e¡ Ll¡u h¡P¡¢m S¡a£ua¡l ®Qae¡ ®S−N E−Wz ¢h−no L−l h¡wm¡ i¡o¡−L l¡øÌi¡o¡ Ll¡l c¡¢h−L cje Ll¡l SeÉ j¤p¢mj m£N plL¡l �m£ Q¡¢m−u R¡�−cl qaÉ¡ Ll¡l fТa¢�²u¡u j¤p¢mj m£N h¡wm¡ i¡o¡ J h¡wm¡l c¤nje ¢qp¡−h NZÉ q−u k¡uz H f¢l−h−n j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£ J ®nM j¤¢S−hl ®eaª−aÅ BJu¡j£ j¤p¢mj m£N, j¤p¢mj S¡a£ua¡ f¢l�¡N L−l h¡P¡¢m S¡a£ua¡ NËqZ Ll¡u l¡S¯e¢aL juc¡−e j¤p¢mj ®Qae¡ BlJ c¤hÑm q−u f−sz i¡o¡ nq£c−cl pÈl−Z fТa hRl 21®n ®ghЦu¡¢l pLm ú¤m, L−mS J ¢hn Ä¢hcÉ¡m−u AaÉ¿¹ B−h−Nl p¡−b l¡øÌi¡o¡ B−¾c¡m−el C¢aq¡p QQÑ¡ quz H à¡l¡ ea¤e fÐS−¾jl je-jN−S h¡P¡¢m S¡a£ua¡l ®Qae¡ BlJ S¡NËa quz f¡¢LÙ¹¡−el ®L¾cУu plL¡l 9 hRl fkÑ¿¹ ®c−nl n¡pea¿» lQe¡u prj e¡ qJu¡u ü¡i¡¢hLi¡−hC qa¡n¡l pª¢ø quz 1956 p¡−m l¢Qa n¡pea−¿» h¡wm¡−L AeÉaj l¡øÌi¡o¡ ¢q−p−h ü£Lª¢a ®ch¡l g−m f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el l¡S¯e¢aL f¢l−hn Eæa quz I n¡pea¿» Ae¤k¡u£ 1959 p¡−ml ®ghЦu¡¢l−a f¡¢LÙ¹¡−el ®L¾cУu J fС−c¢nL BCei¡l ¢ehÑ¡Qe q−h h−m ¢pÜ¡¿¹ qJu¡u l¡S¯e¢aL jq−m ü¢Ù¹ ¢g−l B−pz

BCu§h M¡−el cn hR−ll °üln¡p−el fТa¢�²u¡BCu§h M¡−el cn hR−ll °üln¡p−el fТa¢�²u¡BCu§h M¡−el cn hR−ll °üln¡p−el fТa¢�²u¡BCu§h M¡−el cn hR−ll °üln¡p−el fТa¢�²u¡ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el l¡Se£¢a p−Qae jq−m BCu§h M¡−el p¡j¢lL n¡pe J ¢h¢X ¢p−ØV−jl ¢hl¦−Ü ®k fТa¢�²u¡ pª¢ø qu a¡ BCu§−hl ¢hl¦−Ü ¢ejÀl©f Q¡SÑn£−Ql S¾j ®cu x 1z SeN−Zl fÐaÉr ®i¡−V ¢ehÑ¡¢ah fТa¢e¢d−cl l¢Qa n¡pea¿»−L h¡¢am ®O¡oZ¡ L−l Qlj ¢hn Ä¡pO¡aLa¡ L−l−Rez 2z ®cn lr¡l c¡¢u−aÅ Ah−qm¡ L−l ®cn n¡p−el rja¡ cMm L−l SeN−Zl p¡−b j¡l¡aÈL fÐa¡lZ¡ L−l−Rez 3z p¡j¢lL n¡pe S¡¢l L−l 1959 p¡−m ¢ehÑ¡Qe q−a e¡ ¢c−u NZa¿» qaÉ¡l p¡−b p¡−b SeNZ−L a¡−cl ¢ehÑ¡¢Qa plL¡l

L¡−uj Ll¡ ®b−L h¢�a L−l−Rez 4z p¡j¢lL n¡pe Q¡m¤ L−l SeN−Zl ¢ehÑ¡¢Qa aMeL¡l BCe f¢loc pcpÉ−cl A¢dL¡l qlZ L−l−Rez 5z l¡S¯e¢aL ®eaªhª¾c−L A¢XÑeÉ¡¾p h−m ¢ehÑ¡Q−el A−k¡NÉ ®O¡oZ¡ L−l ¯üln¡pe−L ¢e¢ÕQa L−l−Rez 6z −k SeN−Zl ®i¡−V f¡¢LÙ¹¡e L¡−uj q−m¡ a¡−cl ®i¡V¡¢d¡Ll qlZ L−l ab¡L¢ba ®h¢pL ®X−j¡−�²¢p Q¡m¤ L−l SeNZ−L

®qu fТafæ L−l−Re HhP NZa¿»−L qaÉ¡ Ll¡l Afl¡d L−l−Rez 7z ¢h¢X ®jð¡l−cl−L A¯hd Ef¡−u fÐi¡h¡¢eÄa L−l Hhw ¢h¢iæ lLj ü¡−bÑl ¢h¢ej−u a¡−cl ®i¡V M¢lc L−l SeN−Zl CµR¡l

¢hl¦−Ü Shlc¢Ù¹ L−l ®fТp−X¾V ¢ehÑ¡¢Qa qez AbQ ¢h¢X ®jð¡ll¡ g¡−aj¡ ¢Sæ¡q−L ®i¡V ®ch¡l nfb L−l SeN−Zl ®R¡V ®f−u−Rez

8z 1962 p¡−m f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ¢ehÑ¡¢Qa 40 Se NZf¢loc pcpÉ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el A�¿¹ eÉ¡kÉ 7 cg¡ c¡¢h−a I�²hÜ q−u kMe Q¡f fÐ−u¡N Ll−me aMe j¢¿»−aÅl ®V¡f ®g−m p¤¢hd¡h¡c£−cl−L ¢e−u plL¡l NWe L−l f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el ¢hl¦−Ü frf¢aaÅ L−l−Rez

9z 1966 p¡−ml ®ghЦu¡¢l−a m¡−q¡−l ®nM j¤¢S−hl ®O¡¢oa 6 cg¡ hÉ¡fLi¡−h plL¡l pjbÑL f¢�L¡u fÐQ¡l Ll¡l fl f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e Hl f−r Seja pª¢øl ®Qø¡ Ll¡u ®nM j¤¢Sh J BJu¡j£ m£−Nl n£oÑ ®ea¡−cl ¢he¡ ¢hQ¡−l ®S−m BVL Qlj l¡S¯e¢aL Apaa¡l f¢lQu ¢c−u−Rz ®nM j¤¢S−hl Se¢fÐua¡ hª¢Ü ®f−a b¡−Lz SeN−Zl j−dÉ H d¡lZ¡ hÜj§m q−a b¡−L ®k, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el SeN−Zl ü¡−bÑC 6 cg¡ q−u−Rz

Page 45: jibone ja dekhlam-3

45

10z H f¢l¢ÙÛ¢a−a BNlam¡ osk¿» j¡jm¡u ®nM j¤¢Sh−L fÐd¡e Bp¡¢j L−l SeNZ−L ¢hr¤ì Ll¡ q−m¡z H−a SeN−Zl j−dÉ H d¡lZ¡C S−¾j ®k, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el SeN−Zl A¢dL¡l Bc¡−ul pwNË¡j Ll¡l Afl¡−d ®nM j¤¢Sh−L l¡øÌ−c¡q£ ¢q−p−h −c¡o£ p¡hÉÙ¹ L−l gy¡¢p ¢c−a Q¡uz

BNlam¡ osk¿» j¡jm¡ BNlam¡ osk¿» j¡jm¡ BNlam¡ osk¿» j¡jm¡ BNlam¡ osk¿» j¡jm¡ 1968 p¡−ml 6 S¡e¤u¡¢l plL¡¢l ®fÐp−e¡−V S¡e¡−e¡ qu ®k, Y¡L¡ÙÛ i¡la£u ®Xf¤¢V q¡CL¢jn−el ®kNp¡S−n l¡øÌ¢h−l¡d£ osk−¿» ¢mç b¡L¡l Afl¡−d 18 Se p¡j¢lL J ®hp¡j¢lL hÉ¢�²−L ®NËç¡l Ll¡ q−u−Rz ®m. Lj¡ä¡l ®j¡u−�j ®q¡−pe, ØV¤u¡XÑ j¤¢Shl lqj¡e, gÓ¡CV p¡−SѾV j¢gS¤õ¡q, gÓ¡CV p¡−SѾV j¤q¡Çjc gSm¤m qL, p¡−SѾV Sýl¦m qL, ®jSl n¡jp¤m Bmj fÐk¤M LjÑLaÑ¡ HhP ¢h¢iæ j¡−el p¡j¢lL AhplfСç hÉ¢�² l−u−Rez ¢pHp¢fl c¤'Se A¢gp¡−ll e¡jJ a¡−a l−u−Rz Bqjc gkm¤l lqj¡e J l¦ým L¤�¤p z 18 S¡e¤u¡¢l (1968) plL¡¢l ®fÐp−e¡−V ®O¡oZ¡ Ll¡ qu ®k, H j¡jm¡l fÐd¡e Bp¡¢j ¢q−p−h ®nM j¤¢Sh−L ®NÐç¡l Ll¡ q−u−Rz ¢a¢e 1966 p¡−ml 8−j ®b−LC Y¡L¡ ®L¾cУu L¡l¡N¡−l ¢he¡ ¢hQ¡−l BVL ¢R−mez a¡−L ®pM¡e ®b−L Y¡L¡ LÉ¡¾Ve−j−¾V ÙÛ¡e¡¿¹¢la Ll¡ quz ¢f¢XHj A¢g−p B�¢mL ®Qu¡ljË¡e HX−i¡−LV Bhc¤p p¡m¡j M¡−el p¡−b I ¢ceC H Mhl pÇf−LÑ Bj¡l B−m¡Qe¡ quz Bjl¡ c¤'Se AaÉ¿¹ E−àN fÐL¡n L¢lz Bj¡−cl d¡lZ¡ q−m¡ ®k, H j¡jm¡¢V k¢c paÉ q−u b¡−L a−h osk¿»L¡l£−cl Bc¡m−a ¢hQ¡l q−m SeN−Zl pjbÑe f¡Ju¡ ®k−a¡z ¢L¿º ®nM j¤¢Sh−L H j¡jm¡u fÐd¡e Bp¡¢j Ll¡u SeNZ HV¡−L l¡S¯e¢aL osk¿» h−mC p−¾cq Ll−hz j¡jm¡ Qm¡L¡−m p¡r£-fÐj¡−Z ®nM j¤¢Sh S¢sa h−m fÐj¡¢Za q−m a¡−L ®NËç¡l Ll¡ pj£Q£e q−a¡z ¢L¿º j¡jm¡ öl¦ qh¡l B−NC a¡−L fÐd¡e Bp¡¢j ®O¡oZ¡ Ll¡ plL¡−ll j¡l¡aÈL l¡S¯e¢aL i¤m q−u−Rz SeN−Zl p¡j¡eÉ pjbÑeJ H j¡jm¡u Bn¡ Ll¡ k¡u e¡z l¡S¯e¢aL jq−m hÉ¡fL �Sh R¢s−u fs−m¡ ®k, BCu§h M¡e ®nM j¤¢Sh−L H j¡jm¡u fÐb−jC S¢sa Ll−a Q¡e¢ez ¢L¿º NieÑl ®j¡e¡−uM M¡e e¡¢L ®nM j¤¢Sh−L H p¤−k¡−N Maj L¡l¡ E−�−nÉ Q¡f ¢c−u BCu§h M¡e−L l¡¢S Ll¡ez H �Sh LaV¤L¤ paÉ a¡ S¡e¡l Ef¡u ®eCz ¢L¿º ®L±nmNa ¢cL ¢c−u H ¢pÜ¡¿¹ Qlj ®h¡L¡¢jlC f¢lQu hqe L−lz f¤hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L ¢h¢µRæ Ll¡l E−�−nÉ BNlam¡u ¢L Hje osk¿» f¡L¡−e¡ pñh ®p ¢ho−u Bj¡−cl ®L¡e d¡lZ¡ ®eCz a−h Hje ¢LR¤ O−V b¡L−h, k¡−a l¡øÌ−c¡¢qa¡l j¡jm¡ Q−mz plL¡l H ¢ho−u ¢e¢ÕQa e¡ q−m p¤¢fÐj−L¡VÑ J q¡C−L¡−VÑl fÐd¡e ¢hQ¡lf¢a HjH l¡qj¡e, f§hÑ-f¡L q¡C−L¡−VÑl ¢hQ¡lf¢a j¤¢Sh¤l lqj¡e J ¢hQ¡lf¢a j¡Lp¤j¤m q¡L£j H Bc¡m−al ¢hQ¡lL ¢ek¤�² qez �²¡¾Ve−j¾V Hm¡L¡uC H ¢h−no Bc¡m−a ¢hQ¡lL¡kÑ öl¦ quz H j¡jm¡u ®nM j¤¢S−hl f−r Bc¡m−a E¢L−ml c¡¢uaÅ f¡me L−le HX−i¡−LV Bhc¤p p¡m¡j M¡e, ¢k¢e B�¢mL ¢f¢XHj ®Qu¡ljÉ¡ez ¢a¢e pÇf−LÑ ®nM j¤¢S−hl j¡j¡ ¢R−mez °ül¡Q¡l¢h−l¡d£ B−¾c¡m−e H j¡jm¡¢V ea¤e j¡�¡ ®k¡N L−lz HLC p¡−b f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e NZa¡¢¿»L B¡¾c¡me NZ¢h−â¡−ql ¢c−L H�−a b¡−Lz 99.

1968 p¡−m ¢f¢XHj1968 p¡−m ¢f¢XHj1968 p¡−m ¢f¢XHj1968 p¡−m ¢f¢XHj----Hl E−cÉ¡−N Bj¡l f¢ÕQjHl E−cÉ¡−N Bj¡l f¢ÕQjHl E−cÉ¡−N Bj¡l f¢ÕQjHl E−cÉ¡−N Bj¡l f¢ÕQj----f¡¢LÙ¹¡e pgl f¡¢LÙ¹¡e pgl f¡¢LÙ¹¡e pgl f¡¢LÙ¹¡e pgl ¢f¢XHj-Hl ®L¾cУu ®Qu¡ljÉ¡e eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡e f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e c¤'h¡l pgl L−l A−eL ®Sm¡ nq−l Sepi¡ L−l−Rez f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el Bl ®L¡e ®L¾cУu ®ea¡ HM¡−e pgl Ll¡ fÐ−u¡Se j−e L−le¢ez ¢L¿º ¢f¢XHji¤�² cm�−m¡l ®L¾cУu ®ea¡−cl f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e HL p¡−b pgl Ll¡ Sl¦¢l h−m ¢pÜ¡¿¹ qkz 5 c−ml ®L¾cУu ®ea¡−cl j−dÉ eJu¡hk¡c¡, ®Q±d¤l£ j¤q¡Çjc Bm£ J ®c±ma¡e¡ Hhw ¢ju¡ ®a¡g¡−um j¤q¡Çjc HLp¡−b 4¢V fС−c¢nL l¡Sd¡e£pq −hn Lu¢V ¢hi¡N£u J ®Sm¡ nq−l Sepi¡ L−l−Rez He¢XHg-Hl ®ea¡ Se¡h e§l¦m Bj£e h¡dÑLÉS¢ea L¡l−Z pg−l ®k−a f¡−le¢ez

Page 46: jibone ja dekhlam-3

46

H pg−l f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el 5 cm£u ®ea¡−cl j−dÉ −ek¡−j C−pm¡j f¡¢VÑl ®j±mi£ gl£c Bqjc (H e¡−jC ¢a¢e f¢l¢Qa ¢R−me)z J S¡j¡u−al fr −b−L B¢j I pg−l ¢Rm¡jz f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹−el E�² 4 Se hs ®ea¡l p¡−b ¢ae pç¡−qlJ ®h¢n pju HLp¡−b ®VÊ−e J psL f−b pgl, HL p¡−b M¡Ju¡ J b¡L¡l p¤−k¡N quz h¡¢L ¢ae c−ml ®L¡e f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡¢e ®ea¡ H pg−l k¡e¢ez H pg−l ¢hn¡m Sepi¡pj§−q ®j±mi£ gl£c Bqjc J Bj¡−L h�²ªa¡l SeÉ ®h¢n pju hl¡� Ll¡ q−a¡z Ec¤Ñ−aC h�²ªa¡ ¢c−a q−a¡z gl£c p¡−qh M¤h l¢p−u l¢p−u °üln¡p−el ¢hl¦−Ü h�²hÉ l¡M−ae J ®nСa¡−cl−L j¡¢a−u l¡M−a f¡l−aez BCu§h M¡e J i¤−�¡ pÇf−LÑ hÉ¡�¡aÈL Hje ph Lb¡ hm−ae k¡ SeNZ M¤h jS¡ L−l öe−a¡z f¡mÑ¡−j−¾V ¢a¢e Cw−l¢S−a Hhw Sepi¡u EcѤ−a QjvL¡l h�²ªa¡ Ll−aez ay¡−L hs h¡NÀ£ h−m ph¡C ü£L¡l Ll−a¡z Bj¡l h�²ªa¡u BCu§h M¡−el ®h¢pL ®X−j¡−�²¢p−LC pj¡−m¡Qe¡l fÐd¡e ¢hou ¢q−p−h ®fn Lla¡jz l¡øÌ¢h�¡−el R¡� ¢q−p−h f−l¡r ¢ehÑ¡Qe J fÐaÉr ¢ehÑ¡Q−el f−r fÐd¡e ®k k¤¢�² ®cM¡−e¡ qu, ®pV¡C BCu§h M¡e Ahmðe L−lez a¡−a hm¡ qu ®k, SeNZ ¢n¢ra e¡ qJu¡ fkÑ¿¹ a¡−cl−L pl¡p¢l ®i¡V¡¢dL¡l fÐ−u¡N Ll−a ®cJu¡ E¢Qa euz A¢n¢ra SeNZ p¢WL ¢pÜ¡¿¹ ®eh¡l ®k¡NÉ q−a f¡−l e¡z BCu§h M¡−el ¢eLV H k¤¢�²¢V AaÉ¿¹ NËqZ−k¡NÉ ¢h−h¢Qa quz AbQ A¢n¢ra j¤p¢mj SeNZ 1946 p¡−m f¡¢LÙ¹¡−el f−r ®i¡V ¢c−a i¤m L−l¢ez A−eL ¢n¢ra ®m¡LJ f¡¢LÙ¹¡−el ¢hl¦−Ü Lw−NË−pl f−r −i¡V ¢c−u−Rz l¡øÌ¢h�¡−el ¢ha−LÑ k¡l¡ fÐaÉr ¢ehÑ¡Q−el f−r, a¡l¡ j−e L−le ®k, SeNZ−L l¡S¯e¢aL ¢cL ¢c−u N−s a¤mh¡l E−�−nÉC fÐaÉr ¢ehÑ¡Qe fÐ−u¡Sez SeNZ pl¡p¢l S¡a£u ¢ehÑ¡Q−e AwnNËq−Zl p¤−k¡N ®f−m pLm c−ml fСb£Ñl¡C a¡−cl h�²hÉ ¢e−u ®i¡V¡l−cl ¢eLV q¡¢Sl q−a h¡dÉ q−hz ®c−nl pjpÉ¡ J Hl pj¡d¡e pÇf−LÑ cm£u ®j¢e−g−ØV¡ Ae¤k¡u£ ®i¡V¡l−cl−L h¤T¡−a ®Qø¡ Ll−hz a¡−cl pjbÑe q¡¢pm Ll¡l SeÉ A¢n¢ra SeN−Zl Ef−k¡N£ ÙÛ¡e£u i¡o¡u h�²hÉ l¡M−hz ®c−nl l¡S¯e¢aL f¢l¢ÙÛ¢aL c−ml ja¡ja CaÉ¡¢c pÇf−LÑ phÑp¡d¡l−Zl fÐ−u¡Se£u �¡e, d¡lZ¡ J A¢i�a¡ ASÑ−el SeÉ fÐaÉr ¢ehÑ¡Q−el ®L¡e ¢hLÒf ®eCz SeN−Zl fТa¢e¢d ¢q−p−h k¡l¡ ¢ehÑ¡¢Qa q−h a¡−cl−L SeN−Zl ¢eLV pl¡p¢l q¡¢Sl qJu¡l HV¡C HLj¡� Ef¡uz ¢nr¡fТaù¡−el j¡dÉ−j H ph �¡e c¡e Ll¡ ¢LR¤−aC pñh euz

Sepi¡u Bj¡l k¤¢�² Sepi¡u Bj¡l k¤¢�² Sepi¡u Bj¡l k¤¢�² Sepi¡u Bj¡l k¤¢�² B¢j HLV¡ p¡d¡lZ Ec¡qlZ ¢c−u l¢p−u l¢p−u H ¢ho−u B−m¡Qe¡ Lla¡jz ¢nöl¡ kMe qy¡V¡ ®n−M aMe h¡l h¡l BR¡s f−sz fum¡ cy¡s¡−a ®n−Mz Hlfl ®L¡e ¢LR¤ d−hxl HL-c¤'f¡ L−l qy¡−Vz Hl fl ®L¡e Ahmðe R¡s¡ cy¡¢s−u kMe f¡ h¡s¡u aMeC f−s k¡uz Bh¡l E−W cy¡s¡uz c¤'HL f¡ H�−aC Bh¡l BR¡s M¡uz ®L¡e ®L¡e pju f−s ¢N−u −Ly−c E−Wz ¢nöl qy¡V¡l H fÐ−Qø¡ BfeS−el¡ ®hn Ef−i¡N L−lz a¡l¡ HLV¤ c§−l ®b−L q¡a h¡¢s−u a¡−L qy¡V−a Evp¡q ®cuz h¡l h¡l f−s ®k−a ®c−MJ ®LE ®L¡−m ¢e−u qy¡V¡l fÐ−Qø¡ b¡¢j−u ®cu e¡z f−s ¢N−u Lø f¡−h Bn�¡ L−lJ ¢nö−L qy¡V−a h¡lZ L−l e¡z k¢c ®L¡e ¢fa¡j¡a¡ Bc−ll B¢an−kÉ ¢nö−L Hi¡−h Lø L−l qy¡V−a e¡ ¢c−u ph pju ®L¡−m ¢e−u l¡−M HhP i¡−m¡i¡−h qy¡V¡l ®k¡NÉ qJu¡l A−fr¡ L−l a¡q−m H ¢nö qy¡V¡ ¢nM−aC f¡l−h e¡z L−uL j¡p A¢hl¡j ®L¡−m ®l−M kMeC a¡−L qy¡V−a ®R−s ®c−h aMeC Bh¡l BR¡s M¡−hz ®L¡e ¢fa¡j¡a¡ Hje BQlZ Ll−m a¡ ®p¡q¡−Nl e¡−j c¤nj¢eC Ll¡ q−hz BCu§h M¡e SeN−Zl ®i¡V¡¢dL¡l ®L−s ¢e−u Qlj c¤nj¢e L−l−Rez SeNZ A¢n¢ra J p¢WLi¡−h ®i¡V¡¢dL¡l fÐ−u¡N Ll−a Arj h−m ¢a¢e d¡lZ¡ L−lez a¡C a¡−cl j¡u¡-jqî−a ®f−ln¡e q−u ¢a¢e SeNZ−L ¢ehÑ¡Qe£ T¡−jm¡ ®b−L EÜ¡l L−l−Rez ay¡l h¤¢eu¡¢c NZa¿» pÇf−LÑ j¿¹hÉ Ll−a ¢N−u hma¡j ®k, ®L¡−ml ¢nö−L c¤'q¡a d−l T¤¢m−u ®l−M f¡ c¤−V¡ n§−eÉ qy¡V¡l j−a¡ e¡s¡Q¡s¡ Ll−a ¢c−me, Hi¡−h qy¡V¡ ®nM¡l fl a¡−cl−L fÐaÉri¡−h ®i¡V ®ch¡l p¤−k¡N ®cJu¡ q−hz a¡l¡ CE¢eue fkÑ¡−u ®i¡V ¢c−a ¢c−a ®k¡NÉ qh¡l fl pl¡p¢l S¡a£u ¢ehÑ¡Q−e a¡−cl −i¡V ®ch¡l hÉhÙÛ¡ Ll−a q−hz ®nСa¡−cl H Ec¡qlZ¢Vl lp M¤hC Ef−i¡N Ll−a ®c−M¢Rz

Page 47: jibone ja dekhlam-3

47

1968 1968 1968 1968 p¡−ml B−¾c¡mep¡−ml B−¾c¡mep¡−ml B−¾c¡mep¡−ml B−¾c¡me 1968 p¡m f¡¢LÙ¹¡−el l¡S¯e¢aL C¢aq¡−p AaÉ¿¹ �l¦aÅf§ZÑz BCu§h M¡−el °üln¡pe ®b−L j¤¢�²l E−�−nÉ I hRlC f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e k¤Nfv hÉ¡fL B−¾c¡me N−s E−Wz phÑ� ¢h−r¡i-¢j¢R−m SeNZ ¢hf¤mi¡−h p¡s¡ ®cuz ¢h−r¡i cje Ll¡l SeÉ hý S¡uN¡u f¤¢m−nl �m£−a ¢eqa qh¡l Mhl SeNZ−L BlJ E−�¢Sa L−l ®a¡−mz f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e ¢eqa qh¡l fТah¡−c f¡¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e Hhw f¢ÕQ−j ¢eqa qh¡l fТah¡−c f§−hÑ fÐQ� ¢h−r¡i Qm−a b¡−Lz f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e 6 cg¡ J 11 cg¡l B−¾c¡me juc¡−e ph−Q−u ®h¢n p¢�²u i§¢jL¡ f¡me L−lz BNlam¡ j¡jm¡ H B−¾c¡m−e h¢mù j¡�¡ ®k¡N L−lz ¢f¢XHj fСu c¤'hRl BCu§h-¢h−l¡d£ B−¾c¡me L−l juc¡−e ®kV¤L¤ E�¡f pª¢ø L−l¢R−m¡, a¡J 11 cg¡l B−¾c¡m−el M¡−aC Sj¡ q−u k¡uz ¢f¢XHj juc¡−e p¢�²u b¡L−mJ R¡�-nТjL−cl ENË B−¾c¡m−el a¤me¡u a¡ eNZÉC hm¡ k¡u z ¢f¢XHj fÒVe juc¡−e ¢hn¡m HL Sepi¡l B−u¡Se L−l Qm¢a NZB−¾c¡m−e pq−k¡N£ i§¢jL¡ f¡m−el ®Qø¡ L−l z Se¡h e§l¦m Bj£−el pi¡f¢a−aÅ fÒVe juc¡−e Sepi¡ kb¡pj−uC öl¦ L−lz Se¡h e§l¦m Bj£−el pi¡f¢a−aÅ fÒVe juc¡−e Sepi¡ kb¡pj−uC öl¦ quz ¢hL¡m 4V¡u BJu¡j£ m£N ®ea¡ a¡S¤�£e J AeÉ¡eÉ L−uLS−el ®eaª−aÅ R¡� J nТjLpq HL ¢hl¡V h¡¢qe£ ®fRe ¢cL ®b−L H−p ¢f¢XHj-Hl j� cMm L−l ®euz a¡l¡ ¢hn¡m LÉ¡ei¡−p ®nM j¤¢S−hl g−V¡ j−�l p¡j−e a¤−m d−lz pi¡f¢a Se¡h e§l¦m Bj£e Apq¡−ul j−a¡ Bp−e h−p lC−mez H−cl p¡−b pwOoÑ Ll¡ pñh eu h−m ¢f¢XHj ®eaªhª¾c H gÉ¡¢pØV (p¿»¡p£) BQlZ h¡dÉ q−u pqÉ L−lez Bj¡l p¡−b O¢eùa¡ b¡L¡ p−�ÆJ a¡S¤�£e J °puc eSl¦m Cpm¡j Bj¡l ¢c−L (qu−a¡ Qr¤m�¡u) a¡L¡−meJ e¡z a¡−cl H BQl−Z Bf¢� Ll−m ®k a¡l¡ ��¡l j−a¡ ¢qwpË BQlZ Ll−he a¡−a ®L¡e p−¾cq ¢R−m¡ e¡z l¡S¯e¢aL juc¡−e Bl −L¡e n¢�²l A¢Ù¹aÅ hlc¡na e¡ Ll¡l I¢aqÉ BJu¡j£ m£−Nl j�¡Naz a¡l¡ HLm¡C juc¡e cM−m l¡M¡ fÐ−u¡Se j−e L−lz a¡−cl BQl−Z LM−e¡C NZa¡¢¿»L ®jS¡−Sl f¢lQu f¡Ju¡ k¡u e¡ 1975 p¡−m ®nM j¤¢S−hl h¡Ln¡m L¡−uj Ll¡ Hhw 1996 −b−L 2001 p¡−ml ®nM q¡¢pe¡l n¡peL¡m I gÉ¡¢pØV I¢a−qÉlC Q¤s¡¿¹ l©fz j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£ 11 cg¡l pjbÑL q−mJ ¢a¢e BJu¡j£ m£N ®b−L ¢iæi¡−h SÅ¡m¡J-®f¡s¡J B−¾c¡me öl¦ Ll−mez f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e ¢f¢XHj juc¡−e ®hn p¢�²u b¡L−mJ ¢j. i¤−�¡ phÑn¢�² ¢e−u juc¡e cM−m avfl q−mez j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£l j−a¡ ¢a¢eJ SÅ¡m¡J-®f¡s¡J B−¾c¡m−el j¡dÉ−j H�−a m¡N−mez H f¢l¢ÙÛ¢a−a ¢f¢XHj-Hl A¿¹iѤ�² 5¢V c−ml h¡C−ll BlJ ¢ae¢V cm 5 c−ml p¡−b ¢j−m hªq�l NZa¡¢¿»L B−¾c¡m−el SeÉ HL j−� pj−ha qJu¡ AaÉ¡hnÉL j−e Ll−mez I ¢ae¢V cm q−m¡ 6 cg¡f¢¿Û BJu¡j£ m£N, p£j¡−¿¹l f¡W¡e ®eaL¡ Ju¡¢m M¡−el eÉ¡f J j¡Jm¡e¡ j¤ga£ j¡qc¤−cl S¢ju−a Jm¡j¡−u Cpm¡jz

Y¡L¡u Y¡L¡u Y¡L¡u Y¡L¡u DAC NWe NWe NWe NWe S¢ju−a Hm¡j¡−u Cpm¡−jl pi¡f¢a j¤ga£ j¡qcj¤c J eÉ¡−fl ®p−�²V¡¢l ®Se¡−lm HX−i¡−LV j¡qj¤c Bm£ L¡p§l£ Y¡L¡u H−mez HLC pj−u f¡¢LÙ¹¡e ®ek¡−j Cpm¡j f¡¢VÑl pi¡f¢a ®Q±d¤l£ j¤q¡Çjc Bm£, S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ f¡¢LÙ¹¡−el ®p−�²V¡¢l ®Se¡−lm ¢ju¡ ®a¡g¡−um j¤q¡Çjc, L¡E¢¾pm j¤p¢mj m£−Nl pi¡f¢a ¢ju¡ jja¡k j¤q¡Çjc M¡e ®c±ma¡e¡, f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£−Nl pi¡f¢a ¢ju¡ jja¡u j¤q¡Çjc M¡e ®c±ma¡e¡, f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£−Nl pi¡f¢a eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡e Y¡L¡u ®f±yR−mez 1969 p¡−ml 7 J 8 S¡e¤u¡¢l Se¡h e§l¦m Bj£−el h¡¢s−a 8 cm£u ®eaªhª−¾cl ¯hW−L Democratic Action Committee (DAC) (NZa¡¢¿»L pwNË¡j L¢j¢V e¡−j ILÉj� N¢Wa quz H−a k¡l¡ ü¡rl L−le, a¡l¡ q−me x

Page 48: jibone ja dekhlam-3

48

1z S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ f¡¢LÙ¹¡e-Hl ¢ju¡ ®a¡g¡−um j¤q¡Çjc, 2z f¡¢LÙ¹¡e S¢ju−a Jm¡j¡−u Hpm¡j-Hl j¡Jm¡e¡ j¤ga£ j¡qj¤c, 3z eÉ¡ne¡m ®X−j¡−�²¢VL é¾V-Hl Se¡h e§l¦m Bj£e, 4z f¡¢LÙ¹¡e ®ek¡−j Cpm¡j f¡¢VÑl ®Q±d¤l£ j¤q¡Çjc Bm£, 5z f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£N-Hl eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡e, 6z f¡¢LÙ¹¡e j¤p¢mj m£N-Hl ¢ju¡ jja¡k j¤q¡Çjc M¡e ®c±ma¡e¡, 7z f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£N (6 cg¡)-Hl °puc eSl¦m Cpm¡j, 8z f¡¢LÙ¹¡e eÉ¡ne¡m BJu¡j£ f¡¢VÑ (eÉ¡f)-Hl Bj£l ®q¡−pe n¡qz

DAC----Hl 8 cg¡ Hl 8 cg¡ Hl 8 cg¡ Hl 8 cg¡ BV cm£u ®S¡V NZa¿» hq¡−ml B−¾c¡me öl¦ Ll¡l E�−nÉ I °hW−LC ¢ejÀl©f 8 cg¡ c¡¢h−a ph¡C IjaÉ ®f¡oZ L−le x 1z ®L−¾cÐ ®gX¡−lm f¡mÑ¡−j¾V¡¢l plL¡lz 2z fСçhuú−cl ®i¡V¡¢cM¡−ll ¢i¢�−a fÐaÉr ¢ehÑ¡Qez 3z A¢hm−ð Sl¦¢l AhÙÛ¡ fÐaÉ¡q¡lz 4z e¡N¢lL A¢dL¡l f¤ehÑq¡m J pLm L¡m¡L¡e¤e h¡¢amz ¢h−noa ¢he¡¢hQ¡−l BVL l¡M¡l BCe J ¢hn Ä¢hcÉ¡mu A¢XÑeÉ¡¾p h¡¢amz 5z ®nM j¤¢Sh¤l lqj¡e, M¡e Bhc¤m Ju¡m£ M¡e J S¤m¢gL¡l Bm£ h¤−�Bpq pLm l¡S¯e¢aL h¢¾cl j¤¢�² Hhw ®L¡VÑ J VÊ¡Ch¤Ée¡m pj£−f c¡−ulLªa l¡S¯e¢aL j¡jm¡ fÐaÉ¡q¡lz 6z 144 d¡l¡l BJa¡u ®cJu¡ phÑfÐL¡l B−cn fÐaÉ¡q¡lz 7z nТjL−cl OjÑOV Ll¡l A¢dL¡l hq¡mz 8z pwh¡cf−�l Efl B−l¡¢fa k¡ha£u ¢h¢d-¢e−od¡�¡ fÐaÉ¡q¡l Hhw h¡−Su¡çLªa pLm −fÐp J f¢�L¡ f¤ehÑq¡mz Hi¡−h ¢f¢XHj-i¤�² 5 cm J Hl h¡C−ll 3 cm ¢j−m DAC e¡−j ILÉj� N−s EWmz Aaxfl H e¡−jC B−¾c¡me f¢lQ¡me¡ Ll¡ q−m¡z DAC-Hl ®L¾cУu BqÆ¡uL eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡e−LC Ll¡ q−m¡z f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el B�¢mL BqÆ¡uL ®L q−h, ®p ¢ho−u B−m¡Qe¡u ®cM¡ ®N−m¡ ®k, 6 cg¡f¢¿Û BJu¡j£ m£N R¡s¡ h¡¢L 7¢V c−ml fr ®b−L c¡¢h S¡¢e−u fc f¡Ju¡l j−a¡ ¢emÑ� i¤¢jL¡ ®LE f¡me L−l¢ez H fc¢V BJu¡j£ m£N−L e¡ ¢c−m f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£N DAC-Hl b¡L−a l¡¢S q−h ¢Le¡ p−¾cq ®cM¡ ¢c−m¡z a¡C B−¾c¡m−el ü¡−bÑ a¡−cl c¡¢h ph¡C ®j−e ¢e−m¡ z ®nM j¤¢Sh ®S−m b¡L¡u ¢p¢eul ¢q−p−h M¾cL¡l ®j¡na¡L Bqjc−L BqÆ¡uL Ll¡ q−m¡z

B−¾B−¾B−¾B−¾c¡me a¤−� EW−m¡c¡me a¤−� EW−m¡c¡me a¤−� EW−m¡c¡me a¤−� EW−m¡ H hªq�l ILÉ pª¢øl p¡−b p¡−b ®N¡V¡ f¡¢LÙ¹¡−e B−¾c¡me Hje ®S¡lc¡l q−m¡ ®k, p−e¡h¡¢qe£ hÉhq¡l L−lJ cje Ll¡ Apñh q−u fs−m¡ z B−¾c¡me cje Ll−a ¢N−u �m£−a ®L¡b¡J ®m¡L ¢eqa q−m Hl fТa¢�²u¡u p¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−e ¢h−r¡i BlJ ®h−s Q−mz 20 S¡e¤u¡¢l (1969) Y¡L¡ ¢hn Ä¢hcÉ¡mu fС�−Z Bq§a R¡� pj¡−h−n ¢h¢iæ R¡� fТaù¡e ®b−L q¡S¡l q¡S¡l R¡� ®kk¡Nc¡e L−lz f¤¢mn J C¢fBl h¡¢qe£l m¡¢WQ¡SÑ J ¢Vu¡l NÉ¡p E−fr¡ L−l R¡�−cl ¢h−r¡i ¢j¢Rm H�−a b¡−Lz h¡l h¡l R�i� q−uJ Bh¡l ¢j¢Rm AhÉ¡qa l¡M−a ¢N−u ®j¢XLÉ¡m L−m−Sl p¡j−e pnÙ» BCe-nª´Mm¡ h¡¢qe£ R¡�-Se¡al CE-f¡V−L−ml B�²j−Z E�¢Sa q−u �m£ ®Ry¡−sz ®p¾VÊ¡m m L−m−Sl R¡� Bp¡c¤�¡j¡e ¢eqa qkz p¡l¡ nq−l E−�Se¡ R¢s−u f−sz Bp¡−cl jªa−cq ¢R¢e−u ¢e−a hÉbÑ q−u R¡�-Sea¡ ®n¡Lpi¡ L−l Hhw fl¢ce 21 S¡e¤u¡¢l pL¡m-påÉ¡ qla¡m ®O¡oZ¡ Ll¡ quz qla¡m Qm¡L¡−m L−uL S¡uN¡u �m£ Q−mz c¤f¤−l fÒVe juc¡−e ¢hl¡V N¡−uh¡e¡ S¡e¡k¡ Ae¤¢ùa quz S¡e¡k¡ ®n−o R¡�-Sea¡ 144 d¡l¡ E−fr¡ L−l ¢hn¡m ®n¡L ¢j¢Rm L−l l¡Sfb cMm L−l l¡−Mz

Page 49: jibone ja dekhlam-3

49

22 S¡e¤u¡¢l f¡¢LÙ¹¡−e pLm hs hs nq−l Bp¡−cl N¡−uh¡e¡ S¡e¡k¡ Ae¤¢ùa quz DAC ®eaªhª−¾cl ¯hW−L 12 ®ghЦu¡¢l p¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−e qla¡m f¡m−el ¢pÜ¡¿¹ ®O¡oZ¡ Ll¡ quz HLC ¢c−e p¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−e HLC Cp¤É−a Bl ®L¡e pju qla¡m Ll¡ qu¢ez X¡L NWe Ll¡l fl B−¾c¡me â¦a ¢e¢Mm f¡¢LÙ¹¡e l©f f¢lNËq L−lz NieÑl ®j¡e¡−uj M¡e j¤q¡Çjcf¤l Hm¡L¡l fÐ−hnf−b HL ¢hl¡V gy¡L¡ ®NCV °a¢l L−l hs hs ql−g BCu§h ®NV ¢m−M a¡l ¢fÐu ®ea¡l Se¢fÐua¡ fÐj¡−Zl ®Qø L−lez Bp¡c qaÉ¡l fl I ®NV−LC Bp¡c ®NV ¢q−p−h ®O¡oZ¡ Ll¡ qu, k¡ ÙÛ¡u£ q−u B−Rz J¢c−L Bc¡m−a BNlam¡ osk¿» j¡jm¡l öe¡¢e f¢�L¡u fÐL¡¢na qh¡l fТa¢�²u¡u B−¾c¡meL¡l£ R¡�-Sea¡l ¢h−r¡i hª¢Ü ®f−a b¡−Lz ®no j¤¢Sh−L fÊd¡e Bp¡¢j Ll¡u ay¡l Se¢fÐua¡J ®h−s Q−mz phÑ� ¢hr¤ì Sea¡ 144 i� L−l ¢j¢Rm Ll¡u ®hp¡j¢lL BCe-nª´Mm¡ lr¡L¡l£ h¡¢qe£ SeNZ−L ¢eu¿»Z Ll−a hÉbÑ qu HhP f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e Ll¡Q£, q¡uc¡l¡h¡c J m¡−q¡−l ®pe¡h¡¢qe£ amh Ll−a quz Y¡L¡u 15 ®ghЦu¡¢l BNlam¡ j¡jm¡l AeÉaj Bp¡¢j p¡−SѾV Sýl¦m qL fÐql¡la °p¢e−Ll �m£−a ¢eqa qJu¡u Y¡L¡ nq−l ®ke B�e ®m−N k¡uz R¡�l¡ ¢hnÄ¢hcÉ¡m−ul ¢Sæ¡q q−ml e¡j p¡−SѾV Sýl¦m qL qm ®l−M Hl fТa−n¡d ®euz Hh¡l 21 ®ghЦu¡¢l i¡o¡ nq£c ¢chp f§−hÑl a¤me¡u A−eL ®h¢n E�£fe¡l p¡−b f¡me Ll¡ quz

BCuBCuBCuBCu§h M¡−el BaÈpjfÑZ §h M¡−el BaÈpjfÑZ §h M¡−el BaÈpjfÑZ §h M¡−el BaÈpjfÑZ −N¡V¡ f¡¢LÙ¹¡−e BCu§−hl °üln¡pe-¢h−l¡d£ B−¾c¡me â¦a ¢eu¿»−Zl h¡C−l Q−m ®k−a ®c−M BCu§h M¡e 5 ®ghЦu¡¢l DAC-Hl ®L¾cУu BqÆ¡uL eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡e−L HL ¢Q¢W−a fÐÙ¹¡h ®ce ®k, "X¡L'-Hl fТa¢e¢d−cl p¡−b 17 ®ghЦu¡¢l l¡Ju¡m¢f¢�−a B−m¡Qe¡ Ll−a Q¡ez "X¡L'-Hl BqÆ¡uL °hW−L nl£L qh¡l pÇj¢a S¡¢e−u a¡¢lM f¢lhaÑ−el fÐÙ¹¡h ®cez C−a¡j−dÉ f¢l¢ÙÛ¢a H−a¡V¡ j¡l¡aÈL BL¡l d¡lZ L−l ®k, 144 d¡l¡ ®L¡b¡J L¡kÑLl Ll¡ pñh ¢R−m¡ e¡z Hje¢L ®pe¡h¡¢qe£ ¢e−u¡N L−lJ BC-nª´Mm¡l ®aje ®L¡e Eæ¢a Ll¡ k¡¢µR−m¡ e¡z ®c−n ®L¡e plL¡l B−R h−m j−e q¢µR−m¡ e¡z H¢c−L j¡JmAe¡ i¡p¡e£ J J¢c−L ¢j. i¤−�¡ SÅ¡m¡J-®f¡s¡J B−¾c¡me L−l EµRª́ Mm Sea¡−L ¢h−â¡−ql ¢c−L H¢N−u ¢c−mez BCu§h M¡e Efm¢ì Ll−me ®k, ¢a¢e rja¡ aÉ¡N Ll¡l ®O¡oZ¡ e¡ ¢c−m ¢h−â¡−ql H B�−el ®m¢mq¡e ¢nM¡ ®c−n Qlj Al¡SL AhÙÛ¡l pª¢ø Ll−hz ¢a¢e 21 ®ghЦu¡¢l (1969) S¡¢a−L S¡¢e−u ¢c−me ®k, BN¡j£ ¢ehÑ¡Q−e ¢a¢e ®fТp−X¾V fcfСbÑ£ q−he e¡z °üln¡pL Hi¡−hC B−¾c¡m−el ¢eLV BaÈpjfÑZ L−l B�−e f¡¢e ®Y−m ¢c−mez f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el SeÉ HV¤L¤ ®O¡oZ¡ k−bø ¢h−h¢Qa q−h e¡ h−mC 22 ®ghЦu¡¢l BNlam¡ osk¿» j¡jm¡ fÐaÉ¡q¡l Ll¡ qu Hhw ®nM j¤¢Sh−L j¤¢�² ®cJu¡ quz f−ll ¢ce 23 ®ghЦu¡¢l ®lp−L¡pÑ juc¡−e ®nM j¤¢Sh¤l lqj¡e−L ¢hn¡m NZpðdÑp¡ ®cJu¡ quz ®pM¡−eC ®L¾cУu R¡� pwNË¡j f¢lo−cl fr ®b−L ®nM j¤¢Sh−L 'h�hå¤' Ef¡¢d−a i§¢oa Ll¡ qkz l¡Eä ¢V¢hm Leg¡−l−¾pl fÐÙ¹¡h Ae¤k¡u£ 19 ®ghЦu¡¢l fÐbj °hWL qh¡l Lb¡ ¢R−m¡z BJu¡j£ m£N c¡¢h Ll−m¡ ®k, °hW−L ®nM j¤¢Sh−L nl£L Ll−a q−hz BCu§h M¡e ®f−l¡−ml (p¡j¢uL j¤¢�²) p¤−k¡N ¢c−a l¡¢S q−mez ¢L¿º R¡�-pwNË¡j f¢loc BNlam¡ j¡jm¡ fÐ�¡q¡l L−l ®nM j¤¢Sh−L j¤¢�² ®ch¡l c¡¢h−a a£hÐ B�²jZ¡aÈL B−¾c¡me Q¡m¡uz ®k Bc¡m−a j¡jm¡ Q−m ®pM¡−eJ B�²jZ Ll¡ quz H f¢l¢ÙÛ¢a−aC BCu§h M¡e 21 ®ghЦu¡¢l−a I ®O¡oZ¡ ®cez ®nM j¤¢S−hl j¤¢�²l fl f¢l¢ÙÛ¢a ¢LR¤V¡ n¡¿¹ quz f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e BlJ ¢LR¤ B−NC i¤−�¡−L j¤¢�² ®cJu¡ qkz −N¡m−V¢hm °hW−Ll SeÉ f¢l−hn Ae¤L§m quz BCu§h M¡e I °hW−Ll j¡dÉ−j pÇj¡eSeLi¡−h rja¡ ®b−L p−l k¡h¡l hÉhÙÛ¡ Ll−mez DAC Hhw BCu§h M¡−el j−dÉ B−m¡Qe¡l j¡dÉ−j X¡−Ll 8 cg¡ ¢a¢e ®j−e ¢e−u ®cn−L ¢ehÑ¡Qej¤M£ Ll−a ®Q−u¢R−mez ®N¡m−V¢hm °hWL pgm q−m NZa¡¢¿»L B−¾c¡me "69 p¡−mC ¢hSu£ q−u ®k−a¡z ¢L¿º a¡ qu¢ez

Page 50: jibone ja dekhlam-3

50

100.

l¡Eäl¡Eäl¡Eäl¡Eä−Vhm Leg¡−l¾p−Vhm Leg¡−l¾p−Vhm Leg¡−l¾p−Vhm Leg¡−l¾p l¡Eä−Vhm Leg¡−l¾p-Hl a¡¢lM c¤'cg¡ f¢lhaÑe q−u ®no fkÑ¿¹ 26 ®ghЦu¡¢l Q§s¡¿¹ a¡¢lM ¢q−p−h p¡hÉÙ¹ qu z 21 ®ghЦu¡¢l BCu§h M¡−el rja¡ aÉ¡−Nl ®O¡oZ¡, BNlam¡ osk¿» j¡jm¡ fÐaÉ¡q¡l J ®nM j¤¢S−hl j¤¢�² ®N¡m−V¢hm ¯hW−Ll SeÉ AaÉ¿¹ Ae¤L§m f¢l−hn pª¢ø L−lz DAC-Hl A¿¹iѤ�² 8 c−ml ®eaªhª¾c "62 ®b−L "69 p¡m fkÑ¿¹ c£OÑ NZa¡¢¿»L B−¾c¡m−el ¢e¢ÕQa p¡g−mÉl Be−¾c E−à¢maz "X¡L'-Hl ®O¡¢oa 8 cg¡ c¡¢h ®N¡m−V¢hm °hWL plL¡¢li¡−h ®fТp−X¾V BCu§h M¡e ®j−e ®eh¡l ®O¡oZ¡ ®cJu¡l glj¡¢m¢V öd¤ h¡¢L l−u−Rz n¡¢¿¹f§ZÑ f¢l−h−n °üln¡pe ®b−L NZa¡¢¿»L n¡pe hÉhÙÛ¡u E�l−Zl SeÉC H hÉhÙÛ¡ "¢gô j¡nÑ¡m' BCu§h M¡e cn hRl c¡f−Vl p¡−b °üln¡pe Q¡¢m−u NZB−¾c¡m−el j¤−M rja¡ aÉ¡−Nl pju phÑ¢ejÀ pÇj¡eV¤L¤ ¢e−u ¢hc¡u qh¡l fÜ¢a ¢q−p−hC ®N¡m−V¢hm °hW−Ll B−u¡Se L−lez DAC-H ®eaªhª¾c HV¤L¤ pÇj¡e fÐcnÑe Ll−a ¢àd¡−h¡d L−le¢ez

−N¡m−V¢hm °hW−L Bj¢¿»a−cl a¡¢mL¡ −N¡m−V¢hm °hW−L Bj¢¿»a−cl a¡¢mL¡ −N¡m−V¢hm °hW−L Bj¢¿»a−cl a¡¢mL¡ −N¡m−V¢hm °hW−L Bj¢¿»a−cl a¡¢mL¡ DAC-Hl A¿¹iѤ�² 8¢V c−ml p¢Çj¢ma pwNË¡−jl g−mC °üln¡pL BCu§h M¡e−L ¢hc¡u ¢e−a quz a¡C ¢a¢e DAC-Hl ®L¾cУu BqÆ¡uL eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡e−L ®N¡m−V¢hm °hW−L ®k¡Nc¡e Ll¡l SeÉ glj¡¢m (Be¤ù¡¢eL) ¢Q¢W ®cez ®p ¢Q¢W−a ¢a¢e "X¡L'-Hl BqÆ¡uL−L °hW−L Bj¢¿»a−cl a¡¢mL¡ f¡W¡−a Ae¤−l¡d Ll−me Hhw X¡L-Hl A¿¹iѤ�² eu Hje ®L¡e hÉ¡¢�²l e¡jJ a¡¢mL¡u ®ch¡l CM¢au¡l ¢c−mez ®k−qa¤ X¡−Ll p¡−bC °hWL q−h, ®p−qa¤ X¡−Ll h¡C−ll ®L¡e hÉ¢�²−L X¡−Ll pÇj¢a hÉa£a c¡Ju¡a ®cJu¡ pj£Q£e ®N¡m−V¢hm °hW−L ®k¡Nc¡eL¡l£−cl a¡¢mL¡ fÐÙ¹¤a Ll¡l SeÉ X¡−Ll °hWL h−pz 8 c−ml fÐaÉL cm ®b−L f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el HLSe Hhw f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el HLSe L−l BV cm ®b−L ®j¡V 16 S−el ¢ejÀl©f a¡¢mL¡ fÐÙ¹¤a Ll¡ q−m¡ x 1z S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ f¡¢LÙ¹¡e-j¡JmAe¡ p¡C−uc Bh¤m Bm¡ jJc§c£ J AdÉ¡fL ®N¡m¡j Bkjz 2z f¡¢LÙ¹¡e ®ek¡−j Cpm¡j f¡¢VÑ- ®Q±d¤l£ j¤q¡Çjc Bm£ J ®j±mi£ gl£c Bqjcz 3z f¡¢LÙ¹¡e j¤p¢mj m£N-j¤ja¡k j¤q¡Çjc M¡e −c±ma¡e¡ J p¡C−uc M¡S¡ M¡ul¦�£ez 4z f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£N- eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡e J Bhc¤p p¡m¡j M¡e HX−i¡−LVz 5z f¡¢LÙ¹¡e eÉ¡ne¡n ®X−j−�²¢fL é¾V- Se¡h e§l¦m Bj£e J q¡j£c¤m qL ®Q±d¤l£ HX−i¡−LVz 6z BJu¡j£ m£N- ®nM j¤¢Sh¤l lqj¡e J °puc eSl¦m Cpm¡jz 7z f¡¢LÙ¹¡e S¢ju−a Jm¡j¡−u Cpm¡j- j¡Jm¡e¡ j¤ga£ j¡qj¤c J f£l j¤q¢pe¤�£e Bqjc (c¤c¤ ¢ju¡)z 8z f¡¢LÙ¹¡e eÉ¡ne¡m BJu¡j£ f¡¢VÑ- M¡e Bhc¤m Ju¡m£ M¡e J AdÉ¡fL j¤k¡ggl Bqjcz X¡L-Hl °hW−L BlJ ¢pÜ¡¿¹ qu ®k, X¡L-Hl h¡C−l k¡l¡ NZa¡¢¿»L B−¾c¡m−e p¢�²u i§¢jL¡ f¡me L−l−Re a¡−cl−LJ ®N¡m−V¢hm ¯hW−L c¡Ju¡a ®ch¡l SeÊ X¡−Ll fr ®b−L p¤f¡¢ln Ll¡ fÐ−u¡Sez H fkÑ¡−u ¢ejÀ¢m¢Ma hÉ¢�²−cl−L a¡¢mL¡u A¿¹iѤ�² Ll¡ qu x 1z j¡Jm¡e¡ Bhc¤m q¡¢jc M¡e i¡p¡e£ (eÉ¡f)z 2z S¤m¢gL¡l Bm£ i¤−�¡ (¢ffmp f¡¢VÑ)z 3z Hu¡l j¡nÑ¡m BpNl M¡ez 4z −m. ®Se¡−lm j¤q¡Çjc Bkj M¡ez 5z °puc j¡qh¤h j¤l¢nc (p¡−hL fÐd¡e ¢hQ¡lf¢a)z

Page 51: jibone ja dekhlam-3

51

−N¡m−V¢hm °hWL öl¦−N¡m−V¢hm °hWL öl¦−N¡m−V¢hm °hWL öl¦−N¡m−V¢hm °hWL öl¦ l¡Ju¡m¢f¢�−a Ah¢ÙÛa ®fТp−X¾V ®NØVq¡E−S 1969 p¡−ml 26 ®ghЦu¡¢l ®N¡m−V¢hm °hWL h−pz °hW−L X¡L-Hl 16 Se, BCu§h M¡−el plL¡¢l j¤p¢mj m£−Nl BCu§h M¡e hÉa£a 15 Se, ¢ecÑm£u Hu¡l j¡nÑ¡m BpNl M¡e J ¢hQ¡lf¢a p¡C−uc j¡qh¤h j¤l¢nc °hW−L ®k¡Nc¡e L−lez j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£, ¢j. i¤−�¡ J Bkj M¡e Bj¿»Z f¡Ju¡ p−�ÆJ ¯hW−L ®k¡Nc¡e L−le¢ez H °hWL pL¡m 10-30 ¢j¢e−V öl¦ q−u j¡� 40 ¢j¢eV fl Dc¤m Bkq¡ Efm−r 10 j¡QÑ pL¡m 10V¡ fkÑ¿¹ j¤ma¢h quz °hW−L DAC-Hl fr ®b−M BqÆ¡uL Be¤ù¡¢eLi¡−h ®fТp−X−¾Vl ¢eLV 8 cg¡ c¡¢h pwh¢ma fÐÙ¹¡h ¢h−hQe¡l SeÉ ¢m¢Ma BL¡−l qÙ¹¡¿¹l L−lez ®fТp−X¾V BCu§h M¡e c¤hÑm L−� ph¡C−L ay¡l c¡Ju¡−a p¡s¡ ¢c−u °hW−L q¡¢Sl qJu¡l SeÉ B¿¹¢lL öL¢lu¡ S¡e¡ez °hW−Ll H fÐbj ¢c−e Be¤ù¡¢eL Bl ®L¡e B−m¡Qe¡ qu¢ez a−h °hWL öl¦ qh¡l B−N Hhw °hWL j¤ma¢h qh¡l fl ph¡C flØfl f¢l¢Qa qh¡l E−�−nÉ q¡a ¢jm¡e J A−e−L −L¡m¡L¤¢m L−lez

HLp¡−b Y¡L¡ fÐaÉ¡haÑeHLp¡−b Y¡L¡ fÐaÉ¡haÑeHLp¡−b Y¡L¡ fÐaÉ¡haÑeHLp¡−b Y¡L¡ fÐaÉ¡haÑe f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L BNa ®eaªhª¾c−L Y¡L¡ ¢g−l k¡h¡l p¤hÉhÙÛ¡l E−�−nÉ ¢fBCH-Hl HL ¢h−no ¢hj¡e−L l¡Ju¡m¢f¢� ®b−L pl¡p¢l Y¡L¡ ®f±yR¡l ¢e−cÑn ®cJu¡ quz ®N¡m−V¢hm °hWL Efm−r 8 c−ml A−eL ®ea¡ l¡Ju¡m¢f¢� H−p¢R−mez °hW−L Bj¢¿»a−cl L−uL�Z ®h¢n pwMÉ¡u ®eaªhª¾c Ef¢ÙÛa qe, k¡−a ®L¡e ¢ho−u cm£u ¢pÜ¡¿¹ NËq−Zl fÐ−u¡Se q−m aÅ¢la hÉhÙÛ¡ Ll¡ k¡uz ¢hj¡−e B−l¡qZ L−l Bj¡l Bpe a¡m¡n Ll¢Rz Hje pju ®nM j¤¢Se ""HC Bkj p¡−qh H¢c−L B−pe'' h−m BJu¡S ¢c−mez L¡−R ¢N−u mrÉ Llm¡j ®k, B−n f¡−n L−uL c−ml ®ea¡l¡ h−p B−Rez ®nM j¤¢Sh q¡¢p j¤−M Lb¡ hm−a AiÉÙ¹ Hhw q¡mL¡ l¢pLa¡ Ll−a fR¾c Ll−aez ®nM j¤¢Sh q¡a h¡¢s−u Bj¡−L HL Bp−e h¢p−u ¢c−u l¢pLa¡ L−l AeÉ−cl−L ö¢e−u hm−me, ""Bkj p¡−q−hl j−a¡ i¡m j¡e¤o S¡j¡u¡−a Cpm¡j£−a −N−mez'' B¢j SJu¡−h ®q−p hmm¡j, ""®nM p¡−qh ¢WLC h−m−Rez ph i¡−m¡ ®m¡L�−m¡ BJu¡j£ m£−Nl j−a¡ HL¢V M¡l¡f c−m ®k¡Nc¡e L−l−R Hhw j¾c ®m¡L�−mA BJu¡j£ m£−Nl j−a¡ HL¢V i¡−m¡ c−m n¡¢jm q−u−Rz'' B−n f¡−n ph¡C q¡p−mez ®nM p¡−qh hm−me, ""®cM¤e ®c¢M Bj¡−L ®Lje j¡lV¡ ¢c−m¡z'' B¢j f¢l−hn q¡mL¡ Ll¡l SeÉ hmm¡j, ""Bjl¡ HM¡−e ph¡C OZa¡¢¿»L B−¾c¡m−el pq−k¡Ü¡, Bl Bf¢e ®pe¡f¢a z'' ö−e Bj¡l p¡−b jkhªa B¢m�e Ll−mez Bj¡l Bpe HLV¤ c§¯l ¢R−m¡z ¢eLVhaÑ£ ph¡l p¡−b q¡a ¢j¢m−u Bj¡l Bp−e ¢N−u hpm¡jz

8 j¡QÑ m¡−q¡−l X¡−Ll °hWL8 j¡QÑ m¡−q¡−l X¡−Ll °hWL8 j¡QÑ m¡−q¡−l X¡−Ll °hWL8 j¡QÑ m¡−q¡−l X¡−Ll °hWL 1969 p¡−ml 10 j¡QÑ l¡Ju¡m¢f¢�−a j¤ma¢h ®N¡m−V¢hm °hWL öl¦ qh¡l Lb¡ 8 j¡QÑ pL¡m 10V¡l f§hÑ-¢pÜ¡¿¹ Ae¤k¡u£ m¡−q¡−l ®Q±d¤l£ j¤q¡Çjc Bm£l h¡¢s−a DAC-Hl ®eaªhª−¾cl °hWL h−pz ph¡C ¢e¢ÕQa ®k, ®N¡m−V¢hm °hW−L BCu§h M¡e X¡L-Hl 8 cg¡ c¡¢h ®j−e ®e−hez Hl f−ll LlZ£u pÇf−LÑ ®N¡m−V¢hm °hW−LC ¢pÜ¡¿¹ q−a q−hz 8 cg¡l ¢i¢�−a kb¡pðh ¢nNN£l ¢ehÑ¡Qe q−a q−hz ¢ehÑ¡Qe f¢lQ¡me¡l pju ®L−¾cÐ J fÐ−c−n plL¡¢l rja¡ k¡−cl q¡−a b¡L−h, LMe ¢ehÑ¡Qe q−h, ®L¾cУu J fС−c¢nL ¢ehÑ¡Qe L¢jne NW−el e£¢a ¢L q−h CaÉ¡¢c ¢ho−u ®fТp−X¾V plL¡−ll fr ®b−L ¢eÕQuC fÐÙ¹¡h ®fn Ll−hez a¡C Hph �l¦aÅf§ZÑ ¢ho−u ®N¡m ®V¢hm °hW−L hp¡l f§−hÑC DAC ®L ILj−aÉ ®f±yR¡ fÐ−u¡Sez ®pM¡−e ¢h¢iæ c−ml fr ®b−L ¢iæ ¢iæ ja ®fn Ll¡l p¤−k¡N ®cJu¡ pñh euz °hW−Ll HLfr BCu§h plL¡l Bl Aflfr DAC. a¡C DAC-Hl A¿¹iѧ�² 8 cm−L Ef¢lE�² ¢ho−u pÇf§ZÑ HLja qJu¡ AaÉ¡hnÉLz DAC-Hl ®L¾cУu BqÆ¡uL eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡e pi¡f¢a ¢q−p−h °hW−Ll öl¦−a ¢LR¤ hmh¡l B−NC ®nM j¤¢S−hl fr ®b−L °puc eSl¦m Cpm¡j cy¡¢s−u hm−me, ""X¡L-Hl ®eaªhª−¾cl ¢eLV BJu¡j£ m£−Nl fr ®b−L B−hce S¡e¡−e¡ k¡−µR ®k,

Page 52: jibone ja dekhlam-3

52

®N¡m−V¢hm °hW−L DAC-Hl fr ®b−L BJu¡j£ m£−Nl 6 cg¡ c¡¢h ®fn Ll¡ ®q¡Lz H Lb¡ hm¡l p¡−b p¡−b Ef¢ÙÛa ph¡C qain Ä q−u H−L Af−ll ¢c−L a¡L¡−µRez ®pM¡−e Qlj ¢eÙ¹ìa¡ ¢hl¡S Ll−Rz ph¡C pi¡f¢al ¢c−L a¡¢L−u lC−mez pi¡f¢a q¡−a j¡b¡ ®W¢L−u ¢e−Ql ¢c−L ®Q−u lC−mez ¢h¢iæ c−ml n£oÑ ®ea¡l¡ HL� hp¡ B−Rez ®LE ¢LR¤ hm−Re e¡ z ®ke °hWLM¡e¡u hSÊf¡a q−u−Rz DAC-Hl 8¢V c−ml ILÉhÜ ¢pÜ¡¿¹ Ae¤k¡u£ 8 cg¡ l¢Qa q−u−Rz H 8 cg¡ c¡¢hl ¢i¢�−aC B−¾c¡me q−u−Rz H c¡¢h −j−e ¢e−a l¡¢S q−uC ®fТp−X¾V BCu§h ®N¡m−V¢hm °hW−Ll B−u¡Se L−l−Rez H 8 cg¡ fÐZu−e ®nM j¤¢S−hl cmJ nl£L ¢R−m¡ z HL¢ce flC ®N¡m−V¢hm °hW−L hp¡l Lb¡ z 8 cg¡ c¡¢h ®j−e −eh¡l fl ®kph Cp¤É B−m¡Qe¡ q−a f¡−l ®p pÇf−LÑ DAC-Hl ja¡ja Q§s¡¿¹ Ll¡l SeÉ 8 c−ml ®eaªhª¾c HM¡−e pj−ha q−u−Rez H f¢l¢ÙÛ¢a−a f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£N (f¢ÕQj f¡¢LÙ¹¡−e k¡l ®L¡e fÊ¢a¢e¢d ®eC) -Hl cm£u 6 cg¡ c¡¢h ®N¡m−V¢hm °hW−L ®fn Ll¡l c¡¢h S¡e¡−e¡ hSÊf¡−al ®Q−uJ ®h¢n j¡l¡aÈLz ®k±b B−¾c¡m−e nl£L ®L¡e cm Hje Aá¤a BQlZ ®Lje L−l Ll−a f¡l−m¡ HV¡C ph¡C−L qah¡L L−l−Rz ®N¡m−V¢hm °hWL−L hÉbÑ Ll¡l osk¿» R¡s¡ Hl j−dÉ Bl ®L¡e pv E−�nÉ a¡m¡n L−l f¡Ju¡ pñh euz 8 hRlhÉ¡f£ NZa¡¢¿»L B−¾c¡me p¡g−mÉl à¡lfС−¿¹ H−p hÉbÑ Ll¡l osk¿» R¡s¡ Hl j−dÉ Bl ®L¡e pv E−�nÉ a¡m¡n L−l f¡Ju¡ pñh euz 8 hRlhÉ¡f£ NZa¡¢¿»L B−¾c¡me p¡g−mÉl ¢LwLaÑhÉ¢hj§t q−u ¢eÙ¹ì AhÙÛ¡u f−s lC−mez ¢LR¤rZ fl pi¡f¢a Nñ£l L−� ®O¡oZ¡ Ll−me ®k, påÉ¡ fkÑ¿¹ °hWL j¤ma¢h Ll¡ q−m¡z Qlj qa¡n¡ ¢e−u ph¡C d£−l d£−l E−W ®hl q−u ®N−mez

j¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b ®nM j¤¢S−hl p¡r¡vj¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b ®nM j¤¢S−hl p¡r¡vj¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b ®nM j¤¢S−hl p¡r¡vj¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b ®nM j¤¢S−hl p¡r¡v −Q±d¤l£ j¤q¡Çjc Bm£ p¡−q−hl XÊCwl¦j ®b−L ®hl q−u N¡¢s L¡−R Bp¡l A−fr¡u cy¡¢s−u B¢Rz ®cMm¡j, ®nM j¤¢Sh J Se¡h a¡S¤�£e HLp¡−b Bp−Rez qW¡v B¢j a¡l ¢c−L H¢N−u ¢N−u q¡a ¢j¢m−u hmm¡j, ""Bf¢e ¢L Ll−a Q¡−µRe h¤T−a f¡l¢R e¡z Qm¤e e¡ j¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b h−p Bm¡f L¢lz'' ¢a¢e p−� p−� l¡¢S q−u ®N−mez CØV-f¡¢LÙ¹¡e q¡ES ®b−L ®k plL¡¢l N¡¢s−a H−p¢R−me ®p N¡¢s−L Q−m ®k−a hm−me z ¢a¢e J a¡S¤�£e Bj¡l p¡−b S¡j¡u¡−al N¡¢s−a EW−mez HLV¤ B−NC j¡Jm¡e¡ ¯hWL ®b−L h¡¢s−a ¢g−l ®N−mez Bj¡−cl N¡¢s j¡Jm¡e¡l ®Qð¡−ll p¡j−e b¡j−m B¢j ®nM j¤¢Sh−L f¡−nl °hWLM¡eu h¢p−u j¡Jm¡e¡−L ®ia−l Mhl ¢cm¡jz j¡Jm¡e¡ p¡−b p¡−bC −Qð−ll clS¡ M¤−m ®nM p¡−qh−L AiÉbÑe¡ S¡¢e−u ®ia−l ¢e−u ®N−mez Mhl ®f−u ¢ju¡ ®a¡g¡−um j¤q¡ÇjcJ q¡¢Sl q−mez a¡S¤�£e ®nM p¡−q−hl f¡−nC hp−mez B¢j J ¢ju¡ p¡−qh f¡n¡f¡¢n hpm¡jz B−m¡Qe¡l p§Qe¡l E−�−nÉ B¢j hmm¡j, ""j¡Jm¡e¡, Bfe¡l p¡−b ®k¡N−k¡N e¡ L−lC B¢j ®nM p¡−qh−L ¢e−u Hm¡j z ¢a¢e ¢L Q¡e a¡ ay¡l L¡R ®b−L öeh¡l E−�−nÉC B¢j ¢e−u H−p¢Rz HMe ®nM p¡−qh hm¤ez'' −nM j¤¢Sh EcѤ J Cw−l¢S Eio i¡o¡ ¢j¢e−u fСu 10/12 ¢j¢eV a¡l h�²hÉ l¡M−mez ¢a¢e hm−me, ""j¡Jm¡e¡ p¡−qh, B¢j 6 cg¡l B−¾c¡me öl¦ Ll¡l flC Bj¡−L ®Nç¡l Ll¡ qkz B¢j ®S−m b¡L¡ AhÙÛ¡uC Bj¡l 6 cg¡l p¡−b BlJ 5 cg¡ ®k¡N L−l R¡�l¡ 11 cg¡l B−¾c¡me p¡l¡−c−n R¢s−u ®cuz Bkj p¡−qh 6 cg¡ pÇf−LÑ öl¦ ®b−L H fkÑ¿¹ HLC i§¢jL¡ f¡me L−l−Rez ¢L¿º j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£ BSh ¢QSz ¢a¢e fÐb−j 6 cg¡ ¢XpÚ¢jp h−m ®O¡oZ¡ Ll−mez AbQ Bj¡l Ae¤f¢ÙÛ¢a−a 11 cg¡ ¢e−u j¡a¡j¡¢a Ll−Rez R¡� J nТjL jq−m 11 cg¡l hСfL pjbÑe l−u−Rz j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£ ®N¡m−V¢hm °hW−LJ ®k¡Nc¡e Ll−me e¡z ay¡l E−�nÉ ®j¡−VC i¡−m¡ euz ¢a¢e SÅ¡m¡J-®f¡s¡J B−¾c¡me Q¡m¡−µRez B¢j k¢c 6 cg¡l hc−m DAC-Hl 8 cg¡ ®j−e ®eC, a¡q−m Bj¡l ¢hl¦−Ü j¡Jm¡e¡ R¡� J nТjL−cl−L ®r¢f−u a¤m−hez SeN−Zl j−dÉ 6 cg¡pq 11 cg¡ ®k Se¢fÐua¡ ASÑe L−l−R Hl g−m B¢j ¢hl¡V pjpÉ¡u f−s¢Rz j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£ ¢hl¡V HL ®gae¡z ay¡−L ¢eu¿»Z Ll¡ AaÉ¿¹ L¢Wez HLV¡e¡ H Lb¡�−m¡ hm¡l fl HLV¤ ®b−L B−hNju L−� hm−me, ""j¡Jm¡e¡ p¡−qh, ®j−qlh¡¢e L−l 6 cg¡−L pjbÑe L−l Bj¡−L p¡q¡kÉ Ll¦ez ®cM−he, B¢j j¡Jm¡e¡ i¡p¡e¢−L ®cn ®b−L a¡s¡−h¡z''

Page 53: jibone ja dekhlam-3

53

HLV¡e¡ H Lb¡�−m¡ hm¡l fl HLV¤ ®b−j B−hNju L−� hm−me, ""j¡Jm¡e¡ p¡−qh, ®j−qlh¡¢e L−l 6 cg¡−L pjbÑe L−l Bj¡−L p¡q¡kÉ Ll¦ez ®cM−he, B¢j j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£−L ®cn ®b−L a¡s¡−h¡z j¡Jm¡e¡ AaÉ¿¹ Øfø i¡o¡u hm−me, ""Bf¢e k¢c Bfe¡l cm£u c¡¢h−a Aes b¡−Le a¡q−m ®N¡m−V¢hm °hWL hÉbÑ q−h Hhw j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£ BlJ jkh¤ai¡−h L¡−uj q−hz j¡Jm¡e¡ Q¡e ®k, ®N¡m−V¢hm °hWL h¡eQ¡m q−u k¡Lz Bfe¡l H fc−rf j¡Jm¡e¡l E−ÜnÉC f§lZ Ll−hz j−e l¡M−he, 7/8 hR−ll B−−¾c¡m−el g−m NZa¿» HMe Bj¡−cl c¤u¡−l q¡¢Sl z ®N¡m−V¢hm °hWL hÉbÑ q−m Bh¡l p¡j¢lL n¡pe A¢eh¡kÑ q−u fs−hz ®N¡m−V¢hm °hWL−L pgm Ll¦e Hhw NZa¿» hq¡m q−a ¢cez BN¡j£ ¢ehÑ¡Q−e Bn¡ L¢l Bf¢e i¡−m¡ Ll−hez 1966 p¡−ml ®ghЦu¡¢l−a a¡pM¾c Cp¤É−L ¢i¢� L−l p¢Çj¢mai¡−h NZa¡¢¿»L B−¾c¡me 6 cg¡l L¡l−ZC Bfe¡l cm nl£L q−a f¡−l¢ez Hh¡l ®a¡ Bfe¡l cm DAC-H nl£L q−u 8 cg¡ fÐZu−e HLja q−u−Rz Bfe¡l cm£u c¡¢h Afl 7 cm−L ®j−e ¢e−a h¡dÉ Ll−a f¡−le e¡z −fТp−X¾V BCu§h 8 cg¡ ®j−e ¢e−a pÇja q−uC ®N¡m−V¢hm ¯hWL ®X−L−Rez Bf¢e ®Lje L−l Bn¡ Ll−a f¡−le ®k DAC-Hl AeÉ¡eÉ cm Bfe¡l c¡¢h ®j−e ®e−h ? ®N¡m−V¢hm °hWL−L pgm L−l NZa¿»−L Hr¤¢Z hq¡m Ll¡l pq¡p¤−k¡N eø Ll−he e¡z ®c−n A¢hm−ð ¢ehÑ¡Qe q−a ¢cez ¢ehÑ¡Q−e ¢hSu£ q−u cm£u ®j¢e−g−ø¡ Ae¤k¡u£ ®cn f¢lQ¡me¡ Ll−hez B¢j ¢houV¡ ¢h−noi¡−h ¢h−hQe¡ Ll¡l SeÉ fl¡jnÑ ¢c¢µRz'' C−a¡j−dÉ Q¡-e¡Ù¹¡ H−m¡z ®nM p¡−qh Bl ¢LR¤C hm−me e¡z HLV¤ Q¡ ®M−u ¢hc¡u ¢e−mez ®k N¡¢s−a L−l ¢e−u H−p¢Rm¡j, ®p N¡¢s−aC CØV-f¡¢LÙ¹¡e q¡E−S ®f±yR¡h¡l SeÉ p¡−b ®Nm¡jz N¡¢s−a B¢j j¡Jm¡e¡l Lb¡�−m¡−L ¢p¢lu¡p¢m ¢h−hQe¡ Ll¡l SeÉ L−uLh¡l a¡¢Nc ¢cm¡jz p¡l¡ f−b j¡−T j¡−T c¤'HL Lb¡ B¢jC hmm¡j z a¡l¡ c¤'SeC Nñ£l q−u h−p lC−mez ®L¡e Lb¡C Bl hm−me e¡z Bj¡−L a¡l f−r Le¢i¾p Ll¡l ®Qø¡ Ll−me e¡, j¡Jm¡e¡l k¤¢�² pÇf−LÑJ ®L¡e j¿¹hÉ hl−me e¡z Cø-f¡¢LÙ¹¡e q¡E−S ®f±yR−m N¡¢s ®b−L ®e−j Bj¡l p¡−b q¡a ¢j¢m−u e£l−h Q−m ®N−mez j¤−M AaÉ¿¹ ¢hjoÑ i¡h mrÉ Llm¡jz a¡l üi¡hp¤mi ®p±SeÉ q¡¢pV¤L¤J ®cM¡ ®N−m¡ e¡z

A¢e¢ÕQa AhÙÛ¡uC l¡Ju¡m¢f¢� NjeA¢e¢ÕQa AhÙÛ¡uC l¡Ju¡m¢f¢� NjeA¢e¢ÕQa AhÙÛ¡uC l¡Ju¡m¢f¢� NjeA¢e¢ÕQa AhÙÛ¡uC l¡Ju¡m¢f¢� Nje DAC-Hl ®k °hWL 8 j¡QÑ påÉ¡ fkÑ¿¹ j¤ma¢h ®O¡oZ¡ Ll¡ qu, ®p °hWL Bl q−a f¡−l¢ez eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡e HhP BlJ L−uLSe ¢j−m ®nM j¤¢Sh−L h¤T¡−a prj e¡ qJu¡u DAC-Hl °hWL L−l ®L¡e m¡i ®eC h−m Bj¡−cl−L S¡e¡−e¡ q−m¡z HMe fÐnÀ ®cM¡ ¢c−m¡ ®k, H AhÙÛ¡u ®N¡m−V¢hm °hW−L ¢N−u Bl ¢L m¡i q−h? ah¤ H A¢e¢ÕQa AhÙÛ¡uC fl¢ce 9 j¡QÑ ph¡C l¡Ju¡hk¡c¡l phÑ¡aÈL ®Qø¡l Lb¡ S¡e¡−mez ®nM j¤¢S−hl HL�y−u¢jl L¡l−Z ®c−n Bh¡l HL p¡j¢lL n¡L−el Bn�¡J fÐL¡n Ll−mez B¢j hmm¡j, j¡Jm¡e¡ Bf¢e BlJ HLh¡l ®nM j¤¢Sh−L h¤T¡h¡l ®Qø¡ Ll−he? a¡−L Bh¡l Bfe¡l L¡− ¢e−u Bp−h¡? j¡Jm¡e¡ hm−me, ""®k hÉ¢�² fÒVe juc¡−e j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£l ýj¢Ll i−u S¡¢al i¡NÉ pÇf−LÑ ¢pÜ¡¿¹ ®eu, Hje Ac§lcn£Ñl p¡−b B−m¡Qe¡ AbÑq£ez'' H AhÙÛ¡uJ fl¢ce 10 j¡QÑ pL¡m 10V¡u ®fТp−X−¾Vl ®NØV q¡E−S Ae¤¢ùahÉ ®N¡m−V¢hm °hW−L q¡¢Sl qJu¡l ¢pÜ¡¿¹ hq¡m hC−m¡z ®no fkÑ¿¹ ¢L q−a k¡−µR ®LE hm−a f¡l−R e¡z ®nM j¤¢S−hl qWL¡¢la¡l L¡l−Z NZa¿» O−ll c¤u¡l ®b−L ¢g−l k¡h¡l Bn�¡u ph¡C ®f−ln¡¢e ®h¡d Ll−mez 1962 p¡m ®b−L °üln¡p−el ¢hl¦−Ü B−¾c¡me pgm qJu¡l ®no fkÑ¡−u hÉbÑ qh¡l Ef�²j q−m¡ h−m ph¡C n¢�az 101.

Page 54: jibone ja dekhlam-3

54

l¡Eä−V¢hm Llg¡−l−¾pl ¢hhlZl¡Eä−V¢hm Llg¡−l−¾pl ¢hhlZl¡Eä−V¢hm Llg¡−l−¾pl ¢hhlZl¡Eä−V¢hm Llg¡−l−¾pl ¢hhlZ 1969 p¡−ml 26 ®ghЦu¡¢l l¡Ju¡m¢f¢�l ®fТp−X¾VpÚ ®Nø q¡E−p Llg¡−l−¾pl fÐbj °hWL h−pz Dc¤m Bkq¡l L¡l−Z 10 j¡QÑ fkÑ¿¹ °hWL j¤ma¢h quz I ¯hW−L DAC-Hl BqÆ¡uL eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡e glj¡¢m 8 cm£u ®S¡V-X¡L-Hl fr ®b−L 8 cg¡ c¡¢h ®fn L−lez H ¢ho−u flhaÑ£ °hW−L B−m¡Qe¡ qh¡l Lb¡z HV¡ ph¡l L¡−RC Øfø ¢R−m¡ ®k, ®fТp−X¾V BCu§h M¡e DAC-Hl 8 cg¡ ®j−e ®e−he Hhw Hl ¢i¢�−a flhaÑ£ LjÑf¿Û¡ pÇf−LÑ Eiu f−rl j−dÉ B−m¡Qe¡ j¡dÉ−j ¢pÜ¡¿¹ NËqZ Ll¡ q−hz ¢L¿º 10 j¡QÑ j¤ma¢h °hWL öl¦ qh¡l f§−hÑ 8 j¡QÑ m¡−q¡l DAC-Hl °hW−L ®nM j¤¢Sh ay¡l cm£u 6 cg¡ c¡¢h ®N¡m−V¢hm ¯hW−L ®fn Ll¡l fÐÙ¹¡h ¢c−u Qlj S¢Vma¡ pª¢ø L−l ¢c−mez ®N¡m−V¢hm °hW−L DAC-Hl 8 cg¡ ®j−e ®eh¡l fl a¡ h¡Ù¹¡h¡¢ua Ll¡l LjÑf¿Û¡ pÇf−LÑ DAC-Hl m¡−q¡l °hWL ®L¡e B−m¡Qe¡ Ll¡l f¢l−hnC Ah¢nø lC−m¡ e¡z H p−�ÆJ Qlj A¢eÕQua¡l j−dÉC 10 j¡QÑ f§hÑ ¢pÜ¡¿¹ Ae¤k¡u£ °hWL hp−m¡ z k¡l k¡l ¢e¢cÑø Bp−e ph¡C hp−mez ¢L¿¹ kb¡l£¢a °hW−Ll LjÑp§¢Q öl¦ q−m¡ e¡z BCu§h M¡e S¡e−a f¡l−me ®k, ®nM j¤¢S−hl 6 cg¡ c¡¢hl L¡l−Z X¡−Ll j−dÉ ¢hfkÑu pª¢ø q−u−Rz e¤u¡lk¡c¡l p¡−b BCu§h M¡−el ®V¢m−g¡−e pjpÉ¡ pj¡d¡−el hСf¡−l B−m¡Qe¡ quz ¢L¿º ®L¡e fbC ®hl Ll¡ ®N−m¡ e¡z H p−aÅJ °hWL hp¡l ¢pÜ¡¿¹ hq¡m lC−m¡z eJu¡hk¡c¡ nM j¤¢Sh−L pÇja Ll¡−a prj q−he h−m p¡j¡eÉ C¢�a ¢R−m¡ h−mC °hWL hp−m¡z −cM¡ ®N−m¡ ®k, X¡L-Hl 8 c−mm fТa¢e¢dNZ ¢eS ¢eS Bpe ®b−L E−W ®V¢l−ml Bnf¡−nC flØfl Lb¡h¡aÑ¡ hm−Rez BCu§h M¡e ay¡l c−ml fТa¢e¢d−cl−L ¢e−u ¢e−S−cl Bp−e h−p B−Rez eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡e j¡Jm¡e¡ jJc§c£ J ®Q±d¤l£ j¤q¡Çjc Bm£l j¡−Tl Bp−e h−p HLh¡l j¡Jm¡e¡l p¡−b, Bl HLh¡l ®Q±d¤l£ p¡−q−hl p¡−b j¡−T j¡T Lb¡ hm−Rez ph¡C Qlj ¢hhÊaLl AhÙÛ¡u f−s ®N−Re h−m h¤T¡ ®N−m¡z

p¡wh¡¢cL−cl f¡õ¡u fsm¡jp¡wh¡¢cL−cl f¡õ¡u fsm¡jp¡wh¡¢cL−cl f¡õ¡u fsm¡jp¡wh¡¢cL−cl f¡õ¡u fsm¡j Bj¡l q¡−a HLSe HL V¤Ll¡ L¡NS ¢c−mez ®N−V S¡j¡u¡−al ÙÛ¡e£u c¡¢uaÅn£m Bj¡l A−fr¡ Ll−Re h−m S¡em¡jz B¢j ®hl q−aC p¡wh¡¢cL h¡¢qe£ Bj¡−L ¢O−l ®gm−mez B¢j ®N−V A−fr¡la hТrl ®c¡q¡C ¢c−u R¡s¡ ®fm¡j h−V, ¢L¿º ®NV ®b−L q−m ¢g−l Bp¡l B−NC Bh¡l p¡wh¡¢cL−cl f¡õ¡u fsm¡jz °hW−L ¢L q−µR S¡e¡l SeÉ Lai¡−h ®k fÐnÀh¡Z ¢e−rf Ll¡ q−m¡, k¡l ®L¡e SJu¡h ®cJu¡ ¢LR¤−aC pñh ¢R−m¡ e¡z B¢j e¡e¡ Lb¡ h−m a¡−cl Mèl ®b−L ®hy−Q Bp−a Q¡Cm¡jz HLSe ¢S−�p Ll−me, ""Na l¡−a ®pe¡fÐd¡e Cu¡qCu¡ M¡−el p¡−b ®nM j¤¢S−hl ®k ®N¡fe p¡r¡v q−u−R, ®p Lb¡ ¢L Bf¢e S¡−ee? B¢j A�a¡ fÐL¡n Llm¡jz q−m ¢g−l Bp−a Bp−a i¡hm¡j, H S¡a£u ®N¡fe °hWL LM−e¡ −N¡fe b¡−L e¡z H ¯hWL k¢c p¢aÉC q−u b¡−L a¡q−m Hl E−�nÉ ¢L ? f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e ®L¾cУu plL¡−ll ï¡¿¹ f¢m¢pl g−m ¢e¢jÑa ¢q−l¡ ¢q−p−h ®nM j¤¢S−hl p¡−b ®pe¡fÐd¡−el ¢L dl−el pj−T¡a¡ q−a f¡−Jl a¡ ®i−h ®fm¡j e¡z Bj¡l f§hÑ-A¢i�a¡ ®b−L ¢e¢ÕQ qm¡j ®k, H ®N¡fe °hW−Ll Mhl ¢jbÉ¡ qJu¡l Lb¡ euz p¡wh¡¢cLl¡ Mhl ®S−e k¡u Hhw ®L¡e ®L¡e pju a¡−cl L¡E−L S¡¢e−uJ ®cJu¡ qkz ®nM j¤¢S−hl j−a¡ hs ®ea¡ ®pe¡fÐd¡−el p¡−b p¡r¡v L−l b¡L−m Eiu f−rC ®hn LuS−el S¡e¡ ü¡i¡¢hLz a¡C ka ®N¡fe °hWLC ®q¡L a¡ j¤−M j¤−M J L¡−e L¡−e pq−SC R¢s−u k¡uz

q−m ¢g−l Hm¡jq−m ¢g−l Hm¡jq−m ¢g−l Hm¡jq−m ¢g−l Hm¡j −N¡m−V¢hm °hW−Ll fl q−m ¢g−l H−p f§−hÑl ÙÛ¢hl AhÙÛ¡C ®cMm¡jz plL¡¢l c¡¢uaÅn£m J fСu ph ¢h−l¡d cm£u Sy¡c−lm ®ea¡l¡ HLj AQm BhÙÛ¡u f−s lC−me ®c−M qa¡n qm¡jz ®c−nl i¢hoÉv ¢L q−h i¡h−a f¡l¢Rm¡j e¡ z ®N¡m−Vf¢hm °hWL j¤ma¢h ®O¡oZ¡ Ll¡ q−m¡z ¢h−l¡d£ c−ml fr ®b−L a¡−cl c¡¢h pÇf−LÑ phÑpÇja ¢pÜ¡¿¹ S¡e¡−m Bh¡l °hWL hp−a f¡−lz ®L¡e pju ¢e¢cÑø e¡ L−lC °hWL j§ma¢h q−u −N−m¡ z ¢hjoÑ hc−e ph¡C ¢hc¡u q−u ®N−mez

Page 55: jibone ja dekhlam-3

55

qm ®b−L ®hl q−aC p¡wh¡¢cLNZ ¢h¢iæ ®ea¡ ®b−L °hW−Ll gm¡gm S¡e−a Q¡C−mez A¢e¢cÑø pj−ul SeÉ °hWL j§ma¢h q−u ®N−m¡ hm¡ R¡s¡ L¡−l¡ f−rC Bl ¢LR¤ hm¡l ¢R−m¡ e¡ z eJu¡hk¡c¡ p¡wh¡¢cL−cl ®b−L ®L¡e lL−j f¡¢m−u ®k−a prj q−mez 11 J 12 j¡QÑ l¡Ju¡m¢f¢�−a DAC-Hl ®eaªhª¾c ®N¡m−V¢hm ¯hWzL pgm Ll¡l SeÉ ®nM j¤¢Sh−L h¤T¡h¡l phÑ¡aÈL fÐ−Qø¡ Q¡m¡ez ®nM j¤¢S−hl HL Lb¡, ""6cg¡ j¤ma¢h Ll¡l p¡dÉJ Bj¡l ®eCz 6 cg¡ SeNZ NËqZ L−l ®g−m−R z B¢j SeN−Zl p¡j−e °L¢gua ¢c−u L¤m¡−a f¡l−h¡ e¡ z j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£ juc¡e cMm L−l ®gm−hz B−¾c¡mela R¡�-nТjL Sea¡ HLj¤M£ q−u ®N−Rz''

−N¡m−V¢h−ml ®no °hWL−N¡m−V¢h−ml ®no °hWL−N¡m−V¢h−ml ®no °hWL−N¡m−V¢h−ml ®no °hWL 13 j¡QÑ ®no °hWL kb¡ÙÛ¡−eC öl¦ q−m¡z ph¡C h¤T−a f¡l−me ®k, H °hW−Ll gm¡gm n§eÉC q−hz öd¤ pj¡¢ç ®O¡oZ¡l E−�−nÉC °hWL h−p−R z BCu§h M¡e ®O¡oZ¡ Ll−me, ""pLm l¡S¯e¢aL cm c¤'®V¡ ¢ho−u h−m fÐj¡¢Za q−u−Rz 1z fСçhuú−cl pl¡p¢l ®i¡−V SeN−Zl pLm fТa¢e¢d ¢ehÑ¡¢Qa q−a q−hz 2z ®gX¡−lm f¡mÑ¡−j¾V¡¢l plL¡l hÉhÙÛ¡ Q¡m¤ Ll−a q−h a¡C plL¡−ll fr ®b−L H c¤'®V¡ c¡¢h ®j−e ¢em¡jz Bl ®L¡e ¢ho−u Iaj−aÉ e¡ ®f±yR¡l L¡l−Z a¡ ¢h−hQe¡ Ll¡ pñh q−m¡ e¡z

B¢j ®N¡m−V¢hm °hW−Ll pj¡¢ç ®O¡oZ¡ Ll¢Rz''B¢j ®N¡m−V¢hm °hW−Ll pj¡¢ç ®O¡oZ¡ Ll¢Rz''B¢j ®N¡m−V¢hm °hW−Ll pj¡¢ç ®O¡oZ¡ Ll¢Rz''B¢j ®N¡m−V¢hm °hW−Ll pj¡¢ç ®O¡oZ¡ Ll¢Rz'' Hlfl ®X−j¡−�²¢VL HÉ¡Lne L¢j¢V (DAC)-l HL c¡up¡l¡ °hW−L BqÆ¡uL ®O¡oZ¡ Ll−me ®k DAC-Hl fÐd¡e c¤'®V¡ c¡¢h plL¡l ®j−e ®eJu¡u 8 cm£u ®S¡−Vl Bl fÐ−u¡Se lC−m¡ e¡z a¡C DAC ¢hm¤ç ®O¡oZ¡ Ll¡ q−m¡z

−N¡m−V¢hm °hW−L−N¡m−V¢hm °hW−L−N¡m−V¢hm °hW−L−N¡m−V¢hm °hW−Ll Qlj hÉbÑa¡l Qlj hÉbÑa¡l Qlj hÉbÑa¡l Qlj hÉbÑa¡ hý L¡¢´Ma ®N¡m−V¢hm °hW−Ll Qlj hÉbÑa¡l NÔ¡¢e ¢e−u Bjl¡ jejl¡ q−u lCm¡jz NZa¿» O−ll c¤u¡l ®b−L ¢g−l k¡Ju¡l c¤x−M Ni£l ®hce¡u A¢ÙÛla¡ ®h¡d Llm¡jz BCu§h-¢h−l¡d£ B−¾c¡m−e eu hR−ll pwNË¡−jl p¤gm q¡−al j¤−W¡u H−pJ q¡¢l−u ®N−m¡z Hph Ae¤i§¢a X¡L-Hl ph¡C−L jjÑ¡qa Ll−m¡z Afl¢c−L 14 j¡QÑ ®nM j¤¢Sh ®N¡m−V¢hm °hWL hÐbÑ Ll¡l jq¡−N±lh ¢e−u Y¡L¡ ¢hj¡eh¾c−l h£−l¡¢Qa pðdÑe¡ −f−mez −N¡m−V¢hm °hW−Ll hÉbÑa¡−L ¢a¢e 6 cg¡l ¢hSu ¢q−p−h d¡lZ Ll−mez ¢hj¡eh¾c−l ¢a¢e ®O¡oZ¡ Ll−me ®k, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡¢e ®ea¡l¡ 6 cg¡ pjbÑe Ll−m BCu§h M¡e ®j−e ¢e−a h¡dÉ q−aez Hi¡−h ¢a¢e f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡¢e pLm c−ml ®ea¡−cl ¢hl¦−Ü SeNZ−L ®r¢f−u ®a¡−mez j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£ pÇf−LÑJ ¢a¢e j¿¹hÉ L−le ®k, l¡Se£¢a ®b−L a¡l Ahpl NËqZ Ll¡ E¢Qaz

j¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b °hWL j¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b °hWL j¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b °hWL j¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b °hWL −N¡m−V¢hm °hWL hÉbÑ q−u k¡h¡l fl l¡Ju¡m¢f¢�−aC S¡j¡u¡a ®eaªhª−¾cl HL °hWL quz j¡Jm¡e¡ jJc§c£ a¡−a pi¡f¢aaÅ L−lez B¢j qa¡n¡ fÐL¡n L−l hmm¡j, ""Hlfl ®c−n L£ q−a k¡−µR? BCu§h M¡e ®a¡ Bl n¡pe ra¡ d−l l¡M−a f¡l−h h−m j−e qu e¡z'' j¡Jm¡e¡ hm−me, ""BCu§h M¡e−L HMe ®pe¡fÐd¡−el q¡−a rja¡ a¤−m ®cJu¡ R¡s¡ Bl ®L¡e Ef¡u ®eCz Bh¡l Bjl¡ p¡j¢lL n¡p−el Ad£e qm¡jz''

Page 56: jibone ja dekhlam-3

56

C−a¡j−dÉ Cu¡qCu¡-j¤Sh ®N¡fe °hW−Ll Lb¡ �S−hl fkÑ¡u f¡l q−u p¢aÉ OVe¡ ¢q−p−h hÉ¡fL B−m¡Qe¡l ¢ho−u f¢lZa q−u−Rz B¢j j¡Jm¡e¡−L ¢S−�p Llm¡j, ""H °hW−Ll E−�nÉ L£ q−a f¡−l? j¡Jm¡e¡ hm−me, ""®N¡m−V¢hm °hWL−L hÉbÑ Ll¡l jq¡e E−�nÉ R¡s¡ Bl L£ q−a f¡−l?'' Bh¡l fÐnÀ Llm¡j, ""H−a CuqCu¡l ü¡bÑ L£? j¡Jm¡e¡ hm−me, ""rja¡ cMm Ll¡l Hje jqp¤−k¡N ¢L q¡aR¡s¡ Ll¡ k¡u? cn hRl B−N kMe ®pe¡fÐd¡e BCu§h M¡e p¡j¢lL n¡pe S¡¢l L−le aMe Hl f¢l−hn H−a¡V¡ Ae¤L§m ¢R−m¡ e¡z HMe p¡l¡−c−n ®k ¢hnª´Mm¡ pª¢ø q−u−R a¡−a p¡j¢lL n¡p−el fb ®M¡m¡p¡ q−u−Rz ®N¡m−V¢hm °hWL pgm q−m p¡l¡−cn ¢ehÑQej¤M£ q−u ®k−a¡z l¡S¯e¢aL cm�−m¡C ¢hnª´Mm¡ OV¡uz a¡l¡ ¢ehÑ¡Qej¤M£ q−m pq−SC BCe-nª´Mm¡ ¢g−l Bp−a¡z ®N¡m−V¢hm °hWL hÉbÑ q−m p¡j¢lL n¡pe A¢eh¡kÑ q−u fs−h h−mC Cu¡qCu¡ H hÉhÙÛ¡ L−l−Rez'' B¢j Bh¡l fÐnÀ Llm¡j, ""®nM j¤¢Sh ¢L p¡j¢lL n¡pe Q¡C−a f¡−le? ¢a¢e ®he H ¢ho−u Cu¡qCu¡ M¡e−L pjbÑe Ll−he?'' j¡Jm¡e¡ HLV¤ ®r¡−il p¡−b hm−me, ""ay¡l ¢qp¡hC Bm¡c¡ z Bõ¡q a¡Bm¡ ay¡−L H−a¡ hs ®ea¡ h¡¢e−u ¢c−me h−V, ¢L¿º ®ea¡p¤mi c§lcª¢ø c¡e L−le¢ez ay¡l cª¢ø ®Lhm fÒVe juc¡e J l¡Sf−bz ®N¡m−V¢hm °hWL hÉbÑ q−m p¡j¢lL n¡pe Bp−h e¡ Hje ¢eÕQua¡ f¡Ju¡l SeÉC qu−a¡ ¢a¢e Cu¡qCu¡l p¡−b ®cM¡ L−l b¡L−hez Cu¡qCu¡ M¡e qu−a¡ ay¡−L ®p ¢eÕQua¡C ¢c−u b¡L−hez'' B¢j Bh¡l ¢hpÈu fÐL¡n L−l hmm¡j, ""Bf¢e hm−Re ®k, ®N¡m−V¢hm °hWL hÉbÑ q−m p¡j¢lL n¡pe A¢eh¡kÑ q−u fs−hz CuqCu¡ M¡e aMe ®nM j¤¢Sh−L L£ °L¢gua ®c−he?'' j¡Jm¡e¡ j¤Q¢L ®q−p hm−me, ""°L¢gua ¢c−a q−h ®Le? ¢a¢e plmi¡−h AaÉ¿¹ ®eL j¡e¤o ¢q−p−h ¢e−S E−cÉ¡N ¢e−uC qu−a¡ hm−he, ""j¡nÑ¡m m' S¡¢l Ll¡l p¡j¡eÉ BNËqJ Bj¡l ¢R−m¡ e¡z ®fТp−X¾V Bj¡l q¡−a rja¡ a¤−m ¢c−mez B¢j ®a¡ ¢ehÑ¡¢Qa ®fТp−X¾V eCz ®pe¡fÐd¡e ¢q−p−h p¡j¢lL BCe S¡¢l Ll¡ R¡s¡ Bj¡l Bl ®L¡e Ef¡u ¢R−m¡ e¡z '' B¢j l£¢aj−a¡ A¢ÙÛla¡ fÐL¡n L−l hmm¡j, ""pL−ml CµR¡l ¢hl¦−Ü HL ®nM j¤¢Sh Hi¡−h ®N¡m−V¢hm ¯hWL¢V hÉbÑ L−l ¢c−a prj q−mez HV¡ hsC ¢hpÈ−ul hÉ¡f¡lz'' j¡Jm¡e¡ SJu¡h ¢c−me, ""®N¡m−V¢hm °hWL hÉbÑ qh¡l ®fR−e Bf¢e öd¤ ®nM j¤¢Sh−L HL¡ ®cM−Re ®Le? i¤−�¡ J j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£ ®a¡ phÑn¢�² ¢c−u HV¡C ®Q−u−Rez Cu¡qCu¡ M¡−el osk¿» ®a¡ Øføz i¤−�¡l p¡−b Cu¡qCu¡ M¡−el ®L¡e ®k¡Np¡SnJ b¡L−a f¡−lz üuw BCu§h M¡e e¡−L Ma ¢c−u DAC-Hl 8 cg¡ ®j−e ®eJu¡ ®b−L ®hy−Q ®N−me Hhw ¢he¡ T¡−jm¡u ¢el¡f−c ra¡l©f h¡−Ol ¢fW ®b−L ®e−j ®k−a f¡l−mez ®N¡m−V¢hm °hWL pgm q−m BCu§h M¡e−L ¢h−l¡d£ c−ml BlJ A−eL f¢lf§lL c¡¢h ®j−e ¢e−a h¡dÉ q−a q−a¡ Hhw a¡−a BCu§h M¡−el Qlj fl¡Su hlZ Ll−a q−a¡z ®N¡m−V¢hm °hWL hÉbÑ qJu¡u DAC-Hl 8 c−ml j−dÉ ®nM j¤¢S−hl cm R¡s¡ Bl pLm c−ml AaÉ¿¹ Afj¡eSeL fl¡Su OV−m¡ Hhw BCu§h M¡−el f−l¡r ¢hSu q−m¡z a¡R¡s¡ ®L¡e ¢LR¤ N−s ®a¡m¡ AaÉ¿¹ L¢Wez ®i−P ®cJu¡ h¡ eø Ll¡ ph−Q−u pqSz BNlam¡ osk¿» j¡jm¡l f¢lZ¡−j ®nM j¤¢Sh öd¤ HL¢V c−ml eu, HL¢V B−¾c¡m−el jq¡−ea¡l jkÑ¡c¡u A¢d¢ùa qJu¡u H S¡a£u i§¢jL¡ f¡me Ll−a f¡l−mez Cu¡qCu¡ M¡eJ H p¤−k¡N ¢e−a prj q−me Hhw BCu§h M¡eJ p¤¢hd¡ ®f−u ®N−mez'' E�² °hW−L j¡Jm¡e¡−L A−e−LC e¡e¡ fÐnÀ Ll−mez j¡Jm¡e¡ I ph fÐ−nÀl SJu¡h ®ch¡l fl haÑj¡e f¢l¢ÙÛ¢a−a LlZ£u pÇf−LÑ LaL fl¡jnÑ ¢c−mez BlJ HLh¡l p¡j¢lL n¡p−el ¢nL¡l q−a q−µR, H ¢eÕQua¡ ¢e−uC °hWL ®no q−m¡z

Y¡L¡u ¢g−l Hm¡jY¡L¡u ¢g−l Hm¡jY¡L¡u ¢g−l Hm¡jY¡L¡u ¢g−l Hm¡j L−uL¢ce fl i¡P¡ je J Qlj qa¡n¡ ¢e−u Y¡L¡u ¢g−l Hm¡jz NZa¡¢¿»L B−¾c¡m−el Hje j¡l¡aÈL f¢lZ¢al SeÉ B¢j ®j¡−VC fÐÙ¹¤a ¢Rm¡j e¡z ¢g−l H−pC S¡j¡u¡−al fС−c¢nL jS¢m−p n§l¡l °hWL X¡Lm¡jz p¡j¢lL BCe S¡¢l q−m p¡wNW¢eL L¡W¡−j¡−L hq¡m l¡M¡ J c¡Ju¡a pÇfÐp¡lZ Ll¡ pÇf−LÑ fÐ−u¡Se£u ¢pÜ¡¿¹ ®eJu¡l E−�−nÉC °hWL X¡L¡ q−m¡ z 1969 p¡−ml 25 j¡QÑ p¡j¢lL n¡pe öl¦ qh¡l B−NC jS¢m−p n§l¡l °hWL q−u ®N−m¡z a¡C S¡j¡u¡a−L ®L¡e AfÐÙ¹¤a AhÙÛ¡u fs−a q−m¡

Page 57: jibone ja dekhlam-3

57

e¡z j¡Jm¡e¡ jJc§c£l c§lcª¢øl g−m 1958 p¡−ml A−�¡h−l BCu§h M¡−el p¡j¢lL n¡p−el j−a¡ f¢l¢ÙÛ¢al pÇj¤M£e q−a q−m¡ e¡z

BCu§h M¡−el rja¡ qÙ¹¡¿¹l BCu§h M¡−el rja¡ qÙ¹¡¿¹l BCu§h M¡−el rja¡ qÙ¹¡¿¹l BCu§h M¡−el rja¡ qÙ¹¡¿¹l 1969 p¡−ml 24 j¡QÑ ®fТp−X¾V BCu§h M¡e ®pe¡fÐd¡e CuqCu¡ M¡e−L HL c£OÑ ¢Q¢W ®cez a¡−a ¢a¢e ®c−nl p¡¢hÑL f¢l¢ÙÛ¢a ¢h−nÔoZ L−l ®c−nl ¢hfkÑÙ¹ BCe-nª´Mm¡ ¢g¢l−u Be¡, ®c−nl AM�a¡ lr¡ Ll¡ J SeN−Zl fÐaÉr ®i¡−V ¢ehÑ¡Q−el hÉhÙÛ¡ Ll ¡l E−�−nÉ pnÙ» h¡¢qe£l q¡−a rja¡ qÙ¹¡¿¹l Ll¡l ®O¡oZ¡ ®cez E�² c£OÑ ¢Q¢Wl fÐbj c¤−V¡ fÉ¡l¡ ¢ejÀl©f x ""rja¡ aÉ¡N L−l ®cnlr¡h¡¢qe£l L¡−R rja¡ a¤−m ®cJu¡ R¡s¡ Bl ®L¡e ¢hLÒf ®eCz haÑj¡−e ®c−nl f§ZÑ LaªÑaÅ NËq−Zl SeÉ ®cnlr¡ h¡¢qe£C HLj¡� L¡kÑLl J BCe¡e¤N fТaù¡ez Bõ¡q Q¡−q−a¡ AhÙÛ¡l f¢lhaÑe p¡def§hÑL f¢lf§ZÑ ¢hnª´Mm¡ J d Äw−pl q¡a ®b−L ®cn−L lr¡ Ll¡l rja¡ a¡−cl l−u−Rz HLj¡� a¡l¡C ®c−n p¤ÙÛa¡ ¢g¢l−u Be−a f¡−l Hhw ®hp¡j¢lL J n¡pea¡¢¿»L fÜ¢a−a ®cn−L H¢N−u ¢c−a f¡−lz'' E�² ¢Q¢W−a BCu§h M¡e pnÙ» h¡¢qe£l i§up£ fÐnwp¡ L−lez ¢hNa cn hRl AaÉ¿¹ ¢eù¡ J B¿¹¢lLa¡l p¡−b ®cn J SeN−Zl LmÉ¡−Z ®k phÑaÈL fÐ−Qø Q¡¢m−u−Re, ®p Lb¡ E−õM Ll−a ¢a¢e i¤−me¢ez ay¡l I fÐ−Qø¡l f¢lZ¡−jC ®cn ®k dÄw−pl ¢Le¡l¡u ®f±y−R ®N−m¡ ®p Lb¡ h¤Th¡l ®k¡NÉa¡ b¡L−m ¢a¢e Hi¡−h ay¡l ¢Mcj−al E−õM Ll−ae e¡z

Cu¡qCu¡ M¡−el rja¡ NËqZCu¡qCu¡ M¡−el rja¡ NËqZCu¡qCu¡ M¡−el rja¡ NËqZCu¡qCu¡ M¡−el rja¡ NËqZ 24 j¡−QÑ ®mM¡ BCu§h M¡−el ¢Q¢W ®f−u fl¢ce 25 j¡QÑ Cu¡qCu¡ M¡e p¡j¢lL BCe S¡¢l L−le, pw¢hd¡e h¡¢am ®O¡oZ¡ L−le, S¡a£u J fС−c¢nL f¢locpj§q ¢hm¤ç L−le, NieÑl J j¿»£−cl−L hlM¡¿¹ L−le Hhw f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e−L c¤−V¡ p¡j¢lL BCe A�−m ¢hi�² L−l c¤'Se p¡j¢lL LjÑLaÑ¡ ¢e−u¡N L−lez CuqCu¡ M¡e 26 j¡QÑ S¡¢al E−�−nÉ fÐc� i¡o−Z ®cnh¡p£l ¢eLV Øfø Ju¡c¡ L−le ®k, fСçhuú−cl fÐaÉr ®i¡−V ¢ehÑ¡¢Qa fТa¢e¢d−cl à¡l¡ ®c−nl n¡pea¿» fÐZu−el hÉhÙÛ¡ Ll¡ q−hz

NZa¡¢¿»L B−¾c¡m−el p¡gmÉNZa¡¢¿»L B−¾c¡m−el p¡gmÉNZa¡¢¿»L B−¾c¡m−el p¡gmÉNZa¡¢¿»L B−¾c¡m−el p¡gmÉ −N¡m−V¢hm °hWL hÉbÑ q−mJ ¯üln¡p−el ¢hl¦−Ü c£OÑ NZa¡¢¿»L B−¾c¡m−el Ljf−r HaV¤L¤ p¡gmÉ A¢SÑa q−m¡ ®k, BCu§h M¡−el Q¡¢f−u ®cJu¡ ab¡L¢ba "h¤¢eu¡¢c NZaeÙ»' EvM¡a q−u ®N−m¡ Hhw SeNZ a¡−cl f§−hÑl ®i¡V¡¢dL¡l ¢g−l ®f−m¡z SeNZ hÉ¡fL B−¾cme L−l H Lb¡ fÐj¡Z Ll−a prj q−m¡ ®k, a¡l¡ ¢ehÑ¡Q−e ®i¡V¡¢dL¡l fÐ−uAN Ll¡l ®k¡NÉz 26 j¡QÑ fÐc� Cu¡qCu¡ M¡−el i¡o−Zl fl l¡S¯e¢aL jq−m HaV¤L¤ ü¢Ù¹ ¢g−l H−m¡ ®k, ®c−n ¢ehÑ¡Qe q−h Hhw SeNZ pl¡p¢l ®i¡V ¢c−u a¡−cl fТa¢e¢d ¢ehÑ¡¢Qa Ll−a f¡l−hz CuqCu¡ M¡−el p¡j¢lL n¡pe 1958 p¡−ml BCu§h M¡−el p¡j¢lL n¡p−el j−a¡ L−W¡l ¢R−m¡ e¡z Cu¡qCu¡ M¡e l¡S¯e¢aL cmpj§q−L ®hBCe£ ®O¡oZ¡ L−le¢e, c−ml A¢g−p p£m ®j−l ®ce¢e Hhw l¡S¯e¢aL ®eaªhª¾c−L ®NËç¡l L−le¢ez l¡S¯e¢aL cmpj§−ql Ju¡¢LÑw L¢j¢V−L °hWL Ll−a h¡d¡ ®cJu¡ qu¢ez öd¤ l¡S¯e¢aL ¢j¢Vw-¢j¢Rm Ll¡ ¢e¢oÜ Ll¡ q−m¡z aMe H p−hl ®L¡e fÐ−u¡SeJ ¢R−m¡ e¡z pLm l¡S¯e¢aL cm ¢ehÑ¡Q−e i¡m Ll¡l SeÉ L£ L£ LlZ£u a¡ ¢e−uC hÉÙ¹ q−u f−sz p¡j¢lL n¡pe ®c−n BCe-nª´Mm¡ hq¡−m BaÈ¢e−u¡N L−lz l¡S¯e¢aL jqm f−l¡ri¡−h H−a pq¡ua¡ L−l z fÐL¡nÉ l¡S¯e¢aL avfla¡ hå b¡L¡u BCe-nª́ Mm¡ L¡−u−j a¡ pq¡uL quz

Page 58: jibone ja dekhlam-3

58

102.

HLSe 6 cg¡ fÐ−Za¡l c¡¢hHLSe 6 cg¡ fÐ−Za¡l c¡¢hHLSe 6 cg¡ fÐ−Za¡l c¡¢hHLSe 6 cg¡ fÐ−Za¡l c¡¢h −N¡m−V¢hm °hW−Ll hÉbÑ f¢lZ¢al fl Ll¡Q£ ®b−L Y¡L¡ ¢g−l Bp¡l f−b ¢hj¡−e HL iâ−m¡L A�¿¹ BNËq J Evp¡q ¢e−u Bj¡l p¡−b q¡a ¢jm¡−mez a¡−L B¢j ¢Qem¡j e¡z Bj¡l f¡−nl Bp−e hp¡ iâ−m¡L−L Ae¤−l¡d L−l a¡l Bp−e ¢e−u hp¡−me Hhw ¢a¢e H−p Bj¡l f¡−n hp−mez B¢j ¢h¢pÈa q−u a¡l f¢lQu S¡e−a Q¡Cm¡jz d¡lZ¡ L−l¢Rm¡j ®k, ¢a¢e Bc¢nÑL ¢cL ¢c−u ¢eLVhaÑ£ q−hez a¡C Bj¡l p¡−b O¢eù Bm¡f Ll−a Q¡ez A¢Q−lC ®Vl ®fm¡j ®k, ¢a¢e pÇf§ZÑ ¢h−l¡d LÉ¡−Çfl ®m¡Lz ®N¡m−V¢hm °hWL hÉbÑ qh¡l fl k¡l¡ ¢hSu£l ®N±lh ®h¡d L−l−Re, ¢a¢e a¡−clC HLSez fl¡¢Sa fТaf−rl HLSe fТa¢e¢d−L ®f−u ¢a¢e ¢hS−u¡vp−hl Awn ¢q−p−h Bj¡−L "ï¡¿¹ fb' aÉ¡N Ll¡l Ef−cn ¢c−a ®Q−u−Rez f¢lQu ¢e−u S¡em¡j, ¢a¢e HLSe ¢pHp¢f EµQ LjÑLaÑ¡ z Cpm¡j¡h¡−c LjÑla B−Rez R¤¢V−a ®c−nl ®c−nl h¡¢s−a k¡−µRez h¡¢s ay¡l Qy¡cf¤−l z e¡j X�l Bë¤p p¡�¡lz Bj¡−L ¢a¢e M¤h i¡−m¡ L−lC ®Q−ee h−m hm−mez k¡l¡ l¡Se£¢a L−le a¡l¡ ®mM¡fs¡l QQÑ¡ LjC L−lez B¢j Hl hТa�²j h−m Bj¡−L nÐÜ¡ L−le a¡l¡ ®mM¡fs¡l QQÑ¡ LjC L−lez B¢j Hl hÉ¢a�²j h−m Bj¡−L nÐÜ¡ L−le h−mJ E−õM L−l−Rez Bj¡l p¡−b B−m¡Qe¡l p¤−k¡N ®f−u ¢a¢e M¤h M¤¢n q−u−Re h−m S¡e¡−mez Hi¡−h LaL ®p±SeÉj§mL Lb¡ h−m ¢a¢e h�hÉ öl¦ Ll−me x ""Bfe¡l¡ 6 cg¡−L p¢WLi¡−h ¢h−hQe¡ Ll−me ¡ez HV¡−L ®nM j¤¢S−hl HL¢V qWL¡l£ l¡S¯e¢aL fÐÙ¹¡h j−e L−l qu−a¡ Hl kb¡bÑ j¤mÉ¡ue Ll−a f¡−le¢ez HV¡ ®nM j¤¢S−hl j¡dÉ−j ®fn Ll¡ q−u−R h−V, ¢L¿º Hl fÐ−Za¡ q−me 18 Se ¢fHCQ¢Xz Hl j−dÉ ¢h¢iæ ¢hnÄ¢hâ¡m−ul fÐ−gpl Hhw plL¡¢l J ®hplL¡¢l EµQfcÙÛ hÉ¢�²aÅ l−u−Rez HV¡ AaÉ¿¹ p¤¢Q¢¿¹a J p¤f¢lL¢Òga gjѤm¡, k¡ 8 ®L¡¢V h¡P¡¢ml i¡−NÉl â¦a f¢lhaÑe Ll−hz'' B¢j ¢S−�p Llm¡j, I BW¡−l¡ Se ¢fHCQ¢X-Hl j−dÉ Bf¢e ¢eÕQuC AeÉaj? ¢a¢e ®S¡−nl p¡−b c¡¢h Ll−me ®k, ¢a¢e H pwNWL−clJ HLSez B¢j S¡e¡−a Q¡Cm¡j, ""H BW¡l S−el ph¡C ¢L h¡P¡¢m?'' ¢a¢e BlJ Evp¡−ql p¡−b S¡e¡−me ®k, a¡l¡ ph¡C h¡P¡¢m S¡a¢ua¡u ¢hn Ä¡p£z B¢j ¢S−�p Llm¡j ®k, Bfe¡l¡ ¢eÕQuC p¤c§lfÐp¡l£ f¢lLÒfe¡l ¢i¢�−aCH H 6 cg¡ fÐZue L−l−Rez E�² f¢lLÒfe¡u ¢L f§hÑ J f¢ÕQj f¡¢LÙ¹¡e−L HL¢V l¡øÌ ¢q−p−h N−s a¤mh¡l ¢Q¿¹¡-i¡he¡ l−u−R? ¢−a¢e M¤hC ®M¡m¡ j−e SJu¡h ¢c−me, ""Bfe¡l¡ SeN−Zl juc¡−e L¡S L−lez Bjl¡ a¡−cl p¡−b L¡S Ll¢R, k¡l¡ ®cn Q¡m¡−µRez f¡�¡h£l¡ Bj¡−cl−L c¡¢h−u l¡M−a Q¡uz a¡−cl −b−L Bm¡c¡ e¡ q−u Bjl¡ Eæ¢a Ll−a f¡l−h¡ e¡z Bj¡−cl c¤'A�−ml j¡TM¡−e i¡laz H AhÙÛ¡u HL l¡−øÌl A¿¹iѤ�² b¡L¡ Aü¡i¡¢hLz'' B¢j hmm¡j, ""Bjl¡ pPMÉ¡N¢lùz ®cn NZa−¿»l f−b H�−µRz Bjl¡ ®L−¾cÐJ fСd¡eÉ ¢hÙ¹¡l Ll−h¡z Bjl¡ ®L¡e Bm¡c¡ qJu¡l ¢Q¿¹¡ Ll−h¡? a¡l¡ Bm¡c¡ q−a Q¡C−m ®cM¡ k¡−hz'' Hl SJu¡−h ¢a¢e Hje Lb¡ hm−me, k¡ ö−e B¢j Qj−L ®Nm¡jz ¢a¢e hm−me, ""h¡P¡¢m S¡¢a ¢q−p−h Bj¡−cl−L ¢Q¿¹¡ Ll−a q−hz 47 p¡−m h¡P¡¢m S¡¢a−L ¢hi�² Ll¡u Bjl¡ S¡¢a ¢q−p−h c¤hÑm q−u ®N¢Rz h¡P¡¢m S¡¢a ILÉhÜ q−m ®N¡V¡ Efjq¡−c−n Bjl¡ ¢hn¡m jkÑ¡c¡l A¢dL¡l£ q−a f¡l−h¡z''

Page 59: jibone ja dekhlam-3

59

B¢j S¡e−a Q¡Cm¡j, ""f¢ÕQjh−�l h¡P¡¢ml¡ ¢L i¡la ®b−L Bm¡c¡ q−u Bj¡−cl p¡−b ¢j−m Bm¡c¡ l¡−øÌl A¿¹iѧ�² q−a l¡¢S q−h?'' ¢a¢e BÙÛ¡l p¡−b hm−me, ""Bmha a¡l¡ fÐÙ¹¤a q−hz a¡l¡ ®L¡mL¡a¡−L l¡Sd¡e£ Ll−a Q¡C−hz h�−cn ¢hi�² e¡ q−m ®a¡ Bj¡−cl f§hª-f¡¢LÙ¹¡−el l¡Sd¡e£ ®L¡mL¡a¡uC b¡L−a¡z ¢hТVn Bj−mJ ®L¡mL¡a¡ hý hRl ¢hТVn i¡l−al l¡Sd¡e£ ¢R−m¡z'' B¢j Efm¢ì Llm¡j ®k, H iâ−m¡L j¤p¢mj ¢q−p−h ¢Q¿¹¡ L−le e¡, h¡P¡¢m ¢q−p−hC NhÑ−h¡d L−lez ay¡l fТa r¤ì qJu¡l f¢lh−aÑ pq¡e¤i¤¢b ®h¡d Llm¡jz Lmm¡j ®k, c£OÑ pju d−l Bfe¡l ¢Q¿¹¡d¡l¡ pÇf−LÑ S¡e¡l p¤−k¡N q−m¡z HMe Bj¡l Lb¡ öe¤ez ""Bfe¡l¡ H fÐS−¾jl j¡e¤oz Bjl¡ ¢hТVn Bjm ®c−M¢Rz Cw−lSl¡ j¤pmj¡e−cl q¡a ®b−L rja¡ ®L−s ¢e−u ¢q¾c¤ hСrZ−cl−L S¢jc¡¢l üaÅ ¢c−u j¤p¢mj LªoL−cl−L a¡−cl fÐS¡ h¡e¡−m¡ z phÑ−r−� EµQh−ZÑl ¢q¾c¤−cl−L p¤−k¡N-p¤¢hd¡ ¢c−u a¡−cl p¡q¡−kÉ H−c−n ¢hТVn n¡pe c£OÑÙÛ¡u£ Ll−m¡z 1937 p¡−ml ¢ehÑ¡Q−el fl 4¢V fÐ−c−n j¤p¢mj m£N plL¡l J 7¢V fÐ−c−n Lw−NËp plL¡l L¡−uj qkz j¡� c¤'hR−l LP−NËp n¡¢pa fÐ−cnpj§−q pwMÉ¡N¢lù fÐ−c−n�−m¡ ¢e−u f¡¢LÙ¹¡e L¡−u−jl B−¾c¡me c¡e¡ hy¡−d Hhw 47 p¡−m Bjl¡ HL¢V ü¡d£e l¡−øÌl A¢dL¡l£ qCz'' ¢L¿º c¤iÑ¡−NÉl ¢hou ®k, k¡l¡ f¡¡¢LÙ¹¡e l¡øÌ f¢lQ¡me¡l c¡¢uaÅ ®f−me, a¡l¡ j¤p¢mj S¡a£ua¡−h¡−dl m¡me e¡ L−l f¡¢LÙ¹¡−el Bc−nÑl fТa ¢hn Ä¡pO¡aLa¡ Ll¡l g−m flhaÑ£ ®Se¡−ln−e h¡P¡¢m S¡a£uaL¡l Eáh quz Bfe¡−cl j−a¡ ®jd¡h£−cl p¡j−e a¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−el BcnÑ a¤−m e¡ dl¡l L¡l−ZC ea¤e fÐS¾j ¢iæi¡−h N−s E−W−Rz'' ¢a¢e hm−me, ""C¢aq¡−pl N¢a HMe ¢gl¡h¡l Ef¡u ®eCz'' Hi¡−hC Ll¡Q£ ®b−L Y¡L¡ fkÑ¿¹ ¢ae O¸V pju c¤'fÐS−¾jl ¢Q¿¹¡d¡l¡l Bc¡e-fÐc¡−e ®L−V ®N−m¡z

−nM j¢S−hl p¡−b O¢eù p¡r¡v−nM j¢S−hl p¡−b O¢eù p¡r¡v−nM j¢S−hl p¡−b O¢eù p¡r¡v−nM j¢S−hl p¡−b O¢eù p¡r¡v 1969 p¡−ml 25 j¡QÑ ®Se¡−lm Cu¡qCu¡ M¡−el j¡nÑ¡m m' S¡¢ll pç¡qM¡−eL fl S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l ®L¾cÊ£ ®ea¡ ®Q±d¤l£ lqja Cm¡q£l HL ®V¢mNË¡j ®fm¡jz a¡−a ¢a¢e S¡¢e−u−Re ®k, ""haÑj¡e f¢l¢ÙÛ¢a−a S¡j¡u¡−al LlZ£u pÇf−LÑ Bj£−l S¡j¡u¡−al ®qc¡u¡−al ®f±yR¡h¡l SeÉ B¢j Aj¤L a¡¢l−M Y¡L¡ ®f±yR−a Q¡C z B¢j ®nM j¤¢Sh¤l lqj¡−el p¡−bJ ®cM¡ Ll¡ Sl¦¢l j−e L¢lz Bf¢e a¡l p¡−b p¡r¡−al pju ¢e−u l¡M−hez'' B¢j ®g¡−e ®nM p¡−q−hl p¡−b pl¡p¢l Lb¡ hmm¡jz ¢a¢e p¡r¡−al pju ¢WL L−l ¢c−mez B¢j ®Q±d¤l£ p¡−qh−L ¢e−u kb¡pju ®nM p¡−q−hl d¡ej¢�ÙÛ 32 ew h¡¢s−a ®f±yRm¡jz Bj¡l p¡−b S¡j¡u−al fС−c¢nL fÐQ¡l ¢hi¡−Nl ®p−�²V¡¢l Se¡h j¤q¡Çjc e¤l¦kÚk¡j¡eJ ¢R−mez −nM j¤¢Sh ®Q±d¤l£ p¡−qh−L p¡cl AiÉbÑe¡ S¡¢e−u ®L¡m¡L¤¢m Ll−me Hhw Bj¡−cl c¤'S−el p¡−b q¡a ¢j¢m−u ®ia−l M¡p L¡jl¡u ¢e−u ®N−mez °hWLM¡e¡u ay¡l c−ml ®eaªÙÛ¡e£u L−uLSe Ef¢ÙÛa b¡L¡ p−�ÆJ a¡−cl L¡E−L ®ia−l ¢e−me e¡z ¢a¢e Bj¡−cl−L hp¡h¡l fl ®Q±d¤l£ p¡−q−hl p¡−b Lb¡ hmh¡l B−N Bj¡−L mrÉ L−l hm−me, ""Bkj p¡−qh; B¢j k¢c S¡ea¡j ®k, Bh¡l j¡nÑ¡m m' q−h aL¡q−m ®N¡m−V¢h−m Bj¡l i§¢jL¡ pÇf§ZÑ ¢iæ q−a¡z'' B¢j p−� p−� H Lb¡l SJu¡−h ¢LR¤C e¡ h−m ®Q±d¤l£ lqja Cm¡q£l p¡−b ®nM p¡−qh−L Lb¡ hm¡l p¤−k¡N ®cJu¡ fÐ−u¡Se j−e Llm¡jz ¢a¢e pju ¢e−u ®cM¡ Ll−a H−p−Rez ay¡−L f¡n L¡¢V−u Bj¡l p¡−b Lb¡ öl¦ Ll¡ p¢WL j−e qu¢ez a¡R¡s¡ ¢a¢e Bj¡l p¡−b h¡wm¡u Lb¡ hm¢R−me, k¡ ®Q±d¤l£ p¡−q−hl h¤Th¡l Lb¡ euz −Q±d¤l£ p¡−qh fum¡ ®p±SeÉj§mL Lb¡ hm−mez ®nM p¡−qh ®Lje B−Re, h¡¢s−a ph¡C i¡−m¡ B−Re ¢Le¡, H S¡a£u ¢LR¤ hm¡l fl ®Q±d¤l£ p¡−qh S¡e−a Q¡C−me ®k, ®N¡m¡−V¢hm °hWL hÐbÑ q−m Hl f¢lZ¡j ¢L h−m ¢a¢e d¡lZ¡ L−l¢R−mez ®nM j¤¢Sh ¢LR¤V¡ ¢hhÊa J EpÈ¡l i¡h fÐL¡n L−l hm−me, ""B¢j ¢e¢ÕQa ¢Rm¡j ®k, p¡j¢lL BCe S¡¢l q−h e¡z Eá¤a p�V ¢elp−el SeÉ ®fТp−X¾V BCu§h M¡e l¡S¯e¢aL ®ea¡−cl Efl Q¡f pª¢ø Ll−he, k¡−a 6 cg¡−L ¢h−hQe¡u H−e ®L¡e gjѤm¡ ®hl Ll¡ k¡uz ®fТp−X¾V fcaÉ¡N L−l ®pe¡fÐd¡−el q¡−a rja¡ qÙ¹¡¿¹l Ll−he h−m d¡lZ ¢R−m¡ e¡z ®pe¡fÐd¡e p¡j¢lL n¡pe Q¡e e¡ h−mC Bj¡l d¡lZ¡ ¢R−m¡z Bfe¡l¡ S¡−ee ®k, ®Se¡−lml¡C ®cnV¡−L haÑj¡e p�Vju AhÙÛ¡u ®f±y¢R−u ¢c−u−Rz''

Page 60: jibone ja dekhlam-3

60

−Q±d¤l£ p¡−qh hm−me, ""Bjl¡ ¢e¢ÕQa ¢Rm¡j ®k, ®N¡V¡ f¡¢LÙ¹¡−e BCe-nª´Mm¡l ®k Qlj Ahe¢a q−u−R a¡−a BCu§h M¡e ¢LR¤−aC f¢l¢ÙÛ¢a p¡jm¡−a f¡l−h e¡z Hl f¢lZ¢a k¡ q−u−R Bjl¡ HlC Bn�¡ L−l¢Rm¡j''z B¢j H p¤−k¡−N hmm¡j, ""®nM p¡−qh; Bfe¡l j−e b¡L¡l Lb¡ ®k, j¡Jm¡e¡ jJc§c£ Bfe¡−L h−m¢R−me, ""®N¡m−V¢hm °hWL pgm e¡ q−m Bh¡l p¡j¢lL n¡peC A¢eh¡kÑ q−u k¡h¡l Bn�¡ l−u−Rz'' ¢a¢e ®r¡i fÐL¡n L−l hm−me, ""BCu§h M¡e ®pe¡fÐd¡−el q¡−a rja¡ a¤−m e¡ ¢c−m Cu¡qCu¡ M¡e p¡j¢lL BCe S¡¢l Ll¡l p¤−k¡NC ®fa e¡z '' −Q±d¤l£ p¡−qh hm−me, k¡ qh¡l a¡ −a¡ q−uC ®N−m¡z Bf¢e f¡¢LÙ¹¡e B−¾c¡m−el pju AeÉaj k¤h−ea¡ ¢R−mez Bf¢e ¢eÕQuC Q¡e e¡ ®k, f¡¢LÙ¹¡e ®i−P k¡Lz ph l¡S¯e¢aL c−ml p¡−b ®cn Ns¡l hÉ¡f¡−l Bfe¡l ¢Q¿¹¡l pje Äu ¢Li¡−h q−a f¡−l ®p gjѤm¡ Bfe¡−LC ®hl Ll−a q−hz AeÉ ph¡C HL¢c−L, Bl Bf¢e AeÉ¢c−L b¡L−m p�−Vl pj¡d¡e ®Lje L−l q−h?'' −nM p¡−qh Bl ¢LR¤ e¡ h−m Q¤f L−l lC−mez ®Q±d¤l£ p¡−qh ay¡l p¡−b p¡r¡−al p¤−k¡N ®chl¡ SeÉ A−eL A−eL öL¢lu¡ S¡e¡−mez ®nM j¤¢Sh jªc¤ ®q−p HLb¡ h−m Bj¡−cl−L ¢hc¡u Ll−me, ""B¢j j−e L¢l ®k, 6 cg¡ ph¡C ®j−e ¢e−m f¡¢LÙ¹¡−el ILÉ BlJ jkh¤a q−hz'' ¢g−l Bph¡l pju N¡¢s−aC ®Q±d¤l£ j¿¹hÉ hl−me, ""B¢j ¢e¢ÕQa qm¡j ®k, ®N¡m−V¢hm °hWL Qm¡L¡−m ®pe¡fÐd¡−el p¡−b ®nM j¤¢S−hl ®N¡fe p¡r¡−al Mhl¢V �Sh ¢R−m¡ e¡z''

Cu¡qCu¡ M¡−el l¡S¯e¢aL ®O¡oZ¡ Cu¡qCu¡ M¡−el l¡S¯e¢aL ®O¡oZ¡ Cu¡qCu¡ M¡−el l¡S¯e¢aL ®O¡oZ¡ Cu¡qCu¡ M¡−el l¡S¯e¢aL ®O¡oZ¡ 1969 p¡−me 25 j¡QÑ ®fТp−X−¾Vl c¡¢uaÅi¡l NËqZ L−l Cu¡qCu¡ M¡e fl¢ce S¡¢al E−�−nÉ fÐc� i¡o−Z öd¤ HV¤L¤ ®O¡oZ¡ L−l¢R−ml ®k, fСçhuú−cl ®i¡−V ¢eh¡Ñ¢Qa SefТa¢e¢dNZ ®c−nl n¡pea¿» fÐZue Ll−hez ®c−n fÐL¡nÉ l¡S¯e¢aL avfla¡ e¡ b¡L−mJ f�-f¢�L¡u l¡S¯e¢aL ®ea¡−cl ja¡ja fÐL¡¢na q¢µR−m¡ z ph E−õM−k¡NÉ l¡S¯e¢aL cmC flha£Ñ ¢ehÑ¡Q−e Awn −eh¡l SeÉ fÐÙ¹¤¢a NËq−Z hÉÙ¹ ¢R−m¡z ¢L¿º LaL ¢ho−k juc¡−e fÐnÀ pª¢ø qu, k¡ f¢�L¡u fÐL¡n ®f−a b¡−Lz ®kje, f¢ÕQj-f¡¢Ù¹¡−el 4¢V fÐ−cn ¢L f¤ehÑq¡m q−h, e¡ HL fÐ−cn ¢q−p−hC ®b−L k¡−h? S¡a£u f¢lo−c f§hÑ J f¢ÕQ−jl fТa¢e¢d−cl pwMÉ¡p¡jÉ hq¡m b¡L−h, e¡ SepwMÉ¡l ¢i¢�−a Bpe hl¡Ü q−h? p¡j¢lL n¡pe La¢ce S¡¢l b¡L−h? p¡d¡lZ ¢ehÑ¡Qe L−h Ae¤¢ùa q−h? fÐL¡nÉ l¡Se£¢a L−h öl¦ q−h? 1969 p¡−ml 28 e−iðl S¡¢al E−Ü−nÉ fÐc� i¡o−Z ®fТp−X¾V J fÐc¡e p¡j¢lL BCe fÊn¡pL Hph �l¦aÅf§ZÑ p¡w¢hd¡¢eL J l¡S¯e¢aL fÐ−nÀl SJu¡−h 7-cg¡ ®O¡oZ¡ fÐc¡e L−le x 1z f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e fÐ−cn ¢hm¤ç L−l p¡−hL fÐ−cn�−m¡−L f¤ehqÑ¡m Ll¡ q−hz 2z "HL hÉ¢�² HL ®i¡V'-Hl e£¢a−a SepwMÉ¡e¤f¡−a ¢ehª¡Qe Ae¤¢ùa q−hz (AbÑ¡vpwMÉ¡p¡jÉ e£¢a h¡¢am Ll¡ q−h)z 3z ®gX¡−lm f¡mÑ¡−j¾V¡¢l plL¡l fÜ¢a L¡−uj q−hz 4z ea¢e ¢ehÑ¡¢Qa NZf¢loc fÐbj °hW−Ll a¡¢lM ®b−L 120 ¢c−el j−dÉ n¡pea¿» lQe¡ pj¡ç Ll¡l fl NZf¢loc S¡a¢u pwp−c l©f¡¿¹¢la q−hz 5z 1970 p¡−ml 1 S¡e¤u¡¢l ®b−L fСL¡nÉ l¡S¯e¢aL avfla¡ öl¦ q−hz 6z n¡pea¿» lQe¡ e¡ qJu¡ fkÑ¿¹ p¡j¢lL BCe hmhv b¡L−hz 7z 1970 p¡−ml 1 A−�¡hl S¡a£u f¢lo−cl ¢ehÑ¡Qe Ae¤¢ùa q−hz

11 S¡e¤u¡¢l BJu¡j£ m£−Nl Sepi¡11 S¡e¤u¡¢l BJu¡j£ m£−Nl Sepi¡11 S¡e¤u¡¢l BJu¡j£ m£−Nl Sepi¡11 S¡e¤u¡¢l BJu¡j£ m£−Nl Sepi¡

Page 61: jibone ja dekhlam-3

61

¢hТVn n¡pe¡jm ®b−LC hs hs l¡S¯e¢aL Sepi¡ Y¡L¡l fÒVe juc¡−e q−u H−p−Rz a¡C H juc¡e−L "I¢aq¡¢pL fÒVe juc¡e' hm¡ quz 1970-Hl fum¡ S¡e¤u¡¢l ®b−L l¡S¯e¢aL avfla¡ fÐL¡−nÉ öl¦ qJu¡l Lb¡z a¡C Sepi¡ ¢c−uC a¡ öl¦ qkz ®pL¡−m l¢hh¡l ¢R−m¡ p¡ç¡¢qL R¤¢Vl ¢cez a¡C hs Sepi¡ l¢hh¡−lC q−a¡z 11 S¡e¤u¡¢l, l¢hh¡l ¢ce phÑfÐbj BJu¡j£ m£−Nl Sepi¡ Ae¤¢ùa quz I pju ®nM j¤¢Sh R¡�-nТjL Sea¡l euej¢Zz l¡Se£¢a−a p¢�²u jqm ph¡C i¡−m¡i¡−h ®S−eC ®q¡L Bl e¡ ®S−eC ®q¡L 6 cg¡ c¡¢hC f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el pLm l¡S¯e¢aL J AbÑ̄ e¢aL ü¡bÑ q¡¢pm L¢l−u ®c−h h−m ¢hnÄ¡p Ll−a¡z f¡¢LÙ¹−el AM�a¡ lr¡l �l¦aÅ k¡l¡ Efm¢ì Ll−a¡ HJLj¡� a¡l¡C Hl hÉ¢a�²j ¢R−m¡z BNlam¡ osk¿» j¡jm¡l fÐd¡e Bp¡¢j ®nM j¤¢Sh−L h¡e¡h¡l L¡l−Z 6 cg¡ fÐh�²¡ ¢q−p−h a¡l jkÑ¡c¡ BlJ ®h−s ®N−m¡ z 6 cg¡l pjbÑL jq−ml j−e H ¢hnÄ¡p jkh¤a q−m¡ ®k, 6 cg¡ c¡¢h−L fТa−l¡d Ll¡l q£e-E−�−nÉC ®nM j¤¢Sh−L l¡øÌ−â¡q£ ¢q−p−h I j¡jm¡u S¢sa Ll¡ q−u−Rz 1969 p¡−ml ®ghЦu¡¢l−a NZB−¾c¡m−el g−m kMe I j¡jm¡ fÐaÉ¡q¡l Ll−a plL¡l h¡dÉ q−m¡, aMe M¤h ü¡i¡¢hL L¡l−ZC ®nM j¤¢Sh B−¾c¡mela pL−ml A¢hpwh¡¢ca ®ea¡l jkÑ¡c¡ ¢e−u ®Sm ®b−L j¤�² q−mez H f¢l¢ÙÛ¢a−a fÒVe juc¡−e BJu¡j£ m£−Nl Sepi¡l fÐd¡e h�²¡ ®nM j¤¢S−hl h�²ªa¡ öeh¡l SeÉ pj¡−hn ®kje ¢hl¡V qJu¡ ü¡i¡¢hL ®ajeC q−m¡z ®nM j¤¢Sh ¢hSu£ jq¡h£−ll j−a¡C h�²hÉ l¡M−mez ¢hn¡m Sepj¤â ®ki¡−h ®ea¡l X¡−L p¡s¡ ®ch¡l Lb¡ ®pi¡−hC q¡aa¡¢m J ®nÔ¡N¡e ¢c−u p¡s¡ ¢c−m¡ z 6 cg¡ q¡¢pm Ll−a q−m BN¡j£ ¢ehÑ¡Q−e BJu¡j£ m£N−L AhnÉC f¡¢LÙ¹¡−el ®L¾cУu plL¡l cMm Ll−a q−h h−m SeNZ−L h¤¢T−k ®cJu¡ q−m¡z f¢�L¡u H pi¡l Mhl kb¡kbi¡−hC gm¡J Ll¡ quz H pi¡l fТa¢�²u¡u S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ R¡s¡ Bl pLm l¡S¯e¢aL cm H−Lh¡−lC Q¤f−p ®N−m¡z fÒV−e Sepi¡ Ll¡l ¢qÇja ®LE Ll−h h−m j−e q−m¡ e¡z ®nM j¤¢S−hl ®j¡L¡¢hm¡u ¢ehÑ¡Q−e Awn NËq−Zl ¢Q¿¹¡ ®L¡e cm Ll−a H¢N−u Bp−h ¢Le¡ aM−e¡ h¤T¡ ®N−m¡ e¡z

fÒVe juc¡−e S¡j¡u¡−al Sepi¡l fÐÙ¹¤¢afÒVe juc¡−e S¡j¡u¡−al Sepi¡l fÐÙ¹¤¢afÒVe juc¡−e S¡j¡u¡−al Sepi¡l fÐÙ¹¤¢afÒVe juc¡−e S¡j¡u¡−al Sepi¡l fÐÙ¹¤¢a S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ HL¢V BcnÑh¡c£ NZa¡¢¿»L cmz ®L¡e HL¢V c−ml i−u juc¡e ®R−s f¡¢m−u k¡Ju¡ ®L¡e AhÙÛ¡uC S¡j¡u¡−al p¡−S e¡z a¡C Cpm¡j£ BcnÑ J f¡¢LÙ¹¡−el AM�a¡l ü¡−bÑ S¡j¡u¡a ¢ehÑ¡Q−e AwnNËq−Zl ¢pÜ¡¿¹ ¢e−m¡z 11 S¡e¤u¡¢l BJu¡j£ m£N fÒV−e Sepi¡ Ll¡l ®O¡oZ¡ ®ch¡l fl¢ceC S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ 18 S¡e¤u¡¢l Sepi¡ Ll¡l Mhl f¢�L¡u S¡¢e−u ¢c−m¡z ü¡i¡¢hL L¡l−ZC BJu¡j£ m£N HV¡−L a¡−cl ¢hl¦−Ü QÉ¡−m� h−m j−e Ll−m¡z qu−a¡ a¡l¡ HV¡−L c¤xp¡q¢pL dªøa¡C NZÉ Ll−m¡ Bl ®L¡e cm Hje dªøa¡ ®cM¡−a p¡qp L−l¢e h−m S¡j¡u¡−al ¢hl¦−Ü a¡−cl ¢rç qh¡lC Lb¡z Sepi¡l fÐÙ¹¤¢a ®S¡−l−p¡−lC Qm−m¡z p¡l¡ nq−l ®f¡ø¡l m¡N¡−e¡ q−m¡z l¡−a ®f¡ø¡l py¡V¡ quz ¢c−e ¢h−l¡d£l¡ a¡ ¢Ry−s ®gm−a m¡N−m¡z Bh¡l ®f¡ø¡l ®R−f l¡−a m¡N¡−a q−m¡z ®f¡ØV¡l m¡N¡−aJ h¡d¡l pÇj¤M£e q−a q−m¡z h¡d¡l ®j¡L¡¢hm¡ Ll¡l fÐÙ¹¤¢a ¢e−u Ni£l l¡−a, LM−e¡ ®no l¡−a, ®f¡ØV¡l m¡N¡−a quz j¡C−L ®l¡X f¡h¢m¢p¢V−a h¡d¡ ®cJu¡ quz S¡j¡u¡−al Sepi¡l fÐd¡e h�²¡ ¢q−p−h j¡Jm¡e¡ jJc§c£l e¡j b¡L¡u ¢h−l¡¢da¡l j¡�¡ hý�Z ®h−s ®N−m¡z ®nM j¤¢S−hl ®eaª−aÅl ®j¡L¡¢hm¡u f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ®L¡e ®ea¡l BNje a¡−cl ¢eLV pqe£u e¡ qJu¡lC Lb¡z BJu¡j£ m£−Nl p¿»¡p£−cl q¡jm¡l i−u fÐd¡e L−uL¢V f¢�L¡ Sepi¡l ¢h�¡fe R¡f¡−aJ p¡qp L−l¢ez H f¢l¢ÙÛ¢a−aJ Sepi¡l fÐÙ¹¤¢a kb¡l£¢a Qm−m¡z ®üµR¡−phL−cl f¡q¡l¡u 16 S¡e¤u¡¢l ®b−LC fÒVe juc¡−e ¢hl¡V j� °a¢l q−a m¡N−m¡z −üµR¡−ph£l¡ phÑrZ f¡q¡l¡u ¢ek¤�² ¢R−m¡z Y¡L¡ nq−ll Bj£l C¢�¢eu¡l M¤ll¡j k¡qÚ j¤l¡c ¢e−S ac¡l¢L Ll−a b¡L−mez

Page 62: jibone ja dekhlam-3

62

f¢�L¡l pq−k¡¢Na¡l ®L¡e Bn¡ e¡ b¡L¡u j¤l¡c p¡−q−hl L−uL j¡phÉ¡f£ ALÓ¡¿¹ fÐ−Qø¡u Sepi¡l f§hÑ¢ce 17 S¡e¤u¡¢l ®b−L °c¢eL pwNË¡j f¢�L¡ fÐL¡−nl hÉhÙÛ¡ Ll¡ pñh quz j¡Jm¡e¡ jJc§c£ 17 a¡¢l−MC Y¡L¡u H−p ®f±yR−mez ¢hj¡e-h¾cl ®b−L ¢hn¡m ¢j¢Rm j¡Jm¡e¡−L pðdÑe¡ S¡¢e−u nq−l ¢e−u H−m¡z H Mhl ¢hl¡V BL¡−l 18 a¡¢l−Ml °c¢eL pwNË¡−j ¢j¢R−ml g−V¡pq fÐL¡¢na qJu¡u S¡j¡u¡−al ®üµR¡−phL, LjÑ£ J pjbÑL−cl j−dÉ hÉ¡fL Evp¡q-E�£fe¡ ®cM¡ ®N−m¡z ¯c¢eL C−�g¡L aMe fÐd¡e l¡S¯e¢aL f¢�L¡z H−a fÐbj fªù¡u j¡Jm¡e¡ jJc§c£l Y¡L¡ BNj−el Mh−ll Efl HLV¡ L¡VѤe R¡f¡ quz HLV¡ ¢hl¡V nL¤e f¡M¡ ®j−m E−s Bp−Rz nL¤−el ®Qq¡l¡V¡ j¡Jm¡e¡ jJc§c£lz C¢�a Øføz j¡Jm¡e¡l ¢hl¦−Ü l¡S¯e¢aL B−¾c¡m−e avfl ph¡C−L h¤¢T−u ®cJu¡ q−m¡ ®k, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el SeN−Zl jq¡n�¦ f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L E−s Y¡L¡u ®f±yR−mez

aMeL¡l fÒVe juc¡eaMeL¡l fÒVe juc¡eaMeL¡l fÒVe juc¡eaMeL¡l fÒVe juc¡e aMe fÒVe jkc¡−el Sepi¡u pj¡−hn ¢hl¡V q−m juc¡e i¢aÑ qh¡l fl ®nСa¡l¡ c¢re ¢c−L ¢XBC¢V ®l¡X Hhw f¢ÕQj ¢c−L ¢Sæ¡q H¢i¢eE−a (haÑj¡−e ¢Sæ¡ql hc−m h�hå¤) pj−ha q−a f¡l−a¡z juc¡e M¤h ¢hn¡m e¡ q−mJ f¢ÕQ−jl l¡Ù¹¡l E�l J c¢rZ ¢c−L hýc§l fkÑ¿¹ j¡C−Ll hÉhÙÛ¡ Ll¡ q−a¡z juc¡−el E�l ¢c−L ®ØV¢Xu¡j ¢R−m¡z f¢ÕQj J c¢rZ ¢cL ®cu¡m ¢N−u ¢O−l l¡M¡ q−u¢R−m¡z juc¡−el fÐ−hn fb ¢R−m¡ HLj¡� f¢ÕQj ¢c−Lz juc¡−el f§hÑ ¢c−L ®j¡Om Bj−ml ®R¡V HL¢V jp¢Sc ¢R−m¡z jp¢S−cl f§hÑ ¢c−LJ juc¡−el BlJ ¢LR¤ S¡uN¡ ¢R−m¡z c¢rZ ¢c−Ll j−a¡ f§hÑ ¢c−LJ ®cu¡m ®cJu¡ b¡L¡u ®N¡V¡ juc¡e ®cu¡m−h¢øa ¢R−m¡ hm¡ k¡uz juc¡−el Bp¡ J juc¡e ®b−L ®hl q−u k¡h¡l SeÉ öd¤ f¢ÕQj ¢c−LC fb l¡M¡ quz 103.

18 a¡¢l−Ml Sepi¡18 a¡¢l−Ml Sepi¡18 a¡¢l−Ml Sepi¡18 a¡¢l−Ml Sepi¡ ¢hL¡m 3V¡ ®b−LC Sepi¡ öl¦ quz h¡Ca¤m j¤L¡ll−j Bk¡e q−m Bjl¡ j¡−WC Bp−ll e¡j¡k Bc¡u Llm¡jz j−�l ¢WL ®fR−eC jp¢Sc¢V ®R¡V qJu¡u ¢LR¤ ®m¡L I jp¢S−c e¡j¡−k nl£L qez Bp−ll e¡j¡−kl fl h¡Ca¤m j¤L¡ll−jl e¡j¡k£l¡ juc¡−e Y¤L−m juc¡e i−l ®N−m¡z Bp−ll fl j¤ma¢h Sepi¡ Bh¡l öl¦ q−m¡ z B¢j pi¡f¢a−aÅ Ll¢Rm¡jz Bd O¸V fl j¡Jm¡e¡ jJc§c£l j−� ®f±yR¡l Lb¡ z ¢a¢e BJl�−Sh ®l¡XÙÛ Se¡h gkm¤�£e n¡jp£ e¡jL HL hÉhp¡u£ l¦L−el h¡¢s−a AhÙÛ¡e Ll¢R−mez Bp−ll fl pi¡ öl¦ qh¡l p¡−b p¡−bC c¢rZ ®cu¡−ml h¡C−l ®b−L CV-f¡b−ll ¢Ym H−p ®nСa¡−cl Efl fs−a b¡L−m¡z ®k SMj qu a¡−L ®üµR¡−phLl¡ j−�l E�l f¡−nl ay¡h¤−a ¢e−u ®ph¡ Ll−a m¡N−m¡z fÐ−hnfb ¢c−u m¡¢Wd¡l£ p¿»p£l¡ juc¡−e Y¤L¡l ®Qø¡ Ll¢R−m¡ z ®üµR¡−phLl¡ M¡¢m q¡−a a¡−cl ¢hl¦−Ü fТa−l¡d N−s a¤m−m¡z Hje f¢l¢ÙÛ¢a−aJ juc¡−e Ef¢ÙÛa ®nСa¡l¡ i£a q−u R¤V¡R¤¢V L−l¢ez h¤T−a f¡lm¡j ®k, juc¡−el ®ia−l p¡d¡lZ f¡h¢mL ®eCz a¡l¡ ph¡C S¡j¡u¡−al LjÑ£ J pjbÑLz H pi¡u ®N¡mj¡m q−h Bn�¡u p¡d¡lZ ®nСa¡ k¡l¡ H−p¢R−me a¡l¡ juc¡−el h¡C−l l¡Ù¹¡u ¢R−mez EµQ j� ®b−L ®cu¡−ml h¡C−l f¢ÕQ−jl l¡Ù¹¡u A−eL ®m¡L ®cM¡ ®N−m¡z j� ®b−L B¢j ®cM−a f¡¢µRm¡j ®k, c¢r−Zl l¡Ù¹¡u fÐQ¤l f¤¢mn l−u−Rz AbQ m¡¢Wq¡−a k¡l¡ pi¡u B�²jZ Ll−a ®Qø¡ Ll−R a¡−cl p¿»¡p a¡l¡ e£l−h ®cM−Rz Q¢õn ¢j¢eV fkÑ¿¹ ®üµR¡−phLl¡ a¡−cl−L ®W¢L−u l¡M−a prj quz B¢j j� ®b−L j¡C−L f¤¢mn−L hmmj, ""Bfe¡l¡ cy¡¢s−u a¡j¡n¡ ®cM−Re? Sepi¡ Ll¡l NZa¡¢¿»L A¢dL¡−l k¡l¡ h¡d¡ ¢c−µR a¡−cl−L fТaqa Ll¡ ¢L f¤¢m−nl c¡¢uaÅ eu?'' B¢j mrÉ Llm¡j ®k, f¤¢mn juc¡−el fÐ−hnf−b H−p cy¡¢s−u ®N−m¡z aMe B¢j ®üµR¡−phL−cl JM¡e ®b−L p−l Bp¡l fl m¡¢Wu¡m h¡¢qe£−L f¤¢mn juc¡−e Y¤Lh¡l SeÉ fb L−l ¢c−m¡ z a¡l¡ kMe pl¡p¢l ®nСa¡−cl Efl B�²jZ Ll−m¡ aMe ph¡C ®k¤ ®p¢c−L pñh f¡m¡h¡l ®Qø¡ Ll−a h¡dÉ q−m¡z HLj¡� f§hÑ¢c−Ll ®cu¡m Vf¢L−u f¡l qh¡l fb ¢R−m¡ z c¢rZ J f¢ÕQj ¢c−L ®a¡ p¿»p£l¡ c£OÑ pju d−lC ¢Ym j¡l¢R−m¡z

Page 63: jibone ja dekhlam-3

63

j� ®b−L B¢j ®cM−a f¡¢µRm¡j ®k, c¢r−Zl l¡Ù¹¡u fÐQ¤l f¤¢mn l−u−Rz AbQ m¡¢Wq¡−a k¡l¡ pi¡u B�²jZ Ll−a ®Qø¡ Ll−R a¡−cl p¿»¡p a¡l¡ e£l−h ®cM−Rz Q¢õn ¢j¢e¢V fkÑ¿¹ ®üµR¡−phLl¡ a¡−cl−L ®W¢L−u l¡M−Re? Sepi¡ Ll¡l NZa¡¢¿»L A¢dL¡−l k¡l¡ h¡d¡ ¢c−µR a¡−cl−L fТaqa Ll¡ ¢L f¤¢m−nl c¡¢uaÅ eu?'' B¢j mrÉ Llm¡j ®k, f¤¢mn juc¡−el fÐ−hnf−b H−p cy¡¢s−u ®N−m¡z aMe B¢j ®üµR¡−phL−cl−L ®M¡e ®b−L ¢g−l Bp¡l ¢e−cÑn ¢cm¡jz B¢j ¢h¢pÈa q−u ®cMm¡j ®k, ®üµR¡−phL−cl JM¡e ®b−L p−l Bp¡l fl m¡¢Wu¡m h¡¢qe£−L f¤¢mn juc¡−e Y¤Lm¡j SeÉ fb L−l ¢c−m¡z a¡l¡ kMe pl¡p¢l ®nСa¡−cl Efl B�²jZ Ll−m¡ aMe ph¡C ®k ®k¢c−L pñh f¡m¡h¡l ®Qø¡ Ll−a h¡dÉ q−m¡z HLj¡� f§hÑ¢c−Ll ®cu¡m Vf¡¢L−u f¡l qh¡l fb ¢R−m¡z c¢rZ J f¢ÕQj ¢c−L ®a¡ p¿»¡p£l¡ c£OÑ pju d−lC ¢Ym j¡l¢R−m¡z j� ®b−L B¢j j¡C−L pi¡u q¡jm¡l SeÉ f¤¢mn−L c¡u£ L−l h�²hÉ l¡M¢Rm¡jz B¢j j−�C nq£c qh¡l SeÉ fÐÙ¹¤a ¢Rm¡jz Bl k¡l¡ j−� ¢R−me a¡l¡ Bj¡−L jp¢S−c Q−m k¡h¡l a¡¢Lc ¢c−u Q−m ®N−mez p¿»¡p£l¡ juc¡−el j¡T¡j¡¢T ®f±y−R ®N−m¡z c¤'Se Bj¡−L ®S¡l L−l j� ®b−L ®V−e ¢e−u ®N−m¡z ®R¡� pj¢S−cl h¡l¡¾c¡uJ Y¤Lh¡l j−a¡ M¡¢m S¡uN¡ ¢R−m¡ e¡z h¡l¡¾c¡u ¢ae¢cL ¢eQ¤ ®cu¡−m ®Ol¡ z f§hÑ¢c−Ll ®cu¡−m ®m¡q¡l ¢p−Ll ¢eQ¤ ®N−Vl h¡C−l L−uLSe Bj¡−L Ef¤s L−l öC−u ¢c−u Bj¡l c¤'f¡−n c¤'Se ö−u ®N−m¡ Hhw HLSe Bj¡l Efl Ef¤s qS−u Bj¡−L ®Y−L ¢c−m¡z h¡l¡¾c¡l ¢V−el Q¡−m hª¢øl j−a¡ ¢Ym fs¢R−m¡z HLV¡ ¢Ym Bj¡l X¡e q¡−al Le¤C−a H−p m¡N−m¡z aMe påÉ¡l AåL¡l ®R−u ®N−Rz h¡l¡¾c¡pq jp¢Sc ®m¡−L W¡p¡z q¡jm¡Ll£l¡ pj¢S−cl L¡−R Bp−a f¡l−m h¡l¡¾c¡u k¡l¡ W¡p¡W¡¢p L−l ¢R−me a¡−cl−L ®cJu¡−ml h¡C−l ®b−L m¡¢W ¢c−u BO¡a Ll−a f¡l−a¡ z a¡l¡ HLV c§−l ®b−L CV-f¡V−Lm j¡l¡u jp¢S−cl h¡l¡¾cJ l�²¡�² quz pi¡ pÇf§ZÑ f� Ll¡l L¡S¢V f¤¢mn ¢he¡ h¡d¡u pj¡d¡ Ll¡l jq¡e c¡¢uaÅ f¡me Ll−m¡ z a−h f¤mn a¡−cl−L jp¢S−c H−p B�²j−el p¤−k¡N ®cu¢ez f¤¢mn H−p jp¢Sc ¢O−l ®gm−m ¢Ym fs¡ ®b−j k¡uz ¢Ym fs¡ hå q−m h¤T¡ ®N−m¡ ®k, q¡jm¡L¡l£l¡ Q−m ®N−Rz aMe Bj¡−L k¡l¡ ®Y−L ®l−M¢R−m¡ a¡l¡ E−W ®N−m¡z B¢j cy¡¢s−u a¡−cl HLSe−L ¢Qem¡j, ®k Bj¡−L Efl ®b−L ®Y−L ®l−M¢R−m¡z ®p R¡�LjÑ£ j¡p¤c Bm£, ®k haÑj¡−e L¡e¡X¡u b¡−Lz h¡¢L c¤'SeJ R¡�, k¡l¡ Bj¡l f§hÑ f¢l¢Qa euz jp¢S−c BnÊu NËqZL¡l£l¡ ®hl q−a m¡N−m¡z a¡−cl j−dÉ Bj¡l ®R¡V i¡C X¡. ®N¡m¡j j¤u¡kÚk¡j−LJ ®cMm¡jz B−nf¡−n f¤¢mn ®cM¡ ®N−m¡z HL iâ−m¡L H¢N−u H−p f¢lQu ¢c−me ®k, ¢a¢e Y¡L¡l ¢X¢pz Bj¡l i¡C H¢N−u H−p a¡l p¡−b q¡a ¢jm¡−m¡ z h¤T¡ ®N−m¡, a¡l¡ O¢eùi¡−h f§hÑf¢l¢Qaz f−l S¡em¡j, ¢hm¡−a a¡l¡ f¢l¢Qa qez ¢X¢p p¡−qh Bj¡−L hm−me, ""Bp¤e N¡¢s−a Bfe¡−cl c¤'Se−L h¡¢s−a ®f±y¢R−u ¢cCz'' B¢j OªZ¡l cª¢ø−a a¡l ¢c−L a¡¢L−u hmmj, ""j¤u¡kÚk¡j−L ¢e−u −k−a f¡−lez HM¡−e k¡l¡ B−R a¡−cl ph¡C ¢el¡f−c Q−m k¡h¡l fl B¢j k¡−h¡z a−h B¢j Bfe¡l N¡¢s−a k¡−l¡ e¡z Bf¢e üuw Ef¢ÙÛa ®b−L p¿»¡p£−cl−L q¡jm¡l p¤−k¡N L−l ¢c−mez'' ¢a¢e Bj¡l i¡C−L ¢e−u a¡s¡a¡¢s p−l ®N−mez iâ−m¡L¢Vl e¡j j¤q¡Çjc Bm£z ¢a¢e L¡¢cu¡e£ ¢R−me h−mC Hje SOeÉ i§¢jL¡ f¡me Ll−a f¡l−mez p¿»¡p£l¡ B−nf¡−n ®L¡b¡J b¡L−a f¡−l Hhw j¡−W h¡ j¡−Wl h¡C−l q¡jm¡ Ll−a f¡−l, H Bn�¡u h¡C−ll Mhl e¡ ¢e−u jp¢S−c k¡l¡ ¢R−me a¡−cl ®hl q−u k¡Ju¡ ¢el¡fc j−e Llm¡j e¡z nq−ll c¡¢uaÅn£ml¡ Mh ¢e−u S¡e¡−m¡ ®k, ph¡C Q−m ®k−a f¡−l, f−b ®L¡e Bn�¡ ®eCz a¡l¡C Bj¡−L h¡¢s−a ¢e−u ®N−m¡z ®k−u ®c¢M h¡C−ll O−l Bqa ®üµR¡−phL−cl fСb¢jL ¢Q¢Lvp¡ Qm−Rz Mhl H−m¡ c¤'Se R¡� ®üµR¡−phL−cl fСb¢jL ¢Q¢Lvp¡ Qm−Rz Mhl H−m¡ c¤'Se ®üµR¡−phL nq£c q−u ®N−R Hhw Bqa A−e−L ®j¢X�²¡m L−mS q¡pf¡a¡−m B−Rz −k c¤'Se nq£c q−u¢R−me a¡−cl e¡j Bhc¤m j¢Sc J Bhc¤m BEu¡mz c¤'SeC Y¡L¡ Bm£u¡ j¡cl¡p¡l R¡�z f−ll ¢ce ®k¡q−ll e¡j¡−kl fl QLh¡S¡l n¡q£ S¡−j jp¢S−c a¡−cl S¡e¡k¡u j¡Jm¡e¡ j¤ga£ c£e j¤q¡Çjc (l) Cj¡j¢a L−lez e¡j¡−kl B−N j¡C−L B¢j Lb¡ hm−a ¢N−u B−hN¡fÔ¤a q−u hmm¡j, ""Cpm¡−j e¡−j f¡¢LÙ¹¡e L¡−uj qm, Bl f¡¢LÙ¹¡−eCX Cpm¡j L¡−u−jl Lb¡ hm¡l SeÉ Sepi¡ Ll−a ®cJu¡ qu e¡z ac¤f¢l pi¡l ®üµR¡−phL qJu¡l Afl¡−d juc¡−eC nq£c q−a quz'' B¢j mrÉ Llm¡j, j¤ga£ p¡−q−hl ®Q¡−MJ f¡¢ez

Page 64: jibone ja dekhlam-3

64

HLSe p¡wh¡¢cL H−meHLSe p¡wh¡¢cL H−meHLSe p¡wh¡¢cL H−meHLSe p¡wh¡¢cL H−me Bj¡−cl h¡¢s−a AhÙÛ¡ela fСu 30/35 Se Bqa ®üµR¡−phL J LjÑ£−cl p¡−b Lb¡h¡aÑ¡ hm¢R Hhw a¡−cl ®My¡S-Mhl ¢e¢µR, Hje pju HLSe p¡wh¡¢cL H−mez ¢a¢e Bj¡l O¢eù f¢l¢Qa, ®N¡m¡j lp§m j¢õLz 1957 p¡−m B¢j kMe °c¢eL C−�q¡−cl pÇf¡ce¡l c¡¢uaÅ f¡me L¢l, ¢a¢e aMe Hl ØV¡g ¢l−f¡VÑ¡l ¢R−mez ¢a¢e ehN¢Wa "He¡' e¡jL HL pwh¡c pwÙÛ¡l ØV¡g ¢l−f¡VÑ¡l¢q−p−h Bj¡l C¾V¡l¢iE ¢e−a Q¡C−mez Bqa−cl pwMÉ¡¢d−LÉl L¡l−Z Bj¡−cl O−l hp¡ pñh eu h−m f¡−nl h¡¢s−a a¡−L ¢e−u ®Nm¡jz H h¡¢s¢V Bj¡l Q¡Q¡ j¤p¢mj m£N ®ea¡ Se¡h ng£L¤m Cpm¡−jlz ay¡l °hWLM¡e¡u hpm¡jz BNa p¡wh¡¢cL fÐb−j Bj¡l fТa¢�²u¡ S¡e−a Q¡C−mez B¢j hmm¡j, ""BCu§h My¡l °üln¡p−el ¢hl¦−Ü k¡−cl p¡−b ¢j−m NZa¿» hq¡−ml SeÉ B−¾c¡me Llm¡j, a¡l¡C BS gÉ¡p¢h¡c£ i¤¢jL¡ f¡me Ll−m¡z ®nM j¤¢S−hl HLb¡ j−e l¡M¡ E¢Qa ®k, gÉ¡p£h¡c£ q¡jm¡ L−l AeÉ c−ml ¢j¢Vw f� Ll¡l ¢nr¡ k¡−cl−L ¢c−µRe a¡−cl à¡l¡ qu−a¡ rja¡ cMm Ll¡J pñh q−a f¡−lz ¢L¿º H S¡a£u ��¡ h¡¢qe£ ¢e−u ®cn n¡pe Ll¡ k¡u e¡z rja¡u ¢N−u H−cl−L p¡jm¡−a f¡l−he e¡z H−cl−L HM¢e NZa¡¢¿»L ¢nr¡ ¢ce, k¢c ®cn f¡¢lQ¡me¡l c¡¢uaÅ ¢e−a Q¡ez'' ¢a¢e f¤¢m−nl i§¢jL¡ pÇf−LÑ Bj¡l j¿»hÉ S¡e−a Q¡C−m hmm¡j, ""f¤¢mn ®a¡ q¡¢au¡l j¡�z p¡d¡lZa ®L¡e jÉ¡¢S−ØVÌ−Vl f¢lQ¡me¡u BCe-nª´Mm¡ hq¡m l¡M¡l SeÉ f¤¢mn h¡¢qe£ ¢e−k¡N Ll¡ qkz ¢hpÈ−ul hÉ¡f¡l ®k, üuw ¢X¢p-Hl f¢lQ¡me¡u f¤¢mn h¡¢qe£ p¿»¡p£−cl cje Ll¡l f¢lh−aÑ Sepi¡ f� Ll¡l SeÉ a¡−cl−L q¡jm¡ Ll¡l hÉhÙÛ¡ L−l ¢c−mez kMe p¿»p£l¡ q¡jm¡ öl¦ Ll−m¡ aMe ¢X¢p p¡−q−hl LaÑhÉ ¢R−m¡ f¤¢mn ¢c−u a¡−cl−L fТaqa Ll¡z ¢a¢e kMe ®cM−me ®k, ®üµR¡¢phL−cl fТa−l¡−dl L¡l−Z B�²jZL¡l£l¡ c£OÑ pju ®Qø¡ L−lJ juc¡−e Y¤L−a f¡l−R e¡, aMe ¢a¢e f¤¢mn−L juc¡−el fÐ−hn f−b ¢e−u ®N−mez f¤¢mn ®c−M B¢j Bn ÄÙ¹ q−u ®üµR¡−phL−cl−L p¢l−k ¢em¡j, k¡−a f¤¢m−nl L¡−S a¡l¡ qÙ¹−rf e¡ L−lz B¢j LÒfe¡J Ll−a f¡¢l¢e ®k, q¡jm¡L¡l£−cl−L p¡q¡kÉ Ll¡l "jq¡e' c¡¢uaÅ f¤¢mn f¡me Ll−a f¡−lz üuw ¢X¢p p¡−q−hl ¢pÜ¡¿¹ Ae¤u¡u£ H SOeÉ Ec¡qlZ L¡−uj q−m¡z H p−�ÆJ B¢j ®nM j¤¢S−hl LjÑ£ h¡¢qe£−LC fÐd¡ea c¡u£ j−e L¢lz a¡l¡ pi¡ f� Ll¡l ®Qø¡ e¡ Ll−m f¤¢mn pl¡p¢l q¡jm¡ Ll−a f¡l−a¡ e¡z'' B¢j BJu¡j£ m£N Hhw ¢X¢p-Hl i§¢jL¡l a£hÐ ¢e¾c¡ S¡e¡C Hhw HLb¡ ®O¡oZ¡ Ll¢R ®k, S¡j¡u¡a HL¢V BcnÑh¡c£ B−¾c¡mez SeN−Zl juc¡−e S¡j¡u¡−al AhÙÛ¡ez ��¢j L−l H B−¾c¡me−L EvM¡a Ll¡ k¡−h e¡z j¢õL p¡−qh S¡e−a Q¡C−m¯e ®k, H−a¡ hs OVe¡l flJ ¢L S¡j¡u¡a BJu¡j£ m£−Nl ¢hl¦−Ü ¢ehÑ¡Q−e Awn ®e−h? SJu¡−h hmm¡j, ""H ®c−nl SeNZ Cpm¡−jl e¡−j f¡¢LÙ¹¡e B−¾ca¡m−e nl£L q−u i¡la ®b−L fªbL q−u−Rz S¡j¡u¡a I BcnÑ−LC L¡−uj Ll−a Q¡u Bjl¡ SeN−el L¡−RC k¡−h¡z fÐn¡p−el ®L¡e pq−k¡¢Na¡ c¤−ll Lb¡, ¢el−fr i¤¢jL¡J Bn¡ k¡u e¡z ka fТaL§m AhÙÛ¡C b¡L¤L S¡j¡u¡a juc¡e ®b−L f¡m¡−h e¡z'' HLV¤ ®b−L B¢j cªti¡−h hmm¡j, ""k¡l¡ Sepi¡l B−u¡Se L−l a¡l¡ Hl pgma¡l ü¡−bÑ q¡jm¡L¡l£−cl−L m¡¢W ¢c−u fТaqa Ll¡l ®Qø L−l e¡z L¡lZ Hi¡−h pi¡ pgm Ll¡ k¡u e¡z a¡C Bjl¡ m¡¢Wl j¤L¡¢hm¡u m¡L¢W hÉhq¡l L¢l¢ez S¡j¡u¡−al LjÑ£l¡ nq£c qh¡l Skh¡ ¢e−uC H B−¾c¡m−e H−p−Rz a¡C BJu¡j£ m£−Nl q¡jm¡l i−u J fÐn¡p−el ¢hl©f BQl−Z a¡l¡ ¢f¢R−u k¡−h e¡z BS Bj¡−cl c¤'Se nq£c q−u−Rez a¡l¡ Bl ph¡l SeÉ ®fÐlZ¡l Evp q−u b¡L−hez Bl k¡l¡ Bqa q−u−Re a¡l¡ B−¾c¡m−e BlJ EàÜ q−he h−m B¢j Bn¡ L¢lz''

nql A¢g−p Njenql A¢g−p Njenql A¢g−p Njenql A¢g−p Nje B¿¹¢lL deÉh¡c S¡¢e−u j¢õL p¡−qh−L ¢hc¡u Ll¡l fl ¢p¢�Lh¡S¡−l S¡j¡u¡−al nql n¡M¡l A¢g−p ®Nm¡jz nql Bj£l j¤l¡c p¡−qh−L ®pM¡−e ®fm¡jz ¢a¢e ®pM¡−e Bqa−cl ¢Q¢Lvp¡ J M¡Ju¡l hÉhÙÛ¡u hÉÙ¹ ¢R−mez HL¢V ¢ho−u B¢j E¢àNÀ ¢Rm¡j z ®p ¢ho−u p¢WL Mhl j¤l¡c p¡−qh ®b−L ¢em¡jz j¡Jm¡e¡ jJc§c£−L Sepi¡u kb¡pj−u ¢e−u k¡h¡l c¡¢uaÅ a¡lC Efl ¢R−m¡z Bj¡l Bn�¡ ¢R−m¡ ®k, k¢c j¡Jm¡e¡−L BJu¡j£ m£−Nl p¿»¡p£l¡ ®cM−a f¡u a¡q−m q¡jm¡

Page 65: jibone ja dekhlam-3

65

Ll−hz Sepi¡u k¡h¡l SeÉ j¡Jm¡e¡−L ¢e−u l¡Ù¹¡u ®hl q−u¢R−me ¢Le¡ S¡e−a Q¡Cm¡jz ¢a¢e hm−me ®k, Sepi¡l f¢l¢ÙÛ¢a pÇf−LÑ a¡−L Ah¢qa Ll¡l SeÉ hÉhÙÛ¡ ®eJu¡ q−u¢R−m¡z a¡C kb¡pj−u Mhl f¡Ju¡u j¡Jm¡e¡−L l¡Ù¹¡u ®hl Ll¡ qu¢ez AhnÉ Bp−ll fl j¡Jm¡e¡ lJu¡e¡ qh¡l SeÉ fÐÙ¹¤a q−u¢R−mez B¢j j¤l¡c p¡−qh−L hmm¡j ®k, ®j¢XLÉ¡m L−mS q¡pf¡a¡−m Bqa−cl−L ®cM¡l SeÉ B¢j HMeC ®pM¡−e ®k−a Q¡Cz ¢el¡f�¡l Lb¡ ®i−h ¢a¢e fÐb−j Q¤f lC−mez fl j¤q§−aÑC hm−me ®k, ¢a¢eJ Bj¡l p¡−b k¡−hez aMe l¡a 12V¡ ®h−S ®N−Rz BlJ SeL−uL LjÑ£ p¡−b ¢e−u Bjl¡ ®Nm¡jz

q¡pf¡a¡−mq¡pf¡a¡−mq¡pf¡a¡−mq¡pf¡a¡−m Bjl¡ q¡pf¡a¡−m k¡¢µR H pwh¡c ¢e−u c¤'Se ®üµR¡−phL B−NC Q−m ®N−mez a¡l¡ ®j¢XLÉ¡m L−mS ®q¡−ØV−m R¡�-pwNW−el c¡¢uaÅn£m−L S¡e¡−m a¡l¡ L−uLSe q¡pf¡a¡−ml ®N−V Ef¢ÙÛa qez C¾V¡¢eÑ−cl j−dÉ a¡−cl c¤'Se aMe ¢XE¢V−a ¢R−m¡z fÒVe juc¡e ®b−L Bqa q−u k¡l¡ Cj¡l−S¢¾p−a h¡ q¡pf¡a¡−ml Ju¡−XÑ B−Re, a¡−cl Mhl a¡l¡ S¡−ez a¡l¡ Bj¡−cl−L p¡−b ¢e−u fÐb−j Cj¡l−S¢¾p−a ®N−m¡z ®pM¡−e ®cM¡ ®N−m¡, fСb¢jL ¢Q¢Lvp¡ ¢c−u ¢hc¡u Ll¡l j−a¡ k¡l¡, a¡−cl−L ®R−s ®cJu¡ q−µRz Bl i¢aÑ L−l ¢Q¢Lvp¡l fÐ−u¡Se k¡−cl, a¡−cl−L i¢aÑ Ll¡ q−µRz −pM¡−e C¾V¡¢eÑ al¦Z X¡�²¡ll¡C LjÑla ¢R−m¡z a¡−cl j−dÉ L¡−l¡ L¡−l¡ ®Q¡−M ¢hl©f i¡h mrÉ Llm¡jz ®pM¡e ®b−L q¡pf¡a¡−ml Ju¡−XÑ k¡h¡l f−b Bj¡−cl C¾V¡¢eÑ−cl−L ¢S−�p Llm¡j ®k, Bqa−cl p¡−b ®LE j¾c BQlZ L−l−R ¢Le¡z a¡l¡ hm−m¡, ""fÐbj¢c−L BJu¡j£ m£N pjbÑLl¡ Bqa−cl−L ®c−M ¢hl©f j¿¹hÉ Ll¡ öl¦ L−l¢R−m¡z Bjl¡ Cj¡l−S¢¾pl c¡¢uaÅn£m X¡�²¡−ll H¢c−L cª¢ø BLoÑZ Ll−m ¢a¢e h¢mù i§¢jL¡ f¡me Ll¡u f¢l−hn hc−m k¡uz ¢a¢e ®S¡−l ®S¡−l hm−a b¡L−me, ""HV¡ q¡pf¡a¡m, Bll Bjl¡ X¡�²¡l z HM¡−e ®l¡N£l ®ph¡ Ll¡ Bj¡−cl c¡¢uaÅz ®l¡N£ ®l¡N£Cz Bjl¡ HM¡−e ®e¡wl¡ l¡Se£¢a Ll−h¡ e¡z HM¡−e Bjl¡ öd¤ X¡�²¡l''z a¡l H i§¢jL¡l fl ®aje ®L¡e pjpÉ¡ ®cM¡ ®cu¢ez AhnÉ ¢h−l¡d£ j−e¡i¡−hl k¡l¡, a¡l¡ q¡pf¡a¡−m i¢aÑ e¡ L−l ®R−s ®ch¡l ®Qø L−l−Rz q¡pf¡a¡−ml ¢h¢iæ Ju¡−XÑ C¾V¡¢eÑl¡ Bj¡−cl−L Bqa−cl L¡−R ¢e−u ®N−m¡z Bjl¡ fÐ−aÉL Bqa i¡C−ul L¡−R ¢LR¤ pju AhÙÛ¡e L−l a¡−cl AhÙÛ¡ S¡e−a ®Qø¡ Llm¡jz k¡l¡ O¤¢j−u f−s¢R−m¡ a¡−clJ Lf¡−m q¡a ¢c−m a¡l¡ ®Q¡M M¤−m ®cM−m¡ Hhw Lb¡ hm−m¡z ®l¡N£−L O¤j¡−a ®cJu¡C E¢Qa, H Lb¡ ®S−eJ Bjl¡ a¡−cl p¡−b ¢iæ BQlZ Ll¡ LaÑhÉ j−e Llm¡jz Bj¡−cl−L ®c−M a¡l¡ j¡e¢pL ¢cL ¢c−u ®k ®fÐlZ¡ ®f−m¡ Hhw a¡−cl Efl Bj¡−cl ®k °e¢aL fÐi¡h fs−a ®cMm¡j a¡ a¡−cl B−l¡NÉ pq¡uL h−mC Bjl¡ Ae¤ih Llm¡jz S¡j¡u¡−al p¤d£ fkÑ¡−ul S¤'Se ¢h¢nø hТ�²−L Bqa AhÙÛ¡u ®c−M Bjl¡ M¤hC ®hce¡−h¡d Llm¡jz a¡−cl HLSe L¡−u−c Bkj (haÑj¡−e ®p¡ql¡Ju¡c£Ñ) L−m−Sl ¢fТ¾pfÉ¡m Se¡h H Bl g¡−aj£ Hhw AflSe p¡ç¡¢qL "Cuw f¡¢LÙ¹¡e' e¡jL Cw−l¢S f¢�L¡l pÇf¡cL Se¡h Bk£k Bqjc ¢heCu¡¢je£z c¤'SeC huú ®m¡L z a¡−cl j¡b¡u m¡¢Wl BO¡a z j¡b¡u hÉ¡−äS ®cJu¡ B−Rz ®Q¡M-j¤M g¤−m B−z Bqa−cl fСu ph¡C j¡b¡u m¡¢Wl BO¡−a SMj q−u−Rez a¡l¡ c¤'SeC l¡a ¢aeV¡u Bj¡−cl c¤'Se−L q¡pf¡a¡−m ®c−M AaÉ¿¹ A¢ii§a q−u hýa hýa öL¢lu¡ S¡e¡−mez H lLj q¡�¡¢j f¢l¢ÙÛ¢a−a M¡h¡l l¦¢Q b¡−L e¡z h¡¢s ®b−L ®hl qh¡l pju BÇj¡ M¡h¡l SeÉ Q¡f ®cJu¡ p−�ÆJ ®M−a hp−a f¡lm¡j e¡z M¡Ju¡ J O¤j R¡s¡C hÉÙ¹a¡ hm−a b¡L−m¡z q¡pf¡a¡m ®b−L kMe ®hl qm¡j aMe l¡a Q¡lV¡ z Bqa−cl f¡−n ®k−b f¡l¡l L¡l−Z j−e Hje aª¢ç ®h¡db Llm¡j ®k, aMe LÓ¡¢¿¹−a L¡h¤ qC¢ez h¡¢s−a H−p q¡a-j¤M i¡−m¡ L−l d¤−u Jk§ L−l Hhw j¡b¡u f¡¢e ¢c−u ¢LR¤ ®Mm¡jz gS−ll e¡j¡−kl fl Ahpæ q−u ¢hR¡e¡u f−s ®Nm¡j z 10V¡u O¤j ®b−L ®X−L EW¡−m¡z

19 a¡¢l−Ml 19 a¡¢l−Ml 19 a¡¢l−Ml 19 a¡¢l−Ml f¢�L¡f¢�L¡f¢�L¡f¢�L¡ 19 S¡e¤u¡¢l Y¡L¡l ph °c¢eL f¢�L¡ ®cMm¡jz HLj¡� °c¢eL pwNË¡−j NaL¡−m Lm�SeL OVe¡l p¢WL ¢hhlZ f−s LjÑ£−cl J pjbÑL−cl j−e ¢LR¤V¡ p¡¿¹Æe¡ ®h¡d q−m¡z pÇf§ZÑ ¢el−fr ¢hhlZ fÐd¡e ®L¡e f¢�L¡uC ®cM¡ ®N−m¡ e¡z BJu¡j£−cl pjbÑL f¢�L¡u "¢hr¤ì Sea¡l' B�²j−Z S¡j¡u¡−al Sepi¡ f� qh¡l Mhl l¢p−u l¢p−u hu¡e Ll¡ q−m¡z S¡j¡u¡−al ¢hl¦−Ü

Page 66: jibone ja dekhlam-3

66

"Sea¡l" ¢hS−u Eõ¡p fÐL¡n Ll−aJ a¡−cl m�¡−h¡d qu¢ez H−a k¡l¡ ¢l−f¡VÑ¡l a¡−cl l¡S¯e¢aL f¢lQu Øfø q−u ®N−m¡z a¡l¡ ®k Bp−m p¡wh¡¢cL eu a¡-C fÐj¡¢Za q−m¡z −p±i¡−NÉl ¢hou ®k, ENA (Eastern News Agency)-Hl ¢l−f¡VÑ¡l ®N¡m¡j lp¤§m j¢õL ®b−L f¢l−h¢na Bj¡l C¾V¡l¢iE ph f¢�L¡uC fÐL¡¢na qkz AhnÉ °c¢eL pwNË¡j R¡s¡ AeÉ¡eÉ f¢�L¡u HLlLji¡−h fÐL¡¢na qu¢ez ah¤ Bj¡l h�²−hÉl p¡lLb¡ ®j¡V¡j¤¢V H−p k¡Ju¡u S¡j¡u¡−al i¡hjkÑ¡c¡ ¢LR¤V¡ hq¡m b¡−Lz He¡l ¢l−f¡VÑ¡l−L ®g¡−e öL¢lu¡ S¡e¡m¡jz ¢a¢e H L¡SV¤L¤ L−l ®k ¢hl¡V ¢Mcja L−l−Re , a¡−a a¡l cl−cl f¢lQu f¡Ju¡ ®N−m¡ z ¢a¢e H ¢l−f¡VÑ ®fn e¡ Ll−m S¡j¡u¡−al ¢hl¡V l¡S¯e¢aL r¢a q−u ®k−a¡z −L¡e l¡S¯e¢aL c−ml fr ®b−L H OVe¡l ¢e¾c¡ S¡¢e−u f¢�L¡u ¢hhª¢a ®NJu¡ q−u¢R−mA ¢Le¡ j−e fs−R e¡z HLj¡� ®ek¡−j Cpm¡j f¡¢VÑl ®j±mi£ g¢lc Bqjc ¢hhª¢a ¢c−u¢R−mez ¢L¿º °c¢eL pwNË¡j R¡s¡ Bl ®L¡e f¢�L¡u a¡ fÐL¡¢na qu¢ez pLm l¡S¯e¢aL cmC BJu¡j£ m£N pÇf−LÑ p¢WL d¡lZ¡ l¡−Mz a¡C NaL¡−m OVe¡l fl O¤�¡¢jl i−u Q¤f b¡L−a h¡dÉ qJu¡u L¡E−L ®c¡o ®cJu¡ k¡u e¡z

19 S¡e¤19 S¡e¤19 S¡e¤19 S¡e¤u¡¢l påÉ¡u j¡Jm¡e¡ jJc¤c£ p¡−b p¡r¡vu¡¢l påÉ¡u j¡Jm¡e¡ jJc¤c£ p¡−b p¡r¡vu¡¢l påÉ¡u j¡Jm¡e¡ jJc¤c£ p¡−b p¡r¡vu¡¢l påÉ¡u j¡Jm¡e¡ jJc¤c£ p¡−b p¡r¡v 18 S¡e¤u¡¢l fÒVe juc¡−e S¡j¡u¡−al Sepi¡ f� Ll¡l SeÉ BJu¡j£ m£−Nl p¿»¡p J fÐn¡p−el eÉ¡�¡lSeL i§¢jL¡ ¢e−u fl¢ce S¡j¡u¡−al c¡¢uaÅn£mNZ j¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b B−m¡Qe¡ L−lez j¡Jm¡e¡ j¿¹hÉ L−le ®k, Cu¡qCu¡ M¡−el p¡j¢lL plL¡l ®c−n ¢el−fr ¢ehÑ¡Qe Ll−a prj q−h h−m j−e qu e¡z l¡S¯e¢aL A�−e j¤¢Sh J i¤−�¡−L k−bµR¡Q¡l Ll¡l p¤−k¡N ®c−h h−m j−e q−µRz l¡S¯e¢aL A�−e BCe-nª´Mm¡ l¡r¡l c¡¢uaÅ H plL¡l f¡me Ll−h e¡, Hl ¢e¢ÕQa fÐj¡Z NaL¡−ml Sepi¡z H f¢l¢ÙÛ¢a−a Bfe¡l¡ AaÉ¿¹ p¡hd¡−e ANËpl ®q¡ez ®kph Bp−e S¡j¡u¡−al fr ®b−L e¢je£ ®cJu¡ pñh, ®pph ¢Q¢q²a L−l Bpe¢i¢�L avfla¡ Q¡m¡ez ¢ehÑ¡Qe£ ¢p¢XEm ®O¡oZ¡l f§hª hs Sepi¡ Ll¡l fÐ−u¡Se ®eCz h¡R¡C Ll¡ Bp−e hÉ¡fL NZpw−k¡N Ll¦ez f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e Bl ®L¡e l¡S¯e¢aL cm juc¡−e p¢�²u i§¢jL¡ f¡me Ll−h ¢Le¡ HMeJ hÔ¡ k¡u e¡z NZ¢i¢�q£e ®ea¡phÑü ®L¡e c−ml p¡−b ¢ehÑ¡Qe£ I−LÉ ®L¡e p¤gm Be−h e¡z HLj¡� ®ek¡−j Cpm¡j f¡¢VÑl p¡−b ¢ehÑ¡Qe£ pj−T¡a¡ J pq−N¡¢Na¡ pñh q−a f¡−lz j¡Jm¡e¡l Hph fl¡j−nÑl ¢i¢�−a fС−c¢nL jS¢m−p n§l¡l °hW−L ¢ehÑ¡Q−el ¢ho−u fÐ−u¡Se£u ¢pÜ¡¿¹ ®eJu¡ q−h h−m B¢j j¡Jm¡e¡−L S¡e¡m¡jz j¡Jm¡e¡l p¡−b H °hW−LC ¢pÜ¡¿¹ qu ®k, fl¢ce ¢a¢e f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e ¢g−l k¡−hez j¡Jm¡e¡l Bj¡−cl−L p¡¿¹Æe¡ ¢c−me ®k, Aa£−a Cpm¡j£ B−¾c¡me Hl ®Q−uJ A−eL L¢We J S¢Vm f¢l¢ÙÛ¢al pÇj¤M£e q−u−Rz Bjl¡ Bõ¡ql p¿º¢ø J B¢Ml¡−al p¡g−mÉ SeÉ L¡S Ll¢Rz H f−b ¢V−L b¡L¡C hs p¡gmÉz Bõ¡ql Efl ilp¡ l¡M¤ez 104.

hoÑhÉ¡f£ ¢ehª¡Qe£ A¢ik¡ehoÑhÉ¡f£ ¢ehª¡Qe£ A¢ik¡ehoÑhÉ¡f£ ¢ehª¡Qe£ A¢ik¡ehoÑhÉ¡f£ ¢ehª¡Qe£ A¢ik¡e 1969 p¡−ml 28 e−iðl ®Se¡−lm CuqCu¡ M¡e S¡¢al E−�−nÉ 1970 p¡−ml 5 A−�¡hl S¡a£u pwp−cl ¢ehÑ¡Q−el a¡¢lM ®O¡oZ L−le Hhw 1970 p¡−ml 1 S¡e¤u¡¢l ®b−L fÐL¡−nÉ l¡S¯e¢aL avfla¡ öl¦ q−h h−m S¡e¡ez

Page 67: jibone ja dekhlam-3

67

¢h¢iæ l¡S¯e¢aL cm ¢eS ¢eS Cp¤É ¢e−uC j¡−W-juc¡−e l¡S¯e¢aL LjÑp§¢Q f¡me L−l b¡−Lz ®kph cm£u c¡¢h−L Se¢fÐu Ll¡ J plL¡−ll ¢eLV ®S¡l c¡¢h S¡e¡h¡l fÐ−u¡Se, ®pphC l¡S¯e¢aL LjÑL¡−�l ¢i¢�z ¢L¿º 1 S¡e¤u¡¢l ®b−M l¡S¯e¢aL avfla¡ öl¦ q−mJ ®L¡e l¡S¯e¢aL cm ®aje E−õM−k¡NÉ Cp¤É ¢e−u juc¡e Nlj Ll−a ®Qù¡ L−l¢ez aMe ¢ehÑ¡QeC HLj¡� l¡S¯e¢aL Cp¤É q−u cy¡s¡Cz a¡C 11 S¡e¤u¡¢l BJu¡j£ m£N Hhw 18 S¡e¤u¡¢l S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ fÒVe juc¡−e fÐbj ¢ehÑ¡Qe£ Sepi¡l B−u¡Se L−lz ¢ehÑ¡Qe£ Cp¤É R¡s¡ Bl ®L¡e l¡S¯e¢aL Cp¤É e¡ b¡L¡u ®kph cm ¢ehÑ¡Q−e Evp¡q£ eu a¡−cl ®L¡e l¡S¯e¢aL avfla¡ mrÉ Ll¡ k¡u¢ez ph ®c−nC ®cM¡ k¡u ®k, ¢ehÑ¡Q−el a¡¢lM ®O¡oZ¡l 2/3 j¡−pl j−dÉC ¢ehÑ¡Qe Ae¤¢ùa quz a¡C ¢ehÑ¡Q−e A¢ik¡e ®L¡b¡J 3 j¡−pl ®h¢n Q−m e¡z ¢L¿º 1970 -Hl ¢ehÑ¡Q−e fСu p¡l¡ hRlC ¢ehÑ¡Qe£ A¢ik¡−el ®h¡T¡ hqe Ll−a quz 5 A−�¡hl ¢ehÑ¡Qe Ae¤¢ùa q−mJ S¡e¤u¡¢l ®b−L ®p−ÃVðl fkÑ¿¹ 9 j¡p c£OÑ A¢ik¡e Q¡m¡−a q−a¡z ¢L¿º f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e BNø j¡−p hÉ¡fL J iu¡hq heÉ¡ qJu¡u ¢ehÑ¡Q−el Ae¤ù¡e 7 ¢X−pð−l Ll¡l ¢pÜ¡¿¹ ®O¡oZ¡ Ll¡ qkz a¡C ¢ehÑ¡Qe£ A¢ik¡−el pju BlJ c¤'j¡p ®h−s k¡uz 12 e−ið hªq�l ®e¡u¡M¡m£−a fÐmu�l S−m¡µRÆ¡p J O§¢ZÑT−sl L¡l−Z ®L¡e ®L¡e jqm ®b−L ¢ehÑ¡Q−el a¡¢lM Bh¡lJ ¢fR¡h¡l c¡¢h E−W z k¢c ¢fR¡−a¡ a¡q−m ¢ehÑ¡Qe£ A¢ik¡−pl pju BlJ ®h−s ®k−a¡z 7 ¢X−pð−lC ¢ehÑ¡Qe qu HhP c£OÑ HN¡−l¡ j¡p ¢ehÑ¡Qe£ A¢ik¡e Q−mz ¢ehÑ¡Qe£ A¢ik¡−el ®ju¡−cl ¢cL ®b−L HV¡ qu−a¡ ¢hn Ä-®lLXÑz

¢ehÑ¡Q−e S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l AwnNËq−Zl ¢pÜ¡¿¹ ¢ehÑ¡Q−e S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l AwnNËq−Zl ¢pÜ¡¿¹ ¢ehÑ¡Q−e S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l AwnNËq−Zl ¢pÜ¡¿¹ ¢ehÑ¡Q−e S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l AwnNËq−Zl ¢pÜ¡¿¹ pñha 1970 p¡−ml ®ghЦu¡¢ll fÐbj pç¡−q fС−c¢nL jS¢m−p n§l¡l A¢d−hn−e ¢pÜ¡¿¹ NËqZ Ll qu ®k, S¡j¡u¡a ¢ehÑ¡Q−e AwnNËqZ Ll−hz 18 S¡e¤u¡¢l fÒVe juc¡−e S¡j¡u¡−al Sepi¡l p¡−b BJu¡j£ m£N J fÐn¡p−el c¤nj¢e BQlZ p−�ÆJ jS¢m−p n§l¡u phÑpÇjai¡−hC H ¢pÜ¡¿¹ quz ®k cª¢øi¢�−a S¡j¡u¡a H ¢pÜ¡¿¹ ¢e−u−R a¡ pw−r−f ®fn Ll¢Rx Bõ¡ql kj£−e Bõ¡ql c£e−L L¡−uj Ll¡l E−�−nÉC S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ e¡jL pwNWe fТa¢ùa q−u−Rz pLm h¡¢am n¢�²C Hl ¢h−l¡¢da¡ Ll−h, HV¡C ü¡i¡¢hL z H−c−n h¡¢am n¢�²l j−dÉ fÐd¡eC q−m¡ BJu¡j£ m£Nz a¡C a¡−cl fr ®b−LC phÑ¡−fr¡ ®h¢n ¢h−l¡¢da¡ qh¡l Lb¡z h¡¢a−ml ®j¡L¡¢hm¡u juc¡−e jkh¤a i§¢jL¡ f¡me Ll¡C Dj¡−¡el c¡¢hz S¡j¡u¡a ®c−n ®eaª−aÅl f¢lhaÑe Q¡uz SeN−Zl p¡j−e pv ®eaªaÅ a¤−m e¡ dl−m H f¢lhaÑ−el p§Qe¡C q−a f¡−l e¡z H ¢ehÑ¡Q−eC ®eaª−aÅl f¢lhaÑe Bn¡ Ll¡ e¡ ®N−mJ ®cnh¡p£l ¢eLV S¡j¡u¡−al mrÉ J E−�jÉ a¤−m dl¡l SeÉ ¢ehÑ¡Q−e AwnNËqZ Af¢lq¡kÑz −k Lu¢V Bp−e S¡j¡u¡a ¢ehÑ¡Q−e AwnNËqZ Ll−h I Hm¡L¡l SeN−Zl ¢eLV ü¡i¡¢hLi¡−hC S¡j¡u¡−al c¡Ju¡a hÉ¡fLi¡−h ®f±yR−hz ¢ehÑ¡Qe£ A¢ik¡e Efm−r A−eL ea¤e ¢ehÑ¡Qe£ LjÑ£ ®k¡Ns q−hz ¢ehÑ¡Q−el gm¡gm k¡-C ®q¡L, ¢ehÑAQ−el fl pwNW−el ¢hÙ¹¡l pqS q−h, ¢ehÑ¡Qe£ LjÑ£l¡ CpmAj£ B−¾c¡m−el LjÑ£−a f¢lZa q−hz S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l B−¾c¡me c£OÑ−ju¡c£z HLV¡ ¢ehÑ¡Q−e gm¡gm ®Lje q−m¡ HV¡ fÐd¡e ¢h−hQÉ ¢hou euz c¡Ju¡−al pÇfÐp¡lZ J p¡wNW¢eL ANËN¢aC fÐd¡e E−�nÉ z H E−�−nÉl SeÉ ¢ehÑAQe AaÉ¿¹ pq¡uLz ¢ehÑ¡Q−el pju SeNZ kaV¡ BNËq ¢e−u HhP j−e¡−k¡N ¢c−u ¢h¢iæ l¡S¯e¢aL c−ml h�²hÉ ö−e J ¢h−hQe¡ L−l AeÊ pju Hje f¢l−hn °a¢l b¡−L e¡z

S¡j¡u¡−al e¢je£ h¡R¡CS¡j¡u¡−al e¢je£ h¡R¡CS¡j¡u¡−al e¢je£ h¡R¡CS¡j¡u¡−al e¢je£ h¡R¡C p¡d¡lZa l¡S¯e¢aL c−mm e¢j−ene h¡ ¢V−LV ®f−a q−m ¢ehÑ¡Q−e fСb£Ñ q−a k¡l¡ BNËq£ a¡l¡C a¡−cl fR−¾c c−ml ¢eLV dle¡ ®cuz l¡S¯e¢aL cmJ c−ml j−e¡eu−el SeÉ fСbÑ£−cl L¡Q ®b−L clM¡¿¹ BqÆ¡e L−lz clM¡−¿¹l glj ¢h¢�²l ¢eujJ Q¡m¤ B−Rz ®k c−ml ¢ehÑ¡Q−e i¡m g−ml Bn¡ ®h¢n ®p c−m fСbÑ£l ¢isJ A¢dL quz

Page 68: jibone ja dekhlam-3

68

H hÉ¡f¡−l S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l fÜ¢a pÇf§ZÑ ¢iæz ¢ehÑ¡Qe£ qJu¡l E−�−nÉ c−ml j−e¡eu−el SeÉ clM¡¿¹ BqÆ¡e Ll¡ qu e¡z ®L¡e hÉ¢�² S¡j¡u¡−al ¢eLV fСbÑ£ qh¡l BNËq fÐL¡n Ll−m ¢a¢e A−k¡NÉ ¢h−h¢Qa q−hez ®L¡e l¦Le (pcpÉ) fСbÑ£ qh¡l c¡¢h Ll−m ¢a¢e pcpÉfcC q¡l¡−hez L¡lZ l¡p§m (p) ®k fc Q¡u a¡−L ¢c−ae e¡z Q¡C−m h¤T¡ ®N−m¡ ®k, ®p hÉ¢�²ü¡bÑ q¡¢p−ml p¤−k¡N a¡m¡n Ll−Rz pwNWe k¡−L ®k f−cl SeÉ ®k¡NÉ ¢h−hQe¡ L−l, ®p fc ¢e−a Aü£L¡l Ll¡J c§oZ£uz AbÑ¡v ph¡C−L HLj¡� Bõ¡ql p¿º¢ø J a¡¢Ml¡−al p¡g−mÉl ¢eu−a ph¢LR¤ Ll−a q−hz hÉ¢�²Na ü¡bÑ, jkÑAc¡ J p¤−k¡N L¡je¡ Ll¡ Cpm¡−jl ®Mm¡gz

¢ehÑ¡Q−e cy¡s Ll¡h¡l SeÉ S¡j¡u¡a AaÉ¿¹ k¤¢�²f§ZÑ J eÉ¡u¡e¤N fÜ¢a Ahm¢ehÑ¡Q−e cy¡s Ll¡h¡l SeÉ S¡j¡u¡a AaÉ¿¹ k¤¢�²f§ZÑ J eÉ¡u¡e¤N fÜ¢a Ahm¢ehÑ¡Q−e cy¡s Ll¡h¡l SeÉ S¡j¡u¡a AaÉ¿¹ k¤¢�²f§ZÑ J eÉ¡u¡e¤N fÜ¢a Ahm¢ehÑ¡Q−e cy¡s Ll¡h¡l SeÉ S¡j¡u¡a AaÉ¿¹ k¤¢�²f§ZÑ J eÉ¡u¡e¤N fÜ¢a Ahmðe L−lzðe L−lzðe L−lzðe L−lz 1z S¡j¡u¡−al jS¢m−p n§l¡ HL¢V f¡mÑ¡−j¾V¡¢l ®h¡XÑ NWe L−l z ®h¡−XÑl fr ®b−L −Sm¡ Bj£l−cl ¢eLV ¢ehÑ¡Q−e cy¡s Ll¡h¡l ®k¡NÉ hÉ¢�²−cl a¡¢mL¡ f¡W¡h¡l SeÉ Ae¤−l¡d L−lz ®Sm¡ Bj£l ®Sm¡l jS¢m−p n§l¡ Abh¡ l¦Le−cl ja¡ja ¢e−u Efk¤�² −m¡L−cl a¡¢mL¡ HhP a¡−cl hÉ¢�²Na pLm fÐ−u¡Se£uu abÉ ¢m−M f¡W¡ez 2z f¡mÑ¡−j¾V¡¢l ®h¡XÑ ®fТla abÉ¡h¢ml ¢i¢�−a fСb¢jLi¡−h HL HL Bp−el SeÉ HL h¡ HL¡¢dL hÉ¢�²−L h¡R¡C L−lez 3z ®h¡XÑ h¡R¡CLªa hÉ¢�²−cl−L ®X−L ¢hÙ¹¡¢lai¡−h Bm¡f-B−m¡Qe¡ L−l a¡−cl ®k¡NÉa¡l j¡e k¡Q¡C L−lez 4z f¡m¡−j¾V¡¢l ®h¡XÑ 2/3 S−el ¢Vj °a¢l L−l fÐaÉL Bp−e ¢N−u p−lS¢j−e fÐ−u¡Se£u ®M¡yS-Mhl ¢e−a f¡W¡ez ¢Vj l¦Le J LjÑ£−cl ja¡ja pwNËq L−lezm ®N¡fe hÉ¡m−Vl j¡dÉ−j a¡−cl L¡R ®b−L S¡e−a Q¡e ®k , I Bpe ®b−L ¢ehÑ¡Q−e cy¡s Ll¡h¡l SeÉ ®L, L¡−L ph−Q−u ®k¡NÉ J Ef−k¡N£ j−e L−lez phÑ−n−o f¡mÑ¡−j¾V¡¢l ®h¡XÑ k¡ha£u abÉ k¡Q¡C-h¡R¡C L−l k¡−L pLm ¢cL ¢c−u ®k¡NÉaj ¢h−hQe¡ L−l a¡−L j−e¡eue ®ch¡l ¢pÜ¡¿¹ NËqZ L−lz p¡d¡lZa ®h¡−XÑl pLm pc−pÉl j−dÉ hÉ¡fL B−m¡Qe¡l fl phÑpÇjai¡−hC ¢pÜ¡¿¹ ®eJu¡ quz hm¡ h¡ýmÉ ®k, hÉ¢L h¡R¡C Ll¡l ®hm¡u ®kph �Zh¢m Af¢lq¡kÑ ¢h−hQe¡ Ll¡ qu a¡ q−m¡, Eæaj¡−el °e¢aL Q¢l�, Cpm¡j£ B−¾c¡m−e B¿¹¢lLa¡ J ¢eù¡, SeN−Zl ¢eLV pv ®m¡L ¢q−p−h f¢l¢Q¢a Hhw phÑp¡d¡l−Zl p¡−b ®jm¡−jn¡u AiÉÙ¹z

AeÉ¡eÉ c−m fСbÑ£ h¡R¡C−ul fÜ¢a AeÉ¡eÉ c−m fСbÑ£ h¡R¡C−ul fÜ¢a AeÉ¡eÉ c−m fСbÑ£ h¡R¡C−ul fÜ¢a AeÉ¡eÉ c−m fСbÑ£ h¡R¡C−ul fÜ¢a −kph l¡S¯e¢aL c−ml ®L¡e BcnÑ L¡−u−jl LjÑp§¢Q ®eC, ®p cm�−m¡l fÐd¡e E−�nÉ rja¡u k¡Ju¡z a¡l¡ f¡Ju¡l f¢m¢V� h¡ rja¡l l¡Se£¢a L−lez a¡C ¢ehÑ¡Q−e fСbÑ£ h¡R¡C Ll¡l pju c−ml fÐd¡e c¡¢uaÅn£mN−Z Hje ®m¡L−cl−LC j−e¡eue ®ce, k¡−cl ¢S−a Bph¡l ®k¡NÉa¡ B−Rz H ®k¡NÉa¡l j¡fL¡¢W paa¡ h¡ °e¢aL Q¢l� eu; fÐd¡e j¡fL¡¢W q−m¡ B¢bÑL p�¢az ¢ehÑ¡Q−e ¢hSu£ qJu¡l SeÉ ®L¡¢V −L¡¢V V¡L¡ k¢c MlQ Ll¡ fÐ−k¡Se qu a¡J MlQ Ll−a prj q−a q−hz ®k ¢e−Sl ¢ehÑ¡Qe£ hÉu hqe Ll¡l p¡−b p¡−b c−ml ¢ehÑ¡Qe£ aq¢h−m ®j¡V¡ Aw−Ll Qy¡c¡ ¢c−a BNËq£ Hje fСbÑ£l Lcl ph−Q−u ®h¢nz B¢bÑL p�¢al fl ®k¡NÉa¡l ¢àa£u j¡fL¡¢W q−m¡, p¡qp£ ¢ehÑ¡Qe£ LjÑ£h¡¢qe£ ®k¡N¡s Ll¡l rja¡z V¡L¡ b¡L−m H h¡¢qe£ ®k¡N¡s Ll¡ pqS q−mJ öd¤ V¡L¡u HV¡ qu e¡z Hl SeÉ p¡wNW¢eL ®k¡NÉa¡ fÐ−u¡Se quz Caxf§−hÑ ®L¡e ¢ehÑ¡Q−e ®k¡NÉa¡l H f¢lQu ¢c−u b¡L−m ®a¡ ®L¡e Lb¡C ®eCz H c¤'®V¡ ®k¡NÉa¡l fТa−k¡¢Na¡u ®k AeÉ fСbÑ£l ¢eLV fl¡¢Sa qu, AbÑ¡v c−ml j−e¡eue k¢c AeÉ ®LE ®f−u k¡u, a¡q−m H hÉ¢�² I c−ml Qlj fТaà¾c Ä£ l¡S¯e¢aL c−ml ¢eLVJ dle¡ ¢c−a f¡−l Hhw ®p cmJ a¡−L j−e¡eue ¢c−a pÇja q−a f¡−lz ¢ehÑ¡Q−e AwnNËq−Zl E−�nÉ k¢c Se−ph¡C qu, a¡q−m H ¢hl¡V V¡L¡l AwL ¢c−u Lai¡−hC Se¢qaLl L¡S Ll¡ k¡uz ¢L¿º Bpm E−�nÉ l¡S¯e¢aL hÉhp¡ z ¢ehÑ¡Q−e ®k ®j¡V¡ AwL hÉu Ll¡ qu a¡ H hÉhp¡u ¢h¢e−u¡N L−l ¢ehÑ¡Q−e ¢hSu£ q−m H

Page 69: jibone ja dekhlam-3

69

V¡L¡ Ep¤m L−lJ ¢hl¡V m¡i Ll¡ k¡−hz H hÉhp¡u£ j−e¡hª¢� e¡ b¡L−m SeN−Zl ¢Mcja Ll¡l SeÉ H fÜ¢a−a AbÑ hÉu Ll¡ ü¡i¡¢hL euz ¢ehÑ¡Q−el jJp¤j Bp−m cm£u fÐd¡e−cl q¡−a g¤−ml ®a¡s¡ a¤−m ¢c−u k¡l¡ c−m ®k¡Nc¡e L−le a¡l¡ phC j−e¡eue fСbÑ£z j−e¡eue ¢c−a pÇja qh¡l flC ®k¡Nc¡−el I Ae¤ù¡e Ll¡ quz B¢j H S¡a£u k−a¡ Ae¤ù¡−el g−V¡ f¢�L¡u ®c−M¢R fСu phC j−e¡eue c¡−el f−l¡r ®O¡oZ¡ h−mC fÐj¡¢Za q−u−Rz H S¡a£u ®m¡L ®k¡N¡s e q−m c−ml ®m¡L−cl jdÉ ®b−L ®LE e¢j−ene f¡uz a¡ e¡ q−m c−ml ®LE ®LE ka ¢eù¡h¡e J aÉ¡N£C ®q¡L, a¡l¡ pq−S e¢j−ene f¡u e¡z HjeJ ®cM¡ k¡u ®k, c−ml pÇf§ZÑ ¢hfl£aj¤M£ AeÉ c−ml ®ea¡¡−LJ ¢ehÑ¡Q−el E−�−nÉ m¤−g ®eJu¡ quz H S¡a£u rja¡l l¡Se£¢a phÑü c−ml q¡−a ®c−nl n¡pei¡l ka¢ce b¡L−h, aa¢ce p¢aÉL¡l ¢exü¡bÑ ®eaªaÅ Bn¡ Ll¡ k¡u e¡z H S¡a£u ®eaª−aÅl f¢lhaÑe e¡ q−m ®cnNs¡l l¡Se£¢al j¤M LM−e¡ SeNZ ®cM−a f¡−h e¡z

S¡j¡u¡−al h¡R¡C Ll¡ Bpe pwMÉ¡S¡j¡u¡−al h¡R¡C Ll¡ Bpe pwMÉ¡S¡j¡u¡−al h¡R¡C Ll¡ Bpe pwMÉ¡S¡j¡u¡−al h¡R¡C Ll¡ Bpe pwMÉ¡ −no fkÑ¿¹ S¡j¡u¡a j¡� 60 ®b−L 65 ¢V Bp−e ¢ehÑ¡Qe Ll¡l ¢pÜ¡¿¹ ®euz f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e S¡a£u pwp−cl Bpe pwMÉ¡ 162¢V ¢R−m¡z S¡j¡u¡a Q§s¡¿¹ fkÑ¡−u j¡� 63¢V Bp−e fТaࢾc Äa¡ L−lz S¡j¡u¡a La¢V fÊ¡−c¢nL Bp−e ¢ehÑ¡Q−e Aha£ZÑ q−u¢R−m¡ a¡ pÈl−Z Bp−R e¡z S¡a£u pwp−cl fТa¢V Bp−el Hm¡L¡u fС−c¢nL f¢lo−cl c¤'®V¡ Bpe ¢R−m¡z ®p ¢q−p−h fС−c¢nL Bpe pwMÉ¡ 324 ¢R−m¡z −L¡e l¡S¯e¢aL c−ml p¡−b S¡j¡u¡−al ®L¡e lLj ¢ehÑ¡Qe£ I�² h¡ pj−T¡a¡ ¢R−m¡ e¡ öd¤ ®ek¡−j Cpm¡j f¡¢VÑl p¡−b S¡j¡u¡a H ¢ho−u HLja qu ®k, H c¤'c−ml fСbÑ£ HL Be−p cy¡s¡−h e¡z S¡j¡u¡a Bj¡−L Y¡L¡ nq−ll HL Bp−e e¢je£ h¡e¡uz k¡−L e¢j−ene h¡ j−e¡eue ®cJu¡ qu S¡j¡u¡a a¡−L ®L¢ä−XV h¡ fСb£Ñ e¡ h−m e¢je£ h−mz Bj¡l Bpe ¢R−m¡ 4¢V b¡e¡l ¢hl¡V Hm¡L¡z Bj¡l ¢e−Sl b¡e¡ lje¡pq ®aSNy¡J, m¡mh¡N J j¤q¡Çjcf¤lz lje¡ J ®aSNy¡J ¢j−m HL¢V fС−c¢nL Bpe J Afl c¤'b¡e¡ ¢j−m Bl HL¢V fС−c¢nL Bpez

¢e¢e¢e¢ehÑ¡Qe£ A¢ik¡−el A¢i�a¡hÑ¡Qe£ A¢ik¡−el A¢i�a¡hÑ¡Qe£ A¢ik¡−el A¢i�a¡hÑ¡Qe£ A¢ik¡−el A¢i�a¡ Bj¡l ¢e−Sl Bp−e S¡j¡u¡−al ®N¡V¡ Sen¢�², k¡ aMe hs ¢R−m¡ e¡ h−V; ¢L¿º ph¡C S¡e-fСZ ¢c−u L¡S L−l−Rz B¢j Y¡L¡u Ef¢ÙÛa b¡L−m ¢ehÑ¡Qe£ pi¡u h�²hÉ ®l−M¢Rz B¢j fСu ph Bp−eC ¢N−u¢R Hhw ¢ehÑ¡Qe£ Sepi¡u h�²ªa¡ L−l¢Rz Sepi¡�−m¡−a k−bø ®m¡L pj¡Nj ¢R−m¡z pi¡l ®noi¡−N Hm¡L¡l NZÉj¡eÉ ®m¡L−cl p¡−b °hW−Ll hÉhÙÛ¡J Ll¡ q−a¡z fСu phÑ�C °hW−L Ef¢ÙÛa ®m¡L−cl fr ®b−L HLC lLj j¿¹hÉ ö−e¢Rz j¿¹−hÉl p¡lLb¡ HLC, i¡o¡ J fÐL¡ni¢� k¡C ®q¡Lz ""Bfe¡l h�²hÉ AaÉ¿¹ k¤¢�²f§ZÑ J q©cuNË¡q£z ®k E−�−nÉ Bjl¡ i¡la ®b−L fªbL qm¡j, ®p E−�nÉ q¡¢pm Ll−a q−m S¡j¡u¡a−LC ®i¡V ®cJu¡ E¢Qaz Bfe¡−cl fСbÑ£−a¡ ph ¢cL ¢c−u AeÉ¡eÉ c−ml fСbÑ£l −Q−u ®h¢n Efk¤�²z ¢L¿º Bfe¡−cl c−ml fÐd¡e f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡¢ez Bfe¡−cl−L ®i¡V ¢c−m f¡¢LÙ¹¡−el ®L¾cУu plL¡l f¢ÕQ−jC ®b−L k¡−hz Hh¡l Bj¡−cl ¢ehÑ¡Qe£ V¡−NÑV qJu¡ E¢Qa ®L−¾cÐ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡¢e ®eaªaÅ fТaùA f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡¢e−cl q¡−a ®c−nl LaѪaÅ b¡L¡u phÑ¢cL ¢c−u Bjl¡ ®fR−e f−s B¢Rz S¡a£u pwp−c f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el Bpe pwMÉ¡ ®h¢n qJu¡u ®L−¾cÐ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡¢e ®eaªaÅ L¡−u−jl p¤−k¡N H−p−Rz Hh¡lL¡l ¢ehÑQ−e Bj¡−cl−L H p¤−k¡NV¡ ¢e−a ¢cez Bjl¡ H ¢ehÑ¡Q−e Bj¡−cl A¢dL¡l Bc¡u L−l ¢eCz i¢hoÉ−a Bfe¡−cl j−a¡ ®m¡L−cl−L ¢ehÑ¡Q−e Bjl¡ fСd¡eÉ ®c−h¡z ¢L¿º H ¢ehÑ¡Q−e Bj¡−cl−L rj¡ Ll¦ez'' BJu¡j£ m£N ®ea¡−cl ®k¡NÉa¡l fÐjwp¡ Ll−a qu ®k, a¡l¡ l¡Se£¢a p−Qae j¡W fkÑ¡−u ®m¡L−cl−LJ HLb¡ h¤T¡−a prj q−u−Re ®k, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el ü¡−bÑC ®nM j¤¢S−hl ®eaªaÅ J BJu¡j£ m£−Nl plL¡l ®L−¾cÐ L¡−uj qJu¡ fÐ−u¡Sez La pqS-plm J p¤¾cli¡−h

Page 70: jibone ja dekhlam-3

70

a¡−cl jN−S H Lb¡ h−p ®N−R z H Lb¡l j−dÉ ®k i§m l−u−R a¡ Ae¤d¡h−el fbC l¦Ü q−u ®N−Rz ¢h−no L−l BCu§h M¡−el cn hR−ll HLV¡e¡ n¡p−el H fТa¢�²u¡ M¤hC ü¡i¡¢hLz a¡−cl j¿¹−hÉl SJu¡−h B¢j hma¡j, ""Bfe¡l¡ ¢L S¡−ee ®k, BJu¡j£ m£N öd¤ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−eC B−R? f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹−e H−cl ¢LR¤C ®eCz a¡l¡ rja¡ ®f−m f¡¢LÙ¹¡e ®b−L f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L Bm¡c¡ L−l ®gm−a f¡−lz k¢c a¡C qu a¡q−m i¢hoÉ−a Bfe¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−el ¢ehÑ¡Q−e ®i¡V ®ch¡l p¤−k¡NC qu−a¡ f¡−le e¡z −k E−�−nÉ f¡¢LÙ¹¡e L¡−uj qu, a¡ pgm Ll¡l SeÉ Bl ®L¡e ¢ehÑ¡Qe q−a f¡l−h ¢Le¡ ¢h−hQe¡ L−l ®cM¤ez'' Bj¡l H Lb¡l ®L¡e SJu¡h a¡l¡ e¡ ¢c−mJ a¡−cl ®Qq¡l¡ ®c−M h¤T¡ ®k−a¡ ®k, a¡l¡ Hje Bn�¡ L−le e¡z Y¡L¡ nq−l ¢ehÑ¡Qe£ Sepi¡u HhP S¡j¡u¡−al ¢ehÑ¡Qe£ ¢j¢R−m ¢Ym j¡l¡ BJu¡j£ m£−Nl jÙ¹¡e−cl ÙÛ¡u£ LjÑp§¢R ¢R−m¡z AhnÉ Y¡L¡l h¡C−l Lj S¡uN¡uC Sepi¡u q¡jm¡ q−u−Rz L¡lZ S¡j¡u¡a Hm¡L¡l ®hn¢LR¤ NZÉj¡eÉ ®m¡L−L Sepi¡u q¡¢Sl L−l j−�l B−nf¡−nl −Qu¡−l hp¡l hÉhÙÛ¡ L−l¢R−m¡z ®k Bp−el Hm¡L¡u H hÉhÙÛ¡ Ll¡ k¡u¢e h¡ qu¢e, ®pM¡−eC ¢h¢iæ j¡�¡l q¡jm¡ q−u−Rz B¢j ¢ehÑ¡Qe£ Sepi¡u ®nM j¤¢S−hl e¡j ¢e−u c¤'®V¡ Lb¡ hma¡jz HL¢V Lb¡ q−m¡, ""®nM j¤¢Sh BJu¡j£ m£−Nl pi¡f¢a q−mJ ay¡l c−ml ®L¡e n¡M¡ f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el 4¢V fÐ−c−nl ®L¡eV¡−aC ®eCz ®pM¡−e Bl HL¢V "f¡¢LÙ¹¡e BJu¡j£ m£N' B−R, k¡l pi¡f¢a eJu¡hk¡c¡ epl¦õ¡q M¡ez I cm¢Vl ®L¡e n¡M¡ f§hÑ-f¡¢LÙÛ¡−e ®eCz H−a fÐj¡¢Za qu ®k, ""®nM j¤¢Sh p¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−el l¡Se£¢a L−le e¡z ¢a¢e f¡¢LÙ¹¡e−L HLl¡øÌ ¢q−p−h ¢Q¿¹¡ qu−a¡ Ll−Re e¡z a¡l q¡−a rja¡ a¤−m ¢c−m ¢a¢e f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L ¢h¢µRæ L−l ®gm−a f¡−lez Afl Lb¡¢V ®nM j¤¢Sh−L p−ð¡de L−l hma¡j, ""®nM p¡−qhz Bfe¡l c−ml LjÑ£−cl−L l¡S¯e¢aL BQlZ ¢nr¡ ¢cez k¢c a¡−cl−L ��¡¢j L−l AeÉ c−ml pi¡i¡P¡ ®b−L ¢g¢l−u l¡M−a e¡ f¡−le, a¡q−m HL¢ce Bfe¡l p¡−bJ a¡l¡ ®ha¢j¢k Ll−hz H−cl−L pw−n¡de Ll−a e¡ f¡l−m Bf¢e n¡¢¿¹−a ®cn f¢lQ¡me¡ Ll−a f¡l−he e¡z H S¡a£u EµRª́ Mm ®m¡L−cl pq−k¡¢Na¡ ¢e−u qu−a¡ rja¡u ®k−a f¡l−he; ¢L¿º ®cn n¡pe Ll−a f¡l−he e¡z Bl k¡C Ll¡ k¡L ��¡ ¢c−u n¡pe Ll¡ k¡u e¡z Bj¡l HL Q¡Q¡−L Bj¡l Bî¡l p¡−b ®hBch£ Ll−a ®c−M B¢j J Bj¡l ®R¡V i¡C-Hl fТah¡c Ll−a EcÉa q−m Bj¡−cl−L Bî¡ Ls¡ djL m¡¢N−u hm−me, ""®a¡l¡ ¢L ®a¡−cl Q¡Q¡l p¡−b ®hBch£ Ll−a Q¡p? a¡q−m ®a¡ HL¢ce Bj¡l p¡−bJ Ll¡l p¡qp f¡¢hz HLb¡ hm¡l p¡−b p¡−b Bjl¡ ®b−j ®Nm¡j, Q¡Q¡J m�¡u p−l ®N−mez Bj¡l Bî¡l H Ec¡qlZV¡ ö−e ®nСa¡−cl j¡b¡ ®e−s HLb¡ pjbÑe Ll−a ®c−M¢Rz

¢ehÑ¡Q−e AeÉ¡eÉ c−ml q¡m ¢ehÑ¡Q−e AeÉ¡eÉ c−ml q¡m ¢ehÑ¡Q−e AeÉ¡eÉ c−ml q¡m ¢ehÑ¡Q−e AeÉ¡eÉ c−ml q¡m 6 cg¡ J 11 cg¡l f−r B−¾c¡mela h¡jf¢¿Û ®L¡e cmC ¢ehÑ¡Q−e p¡j¡eÉ Ae¤NËqJ BJu¡j£ m£−Nl fr ®b−L f¡u¢ez BJu¡j£ m£−Nl LÉ¡X¡−ll h¡C−l ®e±L¡ fÐa£L ¢e−u cy¡s¡h¡l p¤−k¡N e¡ ®f−u a¡l¡ fªbLi¡−h ¢ehÑ¡Q−e fТaࢾc Äa¡ Ll¡l ®Qø¡ L−l−Rz eÉ¡−fl i¡p¡e£ N˦f J j¤S¡ggl N˦f Hhw j¤p¢mj m£−Nl ¢ae N˦f fСb£Ñ cy¡s Ll¡−mJ BJu¡j£ m£−Nl fÐQ¡l¡¢ik¡−el c¡f−V ®no fkÑ¿¹ ®O¡oZ¡ ¢c−u a¡−cl fС¢bÑa¡ fÐaÉ¡q¡l L−l ¢e−a h¡dÉ quz HLj¡� S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ R¡s¡ Bl ®L¡e cm juc¡−e cy¡¢s−u b¡−L¢ez

−i¡V ®L−¾cÐl q¡m−i¡V ®L−¾cÐl q¡m−i¡V ®L−¾cÐl q¡m−i¡V ®L−¾cÐl q¡m 1970 p¡−ml 7 ¢X−pðl ¢ehÑ¡Qe Ae¤ù¡−el ¢ce ®i¡V ®L−¾cÐl ®k q¡m ¢R−m¡ a¡ ¢ehÑ¡Qe A¢ik¡−el q¡m S¡e¡l fl pq−SC Ae¤j¡e L−l ®eJu¡ k¡uz ®i¡V ®L−¾cÐ S¡j¡u¡aC HLj¡� fТafr, a¡ kaC r¤â ®q¡Lz S¡j¡u¡−al ®f¡¢mw H−S¾V−cl−L phÑ�C p¢l−u ®ch¡l ®Qø¡l ®L¡e �¦¢V Ll¡ qu¢ez ®kM¡−e S¡j¡u¡−al H−S¾V ®L¡e lL−j ¢V−L ¢R−m¡ ®pM¡−eJ a¡−cl k−bµR¡Q¡−ll fТ−ah¡c Ll−a f¡−l¢ez Cu¡qCu¡ M¡−el p¡j¢lL fÐn¡pe l¡S¯e¢aL juc¡−el j−a¡ ¢ehÑ¡Qe£ juc¡−eJ ¢e¢ûuC ¢R−m¡ z k¡l¡ S¡j¡u¡¡a−L ®i¡V ¢c−u−Re a¡l¡ A¢a e£l−h hÉ¡mV ®ff¡l cy¡¢sf¡õ¡l h¡−� ®l−M H−p−Rez

Page 71: jibone ja dekhlam-3

71

105.

¢ehÑ¡Qe£ gm¡gm¢ehÑ¡Qe£ gm¡gm¢ehÑ¡Qe£ gm¡gm¢ehÑ¡Qe£ gm¡gm 1970-Hl ¢X−pð−ll 7 a¡¢lM ®k ¢ehÑ¡Qe Ae¤¢ùa qu Hl gm¡gm ®p¢ce påÉ¡l fl ®b−LC ®l¢XJ−a fÐQ¡¢la q−a b¡−Lz p¡l¡¢ce ®i¡V ®L¾cÐ�−m¡−a ®c±s¡−c±¢s L−l B¢j M¤h LÓ¡¿¹ q−u f−s¢Rm¡jz gm¡gm L£ q−h ®p pÇf−LÑ d¡lZ¡ b¡L¡u ®l¢XJ öeh¡l ®L¡e BNËq ®h¡d L¢l¢ez a¡R¡s¡ Q§s¡¿¹ gm¡gm ®a¡ NZe¡ ®no q−m ®no l¡a ®b−L qu−a¡ S¡e¡ k¡−hz ®L¡eÚ Bp−e H fkÑ¿¹ La¢V ®i¡V ®f−u−Re Hhw a¡l ¢eLVha£Ñ fТaà¾c£ ®L¡eÚ c−ml ®L La ®f−u−Re, H ¢hhlZC HLV¡e¡ Qm¢R−m¡z fТa Bp−el Mh−lC p−hÑ¡µQ ®i¡V pwMÉ¡ J ¢eLVhaÑ£ fÐ¡ç ®i¡V pwMÉ¡ E−õM Ll¡ q¢µR−m¡z S¡j¡u¡a R¡s¡ AeÉ¡eÉ cm ®no fkÑ¿¹ ¢ehÑ¡Qe ®b−L p−l cy¡s¡−mJ a¡−cl h¡−�J ¢LR¤ ®i¡V f−s−R, k¡ q¡pÉLli¡−h A¢a eNZÉz ¢L¿º h¡� kMe hp¡−e¡ q−u−R, aMe NZe¡l gm¡gm ®a¡ ®O¡oZ¡u Bp−hCz ¢ehÑ¡Qe L¢jne fС¢bÑa¡ fÐaÉ¡q¡−ll ®k a¡¢lM ¢e¢cÑø L−le, ®p a¡¢l−Ml j−dÉ fÐaÉ¡q¡l e¡ Ll−m fС¢bÑl e¡j hÉ¡mV ®ff¡−l Bp−hC Hhw a¡−cl SeÉ ®i¡V ®L−¾cÐ hÉ¡mV h¡� hp−hCz a−h cm£u fСbÑ£l¡ ®no fkÑ¿¹ ¢ehÑ¡Qe£ jkc¡−e e¡ b¡L¡u ®kph Bp−e S¡j¡u¡−al e¢je£ ¢R−m¡ e¡, ®pM¡−e fÐd¡ea üa¿» fСbÑl¡C ¢eLVha£Ñ fТaà¾c Ä£l jkÑc¡ f¡e, a¡−cl ®i¡−Vl pwMÉ¡ ka eNZÉC ®q¡Lz ®kph Bp−e S¡j¡u¡a fТaࢾc Äa¡ L−l−R, Hje Bp−eC ¢eLVhaÑ£ fТaà¾c Ä£ ¢q−p−h S¡j¡u¡−al e¡j AhnÉC H−p−Rz a−h ®i¡−Vl hÉhd¡e ¢hl¡Vz −l¢XJ−a p¡l¡l¡a HhP f−ll ¢ce c¤f¤l fkÑ¿¹ HLV¡e¡ gm¡gm fÐQ¡¢la q−a b¡−Lz LaL Evp¡q£ LjÑ£ ®l¢XJ ¢e−u h−pC lC−m¡z B¢j Cn¡l e¡j¡−Sl fl ®M−u fl¡S−ul ¢eÕQua¡ ®h¡d ¢e−u ¢e¢ÕQ−¿¹ O¤¢j−u fsm¡jz gS−ll BS¡−el pju E−W ®l¢XJ ®nСa¡−cl L¡R ®b−L S¡em¡j ®k, j¡� L−uL¢V Bp−el Q§s¡¿¹ gm¡gm H fkÑ¿¹ f¡Ju¡ ®N−m¡ Hhw phL'¢V−aC BJu¡j£ m£N ¢hSu£ Hhw S¡j¡u¡a ph Bp−eC ¢eLVhaÑ£ fТaà¾c Ä£z ¢hL¡−m Q§s¡¿¹ gm¡gm S¡e¡ ®N−m¡z S¡j¡u¡a ®L¡e Bp−eC ¢hSu£ qu¢ez c¤'®V¡ Bpe R¡s¡ pLm Bp−eC BJu¡j£ m£N ¢hf¤m ®i¡−V ®hSu£z ®k c¤¢V Bp−e BJu¡j£ m£N fl¡¢Sa qu, Hl HL¢V−a Se¡h e§l¦m Bj£e Hhw Afl¢V−a f¡hÑaÉ Q�NË¡−jl l¡S¡ ¢�¢ch l¡u ¢hSu£ qez H c¤'Bp−elJ BJu¡j£ m£N k−bø ®i¡V f¡uz ®N¡V¡ f¡hÑaÉ Q�NÊ¡j ¢e−u S¡a£u pPp−cl HL¢V Bpe z Q¡Lj¡ l¡S¡ ¢�¢ch l¡u fСu pLm EfS¡¢al ®i¡V ®f−u ¢hSu£ q−mez Se¡h e§l¦m Bj£e ®j¡−jen¡q£ ®Sm¡l e¡¾c¡Cm ®b−L ¢hSu£ qez ¢a¢e j¤p¢mj m£N n¡pe¡j−e f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el ¢àa£u fС−c¢nL fÐd¡ej¿»£ ¢R−mez ay¡l n¡pe¡j−mC "52 p¡−ml i¡o¡ B−¾c¡m−e ¢a¢e M¤e£ e§l¦m Bj£e Ef¡¢d f¡e Hhw HlC fТa¢�²u¡u 1954 p¡−ml ¢ehÑ¡Q−e ¢a¢e R¡�−ea¡ M¡−mL ®eJu¡k M¡−el ¢eLV fl¡SuhlZ L−lez 21®n ®ghЦu¡¢ll B−h−Nl heÉ¡u ¢a¢e ®i−p ®N−mez ¢L¿º ¢a¢e I Hm¡L¡l Eæu−e ®k ¢hl¡V Ahc¡l ®l−M−Re Hl ü£Lª¢aül©f' 70-Hl ¢ehÑ¡Q−e BJu¡j£ fÔ¡he p−�ÆJ SeNZ a¡−L ¢ehÑ¡¢Qa L−lz

p¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−e ¢ehÑ¡Q−el gm¡gmp¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−e ¢ehÑ¡Q−el gm¡gmp¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−e ¢ehÑ¡Q−el gm¡gmp¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−e ¢ehÑ¡Q−el gm¡gm 17 S¡e¤u¡¢l fС−c¢nL f¢lo−cl ¢ehÑ¡Qe Ae¤¢ùa quz f¡¢LÙ¹¡−el ®L¾cУu J fС−c¢nL ¢ehÑ¡Q−el gm¡gm fÐL¡¢na q−m ®cM¡ ®N−m¡ ®k, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el HLµR� ®ea¡ ®nM j¤¢Sh Hhw f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el fÐd¡e ®ea¡ S¤m¢gL¡l Bm£ i¤−�¡z f¡¢LÙ¹¡e S¡a£u f¢lo−cl 300 Bp−el j−dÉ f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el 4¢V fÐ−cn J EfS¡¢a Hm¡L¡l phÑ−j¡V Bpe pwMÉ¡ 138¢Vz Hl j−dÉ 88¢V Bpe i¤−�¡l ¢ffmp f¡¢VÑ ®f−u−Rz Ah¢nø 50¢V Bpe 7¢V l¡S¯e¢aL cm J EfS¡a£u üa¿» fСb£Ñl¡ f¡uz H p¡a¢V c−ml j−dÉ j¤p¢mj m£−Nl 3 N˦f, eÉ¡f, S¢ju−a Em¡j¡, j¡lL¡k£ Em¡j¡ J S¡j¡u¡−a Cpm¡j£z BCu§h M¡−el Le−iene j¤p¢mj m£N j¡� 2¢V Bpe f¡uz Bl S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ f¡u 4¢V Bpez

Page 72: jibone ja dekhlam-3

72

f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e fС−c¢nL f¢lo−c BJu¡j£ m£N 288¢V Bpe cMm L−lz e§l¦m Bj£−el ®X−j¡−�²¢VL f¡¢VÑ c¤'¢V HhP S¡j¡u¡−a Cpm¡j£, ®ek¡−j Cpm¡j J eÉ¡f (j¤k¡gÚgl) HL-HL¢V L−l Bp−e ¢hSu£ quz h�s¡l j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lqj¡e g¢Ll HL¢V fС−c¢nL Bp−e ¢ehÑ¡¢Qa qez S¡a£u pwp−cl ¢ehÑ¡Q−el gm¡g−m ®cM¡ ®N−m¡, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e ®nM j¤¢S−hl cM−m, f¡�¡h J ¢på¤ fÐ−cnàu i¤−�¡l Lê¡u Hhw Afl c¤'®V¡ fÐ−cn Ju¡m£ M¡e J j¤ga£ j¡qc¤−cl ¢eu¿»−Zz

¢ehÑ¡Qe£ j¤h¡lLh¡c¢ehÑ¡Qe£ j¤h¡lLh¡c¢ehÑ¡Qe£ j¤h¡lLh¡c¢ehÑ¡Qe£ j¤h¡lLh¡c NZa¡¢¿»L I¢aqÉ Ae¤k¡u£ 8 S¡e¤u¡¢l ®nM j¤¢Sh J BJu¡j£ m£N−L a¡−cl I¢aq¡¢pL ¢hS−ul SeÉ B¿¹¢lL j¤h¡lLh¡c S¡¢e−u B¢j pwh¡cf−� ¢hhª¢a ®cCz hÉ¢�²Nai¡−h öd¤ Bhc¤p p¡j¡c p¡−qh−L ®V¢m−g¡−e j¤h¡lLh¡c S¡e¡Cz a¡l e¡−jl p¡−b BS¡c në¢V ¢Li¡−h S¢sa q−m¡ a¡ Se¡h ¢jS¡e¤l lqj¡e ®Q±d¤l£l ®mM¡ "l¡Se£¢al ¢ae L¡m' hC¢V ®b−L S¡e−a f¡lm¡jz j¤¢�²k¤−Ül pju A−e−LC e¡¢L RcÈe¡j d¡lZ L−lez p¡j¡c p¡−q−hl RcÈe¡j e¡¢L ¢R−m¡ BS¡cz ¢hS−ul fl Bpm e¡−jl p¡−b RcÈ e¡j¢VJ k¤�² q−u k¡uz k¡ ®q¡L ®g¡−e j¤h¡lLh¡c S¡e¡h¡l p¡−b p¡−b ¢a¢e h−m EW−me, ""B−l i¡C Bf¢e ¢hnÄ¡p Ll−he e¡, j¡m¡Eel¡ ph¡C Bj¡−L HL−Q¢Vu¡ ®i¡V ¢c−u−Rz qy¡Vh¡l rja¡ ®eC ®pJ A−eÉl L¡y−d il ¢c−u H−p−Rz'' ¢a¢e Bj¡−L Hi¡−h Lb¡¢V hm¡ ®Le fÐ−u¡Se j−e Ll−me a ¡Bj¡l S¡e¡ ®eCz H Lb¡¢V−a B¢j ¢h¢pÈaC q−u¢Rz f¡¢LpBae B−¾c¡m−el pju j¤p¢mj m£−Nl A−e−LC ¢q¾c¤−cl−L j¡m¡Ee hm−aez në¢V Bp−m Blh£ "j¡mÚEe' n−ëlC ¢hLªa EµQ¡lZz Hl AbÑ q−m¡ A¢inç h¡ m¡eafСç m¡ea në ®b−L j¡mEe në¢V N¢Waz p¡j¡c p¡−qh f¡¢LÙ¹¡e B−¾c¡m−el LjÑ£ ¢q−p−h qu−a¡ H në hÉhq¡−l AiÉÙ¹ ¢R−mez BJu¡j£ m£N ®ea¡−cl j−dÉ °puc eSl¦m Cpm¡j J a¡S¤�£−el p¡−b R¡�S£he ®b−LC O¢eù f¢lQu b¡L¡ p−�ÆJ a¡−cl p¡−b l¡S¯e¢aL pMÉ ¢R−m¡ e¡z p¡j¡c p¡−q−hl p¡−b R¡�S£h−e ®L¡e f¢lQu e¡ b¡L−m± l¡S¯e¢aL juc¡−e O¢eùa¡ S−¾j kMe Bjl¡ PDM-Hl B−¾c¡m−e ®eaª−aÅl c¡¢uaÅ f¡me L¢lz B¢j kMe PDM-Hl ®p−�²V¡¢l aMe ¢a¢e ®VÊS¡l¡lz aMe ¢a¢e e§l¦m Bj£e p¡−q−hl ®X−j¡−�²¢VL f¡¢VÑl fС−c¢nL ®p−�²V¡¢lz 6 cg¡l ¢hLÒf ¢q−p−h Bjl¡ 8 cg¡ ¢e−u B−¾c¡me Ll¡L¡−mC H hå¤−aÅl S¾jz ®N¡m−V¢hm °hW−L ®gm Ll¡l fl ¢a¢e BJu¡j£ m£−N ®k¡Nc¡e L−lez

Cu¡qCu¡ M¡−el N¢sj¢pCu¡qCu¡ M¡−el N¢sj¢pCu¡qCu¡ M¡−el N¢sj¢pCu¡qCu¡ M¡−el N¢sj¢p pLm NZa¡¢¿»L ®c−nC ¢ehÑ¡Q−el gm¡gm fÐL¡¢na qh¡l fl ®L¡e cm k¢c f¡mÑ¡−j−¾Vl p¤Øfø pPMÉ¡N¢lù Bp−e ¢hSu£ qu a¡q−m l¡øÊfÐd¡e A¢hm−ð I c−ml ®ea¡−L fÐd¡ej¿»£ ¢e−u¡Ns ¢c−u j¢¿»pi¡ NW−el ¢e−cÑn ¢c−u b¡−Lez 1970-Hl ¢ehÑ¡Q−e 300 Bp−el f¡mÑ¡−j−¾V 160¢V Bp−e ¢hSu£ qJu¡ p−�ÆJ ®nM j¤¢Sh−L plL¡l NW−el SeÉ BqÆ¡e S¡e¡−e¡ qu¢ez Hl L¡lZ k¢c HV¡ q−u b¡−L ®k "69 p¡−ml 28 e−ið S¡¢al E−�−nÉ i¡o−Z Cu¡qCu¡ M¡e ®k L¡kÑd¡l¡ ®O¡oZ¡ L−l−Re, ®p Ae¤k¡u£ fÐb−j ¢ehÑ¡¢Qa NZfТa¢e¢dl¡ NZf¢loc ¢q−p−h n¡pea¿» fÐZu−el c¡¢uaÅ f¡m−el flC plL¡l NW−el p¤−k¡N Bp−hz ®p L¡l−Z ¢ehÑ¡Q−el flC plL¡l NWe Ll¡ k¡u¢ez a¡q−m n¡pea¿» lQe¡l E−�−nÉ NZf¢lo−cl A¢d−hne BqÆ¡e Ll−a ¢hmð Ll¡l L£ k¤¢�² b¡L−a f¡−l? ¢ehÑ¡Qe q−u ®N−m¡ 7 ¢X−pðl, Bl Cu¡qCu¡ M¡e N¢sj¢p L−l NZf¢lo−cl A¢d−hne X¡L−me 3 j¡QÑz a¡J Bh¡l i¤−�¡l c¡¢h−a 1 j¡QÑ H A¢d−hne A¢e¢cÑøL¡−ml SeÉ j¤ma¢h ®O¡pZ L−l Cu¡qCu¡ M¡e ay¡l N¢sj¢pl ®ju¡c h¡¢s−u ¢c−mez

H N¢sj¢pl Bpl L¡lZH N¢sj¢pl Bpl L¡lZH N¢sj¢pl Bpl L¡lZH N¢sj¢pl Bpl L¡lZ

Page 73: jibone ja dekhlam-3

73

Cu¡qCu¡ M¡e qu−a¡ H d¡lZ L−l¢R−me ®k, BJu¡j£ m£N R¡s¡ AeÉ¡eÊ cm k¢c 25/30¢V BpeJ f¡u a¡q−m f¢ÕQjf¡¢LÙ¹¡−el pcpÉ−cl p¡−b ¢e−u ®L−¾cÐ plL¡l NW−el p¤−k¡N q−hz ®nM j¤¢S−hl q¡−a rja¡ ®cJu¡ q−m 6 cg¡ LjÑp§¢Q Bph¡¢ua L−l f¡¢LÙ¹¡−e−l pwq¢a ¢hfæ L−l ®gm−he h−m BJu¡j£ m£N−L rja¡ ®cJu¡ k¡−h e¡z ¢L¿º S¡a£u pwp−c ®nM j¤¢Sh p¤Øfø pwMÉ¡N¢lù pcpÉ−cl ®ea¡ q−k k¡Ju¡u Cu¡qCu¡ M¡e−cl pLm f¢lLÒfe¡ h¡mQ¡m q−u k¡uz f¡¢LÙ¹¡−el pwq¢a lr¡C k¢c fÐLªa E−�nÉ q−a¡ a¡q−m Cu¡qCu¡ M¡e ¢ehÑ¡Q−el fl A¢hm−ð ¢ehÑ¡¢Qa cmpjÉ−ql ®ea¡−cl °hWL ®X−L n¡pea¿» lQe¡l E−�−nÉ a¡−cl j−dÉ¡ ¢Q¿¹¡l pjðu p¡d−el phÑ¡aÈL ®Qø Ll−aez a¡ e¡ L−l öd¤ i¤−�¡l p¡−b fl¡jnÑ L−l f¢l¢ÙÛ¢a−L S¢Vm Ll−a b¡L−mez i¤−�¡ Cu¡qCu¡l SeÉ pjpÉ¡ h¡¢s−uC Qm−mez ®nM j¤¢Sh fÐd¡ej¿»£ q−m a¡−L pwp−c ¢h−l¡d£ cm£u ®ea¡ q−a q−h, HV¡ ¢a¢e ¢LR¤−aC j¡e−a Q¡e e¡z ay¡l rja¡ Q¡Cz ay¡l rja¡u k¡h¡l HLj¡� Ef¡uC q−m¡ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ¢h¢µRæ q−a h¡dÉ Ll¡ z BCu§h M¡−el °ün¡p−el cn hRl ¢a¢e ay¡l AeÉaj fÐd¡e ®c¡pl ®b−L rja¡l ®k ü¡c ®i¡N L−l−Re, a¡ Bh¡l f¡Ju¡l SeÉ ¢a¢e ¢qa¡¢qa �¡ef§eÉ ®m¡−Ll j−a¡ Aá¤a dl−el h�²hÉ ¢c−a b¡L−mez HLh¡l hm−me, ""f¡¢LÙ¹¡−e c¤'®V¡ ®jS¢l¢V f¡¢VÑ B−R, BJu¡j£ m£N J ¢ffmp f¡¢VÑz"" fZa−¿»l ®L¡e pw�¡u Hl f¡m¡Ñ−j−¾V c¤−V¡ ®jS¢l¢V f¡¢VÑl A¢Ù¹aÅ b¡L−a f¡−l? rja¡l f¡N−ml fÐm¡f R¡s¡ H Lb¡−L Bl ®L¡ei¡−hC BMÉ¡¢ua Ll¡ k¡u e¡z H f¡Nm¡¢jl ¢eLªøj¡−el EµQ¡lZC ¢R−m¡, ""®nM j¤¢Sh z Jd¡l ®a¡, Hd¡j q¡j'' (J¢c−L a¤¢j Bl H¢c−L B¢j)z A−e−LlC d¡lZ¡ ®k, Cu¡qCu¡ M¡e ®nM j¤¢Sh ®b−L H ¢eÕQua¡ ®Q−u¢R−me ®k, kMe plL¡l NWe Ll¡ q−h Hhw ®nM j¤¢Sh fÐd¡ej¿»£ q−he aMe ay¡−L ®ke ®fТ−X¾V Ll¡ qkz H ¢eÕQua¡ e¡ f¡Ju¡u ¢a¢e i¤−�¡l p¡−b Bya¡a L−l pjpÉ¡ hª¢ÜC Ll−a b−Lez 71 p¡−ml 3 j¡−QÑ ¢ehÑ¡¢Qa NZf¢lo−cl A¢d−hne Y¡L¡u Ae¤ù¡−el ®O¡oZ¡¢V Cu¡qCu¡ M¡e HLj¡� i¤−�¡l Q¡−fC j¤ma¢h L−lez ®jS¢l¢V f¡¢VÑl ®ea¡l p¡−b ®k¡N−k¡N e¡ L−lC Hhw flha£Ñ ®L¡e a¡¢l−Ml E−õM R¡s¡C A¢d−hne j¤ma¢h Ll¡V¡ Qlj qWL¡l£ ¢pÜ¡¿¹ ¢R−m¡z i¤−�¡ qL¤j¢L ¢c−me ®k, f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el ®L¡e pcpÉ 6 j¡−QÑl A¢d−hn−e ®k¡Nc¡−el SeÉ ®Qø¡ Ll−m Ll¡Q£ ¢hj¡e h¾c−lC a¡l WÉ¡P ®cJu¡ q−hz HL pju i¤−�¡ hm−me, NZf¢lo−cl °hWL hp¡l B−N ¢h¢iæ Cp¤É−a ®nM j¤¢Sh−L ay¡l p¡−b pj−T¡a¡u ®f±yR−a q−hz H ¢ho−u k¢c ¢a¢e B¿¹¢lL q−ae a¡−qm ¢a¢e j¤¢Sh−L ay¡l L¡−R k¡h¡l c¡¢h e¡ L−l a¡lC ®nM j¤¢S−hl L¡−R Bn¡ E¢Qa ¢R−m¡z Cu¡qCu¡ M¡e H ph−LC N¢sj¢pl h¡q¡e¡ h¡e¡−mez

pj¡d¡−el HL¢V jqv fÐ−Qø¡pj¡d¡−el HL¢V jqv fÐ−Qø¡pj¡d¡−el HL¢V jqv fÐ−Qø¡pj¡d¡−el HL¢V jqv fÐ−Qø¡ ¢ehÑ¡Q−el 2/3 pç¡q fl f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el ®kph f¡¢VÑ pwp−c ¢LR¤pwMÉL Bpe ®f−u−R ®p cm�−m¡l L−uLSe ®ea¡ ®nM j¤¢S−hl p¡−b p¡r¡v Lh¡l E−�−nÉ Y¡L¡ H−mez L¡E¢¾pm j¤p¢mj m£−Nl ¢ju¡ jja¡S j¤q¡Çjc M¡e ®c±ma¡e¡, j¡Jm¡e¡ j¤ga£ j¡qj¤c, eÉ¡f ®ea¡ Ju¡m£ M¡e Hhw j¡lL¡k£ Em¡j¡ c−ml n¡q Bqjc e§l¡e£ ¢ju¡ ®nM j¤¢S−hl p¡−b p¡r¡v L−lez j¡Jm¡e¡ e§l¡e£ ¢ju¡ Bj¡l Nl£hM¡−e¡u Bp¡u I °hW−Ll ¢hhlZ ay¡l L¡R ®b−L S¡e¡l p¤−k¡N ®fm¡jz ¢a¢e hm−me ""Bjl¡ ®nM j¤¢Sh−L hmm¡j ®k, Bf¢e f¡¢LÙ¹¡−el ¢jS¢l¢V f¡¢VÑl ®ea¡z Bjl¡ Q¡C ®L−¾cÐ Bf¢e plL¡l NWe Ll¦ez Bf¢e fÐd¡ej¿»£ q−m ®L¾cУu plL¡−ll pLm j¿»£−a¡ öd¤ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ¢e−a f¡−le e¡z LaL j¿»£−a¡ ü¡i¡¢hL L¡l−ZC f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e ®L−b Bfe¡−L ¢e−a q−hz Bjl¡ 50 Se pcpÉ i¤−�¡l ¢h¡−l¡d£z ®jS¢l¢V f¡¢VÑl ®ea¡ ¢q−p−h f¢ÕQj-f¡¢−LÙ¹¡−el ¢h¢iæ f¡¢VÑl pwpc pcpÉ−cl p¡−b B−m¡Qe¡l SeÉ Bfe¡−L c¡Ju¡a ¢c−a Bjl¡ H−p¢Rz jja¡S ®c±ma¡e¡ HLV¤ l¡S¯e¢aL l¢pLa¡ L−l e¡¢L h−m¢R−me, ""®nM p¡−qh Bjl¡ HM¡−e Bf¡e¡l p¡−b ®kM¡−e h−p B¢R HV¡ ¢L f¡¢LÙ¹¡e eu? Bjl¡ f¡¢LpB−e h−pC Lb¡ hm¢R ®a¡? Bf¢e k¢c ¢e−S−L f¡¢LÙ¹¡−el ®ea¡ j−e L−l−e a¡q−m ®a¡ Bf¢e f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−elJ ®ea¡z Bf¢e ®k−u ®cM¤e SeNZ ¢Li¡−h Bfe¡−L j¤h¡lLh¡c S¡e¡uz''

Page 74: jibone ja dekhlam-3

74

−nM p¡−qh hm−me, ""¢a¢e SeN−Zl ph−Q−u ®h¢n BÙÛ¡ ASÑe L−l−Re ®pC i¤−�¡ p¡−qh−a¡ Bj¡−L ®ea¡ j¡e−a Q¡e e¡z'' Ju¡m£ M¡e hm−me, ""p£j¡¿¹ J ®hm¤¢QÙ¹¡−el ®jS¢l¢V Hhw f¡�¡h J ¢på¤l ¢hl¡V SepwMÉ¡pq f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el naLl¡ f�¡n i¡N j¡e¤o i¤−�¡−L Q¡u e¡z a¡l¡ Bfe¡−LC ®ea¡ ®j−e ®e−hz'' j¤ga£ j¡qj¤cJ Ju¡m£ M¡−el ja pjbÑe Ll−mez H p−�ÆJ ®nM p¡−q−hl j−dÉ ®aje Evp¡q J BNËq ®JcM¡ ®N−m¡ e¡z ¢a¢e H Lb¡ h−m ph¡C−L ¢hc¡u Ll−me, ""Cu¡qCu¡ J i¤−�¡l j−e¡i¡h ®c−M B¢j Bfe¡−cl fÐÙ¹¡h ¢h−hQe¡ Llhz'' j¡Jm¡e¡ e§l¡e£l ¢eLV ®b−L ®nM p¡−q−hl p¡−b f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡¢e ®ea¡−cl p¡r¡−al ¢hÙ¹¡¢la ¢hhlZ ö−e Bj¡l j−e q−m¡ ®k, a¡l¡ pjpÉ¡l AaÉ¿¹ QjvL¡l pj¡d¡e ®fn L−l¢R−mez i¤−�¡l h¡s¡h¡¢s aMeJ HaV¡ EvLV q−u fÐL¡¢na qu¢ez ®nM p¡−qh k¢c a¡−cl fÐÙ¹¡h Lh¤m L−l f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e ®k−ae, a¡q−m SeNZ ®b−L Hje p¡s¡ ®f−ae, k¡ i¤−�¡ Hhw Cu¡qCu¡ M¡e−L qu−a¡ fÐi¡¢ha Ll−a¡z H pv p¡qp ®nM j¤¢S−hl b¡L¡ E¢Qa ¢R−m¡z H ¢qÇja ¢a¢e ®L¡b¡u f¡−he? ¢e−S−L ¢a¢e öd¤ "h¡P¡¢m S¡¢al' ®ea¡ j−e L−lez p¡l¡ f¡¢LÙ¹¡e¢i¢�L l¡S¯e¢aL j−e¡i¡hC a¡l ¢R−m¡ e¡z h¡P¡¢m S¡a¢ua¡l c¡Ju¡a ¢e−k ®a¡ f¡�¡h, ¢på¤, ®hm¤Q J f¡W¡e SeN−Zl L¡−R k¡Ju¡ pñh euz JM¡eL¡l SeNZ−L Eà¤Ü Ll¡l j−a¡ ®L¡e ¢Q¿¹¡d¡l¡ k¢c ®nM p¡−q−hl jN−k b¡L−a¡ a−hC e¡ ¢a¢e a¡−cl L¡−R k¡h¡l Evp¡q ®h¡d Ll−aez ¢a¢e qu−a¡ H ¢Q¿¹¡C L−l b¡L−he ®k, i¤−�Bl ¢h−l¡d£ cm�−m¡l X¡−L p¡s¡ ¢c−m i¤−�¡ BlJ ®h¢n ¢rç q−u a¡l ¢hl¦−Ü NZ¢h−r¡i fÐcnÑe Ll−a f¡−lez HM¡−e ¢a¢e jÙ¹hs i¤m L−l−Rez i¤−�¡l j−a¡ HL−nÐZ£l Qlj ü¡bÑfl ®ea¡ R¡s¡ f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el SeNZ HV¡ ®j¡−VJ Q¡u¢e ®k, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e ¢h¢µRæ q−u k¡Lz a¡C ¢a¢e ®pM¡−e ®N−m SeN−Zl j−dÉ ¢hf¤m Evp¡q ®cM−a ®f−aez i¤−�¡J Cu¡qCu¡ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el SeN−Zl hÉ¡m−Vl l¡u−L h¤−mV à¡l¡ cje Ll¡l qWL¡l£ ¢pÜ¡¿¹ e¡ ¢e−m Hhw SeN−Zl Efl AaÉ¿¹ AeÉ¡ui¡−h j¤¢�²k¤Ü Q¡¢f−u e¡ ¢c−m HM¡eL¡l LSeNZ ¢LR¤−aC f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ¢h¢µRæ qJu¡ pjbÑe Ll−a¡ e¡z 1974 p¡−m f¡¢LÙ¹¡−el ®fТp−X¾V ¢q−p−h kMe i¤−�¡ h¡wm¡−c−n Bp−me aMe üaxØg§aÑi¡−h ay¡−L ¢hj¡e-h¾cl ®b−L A¢a¢b ihe fkÑ¿¹ SeNZ ®ki¡−h Evp¡q-E�£fe¡ ¢e−u fСZY¡m¡ pðdÑe¡ S¡¢e−u−R; H−a ®nM p¡−qh ka ¢hhÐa−h¡dC L−l b¡L¤e, H−a ®k j−e¡i¡h fÐL¡n −f−u−R a¡ p¤Øføz a¡l¡ i¤−�¡−L H Lb¡C S¡¢e−u ¢c−m¡ ®k, h¡wm¡−c−nl SeNZ f¡¢LÙ¹¡−el ¢hl¦−Ü ®L¡e ¢h−ào ®f¡oZ L−l e¡z Y¡L¡ ®Øf¢Xu¡−j kah¡l i¡la J f¡¢LÙ¹¡−el j−dÉ ¢�²−LV ®Mm¡l fТa−k¡¢Na¡ q−u−R, fÐ−aÉLh¡lC h¡wm¡−c−nl cnÑLl¡ f¡¢LÙ¹¡e−L AaÉ¿¹ B−h−Nl p¡−b pjbÑe S¡¢e−u i¡l−al fТa a¡−cl ¢h−àuxo fÐL¡n L−l−Rz ®ØV¢XuA−jl H j−e¡i¡lhC i¤−�¡l pðdÑe¡l j−dÉ ®cM¡ ®N−Rz −nM j¤¢S−hl ¢e¢Mm f¡¡¢LÙ¹¡e l¡Se£¢a Ll¡l A−¡k¡NÉa¡ J ¢ehÑ¡Q−el fl Cu¡qCu¡-i¤−�¡l f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e¢h−l¡d£ i§¢jL¡l g−m l¡Se£¢a−a p¢�²u al¦Z J k¤hL−cl j−e ü¡i¡¢hLi¡−hC f¡¢LÙ¹¡−el ¢hl¦−Ü ¢h−ào S−¾jz ¢L¿º f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e ®L¡e jq−mC f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e ¢hl¦−Ü p¡j¡eÉ ¢h−àoJ ¢R−m¡ e¡z a¡C ®nM j¤¢Sh ¢ehÑ¡Q−el fl f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e ®N−m ¢hf¤m NZpðdÑe¡ ¢eÕQuC ®f−aez

¢ehÑ¡Qe flhaÑ£ ®f±−e ¢ae j¡p¢ehÑ¡Qe flhaÑ£ ®f±−e ¢ae j¡p¢ehÑ¡Qe flhaÑ£ ®f±−e ¢ae j¡p¢ehÑ¡Qe flhaÑ£ ®f±−e ¢ae j¡p Cu¡qCu¡ M¡−el f§hÑ-®O¡oZ¡ Ae¤k¡u£ ¢ehÑ¡Q−el fl S¡a£u pwp−c ¢ehÑ¡¢Qa pcpÉ−cl fÐbj c¡¢uaÅ ¢R−m¡ 120 ¢c−el j−dÉ n¡pea¿» fÐZue Ll¡z AbÑ¡v ¢ehÑ¡¢Qa pcpÉNZ fÐb−j NZf¢loc pcpÉ ¢q−p−h c¡¢uaÅ f¡me Ll−hez n¡pea¿» lQe¡l c¡¢uaÅ pÇfæ qJu¡l fl NZf¢lo−cl pcpÉNZ f¡mÑ¡−j−¾Vl pcpÉ ¢q−p−h c¡¢uaÅ f¡me Ll−hez n¡pea¿» fÐZue pj¡ç e¡ qJu¡ fkÑ¿¹ p¡j¢lL BCe hq¡m b¡L¡l Lb¡z n¡pea¿» lQe¡ Ll¡ q−u ®N−mC ¢ehÑ¡¢Qa−cl q¡−a plL¡¢l rja¡ a¤−m ®cJu¡ q−h h−m ph¡lC S¡e¡ ¢R−m¡z H pjup§¢Q Ae¤k¡u£ ¢ehª¡Q−el flflC NZf¢lo−cl A¢d−hne BqÆ¡e Ll¡ Cu¡qCu¡ M¡−pl fÐbj LaÑhÉ ¢R−m¡ z A¢d−hne hp−m ¢ehÑ¡¢Qa l¡S¯e¢aL cmpj§−ql ®eaªhª−¾cl j−dÉ ja¢h¢ej−ul j¡dÉ−j n¡pea¿» pÇf¡−LÑ ¢Q¿¹¡l pje Äu p¡d−el fÐ−Qø¡ Qm−a¡z ¢L¿º H ü¡i¡¢hL fТ�²u¡l hc−m Cu¡qCu¡ M¡e L§V−L±n−ml BnÐu ®euz

Page 75: jibone ja dekhlam-3

75

7 ¢X−pðl ¢ehÑ¡Qe Ae¤¢ùa q−m¡, Bl 11 S¡e¤u¡¢l (¢ehÑ¡Q−el 33 ¢ce fl) Cu¡qCu M¡e ®nM j¤¢S−hl p¡−b p¡r¡v Ll−a Y¡L¡u B−pez NZf¢loc hp¡l B−N fСb¢jLi¡−h ja¢h¢ej−ul fÐ−u¡Se q−u b¡L−m H−a¡ ¢hm−ð ®Le H−me? 14 S¡e¤u¡¢l Y¡L¡ aÉ¡NL¡−m ¢a¢e ¢nM j¤¢Sh−L i¢hoÉv fÐd¡ej¿»£ ®O¡oZ¡ L−l a¡−L Bn ÄÙ¹ L−l ®N−me, k¡−a ¢a¢e Bl ®h¢n °q-¯Q e¡ L−lez ¢L¿º ®cnh¡p£ S¡e−a f¡l−m¡ e¡ ®k, j¤¢Sh-Cu¡qCu¡ ¢L ¢ho−u 2/3 ¢ce B−m¡Qe¡ Ll−mez fÐd¡ej¿»£ ®O¡oZ¡ Ll¡l SeÉ Y¡L¡ Bp¡l ®L¡e fÐ−u¡Se ¢R−m¡ e¡z pwMÉ¡N¢lù pcpÉ−cl ®ea¡ ¢q−p−h H Lb¡ l¡Ju¡m¢f¢� ®b−LC ¢c−a f¡l−ae n¡pea¿» lQe¡l f§−hÑ H ®O¡oZ¡ −L¡e fÐ−u¡Se ¢R−m¡ e¡z −k ®ea¡l¡ n¡pea¿» lQe¡u ®eaªaÅ ®c−he a¡−cl f¡lØf¢lL ja¢h¢ej−ul fÐ−u¡Se b¡L−Ja f¡−lz H ¢ho−u Cu¡qCu¡ M¡−el Bp¡l fÐ−u¡Se ¢L? ¢eÕQuC l¡S¯e¢aL clLo¡L¢ol ®L¡e L¡lh¡l ¢R−m¡z ¢ehÑ¡Qe Ae¤ù¡−el f�¡n ¢ce fl i¤−�¡ 27 S¡e¤u¡¢l Y¡L¡u Y¡L¡u H−mez HM¡−eJ fÐnÀ E−W, H−a¡ ¢hm−ð ®Le? a¡−cl ¢ae ¢cehÉ¡f£ B−m¡Qe¡l ¢hou J gm¡gm ®cnh¡p£ S¡e−a f¡l−m¡ e¡z pgm ®k qu¢e a¡ h¤T¡ ®N−m¡z n¡pea¿» c¡¢uaÅ NZf¢lo−cl; Cu¡qCu¡ M¡−el euz ay¡l c¡¢uaÅ OZf¢lo−c A¢d−hne BqÆ¡e Ll¡z ®ea¡−cl j−dÉ pj−T¡a¡l ®Qø¡ Ll¡J ay¡l SeÉ c§oZ£u q−a¡ e¡, k¢c ¢ehÑ¡Q−el flflC ¢a¢e a¡ Ll−aez ¢L¿º ¢a¢e l¡l h¡l i¤−�¡l p¡−b H−a¡ p¡r¡v ®Le Ll−me? 14 S¡e¤u¡¢l Y¡L¡ ®b−L ¢g−l ¢N−u ¢a¢e 17 S¡e¤u¡¢l m¡lL¡e¡u ®k−u i¤−�¡l jgð−ml h¡¢s−a p¡r¡v Ll−mez Hl B−N 28 ¢X−pðl Ll¡Q£−a Hhw ®hl Ll−me, e¡ pjpÉ¡ h¡s¡−me? Cu¡qCu¡ M¡−el i§¢jL¡ BN−N¡s¡C iu¡eL Bf¢�Llz ¢ehÑ¡Q−el f§−hÑ ®nM j¤¢S−hl 6 cg¡ LFO-Hl ¢h−l¡d£ qJu¡ p−�ÆJ 6 cg¡l f−r SeN−Zl jÉ¡−äV ®eh¡l p¤−k¡N ¢c−me ®Le? p¤−k¡N ¢c−u jÉ¡−äV ®eh¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡l fl a¡ ®j−e ¢e−me e¡ ®Le? ¢ehª¡Q−el fl NZf¢loc BqÆ¡−e ¢hmð Ll−me ®Le? ®nM j¤¢S−hl p¡−b J i¤−�¡l p¡−b Bm¡c¡ °hW−Ll E−�nÉ ¢L a¡−cl j−dÉ c§laÅ hª¢Ü Ll¡ R¡s¡ Bl ®L¡e ®eL ¢eua ¢R−m¡? ¢ehª¡Q−el ®f±−e ¢ae j¡p flJ NZf¢loc e¡ ®X−L ®nM j¤¢S−hl p¡−b 26 ®ghЦu¡¢l Bh¡l ®Le p¡r¡v Ll−me? i¤−�¡l i§¢jL¡ ph−Q−u eÉ¡�¡lSeL ¢R−m¡z NZa−¿»l phÑ¢ejÀ j¡eJ ¢a¢e lr¡ L−le¢e z ¢h−noi¡−h 71 p¡−ml 18 ®ghЦu¡¢l Ll¡Q£−a HL LjÑ£ p−Çjm−e ®O¡oZ¡ L−le ®k, f¡¢LÙ¹¡−e rja¡l ¢ae¢V My¤¢V l−u−R- BJu¡j£ m£N, ¢ffmp f¡¢VÑ J ®pe¡h¡¢qe£ z f¡¢LÙ¹¡−el l¡Se£¢a−a −pe¡h¡¢qe£−LJ Hi¡−h S¢sa Ll¡l E−�jÉ jqv q−a f¡−l e¡z NZa−¿» SeN−Zl ¢ehÑ¡¢Qa plL¡−ll Ad£−e ®pe¡h¡¢qe£ plL¡¢l LjÑQ¡l£ j¡�z H à¡l¡ ay¡l j−el H ®N¡fe Lb¡J ®hl q−u ®N−m¡ ®k, ®nM j¤¢Sh J BJu¡j£ m£−Nl ¢hl¦−Ü ¢a¢e J ®pe¡fÐd¡e ILÉhÜ B−Rez 106.

S¡j¡u¡−al ®L¾cÊ£u jS¢m−p n§l¡l ¢ehÑ¡Q−e¡�l fÐbj °hWLS¡j¡u¡−al ®L¾cÊ£u jS¢m−p n§l¡l ¢ehÑ¡Q−e¡�l fÐbj °hWLS¡j¡u¡−al ®L¾cÊ£u jS¢m−p n§l¡l ¢ehÑ¡Q−e¡�l fÐbj °hWLS¡j¡u¡−al ®L¾cÊ£u jS¢m−p n§l¡l ¢ehÑ¡Q−e¡�l fÐbj °hWL 1971-Hl S¡e¤u¡¢ll fÐbj pç¡−qC ®L¾cУu jS¢m−p n§l¡l ¢eu¢ja h¡¢oÑL °hWL Ae¤¢ùa quz ¢ehÑ¡Q−el fl HV¡C n§l¡l fÐbj °hWLz p¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−e S¡a£u J fС−c¢nL fkÑ¡−u HV¡C fÐbj ¢ehÑ¡Qez 1947 p¡−m f¡¢LÙ¹¡e L¡−uj qJu¡l 24 hRl fl pjNË f¡¢LÙ¹¡−e p¡d¡lZ ¢ehÑ¡Qe Ae¤¢ùa q−m¡z Hl B−N fС−c¢nL fkÑ¡−u f¢ÕQ−j 1950 p¡−m HhP f§−hÑ 1954 p¡−m ¢ehÑ¡Qe quz I ¢ehÑ¡Q−e S¡j¡u¡a f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e ¢ehÑ¡Q−e AwnNËqZ L−l; ¢L¿º f§hª-f¡¢LÙ¹¡−e L−l¢ez −L¾cУu jS¢m−p n§l¡l °hW−L fÐb−jC ¢ehÑ¡Q−el fkÑ¡−m¡Qe¡j§mL B−m¡Qe¡ quz H fÐp−� Bj¡l h�²−hÉ fÐL¡n Llm¡j, ""¢ehª¡Qe£ gm¡gm ®b−L H Lb¡ Øfø q−u ®N−R ®k, l¡S¯e¢aL ¢cL ¢c−u f¡¢LÙ¹¡e c¤'i¡−N ¢hi�² q−u ®N−m¡z j¤p¢mj S¡a£ua¡l ®k ¢i¢�−a ®i±−N¡¢mL ¢cL ¢c−u ¢h¢µRæ c¤−V¡ i§M� ¢j−m HL¢V l¡øÌ N¢Wa q−u¢R−m¡, f¡¢LÙ¹¡¢e n¡pLl¡ I ¢i¢�¢VC d Äwp L−l ¢c−u−Rz f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e HMe h¡P¡¢m S¡a£ua¡ I n§eÉÙÛ¡e cMm L−l−Rz B¢j ¢e¢ÕQa ®k, ¢ehÑ¡Q−e g−m Eiu A�−m ea¤e ®k ®eaªaÅ ®S−N E−W−R a¡l¡ c¤'A�m−L HLC l¡−øÌl A¿¹Ñi¤�² b¡L−a ®c−h e¡ Abh¡ l¡M−a f¡l−h e¡z""

Page 76: jibone ja dekhlam-3

76

Bj¡l h�²hÉ ®no qh¡l B−NC j¡Jm¡e jJc§c£ pi¡f¢al Bpe ®b−L j¿¹hÉ Ll−me, ""f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡eJ l¡S¯e¢aL ¢cL ¢c−u ¢hi�² q−u ®N−m¡z f¡�¡h J ¢på¤ HL¢c−L, Bl p£j¡¿¹ J ®hm¤¢QÙ¹¡e Bl HL¢c−L''z H Lb¡ h−m j¡Jm¡e¡ b¡j−m B¢j hmm¡j, ""f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el 4¢V fÐ−cn ®i±−N¡¢mL ¢cL ¢c−u HLp¡−b b¡L¡u a¡−cl ¢h¢µRæ qJu¡ ®j¡−VC pqS euz ¢L¿º f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el ¢h¢µRæ qJu¡−L ®l¡d Ll¡ pñh j−e q−µRz'' j¡Jm¡e¡ fÐnÀ Ll−me, ""H ¢ho−u S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l LlZ£u ¢LR¤ B−R ¢Le¡?'' SJu¡−h B¡¢j hmm¡j, ""k¢c S¡a£u pwp−c S¡j¡u¡−al A¿¹a 10 pc−pÉl HL¢V f¡mÑ¡−j¾V¡¢l f¡¢VÑ NWe Ll¡ pñh q−a¡ a¡q−m ¢h¢µRæa¡ ®l¡d Ll¡l E−�−nÉ ®L¡e i§¢jL¡ f¡m−el p¤−k¡N f¡Ju¡ ®k−a¡z H f¢l¢ÙÛ¢a−a jS¢m−p n§l¡l ¢eLV Bj¡l fl¡jnÑ HC ®k, k¢c l¡S¯e¢aL ¢�²u¡L¡−�l j¡dÉ−j ¢euja¡¢¿»Li¡−h f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e fªbL q−u k¡h¡l L¡kÑ�²j öl¦ L−l a¡q−m S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l fr ®b−L Hl ¢h−l¡¢da¡ Ll¡l fÐ−u¡Se ®eCz Bj¡u¡−al Bpm ®k E−�nÉ, ¢h¢µRæ q−u ®N−mJ ®p E−�−nÉ k LlZ£u a¡ Ll−a f¡l−hz'' B¢j BlJ ANËpl q−u hmm¡j, ""f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e f¢ÕQ−jl p¡−b k¤�² b¡L−h e¡ fªbL q−h H ¢ho−u ¢pÜ¡¿¹ ®eh¡l fÐ−u¡Se q−m Hl f§ZÑ HM¢au¡l S¡j¡u¡−al f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e n¡M¡−L ®cJu¡ ®q¡Lz H ¢ho−u f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e n¡M¡ phÑpÇjai¡−h ®k ¢pÜ¡¿¹ ¢e−a Q¡u a¡ ®L¾cУu S¡j¡u¡a ®ke Ae¤−j¡ce L−lz JM¡eL¡l p¡¢hÑL f¢l¢ÙÛ¢a h¡C−l ®b−L Efm¢ì Ll¡ Apñhz'' Bj¡l H �l¦al fÐÙ¹¡h pÇf−LÑ ja¡ja fÐL¡−nl SeÉ jS¢m−p n§l¡l pcpÉ−cl j−dÉ L−uLSe j¡Jm¡e¡l Ae¤j¢a Q¡C−mez Ae¤j¢a Q¡C−mez Ae¤j¢a ®f−u H fÐÙ¹¡−hl f−r J ¢hf−r pñ¡hÉ k¤¢�²�−m¡ fkÑ¡−m¡Qe¡ L−l M¤hC d£l¢ÙÛli¡−h B−m¡Qe¡ qmz Bj¡l B−m¡Qe¡u ü¡i¡¢hLi¡−h ¢LR¤V¡ B−hN fÐL¡n ®f−mJ ay¡l¡ ®LE B−hNa¡¢sa qe¢ez ay¡l¡ Bj¡l B¿¹¢lLa¡−LC �l¦aÅ ¢c−u−Rez phÑ−n−o j¡Jm¡e¡ hm−me, ""−nM j¤¢Sh ®a¡ HM−e¡ ü¡d£ea¡ c¡¢h L−le¢e, f§ZÑ B�¢mL ü¡u�n¡p−el c¡¢h ¢e−uC ¢a¢e 6 cg¡ ®fn L−l−Rez S¡j¡u¡−al f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e n¡M¡l fr ®b−L HL¢V ¢h−no ü¡u�n¡pe c¡¢h Ll¡ q−u−Rz jS¢m−p n§l¡l pcpÉNZ HLja q−m Bjl¡ I ¢ho−u öd¤ ü¡u�n¡pe eu; f§ZÑ ü¡d£ea¡C ¢c−a f¡¢lz'' j¡Jm¡e¡l H Lb¡l fl HL h¡−LÉ ph¡C pjbÑe S¡e¡−mez

3 j¡QÑ Y¡L¡u Bq§a NZf¢lo−cl A¢d−hne BqÆ¡−el fТa¢�²u¡3 j¡QÑ Y¡L¡u Bq§a NZf¢lo−cl A¢d−hne BqÆ¡−el fТa¢�²u¡3 j¡QÑ Y¡L¡u Bq§a NZf¢lo−cl A¢d−hne BqÆ¡−el fТa¢�²u¡3 j¡QÑ Y¡L¡u Bq§a NZf¢lo−cl A¢d−hne BqÆ¡−el fТa¢�²u¡ A−eL ¢hm−ð q−mJ ®no fkÑ¿¹ "71-Hl 3 j¡QÑ Y¡L¡u NZf¢lo−cl A¢d−hne hph¡l ®O¡oZ¡u Y¡L¡l l¡SL¯e¢aL A�−e ¢LR¤V¡ ü¢Ù¹l i¡h mrÉ Ll¡ ®N−m¡z ¢L¿º i¤−�¡ iuAeL ®QyQ¡−j¢Q öl¦ Ll−mez ¢ehÑ¡Q−el fl ®b−L i¤−�¡ kah¡l Bf¢�Ll h�²hÉ ¢c−u−Re Hl fТa¢Vl ¢hl¦−Ü a£hÐ i¡o¡u B¢j ¢hhª¢a ¢c−u¢Rz ph f¢�L¡uC H ph ¢hhª¢a fÐL¡¢na quz i¤−�¡l Bf¢� p−�ÆJ ®L¾cУu plL¡−ll 13 ®ghЦu¡¢ll plL¡¢l ®O¡oZ¡u 3 j¡QÑ Y¡L¡u NZf¢lo−cl LjÑp§¢Q hq¡m l¡M¡ quz Hl fТa¢�²u¡u 15 ®ghЦu¡¢l i¤−�¡ ®O¡oZ¡ L−le, ""pwMÉ¡�l¦ cm BJu¡j£ m£N fÐL¡−nÉ h¡ ®N¡f−e Bj¡−cl−L ¢LR¤V¡ Le−pn−el fТanЦ¢a e¡ ®cJu¡ fkÑ¿¹ ¢ffmp f¡¢VÑ Y¡L¡u 3 j¡QÑ Bq§a A¢d−hn−e ®k¡N ®c−h e¡ BJu¡j£ m£−Nl l¢Qa pw¢hd¡−e pÇj¢a ®ch¡l SeÉ Bj¡l f¡¢VÑl Y¡L¡ k¡Ju¡ J Afj¡¢ea q−u ¢g−l Bp¡ pñh euz'' i¤−�¡ Bh¡−l¡ h−me, ""®k−qa¤ BJu¡j£ m£N pwMÉ¡�l¦, ®p−qa¤ ®p f¡¢VÑl pwp−c ®k¡Nc¡e AbÑq£ez ®pM¡−e BJu¡j£ m£−Nl 6 cg¡l ¢i¢�−a l¢Qa pw¢hd¡e Ae¤−j¡ce Ll¡ R¡s¡ Bl ®L¡e ¢hLÒf b¡L−h e¡z AaHh Y¡L¡l H A¢d−hne Lp¡CM¡e¡ R¡s¡ Bl ¢LR¤C euz'' 28 ®ghЦu¡¢l m¡−q¡−l Ae¤¢ùa Sepi¡u i¤−�¡ 3 j¡QÑ Y¡L¡u Bq§a NZf¢loc °hWL j¤ma¢h Ll¡l c¡¢h S¡e¡ez fl¢ce 1 j¡QÑ ®ha¡l i¡o−Z CuqCu¡ M¡e i¤−�¡l c¡¢h ®j−e ¢e−u °hWL j¤ma¢h L−l ®cez H hÉ¡f¡−l ®jS¢l¢V f¡¢VÑl ®ea¡ ®nM j¤¢S−hl p¡−b ®k¡N¡−k¡N Ll¡l fÐ−u¡Se£ua¡J ®h¡d Ll¡ qu¢ez flhaÑ£ ®L¡e a¡¢lM ®O¡oZ¡ Ll¡J Ll¦¢l ¢h−hQe¡ Ll¡ q−m¡ e¡z

Page 77: jibone ja dekhlam-3

77

Y¡L¡ A¢d−hne j¤ma¢h Ll¡l fТa¢�²u¡Y¡L¡ A¢d−hne j¤ma¢h Ll¡l fТa¢�²u¡Y¡L¡ A¢d−hne j¤ma¢h Ll¡l fТa¢�²u¡Y¡L¡ A¢d−hne j¤ma¢h Ll¡l fТa¢�²u¡ NZf¢lo−cl ®k A¢d−hne ¢ehÑ¡Q−el fl Ae¢a¢hm−ð BqÆ¡e Ll¡ LaÑhÉ ¢R−m¡ a¡ ®f±−e ¢ae j¡p fl k¡-C-h¡ X¡L¡ q−m¡ a¡ i¤−�¡l c¡¢h−a HLalg¡i¡−h j¤m¢ah Ll¡ q−m BJu¡j£ m£−Nl ®Lje fТa¢�²u¡ q−a f¡−l H ¢ho−u Cu¡qCu¡ M¡−el ®L¡e d¡lZ¡ ¢R−m¡ ¢Le¡ ®L S¡−e? p¡j¢lL jN−S ¢L öd¤ n¢�²l c¡fVC b¡−L? l¡S¯e¢aL f¢l¢ÙÛ¢a h¤Th¡l ®L¡e ®k¡NÉa¡C ¢L b¡−L e¡? 1 j¡QÑ c¤f¤l HLV¡u ®l¢XJ−a A¢d−hne A¢e¢cÑøL¡−ml SeÉ j¤ma¢h ®O¡oZ¡l p¡−b p¡−b Y¡L¡h¡p£ üaxØg§aÑ ¢h−r¡−i ®g−V f−s Y¡L¡ ®ØV¢Xu¡−jl ¢�²−LV ®VØV jÉ¡Q haÑe L−l cnÑLl¡ ¢j¢R−m ®k¡Nc¡e L−l z q¡C−L¡VÑ h¡l Hhw ®Sm¡ h¡l H−p¡¢p−une fТah¡c ¢j¢Rm ¢e−u l¡Ù¹¡u ®e−j f−sz R¡�l¡ n¢r¡ fТaù¡e ®R−s l¡Sf−b ®hl q−u B−pz ¢p−ej¡ qmpj§q hå q−u k¡u Hhw cnÑLl¡ ¢j¢R−ml BL¡−l ®hl qkz ¢nÒf Hm¡L¡ ®b−L nТjLl¡ c−m c−m ¢j¢RmpqL¡−l Y¡L¡ nqlj¤M£ quz I pju ®q¡−Vm f§hª¡Z£−a BJu¡j£ m£N S¡a£u pwpc f¡mÑ¡−j¾V¡¢l f¡¢VÑl pi¡ Qm¢R−m¡ z pLm ¢h−r¡i ¢j¢R−ml ®pË¡a ®q¡−Vm f§hÑ¡Z£l ¢c−L ®k−a b¡−Lz ¢j¢RmL¡l£−cl HLC ®nÔ¡N¡e ¢R−m¡, ""f¡¢LÙ¹¡−el p¡−b pÇfLÑ ¢Ræ Ll, h¡wm¡l ü¡d£ea¡ ®O¡oZ¡ Llz'' ¢h−â¡q£ Sea¡l E−�−nÉ i¡o−Z ®nM j¤¢Sh Cu¡qCu¡ M¡−el ®O¡oZ¡l fТah¡−c 2 j¡QÑ Y¡L¡u Hhw 3 j¡QÑ pjNÊ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e phÑ¡aÈL qla¡−ml X¡L ®cez 1 j¡QÑ p¡l¡¢ce ¢j¢R−m ¢j¢R−m Y¡L¡ nql fÐL¢Çfa quz plL¡¢l J ®hplL¡¢l pLm A¢gp ®b−L LjÑQ¡l£l¡ ®hl q−u B−p z ®c¡L¡eff¡V ph hå q−u k¡uz Hph ¢j¢Rm fÒVe jkc¡−e pj−ha q−m BJu¡j£ m£N, R¡�m£N J nТjL m£−Nl fr ®b−L NZB¾c¡m−el X¡L ®cJu¡ qu Hhw fl¢ce 2 j¡QÑ qlL¡m pgm Ll¡l SeÉ LjÑp§¢Q ®O¡oZ¡ Ll¡ qkz

Y¡L¡u 2 j¡−QÑl qla¡mY¡L¡u 2 j¡−QÑl qla¡mY¡L¡u 2 j¡−QÑl qla¡mY¡L¡u 2 j¡−QÑl qla¡m 1 j¡QÑ A¢d−hne j¤ma¢h ®O¡oZ¡ öeh¡l p¡−b p¡−b phÑjq−m ®k a£hÐ J üaxØg§aÑ ¢h−r¡i fÐL¡n ®f−u−R, a¡−a Ae¤j¡e Ll¡ k¡u ®k, 2 j¡QÑ Y¡L¡l qla¡m L−a¡V¡ phÑaÈL J hÉ¡fL BL¡l d¡lZ L−l¢R−m¡z Hl ¢hhlZ ®cJu¡ ¢eÖfÐ−u¡Sez I ¢c−el E−õM−k¡NÉ ¢h−no OVe¡ q−m¡, Y¡L¡ ¢hn Ä¢hcÉ¡mu fС�−Z Ae¤¢ùa R¡� pj¡−h−n ®L¾cУu R¡� pwp−cl (X¡Lp¤) pq-pi¡f¢a (¢i¢f) B.p.j Bhc¤l lh phÑfÐb¡j h¡wm¡−c−nl ü¡d£ea¡l fa¡L¡ E−�¡me L−lez ph¤S Sj£−e h¡wm¡−c−nl j¡e¢Q�M¢Qa H fa¡L¡¢VC flhaÑ£L¡−m j¡e¢Q� h¡c ¢c−u l¡øÌ£u fa¡L¡l jkÑ¡c¡ f¡uz H fa¡L¡¢V pÇf−LÑ Se¡h ¢jS¡e¤l llqj¡e ®Q±d¤l£ l¢Qa "l¡Se£¢al ¢aeL¡m' e¡jL f¤Ù¹−L 3 j¡QÑ fÒVe juc¡−el R¡�-Sea¡l pj¡−hn pÇf−LÑ ®m−Me, ""R¡�m£N pi¡f¢a e§−l Bmj ¢p¢�L£l pi¡f¢a−aÅ Ae¤¢ùa ¢hn¡m Sepi¡l R¡�m£N ®ea¡ ¢nh e¡l¡uZ c¡p A¢�a ü¡d£e p¡hÑ−i±j h¡wm¡−c−nl fÐÙ¹¡¢ha S¡a£u fa¡L¡ (j¤¢�²k¤ÜL¡m£e ü¡d£e h¡wm¡l fa¡L¡ k¡ Dov pw−n¡¢da q−u haÑj¡−e ®c−nl fa¡L¡) fÐc¢nÑa quz H Sepi¡u avL¡m£e R¡�m£−Nl p¡d¡lZ pÇf¡cL n¡qS¡q¡e ¢pl¡S "ü¡d£ea¡l Cn−aq¡l' f¡W L−lez Hl B−Nl ¢ce 2 j¡QÑ ¢hn Ä¢hcÉ¡m−ul hVam¡u X¡Lp¤l avL¡m£±e pq-pi¡f¢a B.p.j Bë¤l lh phÑfÐbj ü¡d£ea¡l HC fa¡L¡ E−�¡me L−lez'' I ¢ceC (2 j¡QÑ) ®nM j¤¢Sh HL ¢hhª¢a−a p¡j¢lL BCe fÐaÉ¡q¡l Ll¡l c¡¢h S¡e¡ez ¢a¢e ®O¡oZ¡ L−le ®k, 3 j¡QÑ ®b−L 6 j¡QÑ fkÑ¿¹ fª¢a¢ce pL¡m 6V¡ ®b−L ¢h−Lm 2V¡ fkÑ¿¹ fÐ−cnhСf£ djÑOV f¡me Ll¡ q−h Hhw 7 j¡QÑ ®lp−L¡pÑ juc¡−e ¢a¢e S¡¢al E−�−nÉ i¢hoÉv LjÑf¿Û¡ ®O¡oZ¡ Ll−hez

3 j¡QÑ fÐ−cnhÉ¡f£ qla¡m3 j¡QÑ fÐ−cnhÉ¡f£ qla¡m3 j¡QÑ fÐ−cnhÉ¡f£ qla¡m3 j¡QÑ fÐ−cnhÉ¡f£ qla¡m

Page 78: jibone ja dekhlam-3

78

f¢l¢ÙÛ¢a Bu−� l¡M¡l E−�−nÉ Cu¡qCu¡ M¡e HL¢V fÐn¡p¢eL hÉhÙÛ¡ ®eez Cu¡qCu¡ M¡−el p¡j¢lL BCe fÊn¡pL ¢q−p−h f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el c¡¢u−aÅ ®m. ®Se¡−lm p¡−qhk¡c¡ j¤x Cu¡L¤h M¡e ¢R−me Hhw ®hp¡j¢lL fÐn¡p−el c¡¢u−aÅ i¡Cp HX¢j−lm HpHj Bqp¡e NieÑl ¢R−mez 1 j¡QÑ HL B−cnh−m Cu¡qCu¡ M¡e p¡−qhk¡c¡ Cu¡L¤h M¡e−L HLC p¡−b p¡j¢lL BCe fÐn¡peL J NieÑ−ll c¡¢uaÅ ¢c−u NieÑl Bqp¡e−L AhÉ¡q¢a ®cez Hi¡−h Ha¢c−el °àa-n¡p−el hc−m HLL p¡j¢lL n¡pe Q¡m§ L−lez 1 j¡QÑC p¡j¢lL LaѪfr ®f±ylpi¡ Hm¡L¡u l¡a 8V¡ ®b−L pL¡m 7V¡ fkÑ¿¹ Hhw 3 j¡QÑ ®b−L påÉ¡ 7V¡ ®b−L pL¡m 7V¡ fkÑ¿¹ L¡l¢gE S¡¢l L−lez ¢h−â¡q£ Sea¡ L¡l¢gE Aj¡eÉ L−lC ¢j¢Rm Hhw ¢h−r¡i fÐcnÑe Ll−a b¡−Lz g−m �m£−a ®hn L−uLSe ¢h−r¡iL¡l£ 2 J 3 a¡¢l−M ¢eqa quz ®no fkÑ¿¹ LaѪfr 3 j¡−QÑC L¡l¢gE fÐaÉ¡q¡l Ll¡l ®O¡oZ¡ ¢c−a h¡dÉ quz 3 j¡QÑ pjNË f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e Hje phÑ¡aÈL qla¡m f¡me Ll¡ qu, k¡l g−m Cu¡qCu¡ M¡e I ¢ceC S¡a£u pwp−c ¢ehÑ¡¢Qa cmpj§−ql ®ea¡−cl ®N¡m−V¢hm °hW−L pj−ha qJu¡l BqÆ¡e S¡e¡ez ®k ¯hWL ¢X−pð−ll ¢àa£u pç¡−qC X¡L¡ E¢Qa ¢R−m¡ a¡ j¡−QÑl ¢àa£u pç¡−q X¡L¡ q−m¡z −nM j¤¢Sh p−� p−� H fÐÙ¹¡h e¡QL L−l ®cez Cu¡qCu¡ M¡−el p¡j¡eÉ l¡S¯e¢aL L¡��¡e b¡L−m h¤T−a f¡l−ae ®k, H S¡a£u °hWL X¡L¡l pju A−eL B−NC f¡l q−u ®N−Rz 3 j¡QÑ ¢hL¡−m R¡�m£N pi¡f¢a e§−l Bmj ¢p¢�L£l pi¡f¢a−aÅ Ae¤¢ùa fÒVe juc¡−el ¢hn¡m Sepj¡−h−n ®nM j¤¢Sh A¢qwp Apq−k¡N B−¾c¡m−el X¡L ®ce Hhw rja¡ qÙ¹¡¿¹l e¡ Ll¡ fkÑ¿¹ Ll J M¡Se¡ c¡e hå ®O¡oZ¡ L−lez ¢a¢e −pM¡−e ¢ae¢V c¡¢h E�¡fe L−lez x 1z A¢hm−ð p¡j¢lL BCe fÐaÉ¡q¡l Ll−a q−hz 2z pnÙ» h¡¢qe£−L hÉ¡l¡−L ¢g−l ®k−a q−hz 3z SefТa¢e¢d−cl ¢eLV rja¡ qÙ¹¡¿¹l Ll−a q−hz

f§hÑf§hÑf§hÑf§hÑ----f¡¢LÙ¹¡e plL¡l ®nM j¤¢S−hl ¢eu¿»−Zf¡¢LÙ¹¡e plL¡l ®nM j¤¢S−hl ¢eu¿»−Zf¡¢LÙ¹¡e plL¡l ®nM j¤¢S−hl ¢eu¿»−Zf¡¢LÙ¹¡e plL¡l ®nM j¤¢S−hl ¢eu¿»−Z 4 j¡−QÑ ®cM¡ ®N−m¡, p¡j¢lL BCe f�¤ q−u B−Rz ®hp¡j¢lL plL¡l Cu¡qCu¡l ¢eu¿»−Zl h¡C−l ®nM j¤¢S−hl ¢e−cÑn ®j−e Qm−Rz AbÑ¡v plL¡l pÇf§ZÑ AQm q−u f−s−Rz 4 j¡QÑ ®nM j¤¢Sh ¢ejÀ¢m¢Ma ¢e−cÑn S¡¢l L−le x 1z LjÑQ¡l£−cl ®hae f¢l−n¡−dl SeÉ plL¡¢l J ®hplL¡¢l A¢gp ¢hL¡m Bs¡CV¡ ®b−L c¤'O¸V¡ ®M¡m¡ b¡L−hz 2z f−eln' V¡L¡l Ae§−d ÄÑ ®QL f¢l−n¡−dl SeÉ hÉ¡wLpj§qJ I c¤'O¸V¡ ®M¡m¡ b¡L−hz 3z ®ØVV hÉ¡wL LaѪL Abh¡ AeÉ ®L¡e fÐL¡−l h¡wm¡−c−nl h¡C−l ®L¡e V¡L¡ f¡W¡−e¡ k¡−h e¡z −nM j¤¢S−hl Apq−k¡N B−¾c¡m−el fТa Be¤NaÉ fÐL¡n L−l p¢Qh¡mu ÙÛ¢hl q−u k¡uz p¢QhNZ ®nb j¤¢S−hl ¢e−cÑn f¡me Ll−a b¡−Lez ¢h−no fÐ−k¡S−e p¢QhNZ ®nM p¡−b−hl h¡¢s−a ¢e−cÑn ¢e−a B−pez l¡Sd¡e£ Y¡L¡pq f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el phÑ� ¢j¢Rm J ¢h−r¡i Qm−a b¡−Lz ®nÔ¡N¡−e ®nÔ¡N¡−e l¡Sfb j¤M¢laz ®nÔ¡N¡e ¢R−mA "Su h¡wm¡', "®a¡j¡l Bj¡l ¢WL¡e¡, fcÈ¡ ®jOe¡ kj¤e', "®a¡j¡l ®cn Bj¡l ®cn, h¡wm¡−cn h¡wm¡−cn', "¢f¢� e¡ Y¡L¡, Y¡L¡ Y¡L¡'. "®a¡j¡l ®ea¡ Bj¡l ®ea¡, ®nM j¤¢Sh ®nM j¤¤¢Sh', h£l h¡P¡¢m AÙ» dl, h¡wm¡−cn ü¡d£e Ll', 'i¤−�¡l j¤¤−L m¡¢b j¡−l¡, h¡wm¡−cn ü¡d£e Ll' CaÉ¡¢cz Hi¡−hC Cu¡qCu¡-i¤−�¡ Q�² f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L ¢h¢µRæa¡l ¢c−L −W−m ®cuz H f¢l¢ÙÛ¢a−aC Cu¡qCu¡ M¡e 6 j¡−QÑl ®ha¡l i¡o−Z j¤ma¢h NZf¢loc A¢d−hne 25 j¡QÑ BqÆ¡e L−lez fÐnÀ q−m¡, ®k L¡l−Z 3 j¡−QÑl °hWL j¤ma¢h Ll¡ q−u¢R−m¡ ®p L¡lZ ¢L c§l q−u−R? a¡ e¡ q−u b¡L−m ®m¡L ®cM¡−e¡ H ®O¡oZ¡ AbÑq£ez

Page 79: jibone ja dekhlam-3

79

7 j¡QÑ ®lp−L¡−pÑ ®nM j¤¢Sh7 j¡QÑ ®lp−L¡−pÑ ®nM j¤¢Sh7 j¡QÑ ®lp−L¡−pÑ ®nM j¤¢Sh7 j¡QÑ ®lp−L¡−pÑ ®nM j¤¢Sh f§hÑ ®O¡oZ¡ Ae¤k¡u£ 7 j¡QÑ ®l−L¡pÑ juc¡−e HL jqpj¡−hn quz j−� ü¡d£e h¡wm¡l fa¡L¡ Es¡−el quz I f¢l¢ÙÛ¢a J f¢l−h−n E�² pj¡−h−n EµQfcÙÛ plL¡¢l paÑLaÑ¡pq pLm jq−ml ®m¡LC ¢hf¤m pwMÉ¡u Ef¢ÙÛa quz ®nM p¡−qh ®pC Sepj¤−â 25 j¡QÑ Bq§a NZf¢loc A¢d−hn−e ®k¡Nc¡e fÐp−� Hje Q¡l¢V naÑ B−l¡f L−le, k¡ f§lZ e¡ qh¡lC Lb¡ AbÑ¡v ®nM j¤¢Sh H °hW−L ®k¡Nc¡e e¡ Ll¡l f−l¡r ®O¡oZ¡ ¢c−mez naÑ 4¢V ¢ejÀl©f x 1z p¡j¢lL BCe fÐaÉ¡q¡l Ll−a q−hz 2z ®pe¡h¢qe£−L hÉ¡l¡−L ¢g−l ®k−a q−hz 3z H fkÑ¿¹L¡l qaÉ¡l ac¿¹ Ll−a q−hz 4z ¢ehª¡¢Qa SefТa¢e¢d−cl q¡−a rja¡ qÙ¹¡¿¹l Ll−a q−hz H pj¡−h−nC ®nM j¤¢S−hl fÐMÉ¡a i¡o−Zl ®no EµQ¡lZ ¢R−m¡, ""Hh¡−ll pwNË¡j j¤¢�²l pwNË¡j, Hh¡−ll pwNË¡j ü¡d£ea¡l pwNË¡jz Su h¡wm¡, Su f¡¢LÙ¹¡ez'' pj¡−h−n ¢a¢e flha£Ñ ®L¡e LjÑp§¢Q ®O¡oZ¡ L−le¢ez a−h I ¢ceC HL ¢hhª¢a−a flha£Ñ HL pç¡−ql HL c£OÑ pjÑp§¢Q ¢e−cÑn L−le, k¡l L−uL¢V ¢ejÀl©f x 1z M¡Se¡ J Ll ®cJu¡ hå b¡L−hz 2z p¢Qh¡mu, plL¡¢l J ®hplL¡¢l A¢gp, q¡C−L¡VÑ J pLm Bc¡ma qla¡m f¡me Ll−hz 3z pLm ¢nr¡ fТaù¡e hå b¡L−hz 4z ®ØVV hÉ¡wL h¡ AeÉ ®L¡e Ef¡−u f¢ÕQj f¡¢LÙ¹¡−e V¡L¡ f¡W¡−e¡ hå b¡L−hz 5z fТa¢ce pLm ih−e L¡−m¡ fa¡L¡ E−�¡me Ll¡ q−hz hm¡h¡ýmÉ, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e Cu¡qCu¡ M¡−el n¡pe pÇf§ZÑ AQm q−u f−sz ®hplL¡¢li¡−h ®nM j¤¢S−hl n¡peC Qm−a b¡−Lz p�−Vl H fkÑ¡−u 9 j¡QÑ ®nM j¤¢Sh−L Cu¡qCu¡ M¡e HLSe L−W¡lje¡ k¤Ü-¢hn¡lc ®Se¡−lm−L f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el p¡j¢lL BCe fÐn¡pL J NieÑl ¢e−u¡N Ll−mez ¢a¢e ®Se¡−lm ¢V�¡ M¡ez OVe¡�²−j ®nM ®lp−L¡pÑ juc¡−el i¡o−Zl flflC H ¢e−u¡−NË Mhl S¡e¡ k¡uz ¢euj Ae¤k¡u£ a¡C−L¡−VÑl fÐd¡e ¢hQ¡lf¢a NieÑ−ll nfb Ae¤ù¡e f¢lQ¡me¡ L−lez I pju ®nM j¤¢S−hl ¢e−cÑ−n q¡C−L¡VÑJ qla¡m f¡me L−l¢R−m¡z a¡C fÐd¡e ¢hQ¡lf¢a ¢hH ¢p¢�L£ NieÑl−L nfb h¡LÉ f¡W Ll¡−a Aü£L¡l L−lez g−m CuL¤h M¡eC NieÑl ¢q−p−h hq¡m b¡−Le, k¢cJ ¢a¢e pQm NieÑl q−uC ¢ce L¡V¡¢µR−mez L¡lZ aMe n¡pe Qm−R ®nM j¢S−hlz

S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l c¡¢hS¡j¡u¡−a Cpm¡j£l c¡¢hS¡j¡u¡−a Cpm¡j£l c¡¢hS¡j¡u¡−a Cpm¡j£l c¡¢h I f¢l¢ÙÛ¢a−a AeÉ ®L¡e l¡S¯e¢aL c−ml ®L¡e lLj i§¢jL¡ f¡m−el p¤−k¡N ¢R−m¡ e¡z AeÉ ®L¡e c−ml ®ea¡l ¢hhª¢aJ ®L¡e �l¦aÅ hqe Ll−a¡ e¡z AhnÉ LaÑhÉ j−e L−l i¤−�¡l ANZa¡¢¿»L J l¡øÊ£u pwq¢a ¢h−l¡d£ fТa¢V h�²−hÉl a£hÐ fТah¡c L−l ¢hhª¢a ¢c−u¢Rz ¢L¿º 7 j¡−QÑl fl¢ce S¡j¡u¡−al fr ®b−L Cu¡qCu¡ M¡−el ¢eLV p�V ¢elp−el HLj¡� Ef¡u ¢q−p−h HL¢V c¡¢h S¡e¡−e¡ fÐ−u¡Se j−e Ll¡ q−u−Rz c¡¢h¢Vl p¡lLb¡ ¢R−m¡, ""Cu¡qCu¡ M¡e z Bf¢e l¡øÌfÐd¡e ¢q−p−h Qlj hÉbÑa¡l f¢lQu ¢c−u−Rez SefТa¢e¢dNZ−L n¡pea¿» lQe¡l p¤−k¡N e¡ ¢c−u f−c f−c fТahåLa¡ pª¢ø L−l−Rez i¤−�¡l p¡−b Bya¡a L−l f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L ¢h¢µRæa¡l ¢c−L ®W−m ¢c−u−Rez haÑj¡−e Bfe¡l n¡pe pÇf§ZÑ AQmz l¡S¯e¢aL p�−Vl pj¡d¡−el p¡j¡eÉ ®k¡NÉa¡l f¢lQu ¢c−aJ Bf¢e Arj q−u−Rez Bjl¡ Bfe¡−L fcaÉ¡N L−l ¢ehÑ¡¢Qa fТa¢e¢d−cl q¡−a Soja¡ qÙ¹¡¿¹l Ll¡l ®S¡l c¡¢h S¡e¡¢µRz p¡j¢lL n¡p−el Ahp¡−el fl NZa¡¢¿»L plL¡l−L SeN−Zl pq−k¡¢Na¡u ®cn f¢lQ¡me¡ Ll−a

Page 80: jibone ja dekhlam-3

80

¢cez n¡pea¿» hQe¡l c¡¢uaÅ SeNZ a¡−cl q¡−aC a¤−m ¢c−u−Rz f¡¢LÙ¹¡−el A¢Ù¹−aÅl ü¡−bÑ Bf¢e A¢hm−ð rja¡ aÉ¡N Ll¦ez'' aM−e¡ BCeNai¡−h p¡j¢lL n¡pe Q¡m¤ b¡L¡u f¢�L¡u S¡j¡u¡−al h�²hÉ Hje L−W¡l i¡o¡u fÐL¡¢na q−a f¡−l¢ez a−h Bj¡−cl p¡¿¹Æe¡ ®k, Bjl¡ c¡¢uaÅ f¡me Ll¡l ®Qø L−l¢Rz

f¢ÕQjf¢ÕQjf¢ÕQjf¢ÕQj----f¡¢LÙ¹¡−f¡¢LÙ¹¡−f¡¢LÙ¹¡−f¡¢LÙ¹¡−el 40 Se S¡a£u pwpc pcpÉel 40 Se S¡a£u pwpc pcpÉel 40 Se S¡a£u pwpc pcpÉel 40 Se S¡a£u pwpc pcpÉ S¡a£u pwp−c i¤−�¡l c−ml h¡C−l 7¢V l¡S¯e¢aL cm J EfS¡a£l 50 Se pcpÉ ¢ehÑ¡¢Qa qez 3 j¡−QÑl NZf¢loc A¢d−hne j¤ma¢h ®O¡oZ¡l B−NC a¡−cl j−dÉ 40 Se Y¡L¡u ®f±−Rez i¤−�¡l ýj¢L−L ANË¡qÉ L−l a¡l¡ fÐj¡Z L−le ®k, a¡l¡ i¤−�¡l i−u i£a eez a¡l¡J 3 j¡−QÑl A¢d−hne j¤ma¢h Ll¡l fТah¡c S¡e¡e Hhw pwMÉ¡N¢lù c−ml ®ea¡l ¢eLV rja¡ qÙ¹¡¿¹−ll c¡¢h S¡e¡ez a¡l¡ H Lb¡J ®O¡oZ¡ L−le ®k, i¤−�¡ f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el HLL ®ea¡ eez fÐLªaf−r Cu¡qCu¡ M¡−el pªø l¡S¯e¢aL p�−Vl Bl ®L¡e l¡S¯e¢aL pj¡d¡eC Ah¢nø ¢R−m¡ e¡z p¡j¢lL pj¡d¡e jN−S b¡L−m l¡S¯e¢aL pj¡d¡e a¡m¡n Ll¡ fÐ−u¡Se j−e Ll¡ qu e¡z 107.

Cu¡qCu¡Cu¡qCu¡Cu¡qCu¡Cu¡qCu¡----j¤¢Sh I¢aq¡¢pL pwm¡fj¤¢Sh I¢aq¡¢pL pwm¡fj¤¢Sh I¢aq¡¢pL pwm¡fj¤¢Sh I¢aq¡¢pL pwm¡f 1971-Hl 15 j¡QÑ CuAqCu¡ M¡e Y¡L¡ B−pez f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e ®k aMe ay¡l n¡pe L¡−uj ®eC ®p Lb¡ ¢eÕQuC ¢a¢e −Vl ®f−u−Rez p¡j¢lL n¡pe aMe AQm, Bl ®hp¡j¢lL n¡pe ®nM j¤¢S−hl ¢eu¿»−Z H f¢l−h−n Cu¡qCu¡ J ®nM j¤¢S−hl j−dÉ B−m¡Qe¡ Q−mz H pwm¡−f BJu¡j£ m£−Nl fr ®b−L c¤−V¡ ¢Vj NWe Ll¡ qkz °puc eSl¦m Cpm¡j, a¡S¤�£e J X. L¡j¡m ®q¡−pe fÐbj ¢V−jl pcpÉ ¢R−mez H ¢aeSe B−m¡Qe¡l pju Ef¢ÙÛa b¡L−aez ®nM j¤¢S−hl fr ®b−L ay¡l ¢e−cÑn Ae¤k¡u£ °puc eSl¦m Cpm¡jC ®Øf¡LpÚjÉ¡e (B−m¡QL) ¢q−p−h c¡¢uaÅ f¡¡me Ll−aez ¢àa£u ¢V−jl pcpÉ ¢R−me LÉ¡−ÃVe jep¤l Bm£, ®M¡¾cL¡l ®j¡na¡L Bqjc J Bhc¤p p¡j¡cz ¢àa£u ¢Vj fÐbj ¢Vj−L fÐ−u¡Se−h¡−d fl¡jnÑ ¢c−aez 16 j¡QÑ Bs¡C O¸V¡ B−m¡Qe¡ Q−mz ®O¡oZ¡ Ll¡ qu ®k, Hm¡Qe¡ pgma¡l ¢c−L H�−µRz H pwm¡−fl p¡g−mÉl Efl ®N¡V¡ f¡¢LÙ¹¡−el pwq¢a, n¡¢¿¹ J ANËN¢a ¢eiÑ L−l h−m pLm Ù¹−ll j¡e¤o Ad£l BNË−q A−frj¡e ¢R−m¡ Hl p¡gmÉ pL−mlC L¡jÉ ¢R−m¡z k¡−cl ¢pÜ¡−¿¹l Efl p¡gmÉ ¢eiÑl L−l ay¡l¡ H ¢ho−u LaV¡ B¿¹¢lL ¢R−me a¡ Bõ¡q R¡s¡ Bl L¡−l¡ S¡e¡l Ln¡ euz B−m¡Qe¡ 17 j¡QÑ HL O¸V¡, 19 j¡QÑ ®cs O¸V¡, 20 j¡QÑ c¤'O¸V¡ cn ¢j¢eV Hhw 21 j¡QÑ ®cs O¸V¡ Q−mz ®L¡e frC Øfø L−l S¡e¡−µR e¡ ®k, p¡g−mÉl ¢c−L LaV¤L¤ H¢N−u−Rz 19 a¡¢lM öd¤ S¡e¡ ®N−m¡ ®k, ®L¡e AQm¡hÙÛ¡ pª¢ø qu¢ez Cu¡qCu¡ M¡−el Bj¿»−Z S¤m¢gL¡l Bm£ i¤−�¡ 15 pcpÉ¢h¢nø ¢Vj ¢e−u 21 j¡QÑ Y¡L¡ Bp−mez 21 ®b−L 24 j¡QÑ fkÑ¿¹ j¤¢Sh-Cu¡qCu¡-i¤−�¡l j−dÉ ¢àf¡¢rL J ¢�f¡¢rL L−uL cg¡ B−m¡Qe¡ Ae¤¢ùa qkz 22 j¡QÑ Hl ¢�f¡¢rL °hW−L IL−jÉl ¢i¢�−a 25 j¡QÑ Bq§a A¢d−hne j§ma¢h ®O¡oZ¡ Ll¡ quz f¡¢LÙ¹¡−el c¤i¡ÑNÉ ®k, Cu¡qCu¡l j−a¡ A¢h−hQL l¡øÌfÐd¡−el q¡−a ®c−nl ¢Lpj−al g¡up¡m¡l c¡¢uah fs−m¡z ®cn J S¡¢al LmÉ¡−Zl fТa B¿¹¢lLa¡ b¡L−m ¢ehÑ¡Q−el fl flC H ¢�f¡¢rL °hW−Ll hÉhÙÛ¡ Ll¡ q−a¡z l¡S¯e¢aL f¢l¢ÙÛ¢a S¢Vm qh¡l B−NC H °hWL q−m qu−a¡ pwm¡f pq−SC pgm q−a¡z

Page 81: jibone ja dekhlam-3

81

23 j¡QÑ f¡¢LÙ¹¡e ¢chpz ®p¢ce p¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−e plL¡¢l J ®hplL¡¢l fkÑ¡−u f¡¢LÙ¹¡−el fa¡L¡ EXXÚ£e qh¡l a¢lMz H B−NC pwm¡f pgm qJu¡ A�¡hnÉLz H Lb¡ CuqCu¡l jN−S ¢R−m¡ ¢Le¡ ®L S¡−e? pwm¡−fl p¡g−mÉl ®L¡e pñ¡he¡ B−R ¢Le¡ a¡J h¤Th¡l Ef¡u ¢R−m¡ e¡z a¡C 23 j¡QÑ R¡�l¡ phÑ� ü¡d£e h¡wm¡l fa¡L¡ Es¡uz NieÑl q¡ES J ®fТp−X¾V q¡ES R¡s¡ ®L¡e plL¡¢l ih−eJ f¡¢LÙ¹¡−el Qy¡c-a¡l¡ M¢Qa fa¡L¡ Es¡−a ®cJu¡ qu¢ez f¡¢LÙ¹¡−el ®fТp−X¾V Y¡L¡u Ef¢ÙÛa ®b−L ®cM−me ®k, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el l¡Sd¡e£¯a f¡¢LÙ¹¡−el fa¡L¡l hc−m ¢iæ fa¡L¡ Es−Rz H AhÙÛ¡ ®cM¡l fl CuqCu¡ M¡−el VeL es¡ E¢Qa ¢R−m¡ HhP ®nM j¤¢S−hl 6 cg¡ ®j−e ¢e−u pj−T¡a¡ Ll¡l SeÉ i¤−�¡−L Q¡f ®cJu¡ BhnÉL ¢R−m¡z 6 cg¡u f¡¢LÙ¹¡¢e ®L¾cУu plL¡l c¤hÑm q−u ®N−mJ l¡øÌ£u AM�a¡ ®a¡ hq¡m b¡L−a¡z f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L ¢h¢µRæ qJu¡ ®b−L lr¡ Ll¡l HV¡C HLj¡� fb ¢R−m¡z AhnÐ H f−b Bp−a i¤−�¡ l¡¢S q−a f¡−le e¡z L¡lZ ¢a¢e rja¡ R¡s¡ Bl ¢LR¤ h¤−Te e¡z a¡−L rja¡u ®k−aC q−hz Hl SeÉ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L ¢h¢µRæ Ll¡ ay¡l SeÉ Af¢lq¡kÑz a¡C a¡l f−r ®nM j¤¢S−hl p¡−b Bfp Ll¡ Apñhz

pwm¡−fl Mhl pwNËqpwm¡−fl Mhl pwNËqpwm¡−fl Mhl pwNËqpwm¡−fl Mhl pwNËq pwm¡−fl Bpm Mhl S¡e¡l SeÉ B¢j A¢ÙÛl ¢Rm¡j z BJu¡j£ m£−Nl fr ®b−L pwm¡−fl ®Øf¡LpjÉ¡e °puc eSl¦m Cpm¡j Y¡L¡u H−m Bj¡−cl jNh¡S¡lÙÛ jqõ¡uC EW−ae ay¡l hs pðå£ C¢�¢eu¡l S¡j¡e p¡−qh ay¡l Hlj¡� iNÀ£f¢a °puc eSl¦m−L ®q¡−V−m b¡L−a ¢c−ae e¡ 7 i¡C-Hl j¡� HL ®h¡e ¢R−me eSl¦m p¡−q−hl Ù»£z 1948 p¡−m kMe jNh¡S¡−l Bjl¡ S¢j ¢L¢e aMe HLC j¡¢m−Ll S¢j Bjl¡ 8 nl£L ¢j−m ¢Lem¡jz C¢�¢eu¡l S¡j¡e p¡−qhJ HL nl£L ¢R−mez Bj¡−cl h¡¢sl ¢ae h¡¢s f−lC ay¡l h¡¢sz a¡R¡s¡ °puc eSl¦m Cpm¡j R¡�S£he ®b−LC Bj¡l O¢eù f¢l¢Qaz B¢j kMe gSm¤m qL j¤p¢mj qm CE¢eu−el ¢SHj aMe ¢a¢e p¢mj¤õ¡q j¤p¢mj q−ml ¢i¢fz aj�¤e jS¢m−pl p¡−b ¢a¢e pÇfª�² b¡L¡u pÇfLÑV¡l j¡�¡ hª¢Ü f¡uz juje¢pwq h¡−ll ¢a¢e E¢Lm b¡L¡L¡−m h¡l ¢jme¡ua−e B¢j S¡j¡u¡−al E−cÉ¡−N B−u¡¢Sa p¤d£ pj¡−h−n HL¡¢dLh¡l ay¡−L ®f−u¢Rz ¢a¢e S¡j¡u¡−al hC-f¤Ù¹L fs−ae Hhw Bj¡−L hm−ae, ""Bkj i¡C ; ea¤e hC −hl q−m B¢j ®ke f¡Cz'' ay¡l p¡−b Bj¡l H O¢eù pÇf−LÑl p¤h¡−c 19 j¡QÑ l¡a p¡−s HN¡−l¡V¡u S¡j¡e p¡−q−hl h¡¢s−a ay¡l ®M¡y−S ¢N−u ®fm¡jz p¡j¡eÉ B−NC ¢a¢e pwm¡f ®b−L ¢g−l H−p−Rez ¢a¢e S¡e¡−me, ""HMeJ B−m¡Qe¡ fСb¢jL fkÑ¡−uC Qm−Rz a¡l¡ j−e L−l 6 cg¡ L¡−uj q−m f¡¢LÙ¹¡−el AM�a¡ ¢hfæ q−hz Bjl¡ ®S¡l ¢c−u h−m¢R BJu¡j£ m£−Nl Vf ¢mX¡ll¡ ph¡C f¡¢LÙ¹¡e B−¾c¡m−el pwNË¡j£ k¤h−ea¡ ¢R−mez f¡¢LÙ¹¡e ®i−P k¡L HV¡ a¡l¡ Q¡C−aC f¡−le e¡z ¢ehª¡Q−el gm¡gm−L Bfe¡l¡ ®j−e ¢e−µRe e¡ h−mC pjpÉ¡J p�V pª¢ø q−u−Rz SeN−Zl jÉ¡−äV ®j−e e¡ ¢e−m ®Lje L−l Qm−h?'' ¢a¢e BlJ hm−me, ""Bjl¡ f¡¢LÙ¹¡e L¡−uj L−l¢Rz Cu¡qCu¡ M¡el¡ aMe Cw−lS−cl −N¡m¡¢j L−l−Rez BS a¡l¡ p−¾cq L−le Bj¡−cl Efl ®k, Bj¡−cl q¡−a f¡¢LÙ¹¡e ¢el¡fc ¢Le¡ z Bjl¡ a¡−cl−L n�² i¡u¡u h−m ¢c−u¢R ®k, f¡¢LÙ¹¡−e Bjl¡ ®jS¢l¢Vz j¡Ce¢l¢V k¡l¡ a¡l¡C Bm¡c¡ q−a Q¡C®a f¡−l z Bjl¡ ®Le Bm¡c¡ q−h¡? Bjl¡ öd¤ Bj¡−cl eÉ¡kÉ A¢dL¡l Bc¡u Ll−a Q¡Cz'' B¢j hmm¡j, ""B¢j ®l¡SC Bfe¡l L¡R ®b−L ®My¡S-Mhl ®e−h¡z Bj¡l Ae¤−l¡d, ®k ®L¡e AhÙÛ¡uC Bfe¡l¡ pwm¡f hÉbÑ q−a ®c−he e¡z ¢LR¤ R¡s ¢c−u q−mJ Bfe¡l¡ ®L¾cУu plL¡l qÙ¹Na Ll¦e, k¡−a f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el A¢dL¡l Bc¡u Ll−a f¡−lez R¤−�¡ rja¡l f¡Nmz rja¡l SeÉ ¢a¢e f¡¢LÙ¹¡e ®i−P ¢c−aJ flJu¡ Ll−he e¡z''

Page 82: jibone ja dekhlam-3

82

pwm¡−fl ®no fkÑ¡upwm¡−fl ®no fkÑ¡upwm¡−fl ®no fkÑ¡upwm¡−fl ®no fkÑ¡u 20 j¡QÑ pwm¡−fl AhÙÛ¡ S¡e¡l E−�−nÉ Ni£l l¡−aJ eSl¦m p¡−qh−L ®fm¡j e¡z pL¡−m S¡em¡j, ®i¡−lC ¢a¢e ®hl q−u ®N−Rez 21 a¡¢l−Ml B−m¡Qe¡u i¤−�¡ nl£L qJu¡u Mhl S¡e¡ SeÉ Bj¡l BNËq BlJ ®h−s ®N−m¡z ¢L¿º 22 J 23 a¡¢l−MJ a¡l e¡N¡m ®fm¡j e¡z S¡e¡ ®N−m¡, l¡−a ¢g−l Bp¡l pj−ul ®L¡e ¢WL ®eCz kMeC Bp¤e M¤h ®i¡−l E−WC Q−m k¡ez Bj¡l A¢ÙÛla¡l A¿¹ ®eCz ®N¡m−V¢hm °hW−Ll hÉbÑa¡l ®Q−uJ H pwm¡−fl hÉbÑa¡l f¢lZ¡j A−eL ®h¢n iu¡eL q−h h−m Bj¡l Bn�¡ ¢R−m¡ h−mC H A¢ÙÛla¡z 22 j¡QÑ ®nM j¤¢Sh, Cu¡qCu¡ J i¤−�¡l j−dÉ B−m¡Qe¡u i¤−�¡ p−¿¹¡o fÐL¡n L−l f¢l¢ÙÛ¢a fkÑ−hrZ L−l ®cM−Re h−m fl¢ce f¢�L¡u ®cM¡ ®N−m¡z 24 a¡¢l−M B¢j ¢pÜ¡¿¹ ¢em¡j ®k, eSl¦m p¡−qh ka l¡−aC ¢g−l Bp¤e a¡l p¡−a ®kje L−lC ®q¡L ®cM¡ Ll−h¡Cz a¡−L c¤'Lmj ¢m−M c¡−l¡u¡−el q¡−a ¢c−u hmm¡j, ¢a¢e Bp¡j¡�C ®ke ay¡l q¡−a ®cuz J¢c−L B¢j ®m¡L m¡¢N−u l¡Mm¡j k¡−a Bp¡l p¡−b p¡−bC Bj¡−L Mhl ®cuz B¢j p¡d¡lZa HN¡−l¡V¡l j−dÉC ö−u f¢sz ®p l¡−a ®S−N b¡L¡l g¡up¡m¡ Llm¡jz l¡a p¡−s h¡−l¡V¡u ¢g−l−Re h−m S¡e¡l p¡−b p¡−bC ®c±s¡m¡jz ¢heu fÐL¡n L−l hmm¡j, ""H−a¡ l¡−a Bfe¡−L ¢hl�² Ll¡l SeÉ m¢�az qu−a¡ HMe M¡−hez'' Bj¡l q¡a d−l Bn ÄÙ¹ L−l hm−me, ""B¢j ®M−u H−p¢Rz H−a¡ l¡−a ¢g¢l h−m ®M−uC B¢j z B¢j S¡¢e Bf¢e LaV¡ E¢àNÀz'' Bj¡l ®L¡e Lb¡ ¢S−�p Ll¡l fÐ−u¡Se q−m¡ e¡z ¢a¢e hm−me, ""Bjl¡ phÑ¡aÈL ®Qø¡ Ll¢R, k¡−a pwm¡f pgm quz i¤−�¡ HL BSh ¢QSz a¡l Lb¡−L Cu¡qCu¡ HaV¡ �l¦aÅ e¡ ¢c−m pj−T¡a¡u ®f±yR¡ pqS ¢R−m¡z B−m¡Qe¡ BS ®no q−u ®N−m¡, hl HMe Cu¡qCu¡l ®L¡−VÑz Bjl¡ a¡l ¢pÜ¡−¿¹l A−fr¡u B¢Rz'' S¡e−a Q¡Cm¡j, ®no Lb¡ ¢L q−m¡z hm−me, ""3l¡ j¡−QÑ Bq§a NZf¢lo−cl A¢d−hn−e ®fn Ll¡l SeÊ Bjl¡ n¡pea−¿»l ®k Mps¡ fÐZue L−l¢Rm¡j a¡ a¡−cl−L ®cM¡m¡j z 6 cg¡l ®mV¡l ¢WL ®l−M hÉ¡MÉ¡ ¢c−a ¢N−u Hl ¢Øf¢lV r¤ZÀ L−l q−mJ Bjl¡ A−eL R¡s ¢c−u¢R, k¡−a a¡−cl f−r NËqZ Ll¡ pñh qkz f¡¢LÙ¹¡−el ILÉ hq¡m l¡M¡l E−�−nÉ Bjl¡ phÑ¡aÈL fÐ−Qø¡ Q¡¢m−u¢Rz Bjl¡ ¢L HV¤L¤J h¤¢T e¡ ®k, Bm¡c¡ q−m Bj−cl r¢aC ph−Q−u ®h¢n q−h? HL� e¡ b¡L−m Bj¡−cl A¢dL¡l ¢g−l f¡−h¡ ®Lje L−l? ®nM p¡−qh H hÉ¡f¡−l M¤hC pS¡Nz ¢a¢e j−e L−le ®k, Bm¡c¡ q−a Q¡C−mC Bjl¡ i¡l−al Mè−l fs−h¡z ®L¾cУu plL¡l Bj¡−cl q¡−a f¡Ju¡l SeÉ kaV¤L¤ Le−pne ®cJu¡ pñh Bjl¡ ¢c−u¢Rz'' E−à−Nl p¡−b ¢S−�p Llm¡j, ""eSl¦m i¡C Bf¢e ¢L Bnh¡c£ ®k Cu¡qCu¡ M¡e ®j−e ®e−he?'' SJu¡−h hm−me, ""Bn¡-¢el¡n¡l j¡−TC B¢Rz'' Bj¡l Q−m Bp¡l SeÉ EWh¡l i¡h ®c−M Bj¡l q¡a d−l ¢L¢�v B−h−Nl p¤−l hm−me, ""Bkj i¡C, Bf¢e hý f¤l¡−e¡ hå¤z B¢j k¢c "AEb-h¡Eä' (®N¡fe£ua¡ lr¡u Ju¡c¡hÜ) e¡ qa¡j a¡q−m Bj¡−cl fÐZ£a n¡pea−¿»l Mps¡ HM¢e Bfe¡−L ®cM¡a¡jz ®cM−m Bf¢e pja¤ø q−aez H−a¡ l¡−a LÓ¡¿¹nС¿¹ AhÙÛ¡u Bj¡−L H−a¡V¡ pju ®ch¡l SeÉ B¿¹¢lL öL¢lu¡ S¡e¡m¡jz EWh¡l B−N B¢j hmm¡j, ""eSl¦m i¡C; BN¡j£L¡−ml j−dÉ ®nM p¡−q−hl p¡−b Bj¡−L L−uL ¢j¢e−Vl SeÉ p¡r¡v L¢l−u ¢c−a f¡−le ¢Le¡? pwm¡f pgm Ll¡l hÉ¡f¡−l B¢j a¡l p¡−b ¢LR¤ Lb¡ hm−a Q¡Cz'' ¢a¢e hm−me, M¤h L¢We, ah¤ ®Qø¡ Ll−h¡z ¢Q¢¿¹a j−e ¢g−l Bp−a Bp−a j−e q−m¡ ®k, ¢a¢e ®Qø¡ Ll−he hm−me h−V, ¢L¿º Hje Bn¡ Ll¡ Bj¡l ¢WL eu ®k, haÑj¡e f¢l¢ÙÛ¢a−a ¢a¢e Bj¡−L p¡r¡v ®c−hez

AhÙÛ¡ S¡e¡l BlJ ®Qø¡AhÙÛ¡ S¡e¡l BlJ ®Qø¡AhÙÛ¡ S¡e¡l BlJ ®Qø¡AhÙÛ¡ S¡e¡l BlJ ®Qø¡ 25 j¡QÑ pL¡−m l¡S¯e¢aL O¢eù ¢q−p−h p¡j¡c p¡−qh−L ®g¡e L−l 10V¡u a¡l h¡p¡u k¡h¡l Ae¤j¢a ¢em¡jz ¢a¢e aMe p¡C¾p−mh−lV¢ll f¡−nC HL h¡p¡u b¡L−aez kb¡pju q¡¢Sl qm¡jz ¢he¡ i§¢jL¡u pwm¡−fl gm¡gm S¡e−a Q¡Cm¡jz S¡e¡l SeÉ E−àNJ fÐL¡n Llm¡jz Na l¡−a °puc eSl¦m Cpm¡j k¡ hm−me, p¡j¡c p¡−q−hl h�²−hÉl jjÑ HLCz ayl ®no Lb¡, ""Bj¡−cl f−r k¡ Ll¡ pñh ¢R−m¡ a¡ L−l¢Rz Bjl¡ f¡¢LÙ¹¡e i¡P¡l c¡¢uaÅ ¢e−a Q¡C e¡z HMe a¡l¡ L£ L−l ®cM¤ez''

Page 83: jibone ja dekhlam-3

83

E¢àNÀa¡ J qa¡n¡l p¤−l ¢S−�p Llm¡j, ""k¢c pwm¡f hÉbÑ qu a¡q−m Hl f¢lZ¡j L£ q−a f¡−lz'' ¢a¢e SJu¡−h hm−me, ""f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el fÐn¡pe Cu¡qCu¡l q¡−a ®eCz ®cM¡ k¡L h�hå¤ L£ ¢pÜ¡¿¹ ®eez'' B¢j p¡j¡c p¡−qh−L ®j¡−VC E¢àNZ ®cMm¡j e¡z H ¢ceNa l¡−aC Hje iu¡eL f¢lZ¢a q−a f¡−l h−m ®L¡e d¡lZ¡ ay¡l ¢R−m¡ h−m HLV¤J j−e qu¢ez B¢jJ d¡lZ¡ Ll−a f¡l¢Rm¡j e¡ ®k, L£ q−a k¡−µRz a−h B¢j M¤hC ®f−ln¡e ¢Rm¡jz p¡l¡¢c−eJ pwm¡−fl gm¡gm S¡e¡ ®N−m¡ e¡z

pwm¡−fl LaL �l¦aÅf§ZÑ Mhlpwm¡−fl LaL �l¦aÅf§ZÑ Mhlpwm¡−fl LaL �l¦aÅf§ZÑ Mhlpwm¡−fl LaL �l¦aÅf§ZÑ Mhl Se¡h j£S¡e¤l lqj¡e ®Q±d§l¢m ¢m¢Ma "l¡Se£¢al ¢aeL¡m' f¤Ù¹−L ¢a¢e j¿¹hÉ L−l−Re, ""cªnÉa 24 j¡QÑ fkÑ¿¹ HLV¡ d¡lZ¡ ¢R−m¡ ®k, Bf¡p j£j¡wp¡ q−u k¡−hz H k¡�¡ f¡¢LÙ¹¡−el AM�a¡ qu−a¡ ¢V−L k¡−hz 25 j¡QÑ i¤−�¡-Cu¡qCu¡ c¤'S−eC Y¡L¡u ¢R−mez °hW−Ll fl Hje HLV¡ i¡h ®cM¡−e¡ qu ®k, j£j¡wp¡ q−u ®N−Rz'' Se¡h A¢m Bq¡c ay¡l l¢Qa "S¡a£u l¡Se£¢a 1945-"75' e¡jL fÐ−¿Û (478 J 79 fªù¡) E−õM L−l−Re x ""j¤¢Sh Cu¡qCu¡ B−m¡Qe¡u ¢ae j¡−pl SeÉ ¢ejÀ¢m¢Ma ILjaÉ fТa¢ùa q−u¢R−m¡ x 1z p¡j¢lL BCe fÐaÉ¡q¡lz 2z h¡wm¡−cn J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el ¢h¢iæ fÐ−c−n ¢ehÑ¡¢Qa fТa¢e¢d−cl q¡−a rja¡ qÙ¹¡¿¹lz 3z ®Se¡−lm Cu¡qCu¡ M¡e ®fТp−X¾V f−c hq¡m b¡L−hez 4z ®cnlr¡, ¯h−c¢nL e£¢a (°h−c¢nL h¡¢ZSÉ hÉa£a j¤â¡ J f¤y¢S f¡Q¡l ¢e¢oÜLlZpq) R¡s¡ h¡¢L phÑju rja¡ h¡wm¡−cn plL¡−ll q¡−a b¡L−hz 5z ¢ae j¡p fl c¤'A�−ml NZf¢loc pcpÉNZ n¡pea¿» lQe¡l E−�−nÉ ¢eS ¢eS cª¢øi¢� ¢ÙÛl Ll¡l SeÉ fªbL fªbL °hW−L ¢j¢ma q−hez a¡lfl pjpÉ¡h¢ml phÑNË¡qÉ pj¡d¡e ¢edÑ¡l−Zl SeÉ k¤�² °hW−L ¢j¢ma q−hz ""H ¢pÜ¡−¿¹l Q§s¡¿¹ l©fc¡−el E−�−nÉ BJu¡j£ m£−Nl alg ®b−L Se¡h a¡S¤�£e, °puc eSl¦m Cpm¡j J X. L¡j¡m ®q¡−pe Bl ®fТp−X¾V Cu¡qCu¡ M¡−el fr ®b−L Abѯe¢aL Ef−cø Hj Hj Bqjc, ¢hQ¡lf¢a H hnl L−eÑ¢mu¡p, ®m. ®S. f£lk¡c¡ J −m.L−eÑm Hj H q¡p¡e 23 J 24 j¡QÑ °hW−L ¢j¢ma qez 25 j¡QÑ ®fТp−X¾V Cu¡qCu¡ M¡−el Hacpw�²¡¿¹ Q§s¡¿¹ IL−aÉl ¢hou ®O¡oZ¡l Lb¡ ¢R−m¡z'' A¢m Bq¡c p¡−qh ay¡l NË−¿Û H ¢hou¢V ®ki¡−h a¤−m d−l−Re a¡ ¢eÕQuC ¢a¢e ¢e−Sl Lmj ®b−L h¡¢e−u ®ee¢ez ¢L¿º Hje HL¢V �l¦aÅf§eZÑ ¢pÜ¡¿¹ I pwm¡−f NËqZ Ll¡ p−�ÆJ ¯puc eSl¦m Cpm¡j J Se¡h Bhc¤p p¡j¡c Bj¡l p¡−b B−m¡Qe¡u H ¢ho−u ®L¡e E−õMC L−le¢ez H 5 cg¡ ¢pÜ¡¿¹ q−u b¡L−m pwm¡f pgm q−u−R h−m ®O¡oZ¡ Ll¡ ®k−a¡z H ¢pÜ¡¿¹ h¡Ù¹h¡¢ua q−m A¿¹a ¢ae j¡−pl SeÉ p�−Vl Ahp¡e q−u ®k−a¡z f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e BJu¡j£ m£−Nl fС−c¢nL plL¡l Q¡m§ q−u ®N−m I pjuL¡l fÐn¡p¢eL pjpÉ¡l pj¡d¡e q−u ®k−a¡z HV¡−L ®a¡ ®j¡V¡j¤¢V HLV¡ j£j¡wp¡C Ll¡ k¡uz ¢L¿º H j£j¡wp¡ h¡Ù¹¡h¡¢ua q−a ®cJu¡ q−m¡ e¡z

−nM j¤¢Sh L£ i¡h¢R−me?−nM j¤¢Sh L£ i¡h¢R−me?−nM j¤¢Sh L£ i¡h¢R−me?−nM j¤¢Sh L£ i¡h¢R−me? 25 j¡QÑ ¢ch¡Na l¡−a k¡ OV−m¡ Hje j¡l¡aÈL J iu�l ¢LR¤ OVh¡l Bn�¡ °puc eSl¦m Cpm¡j J Bhc¤p p¡j¡c p¡−qh ®h¡d L−l¢R−me h−m a¡−cl p¡−b B−m¡Qe¡u B¢j ®j¡−VC Ae¤ih L¢l¢ez ®nM j¤¢Sh¤l lqj¡e ¢LR¤ ByQ Ll−a ®f−l¢R−me ¢Le¡ S¡e¡ k¡u¢e z ¢a¢e ®L¡e d¡lZ¡ L−l b¡L−m A¿¹a °puc eSl¦m Cpm¡j−a¡ AhnÉC S¡e−a f¡l−aez

Page 84: jibone ja dekhlam-3

84

−nM p¡−qh pÇf−LÑ S¡e¡ k¡u ®k, 25 a¡¢lM p¡l¡¢ce ¢a¢e Cu¡qCu¡ M¡e ®b−L ®k¡N¡−k¡−Nl A−fr¡u ¢R−mez H−aC h¤T¡ k¡u ®k, ¢a¢e H S¡a£u ®L¡e f¢lZ¢aL Lb¡ i¡h−a f¡−le¢ez −nM p¡−qh påÉ¡l fl S¡e−a f¡−le ®k, Cu¡qCu¡ M¡e Y¡L¡ aÉ¡N L−l Q−m ®N−Rez ay¡−L ¢LR¤C e¡ h−m Hi¡−h Q−m k¡Ju¡u ¢a¢e h¤T−a f¡l−me −k, pwm¡f ®L¡e j£j¡wp¡ R¡s¡C hÉbÑ q−u ®N−m¡z A¢m Bq¡c p¡−qh ay¡l NË−¿Û j¿¹hÉ L−le, ""®nM j¤¢Sh ®p¢ce L£ ¢ejjÑi¡−hC e¡ ¢hï¡¿¹ J fÐa¡¢la q−u¢R−me fÐa¡lL J Q¡ZLÉl©f£ pjle¡uL ®Se¡−lm Cu¡qCu¡ L§V−L±n−el j¡lfÉy¡−Qz''

fy¢Q−nl ¢ch¡Na l¡afy¢Q−nl ¢ch¡Na l¡afy¢Q−nl ¢ch¡Na l¡afy¢Q−nl ¢ch¡Na l¡a 25 j¡QÑ pL¡m HN¡−l¡V¡u Bhc¤l p¡j¡c p¡−q−hl h¡p¡ ®b−L ®hl q−u h¡¢sl ¢c−L Bph¡l f−b A¢ÙÛla¡ ®h¡d Ll−mJ ®no fkÑ¿¹ L£ q−a k¡−µR a¡ S¡e¡l Ef¡u My¤−S ®fm¡j e¡z °puc eSl¦m Cpm¡−jl p¡−b ®k¡N¡−k¡−Nl ®Qø¡ L−lJ ®L¡b¡J ®fm¡j e¡z ®l¢XJl c¤u¡−l dlZ ¢c−u b¡Lm¡j z l¡a 10V¡l pwh¡c fkÑ¿¹J ®L¡e Mhl e¡ ®f−u qa¡n q−u ®M−a hpm¡jz HN¡−l¡V¡u ®n¡h¡l AiÉ¡pz ®L¡e Mhl e¡ ®f−u ¢hR¡e¡u ®N−mJ O¤j Bp−h e¡ Bn�¡ L−l M¡Ju¡l fl f¡uQ¡l£ Ll¢Rz p¡−s cnV¡u c¤l ®b−L L¡j¡−el BJu¡S öe−a f¡lm¡jz f¤l¡e¡ Y¡L¡l ¢c−L a¡¢L−u ®cM¡ ®N−m¡ BL¡n m¡m q−u B−Rz h¤T¡ ®N−m¡ , ®L¡b¡J hs dl−el B�e SÅm−Rz ¢LR¤ S¡e¡ k¡u ¢Le¡ ®p SeÉ ®g¡e Ll−a Q¡Cm¡jz ®g¡e ¢hLm q−u B−Rz Cn¡l e¡j¡−kl fl ®b−L f¡s¡l ®m¡L−cl j¤−M öe−a f¡¢µRm¡j ®k, nq−ll hý S¡uN¡u hÉ¡¢l−LX ¢c−u hý ®m¡L fb−l¡d L−l B−Rz l¡a HN¡−l¡V¡u S¡e¡ ®N−m¡ ®k, eu¡h¡S¡−ll L¡−Wl ®c¡L¡e�−m¡l B�e BL¡n fkÑ¿¹ EyQ¤ q−u SÅm−Rz h¤T−a f¡lm¡j, ®pe¡h¡¢qe£ Y¡L¡ nq−l B�²jZ Q¡¢m−u−Rz f¤¢mn ¢hi¡N ®a¡ ®nM j¤¢S−hl ¢eu¿»−Zz a¡l¡ ¢eÕQuC juc¡−e ®eCz ®pe¡h¡¢qe£ R¡s¡ l−LV J L¡j¡e Bl ®L hÉhq¡l Ll−h? lje¡ b¡e¡l ¢eLVÙÛ Bj¡l h¡¢sl ¢V−el Q¡−m ¢L HLV¡ H−p fs−m¡ z ¢hLV BJu¡S q−m¡z Q¡m ®b−L N¢s−u L£ f−s−R a¡ ®My¡S ¢e−u S¡e¡ ®N−m¡ ®k, jVÑ¡−ll ®n−ml jkh¤a HLV¡ ®M¡mpz pwm¡f −gm q−m ¢LR¤ HLV AOVe OV−h h−m Bn�¡ b¡L−mJ Ae¤j¡e Ll−a f¡¢l¢e ®k, L£ OV−hz HMe h¤T¡ ®N−m¡ ®k, ®pe¡h¡¢qe£ nql cMm Ll¡l SeÉ n¢�² fÐ−u¡N L−l−Rz ¢h−â¡q£−cl−L cje Ll¡l SeÉ l£¢aj−a¡ k¤Ü hy¡¢d−u ¢c−u−Rz H f¢l¢ÙÛ¢a−a nq−l ®hl q−u ¢LR¤ S¡e¡l ®Qø¡ Ll¡J pñh J ¢el¡fc j−e q−m¡ e¡z Ba−� ¢hR¡e¡u ö−u b¡L¡J ®N−m¡ e¡ z L£ q−µR, L£ q−a k¡−µR −pph ¢Q¿¹¡u jNS ®R−u B−Rz Bj¡−cl h¡¢sl p¡¢l−a 8/10¢V h¡¢sz H h¡¢s�−m¡l E�l¢c−L CØf¡q¡e£ L−m¡e£l c£OÑ ®cu¡m z l¡a 1V¡l pju Mhl ®fm¡j, I ®cu¡m Vf−L c¤'Se f¤¢mn BnÐu ¢e−u−R z a¡l¡ e¡¢L l¡S¡lh¡N f¤¢mn m¡Ce ®b−L f¡¢m−u H−p−Rz ®pe¡h¡¢qe£ f¤¢mn m¡Ce B�²jZ L−l qaÉ¡L¡� Q¡m¡−µRz f¤¢mnl¡ ®k ¢c−L pñh f¡m¡h¡l ®Qø¡ Ll−Rz Ahpæ AhÙÛ¡u l¡a c¤'Vu ¢hR¡e¡u ö−u fsm¡jz ¢aeV¡ fkÑ¿¹ O¤j H−m¡ e¡z i¡h−a m¡Nm¡j, Cu¡qCu¡ M¡e HV¡ L£ Ll−me? l¡S¯e¢aL pjpÉ¡l ¢L ®L¡e p¡j¢lL pj¡d¡e q−a f¡−l? hÉ¡m−Vl g¡up¡m¡−L ¢L h¤−mV ¢c−u f¡ÒV¡−e¡ k¡u? Hl f¢lZ¢a ®no fkÑ¿¹ L£ q−a f¡−l? ®i−h L§m-¢Le¡l¡ f¡¢µRm¡j e¡ ®k, ®c−nl i¢hoÉv L£ q−a f¡−l? Cu¡qCu¡ M¡e f¡¢LÙ¹¡−el AM�¢a¡ lr¡l cªt fÐaÉu hÉ�² L−l HLpju h−m¢R−me, ""I don't want to preside over the dissolution of Pakistan" (B¢j f¡¢LÙ¹¡e i¡P¡l ®eaªaÅ ¢c−a Q¡C e¡z) AbQ ¢a¢e h¤T−aC f¡l−Re e¡ ®k, a¡l fТa¢V fc−rfC f¡¢LÙ¹¡e−L i¡P¡l ¢c−LC −W−m ¢c−µRz f¡¢LÙ¹¡−el pwq¢a lr¡l E−�−nÉ ¢a¢e LFO ®O¡oZ¡ Ll−me , ¢L¿º a¡ fÐ−u¡N Ll−me e¡ z g−m ¢h¢µRæa¡h¡c£−cl p¡qp ®h−s ®N−m¡ z l¡S¯e¢aL A�−e ¢a¢e p¿»¡p ®l¡d Ll−me e¡z g−m ¢el−fri¡−h ¢ehÑ¡Qe Ae¤ù¡−e hÉbÑ q−mez ¢ehª¡Q−el fl a¡l HL¢V ¢pÜ¡¿¹J f¡¢LÙ¹¡−el pwq¢al f−r h−m fÐj¡¢Za qu¢ez n¡pea¿» fÐZu−el SeÉ k¡ LlZ£u ¢R−m¡ Hl ¢hfl£a LjÑL¡� Q¡m¡−mez −nM j¤¢S−hl p¡−b a¡l pwm¡f−L pgm Ll−a prj

Page 85: jibone ja dekhlam-3

85

q−me e¡z 25 a¡¢lM ¢ch¡Na l¡−a k¡ öl¦ Ll¡ q−m¡ a¡ f¡¢LÙ¹¡−el AM�a¡l f−r L£ L−l pq¡uL q−h? Hph ¢Q¿¹¡ Ll−a Ll−a l¡a ¢aeV¡u O¤¢j−u fsm¡jz 108.

26 j¡QÑ pL¡−m26 j¡QÑ pL¡−m26 j¡QÑ pL¡−m26 j¡QÑ pL¡−m Bj¡−cl jqõ¡u aMe ®L¡e jp¢Sc ¢R−m¡ e¡z haÑj¡e jp¢Sc¢V Bî¡ HLLi¡−h "71 p¡−m ¯a¢l Ll¡e Hhw I hRlC A−�¡h−ll ®no ¢c−L f−qm¡ ljk¡e ®b−L H ea¤e jp¢S−c e¡j¡k fs¡ öl¦ qkz "48 p¡−m Bjl¡ HM¡−e hph¡p öl¦ L¢lz aMe ®b−LC lje¡ b¡e¡ pwmNÀ HL¢V f¤l¡−e¡ jp¢S−c e¡j¡k fs¡a¡j z aMe jp¢Sc¢V "i¡P¡' jp¢Sc' e¡−j f¡¢l¢Qa ¢R−m¡ z 26 j¡QÑ I jp¢SL−cC gS−ll e¡j¡k fs¡l Lb¡ ¢L¿º Bk¡e öe−a e¡ f¡Ju¡u h¤T¡ ®N−m¡ ®k, L¡l¢gE pL¡l 6V¡ fkÑ¿¹ b¡L¡u Bk¡e qu¢ez h¡¢s−aC S¡j¡u¡−a gS−ll e¡j¡k fsm¡jz i¡P¡ jp¢Sc fÐp� kMe EW−m¡ aMe ®k ¢ho−u ¢LR¤ ®mM¡ k¡Lz jp¢Sc¢V S£ZÑn£ZÑ AhÙÛ¡uC ¢R−m¡z Bnf¡−n hp¢a e¡ b¡L¡u hm−a ®N−m ¢hl¡e AhÙÛ¡u Bjl¡ "48 p¡−m ®f−u¢R HLSe Ec¤Ñi¡o£ huú ®m¡L Hl j¤a¡Ju¡õ£l c¡¢hc¡l ¢R−mez jp¢S−cl ®fRep ¢c−L jp¢S−clC S¡uN¡u Ol a¤−m pf¢lh¡−l hph¡p Ll−aez ¢a¢e h−me ®k, lje¡ b¡e¡pq jp¢S−cl ¢ae ¢c−L ¢hl¡V Hm¡L¡ jp¢S−cl Ju¡Lg-pÇf¢� ¢R−m¡z Cw−lS Bj−m Iph S¡uN¡ plL¡l cMl L−l ®euz jp¢S−cl f§hÑ¢c−L ¢hl¡V HL f¤L¤l ¢R−m¡, k¡ Bjl¡ "48 p¡−m ®c−M¢Rz ®p f¤L¤l f−l il¡V Ll¡ q−u−Rz jp¢S−cl fÐ−hnà¡−ll c¤'f¡−nl ®cu¡m ¢ae q¡a fÐnÙ¹ ¢R−m¡ Hhw CV�−m¡ j¡� ®cs C¢� f¤l¦z H dl−el jp¢Sc j¤p¢mj n¡pe¡j−ml °a¢lz m¡mh¡N c¤−NÑl CV Bl H jp¢S−cl C−Vl BL¡l J fÐL¡l HLC lLjz Bnf¡−n Sehp¢a e¡ b¡L¡u jp¢S−c ph Ju¡−�² ¢eu¢ja e¡j¡k q−a¡ e¡z Cj¡j J j¤k¡kÚ¢k−el c¡¢uaÅ I j¤−a¡Ju¡õ£C f¡me Ll−aez Bî¡ L¤¢jõ¡ ®Sm¡l Q¡¢¾ce¡ ®b−L hc¢m q−u Y¡L¡ Bp−m ¢a¢e H jp¢Sc¢V Bh¡c Ll¡l hÉhÙÛ¡ L−lez Ha¢ce Bjl¡ ¢eu¢ja 5 Ju¡�² jp¢S−c ®ka¡j e¡z ¢a¢e a¡¢Nc ¢c−k B¢j¡−cl−L ¢e−u jp¢S−c ®k−aez Y¡L¡ B¢mu¡ j¡cl¡p¡l L¡¢jm LÓ¡−pl HL R¡�−L jp¢S−cl Cj¡j ¢e−u¡N L−l jp¢S−cl ýSl¡u b¡L¡l hÐhÙÛ¡ L−le Hhw Bj¡−cl h¡¢s−a ay¡l M¡h¡l p¤−k¡N ®cJu¡ quz Bî¡ S¤jBl Ma£−hl c¡¢uaÅ f¡me Ll−a b¡−Lez ¢j¾V¤ ®l¡X M¤h L¡−RC z ®pM¡e ®b−L ¢nr¡p¢Qh gkm£ p¡−qh ¢pHp¢f S¤jBl e¡j¡−k Bp−aez ¢a¢e jp¢S−cl hÉ¡f¡−l BNËq£ q−mez j¤põ£−cl c¡¢h−a jp¢Sc L¢j¢V NWe Ll¡ quz gkm£ p¡−qh L¢j¢Vl ®fТp−X¾V q−a l¡¢S qe Hhw Bj¡−L L¢j¢Vl ®p−�²V¡¢l Ll¡ quz 1950-Hl ¢X−pð−l lwf¤l L−m−S ®k¡Nc¡−el f§hÑ fkÑ¿¹ B¢j H c¡¢uaÅ f¡me L¢lz "71-Hl e−ið−l Bj¡−cl jqõ¡l Q¡m¤ qh¡l fl Bî¡l lje¡ i¡P¡ jp¢S−c k¡Ju¡ hå q−u k¡uz f−l jp¢Sc¢Vl Bnf¡−n f¤¢mn A¢gp¡l−cl ¢hl¡V L−m¡e£ N−s E−W Hhw a¡−clC fÐ−Qø¡u i¡P¡ jp¢Sc¢Vl S¡uN¡u haÑj¡−e ®hn hs jp¢Sc °a¢l quz HMe Hl e¡j lje¡ b¡e¡ jp¢Sc z l¡Ù¹¡u f¡−n ®hn Lu¢V ®c¡L¡eOl Ll¡u jp¢S−cl ÙÛ¡u£ B−ul hÉhÙÛ¡ q−u−R Hhw HMe HV¡ HLV¡ fТa¢ùa S¡−j jp¢S−cl jkÑ¡c¡ ®i¡N Ll−Rz

nq−ll AhÙÛ¡ ®NM−a ®Nm¡jnq−ll AhÙÛ¡ ®NM−a ®Nm¡jnq−ll AhÙÛ¡ ®NM−a ®Nm¡jnq−ll AhÙÛ¡ ®NM−a ®Nm¡j Na l¡−a Y¡L¡ nq−l k¡ OV−m¡ a¡ üQ−r ®cM¡l SeÉ je Eam¡ q−u EW−m¡ z XÊ¡Ci¡l BS Bp−h ¢Le¡ hm¡ k¡u e¡z ®p f¤l¡−e¡ Y¡L¡l ÙÛ¡u£ h¡¢p¾c¡z Na l¡−al OVe¡l fl ®p ®hl q−a p¡qp Ll−h ¢Le¡ ®pV¡C Bj¡l ¢Q¿¹¡ ¢R−m¡z ¢WL pL¡m BVV¡u j¤q¡Çjc Bm£ q¡¢kl q−u k¡Ju¡u M¤h M¤¢n qm¡jz a¡−cl Hm¡L¡u ®aje ¢LR¤ qu¢e S¡em¡jz LµRf BLª¢al "hLp Ju¡Ne' N¡¢s¢V Bj¡l hÉ¢�²Na e¡ q−mJ Bj¡l h¡¢s−aC l¡M¡ q−a¡z 1970 p¡−ml öl¦−a S¡j¡u¡−al l¦Le J hÉhp¡u£ Se¡h gkm¤�£e n¡jp£ ¢e−Sl H N¡¢s¢V S¡j¡u¡a−L c¡e L−le z H N¡¢s¢V e¡ ®f−m ¢ehÑ¡Qe£ hRl ¢q−p−h 70

Page 86: jibone ja dekhlam-3

86

p¡−m p¡wNW¢eL c¡¢uaÅ f¡me Ll¡ L¢We q−a¡z j¤q¡Çjc Bm£ N¡¢s ®l¢X Ll−a Ll−a B¢j e¡Ù¹¡ ®p−l ¢em¡jz XÊ¡Ci¡l Bph¡l pju Y¡L¡ ¢hn Ä¢hcÉ¡mu Hm¡L¡ q−u H−p−Rz a¡l h¡¢s ®b−L Bph¡l fb HV¡Cz ®p fÐb−jC ®p¢c−L ¢e−u ®N−m¡z ¢hn Ä¢hcÉ¡m−ul qm J ¢nrLN−Zl h¡pih−el Bnf¡−n c¡−l¡u¡e, ¢fue J AeÉ¡eÉ 4bÑ ®nÐZ£l LjÑQ¡l£l¡ ¢LR¤V¡ h¢Ù¹l j−a¡ O−l hph¡p Ll−a¡z a¡−cl A−e−LC c¤−dl SeÉ N¡i£ f¤o−a¡z Bj¡l R¡�S£h−eJ q−ml c¡−l¡u¡−el N¡i£l c¤d ®M−u¢Rz ®pM¡−el ®k h£ivp cªnÉ ®Q¡−M f−s−R a¡ hsC Aj¡e¢hL J Ll¦Zz H h¢Ù¹�−m¡−a e¡l£-f¤l¦o, ¢nö, N¡¢i, h¡R¤l j−l f−s B−Rz aMeJ ®pph pl¡h¡l ®L¡e hÉhÙÛ¡ qu¢ez ¢Li¡−h Hje eªnwp qaÉ¡L¡� Q¡m¡−m¡ a¡ h¤T−a f¡lm¡j e¡z �m£l BO¡−a ¢eqa h−m j−e qu¢ez B�e ¢c−uJ f¤¢s−u j¡l¡ qu¢ez h¢Ù¹l ¢S¢epf� f¤−s R¡C qu¢e h−V, ¢L¿¹ B−m¡ q−u f−s B−Rz ®L¡e lLj NÉ¡p h¡ ®L¢jLÉ¡m hÉhq¡l Ll¡ q−u b¡L−a f¡−lz Hlfl eu¡h¡S¡l ®Nm¡jz f−b ®L¡b¡J ®L¡b¡J l¡Ù¹¡u h¡ ¢lLn¡u m¡n f−s B−Rz hwn¡m ®l¡X ®b−L Cpm¡jf¤l k¡Ju¡l ®N¡V¡ l¡Ù¹¡l c¤'f¡−n L¡W J ¢V−el hý ®c¡L¡e, ph f¤¢s−u ®cJu¡ q−u−Rz L¡−Wl B�e aM−e¡ ¢e−i ®no qu¢ez ¢Ve�−m¡ f¤−s c¤js¡−e¡ AhÙÛ¡u f−s B−Rz ®pM¡e ®b−L ¢glh¡l pju hwn¡m ®l¡X ¢c−u eJu¡hf¤l ®l¡−X ®Nm¡jz eJu¡hf¤l ®b−L �¢mÙ¹¡e k¡h¡l f−b ®hn Lu¢V m¡n l¡Ù¹¡u Hhw ¢lLn¡u f−s b¡L−a ®cMm¡jz l¡Ù¹¡u k¡eh¡qe ®aje ®cM¡ ®N−m¡ e¡z ®m¡LS−el Qm¡−gl¡J ®h¢n euz ph¡l ®Qq¡l¡u Ba� J OÑZ¡l i¡h mrÉ Ll¡ ®N−m¡z ph¡C qah¡Lz ®L¡e °q ¯Q ®eCz eu¡h¡S¡−l k¡−cl−L ®cMm¡j, a¡−cl L¡R ®b−L S¡e¡ ®N−m¡ ®k, �m£ Ll−aC c¡C c¡E L−l B�e SÅ−m EW−m¡ z l¡a p¡−s cnV¡u ®c¡L¡−e j¡e¤o b¡L−m f¤−s R¡C q−u ®k−a¡z −k eªnwp cªnÉ ®cMm¡j a¡−a j−e q−m¡ ®k, ®pe¡h¡¢qe£ ®ke ®L¡e n�¦−cn Su Ll¡l SeÉ B�²jZ Q¡¢m−u−Rz ¢h−â¡q cje Ll¡l SeÉ L¡l¢gE S¡¢l L−l l¡Ù¹¡u k¡−cl−L f¡Ju¡ k¡u a¡−cl−L �m£ L−l qaÉ¡l ýj¢LC k−bø ¢R−m¡z h¢Ù¹−a Y¤−L j¡e¤o-fö−L HLp¡−b qaÉ¡ Ll¡l L£ fÐ−u¡Se ¢R−m¡ ? ¢h−no L−l ®L¡¢V ®L¡¢V V¡L¡l pÇfc f¤¢s−u d Äwp Ll¡l E−�nÉ L£? B−¾c¡meL¡l£ R¡�-Sea¡ f¡¢m−u BaÈlr¡ L−l−R, Bl ¢eqa q−u−R p¡d¡lZ j¡e¤oz 25-Hl L¡−m¡ l¡−a p¢mj¤õ¡q j¤p¢mj qm, Sýl¦m qL qm J SNæ¡b q−m Y¤−L R¡�−cl qaÉ¡ Ll¡ Hhw ¢hn Ä¢hcÉ¡mu �²AÇf¡−p hph¡pL¡l£ ¢nrL−cl h¡pih−e Y¤−L AdÉ¡fLNZ−L qaÉ¡ Ll¡ ¢h−â¡q cj−el SeÉ ®j¡−VC Sl¦¢l ¢R−m¡ e¡z ¢L¿º pjl¢hc−cl ¢qp¡h Bm¡c¡z a¡l¡ kMe q¡jm¡ L−l aMe c¤ne ¢q−p−hC d−l ®euz Hl l¡S¯e¢aL fТa¢�²u¡ ¢h−hQe¡ Ll¡l j−a¡ j−e¡i¡h a¡−cl b¡−L e¡z

HMe L£ L¢l?HMe L£ L¢l?HMe L£ L¢l?HMe L£ L¢l? 1969 p¡−ml j¡QÑ j¡p ®b−LC ®c−n p¡j¢lL n¡pe Qm−Rz ¢ehÑ¡Q−el f§−hÑJ p¡j¢lL BCe L−W¡li¡−h fÐ−u¡N Ll¡ qu¢ez Bl ¢ehÑ¡Q−el fl ®a¡ hm−a ®N−m p¡j¢lL n¡pe Ù¹ì AhÙÛ¡uC ¢R−m¡z "71-Hl 1 j¡QÑ ®b−L ¢h−â¡q öl¦ q−m p¡j¢lL BC−el fÐ−u¡N ®a¡ ¢R−m¡C e¡; ®hplL¡¢l fÐn¡peJ −nM j¤¢S−hl Be¤NaÉ Ll¢R−m¡ z Cu¡qCu¡ plL¡−ll ¢hl¦−Ü p¡l¡−c−n kMe ¢h−â¡q R¢s−u fs−m¡ aMe Cu¡qqCu¡-j¤¢Sh pwm¡−fl pju ¢h−â¡q£l¡ ¢pÜ¡−¿¹l A−fØM¡u ¢R−m¡z a¡l¡ ü¡d£e h¡wmA−cn L¡−u−jl SeÉ ®nM j¤¢S−hl ¢e−cÑ−nl ¢c−L ®Q−u¢R−m¡z 25 j¡QÑ pwm¡−fl p¡g−mÉl ®O¡oZ¡J Cu¡qCu¡ M¡e ¢c−me e¡, pwm¡f hÉbÑ qJu¡l fТa¢�²u¡u ®nM j¤¢ShJ ü¡d£ea¡l ®O¡oZ¡ M¡e ¢c−me e¡z f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el p¡j¢lL BCe fÐnpL 25 j¡QÑ ¢ch¡Na l¡−a Aa¢LÑ−a Y¡L¡ nq−l phÑ¡aÈL p¡j¢lL A¢ik¡e öl¦ Ll−mez ü¡d£ea¡ B−¾c¡meL¡l£ ¢elÙ» R¡�-Sea¡ ¢Li¡−h Hl ®j¡L¡¢hm¡ Ll−h? HMe k¡ Ll¡ q−µR a¡ p¡j¢lL BCe L−W¡li¡−h fÐ−u¡NC öd¤ eu, l£¢aj−a¡ SeN−Zl ¢hl¦−Ü k¤Üz pwmAf pgm q−a e¡ ®ch¡l g−m Cu¡qCu¡ M¡e−L p¡j¢lL n¡pe hq¡m Ll¡l SeÉ k¤Ü Ll¡ R¡s¡ Bl ¢hLÒfJ ¢R−m¡ e¡z H Lb¡ ¢h−hQe¡ L−lC Cu¡qCu¡−L pwm¡−f ®kje L−lC ®q¡L j£j¡wp¡u ®f±yR¡ E¢Qa ¢R−m¡z HLalg¡ k¤Ü Q¡¢m−u c¤'¢c−eC ¢V�¡ M¡e l¡Sd¡e£ cMm L−l ®gm−mez ü¡d£ea¡ B−¾c¡m−el ¢elÙ» ¯p¢eL k¡l¡, a¡l¡ nql ®b−L p−l ®k−a h¡dÉ q−m¡ z BJu¡j£ m£N ®eaªhª¾cJ BaÈ−N¡fe Ll−a h¡dÉ q−mez ®nM j¤¢Sh 25-Hl ¢ch¡Na l¡−aC ®NËç¡l q−u ®N−mez

Page 87: jibone ja dekhlam-3

87

B¢j ¢qp¡h L−l ®cMm¡j ®k, k¤Ü öl¦ q−m¡ j¡�z HMe ¢h−â¡q£l¡ p¡l¡−c−n Hl fТa¢�²u¡u ü¡d£ea¡ B−¾cme −S¡lc¡l Ll−hz Bl ®pe¡h¢qe£ l¡Sd¡e£ Y¡L¡ cM−ml j−a¡ pLm ®Sm¡ J jqL¤j¡ nql cMm Ll¡l SeÉ k¤Ü AhÉ¡qa l¡M−hz Hl f¢lZ¢a ¢N−u ®L¡b¡u cy¡s¡−h a¡ ¢qp¡h Ll¡l ®L¡e p¡dÉ Bj¡l ¢R−m¡ e¡z a¡C H AhÙÛ¡k Bj¡l J S¡j¡u¡−al LlZ£u ¢L q−a f¡−l −p ¢ho−u i¡h−a m¡Nm¡jz Bj¡−cl p¡b£−cl p¡−b ®k¡N−k¡NJ I j¤q§−aÑ pqS ¢R−m¡ e¡z 2/3 ¢c−e j−dÉ L−uLSe HLp¡−b h−p fljnÑ Llm¡jz Bjl¡ HLja qm¡j ®k, Bj¡−cl ®L¡e i§¢jL¡ f¡m−el p¤−k¡N ®eCz HL¢c−L f¡¢LÙ¹¡e ®pe¡h¡¢qe£, Afl¢c−L BJu¡j£ m£Nz H f¡¢l¢ÙÛ¢a−a q¡j¡u¡−al �l¦aÅC h¡ ¢L B−R? a¡C Bj¡−cl H pj−u Q¤f L−l AhÙÛ¡ fkÑ−hrZ Ll¡ R¡s¡ ¢LR¤C Ll¡l ®eCz B¢j Bj¡l hÉ¢�²Na m¡C−hТl ®N¡R¡−e¡ öl¦ Llm¡jz ®mM¡fs¡ L−lC pjuV¡ L¡−S m¡N¡−a q−h h−m Ae¤ih Llm¡jz fs¡öe¡u ®j¡−VC j−e¡−k¡N ¢c−a f¡lm¡j e¡z p¡l¡−c−n ¢L AhÙÛ¡ S¡e¡l SeÉ ®f−ln¡e£ ®h¡d Llm¡jz Mhl ®k¡N¡s Ll¡l Ef¡u ¢L? f¢�L¡ ®a¡ p¡j¢lL ¢eu¿»−Zz öd¤ plL¡¢li¡−h Ae¤−j¡¢ca MhlC f¢�L¡u B−pz ®m¡Lj¤−M ®kph Mhl f¡Ju¡ k¡u a¡ LaV¤L¤ p¢WL, Bl ®L¡eÚV¡ �Sh a¡ h¡R¡C Ll¡ L¢Wez ¢h¢iæ ®Sm¡ ®b−L S¡j¡u¡−al fr ®b−L ®m¡L-j¡lg−a Y¡L¡u Mhl Bp¡ öl¦ q−m¡z Mh−l S¡e¡ ®N−m¡, −Sm¡u BJu¡j£ m£N ®ea¡l¡C ®hp¡j¢lL fÐn¡pe ¢eu¿»Z Ll−Rz ¢X¢p J Hp¢f a¡−cl ¢e−cÑnC ®j−e Qm−Rez AbÑ¡v BCe-nª´Mm¡ lr¡l Bpm-c¡¢uaÅ a¡−cl q¡−a euz ay¡l¡ A−eLV¡ ¢e¢××�²u AhÙÛ¡u B−Rez BJu¡j£ m£N ®ea¡l¡ k¡ ¢LR¤ Ll−Re a¡−a ay¡l¡ A−eLV¡ ¢e¢×�²u AhÙÛ¡u B−Rez BJu¡j£ m£N ®ea¡l¡ k¡ ¢LR¤ Ll−Re a¡−a ay¡l¡ ®L¡e Bf¢� L−le e¡z Hl g−m ü¡d£ea¡ B−¾c¡m−el °p¢eLl¡ plL¡¢l AÙ»¡N¡l m¤�e L−l ¢e−u j¤¢�²k¤−Ül fÐÙ¹¤¢a ¢e−µRez hÉ¡wL m¤V L−l ®p V¡L¡ ü¡d£ea¡ B−¾c¡m−e hÉu Ll¡l ¢pÜ¡¿¹ ®O¡oZ¡ Ll−Rez BlJ S¡e¡ ®N−m¡ ®k, BJu¡j£ m£−Nl ®m¡−Ll¡ S¡j¡u¡−al ®m¡L−cl−L p¤eS−l ®cM−R e¡z S¡j¡u¡a BN¡−N¡s¡C 6 cg¡l ¢h−l¡d£ b¡L¡u Hhw ¢ehÑ¡Q−e BJu¡j£ m£−Nl ¢hl¦−Ü fТaࢾc Äa¡ Ll¡u a¡l¡ d−l ¢e−u−R ®k, S¡j¡u¡a a¡−cl f−r euz E�lh−�l ®kph nq−l ¢hq¡l£ e¡−j f¢l¢Qa Ah¡P¡¢m hph¡p Ll−R a¡−cl Efl q¡jm¡ Ll¡ q−µRz Y¡L¡u ®pe¡h¡¢qe£ ®k qaÉ¡L¡� Q¡¢m−u−R Hl fТa−n¡d ®eh¡l E−�−nÉ a¡−cl ®L qaÉ¡ Ll¡ q−µR Hhw a¡−c pÇfc m¤V Ll¡ q−µRz ®pM¡eL¡l ®hp¡j¢lL fÐn¡pe H−a ®L¡e h¡d¡ ¢c−µR e¡z −pe¡h¡¢qe£J eªnwp qaÉ¡L¡� Q¡¢m−u Hl fТa¢�²u¡ hÉ�² L−l−Rz Hi¡−h p¡d¡lZ j¡e¤o c¤'¢cL ®b−L ®b−LC qaÉ¡l ¢nL¡l q−µRz ®pe¡h¡¢qe£ Y¡L¡l j−a¡C B�²jZ Q¡¢m−u ®Sm¡ J jqL¤j¡ nql a¡−cl ¢eu¿»−Z Be−a b¡−Lz

Qlj Aü¢Ù¹−a L¡V−RQlj Aü¢Ù¹−a L¡V−RQlj Aü¢Ù¹−a L¡V−RQlj Aü¢Ù¹−a L¡V−R I pjuL¡l Bj¡l j¡e¢pL AhÙÛ¡l Lb¡ pÈlZ Ll−m HMeJ Aü¢Ù¹l i¡hV¡ ®S−N E−Wz S¾ji§¢jl fТa j¡e¤−ol i¡−m¡h¡p¡ pqS¡az Bj¡l Bõ¡q Bj¡−L ®k ®c−n fuc¡ L−l−Re ®pV¡C Bj¡l ®cnz Bl ®L¡e ®cn Hl ®Q−u ¢fÐu q−a f¡−l e¡ z H ®c−nl Blq¡Ju¡u AiÉÙ¹, H ®c−nl M¡cÉ ®M−u ®R¡V ®b−L hs q−u¢Rz Bj¡l S¾ji§¢jl Eæ¢a q−mC Bj¡l Eæ¢az ®c−nl ALmÉ¡Z q−m Bj¡l LmÉ¡Z ®Lje L−l q−h? ®cn ®L¡eÚ ¢c−L k¡−µR, ®c−nl i¢hoÉv L£, haÑj¡e p�−Vl Ahp¡e ¢Li¡−h q−h, L−h ®c−n n¡¢¿¹ ¢g−l Bp−h CaÉ¡¢c q¡S¡−l¡ i¡he¡ phpju j−e ®a¡mf¡s pª¢ø Ll−Rz j−el H AhÙÛ¡u ¢L L¡−l¡ f−r ®mM¡fs¡ Ll¡ pñh? a¡C Qlj Aü¢Ù¹l j−dÉ ¢ce ®L−V k¡−µRz k¡l¡ h¡wm¡−cn−L Bm¡c¡ HL¢V ü¡d£e l¡øl ¢q−p−h L¡−uj Ll−a Q¡u a¡l¡ k¢c öd¤ SeN−Zl eÉ¡kÉ A¢dL¡−ll Lb¡ hm−ae, NZa¡¢¿»L plL¡l L¡−u−jl c¡¢h−a B−¾c¡me Ll−ae, ¢ehÑ¡Q−e SeN−Zl ®je−XV ®j−e ®eh¡l c¡¢h a¤m−ae Hhw Hph c¡¢h AeÉ¡ui¡−h c¡¢h−u l¡M¡l L¡l−ZC h¡dÉ q−u ü¡d£ea¡l pwNË¡j Ll−ae, a¡q−m ¢he¡¢àd¡u a¡−cl ü¡−b nl£L qJu¡ LaÑhÉ j−e Lla¡jz L¡lZ Cu¡qCu¡-i¤−�¡Q�² ¢ehÑ¡Q−el fl ®k BQlZ Ll−R, Hl fТa¢�²u¡u ü¡d£ea¡l c¡¢h A¢a ü¡i¡¢hLz B¢j f¡¢LÙ¹¡e B−¾c¡m−e HLSe R¡�-LjÑ£ ¢Rm¡jz j¤p¢mj ¢q−p−h Cpm¡−jl Bc−nÑ Bj¡l ®cn f¢lQ¡¢ma q−h ®p Suh¡u Eà¤Ü q−u¢Rm¡jz N¡å£ J ®eql¦l ®eaª−aÅ i¡l−a djÑ¢el−fr l¡øÌ L¡−u−jl B−¾c¡m−el ¢hl¦−Ü j¤p¢mj S¡a£ua¡l ¢i¢�−a

Page 88: jibone ja dekhlam-3

88

f¡¢LÙ¹¡e B−¾c¡me Q−mz ®nM j¤¢Sh, a¡S¤�£e, °puc eSl¦m f¡¢LÙ¹−e B−¾c¡m−e Bj¡l ®Q−u A−eL ®h¢n p¢�²u ¢R−mez BS a¡l¡ j¤p¢mj S¡a£ua¡ aÉ¡N Ll¡l L¡l−Z i¡l−al ab¡L¢ba djÑ¢el−fra¡h¡c L¡−u−jl SeÉ h¡wmA−cn−L ü¡d£e Ll−a Q¡−µRez pj¡Sa¿»J a¡−cl HL¢V hs ®nÔ¡N¡ez djÑ¢el−fr jah¡c J djÑ¢h−ào£ pj¡Sa¡¢¿»L l¡øÌ ¢q−p−h h¡wmA−cn−L Ns¡l X¡−L Bj¡l p¡s¡ ®cJu¡ ¢L pñh? Bj¡l Dj¡e ¢L Hl Ae¤j¢a ®cu? −k BcnÑ L¡−u−jl E−�−nÉ S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ B−¾c¡me Ll−R, ü¡d£e h¡wm¡−c−nJ ®p B−¾c¡me Ll¡u ®L¡e pjpÉ¡ pª¢ø e¡ q−m ®L¡e Lb¡C ¢R−m¡ e¡ z ¢L¿º Cpm¡−jl pÇf§ZÑ ¢hfl£a jah¡c L¡−u−jl E−�−nÉ ®u B−¾c¡me Qm−R a¡ pgm q−m ü¡d£e h¡wm¡−c−n Cpm¡j£ B−¾c¡me AhnÉC ®hBCe£ ®O¡oZ¡ Ll¡ q−hz Q�NË¡j L¡m¤lO¡V VÊ¡¾p¢jn¡e J ¢l−pfne ®p¾V¡l Hhw BNË¡h¡c hÊXL¡¢ØVw ®ØVne cMm L−l 27 j¡QÑ "®jSl ¢Su¡ hm¢R' h−m ü¡d£ea¡ pPNË¡−jl BqÆ¡e S¡e¡ez HV¡C Ni£l Al−ZÉ ¢e−u ¢N−u ü¡d£e h¡wm¡ ®ha¡l ®L¾cÐ ¢q−p−h Q¡m¤ Ll¡ qkz H ®ha¡l ®L¾cÐ j¡lg−a S¡e¡ k¡u ®k, BJu¡j£ m£−Nl ¢ehÑ¡¢Qa ®ea¡l¡ ®L¡mL¡a¡u pj−ha q−u−Rez H−a ØføaC h¤T¡ ®N−m¡ ®k, i¡l−al p¡q¡kÉ-pq−k¡¢Na¡ ¢e−uC ü¡d£ea¡ B−¾c¡me Qm−hz HV¡C ü¡i¡¢hL ¢R−m¡ Cu¡qCu¡ M¡e a¡−cl−L ®k f−b ®W−m ¢c−u−Re, a¡−a HR¡s¡ Ef¡uC h¡ ¢L ¢R−m¡? HMe Bj¡l j−e Bl HL fÐnÀ ¢hl¡V BL¡−l ®cM¡ ¢c−m¡ z i¡l−al pq−k¡¢Na¡u h¡wm¡−cn f¡¢LÙ¹¡e ®b−L fªbL q−u p¢aÉL¡l ü¡d£ea¡ m¡i Ll−h ¢L ? f¡¢LÙ¹¡e i¡P¡l H jq¡p¤−k¡N i¡la ®a¡ ü¡i¡¢hL L¡l−ZC m¤−g ®e−hz f¡¢LÙ¹¡−el ¢Qlc¤nje i¡la h¡wm¡−cn h¡¢e−u ®c−h ®L¡eÚ ü¡−bÑ? mXÑ LÓ¡C−il p¡q¡−kÉ j£l S¡gl Bm£ M¡e ¢pl¡S¤−�±m¡−L qaÉ¡ L−l h¡wm¡l lJu¡−hl N¢c cMm L−l ¢VL−a f¡−le¢e ®Le? Bjl¡ ¢L a¡q−m l¡Ju¡m¢f¢�l ®N¡m¡¢j ®b−L j¤¢�² q−u ¢cõ£ ®N¡m¡j q−a k¡¢µR? Iph ¢Q¿¹¡-i¡he¡ ¢e−u Aü¢Ù¹ J A¢pqla¡l j−dÉ 7/8 ¢ce ®L−V ®N−m¡z

−j±mi£ g¢lc Bqjc H−me−j±mi£ g¢lc Bqjc H−me−j±mi£ g¢lc Bqjc H−me−j±mi£ g¢lc Bqjc H−me 3 H¢fÐm ®L¡e ®k¡N−k¡N R¡s¡C qW¡v ®ek¡−j Cpm¡j f¡¢VÑl ®L¾cУu ®p−�²V¡¢l ®Se¡−lm Bj¡l O¢eù Bc¢nÑL hå¤ pL¡m 9V¡u Bj¡l h¡¢s−a Bp−mez Bj¡l Mhl ¢L ¢S−�p Ll−mez B¢j ®kph ¢Q¿¹¡-i¡he¡ ¢e−u Aü¢Ù¹−a B¢R a¡ pw−r−f S¡e¡m¡jz ¢a¢e hm−me, ""Bj¡−cl ¢L ¢LR¤C LlZ£u ®eC?'' SJu¡−h hmm¡j, ""B¢j ®a¡ LlZ£u ¢LR¤C a¡m¡n L−l f¡¢µR e¡z'' ¢a¢e hm−me, ""Bjl¡ ®k i¡l−al ®N¡m¡j q−a k¡¢µRz'' hmm¡j, ""Cu¡qCu¡ M¡e ®cn−L ®p¢c−LC ®a¡ ®W−m ¢c−mez'' ""c−nl SeNZ ¢L i¡l−al ®N¡m¡¢j Q¡u?'' hmm¡j, ""SeNZ ®a¡ Bfe¡l Bj¡l p¡−b euz SeNZ k¡−cl−L fТa¢e−dl c¡¢uaÅ ¢c−u−R, Bl k¡ Ll−h SeNZ a¡ −j−e ¢e−a h¡dÉ q−hz'' Hi¡−h ¢LR¤rZ fÐnÀ J f¡ÒV¡ fÐnÀ Qm¡l fl ¢a¢e hm−me ®k, Se¡h e§l¦m Bj£−el h¡¢s−a ¢a¢e J j¤p¢mj m£−Nl M¡S¡ M¡ul¦�£e Na l¡−a HL °hW−L ¢j¢ma q−u LlZ£u pÇf−LÑ B−m¡Qe¡ L−lez a¡yl¡ e¡¢L HLjq qe ®k, ¢V�¡ M¡−el p¡−b p¡r¡v Ll¡ fÐ−u¡Sez B¢j S¡e−a Q¡Cm¡j. "" H p¡r¡−al E−�nÉ ¢L?'' ¢a¢e hm−me, ""Hi¡−h p¡d¡lZ j¡e¤o qaÉ¡ Ll¡ q−m SeN−Zl j−dÉ Hl ®k ¢hl©f fТa¢�²u¡ q−µR a¡ a¡−L h¤T¡−l¡ clL¡lz'' B¢j ¢LR¤V¡ ¢h¢pÈa q−u S¡e−a Q¡Cm¡j, ""H p¡r¡−al E−cÉ¡N ®L ¢e−u−R?'' SJu¡−h hm−me, ""Bjl¡J p¡r¡v Ll¡ fÐ−u¡Se j−e Ll¢R, ¢V�¡ M¡eJ f¡¢LÙ¹¡−el AM�a¡u ¢hn Ä¡p£ ®ea¡−cl p¡−b B−m¡Qe¡ Ll−a Q¡ez'' h¤Tm¡j ®k, ®Se¡−lm ¢V�¡ M¡eC E−cÉ¡N ¢e−u−Rez B¢j hmm¡j, ""Cu¡qCu¡ M¡e ®nM j¤¢S−hl p¡−b Bf−p j£j¡wp¡u e¡ ®k−u kMe j¡l¡aÈL ¢pÜ¡¿¹ ¢e−u−Re aMe ®a¡ Bfe¡−cl p¡−b pl¡jnÑ Ll¡ fÐ−u¡Se j−e L−le¢ez ¢V�¡ M¡e Bfe¡−cl pjbÑe AhnÉC Q¡C−hez pjbÑe Ll−a f¡l−he?'' ¢a¢e hm−me, ""Bf¢eJ Qm¤e, ¢a¢e L£ h−me, Bjl¡ ö¢ez'' hmm¡j, B¢j k¡−h¡ e¡, Bfe¡l¡ k¡ez Bfe¡−cl L¡R ®b−L ay¡l h�²hÉ öe¡l fl h¤T−a f¡l−h¡ ¢a¢e L£ Q¡ez'' ¢a¢e hm−me, e§l¦m Bj£e p¡−qh h−me ®k, Bjl¡ k¡l¡ HLp¡b ¢f¢XHj-H L¡S L−l¢R a¡−cl ph¡C ¢j−mC k¡Ju¡ i¡−m¡z'' hmm¡j, ""Bj¡−L pju ¢ce, p¡b£−cl p¡−b fl¡jnÑ e¡ L−l ¢pÜ¡¿¹ ®e−h¡ e¡z'' ¢a¢e S¡e¡−me, ""BN¡j£L¡m (4H¢fÐm) pL¡m 10V¡u p¡r¡−al pju ¢e¢cÑø Ll¡ q−u−Rz Bj¡−L l¡−al j−dÉ S¡e¡−hez''

Page 89: jibone ja dekhlam-3

89

j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lq£j 26 a¡¢l−MC NÊ¡−jl h¡¢s−a Q−m ®N−Rez Bhc¤m M¡−mL p¡−qhJ Y¡L¡u Ae¤f¢ÙÛaz Y¡L¡ nql Bj£l M¤ll¡j j¤l¡−cl p¡−bC fl¡jnÑ Llm¡jz Bjl¡ HLja qm¡j ®k, ®cM¡ Ll¡ k¡u, a−h öd¤ öeh¡l SeÉ ®L¡e Lb¡uC p¡u ®cJu¡ k¡−h e¡z l¡−aC g¢lc p¡−qh−L S¡e¡m¡jz ¢a¢e hm−me ®k, pL¡m p¡−s 9V¡u e§l¦m Bj£e p¡−q−hl h¡¢s−a ph¡C HL¢�a q−u HLp¡−b k¡−h¡z ¢V�¡ M¡e k¡ hm−he a¡ ®a¡ öe−aC k¡¢µRz ¢L¿º ay¡−L L£ L£ hm¡ k¡u a¡ j−e j−e ¢WL L−l ¢em¡jz 109.

−Se¡−lm ¢V�¡ M¡−el p¡−b p¡r¡v−Se¡−lm ¢V�¡ M¡−el p¡−b p¡r¡v−Se¡−lm ¢V�¡ M¡−el p¡−b p¡r¡v−Se¡−lm ¢V�¡ M¡−el p¡−b p¡r¡v f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el j¡nÑ¡m m' HX¢j¢e−ØVÌVl ®m. ®Se¡−lm ¢V�¡ M¡e aM−e¡ LÉ¡¾Ve−j−¾VC b¡−Lez NieÑl ¢q−p−h c¡¢uaÅ NËqZ Ll−m NieÑl q¡E−SC Bjl¡ ®ka¡j z NieÑl ¢q−ph nfb ¢e−u−Re ¢Le¡ S¡¢e e¡z pL¡m p¡−s e'V¡u Se¡h e§l¦m Bj£−el h¡¢s−a ®k−u S¡em¡j ®k, Bj¡−cl−L ®pe¡¢eh¡−p ®k−a q−hz g¢lc p¡−qh J M¡S¡ p¡−qh ¢LR¤rZ fl ®f±yR−mez H p¡r¡−al p¤−k¡−N ¢V�¡¡ M¡e−L LaL Sl¦¢l fÐnÀ Ll¡l p¤−k¡N f¡−h¡-HV¡C Bj¡l fÐd¡e E−�nÉ z lJu¡e¡ qh¡l B−N L−uL L−uL ¢j¢eV 4 Se HLp¡−b hp¡ AhÙÛ¡u B¢j e¤l¦m Bj£e p¡−qh−L hmm¡j, ""Bf¢e ¢L j−e L−le ®k, p¡j¢lL n¢�² fÐ−u¡N L−l f¡¢LÙ¹¡e−L ILÉhÜ l¡M¡ pñh? ®L¡e p¡j¢lL Ef¡−u f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e HL l¡−øÌ f¢lZa qu¢ez ®k ®Qae¡u aMe ILÉ pª¢ø L−l¢R−m¡ a¡ ®no q−u −N−Rz HMe l¡S¯e¢aL pj−T¡a¡l j¡dÉ−jC ILÉ L¡−uj l¡M¡ E¢Qa ¢R−m¡''z ¢a¢e hm−me, ""Bjl¡ ®a¡ ®L¡e "gÉ¡�l' eCz ¢V�¡ M¡e ¢L hm−a Q¡e ö¢ez'' Bjl¡ lJu¡e¡ qm¡jz ¢V�¡ M¡e ay¡l A¢g−p Bj¡−cl−L p¡c−l NËqZ Ll−mez H p¡r¡v ay¡lC E−cÉ¡−Nz a¡C A¢hm−ð ¢a¢e Lb¡ hm¡ öl¦ Ll−mez ¢he¡ i§¢jL¡uC hm−me, ""Na HL j¡p Y¡L¡u ®L¡e plL¡l ®eCz j¡nÑ¡m m' fÐaÉ¡q¡l Ll¡ qu¢ez AbQ ®L¡e BCeC fÐ−u¡N Ll¡ k¡¢µR−m¡ e¡z ®fТp−X¸V Bj¡−L p¡j¢lL BCe hq¡m Ll¡l ¢e−cÑn ¢c−u−Rez Bfe¡l¡ SeN−Zl ®ea¡z BCe-nª´Mm¡ hq¡m l¡M¡u SeNZ k¡−a pq−k¡¢Na¡ L−l ®p ¢ho−u Bfe¡l¡ SeNZ−L fl¡jnÑ ¢c−a f¡−lez'' H Lb¡ h−m ¢a¢e b¡j−mez hu−p p§l¦m Bj£e p¡−qh ph¡l j¤l¦î£z Afl c¤'SeJ hu−p Bj¡l ®Q−u ¢LR¤ hsz a¡l¡ ¢LR¤ hm−Re e¡z C−a¡j−dÉ Q¡-e¡Ù¹¡ H−p ®N−Rz ay¡l¡ Q¡−ul ®fu¡m¡u q¡a h¡s¡−mez B¢j j¤lî£−cl ¢c−L a¡L¡m¡jz ¢a¢e ®Q¡−Ml Cn¡l¡u Bj¡−L hm¡l Ae¤j¢a ¢c−me j−e q−m¡z B¢j hmm¡j, ""®Se¡−lm p¡−qh; ¢ehÑ¡Q−el gm¡gm−L fÐ−u¡N Ll−a ¢c−m BCe-nª´Mm¡ hq¡m b¡L−a¡z'' p−� p−� ¢a¢e h−m EW−me, ""H Lb¡ ®fТp−X¾V−L hm¤ez B¢j l¡S¯e¢aL ¢ho−u ¢LR¤ hm−a Af¡lNz'' B¢j hmm¡j, ""Bfe¡−L é¡�¢m c¤'HLV¡ fÐnÀ Ll−a Q¡C, k¡ l¡S¯e¢aL euz'' ¢a¢e hm−me, "J−umL¡j'z hmm¡j, ""BCe-nª́ Mm¡ hq¡m Ll¡l SeÉ ¢L ®L¡¢V −L¡¢V V¡L¡l pÇf¢� f¤¢s−u ®ch¡l fÊ−k¡Se ¢R−m¡? ¢a¢e hm−me, ""Hh¡l H−fС¢fÐ−uV fÐnÀ L−l−Rez Caxf§−hÑ L¡l¢gE E−fr¡ L−l R¡�l¡ ®ki¡−h juc¡−e ®e−j−R Hhw −ki¡−h a¡l I l¡−a l¡Ù¹¡u hÉ¡¢l−LX ¢c−u q¡S¡−l q¡S¡−l Sj¡−ua q−u¢R−m¡ a¡−cl−L Ba�NËÙ¹ L−l l¡Ù¹¡ ®b−L p−l k¡h¡l SeÉC H f¿Û¡ Ahmðe Ll¡ q−u−Rz f−b f−b ¢LR¤ ¢lLn¡Ju¡m¡−L qaÉ¡ L−l Hhw ®L¡b¡J −L¡b¡J B�e m¡¢N−u i£¢a pª¢ø Ll¡ e¡ q−m q¡S¡l q¡S¡l j§mÉh¡e S£he e¡n Ll−a q−a¡z ¢hl¡V pwMÉL R¡�-Sea¡−L hy¡Q¡h¡l SeÉC H hÉhÙÛ¡ Ll−a q−u−Rz'' p¤−k¡N ®f−u Bh¡l fÐnÀ Llm¡j, ""R¡�−cl q−m Y¤−LJ a¡−cl−L qaÉ¡ Ll¡ ¢L clL¡l ¢R−m¡?'' hm−me, ""Bj¡−cl ¢l−f¡VÑ Ae¤k¡u£ LaL pnÙ» ¢h−â¡q£ ®pM¡−e ¢R−m¡z ®pM¡−e AÒfpwMÉL R¡�C ¢eqa q−u−Rz'' Hh¡l g¢lc p¡−qh HLV¡ �l¦aÅf§ZÑ Lb¡ hm−me, ""Bfe¡l¡ °p¢eLl¡ plL¡¢l ¢e−cÑ−nl A¢a¢l�² ¢LR¤ h¡s¡h¡¢s Ll−m ®p ¢ho−u k¢c Bfe¡−cl cª¢ø BLoÑ−Zl p¤−k¡N c¡e L−le a¡q−m Bfe¡l fÐn¡pe−L c¤e¡Ñj ®b−L lr¡u Bjl¡ p¡q¡kÉ Ll−a f¡¢lz''

Page 90: jibone ja dekhlam-3

90

¢a¢e H fÐÙ¹¡h p¡c−l NËqZ Ll−mez ®pM¡−e Ef¢ÙÛa ¢hÐ−N¢Xu¡l l¡J glj¡e Bm£ M¡e−L ¢e−cÑn ¢c−me ®k, fÐ−u¡Se£u pLm ®g¡e eðl ay¡−cl−L ¢c−u ¢ce, k¡−a kMe fÐ−u¡Se j−e L−le ®k¡N¡−k¡N Ll−a f¡−lez ®Se¡−lm ¢V�¡ M¡e Bj¡−cl−L p¡r¡−al SeÉ öL¢lu¡ S¡¢e−u ¢hc¡u ¢c−mez ¢hÐ−N¢Xu¡l l¡J glj¡e Bm£ M¡e Bj¡−cl p¡−b h−p Bm¡f öl¦ Ll−mez ¢V�¡ M¡−el L�ül l¦r J e£lpz a¡l ®Qq¡l¡u ®L¡e Lje£ua¡ ®eC, hlw L−W¡l i¡hC mrZ£uz Hl pÇf§ZÑ ¢hfl£a l¡J glj¡e Bm£ M¡ez E�Æm glp¡ lw Hhw ¢j¢ø ®Qq¡l¡l p¡−b ejË L� J AaÉ¿¹ ®p±SeÉj§mL BQl−Z ¢a¢e Bj¡−cl p¡−b L−uL ¢j¢e−Vl j−dÉC O¢eù q−u ®N−mez ay¡l p¡−b pl¡p¢l ®k¡N¡−k¡N Ll−a Ae¤−l¡d S¡e¡−me Hhw fÐ−u¡Se£u L−uL¢V ®g¡e eðl ¢c−mez ®Se¡−lm p¡−q−hl X¡C−l� ®g¡eJ ¢c−mez ¢V�¡ M¡e−L BlJ L−uL¢V fÐnÀ Ll¡l ¢R−m¡ z g¢lc p¡−qh Lb¡ hm¡l fl fÐp�C hc−m ®N−m¡ h−m Bl p¤−k¡N ®fm¡j e¡z HlflC ¢a¢e ¢hc¡u q−u ®N−mez H fÐnÀ�−m¡ HMe l¡J p¡−qh−L Ll−e¡ h−m ¢ÙÛl Llm¡jz Bj¡−cl p¡−b O¢eù qh¡l fl ¢a¢e Bpm Lb¡ a¤m−mez h¤T¡ ®N−m¡ ®k, Bj¡−cl p¡−b p¡r¡−al E−�nÉC BJu¡j£ m£N−L ®i¡V ¢c−u−Rz a¡l¡ f¡¢LÙ¹¡e ®b−L Bm¡c¡ q−a Q¡u e¡z a¡l¡ i¡la−LJ hå¤ j−e L−l e¡z BJu¡j£ m£N HMe i¡l−al p¡q¡kÉ ¢e−u f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ¢h¢µRæ q−a ®Qø¡ Ll−hz ¢h¢µRæ q−m ®k i¡l−al ®N¡m¡j q−a q−h SeNZ−L HLb¡ h¤T¡h¡l ®k¡NÉa¡ Bj¡−cl ®eCz Bfe¡l¡ ®ea¡ ¢q−p−h SeN−Zl ¢eLV f¢l¢Qaz Bfe¡l¡ Hph Lb¡ h¤¢T−u hm−m SeNZ pq−SC NËqZ Ll−hz Bfe¡l¡ ®l¢XJ−a i¡oZ ¢c−m j¡e¤−ol L¡−e Lb¡�−m¡ ®f±y−R k¡−hz H i¡oZ A¢hm−ð SeN−Zl ¢eLV ®f±yR¡ clL¡lz a¡C Bj¡−cl i¡oZ ®lLXÑ Ll¡l hÐhÙÛ¡ HM¡−eC Ll¡ q−u−R, k¡−a BSC fÐQ¡l Ll¡ pñh quz'' ¢a¢e Lb¡�−m¡ Hje QjvL¡li¡−h B−h−Nl p¡−b ®fn Ll−me ®k, Se¡h e§l¦m Bj£e i¡oZ ®lLXÑ Ll¡h¡l SeÉ l¡¢S q−u ®N−me Hhw ay¡−L H E−�−nÉ AeÉ� ¢e−u ®N−m¡ z h¡¢L c¤'SeJ pÇja q−mez ay¡−cl c¤'Se−LJ i¡oZ ®lLXÑ Ll¡l SeÉ ¢e−u ®N−m¡z B¢j hmm¡j ®k, H j¤q§−aÑ B¢j fÐÙ¹¤a eCz i¡oZ ¢m¢Ma BL¡−l °a¢l Ll¡ R¡s¡ Bj¡l Lb¡ p¤¾cl L−l HMe �¢R−u hm−a f¡l−h¡ e¡z Hi¡−h B¢j pju ¢em¡j HhP p¡b£−cl p¡−b fl¡jnÑ Ll¡l p¤−k¡N ®fm¡jz ay¡l¡ ¢g−l H−m HLp¡−bC Bjl¡ ¢gl−h¡ h−m B¢j l¡J p¡−q−hl p¡−b O¢eùi¡−h Lb¡ hm¡l p¤−k¡N ®f−u ®Nm¡jz B¢j hmm¡j, ""Bf¢e k¡ hm−me a¡ M¤hC k¤¢�²f§ZÑz ¢L¿º H f¢l¢ÙÛ¢a ®Le pª¢ø Ll¡ q−m¡? ¢ehª¡Q−el flflC k¢c NZf¢lo−cl °hWL ®X−L ®cJu¡ q−a¡ a¡q−m pj−T¡a¡u Bph¡l T¡−jm¡ l¡S¯e¢aL ®ea¡−clC ®f¡q¡−a q−a¡z ®fТp−X¾V pl¡p¢l l¡Se£¢a−a e¡ Ss¡−mC p�V ®b−L ®hy−Q b¡L−a f¡l−aez'' ¢a¢e ®L¡e j¿¹hÉ Ll−me e¡z ay¡−L HL¡ ®f−u BlJ hmm¡j, ""®fТp−X¾V k¢c ®nM j¤¢S−hl p¡−b Bfp L−l ¢e−ae a¡q−mC ph¢cL lr¡ ®f−a¡z SeNZ ¢ehÑ¡Q−e ®kph ®ea¡−L ®i¡V ®cu¢e a¡−cl i¡oZ a¡−cl−L LaV¤L¤ fÊi¡¢ha Ll−h? l¡S¯e¢aL pjpÉ¡l pj¡d¡e ¢L p¡j¢lL f¿Û¡u qu''z B¢j HLalg¡ Lb¡ hm¢R, Bl ¢a¢e e£l−h j−e¡−k¡N ¢c−u öe−mez ¢a¢e ¢LR¤C hm−me e¡z Bj¡−LJ Q¤f L−l ®k−a q−m¡z aM−e¡ i¡oZ ®lLXÑ L−l ay¡l¡ ¢g−l e¡ Bp¡u HhP l¡J p¡−q−hl HLalg¡ Lb¡ h−m ¢hhÐa Ll¡ ¢WL q−µR e¡ j−e L−l B¢j ¢hc¡u q−u Q−m Hm¡jz

j¤l¡c p¡−q−hl p¡−b fl¡jnÑj¤l¡c p¡−q−hl p¡−b fl¡jnÑj¤l¡c p¡−q−hl p¡−b fl¡jnÑj¤l¡c p¡−q−hl p¡−b fl¡jnÑ I¢ceC ¢hL¡−m j¤l¡c p¡−q−hl p¡−b ®k¡N¡−k¡N L−l fС−c¢nL jS¢m−p n§l¡l Y¡L¡u AhÙÛ¡ela pcpÉ−cl p¡−b ¢j¢ma qm¡jz fС−c¢nL ®p−�²V¡¢l Se¡h Bhc¤m M¡−mL aMeJ Y¡L¡u ¢g−le¢ez j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lq£j ®L¾cУu e¡−u−h Bj£l q−mJ fС−c¢nL jS¢m−p n§l¡u ay¡−L Ef¢ÙÛa b¡L¡l SeÉ Ae¤−l¡d Ll¡ quz ¢a¢eJ fС−c¢nL jS¢m−p n§l¡u ay¡−L Ef¢ÙÛa b¡L¡l SeÉ Ae¤−l¡d Ll¡ quz ¢a¢eJ aMe Y¡L¡u Ae¤f¢ÙÛaz ®k LuSe fl¡j−nÑl SeÉ hpm¡j a¡−cl j−dÉ B¢j R¡s¡ ph¡C EcѤi¡o£z B¢j hmm¡j, ""SeNZ−L p−ð¡de L−l ¢LR¤ hm¡l j−a¡ Lb¡ B¢j a¡m¡n L−l f¡¢µR e¡z a¡R¡s¡ SeN−Zl ¢eLV Bj¡l jkÑ¡c¡ L£-C-h¡ B−R? H L¢We f¢l¢ÙÛ¢a−a L£ hm¡ k¡u? ®pe A¢ik¡−el ¢hl¦−Ü ¢LR¤ hm−m a¡ fÐQ¡l Ll−h e¡z Hl pjbÑ−e ®a¡ hm¡l fÐnÀC E−W e¡z BJu¡j£ m£N h¡ ü¡d£ea¡ B−¾c¡m−el ¢hl¦−ÜJ ¢LR¤ hm¡ ®j¡−VC E¢Qa euz a¡q−m L£ hm¡ k¡−h?""

Page 91: jibone ja dekhlam-3

91

Se¡h e§l¦m Bj£−el i¡oZSe¡h e§l¦m Bj£−el i¡oZSe¡h e§l¦m Bj£−el i¡oZSe¡h e§l¦m Bj£−el i¡oZ Bjl¡ ph¡C HLja qm¡j ®k, AeÉ ¢aeS−el i¡oZ ®l¢XJ−a ö−e Bh¡l fl¡j−nÑ hp−a q−h l¡−aC e§l¦m Bj£e p¡−q−hl i¡oZ ®l¢XJ−a öem¡jz f¡¢LÙ¹¡e B−¾c¡m−e HLSe ®ea¡ ¢q−p−h ¢a¢e 40 ®L¡¢V i¡lah¡p£l j−dÉ 10 ®L¡¢V j¤pmj¡e−cl ®k ¢hl¡V aÉ¡−Nl g−m f¡¢LÙ¹¡e L¡−uj q−u−R pw−r−f ®p C¢aq¡p hm−mez BJk¡j£ m£N ®ea¡ nq£c ®p¡qJu¡c£Ñl E−õM L−l ¢a¢e hm−me, ay¡l h¢mù ®eaªaÅ e¡ q−m h¡P¡¢m j¤pmj¡e−cl naLl¡ 97 i¡N ®i¡V f¡¢LÙ¹¡−el f−r Bp−a¡ e¡z "46-Hl ¢ehÑ¡Q−e h¡P¡¢m j¤pmj¡e−cl ®i¡VC f¡¢LÙ¹¡e B−¾c¡me−L ph−Q−u ®h¢n n¢�² k¤¢N−u−Rz M¤hC p¤¾cli¡−h �¢R−u B−l¡ hm−me ®k, f¡¢LÙ¹¡−el SepwMË¡l naLl¡ 56 Se f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡¢ez SeNZ−L p−ð¡de L−l hm−me ®k, Bfe¡l¡C f¡¢LÙ¹¡−el Bpm n¢�²z f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡¢eC j¡� naLl¡ 44 Sez f¡¢LÙ¹¡−el f¡mÑ¡−j−¾Vl ®jð¡l−cl j−dÉ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡¢eC pPMÉ¡N¢lù z Na ¢ehÑ¡Q−e Bfe¡l¡ f¡mÑ¡−j−¾Vl 162¢V Bp−el j−dÉ 160¢V BpeC ®nM j¤¢Sh¤l lqj¡−el q¡−a a¤−m ¢c−u−Rez B¢j 1¢V Bp−e ¢hSu£ q−u¢Rz p¤al¡w BS ®q¡L L¡m ®q¡L f¡¢LÙ¹¡−el fÐd¡ej¿»£ ¢a¢eC q−hez Bl ®LE q−h e¡z ¢a¢e hýh¡l ®S−m ¢N−u−Rez fÐ−aÉL h¡lC BlJ hs ®ea¡ ¢q−p−h ®Sm ®b−L ®hl q−u H−p−Rez HMe Bh¡l ®S−m B−Rez ®LE ay¡−L ¢Ql¢ce BVL L−l l¡M−a f¡l−h e¡z ¢a¢e f¡¢LÙ¹¡−el fÐd¡ej¿»£ q−u Bj¡−cl A¢dL¡l Bc¡u Ll−a ®Q−u¢R−mez ¢a¢e f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ¢h¢µRæ q−a Q¡e¢ez Q¡C−m ¢a¢e B¤aÈ−N¡fe L−l i¡l−a f¡¢m−u ®k−ae, ¢a−Sl CµR¡u ®NËç¡l q−ae e¡z a¡C Bfe¡l¡ ¯dkÑ d−l A−fr¡ Ll¦ez ®c−n BCe-nª´Mm¡ hq¡m q−mC Bj¡−cl ®ea¡ ®nM j¤¢Sh¤l lqj¡e ®Sm ®b−L ®hl q−u Bp−he Hhw f¡¢LÙ¹¡−el fÐd¡ej¿»£ q−u f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el ph c¡¢h f§lZ Ll−hez

−j±mi£ g¢lc Bqj−cl i¡oZ−j±mi£ g¢lc Bqj−cl i¡oZ−j±mi£ g¢lc Bqj−cl i¡oZ−j±mi£ g¢lc Bqj−cl i¡oZ ¢a¢e AaÉ¿¹ BhNju i¡o¡u SeNZ−L i¡l−al ¢hl¦−Ü paÑL b¡Ll BqÆ¡e S¡e¡ez ay¡l h�²hÉ fÐc¡ea i¡l−al ¢hl¦−ÜC ¢R−m¡ 1947 p¡−ml i¡la ¢hi¡N−L HMeJ i¡la ®j−e ®eu ¢ez f¡¢LÙ¹¡e−L d Äwp Ll¡l ®Qø¡ ph pjuC L−l H−p−Rz haÑj¡−e f¡¢LÙ¹¡−e ®k l¡S¯e¢aL p�V Qm−R H p¤−k¡−N i¡la Bj¡−clL p¡q¡kÉ Ll¡l e¡−j H ®cn−L cMm Ll−a ®Qø¡ Ll−hz j¤pmj¡el¡ a¡−cl −N¡m¡¢j ®b−L h¡yQ¡l SeÉC f¡¢LÙ¹¡e L¡−uj L−l−Rz Bjl¡ Bh¡l a¡−cl ®N¡m¡j q−a Q¡C e¡z i¡l−al Mèl b−L Bj¡−cl−L p¡hd¡e b¡L−a q−hz g¢lc p¡−qh A−eL Lb¡C hm−mez i¡la ¢hi¡−Nl C¢aq¡pJ E−õM L−lez a−h a¡l i¡o−Zl p¡l-Lb¡V¤L¤C Ef−l a¤−m dlm¡jz ¢a¢e ¢ehÑ¡Qe, BJu¡j£ m£N J ®nM j¤¢Sh pÇf−LÑ ¢LR¤C hm−me e¡z SeNZ ®ke i¡la−L hå¤ j−e e¡ L−l Hhw i¡l−al p¡q¡kÉ pq−k¡¢Na¡−L fÐa¡lZ j−e L−l H ¢ho−uC ¢a¢e ®S¡l ¢c−u−Re, k¡−a i¡la H ®cn cMm Ll−a e¡ f¡−lz M¡S¡ M¡ul¦�£−el i¡o−Zl Eܪ¢al fÐ−u¡Se ®h¡d Ll¢R e¡z j¤p¢mj m£N −ea¡ ¢q−p−h ¢a¢eJ Se¡h e§l¦m Bj£−el j−a¡C f¡¢LÙ¹¡e L¡−u−jl C¢aq¡p J i¡l−al i§¢jL¡ B−m¡Qe¡ L−l SeNZ−L paLÑ b¡L¡l BqÆ¡e S¡¢e−u−Rez ¢a¢eJ BJu¡j£ m£N J ®nM j¤¢Sh pÇf−LÑ ¢LR¤C h−me¢ez ay¡l i¡oZ I c¤'S−el j¡T¡j¢T dl−el ¢R−m¡z

i¡o−Zl fkÑ¡−m¡Qe¡i¡o−Zl fkÑ¡−m¡Qe¡i¡o−Zl fkÑ¡−m¡Qe¡i¡o−Zl fkÑ¡−m¡Qe¡ c¤'¢c−el j−dÉ ¢aeS−el i¡oZ ®l¢XJ−a L−uLh¡l fÐQ¡¢la q−u−Rz e§l¦m Bj£e p¡−q−hl i¡oZC h¡lh¡l fÐQ¡l Ll¡ q−u−Rzz H ph i¡oZ öeh¡l fl Bjl¡ Bh¡l fl¡j−nÑl SeÉ hpm¡jz i¡oZ�−m¡l fkÑ¡−m¡Qe¡ Llm¡jz C−a¡j−dÉ ¢hÐ−N¢Xu¡l l¡J glj¡e Bm£ ®V¢m−g¡−e c¤'h¡l Bj¡−L a¡¢Nc ¢c−u−Re i¡o−Zl SeÉz H Lb¡ p¡b£−cl S¡e¡m¡jz i¡oZ ®ch¡l hÉ¡f¡−l B¢j ®j¡−VC BNËq ®h¡d Ll¢Rm¡j e¡z ¢L hm−l¡ ®i−hJ f¡¢µRm¡j e¡z HMe k¡-C hm−h¡ a¡ qu plL¡−ll f−r, Bl e¡ qu ¢hf−r f¡−lz ¢hf−r h�²hÉ ®cJu¡ q−m Bjl¡J plL¡¢l ¢ekÑ¡a−el ¢nL¡l q−h¡ HhP ®p h�²hÉ ®l¢XJ−a

Page 92: jibone ja dekhlam-3

92

fÐQ¡l Ll¡J q−h e¡z c¡up¡l¡ ®N¡−Rl h�²hÉ ¢c−mJ f−l¡ri¡−h BJu¡j£ m£−Nl ¢hl¦−Ü h−m NZÉ q−hz aMe Bjl¡ a¡−cl AaÉ¡Q¡−ll ¢nL¡−l f¢lZa q−u ®k−a f¡¢lz Bj¡−cl SeÉ Eiu p�Vz l¡S¯e¢aL juc¡e ph pjuC H lLjCz l¡Se£¢a−a pÇf§ZÑ ¢el−fr b¡L¡l Ef¡u b¡−L e¡z b¡L¡l ®Qø¡ Ll−m c¤'f−rl q¡−aC j¡l ®M−a qkz Hph L¡l−ZC Bj¡−cl f−r ®L¡e ¢pÜ¡−¿¹ ®f±yR¡ L¢We j−e q−m¡z Hl j−dÉ "B¢jÑ HLn¡−e' ¢hfcNËÙ¹ j¡e¤o BnÐ−ul på¡−e Bj¡l L¡−R H−m¡z a¡−cl−L p¡q¡kÉ Ll−a q−m glj¡e Bm£ M¡e−cl L¡−RC dlZ¡ ¢c−a q−hz SeNZ aMe Apq¡uz a¡−cl ¢ehª¡¢Qa ®ea¡l¡ i¡l−a BnÊu ¢e−u−Rz h¡jf¢¿Û ®ea¡l¡J i¡l−a f¡¢m−u−Rz ¢ehÑ¡Q−e HLj¡� S¡j¡u¡−a Cpm¡j£C fТaࢾc Äa¡ L−l−Rz a¡C SeNZ BJu¡j£ m£−Nl fl S¡j¡u¡a−LC l¡S¯e¢aL cm ¢q−p−h ®Q−ez haÑj¡e f¢l¢ÙÛ¢a−a BJu¡j£ m£N pjpÉ¡NËÙ¹ j¡e¤o−L ®L¡e p¡q¡kÉ Ll−a f¡l−R e¡z a¡C j¡e¤o I ¢ae ®ea¡ J S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l L¡−RC Bp−a h¡dÉ q−µRz Mhl Bp−a m¡N−m¡, ®pe¡h¡¢qe£ ®k ®Sm¡ nq−lC q¡jm¡ Q¡m¡u, ®pM¡−e ¢hfcNËÙ¹ ®m¡−Ll¡ S¡j¡u¡a ®ea¡−cl L¡−RC p¡q¡kÉ Q¡uz Bjl¡ a¡−cl−L ®Lje L−l p¡q¡kÉ Ll−a f¡¢l? Bjl¡ ¢V�¡ M¡e−LJ pjbÑe L¢l e¡z Bjl¡ k¢c BJu¡j£ m£−Nl haÑj¡e B−¾c¡m−e n¡¢jm qC a¡q−m Bj¡−cl pLm c¡¢uaÅn£m−LC i¡l−a BnÊu ¢e−a q−hz Bjl¡ i¡la¢h−l¡d£ ¢q−p−h f¢l¢Qa h−m i¡l−a k¡h¡l fbJ Bj¡−cl SeÉ håz ®pM¡−e Bj¡−cl ¢el¡f�¡l ®L¡e Bn¡ ®eCz Bjl¡ Eiu p�−V f−s ®Nm¡jz

−no fkÑ¿¹ ®k ¢pÜ¡¿¹ ¢e−a h¡dÉ qm¡j−no fkÑ¿¹ ®k ¢pÜ¡¿¹ ¢e−a h¡dÉ qm¡j−no fkÑ¿¹ ®k ¢pÜ¡¿¹ ¢e−a h¡dÉ qm¡j−no fkÑ¿¹ ®k ¢pÜ¡¿¹ ¢e−a h¡dÉ qm¡j Bjl¡ ph¢cL ¢h−hQe¡ L−l ®k ¢pÜ¡¿¹ ®f±yR−a h¡dÉ qm¡j a¡ q−m¡ x H ®cn Bj¡−cl S¾ji§¢jz Bõ¡qC Bj¡−cl−L H ®c−n fuc¡ L−l−Rez Bjl¡ ®cn ®R−s ®L¡b¡u k¡−l¡? Bj¡−cl−L HM¡−eC h¡yQ−a q−h, HM¡−eC jl−a q−hz djÑ¢el−fra¡h¡c J pj¡Sa¿» L¡−u−jl B−¾c¡m−e nl£L q−a Bj¡−cl Dj¡e Ae¤j¢a ®cu e¡z ®cn ü¡d£e q−m djÑ¢el−frh¡c£ J pj¡Sa¿»£−cl ¢ekÑ¡ae pqÉ L−lC Bj¡−cl−L Cpm¡j£ B−¾c¡me Q¡¢m−u ®k−a q−hz f¡¢LÙ¹¡−eJ pLm plL¡−ll Bj−mC Bjl¡ ¢ekÑ¡¢aa q−u¢Rz Cpm¡j ¢hSu£ e¡ qJu¡ fkÑ¿¹ H AhÙÛ¡C Qm−a b¡L−hz ¢ehÑ¡Q−el fl Cu¡qCu M¡e i¤−�¡l p¡−b Ba¡ya L−l ®k l¡S¯e¢aL jq¡p�V pª¢ø L−l−R, Bjl¡ h¡l h¡l Hl fТah¡c L−l¢Rz l¡S¯e¢aL pjpÉ¡l pª¢ø L−l p¡j¢lL plL¡l n¢�²fÐ−u¡N Ll¡l ®k ï¡¿¹ e£¢a Ahmðe L−l−R a¡ Bjl¡ ¢LR¤−aC pjbÑÑe Ll−a f¡¢l e¡z L¡lZ H à¡l¡ l¡S¯e¢aL pjpÉ¡ BlJ S¢Vm q−a b¡L−hz p¡j¢lL A¢ik¡−el g−m SeNZ ®k Apq¡u AhÙÛ¡u f−s Bj¡−cl L¡−R Bp−R Bj¡−cl−L kb¡p¡dÉ a¡−cl f¡−n cy¡s¡−a q−hz H f¢l¢ÙÛ¢a−a SeN−Zl p¡j¡eÊ ¢Mcja Ll−a q−m±xJ p¡j¢lL plL¡−ll p¡−b ®k¡N¡−k¡−Nl j¡dÉ−jC a¡ pñhz k¡l¡ ®L¡e p�−V f−s Bj¡−cl L¡−R B−p a¡−cl−L a¡ ®b−L EÜ¡l ®L Ll−h? plL¡lC öd¤ EÜ¡l Ll−a f¡−lz SeNZ ¢Li¡−h plL¡−ll e¡N¡m f¡−h? p¤al¡w H S¡a£u ¢Mcja Ll−a q−m plL¡−ll L¡−RC ®k−a q−hz Bjl¡ h¡dÉ q−u ¢pÜ¡¿¹ ¢em¡j ®k, ¢V�¡ M¡−el p¡−b p¡r¡−al j¡dÉ−j ay¡l plL¡−ll p¡−b ®k ®k¡N¡−k¡N q−u−R a¡ hS¡u ®l−MC H S¡a£u ®ph¡ Ll−a q−hz a¡C c¡up¡l¡ ®N¡−Rl HL¢V i¡oZ ®l¢XJl SeÉ e¡ ¢c−m plL¡−ll p¡−b ®k¡N¡−k¡N Ll¡l fbC hå q−u k¡−hz i¡o−Zl HLV¡ XÊ¡gV °a¢l L−l p¡b£−cl öe¡m¡jz H−a ¢ehÑ¡Qe, BJu¡j£ m£N, ü¡d£ea¡ B−¾c¡me, p¡j¢lL A¢ik¡e CaÉ¡¢cl ®L¡e E−õM e¡ L−l i¡l−a j¤pmj¡e−cl c¤cÑn¡l ¢hhlZ ¢c−u i¡la ®k j¤pmj¡e−cl hå¤ q−a f¡−l e¡ a¡ fÐj¡Z Llm¡jz Bj¡−cl haÑj¡e l¡S¯e¢aL p�−Vl p¤−k¡−N Bj¡−cl hå¤ ®p−S i¡la H ®cn cMm Ll−a Q¡uz H−a k¢c a¡l¡ pgm qu a¡q−m Bj¡−cl−LJ i¡l−al j¤pmj¡e−cl j−a¡C c¤cÑn¡ ®i¡N Ll−a q−hz a¡C SeNZ−L H hÉ¡f¡−l paLÑ b¡L¡ BaÉ¡hnÉLz h¡l h¡l pw−n¡de L−l ®L¡e lL−j HLV¡ Mps¡ cy¡s Ll¡−e¡ q−m¡z Bj¡l ®l¢XJ i¡o−Z p¡j¢lL plL¡l p¾j¤ø e¡ q−mJ BJu¡j£ m£N jq−ml h¤T−a ¢hmð qk¢e ®k, Bjl¡ a¡−cl ¢h−l¡d£z ®l¢XJ−a H i¡oZ fÐQ¡−ll fl p¡l¡−c−nC S¡j¡u¡−al p¡−b S¢sa ph¡C BJu¡j£−cl ýj¢Ll pÇj¤M£e quz

Se−ph¡l HL¢V Ec¡qlZSe−ph¡l HL¢V Ec¡qlZSe−ph¡l HL¢V Ec¡qlZSe−ph¡l HL¢V Ec¡qlZ

Page 93: jibone ja dekhlam-3

93

c¤f¤l 2V¡l pju ®M−a h−p¢R qW¡v L¡æ¡l BJu¡S f¡Ju¡ ®N−m¡ z h¡l¡¾c¡u HL j¢qm¡ ¢hm¡f Ll−Rez E−W ®Nm¡jz 40-Hl j−a¡ hu−pl HL pò¡¿¹ j¢qm¡ Bj¡−L ®c−M gy¤¢f−u g¤y¢f−u hl−me, ""i¡CS¡e Bj¡l ü¡j£−L ®j−l ®gm−hz Bf¢e a¡−L hy¡Q¡e z'' p¡¿¹Æe¡ ¢c−u hmm¡j, ¢L q−u−R hm§ez hm−me, Na l¡a 12V¡u Bj¡l ü¡j£−L B¢jÑl ®m¡−Ll¡ h¡¢s−a H−p d−l ¢e−u ®N−Rz f¡N−ml j−a¡ pL¡m ®b−L La S¡uN¡u ®Nm¡jz A−e−LC Bfe¡l L¡−R Bp−a hm¡u Bpm¡jz a¡l ü¡j£l e¡j J f¢lQu ¢em¡j z p§kÑ ¢ju¡ X¡L e¡jz Bpm e¡j pñha p¡Cg¤�£ez g¡ØVÑ LÓ¡p L¾VÌ�l z ®nM j¤¤¢S−hl BaÈ£u z BlJ S¡em¡j p§kÑ ¢ju¡ Bj¡l ®R¡V i¢NÀf¢a jNh¡S¡−ll L¡S£ p¡−q−hl p¡−b pÇf−LÑ M¡m¡a i¡Cz L¡S£ p¡−qh−L ®g¡e L−l S¡em¡j ®k, M¤hC i¡−m¡ ®m¡Lz l¡Se£¢al d¡−l L¡−RJ ®eCz ®nM j¤¢−S−hl BaÈ£u qJu¡ R¡s¡ a¡l Bl ®L¡e Afl¡d ®eCz L¡S£ p¡−qh ®b−L p¡¢VÑ¢g−LV ®f−u ¢hÐ−N¢Xu¡l l¡J−L ®g¡e Llm¡jz ¢a¢e hm−me, B¢j Hr¢Z Mhl ¢e¢µRz ¢h−L−m ¢a¢e S¡e¡−me, j¤¢�²−k¡Ü¡−cl pwNWL ¢q−p−h p−¾cq L−l a¡−L d−l−Rz B¢j c¡¢uaÅn£m−L Bfe¡l ®lg¡−l¾p ¢c−u¢Rz BN¡j£L¡mC ®R−s ®c−hz B¢j a¡−L hÉ¢�²Nai¡−h ¢Q¢e e¡, ®L¡e ¢ce a¡−L ®c¢MJ¢ez L¡S£ p¡−q−hl p¡¢VÑ¢g−LV e¡ ®f−m p−� p−�C p¤f¡¢ln Lla¡j e¡z BlJ ®My¡S-Mhl ¢e−a q−a¡z f−ll ¢ce c¤f¤−l p§kÑ ¢ju¡ Bj¡l h¡¢s−a q¡¢Slz hm−me, ®Q¡Mhy¡d¡ AhÙÛ¡u a¡−L S£f ®b−L HL °p¢eL m¡¢b ®a−l l¡Ù¹¡l f¡−n ®g−m ¢c−u ®N−m¡z m¡¢b j¡l¡l pju e¡¢L hm−m¡, ®L¡eÚ ®N¡m¡j Bkj e¡¢L p¤f¡¢ln L−l−R, k¡ ®hy−Q ®N¢mz hm−me, l¡Ù¹¡u f−s ®hýyn q−u ®Nm¡jz ýyn q−m ®Q−u ®c¢M p¡¢LÑV q¡E−Sl l¡Ù¹¡l f¡−n f−s B¢Rz q¡−al Cn¡l¡u ¢lLn¡ X¡Lm¡jz Bfe¡l h¡¢s−aC fum¡ ®f±yRm¡jz B¢j h¡¢s−a k¡−l¡ e¡z Bj¡l L−uLV¡ ®pu¡e¡ ®j−u B−Rz Bj¡l i£oZ iu m¡N−Rz Bfe¡l h¡¢s−aC J−cl b¡L¡l hÉhÙÛ¡ Ll¦ez H−a¡ ®m¡−Ll S¡uN¡ Bj¡l h¡¢s−a ¢R−m¡ e¡z a¡l 4 ®j−u−L Bj¡−cl HL L¡jl¡u j¡pM¡−elL l¡M¡l fl Bj¡l f¡−nl h¡¢s Bj¡l ®R¡V i¡C C¢�¢eu¡l ®N¡m¡j j¤L¡lÚl−jl ®c¡am¡ M¡¢m q−m ¢a¢e I h¡p¡ i¡s¡ L−l ®j−u−cl−L ®pM¡−e l¡M−mez p§kÑ ¢ju¡−L ®Nç¡l L−l ¢e−u ¢N−u ay¡l fТa ®k Aj¡e¢hL BQlZ Ll¡ q−u−R a¡ ¢hÐ−N¢Xu¡l l¡J−L S¡e¡m¡jz hmm¡j, ®NËç¡l Ll¡ clL¡l q−m Ll−h, ¢L¿º Hje BQlZ k¡−a e¡ L−l ®p ¢e−cÑn ®ch¡l fl¡jnÑ ¢cl¡jz ¢a¢e Bn Ä¡p ¢c−mez "71-Hl 16 ¢X−pðl kMe Y¡L¡ nq−l ¢hl¡V j¤¢�² h¡¢qe£ Sj¡−ua qu aMe Bj¡l h¡¢s−a j¡qm¡l Bn�¡u Bj¡l ®R¡V i¡C X. ®N¡m¡j j¤u¡kÚk¡−jl hs ®R−m ®j¡e¡−uj HLV¡ S£f ®k¡N¡s ®Ll Bj¡l Bî¡, BÇj¡, Ù»£ J ®R−m−cl−L ¢e−u ®L¡e BaÈ£u h¡¢s−a BnÊu ®eh¡l SeÉ lJu¡e¡ qh¡l pju I L¡S£ p¡q−hl hs i¡C ®cmJu¡l ¢ju¡ a¡−cl−L I p§kÑ ¢ju¡l h¡¢s−a BnÊu ®eh¡l fl¡jnÑ ¢c−mez c¤¢eu¡−aC Hi¡−h EfL¡−ll fТac¡e f¡Ju¡ ®N−m¡z p§kÑ ¢ju¡ HMeJ ®hy−Q B−Rez f¤l¡e¡ fÒV−e ay¡l ®pC h¡¢s−aC ¢a¢e HMeJ b¡−Lez 110.

Cu¡qCu¡ plL¡−ll ®lk¡L¡l h¡¢qe£ NWeCu¡qCu¡ plL¡−ll ®lk¡L¡l h¡¢qe£ NWeCu¡qCu¡ plL¡−ll ®lk¡L¡l h¡¢qe£ NWeCu¡qCu¡ plL¡−ll ®lk¡L¡l h¡¢qe£ NWe haÑj¡−e f¤¢mn h¡¢qe£l pq¡uL n¢�² ¢q−p−h Bj¡−cl ®c−n ®kje Bep¡l h¡¢qe£ B−R, Cu¡qCu¡ plL¡l ®aj¢e HL h¡¢qe£ NWe Ll−m¡z Hl e¡j l¡M¡ qm "®lk¡L¡l'z H në¢V c¤−V¡ g¡l¢p n−ël pje Ä−u N¢Waz "®lk¡' j¡−e p¿º¢ø h¡ M¤¢n, Bl "L¡l' j¡−e L¡Sz "®lk¡L¡l' j¡−e ®k ¢e−Sl M¤¢n−a h¡ CµR¡u L¡S L−lz h¡wm¡u Hl AbÑ q−m¡ '−üµR¡−phL'z Cw−l¢S−a hm¡ qu "im¡¢¾Vu¡l'z Ec¤Ñ−a H A−bÑC ®lk¡L¡l në¢V hÉhq¡l Ll¡ quz haÑj¡−e h¡wm¡−c−n k¡−cl−L b¡e¡ ¢ehÑ¡q£-A¢gp¡l (¢VHeJ) hm¡ qu, 1971 p¡−m a¡−cl−L p¡−LÑm A¢gp¡l hm¡ q−a¡z plL¡l H p¡−LÑm A¢gp¡l−cl j¡dÉ−j q¡−V-h¡S¡−l ®Y¡m ¢f¢V−u SeN−Zl jdÉ ®b−L HL¢V ¢e¢cÑø hupp£j¡ Ae¤k¡u£ ®m¡L pwNËq L−l a¡−cl−L "®lk¡L¡l' ¢q−p−h ¢e−u¡N ®cuz a¡−cl−L p¡j¡eÉ i¡a¡J ®cJu¡ q−a¡z

Page 94: jibone ja dekhlam-3

94

−lk¡L¡l h¡¢qe£ ®Sm¡l f¤¢mn p¤f¡l J b¡e¡l c¡−l¡N¡¡−cl ¢eu¿»−Z L¡S Ll−a¡z a¡−cl q¡−a ®L¡e B−NÀu¡¿» ®cJu¡ qu¢ez öd¤ m¡¢WC a¡−cl q¡¢au¡l ¢R−m¡z a¡−cl−L fÐd¡ea f¡q¡l¡ ®ch¡l L¡−SC hÉhq¡l Ll¡ q−a¡z ®kph S¡uN¡u j¤¢�²−k¡Ü¡−cl q¡jm¡l Bn�¡ ®R−m¡ ®pM¡−eC a¡−cl−L f¡q¡l¡ ®ch¡l SeÉ c¡¢uaÅ ®cJu¡ q−a¡z plL¡¢l f¤¢mn h¡¢qe£l HL¡wn k¤¢�²k¤−Ü nl£L qJu¡u fÐ−uASe£u pwMÉL f¤¢m−nl Ai¡h ¢R−m¡z a¡C f¡q¡l¡u ¢ek¤�² f¤¢mn−cl p¡−b ®lk¡L¡ll¡J f¡q¡l¡ ¢c−a¡z hý S¡uN¡u h¾c¤Ld¡l£ f¤¢mn ®cJu¡ pñh q−a¡ e¡z ®pph S¡uN¡u m¡¢Wd¡l£ ®lk¡L¡ll¡C c¡¢uaÅ f¡me Ll−a¡z pnÙ» f¡L-®pe¡−cl N¡¢s Qm¡L¡−m ¢hOÀ pª¢ø Ll¡l E−�−nÉ j¤¢�²−k¡Ü¡l¡ l¡Ù¹¡l f¤m J L¡mi¡VÑ ®h¡j¡ ¢c−u E¢s−u ¢c−a¡z a¡C fТa¢V f¤m J L¡mi¡VÑ−L a¡−cl B�²jZ ®b−L lr¡ Ll¡l SeÉ ®lk¡L¡l¡ f¡q¡l¡ ¢c−a¡z j¤¢�²−k¡Ü¡l¡ B−NÀu¡Ù» ¢e−u B−p h−m ¢LR¤ pwMÉL ®lk¡L¡−ll SeÉ f¤m f¡q¡l¡ ®ch¡l E−�−nÉ h¾c¤−Ll hÉhÙÛ¡J Ll−a quz ¢nr¡ fТaù¡−e k¡−a ¢WLj−a¡ ®mM¡fs¡ Q−m, ®p SeÉ ®pM¡−eJ f¡q¡l¡u ®lk¡L¡l−cl−L L¡−S m¡N¡−e¡ quz j¤¢�²−k¡Ü¡l¡ ¢nr¡ fТaù¡−e k¤hL J ¢L−n¡l hu−pl ®R−m−cl−L j¤¢�²k¤−Ü ®k¡Nc¡e Ll¡l SeÉ Eà¤Ü Ll−a Bp−a¡z a¡l¡ ®ke Bp−a e¡ f¡−l ®p ¢c−L mrÉ l¡M¡l c¡¢uaÅ ®lk¡L¡ll¡ f¡me Ll−a¡z HLC L¡l−Z Y¡L¡ nqlpq ®Sm¡ nql�−m¡l ®q¡−ØV−mJ ®lk¡L¡ll¡ f¡q¡l¡ ¢c−a¡z C−m¢�ÊL p¡fÔ¡C k¡−a h¡dNËÙ¹ e¡ qu ®p SeÉ ®lk¡L¡ll¡ phÑ� f¡q¡l¡ ¢c−a¡z Hi¡−h kaM¡−e k¤¢�²−k¡Ü¡−cl B�²j−Zl Bn�¡ ¢R−m¡ phM¡−eC f¡q¡l¡ ®ch¡l fÐ−u¡Se ®cM¡ ¢c−m¡z Hi¡−h plL¡l−L �²j¡e Ä−u ®lk¡L¡l−cl pwMÉ¡ h¡s¡−aC b¡L−a q−m¡z H−a Hje HL f¢l¢ÙÛ¢a pª¢ø q−m¡ ®k, jeÙ¹¡¢�ÆL ¢cL ¢c−u ®lu¡L¡l J j¤¢�²−k¡Ü¡l¡ H−L Af−ll fТafr J c¤nj−e f¢lZa q−u ®N−m¡z ®lk¡L¡ll¡ j¤¢�²−k¡Ü¡−cl−L ®c−nl c¤nje j−e Ll−a m¡N−m¡z L¡lZ a¡l¡ −cM−a f¡−µR ®k, j¤¢�²−k¡Ü¡l¡ i¡la ®b−L ®VÊ¢ew, AÙ» J ®h¡j¡ ¢e−u H−p e¡e¡i¡−h ¢e−Sl ®c−nl r¢a Ll−Rz Afl¢c−L j¤¢�²−k¡Ü¡l¡ k¤−Ül ®L±nm ¢q−p−h H ph L−l cmMc¡l f¡L ®pe¡−cl q¡a ®b−L j¡aªi§¢j−L ü¡d£e Ll¡l E−�−nÉC Iph L¡S Ll−Rz LM−e¡ Mhl f¡C ®k, Aj¤L S¡uN¡u j¤¢�²−k¡Ül¡ HaSe ®lk¡L¡l−L ¢eqa L−l−Rz Bh¡l Mhl B−p ®k, Aj¤L f¤m ®h¡j¡ ¢c−u E¢s−u ¢c−a H−p HaSe j¤¢�²−k¡Ü¡ dl¡ f−s−Rz HL¢ce S¡e¡ ®N−m¡ ®k, hMp£h¡S¡lÙÛ Bm£u¡ j¡cl¡p¡l ¢hfl£a f¡−nl ®j¢X−Lm L−mS ®q¡−ØV−ml ®N−V f¡q¡l¡la c¤'Se ®lk¡L¡l−L ¢c−el ®hm¡ m¤¢� fl−¡ HLSe ®m¡L h¡S¡l-hÉ¡−N L−l Be¡ ®ØVeN¡e ¢c−u �m£ L−l ®j−l ¢el¡f−c Q−m ®N−m¡z

SeN−Zl j−e¡i¡hSeN−Zl j−e¡i¡hSeN−Zl j−e¡i¡hSeN−Zl j−e¡i¡h ¢n¢ra jq−ml j−e¡i¡h, Bl Sep¡d¡l−Zl j−e¡i¡h HL lLj ¢R−m¡ e¡z ¢n¢ra ®m¡L−cl j−dÉ k¡l¡ djÑ¢el−fr l¡Se£¢al Ae¤p¡l£ a¡l¡ jq¡M¤¢nz a¡l¡ ®cM−a ®f−m¡ ®k, i¡la plL¡l j¤¢�²−k¡Ü¡−cl−L ®VÊ¢ew J AÙ»nÙ» ¢c−u p¡l¡p¢l p¡q¡kÉ Ll−Rz a¡C i¡la h¡wm¡−c−nl flj hå¤z a¡l¡ H Bn¡u ¢ce �−e Q−m−Re ®k, i¡l−al j−a¡ hs ®cn kMe c¡¢uaÅ ¢e−u−R aMe ®cn ü¡d£e q−hC q−hz ¢n¢ra−cl j−dÉ k¡l¡ i¡la−L hå¤ j−e Ll−a f¡l¢R−me e¡, i¡la plL¡−ll ¢hNa BQl−Z k¡l¡ i¡la−L ¢hn Ä¡p Ll¡ pñh j−e L−le¢e, a¡l¡ M¤h ¢hhÐa ®h¡d Ll−mez a¡−cl j−e Bn�¡ ®cM¡ ¢c−m¡ ®k, i¡la Bj¡−cl−L f¡¢LÙ¹¡e ®b−L Bm¡c¡ L−l a¡−cl L¤¢rNa L−l ®e−h e¡ ®a¡? HC ®a¡ ®N−m¡ ¢n¢ra jq−ml Lb¡z p¡d¡lZ j¤p¢mj SeN−Zl j−e¡i¡h 1971-Hl j¡T¡j¡¢T fkÑ¿¹ HL lLj ¢R−m¡z a¡lfl j−e¡i¡−h f¢lhaÑe Bp−a m¡N−m¡z SeNZ a¡−cl eÉ¡kÉ A¢dL¡l q¡¢pm Ll¡l SeÉ ®nM j¤¢S−hl q¡−a f¡¢LÙ¹¡−el rja¡ a¤−m ¢c−a ®Q−u¢R−m¡z kMe j¤¢�²k¤Ü öl¦ q−u ®N−m¡ HhP SeNZ S¡e−a f¡l−m¡ ®k, i¡la h¡wmA−cn−L f¡¢LÙ¹¡e ®b−L Bm¡c¡ Ll¡l SeÉ j¤¢�²−k¡Ü¡−cl−L ®VÊ¢ew ¢c−µR aMe a¡l¡ ¢àd¡u f−s ®N−m¡z I¢aq¡¢pL L¡l−ZC SeNZ i¡la−L j¤pmj¡e−cl hå¤ h−m j−e

Page 95: jibone ja dekhlam-3

95

L−l e¡z HMeJ h¡wm¡−c−nl j¤pmj¡e Sep¡d¡l−Zl H j−e¡i¡h kb¡ÙÛ¡−eC hq¡m B−Rz a¡C SeNZ i¡he¡u f−s ®N−m¡z f¡¢LÙ¹¡e ®i−P k¡L a¡ SeNZ aMeJ Q¡u¢ez ¢L¿º SeN−Zl j−dÉ f¡¢LÙ¹¡−el ®pe¡h¡¢qe£l BQl−Z a£hÐ fТa¢�²u¡ pª¢ø q−a m¡N−m¡z j¤¢�²−k¡Ü¡−cl ®h¡j¡u ®L¡e ®pa¤ d Äwp q−u ®N−m Bnf¡−nl NË¡j�−m¡−L SÅ¡¢m−u ®ch¡l g−m f¡L ®pe¡h¡¢qe£l ¢hl¦−Ü a£hÐ ¢h−r¡i pª¢ø q−m¡z a¡−cl k¤¢�² q−m¡ ®k, NË¡jh¡p£l¡ j¤¢�²−k¡Ü¡−cl−L BnÊu ®cu h−mC e¡nLa¡ Ll−a prj q−µRz NË¡jh¡p£−cl h�²hÉ q−m¡ ®k, j¤¢�²−k¡Ü¡l¡ AÙ»nÙ» ¢e−u H−p a¡−cl h¡¢s−a EW−m a¡−cl−L a¡s¡h¡l ®L¡e p¡dÉ ®a¡ a¡−cl ®eCz H L¡l−Z ®N¡V¡ NË¡j−L SÅ¡¢m−u ®ch¡l f−r ®L¡e k¤¢�² b¡L−a f¡−l e¡z Y¡L¡l Bnf¡−nl NË¡j�−m¡−a j¤¢�²−k¡Ü¡ J a¡−cl pq−k¡N£−cl a¡m¡−n ®pe¡h¡¢qe£ A¢ik¡e Q¡m¡−a¡z h¡�¡ NË¡−jl OVe¡ Bj¡l ØfØV j−e B−Rz gS−ll e¡j¡−kl flflC ®pe¡h¡¢qe£ NË¡j¢V ®Ol¡J L−l ®gm−m¡z j¡C−L J ®jN¡−g¡−e ®O¡oZ¡ Ll¡ q−m¡ ®k, 10 hR−ll ®h¢n hu−pl pLm f¤l¦o Aj¤L j¡−W q¡¢Sl q−u k¡Jz ®m¡−Ll¡ i£a-p¿»Ù¹ q−u j¡−W Sj¡ q−u ®N−m¡z −Ol¡J fhÑ ®no qh¡l fl I Hm¡L¡l h¡¢p¾c¡ S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l LjÑ£ Bë¤m q¡æ¡e Bj¡l h¡¢s−a H−p ¢l−f¡VÑ ¢c−mez j¡−W pj−ha−cl j−dÉ ¢a¢eJ ¢R−mez ¢a¢e Q¢õ−n¡dÑ hu−pl ¢R−mez hm−me, j¡−W Ef¢ÙÛa pLm−L p¡¢lhÜ q−u cy¡s Ll¡−e¡ q−m¡ 15 ®b−L 25 hR−ll ¢L−n¡l J k¤hL−cl Bm¡c¡ q−u cy¡s¡−a hm−m¡z H−cl−L R¡s¡ h¡¢L ph¡C−L k¡l k¡l h¡¢s−a Q−m ®k−a hm¡ q−m¡z H−cl j−dÉ k¡−cl−LC p−¾cq q−m¡ a¡−cl−L ¢S−�¡p¡h¡−cl SeÉ d−l ¢e−u ®N−m¡z Hi¡−h ¢eRL p−¾c−ql ¢nL¡l k¡l¡ q−m¡ a¡−cl f¢lh¡lC öd¤ eu, ®N¡V¡ h¡�¡h¡p£ Qlji¡−h ¢hr¤ì q−m¡z k¡l¡ ®pe¡h¡¢qe£l p¡j¡eÉ ¢h−l¡d£J ¢R−m¡ e¡ a¡l¡J j¤¢�²−k¡Ü¡−cl flj hå¤ q−u ®N−m¡z Hi¡−hC f¡L ®pe¡l¡ a¡−cl ï¡¿¹ LjÑe£¢al à¡l¡ SeNZ−L fÐ−aÉri¡−h ü¡d£ea¡ ¢Q¿¹¡l ¢c−L −W−m ¢c−m¡z Bhc¤m q¡æ¡e p¡−qh Hje HL¢V Mhl ¢c−me, k¡ ph−Q−u j¡l¡aÈLz f¤l¦ol¡ ph j¡−W Sj¡ qh¡l fl LaL °p¢eL h¡¢s−a h¡¢s−a aõ¡¢n Q¡m¡−m¡z ®L¡e f¤l¦o m¤¢L−u B−R ¢Le¡ a¡ ®cM¡C e¡¢L E−�nÉz f¤l¦ol¡ j¡−W Q−m Bp¡l fl j¢qm¡l¡ −a¡ Hj¢e−aC Ba¢�a ¢R−m¡ ®k, a¡−cl ®m¡L−cl ¢h e¡ ¢L quz kMe f¤l¦o−cl Ae¤f¢ÙÛ¢a−a ®pe¡l¡ h¡¢s−a Y¤−L hm−m¡, j¡−ul¡ ®a¡j¡−cl k¡l k¡l O−l ¢N−u L¤lBe f−s¡z j¢qm¡l¡ Q−m ®N−m¡z a¡−cl j−dÉ HLSeC k¤ha£ J p¤¾cl£ ¢R−m¡ z q¡æ¡e p¡−q−hl Ù»£ mrÉ Ll−me ®k, °p¢eL¢V a¡lC ®fR−e ®fR−e k¡−µRz ¢a¢e AaÉ¿¹ ¢Q¢¿¹a q−mez ¢LR¤rZ fl ¢a¢e I j¢qm¡l O−l ®k−u ®c−Me ®k ®p j¡¢V−a Ns¡N¢s ¢c−u Ly¡c−Rz q¡æ¡e p¡−qh ®Q¡−Ml f¡¢e ®g−m hm−me ®k, I ®j−u¢V fСS¤−uV Hhw j¡� HLj¡p B−N f¢ÕQjh� ®b−L ¢hh¡¢qa q−u ¢el¡fc S£h−el Bn¡u f¡¢LÙ¹¡−e H−p−Rez B¢j aMe aMeC glj¡e Bm£ M¡e−L a£hÐ ®r¡−il p¡−b OVe¡¢V S¡e¡m¡jz C−a¡j−dÉ ¢a¢e fÐ−j¡ne ®f−u ®jSl ®Se¡−lm q−u ®N−Rez ¢a¢e hm−me, ""B¢j Hr¤¢Z p¡LÑV q¡E¤−S Aj¤L ¢hÐ−N¢Xu¡l−L S¡e¡¢µRz ¢hÐ−N¢Xu¡−ll e¡jV¡ j−e ®eCz ¢a¢e Bj¡−L ®g¡e L−l hm−me ®k, B¢j HM¢e HLSe LÉ¡−ÃVe−L ®pM¡−e f¡W¡¢µRz fb ¢Q¢e−u ¢e−u k¡h¡l SeÉ ®L¡e ®m¡L ¢c−a f¡−le ¢Le¡? B¢j hmm¡j, Bf¢e a¡−L lje¡ b¡e¡l p¡j−e Bp−a hm¤ez Bj¡l h¡¢s a¡m¡n Ll−a Ll−a ®c¢l q−u ®k−a f¡−lz B¢j I NË¡−jl ®m¡L−LC p¡−b ¢c−a f¡l−h¡ z q¡æ¡e p¡−qh−L ¢e−u 2/3 ¢j¢e−Vl j−dÉC b¡e¡l ®N−Vl p¡j−e l¡Ù¹¡u LÉ¡−ÃV−el hÉ¡Sfl¡ HL ®m¡L−L c¤'Se °p¢eLpq S£−f ®fm¡jz ¢a¢e Bj¡−L ®c−MC S£f ®b−L ®e−j AaÉ¿¹ ¢he−ul p¡−b hm−me, ""k¢c Afl¡d£−L ¢Q¢q²a Ll−a f¡¢l a¡q−m I j¢qm¡l p¡j−eC a¡−L �m£ L−l j¡l¡ q−hz'' ¢a¢e q¡æ¡e p¡−qh−L S£−f a¤−m ¢e−u ®N−mez f−l q¡æ¡e p¡−qh ®b−L S¡em¡j ®k, LÉ¡−ÃVe I j¢qm¡−L AaÉ¿¹ ¢he£ai¡−h hm−me, ""k¡l¡ HM¡−e ¢XE¢V−a ¢R−m¡ a¡−cl−L Bfe¡l p¡j−e q¡¢Sl Ll−a Q¡Cz Bf¢e I fö−L ¢Q¢q²a Ll−a f¡l−he ¢Le¡? j¢qm¡ j¡b¡ ®e−s Arja¡ fÐL¡n Ll−mez ¢a¢e h¡lh¡l hm−me, ""a¡−cl−L Bfe¡l p¡j−e ¢e−u Bp¡l Ae¤j¢a ¢cez'' j¢qm¡ ¢hl¢�² fÐL¡n L−l hm−me, ""B¢j ®a¡ i−u J OªZ¡u ®Q¡M hå L−lC ¢Rm¡jz B¢j ¢L I nua¡−el ®Qq¡l¡ ®c−M¢R?'' LÉ¡−ÃVe hm−me, ""Bfe¡l Efl ®k k¤m¤j Ll¡ q−u−R Hl fТaL¡l a¡q−m ®Lje L−l Ll¡ k¡−h?'' j¢qm¡ hm−me, ""H NË¡−jl ®k ®R−m�−m¡−L d−l ¢e−u ®N−R, a¡−cl−L ®R−s ¢cez Hl ®L¡e ®c¡o L−l¢ez'' H j¢qm¡l B−h−Nl fТa pÇj¡e ®c¢M−u ®R−m�−m¡−L ®p¢ceC ®R−s ¢c−m¡z H OVe¡u ®N¡V¡ NË¡jh¡p£ q¡æ¡e p¡−qh J I j¢qm¡l fТa Ni£l Lªa�a¡ fÐL¡n L−l−Rz

Page 96: jibone ja dekhlam-3

96

I NË¡−j ®p¢ce H HL¢V j¢qm¡l p¡−bC f¡nh BQlZ Ll¡ q−u−Rz ¢L¿º H S¡a£u BQl−Z HLSe elföl L¡l−Z ®N¡V¡ ®pe¡h¡¢qe£C ¢L Lm¢�a q−m¡ e¡? e¡l£ doÑZ Hje HL SOeÉ L¡S ®k, H S¡a£u OVe¡l pwMÉ¡ k¡C ®q¡L f¡L-h¡¢qe£ Hl g−m hСfLi¡−h SeN−Zl BÙÛ¡ q¡l¡−m¡ z j¡e¤o M¤e Ll¡l −Q−uJ e¡l£doÑZ A−eL ®h¢n ¢hl©f fТa¢�²u¡ pª¢ø L−l−Rz HL¢ce B¢j ®jSl ®Se¡−lm glj¡e Bm£ M¡e−L SeN−Zl j−dÉ doÑ−Zl a£hÐ fТa¢�²u¡ S¡e¡−m ¢a¢e c¤xM fÐL¡n L−l hm−me, ""H L¡l−ZC ph ®c−n ®pe¡h¡¢qe£−L hÉ¡l¡−L l¡M¡ quz SeN−Zl p¡−b juc¡−e e¡¢j−u ®cJu¡l L¡l−Z H S¡a£u ¢LR¤ OVe¡ O−V k¡−µRz ph ®c−nC ®cM¡ k¡u ®k, ®pe¡h¡¢qe£−L juc¡−e ®R−s ¢c−m Hje AhÙÛ¡ quz'' B¢j hmm¡j, ""haÑj¡e f¢l¢ÙÛ¢a−a Hl Qlj fТa¢�²u¡ pª¢ø q−µR Hhw SeNZ f¡¢LÙ¹¡e-¢h−l¡d£ q−u k¡−µRz a¡R¡s¡ ®pe¡h¢qe£ Bõ¡ql p¡q¡kÉJ q¡l¡−µRz'' ¢a¢e qa¡n¡ fÐL¡n L−l hm−me, ""®pe¡h¡¢qe£l °e¢aL j¡−el Eæue R¡s¡ a¡−cl−L SeN−Zl j−dÉ ¢LR¤−aC ®R−s ®cJu¡ E¢Qa euz''

Bj¡l j¡e¢pL fТa¢�²u¡Bj¡l j¡e¢pL fТa¢�²u¡Bj¡l j¡e¢pL fТa¢�²u¡Bj¡l j¡e¢pL fТa¢�²u¡ 1971-Hl I ¢ce�−m¡l Lb¡ j−e q−m HMeJ ®ke q©c−u l�²rl−Zl Ae¤i§§¢a ®S−N E−Wz ®lk¡L¡ll¡ j¤¢�²−k¡Ü¡−cl−L i¡l−al c¡m¡m h−m N¡¢m ¢c−a¡z Bl j¤¢�²−k¡Ü¡l¡ ®lk¡L¡l−cl f¡�¡h£−cl ®N¡m¡j h−m OªZ¡ fÐL¡n Ll−a¡z Bj¡l j−e hsC ®hce¡ ®h¡d q−a¡z i¤−�¡ J Cu¡qCu¡ M¡−el ¢hl¦−Ü Bj¡l je ¢h¢o−u EW−a¡z Hl¡ ¢ea¡¿¹C hÉ¢�²Na ü¡−bÑ ¢h−n Äl hªq�j j¤p¢mj l¡øÌ¢L−L ®i−P ®ch¡l osk¿» Ll−m¡z ¢h−no L−l f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L ¢h¢µRæ¡a¡l ¢c−L ®W−m¯ ¢c−u HL¢c−L f¡¢LÙ¹¡−el ¢Qlc¤nje i¡la−L B¢dfaÉ ¢hÙ¹¡−ll jq¡p¤−k¡N L−l ¢c−m¡, Afl¢c−L h¡P¡¢m j¤pmj¡e−cl−L i¡laf¢¿Û J i¡la-¢h−l¡d£ i§¢jL¡ f¡me Ll−a h¡dÉ L−l a¡−cl j−dÉ ¢h−l¡d pª¢ø Ll−m¡z f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el SeN−Zl j−dÉ f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el j−a¡ ¢nu¡-p¤æ£ ¢h−l¡dJ ®kje ¢R−m¡ e¡, f¡�¡h£, ¢p¢å, f¡W¡e J ®hm¤−Ql j−a¡ ®L¡e ¢h¢iæa¡J ¢R−m¡ e¡z i¡o¡l ¢cL ¢c−u ®a¡ f§ZÑ ILÉ ¢R−m¡C; d−jÑl ¢c−u f¡bÑLÉ b¡L−mJ ®L¡e p¡ÇfÐc¡¢uL ms¡C−ul f¢l−hn ¢R−m¡ e¡z 70-Hl ¢ehÑ¡Q−e SeN−Zl j−dÉ ®L¡e fÐL¡l l¡S¯e¢aL pwO¡aJ ®cM¡ ®cu¢ez n¡¢¿¹f§ZÑi¡−hC ¢ehÑ¡Qe pÇfæ q−u−Rz i¤−�¡ J Cu¡qCu¡ Q�² ¢ehÑ¡Q−e SeN−Zl p¤Øfø l¡−ul fТa p¡j¡eÉ pÇj¡e fÐcnÑeJ Ll−m¡ e¡z hÉ¡m−Vl g¡up¡m¡−L h¤−mV ¢c−u c¡¢h−u l¡M¡l SOeÉ ¢pÜ¡¿¹ L−l NZa¿»−L qaÉ¡ Ll−m¡z H−cl−L ¢L ®L¡e pw�¡uC j¡e¤o hm¡ Q−m? a¡−cl j−dÉ p¡j¡eÉ j¤pmj¡¢eaÅ b¡L−mJ Hje AeÉ¡u ¢pÜ¡¿¹ ¢e−a f¡l−a¡ e¡z 1947 p¡−m f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e−L ®k n¢�² ILÉhÜ L−l HL l¡−øÌ f¢lZa L−l¢R−m¡, ®p ¢i¢�−a ®a¡ f¡¢LÙ¹¡−el n¡pLl¡ 23 hR−l Qlji¡−h c¤hÑm L−l −g−m¢R−m¡C, H Q�² ®p ¢i¢�j§m−LC d Äwp L−l ¢c−m¡z B¢j i¡ha¡j ®k j¤¢�²−k¡Ü¡−cl−L i¡l−al c¡m¡m h−m N¡¢m ¢c−mC L¢ a¡−cl ®cn−fÐj ¢jbÉ¡ q−u k¡−h?Ú Hl¡ ®Le i¡h−a ®k−u k¤−Ül ®VÊ¢ew ¢e−a h¡dÉ q−m¡? ¢ehÑ¡Q−el fl ®nM j¤¢Sh−L fÐd¡ej¿»£ q−a ¢c−m ¢L a¡−cl i¡h−a k¡¡h¡l ®L¡e fÐ−u¡Se q−a¡? Hl ¢L nM L−l j¤¢�²−k¡Ü ®p−S−R? i¤−�¡ J Cu¡qCu¡ ®S¡l L−lC f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L j¤¢�²k¤−Ül ¢c−L ®W−m ¢c−u−Rz H L¤Q�²C Bj¡−cl Efl j¤¢�²k¤¤Ü Q¡¢f−u ¢c−u−Rz Afl¢c−L k¡l¡ i¡l−al ®N¡m¡j q−u k¡h¡l Bn�¡u j¤¢�²k−Ü nl£L q−a f¡l−m¡ e¡, a¡−cl−L f¡�¡h£−cl c¡m¡m h−m ¢hâ©f Ll−mCz ¢L a¡−cl ®cn−fÐj ¢jbÉ¡ q−u k¡−h? ®k ®lk¡L¡ll¡ ®cn−L e¡nLa¡j§mL avfla¡ ®b−L lr¡l SeÉ S£he ¢c−µR a¡l¡ ¢L ®cn−L i¡−m¡h¡−e e¡? a¡l¡ ¢L S¾ji§¢al c¤nje q−a f¡−l? Hph i¡he¡u ra-¢hra q−u i¤−�¡-Cu¡qCu¡l fТa Qlj OªZ¡ ®h¡d Lla¡jz H−a¡ hs c¤xMSeL f¢l¢ÙÛ¢a Hs¡h¡l SeÉ k LlZ£u ¢R−m¡, a¡ Ll−a hÉbÑ ql¡l SeÉ ®nM j¤¢Sh−LJ B¢j c¡¢u j−e Ll−a h¡dÉ qa¡jz Caxf§−hÑ ay¡l pÇf−LÑ B¢j B−m¡Qe¡u ¢m−M¢R ®k, ay¡l j−a¡ hs ®ea¡l ®k c§lcª¢ø b¡L¡ E¢Qa ¢R−m¡ Hl hsC

Page 97: jibone ja dekhlam-3

97

Ai¡h ¢R−m¡z ®N¡m−V¢hm °hWL hÉbÑ q−m ®k Bh¡l p¡j¢lL n¡p−el j¤p£ha Bp−a f¡−l a¡ ®kje ¢a¢e h¤T−a f¡−le¢e, Cu¡qCu¡l p¡−b ay¡l pwm¡f pgm e¡ q−m Hl f¢lZ¡j ¢L q−a f¡−l a¡J ¢a¢e Efm¢ì Ll−a prj qe¢ez 1971 p¡−ml 25 j¡QÑ p¡l¡¢ce ¢a¢e Cu¡qCu¡ M¡−el fr ®b−L l¡S¯e¢aL ¢pÜ¡−¿¹l A−fr¡u L¡V¡−me z Cu¡qCu¡ ®k p¡j¢lL ¢pÜ¡¿¹ ¢e−u ®g−m−Re a¡ ¢a¢e p¡j¡eÉ Ay¡QJ Ll−a f¡l−me e¡z I pju ay¡l ®k p−hÑ¡µQ AhÙÛ¡e ¢R−m¡ a¡−a ¢a¢e Cu¡qCu¡ M¡−el ¢hl¦−Ü ¢hâ¡q£ q−u h¡wmA−c−nl ü¡d£ea¡l ®O¡oZ¡ L−l SeNZ−L pwNË¡−j Ty¡¢f−u fs¡l X¡L ¢−c−a f¡l−aez ®c−n ay¡l ®L¡e fТaà¾c Ä£ ®ea¡ ¢R−m¡ e¡z ¢ehÑ¡Q−e k¡l¡ ay¡−L ®i¡V ®cu¢e ¢a¢e aMe a¡−clJ ®ea¡z Hje¢L f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e plL¡lJ aMe ay¡l ¢e−cÑn ®j−e Qm¢R−m¡z 23 j¡QÑ l¡Sd¡e£ Y¡L¡uJ f¡¢LÙ¹¡−el fa¡L¡ E−s¢ez ¢a¢e k¢c h¤T−a f¡l−ae ®k, 25-Hl ¢ch¡Na l¡−a Cu¡qCu¡ p¡j¢lL n¢�² fÐ−u¡N L−l f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e plL¡l ay¡l q¡a ®b−L ®L−s ¢e−u f¤ecÑM−ml ®Qø¡ Ll−h, a¡q−m ¢a¢e ¢eÕQC ü¡d£ea¡l ®O¡oZ¡ ¢c−u a¡S¤�£e J °puc eSl¦m Cpm¡j−cl j−a¡ i¡l−a Q−m ®k−ae Hhw ®pM¡e ®b−LC ¢a¢e k¤¢�²k¤−Ül ®eaªaÅ ¢c−aez f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el ®hp¡j¢lL plL¡l ®a¡ 3 j¡QÑ ®b−LC ay¡l Be¤NaÉ Ll¢R−m¡z ¢a¢e fÐn¡pe, f¤¢mn, Bc¡ma CaÉ¡¢c−a LjÑla ph¡C−L A¢gp hSÑe Ll¡l ¢e−cÑn ¢c−a f¡l−aez a¡q−m ¢V�¡ M¡e plL¡l f¢l−Q¡me¡l SeÉ ®L¡e LjÑLaÑ¡ J LjÑQ¡l£ e¡ ®f−u ®nM j¤¢S−hl ¢eLV BaÈpjfÑZ Ll−a h¡dÉ q−aez ¢a¢e H p−hl ¢LR¤C e¡ Ll¡u H Lb¡ ¢exp−¾c−q fÊj¡¢Za q−m¡ ®k, ¢a¢e ü¡d£ea¡l ®O¡oZ¡ ®ch¡l ®L¡e ¢pÜ¡¿¹C NËqZ L−le¢ez Hl −L¡e f¢lLÒfe¡J ay¡l ¢R−m¡ e¡z k¢c Hje ®L¡e f¢lLÒfe¡ ay¡l b¡L−a¡ Hhw ®aje ¢pÜ¡¿¹ ¢a¢e ¢e−ae a¡q−m ¢eRL HLSe l¡S¯e¢aL ®ea¡ ¢q−p−h ¢a¢e Cu¡qCu¡ plL¡−ll q¡−a ®NËç¡l qh¡l A−fr¡ Ll−ae e¡z Caxf§−hÑ ¢a¢e hýh¡l ®kje ®Nç¡l q−u−Re, Hh¡lJ ®aj¢e ®Nç¡l q−u ®N−mez Cu¡qCu¡l ¢hl¦−Ü ü¡d£ea¡ k¤−Ül ¢pÜ¡¿¹ b¡L−m ¢a¢e Hi¡−h ®Nç¡l q−ae e¡z ®L¡e ®pe¡f¢a k¤Ü ®O¡oZ¡ L−l fТaf−rl q¡−a ¢e−Sl CµR¡u h¢¾c q−a f¡−l e¡z −nM j¤¢S−hl fТa Bj¡l ®r¡−il L¡lZ HV¡Cz ü¡d£ea¡l ®O¡oZ¡ ®ch¡l kMe ®L¡e ¢pÜ¡¿¹ ¢R−m¡ e¡, aMe Cu¡qCu¡l p¡−b pwm¡f−L hÉbÑ q−a ¢c−me ®Le? fÐ−u¡Se£u R¡s ¢c−u q−mJ pj−T¡a¡u ®f±yR¡ E¢Qa ¢R−m¡z f−l fÐd¡ej¿»£ q−u rja¡ q¡−a ¢e−u l¡S¯e¢aL fТ�²u¡u 6 cg¡l E−�jÉ f§lZ Ll¡ pñh q−a¡z ®L¡e AhÙÛ¡uC pwm¡f−L hÉbÑ q−a ®cJu¡ E¢Qa ¢R−m¡ e¡z Bj¡l cªt¢hn Ä¡p ®k, nq£c ®p¡ql¡Ju¡c£Ñ k¢c ®nM j¤¢S−hl AhÙÛ¡−e b¡L−ae a¡q−m Hje i¤m Ll−ae e¡z l¡S¯e¢aL fÐ−u¡S−e ®p¡ql¡Ju¡cÑ£l j−a¡ Sy¡c−lm ®ea¡J 1955 p¡−m j¤q¡Çjc Bm£ hNs¡l ®L¾cУu ®L¢h−e−V j¿»£ q−a pÇja q−u¢R−mez 1971 p¡−ml S¤e j¡−p B¢j Ll¡Q£ k¡h¡l SeÉ m¡−q¡l ¢hj¡e h¾c−l ®f±Rm¡jz fÐMÉ¡a BCeS£h£ H−L ®hСq£ H¢N−u Bj¡−L d−l ay¡l Bp−el f¡−n ¢e−u hp¡−mez 1964 p¡−m ¢a¢e S¡j¡u¡−al E¢Lm ¢q−p−h f¡¢LÙ¹¡e p¤¢fÐj−L¡−VÑ ¢hSu£ qez BCu§h M¡e S¡j¡u¡a−L ®hBCe£ ®O¡oZ¡ L−l¢R−mez aMe ®b−L ®hСq£ p¡−q−hl p¡−b O¢eù f¢lQuz ¢a¢eC fÐb−j Lb¡ öl¦ Ll−mez hm−me, ""®nM j¤¢S−hl ¢hl¦−Ü l¡øÌ−â¡¢qa¡l j¡jm¡u B¢j ay¡l E¢Lm ¢Rm¡jz j−�m LM−e¡ E¢L−ml p¡−b ¢jbÉ¡ h−m e¡z j¡jm¡l ü¡−bÑC ®L¡e Lb¡ ®N¡feJ L−l e¡z E¢Lm ¢q−p−h ay¡−L hý ®Sl¡ L−l B¢j ¢e¢ÕQa q−u¢R ®k, ¢a¢e f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L ¢h¢µRæ Ll−a Q¡e¢ez ¢ehÑ¡Q−el gm¡gm−L SeNZ J ®hp¡j¢lL plL¡l Q¡u ®k, ®nM j¤¢S−hl q¡−a rja¡ ®cJu¡ ®q¡Lz HMeJ ¢a¢e Bn¡ L−le ®k, ®no fkÑ¿¹ ¢a¢e f¡¢LÙ¹¡−el fÐd¡ej¿»£ q−hez'' 111.

"71"71"71"71----Hl hs hs c¤−V¡ i¤mHl hs hs c¤−V¡ i¤mHl hs hs c¤−V¡ i¤mHl hs hs c¤−V¡ i¤m 1971 p¡−m c¤'f−rl c¤'®V¡ j¡l¡aÈL i¤m f¢l¢ÙÛ¢a−L AfÐ−u¡Se£ui¡−h ¢ho¡�² L−l−Rz j¤¢�²k¤−Ül fr ®b−L Ah¡P¡¢m−cl−L f¡¢LÙ¹¡−el pjbÑL qh¡l Afl¡−d ¢ehÑQ¡−l qaÉ¡ Ll¡l ¢pÜ¡¿¹¢V k¡l¡C ¢e−u b¡L¤L, a¡ f¡¢LÙ¹¡e ®pe¡h¡¢qe£−L h¡P¡¢m−cl fТa A¢dLal ¢qwpË q−a h¡dÉ L−l−Rz BJu¡j£ m£−Nl Bpm ®ea¡l¡ ®a¡ aMe i¡l−a ¢R−mez H ¢pÜ¡¿¹ a¡l¡C L−l f¡¢Wz®u−Re

Page 98: jibone ja dekhlam-3

98

¢Le¡ Bõ¡qC S¡−eez Hl ®L¡e fÐ−u¡Se ¢R−m¡ e¡z HV¡−L ü¡d£ea¡ B−¾c¡m−el f−r ®L¡e LmÉ¡ZLl ¢pÜ¡¿¹ h−m NZÉ Ll¡ k¡u e¡z ¢V�¡ M¡e Y¡L¡−L ¢eu¿»−Z ®eh¡l fl ®Sm¡ J jqL¤j¡ nq−l LaѪaÅ fТaù¡ Ll−a HLj¡p pju ®m−N−Rz H pj−ul j−dÉ ¢Ne¡Sf¤l, lwf¤l, h�s¡, p¡¿¹¡q¡l, QVÊNË¡j CaÉ¡¢c ®hn Lu¢V S¡uN¡u e¡l£-¢nöpq Ah¡P¡¢m j¤pmj¡−e−cl−L ¢ejjÑi¡−h qaÉ¡ Ll¡ quz ÙÛ¡e£u fÐn¡pe J f¤¢mn pÇf§ZÑ ¢e¢×�²u ®b−L Hje Aj¡e¢hL avfla¡ Qm−a ®cuz Y¡L¡u ®pe¡h¡¢qe£l LaѪaÅ b¡L¡u HM¡−e I lLj ¢LR¤ q−a f¡¢l¢ez °pucf¤l J f¡hÑa£f¤−l ¢hl¡V pwMÉ¡u Ah¡P¡¢ml¡ b¡L¡u HhP pwN¢Wa AhÙÛ¡u ¢R−m¡ h−m ®pM¡−eJ qaÉ¡L¡� q−a f¡−l¢ez −kph nq−l Ah¡P¡¢m qaÉ¡l OVe¡ O−V−R, ®pM¡−e kM¡e ®pe¡h¡¢qe£ ®f±y−R S£¢ha−cl L¡R ®b−L I ®m¡jqoÑL OVe¡l Ll¦Z ¢hhlZ ö−e−R Hhw Ah¡P¡¢m−cl h¡¢sO−ll AhÙÛ¡ ®c−M−R, aMe ü¡i¡¢hLi¡−h a¡−cl j−dÉ Hl a£hÐ fТa¢�²u¡ −cM¡ ¢c−u−Rz f¡¢LÙ¹¡−el pjbÑL qJu¡C Ah¡P¡¢m−cl HLj¡� Afl¡dz H AhÙÛ¡u S£¢ha Ah¡P¡¢ml¡ k¡−cl−L qaÉ¡L¡−�l pq¡uL h¡ pjbÑL h−m ¢Q¢q²a L−l−R, a¡−cl−L ®pe¡l¡ a£hÐ B−�²¡−nl p¡−b qaÉ¡ L−l−Rz H AfLjÑ¢V L¡−cl ¢pÜ¡−¿¹ L¡l¡ L−l−R a¡ ®a¡ p¢WLi¡−h ¢eZÑu Ll¡ pñh euz ¢L¿º H Lb¡ ¢e¢ÕQai¡−hC hm¡ k¡u ®k, ü¡d£e h¡wm¡−cn B−¾c¡m−el ®m¡−Ll¡C a¡ L−l−Rz aMe fÐn¡pe ¢e¢×�²u b¡L¡u Hje SOeÉ LjÑ ¢he¡ h¡d¡u Ll¡ pñh q−u−Rz H LjÑ¢V ®pe¡h¡¢qe£−L ¢rç L−l−R Hhw A−eL h¡P¡¢m qaÉ¡l ¢e¢j� q−u−Rz H LjÑ¢V ü¡d£ea¡ B−¾c¡m−el p¡g−mÉl SeÉ Af¢lq¡kÑ ¢R−m¡ e¡z ®L¡e ¢cL ¢c−uC a¡ pq¡uLJ fÐj¡¢Za qu¢ez k¡−cl ¢eLV j¡e¤−ol S£h−el ®L¡e j§mÉ ®eC, ¢elfl¡d j¡e¤o−L qaÉ¡ Ll−a k¡−cl j−e ®L¡e ¢àd¡ S−¾j e¡, Hje f¡o¡Z q©c−ul ®m¡−Ll¡ hm−a f¡−l ®k, H L¡−Sl j¡dÉ−j ®pe¡h¡¢qe£−L ®r¢f−u ®cJu¡u a¡−cl ¢qwpË BQlZ SeNZ−L f¡¢LÙ¹¡e-¢h−l¡d£ h¡e¡−a pq¡ua¡ L−l−R Hhw f−l¡ri¡−h ü¡d£ea¡ B−¾c¡m−el pq¡uL q−u−Rz ¢àa£u i§m¢V ®pe¡h¡¢qe£l ®m¡−Ll¡ L−l−Rz a¡l¡ ¢q¾c¤−cl−L f¡¢LÙ¹¡−el ¢h−l¡d£ ¢q−p−h NZÉ L−l ®L¡b¡J ®L¡b¡J a¡−cl−L AebÑLC qaÉ¡ L−l−Rz ®kje Y¡L¡l ny¡M¡l£ f¢�z Cpm¡jf¤l ®b−L HL¢V c£OÑ N¢mfb ®L¡VÑ-L¡Q¡¢ll ¢c−L H−p ®no q−u−Rz N¢m¢V fÐnÙ¹ eu h−m H f−b N¡¢s Q−m e¡z N¢ml c¤'¢c−L M¤hC Oehp¢az A¢dh¡p£l¡ ph¡C ¢q¾c¤z H−cl fÐd¡e ®fn¡ ny¡−Ml AmwL¡l¡¢c °a¢l Ll¡z Mhl ®fm¡j ny¡M¡l£ f¢�z SÅ¡¢m−u ®cJu¡ q−u−R Hhw j¡e¤opq f¤−s ®N−Rz kaV¤L¤ j−e f−s, H OVe¡ "71-Hl H¢fÐ−ml fÐbj h¡ ¢àa£u pç¡−q q−hz ®cM−a ®Nm¡j z f§hÑ¢cL ®b−L ¢aeQ¡l¢V ¢h¢äw k¡l j−dÉ ®c¡'am¡ c¡m¡eJ ¢R−m¡ f¤−s ®N−R Hhw R¡c J ®cu¡m ®i−P f−s−Rz H d Äwp¡l−n−ol j−dÉC j¡e¤−ol L−uL¢V A¢NÀcNi L�¡m f−s B−Rz OVe¡l ¢hhlZ S¡e¡l SeÉ I N¢ml ®L¡e h¡¢p¾c¡ f¡Ju¡ ®N−m¡ e¡z l¡−a H OVe¡ O−V−R, Bl pL−ml j−dÉC I c£OÑ N¢m−a hph¡pla na na j¡e¤o i¡l−a Q−m ®N−Rz −j¡V¡ h¤¢Ül ¯p¢eLl¡ Hi¡−h ¢LR¤ ¢q¾c¤−L AebÑL ®j−l ¢q¾c¤ pÇfСc¡u−L i¡l−a ®k−a h¡dÉ Ll−m¡ z Hl l¡S¯e¢aL f¢lZ¡j ®k La j¡l¡aÈL a¡ h¤Th¡l p¡dÉJ h¾c¤Ld¡l£−cl e−Cz ®m¡Lj¤−M ®n¡e¡ k¡u, ®pe¡l¡ e¡¢L h−m ®k, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L f¡L Ll−a q−m ¢q¾c¤−cl−L a¡s¡−a q−hz −pe¡−cl j−dÉ fСu ph¡C f¡�¡−hl −m¡Lz f¡�¡−h ¢q¾c¤ ®eCz f¡�¡−h j¤pmj¡e R¡s¡ ¢nMl¡C ¢hl¡V pwMÉ¡u ¢R−m¡z "47-H ¢nM j¤pmj¡e−cl j−dÉ hÉ¡fL c¡�¡l g−m f§hÑ-f¡¡�¡−h ¢nM J f¢ÕQj-f¡�¡−h j¤pmj¡el¡ ®L¾cУi§a quz f¡¢ÕQj-f¡�¡h f¡¢LÙ¹¡−e l−u−R, ®kM¡−e Aj¤p¢mj hm−a öd¤ L¡¢cu¡e£−cl−L h¤T¡uz ¢q¾c¤ h¡ ¢nM−cl p¡−b ®pM¡−e j¤pmj¡e−cl pq-AhÙÛ¡e ®eCz a¡C f¡L ®pe¡l¡ e¡¢L f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−LJ Aj¤p¢mj ®b−L f¢h� Ll−a Q¡uz B¢j glj¡e Bm£ M¡e−L ¢S−�p Llm¡j ®k, ¢q¾c¤−cl hÉ¡f¡−l plL¡l Hje ®L¡e j−e¡i¡h ®f¡oZ L−l ¢Le¡z ¢a¢e AaÉ¿¹ cªta¡l p¡−b hm−me ®k, ®L¡e ®pe¢phm plL¡l ¢L Hje EáV ¢pÜ¡¿¹ ¢e−a f¡−l? B¢j hmm¡j, a¡q−m ¢h¢iæ S¡uN¡u ¢q¾c¤-qaÉ¡ ®Lje L−l q−m¡? ¢a¢e SJu¡−h hm−me, AÙ» ¢c−u juc¡−e e¡¢j−u ¢c−m ®LE ®LE h¡s¡h¡¢s L−l ®g−mz H ¢ho−u L−W¡l

Page 99: jibone ja dekhlam-3

99

ýy¢nu¡¢l EµQ¡lZ Ll¡ q−u−R, k¡−a Bl HL¢V OVe¡J e¡ O−Vz B¢j j¿¹hÉ Llm¡j, ""phÑe¡n k¡ qh¡l a¡ q−u ®N−Rz HMe H ýy¢nu¡¢l−a Bl ®L¡e OVe¡ e¡ OV−mJ LaL ¢q¾c¤−L ®j−l ph¡C−L i¡la Q−m k¡h¡l ®e¡¢Vn ®cJu¡ q−u ®N−m¡z Hl f¢lZ¡j AaÉ¿¹ j¾cz'' ¢q¾c¤l¡ ¢hl¡V pwMÉ¡u f¢ÕQjh−� Q−m k¡h¡l f¢lZ¡j k¡ q−u−R a¡ ¢ejÀl©f x 1z a¡l¡ ®pM¡−e ®k−u ¢N¾c¤−cl Efl Qlj ¢ekÑ¡a−el Ll¦Z L¡¢qe£ ö¢e−u SeNZ J plL¡−ll pq¡e¤i§¢a ASÑe L−l−Rz 2z plL¡l m¡M m¡M BnÐufСbÑ£l b¡L¡ J M¡Ju¡l hÉhÙÛ¡ Ll−a h¡dÉ qJu¡u ¢V�¡ M¡e plL¡−ll ¢hl¦−Ü j¤¢�²k¤Ü−L phÑ¢cL

¢c−u p¤pwN¢Wa Ll¡l c¡¢uaÅ NËq−Zl p�a k¤¢�² ®f−u−Rz 3z j¤¢�²k¤−Ü pq−k¡¢Na¡l SeÉ i¡la plL¡l ®k AbÑ hÉu L−l−R, a¡l ®Q−u A−eL ®h¢n AbÑ p¡q¡kÉ I BnÐu fÊ¡b£Ñ−cl−L

®c¢M−u ¢h−n Äl c¡a¡ pwÙÛ¡�−m¡ ®b−L ASÑe Ll−a prj q−u−Rz 4z f¢ÕQjh−�l ¢q¾c¤ pÇfÐc¡u h¡wm¡−cn−L ü¡d£e Ll¡l SeÉ B¿¹¢lLi¡−h p¢�²u i§¢jL¡ f¡me Ll¡ LaÑhÉ j−e L−l−R, k¡−a

¢q¾c¤ BnÐufСbÑ£l¡ h¡wm¡−c−n ¢g−l Bp−a f¡−lz

n¡¢¿¹ L¢j¢V NWen¡¢¿¹ L¢j¢V NWen¡¢¿¹ L¢j¢V NWen¡¢¿¹ L¢j¢V NWe f¡¢LÙ¹¡e ®ek¡−j Cpm¡j f¡¢VÑl ®p−�²V¡¢l ®Se¡−lm ®j±mi£ g¢lc Bqjc J f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e L¡E¢¾pm j¤p¢mj m£−Nl pi¡f¢a p¡C−uc M¡S¡ M¡ul¦�£−el E−cÉ¡−N ®X−j¡−�²¢VL f¡¢VÑl ®Qu¡jÉ¡e Se¡h e§l¦m Bj£−el h¡¢s−a HL °hWL X¡L¡ quz HV¡ pñha "71-Hl H¢fÐm j¡−pl ®no ¢c−Lz E�² °hW−L Bj¡−LJ c¡Ju¡a ®cJu¡ quz E−cÉ¡�²¡NZ R¡s¡ ®pM¡−e k¡l¡ Ef¢ÙÛa ¢R−me a¡−cl j−dÉ k¡−cl e¡j j−e f−s, a¡l¡ q−me- fС−c¢nL f¡¢LÙ¹¡e m£−Nl ®p−�²V¡¢l ®Se¡−lm Se¡h j¡qj¤c Bm£, BJu¡j£ m£N ®ea¡ Bhc¤m Sî¡l M�l, S¢ju−a Em¡j¡−u Cpm¡−jl ®ea¡ f£l j¤qp£e¤�£e (c¤c¤ ¢ju¡), LªoL-nТjL f¡¢VÑl H. Hp. Hj p¤m¡Cj¡e, BJu¡j£ m£−Nl H. ®L. l¢gL¤m ®q¡−pe (M¡−ul ¢ju¡) J j¡Jm¡e¡ e¤l¦kÚk¡j¡ez Se¡h e§l¦m Bj£−el pi¡f¢a−aÅ °hWL öl¦ q−m¡z E−cÉ¡�²¡−cl j−dÉ ®j±mi£ g¢lc Bqjc fÐbj h�²hÉ l¡M−mez ¢a¢e hm−me x ""BJu¡j£ m£N ®ea¡l¡ plL¡−ll ¢hl¦−Ü SeNZ−L B−¾c¡m−e H¢N−u ¢c−u ¢e−Sl¡ i¡l−a f¡¢m−u ®N−mez H¢c−L plL¡l ®pe¡h¡¢qe£−L ¢c−u B−¾c¡me cje Ll−a ¢N−u ®k pnÙ» A¢ik¡e Q¡m¡−µR, a¡−a ¢el£q SeNZC ®h¢n ¢ekÑ¡¢aa q−µRz k¡l¡ B−¾c¡m−e p¢�²u a¡l¡ ph¡C BaÈ−N¡fel Ll−R h¡ i¡l−a Q−m ®N−Rz ®nM j¤¢S−hl ¢e−cÑ−n fÐn¡pe, f¤¢mn, hÉ¡wL, Bc¡ma phC Qm¢R−m¡z ¢V�¡ M¡e I plL¡l f¤ecÑM−ml E−�−nÉ k¡ ¢LR¤ Ll−Re a¡−a ¢elfl¡d ®m¡−Ll¡ k¡−a ¢hfcNËÙ¹ e¡ qu Hhw ®pe¡h¡¢qe£ ®ke h¡s¡h¡¢s e¡ L−l Hje hÉhÙÛ¡ qJu¡ AaÉ¿¹ fÐ−u¡Sez k¡l¡ ¢hfcNËÙ¹ q−µR a¡l¡ L¡l L¡−R BnÐu f¡−h? Bjl¡ k¡l¡ l¡Se£¢a L¢l SeNZ a¡−cl L¡−RC p¡q¡−kÉl SeÉ Bp−R J Bp−hz Bjl¡ a¡−cl−L ¢Li¡−h p¡q¡kÉ Ll−a f¡¢l ®k ¢ho−u Bj¡−cl ja¢h¢ej−ul E−�−nÉC H °hWL X¡L¡ q−u−Rz'' H. ®L. l¢gL¤m ®q¡−pe BlJ ANËpl q−u Lb¡ hm−mez ¢a¢e Bj¡l b¡e¡ eh£eN−llC ®m¡Lz Bj¡−cl f¡−nl CE¢eu−eC a¡l h¡¢s z 1954 p¡−ml ¢ehÑ¡Q−e ¢a¢e k¤�² gÊ−¾Vl e¢j−ene ®f−u ¢ehÑ¡¢Qa qez ¢a¢e BJu¡j£ j¤p¢mj m£−Nl −m¡L ¢R−me Hhw Se¡h Bh¤m jep§l Bqj−cl p¡−b AaÉ¿¹ O¢eù ¢R−mez ¢a¢e AaÉ¿¹ B−h−Nl p¡−b hm−me x ""Bjl¡ k¡−cl ¢hl¦−Ü pwNË¡j L−l i¡la−L ¢hi�² L−l f¡¢LÙ¹¡e L¡−uj L−l¢Rm¡j, ®p f¡¡¢LÙ¹¡e−L i¡la cMm L−l ¢eL a¡ Bjl¡ Q¡C−a f¡¢l e¡z i¡la Bj¡−cl hå¤ q−a f¡−l e¡z BJu¡j£ m£N ®ea¡l¡ H ®cn−L f¡¢LÙ¹¡e ®b−L Bm¡c¡ Ll¡l SeÉ i¡la plL¡−ll ¢eLV BnÐu ¢e−u−Rz B¢j ¢e¢ÕQa ®k, i¡la f¡¢LÙ¹¡e−L ¢àM¢�a Ll¡l H jq¡ p¤−k¡N NËqZ Ll−hz Bj¡l Bn�¡ ®k Bjl¡ ¢cõ£l ®N¡m¡−j f¢lZa q−a k¡¢µRz f¡¢LÙ¹¡e ®pe¡h¡¢qe£ f¡¢LÙ¹¡−el AM�a¡ lr¡l SeÉ ®k ®Qø¡ Ll−R a¡−a a¡−cl p¡−b Bj¡−cl pq−k¡¢Na¡ Ll¡ LaÑhÉz i¡la£u Lw−NË−pl Ad£ea¡ ®b−L j¤¢�²l SeÉC Bjl¡ f¡¢LÙ¹¡e B−¾c¡me L−l¢Qm¡jz Bjl¡ Bh¡l ®p Lw−NË−pl Ab£e q−a f¡¢l e¡z'' B¢j Lb¡ hl¡l SeÉ Ae¤j¢j Q¡C−l¡ Hje pju Bc¤m S¡î¡l M�l p¡−qh Ae¤j¢a e¡ ¢e−uC c¡y¢s−u ®N−me Hhw M¡−ul ¢ju¡l h�²hÉ−L ®S¡−l−n¡−l pjbÑe Ll−mez l¢gL¤m Cpm¡−jl e¡−jl öl¦−a ®k "H. ®L.' l−u−R a¡-C Bh¤m M¡−ulz a¡C ¢a¢e M¡−ul

Page 100: jibone ja dekhlam-3

100

¢ju¡ e¡−jC f¢l¢Qa ¢R−mez M�l p¡−qh ®hn huú ®m¡Lz ¢a¢eJ 1954 p¡−m ¢ehÑ¡¢Qa qez ¢a¢e j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£l O¢eù ¢R−me Hhw 1949 p¡−m kMe BJu¡j£ j¤p¢mj m£N N¢Wa qu, aMe ®b−LC ®ea¡−cl j−dÉ NZÉ ¢R−mez ¢a¢e BlJ ®S¡−nl p¡−b hm−me x ""®pe¡h¡¢qe£ f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e −b−L H−p H ®cn−L i¡l−al Mèl ®b−L lr¡ Ll¡l ®Qø¡ Ll−Rz i¡la Su£ q−m Hl ®LE f¡m¡−aJ f¡l−h e¡z H AhÙÛ¡u Bj¡−cl−L a¡−cl H fÐ−Qø¡u p¢�²ui¡−h pq−k¡¢Na¡ Ll¡ LaÑhÉz'' pi¡f¢al Ae¤j¢a ¢e−u B¢j cy¡s¡m¡jz AaÉ¿¹ n¡¿¹i¡−h d£l¢ÙÛl q−u B−hNq£e ü−l hmm¡j x ""H ®c−nl l¡Se£¢a−a BS−Ll pi¡f¢a p¡−qh R¡s¡ Bjl¡ ®LE NZÉ euz Na ¢ehÑ¡Q−e Bj¡−cl L¡−l¡ ®L¡e f¡�¡ ¢R−m¡ e¡ z HLj¡� e§l¦m Bj£e p¡−qh ¢ehÑ¡¢Qa q−a prj qez Bl pLm BpeC ®nM j¤¢Sh ®f−u−Rez SeN−Zl ¢eLV Bj¡−cl LaV¤L¤ j§mÉ B−R? ¢ehª¡Q−e SeNZ k¡−cl−L rja¡u hp¡−a ®Q−u−R a¡−cl−L rja¡ ®b−L h¢�a Ll¡l SeÉ ®fТp−X¾V CuAqCu¡ M¡e ®k ®Lje SOeÉ Q�²¡¿¹ L−l−Re a¡ SeNZ J ¢hn Äh¡p£ mrÉ L−l−Rz ¢ehÑ¡Q−el gm¡gm−L Qlj Ah�¡l p¡−b E−fr¡ L−l, Hje¢L f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e ®hp¡j¢lL plL¡l−L ®nM j¤¢S−hl Be¤NaÉ Ll−a ®c−MJ Cu¡qCu¡ M¡e ®nM j¤¢S−hl p¡−b pwm¡−f ®L¡e pj−T¡a¡u ®f±yR−a prj q−me e¡z l¡S¯e¢aL ja¢h−l¡d−L l¡S¯e¢aLi¡−hC j£j¡wp¡ Ll−a quz p¡j¢lL n¢�² fÐ−k¡N L−l a¡ Ll¡ k¡u e¡z Cu¡qCu¡ M¡e SeN−Zl ¢ehÑ¡¢Qa fТa¢e¢d−cl−L i¡l−al q¡−a a¤−m ¢c−mez Bjl¡ SeN−Zl fТa¢e¢d eCz Bjl¡ H pjpÉ¡l ¢L pj¡d¡e ®c−h¡? ph−Q−u hs Lb¡ q−m¡, ®L¡e p¡j¢lL n¢�² 1947 p¡−m f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e ILÉhÜ L−l¢ez öd¤ p¡j¢lL n¢�² fÐ−u¡N L−l H ILÉ hq¡m l¡M¡ k¡−h e¡z Bjl¡ ¢Li¡−h ¢V�¡ M¡−el p¡−b pq−k¡¢Na¡ Ll−h¡? a¡l¡ k¡ Ll−Re a¡−a ¢L Bj¡−cl ®L¡e fl¡jnÑ ®Q−u−Re? a¡l¡ ¢L Bj¡−cl Lb¡j−a¡ Qm−he? Hph Lb¡ ¢h−hQe¡ L−lC Bj¡−cl ¢pÜ¡¿¹ ®eJu¡ E¢Qaz f¡¢LÙ¹¡e ¢V−L b¡L¤L, Bj¡−cl ®cn i¡l−al Mèl ®b−L ®hy−Q b¡L¤L, HV¡ AhnÉC Bj¡−cl ph¡l B¿¹¢lL L¡je¡z ¢L¿º H ¢ho−u Bj¡−cl q¡−a ®L¡e Ef¡u B−R h−m j−e qk e¡z a¡C B¢j ®j±mi£ g¢lc Bqj−cl fÐÙ¹¡h pjbÑe L¢l HhP Apq¡u SeN−Zl kaV¤L¤ ¢Mcja Ll¡ pñh ®p fÐ−Qø¡uC Bj¡−cl p£j¡hÜ b¡L¡ E¢Qaz'' SeÉ ®LE ¢LR¤ hm¡l B−N pi¡f¢a p¡−qh j¿¹hÉ Ll−me, ""Bj¡−cl HVÚ Am ¢LR¤ Ll¡ E¢Qa ¢Le¡z ¢LR§ Ll−a Q¡C−m LaV¤L¤ Ll¡ E¢Qa ®p ¢ho−u Bfe¡l¡ ja¡ja ¢cez Bjl¡ ¢LR¤ Ll−a Q¡C−m LaV¤L¤ Ll¡ pj£Q£e J H ¢ho−u c¤'lLj fÐÙ¹¡h H−p−Rz HMe Bfe¡l¡ ph¡C ja¡ja fÐL¡n Ll¦ez'' ¯hW−L 14/15 Se ®m¡L Ef¢ÙÛa ¢R−mez ph¡l e¡j pÈl−Z Bp−R e¡ h−m a¡−cl e¡j E−õM Ll−a f¡lm¡j e¡z pi¡f¢a ph¡C−LC Lb¡ hm¡l fl¡jnÑ ¢c−mez Bjl¡ L¡−R M¤h i¡−m¡ m¡N−m¡ ®k, ka Lb¡C a¡l¡ hm¤e ®no fkÑ¿¹ ®j±mi£ g¢lc Bq−cl fÊÙ¹¡hC ph¡C pjbÑe Ll−mez ®k c¤'Se ®pe¡h¡¢qe£l p¡−b pq−k¡¢Na¡ Ll¡l fÐÙ¹¡h ¢c−u¢R−me a¡l¡ a¡−cl fÐÙ¹¡−hl f−r Bl ®L¡e h�²hÉ ¢c−me e¡z phÑ-pÇjai¡−h "n¡¢¿¹ L¢j¢V' e¡−j HL¢V L¢j¢V N¢Wa q−m¡z j¤p¢mj m£N ®ea¡ M¡S¡ M¡ul¦�£e−L BqÆ¡uL Ll¡ quz fÐQ¡l ¢hi¡−Nl c¡¢uaÅ j¡Jm¡e¡ e¤l¦kÚk¡j¡−el Efl eÉÙ¹ Ll¡ qkz ¢a¢e f¡¢LÙ¹¡e B−¾c¡m−el pju j¤p¢mj m£N eÉ¡ne¡m N¡−XÑl p¡m¡l ¢R−mez 70-Hl ¢ehÑ¡Q−el f§−hÑ ¢a¢e i¤−�¡l ¢ffmpÚ f¡¢VÑl f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e n¡M¡l pi¡f¢a qez Caxf§−hÑ AeÉ¡eÉ cmJ ¢a¢e NWe L−l−Re HhP ¢a¢e ®pph c−ml pi¡f¢a ¢R−mez ¯hW−L L¢j¢V NW−el f−r ®k k¤¢�² ph¡C ®j−e ®ee a¡ ¢ejÀl©f x ""haÑj¡e f¢l¢ÙÛ¢a−a hÉ¢�²Na fÐ−Qø¡u SeN−Zl ®aje ®L¡e ¢Mcja Ll¡ pñh euz p¡j¢lL LaѪfr Bj¡−cl fr ®b−L ®L¡e pwÙÛ¡ N¢Wa q−m Hl �l¦aÅ Efm¢ì Ll−a f¡−Jlz p¡j¢lL plL¡l J SeN−Zl j−dÉ H n¡¢ea L¢j¢V ®k¡Np§−�l c¡¢uaÅ f¡me Ll−hz plL¡l−L S¡e¡−e¡ q−h ®k, n¡¢¿¹ L¢j¢V pLm l¡S¯e¢aL c−ml c¡¢uaÅn£m J pj¡−Sl AeÉ¡eÊ NZÉj¡eÉ ®m¡L−cl à¡l¡

Page 101: jibone ja dekhlam-3

101

N¢Wa HL¢V pwÙÛ¡ z ®c−nl phÑ� H L¢j¢Vl fr ®b−L ®L¡e B−hce Ll¡ q−m ®ke ¢h−hQe¡ Ll¡ quz ®L¡e ¢e−cÑ¡o ®m¡L ®ke ¢ekÑ¡¢aa e¡ qu ®p SeÉC H pwÙÛ¡ plL¡l−L p¡qkÉ Ll−h, k¡−a plL¡l SeN−Zl BÙÛ¡ ASÑe Ll−a f¡−lz''

n¡¢¿¹ L¢j¢Vl avfla¡n¡¢¿¹ L¢j¢Vl avfla¡n¡¢¿¹ L¢j¢Vl avfla¡n¡¢¿¹ L¢j¢Vl avfla¡ n¡¢¿¹ L¢j¢Vl E−�nÉ E−õM L−l f¢�L¡u Mhl fÐL¡¢na qh¡l fl AÒf¢c−el j−dÉ b¡e¡ fkÑ¡u fkÑ¿¹ L¢j¢V L¡−uj q−u ®N−m¡z l¡S¯e¢aL c−ml h¡C−lJ Hm¡L¡l fÐi¡hn¡m£ J NZÉj¡eÉ ®m¡L−cl pje Ä−u H L¢j¢V N¢Wa q−m¡z AhnÉ Hje ®m¡−L−cl pje Ä−u H L¢j¢V N¢Wa q−m¡z AhnÉ Hje ®m¡−Ll¡C L¢j¢V−a p¢�²u qe, k¡l¡ Q¡e ®k, f¡¢LÙ¹¡e L¡−uj b¡L¤Lz p¡l¡ ®c−n huú ®m¡L−cl j−dÉ j¤p¢mj m£−Nl f¤l¡−e¡ k−bø Hje ®m¡L ¢R−me, k¡l¡ ®L¡e e¡ ®L¡e pju CE¢eu−el ®Qu¡ljË¡e, ¢X¢ØVÌ� ®h¡−XÑl ®jð¡l Hhw j¤p¢mj m£−Nl ¢h¢iæ fkÑ¡−ul ®ea¡l c¡¢uaÅ f¡me L−l−Rez j¤p¢mj m£−Nl ®eaª−aÅl ®L¡¾c−m HhP j¤p¢mj m£N ¢ae i¡−N i¡N q−u k¡Ju¡u I ph ®m¡L l¡Se£¢a−a ph¡C p¢�²u e q−mJ a¡l¡ SeN−Zl ¢eLV f¢l¢Qa J fÐi¡hn¡m£ z b¡e¡ fkÑ¡−u H S¡a£u ®m¡−Ll¡C n¡¢¿¹ L¢j¢V−a ®eaªaÅ m¡i L−l−Rez L¡lZ BJu¡j£ m£N R¡s¡ Bl ®L¡e l¡S¯e¢aL c−ml pwNWe ph S¡uN¡u ¢R−m¡ e¡z S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ AeÉ¡eÉ cm ®b−L A¢dLal pwN¢Wa q−mJ ®Sm¡ jqL¤j¡ fkÑ¡−ul ¢e−Q b¡e¡ fkÑ¡−u aM−e¡ pwNWe ¢hÙ¹¡l m¡i L−l¢ez n¡¢¿¹ L¢j¢V−a AeÉ¡eÉ ®kph cm nl£L q−u−R, a¡−cl ph ®Sm¡ J jqL¤j¡uJ cm£u L¢j¢V ¢R−m¡ e¡z fÐd¡e ®k E−�−nÉ n¡¢¿¹ L¢j¢V L¡−uj q−m¡, ®k hÉ¡f¡−l n¡¢¿¹ L¢j¢V LaªÑf−rl ¢eLV ®j¡V¡j¤¢V �l¦aÅ f¡Ju¡u SeNZ k−bø EfLªa q−u−Rz j¤¢�²−k¡Ü¡l¡ n¡¢¿¹ L¢j¢V−L a¡−cl c¤nje ¢q−p−hC d−l ¢e−u−Rz L¡lZ a¡l¡ ®cM−a f¡−µR ®k, n¡¢¿¹ L¢j¢V−a k¡l¡ Bp−R a¡l¡ j¤¢�²−k¡−Ü¡−cl−L a¡−cl L¡−S pq−k¡¢Na¡ L−l e¡, hlw a¡−cl avfla¡ k¡−a Hm¡L¡u e¡ qu ®p SeÉ a¡l¡ ®Qø¡ L−lz a¡−cl ®LE dl¡ fs−m a¡−cl−L R¡¢s−u ®eu e¡z AbQ AeÉ−cl−L R¡¢s−u ®eh¡l SeÉ k−bø ®Qø L−lz j¤¢�²−k¡Ü¡l¡ ®h¡j¡ J AÙ»d¡e£ qJu¡u p¤−k¡N ®f−m a¡l¡ n¡¢¿¹ L¢j¢Vl ®m¡L−cl Efl ®L¡b¡J ®h¡j¡ q¡jm¡ L−l, ®L¡b¡J �m£ L−l qaÉ¡ L−lz H g−m BaÈlr¡l fÐ−u¡S−e n¡¢¿¹ L¢j¢VJ AÙ»d¡l£ ®lk¡L¡l−cl pq¡ua¡ ¢e−a h¡dÉ quz j¤¢�²−k¡Ü¡l¡ ¢e−S−cl h¡¢s−a h¡f-j¡−ul p¡−b ®cM¡ Ll−a Bp−m n¡¢¿¹ L¢j¢Vl ®m¡−Ll¡ a¡−cl−L d¢l−u ®ch¡l ®L¡e ®Qø¡ e¡ L−l a¡−cl−L ¢el¡f−c ¢g−l ®k−a p¡q¡kÉ L−l−Rz

n¡¢¿¹ L¢j¢Vl L¡−l¡ L¡−l¡ Afavfla¡n¡¢¿¹ L¢j¢Vl L¡−l¡ L¡−l¡ Afavfla¡n¡¢¿¹ L¢j¢Vl L¡−l¡ L¡−l¡ Afavfla¡n¡¢¿¹ L¢j¢Vl L¡−l¡ L¡−l¡ Afavfla¡ Bj¡−cl ®c−nl ®m¡L−cl j−dÉ Eæa °e¢aL j¡e M¤h Lj ®m¡−LlC B−Rz a¡C p¤−k¡N ®f−mC hÉ¢LNa ü¡bÑ q¡¢pm Ll¡l fÐhZa¡ c−M¡ ®cuz n¡¢¿¹ L¢j¢V−a H S¡a£u ®m¡L−cl à¡l¡C ¢h¢iæ ljL AeÉ¡uJ q−u−Rz ®R¡V AeÉ¡−ul ej¤e¡ q−m¡ ¢hfcNËÙ¹ ®m¡L−L p¡q¡kÉ L−l a¡l L¡R ®b−L B¢bÑL fТac¡e Bc¡u Ll¡z H �¦¢V Y¡L¡uJ q−u−Rz HL ®m¡L Bj¡−L ¢Mcj−al hcm¡u V¡L¡ ¢c−a Q¡C−m¡z B¢j a£hÐ Bf¢� Ll−m hm−m¡ ®k, Aj¤L Aj¤L ®a¡ q¡−jn¡C ¢e−µRz ¢h¢pÈa J c¤x¢Ma qm¡jz H L¡l−ZC qu−a¡ Bjl¡l L¡−RC ®h¢n ®m¡L Bp−a¡z c¤f¤−l M¡Ju¡l fl ¢hnÊ¡−jl AiÉ¡pJ aÉ¡N Ll−a q−m¡z j¡p c¤−uL Hi¡−h Qm¡l fl h¤−L HLV¤ hÉb¡ Ae¤ih Llm¡jz X¡�²¡−ll fl¡jnÑ ¢em¡jz Bj¡l hup aMe f�¡−nl L¡R¡L¡¢Rz X¡�²¡l hm−me ®k, H hu−p c¤f¤−l M¡h¡l fl Ljf−r Bd¡O¸V ö−u b¡L−hez n¡¢¿¹ L¢j¢Vl ®LE−LE p¤−k¡N j−a¡ c¤e£Ñ¢al BnÊu¤ ¢e−u−R h−m A¢i−k¡N f¡Ju¡ ®N−Rz ¢h−no L−l fÐn¡p−el c¡¢u−aÅ c¤e£Ñ¢afl¡uZ A¢gp¡l h¡ f¤¢m−nl pq¡ua¡u AeÊ¡ui¡−h pÇfc cM−ml j−a¡ L¤LjÑJ q−u−Rz 112.

¢h−cn pgl¢h−cn pgl¢h−cn pgl¢h−cn pgl

Page 102: jibone ja dekhlam-3

102

de£ ®m¡L−cl ¢h−cn pgl q−m¡ ®fÔS¡l ¢VÊf h¡ p−Ml ïjZz L¢We ®fn¡Na S£h−Zl HL−Oy−u¢j ®b−L c¡¢uaÅj¤�² AhÙÛ¡u q¡mL¡ je ¢e−u S£heV¡−L ¢LR¤¢ce Ef−i¡N Ll¡C a¡−cl H pg−ll E−�nÉz Bj¡l f−r a¡−cl A¿¹iѤ�² qh¡l ®p±i¡NÉ b¡L¡l Lb¡ euz ¢h−n Ä I¢aq¡¢pL �l¢aÅf§ZÑ ÙÛ¡f¡e¡ J ÙÛ¡e HhP QjvL¡l fСLª¢aL cªnÉ J ®p±¾ckÑj¢�a cnÑe£u L£¢aÑ ®cM¡l E−�−nÉ k¡l¡ ¢h−cn ïjZ L−le B¢j a¡−cl j−dÉJ NZÉ eCz Bj¡l 6 ®R−ml j−dÉ 4 SeC ¢h−c−n b¡−Lz a¡−cl L¡−R ¢LR¤¢ce Ahpl S£he k¡f−el SeÉJ B¢j pgl L¢l¢ez H hÉ¡f¡−l a¡−cl c¡¢h b¡L−mJ B¢j öd¤ I E−�−nÉ pju ¢c−a f¡¢l¢ez Cpm¡j£ B−¾c¡m−el fÐ−u¡S−e Hhw ¢h¢iæ B¿¹SÑ¡¢aL Cpm¡j£ p−Çjm−e Bj¢¿»a q−uC B¢j ®hn ¢LR¤ ®cn pgl L−l¢Rz H hRl (2003 p¡m) 1 S¡e¤u¡¢l ®b−L 14 H¢fÐm fkÑ¿¹ ®p±c£ Blh H h¡ql¡Ce pgl AhnÉ HLV¤ ¢iæ lL−jl z H pgl pÇf−LÑC HMe ¢mM¢Rz Hl B−Nl pgl�−m¡l ¢hhlZ d¡l¡h¡¢qL B−m¡Qe¡u Bp−h Ce-n¡-Bõ¡qz Bj¡l Hh¡−ll pg−ll fÐd¡e E−�nÉ ¢R−m¡ c¤−V¡z HLV¡ q−m¡ q� Ll¡z ¢h−c−n h¡dÉa¡j§mL ¢ehÑ¡¢pa S£h−e 1977 p¡−m ®no q� Ll¡l fl ®p±c£ Bl−h L−uLh¡l pgl qJu¡ p−�ÆJ q� Ll¡l p¤−k¡N qu¢e z 2000 p¡−m q� Ll¡l E−�nÉ ¢R−m¡z e−iðl j¡−pC ¢i¢SV ¢ip¡ ®f−u ®Nm¡jz ¢L¿º ®nM q¡¢pe¡ plL¡−ll ül¡−øÌj¿»£ Bj¡l f¡p−f¡VÑ BVL Ll¡u I hRl q−�l Bn¡ f§lZ qu¢ez −p Bn¡ Bõ¡q a¡Bm¡ Hh¡l −j−qlh¡e£ L−l f§lZ Ll¡−mez ®ghЦu¡¢ll j¡T¡j¡¢TC q−�l k¡ha£u LlZ£u pj¡d¡ qJu¡ p−�ÆJ BlJ c¤'j¡p ®p±c£ Bl−h b¡L¡l L¡lZ q−m¡ ¢àa£u fÐd¡e E−�nÉ f§ZÑ Ll¡z ®pV¡ q−m¡ j¡Jm¡e¡ Bh¤m B'm¡ jJc§c£l Ae§¢ca L¤lB−el Ec¤Ñ alSj¡ ®b−L pqS h¡wm¡u Ae¤h¡c Ll¡z

H pgl öl¦ q−m¡ h¡ql¡Ce ®b−LH pgl öl¦ q−m¡ h¡ql¡Ce ®b−LH pgl öl¦ q−m¡ h¡ql¡Ce ®b−LH pgl öl¦ q−m¡ h¡ql¡Ce ®b−L h¡ql¡Ce k¡h¡l ®L¡e ¢pÜ¡¿¹ fÐb−j ¢R−m¡ e¡z ¢L¿º ®p±c£ Bl−h Bp¡l f−b N¡mÚg-Hu¡−ll ¢hj¡−e h¡ql¡Ce q−u Bp−m p¡j¡eÉ h¡s¢a Ml−QC q−u k¡u h−m ®no fkÑ¿¹ a¡C Ll¡ q−m¡z Hl fÐd¡e L¡lZ q−m¡, Bj¡−cl hw−nl L¢eùaj pcpÉ¡ HL hRl hup£ e¡ae£ p¡g¡−L ®cM¡z Bj¡l ®R¡V ®R−m p¡mj¡−el H ®j−u¢Vl Lb¡ Caxf§−hÑ HL ¢L¢Ù¹−a ¢m−M¢R ®k, ¢ae j¡p ®b−L a¡−L e¡ ®c−M Bj¡l Ù»£ Jl Ai¡hV¡ H−a¡ a£hÊi¡−h Ae¤ih Ll−a m¡N−me ®k, Jl Lb¡ EW−mC a¡l ®Q¡M ¢i−S k¡uz HV¡ ®a¡ ph¡lC S¡e¡ ®k, ¢nöC q−µR h¡¢sl ph¡l BLoÑZz Bjl¡ c¤'Se L−uL j¡−pl SeÉ ®p±c£ Blh k¡¢µRz j¡pM¡¢eL fl ®p kMe Y¡L¡ ¢g−l k¡−h aMe Bjl¡ ®pM¡−e b¡L−h¡ e¡z a¡C J−L h¡ql¡C−e ®c−M ®p±c£ Blh k¡Ju¡l ¢pÜ¡¿¹C ¢e−a q−m¡z a¡ e¡ q−m J−L 6 j¡p ®cM−a f¡−h¡ e¡z h¡ql¡Ce k¡h¡l ¢àa£u L¡lZV¡J Lj �l¦aÅf§ZÑ euz Bj¡−cl ®hq¡e−L (p¡g¡l e¡e£) HLlLj jªa¤Él c¤u¡l ®b−L Bõ¡q f¡L ®gla ¢c−mez X¡�²¡ll¡ ®a¡ ¢e−Sl¡C ¢el¡n q−u ¢N−u¢R−mez Y¡L¡u Bjl¡ ph¡C ®c¡u¡ L−l¢Rz ¢h−no L−l Bj¡l Ù»£ AaÉ¿¹ L¡ali¡−h h¡lh¡l Bõ¡ql clh¡−l dle¡ ¢c−u−Rez a¡C ¢a¢eJ ®hq¡e−L ®cM¡l SeÉ ®f−ln¡e q−u ®N−mez a¡−L e¡ ®cM¡ fkÑ¿¹ ®hn A¢ÙÛla¡ fÐL¡n Ll¢R−mez p¡g¡l e¡e¡ X. Bh¤ p¤¢gu¡e h¡ql¡Ce ¢hnÄ¢hcÉ¡m−ul fÐ−gpl z p¡g¡l e¡e£l j¡l¡aÈL Ap¤M qJu¡u ¢h−c−n BaÈ£u-üS−el Ai¡−h ¢hl¡V pjpÉ¡ ®cM¡ ¢c−m¡z p¡g¡l j¡−L a¡l j¡−ul ®ph¡l SeÉ h¡dÉ q−u h¡ql¡Ce ®k−a q−m¡z p¡mj¡e ¢e−SC J−cl−L ¢e−u ®N−m¡ Hhw c¤'pç¡q fl Y¡L¡u ¢g−l ®N−m¡z �X-ECm H¢i−un−el Se¡h n¡jp¤m q−Ll p¡−b Cpm¡j£ B−¾c¡m−el p¡b£ ¢q−p−h c£OÑ¢c−el f¢lQuz ¢hj¡−el Q¡L¢l ®b−L Ahpl ®eh¡l fl ¢a¢e a¡l H VÊ¡−im H−S¢¾p öl¦ L−lez a¡lC fl¡j−nÑ C−L¡e¢j LÓ¡−pl hc−m ¢hS−ep LÓ¡−pl ¢V−LV ¢em¡jz c¤C h¤s¡h¤¢s HL¡ pgl Ll¢R h−mC ¢a¢e H fl¡jnÑ ¢c−mez B¢j C−L¡e¢j LÓ¡−pC pgl Ll−a qu e¡z Bj¡l H pgl ¢ea¡¿¹C hÉ¢�²Na h−m pwNW−el ®LE p¡−b ¢R−me e¡z ¢hS−ep LÓ¡−p ®hn L−uL ¢cL ¢c−uC Bl¡j J p¤¢hd¡ ®fm¡jz 2003 p¡−ml 1 S¡e¤u¡¢l pL¡m 6 V¡u ¢hj¡e R¡s¡l Lb¡z Hl f§hÑ l¡a 12V¡ ®b−L al¦Z-al¦Z£l¡ ehh−oÑl Evph f¡me Ll−m¡z Bl Bj¡−L 4V¡u ¢hj¡eh¾c−l lJu¡e¡ qh¡l SeÉ ¢aeV¡uC O¤j ®b−L S¡N−a q−m¡z 4V¡l B−NC ¢hj¡e-h¾cl ®b−L i¡NÀ£-S¡j¡C CmCu¡p ®g¡−e S¡e¡−m¡ ®k, N¡mg-Hu¡−ll ¢hj¡e ¢hm−ð ®f±yR−hz CmCu¡−pl n Äöl Bs¡Ch¡s£l f£l p¡−qh j¡Jm¡e ®N¡m¡j q¡�¡e£ Hhw Hhw a¡l n¡ö¢s Bj¡l Bfe j¡j¡a ®h¡ez ®p h¡wm¡−cn ¢hj¡−e LjÑla h−m ph pjuC ¢hj¡eh¾c−l a¡l j§mÉh¡e ¢Mcja f¡Cz

Page 103: jibone ja dekhlam-3

103

¢hj¡−el ¢hmð qJu¡l Mh−l jeV¡ M¡l¡f q−u ®N−m¡z aL ¢hmð q−h a¡J S¡e¡ ®N−m¡ e¡ h−m Aü¢Ù¹ ®h¡d Llm¡jz ®no h¡a p¡−s 4V¡u CmCu¡p S¡e¡−m¡ ®k, HMeJ ¢hj¡e ¢cõ£ ®b−L R¡−s¢ez A¢eÕQua¡l j−dÉ fs¡ HL jq¡¢hsðe¡z gS−ll e¡j¡−kl fl O¤j¡h¡l E−�−nÉ öm¡jzHje f¢l¢ÙÛ¢a−a O¤j Bp¡J ü¡i¡¢hL euz k¡−q¡L ¢hj¡e Bp¡l pju S¡e¡l fl pL¡m 9V¡u ¢hj¡e h¾c−l ®f±Rm¡jz S¡j¡u¡−al ®p−�²V¡¢l ®Se¡−lm J pj¡SLmÉ¡Z j¿»£ Se¡h Bm£ Bqp¡e j¤q¡Çjc j¤S¡¢qc Bj¡−L ¢iBCf m¡C−�l p¤¢hd¡l hÉhÙÛ¡ Ll−a ¢N−u ¢hj¡−el A¢eÕQua¡l L¡l−Z ¢e−SJ Lø Ll−me Hhw AeÉ¡eÉ k¡l¡ pw¢nÔø a¡l¡ ph¡C Lø ®i¡N Ll−mez ¢hj¡−e EW¡l SeÉ k¡Ju¡ fkÑ¿¹ ¢a¢e Ef¢ÙÛa ®b−L Bj¡−L ¢hc¡u ¢c−mez gS−ll e¡j¡−kl B−NC h¡¢s ®b−L lJu¡e¡ q−a q−h h−m Bj¡l ®p−�²V¡¢l e¡Sj¤m qL Hhw Bj¡l p¡−hL ®pL¤É¢l¢V c¡¢uaÅn£m Bhc¤m Ng¤l plL¡l Bj¡l h¡¢s−aC O¤j¡−a h¡dÉ q−mez Bj¡l j−a¡ a¡−cl−LJ ®no l¡−a E−W lJu¡e¡ qJu¡ fkÑ¿¹ c¤−iÑ¡N ®f¡q¡−a q−m¡z S¡j¡u¡−al fr ®b−L hl¡� Ll¡ Bj¡l A−eL hR−ll M¡−cj ®p¢mj, Bj¡l h¡¢s−aC b¡−Lz a¡lJ HLC cn¡ q−m¡z −fÔ−el ®NC−V ®f±yR−aC HL �²¤ Bj¡l ®h¡¢XÑw L¡XÑ q¡−a ¢e−uC "J−umL¡j fÐ−gp¡l' h−m pj¡cl L−l Bj¡−cl c¤'S−el Bp−e ®f±y¢R−u ¢c−m¡z ¢hS−ep LÓ¡−pl pj¡cl J p¤¢hd¡ ®i¡N Ll¡ öl¦ q−m¡z p¡l¡ f−bC a¡−cl BfÉ¡ue J ¢Mcja ®fm¡jz C−L¡e¢j LÓ¡−p HjeV¡ LMeJ f¡C¢ez Y¡L¡l p¡−b h¡ql¡C−el pj−u f¡bÑLÉ 3 O¸V¡ z 11V¡u lJu¡e q−u 5 O¸V¡ pgl L−l Y¡L¡l pju ¢h−Lm 4V¡u h¡ql¡Ce ¢hj¡e h¾c−l ®f±Rm¡jz

p¡g¡l p¡−b ®cM¡ q−m¡ ¢L¿º dl¡ ¢c−m¡ e¡zp¡g¡l p¡−b ®cM¡ q−m¡ ¢L¿º dl¡ ¢c−m¡ e¡zp¡g¡l p¡−b ®cM¡ q−m¡ ¢L¿º dl¡ ¢c−m¡ e¡zp¡g¡l p¡−b ®cM¡ q−m¡ ¢L¿º dl¡ ¢c−m¡ e¡z p¡g¡ kMe Y¡L¡ ®b−L B−p aMe a¡l hup 11 j¡pz aMeJ ®p i¡−m¡i¡−h qy¡V¡ ®c−M¢ez 3 j¡p fl kMe Bjl¡ h¡ql¡Ce ®f±yRm¡j aMe 14 j¡−pl p¡g¡ a¤la¤l L−l ®c±s¡uz Jl e¡e¡−L ®c−M −c±−s H−m¡ q¡p−a q¡p−az Bj¡−cl−L ®c−M f¡¢m−u ®N−m¡z H hu−p AÒf ¢LR¤¢c−el j−dÉ ¢nöl¡ f¢lQu i¤−m k¡uz H A¢i�a¡ Bj¡l B−Rz 1964 p¡−m BCu§h My¡e n¡pe¡j−m S¡j¡u¡−a Cpm¡j£−L ®hBCe£ ®O¡oZ¡ L−l S¡j¡u¡−al ®L¾cУu jS¢m−p n§l¡l pcpÉ−cl−L ®NËç¡l Ll¡l pju B¢j m¡−q¡l b¡L¡u ®pM¡−eC ®SmM¡e¡u c¤'j¡p ¢Rm¡jz Y¡L¡ ®S−m ®f±yR¡l fl Bj¡l Bî¡-BÇj¡ J Ù»£ Bj¡l p¡−b ®SmM¡e¡u ®cM¡ Ll−a ®N−mez Bj¡l f�j ®R−m ®e¡j¡−el hup aMe ®cs hRlz ®p Bj¡l ®L¡−m Bp−m¡C e¡z h¡ql¡C−e ¢ae ¢ce ®b−L 5 S¡e¤u¡¢l c¤f¤−l ®S�¡u lJu¡e¡ qCz p¡g¡l c¡c¤ h¡p¡u b¡L¡u c¤'¢c−eC ®L¡−m Bp¡l j−a¡ O¢eùa¡ S−¾jz ¢L¿º Bj¡l L¡−RJ B−p e¡z ®S¡l L−l ®L¡−m ¢e−m ®S¡l L−lC ®e−j k¡uz clS¡l L¡−R H−p l¦L¤l j−a¡ c¤q¡V¤−a a¡q ®l−M ¢Mm¢Mm L−l q¡−pz q¡a h¡s¡−mC f¡m¡uz Bh¡l B−p, Bh¡l f¡m¡uz Hi¡−hC ®p m¤−L¡Q¤¢l ®Mm¡ ¢c−uC Bj¡−L BfÉ¡ue Ll¡ k−bø j−e L−lz h¡ql¡C−e h¡wm¡−cn£ c£e£ i¡C−ul¡ ®l¡S ¢aeV¡ L−l c¤'¢c−e ®j¡V 6V¡ ®fСNË¡−j Bj¡−L hÉ¢ahÉÙ¹ L−l l¡M¡u h¡p¡u Hje pju f¡C e¡ ®k, p¡g¡l p¡−b M¡¢al hq¡m Ll¡l ®QøB Ll−a f¡¢lz Lb¡u h−m, ""®Y¢L ü−dÑ ®N−mJ d¡e i¡e−a h¡dÉ quz'' h¡wm¡−cn£ i¡−ul¡ ¢ae ¢c−el ®fСNË¡jC L−l ®g−m¢R−mez ®no fkÑ¿¹ clLo¡L¢o L−l c¤'¢c−el j−dÉ ®no L−l HLV¡ ¢ce M¡¢m l¡M¡ pñh q−m¡z p¡g¡l e¡e¡l HL h¡wm¡−cn£ pqf¡W£ HLC ¢hn Ä¢hcÉ¡m−u pqLj£Ñz a¡l h¡p¡J M¤hC L¡−Rz fСuC H h¡p¡u B−pe h−m p¡g¡l p¡−b O¢eùz °hWLM¡e¡u Bj¡l ®L¡−m H−m¡ e¡, ay¡l ®L¡−m ¢N−u hp−m¡z ®c−M ¢qwp¡C m¡N−m¡ Hhw ¢qwp¡l Lb¡ ay¡−L hmm¡jz ¢a¢e ®q−p hm−me, B¢j Hl L¡l−ZC ®l¡S Bp−a h¡dÉ qCz p¢aÉ, ¢nöl fТa jja¡−h¡d Bõ¡ql HL ¢ejÑm ¢eu¡jaz aªa£u¢ce p¡l¡¢ce A¢hl¡j ®Qø¡ L−l pÇf−LÑ p¡j¡eÉ Eæ¢a q−mJ CµR¡ L−l ®L¡−m Bp−m¡ e¡z a−h ®L¡−m ¢e−u e¡Q¡−m ®S¡l L−l ®e−jJ ®N−m¡ e¡z f−ll ¢ce 5 S¡e¤u¡¢l ®S�¡ lJu¡e¡ qJu¡ fkÑ¿¹ Bj¡−L HV¤L¤−aC p¿ºø b¡L−a q−m¡z 15 H¢fÐm Y¡L¡

Page 104: jibone ja dekhlam-3

104

¢g−l c¡c¡-e¡ae£l p¢WL pÇf−LÑ hq¡m Ll−a qu−a¡ L−uL¢ce ®m−N k¡−hz H ®mM¡ BS 13 H¢fÐm ®S�¡u ¢mM¢R z BN¡j£L¡m påÉ¡u lJu¡e¡ ¢c−u flö pL¡m 6V¡u Y¡L¡u ®f±yR¡l Lb¡z fСu p¡−s ¢ae j¡p fl ®cM¡ q−hz C−a¡j−dÉ ®p ¢eÕQuC pÇf§ZÑ i¤−m ®N−Rz p¡g¡l e¡e£ j¿¹hÉ Ll−me, p¡g¡l c¡c¤−L ö¢e−u, ""p¡g¡; ®a¡j¡l H−a¡ n¢�² ®k, c¡c¡-c¡c¤−L h¡ql¡Ce Bp−a h¡dÉ Ll−a ®f−l−R¡z''

h¡ql¡C−el ¢ip¡ pwNËqh¡ql¡C−el ¢ip¡ pwNËqh¡ql¡C−el ¢ip¡ pwNËqh¡ql¡C−el ¢ip¡ pwNËq Y¡L¡u h¡ql¡C−el c§a¡h¡p ®eC h−m h¡wm¡−cn ®b−L h¡ql¡Ce ®k−a q−m ®pM¡e ®b−L ¢ip¡ ®k¡N¡s L−l Y¡L¡u f¡W¡−a qkz B¡j¡l ®hq¡C p¡−qh ¢hn Ä¢hcÉ¡m−ul LaѪf−rl pq−k¡¢Na¡ ¢e−u Bj¡−cl c¤'S−el SeÉ ¢ip¡l hÉhÙÛ¡ Ll−me z ®hn ¢hm−ð ¢ip¡ ®f±yR−m¡z ¢hm−ðl L¡lZ¢V c¤xMSeLz hÉ¡f¡lV¡ h−mC ®g¢mz pj¡SLmÉ¡Zj¿»£ Se¡h Bm£ Bqp¡e j¤q¡Çjc j¤S¡¢qc ¢LR¤¢ce B−N h¡ql¡Ce ¢N−u¢R−mez h¡ql¡C−el pj¡SLmÉ¡Zj¿»£l B¢a−bua¡ ¢a¢e ®f−mez h¡wm¡−c−nl l¡øÌc§−al ü¡i¡¢hL L¡l−ZC j¤S¡¢qc p¡−q−hl p¡−b h¡lh¡l p¡r¡v quz I pjuC Bj¡l h¡ql¡Ce pg−ll Lb¡ ®hq¡C p¡−qh−L S¡e¡Cz ¢ip¡ pwNËq pqS Ll¡l Bn¡u ®hq¡C p¡−qh j¤S¡¢qc p¡−q−hl p¡j−eC h¡wm¡−cn£ l¡øÌc§a−L Bj¡l ¢ip¡l hÉ¡f−l pq−k¡¢Na¡ Ll−a f¡−le ¢Le¡ ¢S−�p Ll−mez l¡øÌc§a−L Bj¡l ¢ip¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡l c¡¢uaÅ ¢e−mez Hje¢L B¢j h¡ql¡Ce ¢hj¡eh¾c−l ®f±yR−m Bj¡−L ¢iBC¢f ¢q−p−h AiÉbÑe¡ Ll−he h−m Bn Ä¡p ¢c−mez Bj¡−cl f¡p−f¡−VÑl g−V¡L¢f ay¡−L ®ch¡l SeÉ fl¡jnÑ ¢c−mez Bjl¡ L¤¢lu¡l p¡¢iÑ−p f¡pf¡−VÑl g−V¡L¢f f¡W¡m¡jz g−V¡L¢f f¡Ju¡l p¡−b p¡−b ®hq¡C p¡−qh a¡ l¡øÌc§a−L ®f±y¢R−u ¢c−mez ¢L¿º l¡øÌc§a N¢sj¢p L−l fСu c¤'pç¡q L¡¢V−u ¢c−mez ¢ip¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡l Ju¡c¡ ¢a¢e f¡me Ll−me e¡z ®no fkÑ¿¹ ®hq¡C p¡−qh ¢hn Ä¢hcÉ¡m−ul j¡dÉ−j hÉhÙÛ¡ Ll−a h¡dÉ q−mez ¢ip¡l ¢hmð ®c−M h¡ql¡Ce pgl pñh q−µR e¡ j−e L−l pl¡p¢l ®S�¡ll SeÉJ Bpe h¤L L−l l¡M¡ q−m¡ z l¡øÌc§−al H Aá¤a BQl−Zl L¡l−Z Bj¡−L ¢ip¡l hÉf¡−l 8/10 ¢ce A¢eÕQa¡l k¡ae¡ −i¡N Ll−a q−u−Rz ay¡l H BQl−Z ®hq¡C p¡−qh Hhw h¡ql¡C−el c£e£ i¡−ul¡ M¤hC ¢hrÜ ¢R−mez a¡l¡ Bj¡−L f§hÑ¡fl OVe¡ ¢hÙ¹¡¢la S¡e¡−mez B¢j h¡ql¡Ce b¡L¡L¡−mC l¡øÌc§a ®hq¡C p¡−qh−L ®g¡e L−l Bj¡l p¡−b p¡r¡−al BNËq fÐL¡n Ll−mez B¢j ¢qp¡h L−l ®cMm¡j ®k, H p¡r¡vL¡l L¡−l¡ SeÉC p¤MLl q−h e¡z L¡lZ ¢a¢e ¢eÕQuC ¢e−Sl p¡g¡C N¡C−he ¢ip¡l hСf¡−lz p¡r¡−al pju ®hq¡C p¡−qh R¡s¡J BlJ LaL ¢hr¤ì i¡C Ef¢ÙÛa b¡L−hez aMe Hje Ap¤¾cl f¡¢l¢ÙÛ¢al pª¢ø q−a f¡−l, k¡ q−a ®cJu¡ ®j¡−VC E¢Qa euz Bj¡l ®a¡ pju ®cJu¡ p¢aÉC L¢We ¢R−m¡z a¡C pju ®hl Ll¡ pñh e¡ h−m S¡¢e−u ®cJu¡ q−m¡z ¢a¢e Y¡L¡u Bj¡l p¡−b ®cM¡ hl−he h−m ®hq¡C p¡−qh−L S¡e¡−mez f−l ®hq¡C p¡−qh h¡ql¡Ce ®b−L ®g¡−e S¡e¡−me ®k, I l¡øÌc§a hc¢m q−u Q−m ®N−Re Hhw Y¡L¡ ¢hn Ä¢hcÉ¡m−ul üÒfL¡m£e i¡Cp QÉ¡−¾pml X. BeJu¡l¦õ¡q ®Q±d¤l£ p¡−qh ea¤e l¡øÌc§a q−u ®k¡Nc¡e L−l−Re Hhw ¢a¢e e¡¢L AaÉ¿¹ B¿¹¢lLa¡l p¡−b Bj¡−L p¡m¡j ®f±yR¡h¡l SeÉ Ae¤−l¡d Llm¡jz

h¡ql¡C−e Bj¡l ®fСNË¡jh¡ql¡C−e Bj¡l ®fСNË¡jh¡ql¡C−e Bj¡l ®fСNË¡jh¡ql¡C−e Bj¡l ®fСNË¡j 2 J 3 S¡e¤u¡¢l, H c¤'¢c−e 6V¡ ®fСNË¡j q−m¡z HLV¡ j¢qm¡−cl pj¡−h−n fÐ−nÀ¡�l J Bj¡l h�²hÉz HR¡s¡ c¤'®V¡ ®fСNË¡j ¢h−noi¡−h E−õM−k¡NÉ z 1¢V q−m¡ h¡wm¡−cn, i¡la J f¡¢LÙ¹¡¢e c£e£ i¡C−cl pj¡−hnz H−a ¢hn Ä¢hcÉ¡m−ul ¢nrL, X¡�²¡l, C¢�¢eu¡l J ¢h¢iæ ®L¡Çf¡¢e−a LjÑla EµQ¢n¢ra ®hn ¢LR¤pwMÉL ®m¡Lpq fСu n'M¡−eL ®nСa¡ ¢R−mez pi¡f¢aaÅ Ll−me Se¡h ¢eS¡j¤�£e ®j¡õ¡ e¡−j JM¡eL¡l HL q¡Cú¤−ml ®qX j¡ØV¡l ú¤m¢V ®hn EµQj¡−el HhP Cw−l¢S i¡o¡ j¡dÉj qJu¡u ¢h¢iæ ®c−nl ®R−m-®j−ul¡ ®pM¡−e f−sz pi¡f¢a p¡−q−hl h¡¢s f¢ÕQjh−�z ¢a¢e ¢h−u L−l−Re Bm£N−s Hhw ®pM¡−eC HMe h¡¢sz ¢a¢e h¡wm¡, Ec¤Ñ J Cw−l¢S−a üµR−¾c h�²ªa¡ Ll−a f¡−lez pj¡−h−n ¢ae ®c−nl j¡e¤oz BCj ®L¡eÚ i¡o¡u h�²ªa¡ ®fn Ll−h¡ S¡e−a Q¡Cm¡jz pi¡f¢a p¡−qh fÐÙ¹¡h Ll−me ®k, EcѤ−a hm−m pLm ®nСa¡C h¤T−hez Cw−l¢S

Page 105: jibone ja dekhlam-3

105

hm−m ¢LR¤ ®m¡−Ll SeÉ Ap¤¢hd¡ q−a f¡−lz ®nСa¡l¡ H fÐÙ¹¡h pjbÑe Ll−mez H pj¡−h−nl B−u¡SL−cl ®ea¡ h¡wm¡−cn£ j¡Jm¡e¡ Sj£l E�£−el ¢c−L ¢S�¡p¤ cª¢ø−a a¡L¡m¡jz ¢a¢eJ EcѤ−a hm¡l fl¡jnÑ ¢c−mez S¡e−a Q¡Cm¡j, h¡wm¡i¡o£ i¡C−ul¡ ¢L L−l h¤T−he? hm−me Cw−l¢Sl a¤me¡u EcѤC ®h¢n h¤T−a f¡l−hez 1971 p¡m ®b−L ®p±c£ Blh, L¤−ua, c¤h¡C, h¡ql¡Ce, L¡a¡l, CwmÉ¡ä, B−j¢lL¡, L¡e¡X¡, ¢p�¡f¤l, S¡f¡e CaÉ¡¢c ®c−n A−eLh¡l Bj¡l pgl Ll¡l p¤−k¡N q−u−Rz ¢qj¡mu¡e Efjq¡−c−n k¡l¡ Cpm¡−jl LjÑp§¢Q ¢e−u QQÑ¡ L−le, a¡−cl j−dÉ f¡lØf¢lL ®k¡N¡−k¡−Nl j¡dÉjC j−m¡ EcѤz nÊ£mwL¡, ®ef¡m, BgN¡¢eÙ¹¡e J j¡u¡ej¡lpq ®N¡V¡ Efjq¡−c−nl j¤pmj¡e−cl Lje i¡o¡ HLj¡� Ec¤ÑC z EµQ¢n¢ra−cl SeÉ Cw−l¢S Lje i¡o¡ q−mJ pL−ml SeÉ Ec¤Ñl ®L¡e ¢hLÒf ®eCz j¤pmj¡e−cl SeÉ ¢h¢iæ L¡l−Z H i¡o¡uC ph−Q−u pq−S i¡−hl Bc¡e-fÐc¡e pñhz ¢h−no L−l h¡wm¡−cn, f¡¢LÙ¹¡e J i¡l−al j¤pmj¡e−cl ¢hl¡V Sen¢�² Iph ®c−n l−u−Rz a¡−cl j−dÉ k¡l¡ Cpm¡j£ LjÑL¡−� S¢sa, a¡−cl j−dÉ O¢eù ®k¡N¡−k¡N B−Rz Efjq¡−c−nl ®L¡e ®cn ®b−L ®L¡e Cpm¡j£ hÉ¢�²aÅ Bp−m a¡l¡ ®k±b pj¡−h−nl B−u¡Se L−l b¡−Lez a¡−cl f¡lØf¢lL ®k¡N¡−k¡N J ja¢h¢ej−ul j¡dÉj fÐd¡ea Ec¤Ñ i¡o¡z a¡C h¡wm¡−cn£l¡J EcѤ ®j¡V¡j¤¢V h¤−T Hhw ¢LR¤ ¢LR¤ hm−aJ f¡−lz Bj¡l Cw−l¢S J EcѤ−a hm¡l AiÉ¡p b¡L−mJ 1971-Hl fl ®b−L EcѤ hm¡l p¤−k¡N ®eC h−m AiÉ¡p L−j ®N−Rz f¡¢LÙ¹¡e Bj−m ®c−n A−eL EcѤi¡o£ ®m¡L S¡j¡u¡−a Cpm¡j£−a p¢�²u b¡L¡u HhP f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el ph fÐ−c−n hý Sepi¡u Ec¤Ñ−a h�²ªa¡ Ll−a q−a¡ h−m ®k p¡µR¾cÉ ®h¡d Lla¡j HMe a−a¡V¡ ®h¡d qu e¡z j¡−T j¡−T p¢WL Ec§Ñ n−ël Ai¡−h Cw−l¢S në hÉhq¡l Ll−a h¡dÉ qCz k¡ ®q¡L, EcѤC BdO¸V¡ fÐ−nÀ¡�l J HLO¸V¡ h�²hÉ l¡Mm¡jz fÐnÀ ®fm¡j h¡wm¡, Ec¤Ñ J Cw−l¢S−a, Bl SJu¡h ¢cm¡j Ec¤Ñ−az B−m¡QÉ ¢hou ¢R−m¡, "j¤p¢mj EÇj¡ql haÑj¡e c¤NÑ¢a ®b−L j¤¢�²l Ef¡u'z j¤p¢mj S¡¢a ka¢ce Cpm¡−jl fa¡L¡h¡q£ ¢R−m¡ a−a¡¢ce Bõ¡q a¡Bm¡ a¡l S¢j−e a¡−cl ®eaªaÅ hq¡m l¡M−a p¡q¡kÉ L−l−Rez L¤lB−e HV¡C Bõ¡ql Ju¡c¡ z Cpm¡−jl ®qg¡ka Ll¡l c¡¢uaÅ Bõ¡q üuw f¡me L−lez Cpm¡jC j¤pmj¡e−cl lrL HhP Eæ¢a J pjª¢Ü j¡dÉjz q¡c£−p B−R ®k, ""L¤lBe LaL S¡¢a−L Eæa L−l−R Hhw LaL S¡¢a−L m¡¢�a L−l−Rz L¤lB−el d¡lL J h¡q−Ll c¡¢uaÅ f¡me e¡ Ll¡u j¡ehS¡¢a L¤lB−el B−m¡ ®b−L h¢�az AdÑna j¤p¢mj n¡pLl¡ k¢c L¤lBe¢i¢�L pj¡S J l¡øÌhÉhÙÛ¡l h¡Ù¹h ej¤e¡ ¢eS ¢eS ®c−n fÐcnÑe Ll−ae, a¡q−m j¡ehS¡¢a ¢e¢ÕQai¡−h L¤lB−el fТa BLªø q−a¡z Bõ¡q a¡Bm¡ j¤p¢mj EÇj¡q−L j¡eh S¡¢al ®eaª−aÅl jkÑc¡ ¢c−u¢R−mez AÒf L'¢Vf hÉ¢a�²j R¡s¡ pLm j¤p¢mj n¡pLC L¡¢gl n¡pL J l¡øÌhÉhÙÛ¡l ®eaªaÅ ®j−e ¢e−u−Rez L¤lB−e h¡l h¡l Cýc£ S¡¢a−L Bõ¡q A¢inç h−m ®O¡oZ¡ L−l−Rez AbQ j¤p¢mj EÇj¡q I A¢inç S¡¢al q¡−aC S¤a¡ M¡−µRz Bõ¡ql ¢eLV ®L¡e frf¡¢aaÅ ®eCz ¢g¢m¢Ù¹e£−cl pwNË¡j£ ®ea¡ Cu¡¢pl Bl¡g¡a h¡l h¡l ®O¡oZ¡ L−l−Re ®k, ¢a¢e ¢g¢m¢Ù¹e£−cl pwNË¡j£ ®ea¡ Cu¡¢pl Bl¡g¡a h¡l h¡l ®O¡oZ¡ L−l−Re ®k, ¢a¢e ¢g¢m¢Ù¹−e djÑ¢el−fr l¡øÌ L¡−uj Ll−a Q¡ez Bõ¡q a¡−L ®Le p¡q¡kÉ Ll−he? ®pM¡eL¡l Cpm¡jf¢¿Û−cl pjbÑeJ ¢a¢e f¡−µRe e¡z ¢h−n Äl ®eaªaÅ k¡−cl q¡−a l−u−R, a¡−cl L¡−R n¢�²l c¡fV ®cM¡−e¡ R¡s¡ j¡eh S¡¢al LmÉ¡−Zl SeÉ ®ch¡l j−a¡ ®L¡e BcnÑC ®eCz j¤p¢mj EÇj¡q k¢c L¤lBe−L h¡Ù¹¡h¡¢ua Ll¡l SeÉ B¿¹¢lL fÐQø¡ Q¡m¡u, a−hC ¢h−n Äl ®eaªaÅ Bh¡l a¡−cl q¡−a Bp−a f¡−lz'' pj¡−h−nl ®n−o ph¡C jqî−al p¡−b Bj¡l p¡−b q¡a ®jm¡−mez HLSe i¡lb£u i¡C Bj¡−L hm−me, ""Bj¡l ¢eLV HV¡ HL ¢hpÈu ®k, h¡wm¡−cn. f¡¢LÙ¹¡e J i¡l−al S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l Bj£lN−Zl ®Qq¡l¡, ¢gN¡l J V¤¢f HLC lLj ®Le? f¢�L¡u a¡−cl R¢h ®c−M f¡bÑ−LÉC Ll¡ k¡u e¡z'' pi¡f¢a Se¡h ¢ek¡j¤�£e ®j¡õ¡l h¡p¡u l¡−al M¡h¡l ®Mm¡j ®pM¡−e a¡l BlJ O¢eù f¢lQu ®f−u AaÉ¿¹ M¤¢n qm¡jz 113.

Page 106: jibone ja dekhlam-3

106

Y¡L¡u ¢g−l Hm¡jY¡L¡u ¢g−l Hm¡jY¡L¡u ¢g−l Hm¡jY¡L¡u ¢g−l Hm¡j 2003 p¡−ml 1 S¡e¤u¡¢l Y¡L¡ ®b−L h¡ql¡Ce lJu¡e¡ qm¡j z Bl 1 °hn¡M (1410) ®S�¡ ®b−L Y¡L¡l E−�−nÉ −fÔ−e EWm¡jz fl¢ce 15 H¢fÊm pL¡−m Y¡L¡ ¢hj¡eh¾c−l ®fÔ−el clS¡ M¤m−aC qÉ¡�¡−l i¡NÀ£S¡j¡C S¤¢eul NË¡Eä A¢gp¡l C¢m¡u¡−L q¡¢Sl ®fm¡jz qÉ¡�¡l f¡l q−aC S¡j¡u¡−al ®p−�²V¡¢l ®Se¡−lm J pj¡SLmÉ¡Z j¿»£ Se¡h Bm£ Bqp¡e j¤q¡Çjc j¤S¡¢qc BlJ L−uLSe S¡j¡u¡a ®ea¡pq Bj¡−L ®M¡n Bj−cc S¡e¡−mez ay¡l p¡−b k¡l¡ ¢R−me a¡l¡ q−me, S¡j¡u¡−al ®L¾cУu fÐQ¡l ¢hi¡−Nl ®p−�²V¡¢l AdÉ¡fL a¡pe£j Bmj, Y¡L¡ jq¡eNl£ Bj£l Se¡h j¤¢je¤m Cpm¡j f¡−V¡u¡e£, ®p−�²V¡¢l Cpm¡j£ R¡�¢n¢h−ll p¡−hL ®L¾cУu pi¡f¢a l¢gL¤m Cpm¡j M¡e, pqL¡l£ J a¡l¢hu¡a ®p−�²V¡¢l Se¡h Bqjc¤õ¡q, Bj¡l HL¡¿¹ p¢Qh e¡Sj¤m qL Hhw Bj¡l c£OÑ¢c−el M¡−cj ®p¢mjz j¡m-p¡j¡e pwNËq Ll−a fСu O¸V¡M¡¢eL pju ®m−N ®N−m¡z H pju ¢iBCf m¡E−� j¤S¡¢qc p¡−q−hl L¡R ®b−L ®cn, plL¡l J S¡j¡u¡a pÇf−LÑ A−eL ¢LR¤ ¢S−�p L−l ®S−e ¢em¡j z ay¡lC N¡¢s−a ay¡l p¡−b Bm¡f Ll−a Ll−a fÊ¡u BVV¡u h¡¢s−a ®f±yRm¡jz p¡−s ¢ae j¡p ¢h−c−n b¡L¡u ®kph ¢hou S¡e¡ fÐ−u¡Se ¢R−m¡ a¡ H p¤−k¡−N ay¡l L¡R ®b−L ®S−e ¢em¡jz p¡mj¡e ¢hj¡e-h¾cl ®b−L AeÉ N¡¢s−a HLC pj−u h¡¢s−a ®f±y−R Bj¡l B−NC O−l Y¤−L Bc−ll p¡g¡−L ®L¡−m L−l Bj¡l O−l Y¤Lh¡l p¡−b p¡−b Bj¡l ®L¡−m a¤−m ¢c−m¡z B¢j ®j¡−VC Bn¡ L¢l¢e ®k, p¡−s ¢ae j¡p fl ®cM¡l p¡−b p¡−bC ®L¡−m Bp−a l¡¢S q−hz Bj¡l ¢c−L HL cª¢ø−a ®Q−u b¡L−m¡z Q¤j¤ ¢c−a Q¡Cm¡j, NËqZ Ll−m¡ e¡z ®Q¡M hå L−l j¤M p¢l−u ¢e−m¡z Q¤j¤ NªqZ Ll−a pÇja Ll−a L−uL¢ce ®m−N ®N−m¡ z Hl fl N¡m ®f−a ¢c−u ¢e−SC H¢N−u Hp Q¤j¤ ®euz Jl hup HMe ®cs hRlz Bj¡−L ®cM−mC aSÑe£ Ey¢Q−u Bj¡l ¢c−L Cn¡l¡ L−l I c¡c¡ hm−a b¡−Lz Bj¡l Ù»£−L hmm¡j, ""p¡g¡ ®a¡j¡−L X¡−L e¡ h−m ¢qwp¡ L−l¡ e¡z'' AhnÉ j¡−T j¡−T c¡c¤J h−mz c¡c¡ EµQ¡lZ pqS h−mC ¢nöl¡ fÐb−jC a¡ h−mz L−uL¢V në hm¡ ¢n−M−R j¡�z Lb¡ e¡ g¤V−mJ ®p Hje ¢LR¤ hm−a b¡−L, k¡ h¤Th¡l ®k¡NÉa¡ Bj¡−cl ®eCz B¢j a¡−L p¡m¡j ®cJu¡ ®nM¡−a prj q−u¢Rz Bj¡−L ®cM−mC Lf¡−m c¤'q¡a ®W¢L−u e£l−h p¡m¡j S¡e¡uz p¡m¡−jl EµQ¡lZ ¢nM−a BlJ L'¢ce qu−a¡ ®m−N k¡−hz ®p h¡¢sl ®R−m-®j−upq pL−ml Bcl L¤¢s−u ®hs¡uz Bj¡l L¢eù e¡ae£ pÇf−LÑ H−a¡ Lb¡ ®mM¡u pÇj¡¢ea f¡WL-f¡¢WL¡NZ ¢hl�² q−he ¢Le¡ S¡¢e e¡z Bj¡l d¡lZ¡, k¡−cl O−l HL-®cs hR−ll ®L¡e nö ®eC a¡l¡ H ®mM¡ f−s a¡−cl p¿¹¡e−cl °nn−hl pȪ¢aQ¡lZ L−l Be¾c Ef−i¡N Ll−hez Bl k¡−c ®L¡−m H hu−pl ¢nö B−R a¡l Bj¡l Ae¤i§¢a−L ¢e−S−cl j−e L−l f¤m¢La q−hez Bj¡l 19 Se e¡a£-e¡ae£l j−dÉ k¡l¡ hu−p hs a¡l¡ c¡c¡l Lm−j p¡g¡l Hje jkÑ¡c¡u Hh¢c−L M¤h M¤¢n q−mJ ¢LR¤V¡ DoÑ¡ ®e¡d L−lz a¡−cl−L h¢m, ""®a¡jl¡ k¢c Bh¡l Jl j−a¡ ®R¡V q−a f¡−l¡ a¡q−m ®a¡j¡−cl Lb¡J Hi¡−h ¢mM−h¡z ®a¡jl¡ −R¡V b¡L¡L¡−m Hje BclC ®f−u−R¡z p¡g¡l ®p±i¡NÉ ®k Bj¡l "S£h−e k¡ ®cMm¡j' ®mM¡l pju ®p c¤¢eu¡u H−p−Rz hs q−u kMe hC−a Jl pÇf−LÑ H ph ®mM¡ fs−h aMe p¢aÉC J ®N±lh ®h¡d Ll−hz''

h¡ql¡C−e ®j¡õ¡ p¡−q−hl Lb¡h¡ql¡C−e ®j¡õ¡ p¡−q−hl Lb¡h¡ql¡C−e ®j¡õ¡ p¡−q−hl Lb¡h¡ql¡C−e ®j¡õ¡ p¡−q−hl Lb¡ Se¡h ¢eS¡j¤�£e ®j¡õ¡l h¡¢s−a c¡Ju¡a ®M−a −k−u ay¡−L B¢j hmm¡j, ""B¢j ¢eS¡j¤�£e ®j¡õ¡ e¡−jl HLSe−L S¡¢e, ¢k¢e j¡Jm¡e¡ jJc§c£l alSj¡−u L¤lBe j¡S£−cl g¤V−e¡−Vl h¡wm¡u Ae¤h¡c L−l−Rez'' ¢a¢e j¤Q¢L ®q−p q¡−a ¢e−Sl ¢c−L Cn¡l¡ L−l hm−me, ""B¢jC ®pC ®j¡õ¡z'' p¤d£ pj¡−h−n ®k¡NÉa¡l p¡−b pi¡f¢al c¡¢uaÅ f¡m−el L¡l−Z ®a¡ B¢j j¤� ¢Rm¡jC, H f¢lQu ®f−u ay¡l fТa Ni£l i¡−m¡h¡p¡ ®h¡d Llm¡jz B¢nl cn−Ll öl¦−a j¡Jm¡e¡ jJc§c£l l¢Qa "alSj¡−u L¤lBe j¡S£c'-Hl h¡wm¡ Ae¤h¡c fÐL¡−nl E−cÉ¡N ®eJu¡ q−m S¡e¡ ®N−m¡ −k, LmL¡a¡u a¡ B−NC fÐL¡¢na q−u−Rz HLSe c¡¢uaÅn£m−L (e¡j j−e fs−R e¡) LmL¡a¡u f¡W¡−e¡ q−m¡z ®pM¡−e ®k−u ¢a¢e S¡e¡−me ®k, 15 f¡l¡ fkÑ¿¹ fÐbj M� fÐL¡¢na q−u−Rz ¢àa£u M� j¤â−Zl A−fr¡u l−u−Rz AbÑ¡i¡−h ¢hmð f−µRz ®VÊ¢pw ®ff¡lJ ®l¢X B−Rz

Page 107: jibone ja dekhlam-3

107

LmL¡a¡l fÐL¡nL ®pM¡eL¡l S¡j¡u−alC fÐL¡ne£ ¢hi¡Nz Bjl¡ HM¡−e HLp¡−b phQ¤L¤ R¡¢f−u NË¿Û¡L¡−l fÐL¡n Ll¡l BNËq ®c−M ay¡l¡ j¤¢âa fÐbj M−�l HL L¢f J ¢àa£u M−� ®VÊ¢pw ®ff¡l Bj¡−cl−L ¢c−a pÇja q−mez Y¡L¡u 1982 p¡−m g¡m¡q-C-Bj VÊ¡ø phÑfÐbj HL¢V ¢hl¡V NË¿Û¡L¡−l a¡ fÐL¡n L−lz Hlfl Bd¤¢eL fÐL¡ne£ fÐL¡n L−l Bp−Rz H NË−¿Ûl g¤V−e¡V�−m¡ ®L¡ma¡L¡l Se¡h e§l¦m Cpm¡j M¡e HhP Bm£N−sl Se¡h ¢eS¡j¤�£e ®j¡õ¡ Ae¤h¡c L−lez L¤lB−el Bu¡apj§−ql ®k Ae¤h¡c j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çjc Bhc¤l lq£j L−l−Re ®p Ae¤h¡cC H−a l−u−Rz

h¡ql¡C−e Bj¡l ¢àa£u E−õM−k¡NÉ ®fСNË¡jh¡ql¡C−e Bj¡l ¢àa£u E−õM−k¡NÉ ®fСNË¡jh¡ql¡C−e Bj¡l ¢àa£u E−õM−k¡NÉ ®fСNË¡jh¡ql¡C−e Bj¡l ¢àa£u E−õM−k¡NÉ ®fСNË¡j h¡ql¡C−e LjÑla h¡wm¡−cn£−cl HL ¢hl¡V pj¡−cn z h¡ql¡C−el ph ®Q−u hs f¡h¢mL q−ml pLm ®Qu¡−l hp¡l flJ ®hn¢LR¤ ®m¡L−L cy¡¢;®u b¡L−a q−u−Rz Bj¡l S¾ji§¢jl ¢hl¡V pwMÉL c£e£ iC−cl−L ®c−M B¢j AaÉ¿¹ Evp¡q ®h¡d Llm¡jz QVÊNË¡−jl j¡Jm¡e¡ Sj£l¦�£−el pi¡f¢a−aÅ Ae¤¢ùa I pj¡−h−n Ef¢ÙÛa ®nСa¡−cl ®Qq¡l¡u fÐhm BNËq J E�£fe¡ ®c−M B¢j l£¢aj−a¡ A¢ii§a qm¡jz Bd-O¾V¡lJ ®h¢n pju a¡−c ¢m¢Ma fÐnÀ¡h¢ml SJu¡h ®ch¡l fl fСu ®cs O¸V¡u Bj¡l h�²hÉ ®fn Llm¡jz a¡−c Evp¡q ®c−M h�²hÉ pw¢rç e¡ L−l fСZi−l Lb¡ hmm¡jz Bj¡l h�²hÉ ¢hou ¢R−m¡, "Cpm¡j£ B−¾c¡m−el LjÑ£−cl pq£ Skh¡'z H e¡−j Bj¡l ®mM¡ hC¢V ®LE f−s−Re ¢Le¡ ¢S−�p Ll−m 10/15¢V q¡a E¢�a −cMm¡jz h¤T¡ ®N−m¡ ®k, H ¢hou¢V a¡−cl SeÉ ea¤eCz hC¢V−a 6¢V Skh¡ Skh¡ L¤lB−el hý Bu¡a J ®hn LaL q¡c£−pl Eܪ¢a ¢c−u pw¢rçi¡−h hÉ¡MÉ¡ Ll¡ q−u−Rz fum¡ Skh¡ q−m¡, Bõ¡ql fТa öL¢lu¡l Skh¡z Bõ¡ql c£−el fТ−a Dj¡e Be¡l a¡Jg£L ®ch¡l SeÉ Bõ¡ql fТa Ni£l öL¢lu¡ �¡fe Ll¡l Skh¡l c¡¢h q−m¡ x hÉ¡fLi¡−h c£−el c¡Ju¡a ®fn Ll¡ z ¢àa£u Skh¡ q−m¡, My¡¢V ¢eu−al Skh¡z HLj¡� Bõ¡ql p¿¹¤¢ø J BCMl¡−al p¡g−mÉl ¢eu−a c£−el SeÉ L¡S Ll−a q−hz ¢eua pq£ e¡ q−m ®L¡e ®eL BjmC Bõ¡q Lh¤m L−le e¡z q¡q£−p B−R ®k, ¢eua M¡y¢V e¡ q−m ¢Sq¡−cl juc¡−e ¢eqa q−mJ ®c¡k−MC ®k−a q−hz aªa£u Skh¡ q−m¡, ®h−qn−a k¡h¡l Skh¡z ®h−qn−al j¡¢mL Bõ¡q a¡Bm¡z ¢a¢e p§l¡ a¡Jh¡l 111 ew Bu¡−a ®h−qn−a ®k−a q−m S¡e J j¡m Bõ¡ql ¢eLV ¢h�²u Ll¡l naÑ ¢c−u−Rez AbÑ¡v k¡l¡ Bõ¡q−L a¡−cl S¡e J j¡−ml j¡¢mL j−e L−l ay¡lC jl¢Sj−a¡ pju J pÇfc hÉu L−l a¡−cl−LC Hl ¢h¢ej−u ®h−qna c¡e Ll−he h−m I Bu¡−a −O¡oZ¡ L−l−Rez B¢Ml¡−a ¢hn Ä¡p£ ®L¡e j¡e¤oC ®c¡k−M ®k−a Q¡u e¡z AbQ A−e−LC ®h−qn−a k¡l¡l I naÑ f§l−Zl ®Qø L−l e¡z jl¡l B−N a¡Jh¡ L−l ph ®N¡e¡q j¡g L¢l−u ¢e−a f¡l−h j−e L−l A−e−LC nl£B−al ¢hd¡−el ®L¡e flJu¡ L−l e¡ ®kje fÐ−aÉ−LC L−mS-¢hn Ä¢hcÉ¡m−u f¡p Ll¡l Bn¡u i¢aÑ quz ¢L¿º f¡p Ll−a q−m k¡ Ll¡ clL¡l a¡ e¡ Ll¡l L¡l−ZC ®gm L−lz ®aj¢e ®h−qn−a k¡h¡l ja Bn¡C Ll¡ ®q¡L, Bõ¡ql ®cJu¡ I naÑ f§lZ e¡ Ll−m gy¡¢L ¢c−u ®h−qn−a k¡h¡l ®L¡e Ef¡u ®eCz Qa¤bÑ Skl¡ q−m¡, Bõ¡ql ®N¡m¡j h¡ c¡p qh¡l Skh¡z Bõ¡ql ®N¡m¡−jl jkÑ¡c¡ ®f−a q−m e¡g−pl ®N¡m¡¢j J Bõ¡q R¡s¡ Bl pLm ®N¡m¡¢j ®b−L BaÈlr¡ Ll−a q−h Hhw a¡LJu¡l S£he-k¡fe Ll−a q−hz Bõ¡ql ®N¡m¡¢jC Bl pLm n¢�²l ®N¡m¡¢j ®b−L jk¢�² ®c−hz f�j Skh¡ q−m¡, Bõ¡ql Mm£g¡ qJu¡l Skh¡z Bõ¡ql S¢j−e Bõ¡ql ¢Mm¡ga L¡−u−jl E−�−nÉ ®Qø¡ e¡ L−l Bõ¡ql Mm£g¡ qJu¡l ¢hLÒf ®L¡e fb ®eCz ¢Mm¡g−al H c¡¢uaÅ f¡m−el E−�−nÉC ¢a¢e j¡e¤o−L fuc¡ L−l−Rez ®k Bõ¡ql Mm£g¡ qJu¡l ®Qø¡ L−l e¡ ®p Ch¢m−pl Mm£g¡ q−aC h¡dÉ quz L¡lZ c¤¢eu¡−a j¡e¤o−L Mm£g¡C q−a q−h, j¢eh h¡ j¡¢mL qJu¡l ®L¡e p¤−k¡N ®eCz Mm£g¡ q−h, Bl e¡ qu nua¡−el Mm£g¡ q−a q−hz où Skh¡ q−m¡, Bõ¡ql f−b nq£c qh¡l Skh¡z H Skh¡l Bpm jjÑ q−m¡ jªa¤Éiu aÑ¡−N Ll¡z jªa¤É−L iu Ll¡ H−Lh¡−hC ®h¡L¡¢jz iu L−l ®L¡e m¡i −eCz jªa¤É ¢e¢cÑø pj−u Bp−hCz a¡−L ®l¡d Ll¡l rja¡ L¡−l¡ ®eCz a¡C jªa¤É−L iu Ll¡ AbÑq£e z jªa¤ÉiuC pLm fÐL¡l c¤hÑma¡l j§mz H iu ®b−L ®k ¢e−S−L j¤�² Ll−a prj qu ®p c¤¢eu¡l ®L¡e n¢�²−L flJu¡ L−l e¡ ®p�¢fu¡l ¢L QjvL¡l L−lC h−m−Re, ""Cowards die many times before their death, the valiant tastes death but once.'' i£l¦l¡ kah¡l iu f¡u aah¡lC j−lz Bmzm¡ql °p¢eL LM−e¡ jªa¤É−L iu L−l e¡; hlw ®p

Page 108: jibone ja dekhlam-3

108

Bõ¡ql f−b n¡q¡c¡a L¡je¡ L−lz jªa¤Éiu aÉ¡N Ll−a f¡l−m ®k j−e¡hm pª¢ø qu Hl ®L¡e a¤me¡ ®eCz Hl ®Q−u hs aª¢çJ Bl ®eCz jl−aC kMe q−h, p¡d¡lZ jªa¤É ®Le? nq£c£ jªa¤ÉC L¡jÉ qJu¡ E¢Qaz ®k jªa¤É ¢he¡ ¢q−p−h ®h−qn−a ¢e−u k¡u a¡C q−m¡ nq£c£ jªa¤Éz l¡p¤m (p) Cln¡c L−le, ""®k p¢aÉ p¢aÉ n¡q¡c¡a Q¡u, ®p k¢c ¢hR¡e¡uJ jªa¤ÉhlZ L−l ah¤ a¡−L Bõ¡q n¡q¡c¡−al je¢k−m ®f±y¢R−u ®c−hez'' H−a¡ hs p¤pwh¡c f¡Ju¡l fl nq£c qJu¡l Skh¡l hСf¡−l ¢àd¡ Ll¡ Qlj ®h¡L¡¢jz Bj¡l h�²−hÉl Efpwq¡−l Evp¡q£ ®nСa¡NZ−L hmm¡j, ""Bjl¡ k¢c ¢e−S−cl−L H 6¢V Skh¡u p¢�a Ll−a f¡¢l a¡q−m e¡g−pl ®dy¡L¡, nua¡−el Ju¡pJu¡p¡ J hÙ¹¤SN−al BLoÑZ−L Su L−l Bj¡−cl HLj¡� ýL¤jLaÑ¡ fÐi¤ Bõ¡q Hhw HLj¡� BcnÑ ®ea¡ j¤q¡Çj¡c¤l l¡p§õ¡q (p)-Hl kb¡kb Be¤NaÉ Ll−a prj q−h¡ Cen¡-Bõ¡qz'' pi¡f¢al i¡o−Z j¡Jm¡e¡ Sj£l¦�£e pLm−L H ¢ho−u Eà¤Ü Ll−me Hhw ph¡C Skh¡l p¡−bC p¡s¡ ¢c−mez

−p±c£ Blh lJu¡e¡−p±c£ Blh lJu¡e¡−p±c£ Blh lJu¡e¡−p±c£ Blh lJu¡e¡ 5 S¡e¤u¡¢l (2003) c¤f¤−l h¡ql¡Ce ¢hj¡e-h¾cl ®b−L lJu¡e¡ q−u HL O¸V¡ flC ®S�¡ ¢hj¡e h¾c−l ®f±yRm¡jz ®S�¡ ¢hj¡e h¾c−l k¡l¡ VÊ¢m−a j¡m¡j¡m N¡¢s−a a¤−m ®cu (®f¡VÑ¡l) a¡−cl j−dÉ h¡wm¡−cn£−cl pwMÉ¡C ®h¢nz C¢j−NËne f¡l q−u k¡�£−cl j¡m-p¡j¡−el L¡−R ®f±yR¡l p¡−b p¡−b a¡−cl HLSe ®c±−s H−p q¡a ¢j¢m−u c£e£ i¡C ¢q−p−h f¢lQu ¢c−me z ¢a¢e Bj¡l q¡a ®b−L m¡−NS-®VNÚ�−m¡ ¢e−u Bj¡−cl c¤'S−el ph p¤V−Lp J L¡−VÑ¡e pwNËq L−l VÊ¢m−a a¤−m Bj¡−cl ¢e−u Qm−mez Bj¡l f§hÑ-A¢i�a¡ Ae¤k¡u£ B¢j hC-Hl L¡−VÑ¡e pÇf−LÑ n¢�a ¢Rm¡jz ¢hn ®L¢S JS−el hC-Hl L¡−VÑ¡e¢V HLV¡ l¢pc ¢c−u ®l−M ®c−h Hhw L£ hC ®p ¢ho−u k¡Q¡C Ll¡l fl Ae¤j¢a ®f−m a¡ R¡¢s−u Be¡ k¡−hz hC-Hl hÉ¡f¡−l HV¡C ®pM¡eL¡l ¢eujz B¢j Bn¡ L¢l¢e ®k, hC�−m¡ Bj¡l p¡−b ¢e−u ®k−a f¡l−h¡z LjÑ−cl j¡−e¡æu−el E−�−nÉ pÇfТa −mM¡ Bj¡l hC�−m¡ JM¡eL¡l c£e£ i¡C-®h¡e−cl q¡−a ®f±yRh¡l Bn¡u ¢e−u ®Nm¡jz a¡l¡ Cpm¡j£ hC ®f−m ph−Q−u ®h¢n M¤¢n qez L¡lZ ®pM¡−e hC ®eJu¡ pqS euz a¡R¡s¡ JSe papÉ¡l L¡l−Z HL p¡−b ®h¢n hC ¢e−a f¡−le e¡z a¡l¡ ea¤e ®L¡e hC ®f−m m¤−g ®eez B¢j −k hC�−m¡ ¢e−k ®Nm¡j Hl ®L¡eV¡C ®pM¡−e Hl B−N −f±y−R¢ez hC�−m¡ q−m¡, "Bp¤e Bõ¡ql °p¢eL qC', "pv ®m¡−L H−a¡ Ai¡h ®Le? J "l¡øÌ rja¡l E�¡e fa−e Bõ¡ql a¡Bm¡l i§¢jL¡' z Hph hC HL, ®cs J c¤'gjÑ¡l Q¢V hCz A−e−LC hs hC fs−a p¡qp L−l e¡ pju¡i¡−hz Q¢V hC q−m AÒf pj−u fs¡ k¡u h−m ®h¢n fR¾c L−lz −kM¡−e k¡�£−cl p¡j¡e ®QL Ll¡ qk ®pM¡−e c¡¢uaÅn£m hÉ¢�²l L¡−R Bj¡−cl−L J VÊ¢m−L e¡ ¢e−u VÊ¢ml h¡qL ay¡l L¡−R ®k−u Blh£−a Lb¡ h−m ¢he¡ ®Q−LC Bj¡−cl VÊ¢m R¡¢s−u ¢e−a prj q−mez B¢j l£¢aj−a¡ ¢h¢pÈa J f¤m¢La q−u ®Nm¡jz B¢j hýh¡l ®p±c£ Bl−h ¢N−u¢Rz hC M¤−m k¡Q¡C e¡ L−l LM−el ®R−s ®cu e¡z Cpm¡j£ hC-Hl hÉ¡f¡−lC H−a Ls¡;¢sz hC−a Cpm¡−jl ¢hLªa d¡lZ¡, ¢nlL-¢hcBa J L¡¢cu¡e£ p¡¢qaÉ B−R ¢Le¡ a¡ k¡Q¡C Ll¡C e¡¢L E−�nÉz Bj¡−cl ®k¡NÉ ®f¡VÑ¡l VÊ¢m ¢e−u ¢hj¡e-h¾cl −b−L ®hl qh¡l m¡E−� ®f±y¢R−u ¢c−mez ®pM¡−e ®S�¡ ®l¢X¢J−a h¡m¡ ¢hi¡−N LjÑla X. j¡Jm¡e¡ q¡p¡e j¤q¡Çjc j¤De¤�£e J f�Ns ®Sm¡l p¡−hL Bj£l Se¡h e¡¢pl E�£e-Hl ®R−m nq£c¤m Cpm¡j Bj¡−cl−L AiÉbÑe¡ S¡¢e−u ®L¡m¡L¤¢m Ll−mez Bj¡l ®R−m aM−e¡ ®f±y−R¢e ®Le S¡e−a Q¡C−m a¡yl¡ hm−me ®k, N¡¢s f¡LÑ Ll−a ®c¢l q−µRz

−p±c£ Blh pg−ll E−�nÉ−p±c£ Blh pg−ll E−�nÉ−p±c£ Blh pg−ll E−�nÉ−p±c£ Blh pg−ll E−�nÉ f§−hÑ E−õM L−l¢R ®k, c¤'®V¡ E−�−nÉ Hh¡l ®p±c£ Bl−h ®Nm¡jz fÐbj E−�nÉ q� Ll¡z Bl ¢àa£u E−�nÉ j¡Jm¡e¡ jJc§c£ (l)-Hl "alSj¡−u L¤lBe j¡S£c'-Hl pqS h¡wm¡u Ae¤h¡c Ll¡ z j¡Jm¡e¡ "a¡gq£j¤m L¤lBe' e¡−j ®k ¢hl¡V a¡gp£l ¢m−M−Re, a¡ R¡s¡J "alSj¡−u L¤lBe j¡S£c' e¡−j BlJ HL¢V NË¿Û lQe¡ L−l−Rez j¡Jm¡e¡l a¡gp£l EcѤ−a 6¢V NË−¿Û fÐL¡¢naz Hl h¡wm¡ Ae¤h¡c 19 M−� j¤¢âa q−u−Rz H ¢hl¡V a¡gp£l phÑp¡d¡l−Zl f−r AdÉue Ll¡ Løp¡dÉz k¡l¡ a¡gp£l e¡ fs−mJ ¢eu¢ja L¤lBe ¢am¡Ju¡a L−le, a¡l¡ k¡−a ®j¡V¡j¤¢V L¤lBe h¤−T fs−a f¡−le ®p E−�−nÉC ¢a¢e alSj¡−u L¤lBe j¡S£c lQe¡ L−l−Rez H−a a¡gq£j¤m L¤lBe ¢a¢e Ec¤Ñ−a Bu¡apj§−ql ®k Ae¤h¡c L−l−Re ®k Ae¤h¡cC l−u−Rz a−h

Page 109: jibone ja dekhlam-3

109

a¡gp£−ll hc−m A¢a pw¢rç V£L¡ ¢m−M−Rez öd¤ Ae¤h¡c f−s ®kph Bu¡−al jjÑLb¡ h¤T¡ pñh eu, ®p ®r−�C ¢a¢e V£L¡ ¢m−M−Rez B¢j HlC Ae¤h¡c pqS h¡wm¡u Ll¡l Ae¤j¢a hý B−NC j§m NË−¿Ûl fÐL¡nL ®b−L ¢e−u ®l−M¢Rz

H L¡−S ®Le q¡a ¢cm¡j?H L¡−S ®Le q¡a ¢cm¡j?H L¡−S ®Le q¡a ¢cm¡j?H L¡−S ®Le q¡a ¢cm¡j? h¡wm¡−cn ü¡d£e l¡øÌ ¢q−p−h L¡−uj qh¡l fl fСu 7 hRl Bj¡−L h¡dÉ q−u ¢ehÑ¡p−e b¡L−a quz p¡−s Q¡l hRl f¢lh¡l ®b−L ¢h¢µRæ b¡L¡l fl 1976 p¡−m Bj¡l Ù»£ ®R¡V c¤'®R−m ®e¡j¡e J p¡mj¡e−L ¢e−u mäe ®f±y−Re z 1978 p¡−ml S¤m¡C j¡−p pf¢lh¡−l ®c−n ¢g−l B¢p z Bj¡l Ù»£ S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l l¦Le qh¡l E−�−nÉ ¢p−mh¡p Ae¤k¡u£ AdÉue Ll−a ¢N−u a¡gq£j¤m L¤lB−el h¡wm¡ Ae¤h¡c f−s h¤T−a ®hn Lø −h¡d L−lez Bj¡−L j¡−T j¡−T L¢We n−ël AbÑ ¢S−�p L−lez ¢a¢e j¡cl¡p¡ m¡C−e B¢mj f¡p qJu¡u L¢We h¡wm¡ h¤T−a ®hN f¡ez B¢j Ae¤ih Llm¡j ®k, Bj¡−cl LjÑ£−cl j−dÉ A¢dL¡wnC AÒf¢n¢raz j¡Jm¡e¡ Bë¤l lq£−jl Ae§¢ca a¡gq£j¤m L¤lBe ®k L¢We i¡o¡u ®mM¡ a¡ f−s h¤T¡ A−e−Ll SeÉC LøLl qJu¡lC Lb¡ z EµQ¢n¢ra−cl SeÉ a¡ AhnÉC Ef−k¡N£ z f¡¢LÙ¹¡e Bj−mC H ¢ho−u B¢j j¡Jm¡e¡l cª¢ø BLoÑZ L−l¢Rm¡jz ¢a¢e CµR¡Lªai¡−hC L¢We i¡o¡u ¢mM−aez Bj¡−L hm−me, B¢j ®c¢M−u ¢c−a Q¡C ®k, B−mjl¡J EµQ j¡−el h¡wm¡i¡o¡ S¡−ez a¡R¡s¡ ¢a¢e j−e Ll−ae ®k, L¤lBe p¡d¡lZ Blh£i¡o£−cl j¤−Ml i¡o¡l j−a¡ qu, hlw L¤lBe EµQj¡−el �l¦Nñ£l Blh£ p¡¢qaÉz a¡C Hl Ae¤h¡cJ ®p j¡−el h¡wm¡u qJu¡C fÐ−u¡Sez Hje¢L ¢a¢e Q¢ma i¡o¡uJ L¤lB−el Ae¤h¡c Ll¡ p¢WL j−e Ll−ae e¡z H ¢edÑ¡¢la e£¢a Ae¤k¡u£C ¢a¢e Ae¤h¡c L−l−Rez 1979 p¡−ml ®p−ÃVð−l j¡Jm¡e¡ jJc§c£l C¢¿¹L¡−ml fl flC "Bõ¡j¡ jJc§c£ Cpm¡j£ ¢lp¡QÑ HL¡−Xj£' e¡−j HL¢V fТaù¡e L¡−uj Ll¡ qu Hhw öl¦ ®b−LC Se¡h Bî¡p Bm£ M¡e−L Hl X¡C−l�−ll c¡¢uaÅ ®cJu¡ qkz BS£he ¢a¢e H c¡¢uaÅ ¢eù¡l p¡−b f¡me L−l ®N−Rez 1981 p¡−m HL¡−Xj£l X¡C−l�l ¢q−p−h ay¡−L c¡¢uaÅ ¢cm¡j ®k, a¡gq£j¤m L¤lB−el pqS h¡wm¡u Ae¤h¡c Ll¡l hÉhÙÛ¡ Ll¦ez B¢j ay¡−L S¡e¡m¡j ®k, L¤lB−el Bu¡apj§−ql ®k Ae¤h¡c j¡Jm¡e¡ jJc§c£ EcѤ i¡o¡u L−l−Re B¢j pqS h¡wm¡u Hl Ae¤h¡c Ll−a Q¡Cz a¡gp£−ll Ae¤h¡c Ll¡l SeÉ L−uLSe Ae¤h¡cL h¡R¡C Ll¡l SeÉ ®Qø¡ Ll¦ez Y¡L¡ J Y¡L¡l h¡C−l ®b−L 19 Se ¡e¤h¡cL Bp−mez a¡−cl Ae¤h¡−cl j¡e k¡Q¡C Ll¡l SeÉ L¡e p¡−qh ®L¡e HL¢V p§l¡ ph¡C−L Ae¤h¡c Ll−a ¢c−mez fl£r−Ll c¡¢uaÅ M¡e p¡−qh ¢e−SC ¢e−mez B¢j fl¡jnÑ ¢c−u¢R−mj ®k, ¢a¢e ®b−L fy¡QSe Ae¤h¡cL h¡R¡C Ll−a f¡l−m AÒf pj−u Ae¤h¡−cl L¡S pj¡d¡ q−a f¡−lz B¢j Evp¡−ql p¡−b Ae¤h¡c L¡S Llm¡jz fÐb−j p§l¡ g¡¢aq¡l fl p§l¡ h¡L¡l¡l Ae¤h¡c Ll−a b¡Lm¡jz M¡e p¡−qh 19 S−el Ae¤h¡c j−e¡−k¡N ¢c−u fl£r¡ Ll−mez HL pç¡q fl ¢a¢e S¡e¡−me ®k, p¡¢qaÉl j¡−e HLS−el ®mM¡J ¢VL−m¡ e¡ B¢j hmm¡j, p¡¢q−aÉl j¡−el ®Q−u Bj¡l ¢eLV pqS i¡o¡ ®h¢n �l¦aÅf§ZÑz ¢a¢e hm−me, p¡¢q−aÉl phÑ¢ejÀ j¡e e¡ q−m ®a¡ Qm−a f¡−l e¡z M¡e p¡−qh ¢e−S EµQ j¡−el p¡q¢aÉL z a¡C ®p j¡−eC k¡Q¡C L−l−Re Hhw ph¡C−L fl£r¡u ®gm L¢l−u ¢c−u−Rez B¢j qa¡n qm¡j Hhw Bu¡apj§−ql Ae¤h¡c Ll¡l Evp¡qJ q¡¢l−u ®gmm¡jz pqS h¡wm¡u a¡gq£j¤m L¤lB−el Ae¤h¡−cl üfÀ üfÀC l−u ®N−m¡z AÒf¢n¢ra Lj£Ñ−cl−L a¡gq£j¤m L¤lB−el ü¡cEf−i¡N Ll¡h¡l AcjÉ BL¡Pr¡ Bj¡−L Bjf¡l¡l a¡gp£−ll p¡l-pw−LBof ¢mM−a h¡dÉ Ll−m¡ e¡j¡k£l¡ Bjf¡l¡l p§l¡C e¡j¡−k ®h¢n f−sez ®kph p¤l¡ a¡−cl j¤MÙÛ B−R ®p�−m¡l a¡gp£l pqS i¡o¡u pw−r−f S¡e−a f¡l−m e¡j¡−kl jS¡C ®h−s k¡−hz 1983 p¡−mC Bjf¡l¡ fÐbj fÐL¡¢na quz ¢hBC¢p-Hl X¡C−l�l AdÉ¡fL e¡¢kl Bqjc Bjl¡ ®fR−e ®m−N ®b−L 29 f¡l¡l p¡l-pw−rf ¢mM−a h¡dÉ Ll−mez Hi¡−hC 26 f¡l¡ fkÑ¿¹ ®mM¡ q−m¡z fТa¢V f¡l¡ ¢mM−a c¤−V¡ lj¡c¡−el c¤−V¡ C'¢aL¡g MlQ q−u−Rz H pju R¡s¡ ¢mM¡l pju ®hl Ll¡l Ef¡u ¢R−m¡ e¡z ®no fy¡Q f¡l¡ Bm¡c¡ Bm¡c¡ M−� HhP NË−¿ÛJ fÐL¡¢na q−u−Rz AdÉ¡fL e¡¢kl Bqjc p¡−q−hl E−cÉ¡−NC HV¡ pñh q−u−Rz

Page 110: jibone ja dekhlam-3

110

1992 J "93 p¡−m Y¡L¡ ®L¾cУu L¡l¡N¡−l AhL¡n k¡feL¡−m fÐbj 10 f¡l¡l Ae¤h¡c Ll¡ qu Hhw Bd¤¢eL fÐL¡ne£ ""Bm L¤lB−el pqS Ae¤h¡c' e¡−j 1994 p¡−mC a¡ fÐL¡n L−lz j¡TM¡−e 11 ®b−L 25 f¡l¡l Ae¤h¡−cl SeÉC ®p±c£ Bl−h L−uL j¡p b¡L−a q−m¡z Bm q¡jc¤¢mõ¡q j¡−Tl 15 f¡l¡l Ae¤h¡c pj¡ç L−l ®c−n ¢g−l Hm¡jz 114.

Ae¤h¡−cl L¡S öl¦ q−m¡Ae¤h¡−cl L¡S öl¦ q−m¡Ae¤h¡−cl L¡S öl¦ q−m¡Ae¤h¡−cl L¡S öl¦ q−m¡ "a¡gq£j¤m L¤lBl' e¡jL a¡gp£−ll pqS h¡wm¡u Ae¤h¡−cl Bn¡ f§lZ q−m¡ e¡z Bj¡l f−rJ H−a¡hs L¡S pj¡d¡ Ll¡ pñh euz ®n−o 5 f¡l¡l p¡l-pw−rf 10 hR−l pj¡d¡ qJu¡l fl− Hi¡−h BlJ ¢mM¡l ¢qÇja ®fm¡j e¡ a¡C A¿¹a alSj¡−u L¤lBe j¡S£−cl Ae¤h¡c Ll−a f¡l−m j¡Jm¡e¡ jJc¤c£l a¡gp£−ll ü¡c p¡j¡eÉ f¢lj¡Z q−mJ f¡Ju¡ k¡−h-H Bn¡u Cpm¡j£ B−¾c¡m−el p¡−b S¢sa AÒf¢n¢ra i¡C-®h¡e Hhw phÑp¡d¡l−Zl j−dÉ L¤lBe h§T¡u BNËq£−cl ¢eLV L¤lB−el B−m¡ −f±yR¡h¡l E−�−nÉ HV¤L¤ L¡S qJu¡ AaÉ¿¹ Sl¦¢l j−e Llm¡jz a¡gq£j¤m L¤lB−el c¤'lLj Ae¤h¡c h¡S¡−l Q¡m¤ B−Rz j¡Jm¡e¡ j¤qÇjc Bhc¤l lq£−jl Ae¤h¡c h¡wm¡ p¡d¤ i¡o¡u l¢Qaz AaÉ¿¹ L¢We i¡o¡u ¢a¢e ¢m−M−Re h−mC B¢j pqS h¡wm¡u Ae¤h¡c Ll−a BNËq£ ¢Rm¡jz Afl Ae¤ë¢V Se¡h Bî¡p Bm£ M¡−el a�Æ¡hd¡−e J pÇf¡ce¡u L−uLS−el à¡l¡ Ae§¢caz H Ae¤h¡c¢V h¡wm¡ Qm¢a i¡o¡u ¢m¢Maz Afl Ae¤h¡c¢Vl a¤me¡u H¢V naLl¡ f�¡n i¡N pqS h¡wm¡u hm¡ Q−mz ¢L¿º L¢We n−ël pwMÉ¡ k¡ B−R, a¡−a Bj¡l ¢qp¡−h pqS h¡wmAl Bn¡ f§lZ qu¢ez AhnÉ H Ae¤h¡c¢VC S¡j¡u¡a jq−m ®h¢n Q¡m§ B−Rz j¡Jm¡e¡ Bhc¤m j¡æ¡e a¡¢mh J j¡Jm¡e¡ j¤S¡¢Çjm qL H Ae¤h¡c¢V L−l−Rez Bd¤¢eL fÐL¡ne£ Hl fÐL¡nLz 5 S¡e¤u¡¢l (2003) h¡ql¡Ce ®b−L ®S�¡ ®f±yRm¡jz fl¢ceC Ae¤h¡−cl L¡S öl¦ Llm¡jz 8 H¢fÐm Aeh¡−cl L¡S pj¡d¡ quz 9 a¡¢lM j�¡ nl£g ®k−u 11 a¡¢l−M ¢hc¡u£ a¡Ju¡g L−l ®S�¡u ¢g−l Hm¡jz −k Lu¢V L¡−Sl SeÉ B¢j S¡j¡u¡−al Cj¡l−al c¡¢uaÅ ®b−L AhÉ¡q¢a ®Q−u¢Rm¡j, Hl j−dÉ Ae¤h¡−cl H L¡S¢V AeÉajz 2001 p¡−ml S¡e¤u¡¢l ®b−L c¡¢uaÅj¤�² qJu¡ p−�ÆJ 2002 j¡−ml ¢X−pðl fkÑ¿¹ f§ZÑ c¤'hR−ll j−dÉJ Ae¤h¡−cl L¡S¢V öl¦ Ll¡ pñh e¡ qJu¡u ¢pÜ¡¿¹ ¢em¡j ®k, H L¡S¢V pÇfæ Ll−a q−m ¢h−c−nC ®k−a q−hz ¢pÜ¡¿¹ Ae¤k¡u£ ®p±c£ Bl−h ®Nm¡jz H E−�−nÉ jÉ¡e−QØV¡−lJ (CwmÉ¡ä) k¡Ju¡ ®k−a¡z ®pM¡−e Bjl¡ 3 ®R−m B−Rz ¢L¿º S¾ji§¢j h¡wm¡−cn ®b−L q−J�l ¢eu−a ®p±c£ Blh k¡h¡l Na 35 hR−ll L¡je¡ f§ZÑ Ll¡l SeÉC H ¢pÜ¡¿¹ ¢e−a q−m¡z

¢e¢l¢h¢m ®mM¡l f¢l−hn¢e¢l¢h¢m ®mM¡l f¢l−hn¢e¢l¢h¢m ®mM¡l f¢l−hn¢e¢l¢h¢m ®mM¡l f¢l−hn H S¡a£u ®mM¡l L¡S Ll−a q−m ®k lLj f¢l−hn fÐ−u¡Se Hl hÉhÙÛ¡ Ll¡l E−�−nÉ Bj¡l fr ®b−L Bj¡l hs ®R−m j¡j¤e ®S�¡ÙÛ pLm c£e£ i¡C−cl−L S¡¢e−u ¢c−m¡ ®k, ®LE ®ke Bj¡−L −g¡e e¡ L−le Hhw ®cM¡ Ll¡l SeÉ ®LE ®ke h¡p¡u e¡ B−pez ®cM¡ Ll−a q−m j¡N¢lh J Cn¡l e¡j¡−kl pju h¤M¡l£ jp¢S−c Bp−a f¡−lez Abh¡ S¤jBl e¡j¡−kl pju Cpm¡¢jL HX¤−Lne g¡C−än−e ¢cM¡ Ll−a f¡−lez −pM¡−e 20/25 hRl ®b−L HRe Bjl Hje O¢eù ®hn LuSe c£e£ i¡CJ phl L−l−Rez Ae¤h¡−cl L¡S pj¡d¡ Ll¡l flJ a¡−cl p¡−b ®k¡N¡−k¡N Ll¡l pju f¡Cez AhnÉ a¡−cl p¡−b HL ¢h−ul Ae¤ù¡−e ®cM¡ q−u k¡uz ®c−n ®a¡ hý B−N ®b−LC c£e£ i¡C−ul¡¢ Bj¡−L "¢h−ul ®j¡õ¡' h¡¢e−u ®R−s−Rez ®S�¡uJ ¢h−u fs¡h¡l SeÉ ®k−a q−m¡ Hhw H Efm−r f¤l−e¡ i¡C−cl p¡−b Hhw A−eL ea¤e i¡C−cl p¡−bJ ®cM¡ q−u ®N−m¡z −p±c£ Bl−hl ®k L'Se ¢h¢nø hÉ¢�²l p¡−b Bj¡l c£OÑ¢c−el O¢eù f¢lQu, ay¡−cl L¡−l¡ p¡−b ®cM¡ Ll¡ ®a¡ c§−ll Lb¡ ®g¡−eJ p¡m¡j-L¡m¡j qu¢ez ®k¡N¡−k¡N Ll−m ®cM¡ e¡ L−l Bp¡ pñh q−a¡ e¡z AbQ Hl SeÉ Bj¡l q¡−a pju ¢R−m¡ e¡z

Page 111: jibone ja dekhlam-3

111

j¡j¤−el hs ®k−u m¤h¡h¡ Cpm¡j pÇf−LÑ A−eL ¢LR¤ S¡eh¡l SeÉ pju ®Q−uJ ¢el¡n q−u−Rz Ae¤h¡c ®no qJu¡l fl 2/3 ¢ce h¡p¡u ¢Rm¡jz ¢L¿º aMe m¤h¡h¡l fl£r¡ b¡L¡u Jl q¡−a pju ¢R−m¡ e¡z ®p Hh¡l "H-®m−im' ¢c−µRz Bj¡l ®h±-j¡ p¡mj¡ j¤æ£ j¡n¡Bõ¡q k−bø fs¡öe¡ L−l Hhw ¢hn Äf¢l¢ÙÛ¢a J j¤p¢mj EÇj¡q pÇf−LÑ ¢Q¿¹¡-i¡he¡ L−lz ®pJ ®hn Luh¡l B−m¡Qe¡l SeÉ pju ®Q−u−Rz B¢j öd¤ M¡h¡l pju B−m¡Qe¡l Ae¤j¢a ¢c−a prj q−u¢Rz Hi¡−h f§ZÑ ¢e¢l¢h¢ml f¢l−hn pª¢ø e¡ Ll−m H pj−ul j−dÉ Ae¤h¡c pÇfæ Ll¡ ¢LR¤−aC pñh q−a¡ e¡z q−�l L¡l−Z Ljf−r 10 ¢ce Hhw jc£e¡ nl£g ¢ku¡l−a 3 ¢ce, Bj¡l Ù»£−L q¡pf¡a¡−m i¢aÑ Ll¡−a q−m¡ h−m q−�l fl 5 ¢ce Ae¤h¡−cl L¡S Ll¡ pñh qu¢ez a¡R¡s¡ "S£h−e k¡ ®cMm¡j'-Hl SeÉ 12 ¢L¢Ù¹ ®mM¡u Ljf−r 15 ¢ce MlQ q−u ®N−Rz Bj¡−L N−s fТa 5 ¢c−e 1 f¡l¡ f¢lj¡Z Ae¤h¡c Ll−a q−u−R z ®l¡S 7 ®b−L 8 O¸V¡ Ae¤h¡−cl L¡−S hÉÙ¹ ¢Rm¡j z EcѤ ®b−L h¡wm¡ J Blh£ ®b−L h¡wm¡ A¢id¡e ®b−L p¡q¡kÉ ¢e−u¢R h−V, ¢L¿º pqS në a¡m¡n Ll¡l SeÉ A¢a¢l�² ¢LR¤ pjuJ MlQ Ll−a q−u−Rz k¡l¡ Ae¤h¡−cl L¡S L−le a¡l¡ S¡−ee ®k, H L¡S¢V ®hn ®VL¢eLÉ¡m dl−elz i¡o¡l Ae¤h¡c eu; i¡−hl Ae¤h¡cC Ll−a quz a¡C i¡hV¤L¤ Bu� L−l a¡ i¡o¡u l©f¡¿¹l Ll¡ M¤h pqSp¡dÉ quz

¢ip¡¢ip¡¢ip¡¢ip¡----pjpÉ¡u fsm¡jpjpÉ¡u fsm¡jpjpÉ¡u fsm¡jpjpÉ¡u fsm¡j B¢j H Bj¡l Ù»£ ®p±c£ Bh−h ®N−m Cpm¡j£ ®X−imf−j¾V hÉ¡w−Ll j¡dÉ−j ¢i¢SV ¢ip¡u k¡uz ®p±c£ c§a¡h¡p j¡� HLj¡−pl ¢ip¡ ®cuz ®p±c£ Blh −f±yR¡l fl ¢ip¡l ®ju¡c hª¢Ül ®hm¡uJ HLp¡−b HLj¡−pl ®h¢n hª¢Ü L−l e¡ z a¡l¡ plL¡¢li¡−h ¢qSl£ hoÑf¢� hÉhq¡l L−lz B¢j ¢kmLc j¡−pl j¡T¡j¡¢T ®S�¡u ®f±y−R¢Rz a¡C q−� k¡h¡l B−NC ¢ip¡l ®ju¡c hª¢Ü qJu¡ fÐ−u¡Sez Bj¡l Øf¾pl Cpm¡j£ hÉ¡wL kb¡l£¢a Bj¡l f¡p−f¡VÑ ¢ip¡l −ju¡c hª¢Ül p¤f¡¢ln L−l f¡W¡−m¡z SJu¡h Bp−m¡ ®k, ®p±c£ plL¡l ¢kmLc j¡−p ¢i¢SV ¢ip¡l ®ju¡c hª¢Ü L−l e¡z ¢eu−jl ®gLs¡u f−s ®Nm¡jz plL¡−ll H ¢pÜ¡−¿¹l L¡lZ B−Rz ¢h−n Äl phÑ� ®b−L q� ¢ip¡u H−a¡ j¡e¤o B−p ®k, q−�l jJp¤−j a¡−cl−L p¡jm¡−aC ¢hl¡V T¡−jm¡ ®f¡q¡−a quz a¡C q¡S£−cl pwMÉ¡ p£¢ja Ll¡l E−�−nÉ ¢kmLc j¡−p ¢i¢SV ¢ip¡ hª¢Ü Ll¡ qu e¡, k¡−a q� ¢ip¡ R¡s¡ −LE q� Ll−a ¢is e¡ L−lz H pjpÉ¡l Lb¡ B−N S¡ea¡j e¡z jq¡¢Q¿¹¡u fsm¡jz ¢ip¡l ®ju¡c hª¢Ü e¡ Ll−m q� e¡ L−lC Q−m Bp−a q−h Hhw Ae¤h¡−cl E−�−nÉ ®pM¡−e b¡L¡l p¤−k¡NJ f¡Ju¡ k¡−h e¡z q−�l jJp¤−j ®S�¡ ®b−L j�¡ nl£g k¡h¡l f−b f¤¢mn HL¡¢dL S¡uN¡u f¡p−f¡VÑ ®QL L−lz ¢kmL−cl 25 a¡¢l−Ml fl q� ¢ip¡ R¡s¡ ®L¡e ¢h−cn£−L j�¡u ®k−a ®cu e¡z a¡C 23 ¢kmL−cC j�¡ nl£g Q−m ®Nm¡jz j¡j¤−el A¢i�a¡ q−m¡ ®k, fСC−iVL¡−l j¢qm¡ b¡L−mJ Cql¡j f¢l¢qa e¡ q−m f¤¢mn ®QL e¡ L−lC ®R−s ®cuz Bjl¡ ¢he¡ ®Q−LC Q−m ®Nm¡j Bõ¡ql L¡−R dle¡ ¢c−a b¡Lm¡j, ®ke Bj¡−cl ¢ip¡ pjpÉ¡l pj¡d¡e quz L−uL¢ce fl ®g¡−e S¡e¡ ®N−m¡ ®k, 29 ¢kmq� fkÑ¿¹ ¢ip¡l ®ju¡c hª¢Ü Ll¡ q−u−Rz hÉ¡w−Ll fr ®b−L ®Qø¡ Ll¡uJ Bj¡l f¡p−f¡−VÑ c¤'h¡l ®p±c£ plL¡¢l ®jqj¡e ¢q−p−h ¢ip¡ b¡L¡u qu−a¡ ¢h−hQe¡−k¡NÉ j−e L−l−Rz p¡d¡lZa plL¡¢l ¢eu−jl h¡C−l a¡l ¢LR¤C Ll−a l¡¢S qu e¡z Bõ¡q f¡L q� Ll¡l p¤−k¡N ¢c−me h−mC LaѪf−rl ¢c−m (A¿¹−l) ¢ip¡l ®ju¡c h¡s¡h¡l hÉ¡f¡−l plL¡¢l ¢euj i� Ll¡l Skh¡ c¡e L−l−Rez a¡ e¡ q−m ü¡i¡¢hL ¢eu−j a¡ qh¡l Lb¡ euz

q� Efm−r ®S�¡l h¡C−l 21 ¢ce AhÙÛ¡eq� Efm−r ®S�¡l h¡C−l 21 ¢ce AhÙÛ¡eq� Efm−r ®S�¡l h¡C−l 21 ¢ce AhÙÛ¡eq� Efm−r ®S�¡l h¡C−l 21 ¢ce AhÙÛ¡e q−�l jJp¤−j ph¡C L¡h¡ nl£−gl L¡−R b¡L¡l S¡uN¡ ®k¡N¡−sl ®Qø¡ L−l, k¡−a 5 Ju¡�² q¡l¡j nl£−g S¡j¡u¡−a e¡j¡S fs¡ k¡uz aMe H−a¡ ¢is qu ®k, ®L¡e lL−j HLV¤ ®n¡h¡l j−a¡ S¡uN¡ ®f−mC j¡e¤o M¤¢n q−u b¡−Lz AhnÉ ®h¢n de£ ®m¡−Ll¡ q¡l¡−jl ¢eLVhaÑ£ hs hs ®q¡−V−m ¢hl¡V Aw−L i¡s¡u b¡−Lª h−m üµR−¾c b¡L−a f¡−lz Bj¡l SeÉ H c¤'AhÙÛ¡l ®L¡eV¡C Ef−k¡N£ euz a¡C Bj¡l A¢a O¢eù f¢l¢Qa c£e£ i¡C j¡Jm¡e¡ Bhc¤m Sî¡−ll pq−k¡¢Na¡ Q¡Cm¡jz ¢a¢e hý hRl ®b−L j�¡ nl£−gl h¡¢p¾c¡z HLh¡l Jjl¡q Efm−r a¡l h¡p¡u ¢Rm¡jz a¡−L S¡e¡m¡j ®k, h¡wm¡−cn£

Page 112: jibone ja dekhlam-3

112

i¡C−cl j−dÉ Hje ®LE ®B−Re ¢Le¡, ¢k¢e pf¢lh¡−l b¡−Le HhP Bj¡l H Bj¡l Ù»£l SeÉ HLV¡ L¡js¡ ®R−s ¢c−a f¡−le HhP Bj¡−cl M¡h¡l hÉhÙÛ¡ Ll−a f¡−lez ac¤f¢l Bj¡l ®mM¡fs¡ Ll¡l h−¾c¡hÙ¹J L−l ¢c−a f¡−lez Bõ¡ql Ap£j ®j−qlh¡e£−a Hje HL¢V f¢lh¡l f¡Ju¡ ®N−m¡, ®kM¡−e q−�l B−N 15 ¢ce J f−l c¤'¢ce AaÉ¿¹ üµR−¾c J Bl¡−j b¡L¡, M¡Ju¡ J ®mM¡fs¡ Ll¡l QjvL¡l p¤−k¡N ®f−u ®Nm¡jz a¡l e¡j Se¡h Bhc¤l lq£jz ¢a¢e 18 hRl ®b−L j�¡ nl£−g B−Rez hÉhp¡ L−lez ¢a¢e ®c−n b¡L¡L¡−mJ Cpm¡j£ B−¾c¡m−e AaÉ¿¹ p¢�²u ¢R−me z a¡l h¡¢s nl£uaf¤l ®Sm¡l S¡¢Sl¡ Ef−Sm¡uz a¡l h¡p¡ L¡h¡ nl£g ®b−L c¤¢L−m¡¢jV¡l c§−l qJu¡u S¤jBl e¡j¡k R¡s¡ AeÉ¡eÉ e¡j¡−u k¡Ju¡ pñh ¢R−m¡ e¡z a¡l h¡p¡u ®kph fÐ−u¡Se£u p¤¢hd¡ ®i¡N L−l¢R a¡ f¡Ju¡l j−a¡ ®L¡e h¡p¡ L¡h¡ nl£−gl L¡−R ®k¡N¡s Ll¡ ®N−m¡ e¡z b¡L¡ J ®mM¡fs¡ Ll¡l Ef−k¡N£ hl¡V L¡jl¡ J l¦¢Qj−a¡ M¡h¡l ph−Q−u hs fÐ−u¡Sez a¡l Ù»£ Bj¡−cl c¤'S−el b¡L¡-M¡Ju¡l hÉ¡f¡−l ®aj¢e kaÁ ¢e−u−Re, ®kje h¡f-j¡−ul SeÉ ®j−ul¡ L−l b¡−L z a¡−cl 4 p¿¹¡−el j−dÉ c¤'®j−u hs Hhw ®R−m c¤−V¡ ®R¡Vz hs ®j−ul hpu 11 Hhw ®R¡V ®R−ml hup 3 hRlz Hl¡ ph¡C Bj¡−cl c¤'Se−L Bpm c¡c¡-c¡c¤ h¡¢e−u ¢e−m¡z Bj¡l Ù»£ ®a¡ c¤'e¡ae£l p¡−b H−a¡ O¢eù q−u ®N−me ®k, Jl¡ p¡l¡rZ c¡c¤l p¡−bC b¡L−a Q¡uz B¢j ®a¡ fs¡−mM¡u hÉÙ¹z Bj¡l Ù»£l ®a¡ Hje ®L¡e hÉÙ¹a¡ ®eCz a¡C ¢a¢e e¡ae£−cl ¢e−u hÉÙ¹ lC−mez J−cl L¤lBe ¢am¡Ju¡−a p¡q¡kÉ Ll¡ J c£−el Lb¡ ¢nL¡−e¡ Hhw j¡−ul L¡−R ph lLj L¡S ®nM¡l SeÉ Eà¤Ü Ll¡ CaÉ¡¢c ¢e−k a¡l pju L¡V−a¡z −R−m c¤−V¡ 5 J 3 hR−ll z M¤hC Q�m z Jl¡ c¡c¡ c¡c¡ L−l Bj¡−L A¢ÙÛl Ll−a Q¡C−a¡ z a¡−cl−L pju ®cJu¡ Bj¡l f−r pñh ¢R−m¡ e¡ h−m c¡c¤l L¡−RC ®h¢n ®k−a¡z B¢j clS¡ hå L−l J−cl q¡jm¡ ®b−L BaÈlr¡ Ll−a h¡dÉ qa¡jz Bhc¤l lq£j p¡−qh fÐb−jC Bj¡−L paaÑ L−l ¢c−u h−m¢R−me ®k, B¢j ®ke clS¡ mL ®Ll ®mM¡fs¡ L¢lz B¢j e¡j¡−ul SeÉ jp¢S−c Q−m ®N−m Jl¡ 4 i¡C-®h¡e ýj¢s ®M−u Bj¡l L¡jl¡u H−p fs−a¡z h¡C−l ®b−L clS¡u a¡m¡ m¡N¡h¡l hÉhÙÛ¡ ¢R−m¡ e¡z q−�l E−�−nÉ ¢je¡u k¡h¡l B−N 15 ¢ce HLV¡e¡ I h¡p¡u ®b−LC ®mM¡l L¡S Q¡¢m−u ®Nm¡jz Hl j−dÉ Ae¤h¡−cl L¡S j¡� 5 ¢ce L−l¢Rz h¡¢L 10 ¢ce "S£h−e k¡ ®cMm¡j'-Hl 7¢V ¢L¢Ù¹ ¢mM−a MlQ q−u−Rz Y¡L¡u S¡e¤u¡¢l j¡−pl SeÉ 4 ¢L¢Ù¹ ®mM¡ °a¢l L−l ®l−M ®Nm¡jz S¡e¤u¡¢ll j¡T¡j¡¢T c¤'¢L¢Ù¹ X¡L−k¡−N ®S�¡ ®b−L f¡W¡m¡jz j�¡ nl£−g b¡L¡L¡−m ®h¢n L−l ¢mM¡l E−�nÉ ¢R−m¡ q¡−a q¡−a Y¡L¡u f¡W¡h¡l p¤−k¡N ®eJu¡z h¡wmA−cn ®j¢X−Lm H−p¡¢p−un−el AeÉaj ®ea¡ X¡. l¦ým Bj£e Bh¡l q� ®j¢X−Lm ¢jn−el 60 pcpÉ¢h¢nø X¡�²¡l J e¡pÑ−cl ¢V−jl ¢mX¡l ¢q−p−h ¢N−u¢R−mez ¢a¢e Y¡L¡ ®j¢X−Lm L−m−Sl fÐ−gpl z R¡�S£he ®b−L a¡l p¡−b O¢eù f¢lQuz B¢j ®k h¡p¡u ¢Rm¡j Hl L¡−RC h¡wmA−cn q� ¢jne A¢gpz L¡h¡ nl£−g k¡h¡l f−bC A¢gp¢V Ah¢ÙÛaz q−�l fl 7 ¢L¢Ù¹ ®mM¡ a¡l q¡−a ¢cm¡jz ¢a¢e Y¡L¡u H−p Bj¡l ®p−�²V¡¢l e¡Sj¤m q−Ll q¡−a ¢c−me Hhw f¡Ju¡l p¡−b p¡−bC ®p−�²V¡¢l C-®jC−m Bj¡−L fС¢ç pwh¡c S¡¢e−u ¢e¢ÕQa Ll−m¡z −ghЦu¡¢ll 8 a¡¢lM ¢ch¡Na l¡a ¢je¡u lJu¡e¡ q−u 13 a¡¢lM ¢ch¡Na jdÉl¡−a j�¡ nl£−gl h¡p¡u ¢g−l Bpm¡j z 15 a¡¢lM c¤f¤−l M¡h¡l fl ®S�¡u ¢g−l ®Nm¡jz j¡j¤e a¡l N¡¢s ¢e−u H−p¢R−m¡z HL O¸V¡uC ®S�¡u ®f±yRm¡jz j¡TM¡−e 5 ¢ce q� Efm−r ¢je¡, Bh¡g¡q, j¤kc¡¢mg¡, j�¡ J Bh¡l ¢je¡u L¡V−m¡z H 5 ¢c−el ¢hhlZ ¢e−u HL¢V Bm¡c¡ ¢L¢Ù¹ ®mM¡l Bn¡ l¡¢Mz Bhc¤l lq£j p¡−Jq−hl h¡p¡ ®b−L ¢hc¡u q−u Bp¡l pju ay¡l Ù»£ J ®j−u c¤−V¡ j¡j¤−el j¡−L S¢s−u Hjei¡−h Ly¡c−m¡, ®kje Bfe j¡ J c¡c£l SeÉ Ly¡−cz a¡−cl p¡−b Hje jqî−al pÇfLÑ q−u ®N−m¡, ®kje O¢eù BaÈ£−ul p¡−b q−u b¡−Lz

Ae¤h¡−c f§ZÑ j−e¡−k¡N ¢cm¡jAe¤h¡−c f§ZÑ j−e¡−k¡N ¢cm¡jAe¤h¡−c f§ZÑ j−e¡−k¡N ¢cm¡jAe¤h¡−c f§ZÑ j−e¡−k¡N ¢cm¡j q−�l B−N j¡� 3 f¡l¡ f¢lj¡Z Ae¤h¡c Ll¡ pñh q−u−Rz 12 f¡l¡ Ae¤h¡c Ll¡ h¡¢L b¡L¡u ¢hl¡V ®h¡T¡l Ae¤i§¢a ®e−u Ae¤h¡−c ¢p¢lu¡p q−u ®Nm¡jz 16 ®ghЦu¡¢l ®b−L öl¦ Llm¡jz H¢fÐ−ml j¡T¡j¢T k¡−a pj¡ç qk ®p V¡−NÑ−V Ae¤h¡−cl N¢a

Page 113: jibone ja dekhlam-3

113

hª¢Ül ®Qø¡ Llm¡j z 10 j¡QÑ fkÑ¿¹ p−¿¹¡oSeL N¢a−aC H�¢µRm¡jz ¢L¿º Bj¡l Ù»£l Ap¤ÙÛa¡ ®h−s k¡Ju¡u a¡−L 12 a¡¢l−M ¢Lw g¡up¡m ®Øfn¡m¡CSX qp¢fV¡−ml Cj¡−SÑ¢¾p−a ¢e−u ®k−a q−m¡z AhÙÛ¡l Ahe¢a qJu¡u f−ll ¢ce Bh¡l ¢e−u ®N−m q¡pf¡a¡−m i£aÑ L−l ¢e−m¡z 17 a¡¢l−M q¡pf¡a¡m ®b−L h¡p¡u Bem¡jz £WL H pj−uC j¡j¤−el fÐhm CegÓ¤−u� L¡l−Z L−uL¢ce HLV¡e¡ Bj¡−LC q¡pf¡a¡−m b¡L−a q−m¡ z Hi¡−h Bj¡l HL f¡l¡ f¢lj¡Z Ae¤h¡−cl pju Q−m ®N−m¡z q−�l B−NJ jc£e¡ nl¢g k¡C¢ez q−�l fl q¡S£−cl ¢is Lj−m k¡−h¡ h−m jeÙÛ L−l l¡Mm¡jz ®c−n ¢glh¡l B−N j�¡ nl£−g ¢hc¡u£ a¡Ju¡−gl SeÉJ ®k−a q−hz 14 H¢fÐm Y¡L¡ lJu¡e¡ qh¡l SeÉ ®fÔ−e p£V h¤L Ll¡ q−u ®N−m¡z c¤'S¡uN¡uC k¡h¡l SeÉ ¢pÜ¡¿¹ q−m¡ ®k, h¤dh¡l l¡−a ®pM¡−e ®f±y−R S¤jBh¡l ¢h−L−m ¢g−l Bp−a q−hz H c¤'jp¢S−c S¤jBl e¡j¡−kl jS¡C Bm¡c¡z H pjup£j¡ Ae¤k¡u£ Ae¤h¡−c BlJ ®h¢n pju m ¡N¡m¡j z 2 H¢fÐm c¤f¤−l 24 f¡l¡l Ae¤h¡c pj¡ç L−l I¢ceC ¢h−L−m jc£e¡ nl£g lJu¡e¡ qm¡jz Hl f−ll pç¡−q j�¡ nl£g k¡l¡l Lb¡z Bl j¡� 1 f¡h¡l Ae¤h¡c h¡¢L lC−m¡, k¡ jc£e¡ ®b−L ¢g−l H−p j�¡ k¡h¡l B−N pj¡ç Ll−a q−hz Bõ¡ql ®j−qlh¡e£−a H l¦¢Ve Ae¤k¡u£ L¡S pÇfæ Ll¡ ®N−m¡ z 8 H¢fÐm l¡a 9V¡u 25 f¡l¡l Ae¤h¡c ®no Ll¡l p¡−b p¡−b I l¡−aC Bj£−l S¡j¡u¡a−L C-®jC−m H p¤Mhl ¢cm¡j Hhw 14 a¡¢l−M påÉ¡u lJu¡e¡ q−u 15 a¡¢lM pL¡−m Y¡L¡ ®f±yR¡l pwh¡cJ S¡e¡m¡jz

jc£e¡ nl£g ¢ku¡lajc£e¡ nl£g ¢ku¡lajc£e¡ nl£g ¢ku¡lajc£e¡ nl£g ¢ku¡la q¡S£−cl SeÉ jc£e¡ nl£g ¢ku¡la glk h¡ Ju¡¢Sh e¡ q−mJ k¡l¡ q−�l E−�−nÉ B−pe a¡l¡ jp¢S−c ehh£−a e¡j¡k Bc¡−ul SeÊ Hhw l¡p§m (p)-Hl j¡k¡l nl£−g p¡m¡j S¡e¡h¡l SeÉ jc£e¡ nl£−g AhnÉC k¡ez HV¡ l¡p§m (p) -Hl fТa jqî−alC c¡¢hz j¡e¤−ol j−dÉ ph−Q−u ®h¢n l¡p§m (p)-®L i¡−m¡h¡p¡ My¡¢V Dj¡−elC f¢lQ¡uLz a¡C ®L¡e q¡S£ jc£e¡ nl£g ¢ku¡la e¡ L−l h¡¢s ¢g−l k¡e e¡z Bjl¡ B−NC ¢WL L−l ®l−M¢Rm¡j ®k, ¢Smq� j¡−pl ®no ¢c−LJ q¡S£−cl ¢is b¡−L h−m jqllj j¡−pl ®L¡e HL pju jc£e¡u k¡−h¡z jqll−jl 10 a¡¢lM fkÑ¿¹ ¢nu¡ j¤pmj¡e−cl jc£e¡u M¤h ¢is b¡−Lz H pju a¡l¡ hcl J Jq§−cl nq£cN−Zl j¡k¡−l HhP jp¢S−c ehh£l ¢eLVÙÛ "S¡æ¡a¤m h¡L£' e¡jL LhlÙÛ¡e− j¢pÑu¡ (®n¡L fÐL¡n) Ll−a k¡ez AhnÉ f¤¢mn a¡−cl−L E¯µQxü−l j¢pÑu¡ N¡C−a ®cu e¡z a¡l¡ ®pM¡−e M¤h L¡æL¡¢V L−lez Bjl¡ jqll−jl ®no ¢ce 2 H¢fÐm ®Nm¡jz j�¡ nl£−g Bj¡−cl −jkh¡e Se¡h Bhc¤l lq£j pf¢lh¡−h jc£e¡ k¡h¡l pju ®S�¡ ®b−L Bj¡−cl−L p¡−b ¢e−u k¡h¡l BNËq fÐL¡n Ll−mez a¡l 15 Bpe¢h¢nø HLV¡ j¡C−�²¡h¡p B−Rz ¢a¢e ¢e−SC a¡ ®k¡NÉa¡l p¡−b Q¡m¡e z ¢a¢e ¢hL¡m Q¡lV¡u ®S�¡u H−p ®f±yR−mez Bp−ll e¡j¡k Bc¡u L−lC 5 V¡u jc£e¡ lJk¡e¡ q−u l¡a p¡−s 10V¡u ®f±yRm¡jz jc£e¡l HL c£e£ i¡C Bj£e¤m Cpm¡j jp¢S−cl M¤h ¢eL−VC HLV¡ hs ®q¡−V−m B−NC Bj¡−cl SeÉ c¤−V¡ L¡jl¡ ¢WL L−l ®l−M¢R−mez q−�l jJp¤−j Hph L¡jl¡l i¡s¡ A−eLz q¡S£l¡ jc£e¡u p¡d¡lZa 8 ¢ce b¡−Lez H 8 ¢c−eC 3/4 q¡S¡l ¢lu¡m i¡s¡ ¢c−a quz ®g¡l ØV¡l J g¡Ci ØV¡l ®q¡−Vm�−m¡C jp¢S−cl L¡−R B−Rz Bjl¡ c¤'L¡jl¡u c¤'l¡a ¢Rm¡jz j¡� 500 ¢lu¡m ¢e−m¡z 14 am¡ ®q¡−Vm aMe M¡¢m z E�² i¡C Bj£e HL pj−u H ®q¡−V−m Q¡L¢l Ll¡u ay¡l M¡¢a−l i¡s¡ LjC ¢e−u−Rz HL pju jp¢S−cl L¡−RJ AÒf Ml−Q b¡L¡l j−a¡ h¡¢s f¡Ju¡ ®k−a¡z ¢L¿¹ jp¢S−cl pÇfÐp¡l−Zl fÐ−u¡S−e jp¢S−cl ¢ae ¢c−Ll ¢hl¡V Hm¡L¡l h¡¢sOl ®i−P jp¢S−cl ¢hn¡m QaÅl h¡e¡−e¡ q−u−Rz a¡C üÒf B−ul ®m¡L−cl−L jp¢Sc ®b−L ®hn c§−l AÒf Ml−Ql h¡¢s−a b¡L−a quz B¢j 99 p¡−m jc£e¡ nl£−g jp¢S−cl ¢eLVha£Ñ Hm¡L¡ ®k AhÙÛ¡u ®c−M¢Rm¡j, Hh¡l ®k−u ¢hl¡V f¢lhaÑe ®cMm¡jz jp¢S−cl L¡−R 10/15 am¡l ¢e−Q ®L¡e ¢h¢ôw ®eCz Bl ph ¢h¢ôw-HlC e£Qam¡ HLC ¢XS¡C−elz a¡C j�¡l L¡h¡ nl£−gl Q¡lf¡−nl ¢h¢ôw�−m¡ ®b−L jc£e¡ nl£−gl cªnÉ ®h¢n p¤¾cl j−e q−m¡z

Page 114: jibone ja dekhlam-3

114

j�¡ nl£−g j¢qm¡l¡ f¤l¦o−cl p¡−b pLm clS¡ ¢c−uC fÐ−hn Ll−a f¡−lz L¡h¡Ol a¡Ju¡gJ e¡l£ f¤l¦o HLC p¡−b L−lz AhnÉ e¡j¡−kl pju j¢qm¡−cl SeÉ ®Ol ®cJu¡ S¡uN¡uC a¡l¡ e¡j¡k Bc¡u L−lez ¢L¿º jc£e¡ nl£−g j¢qm¡−cl SeÉ ¢e¢cÑø clS¡ R¡s¡ a¡l¡ jp¢S−c Y¤L−a f¡−le e¡z l¡p§m (p)-Hl j¡k¡−l ®k−u S¡e¡−e¡ J lJk¡a¤m S¡æ¡−a e¡j¡k Bc¡−ul SeÉ j¢qm¡−cl−L ¢e¢cÑø pj−u p¤−k¡N ®cJu¡ quz aMe ®pM¡−e ®L¡e f¤l¦o−L ®k−a ®cJu¡ qu e¡z Bjl¡ ®k ®q¡−V−m ¢Rm¡j a¡ "h¡h¤e-¢ep¡'-Hl A¢a ¢eL−Vz Bj¡−cl p¡−bl j¢qm¡−cl SeÉ M¤h p¤¢hd¡ q−u ®N−m¡z jp¢S−c ehh£ HMe H−a¡ ¢hn¡m ®k, ®NV ¢c−u Y¤Lh¡l fl Cj¡−jl L¡R¡L¡¢R ®f±yR−a A−eL c§l fkÑ¿¹ qy¡V−a quz "71 p¡−ml ¢X−pð−l phÑfÐbj ®pM¡−e k¡Cz HMe jp¢Sc H−a¡ fÐnÙ¹ qJu¡l flJ cn�Z hsz ¢Lhm¡l ¢cL R¡s¡ ¢ae ¢c−L jp¢Sc H−a¡ fÐnÙ¹ qJu¡l flJ h¡C−l f¡L¡ Ll¡ ¢hl¡V QaÅl l−u−Rz q� jJp¤−j jp¢Sc J QaÅl ®j¢mJ q¡S£−cl ÙÛ¡e p�¤m¡e qu e¡z QaÅ−ll h¡C−l l¡Ù¹¡uJ e¡j¡k Bc¡u Ll−a quz

jp¢S−cl c¤−V¡ fÐd¡e BLoÑZjp¢S−cl c¤−V¡ fÐd¡e BLoÑZjp¢S−cl c¤−V¡ fÐd¡e BLoÑZjp¢S−cl c¤−V¡ fÐd¡e BLoÑZ q¡c£p Ae¤k¡u£ j�¡l h¡Ca¤õ¡q−a HL l¡L¡Ba e¡j¡−kl SeÉ jp¢S−cl a¤me¡u HL m¡M �Z ®h¢n pJu¡h f¡Ju¡ k¡uz Bl jc£e¡l jp¢S−c cn qS¡l �Z ®h¢n pJu¡h quz H BLoÑZ R¡s¡ BlJ c¤−V¡ hs BLoÑZ ®pM¡−e l−u−Rz HL¢V q−m¡ j¡k¡l nl£g ¢ku¡laz l¡p§m (p), qkla Bh¤ hLl (l¡) J qkla Jjl (l¡)-H ¢ae S−el Lhl f¡n¡f¡¢n Ah¢ÙÛa z H Lhl jp¢S−cl ®ia−lC B−Rz Hl Q¡lf¡−nJ S¡j¡B−a e¡j¡k Bc¡u Ll¡ qkz Cj¡j p¡−qh ®k S¡uN¡u cy¡s¡e, Hl L−uL L¡a¡l ®fR−eC j¡k¡l nl£gz l¡p§m (p)-Hl j¡u¡−ll p¡j−e cy¡¢s−u fÐb−j a¡−L p¡m¡j S¡¢e−u flfl c¤'Mm£g¡−L p¡m¡j S¡e¡−e¡l SeÉ ph¡C −pM¡−e ¢is L−lez ¢is ¢eu¿»−el SeÉ ®pM¡−e f¤¢mn ®j¡a¡−ue b¡−Lz ¢àa£u hs BLoÑZ q−m¡ "l¡Jk¡a¤l S¡æ¡a'z l¡p§m (p) Cln¡c L−l−Re, ""Bj¡l Ol J Bj¡l ¢jð¡−ll j¡TM¡−el S¡uN¡V¤L¤ ®h−qn−al h¡N¡e�−m¡l j−dÉ HL¢Vz'' H q¡c£p¢V ®p¡e¡¢m ql−g ®pM¡−e ®mM¡ B−Rz "l¡Jk¡' j¡−e h¡N¡ez l¡p§m (p)-Hl Lhl qkla B−un¡ (l¡)-Hl O−l Ah¢ÙÛa z l¡p§m (p) ®kM¡−e cy¡¢s−u S¤jBl pju M¤ah¡ ¢c−ae, ®pV¡C q−m¡ ¢jðl z Lhl J ¢jð¡−ll j¡TM¡−el S¡uN¡V¤L¤−L ®h−qn−al HL¢V h¡N¡e ®O¡oZ¡ Ll¡ q−u−Rz HM¡−e e¡j¡k fs¡, ®c¡u Ll¡ J LJBe ¢am¡Ju¡−al SeÉ fÐQ� ¢is qu z H ¢ho−u flhaÑ£ ¢L¢Ù¹−a BlJ B−m¡Qe¡ Ll−a q−hz 115.

jp¢S−c ehh£jp¢S−c ehh£jp¢S−c ehh£jp¢S−c ehh£ l¡p§m (p) j�¡ ®b−L ¢qSla L−l jc£e¡ nq−l "L¡pJu¡' e¡−j HL CVe£l ¢f−W Q−s Y¤L−mez qula Bh§ BCu§h Bep¡l£ (l¡) J AeÉ A−e−LC l¡p§m (p)-®L hph¡p Ll¡l SeÉ S¡uN¡ ¢c−a Q¡C−mez l¡p§m (p) hm−me ®k, Bj¡l EVe£ Bõ¡q a¡Bm¡l ¢e−cÑn Ae¤k¡u£ ®L¡e ¢e¢cÑø ÙÛ¡−e ®k−u h−p fs−hz ®pV¡C q−h Bj¡l hph¡−pl ÙÛ¡ez ph¡C AaÉ¿¹ Evp¤L q−u ®cM−a b¡L−me ®k, EVe£ ®L¡b¡u ®k−u b¡−jz −no fkÑ¿¹ EVe£¢V HL S¡uN¡u ®k−u kMe h−p fs−m¡ aMe S¡e¡ ®N−m¡ ®k, I S¢jl j¡¢mL c¤'Se Cu¡a£jz l¡p§m (p) p¡q¡h£NZ−L S¢jl j§mÉ k¡Q¡C Ll−a hm−mez p¡q¡l£NZ Cu¡a£j c§'Se−L q¡¢Sl L−l a¡−cl−L ¢he¡j§−mÉ S¢jV¤L¤ c¡e Ll¡l SeÉ Eà¤Ü Ll−mez ¢L¿º l¡p§m (p) ¢he¡j§−mÉ Cu¡a£−jl S¢j NËqZ Ll−a Aü£L¡l Ll−mez a¡C S¢jl j§mÉ S¡uN¡ ¢e¢cÑø Ll¡ q−m¡z h¡¢L Aw−n jc£e¡l fÐbj jp¢Sc °a¢l Ll¡ q−m¡z H pj¢Sc aMe ®MS¤l f¡a¡l ®hs¡ R¡E¢e¢h¢nø ¢R−m¡ Hhw jp¢Sc J b¡L¡l O−ll j¡MM¡−e ®MS¤l f¡a¡l ®hs¡-C ¢R−mz jc£e¡ ®b−L j�¡ c¢rZ ¢c−L z a¡C H jp¢Sc −b−L ¢Lhm¡ c¢rZ ¢c−Lz H jp¢Sc¢VC "jL¢S−c ehh£' h¡ "ehh£ jp¢Sc' e¡−j MÉ¡a z l¡p§m (p)-Hl pju ®kM¡−e ®jql¡h ¢R−m¡, ®p S¡uN¡¢V ®jql¡−hl BL¡−lC l¡M¡ q−u−R Hhw ®pM¡−e c¤'l¡L¡Ba e¡j¡k fs¡l SeÉ ¢is b¡−Lz ay¡l pj−u ®kM¡−e ¢jðl ¢R−m¡, ®pM¡−e ¢l¡V BL¡−ll ¢−jðl ¢ejÑ¡Z Ll¡ q−u−Rz ®p ¢jð−l

Page 115: jibone ja dekhlam-3

115

cy¡¢s−u Cj¡j p¡−qh M¤ah¡ ®cez ¢L¿º Cj¡j p¡−qh e¡j¡−kl SeÉ ®kM¡−e cy¡s¡e, ®p S¡uNV¡ l¡p§m (p)-Hl ®jql¡h ®b−L BlJ L−uL L¡a¡l c¢r−Z Ah¢ÙÛaz l¡p¤m (p)-Hl jp¢Sc ¢Lhm¡l ¢c−L (c¢rZ ¢c−L) j¡� L−uL L¡a¡l h¡−s¡−e¡ q−u−Rz jp¢Sc¢V a¤¢LÑ n¡pe¡j−m AaÉ¿¹ jkh¤ai¡−h ¢ejÑ¡Z Ll¡ qkz ®p±c£ n¡pe¡j−m E�l J f§hÑ-f¢ÕQ−j pÇfÐp¡lZ öl¦ quz EyQ¤ R¡c¢h¢nø ¢hn¡m fСp¡−cl h¡C−lJ ¢ae¢c−L ¢hl¡V f¡L¡ QaÅl l−u−Rz

jp¢S−cl L−uL¢V °h¢nøÉjp¢S−cl L−uL¢V °h¢nøÉjp¢S−cl L−uL¢V °h¢nøÉjp¢S−cl L−uL¢V °h¢nøÉ a¤¢LÑ Bj−m ¢e¢jÑa ¢h¢ôw-Hl ®N¡V¡ R¡cC A−JeL Nð¤−Sl pj¢øz Nð−Sl ®ialL¡l p¡S-p�¡l j−dÉ L¤lB−el Bu¡a�−m¡ Hje p¤¾cl ®cM¡u ®k, ®cM−aC b¡L−a quz ®Q¡M ®gl¡−e¡ c¡uz ¢Lhm¡l ¢c−L ®cu¡−m Blh£ LÉ¢mJNË¡¢gl BL¡−l L−uL m¡C−e hý Bu¡a M¢Qaz Hl ¢e−Q l¡p§m (p)-Hl hý Ef¡¢d ®mM¡ l−u−Rz ®p±c£ Bj−m ¢e¢jÑa Aw−n R¡c Nð¤−Sl BL¡−l eu h−V; A−eL EyQ¤ z p¡l¡ jp¢S−cl ¢fm¡l�−m¡−a ®aje L¡l¦L¡kÑ ®eCz ¢L¿º Efl ¢c−L AaÉ¿¹ QjvL¡l ¢n−Òf¡æa L¡l¦L¡kÑ l−u−R, k¡ ®cM−m ®Q¡M S¤s[uz a¤¢LÑ Bj−ml ¢h¢ôw J ®p±c£ Bj−ml ¢h¢ôw j¡TM¡−e gy¡L¡ S¡uN¡ l−u−R, k¡ 1971 p¡m ®b−L "77 p¡m fkÑ¿¹ ®c−M H−p¢Rz aMe gy¡L¡ S¡uN¡u ®R¡V ®R¡V f¡blLZ¡ ¢R−m¡z e¡j¡−kl pju Hl Efl L¡−fVÑ ¢h¢R−u ®cJu¡ q−a¡z S¡m¡m£ Lh¤al e¡−j H−c−n f¢l¢Qa hý f¡¢M L�−l ®g−m l¡M¡ Nj ®M−a ¢is Sj¡−a¡ z H f¡¢M j−e qu c¤¢eu¡−aC hs hs f¡−LÑ ®cM¡ k¡uz ph�−m¡ Lh¤al HLC l−Plz 1995 p¡−m 18 hRl fl ®k−u ®cMm¡j, L�−ll S¡uN¡u j¡−hÑm f¡blz Ef−l B−N ®L¡e R¡c h¡ Y¡Le¡ ¢R−m¡ e¡ HMe HL ¢hpÈuLl Y¡Le¡ ®cMm¡jz ®hn LuV¡ ¢fm¡l ®cM¡ ®N−m¡, k¡l Efl ¢cL ®b−L ¢hn¡m HL R¡a¡ ®l¡−cl pju M¤−m R¡u¡ c¡e L−lz Bh¡l påÉ¡l pju �¢V−u ®euz aMe ®cM−a j−e qu, ¢fm¡l¢V A−eL EyQ¤ J Efl¢c−L �²−j pl¦ q−u B−Rz Ef−ll Awn¢VC R¡a¡l j−a¡ Rs¡uz HV¡ −M¡m¡ J �¢V−u ®eh¡l pjuL¡l cªnÉ¢V QjvL¡lz H jp¢S−cl Hl HL¢V cªnÉ BlJ QLjfÐcz H−a¡ ¢hn¡m jp¢S−cl R¡−cl BV¢V Awn BV S¡uN¡u Hjei¡−h hp¡−e¡ q−u−R ®k , A¢dL Nl−jl pju k¡¢¿»L fТ�²u¡u ®p�−m¡−L p¢l−u ®eJu¡ k¡uz d£−l d£−l p−l ®k−a ®c−M A−m±¢LL L¡lh¡l h−m j−e quz ®N¡V¡ jp¢S−cC Hu¡l-L¢än−el hÉhÙÛ¡ B−Rz H p−�ÆJ fÐQ� Nl−jl pju R¡c Hi¡−Jh M¤−m ®cJu¡ quz j�¡ nl£−gl jp¢S−c Hu¡l-L¢än−el hÉhÙÛ¡ Ll¡ pñh euz L¡lZ L¡h¡ nl£−gl Q¡lf¡−n ¢hl¡V Hm¡L¡u ®L¡e R¡c ®eCz H −M¡−m¡ Hm¡L¡l fl a¤¢LÑ Bj−ml ¢h¢ôw l−uRz Hlfl ®p±c£ Bj−ml p¤EµQ R¡c¢h¢nøf ¢hn¡m jkh¤a jp¢Scz 24 O¸V¡ j¡e¤o a¡Ju¡g Ll¡l SeÉ B¡−p h−m Ql¢c−Ll ®NVpj§q ®L¡e pju hå l¡M qu e¡z Hph L¡l−Z Hu¡l-L¢än−el hÉhÙÛ¡ ®pM¡−e ®eCz jc£e¡l jp¢S−c l¡a cnV¡l pju pLm ®NV hå L−l ®cJu¡ quz gS−ll pju öl¦ qh¡l HL O¸V¡ B−N a¡q¡�¤−cl Bk¡e ®cJu¡ qu Hhw aMe ®NV M¤−m ®cuz H Bk¡−e "Bpp¡m¡a¤ M¡Cl¦e ¢je¡e e¡Jj' hm¡ qu e¡z

l¡p§m (p)l¡p§m (p)l¡p§m (p)l¡p§m (p)----Hl j¡k¡l nl£gHl j¡k¡l nl£gHl j¡k¡l nl£gHl j¡k¡l nl£g B−NC hm¡ q−u−R ®k, jp¢S−cl p¡−bC l¡p§m (p)-Hl b¡L¡l Ol ¢R−m¡z pLm ¢h¢hl SeÉ Bm¡c¡ Bm¡c¡ Ol ¢R−m¡z H Ol�−m¡ a¤¢LÑ Bj−mC ®m¡q¡l S¡m ¢c−u ¢O−l l¡M¡ q−u−Rz ¢Lhm¡l ¢cL ®b−L fÐbj Ol¢V qkla B−un¡ (l¡)-Hl ¢R−m¡z H O−lC l¡p¤§m (p) C¢¿¹L¡m L−lez C¢¿¹L¡−ml fl ay¡l m¡n ®L¡b¡u c¡ge Ll¡ q−h H ¢¤ho−u p¡q¡h¡−u ®Ll¡−jl fl¡jnÑ Qm¡L¡−m qkla Bh§ hLl ¢p�£L (l¡) H q¡c£p ®fn Ll−me ®k, l¡p§m (p) Cln¡c L−l−Re, ""eh£ ®k ÙÛ¡−e C¢¿¹L¡m L−le, ®pM¡−eC Lhl ¢c−a quz"" H q¡c£p Ae¤k¡u£ I O−lC l¡p§m (p)-Hl j¡k¡l nl£g l−u−Rz l¡p§m (p)-Hl ¢hMÉ¡a HL¢V q¡c£p q−m¡, ""Bj¡l Ol J Bj¡l ¢jð−ll j¡T k¡ B−R a¡ ®h−qn−al h¡N¡e�−m¡l j−dÉ HL¢V h¡N¡ez'' h¡−el Blh£ q−m¡ "lJk¡'z ®p ¢q−p−h l¡p§m (p)-Hl j¡k¡l nl£g J ¢jð−ll j¡TM¡−el S¡uN¡V¤L¤−L "lJk¡ nl£g' hm¡ qkz ¢L¿º M¤hC ¢hpÈ−ul hÉ¡f¡l ®k, f¡L-i¡la-h¡wm¡ Efjq¡−c−n l¡p§m (p)-Hl Lhl nl£g h¡ j¡k¡l nl£g−L lJk¡ nl£g hm¡ q−µRz Blh ®c−n H i§m¢V ®LE L−l e¡z Lhl nl£g h¡ j¡k¡l nl£gC h−mz j¡k¡l në¢V ¢kk¡la në ®b−LC ¯a¢l q−u−Rz ¢ku¡la j¡−e ®cM¡ j¡k¡l AbÑ ®cM¡l ÙÛ¡e h¡ ®cM¡l SeÉ ®kM¡−e ®m¡LSe B−pz

Page 116: jibone ja dekhlam-3

116

h¡−h ¢Shl£mh¡−h ¢Shl£mh¡−h ¢Shl£mh¡−h ¢Shl£m l¡p§m (p)-Hl j¡k¡−l−l p¡j−e ¢Lhm¡ j§¢M q−u cy¡s¡−m X¡e ¢cL f¢ÕQj J hy¡ ¢cL f§hÑz jc£e ¡−b−L j�¡ c¢rZ ¢c−Lz j¡k¡l nl£−gl f¢ÕQj ¢c−L jp¢Sc hýc§l fkÑ¿¹ pÇfÐp¡¢la q−u−Rz ¢L¿º f§hÑ ¢c−L j¡� L−uL q¡a flC jp¢S−cl p£j¡e¡ ®noz l¡p§m (p)-Hl ¢h¢hN−Zl Ol�−m¡ ®kM¡−e ®no q−u−R HlC hl¡hl f§hÑ ¢c−L jp¢S−cl ®k ®NV¢V l−u−R HlC e¡j h¡−h ¢Shl£m h¡ ¢Shl¡D−ml clS¡z l¡p§m (p)-Hl ¢eLV ®a¡ qkla ¢Shl¡ÚDm (B) h¡lh¡lC Bp−aez HL¢ce ®i¡−l ¢a¢e j¡e¤−ol ®h−n E−V Q−s Bp−mez k¡h¡l pju l¡p§m (p) -Hl HL ¢h¢h ®cM−me ®k, HL ®m¡L E−V Q−s Q−m ®N−mez aMe ¢a¢e l¡p§m (p)-®L ¢S�¡p¡ Ll−me ""Bfe¡l L¡−R ®L H−p¢R−me?'' l¡p§m (p) hm−me, ""a¤¢j ¢L ®m¡L¢V−L ®c−M−R¡?'' SJu¡−h hm−me, ""®c−MC ®a¡ S¡e−a Q¡Cm¡jz'' l¡p§m (p) hm−me, ""¢a¢e qkla ¢Shl¡Dm (B) ''z H OVe¡l fl ®b−L H S¡uN¡l e¡j ®cJu¡ q−m¡ "h¡−h Shl£m' z h¡h j¡−e clS¡z H ®NV jp¢S−c Y¤L−m fÐb−j hy¡ ¢c−L l¡p§m (p)-Hl ¢h¢hN−Zl Ol�−m¡l ®no p£j¡e¡ Hhw X¡e ¢c−L Bpq¡−h p¤gg¡l BÙ¹¡e¡z H c¤'®ul ¤j¡TM¡−el fb ¢c−u p¡j¡eÉ H�−mC hy¡ ¢c−L "lJk¡a¤m S¡æ¡a'z ®no l¡−a H S¡uN¡u e¡j¡k, ®c¡u¡ J ¢amJu¡−al SeÉ q¡¢kl qh¡l E−�−nÉ h¡−h ¢Shl£−ml h¡C−l a¡q¡�¤−cl Bk¡−el B−NC j¡e¤o S−s¡ q−a b¡−Lz Bk¡e öl¦ qh¡l p¡−b p¡−bC ®NV M¤−m ®cJu¡ quz M¤mh¡l p¡−b p¡−b S−s¡ qJu¡ ®m¡−Ll¡ ®c±s¡−a b¡−L, k¡−a l¡Jk¡a¤m S¡æ¡−a l¡p§m (p)-Hl j¡k¡−ll ph−Q−u L¡−R S¡uN¡ ¢e−a f¡−lz q−�l pju HM¡−e ph−Q−u ®h¢n is quz ¢iæ dl−el L¡−fÑV ¢c−u jp¢S−cl AeÉ Hm¡L¡ −b−L lJk¡a¤m S¡æ¡−al ÙÛ¡eV¤L¤−L ¢Q¢q²a L−l l¡M¡ q−u−Rz H Hm¡L¡¢VHa q¡S¡l M¡¢eL ®m¡L e¡j¡k fs−a f¡−lz ¢L¤¿º kMe ¢is ¢h¢n qu aMe L¡a¡l H−a¡ Oe Oe Ll−a qk ®k, ®fR−el L¡a¡−ll e¡j¡k£−L p¡j−el L¡a¡−ll ®m¡L−cl ¢f−W ¢pSc¡ Ll−a quz H Hm¡L¡l j−dÉC l¡p§m (p)-Hl Cj¡j¢al S¡uN¡ h¡ ®jql¡h Ah¢ÙÛa z ®jql¡−hl p¡−bC l¡p§m (p)-Hl ¢jðl l−u−Rz

Bpq¡−h p¤gg¡Bpq¡−h p¤gg¡Bpq¡−h p¤gg¡Bpq¡−h p¤gg¡ p¤gg¡ j¡−e R¡fs¡ Ol, Q¡m, n¡¢ju¡e¡ CaÉ¡¢cz "Bpq¡−h p¤gg¡' AbÑ R¡fs¡ O−ll h¡¢p¾c¡z l¡p§m (p)-Hl pju k¡l¡ Dj¡e Be¡l Afl¡−d h¡¢sOl ®b−L ¢ha¡¢Xa q−ae a¡l¡ l¡p§m (p)-Hl ¢eLV H−p BnÐu ¢e−aez j�¡ −b−L H−Lh¡−l ¢exü AhÙÛ¡u k¡l¡ jc£e¡u ¢qSla L−l Bp−me, a¡−c j−dÉJ ¢LR¤ pwMÉL l¡p§m (p)-Hl L¡−R b¡L−aez c£−el SeÉ ¢e−h¢cafСZ H p¡q¡h£NZ jp¢S−cl f¡−n HL¢V N¡−Rl ¢e−Q b¡L−aez ®L¡e L¡l−Z N¡−Rl ¢e−Q b¡L¡ e¡ ®N−m jp¢S−cJ b¡L−a q−a¡z ay¡l¡ LM−e¡ LM−e¡ p¤−k¡N ®f−m nТjL ¢q−p−h p¡j¡eÉ Bu Ll¡l ®Qø¡J Ll−aez Bp−m ay¡l¡ ph pju l¡p§m (p)-Hl p¡¢æ−dÉ b¡L¡C fR¾c Ll−aezZ l¡p§m (p) ay¡−cl ¢c−L ¢h−no ®Mu¡m l¡M−aez ay¡−cl−L i¤M¡ ®l−M ¢e−S ®M−ae e¡z Bpq¡−h p¤gg¡NZ ®kM¡−e b¡L−ae H ÙÛ¡eV¤L¤ jp¢S−cl ®j−T ®b−L HL q¡a EyQ¤ L−l l¡M¡ q−u−R Hhw H AwnV¤L¤ ¢fa−ml °a¢l ®l¢mw ¢c−u ¢Q¢q²a Ll¡ B−Rz h¡−h ¢Shl£m ¢c−u jp¢S−c fÐ−hn Ll−m X¡e f¡−nC H ÙÛ¡eV¤L¤ l−u−Rz HM¡−eJ q¡S£NZ e¡j¡k fs¡l SeÉ p¤−k¡N a¡m¡n L−lez Bpq¡−h p¤gg¡ ¢q−p−h k¡l¡ f¢l¢Qa a¡−cl−L Bd¤¢eL f¢li¡ou Cpm¡j£ B−¾c¡m−el 'Whole time worker' hm¡ ®k−a f¡−lz L¤lB−el p§l¡ Bm h¡L¡l¡l 273 ew Bu¡−a ay¡−cl fТaC C¢�a Ll¡ q−u−Rz hm¡ q−u−R, ""¢h−no L−l I ph Ai¡h£ ®m¡−Ll¡C p¡q¡kÉ f¡Ju¡l qLc¡l, k¡l¡ Bõ¡ql L¡−S Hjei¡−h ®m−N ®N−R ®k, a¡l¡ ¢e−S−cl hÉ¢LNa l¦¢S-®l¡SN¡−ll SeÉ ®Qø¡ ach£l Ll−a f¡−l e¡z a¡l¡ L¡−l¡ L¡−R ®Q−u ®hs¡u e¡ h−m A� ®m¡−Ll¡ a¡−cl−L pµRm j−e L−lz ®a¡jl¡ ®Qq¡l¡ ®c−M a¡−cl ®ia−ll AhÙÛ¡ ®S−e ¢e−a f¡−l¡z ¢L¿º a¡l¡ HLe ®m¡L eu ®k, e¡−R¡s h¡¾c¡l j−a¡ j¡e¤−ol L¡−R ¢LR¤ Q¡uz a¡−cl p¡q¡−kÉ ®a¡jl¡ ®k j¡m MlQ Ll−h a¡ Bõ¡q ®b−L ®N¡fe b¡L−h e¡z''

l¡p§m (p)l¡p§m (p)l¡p§m (p)l¡p§m (p)----Hl Lh−ll f¡−n BlJ c¤'S−el LhlHl Lh−ll f¡−n BlJ c¤'S−el LhlHl Lh−ll f¡−n BlJ c¤'S−el LhlHl Lh−ll f¡−n BlJ c¤'S−el Lhl

Page 117: jibone ja dekhlam-3

117

B−NC E−õM Ll¡ q−u−R ®k, qkla B¡−un¡ (l¡)-Hl O−lC l¡p¤m (p)-®L c¡ge Ll¡ qkz I O−l ¢ae¢V Lh−ll S¡uN¡ l−u−Rz qkla h¡h§ hLl ¢p�£−Ll C¢¿¹L¡m q−m l¡p§m (p)-Hl Lhl nl£−gl f¡−nC ay¡−L c¡ge Ll¡ quz qkla B−un¡ (l¡) j−e j−e Bn¡ ®f¡oZ Ll−ae ®k, h¡L£ h¡S£ S¡uN¡¢V−a ®ke a¡l Lhl quz ®k c¤'S−el Lhl ®pM¡−e B−R a¡−cl HLSe ay¡l ü¡j£, Bl AflSe ay¡l ¢fa¡z a¡C ay¡l SeÉ Hje h¡pe¡ ü¡i¡¢hL ¢R−m¡z qkla Jjl (l¡) Bqa qh¡l fl kMe h¤T−a f¡l−me ®k, ¢a¢e Bl ®h¢n ¢ce hy¡e−he e¡z aMe ay¡l ®R−m Bhc¤õ¡q (l¡)-®L EÇj¤m j¤¢je£e qkla B−un¡l ¢eLV ay¡l fr ®b−M HL¢V B−hce ®fn Ll¡l SeÉ f¡W¡−mez Bhce¢V q−m¡, ""Bfe¡l O−l ®k c¤'S−el Lhl l−u−R a¡−cl O¢eù p¡b£ ¢q−p−h Bj¡l S£he ®L−V−Rz jªa¤Él fl ay¡l¡ c¤'Se HL p¡−bC B−Rez Bj¡l HL¡¿¹ L¡je¡ ®k, Bj¡l jª¤a¤Él flJ ®ke B¢j a¡−cl p¡−b S¡uN¡ f¡Cz JM¡−e Bl HLV¡ Lh−ll S¡uN¡C B−R z Bf¢e pÇj¢a ¢c−mC Bj¡l H Bn¡ f§lZ q−a f¡−lz B¢j Bfe¡l pÇj¢al A−fr¡u B¢Rz B B−hc−el Lb¡ öeh¡l fl qkla B−un¡ AaÉ¿¹ B−h−Nl p¡−b hm−me, ""Bj¡l ü¡j£ J Bj¡l Bî¡l f¡−n Bj¡l Lhl q−h h−m B¢j HL¡¿¹i¡−h L¡je¡ L−l Bp¢Rm¡jz HMe Jjl k¢c HV¡ c¡¢h L−le a¡q−m Bj¡−L ¢h−hQe¡ Ll−aC q−hz ¢a¢e c£−el ®k ¢hl¡V ¢Mcja L−l−Re, ®p L¡l−Z B¢j ay¡l M¡¢a−l Bj¡l L¡je¡ aÉ¡N Llm¡jz'' H pÇj¢a f¡Ju¡ p−�ÆJ qkla Jjl (l¡) ay¡l ®R−m−L Ap£ua Ll−me, ""Bj¡l S£¢haL¡−m ¢a¢e qu−a¡ Bj¡l M¡¢a−l pÇj¢a e¡ ¢c−u f¡−le¢ez a¡C Bj¡l jªa¤Él fl Bh¡l ay¡l ¢eLV Ae¤j¢a Q¡C−hz ¢a¢e M¤n£ j−e pÇj¢a ®ce a¡q−mC ®Lhm ®pM¡−e Bj¡−L c¡ge Ll−hz'' qkla Jjl (l¡)-Hl C¢¿¹L¡−ml fl Bh¡l Ae¤j¢a Q¡C−m qkla B−un¡ AaÉ¿¹ Øf¡ø L−l f§hÑ pÇj¢al Lb¡ fÐL¡n Ll−mez

Lhl ¢ku¡laLhl ¢ku¡laLhl ¢ku¡laLhl ¢ku¡la ¢h−n Äl pLm Hm¡L¡ ®b−L m¡M m¡M j¤p¢mj e¡l£ J f¤l¦o q−�l B−N h¡ f−L AhnÉC jN£e¡ nl£−g k¡e Hhw p¡d¡lZa ph¡C jp¢S−c ehh£−a 40 Ju¡�² S¡j¡B−a e¡j¡k Bc¡u Ll¡l E−�−nÉ 8 ¢ce b¡−Lez fÐ−aÉL e¡j¡−kl flC l¡p§m (p)-Hl fТa p¡m¡j ®fn Ll¡l SeÉ fÐQ� ¢is quz f¤¢mn ph¡C−L nª´Mm¡l p¡−b p¡m ¡j ¢c−u Q−m k¡h¡l SeÉ a¡¢Nc ®cuz JM¡−e L¡E−L cy¡s¡−a ®cu e¡z cy¡s¡−a q−m j¡k¡l ®b−L HLV¤ c§−l b¡L−a quz j¡k¡−ll H−Lh¡−l p¡j−el 2/3 p¡¢l j¡e¤o p¡m¡j −fn Ll−a Ll−a f§−hÑ ¢c−Ll ®NV ¢c−u ®hl q−u k¡uz e¡j¡−kl pju R¡s¡J B¢j LM−el ®pM¡−e Sen§eÉ AhÙÛ¡ ®c¢M¢ez j¡e¤o M¤h Lj b¡L−m j¡k¡l hl¡hl ¢LR¤ pju c¡y¢s−u p¡m¡j J cl©c ®fn Ll¡ k¡uz pL¡m 7V¡ ®b−L 11V¡ fkÑ¿¹ j¢qm¡−cl ¢ku¡l−al SeÉ pju ¢e¢cÑø B−RzZ aMe ®L¡e f¤l¦o−L ®pM¡−e ®k−a ®cJu¡ qu e¡z q� J jc£e¡ nl£g ¢ku¡la pÇf−LÑ fÐQ¤l hC f¤Ù¹L f¡Ju¡ k¡uz a¡−a l¡p§m (p) J Afl c¤'S−el fТa p¡m¡j S¡e¡h¡l SeÉ QjvL¡l i¡o¡u A−eL Lb¡ ®mM¡ B−Rz ü¡i¡¢hL L¡l−ZC ph¡C A�¿¹ B−h−Nl p¡−b p¡m¡j S¡e¡uz j¡k¡l¢V ®p¡e¡¢m l−Pl Bhl−Z −m¡q¡l S¡m ¢c−u ¢O−l l¡M¡ B−Rz L¡−R ¢N−u Ey¢L ®j−l ®cM¡l ®Qø¡ Ll−m S¡−ml gy¡−L Q¡cl ¢c−u Y¡L¡ B−R h−m j−e quz I S¡−ml j−dÉ c¤'q¡a EyQ¤−a L−uLV¡ hs ¢Râ B−R a¡ ¢c−u ®ia−l ®cM¡ k¡u z ¢L¿º f¤¢mn M¤h L¡−R ®k−a ®cu e¡z 1972 ®b−L 77 p¡−ml j−dÉ kah¡l ¢N−u¢R, aMe M¤h L¡−R k¡Ju¡ ®k−a¡z ¢L¿º 95 p¡−m ®k−u ®cMm¡j, j¡k¡−ll S¡−ml f¡−n HL q¡a EyQ¤ J q¡a ®c−sL f¡n f¡L¡ ¢py¢s °a¢l L−l f¤¢m−nl cys¡h¡l hÉhÙÛ¡ L−l−Rz a¡C S¡−ml M¤h L¡−R k¡h¡l Ef¡u ®eCz B−N H−a¡ L¡−R k¡Ju¡ ®k−a¡ ®k, S¡−m pq−SC q¡a m¡N¡−e¡ ®k−a¡z I pj−ul Lb¡ j−e B−R ®k, f¤¢m−nl q¡−a L¡f−s f¡L¡−e¡ −j¡V¡ c¢s b¡L−a¡z ®LE S¡−m q¡a ¢c−m h¡ Q¤j¤ ¢c−a Q¡C−m f¤¢mn I L¡f−sl c¢s ¢c−u ¢fV¡−a¡z B¢j L−uLh¡lC mrÉ L−l¢R ®k, ®f¡n¡−L f¡L-i¡la-h¡wm¡−c−nl j¡e¤o h−m ¢Qe−a f¡l−mC f¤¢mn paLÑ q−u ®k−a¡z L¡lZ f¤¢m−nl Bn�¡ q−a¡ ®k, Hl¡ ®h-nl£Ba£ ¢LR¤ L−l ®gm−a f¡−lz Hh¡l −cMm¡j ®k, f¤¢mn−L AeÉ¢c−L °Q−u b¡L¡ AhÙ¹¡u ®c−M HL ¢hq¡l£ jdÉhup£ ®m¡L j¡k¡−ll ¢c−L j¤M L−l ¢pSc¡ ¢c−uC ®gm−m¡z f¤¢mn−L ¢fV¡−a Bp−a ®c−M E−W ®N−Vl ¢c−L ®c±−s f¡¢m−u ®N−m¡z j¡S¡−ll ¢c−L j¤M L−l q¡a a¤−Jm ®c¡u¡ Ll−a ®cM−m f¤¢mn JM¡e ®b−L ®f−Vl ¢c−L p−l ¢N−u ¢Lhm¡ l¦M q−u ®c¡u¡ Ll−a fl¡jnÑ ®cuz j¡k¡l q−m¡ ¢Lhm¡l ¢hfl£a ¢c−Lz

Page 118: jibone ja dekhlam-3

118

HL Cýc£ Q�²¡¿¹HL Cýc£ Q�²¡¿¹HL Cýc£ Q�²¡¿¹HL Cýc£ Q�²¡¿¹ a¤¢LÑ n¡pe¡j−m p¤ma¡e e¤l¦�£e S�£ HLd¡−l ¢e¢ce ü−fÀ ®cM−me ®k, l¡p§m (p) c¤'Se c£OÑ nÈnЦd¡l£ p¤cnÑe ®N±lhZÑ hÉ¢�²−L ®c¢M−u hm−me, ""Hl¡ Bj¡−L SÅ¡m¡ae Ll−Rz Hc−l−L fТa−l¡d L−l¡''z ¢a¢e HL °peÉh¡¢qe£ ¢e−u jc£e¡ nl£g q¡¢Sl q−mez jc£e¡l NieÑl−L ®e−cÑn ¢c−me ®k, jc£e¡l pLm f¤l¦o−L p¤ma¡−el p¡−b p¡r¡−al hÉhÙÛ¡ Ll−a q−h Hhw a¡−cl ph¡C−L M¡h¡l c¡Ju¡a ¢c−a q−hz HL HL jqõ¡l ®m¡L HL-HL ¢ce q¡¢Sl q−u ®cM¡ L−l ®M−u ®k−a b¡L−m¡z p¤ma¡e a¡−cl j−dÉ ü−fÀ ®cM¡ c¤'Se ®m¡L a¡m¡n Ll−a m¡N−mez jc£e¡l pLm f¤l¦o−L q¡¢Sl Ll¡ p−�ÆJ I c¤'S−el ®L¡e på¡e f¡Ju¡e ®N−m¡ e¡z p¤ma¡e ®f−ln¡e q−u NieÑl−L ¢e−cÉn ¢c−me ®k, phÑ� SeNZ−L ®ke ¢S−�p Ll¡ qu ®k, Ef−l h¢ZÑa c¤'Se j¡e¤o pÇf−LÑ a¡l¡ ¢LR¤ S¡−e ¢Le¡z S¡e¡ ®N−m¡ ®k, Hje dl−el c¤'Se ®m¡L jc£e¡l jp¢S−c l¡a¢ce b¡−Lz a¡l¡ ph pju Ch¡c−a jn�m b¡−Lz jp¢S−cl Hm¡L¡l h¡C−l LM−e¡ k¡u e¡z a¡l¡ ®l¡S jc£e¡h¡p£−cl−L hý ¢LR¤ Efq¡l ®cu Hhw hÉ¡fL c¡e Mul¡a L−lz a¡l¡ hs h¤S¤NÑ ¢q−p−h jc£e¡h¡p£l i¡−m¡h¡p¡ ASÑe L−l−Rz NieÑl a¡−cl c¤'Se−L p¤ma¡−el L¡−R q¡¢Sl Ll−mez p¤ma¡e a¡−cl−L ®c−MC ¢QvL¡l L−l h−m EW−me, ""Bõ¡ql Lpj, H−cl a¡m¡−nC B¢j H−p¢Rz'' a¡−cl−L hýi¡−h ¢S�¡p¡h¡c L−lJ Hje ¢LR¤ S¡e¡ ®N−m¡ e¡, k¡l ¢i¢�−a a¡−cl−L Afl¡d£ p¡h¡Ù¹ Ll¡ k¡uz p¤ma¡e a¡−cl−L ¢e−u jp¢S−c H−mez jp¢S−c ®k ¢e¢cÑø ÙÛ¡−e Hl¡ b¡−L −pM¡−e ®f±y−R a¡−cl ¢hR¡e¡f� p¢l−u ®cM¡ −N−m¡ ®k, ®pM¡−e L−uLM� L¡W l−u−Rz f¡L¡ jp¢S−cl HL S¡uN¡u L¡W b¡L¡ ®a¡ ü¡i¡¢hL euz a¡C L¡W a¤−m ®cM¡ ®N−m¡ ¢e−Q p¤l�z p¤l−� Y¤−L p¤ma¡e l¡p§m (p)-Hl Lh−ll H−Lh¡−l L¡−R ¢N−u ®cM−me ®k, l¡p§m (p)-Hl f¡−ul BP¤m ®cM¡ k¡−µRz ¢a¢e jqî−al p¡−b f¡−u Q¤j¤ ¢c−mez p¤l� ®b−L ®hl q−u H c¤'Se−L L−W¡li¡−h ¢S�¡p¡h¡c L−l S¡e−me ®k, a¡l¡ Na L−uL j¡p ®b−L Ni£l l¡−a p¤l� ®L−V j¡¢V ¢eLVhaÑ£ LhlÙÛ¡−e ¢e−u ®g−m−Rz I LhlÙÛ¡e¢VC S¡æ¡a¤m h¡L£ e¡−j MÉ¡az LhlÙÛ¡e ®b−L p¤l� Ll¡ öl¦ q−u l¡p§m (p)-Hl Lh−l ®f±y−R ®N−Rz Bl ¢ce c¤'¢a−el j−dÉC a¡l¡ l¡p§m (p)-Hl A¢hLªa ®cq j¤h¡lL ®pM¡e ®b−L p¢l−u ¢e−u ®k−a¡z Hlfl a¡−cl E−�nÉ ¢R−m¡ ®O¡oZ¡ Ll¡ ®k, HM¡−e l¡p§m (p)-Hl m¡n ®eCz ¢a¢e eh£ q−u b¡L−m m¡n b¡L−h e¡ ®Le? Hi¡−h Cýc£l¡ l¡p§m (p) eh£ ¢R−me e¡ fÐj¡Z Ll−a ®Q−u¢R−m¡z p¤ma¡e jc£e¡h¡p£−cl−L pa−ha L−l a¡−cl SOeÉ J OªZÉ Q�²¡¿¹ fÐL¡n L−le Hhw ph¡l p¡j−e a¡−cl jªa¤Éc� L¡kÑLl L−lez p¤ma¡e Lhl nl£−gl ÙÛ¡u£i¡−h ¢el¡f�¡l hÉhÙÛ¡ Ll−me z Lh−ll Q¡lf¡−n 5 g¤V fÐnÙ¹ L−l p£p¡ N¢m−u H−a¡V¡ ¢eQ fkÑ¿¹ Y¡m¡C L−l ¢c−me ®k, H S¡a£u Q�²¡¿¹ ®ke Bl Ll¡ pñh e¡ quz Hlfl ®b−L jc£e¡l jp¢Sc l¡−a hå l¡M¡l ¢euj Q¡m¤ Ll¡ quz 116.

−nM j¢S−hl ®NËç¡l x B−Nl J f−ll AhÙÛ¡−nM j¢S−hl ®NËç¡l x B−Nl J f−ll AhÙÛ¡−nM j¢S−hl ®NËç¡l x B−Nl J f−ll AhÙÛ¡−nM j¢S−hl ®NËç¡l x B−Nl J f−ll AhÙÛ¡ 1971 p¡−ml 7 j¡QÑ ®lp−L¡pÑ juc¡−el Sepj¤−â ®nM j¤¢S−hl Apq−k¡N B−¾c¡m−el X¡−L p¡s¡ ¢c−u f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e plL¡−ll LjÑLaÑ¡ J LjÑQ¡l£l¡ f¡¢LÙ¹¡e plL¡−ll Be¤NaÉ aÉ¡N L−l ®nM j¤¢S−hl ¢e−cÑn f¡me Ll¡ öl¦ L−lez hÉ¡wLpj§qJ ay¡lC ¢e−cÑn ®j−e Qm−m¡z H 7 j¡QÑC f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el eh¢ek¤�² NieÑl ®m. ®Se¡−lm ¢V�¡ M¡e Y¡L¡u ®f±y−Rez f¢l¢ÙÛ¢a Hje fkÑ¡−u ®f±yR−m¡ ®k, Y¡L¡ q¡C−L¡−VÑl fÐd¡e ¢hQ¡lf¢a ¢hH ¢p¢�L£ ay¡−L NieÑl ¢q−p−h nfb f¢lQ¡me¡ Ll−a Aü£L¡l L−lez ®nM j¤¢S−hl ¢e−cÑn

Page 119: jibone ja dekhlam-3

119

q¡C−L¡VÑJ ®j−e Qm¢R−m¡ z aMeL¡l ¢hhlZ f§−hÑl HL ¢L¢Ù¹−a B−m¡Qe¡ L−l¢Rz ®j¡VLb¡, ®pC pju ®k f¢l¢ÙÛ¢a ¢R−m¡, ®nM j¤¢Sh h¡wm¡−c−nl ü¡d£ea¡l ®O¡oZ¡ ¢c−m p¢�²u SeNZ J f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el ®hp¡j¢lL plL¡l AaÉ¿¹ Evp¡−ql p¡−b p¡s¡ ¢c−a¡z 25 j¡QÑ ¢ch¡Na l¡−a ®nM j¤¢Sh ¢e−Sl h¡¢s−a AhÙÛ¡eL¡−m ®Se¡−lm Cu¡qCu¡ plL¡−ll q¡−a ®Nç¡l q−a l¡¢S q−u fÐj¡Z Ll−me ®k, ¢a¢e f¡¢LÙ¹¡e ®b−L f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−L I pju ¢h¢Ræ Ll¡l ®L¡e ¢pÜ¡¿¹ −ee¢ez a¡C ®nM j¤¢S−hl ®NËç¡−ll fl c¤'pç−ql j−dÉ f¢l¢ÙÛ¢a−a ¢hl¡V f¢lhaÑe H−m¡z fÐd¡e ¢hQ¡lf¢a ¢hH ¢p¢�L£ 9 H¢fÐm f§hª-f¡¢LÙ¹¡−el NieÑl ¢q−p−h ¢V�¡ M¡−el nfb Ae¤ù¡e f¢lQ¡me¡ L−lez p¢Qh¡m−u pLm plL¡¢l LjÑLaÑ¡ J LjÑQ¡l£ ¢eS ¢eS c¡¢uaÅ f¡m−e avfl q−mez a¡−cl j−dÉ H d¡lZ¡ pª¢ø q−m¡ ®k, ¢V�¡ M¡−el n¡pe ¢V−L ®N−m¡z Cu¡qCu¡-j¤¢Sh pwm¡f hÐbÑ qJu¡u SeNZ qa¡n q−u d¡lZ¡ Ll−m¡ ®k, Bf¡aa ¢ehÑ¡¢Qa plL¡l L¡−uj qh¡l pñ¡he¡ Bl lC−m¡ e¡z

j¤¢�²−k¡Ü¡−cl avfla¡j¤¢�²−k¡Ü¡−cl avfla¡j¤¢�²−k¡Ü¡−cl avfla¡j¤¢�²−k¡Ü¡−cl avfla¡ "71-Hl ®j j¡−pl j−dÉC NieÑl ®Se¡−lm ¢V�¡ M¡−el plL¡l ®Sm¡ J jqL¤j¡ nq−ll ¢eu¿»Z n¢�² m¡i L−lez j¤¢�²−k¡�¡−cl avfla¡ nq−ll h¡C−lC p£j¡hÜ ¢R−m¡z nq−l ®L¡b¡J ®L¡b¡J ®Q¡l¡−N¡ç¡ q¡jm¡ Ll¡l SeÉ m¤¢�-®N−� f−l h¡S¡l hÉ¡−N ®h¡j¡ J AÙ» ¢e−u H−Lh¡−l RcÈ−h−n j¤¢�²−k¡Ü¡l¡ Bp−a¡ HhP ¢eSÑea¡l p¤−k¡N ®f−m ®h¡j¡ ®g−m e£l−h Q−m ®k−a¡z f¡q¡l¡u ¢ek¤�² ®lk¡L¡l−L p¤−k¡N j−a¡ �m£ Ll−a¡z nq−l Hl ®Q−u ®h¢n avfla¡ a¡−cl ¢R−m¡ e¡z nq−ll h¡C−l l¡−al ®hm¡u a¡l¡ H−p ®L¡e pµRm h¡¢s−a EW−a¡ Hhw M¡Ju¡ J b¡L¡l hÐhÙÛ¡ Ll¡l c¡¢h S¡e¡−a¡z ®no l¡−a Q−m ®k−a¡z ®kph h¡¢s−a a¡l¡ EW−a¡ Hl j¡¢mL−cl ®LE B¿¹¢lLa¡l p¡−b Bh¡l ®LE A−Ù»l i−u a¡−cl c¡¢h ®j−e ¢e−a¡ z a¡−cl mrÉ ¢R−m¡, ®pe¡h¡¢qe£−L N¡¢s ¢e−u k¡a¡u¡−a h¡d¡ pª¢ø Ll¡ z H E−�−nÉ L¡mi¡VÑ J ®R¡V ®R¡V f¤m ®h¡j¡ ¢c−u d Äwp L−l ¢c−a¡z H p−hl f¡q¡l¡u ®L¡b¡J ®lk¡L¡l b¡L−m a¡−cl p¡−b pwOoÑ q−a¡z Hm¡L¡l SeNZ h¡d¡ ¢c−m a¡l¡ e£l−h Q−m ®k−a¡z öd¤ ®lk¡L¡l b¡L−m �m£ L−l a¡−cl L¡S pj¡d¡ Ll−a¡z j¤¢�²−k¡Ü¡−cl Bl HL¢V V¡−NÑV ¢R−m¡ b¡e¡ nq−l Hhw pñh q−m ®Sm¡ J jqL¤j¡ nq−l n¡¢¿¹-L¢j¢Vl ®ea¡−cl−L qaÉ¡ Ll¡z Hl g−m ¢e−S−cl ¢el¡f�¡l fÐ−u¡S−eC a¡l¡ ®lk¡L¡l J Hm¡L¡l ¢LR¤ ®üQB−phL pwNËq L−l l¡−a f¡q¡l¡l hÉhÙÛ¡− Ll−a h¡dÉ q−aez Hje ph S¡uN¡u j¤¢�²−k¡Ü¡−cl p¡−b ®L¡b¡J ®L¡b¡J ms¡C q−a¡z HL¢ce påÉ¡l fl M¤me¡ p¡¢LÑV q¡E−Sl HL L¡jl¡u n¡¢¿¹L¢j¢V c¡¢uaÅn£m−cl E−�−nÉ ®h¡j¡ ®j−l Q−m ®N−m¡z H−a ®hn L−uLSe Bqa q−mJ ®LE ¢eqa qu£ez Y¡L¡u j¤p¢mj m£N ®ea¡ Se¡h n¢gL¤m Cpm¡−j jNh¡S¡lÙÛ h¡¢s−a n¡¢¿¹ L¢j¢Vl A¢g−pl ¢c−L l¡−a ®h¡j¡ R¤ys¡ qkz k¡l¡ O−ll ®ia−l ¢R−me a¡−cl ®L¡e r¢a qu¢ez Bj¡−cl NË¡−jl j¤p¢mj m£N ®ea¡ ®j¡ja¡S j¡ØV¡−ll NË¡S¤−uV ®R−m O−ll h¡C−l b¡L¡u j¡l¡aÈLi¡−h Bqa q−m ¢eLVha£Ñ q¢m ®g¢j¢m q¡pf¡a¡−m −eJu¡ qu Hhw ®pM¡−eC ®no ¢exn Ä¡p aÉ¡N L−lz 1971-Hl S¤e j¡−p j−e q−m¡ ®k, ®c−Jn BCe-nª́ Mm¡ hq¡m q−u ®N−Rz j¤¢�²−k¡Ü¡−cl avfla¡p−�ÆJ ®cn AQm q−u f−s¢e aMeJz a−h j¤¢�²−k¡Ü¡−cl avfla¡l fТa¢�²u¡u ®pe¡h¡¢qe£l aõ¡¢n hÉ¡fL qJu¡u SeN−Zl j−dÉ Aü¢Ù¹ ®h−s Qm−m¡z

−hp¡j¢lL NieÑl ¢e−u¡N−hp¡j¢lL NieÑl ¢e−u¡N−hp¡j¢lL NieÑl ¢e−u¡N−hp¡j¢lL NieÑl ¢e−u¡N 1971 p¡−ml BNØV j¡p fkÑ¿¹ j−e q−m¡ ®k, ®c−n BCe-nª́ Mm¡ ®j¡V¡j¤¢V hq¡m q−u−Rz hÉhp¡-h¡¢ZSÉ J ¢nr¡ fТaù¡e kb¡l£¢a Q¡m¤ B−Rz ¢V�¡ M¡e NieÑl ¢q−p−h nfb NËq−Zl fl ®pe¡R¡E¢e ®b−L NieÑl q¡E−S Q−m ®N−mez fÐd¡e p¡j¢lL n¡peLaÑ¡l fc¢h ¢a¢e aÉ¡N L−lez ®m. ®Se¡−lm Bj£l Bhc¤õ¡q M¡e ¢eu¡¢S f§hÑ-S¡¢LÙ¹¡e ®pe¡h¡¢qe£l Lj¡ä¡−ll c¡¢uaÅ NËqZ L−lez ®c−n ®hp¡j¢lL plL¡l Q¡m¤ B−R Hje d¡lZ ®ch¡l ja ®Qø¡C Ll¡ ®q¡L, ¢V�¡ M¡e NieÑl b¡L¡ AhÙÛ¡u SeNZ H plL¡l−L p¡j¢lL plL¡lC j−e Ll−a¡z

Page 120: jibone ja dekhlam-3

120

f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e H Hm¡L¡l ®L¡e ®hp¡j¢lL hÉ¢�²−L NieÑl L−l ay¡l Ad£−e HL¢V j¢¿»pi¡ NWe Ll¡ q−u SeNZ−L H d¡lZ¡ ®cJu¡ k¡−h ®k, HM¡−e H ®cn£ ®m¡−Ll n¡peC L¡−uj Ll¡ q−u−Rz pñha H S¡a£u ¢Q¿¹¡-i¡he¡ L−lC ®fТp−X¾V Cu¡qCu¡ M¡e ®L¾cУu nÊjj¿»£ HHj j¡¢mL−L 3 p−ÃVðl NieÑ−ll c¡¢uaÅ AfÑZ L−le z ¢a¢e HL¢V j¢¿»pi¡ NWe L−l f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e plL¡l f¡¢Q¡me¡ Ll−a m¡N−mez ¢L¿º ®Se¡−lm ¢eu¡¢Sl ®eaª−aÅ ®pe¡h¡¢qe£ j¤¢�²−k¡Ü¡−cl ®WL¡h¡l ®k ®Qø Ll¢R−m¡, a¡l¡ ph¡C f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡¢e qJu¡u a¡−cl ¢hl¦−Ü SeN−Zl j−dÉ ¢hl©f j−e¡i¡h BlJ ®h−s ®N−m¡z ¢h−no L−l j¤¢�²−k¡Ü¡−cl aõ¡¢n Ll−a ¢N−u °p¢eLl¡ ®kph AeÉ¡u BQlZ Ll−a¡ a¡−a a¡−cl ¢hl¦−Ü ¢h−r¡i hª¢Ü f¡Ju¡C ü¡i¡¢hL ¢R−m¡z Hl g−m j¤¢�²−k¡Ü¡−cl fТa SeN−Zl pq−k¡¢Na¡ h¡s¢R−m¡z i¡l−al p¡−b ¢hn¡m p£j¡¿¹ ®pe¡h¡¢qe£ LaV¤L¤ f¡q¡l¡ ¢c−a f¡−l? pcl l¡Ù¹¡ R¡s¡ p£j¡¿¹ f¡l q−u Bp¡ ®WL¡−e¡ ¢LR¤−aC pñh euz L¡lZ SeNZ ®pe¡h¡¢qe£l ¢hf−r J j¤¢�²−k¡Ü¡−cl f−r b¡L¡u p£j¡¿¹ hå Ll¡ ®j¡−VC pqS ¢R−m¡ e¡z

C¢¾cl¡ N¡å£l ¢pÜ¡¿¹C¢¾cl¡ N¡å£l ¢pÜ¡¿¹C¢¾cl¡ N¡å£l ¢pÜ¡¿¹C¢¾cl¡ N¡å£l ¢pÜ¡¿¹ 1971 p¡−m C¢¾cl¡ N¡å£ i¡l−al fÐd¡ej¿»£ ¢R−mez Cu¡qCu¡-j¤¢Sh pwm¡f hÉbÑ qJu¡l fl ®Se¡−lm ¢V�¡ M¡−el f¢lQ¡me¡u Y¡L¡u hÉ¡fXL p¡j¢lL ¢ekÑ¡ae Q−m z Hl fТJa¢�²u¡u ®nM j¤¢Sh R¡s¡ BJu¡j£ m£−Nl pLm ®eaªÙÛ¡e£u hÉ¢�² i¡h−a BnÐu ®eez 17 H¢fÐm ®j−qlf¤−ll °hcÉe¡bam¡u fÐh¡p£ h¡ww¡−cn plL¡l L¡−uj qJu¡l fl H plL¡−ll fr −b−L C¢¾cl¡ N¡å£l ¢eLV h¡wm¡−cn−L ü¡d£e l¡øÌ ¢q−p−h fТa¢ùa Ll¡l SeÉ B−hce S¡e¡−e¡ qkz BJu¡j£ m£N ®ea¡ ¢jS¡e¤l lqj¡e ®Q±d¤l£l ®mM¡ "l¡Se£¢al ¢ae L¡m' e¡jL f¤Ù¹−L ¢hÙ¹¡¢la ¢hhlZ l−u−Rz i¡la£u pw−NË−pl f¢ÕQj-h�£u J Bp¡−jl ®L¡eÚ ®L¡eÚ ®ea¡l j¡dÉ−j fÐd¡ej¿»£ C¢¾cl¡ N¡å£l clh¡−l ®f±yR¡ pñh qu ®p ¢ho−u ¢a¢e k¡ ¢m−M¢R−me, a¡−a j−e qu ¢a¢e üuw j¤MÉ i§¢jL¡ f¡me L−l−Rez f¡¢LÙ¹¡−el ¢Qln�¦ i¡la plL¡l H−a¡hs jq¡p¤−k¡N ®f−u ü¡i¡¢hLi¡−hC AaÉ¿¹ Evp¡q J B¿¹¢lLa¡l p¡−b ph ¢LR¤ BnÄ¡p ¢c−mez ¢V�¡ M¡−el °peÉ−cl A�¡Q¡−ll i−u ¢q¾c¤ pÇfÐc¡−ul k¡l¡ i¡l−a BnÐu ¢e−m¡, a¡−cl SeÉ EàÙ¹¤ ¢n¢h−ll hÉhÙÛ¡ Ll¡, BJu¡j£ m£N ®eaªhª¾c Hhw fÐh¡p£ h¡wm¡−cn plL¡l−L i¡l−a AhÙÛ¡e Ll¡l p¤h−¾c¡hÙ¹ Ll¡ Hhw j¤¢�²−k¡Ü¡−cl−L ®VÊ¢ew J AÙ»nÙ» ¢c−u h¡wm¡−c−nl AiÉ¿¹−l avfla¡ Q¡m¡h¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡ CaÉ¡¢c k¡ha£u hÐhÙÛ¡fe¡l c¡¢uaÅ i¡hxla plL¡l f¡¡me L−l z Hje¢L C¢¾cl¡ N¡å£ ü¡d£e h¡wm¡−cn fТaù¡l E−�−nÉ f§ZÑ pq−k¡¢Na¡ Ll¡l SeÉ ®p¡¢i−ua CE¢eue J i¡l−al j−dÉ HL¢V ¢h−no Q¤¢�² ü¡r¢la qkz 1971-Hl ®p−ÃVð−l f§−hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e ®hp¡j¢lL NieÑl J j¢¿»pi¡l f¢lQ¡me¡u SeN−Zl j−e f¡¢LÙ¹−el fТa BÙÛ¡ f¤ehÑq¡−m Bn�¡u C¢¾cl¡ N¡å£ ¢pÜ¡¿¹ ¢e−me ®k, öd¤ j¤¢�²−k¡Ü¡−cl j¡dÉ−j ü¡d£ea¡ B−¾c¡me Qm−a ¢c−l La hRl ®m−N k¡u a¡ A¢e¢ÕQaz a¡C i¡la£u pnÙ» h¡¢qSe£−L f¡¢LÙ¹¡¢e h¡¢qe£l ¢hl¦−Ü pl¡p¢l k¤Ü Ll¡ fÐ−u¡Sez a¡C C¢¾cl¡ N¡å£ H ¢pÜ¡¿¹ ¢e−mez ¢a¢e Efm¢ì Ll−me ®k, h¡wm¡−c−nl ü¡d£ea¡ B−¾c¡me c£OÑ pju d−l Qm−a b¡L−m i¡la plL¡−ll L−uL¢V hs T¡−jm¡ ®f¡q¡−a b¡L−a q−hz j¤¢�²−k¡Ü¡−cl ®VÊ¢ew J k¤Ü f¢lQ¡me¡l ¢hl¡V hÉui¡l hqe Ll−a b¡L−a q−hz ®pe¡h¡¢qe£l CØV¡eÑ Lj¡ä−L j¤¢�²k¤Ü f¢lQ¡me¡u ¢e−u¡¢Sa b¡L−a q−hz Eà¡Ù¹¤−cl pwMÉ¡ h¡s−a b¡L−h Hhw a¡−c �¡ZL¡kÑ c£OÑ¢ce Qm−a b¡L−l ¢hl¡V AbÑ̄ e¢aL Q¡f pqÉ Ll−a q−hz Afl¢c−L f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e ®hp¡j¢lL plL¡l ®h¢n¢ce rja¡u b¡L−a f¡l−m SeNZ ü¡d£ea¡l hÉ¡f¡−l qa¡n q−u fs−a f¡−lz a¡R¡s¡ f¡¢LÙ¹¡−el i¡la ¢h−l¡d£ fÐQ¡lZ¡u SeN−Zl j−dÉ i¡la pÇf−LÑ f§−hÑl ¢hl©f i¡h hª¢Ü ®f−a f¡−lz i¡h−al fªù−f¡oLa¡u h¡wm ¡−cn ü¡d£e qJu¡l hÉ¡f¡−l SeN−Zl j−e p−¾cq pª¢øl pju J p¤−k¡N ®cJu¡ ®j¡−VC ¢el¡fc euz a¡C I ¢pÜ¡¿¹ ®eJu¡ Af¢lq¡kÑ ¢h−hQe¡ Ll¡ q−u−Rz

Page 121: jibone ja dekhlam-3

121

14 BNø f¡¢LÙ¹¡−el ü¡d£ea ¢chp f¡me14 BNø f¡¢LÙ¹¡−el ü¡d£ea ¢chp f¡me14 BNø f¡¢LÙ¹¡−el ü¡d£ea ¢chp f¡me14 BNø f¡¢LÙ¹¡−el ü¡d£ea ¢chp f¡me 1971 p¡−ml 14 BNø f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e ü¡d£ea¡ ¢chp f¡me Ll¡ quz 23 j¡QÑ f¡¢LÙ¹¡e ¢ch−p l¡Sd¡e£ Y¡L¡−a NieÑl q¡ES R¡s¡ ®L¡b¡J f¡¢LÙ¹¡−el fa¡L¡ ®cM¡ k¡u¢ez p¢Qh¡m−u fkÑ¿¹ h¡wm¡−c−nl fa¡L¡ Es¡−e¡ quz AbQ 14 BNØV Y¡L¡u ®L¡b¡J f¡¢LÙ¹¡¢e fa¡L¡ R¡s¡ AeÉ ®L¡e fa¡L¡ Es−a ®cM¡ k¡u¢ez 14 BNø n¡¢¿¹ L¢j¢Vl E−cÉ¡−N ü¡d£ea ¢chp Efm−r L¡SÑe q−m HL ¢hl¡V p¤d£ pj¡−hn qkz H−a pi¡f¢aaÅ L−le "70-Hl ®L¢¾cÊu ¢ehÑ¡Q−e BJu¡j£ m£−Nl ¢hl¦−Ü HLj¡� j¤p¢mj ¢hSu£ hÉ¢�² f§hÑ f¡¢LÙ¹¡−el p¡−hL fÐd¡ej¿»£ Se¡h e§l¦m Bj£ez h�²¡−cl a¡¢mL¡u Bj¡l e¡j ¢ae eð−l ¢R−m¡z fÐbj c¤'h�²¡ aM−e¡ pj¡−h−n q¡¢Sl e¡ qJu¡u Bj¡−LC fÐbj h�²¡l i§¢jL¡u Aha£ZÑ q−a q−m¡z h�²¡l a¡¢mL¡ c£OÑ b¡L¡u 10/12 ¢j¢e−Vl ®h¢n pju e¡ ®eh¡l SeÉ h�²¡NZ−L fl¡jnÑ ®cJu¡ quz Bj¡l h�²ªa¡ Qm¡L¡−m S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l fС−c¢nL fÐQ¡l ¢hi¡−Nl −p−�²V¡¢l Cw−l¢S °c¢eL f¡¢LÙ¹¡e AhS¡li¡−ll p¡wh¡¢cL Se¡h e§l¦kÚk¡j¡e c¤'h¡l Bj¡l q¡−a L¡N−Sl V¤Ll¡ a¤−m −cez fÐbj V¤Ll¡u ¢a¢e NieÑl ¢V�¡ M¡e−L mrÉ L−l ®cJu¡ h�²−hÉl d¡l¡ hq¡m l¡M¡u ¢cha£u L¡N−S ¢a¢e Bn�¡ hÉ�² L−le ®k, H h�²ªa¡l L¡l−Z Bj¡−L ®NËç¡l Ll−a f¡−lz Bj¡l h�²ªa¡l p¡lLb¡ ¢ejÀl©f ¢R−m¡ x ""1946 p¡−m ®N¡V¡ i¡lah−oÑ f¡¢LÙ¹¡e Cp¤É−a j¤p¢mj m£N ¢ehÑ¡Q−e fТaࢾc Äa¡ L−l z I ¢ehª¡Q−el gm¡g−m i¡la ¢hi¡−Nl f−r ph−Q−u −h¢n pwMÉ¡u (97%) h¡P¡¢m j¤pmj¡el¡C ®i¡V ®cuz f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el ®L¡e fÐ−c−n H−a¡ ®h¢n ®i¡V j¤p¢mj m£N f¡u¢ez f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el SeNZ−L ®L¡e p¡j¢lL n¢�² f¡¢LÙ¹¡−el A¿¹iѤ�² L−l¢ez c¤iÑ¡NÉhna ¢hNa ¢ehÑ¡Q−el fl ®fТp−X¾V Cu¡qCu¡ M¡e ¢ehÑ¡¢Qa ®ea¡−cl p¡−b l¡S¯e¢aL j£j¡wp¡u ®f±yR−a hÉbÑ q−u p¡j¢lL n¢�² hÉhq¡l L−l f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L ¢h¢µRæa¡ ®b−L lr¡ Ll¡l hÉhÙÛ¡ L−l−Rez f¡¢LÙ¹¡e ®pe¡h¡¢qe£ k¢c Eæa °e¢aL Q¢l−�l f¢lQu ¢c−a f¡l−a¡ a¡q−m SeN−Zl BÙÛ¡ ASÑe Ll−a prj q−a¡z p£j¡¿¹ fÐ−c−nl ¢j¢m¢u¡ J f¡�¡h£ f¤¢mn SeN−Zl p¡−b ®k BQlZ Ll−R a¡−a f¢l¢ÙÛ¢a BlJ M¡l¡f q−u−Rz n¡¢¿¹ L¢j¢Vl fr ®b−L NieÑl p¡−qh−L h¡lh¡l Hph ¢hou Ah¢qa Ll¡ p−�ÆJ ¢a¢e a¡−cl−L ¢eu¿»Z Ll−a hÉbÑ q−u−Rez ¢a¢e ®pe¡f¢a ¢q−p−h k¤−Ü Lª¢aaÅ ®cM¡−a f¡−lez ¢L¿º n¡pe rja¡ fÐ−u¡N L−l SeNZ−L p¿ºø Ll¡l SeÉ a¡−L ®kph fl¡jnÑ ®cJu¡ q−u−R a¡ k¢c h¡Ù¹¡h¡¢ua Ll−a e¡ f¡−le a¡q−m H ®pe¡h¡¢qe£, ¢j¢m¢nu¡ J f¤¢mnC SeNZ−L ¢h¢µRæa¡l ¢c−L ®W−m ®c−hz SeNZ n¡¢¿¹−a b¡L−a Q¡uz k¢c AeÉ¡u BQlZ Ll¡ qu a¡q−m a¡−cl BÙÛ¡ L£ L−l b¡L−h? SeN−Zl je k¢c f¡¢LÙ¹¡−el fÊ¢a ¢hl©f qu a¡−qm n¢�² fÐ−u¡N L−l f¡¢LÙ¹¡−el AM�a¡ lr¡ Ll¡ ¢LR¤−aC pñh q−h e¡z'' −nСa¡−cl ®Qq¡l¡ ®c−M B¢j Ae¤ih Llm¡j ®k, Bj¡l h�²−hÉ a¡−cl j−el Lb¡C fÐL¡n ®f−u−Rz B¢j H AhÙÛ¡ mrÉ L−l p−¿¹¡o−h¡d Llm¡j ®k, Bj¡l flha£Ñ h�²¡NZ eje£u i¡o¡ hÉhq¡l Ll−mJ I d¡l¡uC ph¡C h�²hÉ ¢c−a b¡L−mez Hje¢L pi¡f¢a AaÉ¿¹ paLÑa¡ J n¡m£e i¡o¡u ¢hQrZa¡l p¡−b h�²¡−cl j−e¡i¡h p¤¾cli¡−h g¤¢V−u a¤m−mez

6 ®p−ÃVðl f¡¢LÙ¹¡e pwq¢a ¢chp f¡mez6 ®p−ÃVðl f¡¢LÙ¹¡e pwq¢a ¢chp f¡mez6 ®p−ÃVðl f¡¢LÙ¹¡e pwq¢a ¢chp f¡mez6 ®p−ÃVðl f¡¢LÙ¹¡e pwq¢a ¢chp f¡mez 1965 p¡−ml 6 ®p−ÃVð i¡la m¡−q¡l cMm Ll¡l ®O¡oZ¡ ¢c−u f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e q¡jm¡ L−l hp−m¡z I k¤−Ü pnÙ» h¡¢qe£l f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡¢e A¢gp¡l J ®S¡u¡el¡ k−bø cra¡ J Lª¢a−aÅl f¢lQu ®cuz k¤−Ü ®pe¡h¡¢qe£ SeN−Zl Hje B−hNf§ZÑ pjbÑe J pq−k¡¢Na¡ ®f−u−R ®k, a¡l¡ S£he ¢c−a L¤�¡−h¡d L−l¢ez pnÙ» h¡¢qe£l ®m¡−Ll¡ ®k f−b Bp¡-k¡Ju¡ Ll−a¡ ®pph l¡Sf−b q¡S¡l q¡S¡l e¡l£-f¤l¦o, ¢nö a¡−cl SeÉ gmj§m, ¢fW¡ J °a¢l M¡h¡l ¢e−u A−fr¡ Ll−a¡z Bõ¡ý BLh¡l dÄ¢e ¢c−u a¡−cl−L p¡cl AiÉbÑe¡ S¡e¡−a¡z I k¤−Ü Bõ¡ql lqj−a i¡la pÇf§ZÑ hÉbÑ q−u ¢g−l k¡uz Hlfl fТahRl 6 ®p−ÃVðl f¡¢LÙ¹¡e pwq¢a ¢chp f¡me Ll¡ q−a¡z 1971 p¡−ml 6 ®p−ÃVðl Y¡L¡l gl¡nN−�l f§−hÑ ebÑhЦL q−m (m¡mL¤¢W) HL pj¡−hn quz H−a B¢jJ HLSe h�²¡ ¢Rm¡jz Bjl¡ h�²ªa¡u ®c−nl f¢l¢ÙÛ¢a pÇf−LÑ Hhw ®pe¡h¡¢qe£, ¢j¢m¢nu¡ Hhw f¡�¡l f¤¢m−nl BQl−Z SeN−Zl j−dÉ ¢hl©f

Page 122: jibone ja dekhlam-3

122

fТa¢�²u¡ hª¢Ü f¡Ju¡l Lb¡ E−õM L−l B¢j l£¢aj−a¡ qa¡n¡ fÐL¡n Llm¡j z k¡l¡ f¡¢LÙ¹¡e lr¡l e¡−j juc¡−e avfl a¡−cl L¡l−ZC f¡¢LÙ¹¡−el AM�a¡ ¢hfæ h−m B¢j AaÉ¿¹ B−h−Nl p¡−b h�²ªa¡ Llm¡jz f¢�L¡u ®p¾pl Ll¡ Mhl R¡s¡ AeÉ ®L¡e Mhl fÐL¡¢na q−a¡ e¡ h−m Bj¡l ®L¡e h�²ªa¡C SeN−Zl ¢eLV ®f±yR−a f¡−l¢ez Bj¡l fl f¡¢LÙ¹¡e ®ek¡−j Cpm¡j f¡¢VÑl fС−c¢nL pi¡f¢a j¡Jm¡e¡ ¢p¢�L Bqjc h�²ªa¡ L−lez ¢a¢e Bj¡l qa¡n¡ fÐL¡−nl p¡−b HLja e¡ q−u AaÉ¿¹ B−hNf§ZÑ i¡o¡u f¡¢LÙ¹¡−el AM�a¡l fТa cªt BÙÛ¡ fÐL¡n Ll−mez B¢j a¡l B¿¹¢lLa¡u j¤� qm¡jz ¢L¿º h¤T−a f¡lm¡j ®k, ¢a¢e f¢l¢ÙÛ¢a pÇf−LÑ p¢WL Mhl l¡−Me e¡z ¢a¢e hm−me ®k, ®hplL¡¢l NieÑl ¢e−u¡N qh¡l fl f¢l−hn â¦a Eæq q−µRz

"71"71"71"71----Hl ®no¢c−LHl ®no¢c−LHl ®no¢c−LHl ®no¢c−L −p−ÃVð−ll 3 a¡¢lM X¡. HHj j¡¢m−Ll NieÑl ¢q−ph nfb NËqZ J I j¡−pl fÐbj¡−dÑC j¢¿»pi¡ NW−el fl h¡¢qÉL ¢cL ¢c−u fÐn¡pe J f¤¢mn ¢hi¡−N H d¡lZ pª¢ø qu ®k, ®c−n BCe-nª´Mm¡l Eæ¢a q−µRz ¢L¿º j¤¢�²−k¡Ü¡−cl avfla¡ hª¢Ü f¡Ju¡u H d¡lZ¡ p¢WL fÐj¢Za qu¢ez C¢¾cl¡ N¡å£l ¢pÜ¡¿¹ Ae¤k¡u£ aM−e¡ i¡la£u ®pe¡h¡¢qe£ plp¢l juc¡−e avfla¡ öl¦ L−l¢ez a−h j¤¢�²h¡¢qe£−L p¡j−e hÉ¡fL avfla¡ Q¡m¡h¡l SeÉ ®fRe ®b−L p¡¢hÑL pq−k¡¢Na¡ ¢c−u k¡¢µR−m¡z 71-Hl A−�¡h−ll ®no¢c−L ljk¡e j¡p öl¦ q−m¡ z H j¡−p f¢l¢ÙÛ¢a a¤me¡j§mL n¡¿¹C j−e q−m¡z 20 e−iðl Dc¤m ¢ga−ll HL¢ce fl 22 e−iðl B¢j S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l ®L¾cУ LjÑf¢lo−c ®k¡Nc¡e Ll¡l E−�−nÉ m ¡−ql lJu¡e¡ qCz 3 ¢X−pð B¢j ¢fBCH'l ¢hj¡e−k¡−N Ll¡Q£ ®b−L Y¡L¡ lJu¡e¡ qCz I¢ceC i¡la£u ¢hj¡e-h¡¢qe£ Y¡L¡ ¢hj¡eh¾c−l ®h¡j¡hoÑZ Ll¡u Bj¡l ¢hj¡e E¢soÉ¡ ®b−L ¢g−l ®k−u nУmwL¡l Lm−ð ¢hj¡eh¾c−l AhalZ L−lz 117.

Hh¡−ll q�Hh¡−ll q�Hh¡−ll q�Hh¡−ll q� Hh¡l (2003 p¡m) 10 ®ghЦu¡¢l Bl¡g¡−al ¢hn¡m jkc¡−e fСu ¢hn mr ®m¡−L q�-pj¡−hn Ae¤¢ùa qkz HV¡C q−�l fÐd¡e Ae¤ù¡e z q−�l ¢ae¢V glk- ®q−�l ¢eua L−l Cql¡j ®hy−d a¡m¢hu¡ EµQ¡lZ Ll¡, Bl¡g¡−al juc¡−e 9 ¢Smq� a¡¢l−M ¢c−el ®hm¡ q¡¢Sl b¡L¡ Hhw 10 ®b−L 12 ¢Smq−�l j−dÉ L¡h¡O−ll a¡Ju¡g Ll¡, k¡−L a¡Ju¡−g ¢Su¡la hm¡ quz q−�l Ju¡¢Sh, p¤æ¡a J j¤Ù¹¡q¡h CaÉ¡¢c j¡pBm¡-j¡p¡Cm B−m¡Qe¡ Ll¡l AhL¡n HM¡−e ®eCz hý hRl Hh¡l Bj¡l q� Ll¡l −p±i¡NÉ q−m¡ ®p fÊp−�C q−�l glk Lu¢V à¡l¡ B−m¡Qe¡ öl¦ Llm¡j z 1972 ®b−L 1977 fkÑ¿¹ Bj¡−L ¢h−c−n c¡dÉ q−u ¢ehÑ¡p−e b¡L¡L¡−m q� Ll¡l p¤−k¡N ®f−mJ, Bjl¡ S¾ji§¢j ®b−L q−� k¡h¡l ®p±i¡NÉ Hh¡lC fÐbj q−m¡z 1978 p¡−m S¤m¡C ®b−L 1994-Hl S¤e fkÑ¿¹ 17 hRl B¢j Bjl¡ S¾ji§¢j−aC plL¡−ll ¢eLV ¢h−cn£ ¢q−p−h NZÉ b¡L¡u Bj¡l f−r f¡p−f¡VÑ ®k¡N¡s Ll¡ pñ ¢R−m¡ e¡ h−m q−� k¡Ju¡l ®L¡e Ef¡uC ¢R−m¡ e¡z 1974 p¡−m h¡wm¡−cn p¤¢fÐj−L¡VÑ Bj¡−L S¾jp§−� h¡wm¡−c−nl e¡N¢lL ®O¡oZ¡l fl ®hn L−uLh¡l ®p±c£ h¡l−h pg−l ®N−mJ q−�l E−�−nÉ Hh¡lC fÊbj k¡Ju¡ pñh q−m¡z Bj¡l hs ®R−m Bhc¤õ¡¢qm j¡j§e Bm-Bk¡j£ ®S�¡Ù¹ Cpm¡¢jL ®X−imf−j¾V hÉ¡w−L "L¢jE¢e¢V ®X−imf−j¾V ®Øfn¡¢mØV' ¢q−p−h LjÑla b¡L¡u B¢j I hÉ¡w−Ll j¡dÉ−j ¢i¢SV ¢ip¡u ®p±c£ Blh ®Nm¡jz q−�l f−lJ Bj¡−L A−eL ¢ce ®mM¡-fs¡l E−�−nÉ ®pM¡−e b¡L−a q−h h−m q� ¢ip¡ ¢e−u k¡C¢ez

Page 123: jibone ja dekhlam-3

123

¢ip¡l S¢Vma¡u fsm¡j¢ip¡l S¢Vma¡u fsm¡j¢ip¡l S¢Vma¡u fsm¡j¢ip¡l S¢Vma¡u fsm¡j B¢j S¡e¤u¡¢ll 5 a¡¢l−M −S�¡ ®f±yRm¡jz Y¡L¡ ®b−L ®p±c£ c§a¡h¡p j¡� HL j¡−pl SeÉ ¢ip¡ ®cuz HLp¡−b HL j¡−pl ®h¢n pj−ul SeÉ ¢ip¡ Cp¤ÉC Ll¡ qu e¡z ¢ip¡l ®ju¡c hª¢Ül SeÉ clM¡Ù¹ Ll−m ®p ®c−nl ¢hi¡NJ HLp¡−b HL j¡−pl ®h¢n ®ju¡c h¡s¡u e¡z B¢j ¢SmLc j¡−pl 2 a¡¢l−M ®S�¡ ®f±yR¡l fl I j¡−pl j¡T¡j¡¢T ¢ip¡l ®ju¡c h¡s¡h¡l SeÉ hÉ¡w−Ll fr −b−LC LaѪf−rl ¢eLV clM¡Ù¹ ®fn Ll¡ q−m¡z S¡e¡ ®N−m¡ ®k, plL¡¢l ¢pÜ¡¿¹ Ae¤k¡u£ ¢SmLc j¡−p ¢i¢SV ¢ip¡l ®ju¡c hª¢Ü Ll¡ qu e¡, k¡−a ¢i¢SV ¢ip¡ ¢e−u ®LE q� Ll−a e¡ f¡−lz plL¡−ll H ¢pÜ¡¿¹ A−k±¢�²L euz L¡lZ p¡l¡ c¤¢eu¡ ®b−L q� ¢ip¡ ¢e−u ®k m¡M m¡M −m¡L B−p a¡−cl−L p¡j¡m ¢c−aC ¢qj¢na ®M−a quz ¢i¢SV ¢ip¡u q� Ll−a ¢c−m pjpÉ¡ BlJ hª¢Ü f¡−hz ®p±c£ Bl−hl e¡N¢lL−cl−LJ fТahRl q� Ll¡l Ae¤j¢a ®cJu¡ qu e¡z ®p±c£ Bl−h LjÑla fÐh¡p£l¡ HLh¡l q� Ll−m flha£Ñ 5 hRl q� Ll¡l Ae¤j¢q f¡u e¡z jq¡¢Q¿¹¡u fsm¡jz ®p ®c−n plL¡¢l ¢euj AaÉ¿¹ Ls¡L¢si¡−h f¡me Ll¡ quz H AhÙÛ¡u k¢c ¢ip¡l ®ju¡c hª¢Ü Ll¡ e¡ qu a¡q−m q� Ll¡l ®L¡e p¤−k¡NC f¡Ju¡ k¡−h e¡z BlJ HL¢V S¢Vma¡l Lb¡ S¡e¡ ®N−m¡z q−�l ®j±p¤−j ®S�¡ ®b−L j�¡l f−b L−uL S¡uN¡u f¡p−f¡VÑ ®JQL Ll¡ quz 25 ¢SmL−cl fl ¢i¢SV ¢ip¡d¡e£ ®L¡e ®m¡L−L j�¡ nl£−g Y¤L−aC ®cu e¡z a¡C 23 ¢SmLcC j�¡ nl£g ®f±yR¡l ¢pÜ¡¿¹ ¢e−a h¡dÉ qm¡jz Bj¡l ®R−ml A¢i�a¡ q−m¡ ®k, ®L¡e fСC−iV L¡−l k¢c j¢qm¡ b¡−L HhP B−l¡q£−cl j−dÉ ®LE k¢c Cql¡j AhÙÛ¡u e¡ b¡−L a¡q−m ®QL−f¡−ØV LaÑhÉla f¤¢mn ®QL e¡ L−lC ®k−a ®cuz q−�l E−�−nÉ j�¡ nl£−g fÐ−hn Ll−m Jjl¡q Ll¡ Ju¡¢Shz Bjl¡ ®S�¡u ®f±yR¡l fl flC I Ju¡¢Sh Jjl¡q Bc¡u L−l¢R h−m ®S�¡ ®b−L Cql¡j R¡s¡C j�¡u ®f±yR¡l E−�−nÉ lJu¡e¡ qm¡jz N¡¢s−a Bj¡l Ù»£ J c¤'e¡ae£ ¢R−m¡ z j¡j¤e N¡¢s Q¡m¡¢µR−m¡z ®L¡b¡J f¤¢mn H N¡¢s b¡j¡−m¡ e¡z ¢el¡f−c ®f±yRm¡jz

j�¡u AhÙÛ¡ej�¡u AhÙÛ¡ej�¡u AhÙÛ¡ej�¡u AhÙÛ¡e B−NC E−õM L−l¢R ®k, j�¡u q�k¡�£l¡ L¡h¡O−ll L¡−RC b¡L¡l ®Qø¡ L−l, k¡−a 5 Ju¡�² e¡j¡k S¡j¡B−al p¡−b ql¡j nl£−gC Bc¡u Ll¡ pqS quz ¢L¿º Bj¡l f−r H ¢Q¿¹¡ Ll¡ pñh q−m¡ e¡ z 8 ¢Smq� fkÑ¿¹ 15 ¢ce Bj¡−L j�¡u b¡L−a q−m¡z ®mM¡fs¡ J l¦¢Qj−a¡ e¡Ù¹¡ J c¤'®hm¡ M¡h¡l p¤hÉhÙÛ¡ R¡s¡ pÙ»£L AhÙÛ¡e pñh eu h−m L¡h¡ nl£g ®b−L c¤'¢L−m¡¢jV¡l c§−l HL c£e£ i¡C-Hl h¡p¡u b¡L¡l hÉhÙÛ¡ Ll−a q−m¡z 5 Ju¡�² ¢eLVha£Ñ jp¢S−c S¡j¡B−a e¡j¡k Bc¡u L¢l Bl Bõ¡ql clh¡−l dle¡ ¢c−a b¡¢L, k¡−a ¢ip¡l ®ju¡c hª¢Ül hÉ¡f¡−l ®k S¢Vma¡ ®cM¡ ¢c−u−R a¡ c§l q−u k¡uz Bõ¡q a¡Bm¡ hÉ¡w−Ll fÐ−Qø pgm Ll−me Hhw plL¡¢l ¢eu−jl hÉ¢a�²j −Lp ¢q−p−h ¢ip¡l ®ju¡c HL j¡p hª¢Ü ®f−m¡z H pjpÉ¡l pj¡d¡e q−u k¡Ju¡u q� Ll¡l f−b Bl ®L¡e h¡d¡ lC−m¡ e¡z

q� Eck¡f−el ¢h−no hÉhÙÛ¡ q� Eck¡f−el ¢h−no hÉhÙÛ¡ q� Eck¡f−el ¢h−no hÉhÙÛ¡ q� Eck¡f−el ¢h−no hÉhÙÛ¡ q� ql−a q−m ®L¡e HL j¤B¢õ−jl f¢lQ¡me¡d£e b¡L−a qkz ®S�¡ ¢hj¡e h¾c−l q� V¡l¢je¡−mC j¤B¢õ−jl acl¢L öl¦ q−u k¡uz ¢h−cn£ q�k¡�−cl f¡p−f¡VÑ ¢ed¡Ñ¢la j¤B¢õ−jl LhS¡u Q−m k¡uz j¤B¢õ−jl hÉhÙÛ¡fe¡uC ®S�¡ ®b−L j�¡u ®k−a quz j�¡ J jc£e¡u b¡L¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡, q−�l Ae¤ù¡ej¡m¡ pÇfæ Ll¡l SeÉ ¢je¡u k¡Ju¡, Bl¡g¡−a AhÙÛ¡−el fl j¤kc¡¢mg¡u l¡¢� k¡fe L−l Bh¡l ¢je¡u ¢g−l Bp¡, ¢je¡ ®b−L a¡Ju¡−g ¢ku¡l−al E−�−nÉ j�¡u H−p a¡Ju¡g pj¡d¡ L−l ¢je¡u ¢g−l k¡Ju¡ Hhw ¢je¡ ®b−L ®noh¡−h0ll j−a¡ j�¡u Q−m Bp¡, jc£e¡u ¢ku¡l−al SeÉ k¡Ju¡ J Bp¡ Hhw phÑ−n−o ®S�¡ ¢hj¡e h¾c−l q¡S£−cl−L ®c−n ¢g−l k¡h¡l SeÉ ®f±y¢R−u ®cJu¡ CaÉ¡¢c phC j¤B¢õ−jl ac¡l¢L−a q−u b¡−Lz

Page 124: jibone ja dekhlam-3

124

1979 p¡m ®b−L Cpm¡j£ B−¾c¡m−el p¡−b S¢sa k¡l¡ q� L−le, a¡−cl SeÉ ¢h−no hÉhÙÛ¡fe¡l j¡dÉ−j q−�l k¡ha£u Ae¤ù¡e pÇfæ Ll¡ q−µRz Q¡L¢l h¡ hÉhp¡ Efm−r ®k c£e£ i¡C−ul¡ j�¡u b¡−Le a¡−cl fÐ−Qø¡uC H hÉhÙÛ¡fe¡ q−u b¡−L z Cpm¡j£ B−¾c¡m−el j¡dÉ−j k¡l¡ f¢l¢Qa, a¡−cl SeÉC a¡l¡ H ¢h−no hÉhÙÛ¡ L−lez h¡wm¡−cn£ q¡S£−cl j−cÉ k¡l¡ ®cn ®b−L k¡e h¡ AeÉ ®L¡e ®cn ®b−L B−pe a¡−cl j−dÉ k¡l¡ hÉhÙÛ¡fL−cl p¡−b ®k¡N¡−k¡N L−le a¡l¡C H p¤−k¡N f¡ez k¡l¡ H hÉhÙÛ¡fe¡l c¡¢uaÅ f¡me L−le a¡l¡J ®L¡e j¤B¢õ−jl L¡R ®b−LC ¢je¡ J Bl¡g¡−a ay¡h¤ i¡s¡ −ee Hhw q¡S£−cl k¡a¡u¡−al hÉhÙÛ¡ L−lez Hh¡lJ ®aj¢ei¡−h hÉhÙÛ¡ Ll¡ qu Hhw B¢j H−a nl£L qCz

CS¢aj¡u£ q�CS¢aj¡u£ q�CS¢aj¡u£ q�CS¢aj¡u£ q� H ¢h−no hÉhÙÛ¡l e¡j l¡M¡ q−u−R CS¢aj¡u£ q�z h¡wm¡u hm−m pj−hai¡−h h¡ p¡j¢øLi¡−h q� Ll¡z k¡l¡ H−a nl£L qe a¡l¡ q−�l k¡ha£u Ae¤ù¡e f¡me L−l AaÉ¿¹ aª¢ç−l¡d L−lez CS¢aj¡u£ q−�l °h¢nøÉ q−m¡ x 1z Cpm¡j£ B−¾c¡m−el fr ®b−L ®L¡e p−Çjme al¡ q−m a¡−a ®X¢m−NV ¢q−p−h k¡l¡ ®k¡Nc¡e L−le, a¡−cl j−dÉ ®k ï¡aªaÅ−h¡−dl f¢l−hn N−s E−W CS¢aj¡u£ q−� ®aj¢e f¢l−hn Ef−i¡N Ll¡ u¡uz 2z p¡wNW¢eL ¢cL ¢c−u ph¡C nª´Mm¡ ®j−e Qm¡u AiÉÙ¹ qJu¡u ®L¡e lLj ¢hnª́ Mm¡l L¡lZ O−V e¡z ¢LR¤ ¢m¡L pwNW−e ea¤e H−p b¡L−mJ f¢l−hn a¡−cl−L p¤nª´Mm q−a pq¡ua¡ L−lz 3z 8 ¢Smq� ®b−L 12 a¡¢lM fkÑ¿¹ 5 ¢ce ¢je¡, Bl¡g¡a J j¤kc¡¢mg¡u HLC p¡−b b¡L¡, M¡Ju¡ J q−�l Ae¤ù¡e¡¢c f¡m−el j¡dÉ−j flØfl B−je jqîa Ae¤ih L−l, k¡ f¢l−hn−L BlJ Eæa L−lz 4z q−�l E−�nÉ−L f¤−l¡f¤¢l q¡¢pm Ll¡l SeÊ A¢i� J ®k¡NÉ fТnrLN−Zl ¢Mcja NËqZ Ll¡ qkz q� f¡m−e k¡−a p¡j¡eÉ �¦¢VJ e¡ qu, −p¢cL ¢c−u fÐ−u¡Se£u a¡l¢hu¡−al hÉhÙÛ¡ Ll¡ quz 5z q−�l ®kph Ae¤ù¡e f¡me Ll¡ hªÜ, l¦NÀ J j¢qm¡−cl Ap¡dÉ ®pph Arj q¡S£−cl fr ®b−L a¡ f¡m−el hÉhÙÛ¡ Ll¡ qkz ¢h−no L−l ¢ae ¢ce nua¡e−L f¡bl j¡l¡l L¡S¢V k¤hL−cl SeÉJ Løp¡dÉ z CS¢aj¡u£ q−� k¤hLNZ Arj−cl fr ®b−L H L¢We L¡S¢V pj¡d¡ L−l ®cez 6z ph¡l j−dÉ c£e£ ï¡aªaÅ−h¡d b¡L¡u M¡Ju¡l pju HhP ay¡h¤−a O¤j¡l¡l pju ph¡C ph¡l p¤¢hd¡l ¢c−L mrÉ l¡M¡u L¡−l¡ p¡j¡eÉ Lø−h¡d qu e¡ HhP ®L¡e lLj pjpÉ¡l pÇj¤M£e q−a qu e¡z

¢je¡u lJu¡e¡¢je¡u lJu¡e¡¢je¡u lJu¡e¡¢je¡u lJu¡e¡ 8 ¢Smq� pL¡−m Cql¡j ®hy−d j�¡ −b−L ¢ae j¡Cm c¤−l ¢je¡u lJu¡e¡ qJu¡ p¤æ¡az ¢L¿º Aü¡i¡¢hL ¢i−sl L¡l−Z 7 a¡¢lM ¢ch¡Na l¡−aC ®k−u ¢je¡l ay¡h¤−a ®f±yR¡ fÐ−u¡Se j−e Ll¡ qu, k¡−a 8 a¡¢l−M ®f±yR−a Aü¡i¡¢hL ¢hmð q−u e¡ k¡uz j�¡ nl£−g k¡l h¡p¡u B¢j ¢Rm¡j, ®pC Bhc¤l lq£j p¡−q−hl 15 Bpe¢h¢nø j¡C−�²¡h¡−p l¡a HN¡−l¡V¡u lJu¡e¡ q−u ¢ae j¡Cm fb f¡¢s ¢c−a Bs¡C O¸V¡ ®m−N ®N−m¡z ®k¢c−L a¡L¡−e¡ k¡u ®p¢c−LC hs, j¡T¡¢l J ®R¡V h¡−p p¡l¡ l¡Ù¹¡ i£aÑz k¡h¡l pju f¡CL¡¢l h¡S¡l ®b−L pL¡−ml e¡Ù¹¡ J a¢lalL¡¢l ¢a−e ®eJu¡ q−m¡z ay¡h¤−a ®f±y−R Bj£−l S¡j¡Ba LaªÑL ¢ek¤�² "Bj£l¦m q�' Se¡h jLh¤m Bqjc−L ®fm¡jz ¢a¢e pqL¡l£ ®p−�²V¡¢l ®Se¡−lm ¢q−p−h S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ h¡wm¡−cn-Hl p¡wNW¢eL ¢hi¡−Nl c¡¢uaÅ f¡me L−lez fÊ−aÉL hRlC CS¢aj¡u£ q−�l SeÉ Hi¡−h "Bj£l¦m q�' ¢e−u¡N Ll¡ qu Hhw Y¡L¡ ®b−L ®L¡e e¡ ®L¡e c¡¢uaÅn£m ®pM¡−e k¡ez Cpm¡j£ hÉ¡w−Ll AeÉaj X¡C−l�l Se¡h nq£c¤m Cpm¡j j�¡u c£OÑ¢ce ®b−L AhÙÛ¡e Ll¢R−mez ¢a¢e Bj¡−cl ¢eLV "j�¡l nq£c' ¢q−p−hC f¢l¢Qa z CS¢aj¡u£ q−�l hÉhÙÛ¡fe¡l fÐd¡e c¡¢uaÅ ¢a¢eC f¡me Ll−aez Na hRl ¢a¢e ®pM¡e ®b−L Q−m H−p−Rez q−�l ®j±p¤−j ¢a¢e pÇf§ZÑ pju H L¡−S ®m−N b¡L−aezZ ¢a¢e Q−m Bp¡u ®k n§eÉa¡ pª¢ø q−u−R a¡ f§lZ e¡ qJu¡u Hh¡l A−eL B−N ®b−L fÐÙ¹¤¢a ®eJu¡ pñh qu¢ez Hh¡l H c¡¢uaÅ ¢k¢e f¡me L−l−Re ¢a¢e q−�l ®j±p¤−j a¡l ¢eSü hÉhp¡u hÉÙ¹ b¡−Lez ¢a¢e hý hRl j�¡ nq−l pf¢lh¡−l ¢R−mez haÑj¡−e a¡l f¢lh¡l ®S�¡u B−Rz ¢a¢e j¡Jm¡e¡ Bhc¤m S¡î¡lz hÉhp¡l SeÉ j�¡u Hhw f¡¢lh¡¢lL fÐ−u¡S−e ®S�¡ a¡−L ®c±s¡−c±¢s Ll−a quz H hÉÙ¹a¡l j−dÉJ Hh¡l ¢a¢eC CS¢aj¡u£ q−�l hÉhÙÛ¡fe¡l fÐd¡e c¡¢uaÅ f¡me L−lez

Page 125: jibone ja dekhlam-3

125

Hh¡−ll CS¢aj¡u£ q�Hh¡−ll CS¢aj¡u£ q�Hh¡−ll CS¢aj¡u£ q�Hh¡−ll CS¢aj¡u£ q� plL¡l H hRl q� pw�²¡¿¹ ea¤e ¢LR¤ ¢h¢d-¢e−od S¡¢l Ll¡u h¡dÉ q−u ¢hm−ð E−cÉ¡N ¢e−a quz ¢lu¡c J a¡−ug ®b−L ®hn ¢LR¤ pwMÉL c£e£ i¡C J ®h¡−el CS¢aj¡u£ q� Ll¡l Lb¡ ¢R−m¡ z a¡l¡ ®p ®c−n LjÑla b¡L¡u kb¡pj−u Ae¤j¢a e¡ f¡Ju¡u ®f±yR−a f¡−le¢ez j¤B¢õ−jl ¢eLV ®b−L LjS−el SeÉ ay¡h¤ i¡s¡ ®eJu¡ q−h a¡ A¢e¢ÕQa qJu¡u ®no fkÑ¿¹ j¡� 3¢V ay¡h¤ f¡Ju¡ ®N−m¡z fТa¢V ay¡h¤−a 10 Se L−l b¡L¡l S¡uN¡ l−u−Rz Bjl¡ phÑ−j¡V 20 Se f¤l¦o J 12 j¢qm¡ CS¢aj¡u£ q−� nl£L ¢Rm¡jz c¤−V¡ ay¡h¤l j¡−Tl fcÑ¡ p¢l−u ¢c−u c¤'ay¡h¤−a 20 Se f¤l¦o Hhw aªa£u ay¡h¤−a 12 Se j¢qm¡−L ®L¡e lL−j b¡L−a q−u−Rz B−j¢lL¡u h¡wm¡−cn£−cl Cpm¡j£ pwNWe j¤p¢mj EÇj¡q Ce B−j¢lL¡l p¡−hL ®p−�²V¡¢l ¢eECuLÑ fÐh¡p£ Se¡h j¡qa¡h¤�£e Bqj−cl Ù»£ j¢qm¡−cl f¡¢lQ¡m−Ll c¡¢uaÅ f¡me L−lez Se¡h j¡qa¡h−L B¢j R¡�S£he ®b−L ¢Q¢ez ¢a¢e pf¢lh¡−l B−NC Y¡L¡u ®f±y−Rez Y¡L¡ nq−lC a¡l h¡¢sz ¢a¢e a¡l BÇj¡−LJ q−�l E−�−nÉ ¢e−u k¡ez Se¡h jLh¤m Bqjc a¡l Ù»£ J n¡ö¢s−L ¢e−u ¢N−u¢R−mez h¡wm¡−cn −b−L k¡l¡ CS¢aj¡u£ q−� ¢R−me, a¡−cl j−dÉ ¢h−noi¡−h E−õM−k¡NÉ Cpm¡j£ R¡�¢n¢h−ll p¡−hL pi¡f¢a j¢aEl lqj¡e BL¾c J haÑj¡e pi¡f¢a j¤S£h¤l lqj¡e jeÚS£z Bj¡−cl ay¡h¤−a k¡l¡ ¢R−me, a¡−cl A¢dL¡wnC ®p±c£ Bl−h LjÑlaz Hl j−dÉ c¤'Se X¡�²¡l HhP HLSe Cpm¡j£ ®X−imf−j¾V hÉ¡w−Ll LjÑLaÑ¡z HLSe X¡�²¡−ll Ù»£J X¡�²¡l z ¢a¢e j¢qm¡−cl AeÉaj ¢R−mez Bl¡g¡−al juc¡−e lJu¡e¡ qh¡l B−Nl påÉ¡u q−�l j¡pBm¡-j¡p¡Cmpq q� pÇf−LÑ M¤hC QjvL¡l B−m¡Qe¡ ®fn L−le X. q¡¢gk j¡Jm¡e¡ q¡p¡e j¤q¡Çjc j¤De¤�£ez H ¢ho−u a¡l p¤¢m¢Ma f¤¢Ù¹L¡¢VJ ®pM¡−e ¢halZ L−lez j¡C−Ll hÉhÙÛ¡ b¡L¡u j¢qm¡l¡J i¡−m¡i¡−h öe−a ®f−u−Rez ¢a¢e q� pw�²¡¿¹ ¢h¢iæ fÐ−nÀlJ SJu¡h ®cez ¢a¢e ®S�¡u ®p±c£ ®l¢XJ−a h¡wm¡ ¢hi¡−N LjÑlaz ¢a¢e öd¤ h�²hÉ ®fn Ll¡l E−�−nÉC ®S�¡ ®b−L ¢je¡u ®f±y−Re Hhw h�²hÉ ®n−o ®S�¡u ¢g−l k¡ez 10 ¢Smq� pL¡−m j¤kc¡¢mg¡ ®b−L ¢je¡u ¢g−l Bp¡l f−l 12 a¡¢lM Cn¡ fkÑ¿¹ ¢je¡l ay¡h¤−a ¢ae¢V °hW−L B¢j Cpm¡j£ B−¾c¡m−el Lj£Ñ−cl Dj¡e, Cmj J Bj−ml Eæu−el hÉ¡f¡−l B−m¡Qe¡ L¢lz H Lu¢V ¢ce ph¡C AaÉ¿¹ QjvL¡l c£e£ f¢l−h−n q−�l Ae¤ù¡epj§q f¡me L¢l Hhw c£−el QQÑ¡u A¢ah¡¢qa L¢lz q−�l fÐd¡e Ae¤ù¡e "JL§−g Bl¡g¡q' h¡ Bl¡g¡−a AhÙÛ¡ez Bõ¡ql ®j−qlh¡e£−a Bjl¡ kb¡pj−uC ®f±yR−a prj qCz ®k j¤B¢õ−jl ay¡h¤−a Bjl¡ ¢Rm¡j, a¡−a I j¤B¢õ−jl Ad£eÙÛ BlJ q¡S£l AhÙÛ¡−el Lb¡ ¢R−m¡z ¢L¿º a¡l¡ ®pM¡−e e¡ ®f±yR¡u ®N¡V¡ ay¡h¤V¡C Bjl¡ hÉhq¡l Ll¡l p¤−k¡N ®f−u k¡Cz fÐ−aÉ−LC Bõ¡ql clh¡−l Bm¡c¡ Bm¡c¡i¡−h c£OÑ pju dle¡ ®ch¡l fl ph¡C HLp¡−bJ ®c¡u¡ L¢lz fcÑ¡l Bs¡m ®b−L Bj¡−cl p¡b£ j¢qm¡l¡J CS−aj¡u£ ®c¡u¡u nl£L qez

q¡S£−cl SeÉ plL¡¢l hÉhÙÛ¡fe¡q¡S£−cl SeÉ plL¡¢l hÉhÙÛ¡fe¡q¡S£−cl SeÉ plL¡¢l hÉhÙÛ¡fe¡q¡S£−cl SeÉ plL¡¢l hÉhÙÛ¡fe¡ q¡c£−p q� k¡�£−cl−L "k¤u§g¤l l¡qj¡e' h¡ Bõ¡q a¡Bm¡l ®jqj¡e h−m E−õM Ll¡ q−u−Rz ®p±c£ h¡cn¡ql Ef¡¢d q−µQ "M¡¢cj¤m q¡l¡j¡Ce nl£g¡Ce' l¡ j�¡ J jc£e¡l c¤−V¡ q¡l¡j nl£−gl M¡¢cjz q¡l¡j n−ël HL Abª ¢e¢oÜ h−V; ¢L¿º HV¡C HLj¡� AbÑ euz q¡l¡j AbÑ f¢h�, f¢h� ÙÛ¡e, pÇj¡e J jkÑ¡c¡ CaÉ¡¢cz j�¡ J jc£e¡l c¤−V¡ f¢h� ÙÛ¡e−L H A−bÑC q¡l¡j hm¡ k¡uz ýlja në ®b−L q¡l¡j në¢V N¢Wa, k¡l AbÑ jkÑ¡c¡, pÇj¡e, f¢h�a¡ CaÉ¡¢cz −p±c£ plL¡l ®L¡¢V ®L¡¢V ¢lu¡m MlQ L−l H c¤−V¡ jp¢Sc−L pÇfÐp¡¢la L−l H−a¡ ¢hn¡m BL¡−l f¢lZa L−l−R ®k, q−�l ®j±p¤−j Bõ¡ql ®jqj¡e−cl SeÉ ¢hl¡V ¢Mcja ¢q−p−h ph¡C fÐnwp¡ L−l b¡−Lz ¢je¡l ¢hÙ¹£ZÑ Hm¡L¡u q¡S£−cl SeÉ ay¡h¤, Jk§-®N¡pm J ®fn¡h-f¡uM¡e¡l SeÉ ®k hÉhÙÛ¡ Ll¡ q−u−Rz a¡ l£¢aj−a¡ ¢hpÈuLl J AaÉ¿¹ fÐnwpe£uz B−N j¤B¢õjNZ L¡f−sl J ¢�f−ml aLy¡h¤ q−�l pj−ul SeÉ °a¢l Ll−aez q¡S£l¡ ay¡h¤−aC M¡h¡l l¡æ¡

Page 126: jibone ja dekhlam-3

126

Ll−aez Hl g−m fТa hRlC ay¡h¤−a ®R¡V BL¡−l h¡ ¢hl¡V Hm¡L¡ S¤−s A¢NÀL¡� OV−a¡ z HLh¡l B¢j ®k ay¡h¤−a ¢Rm¡j a¡J f¤−s R¡C q−u ®N−m¡z ®L¡e lL−j ¢S¢epf� hqe L−l ®c±¢s−u ¢eLVha£Ñ f¡q¡−s BnÐu ¢em¡jz ®p hRl 7 S−e ¢j−m HLV¡ EV L¤lh¡e£ ¢cm¡jz E−Vl L¢mS¡ ay¡h¤−aC f¡L Ll¡ q−m¡z M¡Ju¡l ®p±i¡NÉ q−m¡ e¡z M¡h¡l B−NC B�−el i−u f¡m¡−a q−m¡z B¢j ®k f¡q¡−s Qsm¡j ®pM¡e ®b−L f¡−nl f¡q¡−s c−m c−m H−a ®m¡L E−W−R ®k, d¡�¡ ®m−N ®hn L−uLSe Ns¡−a Ns¡−a ¢e−Q fs−a b¡L−mez ®c−M Øfø h¤T¡ ®N−m¡ e¡, a¡l¡ a¤l−úl ®m¡Lz Hh¡l ¢je¡−a g¡u¡l fЦg Ef¡c¡e ¢c−u °a¢l p¤cªnÉ ay¡h¤ ®c−M ¢h¢pÈa J f¤m¢La qm¡jz mr mr q¡S£l SeÉ H−a¡ ¢hl¡V pwMÉ¡l H ph ay¡h¤ °a¢l Ll−a La ¢hl¡V f¢lLÒfe¡ J ¢hf¤m AbÑ hÉu Ll−a q−u−R a¡ ¢h−hQe¡ Ll−m j¤� e¡ q−u f¡l¡ k¡u e¡z fТa¢V ay¡h¤−a 10 S−el ü¡µR−¾cÉ b¡L¡l S¡uN¡ l−u−Rz f¡−nC ®p¢eV¡¢l ®m¢VÊe Hhw l¡bl¦jz f¡¢e Hje q¡mL¡ Nlj ®k, Jk§ J ®N¡p−m L¡−l¡ Ap¤¢hd¡ qh¡l ®L¡e L¡lZ ®eCz Jk§l SeÉ Bm¡c¡ hÉhÙÛ¡ l−u−Rz L−uL¢V ay¡h¤l SeÉ HL HL¢V hs Hu¡l L¢äne hp¡−e¡ B−R, ®kM¡e ®b−L fÐ−u¡Se q−m fÐ−aÉL ay¡h¤−a p¤CQ ¢Vf−mC W¡�¡ q¡Ju¡ ®f±−Rz −p±c£ plL¡l Bd¤¢eL fÐk¤¢�² hÉhq¡l L−l q¡S£−cl SeÉ Bõ¡ql ®jqj¡e ¢q−p−h ®k ¢hl¡V ¢Mcj−al h−¾c¡hÙ¹ L−l−Re a¡ p¢aÉC fС−Z aª¢ç ®cuz Hl B−N B¢j kah¡l q−� ¢N−u¢R ¢je¡u Jk§, ®N¡pm, b¡L¡ J ®fn¡h-f¡uM¡e¡l hÉ¡f¡−l M¤hC Lø ®f−u¢Rz Hh¡l H−a¡ h¡l¡j ®h¡d L−l¢R ®k, hÉhÙÛ¡fL−cl SeÉ fСZ ®b−L ®c¡u¡ ®hl q−u−Rz f�¡−nl cn−L Bî¡ Nl−jl ®j±p¤−j q� L−l¢R−mez ¢a¢e h−m−Re ®k, Nl−j ka Lø q−u−R Hl j−dÉ HL¢V qm h¡lh¡l O¡j¡¢Q q−u ¢fW hÉ¡−Pl ¢f−Wl j−a¡ q−u ®N−m¡z HMe Nl−j Bl ®L¡e Lø qh¡l L¡lZ ®eCz hR−l j¡� 5 ¢ce ¢je¡l H ph ay¡h¤ hÉhq¡l Ll¡ quz AbQ Hl SeÉ H−a¡ jq¡ B−u¡Se Ll¡ q−u−Rz H ph ay¡h¤ ÙÛ¡u£ b¡−Lz öd¤ q−�l pju hÉhq¡l Ll¡ quz AhnÉ Bl¡g¡a j¡� HL¢ce L−uL O¸V¡ b¡L−a qk h−m ®pM¡−e ®j¡V¡ L¡f−sl AÙÛ¡u£ ay¡h¤ m¡N¡−e¡ quz ®pM¡−eJ Hu¡l L¢än−el hÉhÙÛ¡ Ll¡ q−u−Rz Bõ¡ql ®jqj¡e−cl SeÉ ®p±c£ plL¡−ll H ®jqj¡ec¡¢ll öL¢lu¡ üaxØg¤aªi¡−hC A¿¹l ®b−L ®hl quz 118.

q� pj¡d¡ q−m¡q� pj¡d¡ q−m¡q� pj¡d¡ q−m¡q� pj¡d¡ q−m¡ CS¢aj¡u£ q−�l p¤−k¡N f¡Ju¡u Hh¡l q−� ®k aª¢ç ®h¡d L−l¢R a¡ Hl B−Nl ®L¡e q−� Ae¤ih L¢l¢e, Bm q¡jc¤¢mõ¡qz Cpm¡j£ B−¾c¡m−el p¡−b pÇf¢LÑa ®k i¡C-®h¡−el¡ q� Ll−a Q¡e a¡l¡ k¢c CS¢aj¡u£ q−�l p¤−k¡N ¢e−a Q¡e a¡q−m S¡j¡u¡−al ®p−�²V¡¢l-®Se¡−l−ml p¡−b ®k¡N¡−k¡N Ll−hez AhnÉ H p¤−k¡N ¢e−a q−m A¢a¢l�² Ml−Ql fÐ−u¡Se quz k¡l¡ ®p±c£ Bl−h LjÑla, a¡−cl ®L¡e A¢a¢l�² MlQ qu e¡z ¢L¿º k¡l¡ h¡C−l ®b−L ®S�¡u q� ¢ip¡u ®f±y−Re a¡−cl k¡ha£u Ml−Ql V¡L¡ B−NC j¤B¢õj−L ¢c−u ¢c−a quz a¡−cl ®LE CS¢ju¡j£ q−�l p¤−k¡N ¢e−a Q¡C−m j¤B¢õj Ae¤j¢a ¢c−h h−V; ¢L¿º V¡L¡ ®gla ¢c−a q−hz Hh¡l Hph h¡hc fСu c¤'S¡l ¢lu¡m MlQ q−u−R k¡ h¡wm¡−cn£ V¡L¡u 30 q¡S¡−llJ ®h¢nz a¡C CµR¡ b¡L¡ p−�ÆJ B−l¡ L−uLSeC CS¢aj¡u£ q−� nl£L q−a f¡−le¢ez Bl¡g¡a ®b−L ¢je¡u ¢g−l Bn¡l f−b j¤kc¡¢mg¡u (j¡nBl¦m q¡l¡j) l¡a k¡fe Ll−a qkz f¤¢mn Bj¡−cl−L ®kM¡−e ÙÛ¡e ¢Q¢q²a L−l b¡¢j−u ¢c−m¡ ®pV¡ fÐnÙ¹ f¡L¡ l¡Ù¹¡l f¡−nz HM¡−e ay¡h¤ M¡V¡−e¡ ¢e−odz ®M¡m¡ BL¡−nl ¢e−Q Q¡cl ¢h¢R−u ö−u fsm¡jz ¢eL−VC f¤l¦o J j¢qm¡−cl ®fn¡h-f¡uM¡e¡ J Jk§ Ll¡l p¤h−¾c¡hÙ¹ ¢R−m¡z B−N Hje hÉhÙÛ¡ e¡ b¡Lu ®hn Ap¤¢hd¡ ®f¡q¡−a q−a¡z ¢je¡u ¢ae S¡uN¡u nua¡e−L f¡bl j¡l¡l SeÉ HM¡−e L�l pwNËq Ll−a quz Bj¡−cl p¡−bl k¤hLl¡ ph¡l SeÊ 50¢V L−l L�l L−l ¢e−mez Bl¡g¡−al ®k¡q−ll e¡j¡−kl p¡−bC Bp−ll e¡j¡k Bc¡u Ll−a qkz Bl j¤kc¡¢mg¡u Cn¡l e¡j¡−k¤l p¡−b j¡N¢lh J Cn¡ HLp¡−b fs−a quz

Page 127: jibone ja dekhlam-3

127

10 ¢Smq¡� (11 ®ghЦu¡¢l) pL¡−m j¤Sc¡¢mg¡ ®b−L ¢je¡ lJu¡e¡ qm¡jz ®pM¡−e nua¡e−L L�l j¡l¡ q−m¡ fum¡ L¡Sz Bj¡−cl ay¡h¤l k¤h−Ll¡ ¢e−S−cl L�l j¡l¡l fl AeÉ k¡l¡ ®pC fÐQ� ¢i−sl Q¡−f ®k−a Arj a¡−cl fr ®b−L H L¢We c¡¢uaÅ f¡me L−l h¡¢da L−l−Rz k¡l¡ H p¤¢hd¡ ®i¡N L−l−R a¡−cl j−dÉ Bj¡l Ù»£ J e¡ae£ m¤h¡h¡ Hhw B¢j n¡¢jm ¢Rm¡jz Chl¡q£j (B) ay¡l ¢fÐu ®R−m Cpj¡Dm−L L¤lh¡e£ ®ch¡l E−�−nÉ ¢e−u k¡h¡l pju ¢ae S¡uN¡u nua¡e a¡−cl−L Ju¡pJu¡p¡ (L¤j¿»Z¡) ®ch¡l ®Qø¡ L−lz I ¢ae S¡uN¡C q¡S£−cl−L nua¡−el E−�−nÉ L�l j¡l−a qkz HV¡ HL fÐa£L£ LjÑz Bõ¡ql ¢e−cÑn f¡m−e nua¡e h¡d¡ ®ch¡l E−�−nÉ L¤j¿»Z¡ ®cJu¡ HM¡−e L�l j¡l¡l j¡dÉ−j nua¡−el ¢hl¦−Ü a£hÐ j−e¡i¡h pª¢ø Ll¡C Bpm E−�nÉz L�l ¢e−rf Ll¡l SeÉ ¢e¢cÑø ÙÛ¡−e ¢hl¡V Ù¹ñ °a¢l L−l Hhw Q¡l¢c−L −cJu¡m ¢c−u ®Ol¡J L−l l¡M¡ q−u−R, k¡−a L�l�−m¡ ®pM¡−e Sj¡ q−m p¢l−u ®eJu¡ k¡uz L�l j¡l¡l Hpm jjÑ e¡ h¤−T ¢LR¤ ®h-JL§g ®m¡L AaÉ¿¹ Skh¡l p¡−b pÉ¡−äm J S¤a¡ ¢e−rf L−lz Hje ¢L nua¡e−L ®j−l −gm¡l BSh Skh¡ ¢e−u ®LE −LE I Ù¹−ñ �m£ L−l h−mJ S¡e¡ k¡uz Hhfl Sl¦¢l Ju¡¢Sh L¡S q−m¡ fö L¤l¡h¡e£z B−N B¢j L¤lh¡e£l S¡uN¡u ¢N−u ¢e−Sl q¡−a fö L¤lh¡e£ ¢c−u¢Rz a¡−a fÐQ� ¢i−s j¡e¤oJ L¤lh¡e£ q−u k¡h¡l Bn� ®cM¡ ®cuz a¡C HMe Eæa hÉhÙÛ¡ Ll¡ q−u−Rz q¡S£−cl−L ®pM¡−e ®k−a qu e¡ föl V¡L¡ c¡¢uaÅn£m−cl q¡−a ¢c−m a¡l¡ L¤lh¡e£l hÉhÙÛ¡ L−l ®cez L¤lh¡e¢ ®cJu¡ q−u− h−m Mhl ®f±yR¡l flC j¡b¡ L¡¢j−u ®gm−a quz j¡b¡l− Q¤m ®R¡V Ll−mJ Q−m z a−h L¡j¡−m pJu¡h ®h¢nz Q¤m L¡V¡l fl Cql¡j M¤−m ®g−m ü¡i¡¢hL ®f¡n¡L fl quz Cql¡j AhÙÛ¡u ®kph L−W¡l ¢h¢d-¢e−od ®j−e Qm−a qu a¡ ®b−L ®lq¡C f¡Ju¡ k¡u j¡b¡ L¡j¡h¡l flz ¢Smq¡�-Hl 10, 11 J 12 a¡¢lM ®j¡V ¢ae ¢ce ¢je¡u b¡L−a qkz AhnÉ H pj−ul j−dÉ L¡h¡ nl£g a¡Ju¡g L−l Bh¡l ¢je¡u ¢g−l ®k−a quz fÐQ� ¢i−sl L¡l−Z HV¡J q−�l AeÉaj LøLl Ae¤ù¡ez ¢je¡ ®b−L j�¡ nl£g ¢f−l Bp−a 3 j¡Cm fb f¡¢s ¢c−a 3 O¸V¡ ®m−N ®N−m¡z Bjl¡ k¡l¡ 5 ¢ce q� Efm−r HLp¡−b ¢Rm¡j, a¡−cl j−dÉ Hje f¡lØf¢lL i¡−m¡h¡p¡ S¾j¡−m¡, k¡ pÈl−Z b¡L¡l ®k¡NÉz HLp¡−b k¡l¡ q� L−l a¡−cl j−dÉ Bl¡g¡a£ i¡C J ®h¡−el pÇfLÑ Ae¤i§¤a quz

p¤ÙÛp¤ÙÛp¤ÙÛp¤ÙÛ----phm AhÙÛ¡uC q� Ll¡ E¢Qaphm AhÙÛ¡uC q� Ll¡ E¢Qaphm AhÙÛ¡uC q� Ll¡ E¢Qaphm AhÙÛ¡uC q� Ll¡ E¢Qa q� f¡meL¡−m k¡ ¢LR¤ Ll−a qu a¡−a k−bø Lø J f¢lnÊj quz ®k hu−p L−W¡l f¢lnÐj Ll¡l j−a¡ °c¢−qL AhÙÛ¡ b¡−L, ®p hu−pC q� Ll¡ E¢Qaz ¢L¿º Bj¡−cl ®cn ®b−L (f¡¡¢LÙ¹¡e J i¡la ®b−LJ) hªÜ hu−pC q� Ll−a k¡Ju¡l ®lJu¡k ®h¢n z q� glk qhÐ fl hªÜ qJu¡ fkÑ¿¹ ¢hmð Ll¡ l£¢aj−a¡ AeÊ¡uz jªa¤É ®k ®L¡e pju Bp−a f¡−lz a¡C H ¢hl¡V glk L¡S¢V Ll−a ¢hmð Ll¡ j¡l¡aÈL i¤mz l¡p§m (p) h−m−Re, q� Ll¡l p¡dÉ b¡L¡ p−�ÆJ ®k q� e¡ L−lC j¡l¡ ®N−m¡, ®p Cýc£ q−u jl−m¡ e¡ ¢MËø¡e q−u jl−m¡ a¡−a Bõ¡ql ¢LR¤C B−p k¡u e¡z q� glk qh¡l fl p¿¹¡e−cl ®mM¡-fs¡ pj¡ç Ll¡, ®k−ul ¢h−u ®cJu¡ h¡ hÉhp¡-h¡¢ZSÉ BlJ HLV¤ �¢R−u ®eh¡l AS¤q¡a a¤−m ¢hmð Ll¡ ¢LR¤−aC E¢Qa euz C−¾c¡−e¢nu¡ J j¡m−u¢nu¡ −b−L Hhw BéL¡ ®b−L Lj hu−pl e¡h£-f¤l¦oC ®h¢n pwMÉ¡u q−� B−pz HLL¡−m a¡−cl ®c−n H ®lJu¡k ¢R−m¡ ®k, ¢h−ul B−NC q� Ll−a q−hz Hje ¢L q−� H−p j�¡ nl£−gC ¢h−u fs¡h¡l L¡S¢V pj¡d¡ Ll¡ ®p±i¡NÉSeL j−e Ll−a¡z

q� deq� deq� deq� de£−cl L£ ®nM¡u£−cl L£ ®nM¡u£−cl L£ ®nM¡u£−cl L£ ®nM¡u

Page 128: jibone ja dekhlam-3

128

e¡j¡k-®l¡k¡ ®kje Ae¤ù¡e eu, ®aj¢e q�J Ae¤ù¡e ¢q−p−h f¡me Ll¡l ¢hou euz L¡−mj¡−u n¡qc¡−al j¡dÉ−j j¤¢je hÉ¢�² fÐLªaf−r a¡l S£h−el f¢m¢p (e£¢a) ®O¡oZ L−l z L¡−mj¡−u a¡C−uh¡ ®L¡e j¿» eu ®k, e¡ h¤−T EµQ¡lZ Ll−mC ®h−qn−a ®k−a f¡l−hz H−a ®k m¡Cg f¢m¢p h¡ S£he k¡f−el e£¢a ®O¡oZ Ll¡ qu, a¡ Efm¢ì Ll−a q−hz ""m¡-Cm¡q¡ Cõ¡õ¡ý j¤q¡Çj¡c¤l l¡p§m¤õ¡q'' -Hl j¡dÉ−j ®O¡oZ Ll¡ q−m¡ ®k, ""B¢j S£h−el ph ®r−�, ph pju HLj¡� Bõ¡ql ýL¤j ®j−e Qm−h¡, Bõ¡ql ýL¤−jl ¢h−l¡d£ L¡−l¡ ýL¤j j¡e−h¡ e¡z Bl Bõ¡ql ýL¤j HLj¡� I al£L¡u h¡ fÜ¢a−a f¡me Ll−h¡, ®k al£L¡u l¡p§m (p) f¡me L−l−Rez l¡p§−ml al£L¡ R¡s¡ Bl L¡−l¡ al£L¡ Ahmðe Ll−h¡ e¡z'' k¡l¡ L¡−mj¡−u a¡C−ul¡ h¡ L¡−mj¡−u n¡q¡c¡a Hi¡−h h¤−T S£h−el f¢m¢p ¢q−p−h NËqZ L−l, a¡−c S£h−eC e¡j¡k J ®l¡k¡l E−�nÉ pgm q−a f¡−lz ®kph �Z¡h¢m ASÑ−el SeÉ Bõ¡q a¡Bm¡ e¡k¡k J ®l¡k¡ glk L−l−Re, ®pph �Z¡h¢m q¡¢pm Ll¡ R¡s¡ L¡−mj¡l I f¢m¢p Ae¤k¡u£ h£he-k¡fe Ll¡ pñh euz H ¢ho−u B¢j AaÉ¿¹ QjvL¡l J q©cuNË¡q£ d¡lZ¡ ®f−u¢R j¡Jm¡e¡ jJc§c£ (l) -Hl L−uL¢V Q¢V hC ®b−Lz hC�−m¡l e¡j q−m¡, "Dj¡−el q¡L£La', "Cpm¡−jl q¡L£La' J "e¡j¡k-®l¡k¡l q¡L£La'z e¡j¡k q−m¡ c£e£ ¢S−¾cN£l j§m ¢i¢�z H e¡j¡−kl Bpm E−�jÉ q¡¢p−ml Ef¡u pÇf−LÑ Bj¡l l¢Qa "S£h¿¹ e¡j¡k' f¤¢Ù¹L¡−a fÐ−u¡Se£u B−m¡Qe¡ L−l¢Rz k¡l¡ de£ a¡−cl S£he−L L¡−mj¡u ®O¡¢oa f¢m¢p Ae¤k¡u£ f¢lQ¡me¡ Ll¡ SeÉ e¡j¡k J ®l¡k¡ k−bø euz a¡C Bõ¡q a¡Bm¡ a¡−cl Efl k¡L¡a J q� glk L−l−Rez j¡Jm¡e¡ jJc§c£ (l)-Hl "k¡L¡−al q¡L£La' J "q−�l q¡L£aL' f¤¢Ù¹L¡ c¤'®V¡ fs¡l B−N H ¢ho−u ®L¡e Øfø d¡lZ¡C Bj¡l ¢R−m¡ e¡z V¡L¡-fup¡ ®h¢n b¡L−mC AfQu J ®N¡e¡−ql L¡S Ll¡l ®k¡NÉa¡ hª¢Ü f¡uz a¡C ®cM¡ k¡u, Bõ¡ql ¢e¢oÜ L¡S ®kje jc, S¤u¡, ¢ke¡, e¡Q-N¡e, ®hýc¡ MlQ CaÉ¡¢c−a de£ ®m¡−Ll¡C ¢mç quz "c£e Cpm¡−jl 15¢V �l¦aÅf§ZÑ ¢ho−u p¢WL d¡lZ¡' e¡−j Bjl f¤¢Ù¹L¡¢V−a ¢m−M¢R x

k¡L¡a de£−L ¢nr¡ ®cuk¡L¡a de£−L ¢nr¡ ®cuk¡L¡a de£−L ¢nr¡ ®cuk¡L¡a de£−L ¢nr¡ ®cu 1z d−el Bpm j¡¢mL Bõ¡qz a¡C q¡m¡m f−b Bu Ll−a q−h HhP q¡m¡m f−bC MlQ Ll−a q−hz L¡lZ k¡L¡a q¡m¡m Ef¡−u Bu ®b−LC ¢c−a quz 2z Bõ¡ql ýL¤−j k¡L¡a ®ch¡l fl ®k j¡m de£l q¡−a b¡−L, a¡J Bõ¡ql ¢e¢oÜ L¡−S MlQ Ll¡ Qm−h e¡z 3z de£l j¡−m Ai¡h£−clJ qL B−Rz a¡C pj¡−Sl Ai¡h£−cl fТaJ c¡¢uaÅ f¡me Ll−a q−hz

q� de£−L ®nM¡uq� de£−L ®nM¡uq� de£−L ®nM¡uq� de£−L ®nM¡u 1z de ®h¢n B−R h−mC ¢hm¡¢pa¡u j� q−u¡ e¡z de B−R h−mC ee£l f¤a¤m ®p−S¡ e¡z q−�l Lø pqÉ Ll¡l ®k¡NÉ qJz 2z ka hs−m¡LC q−u b¡−L¡, ®pm¡C¢hq£e c¤'V¤l−l¡ L¡fs f−l pLm fc¢hl j¤L¤V ®g−m M¡¢m j¡b¡u j�¡, ¢je¡ J Bl¡g¡−a Bõ¡ql ®fТjL−cl p¡−b HLL¡l q−u k¡Jz 3z d−el J j¡−el a¤µR i¡−m¡h¡p¡ ¢hpSÑe ¢c−u Bõ¡ql ®fÊ−j L¡h¡Ol a¡Ju¡g L−l¡z a¡Ju¡gL¡l£ L¡−l¡l ®Q−u a¤¢j ¢e−S−L hs j−e L−l¡ e¡z 4z Bl¡g¡l juc¡−e jq¡e j¢e−hl p¡j−e j¡b¡ ea L−l Afl¡d£l j−a¡ cy¡¢s−u d−el Aq�¡l aÉ¡N L−l¡z a¤¢j l¡S¡, h¡cn¡q, n¡pL Hhw hs LaÑ¡ q−u b¡L−m HLb¡ pÈlZ L−l¡ ®k, Cql¡−jl j−a¡ c¤'V¤l−l¡ L¡f−s j¤−sC ®a¡j¡−L Lh−l l¡M¡ q−hz de J rja¡l ®S¡−l ja f¡f L−l−R¡, a¡ ®b−L j¡g Q¡J Hhw Bl f¡f e¡ Ll¡l ¢pÜ¡¿¹ e¡Jz 5z q−�l fl ®N¡e¡q ®b−L f¢h� qJu¡l aª¢ç ¢e−u h¡¢s S£he L¡−mj¡l Ju¡c¡ f¡me L−l Q−m¡z

−p±c£ Bl−h h¡wm¡−cn£−p±c£ Bl−h h¡wm¡−cn£−p±c£ Bl−h h¡wm¡−cn£−p±c£ Bl−h h¡wm¡−cn£

Page 129: jibone ja dekhlam-3

129

h¡wm¡−c−n SepwMÉ¡ ¢hl¡V qJu¡−L A−e−L Bf¡c j−e L−lz B¢j HV¡−L Bõ¡ql lqja j−e L¢lz SepwMÉ¡ −h¢n qJu¡l L¡l−ZC H−a¡ ¢hl¡V pwMÉ¡u Bjl¡ ¢h−c−n ¢N−u¢Rz f¢ÕQ−j CE−l¡f, B−j¢lL¡, jdÉfСQÉ (Blh ®cnpj§q) HhÑ f§hÑ ¢c−L ¢p�¡f¤l, hÉ¡wLL, S¡f¡e J A−ØVÌ¢mu¡, hm−a −N−m ¢h−n Äl hý ®c−n h¡wm¡−cn£ ¢hf¤m pwMÉ¡u ®f±y−R ®N−Rz B¢j ja ®c−n ¢N−u¢R phÑ�C Bj¡l ¢fÐu S¾ji§¢jl h¡¢p¾c¡−cl ¢hf¤m pwMÉ¡u ®c−M NhÑ−h¡d L−l¢Rz Bj¡l j−e q−u−R ®k, Bjl¡ p¡l¡ c¤¢eu¡uC f¢l¢Qa Hhw ph−c−nC h¡wm¡−cn£l¡ LjÑcra¡l f¢lQu ¢c−a prj q−µRz c¤x−Ml ¢hou ®k, Bj¡−cl plL¡lpj§−ql hÉbÑa¡l L¡l−Z Bj¡−cl Sen¢�²l A¢dL¡wnC ®VL¢eLÉ¡m ¢nr¡l Ai¡−h ¢ejÀj¡−el L¡S J Acr nТjL ¢q−p−h Lj ®ha−e L¡S Ll−a h¡dÉ q−µRz plL¡¢l Ah−qm¡l L¡l−ZC Sen¢�² lç¡¢eL¡l£ H−S¢¾p�−m¡ öd¤ ¢e−S−cl ü¡−bÑ fÐh¡p£−cl L¡R ®b−L ®j¡V¡ A−�l V¡L¡ ¢e−u A¢a eNZÉ ®ha−e ®m¡L f¡W¡uz ®p±c£ Bl−h ¢g¢mf¡Ce ®b−L A−eL ®m¡L ¢N−u−Rz Hl¡ ph¡C ®VL¢eLÉ¡m ®m¡Lz a¡C i¡−m¡ ®hae f¡uz ¢g¢ef¡Ce plL¡l 1 q¡S¡l ¢lu¡−ml Lj ®ha−e ®L¡e ®m¡L−L −p±c£ Blh ®k−a ®cu e¡z Bj¡−cl plL¡l k¢c AÒf¢n¢ra, Hje¢L fСCj¡¢l fs¡ ®hL¡l k¤hL−cl C−m¢VÊL ¢j¢¿», f¡¢el L−ml ¢j¢Ù», l¡S¢j¢Ù» J L¡W¢j¢Ù» ¢q−p−h L¡S Ll¡l SeÉ ®VÊ¢ew ¢c−uJ ¢h−c−n f¡W¡h¡l hÉhÙÛ¡ L−l, a¡q−m 10 hR−ll j−dÉ Bj¡−cl m¡M m¡M c¢lâ f¢lh¡l de£ ®qu ®k−a f¡−l Hhw fÐh¡p£−cl ®fÊ¢la ¯h−c¢nL j¤â¡l B−u h¡wm¡−cn Abѯe¢aL ¢cL ¢c−u üuwpÇf§ZÑ q−u ®k−a f¡−lz plL¡¢l E−cÉ¡−N ¢h−c−n ®m¡L f¡W¡h¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡ q−m Nl£h ®m¡L−cl−L S¢jSj¡, h¡¢s-Ol, pq¡u-pÇf¢� MlQ L−l Sen¢�² lga¡¢eL¡l£ H−S¾V−cl−L ¢hl¡V A−�l V¡L¡ ¢c−a h¡dÉ q−a q−h e¡z haÑj¡e fÜ¢a Q¡m¤ b¡L¡u fÐh¡p£ k¡�£ J I H−S¾V−cl jdÉhaÑ£ c¡m¡ml¡ hý ®m¡−Ll V¡L¡ ®j−l Nh£h−cl−L BlJ ¢exü Ll−Rz −p±c£ Bl−hl phÑ�, ¢h−no L−l ®S�¡, j�¡ J jc£e¡u h¡wm¡−cn£−cl pwMÉ ¢hl¡Vz ¢L¿º Acr Sen¢�² qJu¡u a¡l¡ ®k ¢hl¡V A� MlQ L−l ¢N−u−R a¡ ®n¡d Ll¡l SeÉ Q¡L¢l L−l k¡ f¡u, a¡ Lj h−m BlJ ¢h¢iæ ljL L¡S Ll−a h¡dÉ quz Ef¢lE�² ¢ae¢V nq−l l¡Ù¹¡ f¢lú¡l l¡M¡l L¡−S k¡l¡ Q¡L¢lla a¡−cl j−dÉ h¡wm¡−cn£l pwMÉ¡C ®h¢nz 1999 p¡−m L¡h¡ nl£g J jc£e¡l jp¢S−c "¢LÓe¡l' (T¡s¤c¡l) ¢q−p−h h¡wm¡−cn£ ®LE ¢R−m¡ e¡z Hh¡l ®h¢n pwMÉ¡uC h¡wm¡−cn£ ®cMm¡jz Hl L¡lZ HV¡C ®k, H−a¡ AÒf ®ha−e AeÉ ®c−nl −m¡L f¡Ju¡ k¡u e¡z nq−ll l¡Ù¹¡u qm¤c lw−ul ¢h−no dl−el ®f¡n¡L f¢l¢qa ®m¡L ®cM−mC j−e Ll−L q−h ®k, ®m¡L¢V h¡wm¡−cn£ q−hz T¡s¤c¡−ll j−a¡ H−a¡ ®R¡V Q¡L¢l Ll¡u Bj¡l ®L¡e Bf¢� q−a¡ e¡; k¢c i¡−m¡ ®hae ®cJu¡ q−a¡z H−cl ®hae j¡� j¡¢pL Bs¡Cn' ¢lu¡m ö−e M¤h c¤xM−h¡d L−l¢Rz AhnÉ H−cl b¡L¡ J M¡Ju¡l hÉhÙÛ¡ I ®L¡Çf¡¢eC L−l b¡−L, k¡−cl Ad£−e a¡l¡ Q¡L¢l Ll−Rz B¢j gS−ll e¡j¡k 8/9 ¢j¢e−Vl fb ®qy−V ®S�¡ nq−ll ®h¡M¡l£ jp¢S−c Bc¡u Ll¡a¡jz ®pM¡−e ®cMm¡j, ¢LÓe¡−ll ®f¡n¡L fl¡ HLSe e¡j¡k f−sC l¡Ù¹¡u L¡S öl¦ Ll−m¡z ®m¡L¢V h¡wm¡−cn£ q−h h−m ¢e¢ÕQa q−uC L¡−R ¢N−u p¡m¡j ¢cm¡jz h¡¢s ®L¡b¡u ¢S−�p Llm¡jz Lm−me, V¡�¡Cmz BlJ ¢LR¤ Lb¡ h−m HLV¤ O¢eù q−u "®hae La' S¡e−a Q¡Cm¡jz hm−me, ""Bs¡Cn ¢lu¡mz'' ¢S−�p Llm¡j, ""La V¡L¡ MlQ L−l Bp−mez'' hm−me, ""®p Lb¡ ö−e L£ Ll−hez'' hmm¡j, ""H−a¡ Lj ®ha−e ®Le l¡¢S q−me?'' ¢a¢e hm−me, "" ®p c¤x−Ml Lb¡ Bl L£ hm−h¡?'' Bj¡−L 500 ¢lu¡−ml Lb¡ h−m Y¡L¡ ®b−L f¡¢W−u−Rz HM¡−e H−p S¡em¡j ®k, Bs¡Cnz'' ö−e ¢h¢pÈa qm¡jz HM¡e ®b−L k¡l¡ f¡¢W−u−R a¡−cl H fÐa¡lZ¡l ¢nL¡l k¡l¡ q−µR a¡l¡ ¢Li¡−h Hl fТaL¡l Ll−h?'' j�¡u Hl ¢LÓe¡l ®b−L S¡em¡j ®k, ¢a¢e ®cs m¡M V¡L¡ MlQ L−l H−p−Re Hhw ®hae f¡−µRe 250 ¢lu¡mz S¡e−a Q¡Cm¡j, ""L−h H−p−Re? hm−me, 3 hRl q−u−Rz ¢S−�p Llm¡j, ""−cs m¡M ¢L ®n¡d Ll−a ®f−l−Re?'' hm−me, ""HL hR−lC ®n¡d Ll−a ®f−l¢Rz'' ¢S−�p Llm¡j , ""H−a¡ Lj ®hae ®f−u ®Lje L−l a¡ pñh q−m¡?'' hm−me, ""H Q¡L¢mm ¢XE¢V L−l ®k pju q¡−a b¡−L aMe hý lL−jl L¡S f¡Ju¡ k¡uz'' hmm¡j, ""H−a¡ L¡S Ll−a S¡−e L¤m¡u?'' hm−me, ""c¡−u ®W−L L¢lz'' −S�¡u Bj¡l Ù»£−L "h¡cn¡q g¡up¡m ®Øfn¡m¡CSXÚ q¡pf¡a¡−m' i¢aÑ Ll−a q−m¡z ®pM¡−e '¢LÓe¡l' ¢q−p−h ®hn LaL h¡wm¡−cn£l p¡−b ®cM¡ q−m¡z a¡−cl j−dÉ NË¡S¤−uVJ B−R z AhnÉ HM¡−e ®ha−el q¡l i¡−m¡Cz ®p±c£ Bl−h m¡M m¡M

Page 130: jibone ja dekhlam-3

130

h¡wm¡−cn LjÑla l−u−Rz Hl j−dÉ X¡�²¡l, C¢�¢eu¡l J ¢LR¤ fÐn¡p¢eL f−c k¡l¡, a¡−cl −hae M¤hC BLoÑZ£uz ¢L¿º a¡−cl pwMÉ¡ M¤hC Ljz

hÉhp¡hÉhp¡hÉhp¡hÉhp¡----h¡¢Z−SÉ h¡wm¡−cn£h¡¢Z−SÉ h¡wm¡−cn£h¡¢Z−SÉ h¡wm¡−cn£h¡¢Z−SÉ h¡wm¡−cn£ −S�¡u ®L¡e ®L¡e j¡−LÑ−V hý ®c¡L¡e h¡wm¡−cn£−clz j−e qu, ®ke Y¡L¡l ®L¡e j¡−LÑ−VC B¢Rz ¢L¿º BCeNai¡−h H p−hl ®L¡e j¡¢mL¡e¡ a¡−cl euz ®L¡e ®p±c£ e¡N¢lL Hph ®L¡c¡−el j¡¢mLz f¤y¢S J nÐj phV¤L¤C h¡wm¡−cn£−cl z fТa j¡−p öd¤ ®c¡L¡e i¡s¡ eu, ®c¡L¡e h¡hc ®hn hs A� ®p±c£ j¡¢pL−L ¢c−a quz ®p±c£ e¡N¢lL−cl ¢he¡ f¤y¢S J ¢he¡ nÐ−j ¢hf¤m B−ul p¤−k¡N l−u−Rz −p±c£ e¡N¢lL a¡l hÉ¢�²Na LjÑQ¡l£ ¢q−p−h ¢h−cn ®b−L ®m¡L ®eh¡l BCeNa AA¢dL¡l ®i¡N L−lz HV¡ a¡−cl B−ul BlJ HLV¡ ¢hl¡V Evpz a¡l¡ I A¢dL¡lh−m ¢hl¡V A−�l ¢h¢ej−u ¢h−cn ®b−L −m¡L ®eu ¢L¿º a¡−L ¢e−u LjÑQ¡l£ ¢q−p−h ¢e−u¡N L−l e¡z L¡lZ Bp−m Hje ®L¡e L¡S a¡l ®eC, k¡l SeÉ ®m¡L ¢e−u¡N Ll¡ clL¡lz a¡l ¢ip¡ ¢L−e ®k ®m¡L¢V ®p ®c−n ®N−m¡, ®p ¢e−Sl ®Qø¡u ®L¡b¡J Q¡L¢l ®k¡N¡s L−l h¡ hÉhp¡ L−lz BCeNai¡−h ®p I ®m¡−LlC LjÑQ¡l£z hRl ®n−o a¡l ¢ip¡l ®ju¡c h¡s¡h¡l SeÉ I ®m¡−Ll L¡−RC ®k−a qa−h z ®p ®m¡L a¡l LjÑQ¡l£ ¢q−p−hC ¢ip¡l ®ju¡c h¡s¡h¡l hÉhÙÛ¡ Ll−h Hhw Hl SeÉ Bh¡l a¡−L ®j¡V¡ A−� ¢ip¡l j§mÉ ¢c−a q−hz j�¡ J jc£e¡l ka ®c¡L¡e B−R, Hp−hl f¤y¢S J f¢lQ¡m−Ll naLl¡ 80 i¡NC ¢h−c−nl z AbQ H p−hl BCeNa j¡¢mL ®p±c£ e¡N¢lLl¡z öd¤ ®p±c£ Bl−hC eu, ®L¡e Blh ®c−nC ®L¡e ¢h−cn£ hý hRl LjÑla b¡L−mJ HLM� S¢j, HL¢V h¡¢s h¡ ®c¡L¡e ¢L−e BCeNai¡−h j¡¢mL q−a f¡l−h e¡z j¢mL¡e¡u nl£L qh¡l ®L¡e A¢dL¡l ¢h−cn£−cl−L ®cJu¡ qu e¡z H p−�ÆJ ®pM¡−e ¢h−cn£−cl pwMÉ¡ Ù¹¡e£u−cl ®Q−u ®h¢nz

−p±c£ Bl−h h¡wm¡−cn£−cl p¡¢ædÉ−p±c£ Bl−h h¡wm¡−cn£−cl p¡¢ædÉ−p±c£ Bl−h h¡wm¡−cn£−cl p¡¢ædÉ−p±c£ Bl−h h¡wm¡−cn£−cl p¡¢ædÉ Hh¡l ®p±c£ Bl−h ¢ae j¡−plJ ®h¢n pj?u AhÙÛ¡e Ll¡ p−�ÆJ ®mM¡l L¡−S jq¡hÉÙ¹ b¡L¡u h¡C−l O¤l¡−gl¡ Ll¡l pju f¡u¢ez h¡S¡−l HL¢ceJ k¡C¢ez pj¤â EfL§−m Bj¡l ®R−m J ®h±j¡ Hhw e¡ae£l¡ Bj¡l Ù»£−LJ ®hs¡−a ¢e−u ®N−Rz Hl B−N B¢jJ ¢q−u¢Rz ®ki¡−h p¡S¡−e¡ q−u−R, a¡−a ®S�¡l pj¤â EfL§m ®cM¡l j−a¡C h−Vz ¢L¿º Hh¡l pju MlQ Ll¡ pñh q−m¡ e¡z −p±c£ Bl−h Qm¡−gl¡ Ll−m phÑ�C h¡wm¡−cn£ i¡C−cl p¡−b ®cM¡-p¡r¡v quz ¢L¿º Hh¡l a¡−cl p¡¢ædÉ ®b−L h¢�aC b¡L−a q−m¡z ¢h−c−n ®cn£ i¡C−cl p¡−b p¡r¡−al aª¢çC Bm¡c¡z j¡-n¡-Bõ¡q, ®p ®c−n h¡wm¡−cn£−cl pwMÉ¡ H−a¡ ¢hl¡V ®k, ®L¡b¡J ®N−m L¡−l−¡ e¡ L¡−l¡ p¡−b ®cM¡ q−uC k¡uz ®S�¡u HL ö�²h¡l ®V¢� i¡s¡ L−l S¤jBl e¡j¡−k ®Nm¡jz Bj¡l ®R−m j¡j¤e p¡−b ¢R−m¡z XÊ¡Ci¡−ll p¡−b Bm¡f L−l S¡e¡ ®N−m¡, a¡l h¡¢−s ®ge£ ®Sm¡l R¡Nme¡Cu¡−a z Bj¡l f¢lQu ®f−u B−h−Nl p¡−b hm−me, ""Bfe¡l Lb¡ H−a¡ ö−e¢R ®k, ®cM¡l CµR¡ ¢R−m¡z ®L¡e ¢ce ¢c−M¢ez BS Hi¡−h ®cM¡ q−u ®N−m¡ , HV¡ Bj¡l ®p±i¡NÉz ö−e¢R Bfe¡l ®R−m Cpm¡j£ hÉ¡w−L B−Rez ®R−ml f¢lQu ®f−u BlJ M¤¢n q−mez i¡s¡ ¢e−a ®j¡−VC l¡¢S ¢R−me e¡, ®S¡l L−l f−L−V ¢c−a q−m¡z l¡−a M¡Ju¡l fl 15/20 ¢j¢eV l¡Ù¹¡u qy¡V−a ®hl qa¡jz HLSe gpÑ¡ k¤hL â¦a H−p q¡a ¢j¢m−u f¢lQu ®f−u h£¢aj−a¡ Bhc¡l L−l HL ®c¡L¡−e ¢e−u ®N−m¡z ®c¡L¡e¢VJ HL h¡wm¡−cn£ i¡C−ul z Bj¡−L ¢LR¤ e¡ M¡C−u R¡s−hC e¡z B¢j Apj−u ¢LR¤ M¡C e¡z ®no fkÑeBa HL ¢n¢n g−ml lp ®M−a q−m¡z −R−m¢V f¢lQu ¢c−m¡ ®k, ®p Cpm¡j£ R¡�¢n¢h−ll p¡b£ ¢R−m¡z HM¡−e HL ®p±c£l fСC−iV L¡l Q¡m¡uz N¡¢sl j¡¢mL e¡¢L M¤h Bcl L−lz ®R−m¢Vl h¡¢s ®hNjN� (®e¡u¡M¡m£)z H S¡a£u A−eL p¡r¡v f−b-O¡−V q−u−Rz a¡−cl p¡¢æ−dÉ p¢aÉC j¤� q−u¢Rz 119.

Page 131: jibone ja dekhlam-3

131

S¡j¡u¡−al LjÑf¢lo−c Bj¡l ¢l−f¡VÑS¡j¡u¡−al LjÑf¢lo−c Bj¡l ¢l−f¡VÑS¡j¡u¡−al LjÑf¢lo−c Bj¡l ¢l−f¡VÑS¡j¡u¡−al LjÑf¢lo−c Bj¡l ¢l−f¡VÑ f§−hÑ E−õM L−l¢R ®k, 1971 p¡−ml 22 e−iðl B¢j S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l ®L¾cУu LjÑf¢lo−cl °hW−L ®k¡Nc¡−el SeÉ m¡−q¡l ®Nm¡jz j¡Jm¡e¡ jJc§c£l pi¡f¢a−aÅ Ae¤¢ùa ¯hW−L f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el AhÙÛ¡ pÇf−LÑ ¢hÙ¹¡¢la ¢l−f¡VÑ ®fn Llm¡j Bj£−l S¡j¡u¡apq ®hn L−uLSe fÐnÀ L−l k¡ ¢LR¤ S¡e−a Q¡C−me a¡J S¡e¡m¡jz Bj¡l ¢l−f¡−VÑl p¡lLb¡ ¢R−m¡ ¢ejÀl©f x 1z ®hp¡j¢lL NieÑl J j¢¿»pi¡l f¢lQ¡me¡u fС−c¢nL plL¡−ll i¤¢jL¡u SeN−Zl j−dÉ k¡l¡ f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ¢h¢µRæ q−a Q¡u e¡, a¡l¡ ®j¡V¡j¤¢V p¿ºøz nql¡�−m BCe-nª´Mm¡ f¢l¢ÙÛ¢aJ p−¿¹¡uSeLz 2z ®pe¡h¢qe£l BQl−Z SeN−Zl j−dÉ ¢h¢µRæa¡l j−e¡i¡h hª¢Ü f¡−µRz a¡l¡ j¤¢�²−k¡Ü¡−cl pq−k¡¢Na¡ Ll−Rz k¡l¡ f§−hÑ ¢h−l¡¢da¡ Ll−a¡ a¡l¡J Bl h¡d¡ ®cu e¡z p£j¡¿¹ Hm¡L¡u ®lk¡L¡ll¡J j¤¢�²−k¡Ü¡−cl j¤L¡¢hm¡u H¢N−u B−p e¡z L¡lZ a¡l¡ Bl SepjbÑe f¡u e¡z 3z nql¡�−mJ f¡�¡e£ f¤¢mn J p£j¡¿¹ ¢j¢m¢nu¡l BQl−Z a¡−cl ¢hl¦−Ü ¢hl©f j−e¡i¡h hª¢Ü f¡−µRz AbQ Eæa °e¢aL Q¢l� à¡l¡ SeN−Zl je Su Ll¡ pñh ¢R−m¡z 4z pnÙ» j¤¢�²−k¡Ü¡−cl−L i¡l−al ®pe¡h¡¢qe£ pl¡p¢l −fRe ®b−L p¡q¡kÉ Ll−Rz HV¡ S¡e¡ ®N−R ®k, i¡la plL¡l ¢pÜ¡¿¹ ¢e−u−R ®k, n£−al j¤Jp¤−jC h¡wm¡−cn ü¡d£e Ll¡l L¡S pj¡d¡ Ll−a q−h HhP fÐ−u¡S−e ®pe¡h¡¢qe£ pl¡p¢l k¤Ü Ll−hz ®fТp−X¾V Cu¡qCu¡ M¡e H Mhl ®f−u−Re ¢Le¡ Bj¡l S¡e¡ ®eC z i¡la£u ¢hj¡e-h¡¢qe£ q¡jm¡ Ll−m f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L i¡l−al Efl ¢c−u ¢hj¡e-h¡¢qe£−L f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e ®k−a ®cJu¡ q−h e¡z H AhÙÛ¡u i¡la−L fТaqa Ll¡l Ef¡u pÇf−LÑ plL¡l ¢L ¢Q¿¹¡ Ll−Re, a¡ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el NieÑ−llJ S¡e¡ ®eCz 5z ®L¡mL¡a¡ ®b−L "ü¡d£e h¡wm¡ ®ha¡l ®L¾cÐ' k¡ fÐQ¡l Ll−R SeNZ a¡C ¢hn Ä¡p Ll−Rz f¡¢LÙ¹¡e ®ha¡l ®L−¾cÐl Lb¡ a¡l¡ ¢hn Ä¡p L−l e¡z SeNZ ph−Q−u ®h¢n ¢hn Ä¡p L−l ¢h¢h¢p ®b−L fÐQ¡¢la Mhl J fkÑ¡−m¡Qe¡z ¢h¢h¢p ü¡d£e h¡wm¡ B−¾c¡m−el fªù−f¡oLa¡ Ll−Rz −pe¡h¡¢qe£l AeÉ¡u BQl−Zl Mhl na�Z h¡¢s−u ®L¡mL¡a¡ ®b−L fÐQ¡¢la q−µRz ¢h−no L−l e¡l£-¢ekÑ¡a−el hÉ¡fL fÐQ¡l SeN−Zl j−dÉ j¡l¡aÈL ¢hl©f¡ fТa¢�²u¡ pª¢ø Ll−Rz f¡¢LÙ¹¡e ®l¢XJ ü¡d£e h¡wm¡ −L−¾cÐl j¤L¡¢hm¡ Ll−a hÉbÑ q−µRz Bj¡l H ¢l−f¡VÑ öeh¡l fl j¡Jm¡e¡ jJc§c£ Bj¡−L fljnÑ ¢c−me ®k, B¢j ®ke ®fТp−X−¾Vl p¡−b p¡r¡v L−l ay¡−L Ah¢qa L¢lz LjÑf¢lo−cl °hWL ®n−o B¢j ®fТp−X−¾Vl p¡−b p¡r¡−al E−�−nÉ l¡Ju¡m¢f¢� ®Nm¡jz S¡j¡u¡−al A¢gp ®b−LC ®fТp−X¾V q¡E−S ®k¡N¡−k¡N Ll¡ q−m¡z S¡e¡ ®N−m¡, ¢ae ¢ce fl R¡s¡ pju ®cJu¡ pñh q−µR e¡z Bj¡l q¡−a H−a¡ pju ®eC ®k, L−uL¢ce h−p b¡¢Lz Bl Hje ®L¡e L¡SJ ®eC ®k, pjuV¡ L¡−S m¡N¡−a f¡¢lz S¡j¡u¡−al L−uLSe BCeS£h£ h¡l m¡C−hÐl£−a BCeS£h£−cl pj¡−h−p h�²hÉ l¡M¡l ®no ¢c−L ®r¡i fÐL¡n L−l hmm¡j, ""®fТp−X¾V p¡−qh 25 j¡QÑ Y¡L¡u ®pe¡h¡¢qe£−L ¢e−cÑn ®chl¡ fl Na 8 j¡−pl j−dÉ HLh¡lJ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e k¡Ju¡l ®L¡e fÐ−u¡Se j−e L−le¢ez ¢a¢e ¢L öd¤ f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el ®fТp−X¾V? k¢c f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−elJ ®fТp−X¾V q−u b¡−Le a¡q−m a¡l ®pe¡h¡¢qe£ ®pM¡−e ®Lje c¡¢uaÅ f¡me Ll−R Hhw SeN−Zl j−dÉ ®Lje fТa¢�²u¡ q−µR a¡ fÐaÉr Ll¡l SeÉ HLh¡J ®N−me e¡ ®Le? B¢j ®pM¡eL¡l q¡m AhÙÛ¡ pÇf−LÑ ®fТp−X¾V−L Ah¢qa Ll¡l SeÉ pju Q¡C−m ®fТp−X¾V q¡ES ®b−L hm¡ q−m¡ ®k, ¢ae ¢ce fl pju ®cJu¡ q−hz B¢j BN¡j£ ¢ceC Q−m ®k−a Q¡Cz p¡r¡−al SeÉ ¢ae ¢ce A−fr¡ Ll¡ pñh euz'' Lb¡�−m¡ ®r¡−il p¡−b hm¡u Ls¡ i¡o¡C fÐL¡n ®f−m¡z pj¡−h−n ®n−o j¡N¢l−hl B−NC ¢hc¡u ¢e−u S¡j¡u¡a A¢g−p ¢g−l k¡h¡l pju h¡l H−p¡¢p−une ®N−VC p¡c¡ ®f¡n¡−Ll HL iâ−m¡L Bj¡l p¡−b q¡a ®jm¡−mez f¢lQu ¢c−me p¡j¢lL ®N¡−u¾c¡ ¢hi¡−Nl ®m¡Lz hm−me, BN¡j£L¡m pL¡m 10V¡u ®fТp−X¾V p¡−q−hl p¡−b Bfe¡l p¡r¡−al pju ¢edÑ¡¢la Ll¡ q−u−Rz B¢j ¢h¢pÈa q−u S¡e−a Q¡Cm¡j ®k, HLV¤ B−NC ®a¡ B¢j ®r¡i fÐL¡n Llm¡jz HlC j−dÉ ®Lje L−l Hf−u¾V−j¾V q−u ®N−m¡? ¢a¢e hm−me, Bfe¡l h�²hÉ Qm¡L¡−mC ®fТp−X¾V q¡E−Sl p¡−b ®k¡N−k¡N L−l hÉhÙÛ¡ L−l¢Rz B¢j a¡l avfla¡u j¤� qm¡j Hhw p¡r¡−al hÉhÙÛ¡ Ll¡u öL¢lu¡ S¡e¡m¡jz

Page 132: jibone ja dekhlam-3

132

−fТp−X¾V Cu¡qCu¡l p¡−b p¡r¡v−fТp−X¾V Cu¡qCu¡l p¡−b p¡r¡v−fТp−X¾V Cu¡qCu¡l p¡−b p¡r¡v−fТp−X¾V Cu¡qCu¡l p¡−b p¡r¡v BCu§h M¡e ®b−L ®fТp−X−¾V c¡¢uaÅ NËq−Zl flflC Cu¡qCu¡ M¡e Y¡L¡u H−p l¡S¯e¢aL ®eaªhª−¾cl p¡−b ®p±SeÉ p¡r¡v L−lez a¡l p¡−b aMeC fÐbj p¡r¡−al p¤−k¡N quz 70 p¡−ml j¡T¡j¢T Y¡L¡u a¡l p¡−b ¢àa£uh¡l p¡r¡v quz 71-Hl e−ið−ll ®no¢c−L a¡l p¡−b Bj¡l aªa£u p¡r¡v quz B¢j kb¡pj−uC ®fТp−X¾V q¡E−S ®f±yRm¡jz Bj¡−L p¡j¢lL ®f¡n¡L f¢l¢−qa HLSe A¢gp¡l ®NV ®b−L ¢e−u ®N−me Hhw pl¡p¢l ®fТp−X−¾Vl p¡j−e ®f±y¢R−u ¢c−mez ®fТp−X¾V a¡l Bpe ®b−L E−W Bj¡l p¡−b q¡a ¢jm¡−me HhP q¡a d−l HLC ®p¡g¡u a¡l f¡−n hp¡−mez S¡e¡−me ®k, AeÉ ®fСNË¡j ®Le−pm L−l Bj¡l SeÉ H pjuV¡ ®hl Ll¡ q−u−Rz B¢j öL¢lu¡ S¡e¡m¡j HhP hmm¡j ®k, BS p¡r¡−al pju e¡ ®f−m Bfe¡l p¡−b ®cM¡ e¡ L−lC Bj¡−L Q−m −k−a q−a¡z B¢j A¢hm−ð Y¡L¡ ¢g−l ®k−a Q¡Cz fÐb−jC ¢S−�p Ll−me ®k, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L L−h H−p−Re? ®pM¡eL¡l AhÙÛ¡ ®Lje? SJu¡−l hmm¡j ®k, 5/6 ¢ce B−N m¡−q¡l ®f±y−R¢Rz ®pM¡eL¡l AhÙÛ¡ Bfe¡−L AhNa Ll¡l SeÉC ¢f¢� H−p¢Rz a¡ e¡ q−m Ju¡¢LÑw L¢j¢Vl °hWL ®n−o Y¡L¡ ¢g−l ®ka¡jz a¡lfl hmm¡j, ""Bf¢e ®a¡ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−elJ ®fТp−X¾V z 25 j¡QÑ ®Se¡−lm ¢V�¡ M¡e pj¢lL Af¡¡−lne öl¦ Ll¡l fl Na BV j¡−pl j−dÉ Bf¢e HLh¡J ®pM¡eL¡l AhÙÛ¡ p−lS¢j−e ®cM¡l SeÉ ®N−me e¡z SeN−Zl fr ®b−L l¡S¯e¢aL −eaªhª¾c Bfe¡l p¡r¡−al p¤−k¡N ®f−m¡ e¡z ®pM¡−e ®N−m SeN−Zl fТa¢�²u¡ üQ−r ®c−M Bp−a f¡l−aez'' ¢a¢e ®k−a e¡ f¡l¡u c¤xM fÐL¡n Ll−me Hhw ¢LR¤ AS¤q¡aJ ®cM¡−ez B¢j ay¡l ¢eLV f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el AhÙÛ¡ ¢WL I i¡o¡uC ®fn Llm¡j, ®ki¡−h S¡j¡u¡−al LjÑf¢lo−c ®fn L−l¢Rm¡j z ¢a¢e H ph ö−e hm−me ®k, B¢j k¡ h−m¢R ®j¡V¡j¤¢V Ae¤l©f ¢l−f¡VÑ ¢a¢eJ ®f−u−Rez a−h ®pe¡h¡¢qe£l AeÉ¡u BQl−Zl Mhl f¡e¢e h−m h¤T¡ ®N−m¡ a¡l HL¢V Lb¡uz ¢a¢e Bj¡−L Bn ÄÙ¹ Ll¡l E−�−nÉ hm−me, ""B¿¹SÑ¡¢aL fkÑ¡−u f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e p�−Vl pj¡d¡−el HLV¡ gjѤm¡ ¢e−u Lb¡h¡aÑ¡ Qm−Rz H j¤q§−aÑ H ¢ho−u Øfø ®L¡e d¡lZ¡ ®cJu¡ pñh euz HLV¡ ¢j£j¡wp¡ q−u k¡−h h−m Bn¡ L¢lz'' B¢j hmm¡j, ""SeN−Zl ¢ehÑ¡¢Qa ®ea¡ J c−ml p¡−b j£j¡wp¡ Ll¡ R¡s¡ ®L¡e pj¡d¡eC ¢VL−h e¡z a¡l¡ ®a¡ f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ¢h¢µRæ qh¡l ¢pÜ¡¿¹ ¢e−u i¡la J l¡¢nu¡l pjbÑe ®f−uC ®N−Rz H AhÙÛ¡u j£j¡wp¡l fb L£ L−l B−R? Hl SJu¡−h hm−me, ""a¡−cl p¡−bC j£j¡wp¡ Ll¡l ®Qø¡ Qm−Rz ®cM¡ k¡L ¢L Ll¡ k¡uz'' Bj¡l ®no Lb¡ ¢R−m¡, ""Bf¢e f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e L−h k¡−he HhP ®pM¡−e Bfe¡l p¡−b f¢l¢ÙÛ¢a ¢e−u B−m¡Qe¡l p¤−k¡N f¡Ju¡ k¡−h ¢Le¡? ¢a¢e H Lb¡ h−m Bj¡−L ¢hc¡u Ll−me, ""j£j¡wp¡l gjѤm¡ ¢e−u HMe jq¡hÉÙ¹z H fÐ−Qø¡ pgm q−m AhnÉC k¡−h¡z''

j£j¡wp¡l fÐ−Qø¡j£j¡wp¡l fÐ−Qø¡j£j¡wp¡l fÐ−Qø¡j£j¡wp¡l fÐ−Qø¡ −nM j¤¢S−hl p¡−b j£j¡wp¡l ®L¡eÚ dl−el ®Qø¡ Qm−R a¡ B¢j S¡e¡l ®Qø L−l hÉbÑ qm¡jz ®L¡e d¡lZ¡C Ll−a f¡¡lm¡j e¡z Bj¡l p¡−b Cu¡qCu¡ M¡−el E�² p¡r¡−al 6 ¢ce fl 3 ¢a−pð i¡la£u ¢hj¡e-h¡¢qe£ Y¡L¡ ¢hj¡e h¾c−l ®h¡j¡ ®gm¡l j¡dÉ−j h¤T−a f¡lm¡j ®k, ®L¡e gjѤm¡C ®L¡e L¡−S B−p¢ez Cu¡qCu¡ M¡−el I fÐ−Qø pÇf−LÑ 1973 p¡−ml j¡T¡j¡¢T mä−e Bj¡l f¤l¡−e¡ O¢eù hå¤ X. ¢S. X¢hÔE ®Q±d¤l£l j¤−M ¢hÙ¹¡¢la öem¡jz ay¡l The last Days of united Pakistan' e¡jL hC¢V 1974 p¡−m mäe ®b−L fÐL¡¢na quz ¢a¢e ®pM¡−eC Bj¡−L hC¢V ¢c−u¢R−mez HC hC−a I hC−a I ph abÉ f¡Ju¡ k¡uz

Page 133: jibone ja dekhlam-3

133

1991 p¡−m H hC-Hl ®mML Bj¡l h¡¢s−a H−p hm−me, ""®cM¤e ®a¡ L¡lh¡lV¡! Bj¡−L e¡ S¡¢e−uC Bj¡l I hC¢V h¡wm¡u Ae¤h¡c L−l R¡¢f−u hC¢V B¢j−L ®fÐ−S¾V Ll−Rz Bj¡l Ae¤j¢a ®eh¡l fÐ−u¡Se−h¡d L−le¢ez AhnÉ hC¢V h¡wm¡u fÐL¡¢na qJu¡u B¢j M¤¢nC q−u¢Rz'' "AM� f¡¢LÙ¹¡−el ®no ¢ce�−m¡' e¡−j hC¢Vl Ae¤h¡cL Se¡h ¢p�£L p¡m¡j, fÐL¡nL Bhc¤õ¡q p¡j¡j, qL Lb¡¡ fÐL¡ne£, Y¡L¡z fÐL¡ne£l ®L¡e ¢WL¡e¡ hC¢V−a ®eCz ®k ®fÐ−p j¤¢âa q−u−R Hl ¢WL¡e¡ B−Rz ¢�²−p¾V ¢fТ¾Vw ®fÐp ¢m¢j−VX, 435 H¢mgÉ¡¾V ®l¡X, hs jNh¡S¡l Y¡L¡z Na −ghЦu¡¢l j¡−p ®p±c£ Blh b¡L¡L¡−m Bj¡l ®p−�²V¡Cl−L H hC¢V pwNËq L−l q¡S£ p¡−qh−cl L¡−l¡ q¡−a f¡W¡−a h−m¢Rm¡jz ¢L¿º ®L¡b¡J f¡Ju¡ k¡u¢e h−m S¡e¡−m qa¡n qm¡jz L¡lZ I ph abÉ Bl ®L¡b¡J f¡Ju¡ k¡u e¡z Na H¢fÐm j¡−pl ®no¢c−L ®p−�²V¡¢l e¡Sj¤m qL hC¢V ®f−u AaÉ¿¹ M¤¢n q−u Bj¡l q¡−a ¢c−m¡z S¡e−a Q¡Cm¡j, ""®L¡b¡u ®f−m?'' hm−m¡, ""S¡j¡u¡−al fÐL¡ne£−aC f¡Ju¡ ®N−m¡z'' ""a¡q−m B−N ®f−m e¡ ®Le?'' −pmpjÉ¡−el S¡e¡ ¢R−m¡ e¡z f¤l¡ae hC−ul p¡−b f−s ¢R−m¡z qW¡v Bj¡l ®Q¡−M fs−m¡ z ¢h¢pÈa qm¡jz H−a¡ L¡−R b¡L¡ p−�ÆJ kMe Q¡Cm¡j aMe ®fm¡j e¡z

X. ¢S. X¢hÔE ®Q±d¤l£X. ¢S. X¢hÔE ®Q±d¤l£X. ¢S. X¢hÔE ®Q±d¤l£X. ¢S. X¢hÔE ®Q±d¤l£ l¡øÌ¢h�¡e£, n¡pea¿» ¢h−no� J Cpm¡j£ ¢Q¿¹¡¢hc X�l ®N¡m¡j Ju¡−qc ®Q±d¤l£ j¡c¡l£f¤l ®Sm¡l A¢dh¡p£z fÐQ¡l¢hj¤M H ¢hà¡e hÉ¢�²¢V 1997 p¡−m B−j¢lL¡u 71 hRl hu−p e£l−hC c¤¢eu¡ ®b−L ¢hc¡u q−u ®N−mez Qm¡−gl¡ J ®f¡n¡L-f¢lµR−c AaÉ¿¹ plm fÐLª¢al ®m¡L ¢R−mez ay¡l j¡−el �¡e£ J ®cn−fТaL My¡¢V j¤p¢m¢jl pwMÉ¡ Bj¡−cl ®c−n eNZÉz 1990 p¡−m mä−e fÐL¡¢jb a¡l 'Islam and the Contemporary world' e¡jL 221 fªù¡l hC¢V Cpm¡j£ B−¾c¡m−el HL Aj§mÉ pÇfcz H j¡e¤o¢V−L B¢j AaÉ¿¹ i¡−m¡h¡pa¡jz ay¡l p¡−b O¢eù hå¤−aÅl pÇf−LÑ hý hRl ®b−Lz ¢a¢e E−cÉ¡N ¢e−u Hhw H¢N−u H−p Bj¡−L j¤� L−l−Rz ay¡l ¢a−l¡d¡−e B¢j HLSe j¤p¢mj hå¤l p¡¢ædÉ ®b−L h¢�a qm¡jz 1991 p¡−ml pwpc ¢ehª¡Q−el fl flC ay¡l ¢fÐu R¡� aMeL¡l ®pe¡fÐd¡e ®Se¡−lm e§l¦�£e M¡−el Ae¤−l¡−d ¢a¢e Bj¡l L¡−R B−pez ¢hHe¢f J S¡j¡u¡−al− ®L¡u¡¢mne plL¡l NW−el SeÉ ¢a¢e i§¢jL¡ f¡me L−lez a¡lC h¡p¡u ®hNj M¡−mc¡ ¢Su¡l p¡−b Bj¡l °hWL qu Hhw ®pM¡−eC ¢hHe¢f−L plL¡l NW−e pq−k¡¢Na¡ Ll¡l ¢pÜ¡¿¹ qkz AhnÉ S¡j¡u¡a j¢¿»pi¡u ®k¡Nc¡e L−l¢ez −k pju ¢hQ¡lf¢a p¡q¡h¤�£e Bqjc ®c−nl ®fТp−X¾Vz OVe¡�²−j ¢a¢eJ X. ®Q±d¤l£l ¢fÐu R¡�z Y¡L¡ ¢hn Ä¢hcÉ¡m−u X. ®Q±d¤l£ l¡øÌ¢h�¡−el AdÉ¡fL ¢R−mez 1956 p¡−m kMe fªbL ¢ehÑ¡Qe J k¤�² ¢ehÑ¡Q−el a£hÐ ¢haLÑ Q−m Hhw Eiu f−rl B−¾c¡m−e juc¡e E�ç ¢R−m¡, aMe Cw−l¢S °c¢eL j¢eÑw ¢eE−S fªbL ¢ehÑ¡Q−el f−r HhP k¤�² ¢ehÑ¡Q−el ¢hl¦−Ü n¡¢Za k¤¢�² fÐcnÑe L−l ay¡l l¢Qa ¢hl¡V HL fÐhå fÐL¡¢na qkz Bj¡l p¡−b aM−e¡ ay¡l −L¡e f¢lQu ¢R−m¡ e¡z S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l fr ®b−L E�² fÐhå¢V f¤¢Ù¹L¡L¡−l R¡¢f−u ¢hn Ä¢hcÉ¡m−ul pLm q−m hÉ¡fLi¡−h ¢h¢m Ll¡ qkz ¢hn Ä¢hcÉ¡m−u k¤�² ¢ehÑ¡Qef¢¿Û−cl fÐhm n¢�² b¡L¡ p−�ÆJ ¢e¢e O¡hs¡e¢e; hlw a¡yl ®mM¡V¡ fÐQ¡¢la qJu¡u ¢a¢e ¢h¢pÈa q−mJ, M¤h Be¢¾ca qez f¤¢Ù¹L¡−a S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ LaªÑL fÐQ¡¢la h−m E−õM b¡L¡u Bj¡l p¡−b ay¡l pÇf−LÑl p§Qe¡ quz BCu§h M¡−el npe¡j−ml ®no ¢c−L ¢a¢e f¡¢LÙ¹¡e ®L¾cУu plL¡−ll fll¡øÌ ¢hi¡−N N−hoZ¡ ®p−ml X¡C−l�l ®Se¡−lm ¢q−p−h c¡¢uaÅ NËqZ L−lez aMe ¢a¢e l¡øÌ¢h�¡e ¢hi¡−N l£X¡l ¢R−mez Q£−el p¡−b f¡¢LÙ¹¡−el pÇfLÑ O¢eù Ll¡l hÉ¡f¡−l ¢a¢e ¢h−no i§¢aL¡ f¡me L−lez I pju ¢a¢e Y¡L¡u H−p Bj¡l p¡−b E−õM L−lez B¢j pj¡Sa−¿»l ¢hl¦−Ü h�²−hÉ l¡¢nu¡l p¡−b p¡−b Q£−el Lb¡J E−õM Lla¡jz l¡¢nu¡ f¡¢LÙ¹¡−el ¢hl¦−Ü i¡l−al p¡−b Ny¡VRs¡ h¡d¡u f¡¢LÙ¹¡e−L i¡l−al j¤L¡¢hm¡u Q£−el p¡−b hå¤aÅ Ll¡ fÐ−u¡Se q−u f−sz X. ®Q±d¤l£ Q£−el p¡−b H hå¤−aÅl M¡¢a−l B¢j ®ke öd¤ l¡¢nu¡l ¢hl¦−Ü

Page 134: jibone ja dekhlam-3

134

h¢m H ¢hou Bj¡−L fl¡jnÑ ®cez pj¡Sa−¿»l ¢hl¦−Ü hm¡l SeÉ l¡¢nu¡l Ec¡qlZC k−bø h−m B¢j H fljnÑ NËqZ Llm¡jz Q£e i¡l−al n�¦ ¢q−p−hJ f¡¢LÙ¹¡−el hå¤z n�¦l hå¤ ¢q−p¢hC NZÉz BCu§h M¡−el fa−el fl −pe¡fÐd¡e ®Se¡−lm Cu¡qCu¡ M¡e rja¡u A¢d¢ùa qh¡l fl X. ¢S. ®Q±d¤l£−L n¡pea¿» ¢h−no� ¢h−q−h ®L¾cУu j¢¿»pi¡u NËqZ L−lez j¿»£ ¢q−p−h Y¡L¡u H−m Bj¡l p¡−b AhnÉC ®k¡N¡−k¡N Ll−aez Cu¡qCu¡-j¤¢Sh pwm¡f hÉbÑ qh¡l fl ¢a¢e j¢¿»aÅ ®b−L fcaÉ¡N L−l f¡¢LÙ¹¡e ®b−L pf¢lh¡−l mäe Q−m k¡e z ®c−nl AhÙÛ¡ ®cM¡l SeÉ "71-Hl j¡T¡j¡¢T Y¡L¡ H−me Hhw l¡Ju¡m¢f¢� ®k−u −pe¡h¡¢qe£l BQl−Zl ¢hl¦−Ü Cu¡qCu¡ M¡−el ¢eLV A¢i−k¡N Ll−mez −nM j¤¢Sh k¡−cl−L h¡wm¡−c−nl e¡N¢lL−aÅl A−k¡NÉ ®O¡oZ¡ L−l¢R−me, ®p a¡¢mL¡u X. ®Q±d¤l£J ¢R−mez a¡C ¢a¢e mä−e l¡S¯e¢aL BnÐu ¢e−u ¢LR¤¢ce AhÙÛ¡−el fl B−j¢lL¡u Lm¡¢ðu¡ ¢hn Ä¢hcÉ¡m−u B¿¹SÑ¡¢aL ¢ho−u AdÉ¡fe¡l c¡¢uaÅ f¡ez ¢hn Ä¢hcÉ¡m−ul R¤¢V ¢a¢e mä¢−eC L¡V¡−aez ay¡l h¡p¡u hýh¡l c¡Ju¡a ®M−u¢Rz ¢a¢e pf¡¢lh¡−l ¢R−me h−m ay¡l h¡p¡uC Bj¡−L ®k−a q−a¡z B¢j HL¡C HL BaÈ£−ul h¡¢s−a ¢Rm¡jz 1975 p¡−ml 15 BNø ö�²h¡l B¢j gSL−ll e¡j¡−kl pj−ul A−fr¡u S¡ue¡j¡−k hp¡z ®g¡e ®h−S EW−m¡z H pj−u ®LE ®g¡e Ll¡ ü¡i¡¢hL eu h−m B¢j ®g¡e dl−a Q¡Cm¡j e¡z ¢L¿º −g¡−el BJu¡S hå qu e¡ h−m ¢hl¢�²l p¡−bC ®g¡e EW¡m¡jz X. ®Q±d¤l£ Lb¡ hm−me z ¢S−�p Ll−me, ""O¤−jl ¢XØV¡hÑ Llm¡j e¡ ®a¡?'' SJu¡h ¢cm¡j ¢a¢e hm−me, ""Bd¡O¸V¡ fkÑ¿¹ ®g¡e h¡S−a b¡L−mJ B¢j R¡sa¡j e¡z'' ¢hpÈu fÐL¡n L−l hmm¡j, ""Hje Apj−u ¢Sc L−l ®g¡e d−l b¡L−me, hÉ¡f¡l L£?'' SJu¡−h hm−me, ""hÉ¡f¡l AaÉ¿¹ �l¦�z Y¡L¡ −b−L ®g¡−e Hje HL Mhl ®fm¡j, k¡ phÑfÐbj Bfe¡−L S¡e¡h¡l SeÉ ®g¡e d−l B¢Rz MhlV¡− f¡Ju¡l p¡−b p¡−bC Bfe¡−L −g¡e Llm¡jz B¢j hmm¡j, ""Bj¡−L Bl EvL�¡u e¡ ®l−M MhlV¡ h−m ®gm¤ez'' ¢a¢e ®nM j¤¢S−hl qaÉ¡l MhlV¡ ®k i¡o¡u ¢c−me a¡ HM¡−e Eܪa Llm¡j e¡z MhlV¡ f¢l¢hne Ll¡l fl Bj¡−L ®l¢XJ ®b−L Leg¡jÑ Ll−a hm−mez BlJ hm−me, ""l¡¢nu¡ J C¢äu¡e ®l¢XJ H ¢ho−u ¢LR¤C h−m¢ez ¢h¢h¢p ö−e ®cM¤ez'' gS−ll e¡j¡−kl fl ¢h¢h¢p ®b−L Mhl¢Vl paÉa¡ S¡e¡ ®N−m¡ z X. ®Q±d¤l£ ®b−LC H Mhl fum¡ S¡em¡jz X. ®Q±d¤l£l Ù»£ X. ¢cm¡l¡ ®Q±d¤l£ S¡q¡�£leNl ¢hn Ä¢hcÉ¡m−u l¡øÌ¢h�¡−el fÐ−gpl z ®g¡−e Mhl ¢em¡j ®k, ay¡l c¤'®R−ml B−j¢lL¡u B−R L'S−el c¡c£ q−u−Re S¡e−a Q¡C−m hm−me ®k, hs ®R−ml c¤'p¿¹¡e q−u−R, ®R¡VS−el HMeJ qu¢ez Bj¡l j−a¡ ay¡lJ ®L¡e LeÉ¡ p¿¹¡e ®eCz X. ®Q±d¤l£l ®mM¡ "AM� f¡¢LÙ¹¡−el ®no ¢ce�−m¡' hC¢V h¡wm¡−cn£ S¡a£ua¡h¡−c ¢hnÄ¡p£−cl fs¡l j−a¡ HL¢V j§mÉh¡e hCz ®no ¢c−L pj−T¡a¡l L£ ®Qø¡ Cu¡qCu¡ M¡e L−l¢R−me, ®p AS¡e¡ abÉ H hC¢V−a B−R hC¢Vl i§¢jL¡ HM¡−e B¢j a¤−m ¢c¢µR, k¡−a hC¢Vl B−m¡QÉ ¢hou pÇf−LÑ ¢LR¤V¡ d¡lZ¡ f¡Ju¡ k¡uz

AM� f¡¢LÙ¹¡−el ®no ¢ce�−m¡l i§¢jL¡AM� f¡¢LÙ¹¡−el ®no ¢ce�−m¡l i§¢jL¡AM� f¡¢LÙ¹¡−el ®no ¢ce�−m¡l i§¢jL¡AM� f¡¢LÙ¹¡−el ®no ¢ce�−m¡l i§¢jL¡ −Le f¡¢LÙ¹¡e HL¢V S¡a£u p�¡ ASÑ−e hÉbÑ q−m¡? Bl ®LeCh¡ f¡¢LÙ¹¡e HL¢V ¢ÙÛ¢an£m l¡S¯e¢aL fÜ¢a Ns−a ¢hgm q−m¡, k¡−a f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e H Eiu Awn pj¡e Awn£c¡l ¢q−p−h hph¡p Ll−a f¡l−a¡? f¡¢LÙ¹¡e ¢L p¢aÉC i¡o¡l, Bhq¡Ju¡l Hhw S£hek¡�¡l HL Ahåe−k¡NÉ ¢hi¡N ¢R−m¡? Hhw HV¡C ¢L paÉ ®k, (1971 p¡−m) f¡¢LÙ¹¡−el c¤C¢V l¡−øÌ ¢hi¢�² H d¡lZ¡lC ¢hm¢ða Ù¹£Lª¢a ®k, HV¡ ¢R−m¡ HL Ah¡Ù¹h l¡øÌ, k¡l c¤C Awn q¡S¡l j¡Cm hÉhd¡−e Ah¢ÙÛa? f¡¢LÙ¹¡−e S¡a£ua¡h¡−cl Eá−h ¢exp−¾c−q i¡o¡, S¡¢ap�¡, pwúª¢al ¢h¢iæa¡ Hhw p−hÑ¡f¢l ®i±−N¡¢mL ¢h¢µRæa¡ à¡l¡ S¢Vma¡ pª¢ø q−u¢R−m¡z ¢L¿º aªa£u ¢h−n Äl A−eL ®c−nC B�¢mL S¡¢aNa J i¡o¡Na Qlj °hojÉ J fÐLV E−�Se¡ ¢hl¡S Ll−Rz ®gX¡−lm fÜ¢a hý ehÉ-ü¡d£e B−é¡-Hn£u ®c−nC ¢h¢Q� S¡¢ap�¡Na, p¡wúª¢aL, dj£Ñu i¡o¡Na HhP ®N¡ù£Na pjpÉ¡ pj¡d¡−e pgm fÐj¡¢Za q−u−Rz ¢L¿º f¡¢LÙ¹¡e ®gX¡−lne Ae¤l©f p¡gmÉ ASÑ−e hÑbÑ q−m¡ ®Le?

Page 135: jibone ja dekhlam-3

135

−c−nl c¤C Aw−nl ®i±−N¡¢mL ¢h¢µRæa¡ ¢exp−¾c−q Hl ¢hL¡nj¡e S¡a£ua¡h¡−cl f−r ¢hl¡V ýj¢L ¢R−m¡z ¢L¿º EfNËq-®k¡N¡−k¡N hÉhÙÛ¡ J ®SV ¢hj¡−el HC Bd¤¢eL k¤−N HC ®i±−N¡¢mL c¤laÅ Ae¢a�²jÉ ¢LR¤ ¢R−m¡ e¡z HV¡ fСunC hm¡ q−a¡ ®k, f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹−el j¡−T ®Lhm djÑ R¡s¡ Bl ¢LR¤lC håe ¢R−m¡ e¡z k¢c −pV¡C f¡¢LÙ¹¡e ®i−P k¡Ju¡l HLj¡� k¤¢�² q−a¡, a¡q−m HV¡ üaxC fÐnÀ S¡−N ®k, Hje L£ p¡d¡lZ A¢iæa¡ f¢ÕQj-h¡wm¡l h¡P¡¢m J j¡â¢S−cl HLC i¡la CE¢eu−e HLp−� hph¡p pñhfl L−l a¤−m−R? 1971 p¡−m f¡¢LÙ¹¡e ¢hi¢�² Hhw h¡wm¡−c−nl Ai¤Éc−ul ¢ho¡cju L¡¢qe£ q−µR, f¡¢LÙ¹¡e ®pe¡h¡¢qe£l −Se¡−lm−cl HC i¤m d¡lZ¡ ®k, a¡l¡ q−µR ""S¡a£u ü¡−bÑl lrL'' Hhw h¡wm¡−cnl ®nM j¤¢Sh J "eh' f¡¢LÙ¹¡−el ®SXH i¤−�¡-HC c¤C Apv, Apwkj£ J EµQ¡L¡wr£ l¡S¯e¢aL ®ea¡l p−¾cqSeL i§¢jL¡z 1971 p¡−m f¡¢LÙ¹¡−el p�V ¢R−m¡ h¢qxn¢�² S¢sa cm¡c¢ml hÉ¡f¡l, k¡−a AiÉ¿¹l£Z l¡S¯e¢aL Ef¡c¡epj§q Hhw B¿¹SÑ¡¢aL f¢l−hn-f¢l¢ÙÛ¢al ®k¡Np§� ¢R−m¡z f¡¢LÙ¹¡e ¢R−m¡ Hh S¡a£u B−¾c¡m−el gpm, kMe AM� i¡l−a Apqen£m pwMÉ¡N¢lù ®N¡ù£ AeÉ¡eÉ S¡¢a−N¡ù£pj§−ql eÉ¡up�a Bn¡-BL¡wr¡ kb¡kbi¡−h Efm¢ì Ll−a hÐbÑ q−u¢R−m¡z HV¡ p¢aÉC c¤xMSeL ®k, f¡¢LÙ¹¡e a¡l ¢e−Sl C¢aq¡p q−a m¡ih¡e qu¢ez f¡¢LÙ¹¡e pª¢øl ®fR−e Q¡¢mL¡n¢�² ¢R−m¡ NZa¿»z ¢L¿º ®cn NW−el flflC NZa¡¢¿»L fÜ¢a−L qaÉ¡ Ll¡ q−m¡z fÐb−j Af§ZÑ pwpc£u hÉhÙÛ¡l Ad£−e Hhw f−l p¡j¢lL plL¡lpj§−ql Ad£−e NZa¡¢¿»L fÜ¢al A¿¹dÑ¡eC ¢R−m¡ f¡¢LÙ¹¡−el S¡a£u AM�a¡ lr¡u hÉbÑa¡ HhP f¢l−n−o 1971 p¡−m ¢hi¢�²l ¢fR−e j§m L¡lZz ¢exp−¾c−q AeÉ¡eÉ L¡lZ ®kje-f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢L¿¹¡−el j¡b¡¢fR¤ B−ul °ojÉa¡, ®i±−N¡¢mLi¡−h ¢h¢µRæ c¤C Aw−nl ®m¡LS−el p¡wúª¢aL pwO¡a Hhw ph−n−o S¢Vm h¢qxn¢�²Na L¡lZ AiÉ¿¹l£Z ¢h¢hd n¢�²pj§q−L ®S¡lc¡l L−l−Rz ¢L¿º H pjÙ¹ L¡lZ−LC HL A−bÑ ®c−n NZa¡¢¿»L hÐhÙÛ¡l Ae¤f¢ÙÛ¢alC gpm hm¡ k¡uz HC hC−u B¢j 1969 p¡−ml j¡−QÑ BCu§h M¡−el fae q−a 1971 p¡−ml ¢X−pð−l Y¡L¡l fae fkÑ¿¹ ®c−nl AiÉ¿¹l£Z J h¡C−ll OVe¡h¢ml hZÑe¡ J ¢h−nÔo−Zl fÐu¡p ®f−u¢Rz HC hC−u djÑ, A�m Hhw h¡Ù¹ha¡ HC ¢ae¢V ¢ho−ul pwO¡−a pªø h¡P¡¢m EfS¡a£ua¡h−cl S−¾jl pw¢rç B−m¡Qe¡ L−l BCu§h£ Bj−ml HL¢V j§mÉ¡ue L−l¢R, ®k Bj−m f¡¢LÙ¹¡e−L A−e−LC Eæuen£m ®cnpj§−ql SeÉ Bf¡acª¢ø−a "l¡S¯e¢aL ¢ÙÛ¢an£ma¡', "AbÑ̄ e¢aL ANËN¢a' Hhw "ü¡d£e fll¡øÌe£¢a' fÐiª¢a ®i¡N Ll¢R−m¡ z ¢L¿º hÙ¹¤¢eù J AiÉ¿¹l£Z ¢h−nÔo−Z HV¡ fÐb£uj¡e q−h ®k, NZa¡¢¿»L hÉhÙÛ¡l jªa¤É Hhw BCu§−hl Ad£−e °üla¿»£ fÜ¢l Eáh ¢R−m¡ AM� f¡¢LÙ¹¡e Maj q−u k¡Ju¡lC öl¦ j¡�z f¡¢LÙ¹¡e ®i−P k¡Ju¡l Bpm L¡lZ q−µR, BCu§h M¡−el l¡S¯e¢aL hÉhÙÛ¡, k¡l Ad£−e h¡P¡¢ml S¡a£u hСf¡−l ph lL−jl E−cÉ¡N q¡¢l−u ®g−m¢R−m¡z Ae¤l©fi¡−h a¡l 1965 p¡−m i¡l−al p¡−b p¡j¢lL j¤L¡¢hm¡l j−a¡ d Äwp¡aÈL e£¢aJ AM� f¡¢LÙ¹¡−el A¢Ù¹−aÅl Efl phÑe¡n¡ fÐi¡h ®g−m¢R−m¡z 1969 p¡−ml j¡−QÑ kMe Cu¡qCu¡ M¡e rja¡u hp−me, aMe ¢a¢e HhP a¡l p¡j¢lL plL¡l f§hÑ-f¢ÕQj f¡¢LÙ¹¡−el ¢ial ¢hl¡Sj¡e E−�Se¡ ¢¢elp−el SeÉ B¿¹¢lL phÑ−no fÐ−Qø¡ Q¡¢m−u¢R−mez ¢L¿º flha£Ñ OVe¡fÐh¡−q HV¡ fÐj¡¢Za qu ®k, f§hÑha£Ñ h¡Cn hR−ll c¤xn¡p−el pªø S¢Vm f¢l¢ÙÛ¢a j¤L¡¢hm¡ Ll¡l j−a¡ p¡jbÑÉ Cu¡qCu¡ M¡−el ¢R−m¡ e¡z Ae¤l©fi¡−h f¢l−n−o ay¡−L ®k c¤'Se l¡S¯e¢aL ®ea¡l p¡−b h¤T¡fs¡ Ll−a q−u¢R−m¡, a¡−clJ e¡ ¢R−m¡ paa¡, eÉ¡ufl¡uZa¡ ¢Lwh¡ l¡øÌe¡uLp¤mi ®L¡e Ec¡l cª¢øi¢�z h¡C−ll Ef¡c¡eJ E�ç f¢l¢ÙÛ¢a−L B−l¡ S¢Vm L−l a¤−m¢R−m¡z gm k¡ cy¡s¡−m¡ a¡ q−m¡, p¡j¢lL plL¡−ll ¢eLV q−a SeN−Zl ¢ehÑ¡¢Qa fТa¢e¢d−cl L¡−R rja¡ qÙ¹¡¿¹−ll fТ�²u¡ hs jjÑ¡¢¿¹L Nªqk¤−Ü fkÑh¢pa quz AiÉ¿¹l£Z L¡lZpj§q HhP n�¦i¡h¡fæ B¿¹SÑ¡¢aL f¢l¢ÙÛ¢al p¢Çjm−el L¡l−Z HC p¡wO¢oÑL AhÙÛ¡ pj¡d¡e−k¡NÉ ¢R−m¡ e¡z ®Le ¢ehÑ¡¢Qa Se¢fÐu ®hp¡j¢lL plL¡−ll q¡−a rja¡ qÙ¹¡¿¹−l Cu¡qCu¡l f¢lLÒfe¡ hÉbÑa¡u fkÑh¢pa q−m¡? I f¢lLÒfe¡ ¢L h¡P¡¢m−cl B�¢mL ü¡u�n¡p−el c¡¢hl SeÉ AfkÑ¡ç ¢R−m¡? e¡¢L h¡P¡¢ml¡ B−NC ®nM j¤¢S−hl ®eaª−aÅ ü¡d£e l¡−øÌl hÉ¡ff−l ¢pÜ¡¿¹ NËqZ L−l ®g−m¢R−m¡? Cu¡qCu¡ M¡e Hhw a¡l p¡j¢lL plL¡l ¢L h¡P¡¢m fÐi¡¢ha ®hp¡j¢lL plL¡−ll L¡−R rja¡ qÙ¹¡¿¹−ll hÉ¡f¡−l B¿¹¢lL ¢R−me? ®nM j¤¢S−hl 6 cg¡ f¢lLÒfe¡lC h¡ L£ a¡vfkÑ ¢R−m¡ ? HV¡ ¢L ¢h¢µRæa¡l SeÉ HL m¤�¡¢ua osk¿» ¢R−m¡, e¡¢L HV¡ öd¤ B�¢mL ü¡u�n¡p−el c¡¢h ¢R−m¡? j¤¢Sh ¢L a¡l ¢eS SeNZ Hhw Cu¡qCu¡ M¡−el p¡j¢lL plL¡−ll p¡−b h¤T¡fs¡u B¿¹¢lL J ALfV ¢R−me? a¡l f¢m¢p ¢L pwOoÑ−L ®X−e B−e¢e? i¤−�¡l i§¢jL¡ HhP mrÉC h¡ L£ ¢R−m¡? HV¡ ¢L paÉ ®k, ¢a¢e AM� f¡¢LÙ¹¡−el ®Q−u rja¡l fТaC ®h¢n ®j¡qNËÙ¹

Page 136: jibone ja dekhlam-3

136

¢R−me? 1971 p¡−ml S¡e¤u¡¢l-j¡−QÑ Ae¤¢ùa phÑ−no B−m¡Qe¡u Awn£c¡l ¢aef−rl l¡oVÊe¡uLp¤mi J BaÈpwkj£ e£¢a ¢L jjÑ¡¢¿¹L Nªqk¤Ü−L f¢lq¡l Ll−a f¡l−a¡ e¡? h¡wm¡−cn p�−Vl B¿¹SÑ¡¢aL a¡vfkÑ¡h¢m ¢L ¢R−m¡? HV¡ ¢L f¡L-i¡la ¢hh¡c Hhw Efjq¡−cn£u E−�Se¡l p¡−b NË¢ba ¢R−m¡ e¡? Bl HC p�−V i¡l−al i§¢jL¡C h¡ L£ ¢R−m¡? a¡l i§¢jL¡ ¢L f¤−l¡f¤¢l j¡eha¡l M¡¢a−lC f¢lQ¡¢ma ¢R−m¡, ®k lLjV¡ ®p c¡¢h Ll−a¡? e¡¢L a¡ a¡l HL c¤nj−el ¢he¡n p¡d−e HL E�j p¤−k¡−Nl på¡e ¢R−m¡? c¤C fl¡n¢�²l ¢hn ÄS¤−s fТa−k¡¢Na¡ Hhw c¢rZ J c¢rZ-f§hÑ H¢nu¡u Q£e-®p¡¢i−ka °h¢la¡ h¡wm¡−cn p�−Vl Ef−lC h¡ L£ fÐi¡h ®g−m¢R−m¡? H�−m¡ Hhw Hl©f B−l¡ A−eL fÐnÀC fl£r¡ J ¢h−nÔoZ Ll¡ q−u−R HC hC−uz f¡¢LÙ¹¡−el i¡Pe HhP h¡wm¡−c−nl Ai¤Éck HL¢V ¢hl¡V a¡vfkÑf§ZÑ hÉ¡f¡lz HM¡−e Bjl¡ ®cM¡−h¡ ®k, HL¢V l¡S¯e¢aL Q¢l�¢hq£e plL¡l a¡ kaC p¢cµR¡l A¢dL¡l £ −q¡L e¡ ®Le, aªa£u ¢h−n Äl HL¢V ea¤e ®c−nl S¢Vm p¡j¡¢SL-AbÑ̄ e¢aL pjpÉ¡h¢ml p¤l¡q¡ Ll−a pjbÑ euz HV¡ B−l¡ fТai¡a qu ®k, ¢Li¡−h A¢dLal n¢�²n¡m£ HL fТa−hn£ ®cn HL c¤hÑm ®c−nl AiÉ¿¹l£Z p�−Vl p¤−k¡N NËqZ Ll−a f¡−l Hhw ¢hi¡−h fl¡n¢�²pj§q a¡−cl H−S−¾Vl j¡dÉ−j aªa£u ¢h−n Ä a¡−cl ¢hn Ä-fТa−k¡¢Na¡ Q¡¢m−u ®k−a f¡−lz 120.

Y¡L¡ lJu¡e¡ qm¡jY¡L¡ lJu¡e¡ qm¡jY¡L¡ lJu¡e¡ qm¡jY¡L¡ lJu¡e¡ qm¡j −fТp−X¾V Cu¡qCu¡ M¡−el p¡−b p¡r¡−al fl I ¢ceC m¡−q¡l ¢g−l ®Nm¡jz f¡l¢ce H p¡r¡−al ¢l−f¡VÑ j¡Jm¡e¡ jJc§c£l ¢eLV ®fn Llm¡jz ¢a¢e j¿¹hÉ Ll−mle, ""p¡j¢lL n¢�² fÐ−u¡−Nl B−NC pj−T¡a¡l p¢WL pju ¢R−m¡ z aMe k¡l¡ hÉbÑ q−u−R HMe ®Lje L−l pgm q−h? i¡ha ¢LR¤−aC ®L¡e pj−T¡a¡ q−a ®c−h e¡z"' Bj¡l Y¡L¡ lJu¡e¡ qh¡l SeÉ ¢fBCH (f¡¢LÙ¹¡e C¾V¡leÉ¡ne¡m Hu¡l m¡C¾p)_Hl 2 ¢X−pð−l ¢pV h¤L Ll¡ q−m¡z B¢j HL a¡¢l−MC Ll¡Q£ ®f±y−R ®Nm¡j z ¢hj¡e c¤f¤l HLV¡u Y¡L¡l E−�−nÉ lJu¡e¡ qh¡l Lb¡z pL¡−m qW¡v Cpm¡jh¡c ®b−L Se¡h e§l¦m Bj£e ®g¡e L−l 2 a¡¢l−Ml hc−m 3 a¡¢l−M k¡l¡l fl¡jnÑ ¢c−mez Y¡L¡u ¢e−u k¡h¡l SeÉ ¢LR¤ ¢S¢ep ¢a¢e Ll¡Q£ ®f±yR¡h¡l hÉhÙÛ¡ Ll−me, k¡ Bj¡l p¡−b ¢e−u −k−a q−hz Mhl ¢e−u S¡e¡ ®N−m¡ ®k, 3 a¡¢l−M ®fÔ−e ®L¡e Bpe M¡¢m ®eCz ¢fBC-Hl ®VÊX CE¢Jeue "¢fu¡e£' aMe S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l pjbÑL−cl q¡−az ¢fu¡e£l pi¡f¢a−L S¡j¡−al Ll¡Q£ n¡M¡l Bj£l ¢e−cÑn ¢c−me ®k, 3 a¡¢l−MC Bj¡l SeÉ HL¢V Bp−el hÉhÙÛ¡ Ll−a q−hz S¡e¡ ®N−m¡ ®k, C−L¡e¢j LÓ¡−p ®L¡e Bpe ®k¡N¡s Ll¡ pñh euz A−eL ®Qø¡ L−l g¡ØVÑ LÓ¡−p HL¢V Bpe M¡¢m Ll¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡ u¡uz a¡-C hÉhÙÛ¡ Ll−a hm¡ q−m¡z B¢j Hl B−N LM−e¡ g¡ØVÑ LÓ¡−p ïjZ Ll¡l ¢hm¡¢pa¡ L¢l¢ez c¡−u ®W−L aMe phÑfÐbj g¡ØVÑ LÓ¡−pl ¢V−LV ¢e−a q−m¡z Ll¡Q£ ¢hj¡e h¾c−l ®k¡q−ll e¡j¡u Bc¡u L−l ®fÔ−e Qsm¡jz Ll¡Q£ ®b−L Y¡L¡ ®f±yR−a Bs¡C ®b−L ¢ae O¸V¡ pju m¡N¡l Lb¡z ¢L¿º i¡l−al Efl ¢c−u k¡h¡l Ae¤j¢a ¢R−m¡ e¡z N�¡ e¡−j i¡l−al HL¢V AiÉ¿¹l£Z ¢hj¡e q¡CSÉ¡L L−l L¡nÈ£l£ j¤S¡¢qcl¡ m¡−q¡l ¢e−u k¡uz m¡−q¡l Ahal−Zl p¤−k¡N ®cl¡ fТa−n¡d ®eh¡l SeÉ i¡l−al Efl ¢c−u f¡¢LÙ¹¡−el ¢hj¡−el k¡a¡u¡a ¢e¢oÜ Ll¡ qkz a¡C Bj¡l ¢hj¡e nУmwL¡l Efl ¢c−u ®k−a h¡dÉ qkz H−a ®j¡V 6 O¸V¡ pju m¡−Nz B¢j S¡e¡m¡l f¡−nl Bp−e ¢Rm¡jz ¢ae O¸V¡ fl mrÉ Llm¡j ®k, ¢hj¡e nÉ£mwL¡ f¡l q−µRz H−a¡ Efl ®b−LJ nÊ£mwL¡l e¡¢l−Lm N¡R ®cM¡ ®N−m¡z j−e qu ®N¡V¡ ®cnV¡C HL ¢hl¡V e¡¢l−Lm h¡N¡ez HL O¸V¡ fl Bp−ll e¡j¡k Bc¡u Ll¡l SeÉ Bj¡l B¾c¡S j−a¡ S¡ue¡j¡k ¢hR¡m¡jz g¡øÑ LÓ¡−p fÐQ¤l S¡uN¡ b¡−Lz LL¢f−Vl L¡−R k−bø gy¡L¡ S¡uN¡z B¢j ®fÔ−el LL¢fV−L ®fR−e ®l−M ¢Lhm¡ l¦M L−l S¡ue¡j¡k f¡am¡jz ®fÔ−el �²¤ hm−m¡, ""pÉ¡l Bf¢e E−ÒV¡ ¢c−L l¦M L−l−Rez'' ®p Bj¡l S¡ue¡j¡k LL¢f−Vl ¢c−L l¦M L−l ®f−a ¢c−m¡z B¢j ¢h¢pÈa q−u

Page 137: jibone ja dekhlam-3

137

fÐnÀ Ll¡m¡j, ""®fÔe ¢L Y¡L¡l ¢c−L k¡−µR e¡? B¢j ®a¡ ®p ¢q−p−h Y¡L¡l ¢hfl£a ¢c−L ¢Lhm¡l ¢q−p−h L−l¢Rz'' �²¤ hm−m¡, ""Bjl¡ ®fÔ−el N¢a¢h¢d S¡¢ez Bjl Lb¡j−a¡C e¡j¡k fs¤ez'' j−e M¤yaM¤y¢a ¢e−uC e¡j¡k Bc¡u Llm¡jz

Lm−ð¡ ¢hj¡e h¾c−l AhalZLm−ð¡ ¢hj¡e h¾c−l AhalZLm−ð¡ ¢hj¡e h¾c−l AhalZLm−ð¡ ¢hj¡e h¾c−l AhalZ HL O¸V fl ®fÔ−el LÉ¡−ÃVe ®O¡oZ¡ Ll−m¡ ®k, Bjl¡ A¢eh¡kÑ L¡l−Z Lm−ð¡ ¢hj¡e h¾c−l AhalZ Ll¢R z ö−e B¢j l£¢aj−a¡ qaið q−u −Nm¡jz c¤'O¸V¡ B−N Lm−ð¡ f¡l q−u ®k−a ®cMm¡jz nУmwL¡ f¡l qh¡l HL O¸V¡ fl Bp−ll e¡j¡k fsm¡jz HMe nУmwL¡l l¡Sd¡e£ Lm−ð¡ ¢g−l Hm¡j −Le? H fÐ−nÀl ®L¡e SJu¡h ®LE ¢c−m¡ e¡z a−h HV¡ h¤Tm¡j ®k, B¢j e¡j¡k fs¡l jpu ®fÔe Y¡L¡l ¢c−L e¡ ®k−u E−ÒV¡ ¢c−LC Bp¢R−m¡z Lm−ð¡−a Bj¡−cl ®fÔe Ahal−Zl pju ¢c−el B−m¡ fs¿¹ AhÙÛ¡u b¡L−mJ Øfø ®cM¡ ®N−m¡ ®k, ¢fBCH'l BlJ HLV¡ ¢hj¡e V¡lj¡−L B−N ®b−LC ®b−j B−R z �²¤−L ¢S−�p L−l S¡e¡ ®N−m¡ ®k, Y¡L¡ ®b−L Ll¡Q£N¡j£ ®fÔeC ®pM¡−e mÉ¡ä L−l B−Rz ¢hj¡−el LÉ¡−ÃVe ¢LR¤C S¡e¡−m¡ e¡ ®k, ®fÔe Y¡L¡ e¡ ¢N−u Lm−ð¡ H−m¡ ®Le? AaÉ¿¹ Aü¢Ù¹−h¡d Ll−a m¡Nm¡jz ¢Q¿¹ L−l L¤m-¢Le¡l¡ f¡¢µRm¡j e¡z Lm−ð ¢hj¡e h¾c−l ¢LÓe¡ll¡ ®f¡m−el Vu−mV f¢lú¡l Ll−a Bp−m¡ ®cMm¡jz fСu c¤'O¸V¡ fl ®fÔ Bh¡l BL¡−n Es−m¡z j¡N¢l−hl e¡j¡u Lm−ð¡ ¢hj¡e h¾c−l Bc¡u Llm¡jz

−S�¡ ¢hj¡e h¾c−l AhalZ−S�¡ ¢hj¡e h¾c−l AhalZ−S�¡ ¢hj¡e h¾c−l AhalZ−S�¡ ¢hj¡e h¾c−l AhalZ −fÔe ®L¡b¡u k¡−µR a¡ S¡e¡−µR e¡ h−m ®f−ln¡e£ ®h−sC Qm−m¡z �²¤l¡J ¢LR¤C hm−a f¡l−R e¡ h¡ hm−R e¡z Ll¡Q£ ®b−L c¤f¤l HLV¡u ®fÔe Y¡L¡l E−�−nÉ lJu¡e¡ q−u¢R−m¡z Bj¡l O¢s Ae¤k¡u£ Y¡L¡u påÉ¡ p¡aV¡u Ahal−Zl Lb¡z Lm−ð¡ ®b−L BVV¡u lJu¡e¡ q−u Y¡L¡u ®f±yR−a ¢ae O¸V¡l ®h¢n m¡N¡ E¢Qa euz ®p ¢q−p−h Bj¡l O¢s−a 11V¡ h¡S¡l flJ kMe ®fÔe Qm−RC aMe h¤Tm¡j ®k, Y¡L¡l ¢c−L k¡−µR e¡z k¢c Ll¡Q£ ¢g−l ®k−a¡ a¡q−m H pju ®f±y−R ®k−a¡z a¡q−m ®fÔe ®L¡b¡u k¡−µR? O¢s−a h¡−l¡V¡ h¡S¡l flJ ®fÔe HLC N¢a−a Qm−Rz AbQ S¡e−a f¡l¢R e¡ ®k, ®L¡b¡u k¡¢µRz HV¡ ®k La hs Aü¢Ù¹Ll AhÙÛ¡ a¡ AeÉ−cl f−r Efm¢ì Ll¡ Apñhz Bj¡l O¢s−a kMe l¡a c¤'V¡ h¡−S aMe ®fÔ−el LÉ¡−ÃVe S¡e¡−m¡ ®k, Bjl¡ ®S�¡ ¢hj¡e h¾c−l AhalZ Ll¢Rz ®L¡b¡u Y¡L¡ Bl ®L¡b¡u ®S�¡ ®S�¡l e¡j ö−eC Qj−L EWm¡jz Y¡L¡ ®f±yR−a e¡ f¡l¡l c¤xM i¤−m ®Nm¡jz j�¡ J jc£e¡l ®k BLoÑ−Z fТa¢V j¤p¢mj BS£he ®pM¡−e ®f±yR¡l üfÀ ®cM−a b¡−L, ®pM¡−e qW¡v L−l ®f±y−R ®Nm¡j! HL ¢hpÈuLl B−hN je−L pÇf§ZÑl©−f BµRæ L−l ®gm−m¡z HL¢cn ®b−L Bl HL ®c−n ®k−a q−m f¡p−f¡VÑ m¡−N, ¢ip¡ pwNÊq Ll−a qu Hhw ¢hj¡−el ¢V−LV M¢lc Ll−a qkz ®i−h ¢hj¤� qm¡j ®k, ¢he¡ f¡p−f¡−VÑ ¢he¡ ¢ip¡u , ¢he¡ ¢V−L−V, Hje ¢L ¢he¡ ¢eu−j Hje S¡uN¡u ®f±y−R ®Nm¡j, ®kM¡−e Bp¡l öd¤ üfÀC ®cMa¡j z h¡Ù¹−h L−h a¡ pñh q−h a¡ LÒfe¡uJ B−p¢ez k¡ ®q¡L, ¢hj¡e ®b−L e¡j¡l fl ®fÔ−el pLm k¡�£−L ¢hj¡e h¾c−ll HL Hm¡L¡u pj−ha Ll¡ q−m¡z ¢h−cn pg−ll Bj¡l ®L¡e A¢i�a¡ ¢R−m¡ e¡z AhnÉ 1950 J 1953 p¡−m B¢j a¡hm¢N S¡j¡u¡−al j¡dÉ−j i¡h−a ¢N−u¢Rz ¢L¿º aMeJ f¡p−f¡−VÑl fÐ−u¡Se qu¢e h−m ¢ip¡lJ hÉhÙÛ¡ Ll¡ m−N¢ez ¢h−c−n ®N−m ¢hj¡e h¾c−lC Cj−NËne L¡E¾V¡l f¡p−f¡VÑ ®cM¡−a quz a¡lfl −L¡e h¡d¡ e¡ b¡L−m ®p ®c−n Y¤L−a −cuz Bj¡−cl hÉ¡f¡l Bm¡c¡z ®k−qa¤ Bj¡−cl f¡p−f¡VÑC ®eCz ¢fBC-Hl L¡¢¾VÌ jÉ¡−eS¡l ®S�¡ÙÛ f¡¢LÙ¹¡e c¤a¡h¡−pl pq¡ua¡u g¡ØVÑ LÓ¡p fÉ¡−p�¡l−cl−L ®q¡−Vm q¡l¡j¡C−e b¡L¡l hÉhÙÛ¡ Ll−mez C−¡L¡e¢j LÓ¡−pl H−a¡ k¡�£−L ®L¡b¡u ¢e−u ®N−m¡ S¡¢e e¡z aMe S¡e−a f¡lm¡j ®k, C−L¡e¢j LÓ¡−pl ph¡C f¡¢LÙ¹¡e ®pe¡h¡¢qe£l °p¢eL, k¡−cl−L Y¡L¡ ¢e−u k¡Ju¡ q¢µR−m¡z g¡ØVÑ LÓ¡p k¡�£−cl j−dÉ B¢j R¡s¡ j¡� HLSeC h¡wm¡i¡o£ ¢R−mez ¢a¢e e¡l¡uZN−�l ®L¡e HL¢V ®V�V¡Cm ¢j−ml jÉ¡−eS¡l z Bl h¡¢L ph¡C p¡c¡ ®f¡n¡−L B¢jÑ A¢gp¡lz

Page 138: jibone ja dekhlam-3

138

−S�¡ ¢hj¡e h¾c−l ®f±yR¡l pju JM¡eL¡l pju ¢R−m¡ l¡a 11V¡ z ®k S¡uN¡u Bj¡−cl−L pj−ha Ll¡ q−m¡, ®pM¡−eJ ®fÔ−el LÉ−ÃVe H¢N−u H−p Bj¡l p¡−b q¡a ¢j¢m−u hm−me, ""Bfe¡−L B¢j ¢Q¢e z Y¡L¡u L¡Ll¡Cm jp¢S−c Bfe¡l Bî¡l p¡−b f¢lQu q−u−Rz ¢fBC-Hl c¤'−V¡ ®fÔe−L ¢e−cÑn ®cJu¡ qu ®k, ®S�¡ Abh¡ ®aqh¡e Q−m k¡Jz i¡l−al p¡−b k¤Ü öl¦ q−u ®N−R h−m Ll¡Q£−aJ ¢g−l Bp¡ pñh euz Y¡L¡ ®b−L Ll¡Q£N¡j£ ®fÔe¢V ®aql¡e Q−m ®N−Rz B¢j ®S�¡ Bp¡C ®h¢n fR¾c L−l¢R, k¡−a Jjl¡q Ll¡l p¤−k¡N quz B¢j Bfe¡−L Jjl¡q Ll¡l p¤−k¡N ¢cm¡jz ®c¡u¡−a Bj¡−L j−e l¡M−hez'' a¡−L ¢S−�p Llm¡j, ""Y¡L¡u L£ q−u−R, k¡l L¡l−Z Lm−ð¡−a AhalZ Ll−a q−m¡?'' SJu¡−h hm−me, ""®pM¡−e ¢hj¡e h¾c−lC i¡la£u ¢hj¡e-h¡¢qe£ ®h¡j¡ ®g−m−Rz'' LÉ¡−ÃVe p¡−qh R'g¤V mð¡ j−e q−m¡z ¢hl¡V c¡¢sz a¡hm£N S¡j¡u¡−al −m¡L z i¡l−al i§f¡m l¡SÉ ®b−L ¢qSla L−l f¡¢LÙ¹¡−e ¢N−u−Rz HC iâ−m¡−Ll p¡−b mä−e S¤jBl e¡j¡−k L−kLh¡l ®cM¡ q−u−Rz

−q¡−V−m AhÙÛ¡e−q¡−V−m AhÙÛ¡e−q¡−V−m AhÙÛ¡e−q¡−V−m AhÙÛ¡e l¡a 11V¡u ®S�¡ ¢hj¡e h¾c−l Ahal−Zl ¢ae O¸V¡ fl ®q¡−V−m ®f±yRm¡jz e¡l¡uZN−�l jÉ¡−eS¡l p¡−qh J Bj¡−L f¡n¡f¡¢n l¦−j b¡L−a ®cJu¡ q−m¡z OVe¡l BL¢pÈLa¡ J L¡h¡ nl£g−cM¡l B−hN Bj¡−L O¤j¡−a ¢c−m¡ e¡z ¢hR¡e¡u ö−u ö−u ¢Q¿¹¡u fsm¡j ®k, Jjl¡q Ll¡l ¢euj-L¡e¤e ¢LR¤C S¡¢e e¡z ¢eÕQuC H ¢ho−u hC-f¤Ù¹L B−Rz ¢L¿º hC ®L¡b¡u f¡−h¡? H Lb¡ ®Mu¡m L−l Bõ¡q a¡Bm¡l fТa Ni£l öL¢lu¡ S¡e¡m¡j ®k, g¡ØVÑ LÓ¡−pl ¢V−LV Ll¡ e¡ q−m H ¢iBC¢f ¢VÊV−j¾V ®fa¡j e¡, k¡ HMe f¡¢µRz fÐbj ®nÐZ£l ®q¡−V−m b¡L¡-M¡Ju¡l hÉhÙÛ¡ qJu¡u A−eL ¢cL ¢c−u p¤¢hd¡ ®f−u ®Nm¡jz ¢fBCH LaѪfr fl¢ce Jjl¡q Ll¡h¡l E−�−nÉ j�¡ nl£g ¢e−u k¡h¡l Lb¡z −q¡−V−ml ¢hR¡e¡u ¢eâ¡q£e AhÙÛ¡u l¡a ®L−V k¡−µRz gS−ll Bk¡e ö−e E−W e¡j¡−kl fÐÙ¹¤¢a ¢em¡jz ¢eL−V ®L¡e jp¢Sc B−R ¢Le ¢S−�p Ll¡l ®m¡LJ My¤−S ®fm¡j e¡z Hje¢L ¢Lhm¡ ®L¡eÚ ¢c−L a¡ S¡e¡l SeÉJ L¡E−L ®cMm¡j e¡z f¡−nl l¦−j Bj¡l pqk¡�£−L S¡N¡−h¡ ¢Le¡ ¢Q¿¹¡ L−l ®no fkÑ¿¹e pj£Q£e j¢e Llm¡j e¡z Ae¤j¡e L−l HL ¢c−L l¦M L−l e¡j¡k Bc¡u Llm¡jz e¡j−kl fl O¤j¡h¡l E−�−nÉ ¢hR¡e¡u ®Nm¡jz Na 27 O¸V¡l j−dÉJ O¤j¡C¢ez H p−�ÆJ O¤j Bp¡l ®L¡e mrZ ®cM¡ ®N−m¡ e¡z ®c−q ®aje LÓ¡¢¿¹J ®h¡d Llm¡j e¡z je-j¢Ù¹ú B−h−N f§ZÑz E−W S¡e¡m¡l fcÑ¡ p¢l−u h¡C−l ®cMm¡j ®k ®l¡c E−W−Rz l¡Ù¹¡u ¢LR¤ ®m¡L Qm¡QmJ Ll−Rz ¢LR¤rZ fl mrÉ Llm¡j ®k, ®R¡V ®R¡V ®R−ml¡ ú¤−m k¡−µRz B¢j S¡ea¡j ®k, f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el A¢dh¡p£ S¡j¡u¡−al ¢LR¤ ®m¡L ®p±c£ Bl−h B−Rz a¡−cl j−dÉ ú¤m ¢nrLJ b¡L−a f¡−lz ¢e−Q ®e−j l¡Ù¹¡u f¡uQ¡¢l Ll−a m¡Nm¡jz Blh£ ®f¡n¡L fl¡ HL Ll¦Z−L ®k−a ®c−M p¡m¡j ¢c−u a¡l p¡−b q¡a ¢jm¡m¡jz ¢S−�p Llm¡j, ''Do you speak in English?'' SJu¡−h hm−me, Very little. ""M¤¢n q−u hmm¡j, ''Sufficent, are you a teacher ?'' yes'', ''Is there any pakistani teachedr in your School?'' ''yes.'' ''Please tell him to see me in Hotel Haramain'' ¢a¢e Bj¡l e¡j J ®q¡−V−ml l¦j eðl ®e¡V L−l ¢e−mez h¡lh¡l Thanks ¢c−u ®q¡−V−m ¢g−l Hm¡jz ¢LR¤rZ fl ®q¡−Vm ®b−L e¡Ù¹¡ H−m¡z e¡Ù¹¡l fl HLV¤ Ahp¡c ®h¡d Llm¡jz ¢hR¡e¡u ®n¡u¡l fl O¤¢j−u ®Nm¡jz L¢mw −h−ml BJu¡−S O¤j ®i−P ®N−m¡z O¢s−a aMe c¤f¤l p¡−s h¡−l¡V¡z clS¡ M¤−m ®cMm¡j, HLSe jdÉhup£ ®m¡Lz p¡m¡j ¢c−u ¢a¢e hm−me, Bf¢e ¢L fÐ−gpl ®N¡m¡j Bkj? p¡c−l B¢m�e L−l ®ia−l H−e hp¡m¡jz h¤T−a f¡lm¡j, ¢a¢e I ú¤m ¢nrL , k¡−L ®p±c£ al¦Z ¢nrL Bj¡l Mhl ¢c−u−Rez B¢j ay¡l ¢hÙ¹¡¢la f¢lQu S¡e−a Q¡Cm¡jz hm−me, a¡yl h¡¢s Ll¡Q£z ú¤−m Cw−l¢Sl ¢nrLz 5 hRl ®b−L HM¡−e B−Rez ®S�¡u S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l ®L¡e ®m¡L B−R ¢Le¡ ¢S−�p Llm¡jz hm−me, ""B¢j S¡j¡u¡¢−al p¢�²u e¡ q−mJ pjbÑe L¢lz HM¡eL¡l k¡l¡ S¡j¡u¡−a p¢�²u a¡−cl p¡−b ®k¡N¡−k¡N B−Rz HM¢e ®g¡−e ®k¡N¡−k¡N Ll−a f¡¢lz H Lb¡ h−mC ¢a¢e ®g¡e L−l j¤q¡Çjc Bm£ e¡−j HLS−el p¡−b Lb¡ hm−me z −g¡e ®R−s ¢c−u hm−me, j¤q¡Çjc Bm£ p¡−qh Cw−lS£ "°c¢eL Blh ¢eES' f¢�L¡u L¡S L−lez M¤h L¡−RC b¡−Lez HM¢e H−p ®f±yR−hez ú¤m ¢nrL¢Vl e¡j j−e ®eCz ¢a¢e hp¡ b¡L¡ AhÙÛ¡uC 30-35 hRl hup£ j¤q¡Çjc Bm£ p¡−qh H−p B−h−Nl p¡−b ®L¡m¡L¤¢m Ll−mez hm−me, ""CØV f¡¢LÙ¹¡e S¡j¡u¡−al Bj£l ¢q−p−h Bf¢e AaÉ¿¹ O¢eù BfeSez ®S�¡u H−me ¢he¡ Mh−l! m¡−q¡l ®b−L S¡j¡u¡a Bj¡−cl−L S¡e¡−a f¡l−a¡z'' B¢j a¡y−L pw−r−f OVe¡l ¢hhlZ ¢cm¡jz ¢Q¢¿¹a q−u hm−me ®k , a¡q−m i¡l−al p¡−b k¤Ü ®m−NC ®N−m¡z

Page 139: jibone ja dekhlam-3

139

Bj¡l l¦−j h−pC j¤q¡Çjc Bm£ p¡−qh ®p±c£ Bl−h S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ f¡¢LÙ¹¡−el fТa¢e¢d l¡J BMa¡l Bqjc−L ®g¡e Ll−me, ®k¡N¡−k¡−Nl fÊbj j¡dÉj ú¤m ¢nrL ¢hc¡u q−u ®N−mez ay¡−L B¿¹¢lL öL¢lu¡ S¡¢e−u ¢hc¡u ¢cm¡jz j¤q¡Çjc Bm£ p¡−q−hl f¢lQu ¢em¡jz ¢a¢e R¡� S£h−e Cpm¡j£ S¢ju−a a¡m¡h-Hl l¦Le ¢R−me z °c¢eL Blh ¢eE−S fÐn¡pe ¢hi¡−N LjÑlaz ®hn L−uL hRl B−N H−p−Rez HM¡−e p¡wNW¢eL avfla¡u S¢sa B−Rez Ad£l BNË−q CØV-f¡¢LÙ¹¡−el q¡m AhÙÛ¡ S¡e−a Q¡C−mez Bj¡l pð−åJ A−eL ¢LR¤ ®S−e ¢e−mez C−a¡j−dÉ l¡J BMa¡l p¡−qh ®f±y−R ®N−mez Q¢õ−n¡dÑ Ly¡Q¡ c¡¢s ®n¡¢ia l¡J p¡−qh ®b−L B¢m�ej¤�² q−u c¤'S−eC hpm¡jz Bj¡l ®S�¡u ®f±yR¡l L¡¢qe£ öe−mez f¡L-i¡la k¤−Ül Lb¡ ®S−e ®hn E¢àNÀ q−mez ¢fBCH'l L¡¢¾VÌ jÉ¡−eS¡−ll p¡−b l¡J p¡−q−hl O¢eù f¢lQu b¡L¡u ¢a¢e Bj¡l L¡jl¡ ®b−LC ®g¡−e ay¡e p¡−b −k¡N¡−k¡N Ll−mez jÉ¡−eS¡l p¡−qh S¡e¡−me ®k, j¡N¢l−hl B−NC HLV¡ N¡¢s ®q¡−V−m ®f±yR−h Hhw j¡N¢l−hl fl Bj¡−L Jjl¡q Ll¡h¡l SeÉ j�¡ nl£g ¢e−u k¡−hz ¢a¢e l¡J p¡−qh−L Cql¡−jl L¡f−sl hÉhÙÛ¡ Ll−a Ae¤−l¡d Ll−mez Bp−ll fl l¡J p¡−qh Bp−he h−m ¢hc¡u q−u ®N−mez j¤q¡Çjc Bm£ p¡−qh ay¡l p¡−bC Q−m ®N−mez B¢j ®N¡pm L−l ®k¡q−ll e¡j¡k Bc¡u Ll¡l flflC ®q¡−Vm hu M¡h¡l ¢e−u H−m¡ z ®M−u O¤j¡h¡l E−�−nÉ ö−u fsm¡jz pwNWe ®k La hs ¢eu¡ja a¡ Efm¢ì Llm¡jz qW¡v L−l Af¢l¢Qa S¡uN¡u Apq¡uaÅ−h¡d Ll¢Rm¡jz Bõ¡q a¡Bm¡ AÒf pj−ul j−dÉ c£e£ i¡C−cl på¡e ¢c−mez HMe ¢h−c−n Af¢l¢Qa f¢l−h−nl Apq¡uaÅ−h¡d Bl lC−m¡ e¡z k¡l¡ Bj¡−L Hje Bfe L−l ¢e−me, a¡−cl L¡−l¡ p¡−b Hl B−N p¡j¡eÉ f¢lQuJ ¢R−m¡ e¡z Cpm¡j£ pwNW−el H gk£ma ®c−M AaÉ¿¹ f¤m¢aL qm¡j Hhw Bõ¡ql fТa öL¢lu¡ S¡e¡m¡jz Bp−ll Bk¡−el BJu¡−S O¤j ®b−L S¡Nm¡jz p¡−s 4V¡l pju l¡J BMa¡l p¡−qh Cql¡−jl fÐ−u¡Se£u ¢S¢ep ¢e−u H−mez HL ®S¡s¡ hs BL¡−ll p¡c¡ lw-Hl ®a¡u¡−m J ®L¡j−ll HLV¡ ®hÒV Hhw HL ®S¡s¡ pÉ¡−ämz Cql¡j AhÙÛ¡u Hje S¤a¡ fl¡ ¢e−od, k¡ f¡−ul f¡a¡ phV¤L¤−L ®Y−L ®cuz a¡C f¡−ul f¡a¡ ®M¡m¡ b¡−L Hje pÉ¡−äm fl−a quz B¢j l¡J p¡−qh−L ALf−V hmm¡, ""B−N S¡e−m Jjl¡q pÇf−LÑ hC f−s H ¢ho−u fÐ−u¡Se£u Cmj q¡¢pm L−l ¢ea¡jz HMe H hÉ¡f¡−l B¢j H−Lh¡−lC j§MÑz ¢a¢e Bj¡−L Cql¡j hy¡d¡l ¢euj h¤¢T−u ¢c−me Hhw Cql¡−jl ®a¡u¡−m fl¡u p¡q¡kÉ Ll−mez Bj¡l p¡−b j�¡ nl£g Bl ®LE k¡−he ¢Le¡ Hhw ®pM¡−e k¡ ¢LR¤ LlZ£u ®p ¢ho−u A¢i� ®LE p¡−b k¡−he ¢Le¡ S¡e−a Q¡Cm¡jz ¢a¢e Bj¡l Apq¡uaÅ ®Vl ®f−u AaÉ¿¹ Skh¡l p¡−b hm−me, ""Bf¢e hsC i¡NÉh¡ez S¡j¡u¡−al HL i¡C−a¡ Bfe¡l p¡−b k¡−QBReCz ph−Q−u M¤¢nl ¢hou q−m¡ ®k, jc£e¡ nl£g ®N−L HLSe A¢i� J ®k¡NÉ hÉ¢�² AeÉ L¡−S ®S�¡ H−p−Rez ¢a¢e Bfe¡l Lb¡ S¡e−a ®f−l Bfe¡−L Jjl¡q Ll¡h¡l SeÉ p¡−b ®k−a fÐÙ¹¤a q−u−Rez

j¡Jm¡e¡ n¡lL£j¡Jm¡e¡ n¡lL£j¡Jm¡e¡ n¡lL£j¡Jm¡e¡ n¡lL£ jc£e¡ nl£g ®b−L ¢k¢e H−me, ¢a¢e j¡Jm¡e¡ Bhc¤m Bk£k n¡lL£z n¡lL£ ay¡l L¡¢hÉL e¡jz ¢a¢e e¡'®a l¡p§m pÇf−LÑ EcѤ i¡o¡u A−eL L¢ha¡ ¢m−M−Rez H ph e¡'®al ®k pwLme hC BL¡−l fÐL¡¢na q−u−R Hl i§¢jL¡ j¡Jm¡e¡ jJc§c£ ¢m−M−Rez ¢a¢e Bj¡−L I hC¢V Efq¡l ¢c−u−Rez H ph Lb¡ A−eL f−l ®S−e¢Rz ®S�¡u kMe ay¡−L ®c−M¢R Hl B−N a¡l e¡jJ S¡e¡ ¢R−m¡ e¡z AbQ ¢a¢e S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ L¡−uj qJu¡l pju ®b−LC j¡Jm¡e¡ jJc§c£l O¢eù p¡b£z 1941 p¡−ml BNø j¡−p m¡−q¡−l p¡l¡ i¡la ®b−L BNa j¡� 75 Se ®m¡L ¢e−u S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ L¡−uj quz n¡lL£ p¡−qh a¡−clC HLSez Hlfl f§hÑ-f¡�¡−hl f¡W¡e ®L¡−V "c¡l¦m Cpm¡j' e¡−j HL¢V N−hoZ¡ fÊ¢aù¡e L¡−uj Ll¡ quz j¡Jm¡e¡ jJc§c£pq j¡� 5 Se ®m¡L ®pM¡−e LjÑla qez N−hoZ¡l p¡−b p¡−b Cpm¡j£ B−¾c¡m−el ®eaª−aÅl ®k¡NÉ ®m¡L ¯a¢l Ll¡l SeÉ ®pM¡−e ÙÛ¡u£ ®VÊ¢ew LÉ¡Çf ¢R−m¡ N−hoZ¡ J ®VÊ¢ew-H ®k 5 Se ¢e−h¢ca fСZ ¢R−me j¡Jm¡e¡ n¡lL£ a¡−cl HLSez f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e S¡j¡u¡−al p§Qe¡ pÇf−LÑ Caxf§−hÑ ¢m−M¢R ®k, 1952 p¡−m S¡j¡u¡−al ®L¾cУu jS¢m−p p§l¡l 6 Se pcpÉ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e L−uL pç¡q pgl L−l ¢h¢iæ nq−l S¡j¡u¡a−L f¢l¢Qa L−lez j¡Jm¡e¡ n¡lL£ I ¢V−jl HLSe pcpÉ ¢R−mez

Page 140: jibone ja dekhlam-3

140

B¢n−L l¡p§m ¢q−p−h ®no S£he jc£e¡ nl£g L¡V¡h¡l E−�−nÉ Hhw S¡æ¡a¤m h¡L£−a c¡ge qh¡l L¡je¡ ¢e−u ¢a¢e j¡Jm¡e¡ jJc§c£ ®b−L R¤¢V ¢e−u jc£e¡u ÙÛ¡u£i¡−h hph¡p Ll¢R−mez j¡Jm¡e¡ Bhc¤m Bk£k n¡lL£ Bj¡−L Jjl¡q Ll¡h¡l c¡¢uaÅ ¢e−mez j¡N¢l−hl B−NC ®q¡−V−m ®f±yR−mez Bj¡−L −k lLj B−hN ¢e−u B¢m�e Ll−me Hhw Lf¡−m J j¤−M Q¤j¤ ®M−a m¡N−me a¡−a ¢a¢e Bj¡l ¢eLV k¤h−Ll f¢lQuC ¢c−emz ¢a¢e Skh¡l p¡−bC hm−me, ""®k f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e S¡j¡u¡−al p§Qe¡u B¢j n¡¢jm ¢Rm¡j z ®pM¡eL¡l Bj£−l S¡j¡u¡−al fТa Ni£l i¡−m¡h¡p¡ �¡fe Ll¡ B¢j LaÑhÉ j−e L¢lz'' B¢j hmm¡j, ""B¢j Bfe¡l p¿¹¡e a¤mÉz Bfe¡l L¡R ®b−L B¢j ¢faª−pÀqC ®fm¡jz'' j¡N¢l−hl e¡j¡k f−s N¡¢s−a EWm¡jz ¢j¢e¢h¡−pl p¡j−el c¤'Bp−e Bj¡l f¡−nC n¡lL£ p¡−qh hp−mez Bj¡l h¡j ¢c−L XÊ¡Ci¡l z B¢j j¡TM¡−ez ®fR−e BlJ L−uLSe Cql¡j ®hy−d Jjl¡q Ll¡l E−�−nÉ N¡¢s−a EW−mez j¡Jm¡e¡ n¡lL£ N¡¢s−a p¡l¡ f−bC Bj¡l flj ®pÀqfl¡uZ j¤l¦î£l i§¢jL¡ f¡me Ll−mez ¢a¢e Hje B−hNju i¡o¡u L¡h¡Ol ¢ku¡la , a¡Ju¡g J p¡u£ (p¡g¡ J j¡lJu¡ f¡q¡sà−ul j¡TM¡−e ®c±s¡−e¡)pÇf−LÑ a¡l¢hua ¢c−me ®−k, Bj¡l j−e Bõ¡ql jqî−al ®YE E−W ®N−m¡z Jjl¡q pj¡ç qh¡l fl Efm¢ì Llm¡j ®k, H ph ¢eRL LaL Ae¤ù¡e euz H phC Bõ¡ql ®fТj−Ll B−hNju BQlZz p¡l¡ f−b ¢a¢e ®fÐ−jl B�e SÅ¡m¡−a b¡L−mez Hl g−m Bõ¡ql jqî−al ®S¡−n B¢j A¢hl¡j Ly¡c−a b¡Lm¡jz Bõ¡ql Lb¡ pÈlZ L−l Ly¡c¡l j−dÉ H−a¡ jS¡ J aª¢ç ®fm¡j, k¡ Bj¡l A¿¹l−L pjªÜ L−l ¢c−m¡ z j−e q−m¡ ®k, Bõ¡q a¡Bm¡ Bj¡l SeÉC A−m±¢LLi¡−h Hje j¤lî£ ®k¡N¡s¡ L−l ¢c−mez HV¡ p¢aÉ Bn¡a£az 121.

q¡l¡−jl p£j¡e¡u −f±yR¡l B−N ýc¡C¢hu¡q¡l¡−jl p£j¡e¡u −f±yR¡l B−N ýc¡C¢hu¡q¡l¡−jl p£j¡e¡u −f±yR¡l B−N ýc¡C¢hu¡q¡l¡−jl p£j¡e¡u −f±yR¡l B−N ýc¡C¢hu¡ −S�¡ ®b−L j�¡ haÑj¡−e 70 ¢L−m¡¢jV¡l c§−l z B¢j "71 p¡−m kMe ®Nm¡j aMe 75 ¢L−m¡¢jV¡l c§laÅ ¢R−m¡ z haÑj¡−e f¡q¡s ®L−V ea¤e l¡Ù¹¡ °a¢l L−l c§laÅ Lj¡−e¡ q−u−Rz où ¢qSl£−a ýc¡C¢hu¡ e¡jL ¢hMÉ¡a ÙÛ¡e¢V−a l¡p¤m (p)-Hl p¡−b L¤l¡Cn ®ea¡−cl ®k k¤Ü¢hl¢a Q¤¢�² q−u¢R−m¡ a¡ ea¤e l¡Ù¹¡l f−b f−s e¡z a¡C Hh¡l ¢hc¡u£ a¡Ju¡g L−l ®S�¡ ¢g−l Bp¡l pju f¤l¡ae l¡Ù¹¡u Bp¡u ýc¡C¢hu¡ ®c−M Bpm¡jz ýc¡C¢hu¡ −b−L j�¡ 20 ¢L−m¡¢jV¡l z BlJ 5 ¢L−m¡¢jV¡l fl q¡l¡−jl p£j¡ öl¦ quz L¡h¡ nl£g−L ®L¾cÐ L−l j�¡l Q¡lf¡−n A−eL c§l fkÑ¿¹ q¡l¡j nl£−gl Hm¡L¡ ¢hÙ¹ªa z AhnÉ ph¢c−L q¡l¡−j p£j¡e¡ pj¡e c§l−aÅ euz a−h j�¡ ®b−L ®S�¡l ¢c−LC c§laÅ ®h¢nz q¡l¡−jl p£j¡e¡u fÐnÙ¹ ea¤e l¡Ù¹¡l Efl ¢hl¡V ®NV °a¢l Ll¡ q−u−R, k¡ j�¡ ®NV e¡−j f¢l¢Qaz l¡Ù¹¡l j¡TM¡−e ®N−Vl Efl ¢hl¡V BL¡−l ¢lu¡m M¤−m l¡M¡ L¤lB−el eLn¡ °a¢l Ll¡ B−Rz HM¡e ®b−LC q¡l¡−jl p£j¡e¡ öl¦ q−u−Rz l¡−a kMe HV¡ B−m¡¢La Ll¡ qk aMe QjvL¡l ®cM¡uz HM¡e ®b−LC a¡−ug k¡h¡l SeÉ q¡l¡−jl Hm¡L¡l h¡C−l ¢c−u Aj¤p¢mj−cl k¡a¡uA−al SeÉ Bm¡c¡ l¡Ù¹¡ l−u−Rz I l¡Ù¹¡l e¡j ®mM¡ B−R n¡−l−u L¤gÚg¡l (L¡¢gl−cl fb)z ®L¡e Aj¤p¢mj−L q¡l¡−jl p£j¡e¡l ®ial Y¤L−a ®cJu¡ qu e¡z j�¡ ®N−V ®f±yR¡l B−NC f¤¢m−nl ®QL−f¡ø B−Rz f¡p−f¡−VÑ k¡−cl−L Aj¤p¢mj f¡Ju¡ k¡u a¡−cl−L j�¡ ®N−V Y¤L−a ®cJu¡ qu e¡z 1971 p¡−ml 4 ¢X−pðl j¡N¢lh h¡c ®S�¡ ®b−L lJu¡e q−u fСu HL O¸V¡ f−l ýc¡C¢hu¡ ®f±yRm¡jz j¡Jm¡e¡ n¡lL£ Bj¡−L p¡Ce ®h¡XÑ ®cM¡−me, Blh£−a ®mM¡ q¡c¡−u−L ýc¡C¢hu¡ (ýc¡C¢hu¡l h¡N¡pj§q)z h¡N−el Bhh£ q−m¡ q¡c£L¡a¤ez Hl hýh¡Qe q−µR q¡c−uLz ýc¡C¢hu¡ e¡j ö−eC Cpm¡−jl C¢aq¡−pl ¢hMÉ¡a OVe¡ ¢q−p−h ýc¡C¢hu¡l p¢ål Lb¡ pÈlZ q−m¡z c£−el c¡Ju¡−al hÉ¡fL pÇfÐp¡lZ J ¢hS−ul p§Qe¡ qu H p¢ål g−mCz L¤l¡Cn ®pa¡l¡ h¡l h¡l jc£e¡ B�²jZ L−l l¡p§m (p)-Hl ®eaª−aÅ f¡¢Q¡¢ma Cpm¡j£ l¡øÌ¢V−L Maj Ll ¡l E−�−nÉ ®k phÑaÈL fÐ−Qø¡ Q¡m¡¢µR−m¡, E�² p¢ål j¡cÉ−jl k¤Ü¢hl¢a qJu¡u ¢ae hR−ll j−dÉC 8j ¢qSl£−a j�¡ ¢hSu pñh q−u−Rz p¢ål Lb¡�−m¡ Bf¡axcª¢ø−a j¤pmj¡e−cl SeÉ Afj¡eSeL j−e

Page 141: jibone ja dekhlam-3

141

qJu¡u p¡q¡h¡−u ®Ll¡j AaÉ¿¹ ¢hoZÀ q−u −N−mez ay¡l¡ l¡p§m (p) ®b−L S¡e−a Q¡C−me ®k, H S¡a£u Q¤¢�² Lh¤m Ll¡l SeÉ Bõ¡q ýL¤j ¢c−u−Re ¢Le¡z Bõ¡ql ¢e−cÑ−nC H Q¤¢�²−a ¢a¢e pÇj¢a ¢c−u−Re h−m p¡q¡h¡−u ®Ll¡j Bl Bf¢� e¡ Ll−mJ ay¡−cl je M¤¢n q−m¡ e¡z jexr¤ZÀ AhÙÛ¡uC ay¡l¡ jc£e¡u ¢g−l k¡¢µR−mez 1400 p¡q¡h£ ýc¡C¢hu¡−a ¢hMÉ¡a h¡Cu¡−a ¢lcJu¡−el j¡dÉ−j Bõ¡ql c£−el ü¡−bÑ nq£c qh¡l ®k Skh¡ ®cM¡−me, a¡−a Bõ¡q a¡Bm¡ H−a¡ p¿ºø q−me ®k, ¢a¢e ay¡l Hje HL¡¿¹ ¢fÐu c¡p−cl−L M¤¢n Ll¡ fÐ−u¡Se ®h¡d L−l f−bC f§l¡ Bm g¡aÚq e¡¢km L−le p§l¡¢V öl¦C q−u−R ¢hS−ul h¡aÑ¡ ¢c−u ""Cæ¡ g¡a¡qe¡ m¡L¡ g¡aq¡jÚ j¤h£e¡ z'' AbÑ x ""®q l¡p§m! ¢eÕQuC B¢j Bfe¡−L p¤Çfø ¢hSu c¡e L−l¢Rz'' p§l¡¢V e¡¢um qJu¡l flflC l¡p§m (p) pgl j¤ma¢h L−l HL S¡uN¡u pLm p¡q¡h£−L pj−ha L−l p§l¡¢V ö¢e−u ¢c−mez p§l¡−a A¢a AÒf pj−ul j−dÉC ¢hS−ul p§Qhe¡ ¢q−p−h "M¡Ch¡l' ¢hS−ul Øfø C¢�aJ ®cJu¡ q−u−Rz H p§l¡ jexr¤ZÀ p¡q¡h¡−u ®Ll¡−jl j−dÉ Be−¾cl heÉ¡ hC−u ¢c−m¡ qkla Jjl (l) I Q¤¢�²l ¢hl¦−Ü ph−Q−u ®h¢n Bf¢� L−l¢R−me h−m p§l¡¢V öeh¡l fl ¢a¢e l¡p§m (p)-Hl ¢LV m�¡hea q−u Ae¤−n¡Qe¡ fÐL¡n Ll−mez

ýc§−c q¡l¡−j −f±yRm¡jýc§−c q¡l¡−j −f±yRm¡jýc§−c q¡l¡−j −f±yRm¡jýc§−c q¡l¡−j −f±yRm¡j L−uL ¢L−m¡¢jV¡l H¢N−u k¡h¡l fl l¡Ù¹¡l c¤'f¡−n c¤'®V¡ ¢fm¡l ®c¢M−u n¡lL£ p¡−qh hm−me ®k, HM¡e ®b−LC q¡l¡−jl p£j¡e¡ öl¦ q−u−Rz HM¡−e ®k ®c¡u¡ f−s q¡l¡−j Y¤L−a qk a¡ ¢a¢e ®nM¡−mez −c¡u¡¢V q−m¡ x Bõ¡ýÇj¡ Cæ¡ q¡k¡ q¡l¡j¤L¡, Ju¡ q¡l¡¢j l¡p§¢mL¡, g¡-q¡l¢lj m¡jj£ Ju¡ c¡j£ Ju¡ Bkj£ Ju¡ h¡n¡l£ ¢je¡e e¡lz AbÑ x ""®q Bõ¡q! HV¡C ®a¡j¡l f¢h� pÇj¡¢ea Hm¡L¡ J ®a¡j¡l l¡p§−ml f¢h� pÇj¡¢ea Hm¡L¡z a¡C Bj¡l −N¡na, l�², qy¡s J ®N¡V¡ ®c−ql Efl ®c¡k−l B�e−L q¡l¡j (¢e¢oÜ) L−l c¡J''z ®c¡u¡¢V LaC e¡ B−hNjuz j�¡ nl£g Bl 14/15 ¢L−m¡¢jV¡l c§−l z H pju n¡lL£ p¡−qh Bj¡−L p¡j−e ®kph ®c¡u¡ Ll−a q−h a¡ ®nM¡−a b¡L−mez j�¡ nl£−gl ka L¡−R H¢N−u k¡¢µR, a−a¡C Bj¡l q©c−ul Øf¾ce ®h−s Qm−Rz ¢h−n Äl pLm j¤p¢mj ®k ¢Lhm¡ l¦M q−u ¢c−e 5 h¡l e¡j¡k Bc¡u L−l, Bõ¡ql I f¢h� Ol¢V ®cM¡l B−hN j¤¢j−el ¢c−m AaÉ¿¹ a£hÉ qJu¡C ü¡i¢hLz −p±c£ Bl−h Q¡L¢l J hÉhp¡ Ll¡l E−�−nÉ m¡M m¡M h¡wm¡−cn£ k¡uz JM¡−eC B¢j ¢hn ÄÙ¹ ®m¡L−cl j¤−M ö−e¢R ®k, S£h−e e¡j¡k-−l¡k¡l d¡e d¡−l¢e Hje ®m¡LJ L¡h¡O−ll f¢l¢h−n ¢LR¤ pju AhÙÛ¡e Ll¡l fl ¢h−no L−l ®Nm¡−g ®Ol¡ Ol¢V ®cM¡ J a¡Ju¡g Ll¡l fl H−a¡V¡ fÐi¡¢ha qu ®k, ¢eu¢ja e¡j¡k£ q−u k¡uz ¢hl©f p¡j¡¢SL f¢l−h−nl ¢nL¡l q−u k¡l¡ j¤p¢mj Q¢l� ®b−L h¢�a ®b−L k¡u, a¡−cl j−dÉ k¢c r£Z j¤p¢mj ®Qae¡−h¡dJ Ah¢nø b¡−L a¡q−m a¡l¡J L¡h¡ nl£g ¢ku¡l−al fl My¡¢V j¤p¢mj qh¡l Skh¡u BfÔ¤a q−u k¡uz j�¡ nq−l Y¤Lh¡l B−NC L¡h¡ nl£−gl Q¡l¢c−L ¢e¢jÑa jp¢S−cl p¤EµQ ¢je¡l ®cM¡− ®N−m¡z fСZi−l n¡lL£ p¡−q−hl ®nM¡−e¡ ®c¡u¡ f¡W Ll−a m¡Nm¡jz −c¡u¡¢Vl AbÑ x ""®q Bõ¡q! HC Ol¢Vl pÇj¡e, hsaÅ, jkÑ¡c¡ J j¢qj¡ h¡¢s−u c¡J''z EÇj−a j¤q¡Çj¡c£l pÇj¡e J jkÑ¡c¡ H Ol¢V−L ®L¾cÐ L−lC fТa¢ùaz H Ol¢V−L ¢Lhm¡ ¢q−p−h NËqZ Ll¡l j¡dÉ−jC Bõ¡ql °eLVÉ−h¡d S−¾jz a¡C Bõ¡ql ®fÐ−j f¡Nm q−uC H Ol¢V a¡Ju¡g Ll¡ qkz H O−ll ®cJu¡−m h¤L m¡¢N−u Bõ¡q−L i¡−m¡h¡p¡fl ü¡c ®Vl f¡Ju¡ k¡uz H O−ll ®Q±L¡W d−l Bõ¡ql clh¡−l dlZ¡ ®ch¡l aª¢ç ®h¡d quz H O−ll p¡−b m¡−N¡u L¡−m¡ f¡bl¢V−L Q¤ðe L−l fÐn¡¢¿¹ ®h¡d quz Bj¡−cl ®c¢n ¢eu¢ja e¡j¡k-®l¡k¡ L−l Hje A−eL pµRm ®m¡LJ L¡h¡Ol ¢ku¡l−a k¡h¡l p¡jbÉÑ b¡L¡ p−�ÆJ A−k±¢�²L AS¤q¡−a hR−ll fl hRl ¢hmð q−lz AbQ ®L¡e L¡S glk qh¡l p¡−b p¡−bC Bc¡u Ll¡ Sl¦¢lz q� glk q−u−R Hje A−eL e¡j¡k£ ®m¡LJ q−� ®k−a A−eL ¢hmð L−lz k¡l g−m q� Ll¡l B−NC c¤¢eu¡ ®b−L ¢hc¡u q−u ®k−a f¡−lz l¡p§m

Page 142: jibone ja dekhlam-3

142

(p) h−m−Re. k¡l q−� k¡h¡l p¡dÉ b¡L¡ p−�ÆJ ®N−m¡ e¡, ®p Cýc£ q−u jl−m¡ e¡ ¢MËØV¡e q−u jl−m¡ a¡−a Bõ¡ql ¢LR¤C B−p-k¡u e¡z

j¡p¢Sc¤m q¡l¡−j ®f±yRm¡jj¡p¢Sc¤m q¡l¡−j ®f±yRm¡jj¡p¢Sc¤m q¡l¡−j ®f±yRm¡jj¡p¢Sc¤m q¡l¡−j ®f±yRm¡j L¡h¡ nl£g ¢ku¡l−a k¡h¡l B¢bÑL p¡dÉ Bj¡l ¢R−m¡ e¡z k¢cJ L¡je¡ AhnÉC ¢R−m¡z Bõ¡q a¡Bm¡l ®j−qlh¡e£−a H−a¡hs ®p±i¡NÉ q−u ®N−m¡ Hl g−m B¢j Y¡L¡ ®f±R−a f¡lm¡j e¡ h−m c¤xM−h¡d ®a¡ c§−ll Lb¡, Bj¡l Bî¡-BÇj¡ J Ù»£-p¿¹¡e−cl Lb¡J i¤−m ®Nm¡jz B¢j ®Le ®f±yR−a f¡lm¡j e¡, B¢j ®L¡b¡u L£ AhÙÛ¡u B¢R CaÉ¡¢c ®c−n S¡e¡−a e¡ f¡l¡l L¡l−Z ®k Aü¢Ù¹ ®h¡d Ll¡l Lb¡ a¡ ®VlJ ®fm¡j e¡ p¢aÉ Lb¡ HV¡C ®k, h¡¢s J f¢lh¡l -f¢lS−el Lb¡ Jjl¡q ®no L−l ®S�¡ ¢g−l k¡Ju¡l B−N B−p¢ez Bj¡−cl N¡¢s ®b−L h¡Ca¤õ¡ql ¢h¢ôw ®cM¡l p¡−b p¡−b I ®c¡u fs−a b¡Lm¡j, k¡ ¢je¡l ®Q¡−M fs¡l pju f−s¢Rm¡jz N¡¢s h¡−h j¡¢mL Bhc¤m B¢SS hl¡hl H−p b¡j−m¡z j¡Jm¡e¡ n¡lL£l ®nM¡−el −c¡u¡ ®kM¡−e k¡ fs¡ clL¡l ¢a¢e p¡−b −b−LC ¢e−SJ fL−me, B¢jJ fs−a b¡Lm¡jz jp¢S−c Y¤Lh¡l pj−ul ®c¡u¡, L¡h¡ nl£g ®Q¡−M fs¡l p¡−b p¡−b k¡ fs−a qu a¡ fs−a fs−a H−Lh¡−l L¡h¡O−ll L¡−R ®f±y−R ®Nm¡jz Cn¡l e¡j¡−kl Bk¡e öl¦ q−m¡ z Bk¡−el fl c¤'l¡L¡Ba e¡j¡k fs−a hm−mez Cn¡l S¡j¡B−al fl a¡Ju¡g öl¦ Ll−he h−m n¡lL£ p¡−qh S¡e¡−mez H pj−u ¢a¢e a¡Ju¡−gl ¢euj¡h¢m pÇf−LÑ Bj¡−L Ah¢qa Ll−mez B¢j L¡−e ayl Lb¡ öe¢R, Bl AfmL cª¢ø−a L¡h¡O−ll ¢c−L B−hN¡fÔ¤a q−u ®Q−u lCm¡jz L¡−m¡ ®Nm¡−g Y¡L¡ Qa¤−×L¡Z H Ol¢Vl Hje fÐQ� BLoÑZ n¢�² Ae¤ih L−l A¢ii§a qm¡jz

Jjl¡q Ll¡ q−m¡ Jjl¡q Ll¡ q−m¡ Jjl¡q Ll¡ q−m¡ Jjl¡q Ll¡ q−m¡ Cn¡l e¡j¡k S¡j¡B−a Bc¡u Ll¡l fl j¡Jm¡e¡ Bhc¤m Bk£k n¡lL£l f¢lQ¡me¡u Jjl¡q Bc¡u Ll¡ öl¦ q−m¡z fÐb−j a¡Ju¡g Hhw f−l p¡g¡ J j¡¡lJu¡l j¡TM¡−e p¡D (®c±s¡−e¡ h¡ â¦a Qm¡) Ll¡, H c¤−V¡C Jjl¡u LlZ£uz p¡d¡lZa a¡Ju¡g J p¡D Ll¡l SeÉ ¢LR¤ ®m¡L V¡L¡l ¢h¢ej−u Jjl¡q J q� f¡meL¡l£−cl ¢Mcja L−l b¡−Lz k¡l¡ ¢ku¡l−a B−p a¡l¡ a¡−cl j¤M¡−fr£ q−a h¡dÉ quz L¡lZ öd¤ hC f−s ¢h¢d¢hd¡e f¡me Ll¡ pqS euz a¡−cl−L j¤B¢õj h¡ ¢nrL hm¡ qkz a¡l¡ a¡Ju¡−gl p¡a Q�−l mð¡ p¡a¢V ®c¡u¡ J p¡D−a 7 h¡l ®c±s¡−a BlJ m ð¡ p¡a¢V ®c¡u¡ Jjl¡q f¡meL¡l£−cl−L EµQ¡lZ Ll¡uz H ph ®c¡u¡l ®L¡e ¢i¢� q¡c£−p ®eCz Jjl¡q J q� f¡meL¡l£l¡ j¤B¢õj−cl j¤−M ö−e Abh¡ hC ®c−M ®c−M H ph ®c¡u¡ Ns−a b¡−Lz Hi¡−h a¡Ju¡g J p¡D fÊ¡q£e Ae¤ù¡−e f¢lZa qkz ®k Skh¡ J B−hN ¢e−u a¡Ju¡g J p¡D Ll¡ E¢Qa a¡ Hi¡−h qu e¡z ¢h−noL−l j¤B¢õ−jl p¡−b k¡l cm ®hy−d a¡Ju¡g J p¡D L−l a¡−cl phV¤L¤C ö×L Be¤ù¡¢eLa¡u fkÑh¢pa quz a¡Ju¡g J p¡D-Hl Bpm jS¡ ®f−a q−m ¢höÜ ¢eu−a J pq£ Skh¡u Bõ¡ql i¡−m¡h¡p¡l ®Qae¡ ¢e−u HL HL¡ L¡h¡O−ll Q¡lf¡−n 7 Q�l O¤l−a q−hz ®aj¢ei¡−h p¡g¡ J j¡lJu¡ f¡q¡sà−ul j¡TM¡−e c£OÑfb Qm−a b¡L−a q−hz L¤lBe J q¡c£−pl ®c¡u¡�−m¡ ®b−L h¡R¡C L−l p¡dÉj−a¡ ®c¡u¡ fs−mC Qm−hz j¤−M EµQ¡l−Zl ®Q−u A¿¹−ll Ae¤i§¢a J Bõ¡ql i¡−m¡h¡p¡l ®Qae¡C Bpmz Bõ¡q ®fÐ−jl Skh¡ fÐL¡−nl SeÉC a¡Ju¡−gl p¤−k¡N ®cJu¡ q−u−Rz Bõ¡ql O−ll Q¡lf¡−n ®fТj−Ll je ¢e−uC a¡Ju¡g Ll−a quz Bõ¡q−L ®a¡ Bl dl¡ k¡u e¡z a¡C L¡h¡O−ll clS¡l ®Q±L¡W J −cu¡m d−l ay¡l clh¡−l dlZ¡ ¢c−a quz Hph ¢LR¤C B−h−Nl fÐL¡nz HM¡−e ®Q−u j−el L¡lh¡lC fÐd¡ez

Page 143: jibone ja dekhlam-3

143

p¡g¡ J j¡lJu¡ f¡q¡sà−ul j¡TM¡−e p¡D Ll¡l j−dÉJ B−hNC fÐd¡e q−mJ Skh¡ ¢iæz HL¢V I¢aq¡¢pL OVe¡l pȪ¢a hqeL¡l£ H Ae¤ù¡e¢V−L Efm¢ì Ll−a q−m I OVe¡¢V pÈlZ Ll¡ fÐ−u¡Sez qkla Chl¡q£j (B) ejl©−cl B�e ®b−L ¢eÙ¹¡l f¡Ju¡l fl ay¡l ¢fa¡ ejl©−cl l¡S-f¤−l¡¢qa Bk−ll p¡−b pÇfLÑ−µRc L−l S¾ji§¢j aÉ¡N L−l ¢qSla L−lez p§l¡ BpÚ p¡gg¡−al 4bÑ l¦L§−a qkla Chl¡q£j (B)-Hl ¢qSlaL¡−ml ¢hhlZ E−õM Ll¡ q−u−R ®k, ¢a¢e hm−me, ""B¢j Bjl¡ l−hl ¢c−L Qmm¡jz ¢eÕQuC ¢a¢e Bj¡−L p¢WL fb ®cM¡−hez ""Lbe ¢a¢e H ®cu¡J Ll−me, ""®q Bj¡l lh! Bj¡−L HLSe ®eL p¿¹¡e c¡e L−l¡z'' aMe Bõ¡q hm−me , ""B¢j a¡−L HLSe phlL¡l£ f¤� p¿¹¡−el p¤pwh¡c c¡e Ll¡mjz'' Chl¡q£j (B)-Hl hup aMe 90 hRl z ay¡l H ¢qSlaL¡−mC Bõ¡q a¡Bm¡ flj p¡¿¹Æe¡l de ¢q−p−h Cpj¡Dm e¡−j HL f¤� p¿¹¡e c¡e Ll−mez Bõ¡q qkla Chl¡q£j (B)-®L ay¡l Ù»£ q¡−Sl¡ (B) J ¢nöf¤� Cpj¡Dm−L ¢e−u j�¡l ¢hl¡e i§¢j−a AhÙÛ¡−el ¢e−cÑn ¢c−mez H ¢e−cÑn f¡me L−l ¢a¢e ay¡l lh−L hm−me, ""®q Bj¡−cl lh! B¢j Bj¡l f¢lh¡l−L ®a¡j¡l f¢h� O−ll L¡−R HL Ae¤hÑl EfaÉL¡u H−e Bh¡c Llm¡j, k¡−a ®q Bj¡−cl lh! Hl¡ e¡j¡kL¡−uj Ll−a f¡−lz a¤¢j j¡e¤−ol je−L a¡−cl ¢c−L BLªø L−l c¡Jz Bl a¤¢j gmj§m ¢c−u a¡−cl ¢lk−Ll hÉhÙÛ¡ L−l¡, k¡−a a¡l¡ ®a¡j¡l öL¢lu¡ Bc¡u Ll−a f¡−lz (p§l¡ Chl¡q£j x 37)z Bõ¡q a¡Bm¡ qkla Chl¡q£j (B)-®L °d−kÑl hÉ¡f¡−l A−eL fl£r¡ L−l−Rez S¾ji§¢j aÉ¡N−l fl£r¡l fl ¢qSla flha£Ñ S£h−eJ fl£r¡u ®g−m−Rez Hl HL¢V fl£r¡ q−m¡ Ù»£ q¡−Sl¡ (B) J ¢nöf¤� Cpj¡Dm−L Sej¡hq£e Ae¤hÑl j�¡u ®l−M AeÉ� Q−m k¡h¡l ¢e−cÑnz AÒf ¢LR¤ M¡h¡l J f¡¢el ®kV¤L¤ pðm ¢R−m¡ a¡ Ù»£−L ¢c−u ¢a¢e ¢LR¤C e¡ h−m kMe Q−m k¡¢µR−me, aMe ¢h¢h q¡−Sl¡ (B) ¢h¢pÈa q−u ®fRe ®b−L ®c±−s H−p ü¡j£ eh£ Bõ¡ql ýL¤−j Hi¡−h Q−m k¡−µRe ? ¢a¢e Cn¡l¡u S¡e¡−me ®k qÉy¡, a¡-Cz Bõ¡ql ®pÀ−ql h¡¾c£ q¡−Sl¡ ¢e¢ÕQ¿¹ j−e hm−me, ""a¡q−m k¡ez Bj¡l lh Bj¡−L d Äwp Ll−he e¡z'' Bõ¡ql Efl ¢L Afl©f ilp¡! AÒf¢c−el j−dÉC M¡h¡l J f¡e£u g¤¢l−u ®N−m¡z a¡C j¡−ul h¤−Ll c¤−dlJ Ai¡h ®cM¡ ¢c−m¡z r¤d¡bÑ ¢nö c¤'f¡ j¡¢V−a BR¢s−u Ly¡c−a m¡N−m¡z f¡¢el a¡m¡−n j¡ H¢cL-®p¢c−L R¤V¡R¤¢V Ll−a m¡N−mez ¢eL−VC p¡g¡ J j¡lJu¡ f¡q¡s z ¢a¢e HLh¡l c¤'h¡l eu 7 h¡l c¤'f¡q¡−sl j¡TM¡−e −c±s¡−c±¢s Ll−mez ®L¡b¡J f¡¢el på¡e e¡ ®f−u HL¡ ®l−M Bp¡ ¢nöl L¡−R qa¡n q−u ¢g−l Bp−mez ¢h¢pÈa J f¤m¢La q−u¤ ®cM−a −f−me ®k, ¢nöl f¡−ul BO¡a ®k S¡uN¡u fs−R, ®pM¡e ®b−L Tle¡l ®h−N f¡¢e ®hl q−µRz f¡¢e k¡−a R¢s−u e¡ k¡u Hhw fÐ−u¡S−e L¡−S m¡N¡−e¡ k¡u ®p E−�−nÐ ¢a¢e j¡¢V J f¡bl ¢c−u hy¡d ¢c−u f¡¢e BVL Ll−a m¡N−mez H L¡S Ll¡l pju j¤−M EµQ¡lZ Ll−me "kj-kj' AbÑ¡v "b¡j-b¡j' z Blh£ kj-kj n−ël AbÑ q−m¡ fСQ¤kÑ, fÐQ¤l z fÐQ¤l f¡¢e EW−a m¡N−m¡, k¡ ®Ol ¢c−u S¢j−u l¡M¡l E−�−nÉ j¡ ®Qø¡ Ll−mez ¢h¢h q¡−Sl¡l Bõ¡ql fТa AN¡d ¢hn Ä¡p J f§ZÑ ¢eiÑla¡ p−�ÆJ j¡ ¢q−p−h ¢nöl fТa Bõ¡ql ®cJu¡ ®pÀq-jja¡u A¢ÙÛl q−u c¤'f¡q¡−sl j¡TM¡−e ®k ®c±s¡−c±¢s Ll−me, a¡ Bõ¡q a¡Bm¡l ¢eLV H−a¡ fR¾c q−u ®N−m¡ ®k, ¢a¢e ay¡l c¡p-c¡p£−cl−L ¢Lu¡ja fkÑ¿¹ I OVe¡l pÈl−Z Jjl¡q J q� Ll¡l pju 7 h¡l p¡D Ll¡ h¡dÉa¡j§mL L−l ¢c−mez H p¡D Ll¡l j¡dÉ−j Bõ¡q a¡Bm¡ ay¡l h¡¾c¡q-h¡¾c£−cl−L HLb¡C ¢nr¡ ¢c−µRe ®k, x 1z Bõ¡q−L i¡−m¡h¡pl c¡¢h Ll−m Chl¡q£j (B)-Hl j−a¡ j¡e¢pLa¡l A¢dL¡l£ q−a q−hz Bõ¡ql ¢e−cÑ−n Ù»£ J p¿¹¡e−La aÉ¡N Ll¡ HhP L¢mS¡l V¤Ll¡ ®R−m−LJ ¢eS q¡−a k−hq Ll¡l ¢qÇja b¡L−a q−hz 2z ¢h¢h q¡−Sl¡l j−a¡ Bõ¡ql Efl A¢hQm BÙÛ¡ b¡L−a q−h, ¢a¢e ®k g¡up¡m¡C L−le a¡−a AhnÉC LmÉ¡Z l−u−Rz ¢a¢e ph pjuC ®j−qlh¡ez ay¡l ¢e−cÑn f¡me ka L¢We J Løc¡uLC ®q¡L, a¡ p¿ºø¢Q−� f¡me Ll−a q−h 3z qkla Chl¡q£j (B) J ¢h¢h q¡−Sl¡ (B) Qlj L¢We fl£r¡uJ ®kje r¢aNËÙ¹ qe¢e, ®aj¢e Bõ¡ql j¤M¢mp c¡p-c¡p£l jkÑ¡c¡ ®f−a q−m Bõ¡ql Efl H ilp¡ l¡M−a q−h ®k , Bf¡acª¢ø−a Bõ¡ql ¢e−cÑn ka L−W¡lC j−e ®q¡L, ®no fkÑ¿¹ a¡ LmÉAZLl h−mC fÐj¡¢ea q−hz

Page 144: jibone ja dekhlam-3

144

4z Bõ¡q ¢he¡ fl£r¡u L¡E−L fÐ−j¡ne ®ce e¡ BlJ hs Lb¡ q−m¡ ®k, ¢a¢e fÐ−j¡n−el p¤−k¡N ®ch¡l SeÉC fl£r¡u ®g−m b¡−Lez Chl¡q£j (B) pLm fl£r¡u E�£ZÑ q−u−Re h−m Bõ¡q a¡Bm¡ L¤lB−e Øfø p¡¢VÑ¢g−LV ¢c−u−Rez p§l¡ Bm h¡L¡l¡l 124 eðl Bu¡−a Bõ¡q h−me, ""kMe Chl¡q£j−L ay¡l lh LaL ¢ho−u fl£r¡ ¢e−me, aMe ¢a¢e phV¡−aC E�£ZÑ q−mez'' a¡lfl Bõ¡q hm−me, ""B¢j Bfe¡−L j¡ehS¡¢al ®ea¡ h¡e¡−a Q¡Cz'' qkla Chl¡q£j (B) H jq¡p¡gmÉ Bõ¡ql fr ®b−L pl¡ fl£r¡u E�£ZÑ qh¡l L¡l−ZC pñh q−u−Rz ¢qSla L−l ¢a¢e r¢aNËÙ¹ qe¢e, Ù»£ q¡−Sl¡ (B) J ¢nö p¿¹¡e Cpj¡Dm−L Bõ¡ql ¢e−cÑ−n −g−m k¡Ju¡l L¡l−Z ay¡l¡ ®a¡ d Äwp qeC¢e; hlw ¢hn Ä-j¤p¢m−jl ¢eLV pÈlZ£u q−u B−Re Hhw a¡−cl pȪ¢aQ¡l−Zl E−�−nÉ q� J Jjl¡q f¡meL¡l£−cl−L p¡g¡ J j¡lJu¡l j¡TM¡−e p¡D Ll−a qkz flj ®pÀ−ql c¤m¡m ¢L−n¡l Cpj¡Dm−L ¢fa¡ Chl¡q£j ¢eS q¡−a k−hq Ll¡l Bcn f¡me Ll−a ¢N−u ¢a¢e p¿¹¡e q¡l¡e¢e Hhw k−hq q−a l¡¢S q−u Cpj¡Dm kh£ýõ¡q Ef¡¢d ®f−me, AbQ k−hq q−a q−m¡ e¡z ¢fa¡-f¤� c¤'SeC Bõ¡ql Be¤N−aÉl Qlj fl¡L¡ù¡ fÐcnÑe L−l j¡ehS¡¢al ¢eLV p−hÑ¡µQ Bc−nÑl fÐa£L q−u lC−mez

Bj¡l Jjl¡q Ll¡ pj¡ç q−m¡Bj¡l Jjl¡q Ll¡ pj¡ç q−m¡Bj¡l Jjl¡q Ll¡ pj¡ç q−m¡Bj¡l Jjl¡q Ll¡ pj¡ç q−m¡ j¡Jm¡e¡ Bhc¤m Bk£k n¡lL£l eÉ¡u HLSe A¢i� J Bõ¡ql j¤M¢mp h¡¾c¡q J B¢n−L l¡p§m−L EÙ¹¡c ¢q−p−h f¡Ju¡l ®p±i¡N qJu¡u Bj¡l S£h−el fum¡ Jjl¡q¢V kb¡kb fÜ¢a−a f¡me Ll−a pra qJu¡u ®k fÐn¡¢¿¹, aª¢ç J ü¡c Ef−i¡N Ll¡l p¤−k¡N ®fm¡j a¡ i¡o¡u fÐL¡n Ll¡ Apñhz Hlfl kah¡lC Jjl¡q J q� L−l¢R n¡lL£ p¡−q−hl ¢eù¡h¡e R¡−�l Ae¤i§¢a ¢e−uC L−l¢Rz Jjl¡q pj¡ç qh¡l fl Ni£l l¡−a ®q¡−Vm q¡l¡j¡C−e ¢g−l Hm¡jz j¡Jm¡e¡ n¡lL£−L nÐÜ¡ S¡¢e−u ¢hc¡u Llm¡jz 122.

kjk−jl f¡¢ekjk−jl f¡¢ekjk−jl f¡¢ekjk−jl f¡¢e Bõ¡q a¡Bm¡ p§l¡ B−m Cjl¡−el 96 J 97 eðl Bu¡−a h−me, ""¢eÕQuC j¡e¤−ol SeÉ fÐbj ®k Ch¡ca-Ol °a¢l qu a¡ I (OlC), k¡ j�¡u B−Rz a¡−L hlLa c¡e Ll¡ q−u¢R−m¡ Hhw pLm c¤¢eu¡h¡p£l SeÉ ®qc¡u¡−al ®L¾cÐ h¡e¡−e¡ q−u¢R−m¡z Hl j−dÉ "Øfø ¢ecjÑep§q' l−u−R J Chl¡q£−jl Ch¡c¡−al S¡uN¡ l−u−Rz'' L¡h¡ nl£g−L ®L¾cÐ L−l Hje A−eL "®Øfø ¢ecnÑe' l−u−R, k¡ HLb¡ fÐj¡Z L−l ®k, p¢aÉC H Ol−L Bõ¡q a¡Bm¡ ¢e−Sl Ol ¢q−p−h j−e¡e£a L−l jkÑ¡c¡ c¡e L−l−Rez Bhl¡q q¢Ù¹h¡¢qe£ ¢e−u kMe H Ol¢V−L d Äwp Ll−a H−p¢R−m¡, aMe Bõ¡q R¡s¡ Bl ®LE H Ol−L lr¡ L−l¢ez H Ol−L ®L¾cÐ L−l Bõ¡ql ka ¢ecnÑ−el Lb¡ a¡gp£−l B−m¡Qe¡ Ll¡ q−u−R, ®p p−hl j−dÉ kjkjJ HL¢Vz 1971-Hl ¢X−pðl ®b−L 1977-Hl q� ®j±p¤j fkÑ¿¹ kah¡lC ®pM¡−e k¡h¡l ®p±i¡NÉ q−u−R, fÐ−aÉLh¡lC L¡l¡ nl£−gl f¡−n a¡Ju¡−gl SeÉ fÐnÙ¹ QaÅ−ll ®m−hm ®b−L 8/10 q¡a ¢e−Q ¢py¢s ¢c−u kjk−jl L¤u¡l L¡−R ¢N−u¢R Hhw JM¡−e l¢ra h¡m¢a ¢c−u f¡¢e a¤−m −M−u¢Rz L¤j¡l f¡s ®b−L j¡� 5/6 q¡a ¢e−QC f¡¢e ®cM¡ k¡uz ¢L¿º 1995 p¡−m kMe ®Nm¡j aMe ®cM¡ ®N−m¡ ®k, L¤u¡ ®Y−L ¢c−u ®pM¡e ®b−L ®j¢n−e f¡¢e a¤mh¡l ö−e Bpm¡j ®k, a¡Ju¡−gl QaÅl fÐnÙ¹ Ll¡l SeÉ phVEL¤ S¡uN¡C QaÅ−l n¡¢jm Ll¡ q−hz L¡h¡l QaÅ−l Bl Jk§-®N¡p−ml p¤−k¡N b¡L−h e¡z

kjk−jl f¡¢el fСQ¤kÑkjk−jl f¡¢el fСQ¤kÑkjk−jl f¡¢el fСQ¤kÑkjk−jl f¡¢el fСQ¤kÑ

Page 145: jibone ja dekhlam-3

145

1977 p¡m fkÑ¿¹ ®c−M¢R ®k, ¢i¢Ù¹Ju¡m¡l¡ jp¢S−c jnLi¢aÑ f¡¢e ¢e−u O¤−l ®hs¡u HhP k¡l¡ jkj−kl f¡¢e ®M−a Q¡u a¡−cl q¡−a f¡¢el NÔ¡p a¤−m ®cu Hhw f¡¢lnТjL ¢q−p−h ¢LR¤ fup¡ ®euz 16 hRl fl 1995 p¡−m ®k−u ®cMm¡j ®k, ¢hn¡m jp¢S−cl phÑ� kjk−jl f¡¢e QjvL¡l f¡−� l¡M¡ B−R Hhw L¡N−Sl °a¢l NÔ¡p ®pM¡−eC l¡M¡ B−Rz ®Vf ¢V−f f¡¢e ®M−u hÉhq©a NÔ¡p Bm¡c¡i¡−h l¡M¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡ q−u−Rz ®h¢nl i¡N f¡−�l N¡−uC ®mM¡ B−R "W¡�¡ f¡¢e'z LaL f¡−� B−R elj¡m e¡¢ez k¡l ®k f¡¢e CµR¡ ®M−a f¡−lz L¡h¡O−ll Q¡lf¡−n ¢e¢jÑa ¢hn¡m jp¢S−cl h¡C−ll fÐnÙ¹ QaÅ−ll ¢e−Ql ¢c−L j¡¢Vl Ni£−l f¤l¦o J j¢qm¡−cl SeÉ Bm¡c¡i¡−h ®c¡'am¡ fkÑ¿¹ q¡S¡l q¡S¡l ®m¡L HLp¡−b Jk§-®N¡pm J ®fn¡h-f¡uM¡e¡ Ll−a f¡−l Hje ¢hl¡V hÉhÙÛ¡ Ll¡ q−u−Rz ¢hc¤ÉvQ¡¢ma ¢py¢s−a EW¡-e¡j¡l p¤¢hd¡ b¡L¡u q−�l ®j±p¤−j fÐQ� ¢i−sJ hªÜ−cl fkÑ¿¹ ®L¡e Ap¤¢hd¡ qu quz kju−jl f¡¢e j�¡ nq−ll O−l O−l f¡e Ll¡ quz jp¢S−c jp¢S−cJ kjk−jl f¡¢e f¡¢e Ll¡l p¤−k¡N l¡M¡ q−u−Rz q� Efm−r ¢ae pç¡q j�¡u k¡l h¡p¡u ¢Rm¡j ®pM¡−e kjk−jl f¡¢eC p¡l¡ ¢ce-l¡a ®M−u¢Rz ¢hn NÉ¡m−el f¡��−m¡ i−l f¡¢e H−e l¡M¡ qkz ®S�¡u ®k Luj¡p ¢Qm¡j ®pM¡−eJ j¡� 3 ¢lu¡−m ¢hn NÉ¡me f¡¢e plhl¡−ql ®c¡L¡e B−Rz Bj¡l ®R−m−L ¢S−�p Llm¡j ®k, ®c¡L¡−el f¡¢e kjk−jl h−m ¢e¢ÕQa S¡e¡ k¡u ¢Le¡z ®p hm−m¡ ®k, HL NÉ¡me ¢höÜ f¡¢el ®h¡a−ml c¡j c¤'¢lu¡m z 3 ¢lu¡−m 20 NÉ¡me f¡¢e ¢c−a f¡−l e¡z j�¡ ®b−L VÊ¡L i¢aÑ L−l H−p HM¡−e plhl¡q Ll¡l MlQ ¢q−p−hC k¡ ®euz kjk−jl f¡¢e f¡e L−l AiÉÙ¹ k¡l¡, a¡l¡ Hl ¢h−no dl−el ü¡c ®b−C ¢Qe−a f¡−lz B¢jJ a¡−cl HLSez ®M−u ¢e¢ÕQa qm¡j ®k, ®c¡L¡e ®b−L Be¡ f¡¢e−a ®iS¡m ®eCz ®iS¡m ¢c−u ®f¡o¡h¡l ®L¡e Ef¡u ®eCz −p±c£ Bl−h ®f−VÊ¡−ml ®Q−u f¡¢el c¡j ¢à�−ZlJ ®h¢nz HL NÉ¡me f¡¢e c¤'¢lu¡m, Bl HL NÉ¡me ®N−VÊ¡−ml c¡j Hl ¢lu¡−mlJ Ljz jc£e¡l jp¢S−cJ j�¡l j−a¡C kjkj f¡¢el f¡� phÑ� p¡S¡−e¡ B−Rz j�¡ ®b−L 500 ¢L−m¡¢jV¡l c§−l jc£e¡ nl£−gJ kjk−jl f¡¢el fСQ¤kÑ ®c−M ¢h¢pÈa q−a quz ®S�¡u jp¢Sc�−m¡−aJ f¡¢e f¡e Ll¡l hÉhÙÛ¡ l−u−Rz p¡l¡ c¤¢eu¡ ®b−L k¡l¡ q� J Jjl¡q Ll−a j�¡ nl£−g B−pe, a¡l¡ ph¡C fÔ¡¢ØV−Ll ®R¡V-hs f¡−� kjk−jl f¡¢e ¢e−u k¡ez ¢h¢iæ BL¡−ll f¡�i¢aÑ f¡¢e ¢e−u l¡Ù¹¡l g¤Vf¡−a J iÉ¡−e ¢L−n¡ll¡ h−p b¡−Lz Na H¢fÐ−m j�¡ ®b−L ¢hc¡u£ a¡Ju¡g ®n−o ®q¡−V−m ¢g−l Bp¡l f−b HL iÉ¡e h¡q−Ll L¡R ®b−L 10 NÉ¡m−el c¤−V¡ f¡� 12 ¢lu¡m ¢c−u ¢em¡j Y¡L¡u Be¡l SeÉz B¢j ®hn ¢Q¢¿¹a ¢Rm¡j ®k, JSe pjpÉ¡l L¡l−Z H−a¡ f¡¢e Y¡L¡u ¢e−u ®k−a f¡l−h¡ ¢Le¡z j¡j¤e hm−m¡ ®k, kjk−jl f¡¢e JS−e NZÉ Ll¡ qu e¡z p¢aÉ ®cM¡ ®N−m¡, −S�¡ ¢hj¡e h¾c−l AeÉ¡eÉ j¡−ml JSe Ll−m¡, ¢L¿º f¡¢el f¡� c¤−V¡ Bm¡c¡ L−l ¢e−u ®j¡V¡ fÔ¡¢ØVL Li¡l ¢c−u p£m L−l ¢c−m¡, k¡−a HL −gy¡V¡ f¡¢eJ ®hl q−a e¡ f¡−lz ®L¡e L¡l−Z f¡−�l j¤M ¢Ym¡ q−u ®N−m h¡ f¡� ®g−V ®N−mJ f¡¢e Li¡l ®b−L h¡C−l Bp−h e¡z p£m Ll¡l MlQ fТa f¡−�l SeÉ 5 ¢lu¡mz H jq¡ p¤−k¡N b¡L¡u hs hs f¡� i¢aÑ L−l q¡S£NZ p¡l¡ c¤¢eu¡u kjk−jl f¡¢e ¢e−u k¡u Hhw H hlLaju f¡¢e ¢fÐuSe−cl j−dÉ ¢h¢m L−lz H ¢hhlZ ®b−L kjkj f¡¢el fСQ¤kÑ pÇf−LÑ Ae¤j¡e Ll¡ k¡uz HV¡ p¢aÉC ¢hpÈuLl ®k, HL¢V L¤u¡ ®b−L f¡Çf L−l ®l¡S ®L¡¢V ®L¡¢V NÉ¡me f¡¢e ®a¡m¡ p−�ÆJ H f¡¢e g¤¢l−u k¡u e¡z Hi¡−h f¡¢e a¤m−a b¡L−m ®a¡ HLV¡ q©cJ ö¢L−k k¡h¡l Lb¡ z fª¢bh£−a ¢L Hje L¤u¡l på¡e f¡Ju¡ k¡−h, k¡−a Hje fÐQ¤l f¡¢e b¡L−a f¡−l? a¡C H ¢ho−u p¡j¡eÉ p−¾cqJ ®eC ®k, H L¤u¡¢V Bõ¡q a¡Bm¡l HL A−m±¢LL ¢ecnÑez 1973 p¡−m j�¡ ¢jE¢e¢pfÉ¡¢m¢Vl Q£g C¢�¢eu¡−ll p¡−b f¢lQu q−m¡z ¢a¢e f¡¢LÙ¹¡−el e¡N¢lL Hhw Cpm¡j£ B−¾c¡m−el jkh¤a pjbÑL z R¡� S£h−eJ p¢�²u ¢R−mez B¢j S¡e−a Q¡Cm¡j ®k, kjk−jl f¡¢el ®L¡e Evp B−R h−m fÐj¡Z f¡Ju¡ k¡u ¢Le¡? j¡¢Vl ¢e−Q f¡¢e plhl¡−ql ®L¡e Evp e¡ b¡L−m L¤u¡l f¡¢e p¡j¡eÉJ L−j e¡ ®Le? L¤u¡l f¡¢e HL pju L−j Bh¡l HL pju h¡−sz kjk−jl f¡¢e p¡l¡ hRl HLC AhÙÛ¡u ®cM¡ k¡uz B¢j kMe ay¡−L H fÐnÀ L¢l aMe L¤u¡ ®M¡m¡ b¡L−a¡ Hhw f¡¢e ®cM¡ −k−a¡z

Page 146: jibone ja dekhlam-3

146

C¢�¢eu¡l p¡−qh hm−me ®k, ®hn L−uL hRl B−N L¡h¡ nl£g ®b−L HLV¤ c§−l L¡h¡l Q¡lf¡−n 200 g¤V ¢e−Q fkÑ¿¹ j¡¢V M¤y−s a¡m¡n Ll¡ q−u−Rz ¢L¿º h¡C−l ®b−L f¡¢e Bp¡l ®L¡e fÐj¡Z f¡Ju¡ k¡u¢ez C¢�¢eu¡l p¡−qh B−l¡ hm−me ®k, kjk−jl f¡¢el l¡p¡u¢eL fl£r¡ L−l ®cM¡ ®N−R ®k, f¡¢el fÐ−u¡Se£u Ef¡c¡−el A¢a¢l�² Hje ¢LR¤ Ef¡c¡e B−R, k¡ M¡cÉ¡i¡h f§l−Z pq¡uLz H L¡l−ZC H f¡¢e öd¤ f¡e£uC eu; M¡cÉJ h−Vz öd¤ kjk−jl f¡¢e ®M−uC j¡e¤o ®hn ¢LR¤¢ce ®hy−Q b¡L−a f¡−lz pñha I ph Ef¡c¡−el L¡l−ZC H f¡¢e A−eL ¢ce f¡−� b¡L−mJ am¡¢e f−s e¡ Hhw ü¡c ¢heø qu e¡z AeÉ ®L¡e f¡¢e−a H °h¢nøÉ ®eCz

kjk−jl f¡¢e f¡−el ¢h−no ¢eujkjk−jl f¡¢e f¡−el ¢h−no ¢eujkjk−jl f¡¢e f¡−el ¢h−no ¢eujkjk−jl f¡¢e f¡−el ¢h−no ¢euj l¡p§m (p) f¡¢e f¡e Ll¡l Bch ¢nr¡ ¢c−u−Rez f¡¢e h−p f¡e Ll¡ E¢Qaz Ljf−r ¢ae ®Y¡−L f¡e Ll¡ i¡−m¡z HLV¡e¡ NsNs L−l f¡e Ll¡ p¢WL euz fÐ−aÉL ®Y¡−Ll B−N ¢hp¢jõ¡q Hhw f−l Bmq¡jc¤¢mõ¡q hm¡ E¢Qaz ¢L¿º kjk−jl f¡¢e f¡e Ll¡l SeÉ l¡p§m (p) ¢h−no Bch ¢nr¡ ¢c−u−Rex 1z Jjl¡q Ll¡l pju ®fV i−l H f¡¢e ®M−a q−hz j¤e¡¢gLl¡ H f¡¢e ®h¢n f¢lj¡−Z ®M−a f¡−l e¡z j¤¢je q−m ®h¢n f¡e Ll−a prj quz 2z H f¡¢e cy¡¢s−u f¡e Ll¡ i¡−m¡z 3z ¢Lhm¡j¤M q−u H f¡¢e ®M−a q−hz 4z HL¢V ¢h−no ®c¡u¡ f−s f¡¢e ®M−a q−hz ®c¡u¡¢V q−m¡ x ""Bõ¡ýÇj¡ Cæ£ BpBm¤L¡ Cmj¡e e¡¢gu¡e, ¢lkL¡e Ju¡¢pBe Ju¡ ¢ng¡Be ¢je L¤¢õ c¡¢uez'' AbÑ¡v ""®q Bõ¡q B¢j ®a¡j¡l L¡−R EfL¡l£ �¡e, fÐnÙ¹ ¢lkL J ph lLj ®l¡−Nl B−l¡NÉ Q¡C z'' HL£−el p¡−b ®l¡Nj¤¢�² L¡je¡ L−l H f¡¢e f¡e Ll−m B−l¡NÉ m¡−il p¤p¤wh¡c ¢c−u−Re l¡p§m (p)z

−S�¡u Bj¡l ®jqj¡ec¡l£ −S�¡u Bj¡l ®jqj¡ec¡l£ −S�¡u Bj¡l ®jqj¡ec¡l£ −S�¡u Bj¡l ®jqj¡ec¡l£ 1971-Hl 3 ¢X−pðl ¢ch¡Na l¡−a ®S�¡u AhÙÛ¡ela f¡¢LÙ¹¡¢e c£e£ i¡C−cl p¡−b ®k¡N−k¡N qJu¡l g−m 5 a¡¢lM ®b−L Bl ®q¡−V−ml M¡e¡ c¡−u ®W−L ®M−a q−m¡ e¡z ®q¡−V−ml M¡cÉ ka EµQ j¡−elC ®q¡L a¡−cl f¡L Ll¡ M¡cÉ h¡P¡¢m j¤−Ml c¡¢h f§l−Z Arjz 5 a¡¢lM ®b−L 8 a¡¢lM fkÑ¿¹ c¤−hm¡ c£e£ i¡C−cl h¡p¡uC ®k−u ®Mm¡jz öd¤ e¡Ù¹¡ ®q¡−V−m Ll−a q−u−Rz ®q¡−V−m B¢j ¢fBC-Hl (f¡¢LÙ¹¡e C¾V¡leÉ¡ne¡m Hu¡l m¡C−¾pl) ®jqj¡e ¢Rm¡jz ¢L¿º M¡Ju¡l −jq¡j¡ec¡l£l c¡¢uaÅ c£e£ i¡C−ul¡ ¢e−u ¢e−mez ¢fBCH'l L¡¢¾VÌ jÉ¡−eS¡l Bj¡−L f¡¢LÙ¹¡¢e c§ªa¡h¡−p ¢e−u −N−mez c§a¡h¡−pl b¡XÑ ®p−�²f¡¢l Se¡h HHCQHj e§l¦�£e Bj¡−L p¡c−l NËqZ Ll−mez ¢a¢e Bj¡−L f¡p−f¡−VÑl SeÉ clM¡−Ù¹l glj f§lZ Ll−a ¢c−mez ay¡l L¡−R S¡em¡j ®k, f¡¢LÙ¹¡e plL¡−ll ¢e−cÑn�²−jC c§a¡h¡p Bj¡l f¡p−f¡−VÑl hÉhÙÛ¡ Ll−Rz Bj¡−L a¡l¡ ¢hj¡e−k¡−N L¡h¤m f¡W¡−h Hhw ®pM¡e ®b−L psL f−b Cpm¡j¡h¡c ®f±yR¡−e¡ q−hz e¤l¦�£e p¡−qh HL¡−¿¹ Bm¡−fl pju S¡e¡−me ®k, ¢a¢e Cpm¡j£ R¡� pw−Ol LjÑ£ ¢R−mez ¢a¢e 1996 p¡−m h¡wm¡−cn plL¡−ll S−u¾V ®p−�²V¡¢l ¢q−p−h Ahpl NËqZ L−lez S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l e¡−u−h Bj£l j¡Jm¡m¡ Bh¤m L¡m¡j j¤q¡Çjc CEp¤−gl ¢àa£u ®R−m C¢�¢eu¡l j¡pEc e§l¦�£e p¡−q−hl ®R¡V S¡j¡a¡z Bl h¡wm¡−c−nl HLj¡� Øf¡Ce p¡SÑe fÐMÉ¡a X¡�²¡l C¢âp Bm£ a¡l hs S¡j¡a¡z −S�¡ÙÛ ¢fBCH'l L¡¢¾VÌ jÉ¡−eS¡l 9 ¢X−pðl pL¡−m psL f−b Bj¡−L jc£e¡ nl£g f¡W¡h¡l hÉhÙÛ¡ Ll−me, k¡−a S¤jBl B−NC ®f±yR¡ k¡uz ¢L¿º ®p±c£ ¢hj¡−e LjÑla f¡¢LÙ¹¡¢e C¢�¢eu¡l Se¡h j¤De¤�£e Bj¡−L ¢hj¡e−k¡−N jc£e¡ ¢e−u ®k−a Q¡C−m

Page 147: jibone ja dekhlam-3

147

jÉ¡−eS¡l p¡−qh M¤¢n q−u pÇj¢a ¢c−me Hhw S¡¢e−u ¢c−me ®k, jp¢S−c ehh£l A¢a ¢eL−V f¡¢LÙ¹¡e plL¡−ll ®Nø q¡E−S ®k−u EW−a q−hz jc£e¡u A−eL ®h¢n n£a q−h h−m ®p±c£ Bl−h S¡j¡u¡−al c¡¢uaÅn£m Se¡h l¡J A¡Ma¡l Bj¡−L HLV¡ ¢p�m Lðm Hhw HV¡ hq−el SeÉ q¡mL¡ p¤V−Lp ¢L−e ¢c−mez B¢j ¢l�²qÙ¹ q−mJ Bõ¡q Ai¡h f§lZ Ll−mez B¢j ®a¡ M¡¢m q¡−aC Y¡L¡ ¢g−l k¡¢µRm¡jz Y¡L¡ ¢hj¡e h¾c−l ®f¡VÑ¡l−L ®ch¡l SeÉ ¢LR¤ V¡L¡ ¢R−m¡ j¡�z Bj¡l Bl ¢LR¤ m¡N−h ¢Le¡ l¡J p¡−qh h¡lh¡l ¢S−�p Ll−mez SJu¡−l hmm¡j, k¡ clL¡l a¡ ®a¡ Bf¢eC hÉhÙÛ¡ Ll−mez

jc£e¡ nl£gjc£e¡ nl£gjc£e¡ nl£gjc£e¡ nl£g −q¡−Vm q¡l¡j¡C−el L¡jl¡ cM−m ®l−MC jc£e¡ nl£g lJu¡e¡ qm¡jz C¢�¢eu¡l j¤De¤�£e i¡la ®b−L ¢qSla L−l H−p f¡¢LÙ¹¡−e ®mM¡fs¡ L−l−Rez R¡� S£h−eC Cpm¡j£ B¾c¡m−e p¢�²u qez ¢a¢e ¢hj¡−e Bj¡−L jc£e¡ ¢ku¡l−al E−�−nÉ ¢e−u ®N−mez ¢a¢eC ¢V−L−Vl hÉhÙÛ¡ Ll−mez ¢fBC-Hl L¡¢¾VÌ jÉ¡−eS¡l f¡¢LÙ¹¡e plL¡−ll ®jqj¡eM¡e¡u b¡L¡ J M¡Ju¡l hÉhÙÛ¡ L−l¢R−mez Bjl¡ jc£e¡ ¢hj¡e-h¾cl ®b−L VÉ¡¢�−a q¡l¡−j jc£e¡u ®f±yRm¡jz plL¡¢l ®jqj¡eM¡e¡¢V jp¢S−cl H−a ¢eL−V ®k, jp¢Sc J Hl j¡MM¡−eC l¡Ù¹¡z Bjl¡ ®jqj¡eM¡e¡u ®f±yR−m JM¡eL¡l ®Lu¡l−VL¡l Bj¡−cl−L AiÉbÑe¡ S¡e¡−mez ®N¡pm L−l S¤jBl SeÉ fÐÙ¹¤a qh¡l a¡¢Nc ¢c−mez −jqj¡e−cl−L l¡p§m (p)-Hl j¡k¡uxl ¢ku¡la J jc£e¡ nl£−g AeÉ¡eÉ LlZ£u pj¡d¡ Ll¡l SeÉ HLSe A¢i� c¡¢uaÅn£m ¢R−me z ¢a¢eC Bj¡−cl−L S¤jBl e¡j¡−k ¢e−u ®N−me Hhw e¡j¡−kl fl j¡k¡l ¢ku¡l−al hÉhÙÛ¡ Ll−mez ¢i−sl cl¦e ®j¡−VC aª¢ç q−m¡ e¡z Cn¡l e¡j¡−Sl O¸V¡M¡¢eL fl ¢is Lj−m Bh¡Ê Bj¡−cl−L j¡k¡l ¢ku¡l−a ¢e−u ®N−mez l¡p§m (p)-Hl fТa i¢�²-nÐÜ¡ J i¡−m¡h¡p¡l Ae¤i§¢a ®a¡ j¤¢j−el j−dÉ b¡L¡C ü¡i¡¢hLz e¡j¡−k a¡n¡ýc fs¡l pju ""Bpp¡m¡j¤ Bm¡CL¡ BCu¤q¡e e¡¢hu¤É'' f−s k¡l fТa p¡m¡j S¡e¡−e¡ qu ay¡l Lh−ll p¡j−e q¡¢kl q−u p¡m¡j S¡e¡−e¡l pju fÐQ� B−hN fÐL¡n f¡Ju¡C ü¡i¡¢hLz B−h−Nl B¢an−kÉ j¤−M ¢LR¤C EµQ¡lZ Ll−a f¡lm¡j e¡z öd¤C i¡−m¡h¡p¡l AnЦ ¢e−hce Ll−a b¡Lm¡jz −jqj¡eM¡e¡l N¡CX Bj¡−L k¡ ¢LR¤ EµQ¡lZ Ll¡ ®nM¡¢µR−me ¢a¢e Bj¡l q¡m-AhÙÛ¡ ®c−M ®b−j ®N−mez ¢j¢eV c−nL fl Bj¡−L A−fr¡Lªa n¡¿¹ AhÙÛ¡u ®c−M ¢a¢e p¡m¡j ®fn Ll¡l SeÉ k¡ k¡ EµQ¡lZ Ll¡ fÐ−u¡Se a¡ Ll¡−mez AaÉ¿¹ aª¢çl p¡−b ¢ku¡l−al L¡S pj¡d¡ L−l ®jqM¡eM¡e¡u ¢g−l ®Nm¡jz E�² N¡CX ®no l¡−a l¡Jk¡a¤m S¡æ¡−a ¢e−u k¡−he h−m fÐÙ¹¤a b¡L−a hm−mez ®f±−e Q¡lV¡u h¡−h ¢Shl£−ml p¡j−e q¡¢kl qm¡jz ¢WL Q¡lV¡u a¡q¡�¤−cl Bk¡e öl¦ qh¡l p¡−b p¡−b JM¡−e A−frj¡Z fСu 50/60 Se ®m¡L ®c±−s H−Lh¡−l p¡j−el L¡a¡−l ®f±yR¡l SeÉ fТa−k¡¢Na¡u ¢mç q−mez h¡j ¢c−L fÐbj c¤'L¡a¡−ll ®no j¡b¡u ®f±yR−m eh£ Ll£j (p(-Hl Lh−ll ph−Q−u ¢eL−V q¡¢Sl qJu¡ k¡uz ®pM¡−e ®f±yR¡l SeÉC fТa−k¡¢Na¡ quz HV¡ q−m¡ Lh−ll j¡b¡l ¢cLz l¡Jk¡a¤m S¡æ¡−a ®k ®L¡e S¡uN¡u e¡j¡k J ®c¡u¡l SeÉ AhÙÛ¡e Ll−mC Q−mz ¢L¿º B−hN a¡−a p¿ºø qu e¡ h−mC ®c±s¡−c±¢s ®m−N k¡u Lh−ll ph−Q−u ¢eL−V ®f±yR¡l SeÉz c¤¢eu¡l h¤−L I ÙÛ¡eV¤L¤C ®h−qn−al h¡N¡ez ®h−qn−al A¢im¡o£−cl SeÉ Hl BLoÑZ M¤hC ü¡i¡¢hLz ®pM¡−e e¡j¡−kl jS¡C Bm¡c¡z JM¡−e h−p ®c¡u¡ Ll¡l j−dÉ ¢h−no aª¢ç ®h¡d qkz a¡C jc£e¡ nl£−g −hn L−uL¢ce ®b−L k¡h¡l BL¡wr¡ j−e S¡N−m¡z jp¢S−cl H−a¡ ¢eL−V b¡L¡ J M¡Ju¡l p¤h−¾c¡hÙ¹ b¡L¡u H h¡pe¡ BlJ jkh¤a q−m¡z 10 ¢X−pðl e¡Ù¹¡l fl hcl J Jq§−cl juc¡e, H c¤'k¤−Ü nq£cN−Zl j¡k¡l ¢ku¡la, jp¢S−c L¤h¡ J jp¢S−c ¢Lhm¡a¡C−e egm e¡j¡k Bc¡u L−l ®k¡q−ll e¡j¡−kl B−NC ®jqj¡eM¡e¡u ¢g−l Hm¡jz Cn¡l e¡j¡−kl fl ®jqj¡eM¡e¡u ®f±y−RC ®V¢mNË¡j ®fm¡jz ¢fBCH'l L¡¢¾VÌ jÉ¡−eS¡lS¡¢e−u−Re ®k, l¡−al j−dÉC ®S�¡u ¢g−l ®k−a q−h Hhw BN¡j£L¡m Ll¡Q£ lJu¡e¡ q−a q−hz jc£e¡u L−uL¢ce b¡L¡l Bn¡ f§lZ q−m¡ e¡z l¡−al gÓ¡C−VC ®S�¡ lJu¡e¡ qm¡jz

Page 148: jibone ja dekhlam-3

148

−jqj¡eM¡e¡l L¡¢qe£−jqj¡eM¡e¡l L¡¢qe£−jqj¡eM¡e¡l L¡¢qe£−jqj¡eM¡e¡l L¡¢qe£ −jqj¡eM¡e¡l ®Lu¡l−VL¡−ll j¤−MC Hl ¢LpÚp¡ öem¡jz NieÑl ®Se¡−lm ®N¡m¡j j¤q¡Çjc jc£e¡ ¢ku¡l−a H−mez aMe pEc ¢he Bhc¤m Bk£u (Ch−e ®p±c e¡−j f¢l¢Qa) ®p±c£ Bl−hl h¡cn¡qz ®k h¡¢s¢V−a ®jq¡jei¡e¡ Ah¢ÙÛa HV¡ ®p±c£ h¡cn¡ql pl¡p¢l ¢eu¿»−Z l¡SL£u ®jqj¡e−cl−L ¢ku¡l−al SeÉ hÉhq©a q−a¡z jp¢S−cl H−a¡ ¢eL−V ®jqj¡eM¡e¡u −b−L pieÑl ®Se¡−lm H−a¡ M¤¢n q−me ®k, h¡cn¡ql L¡−R Hl SeÉ öL¢lu¡ S¡¢e−u ®jqj¡eM¡e¡l A−eL fÐnwp¡ Ll−mez ®L¡e ¢S¢ep ®jqj¡−el M¤h ®h¢n fR¾c q−m, Blh−cl e¡¢L HV¡C I¢aqÉ ®k, ®p ¢S¢ep ®jqj¡e−L c¡e L−l ®cuz f¡¢LÙ¹¡e plL¡l H h¡¢s¢V plL¡¢l ®jqj¡eM¡e ¢q−p−h hÉhq¡l Ll¢R−m¡z jp¢Sc pÇfÐp¡l−Zl fÐ−u¡S−e hý B−NC I h¡¢s¢V ®i−P ®gm¡ q−u−Rz Hlfl a¡ BlJ hýc§l fkÑ¿¹ pÇfÐp¡¢la qJu¡u ¢hl¡V ¢h¢ôwJ ®i−P ®gm−a q−u−Rz

HL¢V ¢nöl q©cu¢hc¡lL jªa¤ÉHL¢V ¢nöl q©cu¢hc¡lL jªa¤ÉHL¢V ¢nöl q©cu¢hc¡lL jªa¤ÉHL¢V ¢nöl q©cu¢hc¡lL jªa¤É Bj¡l ®mM¡l d¡l¡h¡¢qLa¡l p¡−b LÇfLÑq£e HLV¡ Ll¦Z OVe¡ AfСp¢�L q−mJ E−õM e¡ L−l f¡l¢R e¡z OVe¡¢V ph¡lC q©cu ØfnÑ Ll−hz Y¡L¡ nq−ll ¢jlf¤lÙÛ c¡l¦p p¡m¡j e¡−j MÉ¡a g¤lg¤l¡l f£l p¡−q−hl j¡cl¡p¡l ®h¡M¡l£ nl£−gl EÙ¹¡c q¡−gk j¡Jm¡e¡ j¤ga£ p¡Dc Bqjc j¤S¡−�c£ H−c−nl ®nÐù B−mjN−Zl AeÉajz ¢a¢e S¡a£u nl£u¡ L¡E¢¾p−ml −p−�²V¡¢l Hhw Cpm¡j£ hÉ¡wL h¡wm¡−cn ¢m¢j¢VX-Hl nl£u¡ L¡E¢¾p−ml i¡Cp ®Qu¡ljÉ¡ez Cpm¡j pÇf−LÑ Bõ¡q a¡Bm¡ a¡−L AN¡d �¡e ¢c−u−Rez j¡Jm¡e¡ n¡jp¤m qL g¢lcf¤¢l (l) J j¡Jm¡e¡ e§l j¤q¡Çjc Bkj£l j−a¡ fÐnÙ¹ J Ec¡l j−el B−mj ¢q−p−h ay¡−L B¢j A¿¹l ¢c−u i¡−m¡h¡¢pz c£−el ¢hS−ul hÉ¡f¡−l ay¡l CMm¡p J Skh¡l L¡l−Z B¢j ay¡−L c£e£ hå¤ ¢q−p−h i¡−m¡h¡¢pz Na 2 S¤m¡C pL¡m 10V¡u ¢a¢e ®g¡−e S¡e¡−me, ""Bj¡l 4 hRl hu−pl ¢nöf¤� Jh¡uc¤õ¡q−L 1 a¡¢lM ¢hL¡m ®b−L f¡Ju¡ k¡−µR e¡z ®c¡u¡ Ll−hez'' ®l¡S HLh¡l Mhl ¢e¢µRm¡j, −R−m f¡Ju¡ ®N−m¡ ¢Le¡z 4 ®c¡u¡ j¤ga£ p¡−qh ®g¡−e hm−me, ""ül¡øÌj¿»£−L H ¢ho−u k¢c h−me, a¡q−m i¡−m¡ qu, k¡−a f¤¢mn ¢hno avfl quz'' Mhl ¢e−u S¡em¡j, j¿»£j−q¡cu fV¤u¡M¡m£ ®N−Rez 5 a¡¢lM c¤f¤−lJ ¢g−l B−pe¢e h−m S¡em¡jz ¢h−L−m j¿»Z¡mu ®b−L S¡e−a f¡lm¡j ®k, HM−e¡ A¢g−p B−pe¢ez 6 a¡¢lM ¢hL¡−m j¤ga£ p¡−qh ®g¡−e S¡e¡−me ®k, ®R−ml m¡n f¡Ju¡ ®N−R, L¡−RC HL NÉ¡−l−S f¢laÉ�² HL N¡¢s−a z j−e qu ®p qu−a¡ N¡¢s−a Y¤−L clS¡ m¡¢N−u ¢c−u Bl M¤m−a f¡−l¢ez ¢S−�p L−l S¡em¡j ®k, nl£−ll ®L¡b¡J ®L¡e BO¡a ®eC z L−uL ¢j¢eV f−lC ül¡øÌj¿»£ B¢j ®My¡S Ll¢R ®S−e ®g¡e Ll¯mez aM¡e j¡ee£u j¿»£−L k ¡hm−a ®Q−u¢Rm¡j, Hl Bl ®L¡e fÐ−u¡Se h¡¢L lC−m¡ e¡z q©cu¢hc¡lL H c¤xpwh¡c¢V Bj¡l Ù»£ , ®R−m J ®h±j¡−L ¢c−m ph¡l j¤M ¢nö¢Vl Hje Ll¦Z jªa¤Él Mhl S¡e¡ k¡uz f¡¢e−a X¤−h, B�−e f¤−s, N¡¢sl ¢e−Q Q¡f¡ f−s, p¿»p£l �m£−a, L¡−l¡ fТa¢qwp¡l ¢nL¡l q−u ¢nöl jªa¤É qkz ¢L¿º H ¢eÖf¡f ®R−m¢V flj ®pÀqfl¡uZ ¢fa¡-j¡a¡l H−a¡ Lø ®f−u c¤¢eu¡ ®b−L ¢hc¡u q−u ®N−m¡z Hi¡−h h¡f-j¡−ul Bc−ll ¢nö¢V c£OÑ 6 ¢ce fkÑ¿¹ d¤−L d¤−L, ¢a−m ¢a−m, r¤d¡ aªo·¡u¡ L¡al q−u , ®Ly−c ®Ly−c H−a¡ Lø ®f−u c¤¢eu¡ ®b−L ¢hc¡u q−u ®N−m¡ z Hi¡−h h¡f-j¡−ul Bc−ll ¢nö¢V c£OÑ 6 ¢ce H−a¡ Lø ®f−m¡, H Lb¡ ¢Q¿¹¡ L−l Bj¡−cl q©c−u ®k ®hce¡ ®h¡d Ll¢R, ¢nö¢Vl ¢fa¡-j¡a¡l ®a¡ L¢mS¡ ¢hc£ZÑ q−u k¡Ju¡l Lb¡z Dj¡ec¡l ¢fa¡-j¡a¡l Bõ¡qC öd§ p¡¿¹Æe¡ ¢c−a f¡−lez a¡−cl−L p¡¿¹Æe¡ ®ch¡l i¡o¡ J p¡dÉ Bl L¡−l¡ −eCz B¢j Bj¡l jqî−al c£e£ i¡C−L p¡¿¹Æe¡ ®ch¡l SeÉ ®g¡e Llm¡jz ¢nö¢Vl Hi¡−h jªa¤Él AhÙÛ¡V¡ ¢h−hQe¡u Be¡u B¢j ü¡i¡¢hL ü−l Lb¡ hm−a f¡l¢Rm¡j e¡z ay¡−L p¡¿¹Æe¡ ¢c−a ¢N−u B¢jC ay¡l j−el AhÙÛ¡ Ae¤ih L−l B−hNa¡¢sa q−u ®Nm¡jz p¡¿¹Æe¡ ®ch¡l f¢lh−aÑ ay¡−L Ly¡c¡m¡j, B¢j Ly¡cm¡jz ay¡l Ni£l ®hce¡u Hi¡−hC B¢j nl£L q−u ¢LR¤V¡ p¿¹Æe¡ ®h¡d

Page 149: jibone ja dekhlam-3

149

Llm¡j z Bõ¡qf¡L ¢nö¢Vl ¢fa¡-j¡a¡−L H q©cu¢hc¡lL ®n¡−L "p¡h−l S¡j£−m'l a¡Jg£L c¡e Ll¦ez Bõ¡q ay¡l ¢fÐu h¡¾c¡u¢hc¡l−L hs hs fl£r¡u ®g−mez j¤ga£ p¡−qh ®aj¢e HL fl£r¡l pÇj¤M£e q−mez ¢a¢e H fl£r¡u E�£ZÑ q−he h−m Bj¡l cªt¢hn Ä¡pz 123.

−S�¡l f−b ¢hj¡−e−S�¡l f−b ¢hj¡−e−S�¡l f−b ¢hj¡−e−S�¡l f−b ¢hj¡−e B¢j ¢Q¿¹¡ L−l L§m-¢Le¡l¡ f¡¢µRm¡j e¡z ¢hj¡−e p¡l¡f−b A¢ÙÛl¢Q−� i¡h−a m¡Nm¡j ®k, f¡L-i¡la k¤Ü ¢L ®no q−u ®N−m¡ ? k¤−Ül gm¡gm L£ q−a f¡−l? BN¡j£ ®ce ¢hj¡e Ll¡Q£ k¡−µR ®Lje L−l ? Bj¡−L L¡h¤m q−u ®k−a q−µR e¡ h−m M¤¢nC qm¡j z ¢L¿º k¤Ü ®no e¡ q−u b¡L−m ¢hj¡e Ll¡Q£ k¡−h ¢Li¡−h? l¡a fСu HLV¡l pju ®S�¡ Bm q¡l¡j¡Ce ®q¡−V−m ®f±yRm¡jz gS−ll pjuC jÉ¡−eS¡l p¡−q−hl ®g¡e H−m¡z hm−me ®k, pL¡−m ¢WL euV¡u ®q¡−Vm ®b−L ®hl q−a q−hz ¢hj¡e p¡−s cnV¡u Es−hz B¢j k¤−Ül Mhl S¡e−a Q¡Cm¡jz ®p¢ce 11 ¢X−pðlz S¡e¡ ®N−m¡, k¤Ü a£hÐ BL¡l d¡lZ L−l−Rz ¢S−�p Llm¡j ®k, a¡q−m ¢hj¡e Ll¡Q£ k¡−µR ®Lje L−l? hm−me ®k, Eiu ®c−n AhÙÛ¡ela ¢h−cn£−cl j−dÉ k¡l¡ ¢eS ®c−n ¢g−l −k−a CµR¤L a¡−cl−L k¡h¡l p¤−k¡N ®ch¡l E−�−nÉ BS 11 ¢X−pðl ¢ae O¸V¡l SeÉ k¤Ü¢hl¢a ®O¡oZ¡ Ll¡ q−u−Rz HC gy¡−L Bj¡−cl ¢hj¡e Ll¡Q£−a Bj¡−cl−L e¡¢j−u ¢c−u ¢el¡f�¡l SeÉ ¢hj¡e¢V Bh¡l ®S�¡u ¢g−l Bp−hz H hÉhÙÛ¡l g−m Bj¡l f¡p−f¡−VÑlJ Bl fÐ−u¡Se q−m¡ e¡z L¡h¤m q−u Cpm¡j¡h¡c ®f±yR¡l T¡−jm¡J ®f¡q¡−a q−m¡ e¡z kb¡pj−u ®S�¡ ¢hj¡e-h¾cl ®b−L ¢fBCH'l ¢hj¡e Ll¡Q£l E−�−nÉ Es−m¡z ¢hj¡−e p¡l¡fb Aü¢ÙÛ−aC L¡V−m¡z k¤−Ül AhÙÛ¡ ¢LR¤C S¡e¡ ®eCz 3 ¢X−pðl ®b−L 10 a¡¢lM Cn¡l e¡j¡k fkÑ¿¹ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el Lb¡ J k¤−Ül AhÙÛ¡ S¡e¡l ®Mu¡m ®aje j−eC S¡−N¢ez Na HLV¡ pç¡q AeÉ HL c¤¢eu¡u ¢Rm¡j z j�¡ J jc£e¡l fТa Ni£l B−hN je−L pÇf§ZÑl©−f BµRæ L−l ®l−M¢R−m¡ z ¢hj¡−e fСu Q¡l O¸V¡ pju q¡S¡−l¡ c¤¢ÕQ¿¹¡ J A¢eÕQa¡l S¡−m BhÜ q−u lCm¡jz ¢hL¡−m Ll¡Q£ ¢hj¡eh¾c−l ¢hj¡e AhalZ Ll−m¡z

Ll¡Q£−a HL¢ceLl¡Q£−a HL¢ceLl¡Q£−a HL¢ceLl¡Q£−a HL¢ce Bj¡l ¢hj¡e Y¡L¡ ®k−a f¡−l¢e, ®S�¡ BnÊu ¢e−u−R, HV¤L¤ Mhl ¢fBCH p§−� Ll¡Q£ J m¡−q¡−l S¡j¡u¡−al c¡¢uaÅn£mNZ S¡e−aez ¢L¿º Ll¡Q£ ¢g−l¢R H Mhl e¡ S¡e¡l g−m ¢hj¡e h¾c−l Bj¡−L ®eh¡l SeÉ ®LE Bp−a f¡−l¢ez a¡C VÉ¡¢� ¢e−u Ll¡Q£ S¡j¡u¡a A¢g−p ®f±yRm¡jz k¤−Ül AhÙÛ¡ S¡e¡l SeÉ A¢ÙÛla¡ fÐL¡n Llm¡jz k¡ S¡e¡ ®N−m¡ a¡ qa¡n¡hÉ�Lz i¡la£u ¢hj¡e-h¡¢qe£ 3 ¢X−pðl Y¡L¡ ¢hj¡e h¾c−l ®h¡j¡ q¡jm¡ Ll¡u Bj¡l ¢hj¡e Y¡L¡ Bp−a f¡l−m¡ e¡z Hl f−ll ®L¡e Mhl 11 ¢X−pðl Ll¡Q£ ®f±yR¡l f§hÑ fkÑ¿¹ Bj¡l S¡e¡ ¢R−m¡ e¡z Ll¡Q£ ®b−L Y¡L¡ ®k¡N¡−k¡−Nl ®L¡e p¤−k¡NC ¢R−m¡ e¡z B¢j ®L¡b¡u ¢L AhÙÛ¡u B¢R h¡¢s−a a¡ ¢LR¤C S¡e−a e¡ ®f−l Bî¡-BÇj¡pq ph¡C ®k AaÉ¿¹ ®f−ln¡e B−R H ®Qae¡ Ll¡Q£ ®f±yR¡l fl Bj¡l je−L e¡s¡ ¢c−m¡ z Bg−p¡p q−m¡ ®k , ®S�¡ ®b−L X¡L−k¡−N HLV¡ ¢Q¢W ®a¡ AhnÉC ¢m−M f¡W¡−a f¡la¡jz 3 ¢X−pðl jdÉl¡−a ®S�¡ ¢hj¡e h¾c−l ®f±yR¡l fl ®b−L 11 ¢X−pðl fkÑ¿¹ 8 ¢c−el j−dÉ HLh¡J ¢Q¢W ®mM¡l Lb¡ ®Le j−e S¡N−m¡ e¡ a¡ ¢hpÇjuLl z j�¡-jc£e¡l BLoÑZ J B−hN Bj¡−L Bh ph¢LR¤ª i§¢m−u ¢c−u¢R−m¡z

f¡¢LÙ¹¡−e ®L¡b¡u b¡L−h¡f¡¢LÙ¹¡−e ®L¡b¡u b¡L−h¡f¡¢LÙ¹¡−e ®L¡b¡u b¡L−h¡f¡¢LÙ¹¡−e ®L¡b¡u b¡L−h¡

Page 150: jibone ja dekhlam-3

150

Y¡L¡ ®k−a f¡lm¡j e¡ Bfaa f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−eC b¡L−a q−µRz La¢ce b¡L−a q−h a¡ A¢e¢ÕQaz m¡−q¡−l S¡j¡u¡−al ®L¾cУu A¢gpz n§l¡ h¡ LjÑf¢lo−cl °hW−L Bp−m ®pM¡eL¡l ®jqj¡eM¡e¡u b¡¢Lz a¡C ®pM¡−eC Q−m k¡−h¡ i¡h¢Rz Bj£−l S¡j¡u¡−al p¡−b fl¡jnÑ L−lC g¡up¡m¡ Ll−a q−hz qW¡v ®Mu¡m q−m¡ ®k, l¡Ju¡m¢f¢�−a Se¡h e§l¦m Bj£−el fl¡jnÑ ®eJu¡ k¡Lz 70-Hl ¢ehÑ¡Q−e BJu¡j£ m£−Nl h¡C−l ®k c¤'Se ¢hSu£ q−u−Re, ¢a¢e a¡−cl HLSez AflSe f¡hÑaÉ QVÊNË¡−jl l¡S¡ ¢�¢ch l¡uz e§l¦m Bj£e p¡−q−hl Lb¡uC B¢j 2 ¢X−pðl Y¡L¡ k¡Ju¡ j¤ma¢h L¢lz a¡ e¡ q−m B¢j 2 a¡¢l−MC Y¡L¡ ®f±y−R ®ka¡jz e§l¦m Bj£e p¡−q−hl p¡−b −g¡−e Lb¡ hmm¡jz ¢a¢e Bj¡−L pl¡p¢h Cpm¡j¡h¡c ®k−a hm−mez S¡e¡ ®N−m¡ ®k, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e B−Re, a¡−cl SeÉ Cpm¡h¡c NieÑ−j¾V ®q¡−ØV−m b¡L¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡ q−u−Rz H Lb¡ m¡−q¡−l j¡Jm¡e¡ jJc§c£−L Ah¢qa Ll−m ¢a¢e M¤¢n q−me Hhw Cpm¡j¡c¡h ®k−a hm−mez fl¢ce 12 ¢X−pðl Ll¡Q£ ®b−L ¢hj¡e−k¡−N Cpm¡j¡h¡c ®Nm¡jz NieÑ−j¾V ®q¡−ØV−m ®f±y−R S¡em¡j ®k, HL ¢pV¢h¢nø HL L¡jl¡ Bj¡l SeÉ hl¡� Ll¡ q−u−Rz f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el ®ea¡ ¢q−p−h Se¡h e§l¦m Bj£−el ®Qø¡uC H hÉhÙÛ¡ NËqZ Ll¡ q−u−R h−m S¡e¡ ®N−m¡z Se¡h e§l¦m Bj£e HL¢V plL¡¢l h¡¢s−a ¢R−mez a¡l cm f¡¢LÙ¹¡e ®X−j¡−�²¢VL f¡¢VÑl (¢f¢X¢f) ®p−�²V¡¢l ®Se¡−lm Se¡h j¡qj¤c Bm£l SeÉJ HL¢V h¡¢s hl¡� Ll¡ q−u−Rz ®q¡−ØV−m k¡−cl−L ®fm¡j a¡−cl j−dÉ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e j¤p¢mj m£−Nl ®p−�²V¡¢l Se¡h ng£L¤m Cpm¡j HX−i¡−LV J l¡Sn¡q£l j¤p¢mj m£N ®ea¡ Sp£jE¢�e Bqjc, Qy¡cf¤−ll ¢f¢X¢f ®ea¡ HX−i¡−LV c¢mm¤l lqj¡e, BJu¡j£ j¤p¢mj m£−Nl AeÉaj fТaù¡a¡ ®ge£l ®ea¡ Se¡h Bhc¤m Sî¡l M�l, ®ek¡−j Cpm¡j f¡¢VÑl ®ea¡ ®e�−L¡e¡l j¡Jm¡e¡ jek¤l¦m qL J Qy¡cf¤−ll j¡Jm¡e¡ Bhc¤m qLz S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l ¢aeSe−L ®q¡−ØV−m ®fm¡j, j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çjc Bhc¤l lq£j, f¡he¡l j¡Jm¡e¡ Bhc¤pÚ p¤hÚq¡e J l¡Sn¡q£l HX−i¡−LV Bg¡S¤�£e Bqjcz AeÉ¡eÉ c−ml BlJ L−uLSe ¢R−me, k¡−cl e¡j i¤−m ®N¢Rz ¢fBCH'l ®k ¢hj¡e¢V 3 ¢X−pðl Y¡L¡ ®b−L Ll¡Q£ k¡Ju¡l f−b Lm−ð¡ ¢hj¡eh¾c−l AhÙÛ¡e Ll¢R−m¡ Hhw ®S�¡l f¢lh−aÑ ®aql¡e ®k−u BnÐu ¢e−u¢R−m¡, I ¢hj¡e¢VJ 11 a¡¢l−M a¡¢l−M k¤Ü¢hl¢al p¤−k¡−N k¡�£−cl−L Ll¡Q£−a ®l−M ®aql¡e ¢g−l k¡uz I ¢hj¡−e Ef¢lE�² ®ea¡−cl L−uLSeJ ¢R−mez j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çjc Bhc¤l lq£j J B¢j HLC p¡−b 22 e−iðl S¡j¡u¡−al ®L¾cУu LjÑf¢lo−cl °hW−L H−p¢Rm¡jz j¡Jm¡e¡ Bë¤p p¤hÚq¡e J HX−i¡−LV Bg¡S¤�£e Bj¡−cl f−l H−p¢R−mez S¡j¡u¡−al Bjl¡ Q¡lSeC NieÑ−j¾V ®q¡−ØV−m ¢Rm¡j z 2/3 j¡p fl j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lq£j Ll¡Q£−a Q−m k¡ez ®pM¡−e ¢a¢e h¢ln¡−ml Se¡h j¤q¡Çjc j¤p¢m−jl h¡p¡u b¡L−aez j¤p¢mj p¡−qh R¡�S£he ®b−LC Cpm¡j£ B−¾c¡m−e p¢�²u ¢R−mez ¢a¢e ®mc¡l ®VL−e¡m¢Sl ®m¡Lz plL¡¢l Q¡L¢l Ll−aez h¡wm¡−cn ü¡d£e qh¡l flJ ®c−n ¢g−l B−pe¢e z ¢a¢e ®hn L−uL hRl B−N Q¡L¢l ®b−L Ahpl ¢e−u−Rez ¢a¢e j¡Jm¡e¡ Bh¤m L¡m¡j j¤q¡Çjc CEp¤−gl O¢eù hå¤z ¢a¢e ®c−n Bp−m Bj¡l p¡−b AhnÉC ®cM¡ L−lez Bj¡l p¡−bJ a¡l c£OÑ O¢eù f¢lQuz Bj¡l OVL¡¢ml j¡dÉ−jC a¡l hs ®j−ul ¢h−u quz

f§hÑf§hÑf§hÑf§hÑ----f¡¢LÙ¹¡−el Mhlf¡¢LÙ¹¡−el Mhlf¡¢LÙ¹¡−el Mhlf¡¢LÙ¹¡−el Mhl −S�¡ ®b−L 71 p¡−ml 11 ¢X−pðl Ll¡Q£ ®f±yR¡l fl ®b−L Y¡L¡l p¢WL Mh−ll SeÉ q−eÉ q−uJ Øføi¡−h S¡e−a e¡ ®f−l A¢ÙÛl q−u ®Nm¡jz f¡¢LÙ¹¡e ®l¢XJ AØfø Mhl plhl¡q Ll¢R−m¡z ¢h¢h¢pl i§¢jL¡ f¡¢LÙ¹¡−el ¢hl¦−Ü qJu¡ p−�ÆJ ®p Mh−ll EflC ¢eiÑl Ll−a h¡dÉ qm¡jz 11 ¢X−pðl fkÑ¿¹ kaV¤L¤ Mhl Ll¡Q£−a S¡j¡u¡−al c¡¢uaÅn£m−cl L¡R ®b−L S¡e−a f¡lm¡j a¡−a S¡e¡ ®N−m¡ ®k, 3 ¢X−pðl ®b−L i¡la£u p¡j¢lL J ¢hj¡e-h¡¢qe£ j¤¢�²−k¡Ü¡−cl pq−k¡¢Na¡u pl¡p¢h k¤−Ül ®eaªaÅ NËqZ L−l−Rz H−a¢ce a¡l¡ ®fR−e ®b−L j¤¢�²−k¡Ü¡−cl pq−k¡¢Na¡ Ll¢R−m¡ z a¡l¡ h¤T−a f¡l−m¡ −k, f¡¢LÙ¹¡e −pe¡h¡¢qe£l ¢hl¦−Ü ®ef−bÉ ®b−L j¤¢�²k¤Ü Q¡¢m−u ¢hSu ASÑe Ll¡ pñh eu Hhw H−a ®k c£OÑ ¢hmð q−h a¡l hÉui¡l hqe Ll¡ i¡la plL¡−ll SeÉ ¢hl¡V ®h¡T¡z a¡C f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L f¢ÕQ-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ¢h¢µRæ Ll¡l ®k "jq¡e E−�−nÉ' i¡la plL¡l juc¡−e Aha£ZÑ q−u−R, a¡ AÒf pj−u pgm Ll−a q−m pl¡p¢l fÐL¡−nÉ k¤−Ü Aha£ZÑ qJu¡ Ef¡u ®eCz

Page 151: jibone ja dekhlam-3

151

S¡e−a f¡lm¡j ®k, 6 J 7 ¢X−pðl i¡la£u ¢hj¡e-h¡¢qe£ NieÑl q¡C−S ®h¡j¡hoÑZ L−lz B¿¹SÑ¡¢aL ®lX�²p ®p¡p¡C¢V NieÑl J j¿»£−cl−L I pjuL¡l ®q¡−Vm C¾V¡l L¢¾V−e¾V¡−m (haÑj¡−e ®kM¡−e ®q¡−Vm ®nl¡Ve Ah¢ÙÛa) ¢e−u BnÐk ¢c−u−Rz i¡l−bl ®pe¡fÐd¡e j¡−ep n-Hl fr ®b−L f§hÑ�m Lj¡−äl c¡¢uaÅfÐ¡ç ¢nM ®Se¡−lm B−l¡l¡ ®l¢XJ, ¢V¢i R¡s¡J ¢hj¡e ®b−L ¢h�¡fe ¢R¢V−u f¡¢LÙ¹¡e ®pe¡h¡¢qe£−L BaÈpjfÑ−Zl BqÆ¡e S¡e¡−µRz ®pe¡h¡¢qe£ ÙÛmk¤Ü j¤L¡¢hm¡ Ll−a f¡−lz ¢L¿º i¡la£u ¢hj¡e-h¡¢qe£l j¤L¡¢hm¡u f¡¢LÙ¹¡e ¢hj¡e-h¡¢qe£ jkc¡−e e¡ b¡L¡u f¡L h¡¢qe£ p£j¡¿¹ Hm¡L¡ ®b−L Y¡L¡l ¢c−L f¡¢m−u Bp−a h¡dÉ q−µRz

f§hÑf§hÑf§hÑf§hÑ----f¡¢LÙ¹¡−el fТalr¡f¡¢LÙ¹¡−el fТalr¡f¡¢LÙ¹¡−el fТalr¡f¡¢LÙ¹¡−el fТalr¡ BCu§h M¡−el fТalr¡ e£¢a pÇf−LÑ Bjl¡ S¡ea¡j ®k, ayl ®eaª−aÅ pnÙ» h¡¢qe£pj§−ql c¡¢uaÅn£mNZ ¢hn Ä¡p Ll−ae ®k, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L i¡l−al B�²jZ ®b−L lr¡ Ll¡l SeÉ fÐ−u¡Se£u fТalr¡ hÉhÙÛ¡ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e p¡−s ¢ae ¢cL ®b−L i¡la à¡l¡ ®Ol¡J b¡L¡l L¡l−Z f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L i¡l−al ¢hl¡V p¡j¢lL n¢�²−L fТaqa Ll¡ Apñhz a¡C i¡la k¢c ®L¡e pju f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e cM−ml E−�−nÉ q¡jm¡ L−l a¡q−m f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e−L fТalr¡l ¢cL ¢c−uJ ü¢eiÑl L−l N−s a¤m−a q−hz BCu§h My¡l ®eaª−aÅ f¢lQ¡¢ma j¤p¢mj m£N J BCu§h plL¡l H Lb¡u ®j¡−VC L¡e ®cu¢ez BCu§h My¡l °üln¡pe 10 hRl c£OÑ ¢R−m¡z H pju f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L AbÑ̄ e¢aL ¢cL ¢c−u ANËpl Ll¡l SeÉ k¡ ¢LR¤ L−l−Re, fТalr¡l ¢cL ¢c−u ¢aR¤C Ll−me e¡z 1971 p¡−ml ¢X−pð−l kMe i¡la£u pnÙ» h¡¢qe£, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e cM−ml SeÉ fÐL¡−nÉ k¤−Ü Aha£ZÑ qu aMe f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ¢cõ£ B�²jZ Ll¡ q−m¡ e¡ ®Le? Cu¡qCu¡ M¡e 1970-Hl ¢ehÑ¡Q−el fl i¤−�¡l p¡−b osk¿» L−l ¢ehÑ¡Qe£ gm¡gm−L epÉ¡v L−l ¢c−me Hhw p¡j¢lL n¢�² AffÐ−u¡N L−l SeN−Zl ¢hl¦−Ü AhÙÛ¡e NËqZ Ll−mez f¡¢LÙ¹¡−el ¢Qlc¤nje i¡la jq¡p¤−k¡N ®f−u ®N−m¡z f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el SeN−Zl ¢ehÑ¡¢Qa fТa−e¢d−cl−L i¡l−a BnÐu ¢e−a h¡dÉ Ll¡l g−m Cu¡qCu¡ M¡e ¢c¢õ B�²jZ Ll¡l °e¢aL J l¡S¯e¢aL ¢i¢�C dÄwp L−l ¢c−mez H f¢l¢ÙÛ¢a pª¢ø e¡ q−m i¡la f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e q¡jm¡ Ll¡l p¤−k¡NC ®f−a¡ e¡z Hje p¤−k¡N R¡s¡ q¡jm¡ Ll−m ¢c¢õ B�²j−Zl ¢qÇja Ll¡ pñh q−a¡z

12 ®b−L 16 ¢X−pðl12 ®b−L 16 ¢X−pðl12 ®b−L 16 ¢X−pðl12 ®b−L 16 ¢X−pðl 71 p¡−ml 12 ¢X−pðl Ll¡Q£ ®b−L Cpm¡j¡h¡c ®fy±R¡l fl ®b−L l¡a¢ce ®Lhm ¢h¢h¢p'l Mh−ll A−fr¡u b¡La¡jzMhl Bp−a b¡L−m¡ ®k, i¡la£u ®pe¡h¡¢qe£ J ¢hj¡e-h¡¢qe£l ®k±b B�²j−Z f¡¢LÙ¹¡¢e ®pe¡h¡¢qe£ ¢h¢iæ ®Sm¡ ®b−L fÕQ¡vfc q−u Y¡L¡ ®pe¡¢eh¡−p pj−ha q−µR Hhw j¤¢�²h¡¢qe£ i¡la£u ®pe¡h¡¢qe£l R�R¡u¡u Y¡L¡l ¢c−L H¢N−u Bp−Rz h¡wm¡−c−nl ü¡d£ea¡ pwNË¡−j ®p¡¢i−ua l¡¢nu¡ i¡l−al fÐL¡nÉ pq−k¡N£ qJu¡u B−j¢lL¡ J Q£−el L¤V¯e¢aL pjbÑe f¡¢LÙ¹¡−el f−rC ¢R−m¡z f¡¢LÙ¹¡−el SeN−Zl j−dÉ H �Sh hСfL ¢R−m¡ ®k, B−j¢lL¡l 7j ®e±hql fÐj¡¿¹ jq¡p¡Nl ®b−L i¡la jq¡p¡N−ll ¢c−L H¢N−u Bp−Rz Hl ®L¡e ¢i¢� ¢R−m¡ e¡z HV¡ ¢eRL p¡¿¹Æe¡ m¡−Rl hÉbÑ ®Qø¡ j¡�z I pju S¡¢apw−Ol p¡d¡lZ A¢d−hne Qm¢R−m¡z ®fТp−X¾V Cu¡qCu¡ M¡e S¤m¢gL¡l Bm£ i¤−�¡−L fll¡øÌj¿»£ ¢ek¤�² L−l S¡¢apw−O i¡l−al BNË¡p−el ¢hl¦−Ü fТah¡−cl c¡¢uaÅ ¢c−u f¡W¡−mez i¤−�¡ p¡−hq Sy¡c−lm h�²¡ z S¡¢apw−Ol A¢d−hn−e ¢a¢e i¡l−al ¢hl¦−Ü L−W¡l h�²hÉ l¡M−mez aªa£u ¢h−n Äl hý ®cn, ¢h−no L−l l¦n¢h−l¡d£ ®cnpj§q f¡¢LÙ¹¡−el f−r Hhw i¡l−al ¢hl¦−Ü ®p¡µQ¡l i¤¢jL¡ f¡m−e H¢N−u H−m¡ z H f¢l¢ÙÛ¢a−a ®p¡¢i−ua hÔ−Ll A¿¹iѤ�² qJu¡ p−�ÆJ ®f¡m¡ä HL Bfp fÐÙ¹¡−h i¡l−al f−r pÇja qJu¡ ®j¡−VC ü¡i¡¢hL ¢R−m¡ e¡z H fÐÙ¹¡h f¡¢LÙ¹¡−el SeÉ ®aje pÇj¡eSeL e¡ q−mJ i¡la£u h¡¢qe£l ¢hLV f¡¢LÙ¹¡e ®pe¡h¡¢qe£l BaÈpjfÑ−Zl j−a¡ Afj¡e ®b−L lr¡ f¡Ju¡ ®k−a¡z ®f¡m¡ä fÐÙ¹¡h L−l¢R−m¡ ®k, A¢hm−ð k¤Ü¢hl¢a ®q¡Lz SeN−Zl q¡−a rja¡ a¤−m ®cJu¡ ®q¡L HhP f¡¢LÙ¹¡¢e ®pe¡h¡¢qe£ h¡wm¡−cn ®b−L fÐaÉ¡q¡l Ll¡ ®q¡Lz i¤−�¡ jq¡h£−ll i¤¢jL¡u A¢ieu L−l S¡¢apw−Ol A¢d−hn−e ¢h−n Äl pLm ®c−nl fТa¢e¢d−cl p¡j−e E�² fÐÙ¹¡−hl L¡NS ¢Ry−s ®g−m ®O¡oZ¡ L−le ®k, Bjl¡ q¡S¡l hRl ms−h¡, ah¤J fl¡Su ü£L¡l Ll−h¡ e¡z H fÐÙ¹¡h pÇf−LÑ i¡l−al ®L¡e j¿¹hÉ Ll¡l fÐ−u¡Se lC−m¡ e¡z f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e k¤−Ül fÐLªa AhÙÛ¡ i¤−�¡l AS¡e¡ b¡L¡l Lb¡ ekz f¡¢LÙ¹¡−el ®pe¡h¡¢qe£ ®kM¡−e aMe k¤Ü

Page 152: jibone ja dekhlam-3

152

e¡ L−l phM¡e ®b−L ¢f¢R−u Bp−Rz a¡C ®f¡m¡−äl fÐÙ¹¡h−L h£l−aÅl p¡−b e¡QL Ll¡ l£¢aj−a¡ e¡VL£u A¢ieuz f¡¢LÙ¹¡¢e ®pe¡h¢qe£−L i¡la£u h¡¢qe£l ¢eLV BaÈpjfÑZ ¢e¢ÕQa L−l i¤−�¡ f¡¢LÙ¹¡−el ®L¡e LmÉ¡Z h−u Be−me? qu−a¡ i¤−�¡l f¡¢LÙ¹¡−el h¡cn¡q qh¡l h¡pe¡ f§lZ−L aÅl¡¢e Äa Ll¡l SeÉC H i§¢jL¡ f¡me Ll¡ fÐ−u¡Se j−e Ll−mez E�² fÐÙ¹¡h Nªq£a q−m i¤−�¡l f¡¢LÙ¹¡−el rja¡p£e q−a L−uL j¡p ¢hmð q−u ®k−a¡z Bjl¡ Cpm¡j¡h¡−c Qlj pwh¡−cl A−fr¡u j¤q§−aÑ ö−e Q−m¢Rz i¡la£u h¡¢qe£l q¡−a Y¡L¡l fae ¢e¢ÕQa j−e q−a m¡N−m¡ z Bjl¡ Bn�¡ ®h¡d Ll¢Rm¡j ®k, pnÙ» j¤¢�²h¡¢qe£ Y¡L¡u hСfL qaÉ¡L¡� Q¡m¡−h, BCe-nª´Mm¡ pÇf§ZÑ ®i−P fs−h, NZ-m¤Val¡S Qm−h Hhw l¡S¯e¢aL fÐa¢qwp¡l ¢nL¡l q−u BJuj£ m£N ¢h−l¡d£ l¡S¯e¢aL ®eaªhª¾c Qlji¡−h ¢ekÑ¡¢aa q−hz i¡la£u h¡¢qe£l f−r BCe-nª´Mm¡ hq¡m Ll−a ®hn pju ®m−N k¡−hz

16 ¢X−pðl16 ¢X−pðl16 ¢X−pðl16 ¢X−pðl j¤¢�²−k¡Ü¡l¡ f¡¢LÙ¹¡e ®pe¡h¡¢qe£−L fl¡¢Sa L−l h¡wm¡−cn−L ü¡d£e Ll−a prj q−u−R, ¢hn Ä−L H d¡lZ¡ −ch¡l k¢c C¢¾cl¡ N¡å£l ¢pÜ¡¿¹ b¡L−a¡ a¡q−m j¤¢�²k¤−Ül phÑ¡¢de¡uL ®Se¡−lm Ba¡Em N¢Z Jpj¡e£l ¢eLV f¡¢LÙ¹¡e ®pe¡h¡¢qe£−L BaÈpjfÑ−Zl hÉhÙÛ¡ Ll−aez ¢L¿º i¡la£u fÐd¡ej¿»£ C¢¾cl¡ N¡å£ Ef-jq¡−c−nl C¢aq¡−p phÑfÐbj H ®N±lh ASÑe Ll−a Q¡C−me ®k, fСu HLm¡M j¤p¢mj h¡¢qe£ i¡la£u ¢q¾c¤ J ¢nM h¡¢qe£l ¢eLV BaÈpjfÑZ Ll−a h¡dÉ q−u−Rz Y¡L¡l ¢hMÉ¡a ®lp−L¡pÑ juc¡−e (haÑj¡e ®p¡ql¡Ju¡c£Ñ EcÉ¡e) i¡l−al CØV¡eÑ Lj¡−äl A¢de¡uL ®m. ®S. B−l¡l¡ e¡jL ¢nM ®Se¡−l−ml ¢eLV f¡¢LÙ¹¡e f§hÑ¡�−ml A¢de¡uL ®m. ®S. Bj£l j¤q¡Çjc M¡e ¢eu¡k£−L BaÈpjfÑZ L¢l−u ea¤e C¢aq¡p pª¢ø Ll¡ q−m¡z Hl j¡dÉ−j C¢¾cl¡ N¡å£ H Lb¡C fÐj¡e Ll−a Q¡C−me ®k, j¤¢�²−k¡Ü¡l¡ h¡wm¡−cn−L ü¡d£e L−l¢e, i¡la£u pnÙ» h¡¢qe£C f¡¢LÙ¹¡¢e h¡¢qe£−L fl¡¢Sa L−l f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L Su L−l h¡wm¡−cn e¡jL HL¢V ü¡d£e l¡øÌ SeNZ−L Efq¡l ¢c−mez

i¡la£u f¡mÑ¡−j−¾V C¢¾cl¡ N¡å£l ¢hSu i¡oZi¡la£u f¡mÑ¡−j−¾V C¢¾cl¡ N¡å£l ¢hSu i¡oZi¡la£u f¡mÑ¡−j−¾V C¢¾cl¡ N¡å£l ¢hSu i¡oZi¡la£u f¡mÑ¡−j−¾V C¢¾cl¡ N¡å£l ¢hSu i¡oZ Cpm¡j¡h¡c ®q¡−ØV−m b¡L¡L¡−m B¢j Am C¢äu¡ ®l¢XJ-l MhlJ öea¡jz a¡−a ®O¡oZ¡ ¢R−m¡ ®k, fÐd¡ej¿»£ C¢¾cl¡ N¡å£ f¡m¡Ñ−j−¾V Aj¤L pju ®k i¡oZ ®c−he a¡ pl¡p¢h pÇfÐQ¡l Ll¡ q−hz B¢j ¢h−no �l¦−aÅl p¡−b I i¡oZ öem¡jz fТa−hn£ c¤nje l¡øÌ−L Su Ll¡l jq¡ Bh¾c fÐL¡n ®a¡ M¤hC ü¡i¡¢hL ¢R−m¡z ¢L¿º ay¡l i¡o−Zl HL¢V h�²hÉ AaÉ¿¹ a¡vfkÑ hqe L−l h−m Bj¡l j−e q−m¡z ay¡l i¡o−Zl I AwnV¤L¤ ay¡lC i¡o¡u E−õM Ll¢Rz ''To day Two Nation theory is drowned in the Bay of Bangal'' (BS h−�¡fp¡N−l ¢àS¡¢a a�Æ−L X¤¢h−u ®cJu¡ q−m¡)z ¢a¢e flj aª¢çl p¡−b H ®O¡oZ¡l j¡dÉ−j ¢hn Ä−L S¡¢e−u ¢c−me, ""®k V¤ ®ene ¢bJl£l ¢i¢�−a ay¡−cl i¡la j¡a¡−L 1947 p¡−m ¢hi�² Ll¡ q−u¢R−m¡ I ¢bJl£ h¡wm¡−c−nl SeNZC f¢laÉ¡N L−l−Rz j¤p¢mj S¡a£ua¡l ¢i¢�−a ®L¡e l¡øÊ ¢VL−a f¡−l e¡z a¡C i¡la−L HL¢V ï¡¿¹ ¢bJh£l ¢i¢�−a ¢hi�² Ll¡ q−u¢R−m¡, k¡ p¢WL eu h−m fÐj¡¢Za q−m¡z'' C¢¾cl¡ N¡å£l I h�²−hÉl SeÉ a¡−L ®c¡o ®cJu¡ k¡u e¡z ay¡l cª¢øi¢�−a ¢a¢e k¡ p¢WL j−e L−l−Re a¡-C h−m−Rez ¢L¿º AaÉ¿¹ ¢hpÈ−ul ¢hok ®k, BJu¡j£ m£−Nl ®eaªhª¾c C¢¾cl¡ N¡å£l I h�²hÉ ®S¡−l−n¡−l fÐQ¡l L−lez a¡−cl ¢L H pqS Lb¡¢V h¤T¡lJ ®k¡NÉa¡ ®eC ®k, 1947-H k¢c i¡la ¢hi�² e¡ q−a¡ a¡q−m ü¡d£e h¡wm¡−cn l¡øÌ¢Vl S¾jm¡iC pñh q−a¡ e¡z C¢äu¡e eÉ¡ne¡m Lw−NË−pl djÑ¢el−fr jah¡c k¢c j¤p¢mj S¡¢a ®j−e ¢e−a¡ a¡q−m haÑj¡e h¡wm¡−cn AM� i¡la l¡−øÌl HL¢V fÐ−cnJ (h¡ A�l¡SÉ) q−a¡ e¡, ®h�m fÐ−c−nl Aw−n f¢lZa q−a¡z

BJu¡j£ m£−Nl Bc¢nÑL AdxfaeBJu¡j£ m£−Nl Bc¢nÑL AdxfaeBJu¡j£ m£−Nl Bc¢nÑL AdxfaeBJu¡j£ m£−Nl Bc¢nÑL Adxfae

Page 153: jibone ja dekhlam-3

153

1947 p¡−m f¡¢LÙ¹¡e L¡−uj q−m ü¡i¡¢hL L¡l−ZC j¤p¢mj m£N rja¡p£e quz f§hÑ¡�m fС−c¢nL plL¡l f¢lm−Ll ANZa¡¢¿»L BQl−Zl cl¦e NZa¡¢¿»L fÜ¢a Ae¤k¡u£ l¡S¯e¢aL cm NW−el SeÉ k¡l¡ E−cÉ¡N ®ee, a¡l¡ ph¡C f¡¢LÙ¹¡e B−¾c¡m−e ®eaª−aÅl i§¢jL¡ f¡me L−lez ay¡l¡ c−ml e¡jLlZ L−le "a¡Ju¡j£ j¤p¢mj m£N'z "BJu¡j' në¢V Blh£z Hl h¡wm¡ q−m¡ SeNZz a¡−cl h�²hÉ ¢R−m¡ ®k, j¤pm¡j¡e−cl HLj¡� Se¢fÐu j¤p¢mj m£N cm¢Vl ®eaªaÅ M¡S¡, eJu¡h J a¡−cl ®c¡pl−cl q¡−a b¡L¡u a¡l¡ SeOZ ®b−L ¢h¢µRæ q−u ®N−Rz a¡C SeN−Zl fr ®b−L j¤p¢mj m£−Nl ®eaªaÅ ®ch¡l SeÉC BJu¡j£ j§p¢mj m£−Nl S¾jz H c−ml fÐbj pi¡f¢a j¡Jm¡e¡ Bë¤m q¡¢jc M¡e i¡p¡e£ Bp¡j fС−c¢nL j¤p¢mj m£−Nl pi¡f¢a ¢R−me Hhw Se¡h j¡qj¤c Bm£ fС−c¢nL ®p−�²V¡¢l ¢R−mez BJu¡j£ j¤p¢mj m£−Nl fÐbj ®p−�²V¡¢l ¢R−me f¡¢LÙ¹¡e B−¾c¡m−e f§hÑ-h−�l fÐd¡e pÑNWL ¢hfÔh£ Cpm¡j£ k¤h−ea¡ n¡jp¤m qLz Se¡h a¡S¤�£e Bqjc J °puc eSl¦m Cpm¡−jl j−a¡ R¡�l¡ I n¡jp¤m q−Ll ®eaª−aÅlC B−¾c¡m−e p¢�²u ¢R−mez B¢jJ ay¡lC HLSe R¡�Lj£Ñ ¢Rm¡jz 1954 p¡−ml ¢ehÑ¡Q−e ®n−l h¡wm¡ H. ®L. nq£c ®p¡ql¡Ju¡c£Ñ j¡Jm¡e¡ i¡p¡e£ J j¡Jm¡e¡ JBaq¡l Bm£l ®eaª−aÅ k¤�²é−¾Vl ¢hn¡m ¢hSu J j¤p¢mj m£−Nl ®n¡Qe£u fl¡Su quz fÐb−j ®n−l h¡wm¡l ®eaª−aÅ fС−c¢nL plL¡l L¡−uj quz f−h k¤�²é¸V −b−L BJu¡j£ j¤p¢mj m£N ¢h¢µRæ qkz fС−c¢nL BCe f¢lo−c 72 Se Aj¤p¢mj pcpÉ−cl q¡−a hÉ¡−m¾p Ah f¡Ju¡l H−p k¡uz BJu¡j£ j¤p¢mj m£s Aj¤p¢mj−cl pjbÑe ¢e−u rja¡u ®k−a Q¡C−m a¡l¡ ¢ae¢V naÑ B−l¡f L−l x 1z c−ml e¡j ®b−L "j¤p¢mj' në h¡c ¢c−u cm−L Ap¡ÇfÐc¡¢uL Ll−a q−hz 2z djÑ¢el−fra¡h¡c−L c−ml BcnÑ ¢q−p−h ®O¡oZ¡ Ll−a q−hz 3z fªbL ¢ehÑ¡Q−el f¢lh−aÑ k¤�² ¢ehÑ¡Qe fÜ¢a−L c−ml ¢ehÑ¡Qe£ e£¢a ¢q−p−h NËqZ Ll−a q−hz j¡Jm¡e¡ i¡p£l j−a¡ ®ea¡J h¡jf¢¿Û−cl Bc−nÑ ¢hn Ä¡p£ q−u ®N−me Hhw a¡yC pi¡f¢a−aÅ 1955 p¡−m V¡�¡Cm ®Sm¡l L¡Nj¡l£ e¡jL ÙÛ¡−e p−Çjme L−l I ¢ae¢V naÑ ®j−e ¢e−mez rja¡l ®m¡−i k¡l¡ Hje ¢emÑ�i¡−h BcnÑ aÉ¡N Ll−a f¡−le ay¡l¡ rja¡l ü¡−bÑ ®cn−L pLm ¢cL ¢c−uC ¢hfæ Ll¡l ®k¡NÉa¡J l¡−Mez 1971 p¡−m Cu¡qCu¡-i¤−�¡l osk−¿»l cl¦e ®k p�V pª¢ø q−m¡, aMe BJu¡j£ m£N k¢c öd¤ SeN−Zl NZa¡¢¿»L A¢dL¡−ll ®c¡q¡C ¢c−u ü¡d£ea¡ ®O¡oZ¡ Ll−a¡ a¡q−m k¤¢�²k¤Ü R¡s¡C Bjl¡ ü¡d£ea¡ ASÑe Ll−a prj qa¡jz pj¡Sa¿», djÑ¢el−fra¡h¡c J h¡P¡¢m S¡a£uh¡−cl ®nÔ¡N¡−el ®L¡e fÐ−u¡Se ¢R−m¡ e¡z H ph ®nÔ¡N¡e e¡ b¡L−m Cpm¡jf¢¿Ûl¡J ®nM j¤¢S−hl ®eaª−aÅ BÙÛ¡ ÙÛfe L−l ü¡d£ea¡l X¡−L üaxØg§aÑi¡−h p¡s¡ ¢c−a¡z aMe fС−c¢nL plL¡l ®nM j¤¢S−hl ¢e−cÑ−nC Qm¢R−m¡ z 71-Hl j¡−QÑl fÐbj ¢c−L Cu¡qCu¡l p¡j¢lL n¢�² Hje ¢R−m¡ e¡ ®k, ü¡d£ea¡l ®O¡oZ¡ ®l¡d Ll−a f¡−lz ®nM j¤¢Sh ü¡d£ea¡ Q¡e¢e h−mC ®O¡oZ¡ ®ce¢ez ¢a¢e f¡¢LÙ¹¡−el fÐd¡ej¿»£ q−a ®Q−u¢R−mez BJu¡j£ m£−Nl Bc¢nÑL Adxfae HMe B−l¡ ¢ejÀN¡j£z 124.

16 ¢X−pðl ¢hSu ¢chp16 ¢X−pðl ¢hSu ¢chp16 ¢X−pðl ¢hSu ¢chp16 ¢X−pðl ¢hSu ¢chp 1971 p¡−ml 16 ¢X−pðl Y¡L¡ ®lp−L¡pÑ juc¡−e f¡¢LÙ¹¡−el ®pe¡h¢qe£ i¡la£u ®pe¡h¡¢qe£l ¢eLV BaÈpjfÑZ Ll¡u I ¢ce¢V ü¡d£e h¡wm¡−cn B−¾c¡m−el ¢hSu ¢chp ¢q−p−h C¢aq¡−p ÙÛ¡e ®f−m¡z ¢h¢iæ L¡l−Z k¡l¡ ü¡d£ea¡ pwNË¡−j J k¤¢�²k¤−Ü AwnNËqZ Ll−a f¡−l¢e a¡l¡J H ¢ce¢V−L "¢hSu ¢chp' ¢q−p−h f¡me L−lz h¡wm¡−cn£ SeN−Zl SeÉ Hl ¢ce¢V Be−¾cl J N−hÑl ¢chp ¢q−p−hC ¢Q¢q²a q−u B−Rz BJu¡j£ m£N J h¡j-cm�−m¡l A¢a Evp¡q£l¡ ü¡d£ea¡ B−¾c¡m−el mrÉ ¢q−p−h "djÑ¢el−fra¡h¡c' J "pj¡Sa¿»' ¢edÑ¡lZ Ll¡u H c¤−V¡ p¤Øfø Cpm¡j£ ¢h−l¡d£ jah¡c−L k¡l¡ pjbÑe Ll−a f¡−l e¡ a¡l¡ j¤¢�²k¤−Ü fl£L qu¢ez i¡la plL¡−ll ®eaª−aÅ f¢lQ¡¢ma ü¡d£ea¡ B−¾c¡m−el f¢lZ¡−j ¢cõ£l B¢df−aÉl Bn�¡u Cpm¡jf¢¿Û R¡s¡J AeÉ k¡l¡ AMä f¡¢LÙ¹¡−e ¢hn Ä¡p£ ¢R−m¡ a¡l¡J j¤¢�²k¤−Ü AwnNËqZ L−l¢ez

Page 154: jibone ja dekhlam-3

154

1947 p¡−m i¡la ¢hi�² q−u f¡¢LÙ¹¡−el S¾j qJu¡l fl ®b−L ®L¡e i¡la plL¡lC pv fТa−hn£p¤mi BQlZ L−l¢ez i¡la ¢hi¡N−L a¡l¡ LM−e¡ ®j−e ¢e−a f¡−l¢ez k¡l¡ d¡lZ¡ L−l¢R−m¡ ®k, ü¡d£e h¡wm¡−c−nl p¡−b i¡la hå¤l j−a¡ BQlZ Ll−h a¡l¡J Na 31 hR−l qa¡n q−u−R z H L¡l−ZC H ®cnh¡p£ i¡la−L hå¤ ¢q−p−h NZÉ L−l e¡z ¢L¿º ¢hpÈ−ul ¢hou ®k, BJu¡j£ m£N i¡la−L AaÉ¿¹ O¢eù hå¤ ¢q−p−h HM¡−e¡ fÐL¡−nÉ ü£L¡l L−lz AbQ SeNZ H Lb¡ ¢hn Ä¡p L−l ®k, h¡wm¡−c−nl ü¡d£ea ®L¡e pju ¢hfæ q−m i¡l−al à¡l¡C q−hz SeNZ c−M−a f¡−µR ®k, ®kph jqm j¤¢�²k¤−Ü AwnNËqZ L−l¢e, a¡l¡C h¡wm¡−cn−L i¡l−al A¡¢dfaÉ ®b−L lr¡l SeÉ ph−Q−u ®h¢n p¢�²u J ®p¡µQ¡lz i¡l−al BNË¡pe ®b−L h¡wm¡−c−nl ü¡d£ea¡l ®qg¡k−al SeÉ a¡l¡C S£he ¢c−a fÐÙ¹¤az 1977 p¡−m NZ−i¡−Vl j¡dÉ−j SeNZ BJu¡j£ m£N l¢Qa n¡pea¿» ®b−L djÑ¢el−fr jah¡c−L EvM¡a Ll¡ p−�ÆJ BJu¡j£ m£N I L¤gl£ jah¡c−L ¢emÑ−�l j−a¡ ByL−s d−l B−Rz ¢q¾c¤-®h±Ü-¢MËØV¡e ILÉ f¢lo−cl e¡−j k¡l¡ h¡wmA−c−nl n¡pea¿» ®b−L "¢hp¢jõ¡q' EvM¡−al c¡¢h S¡e¡−µR, Hje¢L h¡wm¡−c−nl ü¡d£ea¡−L fkÑ¿¹ ¢hfæ Ll¡l ýj¢L ¢c−µR, BJu¡j£ m£N ®eaªhª−¾cl fªù−f¡oLa¡uC ®k a¡l¡ H−a¡ hs dªøa¡ ®cM¡−µR, a¡ p−Qae ®cnh¡p£l ¢eLV p¤Øføz BJu¡j£ m£−Nl fТaf−rl HL¢V l¡S¯e¢aL i¤−ml L¡l−Z 96 p¡−m H cm¢V rja¡p£e q−u SeN−Zl ¢eLV Cm¡−jl c¤nje ¢q−p−h ¢Q¢q²a q−u−Rz Bl Na ¢ehÑ¡Q−el f−l ¢h−c−n h¡wm¡−cn ¢h−l¡d£ i§¢jL¡ f¡me L−l H cm¢V SeN−Zl ¢eLV LaV¡ Oª¢Za q−µR a¡ i¢hoÉ−a ®Vl f¡−hz

16 ¢X−pðl Bj¡l Ae¤i§¢a 16 ¢X−pðl Bj¡l Ae¤i§¢a 16 ¢X−pðl Bj¡l Ae¤i§¢a 16 ¢X−pðl Bj¡l Ae¤i§¢a 1970-Hl ¢heÑ¡Q−el fl Cu¡qCu¡ M¡−el ï¡¿¹ e£¢a, i¤−�¡l rja¡ ¢mÃp¡, hÉ¡m−Vl ¢pÜ¡¿¹−L h¤−m−Vl j¡dÉ−j e¡LQ Ll¡l Af−Qø¡, 71-Hl 25 j¡QÑ ®b−L SeN−Zl p¡−b f¡¢LÙ¹¡e ®pe¡h¡¢qe£l BQl−Z 6 ®p−ÃVð−l p¤d£ pj¡−h−n B¢j f¡¢LÙ¹¡−el AM�a¡ pÇf−LÑ qa¡n¡ fÐL¡n L¢lz Caxf§−hÑ I pj¡−hn pÇf−LÑ B−m¡Qe¡ L−l¢Rz a¡C h¡wm¡−cn f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ¢h¢µQæ q−u HL¢V ü¡d£e fªbL l¡−øÌ f¢lZa q−h h−m B¢j ¢e¢ÕQa ¢Rm¡jz ¢X−pð−ll j−dÉC Q§s¡¿¹ g¡up¡m¡ q−u k¡−h a¡ d¡lZ¡ L¢l¢e h−m j−el ¢cL ¢c−u fÐÙ¹¤a ¢Rm¡j e¡z j¤¢�²k¤Ü BlJ c£OÑ¡¢ua q−m B−mL ®m¡L ru ®a¡ q−a¡C, ®c−n Eæuej§mL L¡S hå b¡L¡u ®cn AbÑ̄ e¢aL ¢cL ¢c−u A−eL ¢f¢R−u fs−a¡ z HL¢V ¢ho−u B¢j AaÉ¿¹ ®f−ln¡e£ ®h¡d Llm¡j z f¡¢LÙ¹¡¢e ®pe¡h¡¢qe£ BaÈpjfÑZ Ll¡l L¡l−Z L¡kÑa ®c−n ®L¡e plL¡lC ¢R−m¡ e¡z i¡la£u ®pe¡h¡¢qe£l f−r l¡Sd¡e£−aJ â¦a BCe-fª́ Mm¡ hq¡m Ll¡ ¢LR¤−aC pñh q−h e¡z H AhÙÛ¡u Y¡L¡ nq−lJ L�l djÑ¢el−fra¡h¡c£ J pj¡Sa¿»£ j¤¢�²−k¡Ü¡l¡ hÉ¡fL qaÉ¡L¡� Q¡m¡−a f¡−lz Y¡L¡l h¡C−l p¡l¡−c−n ®a¡ a¡−cl BlJ c¡fV Qm−hz H Al¡SL f¢l¢ÙÛ¢a−a Cpm¡j£ B−¾c¡m−el p¢�²u ph¡C a¡−cl ¢ekÑ¡a−el ¢nL¡l q−u fs−hz a¡C Bõ¡ql clh¡−l L¡ali¡−l dle¡ ¢c−a b¡Lm¡j, k¡−a ¢a¢e ay¡l c£−el M¡¢cj−cl−L ®qg¡ka L−lez −k ®L¡e B−¾c¡m−el ®eaªÙÛ¡e£u hÉ¢�²NZ k¢c ®L¡e ¢hfkÑ−ul flJ ®hy−Qh b¡−L a¡q−m a¡−cl fÐ−Qø¡u Bh¡l B−¾c¡me N−s ®a¡m¡ k¡uz 1831 p¡−m h¡m¡−L¡−Vl juc¡−e j¤S¡¢qc B−¾c¡m−el fÐd¡e c¤C ®ea¡ p¡C−uc Bqjc ®hÐmi£ J j¡Jm¡e¡ Cpj¡Cmpq fÐbj L¡a¡−ll ph¡C nq£c q−u k¡Ju¡u I B−¾c¡me AhÉ¡qa l¡M¡ pñh qu¢ez a¡C ®k ®L¡e B−¾c¡m−el A¢Ù¹aÅ ®eaªÙÛ¡e£u−cl EflC ¢eiÑl L−lz H L¡l−ZC B¢j H−a¡ ®f−ln¡e qm¡jz H Ae¤i§¢a ¢e−u B¢j ®ia−ll L¡jl¡u HLV¡e¡ L¤lBe ¢am¡Ju¡a J ®c¡u¡u ¢e¢cø q−u ®Nm¡jz ®LE ®cM¡ Ll−a H−p clS¡u eL Ll−m B¢j ®hl q−u L¡E−L hp−a e¡ ¢c−uC c¤'HL Lb¡ h−m ¢hc¡u L−l ¢ca¡jz ¢hMÉ¡a j¡¢pL Ec¤Ñ X¡C−S−ØVl H¢XVl Se¡h Bma¡g ®q¡p¡Ce L¤l¡Cn£ H−mez ay¡−L hp−a ¢c−a h¡dÉ qm¡jz ¢a¢e Bj¡l fТa¢�²u¡ S¡e−a H−p¢R−mez hmm¡j, ""Efjq¡−c−nl C¢aq¡−p HC fÐbj ¢q¾c¤ J ¢nM h¡¢qe£l ¢eLV fСu HL m¡M pnÙ» h¡¢qe£ BaÈpjfÑZ Ll−m¡ z q¡S¡l hR−ll C¢aq¡−p H−a¡ hs OVe¡ LM−el¡ O−V¢ez Cw−lS Bj−mJ (1831) j¤S¡¢qc h¡¢qe£ ¢nM−cl ¢eLV BaÈpjfÑZ L−l¢ez a¡l¡ nq£c q−u−Rez Cu¡qCu¡-i−�¡ ksk¿» L−l f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el Efl j¤¢�²kÜ Q¡¢f−u ¢c−me Hhw

Page 155: jibone ja dekhlam-3

155

¢h¢µRæa¡l ¢c−L ®W−m ¢c−u ®pe¡h¡¢qe£ ®m¢m−u ¢c−mez ®pe¡h¡¢qe£ Hje Q¢l−�l f¢lQu ¢c−a f¡−l¢e, k¡−a SeN−Zl je Su Ll¡ k¡u Hhw Bõ¡ql p¡q¡kÉ f¡Ju¡ pñh quz ®pe¡h¡¢qe£l Efl HV¡ AhnÉC Bõ¡ql Nkhz f¡¢LÙ¹¡e ®i−P k¡h¡l SeÉ Cu¡qCu¡-i¤−�¡C fÐd¡ea c¡u fÐd¡ea c¡u£z 70-Hl ¢ehÑ¡Q−e ¢hSu§ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el A¢hpwh¡¢ca Se−ea¡ ü¡d£ea¡ ®O¡oZ¡ Ll−m f¡L h¡¢qe£l q¡−a dl¡ ¢c−ae e¡z V¤ −jS¢l¢V f¡¢VÑl ANZa¡¢¿»L fÐh�²¡ ¢j. i¤−�¡C rja¡l ®en¡u Cu¡qCu¡l p¡−b osk¿» L−l ¢h−n Äl ph−Q−u hs j¤p¢mj l¡øÌ¢V−L ¢hi�² Ll−mez

−c−nl Mhl e¡ f¡Ju¡l A¢ÙÛla¡−c−nl Mhl e¡ f¡Ju¡l A¢ÙÛla¡−c−nl Mhl e¡ f¡Ju¡l A¢ÙÛla¡−c−nl Mhl e¡ f¡Ju¡l A¢ÙÛla¡ l¡Sd¡e£ Y¡L¡l ®L¡e MhlJ ¢h¢h¢p R¡s¡ AeÉ ®L¡e ®p¡−pÑ S¡e¡l Ef¡u ¢R−m¡ e¡z S¡e¡ ®N−m¡, Y¡L¡pq p¡l¡−c−n Be¾c-Eõ¡−pl heÉ¡ h−u k¡−µRz f¡¢LÙ¹¡e ®pe¡h¡¢qe£l pLm lÉ¡w−Ll LjÑLaÑ¡pq 93 q¡S¡l °p¢eL LÉ¡¾Ve−j−¾V h¢¾c AhÙÛ¡u B−Rz i¡la£u ®pe¡h¡¢qe£ ®l¢XJ J ®V¢m¢ine ®L¾cÐ Hhw p¢Qh¡mupq pLm plL¡¢l fТaù¡−e f¡q¡l¡la B−Rz j¤¢�²−k¡Ü¡l¡ k¡−cl−L a¡−cl ¢h−l¡d£ j−e Ll−R a¡−cl−L a¡m¡n L−l L−l qaÉ¡ Ll−Rz H Mh−l ®a¡ E¢àNÀ qJu¡lC Lb¡z B¢j HV¡−L Aü¡i¡¢hLJ j−e L¢l¢ez BCe-nª´Mm¡ hq¡m e¡ qJu¡ fkÑ¿¹ H S¡a¢u OVe¡ Qm−a b¡L¡l Bn�¡C ®h¡d Ll¢Rm¡jz 18 ¢X−pðl f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e L¡E¢¾pm j¤p¢mj m£−Nl ®p−�²V¡¢l, Bj¡l Bfe Q¡Q¡ Se¡h ng£L¤m Cpm¡j Bj¡−L S¡e¡−me ®k, Cpm¡jh¡−c ¢hТVn q¡CL¢jn−el p¡−b ¢a¢e p¡r¡v L−l−Rez Y¡L¡ÙÛ ¢hÊ¢Vn q¡CL¢jn−el j¡dÉ−j ay¡l J Bj¡l f¢lh¡−ll ®My¡S-Mhl ®eh¡l SeÉ a¡−L Ae¤−l¡d Ll−m ¢a¢e a¡ Ll−he h−m Bn Ä¡p ¢c−u−Rez c¤'¢ce flC Mhl f¡Ju¡ ®N−m¡ ®k, a¡l¡ h¡¢s ®b−L AeÉ� ¢el¡f−cC B−Rz Mh−ll ¢hhlZ ®b−L h¤T¡ ®N−m¡ ®k, p¢WL MhlC ®k¡N¡s Ll−a prj q−u−Rz Y¡L¡l jNh¡S¡−l Bj¡−cl Ei−ull h¡¢s fСu f¡n¡f¡¢nCz B−n f¡−n k¡−cl h¡¢s B−R a¡−cl L¡R ®b−LC Mhl ¢e−u−Rz Bõ¡ql ®j−qlh¡e£−a B¢j, Bî¡, BÇj¡, Ù»£ J p¿¹¡e−cl SeÉ ®aje ®L¡e ®f−ln¡e£ ®h¡d L¢l¢ez Bj¡l d¡lZ¡ ¢R−m¡ ®k, B¢j Y¡L¡u e¡z b¡L¡u q−u−a¡ h¡¢s−a a¡l¡ k¡−h e¡ Bl ®N−mJjqm¡m¡h¡p£l¡ i−m¡ i§¢jL¡C f¡me Ll−hz L¡lZ jqm¡m¡h¡p£l¡ S¡−e ®k, B¢j ®pe¡h¡¢qe£l AeÉ¡u BQlZ ®b−L ph dl−el j¡e¤o−LC lr¡ Ll¡l kb¡p¡dÉ ®Qø¡ L−l¢Rz k¡−q¡L, f¢lh¡−ll ph¡C el¡f−c B−R ®S−e Bõ¡q a¡Bm¡l clh¡−l öL¢lu¡ �¡fe Llm¡jz Bj¡l Q¡Q¡ ¢e−Sl E−cÉ¡−NC H ®Qø¡ Ll¡u ay¡l fТaJ Lªa�a¡ fÐL¡n Llm¡jz Bj¡l jN−S H S¡a£u i¡he¡ B−p¢ez

Cu¡qCu¡ M¡−el p¡−b p¡r¡vCu¡qCu¡ M¡−el p¡−b p¡r¡vCu¡qCu¡ M¡−el p¡−b p¡r¡vCu¡qCu¡ M¡−el p¡−b p¡r¡v Se¡h e§l¦m Bj£e p¡−q−hl E−cÉ¡−N Cpm¡jh¡−c AhÙÛ¡ela f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el ¢h¢iæ c−ml ®eaªhª−¾cl Cu¡qCu¡ M¡−el p¡−b p¡r¡−al hÉhÙÛ¡ q−m¡z ¢f¢X¢h,l jq¡p¢Qh Se¡h j¡qj¤c Bm£l ®eaª−aÅ Bjl¡ 12/13 Se ®X¢m−Nn−e ¢Rm¡jz Bj¡−cl j¤Mf¡� ¢q−p−h j¡qj¤c Bm£ p¡−qh Lb¡ hm−mez f¡L-i¡la k¤Ü öl¦ q−u k¡Ju¡u Bjl¡ k¡l¡ f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e BVL¡ fsm¡j a¡−cl hÉ¡f¡−l plL¡−ll ¢Q¿¹¡i¡he¡ L£ a¡ S¡e¡C E−�nÉ ¢R−m¡ z Cu¡qCu¡ hm−me, ""Bfe¡l¡ Cpm¡j¡h¡c NieÑ−j¾V ®q¡−ø−m B−Rez Bf¡aa Bl ®L¡e LlZ£u ®eC z Bfe¡−cl ®L¡e Ap¤¢hd¡ q−h e¡z n£NN£lC i¤−�¡ p¡−qh S¡¢aLpw−Ol A¢d−hne ®b−L ¢g−l H−p rja¡p£e q−hez ay¡e plL¡lC Bfe¡−cl hÉ¡f¡−l ¢pÜ¡¿¹ −e−hz h¤T¡ ®N−m¡ ®k, ¢a¢e ®fТp−X¾V b¡L¡l ®k ®m¡−i i¤−�¡l p¡−b Bya¡a L−l ®nM j¤¢S−hl p¡−b l¡S¯e¢aL pj−T¡a¡u Bp−a hÉbÑ q−me, f¡¢LÙ¹¡e ®i−P k¡Ju¡l fl SeN−Zl j−dÉ ®k Qlj ¢hl©f fТa¢�²u¡ ®cM¡ ¢c−u−R a¡−a A¢hm−ð N¢c ®R−s "®Ly−c hy¡Q¡ R¡s¡ a¡l ®L¡e Ef¡u ®eCz ¢LR¤ hm¡l SeÊ ¢en¢fn ®h¡d Ll¢Rm¡jz ka Lb¡ j−e ¢Lm¢hm Ll¢R−m¡ ph ®a¡ hm−a f¡lm¡j e¡z p¡b£ ph¡C e¡Ù¹¡ Ll−Rez B¢j öd¤ HV¤L¤ hmm¡j, ''Mr. Bhutto has scuceded in his bid to capture power and you are destined to preside over the disinlegration of Pakistan'' (¢j. i¤−�B a¡l rja¡ cM−ml ®Qø¡u pgm q−mez Bl Bfe¡l ®eaª−aÅ f¡¢LÙ¹¡e ¢hi�² qJu¡C Bfe¡l i¡−NÉ ®mM¡ ¢R−m¡z) Bj¡l f¡−n hp¡ Se¡h Bhc¤m S¡î¡l M�l Bj¡l q¡a ®Q−f d−l L¡−e L¡−e hm−me ®k, H ph h−m m¡i ®eCz Ef¢ÙÛa Bl ph¡C ®ke qah¡L q−u HLh¡l Cu¡qCu¡ M¡−el ¢c−L J HLh¡l Bj¡l ¢c−L a¡L¡¢µR−mez H−Lh¡−l ¢fefae e£lha¡ ¢hl¡S Ll¢R−m¡z f¢l−hnV¡C ®ke ¢hhÐaLl q−u

Page 156: jibone ja dekhlam-3

156

®N−m¡z Cu¡qCu¡ M¡e "bÉ¡wL CE' h−m Q−m −N−mez Bj¡−cl ®X¢m−Nn−el j−dÉ ¢jnÐ fТa¢�²u¡ ®cM¡ ®N−m¡z L¡−l¡ L−l¡ ®Qq¡l¡u Ap−¿¹¡o fÐL¡n ®f−mJ j¤M M¤−m ¢LR¤ hm−me e¡z ®h¢nl i¡N ®m¡LC j−el T¡m p¡j¡eÉ ¢jV−m¡ h−m qu−a¡ ®h¡d Ll−mez

f¢ÕQjf¢ÕQjf¢ÕQjf¢ÕQj----f¡¢LÙ¹¡−e fТa¢�²u¡f¡¢LÙ¹¡−e fТa¢�²u¡f¡¢LÙ¹¡−e fТa¢�²u¡f¡¢LÙ¹¡−e fТa¢�²u¡ i¡la£u ®pe¡h¡¢qe£l ¢eLV f¡¢LÙ¹¡e ®pe¡h¡¢qe£l BaÈpjfÑZ J f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ¢h¢µRæ qJu¡l pwh¡−c SeN−Zl j−dÉ a£hÊ fТa¢�²u¡ pª¢ø qkz f¡¢LÙ¹¡e ®l¢XJ ®V¢m¢ine 16 ¢X−pð−ll f§−hÑ SeNZ−L p¢WL Mhl f¢l−hne e¡ Ll¡u qW¡v L−l i¡l−al ®pe¡h¡¢qe£l Y¡L¡ ¢hS−ul Mh−l a¡l¡ HL¢c−L Qlj ¢h−r¡−i ®g−V f−sz phÑ� üaxØg§aÑ ¢h−r¡i ®hl quz a¡l¡ Cu¡qCu¡ M¡−el ¢hl¦−Ü ®nÔ¡N¡e ®cuz "q¡u f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e' h−m ¢hm¡f L−l Ly¡c−a b¡−Lz ®f−n¡u¡−l Cu¡qCu¡ M¡−el h¡¢s B�e ¢c−u SÅ¡¢m−u ®cuz H fТa¢�²u¡ ph−Q−u ®h¢n f¡�¡−h quz ®pe¡h¡¢qe£−a f¡�¡−hl ®m¡LpwMÉ¡C ®h¢nz f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el 4¢V fÐ−c−nl j−dÉ ®j¡V SepwMÉ¡l A−dÑ−LlJ ®h¢n f¡�¡−hz i¡la£u ®pe¡h¡¢qe£l ¢eLV BaÈpjfÑ−Zl Afj¡e ®h¡d f¡�¡−hl SeN−Zl j−dÉC ®h¢n qJu¡ ü¡i¡¢hLz aM−e¡ ®c−n p¡j¢lL n¡pe Qm−Rz ah¤J SeN−Zl a£hÐ ¢h−r¡i fÐcnÑ−e plL¡l ®L¡el©f ¢h¢d-¢e−od B−l¡f Ll−a p¡qp f¡u¢ez

pnÙ» h¡¢qe£−a fТa¢�²u¡ pð¢ma HL¢V hCpnÙ» h¡¢qe£−a fТa¢�²u¡ pð¢ma HL¢V hCpnÙ» h¡¢qe£−a fТa¢�²u¡ pð¢ma HL¢V hCpnÙ» h¡¢qe£−a fТa¢�²u¡ pð¢ma HL¢V hC 16 ¢X−pð−l B¢j Cpm¡j¡h¡−c ¢Rm¡j h−m SeN−Zl j−dÉ ®k fТa¢�²u¡ fÐL¡n ®f−u−R a¡ pl¡p¢l ®cM¡l p¤−k¡N −f−u¢Rz f¢�L¡ ®b−LJ a¡ Øfø h¤T¡ ®N−Rz ¢L¿º pnÙ» h¡¢qe£−a pªø fТa¢�²u¡ h¡C−l ®b−L ®Vl f¡Ju¡l Lb¡ euz −p¢ce (18 S¤m¡C, 2003) Bj¡l hs ®R−m j¡j§e Bj¡−L Hje HL¢V hC ¢c−m¡, k¡−a 71 p¡−ml H−a¡ ¢hÙ¹¡¢la abÉ l−u−R, k¡ Bj¡l AaÉ¿¹ fÐ−u¡Sez H hC¢V ®b−LC pnÙ» h¡¢qe£l fТa¢�²u¡ S¡e¡ ®N−m¡z hC¢Vl ®mML ¢hÐ−N¢Xu¡l S¡gl CLh¡m ®Q±d¤l£z ¢a¢e 1969 p¡−ml ®ghЦu¡¢l ®b−L 70 p¡−ml j¡QÑ fkÑ¿¹ L¤¢jõ¡ LÉ¡¾Ve−j−¾V ¢R−mez HL hRl ®e¡u¡M¡m£ ®Sm¡l j¡nÑ¡m m' HX¢j¢e−ØVÌVl ¢R−mez 360 fªù¡l EcѤ i¡o¡u ®mM¡ hC¢Vl e¡−jl h¡wm¡ Ae¤h¡c "pȪ¢al d¤e¡¢e'z a¤m¡ ®kje d¤eLl d¤e¡¢e L−l M−� M−� ¢h¢µRæ L−l, ®aj¢e ®mML ay¡l pȪ¢a d¤e¡¢e L−l−Re h−m H ¢n−l¡e¡−j C¢�a ®c−mez ¢a¢e ¢e−Sl f¢lQu ¢c−a ¢N−u S¡¢e−u−Re ®k, R¡� S£h−e f¡¢LÙ¹¡e B−¾c¡m−e R¡�−ea¡l c¡¢uaÅ f¡me L−l−Rez a¡C hC¢V−a f¡LÙ¹¡e B−¾c¡me ®b−L öl¦ 1977 p¡−m i¤−�¡l fae J flha£Ñ−a ay¡l gy¡¢p fkÑ¿¹ hý abÉ a¤−m d−l−Rez hC¢Vl fеR−c haÑj¡e f¡¢LÙ¹¡e J h¡wm¡−c−nl j¡e¢Q� ¢h¢µRæ AhÙÛ¡u ®c¢M−u−Rez j¡e¢Q−�l Ef−l f¡¢LÙ¹¡−el üfÀâø¡ CLh¡m J f¡¢LÙ¹¡−el fТaù¡a¡ L¡−u−c Bkj ¢Sæ¡ql g−VB l−u−Rz f¡¢LÙ¹¡−el j¡e¢Q−�l ®ia−l fÐbj fÐd¡ej¿»£ eJu¡hS¡c¡ ¢mu¡La Bm£ M¡e, j¡Jm¡e¡ jJc§c£, S¤m¢gL¡l Bm£ i¤−�¡ J ®Se¡−lm ¢Su¡Em q−Ll R¢h, Bl h¡wm¡−c−nl j¡e¢Q−�l ®ia−l ®n−l h¡wm¡ gSm¤m qL , ®q¡p¡Ce nq£c ®p¡ql¡Ju¡c£Ñ J ®nM j¤¢Sh¤l lqj¡−el g−V¡ ®n¡i¡ f¡−µRz H j§mÉh¡e J abÉhým hC¢V 2000 p¡−m fÐbj fÐL¡¢na qkz 2001 p¡−m fÐL¡¢na 2u pwúl−Zl HL¢V L¢fC Bj¡l L¡−R ®f±y−R−Rz hC¢V−a 3 ¢X−pðl ®b−L 16 ¢X−pðl ¢hÙ¹¡¢la abÉ f¡Ju¡ ®N−m¡z f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el fТa a¡l ALª¢�j i¡−m¡h¡p¡ Hhw Hl SeN−Zl fТa ay¡l Ni£l clc fÐL¡n ®f−u−R ay¡l ®mM¡uz a¡C Cu¡qCu¡ M¡−el ï¡¿¹e£¢a J ®pe¡h¡¢qe£l BQl−Zl L−W¡l pj¡−m¡Qe¡ Ll¡ q−u−Rz Bj¡l hs ®R−m j¡j§e Na S¤e j¡−p (2003) plL¡¢l pg−l f¡¢LÙ¹¡e ¢N−u¢R−m¡z m¡−q¡−l hC¢Vl ®mM−Ll p¡−b f¢lQu qkz ®mML hC¢V−a j¡j§−el e¡j ¢m−M a¡−L Efq¡l ®cez ¢a¢e Bj¡−L p¡m¡j ®f±yR¡−a h−mez S¤m¡C j¡−pl j¡T¡j¡¢T ®p i¡la pg−l B−pz ¢c¢õ ®b−L 17 a¡¢lM ¢hL¡−m Y¡L¡ H−p 19 a¡¢lM pL¡−m ®L¡mL¡a¡ Q−m k¡u z E�² hC¢V ®p Bj¡−L ¢c−u

Page 157: jibone ja dekhlam-3

157

®N−m¡z j¡j§e ®S�¡ÙÛ Cpm¡j£ ®X−imf−j¾V hÉ¡w−L "L¢jE¢e¢V ®X−imf−j¾V ®Øfn¡¢mØV' fc¢h ¢e−u LjÑlaz E�² hÉ¡wL j¤p¢mj pwMÉ¡mO¤ 20¢V ®c−nl c¤C ®b−L Bs¡Cn' j¤p¢mj R¡�-R¡�£−L EµQ ¢nr¡l SeÉ úm¡l¢nf ®ckz H R¡�-R¡�£l¡ f¡LÙ¹¡e, i¡la J h¡wm¡−c−n ¢h−noL−l ®j¢X−Lm J C¢�¢eu¡¢lw-H ®mM¡fs¡ L−lz Q¡L¢l S£h−e úm¡l¢n−fl V¡L¡ pqS ¢L¢Ù¹−a ®gla ®ch¡l Ju¡c¡ ®eJu¡ qu, k¡−a H aq¢hm g¤¢l−u e¡ k¡uz H hª¢�fСç R¡�-R¡�£−cl−L Cpm¡j£ ®VÊ¢ew ®ch¡l c¡¢uaÅ j¡j§e f¡me L−lz H E−�−nÉ a¡−L fТa hRl hÉ¡fL pgl Ll−a qkz hª¢�f¡ç R¡�-R¡�l¡ k¡−a ¢hn Ä¡p, ¢Q¿¹¡, jee, Q¢l� J Skh¡u My¡¢V j¤p¢mj q−u N−s E−W Hhw LjÑ S£h−e My¡¢V j¤p¢mj ¢q−p−h c¡¢uaÅ f¡me Ll−a f¡−l ®p E−�−nÉC a¡−cl SeÉ fТnrZ ®L¡pÑ l−u−Rz j¡j§e−LC H c¡¢uaÅ f¡me Ll−a quz Hi¡−h Cpm¡j£ −X−imf−j¾V hÉ¡wL j¤p¢mj EÇj¡ql ¢hl¡V ¢Mcja Ll−Rz AhnÉ H p¤¢hd¡ j¤p¢mj fÐd¡e ®c−nl R¡�-R¡�l¡ ®i¡N Ll¡l p¤−k¡N f¡u e¡z Aj¤p¢mj ®c−nl j¤p¢mj−cl SeÉC H hÉhÙÛ¡ Ll¡ q−u−Rz

pnÙ» h¡¢qe£l fТa¢�²u¡ pnÙ» h¡¢qe£l fТa¢�²u¡ pnÙ» h¡¢qe£l fТa¢�²u¡ pnÙ» h¡¢qe£l fТa¢�²u¡ 16 ¢X−pðl Y¡L¡ f¡¢LÙ¹¡e p¡j¢lL h¡¢qe£l Qlj Afj¡eSeL BaÈpjfÑ−Zl fТa¢�²u¡u f¡¢LÙ¹¡−el ®pe¡−L¾cÐ l¡Ju¡m¢f¢�−a ®k p¡wO¡¢aL fТa¢�²u¡ fÐL¡n f¡u a¡ I hC¢V ®b−LC B¢j fum¡ S¡e−a f¡lm¡jz �Sh ®q−p−h ¢LR¤ Lb¡ B−N ö−e¢R h−V; ¢L¿º p¢WL J ¢eiÑl−k¡N Mhl I hC¢V−a k− ®fm¡j a¡-C HM¡−e E−õM Ll¢Rz 3 ¢X−pðl i¡la£u ¢hj¡e-h¡¢qe£ Y¡L¡ ¢hj¡e h¾c−l ®h¡j¡ ®gm¡l Mhl f¡Ju¡l p¡−b p¡−bC −pe¡h¡¢qe£l ph¡C d¡lZ¡ L−l¢R−m¡ ®k, f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L i¡l−al Efl q¡jm¡ Ll¡l ¢pÜ¡¿¹ ®eJu¡ q−hz f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−el fТalr¡ Ll¡l ®k d¡lZ¡ pnÙ»h¡¢qe£−L ®cJu¡ B−R Hl g−mC ¢c¢õ−a q¡jm¡ Ll¡ E¢Qa h−m ®pe¡h¡¢qe£l j−dÉ QQÑ q−a m¡N−m¡z fÐLªaf−r 21 e−iðl ®b−LC f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el c£OÑ p£j¡−¿¹l ¢h¢iæ ®Sm¡u i¡la£u h¡¢qe£ pl¡p¢l q¡jm¡ öl¦ L−lz H Mhl l¡Ju¡m¢f¢�−a ®f±yR−m üaxØg§aÑi¡−hC il−al Efl q¡jm¡l SeÉ j¡e¢pL fÐÙ¹¤¢a Øfø h¤g¡¡ k¡uz m¡−q¡l ®pe¡ R¡E¢e ®b−L h¡C−l i¡la p£j¡¿¹ fkÑ¿¹ ®j¡QÑ¡ Me−el L¡SJ öl¦ q−u k¡uz phÑ�C p−e¡h¡¢qe£l A¢gp¡l J SJu¡e−cl j−dÉ fТalr¡l c¡¢uaÅ f¡m−el f§ZÑ Skh¡ ®cM¡ k¡uz −Se¡−lm ®qX ®L¡u¡V¡Ñl (GHQ) ®b−L Q£g Ah ®Se¡−lm �m q¡j¡e, i¡Cp Q£g Ah ®Se¡−lm ØV¡g ®Se¡−lm BeJu¡l L¤l¡Cn£ Hhw X¡C−l�l ¢j¢mV¡¢l Af¡−lne ¢hÐ−N¢Xu¡l ¢lu¡k M¡e 22 e−iðl ®b−L h¡l h¡l Q¡f ®cJu¡l fl p¤¢fÐj Lj¡ä¡l Cu¡qCu¡ M¡e A−eL N¢sj¢p L−l 29 e−iðl S¡e¡−me ®k, 3 ¢X−pðl q¡jm¡ Ll¡ q−hz aa¢c−e i¡la£u h¡¢qe£ l¡Sd¡e£ Y¡L¡l L¡−R ®f±y−R ®N−R Hhw 3 ¢X−pðlC Y¡L¡ ¢hj¡e h¾c−l q¡jm¡ L−l f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡el ¢hj¡e-h¡¢qe£−L f�¤ L−l ®cuz 3 ¢X−pðl f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L i¡l−al Efl hs dl−el q¡jm¡l SeÉ ®Se¡−lm ¢V�¡ M¡−el ØVÌ¡CL ®g¡pÑ fÐÙ¹¤a ¢R−m¡z öd¤ ¢e−cÑ−nl A−fr¡u ¢R−m¡z a¡l¡ Q¡¢µR−me ®k, B�²j−Zl ¢e−cÑn ®f−mC a£hÐ q¡jm¡ Ll¡ q−hz a¡−cl BlJ c¡¢l ¢R−m¡ ®k, S¡¢apw−Ol ¢el¡f�¡ f¢lo−c i¡l−al ¢hl¦−Ü f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e q¡jm¡l a£hÐ fТah¡c Ll¡ ®q¡L, k¡−a S¡¢apwO i¡la J f¡¢LÙ¹¡−el Efl k¤Ü¢hl¢al ¢e−cÑn ®cuz Hi¡−h S¡¢apw−Ol jdÉÙÛa¡u ®nM j¤¢S−hl ¢eLV rja¡ qÙ¹¡¿¹l q−h HhP f¡¢LÙ¹¡e ®pe¡h¡¢qe£ i¡la£u h¡¢qe£l ¢eLV BaÈpjfÑ−Zl Afj¡e ®b−L lr¡ f¡−hz Cu¡qCu¡ M¡eJ HV¡C ®Q−u¢R−mez Bj¡l p¡−b e−ið−ll ®no ¢c−L kMe p¡r¡v qu aMe ¢a¢e l¡S¯e¢aL pj¡d¡−el ®Qø¡ Ll−Re h−m S¡¢e−u¢R−mez aMe Øfø L−l h−me¢e ®k L£ dl−el ®Qø¡ Ll¢R−mez HMe E�² hC ®b−L h¤T−a f¡lm¡jz ¢j. i¤−�¡ HV¡ q−a ¢c−me e¡ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el NieÑl X. HHj j¡¢mL Hhw ®jSl ®Se¡−lm l¡J glj¡e Bm£ M¡e Cu¡qCu¡ M¡−el Ae¤j¢a ¢e−u S¡¢apw−Ol ¢el¡f�¡ f¢lo−c B−hce S¡¢e−u¢R−me j£j¡wp¡ Ll¡l SeÉz f¡¢LÙ¹¡−el fll¡øÌj¿»£ ¢q−p−h ¢j. i¤−�¡ H k¤¢�² ®c¢M−u a¡ h¡¢am L−l ¢c−me ®k, fС−c¢nL plL¡−ll ®L¡e c¡¢uaÅn£−ml S¡¢apw−Ol ¢eLV pl¡p¢l B−hce S¡e¡h¡l ®L¡e CM¢au¡l ®eCz 125.

Page 158: jibone ja dekhlam-3

158

1971197119711971----Hl ®no f¢l¢ÙÛ¢a Hl ®no f¢l¢ÙÛ¢a Hl ®no f¢l¢ÙÛ¢a Hl ®no f¢l¢ÙÛ¢a 1971-Hl ®no L−uL j¡−pl AhÙÛ¡ C¢af§−hÑ B−m¡Qe¡ L−l¢R z a¡−a abÉ-Ef¡−�l Ai¡−h k¡ p¢WLi¡−h f¢l−hne Ll−a f¡¢l¢e a¡ ¢hÐ−N¢Xu¡l S¡gl CLh¡m ®Q±d¤l£l hC ®b−L S¡e−a ®f−l LaL abÉ ®fn Ll¢Rz "71-Hl A−�¡hl j¡−pl ®no fkÑ¿¹ i¡la£u pnÙ»h¡¢qe£ pjNË f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e ®Ol¡J L−l ®g−mz AbQ H−a¡hs Mhl¢V Bjl¡ aM−e¡ S¡e−a f¡¢l¢ez f¡¢LÙ¹¡e ®pe¡h¡¢qe£l CØV¡eÑ Lj¡−äl fÐd¡e ®Se¡−lm ¢eu¡¢S ¢eÕQuC S¡e−aez ¢L¿º Bj¡l j−e qk NieÑl X. j¡−mL J a¡l ®hp¡j¢lL plL¡l S¡e−ae e¡z a¡l¡ S¡e−m AhnÉC Bj¡−cl L¡−eJ Ha¡hs MhlB Bp−a¡z 21 e−iðl ®b−LC ¢h¢iæ ®Sm¡l p£j¡−¿¹l ®ia−l i¡la£u h¡¢qe£l fÐ−hn Ll¡ öl¦ quz B¢j 22 e−iðl S¡j¡u¡−al ®L¾cУu LjÑ-f¢lo−cl °hW−L ®kNc¡−el SeÉ m¡−q¡l lJu¡e¡ qCz ¢L¿º H ¢ho−u aMe Bj¡l ¢LR¤C S¡e¡ ¢R−m¡ e¡z ¢hÐ−N¢Xu¡l ®Q±d¤l£ H pÇf−LÑ H−a¡ ¢hÙ¹¡¢la abÉ ¢c−u−Re, k¡ HM¡−e E−õM Ll¡ fÐ−u¡Se j−e Ll¢R e¡z ¢a¢e ¢hhlZ ¢c−u−Re, ®L¡eÚ ®Sm¡u L−h La f¡¢lj¡Z °peÉ J AÙ» ¢e−u i¡la£u h¡¢qe£ fÐ−hn L−l−R Hhw ®L¡eÚ a¡¢l−M ®L¡eÚ ®Sm¡ ®b−L f¡¢LÙ¹¡¢e h¡¢qe£ fÕQ¡vfplZ Ll−a h¡dÉ q−u−Rz Y¡L¡l ¢eLVhaÑ£ ®L¡eÚ ®L¡eÚ Hm¡L¡u ®q¢mLÃV¡l ®b−L R�−pe¡ AhalZ L−l−R HhP ¢Li¡−h j¤¢�²h¡¢qe£l pq−k¡¢Na¡ ¢e−u l¡Sd¡e£ ®Ol¡J Ll−a prj q−u−R, a¡J E−õM L−l−Rez ¢hÐ−N¢Xu¡l ®Q±d¤l£ f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e pnÙ» h¡¢qe£l Hje ph abÉ f¢l−hne L−l−Re, k¡ Bj¡−cl S¡e¡l Lb¡ euz ¢a¢e ¢m−M−Re ®k, ¢SHCQ ¢LE−a 21 e−iðlC H Mhl ®f±y−R ®N−m¡ ®k, i¡la£u h¡¢qe£ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el AiÉ¿¹−l Y¤−L f−s−Rz Hl Hje hÉ¡fL fТa¢�²u¡ ®cM¡ ¢c−m¡ ®k, l¡Ju¡m¢f¢�l ®pe¡¢eh¡−p pLm A¢gp¡l ¢eS ¢eS lÉ¡wL ®b−L Ed ÄÑae lÉ¡w−Ll A¢gp¡l−cl ¢eLV c¡¢h S¡e¡−a m¡N−m¡ ®k, ÙÛ¡u£ ¢pÜ¡¿¹ Ae¤k¡u£ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L lr¡l SeÉ HM¢e f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L i¡l−al Efl phÑ¡aÈL q¡jm¡ Ll¡ fÐ−u¡Sez H c¡¢h HL¢ce flC Q£g Ah ®Se¡−lm ø¡g ®Se¡−lm �m q¡p¡e fkÑ¿¹ ®f±y−R ®N−m¡z ØVÌ¡CL ®g¡−pÑl Lj¡äÉ¡¾V ®Se¡−ml ¢V�¡ M¡e ¢pÜ¡−¿¹l A−fr¡u fÐÙ¹¤a lC−mez ®pe¡fÐd¡e ®Se¡−lm Bx q¡j£c phÑ¡¢de¡uL Cu¡qCu¡ M¡−el ®N¡Q−l H c¡¢hl Lb¡ S¡e¡−mez f§ZÑ HL pç¡q ¢pÜ¡¿¹q£ea¡u i¤−N Cu¡qCu¡ M¡e 29 e−iðl S¡e¡−me ®k, 3 ¢X−pðl q¡jm¡ Ll¡l a¡¢lM d¡kÑ Ll¡ ®N−m¡z ®pe¡ LjÑLaÑ¡l¡ H−a¡ �l¦aÅf§ZÑ ¢ho−u ¢pÜ¡¿¹ ¢c−a ¢hmð Ll¡u ¢hr¤ì q−a b¡L−m¡z 3 ¢X−pðl Y¡L¡ ¢hj¡e h¾c−l ®h¡j¡ ®g−m i¡la£u ¢hj¡e-h¡¢qe£ f¡¢LÙ¹¡e ¢hj¡e-h¡¢qe£−L f�¤ L−l ®ch¡l Mhl f¡Ju¡l fl Cu¡qCu¡ M¡e I ¢pÜ¡¿¹ j¤ma¢h L−l ®cez phÑ¡¢de¡uL Cu¡qCu¡ M¡e J ®pe¡fÐd¡e ®Se¡−lm Bhc¤m q¡j£c CØV¡eÑ Lj¡ä¡l ®Se¡−lm ¢eu¡¢Sl L¡R ®b−L fТa¢ce HL¢dLl¡l f¢l¢ÙÛ¢a pÇf−LÑ pjÉL AhN¢a m¡i Ll−a b¡−Lez ¢L¿º a¡l¡ fÐLªa AhÙÛ¡ pnÙ»h¡¢qe£−L S¡e¡−a p¡qp f¡e¢ez a¡l¡ h¤T−a f¡l−me ®k, f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L BlJ °peÉ J k¤Ü¡¿» f¡W¡−e¡ pñh eu Hhw i¡la£u ¢hj¡e-h¡¢qe£−L fТaqa Ll¡l p¡dÉJ ®eCz a¡−cl Bn�¡ q−m¡ ®k, f¢ÕQ−jl lZ¡�−e hÉ¡fL k¤Ü öl¦ Ll−mJ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L lr¡ Ll¡ pñh q−h e¡z ac¤f¢l f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e ®no fkÑ¿¹ lr¡ Ll¡ L¢We q−u fs−hz a¡C S¡¢apw−Ol j¡dÉ−j l¡S¯e¢aL pj¡d¡−el fb¡ a¡m¡n Ll¡ R¡s¡ ®L¡e ¢hLÒf Ef¡u ®eCz H E−�−nÉC ¢j. i¤−�¡−L Q£−e f¡W¡−e¡ q−m¡z ¢j. i¤−�¡ H ¢jbÉ¡ d¡lZ¡ f¢�L¡l j¡dÉ−j ¢c−me ®k, Q£e f¡¢LÙ¹¡−el f−r H¢N−u Bp−hz

f¡¢LÙ¹¡e pnÙ»h¡¢qe£l ®eaª−aÅ ¢h−icf¡¢LÙ¹¡e pnÙ»h¡¢qe£l ®eaª−aÅ ¢h−icf¡¢LÙ¹¡e pnÙ»h¡¢qe£l ®eaª−aÅ ¢h−icf¡¢LÙ¹¡e pnÙ»h¡¢qe£l ®eaª−aÅ ¢h−ic ¢hÐ−N¢Xu¡l S¡gl CLh¡m ®Q±d¤l£l ¢h−nÔoZ ®b−L H Lb¡ Øføi¡−h S¡e¡ k¡u ®k, Cu¡qCu¡ M¡−el ¢pÜ¡¿¹q£ea¡l j§m L¡lZ pnÙ»h¡¢qe£l ®eaª−aÅ ¢h−icz Q£g Ah ®Se¡−ml ØV¡g ®Se¡−lm �mq¡p¡e J Hu¡l j¡nÑ¡m lq£j M¡−el p¡−b ¢j. i¤−�¡l Ni£l ®k¡Np¡Sn ¢R−m¡ z a¡l¡ f§hª-f¡¢LÙ¹¡e−L lr¡ Ll¡ Apñh j−e Ll−ae Hlw i¡la ®k p¤¢hd¡SeL fkÑ¡−u ®f±y−R ®N−R a¡−a ®L¡e l¡S¯e¢aL pj¡d¡−e i¡la−L ¢LR¤aC l¡¢S Ll¡−e¡ pðh q−h e¡ h−mJ ¢hn Ä¡p Ll−aez H AhÙÛ¡u f¢ÕQ−j lZ¡�e pª¢ø L−l f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡e−LC ¢hfæ Ll¡ q−h

Page 159: jibone ja dekhlam-3

159

ÚCu¡qCu¡ M¡−el Bn¡ ¢R−m¡ ®k, S¡¢apw−Ol j¡dÉ−j l¡S¯e¢aL pj¡d¡eC HLj¡� ¢hLÒfz ¢L¿º ®pe¡ LaÑ¡−cl j−dÉ ¢Q¿¹¡l ¢h¢iæa¡l L¡l−Z ®L¡e ¢pÜ¡¿¹ ®eh¡l ¢qÇja f¡¢µR−me e¡z Hl g−m CØV¡eÑ Lj¡−äl c¡¢u−aÅ ¢e−u¡¢Sa ®Se¡−lm ¢eu¡¢S ü¡i¡¢hLi¡−hC Apq¡u AhÙÛ¡u f¢aa qez 3 ®b−L 16 ¢X−pð−ll ¢hÐ−N¢Xu¡l ®Q±d¤l£l abÉ x 3 ¢X−pðl Y¡L¡ ¢hj¡e h¾c−l fСb¢jL ®h¡j¡hoÑ−Zl fl 6 ¢X−pðl pÇf§ZÑ ¢hj¡e-h¾clC d Äwp Ll¡ quz 7 ¢X−pðl NieÑl X. j¡−mL ®V−m−�l j¡dÉ−j ®fТp−X¾V Cu¡qCu¡ M¡e−L S¡e¡e ®k, k¢c 48 O¾V¡l j−dÉ ®L¡e ¢h−cn£ n¢�² qÙ¹−rf e¡ L−l a¡q−m ®L¡e Ef¡u ®eCz 8 ¢X−pjÀl ®fÊ¢p−X¾V Nieªl−L S¡e¡e ®k, B¿¹SÑ¡¢aL fkÑ¡−u j£j¡wp¡l fÐ−Qø¡ Qm−Rz 9 ¢X−pðl ®Se¡−lm ¢eu¡¢S ¢SHCQ ¢LE−L S¡e¡e ®k, Y¡L¡ ¢hj¡e-h¾cl d Äwp Ll¡u Bj¡−cl ¢hj¡e ®hL¡l f−s B−Rz psL ®k¡N¡−k¡NJ ¢h¢µRæ q−u ®N−Rz c¤njel¡ SmfbJ AQm L−l ®g−m−Rz SeNZ Bj¡−cl pÇf§ZÑ ¢h−l¡d£ q−u ®N−Rz Na 20 ¢c−el A¢hl¡j k¤−Ü Bj¡−cl h¡¢qe£ n¡l£¢lL ¢cL ¢c−u H−Lh¡−lC LÓ¡¿¹-nС¿¹ q−k f−s−Rz NieÑl ®fТp−X¾V−L Bh¡l k¤Ü¢hl¢a J l¡S¯e¢aL pj¡d¡−el SeÉ fÐÙ¹¡h f¡W¡ez l¡a HN¡−l¡V¡u ®fÊ¢p−X¾V NieÑl−L S¡e¡e ®k, ®Se¡−lm ¢eu¡¢Sl p¡−b fl¡jnÑ L−l f¢l¢ÙÛ¢a Ae¤k¡u£ ®k ®L¡e ¢pÜ¡¿¹ ®eh¡l CM¢au¡l ®cJu¡ ®N−m¡ z ®fТp−X¾V Cu¡qCu¡ ®Se¡−hm ¢eu¢S−LJ ¢e−cÑn ®ce, ®ke NieÑ−ll ¢på¡¿¹ ®j−e ®eez a¡−L k¤Ü¢hl¢al ¢e−cÑn ¢c−u k¤Ü¡Ù» d Äwp Ll¡l fl¡jnÑJ ®ce, k¡−a a¡ c¤nje−cl qÙ¹Na e¡ quz 10 ¢X−pð−lC NieÑl j¡¢mL ®Se¡−lm ¢eu¡¢Sl pÇj¢a ¢e−u S¡¢apw−Ol ¢eLV B−hce S¡e¡e, k¡−a k¤Ü¢hl¢al hÉhÙÛ¡ L−l ¢ehÑ¡¢Qa SefТa¢e¢d−cl q¡−a rja¡ qÙ¹¡¿¹−ll B−u¡Se Ll¡ qkz −Se¡−lm glj¡e Bm£ M¡e H B−hce Y¡L¡ÙÛ S¡¢apwO fТa¢e¢d H¢p−ØV¾V ®p−�²V¡¢l ®Se¡−lm ¢j. fm j¡LÑ ®qel£l ¢eLV ®f±y¢R−u ®cez J¢c−L fll¡øÌj¿»£ ¢q−p−h ¢jØV¡l i¤−�¡ 11 ¢X−pðl ¢eECuLÑ ®f±y−Rez S¡¢apw−Ol f¡¢LÙ¹¡−el fТa¢e¢d ¢j. BN¡ n¡q£ ¢hj¡eh¾c−l ¢j. i¤−�¡l q¡−a c¤−V¡ plL¡¢l glj¡e a¤−m ®cez HLV¡u NieÑ−ll B−hcef�z Afl¢V ®k ®L¡e j§−mÉ¡ k¤Ü¢hl¢al hÉhÙÛ¡ Ll¡l ¢e−cÑnz ¢j. i¤−�¡ H c¤−V¡ L¡NS f¡W Ll−aC a¡l ®Qq¡l¡ ¢hhZÑ q−u k¡u HhP H ¢e−cÑn Ae¤k¡u£ L¡S Ll−m a¡l l¡S¯e¢aL jªa¤Él Bn�¡ L−lez ¢a¢e A¢hm−ð ®fТp−X¾V Cu¡qCu¡l p¡−b ®g¡−e ®k¡N¡−k¡N L−l a¡l ¢e−cÑn fÐaÉ¡q¡l Ll¡−a prj qez H¢c−L 13 ¢X−pðl pL¡l 11V¡u Y¡L¡l NieÑl q¡E−S i¡la£u ¢hj¡e-h¡¢qe£ hÉ¡fL ®N¡m¡hoÑZ Ll−m NieÑl j¡−mL fcaÉ¡N L−l B¿¹SÑ¡¢aL ®lX�²−pl BnÐu NËqZ L−lez ®lX�²p NieÑl, j¿»£NZ, Q£g ®p−�²V¡¢l J EµQfcÙÛ f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡¢e A¢gp¡l−cl−L ®q¡−Vm C¾V¡lL¢¾V−e¾V¡−m BnÊ−ul hÉhÙÛ¡ L−lz 14 ¢X−pðl l¡¢nu¡l pÇj¢a ¢e−k ®f¡mÉ¡ä k¤¤Ü¢hl¢a J l¡S¯e¢aL pj¡d¡−el fÐÙ¹¡h S¡¢apw−O ®fn L−lz ¢j. i¤−�¡ h£l−aÅl p¡−b H fÐÙ¹¡h fÊaÉ¡MÉ¡e L−le HhP q¡S¡l hRl k¤Ü Q¡¢m−u k¡h¡l ®O¡oZ¡ ¢c−u Ju¡L BEV L−lez 16 ¢X−pðl Y¡L¡u ®Se¡−lm ¢eu¡¢S i¡la£u ®Se¡−lm A−l¡l¡l ¢eLV BaÈpjfÑZ L−lez Bl Cu¡qCu¡ M¡e f¢ÕQj¡�−m k¤Ü Q¡¢m−u k¡l¡l q¡pÉLl ®O¡oZ¡ ®cez ¢L¿º 18 ¢X−pðl i¡la plL¡l k¤Ü¢hl¢al BqÆ¡e S¡e¡−m jq¡h£l Cu¡qCu¡ M¡e p¤−h¡d h¡m−Ll j−a¡ l¡¢S q−u k¡ez

Page 160: jibone ja dekhlam-3

160

f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e phÑ�, Hje¢L l¡Ju¡m¢f¢�−a fkÑ¿¹ SeNZ ®r¡i J OªZ¡u ®g−V f−s Hhw L¡l¢gE E−fr¡ L−l m¡M m¡M ®m¡L ¢j¢Rm L−lz hý S¡uN¡u j−cl ®c¡L¡−e q¡jm¡ Ll¡ quz ®Se¡−lml¡ N¡�¡l£ L−l−R h−m SeNZ ¢hnÄ¡p L−l Hhw Cu¡qCu¡l fcaÉ¡N c¡¢h L−lz

18 ®b−L 20 ¢X−pðl18 ®b−L 20 ¢X−pðl18 ®b−L 20 ¢X−pðl18 ®b−L 20 ¢X−pðl l¡Ju¡m¢f¢�l GHO-Hl ®mLQ¡l q−m 18 ¢X−pðl ®pe¡fÐd¡e ®Se¡−lm Bhc¤m q¡j£c ®pe¡ LjÑLaÑ¡−cl pj¡−h−n Cu¡qCu¡ M¡e−L pnÙ»h¡¢qe£l phÑ¡¢de¡uL ¢q−p−h haÑj¡e f¢l¢ÙÛ¢a−a c¡¢uaÅ f¡m−el f−r pjbÑe Bc¡−ul ®Qø¡ L−l e¡−Sq¡m qez pLm lÉ¡−�l ®pe¡ A¢gp¡ll¡ fÐL¡−nÉ −r¡i fÐL¡n L−lz ®pe¡h¡¢qe£l Qlj Afj¡−el SeÊ Cu¡qCu¡ M¡e−L c¡u£ L−l ®e¾c¡ S¡e¡uz ®pe¡fÐd¡e ®L¡e lL−j C�a ¢e−u f¡m¡−a h¡dÉ qez A¢gp¡ll¡ ®p¡µQ¡l c¡¢h S¡e¡u ®k, Cu¡qCu¡ M¡e Hhw a¡l p¡−b BlJ k¡l¡ c¡u£ a¡−cl ph¡C−L fcaÉ¡N Ll−a q−hz Q£f Ah ®Se¡−lm ØV¡g ®Se¡−lm �m q¡p¡e J ¢hj¡e-h¡¢qe£ fÐd¡e Hu¡l j¡nÑ¡m lq£j M¡e i¤−�¡l p¡−b ®k¡Np¡S−n ¢R−mez a¡l¡ ®pe¡ A¢gp¡l−cl ¢h−r¡−i pjbÑe ®k¡N¡e Hhw Cu¡qCu¡−L fcaÉ¡N Ll−a h¡dÉ L−l ¢j. i¤−�¡l raj¡ cMm−L ¢e¢ÕQa Ll−a prj qez ®Se¡−lm f£lS¡c¡J Cu¡qCu¡l p� aÉ¡N L−l ®Se¡−lm �m q¡p¡−el p¡b£ q−u k¡ez Hi¡−h 18 ¢X−pð−lC i¤−�¡l rja¡u B−l¡q−Zl h¡d¡ Afp¡¢la quz S¡¢apw−O jq¡h£l i¤−�¡ q¡S¡l hRl k¤Ü Ll¡l ®O¡oZ¡ ¢c−u ¢eECu−LÑ Cpm¡j¡h¡c ®b−L p¤Mh−ll Ad£l A−fr¡u ¢R−mez Hu¡l j¡nÑ¡m lq£j M¡e ®b−L p¤Mhl ®f−u ¢j. i¤−�¡ 19 a¡¢l−MC ®l¡−j ®f±y−Rez A¢hm−ð ¢j. i¤−�¡−L Cpm¡j¡h¡c ®f±yR¡h¡l SeÉ lq£j M¡e ¢h−no ¢hj¡e f¡W¡ez 20 ¢X−pðl ®fТp−X¾V Cu¡qCu¡ M¡e ¢j. i¤−�¡−L Q£g j¡nÑ¡m m' HX¢j¢e−ØVÌVl ¢e−u¡N L−le HhP ®fТp−X−¾Vl fcaÉ¡N L−lez ¢j. i¤−�¡ ®fТp−X−¾Vl fcJ cMm L−lez "70-Hl ¢ehª¡Q−e ¢j. i¤−�¡ f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e ¢el�¤n pwMÉ¡N¢lùa¡ LSÑe L−l SeN−Zl A¢hpwh¡¢ca ®ea¡l jkÑ¡c¡ m¡i L−lez a¡C ¢a¢e CµR¡ Ll−m p¡j¢lL BCe fÐn¡pL e¡ q−u Cu¡qCu¡ M¡e−L ®fТp−X¾V f−c ®l−M f¡mÑ¡−j−¾Vl A¢d−hne ®X−L ®hp¡j¢lL plL¡l fÐd¡e q−a f¡l−aez ¢L¿º ¢j. i¤−�¡ ®jS¡−Sl ¢cL ¢c−u HLe¡uL qJu¡u fÐd¡e p¡j¢lL n¡peLaÑ¡ ¢q−p−h HLLi¡−h Hje LaL ¢eÜ¡¿¹e ¢e−me, k¡ a¡l rja¡−L phÑ¢cL ¢c−u ¢e�¸VL Ll−a f¡−lz ¢h−n Äl C¢aq¡−p ¢a¢eC HLj¡� ®hp¡j¢lL hÉ¢�², ¢k¢e Q£f j¡nÑ¡m m' HX¢j¢e−ØVÌVl qJu¡l ®N±lh ASÑe L−lez

p¡j¢lL n¡pL ¢j. i¤−p¡j¢lL n¡pL ¢j. i¤−p¡j¢lL n¡pL ¢j. i¤−p¡j¢lL n¡pL ¢j. i¤−����¡¡¡¡ 20 ¢X−pðl påÉ¡u p¡j¢lL n¡pL ¢q−p−h ®l¢XJ J ¢V¢i−a HLV¡e¡ ®cs O¸V¡ h�²ªa¡ Ll−mez B¢j aMe m¡−q¡−lz h�²ªa¡ ö−m Bj¡l Øfø j−e q−m¡ ®k, a¡ ¢m¢Ma °a¢l h�²ªa¡ euz Sepi¡u h�²ªa¡ Ll−m ®k dl−el h�²hÉ ®fn Ll¡ qu, ¢WL ®aj¢e j−e q−m¡z ¢a¢e Sy¡c−lm hLb¡ ¢q−p−h MÉ¡az HL ¢ho−u hm−a ¢N−u AeÊ ¢houJ H−p ®N−Rz HLC fÐp−�l Lb¡ HL¡¢dLh¡l h−m−Rez ¢m¢Ma h�²ªa¡ H lLj q−a f¡−l e¡z T¡e¤ h�²¡ ¢q−p−h ¢a¢e L−uLh¡lC B−hNfÐhZ q−u SeN−Zl q©cu ØfnÑ Ll¡l ®Qø¡ L−lez f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el SeÉ j¡u¡L¡æ¡l AaÉ¿¹ pgm A¢ieu Ll−a ¢hpÈuLl f¡lc¢nÑa¡l f¢lQu ¢c−mez i¡la¢u h¡¢qe£l ¢eLV f¡¢LÙ¹¡−el ®pe¡h¡¢qe£l BaÈpjfÑ−Zl L¡l−Z pnÙ»h¡¢qe£ J SeN−Zl A¿¹l ®k Ni£li¡−h Bqa q−u−R a¡ Efm¢ì L−l jmj m¡N¡h¡l hÉbÑ ®Qø¡J Ll−mez ¯ül¡n¡pL BCu§h M¡−el O¢eù ®c¡pl ¢q−p−h a¡l cn hR−ll c£OÑ A¢i�a¡l R¡f a¡l h�²ªa¡u AhnÉC ¢R−m¡z a¡C ¢a¢e p¡j¢lL J ®hp¡j¢lL pLm ¢hi¡N, ph dl−el ®fn¡ Hhw phÑÙ¹−ll SeNZ−L p−ð¡de L−l A−eL Lb¡ h−m−Rez fСu HL hRl a¡l p¡j¢lL n¡peL¡−m B¢j f¡¢LÙ¹¡−eC ¢Rm¡jz rja¡p£e q−uC ¢a¢e Cu¡qCu¡l pjbÑL EµQfcÙÛ pLm p¡j¢lL J ®hp¡j¢lL A¢gp¡l−cl−L Q¡L¢l ®b−L AhÉ¡q¢a ¢c−mez p¡j¢lL n¡pL ¢q−p−h H S¡a£u ¢pÜ¡¿¹ ®eJu¡ pqS ¢R−m¡

Page 161: jibone ja dekhlam-3

161

¢a¢e ®Se¡−lm �m q¡p¡e−L ®pe¡fÐd¡e ¢e−u¡N Ll−me Hhw Hu¡l j¡nÑ¡m lq£j M¡e−L ¢hj¡e-h¡¢qe£ fÐd¡e ¢q−p−h hq¡m l¡M−mez f¡mÑ¡−j−¾Vl A¢d−hne X¡L¡l B−N ¢a¢e hý ¢ho−u HLLi¡−h Hje ph ¢pÜ¡¿¹ h¡Ù¹h¡ue Ll−me, k¡ H ¢el�¤n rja¡ R¡s¡ Ll¡ pñh q−a¡ e¡z f−l ¢a¢e f¡mÑ¡−j−¾Vl Ae¤−j¡ce Bc¡u L−l a¡l ph ¢pÜ¡¿¹−L hq¡m l¡M−a prj qez

c¤−V¡ hs pjpÉ¡c¤−V¡ hs pjpÉ¡c¤−V¡ hs pjpÉ¡c¤−V¡ hs pjpÉ¡ Cpm¡j¡h¡c NieÑ−j¾V ®q¡−ØV−m i¡−m¡i¡−hC ¢ce L¡V¢R−m¡ h−V; ¢L¿º c¤−V¡ pjpÉ¡u ®f−ln¡e£−h¡d Llm¡j ®c−n L£ OV−R, ®p ¢ho−u pwh¡c pwNË−ql pjpÉ¡C hs q−u ®cM¡ ¢c−m¡z ¢àa£u pjpÉ¡ q−m¡ Y¡L¡u f¢lh¡l-f¢lSe−cl p¡−b ®k¡N−k¡−Nl ®L¡e fbC f¡¢µRm¡j e¡z B¢j ®L¡b¡u, L£ AhÙÛ¡u B¢R, a¡ Bî¡-BÇj¡−L S¡e¡−a e¡ ®f−l M¤hC Aü¢Ù¹−h¡d Ll¢Rm¡jz k¡ S¡e¡ Sl¦¢l ®h¡d qu a¡ e¡ S¡e¡ fkÑ¿¹ ®Lje A¢ÙÛla¡ J Aü¢Ù¹ ®i¡N Ll−a qu Hl A¢i�a¡ ph¡lC B−Rz S¡e¡l ¢hou¢V ka �l¦aÅf§ZÑ ®p Ae¤f¡−aC A¢ÙÛla¡ ®h¡d quz B¢j ®k AhÙÛ¡u ¢Rm¡j Hhw ®k c¤−V¡ ¢ho−u S¡e¡l fÐ−u¡Se£ua¡ a£hÐi¡−h Ae¤ih Ll¢Rm¡j Hl �l¦aÅ p¤Øføz h¡wm¡−c−nl p¡−b pl¡p¢l ®k¡N¡−k¡−Nl ®L¡e Ef¡uC ¢R−m¡ e¡z a¡C ¢hLÒf fb a¡m¡n Ll−a q−m¡z mä−e S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ f¡¢LÙ¹¡−el p¡−b S¢sa f§hÑ J f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡¢e−cl HLj¡� pwNWe ¢R−m¡ "Cpm¡¢jL ¢jne CE. ®L. z' ¢p−m−Vl Se¡h j¤q¡Çjc Bhc¤p p¡m¡j E�² ¢jn−el AeÊaj c¡¢uaÅn£m ¢R−mez a¡l R¡� S£he ®b−LC Bj¡l p¡−b a¡l O¢eù pÇfLÑ ¢R−m¡z a¡l pq−k¡¢Na¡u Cpm¡j¡h¡c ®b−L Y¡L¡u ¢Q¢Wl Bc¡e-fÐc¡e pñh qkz B¢j Bhc¤p p¡m¡j p¡−q−hl ¢WL¡e¡u ¢Q¢W f¡W¡a¡jz Bl ¢a¢e mäe ®b−L ®p ¢Q¢W Y¡L¡ f¡W¡−aez Y¡L¡ ®b−L Bj¡l Ù»£ a¡l ¢WL¡e¡u ¢Q¢W f¡W¡−m ¢a¢e a¡ Cpm¡j¡h¡−c f¡W¡−aez Hi¡−h Bj¡l ¢Q¢Wl SJu¡h ®f−a HL j¡p ®m−N ®k−a¡z −ek¡−j Cpm¡j f¡¢VÑl c¤'Se ®ea¡l f¢lh¡−ll p¡−b ®k¡N¡−k¡−Nl SeÉ H fÜ¢aC Ahmðe Ll¡ qkz Se¡h Bhc¤p p¡m¡j Y¡L¡ J Cpm¡j¡h¡−c ¢Q¢W f¤eh¡u X¡−L ¢c−a ¢hÐ−V−el X¡L ¢V−LV h¡hc k¡ MlQ q−a¡ a¡ ¢a¢eC hqe Ll−aez ¢a¢e hÉ¢�²Nai¡−h hqe Ll−ae, e¡ pwNWe ®b−L hÐhÙÛ¡ Ll−ae a¡ Bj¡l S¡e¡ ®eCz c£OÑ BV j¡p fkÑ¿¹ Bhc¤p p¡m¡j p¡−qh H ¢hl¡V ¢Mcja B�¡j ®cez B¢j 72 p¡−ml e−ið−l f¡¢LÙ¹¡e ®b−L q� Efm−r ®p±c£ Blh ®N−m ®pM¡e ®b−L AhnÉ Y¡L¡u pl¡p¢l ¢Q¢W f¡W¡a¡jz ¢L¿º AeÉ k¡−cl ¢Q¢W mä−el j¡lg−a f¡W¡−a q−a¡ a¡l¡ BlJ HL hRl Bhc¤p p¡m¡j p¡−qh ®b−L H ¢Mcja ¢e−a h¡dÉ q−u−Rez f¢lh¡−ll p¡−b ®k¡N−k¡N pjpÉ¡l pj¡d¡e ®a¡ Hi¡−h q−u ®N−m¡z ¢L¿º ®c−nl Mhl, S¡j¡u¡−al c¡¢uaÅn£m−cl Mhl Hhw p¡l¡−c−n Cpm¡j£ B−¾c¡m−el p¡−b S¢sa R¡� J AR¡� p¢�²u−cl Mhl ®k¡N¡−sl hÉhÙÛ¡ e¡ qJu¡u hs ®f−ln¡e l−uC ®N−m¡ z f¡¢lh¡¢lL ¢Q¢W−a ®c−nl Mhl p¡j¡eÉ ®f−mJ pwNW−el ®L¡e Mhl f¡¢µRm¡j e¡z l¡S¯e¢aL fТa¢qwp¡ °e¢aLa¡ J j¡e¢hLa¡l d¡l d¡−l e¡z k¤Ü h¢¾c−cl p¡−b BhQl−Zl hÉ¡f¡−l ®S−ei¡ Q¤¢�² Ae¤k¡u£ ®k e£¢aj¡m¡ B¿¹SÑ¡¢aLi¡−h ü£Lªa, l¡¯e¢aL fТa¢qwp¡l L¡l−Z B−j¢lL¡ BgN¡e k¤Üh¢¾c−cl hСf¡−l I Q¤¢�²lJ flJu¡ L−l e¡z S¡¢a pw−Ol H p¡dÉ ®eC ®k, I Q¤¢�² f¡m−e B−j¢lL¡l Efl Q¡f pª¢ø Ll−a f¡−lz 16 ¢X−pð−ll fl k¤¢�²−k¡Ü¡l¡ J BJu¡j£ m£−Nl ®m¡−Ll¡ −k Cpm¡j£ B−¾c¡m−el pLm p¢�²u −m¡L−cl Efl l¡S¯e¢aL fТa¢qwp¡ Q¢la¡bÑ Ll−h H Bn�¡l L¡l−ZC B¢j ®c−nl Mh−ll SeÉ Qlj A¢ÙÛla¡ ®h¡d Ll¢Rm¡jz B¢j a£hÐi¡−h Ae¤ih Ll¢Rm¡j ®k, k¢c ®L¡e lL−j Y¡L¡u ¢LR¤ V¡L¡ f¡W¡−a f¡la¡j a¡q−m A¿¹a ®LE ¢h¢iæ ®Sm¡ pgl L−l c£e£ i¡C−cl ®My¡S-Mhl ¢e−a f¡l−aez ph c¡¢uaÅn£mNZ ®k L£ Qlj f¢l¢ÙÛ¢al j−dÉ f−s ®N−me a¡ Ae¤j¡e L−l M¤hC ®f−ln¡e ®h¡d Ll¢Rm¡jz S¡j¡u¡−al ¢l¢mg g¡ä ®b−L ¢LR¤ V¡L¡ Q¡C−mC j¡Jm¡e¡ jJc§c£ ¢c−a Q¡e h−m ®L¾cУu h¡Ca¤m j¡m ®p−�²V¡¢l Se¡h gL£l ®q¡p¡Ce Bj¡−L S¡e¡−mez B¢j Evp¡¢qa q−u V¡L¡ f¡W¡h¡l Ef¡u M¤yS−a öl¦ Llm¡jz ¢Li¡−h Y¡L¡u V¡L¡ f¡W¡−e¡ ®k−a f¡−l ®i−h L§m-¢Le¡l¡ Ll−a f¡lm¡j e¡z f¡¢LÙ¹¡e ®L¾cУu plL¡−ll HL LjÑLaÑ¡ Se¡h Bhc¤p p¤hq¡e S¡j¡u¡−al p¡−b

Page 162: jibone ja dekhlam-3

162

AaÉ¿¹ O¢eù ¢R−mez Cpm¡j¡h¡−c plL¡¢l h¡p¡u b¡L−aez ¢a¢e Y¡L¡ ®Sm¡l ®m¡Lz h¡wm¡−cn ü¡d£e qJu¡l flJ ¢a¢e Cpm¡j¡h¡−cC Q¡L¢l Ll−a b¡−Le HhP ®pM¡−eC C¢¿¹L¡m L−lez I Bhc¤p p¤hq¡e p¡−qh Bj¡−L hm−me ®k, a¡l f¢l¢Qa ¢c¢õJu¡m¡ Hh hÉhp¡u£ Cpm¡j¡h¡−c BVL¡ f−s ®N−Rez Y¡L¡ −b−L ¢a¢e V¡L¡ Be¡−a Q¡ez Bf¢e k¢c a¡−L V¡L¡ ¢c−a f¡−le a¡q−m ¢a¢e Y¡L¡u Bfe¡l ®m¡−Ll q¡−a V¡L¡ ®f±yR¡−a f¡l−hez B¢j ®a¡ Hje p¤−k¡NC a¡m¡n Ll¢Rm¡jz a¡C B¢j p¡c−l H fÐÙ¹¡h NËqZ Llm¡jz Y¡L¡u Bj¡l Bî¡l ¢eLV V¡L¡ ®f±yR¡−a hmm¡jz ¢WL¡e¡ J ®V¢m−g¡e eðl ¢cm¡jz hmm¡j ®k, ¢a¢e ®k Aw−Ll V¡L¡ ®f±yR¡−he, HM¡−e B¢j a¡ Bfe¡l j¡dÉ−jC a¡−L ®c−h¡z a−h Bî¡l q¡−a V¡L¡ ®f±y−R−R H Mhl f¡Ju¡l flC B¢j HM¡−e V¡L¡ ®c−h¡z 15 ¢ce fl Bj¡l Ù»£l ¢Q¢Wl p¡−b Bj¡l ®R¡V i¡C X¡. ®N¡m¡j j¤u¡kÚk¡−jlJ ¢Q¢W mäe q−u Bj¡l q¡−a ®f±yR−m¡z a¡−a Bj¡l i¡C S¡e¡−m¡, ""fy¢Qn q¡S¡l f¡L¡ HLSe ®m¡L Bî¡l L¡−R ¢c−u ®N−Rez Bf¢e pwNW−el c¡¢uaÅn£−ml q¡−a V¡L¡ f¡W¡−a Q¡e h−m B−NC S¡¢e−u−Re Hhw c¡¢uaÅn£m ®L¡e hÉ¢�²l q−a¡ e¡ k¢c B−N ®b−LC j¡ØV¡l ng£L¤õ¡q p¡−qh Bî¡l p¡−b ¢ju¢ja ®k¡N¡−k¡N l¡M−aez Bî¡ V¡L¡ f¡Ju¡l flflC j¡ØV¡l p¡−qh ®cM¡ Ll−a Bp−m a¡l q¡−a V¡L¡ ¢c−u ¢c−u−Rez j¡ØV¡l p¡−qh V¡L¡ q¡−a ®f−u A¢ii§a q−u Bõ¡ql öL¢lu¡ Bc¡u Ll−a ¢N−u j¿¹hÉ hl−me ®k, ""®kM¡e ®b−L pl¡p¢h ¢Q¢W fkÑ¿¹ Bp−a f¡−l e¡, ®pM¡e ®b−L V¡L¡ ®f±y−R ®N−m¡z Bmq¡jc¤¢mõ¡qz'' H ¢Q¢W f¡Ju¡l fl B¢j B¡hc¤p p¤hq¡e p¡−q−hl j¡dÉ−j I ¢c¢õJu¡m¡l q¡−a V¡L¡ ®f±yR¡Cz Hi¡−h pwNW−el p¡−b ®k¡N¡−k¡N p§Qe¡ qu Hhw mä−el f−b ¢Q¢Wf−�l Bc¡e-fÐc¡e öl¦ quz Caxf§−hÑ E−s¡ Mhl ®f−u¢Rm¡j ®k, Bj¡l p¡−b ¢k¢e f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e fС−c¢nL ®p−�²V¡¢l ¢R−me ®pC Bhc¤m M¡−mL p¡−qh HhP Y¡L¡ nql ®p−�²V¡¢l Se¡h ®N¡m¡j p¡lJu¡l ¢eqa q−u−Rez H �Sh ®n¡e¡l c¤'j¡p fl Mhl¢V ¢jbÉ¡ h−m S¡e−a f¡lm¡jz H¢fÐm j¡p ®b−L ¢LR¤ ¢LR¤ Mhl ¢Q¢Wl j¡dÉ−j f¡Ju¡ öl¦ quz 126.

−L¾cУu jS¢m−p n§l¡l A¢d−hne−L¾cУu jS¢m−p n§l¡l A¢d−hne−L¾cУu jS¢m−p n§l¡l A¢d−hne−L¾cУu jS¢m−p n§l¡l A¢d−hne 1972 p¡−ml j¡QÑ j¡−p S¡j¡u−a Cpm¡j£ f¡¢LÙ¹¡−el ®L¾cУu jS¢m−p n§l¡l A¢d−hne quz f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e ¢h¢µRæ qJu¡l fl HV¡C ¢R−m¡ fÐbj A¢d−hnez jS¢m−p n§l¡−a f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el 8 Se ¢ehÑ¡¢Qa fТa¢e¢d ¢R−mez OVe¡�²−j B¢j J j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çjc Bhc¤l lq£j JM¡−e Ef¢ÙÛa b¡L¡u Bj¢−l S¡j¡u¡a Bj¡−cl−LJ q¡¢Sl q−a c¡Ju¡a ¢c−mez Bj£−l S¡j¡u¡−a j¡Jm¡e¡ jJc§c£l pi¡f¢a−aÅ °hWL öl¦ q−m¡ E−à¡de£ i¡o−ZC ¢a¢e f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el ¢h¢µRæa¡l L¡lZ ¢h−nÔoZ Ll−mez H ¢ho−u a¡l c£OÑ h�²−hÉl p¡lLb¡ ¢ejÀl©f x f¡¢LÙ¹¡e B−¾c¡m−el ®eaªhª¾c Cpm¡−jl ®c¡q¡C ¢c−u j¤pmj¡−e−cl SeÉ Bm¡c¡ l¡øÌ L¡−uj Ll¡l SeÉ 10 ®L¡¢V i¡la£u j¤pmj¡e−cl−L X¡L ¢c−mez ®nÔ¡N¡e ¢R−m¡ ""f¡¢LÙ¹¡e L¡ jamh ¢Lu¡-m¡ Cm¡q¡ Cõ¡õ¡qz'' H X¡−L ph−Q−u ®h¢n pwMÉ¡u p¡s¡ ¢c−u−R h¡P¡¢m j¤pmj¡e J i¡l−al pwMÉ¡mO¤ fÐ−c−nl j¤pmj¡el¡z −eaªhª¾c j¤pmj¡e−cl SeÉ Bm¡c¡ HL¢V l¡øÌ L¡−uj ®Q−u−Re Hhw j¤p¢mj S¡¢al pjbÑ−e a¡ L¡−uj q−u−Rz a¡l¡ Cpm¡−jl ®c¡q¡C ¢c−u pjbÑe Bc¡u Ll−mJ Cpm¡j£ BcnÑ Ae¤k¡u£ l¡øÌ¢V Ns¡l ®L¡e f¢lLÒfe¡C NËqZ L−le¢ez g−m Cpm¡−jl e¡−j L¡−uj Ll¡ l¡øÌ¢V a¡l¡C f¢lQ¡me¡ L−le, k¡l¡ hw−n i¡la Efjq¡−c−nl ®m¡L q−mJ je-jNS J Q¢l−� Cw−lSC ¢R−mez n¡pLNZ Cw−lS−cl ¢nr¡hÉhÙÛ¡ J n¡pe fÜ¢a−aC Ns¡ b¡L¡u a¡l¡ Cpm¡j£ Bc−nÑ S¡¢a−L Eà¤Ü Ll¡l ®k¡NÉ ¢R−me e¡z Cpm¡−jl håeC f§hÑh−�l j¤pmj¡e HhP f¡�¡l, ¢på¤, ®hm¤¢QÙ¹¡e J p£j¡−¿¹l j¤pmj¡e−cl−L HL l¡−øÌl e¡N¢l−L f¢lZa L−l¢R−m¡z n¡pLNZ Cpm¡−jl I håe−L jkh¤a Ll¡l f¢l−haÑ Aj¤p¢mj n¡pL−cl j−a¡C ®cn n¡pe Ll−a b¡L−mez

Page 163: jibone ja dekhlam-3

163

f¡¢LÙ¹¡e j¤p¢mj SeN−Zl ®i¡−Vl j¡dÉ−jC S¾jm¡i L−lz ¢L¿º a¡−cl ¢ehÑ¡¢Qa ®ea¡l¡ Cpm¡j£ n¡pea¿» fÐZu−el NZc¡¢h−L c¡¢h−u l¡M¡l q¢e E−Ü−nÉ SeN−Zl ®i¡V¡¢dL¡l fkÑ¿¹ ®L−s ¢e−a ®Qø¡ L−lez H AhÙÛ¡u ®pe¡fÐd¡e ®Se¡−lm BCu¤h M¡e NZ¢h−l¡d£ plL¡l−L EvM¡a L−l p¡j¢lL n¡pe S¡¢l Ll¡l p¤−k¡N ®f−u k¡ez −k j¤p¢mj S¡a£uh¡c f¡¢LÙ¹¡−el S¾j ¢c−m¡ Hl m¡me e¡ Ll¡u üi¡¢hLi¡−hC Hm¡L¡¢i¢�L J i¡o¡¢i¢�L S¡a£ua¡ I n§eÉÙÛ¡e f§lZ L−lz H p−�ÚhJ k¢c SeN−Zl ¢ehÑ¢Qa plL¡l−L ®cn f¢lQ¡me¡l p¤−k¡N ®cJu¡ q−a¡ a¡q−m f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e i¡la pl¡p¢h qÙ¹−rf Ll−a f¡l−a¡ e¡ Hhw i¡la£u pnÙ» h¡¢qe£l ¢eLV Hje Afj¡eSeL fl¡Su hlZ Ll−a q−a¡ e¡z HMeJ k¢c Ah¢nø f¡¢LÙ¹¡−el n¡pLNZ j¤p¢mj S¡a£ua¡l ®Qae¡l m¡me L−l ®c−n Cpm¡j£ BcnÑ h¡Ù¹h¡u−el SeÉ B¿¹¢lL fÐ−Qø¡ e¡ Q¡m¡e, a¡q−m f¡�¡h£, ¢p¢å, ®hm¤¢Q J f¡W¡e S¡a£ua¡ ®cn−L M�-¢hM� Ll−a prj q−hz Bj£−l S¡j¡u¡−al Ef¢lE�² h�²hÉ Hje HL Ll¦Z f¢l−hn pª¢ø L−l ®k, jS¢m−p n§l¡l pLm pcpÉ Ah¢nø f¡¢LÙ¹¡−el ¢el¡f�¡l hÉ¡f¡−lJ E¢àNÀa¡ fÐL¡n L−lez ¢j. i¤−�¡l q¡−a f¡¢LÙ¹¡−el i¢hoÉv LaV¤L¤ ¢el¡fc q−h H ¢ho−uJ E−àN fÐL¡n Ll¡ qkz Ah−n−o j¡Jm¡e¡ S¡j¡u¡−al −eaªhª¾c−L cªta¡l p¡−b hÉ¡fLi¡−h SeN−Zl ¢eLV c£−el c¡Ju¡a ®fy±¢R−u ®cnh¡p£−L Cpm¡−jl ¢i¢�−a ILÉhÜ l¡M¡l phÑ¡aÈL fÐ−Qø¡ Q¡¢m−u k¡h¡l ¢e−cÑn ®cez

j¡Jm¡e¡ jJc§c£ Cj¡l−al c¡¢uaÅ ®b−L AhÉ¡q¢a Q¡C−mej¡Jm¡e¡ jJc§c£ Cj¡l−al c¡¢uaÅ ®b−L AhÉ¡q¢a Q¡C−mej¡Jm¡e¡ jJc§c£ Cj¡l−al c¡¢uaÅ ®b−L AhÉ¡q¢a Q¡C−mej¡Jm¡e¡ jJc§c£ Cj¡l−al c¡¢uaÅ ®b−L AhÉ¡q¢a Q¡C−me E−à¡de£ i¡o−Zl flflC j¡Jm¡e¡ Bj£−l S¡j¡u¡−al c¡¢uaÅ ®b−L AhÉ¡q¢al fÐp� E�¡fe L−lez ¢a¢e fÐb−jC pÈlZ L¢l−u ®ce ®k, "70 p¡−ml j¡−QÑ Ae¤¢ùa ®L−¾cУu n§l¡l A¢d−hn−e ¢a¢e ¢H c¡¢uaÅ ®b−L AhÉ¡q¢a ®Q−u¢R−mez ay¡l fÐd¡e k¤¢�² ¢R−m¡ ®k, S¡a£u ¢ehª¡Qh−e cm£u fÐd¡e−L p¡l¡−c−n hСfLi¡−h ¢ehª¡Qe¢ A¢ik¡−e Ty¡¢f−u fs−a qkz ay¡l ü¡−ÙÛÉl AhÙÛ¡ ¢LR¤−aC Hl Ae¤L§m euz a¡C ea¤e ®L¡e Bj£−ll Efl c¡¢uaÅ e¡ ¢c−m S¡j¡u¡a AaÉ¿¹ r¢aNËÙ¹ q−h h−m ¢a¢e Bn�¡ fÐL¡n L−l¢R−mez ¢L¿º jS¢m−p p§l¡ B−hNa¡¢sa q−u j¡Jm¡e¡l fÐÙ¹¡h NËqZ L−l¢ez H−a S¡j¡u¡−al ®k r¢a q−u−R ®p Lb¡ ¢a¢e pÈlZ L¢l−u ®cez Hlfl ¢a¢e cªta¡l p¡−b h−me ®k, a¡gq£j¤m L¤lB−el Apj¡ç L¡S pÇfæ Ll¡, p£l¡−a p¡lJu¡−l Bm−jl f¢lLÒfe¡ h¡Ù¹h¡u−el E−�−nÉ Bj¢−l S¡j¡u¡−al ¢hl¡V c¡¢uaÅ ®b−L Ahpl e¡ ¢c−m H c¤−V¡ L¡S Af§ZÑ ®b−L k¡h¡l Bn�¡ l−u−Rz a¡R¡s¡ ü¡ÙÛÉNa L¡l−ZJ ay¡−L c¡¢uaÅj¤�² Ll¡ Sl¦¢l h−m ¢a¢e jS¢m−p öl¡−L ¢hou¢V �l¦−aÅl p¡−b ¢h−hQe¡ Ll¡l SeÉ fl¡jnÑ ¢c−mez Bj£−l S¡j¡u¡−al H h�²−hÉl fl ®aje ®L¡e B−m¡Qe¡ R¡s¡C n§l¡ pcpÉNZ j¡Jm¡e¡−L AhÉ¡q¢a ®ch¡l SeÊ j¡e¢pL ¢cL ¢c−u fÊÙ¹¤a h−m h¤T¡ ®N−m¡z a¡C j¡Jm¡e¡l h�²−hÉl fl ph¡C−L ¢eÕQ¤f ®c−M ¢a¢e S¡e−a Q¡C−me, ""Bfe¡l¡ ¢L Bj¡−L AhÉ¡q¢a ¢c−a pÇja B−Re?'' ph¡C HLp¡−b pÇj¢ap§QL BJu¡S ¢c−m ¢a¢e Bmq¡jc¤¢mõ¡q h−m p¿º¢ø fÐL¡n Ll−mez ph¡C Ae¤ih hl−me ®k, j¡Jm¡e¡l Ap¤ÙÛa¡l L¡l−Z a¡gq£j J p£l¡−al L¡S¢V pÇfæ Ll¡l SeÉ Cj¡l−al c¡¢uaÅ ®b−L AhÉ¡¢qa ®ch¡l ¢pÜ¡¿¹¢V M¤hC p¢WL q−u−Rz

Bj£−l S¡j¡u¡−al ¢ehÑ¡Qe fÜ¢aBj£−l S¡j¡u¡−al ¢ehÑ¡Qe fÜ¢aBj£−l S¡j¡u¡−al ¢ehÑ¡Qe fÜ¢aBj£−l S¡j¡u¡−al ¢ehÑ¡Qe fÜ¢a j¡Jm¡e¡ p¡C−uc Bh¤m Bm¡ jJc§c£ S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l fТaù¡a¡ Bj£l z ¢a¢e kah¡l ®S−m ¢N−u−Re L¡l¡l¦Ü b¡L¡L¡−m i¡lfСç Bj£l ¢q−p−h AeÉ ®LE c¡¢uaÅ f¡me L−l−Rez kah¡l ¢ehª¡Qe q−u−R fТah¡lC ¢a¢e ¢ehÑ¡¢Qa q−u−Rez qu−a¡ ®L¡e l¦Le ay¡−L h¡c ¢c−u AeÉ L¡E−L ®i¡VC ®ce¢ez j¡Jm¡e¡ Cj¡l−al c¡¢uaÅ ®b−L AhÉ¡¢q¢a ®eh¡l fl B−Nl j−a¡C Bj£−l S¡j¡u¡−al ¢ehÑ¡Qe Ae¤¢ùa q−h ¢Le¡, e¡ ea¤e ®L¡e fÜ¢a Ahmðe Ll−a q−h H fÐ−nÀl pª¢ø q−m¡z H fkÑ¿¹ ®k ¢eu−j ¢ehÑ¡Qe q−u−R a¡ AaÉ¿¹ pqSz l¦LeN−Zl ¢eLV hÉ¡mV ®ff¡l ¢h¢m Ll¡l fl a¡−cl ®i¡V pwNËq L−l NZe¡ L−l gm¡gm ®O¡oZ¡ Ll¡ q−a¡z S¡j¡u¡−al ®L¡e fkÑ¡−uC ehÑ¡Q−e fС¢bÑa¡ ®eC, ®LE fÊ¡bÑ£ qu e¡ z ®i¡V NZe¡l fl pwMÉ¡N¢lù ®i¡V k¡l e¡−j f−s ¢ehª¡Qe L¢jne a¡−LC ¢ehÑ¡¢Qa h−m ®O¡oZ¡ L−lez

Page 164: jibone ja dekhlam-3

164

jS¢m−p n§l¡l °hW−L H ¢ho−ul Aha¡lZ¡ ®L L−l¢R−me a¡ pÈlZ ®eCz ¢a¢e fÐnÀ a¤m−me ®k, j¡Jm¡e¡ jJc§c£l fl S¡j¡u¡−al Bj£l f−cl SeÉ ®L ph−Q−u ®h¢n ®k¡NÉ a¡ ¢h−hQe¡ Ll¡ p¡l¡−c−n R¢s−u-¢R¢V−u b¡L¡ l¦Le−cl f−r pqSp¡dÉ euz ¢h−no L−l j¢qm¡ l¦Le−cl SeÉ HV¡ BlJ L¢We hÉ¡f¡l z j¡Jm¡e¡ jJc§c£l ®k¡NÉa¡ pÇf−LÑ ph¡C Ah¢qaz j¡Jm¡e¡l AhÉ¡q¢a ®eJu¡l fl ®i¡V¡ll¡ H f−cl SeÉ L¡−L ®i¡V ®c−he H pÇf−LÑ p¢WL ¢pÜ¡¿¹ ®eJu¡l SeÉ ®L¡e d¡lZ¡ ®cJu¡ k¡u ¢Le¡ a¡ ¢h−hQe¡ Ll¡ fÐ−u¡Sez H fÐnÀ¢Vl �l¦aÅ ph¡C Efm¢ì Ll−me Hhw H ¢ho−u ¢h¢iæ fl¡jnÑ n§l¡l p¡j−e Bp−a b¡L−m¡z c¢OÑ B−m¡Qe¡l fl phÑpÇj¢a�²−j Bj£l ¢ehª¡Q−el SeÉ ea¤e HL¢V fÜ¢a NËqZ Ll¡ qkz ®p fÜ¢a¢V q−m¡ x ¢ehÑ¡Qe Ae¤ù¡−el f§−hª ®L¾cУu jS¢m−p n§l¡ ®N¡fe hÉ¡m−Vl j¡dÉ−j ¢aeS−el HLV¡ fÉ¡−em NWe Ll−hz n§l¡l pcpÉNZ fÐ−aÉL ¢ae S−el e¡j fÐÙ¹¡h Ll−hez k¡−L ph−Q−u ®k¡NÉ j−e Ll−he ay¡l e¡j fÐb−j ¢mM−hez Hlfl ¢àa£u ®k¡NÉ ®m¡−Ll e¡j J phÑ−n−o aªa£u ®k¡NÉ hÉ¢�²l e¡jz ®k¡NÉaj hÉ¢�² ¢q−p−h p−hÑ¡µQ ®i¡V ¢k¢e f¡−he fÉ¡−e−m ay¡l e¡j fÐb−j ®mM¡ q−h, ¢àa£u J cªa£u ®k¡NÉ hÉ¢�²l e¡j flfl b¡L−hz ¢ehª¡Qe£ hÉ¡m−V ¢ehÑ¡Qe L¢jne H �²j Ae¤k¡u£C ¢ae¢V e¡j j¤¢âa Ll−hz a−l l¦Le ®i¡V¡l−cl−L H CM¢au¡l ®cJu¡ q−h, Bj£−l S¡j¡u¡a ¢q−p−h a¡l¡ H ¢aeS−el ®k ®L¡e HLSe−L Abh¡ H ¢aeS−el h¡C−k ®k ®L¡e l¦Le−L ®i¡V ¢c−a f¡l−hez

¢ehÑ¡Q−el SeÉ fÉ¡−em NWe¢ehÑ¡Q−el SeÉ fÉ¡−em NWe¢ehÑ¡Q−el SeÉ fÉ¡−em NWe¢ehÑ¡Q−el SeÉ fÉ¡−em NWe Ef¢lE�² ¢pÜ¿¹ Ae¤k¡u£ ®L¾cУu n§l¡l pcpÉNZ fÉ¡−em ¢ehª¡Q−el E−�−nÉ ®i¡V ®cez ®i¡N NZe¡l fl ¢ehÑ¡Qe L¢jne¡l ¢ejÀ�²j ¢aeS−el e¡j ®O¡oZ¡ L−le x 1z ¢ju¡ ®a¡g¡−um j¤q¡Çjc, 2z fÐ−gpl ®N¡m¡j Bkj J 3z fÐ−gpl M¤ln£c Bqjcz H fÉ¡−em ®O¡oZ¡l fl B¢j ¢h¢pÈa q−u ¯hWL ®n−o n§l¡ pcpÉ−cl A−e−Ll p¡−bC hmm¡j ®k, Bõ¡q Bj¡−L ®k i§M−� fuc¡ L−l−Re B¢j k¢c ®pM¡−e ®k−a e¡- J f¡¢l ah¤J ¢h¢c−n b¡L−a q−mJ I Hm¡L¡l Cpm¡j£ B−¾c¡m−el SeÉ L¡S Ll−h¡z Bj¡l f¡¢LÙ¹¡−e ÙÛ¡u£i¡−h hph¡p Ll¡l ®L¡e pñ¡he¡ B−R h−m j−e L¢l e¡z a¡C fÉ¡−e−m Bj¡l e¡j b¡L AbÑq£ez

f¡¢LÙ¹¡−e Bj¡l hÉ¡fL pglf¡¢LÙ¹¡−e Bj¡l hÉ¡fL pglf¡¢LÙ¹¡−e Bj¡l hÉ¡fL pglf¡¢LÙ¹¡−e Bj¡l hÉ¡fL pgl jS¢m−p n§l¡l °hW−L Q¡l fÐ−c−nl S¡j¡u¡a ®eaªhª¾c Bj¡−L a¡−cl Hm¡L¡u pgl Ll¡l SeÉ ¢h−noi¡−h Bj¿»Z S¡e¡−me z l¦Le J LjÑ£ p−Çjme Hhw p¤d£ pj¡−h−n Bj¡−L h�²hÉ l¡M¡l hÉhÙÛ¡ ay¡l¡ Ll−a Q¡ez B¢j ®a¡ ®hL¡l AhÙÛ¡uC ¢Rm¡jz a¡C p¡e−¾c a¡−cl c¡Ju¡a Lh¤m Llm¡jz B¢j ¢ae fÐ−c−n öd¤ l¡Sd¡e¢−a pg−l ¢N−u¢Rz ®f−n¡u¡l, ®L¡−uV¡ J Ll¡Q¢l h¡C−l ®k−a Q¡Cez ¢LÙ¹¤ f¡�¡−h HLj¡� ®Xl¡N¡k£ M¡e ®Sm¡ R¡s¡ ph ®Sm¡uC ¢N−u¢Rz Bj¡l d¡lZ¡ q−m¡ ®k, f§hª-f¡¢LÙ¹¡e−L q¡l¡h¡l ®hce¡ f¡�¡h£−cl j−cÉC ph−Q−u ®h¢nz ph S¡uN¡uC Bj¡−L ®c−M Ae−L−L Ly¡c−a ®c−M¢Rz HV¡J mrÉ L−l¢R ®k, HLj¡� f¡�¡−hC ®L¡e ¢h¢µRæa¡h¡c¢ B−¾c¡me ®eCz h¡¢L ¢ae fÐ−c−nC a¡ p¤Øfø ®cM¡ ®N−R z p£j¡¿¹ N¡å£ Ef¡¢dfСç M¡e Bhc¤m N¡gg¡l M¡−el f¡Ma¤e B−¾c¡me−a¡ p£j¡¿¹ fÐ−cn−L fna¤i¡o£ BgN¡¢eÙ¹¡−el p¡−b HL£i§a Ll¡l Q�²¡¿¹C ¢R−m¡z Bl ¢på¤l ¢S.Hj. p¡C−uc ®a¡ ¢på¤ S¡a£ua¡h¡−cl ®nÔ¡N¡e a¤−m f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ¢h¢µRæ Ll¡l Af−Qø¡C L−l−Rez i¡o¡ J Hm¡L¡¢i¢�L S¡a£uah¡c£ cª¢øi¢� ü¡i¡¢hLi¡−hC SOeÉ p�£ZÑa¡l S¾j ®cuz Bc−nÑl ®L¡e h¡m¡C ®pM¡−e b¡−L e¡z ¢på¤ S¡a£ua¡h¡c£ B−¾c¡m−el j−a , ¢på¤-¢h−Sa¡ j¤q¡Çjc ¢he L¡¢pj ¢h−cn£ cMmc¡l c¤njez Bl l¡S¡ c¡q£l ¢på§ S¡a£ua¡h¡−cl ¢q−l¡z ¢på¤l j−a¡ ®hm¤¢QÙ¹¡−e ¢h¢µRæa¡ B−¾c¡me ®S¡lc¡l e¡ q−mJ ®pM¡−e Hl A¢Ù¹ha p¤ØføC ¢R−m¡z

Page 165: jibone ja dekhlam-3

165

¢j. i¤−�¡ ®N¡V¡ f¡¢LÙ¹¡−el qaÑLaÑ¡ e¡ q−m ¢på¤l ¢h¢µRæa¡h¡c£ B−¾c¡me qu−a¡ −WL¡−e¡ L¢We q−a¡z ¢p−ål ®ea¡ i¤−�¡ f¡¢LÙ¹¡−el h¡cn¡q qJu¡u I B−¾c¡me ®aje c¡e¡ h¡yd−a f¡−l¢ez Bj¡l H pg−l l¦Le p−Çjme, Lj£Ñ p−Çjme J p¤d£ pj¡−h−n h�²hÐ ®n−o phÑ�C f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el ¢h¢µRæ q−u k¡Ju¡ pÇf−LÑ ü¡i¡¢hL L¡l−ZC Bj¡−L fÐnÀ Ll¡ q−a¡z B¢j AaÉ¿¹ L¢o−u SJu¡h ¢ca¡jz hma¡j, ""f¡�¡h, ¢på¤, ®hm¤¢QÙ¹¡e J p£j¡−¿¹l j¤pmj¡e−cl ®Q−u f¡¢LÙ¹¡e L¡−u−j h¡P¡¢m j¤pmj¡e−cl Ahc¡e A−eL ®h¢nz f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L ®LE AÙ»h−m f¡¢LÙ¹¡−e n¡¢jm L−l¢ez Cu¡qCu¡ M¡e 70-Hl ¢ehª¡Q−el fl ¢j. i¤−�¡l p¡−b ®k¡Np¡Sn L−l rja¡l ®m¡−i f¤hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L ¢h¢µRæa¡l ¢c−L ®W−m ®cez hÉ¡m−Vl ¢pÜ¡¿¹−L h¤−mV ¢c−u cje Ll¡l Af−Qø¡l g−mC f¡¢LÙ¹¡e c¤'i¡−N ¢hi�² q−u ®N−m¡z f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e CµR¡ L−l ¢h¢µRæ qu¢ez a¡l¡ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e−L AeÉ¡ui¡−h f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ®hl L−l ¢c−u−Rz'' Bj¡l H SJu¡h ö−e Cu¡qCu¡ J i¤−�¡l ¢hl¦−Ü ®nÔ¡N¡e öl¦ q−u ®k−a¡z i¡la LaV¤L¤ c¡u£- H fÐnÀJ Ll¡ q−a¡z Hl SJu¡−h hma¡j ®k, c¤nje ¢q−p−hC i¡la H−a hs p¤−k¡N m¤−g ¢e−u−Rz f¡¢LÙ¹¡e−L i¡Ph¡l H jq¡p¤−k¡N Cu¡qCu¡-i¤−�¡C pª¢ø L−l ¢c−mez p¤d£ pj¡−h−n B¢j H p¡hd¡eh¡Z£J EµQ¡lZ Lla¡j ®k, Cpm¡−jl p¡−b ¢hnÄ¡pO¡aLa¡l g−m f¡¢LÙ¹¡e ®i−P ®N−m¡ z k¢c HLC d¡l¡u ®cn Qm−a b¡−L a¡q−m h¡¢L f¡¢LÙ¹¡eJ ¢VL−h ¢Le¡ hl¡ k¡u e¡z L¡lZ f¡¢LÙ¹¡e ®L¡e i§M−�l e¡j ¢R−m¡ e¡z f¡¢LÙ¹¡eJ ¢VL−h ¢Le¡ hm¡ k¡u e¡z L¡lZ f¡¢LÙ¹¡e ®L¡e i¤M−�l e¡j ¢R−m¡ e¡z f¡¢LÙ¹¡e HL¢V Bc¢nÑL e¡j z I BcnÑC k¢c e¡ ¢V−L a¡q−m f¡¢LÙ¹¡e ®Lje L−l ¢V−L b¡L−h? I Bc−nÑl ¢i¢�−a f¡¢LÙ¹¡e−L N−s a¤mh¡l B−¾c¡meC S¡j¡u¡−a Cpm¡j£z k¡l¡ f¡¢LÙ¹¡e−L jkh¤a Ll−a Q¡e a¡−cl−L S¡j¡u¡−a ®k¡Nc¡e Ll¡l BqÆ¡e S¡e¡Cz Bj¡l I pgl Qm¡L¡−mC Bj£−l S¡j¡u¡−al ¢ehÑ¡Q−el SeÉ l¦Le p−Çjm−e hÉ¡mV ¢halZ q−u−Rz B¢j l¦LeNZ−L h−m¢R ®k, hÉ¡mV ®ff¡−l Bj¡l e¡jJ B−Rz k¢c ®LE Bj¡−L ®i¡V ®ce a¡q−m a¡yl ®i¡VV¡ ®L¡e L¡−S Bp−h e¡z L¡lZ Bj¡l LjÑÙÛm H ®cn euz Bõ¡a Bj¡−L ®k ®c−n fuc¡ L−l−Re, ®p ®c−n k¢c ®k−a e¡J f¡¢l ah¤J ®kM¡−eC b¡¢L I ®c−nl Cpm¡j£ B−¾c¡m−el SeÉC B¢j L¡S Ll−a Q¡Cz H L¡S H ®c−n −b−L Ll¡ pñh q−h e¡z ®kM¡e ®b−LC pñh eu, ®pM¡−eC Q−m ®k−a q−hz a¡C ®LE Bj¡−L ®i¡V ®c−he e¡z Hi¡−hC B¢j Bj¡l ¢hl¦−Ü ¢ehÑ¡Qe£ A¢ik¡e Q¡m¡−e¡ fÐ−u¡Se j−e L¢lz

Bj¡l mäe k¡h¡l fÐ−Qø¡Bj¡l mäe k¡h¡l fÐ−Qø¡Bj¡l mäe k¡h¡l fÐ−Qø¡Bj¡l mäe k¡h¡l fÐ−Qø¡ ph¢cL ¢h−hQe¡ L−l Hhw j¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡b fljnÑ L−l ®no fkÑ¿¹ mäe k¡Ju¡C ¢ÙÛl qk ®pM¡e ®b−L Y¡L¡u ®k¡N−k¡N Ll¡J pqS Hhw Mhl¡Mhl f¡Ju¡J pñhz Hl SeÉ fÐb−jC f¡p−f¡VÑ pwNËq Ll¡ fÐ−u¡Sez i¡Cp ®fТp−Xä Se¡h e§l¦m Bj£−el p¡−b Bj¡l ¢eu¢ja ®k¡N¡−k¡N ¢R−m¡z B¢j ay¡lC pq−k¡¢Na¡u Bj¡−cl Q¡lS−el f¡p−f¡VÑ ®k¡N¡s Llm¡jz f¡p−f¡VÑ f¡Ju¡l flflC j¡Jm¡e¡ Bhc¤m lq£j Ll¡Q£ Q−m ®N−mez Cpm¡jh¡c NieÑ−j¾V ®q¡−ØV−m B¢j, j¡Jm¡e¡ Bhc¤pÚ p¤hÚq¡e J HX−i¡−LV Bg¡k�£e l−u ®Nm¡jz C−a¡j−dÉ ®fТp−X¾V J fÐd¡e p¡j¢lL n¡pL ¢j. i−�¡ glj¡e ®O¡oZ¡ Ll−me −k, f§hÑ-f¡¢LÙ¹¢e k¡l¡ f¡¢LÙ¹¡−e l−u−Re a¡l¡ ®fТp−X−¾Vl Ae¤j¢a R¡s¡ f¡¢LÙ¹¡−el h¡C−l ®k−a f¡l−he e¡z B¢j ®fТp−X−¾Vl hl¡h−l mäe k¡h¡l Ae¤j¢q ®Q−u clM¡Ù¹ i¡Cp ®fТp−X¾V Se¡h e§l¦m Bj£−el q¡−a ¢c−u hmm¡j, ""Bj¡l clM¡Ù¹¢V pl¡p¢l ®fТp−X¾V q¡E−S X¡L−k¡−N f¡W¡−m L−h Hl SJu¡h Bp−h a¡ A¢e¢ÕQa z a¡C Bfe¡l q¡−a ¢cm¡j, k¡−a gm¡gm ¢e¢ÕQai¡−h S¡e¡ k¡uz L−uL¢ce fl ¢a¢e ®g¡−e ®cM¡ Ll−a hm−mez Bn¡ ¢el¡n¡l ®c¡m¡u ®c¡m ®M−a ®M−aC ®Nm¡jz ¢a¢e ¢j. i¤−�¡l Lb¡ Eܪa L−l hm−me, ""e¡ L¤C S¡−uN¡z'' f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e ®b−L −LE Bp−aJ f¡l−h e¡ HhP k¡l¡ HM¡−e B−R a¡l¡ ®L¡b¡J ®k−aJ f¡l−h e¡z mäe k¡h¡l fÐ−Qø¡ pgm q−m¡ e¡z mä−el j¡dÉ−j Y¡L¡l p¡−b f� ®k¡N¡−k¡−NC p¿ºø b¡L−a q−m¡z

Page 166: jibone ja dekhlam-3

166

f¡f¡f¡f¡¢LÙ¹¡−e ÙÛ¡u£i¡−h hph¡−pl fÐÙ¹¡h¢LÙ¹¡−e ÙÛ¡u£i¡−h hph¡−pl fÐÙ¹¡h¢LÙ¹¡−e ÙÛ¡u£i¡−h hph¡−pl fÐÙ¹¡h¢LÙ¹¡−e ÙÛ¡u£i¡−h hph¡−pl fÐÙ¹¡h S¡j¡u¡−al c¡¢uaÅn£m jq−m S¡e¡S¡¢e q−u ®N−m¡ ®k, Bjl¡ k¡l¡ OVe¡�²−j f¡¢LÙ¹¡−e l−u ¢N−u¢R, a¡−cl−L plL¡l AeÉ ®L¡b¡J ®k−a ¢c−µR e¡z a¡C Bj¡−cl−L h¡dÉ q−u f¡¢LÙ¹¡−eC ÙÛ¡u£i¡−h hph¡p Ll−a q−hz lq£j Cu¡l M¡e ®Sm¡l Bj£l Se¡h Bnl¡g h¡SJu¡ j¡Jm¡e¡ Bhc¤pÚ p¤hÚq¡e p¡−qh−L Ag¡l ¢c−me ®ke ¢a¢e I ®Sm¡u hph¡p L−lez a¡−L hm¡ q−m¡ ®k, ay¡l Hm¡L¡u ®k f¢lj¡Z S¢jSj¡ ¢R−m¡ Hl ¢à�Z S¢j ay¡−L c¡e Ll¡ q−hz ¢a¢e ay¡l f¢lh¡l−L ¢e−u Bp−m a¡−cl hph¡−pl k¡ha£u hÉhÙÛ¡ Ll¡ q−hz ay¡l jqîa J B¿¹¢lLa¡u Bjl¡ j¤� qm¡jz ¢L¿º ®pM¡−e Ù¹¡u£i¡−h hph¡p Ll¡l ®L¡e ¢Q¿¹¡-i¡he¡ Bj¡−cl ®j¡−VC ¢R−m¡ e¡z j¡Jm¡e¡ Bhc¤pÚ p¤hÚq¡e B−hNf§ZÑ i¡o¡u öL¢lu¡ S¡e¡−me Hhw ®c¡u¡ Q¡C−me ®ke ®c−n ¢g−l k¡h¡l f¢l−hn pª¢ø quz −Se¡−lm (Ah.) Jjl¡J M¡e qW¡v HL¢ce Cpm¡j¡h¡c NieÑ−j¾V ®q¡−ØV−m Bj¡l l¦−j q¡¢Sl q−mez ¢a¢e HL pju f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−e ®pe¡h¡¢qe£l ¢SJ¢p ¢R−mez 70-Hl ¢ehÑ¡Q−e ¢a¢e S¡j¡u¡−al e¢je£ ¢R−mez ¢he¡ Mh−l ¢a¢e ®p¡S¡ Bj¡l L¡jl¡u Y¤−L fs−me? B¢j OVe¡l BL¢pÈLa¡u HLV¤ ¢hhÐa ®h¡d Ll−mJ AaÉ¿¹ B¿¹¢lLa¡l p¡−bC p¡cl AiÉbÑe¡ S¡e¡m¡jz ®L¡m¡L¤¢m Ll¡l pju ¢a¢e ¢LR¤ pju ByL−s d−l b¡L−me HhP Bj¡−L Q¤j¤ ¢c−mez ¢S�¡p¡ cª¢ø−a ay¡l ¢c−L a¡L¡m¡jz ¢a¢e ¢aje ®L¡e i§¢jL¡ R¡s¡C Bj¡l E−�−nÉ h−m ®gm−me, ""S¡e−a f¡lm¡j ®k, Bfe¡−L f¡¢LÙ¹¡−eC b¡L−a q−µRz plL¡l h¡C−l ®k−a ¢c−µR e¡z a¡C m¡−q¡−l Bj¡l ®k h¡¢s¢V i¡s¡ ¢c−u ®l−M¢R a¡ Bfe¡−L ¢NgV ¢q−p−h ®ch¡l fÐÙ¹¡h ¢e−u q¡¢Sl q−u¢Rz Bj¡l H Ag¡l Lh¤m Ll−m B¢j AaÉ¿¹ M¤¢n q−hz'' B¢j ay¡l jqîa J B¿¹¢lLa¡l öL¢lu¡ S¡¢e−u ¢LR¤V¡ q¡mL¡i¡−hC hmm¡j, ""i¡C, Bõ¡q k¢c ®L¡e ¢ce Y¡L¡u ¢e−Sl h¡¢s−a b¡L¡l p¤−k¡N ®ce ®p A−fr¡uC b¡L−h¡z Bl ®L¡b¡J h¡¢sl j¡¢mL qh¡l CµR¡ ®eCz a¡R¡s¡ B¢j kM¢e p¤−k¡N f¡C f¡¢LÙ¹¡e ®b−L h¡C−l Q−m k¡h¡l CµR¡ ®eCz a¡R¡s¡ B¢j kM¢e p¤−k¡N f¡C f¡¢LÙ¹¡e ®b−L h¡C−l Q−m k¡h¡l CµR¡ ®eCz a¡R¡s¡ B¢j kM¢e p¤−k¡N f¡C f¡¢LÙ¹¡e ®b−L h¡C−l Q−m k¡h¡l SeÉ fÐÙ¹¤a q−u B¢Rz ¢a¢e ¢eÕQ¤f h−m lC−mez ay¡l ¢c−L a¡¢L−u ®cMm¡j, c¤−Q¡M ®b−L f¡¢e N¢s−u fs−Rz B¢j ¢hhÐa q−u hmm¡j, ""Bfe¡l Ag¡l NËqZ e¡ Ll¡u j−e H−j¡ Lø f¡−he h−m d¡lZ¡ L¢l¢ez Bf¢e Bj¡−L rj¡ Ll−hez'' ¢a¢e hm−me , ""Bfe¡l eÉ¡u c£−el HLSe M¡¢cj Nªqq£e AhÙÛ¡u B−Re, H−aC B¢j ®hce¡ ®h¡d Ll¢Rz'' ay¡l H B¿¹¢lL pq¡e¤i§¢a Bj¡l A¿¹l ØfnÑ Ll−m¡z B¢j Ae¤ih Llm¡j ®k, ¢a¢e M¤hC B¿¹¢lL h−mC ®Q¡−Ml f¡¢e−a fÐj¡Z ¢c−mez 127.

Bk¡cBk¡cBk¡cBk¡c----L¡nÈ£l pglL¡nÈ£l pglL¡nÈ£l pglL¡nÈ£l pgl 1972 p¡−ml BNø j¡−pl Bk¡c-L¡nÈ£−ll ®fТp−X¾V plc¡l Bhc¤m L¡Cu§j M¡e Bj¡−cl−L l¡Sd¡e£ j¤k¡gg¡l¡h¡c k¡h¡l SeÉ c¡Ju¡a ¢c−mez f−l S¡e−a f¡lm¡j ®k, Bk¡c-L¡nÈ£l plL¡−ll Q£g ®p−�²V¡¢l (e¡jV¡ A−eL−L ¢S−�p L−lJ ®fm¡j e¡) E−cÉ¡−NC H c¡Ju¡a H−p−Rz ¢a¢e Y¡L¡u LjÑla b¡L¡L¡−m ¢ef¡l (k¡l haÑj¡e e¡j ¢fH¢V¢p) ®Qu¡ljÉ¡e ¢R−mez X¡C−l�l ¢R−me LÉ¡−ÃVe Bhc¤l lhz ¢ef¡l qml¦−j Cpm¡j£ ¢nr¡ pÇf−LÑ HL ®p¢je¡−l Cpm¡j£ R¡�pw−Ol pi¡f¢a e§l¦m Cpm¡j, Y¡L¡ ¢hn Ä¢hcÉ¡mu n¡M¡l pi¡f¢a Bhc¤m j¡−mL (nq£c) J pw−Ol p¡C−uc j¤q¡Çjc Chl¡q£j (f−l ®jSl ®Se¡.) h�²ªa¡ L−lez ®Qu¡ljÉ¡e p¡−qh Ec¤Ñi¡o£ ¢R−mez I ®p¢je¡−l pi¡f¢aaÅ L−le h¡wm¡i¡o£ ¢X−l�l LÉ¡−ÃVe Bhc¤l lhz I ®p¢je¡−l Bhc¤m j¡−m−Ll h�²ªa¡l ®Vf ®lLXÑ ®b−L Na 15 BNø (2003) p¡ç¡¢qL ®p¡e¡l h¡wm¡l "nq£c j¡−mL' pwMÉ¡u I h�²hÉ¢V fÐL¡¢na quz ®Qu¡ljÉ¡e p¡−qh I ®lLXÑ Ll¡ h�²ªa¡ ¢nr¡ ¢hi¡−Nl EµQfcÙÛ ®L¡e ®L¡e LjÑLaÑ¡−L ¢c−u¢R−mez LÉ¡−ÃVe Bhc¤l lh l¡Sn¡q£ ¢hi¡−Nl ®Xf¤¢V L¢jne¡l ¢q−p−h Ahpl NËqZ L−lez Q¡L¢l−a b¡L¡L¡−mC ¢h¢iæ Cpm¡j£ ILÉ pwNW−el jS¢m−p p¡c¡l¡−al pcpÉ ¢q−p−h h£mù i¤¢jL¡ l¡−Mez

Page 167: jibone ja dekhlam-3

167

j¤p¢mj m£N ®ea¡ ¢q−p−h Se¡h n¢gL¤m Cpm¡−jl e¡−jJ c¡Ju¡a H−m¡ z B¢j, j¡Jm¡e¡ Bhc¤pÚ p¤hÚq¡e J HX−i¡−LV Bg¡S¤¢�e Bqjc ¢j−m phÑ−j¡V Bjl¡ Q¡lSe Bj¢¿»a ¢Rm¡jz k¤k¡gg¡l¡h¡c ®b−L HLV¡ hs S£fN¡¢s Bj¡−cl−L Cpm¡j¡h¡c ®b−L ¢e−u ®N−m¡z Cpm¡j¡h¡c ®b−LC f¡q¡¢s Hm¡L¡ öl¦z p¡l¡ f−bC f¡q¡¢s l¡Ù¹¡z c¤'¢c−LC ph¤−Sl pj¡−l¡qz "i§üNÑ L¡nÈ£l' Ef¡¢d ¢elbÑL euz Bjl¡ j¤�-¢hpÈ−u Bõ¡ql M¢Qa fСLª¢aL cªnÉ Ef−i¡N Ll−a Ll−a H¢N−u Qmm¡jz Bj¡−cl ®ke Bm¡f-B−m¡Qe¡l ®L¡e AhplC ¢R−m¡ e¡z j¡−T j¡−T Bg¡S¤¢�e p¡−qh q¡-ýa¡n L−l hm−ae, ""q¡u−l Bjl¡ Hje p¤¾cl ®cn ®b−L ¢h¢µRæ q−u fsm¡jz'' a¡l H ¢hm¡f Bj¡−cl−p±¾ckÑ ¢ff¡p¡ BlJ h¡¢s−u ¢c−m¡z Bj¡−cl N¡¢s Q£g ®p−�²V¡¢ll A¢g−p ®f±yR¡l p¡−b p¡−bC ¢a¢e Bj¡−cl−L p¡cl AiÉbÑe¡ S¡e¡−me Hhw Eo· B¢m�e Ll−mez ¢a¢e a¡l N¡¢s−a E−W Bj¡−cl N¡¢sl p¡j−e ®k−u ®fR−e ®fR−e Bp−a Cn¡l¡ Ll−mez L−uL ¢j¢eV flC Bjl¡ p¡¢LÑV q¡E−S ®f±yRm¡jz Bj¡−cl SeÉ hl¡� L¡jl¡u ®k−u ®N¡pm L−l c¤f¤−ll M¡h¡−ll SeÉ fÊÙ¹¤a qh¡l SeÉ ¢a¢e fl¡jnÑ ¢c−mez Q£g ®p−�²V¡¢l p¡−qh Bj¡−cl−L ¢e−u A¢a ¢eL−VC Ah¢ÙÛa jp¢S−c ®k¡q−ll e¡j¡k Bc¡u Ll−mez Hl flflC ¢a¢e Bj¡−cl−L M¡h¡l ®V¢h−m ¢e−u ®N−me Hhw Bj¡−cl p¡−bC ®M−mez Bjl¡ a¡l Aj¡¢uL hÐhq¡l J A¢a¢bfl¡uZa¡u j¤� qm¡jz V¤¢f f¢l¢qa M¡−V¡ BL¡−ll ü¡ÙÛÉh¡e j¡e¤o¢V Bj¡−cl−L AÒf pj−ul j−dÉC Bfe L−l ¢e−mez M¡h¡l pju ¢a¢e Y¡L¡u L−uL hRl LjÑla b¡L¡m£e pȪ¢aQ¡lZ L−l Bg−p¡p Ll−me ®k, ®pM¡−e Bl k¡h¡l p¤−k¡N lC−m¡ e¡z M¡h¡l fl ¢a¢e Bj¡−cl−L ¢hnСj ®eh¡l p¤−k¡N ¢c−m h−m ®N−me ®k, ¢a¢e Bj¡−cl p¡−bC Bp−ll e¡j¡k Bc¡u Ll−hez e¡j¡−kl fl ¢a¢e Bj¡−cl p¡−b B−m¡Qe¡u hp−mez ¢a¢e ¢L ¢L L¡l−Z h¡P¡¢m j¤pmj¡e−cl−L AaÉ¿¹ i¡−m¡h¡p−ae a¡ E−õM L−l S¡e¡−me ®k, I i¡−m¡h¡p¡l V¡−eC Bj¡−cl−L HM¡−e Be¡ LaÑhÉ j−e L−l−Rez Bjl¡ ®k j¡e¢pL AhÙÛ¡u ¢ce L¡V¡µR a¡ Efm¢ì L−lC qu−a¡ ¢a¢e Bj¡−cl−L ®jqj¡e ¢q−p−h pj¡cl L−l M¤¢n Ll−a ®Q−u−Rez Bj¡−cl−L L¡nÈ£l ®cM¡l p¤−k¡Nc¡e Ll¡u Bjl¡ ph¡C B¿¹¢lL öL¢lu¡ S¡e¡m¡j HhP a¡l B¢a−bua¡u Bjl¡ AaÉ¿¹ aªç J p¿ºø h−m fÐL¡n Llm¡jz L¡nÈ£−ll ®p±¾c−kÑl fÐnwp¡ Bjl¡ A−eL ö−e¢R, ¢L¿º ®cM¡l p¤−k¡N ®f−u Bjl¡ AaÉ¿¹ Be¢¾ca h−m S¡e¡m¡jz L¡nÈ£−l ®cM¡l j−a¡ k¡ k¡ B−R a¡ ®cM¡−he h−m S¡e¡−me Hhw Hl SeÉ Bj¡−cl p¡−b fl¡jnÑ L−l pjup§¢Q fÐZue Ll−mez ®k¢ce ®f±yRm¡j, Hlfl j¡TM¡−e HL¢ce ®b−L aªa£u ¢ce Bjl¡ Cpm¡j¡h¡c ¢g−l ®Nm¡jz H pj−ul j−dÉ ®fÊ¢p−X−¾Vl p¡−b p¡r¡v p¢Qh¡mu ®cM¡, nql O¤−l cªnÉ ®cM¡l pLm Lb¡ j−e ®eCz a−h plL¡¢l ¢X¢NË L−l−Sl Lb¡ ¢h−no L¡l−Z p¤Øfø j−e f−sz ¢X¢NË L−lS HL¢VC j¡�z a¡C R¡� J R¡�£−cl−L HLC L−m−S i¢aÑ L−lJ nl£B−al pLm p£j¡ lr¡ Ll¡ ¢Li¡−h pñh, Hl E�Æm cªø¡¿¹ ÙÛ¡fe Ll¡ q−u−Rz L−m−Sl ®N¡V¡ LÉ¡Çfp c¤'i¡−N ¢hi�² z L−m−S R¡�−cl fÐ−hn fb ®k¢c−L R¡�£−cl fÐ−hn fb Hl ¢hfl£a ¢c−Lz L−mS fС�−Zl j¡TM¡−e EyQ¤ ®cu¡mz R¡� J R¡�£−cl ®jl¡−jn¡ c§−ll Lb¡ flØf−ll ®cM¡ qJu¡lJ ®L¡e p¤−k¡N ®eCz Bjl¡ LÓ¡pl¦−j Y¤−L Ah¡L ¢hpÈ−k A¢ii§a qm¢jz LÓ¡pl¦−jl j¡TM¡−e ®cu¡mz ®cu¡−ml HLf¡−n R¡�−cl SeÉ Bpe, Afl f¡−n R¡�£−cl SeÉ hp¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡ q−u−Rz HLC ¢nrL HLp¡−bC LÓ¡p ®eez ¢nrL R¡� J R¡�£−cl−L AhnÉ ®cM−a f¡ez ¢L¿º R¡�l¡ R¡�£−cl−L ®cM−a f¡u e¡z Hje QjvL¡l hÉhÙÛ¡ L¡nÈ£l R¡s¡ Bl ®L¡b¡J ®c¢M¢ez f¡¢LÙ¹¡−el R¡�£−cl SeÉ fªbL L−mS, Hje¢L ®j¢XLÉ¡m L−m−SJ B−Rz ¢L¿º HLC L−m−S R¡�-R¡�£−cl−L fs¡l hÉhÙÛ¡ L−lJ ®L¡-HX¤−Ln−el L¤gm ®b−L lr Ll¡l Hje QjvL¡l ®L±nm ®c−M Bjl¡ ph¡C j¤� qm¡jz B¢j S¡¢e e¡ ®k, HMeJ H fÜ¢a ®pM¡−e Q¡m¤ B−R ¢Le¡z R¡�£−cl SeÉ fªbL fТaù¡e Ll¡l p¡dÉ e¡ b¡L−m H hÉhÙÛ¡l BnÐu ®eJu¡ k¡uz

−l¢XJ ®b−l¢XJ ®b−l¢XJ ®b−l¢XJ ®b−L Bj¡l h�²ªa¡−L Bj¡l h�²ªa¡−L Bj¡l h�²ªa¡−L Bj¡l h�²ªa¡ Bj¡−L Ae¤−l¡d Ll¡ qu ®k, Bk¡c-L¡nÈ£−l Cpm¡j£ BcnÑ L¡−u−jl ®k fÐ−Qø¡ Qm−R H ¢ho−k SeNZ−L Eà¤Ü L−l ®ke ®l¢XJ−a h�²hÉ l¡¢Mz L¡nÈ£l£ i¡o¡ ®a¡ Bj¡l S¡e¡ ®eCz ¢L¿º ¢n¢ra ph¡C EcѤ h¤T−a prj h−m EcѤ−aC hm¡l fl¡jnÑ ¢c−mez i¡la ®b−L fªbL ü¡d£e p�¡ hS¡u l¡M−a q−m Cpm¡jC ®k HLj¡� lr¡LhQ ®p Lb¡l �l¦aÅ h¤T¡h¡l ®Qø¡ Llm¡jz j¡�

Page 168: jibone ja dekhlam-3

168

10 ¢j¢eV h�²ªa¡ Llm¡jz fÐp��²−j H Lb¡J hmm¡j ®k , f¡¢LÙ¹¡−e Cpm¡j£ BcnÑ L¡−u−jl ®Qø¡ e¡ Ll¡uC f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e ¢h¢µRæ q−u ®N−m¡ Hhw i¡l−al B¢df� ®pM¡−e L¡−u−jl p¤−k¡N q−m¡z

−fТp−X−¾−fТp−X−¾−fТp−X−¾−fТp−X−¾Vl p¡−b ®p±SeÉ p¡r¡vVl p¡−b ®p±SeÉ p¡r¡vVl p¡−b ®p±SeÉ p¡r¡vVl p¡−b ®p±SeÉ p¡r¡v Bk¡c-L¡nÈ£−ll ¢ehÑ¡¢Qa ®fТp−X¾V ¢q−p−h plc¡l Bhc¤m L¡Cu§j M¡e AaÉ¿¹ Se¢fÐu ¢R−mez ¢a¢e j¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b O¢eù ®k¡N¡−k¡N l¡M−aez ®p p¤h¡−c m¡−q¡−l j¡Jm¡e¡l h¡pih−lC a¡l p¡−b Bj¡l ®cM¡- f¢lQuz fLh¡l HL ¢h−no Efm−r l¡Ju¡m¢f¢�−aJ ®cM¡ quz ¢a¢e AaÉ¿¹ ¢jöL fÐLª¢al −m¡Lz p¢aÉL¡l Se−ea¡l �Zh¢m−a ¢a¢e i§¢oa ¢R−mez a¡l A¢g−pC Bjl¡ ®p±SeÉ p¡r¡v L¢z Bk¡c-L¡nÈ£−l Bp¡l SeÊ Bj¡−cl−L c¡Ju¡a ®cJu¡u a¡l öL¢lu¡ S¡e¡C z f¡¢LÙ¹¡e ¢àM¢äa qJu¡u ¢a¢e Ni£l c¤xM fÐL¡n L−lez i¡la£u ®pe¡e¡u−Ll ¢eLV f¡¢LÙ¹¡−el ®pe¡u−Ll BaÈpjfÑ−Zl SeÉ A�¿¹ ®hce¡−h¡d L−l−Re h−m S¡e¡−mez H Efjq¡−c−nl C¢aq¡−p HV¡ Qlj Lm�SeL OVe¡ h−m ¢a¢e j¿¹hÉ Ll−mez ¢a¢e Bk¡c-L¡nÈ£−l Cpm¡j£ Bc−nÑl h¡Ù¹h¡u−el ®Qø¡ Ll−Re h−m Bjl¡ j¤h¡lLh¡c S¡e¡m¡jz Bl f¡¢LÙ¹¡−e a¡ Ll¡ q−µR e¡ h−m Bg−p¡p Llm¡jz

Q£gQ£gQ£gQ£g----®p−�²V¡¢ll p¡−b Cpm¡j¡h¡−c p¡r¡v ®p−�²V¡¢ll p¡−b Cpm¡j¡h¡−c p¡r¡v ®p−�²V¡¢ll p¡−b Cpm¡j¡h¡−c p¡r¡v ®p−�²V¡¢ll p¡−b Cpm¡j¡h¡−c p¡r¡v Bk¡c-L¡nÈ£−ll Q£g ®p−�²V¡¢l p¡−qh HLh¡l H−p Cpm¡j¡h¡c NieÑ−j¾V ®q¡−ØV−m EW−mez gS−ll e¡j¡−kl pju jp¢S−c ®cM¡z ay¡l mð S¡j¡ J c£OÑ c¡¢s b¡L¡u ¢k¢e Cj¡j¢a L−le ¢a¢e ay¡−LC e¡j¡k fs¡h¡l SeÉ Ae¤−l¡d S¡e¡−mez ¢a¢e p§l¡ p¡Sc¡q pq£i¡−h ¢am¡Ju¡a L−l e¡j¡k pj¡d¡ Ll−mez B¢j ay¡l Cj¡j¢a−a j¤� qm¡jz HLSe ¢pHp¢f A¢gp¡l Hje �−Zl A¢dL¡l£ q−a f¡−le H A¢i�a¡ Bjl ¢R−m¡ e¡z e¡j¡−kl fl ¢a¢e Bj¡l L¡jl¡u Bp¡l SeÉ pju ¢edÑ¡lZ Ll−mez kb¡pj−u Bp−mez ¢a¢e hm−me, ""B¢j j¡Jm¡e¡ jJc§c£l A−eL hC f−s¢Rz Bd§¢eL ¢n¢ra ®m¡L−L Cpm¡j pÇf−LÑ p¤Øfø d¡lZ¡ ®ch¡l p¢WL d¡lZ¡ B−mj pj¡−SlJ Ljz B¢j a¡hm£N S¡j¡u¡−aJ ¢Qõ¡ ¢c−u¢Rz H S¡j¡u¡−al ¢Qõ¡fÜ¢a Bj¡l M¤h i¡−m¡ ®m−N−Rz Bj¡l d¡lZ¡ ®k, S¡j¡u¡−al ®m¡−Ll¡ k¢c a¡lm£−Nl ¢Qõ¡u k¡e a¡q−m Cpm¡j pÇf−LÑ p¢WL d¡lZ¡ a¡hm£−Nl ®m¡L−cl j−dÉ R¢s−u ¢c−a f¡l−hez a¡l¡ Cpm¡j−L öd¤ djÑ ¢q−p−hC h¤−Tez S¡j¡u¡−al LjÑ£−cl p¤qh−a a¡l¡ S£he¢hd¡e ¢q−p−h Cpm¡j−L S¡e¡l p¤−k¡N f¡−hez Bf¢e S¡j¡u¡−a Cpm¡j£−a ®k¡Nc¡−el f§−hÑ a¡hm£N S¡j¡u¡−a ¢Qõ¡ ¢c−u−Re h−m S¡e−a ®f−l Bfe¡l ¢eLV H fÐÙ¹¡h l¡Mm¡jz Cpm¡j pÇf−LÑ S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l hÐh¡fL d¡lZ¡ a¡hm£N S¡j¡u¡−al j−dÉ R¢s−u ¢c−a f¡l−m a¡hm£−Nl p¡−b pÇf¢LÑa ¢hl¡V pwMÉL c£ec¡l ®m¡L Cpm¡j£ B−¾c¡m−e p¢�²u q−a f¡−l, H d¡lZ¡C Bj¡−L H fÐÙ¹¡h l¡M−a Eà¤Ü L−l−Rz Bj¡l M¤h c¤xM ®h¡d qu ®k, Cpm¡j pÇf−LÑ p¢WL J hÉ¡fL d¡lZ¡ A−eL c£ec¡−ll j−dÉJ ®eCz'' B¢j ay¡l B¿¹¢lLa¡ J B−hNf§ZÑ h�²−hÉ c£e Cpm¡−jl SeÉ ay¡l IL¡¢¿¹L clc Ae¤ih Llm¡jz Bõ¡ql HC j¤M¢mp h¡¾c¡l fТa Bj¡l i¡−m¡h¡p¡ ®h−s ®N−m¡z B¢j ay¡l Skh¡l fÐpwp¡ L−l hmm¡j, ""a¡hm£N S¡j¡u¡a pÇf−LÑ A−e−L ¢h¢iæ lLj j¾c d¡lZ¡ ®f¡oZ L−lz Hje¢L HV¡−L Cpm¡j ¢h−l¡d£ ®L¡e jq−ml p¤f¢lL¢Òfa LjÑp§¢Q h−mJ ®LE ®LE j−e L−lz a¡hm¢N S¡j¡u¡−a c£OÑ¢ce kb¡kb c¡¢uaÅn£m b¡L¡u H S¡j¡u¡a pÇf−LÑ B¢j kb¡kb d¡lZ¡ l¡¢Mz a¡C B¢j S¡j¡u¡−a Cpm¡j£−a ®k¡Nc¡−el flJ a¡hm£N S¡j¡u¡a−L i¡−m¡h¡¢pz Hl à¡l¡ Cpm¡−jl ®kV¤L¤ ¢Mcja q−µR a¡ j§mÉh¡e h−m j−e L¢lz a¡−cl H ¢Mcja p−�ÆJ HL¢V L¡l−Z Cpm¡−jl r¢al Bn�¡ J l−u−Rz k¢c a¡−cl Lb¡u j¡e¤−ol j−dÉ H ¢hn Ä¡p pª¢ø qu ®k, a¡hm£N S¡j¡u¡−a c£−el ®kV¤L¤ ¢nr¡ ®cJu¡ qu aaV¤L¤C f§ZÑ Cpm¡j, a¡q−m a¡ AaÉ¿¹ j¡l¡aÈL r¢al L¡lZ q−hz HV¤L¤−L "eh£Ju¡m¡ L¡j" h−m d¡lZ¡ ®cJu¡ q−m AaÉ¿¹ i¤m d¡lZ¡ pª¢ø q−hz B¢j kMe a¡hm£−N L¡S L−l¢R aMe H dl−el Lb¡ hm−a ö¢e¢ez eh£l c¡Ju¡a HV¤L¤−a p£j¡hÜ ¢R−mA e¡z pLm eh£l c¡Ju¡−aC h¡¢am n¢�² h¡d¡ ¢c−u−Rz qL c¡Ju¡a−L ü¡i¡¢hLi¡−hC h¡¢am pqÉ Ll−a f¡−l e¡z AbQ c¤¢eu¡l ®L¡b¡J a¡hm£−Nl c¡Ju¡−al p¡−b h¡¢a−ml ®L¡e pwOoÑ qu e¡z SepjbÑ−el ¢cL ¢c−u a¡hm£N S¡j¡u¡a ¢h−n Ä ph−Q−u hs S¡j¡u¡az AbQ H S¡j¡u¡−al ®L¾cÐ ¢c¢õ¡az i¡l−al j−a¡ j¤p¢mj J Cpm¡j ¢h−ào£

Page 169: jibone ja dekhlam-3

169

®c−nl haÑj¡e ¢q¾c¤ p¡ÇfÐc¡¢uL plL¡l fkÑ¿¹ a¡hm£−Nl L¡S−L a¡−cl SeÉ r¢aLl j−e L−l e¡ Hl L¡lZ, a¡hm£N S¡j¡u¡a öd¤ HL¢V dj£Ñu pwÙÛ¡, CL¡j¡−a c£−el pwNWe euz'' a¡hm£N S¡j¡u¡a pÇf−LÑ Bj¡l c£OÑ j¿¹hÉ ö−e Q£g ®p−�²V¡¢l p¡−qh Bj¡l p¡−b HLja q−u hm−m, ""¢a¢l−nl cn−L f¡�¡−hl ¢jJu¡a e¡jL Hm¡L¡u a¡hm£N S¡j¡u−al fТaùa¡ j¡Jm¡e CmCu¡p (l) H L¡−Sl p§Qe¡ L−lez aMe I Hm¡L¡u A¢n¢ra j¤pmj¡e−cl Hje AhÙÛ¡ ¢R−m¡ −k, a¡−cl S£h−e Cpm¡−jl ¢LR¤C ¢R−m¡ e¡z j¡Jm¡e¡ CmCu¡p (l) H L¡−Sl j¡dÉ−j a¡−cl−L j¤p¢mj ®Qae¡ c¡e L−le Hhw Cpm¡−jl HV¤L¤ ¢nr¡ a¡−cl j−dÉ Q¡m§ L−lez'' B¢j hmm¡j, ""Cw−l−Sl c£OÑ ®N¡m¡¢jl k¤−N j¤p¢mj S¡¢a ®k ¢ekÑ¡ae J ¢hfkÑ−ul ¢nL¡l qu a¡−a djÑ ¢q−p−hJ ¢h¢iæ S¡uN¡u Cpm¡j ¢V−L b¡L−a f¡−l¢ez 1860-Hl cn−L j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çjc L¡−pj e¡ea¤h£ J ay¡l p¡b£−cl fÐ−Qø¡u ®cJh−¾c Cpm¡j£ ¢nr¡-B−¾c¡me öl¦ e¡ q−m Hhw Jm¡j¡ h¡¢qe£ pª¢ø e¡ q−m p¡l¡ i¡lah−oÑ H−a¡ j¡cl¡p¡ L¡−uj q−a¡ e¡z Cpm¡−jl H ¢nr¡ B−¾c¡m−el g−mC L¤lBe J q¡c£−pl QQÑ¡ ®hy−Q B−Rz plL¡¢l p¡q¡kÉ R¡s¡C H j¡cl¡p¡ ¢nr¡ ¢hÙ¹¡−l B−mj pj¡−Sl ¢hl¡V L¤lh¡e£ l−u−Rz H B−¾c¡me N−s e¡ EW−m Efjq¡−c−n Cpm¡−jl ¢LR¤C Ah¢nø b¡L−a¡ e¡z Cw−lS n¡pe¡j−e H j¡cl¡p¡ ¢nr¡u ¢n¢ra−cl ®L¡e p¤−k¡N-p¤¢hd¡ ¢R−m¡ e¡z ay¡l¡ jp¢Sc J j¡cl¡p¡l ¢Mcja J Ju¡k-ec£qa L−lC S£¢hL¡ ASÑe Ll−a h¡dÉ qez H f¢l¢ÙÛ¢a−a a¡l¡ Cpm¡−jl öd¤ djÑ£u ¢cLV¤L¤ h¡y¢Q−u l¡M−a prj q−u−Rez jp¢Sc, j¡cl¡p¡ J M¡eL¡l j¡dÉ−j ®kV¡L¤ c£−el Bm¡ ¢halZ Ll¡ q−u−R HV¤L¤ ¢nr¡ ®b−LJ k¡l¡ h¢�a a¡−cl−L c£e-¢nr¡ ®ch¡l SeÉC a¡lm£N S¡j¡u¡−al S¾jz k¡l¡ j¡cl¡p¡ J M¡eL¡u ®k−a f¡l−m¡ e¡ a¡l¡C S¡j¡u¡a ®b−L ¢nr¡ NËq−Zl p¤−k¡N ®f−u−Rz a¡hm£−Nl ¢nrLN−Zl Ae−LC B−mjz H SeÉC a¡hm£N S¡j¡u¡a ¢e−S−L "Qma¡-¢gla¡' (Qmj¡e) j¡cl¡p¡ J M¡eL¡q h−m b¡−Lz Hlfl Q£g ®p−�²V¡¢l p¡−qh a¡l fÐÙ¹¡h pÇf−LÑ Bj¡l A¢ija S¡e−a Q¡C−mez B¢j a¡−L H ¢ho−u Bj¡l hÉbÑ fÐ−Qø¡l L¡¢qe£ öe¡m¡jz hmm¡j, ®k Y¡L¡ÙÛ L¡Ll¡Cm jp¢S−c a¡lm£N S¡j¡u¡−a Bj¡l O¢eø L−uLSe pqLj£Ñ−L j¡Jm¡e jJc§c£l Dj¡−el q¡L£La, "Cpm¡−jl q¡L£La' J "e¡j¡k-®l¡k¡l q¡L£La' hC fs−a ¢cm¡jz HL pç¡q f−l H hC�−m¡ ®gla ®e−h¡ HhP AeÉ BlJ hC ®c−h¡ h−m S¡e¡m¡jz ¢e¢cÑø ¢c−e ®fm¡jz k¡h¡l p¡−b p¡−bC ph hC Bj¡−L ®gla ¢c−mez hC�−m¡ ®Lje m¡N−m¡ S¡e−a Q¡Cm¡jz ph¡C HLh¡−LÉ hm−m¡ ®k, a¡l¡ ®LE ®L¡e hCC f−se¢ez AaÉ¿¹ ¢hpÈu fÐL¡n L−l e¡ fs¡l L¡lZ ¢S−�p Llm¡jz hm−me, ""Hph hC fs¡ j¤l¦î£−cl j¡e¡ B−Rz'' ¢S−�p Ll−me ®Le? SJu¡−h hm−me, Cpm¡j£ hC a¡−cl Ae¤−j¡ce ¢e−uC fs¡l ¢euj l−u−Rz Bj¡l S¡j¡u¡−a Cpm¡j£−a ®k¡Nc¡−el fl a¡hm£N S¡j¡u¡−al ®eaªhª−¾cl ¢hl©f fТa¢�²u¡ Bj¡l S¡e¡ ¢R−m¡z a¡−cl d¡lZ¡ ®k, Hph hC f−s B¢j ®N¡jl¡q q−u ®N¢Rz a¡C Bj¡l j−a¡ Bl ®LE ®ke ®N¡jl¡q e¡ qu ®p E−�−nÉC j¤l¦î£−cl Ae¤−j¡c−el ¢hd¡e Q¡m¤ q−u−Rz f¤l¡−e¡ hå¤−cl−L öd¤ HV¤L¤ h−mC ¢hc¡u qm¡j, ""AeÉ hC fs−mC k¢c Dj¡e ¢hfæ qh¡l iu b¡−L a¡q−m H−a¡ c¤hÑm Dj¡e ®Lje L−l lr¡ Ll−he?'' Q£g ®p−�²V¡¢l p¡−qh hm−me, ""H fÜ¢a a¡−cl SeÉ Ef−k¡N£ eu h−meC Bj¡l fÐÙ¹¡h¢V ¢iæ dl−elz'' B¢j hmm¡j ®k, ¢Qõ¡u k¡l¡ k¡e a¡−cl−L phÑ pjuC a¡−cl ¢e¢cÑø LjÑp§¢Q−a hÉÙ¹ l¡−Mz ®kM¡−e S¡j¡u¡−al ®m¡L a¡hm£−Nl ¢Qõ¡u ®k−u a¡−cl a¡m£j£ ®ep¡−hl h¡C−l Cpm¡−jl AeÉ ®L¡e ¢nr¡ f¢l−hn−el ®L¡e p¤−k¡NC f¡−h e¡ H dl−el ®Qø¡ Ll−a ®N−m c¡¢uaÅn£ml¡ ¢LR¤−a a¡ Ll−a ®c−h e¡z B¢j BlJ S¡e¡m¡j ®k, B¢j a¡hm£−Nl c¡¢uaÅn£m b¡L¡L¡−m e¡j¡−kl q¡L£La pÇf−Lª h�²hÉ l¡M¡u AeÉ HL c¡¢uaÅn£m Bf¢� a¤m−mez a¡hm£N S¡j¡uA−a öd¤ g¡k¡−um B−m¡Qe¡ qu, q¡L£La B−m¡Qe¡l ®L¡e Ae¤j¢a ®eCz a¡l fÐÙ¹¡h h¡Ù¹hpÇja eu h−m j¿¹hÉ Ll¡l fl ¢a¢e AaÉ¿¹ Bg−p¡p L−l hm−me, ""a¡hm£N S¡j¡u¡−al p¡−b pw¢nÔø Ha¡ ¢hl¡V pwMÉL j¤p¢mj-j¤pmj¡e Cpm¡−jl f§ZÑ¡� l©f pÇf−LÑ A�C ®b−L k¡−µRez Bl CL¡j¡−a c£−el B−¾c¡meJ H ¢hl¡V n¢�²l pq−k¡¢Na¡ ®b−L h¢�a b¡L−Rz''

Page 170: jibone ja dekhlam-3

170

B¢j a¡−L p¡¿¹Æe¡ ¢c−u hmm¡j, ""B¢j j−e L¢l ®k, S¡j¡u¡−a Cpm¡j£m p¡−b a¡hm£N S¡j¡u¡−al f¡lØf¢lL ¢h−l¡¢da¡l ®L¡e L¡lZ ®eCz S¡j¡u¡a Bõ¡ql BCe L¡−uj Ll¡l ®k¡NÉ ®m¡L °a¢l Ll¡l ®Qø¡ Ll−Rz a¡lm£N S¡j¡u¡a k¡−cl−L °a¢l Ll−R a¡l¡ Bõ¡ql BCe L¡−uj q−m ®S¡−nl p¡−b ®j−e ®e−hez a¡lm¢N S¡j¡u¡a c£−el j¤S¡¢qc e¡ h¡e¡−mJ, j¡e¤o−L c£ec¡l ®a¡ h¡e¡−µRz Q£g ®p−�²V¡¢l p¡−q−hl p¡−b I p¡r¡−al fl c¤'j¡p flC B¢j q−�l E−�−nÉ Q−m k¡Cz a¡C a¡l p¡−b Bl ®cM¡ qu¢ez

f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ®hl qh¡l d¡¾c¡f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ®hl qh¡l d¡¾c¡f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ®hl qh¡l d¡¾c¡f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ®hl qh¡l d¡¾c¡ j¡Jm¡e¡ Bhc¤l lq£j Bj¡−cl ®b−L Bm¡c¡ q−u Ll¡Q£ Q−m k¡h¡l fl a¡l p¡−b ®k¡N¡−k¡NC ¢R−m¡ e¡ HLh¡l Ll¡Q£−a Se¡h j¤p¢mj Bm£l h¡p¡u ®k−u B¢j ®cM¡ L−l¢Rz HX−i¡−LV Bg¡S¤�£e p¡−qh pf¢lh¡−h Cpm¡j¡h¡−c b¡L¡u a¡l f−r f¡¢LÙ¹¡e ®b−L ®hl qh¡l ¢Q¿¹¡ Ll¡ pñh ¢R−m¡ e¡z B¢j J j¡Jm¡e¡ Bhc¤pÚ p¤hÚq¡e j¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b B−m¡Qe¡l fl ¢pÜ¡¿¹ ¢em¡j, ®k q� Efm−r f¡¢LÙ¹¡e ®a−L h¡C−l k¡h¡l p¤¤−k¡N ¢e−a q−hz kb¡pj−u Bjl¡ q−�l SeÉ plL¡¢l gl−j clM¡Ù¹ ¢cm¡jz B−�¡hl (72) p¡m j¡−pC plL¡¢l Ae¤j¢a J "¢fmNË£j f¡p' −f−u ®Nm¡jz f¡p−f¡−VÑl hc−m öd¤ q−�l E−�−nÉ H f¡¡p ®cJu¡ q−a¡z Bjl¡ f¡p−f¡VÑ hÉhq¡l Llm¡j e¡, k¡−a plL¡l j−e L−l ®k, Bjl¡ q� L−l ¢g−l Bp−h¡z a¡C AeÉ¡eÉ f¡¢LÙ¹¡¢e q�k¡�£l j−a¡C Bjl¡ "¢fmNË¡j f¡p' ¢e−uC k¡h¡l ¢pÜ¡¿¹ ¢em¡jz e−ið−ll aªa£u pç¡−q Bj¡−cl ¢ØVj¡−l EW¡l a¡¢lM ®fm¡jz ®pL¡−m ¢hj¡−e k¡h¡l fÐQme ¢R−m¡ e¡ z ph q�k¡�£ S¡q¡−S Smf−bC ®k−a¡z H ®cn ®b−L QVÊNË¡−j S¡q¡−S EW−a q−a¡z i¡lah¡p£l¡ ®h¡−ð ®b−L HhP f¡¢LÙ¹¡¢el¡ Ll¡Q£ ®b−L S¡q¡−S B−l¡qZ L−l −S�¡ ®f±R−aez Ll¡Q£ ®b−L ®S�¡ ®f±R−a HL pç¡q m¡N¡l Lb¡z q� J Jjl¡q pÇf−LÑ fÐ−u¡Se£u j¡pBm¡-j¡p¡Cm S¡e¡l SeÉ H pjuV¡ ph−Q−u Ef−k¡N£z j�¡ nl£g ®f±yR¡l SeÉ j¡e¢pL fÐÙ¹¤¢a J B−hN pª¢øl SeÉ f−b H pjuV¡ f¡Ju¡l fÐ−u¡Se£ua¡ ph¡C Efm¢ì Ll−a¡z BSL¡m ¢hj¡−e qW¡v L−l Es¡m ¢c−u g¤s¤v L−l ®S�¡ ®f±yR−m I p¤−k¡N f¡Ju¡ k¡u e¡z AhnÉ q¡S£ LÉ¡−Çf L−uL¢ce b¡L−m I E−�nÉ ¢LR¤V¡ f§lZ quz 128.

q−�l q−�l q−�l q−�l fÐÙ¹¤¢a fÐÙ¹¤¢a fÐÙ¹¤¢a fÐÙ¹¤¢a B¢j J j¡Jm¡e¡ Bhc¤pÚ p¤hÚq¡e ü¡i¡¢hL B−hN J Be−¾cl p¡−b q−� k¡h¡l fÐ−u¡Se£u fÐÙ¹¤¢a−a hÉÙ¹ qm¡jz e−ið aªa£u pç¡−q (72 p¡m) c¤'Se Hp p¡−bC Ll¡Q£ ®Nm¡jz B¢j kah¡lC Ll¡Q£ ¢N−u¢R, S¡j¡u¡−al c¡¢uaÅn£m i¡C−ul¡ Bj¡−L ®q¡−V−m EW−a ®ce¢ez c£e£ i¡C−cl L¡−l¡ h¡¢s−aC b¡L¡l p¤h−¾c¡hÙ¹ L−l−Rez Hh¡l S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ f¡¢LÙ¹¡−el ®L¾cУu e¡−u−h Bj£l AdÉ¡fL Bhc¤m Ng¤l Bqj−cl h¡¢s−a b¡L¡l hÉhÙÛ¡ q−m¡z Hl B−NJ HLh¡l L−uL¢ce ay¡l h¡¢s−a ¢Rm¡jz q� pÇf−LÑ A¢i� i¡C−ul¡ Bj¡−cl c¤'Se−L fÐ−u¡Se£u fl¡jnÑ ¢c−mez ph−Q−u �l¦aÅf§ZÑ fl¡jnÑ q−m¡ j¤B¢õj pÇf−LÑz k¡l¡C q� Ll−a k¡e, a¡−cl−L ®L¡e j¤B¢õ−jl a�Æ¡hd¡−eC b¡L−a quz j�¡ J jc£e¡u b¡L¡- M¡Ju¡l hÉhÙÛ¡, ¢je¡ J Bl¡g¡−a ¢e−u k¡Ju¡, ¢je¡u ay¡h§−a L−uL¢ce AhÙÛ¡e CaÉ¡¢c j¤B¢õjl¡C L−l b¡−Lz j¡Jm¡e¡ jJc§c£ (l) kMe q−� ®N−me, aMe j¤B¢õj BL£m B�¡−pl a�Æ¡hd¡−e ¢R−mez Hlfl −b−L f¡¢LÙ¹¡e ®b−L S¡j¡u¡−al ®m¡−Ll¡ HC j¤B¢õ−jl L¡−RC ®k−aez Bj¡−cl−LJ ay¡C a�Æ¡hd¡−e q� Ll¡l fl¡jnÑ ¢c−mez AhnÉ BL£m B�¡p 72 p¡−ml B−NC C¢¿¹L¡m L−l−Rez j¤B¢õj j¡l¡ ®N−mJ g¡jÑ ¢q−p−h j§m j¤B¢õ−jl e¡−jC ay¡l p¿¹¡el¡ c¡¢uaÅ f¡me L−l b¡−Lz a¡C Bj¡−cl p¤V−Lp J −h¢Xw-H Blh£ J Cw−l¢S−a j¤B¢õj BL£m B�¡−pl e¡j B¢VÑØV ¢c−u ¢m¢M−u ¢em¡jz

Page 171: jibone ja dekhlam-3

171

¢e¢cÑø a¡¢l−M Bjl¡ c¤'Se HLp¡−bC Ll¡Q£ h¾c−l q−�l E−�−nÉ ¢e¢cÑø S¡q¡−S B−l¡qZ Ll¡l SeÉ ®f±yRm¡jz Bj¡−cl j¡m-p¡j¡e S¡q¡−S Bj¡−cl SeÉ ¢e¢cÑø Bp−e ®f±yR¡h¡l SeÉ ¢e−u ®N−m¡z AeÉ¡eÉ pLm Be¤ù¡¢eLa¡ pÇfæ qJu¡l fl Bjl¡ phÑ−no plL¡¢l Ae¤ù¡−el SeÉ C¢j−NËne L¡E¾V¡−l ®f±yRm¡jz Bjl¡ m¡C−e cy¡s¡m¡jz ¢p¢lu¡m Ae¤k¡u£ j¡Jm¡e¡ Bhc¤pÚ p¤hÚq¡−el Bj¡l B−N b¡L¡u ay¡lC ®fR−e B¢j cy¡s¡m¡jz H−L H−L p¡¢ll ph¡C f¡l q−u ®k−a b¡L−m¡z j¡Jm¡e¡ Bhc¤pÚ p¤hÚq¡eJ f¡l q−u ®N−mez ¢L¿º S¡¢e e¡ ¢L L¡l−Z Bj¡−L m¡Ce cy¡s¡−e¡ ¢R−me a¡l¡J kb¡l£¢a f¡l q−a b¡L−mez B¢j ¢h¢pÈa q−u ¢S−�p Llm¡j, ""Bj¡−L ®Le BVL Ll¡ q−m¡? Cj−NËne A¢gp¡l ""Bf¢e hm¤e, f−l hm−h¡'' h−m SJu¡h ¢c−mez j¡Jm¡e¡ Bhc¤pÚ p¤hÚq¡e p¡−qh−L AeÉ¡eÉ q� k¡�£−cl p¡−b ¢ØVj¡−l ¢e−u k¡Ju¡ q−m¡ z Bj¡l SeÉ A−fr¡ Ll¡ ay¡l pñh ¢R−m¡ e¡z Bj¡−L ®Le ®k−a ®cJu¡ q−m¡ e¡ a¡ ¢a¢e ®S−e ®k−a f¡l−me e¡z O¸V¡M¡¢eL A−fr¡ L−l B¢j I A¢gp¡l−L hmm¡j, ""Bj¡−L Hi¡−h −Le h¢p−u l¡M−me a¡ B¢j S¡e−a Q¡Cz'' Bj¡−L aMe C¢j−NËn−el hs LaÑ¡l L¡jl¡u ¢e−u ®N−mez Bj¡l aMe e¡na¡ Ll¡l j−a¡ ®jS¡S ¢R−m¡ e¡z B¢j ¢hl¢�²l p¡−b hmm¡j, ""hÉ¡f¡lV¡ L£? B¢j ¢LR¤C h¤T−a f¡l¢R e¡z Øfø L−l hm¡ q−µR e¡ ®Le?'' ¢a¢e hm−me, ""Bjl¡ Efl ®b−L flha£Ñ ¢e−cÑ−nl A−fr¡u B¢Rz'' B¢j hmm¡j, ""Bj¡−L Cpm¡j¡h¡−c ül¡øÌ j¿»Z¡m−ul ®Xf¤¢V ®p−�²V¡¢ll p¡−b ®g¡−e Lb¡ hm¡l hÉhÙÛ¡ L−l ¢cez ¢a¢e Bj¡l O¢eù f¢l¢Qaz qu−a¡ p¢WL Mhl S¡e−a f¡l−h¡z −Xf¤¢V ®p−�²V¡¢l (e¡jV¡ ¢LR¤−aC ®k¡N¡s q−m¡ e¡) Y¡L¡ ¢hn Ä¢hcÉ¡mu ®b−L f¡p L−l ¢pHp¢f A¢gp¡l qez ¢a¢e HL ¢hq¡l£ f¢lh¡−ll p¿¹¡e q−mJ ú¤m-L−m−S h¡wm¡ j¡dÉ−jC f−s−Rez R¡�S£h−e Cpm¡j£ R¡� pwNW−e p¢�²u ¢R−mez Cpm¡j¡h¡−c b¡L¡L¡−m B¢j J j¡Jm¡e¡ Bhc¤pÚ p¤hÚq¡e ay¡e plL¡¢l h¡p¡u c¡Ju¡a ®M−u¢Rz Y¡L¡l pȪ¢aQ¡lZ L−l Bg−p¡p Ll−ae ®k, Bl ®pM¡−e k¡h¡l Ef¡u lC−m¡ e¡z ü¡i¡¢hLi¡−hC h¡mÉ J °L−n¡l L¡m ®k Bhq¡Ju¡u L¡−V a¡−a AiÉÙ¹ qh¡l L¡l−Z ¢iæ Bhq¡Ju¡u hph¡p L−l aª¢ç qu e¡z ®k Hm¡L¡u ®R¡V ®b−L hs qu ®p j¡¢Vl p¡−b BhNju pÇfLÑ N−s E−Wz Hph Lb¡ ¢a¢e B−m¡Qe¡ Ll−mez j−e f−s HL fkÑ¡−u ¢a¢e B−h−Nl p¡−bC hm−me, ""f¤yCn¡L J ¢Qw¢s j¡−Rl QµQ¢l Bj¡l M¤hC ¢fÐu ¢R−m¡z HM¡−e a¡ ®L¡b¡u f¡−h¡? k¡−q¡L ay¡l p¡−b ®V¢m−g¡−e ®k¡N¡−k¡−Nl ®Qø¡ a¡l¡ Ll−Re h−m ®cM¡−me h−Vz ¢L¿º ®L¡e ®k¡N¡−k¡N q−m¡ e¡z pL¡m 10V¡ ®b−L ¢hL¡m 3V¡ fkÑ¿¹ C¢j−NËn−e f−s b¡L¡l fl ¢ØVj¡l ®b−L Bj¡l j¡m¡j¡m ®gla H−e Bj¡−L S¡e¡−m¡ ®k, plL¡l Bj¡l Efl f¡¢LÙ¹¡−el h¡C−l k¡h¡l hÉ¡f¡−l ¢e−kd¡�¡ S¡¢l L−l−Rz −V¢m−g¡−e Ll¡Q£ÙÛ S¡j¡u¡a A¢g−p H Mhl S¡e¡m¡jz A¢gp ®p−�²V¡¢l lSh Bm£ p¡−qh H−p Bj¡−L ¢e−u ®N−mez Bj¡−L q−� ®k−a e¡ ®ch¡l MhlV¡ S¡j¡u¡a A¢gp ®b−L pLm f¢�L¡u f¡W¡−e¡ q−m¡z f−ll ¢ce Ll¡Q£l pLm ¢p¢å, Cw−l¢S J EcѤ °c¢eL ®hn �l¦aÅpqL¡−l Mhl¢V fÐL¡n ®f−m¡z S¡j¡u¡−al ¯c¢eL S¡p¡l¡−a ®a¡ hÉ¡e¡l ®qX ¢R−m¡ z ®q¢Xw-Hl i¡o¡ ¢R−m¡, ""®Lu¡ ®N¡m¡j Bkj h¡P¡¢m qÉ¡u a¡ j¤pmj¡e ®eq£ qÉ¡u?'' M¤hC B�²jZ¡aÈL i¡o¡u Mhl¢V S¡j¡u¡a A¢gp ®b−L f¢l−hne Ll¡ quz f¢�L¡u ®pi¡−hC fÐL¡¢na qkz

H Mh−ll hÉ¡fL fТa¢�²u¡H Mh−ll hÉ¡fL fТa¢�²u¡H Mh−ll hÉ¡fL fТa¢�²u¡H Mh−ll hÉ¡fL fТa¢�²u¡ H Mhl f¢�L¡u gm¡J qh¡l fl¢ce f¢�L¡u Hl hÉ¡fL fТa¢�²u¡ ®cM¡ ®N−m¡z j¤p¢mj m£−Nl c¤'N˦f L−uL¢V Cpm¡j£ cm Hhw L−uLSe ¢h¢nø hÉ¢�²l fr ®b−L a£hÐ ¢e¾c¡ J h¢mù fТah¡cj§mL ¢hhª¢a fÐL¡¢na q−m¡z Hl f−ll ¢ce BlJ ¢hhª¢a f¢�L¡u ®cM¡ ®N−m¡z Ll¡Q£ J m¡−q¡−ll L−u−L¢V f¢�L¡u H ¢ho−u a£hÐ pj¡−m¡Qe¡ L−l pÇf¡cL£uJ ®mM¡ q−m¡z 4bÑ ¢ce Cpm¡j¡h¡c ®b−L q� J BJL¡g j¿»£ j¡Jm¡e¡ L¡Jp¡l ¢eu¡S£ Bj¡l p¡−b ®V¢m−g¡−e Lb¡ hm−mez B¢j −k h¡¢s−a ¢Rm¡j I h¡¢sl ®g¡−eC Lb¡ q−m¡z ¢a¢e hm−me , ""BN¡j£L¡m påÉ¡u ®fТp−X¾V i¤−�¡l p¡−b Bfe¡l p¡r¡vL¡−ll

Page 172: jibone ja dekhlam-3

172

hÉhÙÛ¡ Ll¡ q−u−Rz Bf¢e BS l¡−a gÓ¡C−VC Cpm¡j¡h¡c Q−m Bp¤ez Ll¡Q£−a C¢j−NËne Bfe¡l p¡−b ®k BQlZ L−l−R a¡−a ®fТp−X¾V AaÉ¿¹ c¤x¢Maz a¡C ¢a¢e Bfe¡l p¡−b H ¢ho−u p¡r¡−a Lb¡ hm−a Q¡ez'' −g¡−e B¢j hmm¡j, ""BSC l¡−al gÓ¡C−V Bj¡−L ®k−a hm−Re, AbQ ¢V−LV J Bpe f¡Ju¡ k¡−h ¢Le¡ S¡¢e e¡z'' ¢a¢e hm−me, Bf¢e fÐÙ¹¤a q−u Hu¡l−f¡−VÑk¡e, Bfe¡l SeÉ ¢pV h¤L Ll¡ B−Rz Bfe¡l ¢V−LVJ L¡E¾V¡−l ®N−mC f¡−hez Cpm¡j¡h¡−c Ll¡Q£ ®b−L pl¡p¢l gÓ¡CV BN¡j£L¡m ¢c−e ®eCz j¡N¢l−hl flflC ®fТp−X¾Vl p¡−b Bfe¡l p¡r¡−al pju ¢e¢cÑø Ll¡ q−u−Rz a¡C BS l¡−aC Bfe¡−L Bp−a q−hz''

j¡Jm¡e¡ L¡Jp¡l ¢eu¡S£j¡Jm¡e¡ L¡Jp¡l ¢eu¡S£j¡Jm¡e¡ L¡Jp¡l ¢eu¡S£j¡Jm¡e¡ L¡Jp¡l ¢eu¡S£ j¡Jm¡e¡ L¡Jp¡l ¢eu¡S£ BCu§h M¡−el p¡j¢lL n¡p−el f§hÑ fkÑ¿¹ S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ m¡−q¡l nql n¡M¡l Bj£l J ®L¾cÊ£u jS¢m−p n§l¡l pcpÉ ¢R−mez ®p p¤h¡−c ay¡l p¡−b Bj¡l O¢eù pÇfLÑ ¢R−m¡z HLh¡l NË£oÈL¡−m jS¢m−p n§l¡l A¢d−hne ¢R−m¡ z A¢d−hne ®n−o ¢a¢e ®j¡Om Bj−ml ¢hMÉ¡a n¡¢mj¡l h¡−N HL ¢hL¡−m HL ¢h−e¡ce Ae¤ù¡e Ll−mez H−a R¡�-AR¡� ¢j−m 30/35 Se E¢ÙÛa ¢R−mez Bj¡−L ¢h−no ®jqj¡e ¢q−p−h ¢e−u ®N−mez HV¡ pñha 1958 p¡−ml S¤e j¡−pl Lb¡z Ae¤ù¡−el e¡j ®cJu¡ qu "c¡Ju¡−a Bj' z EcѤ−a Bj (BCe ¢c−u ¢mM−m) j¡−e p¡d¡lZz Bj (B¢mg ¢c−u ¢mM−m) Abª qu Bj e¡jL gmz H gm−L h¡wm¡, Ec¤Ñ, ¢q¢¾c J AeÉ¡eÉ i¡la£u i¡o¡u Bj-C hm¡ qkz "c¡Ju¡−a Bj' Lb¡¢Vl j−dÉJ àÉbÑ−h¡dL l¢pLa¡ Ll¡ E−�nÉ ¢R−m¡z HV¡ HLV¡ p¡d¡lZ c¡Ju¡a Hhw HLC p¡−b Bj M¡Ju¡l c¡Ju¡a ¢R−m¡ z f¡¢LÙ¹¡−el ®Sl¡ ¢j¢ø Bj I Ae¤ù¡−e ph¡C−L fÐQ¤l f¢lj¡−Z M¡Ju¡−e¡ qkz H ¢h−e¡ce Ae¤ù¡−el f¢lQ¡mL J jdÉj¢Z ¢R−me j¡Jm¡e¡ L¡Jp¡l ¢eu¡S£z I pju ay¡l hup 35 J 40-Hl j−dÉz AaÉ¿¹ p¤¾cl ®Qq¡l¡u L¤QL¤−Q L¡−m¡ cy¡¢s−a ®cM−a ®hn BLoÑZ£u ¢R−mez ¢a¢e L¢ha¡ ¢mM−ae S¡e−aez I Ae¤ù¡−e ¢a¢e p¤¢jøL−� e¡a öe¡−mez N¡uL ¢q−p−h B¢j a¡−L S¡ea¡j e¡z BlJ L−uLSe q¡jc, e¡a J Cpm¡j£ Skh¡l N¡e öe¡−me z Bj¡−L ph¡C Q¡f ¢c−me h¡wm¡ e¡a öe¡h¡l SeÉz Caxf§−hÑ HL d¡l¡h¡¢qL pwMÉ¡u E−õM L−l¢R ®k, R¡�S£h−e L¢l eSl¦m l¢Qa J fÐMÉ¡a N¡uL Bî¡p¤�£−el L−� â¦a ®hn Lu¢V e¡a B¢j N¡Ca¡j z ®L¡e Ae¤ù¡−e LM−e¡ öe¡C¢ez O−l¡u¡i¡−h N¡Ca¡jz HjH fl£r¡l fl a¡hm£N S¡j¡u¡−al ¢Qõ¡u ®m−N ®Nm¡jz N¡e N¡Ju¡l p¤−k¡NJ Bl lC−m¡ e¡, j−e¡i¡hJ h¡¢L b¡L−m¡ e¡z I Ae¤ù¡−e ph¡C h¡wm¡ e¡−al ej¤e¡ S¡e−a BNËq fÐL¡n Ll¡u B¢j HL¢V e¡−al L−uL¢V fPÚ¢�² Bhª¢� L−l öe¡m¡j Hhw EcѤ−a Ae¤h¡c Llm¡jz L¢h eSl¦−ml Ie¡a¢V Bj¡l M¤h ¢fÊu q−mJ QQÑ¡l Ai¡−h phV¤L¤ j¤MÙÛ e¡ b¡L¡u AÒf HLV¤ öe¡m¡jz e¡a¢Vl A−eL në a¡l¡ h¡wm¡ ö−eC h¤T−a f¡l−mez e¡a¢Vl fÐbj fPÚ¢�²¢V Eܪa Ll¢R x j¤q¡Çjc e¡j Sy−f¢R¢m h¤mh¤¢m a¤C B−N a¡C ¢L−l ®a¡l L−�lC N¡e Hje jd¤l m¡−Nz B¢j L−uL¢V fPÚ¢�² ö¢e−u EcѤ−a Ae¤h¡c Ll¡l fl a¡l¡ ph¡C p¤l ¢c−u ®N−u öe¡h¡l SeÉ ®S¡l Bhc¡l S¡e¡−m¡z hý hRl ®b−L N¡C e¡ h−m qW¡v AeiÉÙÛ L−� N¡C−a Aü£L¡l Llm¡jz ¢L¿º −no fkÑ¿¹ a¡−cl c¡¢h j¡e−a h¡dÉ qm¡jz B¢j ¢h¢pÈa qm¡j ®k, a¡−cl HLSe Bj¡l p¤l eLm L−l fÐbj fPÚ¢�²¢V QjvL¡li¡−h Bj¡l ®Q−u A−eL ¢j¢ø L−� ö¢e−u ph¡C−L Be−¾cl p¡N−l i¡¢p−u ¢c−m¡z

L¡Jp¡l ¢eu¡S£l AdxfaeL¡Jp¡l ¢eu¡S£l AdxfaeL¡Jp¡l ¢eu¡S£l AdxfaeL¡Jp¡l ¢eu¡S£l Adxfae BCu§h M¡−el p¡j¢lL n¡pe¡j−e (1958-62 fkÑ¿¹) j¡Jm¡e¡ L¡Jp¡l ¢eu¡S£ Ju¡−kl ®fn¡ NËqZ L−lez p¤cnÑe J p¤L−�l A¢dL¡l£ qJu¡u ¢a¢e AaÉ¿¹ Se¢fÊu Ju¡−u−k f¢lZa qez 1962 p¡−ml S¤e j¡−p p¡j¢lL n¡p−el Ahp¡−el p¡−b p¡−bC S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ p¡wNW¢eL avfla¡ öl¦ L−lz j¡Jm¡e¡ L¡Jp¡l ¢eu¡S£ m¡−q¡l nql S¡j¡u¡−al Bj£l ¢q−p−h fÐL¡−nÉ c¡¢uaÅ f¡me Ll−a ¢N−u pjpÉ¡l pÇj¤M£e qez m¡−q¡−ll j−a¡ ¢hl¡V nq−ll p¡wNW¢eL c¡¢uaÅ kb¡kbl©−f f¡me Ll−a ®N−m Ju¡−ul c¡Ju¡a B−Nl j−a¡ ®eh¡l Ahpl f¡Ju¡ pñh q−a f¡−l e¡z a¡C pwNWe ay¡−L Ju¡−k k¡Ju¡ hå Ll¡l SeÉ Q¡f ¢c−m¡z ¢a¢e Ju¡k hå Ll¡ pñh eu, ¢LR¤ Lj¡−a pÇja h−m S¡e¡−mez B−N ¢a¢e p¡hÑr¢ZL c¡¢uaÅn£m ¢q−p−h ®k i¡a¡

Page 173: jibone ja dekhlam-3

173

®f−ae a¡−a ®L¡e lL−j pwp¡l Qm−a¡z Ju¡−kl ®fn¡ ay¡l f¡¢lh¡¢lL S£h−e ®k ¢hl¡V f¢lhaÑe H−e ¢c−u−R a¡ aÉ¡N L−l Bh¡l B−Nl j−a¡ i¡a¡u Qm¡ ¢LR¤−aC pñh q¢µR−m¡ e¡z Ju¡k Q¡m¤ b¡L¡u nql-pwNW−el c¡¢h Ae¤k¡u£ pju ®cJu¡J pñh q¢µR−m¡ e¡z a¡C ay¡−L nq−ll Bj£l fc ®b−L AhСq¢a ¢c−u fС−c¢nL fkÑ¡−u HL¢V fc ®cJu¡ qk HhP ¢pÜ¡¿¹ qu ®k, ¢a¢e Ju¡k Efm−r ®kM¡−eC k¡e ®pM¡eL¡l pwNW−eJ ¢LR¤ pju ®c−hez ¢LR¤¢c−el j−dÉC A¢i−k¡N EW−m¡ ®k, ¢a¢e Ju¡−uk ¢q−p−h k¡a¡u¡a MlQ f¡Ju¡ p−�ÆJ p¡wNW¢eL pgl Ll¡l p¤h¡−c HLC S¡uN¡l pwNWe ®b−LJ k¡a¡u¡a MlQ ®eez H ¢e−u a¡l p¡−b pwNW−el je Lo¡L¢o Qm−m¡z S¡j¡u¡−al pj¡−m¡Qe¡j§mL j¿¹hÉJ fÐL¡n ®f−a m¡N−m¡z S¡j¡u¡−al c¡¢uaÅn£m−cl i¡a¡l ¢hl¦−ÜJ ay¡l j¿¹hÉ f¢�L¡u H−m¡z pñha 1967 p¡−ml Lb¡z ®L¾cУu jS¢m−p n§l¡u aMe ¢a¢e ¢R−me e¡z Caxf¤−hÑ ¢a¢e m¡−q¡l nq−ll fТa¢e¢d ¢q−p−h n§l¡l pcpÉ ¢R−mez ®p c¡¢uaÅ ®b−L AhÉ¡q¢al L¡l−Z p¤l¡l pcpÉ fcJ aMe ¢R−m¡ e¡z ®L¾cУu n§l¡l A¢d−hn−el f§−hÑ LjÑf¢lo−c j¡Jm¡e¡ L¡Jp¡l ¢eu¡S£l ¢hl¦−Ü nª´Mm¡ ¢h−l¡d£ avfla¡l A¢i−k¡N EW−m¡z f¢�L¡u fÐL¡¢na S¡j¡u¡a pÇf−LÑ ay¡l LaL j¿¹hÉ fÐL¡¢na qh¡l cl¦e ay¡−L S¡j¡u¡a ®b−L h¢qú¡l Ll¡ fÐ−u¡Se h−m ja¡ja H−m¡ z Bj£−l S¡j¡u¡a j¡Jm¡e¡ jJc§c£ hm−me ®k, h¢qú¡l e¡ L−l a¡y−L l¦L¢eu¡a ®b−L AhÉ¡q¢a ®eh¡l fh¡jnÑ ¢c−a f¡−lez c¤'¢ce fl S¡j¡u−al ®L¾cУu n§l¡l °hWL quz I pju j¡Jm¡e¡ ¢eu¡S£ pwh¡c p−Çjme ®X−L S¡j¡u¡−al ¢hl¦−Ü ¢h−o¡cN¡l L−l S¡j¡u¡a ®b−L fcaÉ¡−Nl ®O¡oZ¡ ¢c−mez öl¡ pcpÉNZ Bj£−l S¡j¡u¡−al pj¡−m¡Qe¡ L−l hm−me ®k, ay¡−L kb¡pj−u h¢qú¡l Ll¡ q−m Hi¡−h S¡j¡u¡a−L m¡¢b ®j−l ®hl q−a f¡l−ae e¡ z j¡Jm¡e¡ Hl SJu¡−h hm−me, ""B¢j ®a¡ BS£he j¡e¤o−L S¡j¡u¡−a n¡¢jm Ll¡l ®Qø¡C L−l H−p¢Rz S¡j¡u¡a ®b−L h¢qú¡l Ll−a Bj¡l je p¡u ®cu e¡z a¡C fcaÉ¡N Ll¡C B¢j fR¾c L¢lz ¢L¿º ®L¡e qai¡N¡ k¢c l¡S¯e¢aL h¡S¡−l a¡l j§mÉhª¢Ül L¤jam−h S¡j¡u¡a−L N¡m¡s¡m ®cJu¡ m¡iSeL j−e L−l a¡q−m a¡−L h¢qú¡l Ll¡l flJ a¡ Ll−a f¡−lz'' ¢j. i−�¡ aMe BCu§h M¡e ®M−a fªbL q−u ¢ffmp f¡¢VÑ L¡−uj L−l juc¡−e m¡g¡m¡¢g Ll−Rez ¢a¢e ¢eu¡S£−L jq¡j§mÉh¡e j¡¢eL ¢q−p−h p¡c−l NËqZ Ll−mez j¡Jm¡e¡ ¢eu¡S£ i¤−�¡l c−m EµQ jkÑ¡c¡ ®f−mez ¢j. i¤−�¡ ay¡−L phÑ� Sepi¡u ay¡l h¡q¡c¤l p¡b£ ¢q−p−h ®fn L−lez j¡Jm¡e¡ ¢eu¡S£ Hl fТac¡−e Sepi¡ j¡a L−l i¤−�¡l �ZN¡e Ll−a ¢N−u ¢a¢e L¡¢hÉL i¡o¡u k¡ hm−ae, Hl c¤'HLV¡ Lb¡ Bj¡l HMeJ j−e B−Rz ¢a¢e L¡¢hÉL i¡o¡u k¡ hm−ae, Hl c¤'HLV¡ Lb¡ Bj¡l HMeJ j−e B−Rz ¢a¢e hm−ae, i¤−�¡ HL jq¡pj¤â, Bjl¡ I pj¤−âl ®YEz i¤−�¡ p¤N¢å ¢hn¡m HL g¤m, Bjl¡ Hl fy¡f¢sz'' 1970-Hl ¢ehÑ¡Q−e i¤−�¡l jq¡¢hSu quz 1971-Hl ¢X−pð−l kMe ¢j. i¤−�¡ f¡¢LÙ¹¡−el h¡cn¡q qe aMe j¡Jm¡e¡ ¢eu¡S£−L q� J BJL¡g j¿¹Z¡m−ul c¡¢uaÅ ®cez j¡Jm¡e¡ L¡Jp¡l ¢eu¡S£ pÇf−LÑ H−a¡ c£OÑ B−m¡Qe¡l j¡dÉ−j B¢j H Lb¡C fÐj¡Z Ll−a Q¡C ®k, Cpm¡j£ B−¾c¡m−e H−a¡V¡ ANËpl qJu¡l flJ c¤¢eu¡l ®m¡−il Mè−l fs−m −Lje j¡l¡aÈL Adxfae quz S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l j−a¡ HL¢V Bc¢nÑL c−ml ®ea¡J pÇf−cl ®j¡−q f−s Hje Qlj fkÑ¡−u ®f±y−R ®N−me ®k, Cpm¡−jl c¤nje ®ea¡C a¡l BcnÑ jq¡f¤l¦o h−m NZÉ q−u −N−m¡z k¡l¡ ®L¡e BcnÑ−L L¡−uj Ll¡l SeÉ B¿¹¢lL fÐ−Qø¡ Q¡m¡u a¡l¡ BaÈfТaù¡l E−�−nÉ ®L¡e L¡S L−l e¡z hlw a¡−cl−L S£heil öd¤ �¡N J L¤lh¡e£C ¢c−a quz Bl k¡l¡ c¤¢eu¡l ®j¡−q BLªø q−u f−s a¡l¡ BaÈfТaù¡−LC S£h−el E−�nÉ h¡¢e−u ®euz H S¡a£u −m¡L−cl Adxfa−el ®L¡e p£j¡ b¡−L e¡z fa−el fl fae q−aC b¡−Lz a¡−cl S£h−e Bc−jÑl Bl ®L¡e h¡m¡C b¡−L e¡z a¡l CmjJ aMe Bl fae ®WL¡−a f¡−l e¡z ¢eS−L L¡−uj Ll¡l ®en¡u k¡−L ®f−u h−p, ®p ®L¡e BcnÑ L¡−u−jlC ®k¡NÉ b¡−L e¡z a¡l pLm ®k¡NÉa¡, ®jd¡, nÐj, pju, B−hN CaÉ¡¢c BaÈfТaù¡uC hÉu q−u k¡uz

¢j. i¤−¢j. i¤−¢j. i¤−¢j. i¤−����¡l p¡−b p¡r¡−al¡l p¡−b p¡r¡−al¡l p¡−b p¡r¡−al¡l p¡−b p¡r¡−al E−�−nÉ Cpm¡j¡h¡c Nje E−�−nÉ Cpm¡j¡h¡c Nje E−�−nÉ Cpm¡j¡h¡c Nje E−�−nÉ Cpm¡j¡h¡c Nje j¡Jm¡e¡ L¡Jp¡l ¢eu¡S£l fl¡jnÑ j¤a¡−hL l¡a p¡−s e'V¡u Ll¡Q£ h¢j¡e h¾c−l ®f±yRm¡jz ®ia−l Y¤Lh¡l p¡−b p¡−bC h¾c−ll HLSe ØV¡g H¢N−u H−p ¢S−�p Ll−me, ""Bf¢e ¢L fÐ−gpl ®N¡m¡j Bkj?'' B¢j qÉy¡ hm¡l p¡−b p¡−b ¢a¢e Bj¡−L ay¡l p¡−b k¡h¡l SeÉ Ae¤−l¡d Ll−me z ¢a¢e ¢V−LV L¡E¾V¡−l ¢e−u ¢V−LV Bj¡−L ¢c−mez i¡s¡l V¡L¡ ¢c−a Q¡C−m hm−me,

Page 174: jibone ja dekhlam-3

174

V¡Lp¡ −cJu¡ m¡N−h e¡z ¢a¢e Bj¡−L ¢hj¡−e Bj¡l Bp−e h¢p−u ¢c−u ¢hd¡u ¢e−mez ÚB¢j a¡−L B¿¹¢lL öL¢lu¡ S¡e¡m¡jz B¢j ®hn ®L±a¤L ®h¡d Llm¡jz B¢j ®fТp−X−¾Vl ®jqj¡e ¢q−p−h ¢iBC¢f ¢VÊV−j¾V ®fm¡jz Cpm¡jh¡c ¢hj¡e-h¾cl ®b−L ®hl q−aC S¡j¡u¡−al l¡Ju¡m¢f¢� n¡M¡l ®p−�²V¡¢l l¡S¡ p¡−qh (f¤−l¡ e¡j pÈlZ Ll−a f¡lm¡j e¡) Bj¡l p¤V−LpV¡ Bj¡l q¡a ®b−L ¢e−u N¡¢sl ¢c−L H�−mez ¢a¢e 71-H ®hn Lu¢ce Y¡L¡u Bj¡l h¡¢s−a ®jqj¡e ¢R−me h−m ay¡l p¡−b hÉ¢�²Na O¢eùa¡ N−s E−Wz N¡¢s Bj¡l A¢a f¢l¢Qa S¡j¡u¡a A¢g−p ¢N−u b¡j−m¡z l¡S¡ p¡−qh Bj¡−L ®jqj¡e M¡e¡u ¢e−u ®N−mez

Bj¡l e¡j i§mh¡l ®l¡NBj¡l e¡j i§mh¡l ®l¡NBj¡l e¡j i§mh¡l ®l¡NBj¡l e¡j i§mh¡l ®l¡N fÐp��²−j Bj¡l e¡j i¤−m b¡L¡l hÉ¡f¡lV¡ E−õM Ll¡l fÐ−u¡Se ®h¡d Ll¢Rz Na L−uL hRl ®b−L B¢j mrÉ Ll¢R ®k, Bj¡l O¢eùSe, Hje¢L e¡¢a-e¡ae£−cl e¡jJ ®L¡e ®L¡e pju j−e B−p e¡z cn hRl ®b−L ®p¢mj Bj¡l L¡−S-L−jÑ phÑrZ p¡−b B−Rz a¡−L e¡j d−l X¡L−a ¢N−u e¡jV¡ j−e e¡ Bp−m ®hm ¢Vf−a h¡dÉ qCz X¡�²¡l a¡m§Lc¡l e¡j fÐMÉ¡a ®q¡¢jJfÉ¡b−L L−uL hRl B−N hmm¡j, ""HV¡ ®L¡je Lb¡ ®k, Bj¡l h�²ªa¡l f−u¾V Hhw L¤lBe-q¡c£−pl Eܪ¢a ¢WLj−a¡C j−e B−pz ®e¡V R¡s¡C h�²ªa¡ Ll−a f¡¢lz AbQ L¡−Rl ®m¡fL−cl e¡jJ i¤−m k¡C''z ¢a¢e ®q−p hm−me, ""®q¡¢jJfÉ¡¢bL p¡C¾p Ae¤k¡u£ HV¡J HLV¡ ¢h−no ®l¡Nz Bf¢e ®q¡¢jJ ¢Q¢Lvp¡ ¢eez'' AhnÉ a¡l fl¡jnÑ NËqZ L−l HMeJ Kod M¡C¢ez "S£h−e k¡ ®cMm¡j' ¢mM−a ¢N−u ®kph ®m¡−Ll Lb¡ B−m¡Qe¡u B−p a¡−cl ph¡l e¡j pÈl−Z B−p e¡ h−m ®hn ¢hhÐa−h¡d L¢lz H p−�ÆJ I ®l¡−Nl ¢Q¢Lvp¡ Ll¡¢µR e¡z L¡lZ B¢j q¡jc−cÑl Io§d M¡¢µR Na HL hRl ®b−Lz "q¡jccÑ mÉ¡h−lV¢lS (Ju¡Lg) h¡wm¡−cn'-Hl jÉ¡−e¢Sw ¢X−l�l q¡L£j j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çjc CEp¤g q¡l©e i§yCu¡l R¡� S£he ®b−L Bj¡l O¢eù f¢lQuz 72 ®b−L 78 p¡−ml j¡T¡j¡¢T fkÑ¿¹ −c−n ¢Rm¡j e¡ h−m ®k¡N¡−k¡N e¡ b¡L−mJ 78-Hl ®p−ÃVð−l )lj¡c¡−el �l¦−a) q¡jc−cÑl ¢hMÉ¡a nlha "l©q BgS¡' q¡¢cu¡ül©f ®f−u A¢ii§a qm¡jz fТahRlC H q¡¢cu¡ ¢eu¢ja f¡Cz a¡l p¡−b f§hÑ pÇfLÑ f¤ehÑq¡−m Bj¡l ®L¡e Ahc¡e ®eC, pLm Lª¢aaÅ q¡L£j p¡−q−hlC fСfÉz Na hRl j¡Jm¡e¡ Bhc¤p nq£c e¡p£−jl "L¤lBe ¢nr¡ ®p¡p¡C¢V'l HL Ae¤ù¡−e q¡jccÑ ¢jme¡ua−e ®Nm¡jz q¡L£j p¡−qh ®pM¡−e Ef¢ÙÛa ¢R−mez Ae¤ù¡e ®n−o Bj¡−L ¢a¢e ay¡l A¢g−p ¢e−u ®N−mez L−uLSe X¡C−l�−ll p¡−b f¢lQu Ll¡−mez q¡L£j Bhc¤m j¤e¢uj M¡e−L ®X−L Bj¡l ü¡ÙÛÉ fl£r¡ Ll¡−mez Bph¡l pju N¡¢s−a A−eL Iod a¤−m ¢c−mez q¡L£j j¤e¢uj L¯kLh¡l h¡¢s−a H−p ®c−M ®N−Rez a¡l B¿¹¢lLa¡ J i¢�²nÐÜ¡ Bj¡−L j¤� L−l ®l−M−Rz a¡−L "a¤¢j' p−ð¡de Ll−a Bj¡−L h¡dÉ L−l−Rz Bj¡−L BmVÊ¡p−e¡fСg£ L−l ®cM¡−a hm−me Hhw ®fС−ØVV NÔÉ¡ä Hem¡SÑX h−l p−¾cq fÐL¡n Ll−mez 1994 p¡−m Ch−e ¢pe¡ q¡pf¡a¡−m X¡. Bhc¤m Jq¡h Bj¡l ®fС−ØVV Hä NÔÉ¡ä Af¡−lne L−lez 7/8 hR−ll j−dÉ Bh¡l pjpÉ¡ qh¡l Lb¡ euz Na hRl ®p−ÃVðl j¡−p Ch−e ¢pe¡ C−j¢Sw ®p¾V¡−l BÒVÊ¡p−e¡ L−l ®cM¡ ®N−m¡, ¢LR¤ Hem¡XÑX q−u−Rz X¡. Bh¤m ®j¡L¡−lj fl¡jnÑ ¢c−me ®k, AÒf q−mJ ®mf¡lú¢f L−l ®hl L−l ®gm¡C i¡−m¡z B¢j q¡jc−cÑl ¢Q¢Lvp¡u B¢R h−m a¡l fl¡jnÑ ¢em¡j e¡z q¡jc−cÑl Ko−d ®Lje L¡S qu a¡ fl£r¡ Ll¡C Bj¡l E−�nÉ ¢R−m¡z H hRl (2003) ®j j¡−p Hh−e ¢pe¡u BÒVÊ¡p−e¡ L−l ®cM¡ ®N−m¡ ®k, fСu ®p−l ®N−Rz M¤h p¡j¡eÉ h¡¢L B−Rz ¢k¢e BÒVÊ¡p−e¡ L−l ®cM¡ ®N−m¡ ®k, fСu ®p−l ®N−Rz M¤h p¡j¡eÉ h¡¢L B−Rz ¢k¢e BÒVÊ¡p−e¡ Ll−me a¡−L B−Nl ¢l−f¡VÑ ®cM¡m¡j Hhw hmm¡j ®k, B¢j q¡jc¡−cÑl Kod hÉhq¡l Ll¢Rz ¢a¢e hm−me, a¡q−m I ¢Q¢Lvp¡C Q¡m¤ l¡M¤e, h¡¢LV¡J a¡q−m ®p−l k¡−hz B¢j Ch−e ¢pe¡ VÊ¡ØV J q¡jccÑ Ju¡L−gl ¢eLV Lªa�z c¤−V¡C Ju¡Lg ¢mõ¡q fТaù¡ez ®L¡e hÉ¡¢�² h¡ ®N¡ù£ H c¤−V¡l j¡¢mL¡e¡ ®i¡N L−l e¡z H c¤−V¡ fТaù¡eC ®ph¡dj£Ñ h−m üÒfj§−mÉ A−e−Ll Hhw ¢he¡j§−mÉ ¢LR¤ ®m¡−Ll ¢Q¢Lvp¡ L−l b¡−Lz Na ¢�n hRl ®b−L B¢j Ch−e ¢pe¡ ®b−L ¢he¡j§−mÉ H ¢Mcja f¡¢µRz Bl Na HL hRl ®b−L q¡jc−cÑl ¢Mcja ®i¡N Ll¢R HLCi¡−hz Bõ¡q f¡L H Eiu fТaù¡e−L BlJ ®h¢n p¤e¡j J p¤MÉ¡¢al p¡−b j¡e¤−ol ®ph¡ L−l pL−ml ®c¡u¡l i¡N£ ®q¡L-H ®c¡u¡C L¢lz k¡l¡ V¡L¡-fup¡ MlQ L−l ¢Q¢Lvp¡ ®eu a¡l¡J a¡−cl L¡R ®b−L p¤¢Q¢Lvp¡ ®f−u ®c¡u¡ L−lz

Page 175: jibone ja dekhlam-3

175

X¡. Bhc¤m Jq¡h Bj¡l Af¡−ln−el SeÉ a¡l fСfÉ ®ee¢ez ¢a¢e Bj¡l B−N jlýj Bî¡p Bm£ M¡−el Af¡−ln−el V¡L¡J −ee¢ez V¡L¡l hc−m ®c¡u¡ Q¡C−mez H jqî−al ®L¡e hcm¡ ®cJu¡ k¡u e¡z V¡L¡-fup¡ ¢c−u Hl ®L¡e fÊ¢ac¡e qu e¡z Bõ¡q a¡Bm¡l clh¡−l ®c¡u¡ L¢l Ch−e ¢pe¡ J q¡jc−cÑl f¢lQ¡mL J ®pM¡−e LjÑla ph¡C−L c¤¢eu¡l pLm LmÉ¡Z c¡e Ll¦e HhP B¢Ml¡−al pLm ALmÉ¡Z ®b−L ®qg¡ka Ll¦ez q¡jc−cÑl ¢Q¢Lvp¡l p¡−a LM−e¡ LM−e¡ AeÉ −L¡e pjpÉ¡ q−l ®q¡¢jJfÉ¡¢bL KodJ hÐhq¡l L¢l z Na 4/5 hRl ®b−L ®q¡¢jJ ¢Q¢Lvp¡ ¢e¢µRz jlýj Se¡h Bî¡p Bm£ M¡e J Se¡h n¡jp¤l lqj¡e a¡l ¢Q¢Lvp¡u EfLªa q−u Bj¡−L H fljnÑ ®cez B¢j Hhw Bj¡l Ù»£ a¡l ¢Q¢Lvp¡u EfL¡l f¡¢µRz AhnÉ ¢a¢e ®fn¡c¡l X¡�²¡l−cl j−a¡ X¡�²¡lM¡e¡u h−p ¢Q¢Lvp¡ L−le e¡z ¢a¢e öd¤ ®fÐp¢�²fne ¢m−M h¡ h−m ®cez h¡S¡l ®b−L Kod ¢L−e ¢e−a quz 129.

¢j. i−¢j. i−¢j. i−¢j. i−����¡l p¡−b p¡r¡v¡l p¡−b p¡r¡v¡l p¡−b p¡r¡v¡l p¡−b p¡r¡v −k ¢ce påÉ¡u ®fТp¢X¾V S¤m¢gL¡l Bm£ i¤−�¡l p¡−b Bj¡l p¡r¡v Ll¡l Lb¡ ®p¢ce pL¡m 10V¡u q� J BJL¡g j¿»£ j¡Jm¡e¡ L¡Jp¡l ¢eu¡¢Sl fl¡jnÑ Ae¤k¡u£ a¡l ®cJu¡ ®g¡−e ®k¡N¡−k¡N Llm¡jz ¢a¢e Bj¡−L ®eh¡l SeÉ ¢a¢e N¡¢s f¡W¡−hez N¡¢s fÐb−j ¢eu¡¢S p¡−q−hl A¢g−p Bj¡−L ¢e−u k¡−hz ®pM¡e −b−M ®fТp−X¾V q¡E−S ®k−a q−hz kb¡pj−u N¡¢s ®f±yR−m¡z B¢j °a¢lC ¢Rm¡jz N¡¢s ®b−L Ahal−Zl p¡−b p¡−bC ¢eu¡¢S p¡−qh H¢N−u H−p q¡¢pj¤−M Bj¡−L AiÉbÑe¡ S¡e¡−me Hhw B−Nl j−a¡V¢ B−N−hl p¡−b Eo· ®L¡m¡L¤¢m¯ Ll−mez 4/5 hRl fl ®cM¡ z ¢a¢e f¤l¡ae hå¤l j−a¡C hÉhq¡l Ll−mez ay¡l A¢g−p f¡n¡f¡¢n Bp−e Bj¡−L ¢e−u hp−me Hhw hÉ¢�²Na J f¡¢lh¡¢lL ®My¡S-Mhl ¢e−mez B¢jJ ¢em¡jz Hlfl ¢a¢e Bpm fÐp� a¤m−mez ¢a¢e Bj¡−L H Lb¡ h¤T¡h¡l SeÉ kai¡−h pñ hm−me ®k, Bj¡−L C¢N−NËn−e BVL Ll¡l SeÉ ®fТp−X¾V p¡−qh ®j¡−VC c¡u£ eez ¢a¢e H OVe¡u M¤hC Ap¿ºø q−u−Rez B¢j hmm¡j, ""f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el k¡l¡ f¢ÕQj-f¡¢LÙ¹¡−e B−Re a¡l¡ ®LE ®L¡b¡J Q−m ®k−a f¡l−h e¡ h−m ®fТp−X¾V ®k ¢pÜ¡¿¹ ¢e−u¢R−me ®p ¢e−cÑn Ae¤k¡u£ k¢c C¢j−NËne HV¡ L−l b¡−L a¡q−m a¡l¡ j¡Jm¡e¡ Bhc¤pÚ p¤hÚq¡e−L BVL¡−me ®Le ? a¡C H ¢houV¡ Bj¡l ¢eLV AØføz'' Hlfl H fÐp−� Bm¡Qe¡ Bl ANËpl q−a f¡−l¢ez a−h B¢j h¤¤T−a f¡lm¡j ®k, ay¡l jq¡e ®ea¡ Hl SeÊ ®j¡−VC c¡u£ ee h−m k¡−a B¢j ¢hn Ä¡p L¢l , ®p E−�−nÉC ¢a¢e ¢Q−ø¡ Ll−mez j¡N¢l−hl e¡j¡−kl fl ¢a¢e Bj¡−L ®fТp−X¾V q¡E−S k¡h¡l SeÉ ppÇj¡−e N¡¢s−a E¢W−u ¢c−mez −fТp−X¾V q¡C−Sl AiÉbÑe¡ L−rl p¡j−e N¡¢s b¡j−m HLSe H¢N−u H−p Bj¡−L p¡m¡j S¡e¡−me HhP L−r ¢e−u ®p¡g¡u Bpe NËqZ Ll−a Ae¤−l¡d L−l hm−me , ""HLSe ¢h¢nø hÉ¢�² ®fТp−X−¾Vl p¡−b B−Rez ¢a¢e Q−m ®N−mC Bfe¡−L ¢e−u k¡−h¡''z AÒf ¢LR¤r−Zl j−dÉC I L−r j¿»£ j¡qj¤c Bm£ ®f±yR−mez S¡e¡ ®N−m¡ ®k, Bj¡l flC ®fТp−X−¾Vl p¡−b a¡l p¡r¡−al Lb¡z B−NJ Se¡h j¡qj¤c Bm£l Lb¡ ¢h¢iæ B−m¡Qe¡l H−p−Rz f¡¢LÙ¹¡e ®X−j¡−�²¢VL f¡¢VÑl ¢a¢e ®p−�²V¡¢l ®Se¡−lm ¢R−me z H cm¢Vl ®fТp−X¾V ¢R−me Se¡h e¤l¦m Bj£ez H cm¢V f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−eC p£j¡hÜ ¢R−m¡z f¢ÕQ−j ®L¡e n¡M¡ ¢R−m¡ e¡z ¢j. i¤−�¡ rja¡p£e qh¡l fl Se¡h e§l¦m Bj£e i¡Cp ®fТp−X¾V Hhw Se¡h j¡qj¤c Bm£ j¿»£ qez NZa¡¢¿»L B−¾c¡m−e HLp¡−b A−eL¢ce L¡S Ll¡u Ly¡l p¡−b Bj¡l k−bø O¢eùa¡ ¢R−m¡z a¡C Bj¡−L ®fТp−X−¾Vl ¢eLV ¢e−k k¡Ju¡l BN fkÑ¿¹ HL¡−¿¹ ®hn ¢LR¤rZ Lb¡-h¡aÑ¡ Q−m z ¢a¢e S¡e−a Q¡C−me ®k, q−�l fl f¡¢LÙ¹¡−e ¢g−l Bp−h¡ ¢Le¡z SJu¡−lh hmm¡j, HM¡e ®b−L ®c−nl p¡−b ®k¡N¡−k¡N Ll¡ k¡u e¡z ®c−n ®k B−¾c¡m−el p¡−b S¢sa ¢Rm¡j ®p B−¾c¡m−el SeÉC BS£he L¡¡S Ll−a Q¡Cz ®c−n L−h ®k−a f¡l−h¡ h¡ B−c± k¡Ju¡ pñh q−h ¢Le¡ S¡¢e e¡z a¡C B¢j mäe ®k−a Q¡C kM¡e ®b−L ®c−n ®k¡N¡−k¡N pqS z a¡C f¡¢LÙ¹¡−e ¢g−l Bp−a Q¡C e¡z

Page 176: jibone ja dekhlam-3

176

B¢j S¡e−a Q¡Cm¡j ®k, ay¡l h¡¢L S£h−el f¢lLÒfe¡ L£? ¢a¢e Øfø ®L¡e ¢pÜ¡¿¹ S¡e¡−a f¡l−me e¡z ¢a¢e HMeJ f¡¢LÙÛ¡−eC B−Rez Bj¡l e¡N¢lLaÅ j¡jm¡u p¤¢fÐj−L¡VÑ ®k I¢aq¡¢pL l¡u ¢c−u−R a¡−a ®nM j¤¢Sh e¡N¢lLaÅ h¡¢a−ml ®k ¢e−cÑn ¢c−u¢R−me a¡ ®hBCe£ q−u ®N−Rz I ¢e−cÑ−nl fÐb¡j ¢L¢Ù¹−a ®k 39 Se−L h¡wm¡−c−nl e¡N¢lL−aÅl A−k¡NÉ ®O¡oZ¡ Ll¡ q−u¢R−m¡ , ®p a¡¢mL¡u ¢a¢eJ A¿¹iѧ�² ¢R−mez ®c−nl p−hÑ¡µQ Bc¡m−a I ¢e−cÑn ®hBCe£ ®O¡¢oa qh¡l fl ¢a¢e ¢el¡f−c ®c−n ¢g−l Bp−a f¡l−aez ¢L¿º ®Le H−me e¡ a¡ Bj¡l S¡e¡ ®eCz kb¡pj−u Bj¡−L ®fТp−X¾Vl ¢eLV ¢e−u ®N−mez ¢a¢e H¢N−u H−p Bj¡l p¡−b q¡a ®jm¡−me Hhw ®jqj¡e−cl p¡−b p¡r¡−al SeÉ ¢e¢cÑø Bp−e hp¡−mez ®fТp−X¾V ¢q−p−h ®k ¢Swq¡p−e ¢a¢e h−pe, ®pM¡e ®b−L ®jqj¡e−cl Bpe I L−rC p¡j¡eÉ c¤−l p¡S¡−e¡ l−u−Rz ¢a¢e L¡−RC Bpe NËqZ L−l pq¡pÉ hc−Je hm−me, ""Bf¢e q−� k¡−µRe ®S−e M¤¢n qm¡jz Bn¡ L¢l ®pM¡−e ®k−u Bj¡−cl SeÉ ®c¡u Ll−hez'' B¢j hmm¡j, ""Bj¡−L Bfe¡l p¡−b p¡r¡−al p¤−k¡N ®cJu¡l SeÉ B¿¹¢lL öL¢lu¡ S¡e¡Cz Bfe¡l j−a¡ jq¡hÉÙ¹ hÉ¢�²l p¡r¡vfСbÑ£ LMeJ qC¢ez Bf¢eC ®j−qlh¡e£ L−l H p¤−k¡N ¢c−mez 7 ¢ce B−N Ll¡Q£−a C¢j−NËne A¢gp Bj¡−L ¢ØVj¡−l EW−a h¡d¡ e¡ ¢c−m Bfe¡l p¡−b p¡r¡−al H p¤−k¡N ®fa¡j e¡z Bj¡l S¡e−a C−µR qu ®k, Bj¡−L a¡l¡ BVL¡−m¡ ®Le?'' H Lb¡l ®L¡e SJu¡h ¢a¢e ¢c−me e¡z ®Qq¡l¡u ¢hhÐa ®h¡d Ll−me h−m j−e q−m¡z j¤q§−aÑC ¢a¢e AeÉ fÐp� a¤m−mez hm−me, ""c¤xMSeL q−mJ h¡Ù¹h paÉ HV¡C ®k, h¡wm¡−cn fªbL HL¢V l¡øÌ ¢q−p−h S¡¢apw−Ol ü£Lª¢a m¡i L−l−Rz B¢j h¡wm¡−c−nl p¡−b f¡¢LÙ¹¡−el O¢eù pÇfLÑ Ns¡l E−�−nÉ A¢hm−ð h¡wm¡−cn−L ü£Lª¢a ¢c−u l¡øÌc§a f¡W¡−a Q¡Cz'' f¡¢LÙ¹¡e i¡P¡l SeÉ B¢j ®Se¡−lm Cu¡qCu¡ M¡−el ®Q−uJ ¢j. i¤−�¡−L ®h¢n c¡u£ h−m j−e L¢lz a¡C ¢a¢e H fÐp� E�¡fe Ll¡u ü¡i¡¢hL L¡l−Z a¡−L c¤'Lb¡ ö¢e−u ®ch¡l fÊhm CµR¡ ®h¡d Llm¡jz ¢L¿º I f¢l−h−n ¢eS−L cje Ll−a h¡dÉ qm¡jz L¡lZ Iph Lb¡ a¤m−m AaÉ¿¹ AfУa¢Ll f¢l¢ÙÛ¢al pª¢ø q−h AbQ Hl à¡l¡ p¡j¡eÉ ®L¡e LmÉAZ m¡−ilJ pñ¡he¡ ®eCz k¡ ®q¡L, B¢j H Lb¡ h−mC ¢hc¡u ¢em¡j ®k, ""B¢−j f¡¢LÙ¹¡−el p¡¢hÑL LmÉAZ L¡je¡ L¢lz ®k j¤p¢mj S¡a£ua¡−h¡d i¡la−L ¢hi�² L−l f¡¢LÙ¹¡e L¡−uj L−l¢R−m¡ ®p ®Qae¡ m¡me e¡ Ll¡u-C f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡e ¢h¢µRæ q−u ®N−m¡z ®c¡u¡ L¢l I ®Qae¡l Ai¡−h ®ke Ah¢nø f¡¢L¡Ù¹¡eJ ¢h¢µRæ q−u e¡ k¡uz'' ¢a¢e Bh¡l ®c¡u¡ ®Q−u Bj¡−L ¢hc¡u Ll−mez

j¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b ¢hc¡u£ p¡r¡vj¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b ¢hc¡u£ p¡r¡vj¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b ¢hc¡u£ p¡r¡vj¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b ¢hc¡u£ p¡r¡v q−�l SeÉ lJu¡e¡ qh¡l B−N B¢j Caxf§−hÑ m¡−q¡l ®k−u j¡±m¡e¡ jJc§c£l p¡−b ®cM¡ L−l ¢hc¡u ¢e−uC Ll¡Q£ ¢N−u¢Rm¡jz ah¤ ¢j. i¤−�¡l p¡−b p¡r¡−al fl j¡Jm¡¡e¡l p¡−b Bh¡l p¡r¡v e¡ L−l Ll¡Q£ ®k−a f¡lm¡j e¡z a¡C fl¢ceC m¡−q¡l lJu¡e¡ qm¡jz m¡−q¡−lC S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l fÐL¡n ®f−u−R Hhw ®fТp−X¾V üuw Bj¡−L p¡r¡−al SeÉ c¡Ju¡a ¢c−u H−e q−� k¡h¡l SeÉ Ae¤j¢a ®kJu¡u S¡j¡u¡−al ®eaªhª¾c Bj¡−L ¢h−noi¡−h A¢ie¾ce S¡e¡−mez ¢j. i¤−�¡l p¡−b Bj¡l p¡r¡−al Mhl plL¡¢li¡−h f¢�L¡u ®cJu¡ qu¢ez e¡ ®cJu¡C ü¡i¡¢hLz S¡j¡u¡−al fÐQ¡l ¢hi¡N ®b−L f¢�L¡u HV¤L¤ Mhl S¡e¡−e¡ q−m¡ ®k, ®fТp−X¾V Aj¤L a¡¢l−M Bj¡−L c¡Ju¡a ¢c−u a¡l A¢g−p p¡r¡−al hÉhÙÛ¡ L−l−Re Hhw q−� ®k−u ®c¡u¡ Ll−a Ae¤−l¡d L−l−Rez H MhlV¤L¤ ®b−L HLb¡ h¤T−a L¡−l¡ Ap¤¢hd¡ qh¡l Lb¡ eu ®k, f¢�L¡u fÐL¡¢na ¢hl©f fТa¢�²u¡l L¡l−ZC H hÉhÙÛ¡ Ll¡ fÐ−u¡Se ®h¡d L−l−Rez Ll¡Q£l °c¢eL S¡n¡l¡a ¢j. i¤−�¡−L Bj¡l p¡−b H ®p±SeÉ fÐcnÑ−el SeÉ j¤h¡lLh¡c S¡¢e−u pÇf¡cL£u ¢m−M¢R−mez j¡Jm¡e¡ jJc§c£l p¡−b p¡r¡−al E−�−nÉC m¡−q¡l ®Nm¡j ay¡l p¡−b HL¡−¿¹ Lb¡ hm¡l pju ¢a¢e ¢j. i¤−�¡l p¡−b Bj¡l p¡r¡−al f§ZÑ ¢hhlZ öe−mez ¢j. i¤−�¡ ®k h¡wm¡−cn−L f¡¢LÙ¹¡−el fr ®b−L A¢hm−ð ü£Lª¢a ¢c−a Q¡e H ¢ho−u j¡Jm¡e¡ j¿¹hÉ L−le, ""f¡¢LÙ¹¡¢e SeNZ f§hÑ-f¡¢LÙ¹¡−el p¡−b ®L¡e lLj ILÉ ÙÛ¡f−el c¡¢h a¤mh¡l p¤−k¡N ®ke AhCnø e¡ b¡−L ®p SeÉC qu−a¡ ¢a¢e A¢hm−ð ü£Lª¢a ¢c−a Q¡ez HLpju ®a¡ üLª¢a ¢c−aC q−hz a¡s¡ýs¡ Ll¡u pjpÉ¡ B−Rz''

Page 177: jibone ja dekhlam-3

177

¢j. i¤−�¡−L Ah¢nø f¡¢LÙ¹¡−el AM�a¡ lr¡l hÉ¡f¡−l B¢j k¡ h−m H−p¢R a¡−a j¡Jm¡e¡ p−¿¹¡o fÐL¡n L−lez B¢j j¡Jm¡e¡l ¢eLV ®c¡u¡ Q¡Cm¡j, ®ke q−�l fl mäe ®f±yQ−a f¡¢l z h¡wm¡−c−nl p¡−b ®k¡N¡−k¡N lr¡l E−�−nÉ mäe k¡Ju¡C k¤¢�²f§ZÑ h−m Caxf¤−hÑ j¡Jm¡e¡l p¡−b fl¡jnÑ L−lC ¢pÜ¡¿¹ ®eJu¡ qkz

j¡Jm¡e¡ ®b−L ¢hc¡u ¢em¡jj¡Jm¡e¡ ®b−L ¢hc¡u ¢em¡jj¡Jm¡e¡ ®b−L ¢hc¡u ¢em¡jj¡Jm¡e¡ ®b−L ¢hc¡u ¢em¡j f§ZÑ¡� S£he ¢hd¡e ¢q−p−h Cpm¡j£ ¢nr¡l p¤ØfØV B−m¡ j¡Jm¡e¡ p¡C−uc Bh¤m Bm¡ jJc§c£ ®b−LC ®f−u¢Rz ay¡l l¢Qa p¡¢qaÉ ®b−LC S¡e−a ®f−l¢R ®k, hÉ¢�²S£he ®b−L öl¦ L−l f¡¢Lh¡¢lL, p¡j¡¢SL l¡S¯e¢aL AbÑ̄ e¢aL p¡wúª¢aL J djÑ£u S£h−el pLm ¢c−Ll SeÉC Bõ¡ql L¤lB¢e J l¡p§m (p) Hl q¡c£p f¢lf§ZÑ ¢höÜ �¡e c¡e L−lz Hl B−N j¡Jm¡e¡ Bnl¡g Bm£ b¡ei£ (l)-Hl Ju¡k J l¢Qa p¡¢qaÉ Hhw a¡hm£N S¡j¡u¡−a ®b−L Cpm¡j−L ®nÊù J AaÉ¿¹ k¤¢�²f§ZÑ djÑ ¢q−p−hC S¡e−a ®f−l¢Rz aj�¤e jS¢m−pl j¡dÉ−j d¡lZ¡ ®f−u¢R ®k, Cpm¡j öd¤ djÑ eu; f¢lf§ZÑ S£he ¢hd¡ez ¢L¿º S¡j¡u¡−a Cpm¡j£−a ®k¡Nc¡−el f§−hÑ f§ZÑ¡� S£he ¢hd¡e ¢q−p−h Cpm¡j£ �¡e¡SÑ−el SeÉ ®k¡NÉ p¡¢qaÉ f¡C¢ez B¢j 1954 p¡−m kMe S¡j¡u¡−a ®k¡Nc¡e L¢l, aMe j¡Jm¡e¡ jJc¤c£l l¢Qa L¤lB−el a¡gp£l J fÐd¡e fÐd¡e lQe¡ h¡wm¡ i¡o¡u Ae§¢ca J fÐL¡¢na qu¢ez a¡C L−W¡l f¢lnÐj L−l HL hR−ll j−dÉC Ec¤Ñi¡o¡ ¢nM−a h¡dÉ qCz j¡Jm¡e¡ jJc§c£l lQe¡ ay¡l ®mM¡ j§m i¡o¡u AdÉue Ll¡u Bj¡l fÐd¡e c£e£ ¢nrL ¢q−p−h ay¡l ®mM¡ n§m i¡o¡u AdÉue Ll¡u Bj¡l fÐd¡e c£e£ ¢nrL ¢q−p−h ay¡l fТa Ni£l i¡−m¡h¡p¡ S−¾jz Cpm¡j£ B−¾c¡me J pwNWe pÇf−LÑ ®k ®VL¢eLÉ¡m �¡e fÐ−u¡Se, Hl h¡Ù¹h ¢nr¡ ay¡l L¡−RC ®f−u¢Rz H ¢nr¡ hC-¢ha¡l f−s f¡Ju¡ k¡u e¡z q¡−a-Lm−jC Hph ¢nM−a quz Bõ¡q a¡Bm¡ j¡eh S¡¢a−L ¢nr¡ ®ch¡l SeÉ öd¤ ¢La¡h f¡W¡−e¡−LC k−bø j−e L−le¢ez ¢La¡−hl ¢i¢�−a h¡Ù¹h ¢nr¡ ®ch¡l SeÉ l¡p§m f¡W¡−e¡J Sl¦¢l j−e L−l−Rez j¡Jm¡e¡ jJc§c£ öd¤ Cpm¡j£ ¢Q¿¹¡¢hcC ¢R−me e¡, ¢a¢e ¢eM¤ya Cpm¡j£ pwNWe Ns¡l ¢hl¡V c¡¢uaÅJ f¡me L−l−Rez HLC hÉ¢�² ¢Q¿¹¡¢hc J pwNWL qJu¡ C¢aq¡−p ¢hlmz n¡q Ju¡¢mEõ¡q ®cqmi£ (l) ¢hl¡V ¢Qæ¡¢hc ¢R−mez ¢a¢e pwNWe f−se¢ez j¡Jm¡e¡ Bh¤m L¡m¡j BS¡cJ hs ¢Q¿¹¡¢hc ¢R−mez ¢a¢e Cpm¡j£ B−¾c¡m−el X¡LJ ¢c−u¢R−mez ¢L¿º ¢a¢e pwNW−Ll i§¢jL¡ f¡me L−le¢ez H L¡l−ZC j¡Jm¡e¡ jJc§c£l fТa Ni£l jqîa Bj¡l A¿¹l S¤−s B−Rz a¡C a¡yl L¡R ®b−L ¢hc¡u ®eh¡l pju A¿¹−l ®k fÐQ� ®hce¡ ®h¡d L−l¢R a¡ ü¡i¡¢hLi¡−h AnЦl BL¡−l fÐL¡n ®f−m¡z j¡Jme¡ Bj¡−L p¡¿¹Æe¡ ¢c¯lez B¢j hmm¡j, ""H fkÑ¿¹ kah¡lC Bfe¡l ¢eLV ®b−L ¢hc¡u ¢e−u¢R, a−a¡h¡lC S¡ea¡j ®k, H ¢hc¡u p¡j¢uLz ®hy−Q b¡L−m Bh¡l ®cM¡ q−hz ¢L¿º Hh¡l ®k, H ¢hc¡u p¡p¢uhz ®hy−Q b¡L−m Bh¡l ®cM¡ q−hz ¢L¿º Hl¡l ®k f¢l¢ÙÛ¢a−a ¢hc¡u ¢e¢µR a¡−a Bh¡l LM−e¡ S£h−e Bfe¡l p¡−b −cM¡ q−h ¢Le¡ a¡ H−Lh¡−lC A¢e¢ÕQa''z H Lb¡ hm¡l fl ®Q¡−Ml f¡¢el p¡−b p¡−b L¡æ¡l BJu¡SJ ®hl q−u ®N−m¡ z aMe ¢a¢e Bj¡−L h¤−L S¢s−u Hhw ¢f−W q¡a ¢c−u hm−me, ""H c¤¢eu¡ Bl Lu¢c−elz Bõ¡ql c£−el L¡−S jªa¤É fkÑ¿¹ BaÈ¢e−u¡N Ll¦ez Bjl¡ k¢c H c¡¢uaÅ kb¡kbi¡−h f¡me Ll−a f¡¢l Hhw j¡h¤c k¢c Bj¡−cl−L S¡æ¡−al i¡N£ L−le a¡q−m ®pM¡−e ¢QlL¡m p¡r¡v q−hz'' H Lb¡u p¡¿¹Æe¡ ®h¡d Llm¡j Hhw ay¡l q¡−a jqî−al Q¤j¤ ®M−u ¢hc¡u ¢em¡jz Hlfl 1974 p¡−ml BNø j¡−p j¡Jm¡e¡l p¡−b mä−e ®no ®cM¡ quz®p pÇf−LÑ kb¡pj−u B−m¡Qe¡ Bp−h h−m Bn¡ l¡¢Mz ¢a¢e 1979 p¡−ml p−ÃVð−l C¢¿¹L¡m L−lez B¢j aMe Y¡L¡uz e¡N¢lLaÅ pjpÉ¡l L¡l−Z ay¡l S¡e¡k¡u nl£L q−a e¡ f¡l¡l ®hce¡ BS£heC ®i¡N Ll−a q−hz Hje¢L H fkÑ¿¹ a¡yl S¡e¡k¡u nl£L q−a e¡ f¡l¡l ®hce¡ BS£heC ®i¡N Ll−a q−hz Hje¢L H fkÑ¿¹ ay¡l Lhl ¢ku¡l−al p¤−k¡NJ ®fm¡j e¡z j¡Jm¡e¡ ®b−L ¢hc¡u ¢e−u Ll¡Q£ Q−m ®Nm¡j z ®pM¡−e ®k−u S¡e−a f¡lm¡j ®k, q� k¡�£−cl−L ¢e−u flha£w ¢ØVj¡l 5 ¢ce lJu¡e q−hz Bj¡l f§hÑ-fÐÙ¹¤¢a b¡L¡u ®L¡e pjpÉ¡C ¢R−m¡ e¡z ¢ØVj¡−l Bpe pwNËq Ll¡C öd¤ h¡¢L ¢R−m¡z HL¢c−el j−dÉC pjpÉ¡l pj¡d¡e q−u ®N−m¡z

¢ØVj¡−l B−l¡qZ¢ØVj¡−l B−l¡qZ¢ØVj¡−l B−l¡qZ¢ØVj¡−l B−l¡qZ ¢ØVj¡−l E−W ®c¡am¡u Bj¡l Bp−e ®f±yRm¡jz Bpe j¡−e öd¤ hp¡l ÙÛ¡e eu, ®n¡h¡l ®R¡V M¡Vz S¡e−a f¡lm¡j ®k, H S¡q¡S¢V f¡¢LÙ¹¡−el ph−Q−u hs S¡q¡Sz HL p¡−b c¤'q¡S¡l q� k¡�£ ¢e−u ®S�¡q k¡−µRz S¡q¡S¢V ¢aeam¡ ¢h¢nøz ¢e−Ql

Page 178: jibone ja dekhlam-3

178

am¡¢V f¡¢el ®ia−l z ®kM¡e ®b−L BL¡n ®cM¡ k¡u e¡z Bue¡u pj¤−âl f¡¢e ®cM¡ k¡uz c¤'am¡ ®a¡ BlJ Ef−lz c¤'am¡uC q� k¡�£l pwMÉ¡ ®h¢nz ¢e−Ql am¡u k¡�£−cl ®fn¡h, f¡uM¡e J Jk§-®Nc¡p−el S¡uN¡z S¡j¡B−a e¡j¡k Bc¡u Ll¡l SeÉ ®pM¡−e Hje HL¢V fÐnÙ¹ S¡uN¡ B−R, ®kM¡−e L−uLn' ®m¡L HL p¡−b S¡j¡B−a e¡j¡k fs−a f¡−lz ¢eQam¡u q� k¡�£−cl L¡−l¡ Bpe l¡M¡ qu¢ez pL¡m BVV¡ ®b−L c¤f¤l 2V¡ fkÑ¿¹ k¡�£l¡ S¡q¡−S B−l¡qZ Ll¡l BlJ c¤'O¸V¡ fl j¡C−L ®O¡oZ¡ Ll¡ q−m¡ −k, HMeC S¡q¡S lJu¡e¡ ¢c−µRz j¡C−L m¡î¡CL¡ Bõ¡ýÇj¡ m¡î¡CL h¡lh¡l EµQ¡¢la q¢µR−m¡z Cql¡j fl¡ AhÙÛ¡u ph¡C e¡ b¡L−mJ B−h−Nl p¡−b pL−mC a¡m¢hu¡ EµQ¡lZ Ll−a b¡L−mez A¢dL¡wn q�k¡�£ kb¡ÙÛ¡−e ®f±yR¡l fl Cql¡j h¡y−dez Bp−ll e¡j¡−kl fl ¢øj¡−ll HLSe �²¤ Bj¡l B−R H−p hm−me, LÉ¡f−Ve p¡−qh ay¡l ®L¢h−e Bfe¡−L Q¡−ul c¡Ju¡a ¢c−u−Rez Bj¡l p¡−b Qm¤ez B¢j ¢h¢pÈa q−mJ a¡l p¡−b Qmm¡jz S¡q¡−Sl pÇj¤Mi¡−h ®a'am¡l Efl Q¡lam¡u LÉ¡f−V−el ®L¢hez ¢py¢s ®h−u EWm¡jz Ec£Ñ fl¡ 35-40 hRl hu−pl HL k¤hL H¢N−u H−p ""qÉ¡−m¡ fÐ−gp¡l p¡−qh'' h−m Bj¡−L AiÉbÑe¡ L−l a¡yl fÐnÙ¹ ®L¢h−e HL ®Qu¡−l hp¡−mez Bj¡l ®Qq¡l¡u ¢hpÈ−ul R¡f ®c−M ¢a¢e h¤T−me ®k, f§−hÑl ®L¡e f¢lQu ®eC h−m B¢j ¢LR¤V¡ ¡hhÐa ®h¡d Ll¢Rz ¢a¢e hm−me, ""Bj¡−L Bfe¡l ®Qe¡l Lb¡ ekz S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l ®ea¡ ¢q−p−h Bfe¡l e¡j ph ¢n¢ra ®m¡LC S¡−ez f¢�L¡u Bfe¡l e¡j hýh¡l ®c−M¢Rz B¢j R¡� S£h−e Cpm¡j£ S¢ju−a a¡m¡h¡l pcpÉ ¢Rm¡jz jÉ¡¢le C¢UbS¢eu¡l ¢q−p−h 13 hRl k¡ha LjÑlaz B¢j S¡n¡l¡a f¢�L¡l ¢eu¢ja f¡WLz BSC f¢�L¡u ®cMm¡j ®k, Bf¢e H S¡q¡−SC q−� k¡−µRez B−Nl ¢ØVj¡−ll Bfe¡−L EW−a ®cJu¡ qu¢e h−m f�-f¢�L¡u ®k Mhl¡¢c fÐL¡¢na q−u−R a¡J B¢j ®c−M¢Rz Cpm¡j£ B−¾c¡m−el ®ea¡ ¢q−p−h Bfe¡l ¢LR¤ ¢Mcja Ll¡ B¢j LaÑhÉ j−e L¢lz a¡C q� k¡�£−cl a¡¢mL¡ ®b−L Bfe¡l Bpe eðl ®k¡N¡s L−l Bfe¡−L ®fm¡jz'' B¢j AaÉ¿¹ Be¢¾ca q−u hmm¡j, ""1948 p¡−m j¡Jm¡e¡ jJc§c£ Cpm¡j£ S¢ju−a a¡m ¡h¡ L¡−uj Ll¡l H p¤gm ®cMm¡j ®k, H ¢ØVj¡−ll LÉ¡f−Ve Cpm¡j£ B−¾c¡m−el HLSe °p¢eLz I R¡� pwNW−el j¡dÉ−j k¡l¡ N−s E−W, a¡l¡ ®k juc¡−eC LjÑla b¡L¤L, a¡l¡ Bõ¡ql °p¢e−Ll i§¢jL¡ f¡m−elC ®k¡NÉ quz Cpm¡j£ R¡� pwNWze Bõ¡ql HL M¡p lqjaz H S¡q¡−Sl c¤'q¡S¡l q� k¡�£l ¢Mcja ®a¡ Bf¢eC Ll−RezZ Bj¡l Bm¡c¡ ®L¡e ¢Mcj−al fÐ−u¡Se ®eCz'' ¢a¢e hm−me, ""Bfe¡l SeÉ ¢h−no ¢Mcja Ll¡l p¤−k¡N Bj¡l l−u−Rz ¢eQ am¡u H S¡q¡−Sl �²¤−cl SeÉ ®L¢he B−Rz i¡NÉ�²−j HLV¡ ®L¢hm M¡¢m B−Rz Bfe¡−L B¢j I ®L¢h−e ÙÛ¡e¡¿¹l Ll−a Q¡Cz q� k¡�£−cl ¢i−sl j−dÉ b¡L−m Bfe¡l Lø q−hz ®f¡n¡h-f¡uM¡e¡ J Jk¤-®N¡p−ml SeÉ m¡C−e c¡ys¡−a q−h Hhw A−fr¡u pju eø q−hz ®L¢h−e b¡L−m H Ap¤¢hd¡ ®i¡N Ll−a q−h e¡z'' Hje Ak¡¢Qa J AfÐaÉ¡¢na p¤¢hd¡l Lb¡ ö−e l£¢aj−a¡ Ai£i§a qm¡j HhP Bmq¡jc¤¢mõ¡q h−m ay¡l ¢Mcja ®el¡l SeÉ pÇj¢a ¢cm¡jz påÉ¡l B−NC ®L¢h−e ®f±yRm¡jz ¢e−QC S¡j¡B−a e¡j¡−kl S¡uN¡ b¡L¡u ®hn Bl¡jC q−m¡z Ef−l ¢e−Q EW¡-e¡j¡l T¡−jm¡ ®b−L hy¡Qm¡jz ®L¢h−e HL¡ b¡L¡u AaÉ¿¹ ¢e¢l¢h¢m−a q� pw�²¡¿¹ hC-f¤Ù¹L fs¡öe¡ Ll¡, ®c¡u¡pj§q j¤MÙ¹ Ll¡, a¡q¡�¤c fs¡ J Bõ¡ql clh¡−h dle¡ ®ch¡l jq¡p¤−k¡N ®f−u ®Nm¡jz ¢L¿º H−a¡ p¤−k¡N-p¤¢hd¡ p−�ÆJ Ef−l ®M¡m¡ BL¡n J pj¤−âl h¡a¡p Hhw ®YE-Hl cªnÉ ®b−L pÇf§ZÑ h¢�a q−u ®Nm¡jz c¤'h¡l Ef−l ®k−a q−m¡ j¡C−L q� pÇf−LÑ h�²ªa¡ Ll¡l SeÉz ®l¡SC q�k¡�£−cl−L fÐ−u¡Se£u j¡pm¡-j¡p¡Cm ®nM¡h¡l SeÉ a¡−cl j−dÉ k¡l¡ B¢mj, a¡−cl−L j¡C−L Ju¡S Ll¡l SeÉ LÉ¡f−V−el fr ®b−L hÉhÙÛ¡ Ll¡ q−a¡z Bj¡−LJ c¤'¢ce B−m¡Qe¡ Ll¡l c¡¢uaÅ ®cJu¡u Ef−l ®k−a q−m¡z ®pM¡e ®b−L pjJ−âl cªnÉ J E¾j¤�² BL¡n ®L−M H−a¡ aª¢ç−h¡d q−m¡, k¡ ®L¢h−e f¡Ju¡l ®L¡e Ef¡u ®eCz H−a HLV¡ a�ÆLb¡ h¤−T Bp−m¡z c¤¢eu¡−a öd¤ p¤¢hd¡ h¡ öd¤ Ap¤¢hd¡ f¡Ju¡ k¡u e¡z p¤¢hd¡ J Ap¤¢hd¡ ¢j−mC c¤¢eu¡l S£hez ""Cæ¡ j¡Bm Ep¢l CEpl¡ez'' AbÑ¡v ¢eÕQuC c¤x−Ml p¡−bC p¤M ¢j−m B−Rz p¤M J c¤xM−L c¤¢eu¡l S£h−e Bm¡c¡ Ll¡l Ef¡u ®eCz ¢hh¡q¢a S£h−e p¤M J c¤xM HL p¡−bC ¢j−n B−Rz A¢hh¡¢qa S£h−e p¤−Ml ®mnJ ®eCz qu−a¡ c¤xM Lj b¡L−a f¡−lz ¢L¿º ¢hh¡¢qa S£h−el p¤M ®f−a q−l Hl c¤xM−LJ hlZ L−l ¢e−a q−hz

Page 179: jibone ja dekhlam-3

179

AhnÉ B¢Ml¡−a c¤xM J p¤M pÇf§ZÑ Bm¡c¡ q−u k¡−hz k¡l¡ ®h−qn−a k¡−h a¡l¡ öd¤ p¤MC f¡−hz ®pM¡−e c¤x−Ml ®L¡e A¢Ù¹ha b¡L−h e¡z Bl ®k¡k−M öd¤C c¤xM z c¤xM R¡s¡ −pM¡−e Bl ¢LR¤C ®eCz j¡e¤o k¡ Q¡u a¡ e¡ ®f−mC c¤xM ®h¡d L−lz ®h−qn−a k¡ Q¡u, a¡-C f¡−hz Hje¢L L¡je¡ Ll−mC L¡jÉ hÙ¹¤ q¡¢Sl q−u k¡−hz a¡C ®h−qn−a ®L¡e Ai¡hC b¡L−h e¡z a¡C c¤xL ®pM¡−e ®pCz ®h−qn−a öd¤ Ai¡−hlC Ai¡h B−R, Bl ¢LR¤lC Ai¡l ®eCz Bl ®c¡k−M öd¤ a¡C B−R, k¡ ®h−qn−a ®eCz AbÑ¡v ®c¡k−M öd¤ Ai¡h J c¤xMC B−Rz ®c¡kM£l¡ ¢ff¡p¡u (f¡¢el Ai¡h) kMe f¡¢e Q¡C−h, aMe Hje g¤V¿¹ f¡¢e ®cJu¡ q−h, k¡ ¢ffp¡ na�Z h¡¢s−u ®c−hz ®pM¡−e Ai¡h h¡s−aC b¡L−h-a¡C c¤xMC c¤xM z H c¤xM Lj¡l ®L¡e pñ¡he¡ ®eCz 130.

¢ØVj¡−l 7 ¢ce¢ØVj¡−l 7 ¢ce¢ØVj¡−l 7 ¢ce¢ØVj¡−l 7 ¢ce j�¡ nl£−g ®f±yR¡l B−N ¢ØVj¡−l H LuV¡ ¢ce pq£qR¡−h q� Ll¡l SeÉ fÐ−u¡Se£u Cmj q¡¢pm Ll¡l p¤−k¡N f¡Ju¡ ®N−m¡, ¢hj¡−e L−u−L O¸V¡u ®f±−R ®N−m H p¤−k¡N f¡Ju¡ k¡u e¡z q�k¡�£−cl j−dÉ A¢dL¡wnC huú J A¢n¢ra z ¢LR¤ pwMÉL h−u¡hªÜz ¢n¢ra−cl j−dÉ Bd¤¢eL ¢n¢r−al pwMÉÚ¡C ®h¢n ¢R−m¡ z ®h¢n ¢LR¤ pwMÉL B¢mj ¢R−mez j¡C−L L−uLh¡l 1 O¸V¡ L−l q−�l j¡pBm¡-j¡p¡Cm ®nM¡h¡l SeÉ B¢mj h�²¡−cl−L L¡−S m¡N¡−e¡ q−a¡z c£e Cpm¡j pÇf−LÑ B¢mjNZ Ju¡kJ Ll−aez S¡q¡−S a¡hm£N S¡j¡u¡−al i¡C−cl avfla¡ ®c−M B¢j j¤� qm¡jz fy¡Q Ju¡�² S¡j¡u¡−a e¡j¡−kl fl q� k¡�£−cl−L a¡m£j ®ch¡l SeÉ fÐ−aÉ−L 8/10 Se−L ¢e−u ®N¡m q−u hp−aez ¢n¢ra−cl a¤me¡u A¢n¢ral¡C a¡¢m−j ®h¢n pwMÉ¡u hp−a ®c−M¢Rz a¡−cl−L L¡−mj¡ a¡C−ul¡ öÜ EµQ¡lZ Ll¡ Hhw e¡j¡−k k¡ ¢LR¤ fs−a qu a¡ pq£qi¡−h fs¡ ®nM¡h¡l QjvL¡l hÉhÙÛ¡ a¡l¡ Ll−aez hu¡e Ll¡l pju a¡hm£−Nl 6 Ep§m B−m¡Qe¡ L−l ®m¡L−cl−L q� ®b−L ®c−n ®gl¡l fl a¡hm£N S¡j¡u¡−a pju ®ch¡l SeÉ Eà¤Ü Ll¡ qkz a¡hm£N£ i¡C−ul¡ AaÉ¿¹ Bæ¢lLa¡l p¡−b a¡m£j ®ch¡l SeÉ k−bø f¢lnÐj Ll−aez H L¡S¢V Ll¡ e¡ q−m q� Ll¡ p−�ÆJ q¡S£−cl A−e−LC öÜ EµQ¡l−Z J p¢WL ¢eu−j e¡j¡k fs−aJ Arj ®b−L ®k−ae, q−�l j¡pBm¡-j¡p¡Cm J ®c¡u¡ CaÉ¡¢c ®nM¡h¡l SeÉJ a¡l¡ ®Qø¡ Ll−aez a¡−cl H fÐ−Qø¡ AhnÉC fÐnÉpe£uz

¢øj¡−l Bj¡l h�²ªa¡¢øj¡−l Bj¡l h�²ªa¡¢øj¡−l Bj¡l h�²ªa¡¢øj¡−l Bj¡l h�²ªa¡ j¡HL Bj¡−L c¤'¢ce h�²hÉ l¡M−a q−u−Rz hm¡h¡ýmÉ, Bj¡−L EcѤ i¡o¡uC hm−a q−u−Rz fÐbj ¢ce k¡ h−m¢R, Hl p¡lLb¡ ¢ejÀl©f x L¡−mj¡−u a¡C−ul¡ ""m¡ Cm¡q¡ Cõ¡õ¡q¤ j¤q¡Çj¡c¤l l¡p¤m¤õ¡q'' Hje ®L¡e j¿» e¡u ®k, e¡ h¤−T EµQ¡lZ Ll−mC ®h−qn−a ®k−a f¡l−hz L¡−mj¡ j¡−e Lb¡z AbÑq£e BJu¡S−L Lb¡ hm¡ k¡u e¡z a¡C L¡−mj¡−u a¡C−uh¡l AbÑ h¤T¡ Sl¦¢lz Bp−m L¡−mj¡−u a¡C−uh¡l j−dÉ−j Bõ¡ql p¡−b c¤−VB Ju¡c¡ Ll¡ quz 1z B¢j S£h−e ph ¢LR¤ Bõ¡ql ýL¤j j−a¡ Ll−h¡ Hhw Bõ¡ql ýL¤−jl ¢hfl£a Bl L¡−l¡ ýL¤j j¡e−h¡ e¡z 2z j¤q¡Çj¡c¤l l¡p§m¤õ¡q (p) Bõ¡ql ýL¤j ®ki¡−h f¡me L−l−Re, B¢j HLj¡� ay¡lC al£L¡ Ae¤k¡u£ Bõ¡ql ýL¤j f¡me Ll−h¡z I al£L¡l (¢euj) R¡s¡ AeÉ L¡−l¡ al£L¡ NËqZ Ll−h¡ e¡z

Page 180: jibone ja dekhlam-3

180

−k H i¡−h h¤−T ö−e L¡−mj¡−u a¡C−uh¡ EµQ¡lZ L−l a¡−L H c¤−V¡ Ju¡c¡ Ae¤k¡u£ Qmh¡l ®k¡NÉ qJu¡l SeÉC Bõ¡q a¡Bm¡ fy¡Q Ju¡�² S¡j¡B−a e¡j¡k Bc¡u Ll¡ J ljk¡e j¡−p ®l¡k¡ l¡M¡l ýL¤j ¢c−u−Rez Bõ¡ql c¤−V¡ ýL¤j ¢WL j−a¡ f¡me Ll−m L¡−mj¡l Ju¡c¡ Ae¤k¡u£ ph¢LR¤ Ll¡l AiÉ¡p quz k¡l¡ dZ£ a¡−cl SeÉ e¡j¡k J ®l¡k¡ ®j¡−VC k−bø euz L¡lZ V¡L¡-fup¡ ®h¢n b¡L−m ®N¡e¡q Ll¡l rja¡ h¡−sz a¡C ®N¡e¡q ®b−L ¢g¢l−u l¡M¡l ®k¡NÉ qh¡l SeÉ de£−cl−L k¡L¡a Bc¡u Ll¡ J q� Ll¡l ýL¤j ®cJu¡ q−u−Rz V¡L¡-fup¡ q¡l¡j f−b c¤¢eu¡ ®i¡N Ll¡l ¢c−L ®V−e ¢e−u k¡uz Ef¢lE�² h�²hÉ p¤ØfØVi¡−h h¤T¡h¡l SeÉ j¡Jm¡e¡ jJc§c£l Dj¡e, Cpm¡j, e¡j¡k, ®l¡k¡, k¡L¡a, J q−�l q¡S£La ¢p¢l−Sl hC�−m¡l E−õM L−l pw−r−f hÉ¡MÉ¡ L−l h¤T¡h¡l ®Qø¡ L−l¢R ®k, ¢Li¡−h e¡j¡k-®l¡k¡, q�-k¡L¡a L¡−mj¡ c¤¢V Ju¡c¡ f¡m−el ®k¡NÉ h¡e¡uz

¢àa£u h�²ªa¡ ¢àa£u h�²ªa¡ ¢àa£u h�²ªa¡ ¢àa£u h�²ªa¡ ¢àa£u h�²ªa¡¢V−a BN¡−N¡s¡C q�−L ®L¾cÐ L−l B−m¡Qe¡ L−l¢Rz q� S£h−e HLh¡lC Ll¡ pñh quz M¤h Lj ®m¡LC h¡l h¡l q� Ll−a f¡−lz a¡C AiÉ¡−pl Ai¡−h q−� i§m�¦¢V qh¡l Bn�¡ b¡−Lz S£h−el fÐbj q�¢V k¡−a jLh¤m q� qu ®p E−�−nÉ q� pw�²¡¿¹ j¡pBm¡ - j¡p¡Cm i¡−m¡i¡−h Bu� Ll¡l SeÉ fl¡jnÑ ¢cm¡jz j¡pBm¡-j¡p¡Cm ®nM¡C k−bø euz q−�l E−�nÉ L£ Hhw q� de£−cl−L L£ ¢nr¡ ®cu, ®p ¢ho−u j¡Jm¡e jJc§c£l q−�l q¡S£La hC¢V fs¡l fl¡jnÑ ¢cm¡j J I hC¢Vl B−m¡−L B−m¡Qe¡ Ll¡m¡jz q−�l ¢nr¡ pÇf−LÑ hmm¡jz 1z de£l¡ ¢hm¡¢pa¡ L−l b¡−Lz q� Efm−r A−eL °c¢qL Lø pqÉ Ll¡l j¡dÉ−j ¢hm¡¢pa¡ aÉ¡N Ll¡l ¢nr¡ ®cJu¡ quz 2z q−�l pju ®pm¡C¢hq£e c¤'V¤Ll¡ L¡fs f−l M¡¢e j¡b¡u j�¡, ¢je¡ J Bl¡g¡−a Bõ¡ql ®fÐ−j f¡Nm q−u ph ¢LR¤ Ll−a quz l¡S¡-l¡cn¡, n¡pL, hs LjÑ¡ J d−e hs ®m¡−Ll j−dÉ H j−e¡i¡h ¢nr¡ ®cu e¡, de J j¡−el AqwL¡l AbÑq£ez ph¡C−L Cql¡−jl j−a¡C c¤'V¤L−l¡ L¡f−s j¤−s Lh−l l¡M¡ q−hz 3z q−�l fl h¡¢L S£he H c¤−V¡ ¢nr¡ j−e ®l−M Qm¡l SeÉ q� de£−L Eà¤Ü L−lz ph−n−o hmm¡j ®k, A−e−LC q� Ll¡l fl ¢e−Sl e¡−j q¡S£ h¡ Bmq¡� ¢m−M Hhw j¤−MJ h−mz q� HL¢V M¡−mp Ch¡caz e¡j¡k f−s ®LE ¢e−Sl e¡−jl p¡−b e¡j¡k£ ¢m−M e¡z e¡j¡−kl j−a¡C q� HL¢V hs Ch¡caz AeÊ ®m¡L q¡S£ p¡h h−m X¡L−a f¡−lz ¢e−Sl e¡j hm¡l pju q¡S£ hm¡ ®j¡−VC E¢Qa euz H−a q−�l pJu¡h eø q−u ®k−a f¡−lz

Cu¡m¡jm¡−j Cql¡j hy¡dACu¡m¡jm¡−j Cql¡j hy¡dACu¡m¡jm¡−j Cql¡j hy¡dACu¡m¡jm¡−j Cql¡j hy¡dA q−�l h¡ Jjl¡u E−�−nÉ k¡l¡ j�¡ nl£g k¡e a¡−cl−L ®pm¡C¢hqe£ HL−S¡s[ L¡fs f−l Cql¡j hy¡d−a quz HV¡ AhnÉ öd¤ f¤l¦o−cl SeÉz q¡l¡j në ®b−L Cql¡j në °a¢l q−u−Rz Cql¡j AhÙÛ¡u LaL q¡m¡m L¡SJ q¡l¡j J j¡Ll©q q−u k¡uz k¡l¡ j�¡ nl£−gl f§hÑ¢c−Ll ®cn ®b−L k¡l a¡−cl−L Cu¡m¡jm¡j e¡jL S¡uN¡u Cql¡−jl ®f¡¡n¡L fl−a qkz H ®f¡n¡L R¡s¡ I S¡uN¡ A¢a�²j Ll¡ ¢e−odz S¡q¡−Sl LÉ¡−ÃV−el fr ®b−L kb¡pj−u ®O¡oZ¡ ®cJu¡ q−m¡ ®k, q�k¡�£NZ ®ke Cql¡j hy¡d¡l SeÉ fÐÙ¹¤a b¡−Lez Cu¡m¡jm¡j ®f±yR¡l B−NC Cql¡−jl ®f¡n¡L fl−a fl¡jnÑ ®cJu¡ quz I ÙÛ¡−e ®f±yR¡l p¡−b p¡−b j¡C−L h¡l h¡l ""m¡î¡CL Bõ¡ýÇj¡ m¡î¡CL'' EµQ¡lZ L−l S¡¢e−u ®cJu¡ q−m¡ ®k, Bjl¡ Cu¡m¡jm¡j ®f±y−R ®N¢Rz c¤'q¡S¡l q�k¡�£ HL p¡−b ®S¡−l ®S¡−l m¡î¡CL EµQ¡lZ Ll¡u Hje HL B−hNju f¢l−hn pª¢ø q−m¡, k¡ ph¡ A¿¹l ØfnÑ Ll−m¡z fª¢bh£l ¢h¢iæ ®cn ®b−L BNa q�k¡�£−cl−L ¢e¢cÑø ÙÛ¡−e ®f±yR¡l B−NC Cql¡j hy¡d−a quz f¢ÕQj, E�l J c¢rZ ¢cL ®b−L BNa−cl SeÉ ¢iæ ¢iæ ÙÛ¡e ¢e¢cÑø L−l ®cJu¡ q−u−Rz H ph ÙÛ¡e−L "j£L¡a' hm¡ quz f§hÑ¢cL ®b−L k¡l¡ k¡u a¡−cl j£L¡a q−m¡ Cu¡m¡jm¡jz

Page 181: jibone ja dekhlam-3

181

k¡l¡ ¢hj¡−e k¡u a¡l¡ ¢hj¡−e EW¡l B−NC Cql¡j ®hy−d ®euz L¡lZ L−uL O¸V¡l j−dÉC ¢hj¡e ®S�¡u ®f±y−R k¡uz Bl ¢hj¡e Qm¡L¡−m ®f¡n¡L hcm Ll¡ L¢Wez a¡R¡s¡ Cql¡−jl L¡fs fl¡l B−N c¤'l¡L¡Ba e¡j¡kJ fs−a quz ¢ØVj¡−l ®N−m j£L¡−a ®f±yR¡l B−N ®hn Lu¢ce Cql¡j AhÙÛ¡u b¡L¡ LøLlz a¡C j£L¡−al L¡R¡L¡¢R ®f±y−RC Cql¡j h¡yd¡ quz

−S�¡ h¾c−l AhalZ−S�¡ h¾c−l AhalZ−S�¡ h¾c−l AhalZ−S�¡ h¾c−l AhalZ Cql¡j hy¡d¡l fl aªa£u ¢ce ¢ØVj¡l ®S�¡ pj¤â h¾c−l ®f±−Rz Cj¢NËn−el T¡−jm¡u A−eL pju ®m−N k¡uz q�k¡�NZ−L ¢h¢iæ j¤B¢õ¡−jl ¢SÇj¡u a¤−m ®cJu¡ qkz Bj¡l j¤B¢õj BL£m B�¡−pl ®m¡−Ll¡ a¡−cl ¢SÇj¡u ®cJu¡ q�¡k¡�£−cl−L ¢e−u HL¢V ¢hl¡V h¡−p EW¡−mez C¢j−NËne A¢gp¡l Bj¡−cl ¢fm¢NËj f¡p (®VÊ−im XL¤−j¾V, k¡ f¡p−f−VÑl ÙÛ¡m¡¢i¢o�) pl¡p¢l j¤B¢õ−jl ®m¡−Ll q¡−a a¤−m ¢c−mez Bjl¡ HMe a¡−cl ¢SÇj¡uz h¡−p h−p Efm¢ì Llm¡j ®k, ¢ØVj¡−l LÉ¡−ÃV−el L¡l−Z ®k ¢h−no p¤¢hd¡ ®i¡N L−l¢R HMe Bl ®p p¤−k¡N ®eCz ®S�¡q h¾c−l ®f±R¡l fl LÉ¡−ÃVe p¡−qh Bj¡−L ®ki¡−h ¢hc¡u S¡e¡−me Hhw ®c¡u¡l SeÉ clM¡Ù¹ Ll−me, ®p Lb¡ pÈlZ Llm¡jz j¤B¢õ−jl L¡−R i¡−m¡ hÉhq¡l f¡−h¡ ¢Le Bõ¡q f¡LC S¡−eez h¡p j�¡l E−�−nÉ lJu¡e¡ qh¡l fl ¢WL HL hRl B−N (1971 Hl 4 ¢X−pðl) H f−bC j¡Jm¡e¡ Bhc¤m Bk£k n¡lL£l p¡−b pglL¡−ml A¢i�a¡ L¡−S m¡N¡m¡jz ¢a¢e Bj¡−L k¡ ¢LR¤ ¢nr¡ ¢c−u¢R−me a¡ fÐ−u¡N Llm¡jz p¡−bl q�k¡�£−cl−LJ ®nM¡h¡l ®Qø¡ Llm¡jz ph¡C AaÉ¿¹ BNË−ql p¡−Éb Bj¡l fl¡jnÑ Ae¤k¡u£ ®kM¡−e k¡ fs¡ clL¡l Bjl p¡−b fs−mez Bjl¡ HLC j¤B¢õ−jl Ad£−e q−mJ ¢ØVj¡−l Bj¡l p¡−b a¡−cl f¢lQu qu¢ez Bj¡l f¢lQu ®f−u a¡l¡ ¢Qe−a f¡l−me ®k, B¢jC c¤'h¡l S¡q¡−S h�²ªa¡ L−l¢Rz aMe BlJ BNË−ql p¡−b Bj¡l Lb¡ öe−a m¡N−mez ®kM¡−e k¡ LlZ£u Bj¡l p¡−b a¡l¡J Ll−a b¡L−mez a¡−cl BNËq ®c−M B¢jJ Evp¡−ql p¡−b k¡ ¢LR¤ ®nM¡−e¡ clL¡l a¡ ®nM¡m¡jz h¡p j�¡ nl£−g ¢jpg¡m¡ jqõ¡u ®k−u b¡j−m¡z j¤B¢õj jlýj BL£m B�¡−pl hs ®R−m Bhc¤õ¡q B�¡−pl p¡−b f¢lQu q−m¡ ¢a¢e Cw−l¢S hm−a f¡−le h−m Bj¡l i¡o¡ pjpÉ¡l pÇj¤M£e q−a q−m¡ e¡z B¢j mrÉ Llm¡j ®k, f¡¢LÙ¹¡¢e q¡S£−cl p¡−b ¢a¢e i¡P¡ i¡P¡ EcѤJ hm−a f¡−lez hý¢ce ®b−L f¡¢LÙ¹¡¢e−cl j¤B¢õj¢N¢l Ll−a Ll−a EcѤ ®j¡V¡j¤¢V h¤−Te Hhw L¡S Q¡m¡h¡l j−a¡ hm−aJ f¡−lez b¡L¡l S¡uN¡ hl¡� ®f−u ¢e¢cÑø ÙÛ¡−el ®f±Rm¡jz H j¤B¢õ−jl ¢SÇj¡u B−N ®kph q¡S£ ®f±±−R−Re a¡−cl p¡−b ®cM¡ q−m¡ z ®cM¡ ®N−m¡ −k, a¡−cl j−dÉ ®h¢n pwMÉL q¡S£C f¡¢LÙ¹¡¢ez j¡Jm¡e¡ Bhc¤pÚ p¤hÚq¡e ®a¡ Bj¡l B−NC ®f±y−R ¢N−u¢R−mez Bj¡−L ®k h¡¢s−a b¡L−a ®cJu¡ q−u−R Hl L¡−RC ¢a¢e AeÉ HL h¡¢s−a ¢R−mez ¢a¢e HCxLC j¤B¢õ−jl Ad£ez L−uL¢ce fl q¡l¡j nl£−g Hje HLSe f¡¢LÙ¹¡¢el p¡−b f¢lQu q−m¡, ¢k¢e S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l LjÑ£z L¡h¡ nl£−gl c¢rZ ¢c−L ®c¡am¡u Bk¡e ®ch¡l S¡uN¡ z ¢e−Q ®b−L Bue¡l ®cJu¡−me ®ial ¢c−u ®c¡am¡u j¤u¡kÚ¢ke p¡−qh−L Bk¡e ®ch¡l pju ®cM¡ k¡uz Bk¡eM¡e¡l ¢e−Q S¡j¡B−al ®m¡−Ll¡ Cn¡l e¡j¡−kl fl pj−ha quz ®pM¡−eC I Lj£Ñl p¡−b ®cM¡ q−u ®N−m¡z ¢a¢e ¢ku¡c q¡pf¡a¡−m ¢ejÀf−cl LjÑQ¡l£z j¡p¢Sc¤m q¡l¡−jl j¡¢mL Bhc¤m Bk£k ®N−Vl A¢a ¢eL−V I ¢ku¡c q¡pf¡a¡m Ah¢ÙÛa ¢Rmz haÑj¡−e jp¢S−cl ®p−qe (B¢Pe¡) q¡pf¡a¡m R¡¢s−u A−eLc§l fkÑ¿¹ ¢hÙ¹ªa qJu¡u ®p q¡pf¡a¡m AeÉ� p¢l−u ®eJu¡ q−u−Rz j¤B¢õ−jl a�Æ¡hd¡−e B¢j J j¡Jm¡e¡ Bhc¤pÚ p¤hÚq¡e ®kM¡−e ¢Rm¡j, ®pM¡e ®b−L 5 Ju¡�² q¡l¡j nl£−g e¡j¡−k q¡¢Sl q−a Lø q−a¡ z S¡uN¡¢V HLV¤ c¤−l qJu¡u Bp¡-k¡Ju¡l pju fÐQ� ¢i−sl Q¡−f fs−a q−a¡z H Lb¡ ®S−e S¡j¡u¡−al I Lj£w Bj¡−cl−L ¢ku¡c q¡pf¡a¡−ml ®c¡am¡u HL¢V M¡¢m S¡uN¡u b¡L¡l hÉhÙÛ¡ L−lez q¡l¡j nl£−gl A¢a L¡−R h−m Bjl¡ M¤¢n q−u ®pM¡−e ®f±y−R ®Nm¡jz ®pM¡−e Vu−mV J Jk§ Ll¡ k¡u h−m b¡L¡u ®aje pjpÉ¡ ®eCz HLV¤ Lø q−mJ f¡L Ll¡ pñhz Bl h¡S¡−l AÒf c¡−j l¦¢V J i¡S¡ BÙ¹ j¤l¢N f¡Ju¡ k¡uz L−uL lLj l¦¢V J i¤e¡ ®N¡na ¢L−e M¡Ju¡l fÐ−u¡Se ¢jV¡−e¡ k¡uz

Page 182: jibone ja dekhlam-3

182

¢ku¡c q¡pf¡a¡−m k¡h¡l 2/1¢¢ce flC c¤h¡C ®b−L hÉ¡¢lØV¡l L¤lh¡e Bm£ q−�l E−�−nÉ Bp−mez q¡l¡j nl£−gC ®cM¡ q−m a¡−L p¡−b L−l ¢e−k Hm¡j z ¢a¢e hС¢lØV¡¢l fs¡l pju mä−e ¢e−Sl Ml−Ql SeÉ ®lØV¤−l−¾V Q¡L¢l Ll−a q−a¡ h−m f¡L Ll−a S¡e¡−aez ¢cn£ fÜ¢a−a f¡L Ll¡ p¡m¤e ¢c−u i¡a M¡Ju¡l jS¡C Bm¡c¡z fТa¢ce e¡ q−mJ fСuC ¢a¢e f¡L L−l Bj−−cl lpe¡ aªç Ll−aez ú¡E−V b¡L¡L¡−m B¢j f¡L Ll¡ i¡−m¡C ¢n−M¢Rm¡jz lwf¤l L−m−S ¢nrLa¡ Ll¡l pju L¡−Sl ®R−m−L f¡L Ll¡ ¢n¢Mu L¡S Q¡m¡a¡jz a−h f¡L Ll¡l T¡−jm¡ Bj¡l ®j¡−VC i¡−m¡ m¡N−a¡ e¡z h¡dÉ q−uC f¡L Lla¡jz a¡C j�¡ nl£−g B¢j f¡L Ll−a ®Qø¡J L¢l¢ez ¢h−u Ll¡l fl ¢Xj i¡S¡l j−a¡ pqS L¡SJ ®L¡e ¢ce L¢l¢ez L¡−Sl ®m¡L f¡Ju¡ k¡u e¡ h−m CwmÉ¡−ä Bj¡l ®R−m−cl ®LE ®LE Ù»£−L f¡−L p¡q¡kÉ Ll−a h¡dÉ quz Bj¡l hs ®R−ml O−ll e¡a£l¡J f¡L L−l M¡u, kMe J−cl j¡ ®S�¡u Bj¡l hs ®R−ml O−ll e¡a£l¡J f¡L L−l M¡u, kMe J−cl j¡ ®S�¡u Bj¡l hs ®R−ml JM¡−e b¡−Lz

h¡wm¡−cn ®b−L BNa q¡S£h¡wm¡−cn ®b−L BNa q¡S£h¡wm¡−cn ®b−L BNa q¡S£h¡wm¡−cn ®b−L BNa q¡S£ 1971 p¡−m 6 ¢X−pðl h¡wm¡−c−nl ü¡d£ea¡ B−¾c¡me ¢hSu£ quz j¡� HLj¡p flC q−�l pju ¢R−m¡z ea¤e l¡øÌ qW¡v H−a¡ AÒf pj−u q�k¡�£−cl−L q−� k¡Ju¡l hÉhÙÛ¡ Ll−a f¡−l¢e h−m I hRl H ®cn ®b−L ®L¡e q�k¡�£C ®k−a f¡−l¢ez 1972 p¡−m QVÊNË¡j ®b−L ¢ØVj¡−l k¡l¡ q−� ¢N−u−Re a¡−cl A−e−Ll p¡−bC j�¡ nl£g J jc£e¡ nl£−g ®cM¡-p¡r¡v q−u−Rz ®p±c£ Bhl "75 p¡m fkÑ¿¹ h¡wm¡−cn−L ü£Lª¢a e¡ ®cJu¡u Y¡L¡u ®p±c£ c§a¡h¡p ¢R−m¡ e¡z a¡C I L'hRl h¡wm¡−cn plL¡l ¢jpl£u c§a¡h¡−pl pq¡ua¡u q�k¡�£−cl−L f¡W¡h¡l hÉhÙÛ¡ Ll−a h¡dÉ q−u−Rz I pju S¡j¡u¡−a Cpm¡j£pq pLm Cpm¡j£ cm Hhw ü¡d£ea¡ B−¾c¡m−e AwnNËqZ L−l¢e Hje pLm l¡S¯e¢aL cmC ®hBCe£ ¢R−m¡z BcnÑh¡c£ cm ¢q−p−h S¡j¡u¡a BC−el flJu¡ e¡ L−l "72 p¡−ml S§e j¡−pC Bä¡lNË¡Eä AhÙÛ¡u p¡wNW¢eL L¡W¡−j¡ cys Ll¡uz BCu§h M¡−el p¡j¢lL n¡p−el pjuJ S¡j¡u¡a AfÐL¡−nÉ p¤pwN¢Wa ¢R−m¡z "72 p¡−ml f¢l−hn J f¢l¢ÙÛ¢a I pjuL¡l a¤me¡u A−eL ®h¢n L¢We, fТaL§m J ¢hfcpwL¤m ¢R−m¡z H p−�ÆJ Cpm¡j£ B−¾c¡m−el L¡S ®L¡e AhÙÛ¡u hå b¡L−a ®cJu¡ Q−m e¡z Dj¡−el c¡¢h f§lZ Ll−a q−m Qlj fТaL§m f¢l¢ÙÛ¢a−aJ p¡dÉj−a¡ Bõ¡ql f−b c¡¢uaÅ f¡me Ll−aC q−hz Cpm¡j£ B−¾c¡m−el p−Qae LjÑ£ H L¡S−L ph gl−kl hs glu j−e L−l h−mC L¡l¡N¡−l b¡L−mJ kb¡p¡dÉ H c¡¢uaÅ f¡m−el ®Qø¡ L−l b¡−Lz 1972 p¡−ml Qlj ¢hl©f f¢l−h−nJ Cpm¡j£ B−¾c¡m−el ¢e−h¢cafСZ L−uLS−el E−cÉ¡−N ea¤e L−l pwN"We öl¦ Ll¡ qu Hhw Y¡L¡ nq−ll Bj£l j¡Jm¡e¡ p§l¦m Cpm¡j (L¤a¤h)-®L q� Efm−r j�¡u f¡W¡−e¡ quz B¢j ®ke BL¡−nl Qy¡c q¡−a ®fm¡jz ®c−nl p¡¢hÑL f¢l¢ÙÛ¢a, ®Sm¡ fkÑ¡u fkÑ¿¹ S¡j¡u¡−al Q¡¢uaÅn£m−cl Mhl pwNW−el haÑj¡e AhÙÛ¡ J j¤¢Sh plL¡l pÇf−LÑ SeN−Zl j−e¡i¡h CaÉ¡¢c ¢hÙ¹¡¢la S¡e¡l p¤−k¡N ®f−u B¢j l£¢aj−a¡ Evp¡q-E�£fe¡ ®h¡d Llm¡jz "71-Hl e−iðl ®b−L "72-Hl A−�¡hl fkÑ¿¹ f§ZÑ HL hRl ®kph Mhl¡-Mhl J abÉ S¡e¡l SeÉ ¢ff¡p¡aÑ ¢Rm¡j a¡ j¡Jm¡e¡ e§l¦m Cpm¡−jl p¡−b c£OÑ¢ce °hW−L HL¡−¿¹ S¡e−a b¡Lm¡jz S¡e¡ ®N−m¡ ®k, ®nM j¤¢S−hl hÉ¡fL Se¢fÐua¡ p−�ÆJ BCe-nª´Mm¡l Qlj Ahe¢al g−m SeNZ qa¡n¡u i¤N−Rz j¤¢�²−k¡Ü¡l f¢lQu J c¡fV ®c¢M−u HL−nÐZ£l ®m¡L p¿»¡p£ i§¢jL¡ f¡me Ll−Rz ®nM j¤¢Sh j¤¢�²−k¡Ü¡−cl ¢eLV ®b−L AÙ» EÜ¡−ll ®Qø¡u p¡j¡eÉC pgm q−a ®f−l−Rez I A¿» p¿»−pl q¡¢au¡−l f¢lZa q−u−Rz Q¡mpq ®hy−Q b¡L¡l j−a¡ fÐ−u¡Se£u ¢S¢epf−�l Ai¡−h âhÉj§−mÉl �²j¡Na Ed ÄÑN¢a−a SeN−Zl A¢ÙÛla¡ Ql−j ®f±y−R−Rz g−m ®nM j¤¢S−hl Se¢fÐua¡ â¦a qÊ¡p f¡−µRz BlJ S¡e¡ ®N−m¡ ®k, 16 ¢X−pð−ll fl Cpm¡j£ B−¾c¡m−el R¡� J p¢�²u k¤hL−cl A−e−LC ¢ejÑji¡−h ¢ekÑ¡¢aa J ¢eqa q−u−Rez BaÈ−N¡fe Ll−a p¡j¡eÉ ¢hm−ðl L¡l−ZC HV¡ q−u−Rz k¡l¡ kb¡pj−u Hm¡L¡ ®b−L AeÉ� Q−m ¢N−u−Re a¡l¡ Bõ¡ql lqj−a lr¡ ®f−u−Rez H Lb¡ ®S−e Bõ¡q a¡Bm¡l fТa Ni£l öL¢lu¡ �¡fe Llm¡j ®k, fС−c¢nL fkÑ¡−ul pLm c¡¢uaÅn£m Hhw ®Sm¡ fkÑ¡−u M¤me¡ ®Sm¡l ®p−�²V¡¢l j¡Jm¡e¡ q¡−aj l¡−nc£ R¡s¡ Bl ph¡C−L Bõ¡q a¡Bm¡ ®qg¡ka L−l−Rez BNa q¡S£−cl j−dÉ Bj¡l pl¡p¢h f¢l¢Qa HLSe−LC ®fm¡jz ¢a¢e Bj¡l R¡� S£h−el O¢eù hå¤ q¡−gk j¤q¡Çjcz a¡l h¡¢s haÑj¡e nl£uaf¤l ®Sm¡l e¢su¡ b¡e¡u q−mJ ¢a¢e hÉhp¡ Efm−r T¡mL¡¢W nq−l ÙÛ¡u£i¡−h hph¡p

Page 183: jibone ja dekhlam-3

183

Ll¢R−mez f¡¢LÙ¹¡e Bj−m S¡j¡u¡−al p¡wNW¢eL pg−l ®k Luh¡l T¡mL¡¢W ¢N−u¢R ph h¡lC a¡l h¡¢s−a ®jqj¡e q−u¢Rz a¡−L ®f−u HL¡¿¹ BfeSe ¢q−p−h ®c−nl AhÙÛ¡ S¡e−a Q¡Cm¡jz ¢a¢e phÑp¡d¡l−Zl c¤lhÙÛ¡l Ll¦e ¢hhlZ ¢c−mez B¢j ¢S−�p Llm¡j ®k, j¡e¤o ®hy−Q B−R ®Lje L−l? ¢a¢e B−hNfÐhZ j¡e¤o ¢R−mez a¡l ®Q¡−M f¡¢e H−p ®N−m¡z hm−me, ®hy−Q B−R hm¡ k¡u e¡z pµRm ®m¡−Ll¡J c¤−hm¡ fÐ−u¡Se f¢lj¡Z M¡cÉ ®k¡N¡s Ll−a f¡l−R e¡z 1978 p¡−m B¢j h¡wm¡−c−n Bn¡l flflC Bj¡l HC hå¢V Bj¡l fÐbj ®hq¡C q−mez a¡l ¢àa£u LeÉ¡ E−Çj p¡mj¡ j¤¢æl p¡−b Bj¡l hs ®R−m j¡j§−el ¢h−u quz

S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ h¡wm¡−cnS¡j¡u¡−a Cpm¡j£ h¡wm¡−cnS¡j¡u¡−a Cpm¡j£ h¡wm¡−cnS¡j¡u¡−a Cpm¡j£ h¡wm¡−cn----Hl p¡wNW¢eL E−cÉ¡NHl p¡wNW¢eL E−cÉ¡NHl p¡wNW¢eL E−cÉ¡NHl p¡wNW¢eL E−cÉ¡N 1941 p¡−m A¢hi�² i¡l−a "S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ ¢q¾c' L¡−uj quz 1947 p¡−m i¡la ¢hi¡−Nl j¡dÉ−j f¡¢LÙ¹¡e l¡−øÌ S¾j q−m f¡¢LÙ¹¡e Hm¡L¡u hph¡pL¡l£ l¦LesNZ "S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ f¡¢LÙ¹¡e' e¡−j fªbL pwNWe öl¦ L−lez 1971 p¡−ml ¢X−pð−l h¡wm¡−cn e¡−j HL¢V ü¡d£e l¡øÌ fТa¢ùa qh¡l g−m H Hm¡L¡u hph¡pL¡l£ l¦LeN−Zl fr ®b−L "S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ h¡wm¡−cn' e¡−j ea¤e L−l pwNWe L¡−u−jl E−cÉ¡N ®eJu¡ Af¢lq¡kÑ q−u f−sz AhnÉ fÐL¡−nÉ ®L¡e p−Çjme ®X−L a¡ Ll¡l ®L¡e f¢l−hn ¢R−m¡ e¡z a¡C ®N¡f−eC Hl E−cÉ¡N ¢e−a h¡dÉ q−a quz H pÇf−LÑ j�¡ nl£−g j¡Jm¡e¡ e§l¦m Cpm¡j ®b−L kaV¤L¤ ®S−e¢Rm¡j a¡ ph j−e e¡ b¡L¡u H ¢ho−u j¡ØV¡l j¤q¡Çjc ng£L¤õ¡q, fС−c¢nL A¢g−pl p¡−hL A¢gp pqL¡l£ Se¡h Bj£e¤l lqj¡e j�¤, j¡Jm¡e¡ Bh¤m L¡m¡j j¤q¡Çjc CEp¤g, AdÉ¡fL e¡¢kl Bqjc J Se¡h jLh¤m Bqjc ®b−L fÐ−u¡Se£u abÉ pwNËq Ll−a q−u−Rz 1971 p¡−ml 16 ¢X−pð−ll fl ¢el¡f�¡l fÐ−u¡S−eC S¡j¡u¡−al pLm fkÑ¡−ul c¡¢uaÅn£mNZ BaÈ−N¡fe Ll−a h¡dÉ qez S¡j¡u¡−al fС−c¢nL ®L¡e c¡¢u−aÅ ¢R−me Hje ®L¡e HLS−el f−rC ea¤e L−l pwNWe Q¡m¤ Ll¡l E−cÉ¡N ¢e−m p¢WL quz ¢L¿º Hje hÉ¢�² fÐ−u¡Se ¢k¢e Y¡L¡ nq−l fÐL¡−nÉ Qm¡−gl¡ Ll−m S¡j¡u¡−al h¡C−ll ®L¡e ®m¡L ¢Qe−h e¡z S¡j¡u¡−al fС−c¢nL ®p−�²V¡¢l Se¡h Bhc¤m M¡−mL S−u¾V ®p−�²V¡¢l J nÐj-¢hi¡−Nl ®p−�²V¡¢l j¡ØV¡¢l j¡ØV¡l j¤q¡Çjc ng£L¤õ¡q H E−cÉ¡N ®eh¡l AhÙÛ¡u ¢R−me e¡z "71 p¡−ml ®no ¢c−L ®j¡−jen¡q£ ®Sm¡l Bj£l j¡Jm¡e¡ Bhc¤m S¡î¡l−L fС−c¢nL p¡wNW¢eL ®p−�²V¡¢l ¢q−p−h c¡¢uaÅ f¡m−el SeÉ Y¡L¡u Be¡ quz ¢a¢e Y¡L¡u ®j¡−VC f¢l¢Qa ¢R−me e¡z HLj¡� a¡l f−rC H E−cÉ¡N NËqZ Ll¡ pñh ¢R−m¡z j¡Jm¡e¡ Bhc¤m S¡î¡l n¡l£¢lL BL¡−l ®R¡VM¡−V¡ q−mJ j−el ¢cL ¢c−u AaÉ¿¹ p¡qp£ J ¢hfÔh£z pwNWe öl¦ Ll¡l SeÉ ¢a¢eC E−cÉ¡N ¢e−mez fÐb−j ¢a¢e k¡−cl−L p¡−b ®f−me a¡l¡ q−me, Y¡L¡ nql S¡j¡u¡−al p¡−hL ®p−�²V¡¢l j¡Jm¡e¡ e§l¦m Cpm¡j, fС−c¢nL A¢g−pl pqL¡l£ Se¡h Bj£e¤l lqj¡e j�¤ Hhw Q¡o£LmÉ¡Z p¢j¢al ®p−�²V¡¢l X¡. j−uk¤l l¡qj¡ez j¡ØV¡l ng£L¤õ¡q L¡Ll¡Cm jp¢S−c a¡hm£N S¡j¡u¡−al j−dÉ BaÈ−N¡fe L−l ¢R−mez Bj£e¤l lqj¡e j�¤ a¡l p¡−b ¢eu¢ja ®k¡N¡−k¡N l¡M−aez Hi¡−hC S¡j¡u¡−a Cpm¡j£l f¤eNÑW−el p§Qe¡ quz

S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ h¡wS¡j¡u¡−a Cpm¡j£ h¡wS¡j¡u¡−a Cpm¡j£ h¡wS¡j¡u¡−a Cpm¡j£ h¡wm¡−cnm¡−cnm¡−cnm¡−cn----Hl SeÉ Bj¡l LlZ£uHl SeÉ Bj¡l LlZ£uHl SeÉ Bj¡l LlZ£uHl SeÉ Bj¡l LlZ£u S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ h¡wm¡−c−nl fТa¢e¢d j¡Jm¡e¡ e§l¦m Cpm¡j ®b−L k¡ ¢LR¤ S¡e¡l ¢R−m¡ a¡ pwNËq Ll¡l fl a¡l j¡dÉ−j Bj¡l LlZ£u pÇf−LÑ LaL fÐÙ¹¡h ®fn Llm¡j x 1z fÐ−aÉL hRl q� Efm−r S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ h¡wm¡−c−nl HL h¡ HL¡¢dL fТa¢e¢d−L j�¡ nl£−g f¡W¡−e¡ fÐ−u¡Sez B¢j H p¤−k¡−N a¡−cl ¢eLV ®b−L ®c−nl f¢l¢ÙÛ¢a J pwNW−el AhÙÛ¡ AhNa q−a Q¡Cz 2z B¢j S¡j¡u¡−a Cpm¡j£ h¡wm¡−c−nl f−r ¢h−c−n ®b−L k¡ ¢LR¤ Ll¡ pñh a¡ Ll¡l CM¢au¡l Q¡Cz 3z q−�l fl B¢j mä−e ®f±yR¡h¡l ®Qø¡ Q¡m¡¢µR k¡−a ®c−nl p¡−b pl¡p¢l ®k¡N¡−k¡N Ll¡ pqS quz

Page 184: jibone ja dekhlam-3

184

j¡Jm¡e¡ e§l¦m Cpm¡j Bj¡l p¡−b p¡r¡−al E−�nÉ ¢e−uC q−� H−mez Bj¡−cl HL� ¢j¢ma qJu¡ J fl¡jnÑ Ll¡l SeÉ Bl ®L¡e ¢hLÒf hÉhÙÛ¡ pñh qu¢ez ¢a¢e Bj¡l fÐÙ¹¡h�−m¡ S¡j¡u¡−al c¡¢uaÅn£mN−Zl ¢eLV ®f±yR¡h¡l c¡¢uaÅ ¢e−mez q−�l Be¤ù¡¢eLa¡ pj¡ç ql¡l fl j¡Jm¡e¡ e§l¦m Cpm¡j Y¡L¡u ¢g−l ®N−mez j¡Jm¡e¡ Bhc¤pÚ p¤hÚq¡e f¡¢LÙ¹¡−e Q−m ®N−mez B¢j mäe k¡h¡l Se Ef¡u a¡m¡−n ®m−N ®Nm¡jz