PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

TOPIK 1:

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

TOPIK 2:

PRINSIP PERAKAUNAN(TAHAP 1)

EKONOMI RUMAH TANGGA(TAHAP 1)

NAMA TINGKATAN TAHUN SEKOLAH

: : : :

TIDAK BOLEH DIJUAL

CETAKAN PERTAMA 2009

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Cetakan Pertama Disember 2009 Kementerian Pelajaran Malaysia

Hak Cipta Terpelihara . Sebarang bahagian dalam buku ini termasuk ilustrasi dan isi kandungan tidak boleh diterbitkan semula bagi tujuan komersial dalam apa jua bentuk sama ada secara elektronik, fotokopi, mekanik, rakaman atau cara lain sebelum mendapat izin bertulis dari Pengarah Bahagian Pendidikan Teknik dan Vokasional , Kementerian Pelajaran Malaysia, Aras 5&6 Blok E14, Kompleks Kerajaan Parcel E, Pusat Pentadbiran Persekutuan, 62604 Putrajaya.03 88845194 Faks : 03 88845195

Disediakan oleh: Unit Teknikal Pengurusan Akademik Bahagian Pendidikan Teknik dan Vokasional Kementerian Pelajaran Malays ia

Diterbitkan oleh : Pengurusan Akademik Bahagian Pendidikan Teknik dan Vokasional Kementerian Pelajaran Malaysia

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

PRAKATAM-TEK singkatan kepada Modul Pembelajaran Teknikal dihasilkan ekoran pencapaian pelajar aliran teknikal yang kurang memberangsangkan. Kekurangan bahan sokongan di pasaran turut menyumbang kepada masalah ini. Selain itu, keupay aan pelajar yang berbeza-beza dalam peperiksaan memberikan cetusan idea kepada Unit Teknikal, Pengurusan Akademik, Bahagian Pendidikan Teknik dan Vokasional untuk menghasilkan modul ini. Modul yang disediakan ini selari dengan keperluan sukatan pelajaran tingkatan 4 dan tingkatan 5. Ia merupakan bahan sokongan pengajaran dan pembelajaran yang boleh membantu guru-guru dan pelajar untuk meningkatkan prestasi akademik ke tahap yang boleh dibanggakan. Sebagai usaha permulaan modul in i dilengkapi dengan nota r ingkas & peta minda ( Mind Map) dan soalan-soalan latihan mengikut topik. Penambahbaikan akan dilakukan dari masa ke semasa agar selari dengan keperluan kurikulum terkini. Saya mewakili Bahagian Pendidikan Teknik dan Vokasional merakamkan setinggi -tinggi penghargaan kepada Unit Teknikal, Pengurusan Akademik kerana mengambil inisiatif menerajui projek ini. Sekalung penghargaan saya panjatkan kepada guru-guru di atas sumbangan dan kepakaran mereka sebagai panel penulis modul. Semoga M-TEK yang disediakan ini dapat dimanfaatkan oleh semua pihak yang terlibat dengan penggunaan yang optimum. Adalah diharapkan modul ini dapat memberi impak yang besar sebagai bahan sokongan pembelajaran yang sekaligus menyumbang kepada keberhasilan pelajar aliran teknikal untuk mel ahirkan lebih ramai pelajar cemerlang yang mampu bersaing diperingkat lebih tinggi.

Pengarah Bahagian Pendidikan Teknik dan Vokasional Kementerian Pelajaran Malaysia

i

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

PRINSIP PERAKAUNAN(TAHAP 1)KANDUNGANBIL PERKARANOTA RINGKAS DAN PETA MINDA SOALAN

MUKA SURAT

1 68 71 73 84 90 93 99 106 106 110 112 113 114 116 119

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7 8 9 10 11 12 13 14

TOPIK 1 PENGENALAN KEPADA PERAKAUNAN TOPIK 2 KLASIFIKASI AKAUN: ASET, LIABILITI, EKUITI PEMILIK, HASIL, BELANJA DAN AKAUN KONTRA TOPIK 3&4 DOKUMEN PERNIAGAAN SEBAGAI SUMBER MAKLUMAT DAN JURNAL SEBAGAI BUKU CATATAN PERTAMA TOPIK 5 LEJAR TOPIK 6 IMBANGAN DUGA TOPIK 7 PENYATA KEWANGAN MILIKAN TUNGGAL TOPIK 8 PERAKAUNAN UNTUK TUNAI TOPIK 9 PERAKAUNAN UNTUK PENGGAJIAN TOPIK 10 PERKONGSIAN TOPIK 11 SYARIKAT BERHAD (TIDAK TERSENARAI) TOPIK 12 AKAUN KELAB DAN PERS ATUAN TOPIK 13 REKOD TAK LENGKAP TOPIK 14 PENGENALAN KEPADA PERAKAUNAN PENGURUSAN TOPIK 15 MAKLUMAT UNTUK MEMBUAT KEPUTUSAN SKEMA JAWAPAN

ii

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

TOPIK 1.1: MAKANAN DAN PEMAKANAN

PA_BPTV_KPM PA_BPTV_KPM

M-TEK_ PRINSIP PERAKAUNAN

M-TEK_PENGAJIAN AGROTEKNOLOGI

TOPIK 2: ASET, LIABILITI DAN EKUITI PEMILIK, HASIL DAN BELANJA

1

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

PENYATA PENDAPATAN* Mesti mula dengan jualan * Mesti ikut turutan

PENYATA KUNCI KIRA-KIRA

-

JUALAN KOS JUALAN UNTUNG KASAR + HASIL - BELANJA

Maklumat yang terdapat dalam kunci kira-kira ialah: y Nama perniagaan. y Tajuk dan tarikh Kunci Kira-Kira. y Butir-butir dan jumlah Aset Bukan Semasa dan Aset Semasa. y Butir-butir dan jumlah Ekuiti Pemilik, Liabiliti Bukan Semasa dan Liabiliti Semasa

NAMA PERNIAGAAN KUNCI KI A-KI A PADA

PENYATA PENDAPATAN BAGI TAHUN BERAKHIR . RM Jua an To ak Pu angan Jua an Jua an Bers h

NAMA PE NIAGAAN .

RM XX Lengkapan Perabot ASET

XX

TOLAK KOS JUALAN

Pre is X XX Stok Akhir Penghutang XX

Stok Awa Be an

Kenderaan

To ak Pu angan Be an Be an Bers h Angkutan Masuk Kos Be an Kos Barang Untuk D ua To ak Stok akh r KOS JUALAN UNTUNG KASAR TAMBAH HASIL D skaun D ter ma Kom sen D ter ma

X XX X

ASET SE ASA X X X X X XX XX Tolak LIABILITI SE ASA Pe iutang Overdraf Bank

Bank Tunai

XX X

X X X

MO AL

E JA

Insurans Ga

X X X X X X X X

(atau Tolak rugi bersih) Tolak A bilan

Sewa D bayar Promos

Angkutan Ke uar Kadar Bayaran UNTUNG BERSIH @ RUGI BERSIH

LIABILITI BUKAN SEMASA Pinja an Gadai janji

NOTA: Contoh Belanja Belian Duti Import, insurans belian, upah atas belian. Contoh belanja iklan, faedah, hutang lapuk, belanja am, komisen diberi, Contoh hasil faedah diterima, sewa diterima, untung atas pelupusan aset

NOTA: Kunci Kira-Kira menunjukkan kedudukan kewangan sesebuah organisasi perniagaan pada satu tarikh tertentu.

2

TOLAK BELANJA

odal Tambah Untung Bersih

XX

E

ITI PEMILI

X

AN SE ASA X X X X XX

X X X X XXX

XX X XX X XX

X X X XXX

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

PERSAMAAN PERAKAUNANContoh Format (2) Persamaan Perakaunan Aset = Liabiliti + Ekuiti Pemilik + Hasil Belanja 1. Persamaan perakaunan menunjukkan perhubungan antara aset dengan liabiliti perniagaanpada suatu tarikh tertentu 2. Persamaan perakaunan ialah: (a) Persamaan perakaunan asasAset = Liabiliti + Ekuiti Pemilik (b) Persamaan perakaunan dengan hasil dan belanja Aset = Liabiliti + Ekuiti Pemilik + Hasil - Belanja Contoh Terima tunai RM5000 daripada peniaga sebagai sumbangan modal . Persamaan perakaunanya Aset Liabiliti Tunai RM5000 = Modal RM5000 (didebitkan) (dikreditkan) 3. Persamaan perakaunan timbul ekoran catatan perakaunan urus niaga yang berasaskan sistem catatan bergu iaitu Debit = Kredit 4. Garis panduan untuk mengekalkan persamaan perakaunan di dalam Kunci Kira-kira setelah berlakunya urus niaga baru adalah seperti yang berikut:

(a) (b) (c) (d)

Aset + -

=

Liabiliti + -

Contoh (1) Urus niaga : Belian secara kredit RM3000 Kunci Kira-kira Aset Liabiliti Stok +RM3000 Pemiutang (2) Urus niaga : Bayar kepada pemiutang RM50 Kunci Kira-kira Aset Liabiliti Tunai -RM50 Pemiutang (3) Urus niaga : Terima tunai RM450 daripada penghutang Nina Kunci Kira-kira Aset Liabiliti Tunai +RM450 Penghutang -RM450 Contoh Format (a) Persamaan Perakaunan Asas) Tarikh Tunai Bank Aset Penghutang Stok Liabiliti Pemiutang Pinjaman Ekuiti Modal

+RM3000

-RM50

3

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Tarikh Tunai Bank

Aset Penghutang Stok

Liabiliti Pemiutang Pinjaman

Ekuiti Pemilik Modal Hasil Belanja

Contoh soalan En Yusof memulakan perniagaanpada 1 Januari 2009 dengan membawa masuk tunai RM5000. Urusniaga yang telah berlaku sepanjang bulan Januari 2009 adalah seperti yang berikut. 2009 Jan. 4 9 12 18 27 RM Membeli perabot secara tunai Membeli barang niaga secara kredit Mengeluarkan barang niaga untuk kegunaan sendiri Menjelaskan sebahagian hutang kepada pembekal Menjual perabot lama secara tunai 600 750 120 400 290

Anda dikehendaki merekodkan urus niaga di atas dengan format persamaan perakaunan seperti Jadual di bawah ini. Tarikh 2009 Jan. 1 4 9 12 18 27 Jumlah -400 290 4290 -290 310 630 350 4880 Tunai 5000 -600 600 750 -120 -400 750 -120 Aset Perabot Stok Liabiliti Pemiutang Ekuiti Pemilik Modal 5000

4

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

TOPIK 3: DOKUMEN PERNIAGAAN SEBAGAI SUMBER MAKLUMATDOKUMEN PERNIAGAN DAN BUKU CATATAN PERTAMA

DOKUMEN PERNIAGAAN Dokumen yang menghasilkan catatan perakaunan Keratan cek Nota kredit Nota debit Bil Tunai Invois Memo Borang wang Masuk Slip Pendaftaran Tunai Resit Borang Pesanan Penyata Akaun Senarai harga Nota Serahan Katalog Dokumen yang tidak menghasilkan catatan perakaunan

Surat tanya Sebut harga

ALIRAN DOKUMEN ANTARA PEMBELI DENGAN PENJUAL Cek Borang Pesanan Surat Tanya Katalog, Senarai Harga Sebut Harga Nota Serahan Invois Nota kredit/ Nota debit Resit Penyata Akaun

Pembeli Syarikat Muhibah

Penjual Syarikat Usahasama

5

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

TOPIK 3: KITARAN PERAKAUNANBUKU CATATAN PERTAMA

Jurnal

Buku Tunai

Buku Tunai Runcit

Jurnal Am

Jurnal Khas

Jurnal Belian

Jurnal Jualan

Jurnal Pulangan Belian / Keluar JURNAL AM Tarikh Rekod ikut turutan urusniaga Butiran Nama akaun yang didebit Nama akaun yang dikreditkan

Jurnal Pulangan Jualan / Masuk

Folio Rujukan muka surat dalam lejar

Debit

Kredit

Nilai yang dinyatakan

CONTOH 1 : . Pada 1 Jun 2009, Puan Atira memulakan perniagaan Kedai Runcit Atira , yang berniaga barang-barang runcit dengan baki- baki yang berikut: RM Tunai di tangan 2 350 Tunai di bank 20 650 Stok 5 200 Lengkapan 9 020 Kenderaan 32 500 Rekodkan catatan pembukaan berikut kedalam Jurnal am. Jawapan : JURNAL AM 2009 Jun 1 Butiran Tunai Bank Stok Lengkapan Kenderaan Modal (Modal Kedai Runcit Akira pada tarikh ini ) Debit 2350 20650 5200 9020 32500 Kredit

69720

6

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

CONTOH 2 : No. 211 Tarikh 5.6.2009

INVOISJB PEMBORONG MUHAMMAD 112 Pasar Melayu Batu Pahat , Johor Kepada: Kedai Runcit Akira 10 Jalan Datin Halimah Johor Bahru, Johor Kuantiti 2 1 Butiran Rak peragaan Mesin Register Harga seunit 550 400 Jumlah

1 100

400 1 500.00 Tolak diskaun niaga 10 % 150.00 1 350.00 Jumlah (Ringgit: Satu ribu tigaa ratus lima puluh sahaja) Atira Amin T.T. Penerima T.T. Pengurus

24.6.2009 JA KEDAI RUNCIT ATIRA 10 Jalan datin Halima h Johor Bahru, Johor MEMO Perkara: Membawa masuk computer persendiriaan ke dalam perniagaaan bernilai RM 3 500 untuk kegunaan perniagaan JA

27.6.2009 KEDAI RUNCIT ATIRA 10 Jalan datin Halimah Johor Bahru, Johor MEMO Perkara: Mengambil pelbagai barang niaga RM 250.00 untuk kegunaan anak anaknya

Atira T.T. Pengurus

Atira T.T. Pengurus

7

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Jawapan :

Tarikh Jun 5

Butiran Alatan Pejabat Pemborong Muhammad (Merekod pembelian Aset secara kredit) Alatan Pejabat Modal(Merekod modal tambahan )

Debit 1 350

Kredit 1 350

Jun 24

2 500 2 500 250 250

27

Ambilan Belian(Ambilan barang untuk kegunaan sendiri)

JURNAL KHAS

P IK 2:Jurnal Khas

Jurnal Belian merekod belian barangniaga secara kredit

Jurnal Pulangan Belian / Keluar Merekod : pulangan barangniaga kepada pemiutang. Elaun diterima daripada pemiutang

Jurnal Jualan Untuk merekod jualan barangniaga secara kredit

Jurnal Pulangan Jualan / Masuk Merekod pulangan barangniaga kepada penghutang Elaun diterima daripada penghutang

JURNAL BELIAN TARIKH Rekod ikut turutan tarikh urusniaga BUTIRAN Rekod nama pemiutang FOLIO Rujukan mukasurat dalam lejar Belian dan Lejar Am NO INVOIS Rekod no. dokumen JUMLAH Nilai bersih setelah ditolak diskaun niaga

8

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

CCONTOH : No. 211 Tarikh 4.6.2009 No 434 Tarikh: 24.6.2009

INVOIS JB PEMBORONG MAJU JAYA 112 Jalan Maju Tampoi, Johor Bahru Kepada: Kedai Runcit Akira 10 Jalan Datin Halimah Johor Bahru, Johor Kuantiti Butiran Harga Jumlah seunit 500 Susu 2.20 1100.00 300 Tepung 2.00 600.00 Buku tulis 0.40 2000 800.00 100 2500.00 Tolak diskaun niaga 10 % 250.00 2250.00 Jumlah (Ringgit: Dua ribu dua ratus lima puluh sahaja) Atira T.T. Penerima Amalina .... T.T. Pengurus

INVOIS JBPERNIAGAAN ZAID Jalan Penggaram Batu Pahat , Johor Kepada: Kedai Runcit Akira 10 Jalan Datin Halimah Johor Bahru, Johor Kuantiti Butiran Harga seunit 500 Lada Kering 1.60 200 Tepung pulut 2.10

Jumlah

800.00 420.00

1220.00 Tolak diskaun niaga 10 % 122.00 1098.00 Jumlah (Ringgit: Satu ribu sembilan ratus lapan puluh sahaja) Atira Amirah Syakira ............ T.T. Penerima T.T. Pengurus No. 201 Tarikh: 29.6.2009

INVOIS JBRAJAB ENTERPRISE Jalan Enggang Perdana Baru , Melaka Kepada: Kedai Runcit Akira 10 Jalan Datin Halimah Johor Bahru, Johor Kuantiti Butiran 1000 500 3000.00 5550.00 Tolak diskaun niaga 10 % 550.00 5000.00 Jumlah (Ringgit: Lima ribu sembilan ringgit sahaja) 6.00 Bawang Besar Bawang Kecil

Harga seunit 2.50

Jumlah

2500.00

Atira T.T. Penerima

Aminah ..... T.T. Pengurus

9

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Jawapan : TARIKH 2009 Jun 4 24 29 30 BUTIRAN Pemborong Maju Jaya Perniagaan Zaid Rajab Enterprise Akaun Belian

JURNAL BELIAN FOLIO NO INVOIS 211 434 201 (Dt) JUMLAH RM 2250 1098 5000 8348

JURNAL PULANGAN BELIAN TARIKH Rekod ikut turutan tarikh urusniaga BUTIRAN Rekod nama pemiutang FOLIO Rujukan mukasurat dalam lejar Belian dan Lejar Am CONTOH: NO NOTA KREDIT Rekod no. dokumen JUMLAH Nilai bersih setelah ditolak diskaun niaga

Jawapan : TARIKH 2009 Jun 8 JURNAL PULANGAN BELIAN BUTIRAN FOLIO NO NOTA KREDIT Pemborong Maju Jaya Perniagaan Zaid Rajab Enterprise Akaun Pulangan Belian JUMLAH

(Kt)

221 333 411

270.00 94.50 64.00 138.50

10

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

JURNAL JUALAN TARIKH Rekod ikut turutan tarikh urusniaga BUTIRAN Rekod nama penghutang FOLIO Rujukan mukasurat dalam lejar Jualan dan Lejar Am NO INVOIS Rekod no. dokumen JUMLAH Nilai bersih setelah ditolak diskaun niaga

CONTOH:

JJ No. 385 Tarikh: 17.6.2009 INVOIS KEDAI RUNCIT ATIRA 10, Jalan Datin Halimah Johor Bahru, Johor Kepada: Kedai Zulaiha 9332 Jalan Kekwa 6 Pontian Johor Kuan titi 500 50 1500 Butiran Gula Kordial Makanan Tin(Sardin) Harga seunit 1.50 7.00 2.60 Jumla h 750 350 1200.

JJ No. 386 Tarikh: 19.6.2009 INVOIS KEDAI RUNCIT ATIRA 10, Jalan Datin Halimah Johor Bahru, Johor Kepada: Mubarak Store 3, Jalan Hang Tuah 75400 Melaka Kuan titi 600 100 200 Butiran Susu Cair Air Sarsi Susu tepung Nespray Harga seunit 1.50 3.00 12.00 Jumla h 900 300 2400.

2300 230 Tolak diskaun niaga 10 % 2070 Jumlah (Ringgit: Dua ribu tujuh puluh sahaja)

MayaTT Penerima

AtiraT.T Pengurus

3600 360 Tolak diskaun niaga 10 % 3240 Jumlah (Ringgit: Tiga ribu dua ratus empat puluh sahaja)

MariamTT Penerima

AtiraT.T Pengurus

11

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

JJ No. 387 Tarikh: 21.6.2009 INVOIS KEDAI RUNCIT ATIRA 10, Jalan Datin Halimah Johor Bahru, Johor Kepada: Alpukha Enterprise No 77,Jalan Sulaiman 75400 Melaka Kuant Butiran iti 500 Gam 100 Gunting kecil 1000 Pembaris

Harga seunit 1.00 1.20 1.00

Jumlah 500 120 1000. 1620 162 1458

Tolak diskaun niaga 10 % Jumlah (Ringgit: Dua ribu tujuh puluh sahaja)

MaimunahTT Penerima Jawapan : JURNAL JUALAN FOLIO

AtiraT.T Pe ngurus

TARIKH 2009 Jun 17 19 21

BUTIRAN Kedai Zulaiha Mubarak Store Alpukah Enterprise Akaun Jualan

NO INVOIS 385 386 387

JUMLAH 2070 3240 1458 6768

(Kt)

TARIKH

JURNAL PULANGAN JUALAN BUTIRAN FOLIO NO NOTA KREDIT Rekod nama penghutang Rujukan mukasurat dalam lejar Jualan dan Lejar Am Rekod no. dokumen

JUMLAH

Rekod ikut turutan tarikh urusniaga

Nilai bersih setelah ditolak diskaun niaga

12

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Contoh :

JPJ No. 1200 Tarikh: 19.6.2009 NOTA KREDIT KEDAI RUNCIT ATIRA 10, Jalan Datin Halimah Johor Bahru, Johor Kepada: Kedai Zulaiha 9332 Jalan Kekwa 6 Pontian Johor Kuan Butiran Harga Jumla titi seunit h 40 Gula 1.50 60 10 Kordial 7.00 70 130 13 Tolak diskaun niaga 10 % 127 Jumlah (Ringgit: Dua ribu tujuh puluh sahaja)

JPJ No. 1201 Tarikh: 22.6.2009 NOTA KREDIT KEDAI RUNCIT ATIRA 10, Jalan Datin Halimah Johor Bahru, Johor Kepada: Mubarak Store 3, Jalan Hang Tuah 75400 Melaka Kuan Butiran Harga titi seunit 10 Air Sarsi 3.00 20 Susu tepung Nespray 12.00

Jumla h 30 240 270 27 243

Tolak diskaun niaga 10 % Jumlah (Ringgit: Dua ratus empat puluh tiga sahaja)

MayaTT Penerima

Atira MariamT.T Pengurus TT Penerima T.T Pengurus

Atira

JPJ No. 1202 Tarikh: 27.6.2009 NOTA KREDIT KEDAI RUNCIT ATIRA 10, Jalan Datin Halimah Johor Bahru, Johor Kepada: Alpukha Enterprise No 77,Jalan Sulaiman 75400 Melaka Kuant Butiran Harga iti seunit 80 Gam 1.00 60 Pembaris 1.00 Tolak diskaun niaga 10 % Jumlah

Jumlah 80 60 240 24 206

(Ringgit: Dua ratus enam sahaja) Maimunah Atira TT Penerima T.T Pengurus

13

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

JURNAL PULANGAN JUALAN TARIKH 2009 Jun 19 22 27 30 BUTIRAN FOLIO NO NOTA KREDIT 1200 1201 1202 JUMLAH

Kedai Zulaiha Mubarak Store Alpukah Enterprise Akaun Pulangan Jualan

127 243 206 449

TOPIK 5 : LEJAR

Lejar

Pembahagian

Akaun

Lejar Am

Lejar Khas

Perorangan

Bukan Perorangan Nyata

Semua Akaun kecuali Penghutang dan pemiutang

Lejar Pemiutang

Pemiutan g

Penghutang Norminal Lejar Penghutang Ekuiti Pemilik

y

Lejar ialah buku catatan Utama yang digunakan untuk merekod segala urusniaga perniagaan

y

Akaun merupakan buku-buku yang terdapat dalam lejar Disediakan dalam bentuk T

y

14

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Pengusaha Cenderahati Aziqah DEBIT Tarikh Rekod ikut turutan tarikh urusniaga Butir Mencatat nama akaun yang menjadi pasagan kepada catatan bergu Folio Merekod nombor halaman jurnal yang menjadi nombor maklumat urusniaga Julmah Merekod jumlahurusniaga dalam nilai wang Tarikh Butir KREDIT Folio JUmlah

Contoh : Maklumat berikut dipetik daripada perniagaan Ayed Enterprise pada 31 September 2009. September 1 Memulakan perniagaaan dengan wang tunai di bank RM 20,000 dqn ditangan berjumlah RM 3000 6 Membeli sebuah komputer secara tunai bernilai RM 4,000 untu k kegunaan perniagaan 12 Membeli barangniaga dengan cek berjumlah RM 5 000 daripada Syarikat Tariq Sdn Bhd 14 Membeli barangniaga secara kredit daripada Perniagaan Salleh berjumlah RM 3000 17 Memulangkan barangniaga rosak bernilai RM 400 kepada Perniagaan Salleh 20 Membayar dengan cek sewa bernilai RM 1000 24 Menjual barangniaga secara tunai bernilai RM 3 500 kepada Yap Hui Sin. 27 Menjual barangniaga kepada Utilitarian Berhad bernilai RM 3000 28 Utilitarian Berhad memulangkan barangniaga bernilai RM 200 kerana tersalah jenam a Anda dikehendaki merekod urusniagsa di atas ke dalam akaun akaun lejar yang sesuai. BUKU TUNAI Bank Trk Butiran 20000 6 Alatan Pejabat 3500 12 Belian 20 Iewa Baki h/b 6500 20000 3500 14000 Lejar Akaun Modal RM Tarikh Butiran 2009 Sep 1 Baki b/b 23000 23000 Bank Tunai

Trk Butiran Jun 1 Modal 24 Jualan

F

Dis Tunai 3000

F Dis

Tunai 3000

Bank

3500 6500

5000 1000 14000 20000

Julai1

Baki b/b

Tarikh 2009 Sep 30

Butiran

RM 20000 3000 23000

15

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Akaun Alatan Pejabat Tarikh 2009 Sep 6 Butiran Tunai RM Tarikh 2009 3000 Sep 30 3000 Akaun Belian RM Tarikh 5000 3000 8000 2009 Sep 30 Butiran Baki b/b RM 3000 3000

Tarikh 2009 Sep 12 14

Butiran Tunai Perniagaan Salleh

Butiran Baki h/b

RM 8000

8000

Akaun Perniagaan Salleh Tarikh 2009 Sep 17 Butiran Pulangan Belian Baki h/b RM Tarikh 2009 400 Sep 30 2600 3000 Butiran Belian RM 3000 3000

Tarikh 2009 Sep 30

Butiran Baki b/b

Akaun Pulangan Belian RM Tarikh Butiran 30 400 400 Perniagaan Salleh

RM 400 400

Tarikh 2009 Sep 20

Butiran Bank

Akaun Sewa RM Tarikh 1000 1000 2009 Sep 30

Butiran Baki h/b

RM 1000 1000

Tarikh 2009 Sep 30

Butiran

Baki h/b

Akaun Jualan RM Tarikh 2009 Sep 4 6500 27 6500

Butiran Tunai Utilitarian Berhad

RM 3500

3000 6500

16

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Tarikh 2009 Sep 27

Butiran Jualan

Akaun Utilitarian Berhad RM Tarikh 2009 3000 Sep 28 30 3000 Akaun Pulangan Jualan RM Tarikh 2009 Sep 30 200 200

Butiran Pulangan Jualan Baki h/b

RM 200 2800 3000

Tarikh 2009 Sep 28

Butiran Utilitarian Berhad

Butiran Baki h/b

RM 200 200

AKAUN KAWALANy

Membolehkan pemiutang.

peniaga memperolehi jumlah baki penghutang dan

TUJUANy

Mengesan kesilapan dan kesalahan sekiranya Imbangan Duga tidak seimbang. Dapat menentukan ketepatan dan kesahihan catatan di lejar.y

y

AKAUN KAWALAN PENGHUTANGy

Di kenali juga sebagai Akaun Belum Terima / Akaun Kawalan Lejar Jualan / Akaun Pelbagai Penghutang Menunjukkan jumlah penghutang yang terdapat di dalam Lejar Jualan bagi satu tempoh tertentu.(hutang pelanggan)

y

AKAUN KAWALAN PEMIUTANG

Di kenali sebagai Akaun Belum Bayar / Akaun Kawalan Lejar Belian / Akaun Pelbagai Pemiutang.

y

Menunjukkan jumlah pemiutang yang terdapat di dalam Lejar Belian bagi satu tempoh tertentu.(hutang peniaga)

17

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

y y y y

TIPS!!! Kedua-dua pindahan / kontra mestilah di sebelah yang mengurangkan. Hanya jualan kredit barang niaga dan belian kredit sahaja direkodkan. Jualan tunai dan belian tunai hendaklah diabaikan. Butiran mestilah nama akaun.

Sumber Rujukan

Butiran Jualan Belian Pulangan Jualan/Pul. Masuk Pulangan Belian/Pul. Keluar Bank/Tunai/Diskaun diterima/Dis. Dibe ri Disk diterima (dibatalkan)/Dis. diberi (dibatalkan) & lain -lain

Sumber Maklumat Jurnal Jualan Jurnal Belian Jurnal Pulangan Jualan / Pulangan Masuk Jurnal Pulangan Belian / Pulangan Keluar Buku tunai Jurnal Am

y

Berlaku apabila sesebuah perniagaan menjual secara kredit dan juga membeli secara kredit daripada pihak yang sama. Peniaga adalah penghutang dan pemiutang kepad a perniagaan pada masa yang sama. Hutang di antara penghutang dengan pemiutang diselaraskan pembayarannya melalui catatan kontra. Terdapat dua jenis catatan kontra: i). Dari Lejar Jualan ke Lejar Belian

CATATAN KONTRA

y

y

y

- Debit Akaun Pemiutang dan kredit Akaun Peng hutang. ii). Dari Lejar Belian ke Lejar Jualan

18

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

AKAUN KAWALAN

FUNGSI

TUJUAN

Mengesan Kesilapan Lejar Pemiutang Lejar Penghutang Melengkapkan Catatan Bergu

Menyemak Ketepatan Lejar Penghutang Penyediaan Imbangan Duga

Memudahkan Penyediaan Imbangan Duga Baki Penghutang Dan Pemiutang Dari Akaun Kawalan Masing-Masing

19

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

RUMUSAN AKAUN KAWALAN

Mengimbangi Lejar Am Fungsi Akaun Kawalan Menyemak ketepatan dan mengesan kesilapan catatan Memperoleh maklumat jumlah penghutang dan pemiutang dengan tepat A K K A A W y U A N L A N y y y y Menyediakan Akaun Kawalan Akaun Kawalan Penghutang Sumber Rujukan Akaun y y Jurnal Am Jurnal Belian Jurnal Jualan Jurnal Pulangan Belian Jurnal Pulangan Jualan Buku Tunai Imbngan Duga / Kunci Kira-kira Disediakan dalam Lejar am. Mewakili jumlah semua Akaun Penghutang dalam Lejar Jualan.

Akaun Kawalan Pemiutang

Disediakan dalam Lejar Am.

Mewakili jumlah semua Akaun Pemiutang dalam Lejar Jualan. Pindahan jumlah baki yang lebih kecil ke akaun yang bakinya lebih besar antara Lejar Belian dan Lejar Jualan.

Kontra / Pindahan

Dua baki dalam Akaun Kawalan

Baki debit Akaun Kawalan Penghutang

Baki kredit Akaun Kawalan Pemiutang

20

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Format Akaun Kawalan PenghutangAkaun Kawalan Penghutang / Lejar Jualan Baki b/b Jualan Angkutan Faedah Bank(Cek Tak Layan) Diskaun diberi (Dibatalkan) Baki h/b Baki b/by

XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX

Baki b/b Pulangan Jualan/Pul. Masuk Bank Diskaun Diberi Hutang Lapuk Kontra Baki h/b Baki b/b

XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX

Jualan tunai, Pe runtukan hutang ragu dan hutang lapuk pulih tiada dalam Akaun Kawalan Penghutang

Format Akaun Kawalan Pe miutangAkaun Kawalan Pemiutang / Lejar Belian Baki b/b Pulangan Belian/Pul. Keluar Bank/Tunai Diskaun dierima Kontra Baki h/b XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX Baki b/b Belian Bank (Cek Tak Layan) Diskaun diterima Faedah Angkutan Baki h/b XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX

Baki b/b

Baki b/b

y

Belian tunai tidak terlibat

21

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Contoh Catatan Kontra

Akaun Penghutang Nana 2008 Jan 3 Jualan 6000 2008 Jan 12 31 --------6000 --------Bank Kontra 2000 4000 -------6000 --------

Akaun Pemiutang Lim2008 Jan 13 Bank 31 Kontra Baki h/b 7000 4000 3000 --------14000 --------Feb 1 Baki b/b -------14000 -------3000 2008 Jan 1 Belian 14000

22

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Contoh Penghutang Berbaki KreditAkaun Penghutang Rahmat 2008 Jan 1 Jualan 31 Baki h/b 9000 1000 --------10000 --------2008 Jan 10 15 Bank Pulangan jualan 9500 500 -------10000 -------1000

Feb 1

Baki b/b

Contoh Pemiutang berbaki debitAkaun Pemiutang Nadia 2008 Jan 1 Tunai 2008 Jan 6 Belian 31 Baki h/b

1000 --------1000 --------100

900 100 -------1000 --------

Feb 1 Baki b/b

Contoh Cek Tak Layan dan diskaun ditarik balik

Akaun Penghutang John 2008 Jan 5 Jualan 60 00 7 Bank (CTL) 1500 Diskaun diberi (Tarik balik) 500 --------8000 --------Feb 1 Baki b/b 2000 2008 Jan 6

Bank Diskaun diberi 31 Baki h/b

5700 300 2000 -------8000 --------

23

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

TOPIK 6: IMBANGAN DUGA

PERHATIAN Akaun-akaun ditutup dan dipindahkan ke ID sama ada ke lajur debit atau kredit bergantung kepada sifatnya (aset, belanja, liability, hasil dan ekuiti pemilik) Akaun yang tidak mempunyai baki tidak perlu disenaraikan di ID

IMBANGAN DUGAMerupakan senarai baki debit atau kredit akaun dalam lejar pada akhir tempoh perakaunan yang disediakan mengikut sistem catatan bergu.

TIPS SPM: Perkara penting yang perlu diberi perhatian oleh pelajar ialah bagaimana memindahkan bakibaki akaun aset, liabiliti, ekuiti pemilik serta hasil dan belanja ke Imbangan Duga

DEBIT

KREDIT

ASET -Premis/ bangunan -mesin -alatan pejabat -Tunai -Bank -Stok awal -kelengkapan

BELANJA -upah -gaji -belanja am -diskaun diberi -kadar bayaran -angkutan keluar -angkutan masuk

LIABILITI -pinjaman -gadai janji -overdraf bank

HASIL -sewa diterima -Komisen diterima -faedah simpanan tetap -hutang lapuk terpulih

EKUITI PEMILIK -modal

24

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Contoh soalan : Baki-baki berikut diperolehi dari Perniagaan Kopi Seronok pada 30 september 2008 Hutang lapuk Gaji Pinjaman Penghutang Alatan Pejabat Modal Ambilan Tunai Pemiutang Kenderaan Stok RM 600 5 100 27 000 8 100 20 600 40 100 3 600 2 900 1 000 19 100 8 100

Daripada baki -baki di atas, SEDIAKAN Imbangan Duga bentuk penyatapada ta rikh yang dinyatakan Contoh jawapan : Perniagaan Kopi Seronok Imbangan duga pada 30 september 2008 DEBIT KREDIT

Hutang lapuk Gaji Pinjaman Penghutang Alatan pejabat Modal Ambilan Tunai Pemiutang Kenderaan Stok

600 5 100 27 000 8 100 20 600 40 100 3 600 2 900 1 000 19 100 8 100 68 100 68 100

25

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

JENIS-JENIS KESILAPAN

KESILAPAN KETARA DALAM IMBANGAN DUGA

KESILAPAN TIDAK KETARA DALAM IMBANGAN DUGA

Kesilapan dalam Imbangan Duga

Kesilapan ketinggalan satu urus niaga

Kesilapan ketinggalan satu catatan

Kesilapan Prinsip

Kesilapan catatan amaun

Kesilapan Amaun

Kesilapan catatan di sebelah yang

Kesilapan saling mengimbangi

Kesilapan pengiraan

Kesilapan Terbalik

TIPS SPM: Sub yang penting yang perlu diberi perhatian oleh pelajar: -Jenis-jenis kesilapan tidak ketara -pembetulan kesilapan tidak ketara dalam jurnal am. -kesan kesilapan ke atas untung kasar dan untung bersih

Kesilapan komisen

CARTA ALIRAN CARA MENGESAN KESILAP

26

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Imbangan Duga tidak seimbang LANGKAH 1: Semak dan pastikan catatan debit dan kredit dalam Imbangan Duga adalah stabil.YAID Seimbang??

TIDAK

LANGKAH 2: Semak semua akaun lejar dan masukkan yang tertinggal ke dalam Imbangan Duga.

YAID Seimbang??

TIDAK

LANGKAH 3: Bahagikan amaun perbezaan dengan 2. paastikan tiada catatan dua kali dalam lejar yang sama. Jika ada, BETULKANTIDAK

YAID Seimbang??

LANGKAH 4: Semak semula pengiraan dan baki dalam lejar. Jika salah, betulkan lejar dan Imbangan Duga.

YAID Seimbang??

TIDAK

LANGKAH 5: Semak pengeposan dari BCP ke lejar. Jika salah, BETULKAN jurnal, lejar dan Imbangan Duga.

YAID Seimbang??

TIDAK

LANGKAH 6: Semak semula catatan dan pengiraan dalam BCP dan Buku Tunai. Jika salah, BETULKAN jurnal, lejar dan Imbangan Duga

Sediakan Imbangan Duga Terselaras

Sediakan Akaun Perdagangan dan Untung Rugi Sediakan Kunci Kira-Kira

27

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

SEDIAKAN catatan pembetulan dalam Jurnal Am (bersama keterangan) daripada kesilapan kesilapan di bawah: a) belian alat tulis sebanyak RM120 secara tunia masih belum direkodkan dalam mana mana buku. b) Diskaun diberi RM240 telah didebitkan ke dalam akaun Diskaun diterima c) Wang yang telah diterima daripada Perniagaan Suis RM1 100 teetapi direkodkan seb agai RM1 010 di kedua-dua akaun. d) Deposit telefon sebanyak RM150 dicatatkan dalam akaun deposit air e) Akaun belian telah didebitkan dengan belian perabot RM850. Contoh jawapan : Jurnal Am Kesilapan (a) Butir Alat tulis Tunai (mencatat belian alat tulis yang belum direkodkan) Diskaun diberi Diskaun diterima (membetulkan catatan diskaun diberi yang didebitkan ke akaun diskaun diterima) Tunai Perniagaan Suis (menambahkan jumlah di kedua -dua akaun yang terkurang catat) Deposit telefon Deposit air (membetulkan catatan deposit telefon yang didebitkan ke akaun deposit air) Belian Perabot (merekodkan jumlah belian yang didebitkan ke akaun belian perabot) Kedai Runcit Atira Imbangan Duga pada 30Jun Butiran Debit Tunai 1580 Bank 23360 Lengkapan 9870 Stok 5200 Kenderaan 32500 Modal Kadar bayaran 120 Ambilan 250 Belian 2920 Jualan Pemborong Maju Jaya Kedai Zulaiha 2070 Insurans 700 Gaji 700 Pulangan Belian 79270 Fol Debit (RM) 120 Kredit (RM) 120

(b)

240 240

(c)

90 90

(d)

150 150

(e)

850 850

2009 Kredit

69720

7300 1980

270 79270

28

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

LANGKAH PENYEDIAAN KITARAN PERAKAUNAN

1.1 Analisis dokumen yang diberi a) b) c) d) Tentukan Tentukan Tentukan Tentukan buku cacatan pertama yang terlibat tarikh butiran jumlah & lajur

1.2 Poskan data ke Buku Catatan Pertama Jurnal Am, Jurnal Khas dan Buku Tunai 1.3 Merekodkan ke dalam Lejar. 1.4 Imbangkan Jurnal Khas dan pindah ke akaun berkaitan : a) Jurnal Belian ( jumlah ) ke Akaun Belian b) Jurnal Jualan ( jumlah ) ke Akaun Jualan c) Jurnal Pulangan Belian ( jumlah ) ke A kaun Pulangan Belian d) Jurnal Pulangan Jualan ( jumlah ) ke Akaun Pulangan Jualan 1.5 Imbangkan Buku Tunai dan semua akaun -akaun dalam Lejar 1.6 Pindahkan baki-baki tersebut ke dalam Imbangan Duga . Jumlah disebelah debit mesti sama disebelah kredit. CONTOH URUS NIAGA DAN CARA MEREKOD

JENIS PERNIAGAAN

NAMA KAMU

NAMA PERNIAGAAN

1. Pada 1 Jun 2009, Puan Atira memulakan perniagaan Kedai Runcit Atira , yang berniaga barang-barang runcit dengan baki- baki yang berikut: RM Tunai di tangan 2 350 Tunai di bank 20 650 Stok 5 200 Lengkapan 9 020 Kenderaan 32 500

Tarikh Butiran Jun 1 Baki b/b

F Dis Tunai 2350

Buku Tunai Bank Tarikh 20650

Butiran

F Dis Tunai

Bank

29

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Tarikh 2009 Jun 1

Jurnal Am Butiran Debit Tunai Bank Stok Lengkapan Kenderaan Modal (Modal Kedai Runcit Akira pada tarikh ini ) 2350 20650 5200 9020 32500

Kredit

1

Akaun Lengkapan Baki 9020 b/b Akaun Stok 5200

1

Baki b/b

69720

1

Akaun Kenderaan Baki 32500 b/b

Akaun Modal 1 Baki b/b

69720

INVOIS JB PEMBORONG MAJU JAYA BT 112 Jalan Maju BAUCAR PEMBAYARAN Tampoi, Johor Bahru Kepada: Kepada: Jabatan Air Johor Kedai Runcit Akira Larkin, Johor 10 Jalan Datin Halimah Johor Bahru, Johor Bil Keterangan Jumlah Kuantiti Butiran Harga Jumlah (RM) seunit Bayaran bil air 1 120.00 500 Susu 2.20 1100.00 bulan Sept 2009 300 Tepung 2.00 600.00 2000 Buku 0.40 800.00 tulis 100 120.00 Jumlah 2500.00 (Ringgit: Lapan puluh sahaja) Tolak diskaun niaga 10 % 250.00 2250.00 Jumlah Danial Atira (Ringgit: Dua ribu dua ratus lima puluh .. .. sahaja) T/Tgn Penerima T/Tgn Pengurus Atira Amin T.T. Penerima T.T. Pengurus Buku Tunai Trk Butiran F Dis Tunai Bank Trk Butiran F Dis Tunai Bank 2 Kadar 120 Jun Baki b/b 2350 20650 bayaran 1Akaun Kadar bayaran Tunai 120 Akaun Pemborong Maju Jaya 4 Belian 2250

No. 101 Tarikh: 2.6.2009 KEDAI RUNCIT AKIRA 10 Jalan Datin Halimah Johor Bahru, Johor

No. 211 Tarikh 4.6.2009

4

Jurnal Belian Pemborong Maju Jaya

2 2250

30

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Keratan cekBANK BUMI BERHAD BT Tarikh: 7 Jun 2009 Penerima: Tunai Kerana: Kegunaan pejabat (kontra) Ringgit 900 Sen 00 JPB No. 221 Tarikh 8.6.2009

NOTA KREDITPEMBORONG MAJU JAYA 9 Jalan Maju Tampoi Johor Kepada: Kedai Runcit Atira 10, Jalan Datin Halimah Johor Bahru, Johor Kuantiti 100 Butiran Buku Tolak diskaun niaga 10% Harga seunit 3.00 Jumlah 300.00 30.00 270.00

Baki Akhir Di masukkan Jumlah Cek ini Baki

No. 210977

Dokumen 3

(Ringgit: Dua ratus tujuh pul uh sahaja) Atira Amin T.T. Penerima T.T. Pengurus Dokumen 4

Trk Butiran Jun Baki b/b 1 7 Bank

F Dis Tunai 2350 k 900

Buku Tunai Bank Trk Butiran 20650 2 Kadar bayaran 7 Tunai

F Dis Tunai 120 k

Bank

900

Jurnal Pulangan Belian 8 Pemborong Maju Jaya

270

8

Akaun Pemborong Maju Jaya Pul 270 4 Belian 2250 Belian

31

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Keratan Cek JJ No. 385 Tarikh: 17.6.2009 INVOIS KEDAI RUNCIT ATIRA 10, Jalan Datin Halimah Johor Bahru, Johor Kepada: Kedai Zulaiha 9332 Jalan Kekwa 6 Pontian Johor Kuan titi 500 50 1500 Butiran Gula Kordial Makanan Tin(Sardin) Harga seunit 1.50 7.00 2.60 Juml ah 750 350 1200.

BT BANK TENAGA (M) BERHAD

Tarikh: 19 Jun 2009 Penerima: Bank Tenaga (M) Bhd Kerana: Insurans Ringgi t 700 Se n 00 -

2300 230 Tolak diskaun niaga 10 % 2070 Jumlah (Ringgit: Dua ribu tujuh puluh sahaja)

Baki Akhir Di masukkan Jumlah Cek ini Baki

No. 261977

MayaTT Penerima Dokumen 5

AtiraT.T Pengurus Dokumen 6

Trk Butiran Jun Baki b/b 1 7 Bank

F Dis Tunai 2350 k 900

Buku Tunai Bank Trk Butiran 20650 2 Kadar bayaran 7 Tunai 19 Insurans

F Dis Tunai 120 k

Bank

900 700

17

Jurnal Jualan Kedai Zulaiha

17 2070

Jualan

Akaun Kedai Zulaiha 20 70

19

Bank

Akaun Insurans 700

32

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

No. 181 Tarikh: 20.6.2009 BT KEDAI RUNCIT ATIRA 10, Jalan Datin Halimah Johor Bahru Johor BAUCAR PEMBAYARAN Kepada: Kedai Danish 20 Taman Anggerik Skudai, Johor Jumlah (RM) Rak pameran 1 850.00 Jumlah 850.00 (Ringgit: Lapan ratus lima puluh sahaja) Ah Meng Atira T.T. Penerima T.T. Pengurus Dokumen 7 Bil Keterangan BT

No. 418 Tarikh 23.6.2009 FAHMI BERHAD No :7 Jalan Perwira Skudai, Johor RESIT RASMI Di terima daripada Kedai Runcit Atira Ringgit : Sembilan ratus dua puluh sahaja Bayaran untuk: Jualan barangniaga RM 920.00 Tunai/No. Cek BBB 98765543

Fahmi T.T. Pengurus

Dokumen 8

Trk Butiran Jun Baki b/b 1 7 Bank

F Dis Tunai 2350 k 900

Buku Tunai Bank Trk Butiran 20650 2 Kadar bayaran 7 Tunai 20 Lengkapan 23 Belian

F Dis Tunai 120 k 850

Bank

900 920

Akaun Lengkapan 20 Tunai 850

23

Bank

Akaun Belian 920

33

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Salinan JA BANK TENAGA (M) BERHAD 66 Jalan Nakhoda Skudai BT BORANG CEK MASUK Tarikh: 25.6.2009 Nama: Kedai Alat Tulis No.Ac 01Dilah 231234-5Bil1 2 3 4

27.6.2009 KEDAI RUNCIT ATIRA 10 Jalan datin Halimah Johor Bahru, Johor MEMO Perkara: Mengambil pelbagai barang niaga RM 250.00 untuk kegunaan anak anaknya

Nama BankBank Utara Bank Cepat Bank Timur Bank Mesra Jumlah

No Cek12376 5 32415 6 56712 3 11056 5

Tempa tJ.Bahru J.Bahru Skudai Kulai

Juml ah1240. 180. 1500. 1080.

Atira T.T. Pengurus

4000.00

(Ringgit: Empat ribu sahaja)

Dokumen 9

Dokumen 10 Buku Tunai Bank Trk Butiran 20650 2 Kadar bayaran 7 Tunai 4000 19 Insurans 20 Lengkapan 23 Belian

Trk Butiran Jun Baki b/b 1 7 Bank 25 Jualan

F Dis Tunai 2350 k 900

F Dis Tunai 120 k 850

Bank

900 700 920

Trk Jun 1

Butiran Tunai

Jurnal Am Debit Kredit 2350

Akaun Jualan 25 Bank

4000

Bank 20650 Stok 5200 Lengkapan 9020 Kenderaan 32500 Modal 69720 (Modal Kedai Runcit Atira pada tarikh ini) 27 Ambilan 250 Belian 250 (Ambilan barang untuk kegunaan sendiri)

27

Belian

Akaun Ambilan 250

23

Bank

Akaun Belian 920 27 Ambilan

250

34

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

No. 185 Tarikh: 28.6.2009 KEDAI RUNCIT ATIRA 10, Jalan Datin Halimah Johor Bahru, Johor BT BAUCAR PEMBAYARAN Kepada: Azimy Bin Mohamad Pembantu Kedai Bil 1 Keterangan Jumlah (RM) 700.00

No. 222 Tarikh 30.6.2009 BT KEDAI RUNCIT ATIRA 10, Jalan Datin Halimah Johor Bahru, Johor. Jualan RESIT RASMI Di terima daripada Aisyah Bt Amir Ringgit : Seribu dua ratus tiga puluh sahaja Bayaran untuk: Jualan barang niaga RM 1230.00 Tunai/No. Cek BBB 82226

Bayaran gaji bulan Jun 2009 700.00 Jumlah (Ringgit: Tujuh ratus sahaja)

Juliana T.T. Penerima Dokumen 11

Atira . T.T. Pengurus

Atira T.T. Pengurus

Dokumen 12 Buku Tunai Bank Trk Butiran 20650 2 Kadar bayaran 7 Tunai 4000 19 Insurans 1230 20 Lengkapan 23 Belian 28 Gaji

Trk Jun 1 7 25 30

Butiran Baki b/b Bank Jualan Jualan

F

Dis Tunai 2350 900

F Dis Tunai 120 k 850

Bank

k

900 700 920 700

Akaun Jualan 25 Bank 30 Bank

4000 1230

28

Tunai

Akaun Gaji 700

35

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

4.

Menyediakan Imbangan Duga Buku Catatan Pertama

Trk Butiran Jun 1 Baki b/b 7 Bank 25 Jualan 30 Jualan

F Dis Tunai 2350 k 900

Julai1

Baki b/b

3250 1580 Jurnal Am Debit 2350

Buku Tunai Bank Trk Butiran 20650 2 Kadar bayaran 7 Tunai 4000 19 Insurans 1230 20 Lengkapan 23 Belian 28 Gaji 30 Baki h/b 25880 23360

F Dis Tunai 120 k 850

Bank

900 700 920 700 1580 3250 23360 25880

Trk Sep 1

Butiran Tunai

Kredit

Bank 20650 Stok 5200 Lengkapan 9020 Kenderaan 32500 Modal (Modal Kedai Runcit Atira pada tarikh ini) 27 Ambilan 250 Belian (Ambilan barang untuk kegunaan sendiri) Jurnal Belian Trkh Butiran 4 Pemborong Maju Jaya 30 Akaun Belian (dt) Jurnal Pulangan Belian Trkh Butiran 8 Pemborong maju Jaya 30 Akaun Pulangan Belian ( kt) Jurnal Jualan Trkh Butiran 17 Kedai Zulaiha 30 Akaun Jualan (kt)

Akaun Modal Tk Butiran RM Tk Butiran 69720 1 30 Baki Baki h/b b/b 69720 Tk 2 Akaun Kadar bayaran Butiran RM Tk Butiran Tunai 120 30 Baki h/b 120 Akaun Ambilan RM Tk Butiran 250 30 Baki h/b 250

RM 69720 69720 RM 120 120 RM 250 250

69720

250

Tk Butiran 27 Belian

RM 2250 2250 RM 270 270

Tk Butiran 23 Bank 30 Pelbagai Pemiutang

Akaun Belian RM Tk Butiran RM 920 27 Ambilan 250 2920 2250 30 Baki h/b 3170 3170 RM 4000 1230 2070 7300

RM 2070 2070

Tk Butiran 30 Baki h/b

Akaun Jualan RM Tk Butiran 7300 25 Bank 30 Bank 30 Pelbagai Penghutang 7300

36

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Lejar Tk 1 20 Akaun Lengkapan Butiran RM Tk Butiran RM Baki 9020 30 Baki h/b 9870 b/b Tunai 850 9870 9870 Akaun Stok RM Tk Butiran 5200 30 Baki h/b 5200 Tk Butiran 30 Baki h/b

Akaun Gaji RM Tk Butiran 270 30 Pelbagai Pemiutang 270

RM 270 270

Tk 1

Butiran Baki b/b

RM 5200 5200

Akaun Pulangan Belian Tk Butiran RM Tk Butiran 270 30 Pelbagai 30 Baki h/b Pemiutang 270

RM 270 270

Tk 1

Butiran Baki b/b

Akaun Kenderaan RM Tk Butiran 32500 30 Baki h/b 32500 Akaun Kedai Zulaiha RM Tk Butiran 2070 30 Baki h/b 2070

RM 32500 32500

Akaun Pemborong Maju Jaya Tk Butiran RM Tk Butiran RM 8 Pul 270 4 Belian 2250 Belian 1980 30 Baki h/b 2250 2250 Akaun Insurans RM Tk Butiran 700 30 Baki h/b 700

Tk 17

Butiran Jualan

RM 2070 2070

Tk Butiran 19 Bank

RM 700 700

37

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

TOPIK 7: PENYATA KEWANGAN MILIKAN TUNGGAL

PENYATA PENDAPATAN

KUNCI KIRA-KIRA

T

P

A E UKAN E A A Lengkapan Tolak Pe untukan Susutnilai LengkapanKende aan Tolak Pe untukan Susutnilai Kende aanE C E

ASE SE ASA Stok Akhi Penghutang Tolak Pe untukan utang agu

MO AL E JA

LIABILI I BUKAN SEMASA Pinjaman Gadai janji

X X

38

e

e

f

X X X X X X X X X X X X X X

(atau Tolak ugi be sih) Tolak Ambilan

e

d

Tolak BELANJA Insurans Gaji Sewa Dibayar Faedah atas pinjaman Diskaun Diberi Iklan Susutnilai Hutang Ragu Promosi Komisen Diberi Angkutan Keluar Kadar Bayaran Hutang Lapuk Belanja Am UNTUNG BERSIH @ RUGI BERSIH

`

b`

X XX

E I I PEMILI Modal Tambah ntung Be sih

V

a

V

`

X

V

X

V

c

Y

V

W

X X X X X X

Tolak IABI I I SE ASA Pemiutang Ove d af Bank asil e dahulu Belanja e ak uS S

U

T

KOS JUALAN UNTUNG KASAR Tambah HASIL Diskaun Diterima Sewa Diterima Faedah Diterima Hutang Lapuk Pulih Komisen Diterima ntung Atas Pelupusan Aset9

XX XX

I

I

R

I

R

P

XX XX X

Bank unai asil e ak u Belanja e dahulu

E

Q

P

G

H

E

I

F

R

Tolak KOS JUALAN Stok Awal Belian Tolak Pulangan Belian Belian Bersih Angkutan Masuk Duti Import Insurans Belian pah Atas Belian Kos Belian Kos Barang ntuk Dijual TOPIK 2: akhir Tolak Stok8 8

X XX X XX X X X X

g

g

g

NA A PERNIAGAAN PENYATA PENDAPATAN BAGI TAHUN BERAKHIR .B A " (( ! " ! @ '% %$ & #

NAMA PE NIAGAAN KUNCI KI A-KI A PADA .A D A

((

(

'% %$ '%1'% $ & # & 76 543

2

'% %$ & #

0

% ) &

X X X X

X

X XX

X X X X X X X X X X X X X

X X XXX XX X XX X XX

X X

X XXX

PA_BPTV_KPM PA_BPTV_KPM

M-TEK_ PRINSIP PERAKAUNAN

M-TEK_PENGAJIAN AGROTEKNOLOGI

39

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

TOPIK 8: PERAKAUNAN UNTUK TUNAI

PENYATA PENYESUAIAN BANK

Kaedah 1 Format: Penyata Penyesuaian Bank (Tanpa Mengemas kini Buku Tunai) Syarikat Sayang-sayang Penyata Penyesuaian Bank Pada 31 Januari 2008 RM Baki kredit di Penyata Bank (dr soalan) atau Baki debit di Penyata Bank (dr soalan) Tambah Deposit belum dikreditkan: Nama Syarikat Caj Bank/Perkhidmatan Faedah overdraf Faedah pinjaman Komisen Bank Buku cek Insurans/Sewa (perintah sedia ada) Nama (pembetulan-kesilapan BT) Nama (cek tak laku)

RM XXX (XX)

XX XX XX XX XX XX XX XX XX

XX XXX

Tolak

Cek-cek belum dikemukakan: Nama Syarikat Nama Syarikat Dividen pelaburan Penghutang (pindahan kredit) Faedah simpanan tetap Nama (pembetulan-kesilapan BT))

XX XX XX XX XX XX

XX XXX (XXX)

Baki debit di Buku Tunai (= soalan) atau Baki kredit di Buku Tunai (=soalan)

40

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Kaedah 2 Format: Penyata Penyesuaian Bank (Tanpa Mengemas kini Buku Tunai) Syarikat Sayang-sayang Penyata Penyesuaian Bank Pada 31 Januari 2008 RM RM Baki debit di Buku Tunai (asal) XXX atau Baki kredit di Buku Tunai (asal) (XXX) Tambah Cek-cek belum dikemukakan: Nama Syarikat Nama Syarikat Dividen pelaburan Penghutang (pindahan kredit) Faedah simpanan tetapNama (pembetulan-kesilapan BT))

XX XX XX XX XX XX

XX XXX

Tolak

Deposit belum dikreditkan: Nama Syarikat Caj Bank/Perkhidmatan Faedah overdraf Faedah pinjaman Komisen Bank Buku cek Insurans/Sewa (perintah sedia ada)Nama (pembetulan-kesilapan BT)

Nama (cek tak laku)

XX XX XX XX XX XX XX XX XX

XX XXX (XX)

Baki kredit di Penyata Bank atau Baki debit di Penyata Bank

41

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Kaedah 3 Format: Penyata Penyesuaian Bank (dengan mengemaskinikan Buku Tunai) Syarikat Sayang-sayang Buku Tunai (Terlaras/kemas kini)atau

Tarikh 2008 Jan 31

Butir Baki b/b (baki akhir BT asal) Dividen pelaburan Penghutang (pindahan kredit) Faedah simpanan tetap Nama (pembetulan BT)) Baki h/b

Bank RM XXX XX XX XX XX XX atau

Tarikh 2008 Jan 31

Butir Baki b/b (baki akhir BT asal) Caj Bank/Perkhidmatan Faedah overdraf Faedah pinjaman Komisen Bank Buku cek Insurans/Sewa Nama (pembetulan BT) Nama (cek tak laku) Baki h/b

XXX Feb 1 Baki b/bpindah ke penyata penyesuaian bank

Bank RM XXX XX XX XX XX XX XX XX XX XX XXX 500

1000

Feb 1

Baki b/b

pindah ke penyata penyesuaian bank

Kaedah 3 Format: Penyata Penyesuaian Bank (dengan kemas kini Buku Tunai) Syarikat Sayang-sayang Penyata Penyesuaian Bank Pada 31 Januari 2008 RM Baki debit di Buku Tunai (selepas kemas kini) (atau Baki kredit di Buku Tunai) Tambah Cek-cek belum dikemukakan: Nama Syarikat Nama Syarikat

RM 1000 (500)nilai mesti sama dengan nilai akhir penyat a bank di soalan

XX XX

XX XX XX XXX (XX)

Tolak

Deposit belum dikreditkan: Nama Syarikat Baki kredit di Penyata Bank (Baki debit di Penyata Bank)

42

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

1.

Perniagaan Jenny menerima Penyata Bank untuk bulan Jul ai 2009 yang menunjukkan baki yang berbeza dengan baki Buku Tunai.Berikut ialah Penyata Bank dan Buku Tunai (ruangan bank sahaja) bagi bulan tersebut.

PENYATA BANK MALAYAN BAKING BERHAD Perniagaan Jenny No. 33, Jalan Sungai Antu, 96000 Sibu Tarikh 2009 Julai 1 10 12 15 16 19 22 24 26 31 Butir Baki b/b Cek Deposit Deposit Cek Cek Dividen-Syarikat Ria Deposit Deposit Buku cek No. cek No. Akaun Tarikh Debit RM 280 284 220 100802 100804 400 167 130 600 300 25 : 5400-11-1234 : 31/7/2009 Kredit RM Baki RM 7,000 6,720 7,004 7,224 6,824 6,657 6,787 7,387 7,687 7,662

100801

Buku Tunai (Ruangan Bank sahaja) Tarikh 2009 Julai 1 9 10 11 22 25 27 Butir Baki b/b Jualan Syarikat Fifi Kedai Jonny Perniagaan Sam Pembekal Lucy Wong Enterpirse Jumlah 7,000 284 600 426 220 258 300 9,088 Tarikh 2009 Julai 7 12 11 15 20 28 Butir Perniagaan Susi Kedai Ting Kedai Selesa Syarikat Jaya Kedai Ahmad Baki h/b No. cek 100801 100802 100803 100804 100805 Jumlah 280 400 115 176 407 7,710 9,088

Anda dikehendaki: (a) mengemaskinikan Buku Tunai (b) menyediakan Penyata Penyesuaian Bank pada 31 Julai 2009

[11 markah]

43

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

a) 2009 Julai 31 Buku Tunai (Ruangan Bank sahaja) 2009 7,710 Julai 31 130 Buku cek 9 Baki h/b 7,849

Baki b/b Dividen Syarikat Jaya

25 7,824 7,849

b) Penyata Penyesuaian Bank pada 31 Julai 2009 Baki debit dalam Buku Tunai Cek-cek belum dikemukakan Kedai Selesa Kedai Ahmad 7,824 115 407 522 8,346

Tambah

Tolak

Cek-cek belum dikreditkan Kedai Jonny Pembekal Lucy Baki kredit dalam Penyat a Bank BELANJAWAN TUNAI DEFINISI

426 258 684 7,662

Satu perancangan berangka (kuantitatif) yang menunjukkan penerimaan dan pembayaran tunai yang dijangka serta baki tunai di sepanjang tempoh ter tentu

KEPENTINGAN1. Menentukan keupayaan tunai bagi menjalankan operasi perniagaan akan datang. 2. Merancang dan mengawal pembayaran dan penerimaan tunai. 3. Menganggarkan penerimaan tunai agar strategi jualan dan polisi pemberian kredit yang tepat dapat dilaksanakan. 4. Merancang pembelian aset bukan semasa dan merancang pelaburan jika terdapat lebihan tunai. 5. Membolehkan tindakan awal diambil untuk menghadapi kekurangan tunai. 6. Membolehkan pihak bank mendapat panduan untuk mempertimbangkan permohonan pinjaman 7. Menunjukkan jangkaan punca penerimaan dan jenis pembayaran tunai

TUJUAN1.Membantu pihak pengurusan mencari sumber tunai sekiranya berlaku kekurangan tunai perniagaan. 2.Membolehkan pihak pengurusan merancang penggunaan tunai jika berlaku lebihan tunai perniagaan. 3.Membuat perbandingan amaun sebenar dengan amaun belanjawan

44

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

(FORMAT BELANJAWAN TUNAI)Perniagaan FEDERAL Penyata Belanjawan Tunai bagi bulan berakhir 31 Mac,2009 Butiran BAKI AWAL PENERIMAAN Januari Febuari Mac CARA PENYEDIAAN (rujuk format)

1. Mulakan dengan baki awal tunai. 2. Ditambah dengan penerimaan tun ai (seperti hasil jualan, penerimaan daripada penghutang dan pinjaman) 3. Ditolak dengan pembayaran tunai (seperti kadar bayaran,gaji pekerja,belian barang niaga dan belian aset bukan semasa.) 4. Menentukan baki akhir tunai.

JUMLAH PENERIMAAN

PEMBAYARAN

JUMLAH PEMBAYARAN LEBIHAN/KURANGAN BAKI AKHIR

5. Baki akhir tunai setiap bulan akan menjadi baki awal tunai pada bulan berikutnya.

NOTA: Butir-butir yang tidak perlu direkodkan dalam belanjawan tunai Hutang lapuk

Diskaun diterima

Hutang lapuk terpulih Peruntukan hutang ragu Diskaun diberi

Susut nilai aset bukan semasa

45

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

CONTOH : Puan Laili ingin membuka KIOSK Laili pada 1 Ogos 2008 dengan mendapat pinjaman bank sebanyak RM30 000. Berikut adalah anggaran penerimaan dan pembayaran bagi tiga bulan pertama operasi: Untuk memulakan perniagaan , Encik Alam akan membeli peralatan kedai bernilai RM 16 300. ii Anggaran jualan: RM Julai 8 000 Ogos 12 000 September 16 000 iii Anggaran perbelanjaan bu lanan: Gaji pekerja 3 300 Sewa Kedai 1 000 Kadar bayaran 700 iv Belian untuk bahan makan an dan minuman untuk bulan Julai ialah RM 3000 dan dijangkakan akan meningkat sebanyak 20% sebulan daripada bulan sebelumnya. Anda dikehendaki menyediakan Belanjawan Tunai untuk tiga bulan berakhir 30 Oktober 2008 ( 11 Markah) JAWAPAN KIOSK Laili Penyata Belanjawan Tunai bagi tiga bulan berakhir 30 Oktober 2008 . i

Butir Baki awal Penerimaan Pinjaman Jualan JUMLAH PENERIMAAN Pembayaran Alatan Kedai Gaji Pekerja Kadarbayaran Sewa Kedai Makanan dan minuman JUMLAH PEMBAYARAN Lebihan /kurangan Baki akhir

Ogos

September 13 700

Oktober 17 100

Jumlah 23 700

30 000 8 000

12 000

16 000 16 000 -

30 000 36 000 66 000 16 300 9 900 2 100 3 000 10 920

38 000 16 300 3 300 700 1 000 3 000 -

12 000

3 300 700 1 000 3 600

3 300 700 1 000 4 320

24 300 13 700 13 700

8 600 3 400 17 100

9 320 6 600 23 700

42 220 23 780 47 480

TOPIK 9 : PERKONGSIAN46

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

TOPIK 9: PENGGAJIAN TOPIK 9 : PENGGAJIAN

MODERN HOLDINGS BERHAD SLIP GAJI

BULAN NAMA JAWATAN BAHAGIAN

:JANUARI 09 : AIN AMANI LATIF : PENGURUS : KEWANGAN

NO. AKAUN NO. K/P NO. EPF NO. SOCSO

1-561233349-1 A09872745 1242 3008

PENDAPATAN GAJI POKOK ELAUN SARADIRI ELAUN PAKAIAN ELAUN PENGANGKUTAN KERJA LEBIH MASA LAIN-LAIN RM 9111 RM 8000.00

PENGURANGAN PENDAHULUAN CUTI TANPA GAJI EPF RM720.00

RM 500.00 RM 100.00

RM 300.00

SOCSO

RM 240.00

RM211.50

PINJAMAN

RM 3500.00

GAJI KASAR

50

JUMLAH

RM 4460

00

GAJI BERSIH

RM 4651

50

CONTOH SLIP GAJI

47

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

TOPIK 10 : PERKONGSIAN TOPIK9: PERKONGSIAN

Merupakan perjanjian perkongsian antara pekongsi-pekongsi. Tujuan adalah untuk mengelakkan salah faham antara pekongsi -pekongsi Syarat-syarat Ikatan Perkongsian: Nama perniagaan perkongsian dan jangka hayat perkongsian Jumlah modal yang disumbangka n setiap pekongsi Cara pembahagian keuntungan/kerugian Bidang kuasa setiap pekongsi Gaji, bonus atau elaun yang dipersetujui dibayar kepada pekongsi Kadar faedah atas modal, ambilan dan pinjaman yang dipersetujui.

Ikatan Perkongsian ialah .

Tiada faedah akan dibayar ke atas modal pekongsi

Gaji tidak akan dibayar kepada pekongsi yang terlibat dalam perniagaan AKTA PERKONGSIAN 1961

Untung dan rugi akan dibahagikan sama rata antara pekongsi

Pinjaman daripada pekongsi dikenakan faedah 8% setahun

Dipatuhi sekiranya tiada Perjanjian Perkongsian

48

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

PENYATA PENDAPATAN PERKONGSIANNAMA ERKONGSIAN/SYARIKAT ENYATA ENDAPATAN BAGI TAHUN BERAKHIR

KUNCI KIRA-KIRA

x x x x x x x x x x xx x x

ASET EMASA St k Ak ir Penghut ng Tolak Peruntuk n ut ng Ragu Bank Tunai Hasil Terakru Belanja Terdahulu IABI ITI EMASA Tol Pemiutang Overdraf Bank Hasil Terdahulu Belanja Terakru M DAL KERJA EKUITI PEMILIK Modal Pekongsi A Pekongsi BAkaun Semasa ekongsi A ekongsi Bl l n h i m h g f j k e

x xx

x x

LIABILITI BUKAN EMASA Pinjaman Gadai janji

x

Gaji/elaun/bonus ekongsi A ekongsi

x x

x

x xx

Kongsi Untung ekongsi A ekongsi

x x xx

49

p

TOL Faedah atas odal ekongsi A ekongsi

o

x xx

o

Tolak BELANJA Angkutan Keluar Insurans Gaji Se a Faedah atas pinja an Untung Bersih ugi Bersih T M H Faedah atas a bilan ekongsi A ekongsi

x x x x x

x xx

x x

d

TOLAK KO JUALAN Stok al elian Tolak ulangan elian elian ersih ngkutan asuk uti I port os elian kos arang Untuk ijual Tolak Stok khir OS JU L SAR U TU G TOPIK HASIL Ta bah 2: Ko isen diteri a iskaun diteri ax u v p v v w v t u r q y u u x s u v

Kender n Tolak Peruntuk n Susutnil i Kender

Jualan Tolak ulangan Jualan Jualan ersihi h

xx x xx

ASET BUKAN SEMASA Lengk n Tolak Per nt k n Susutnil i Lengk

n

n

qq

NAMA PERNIAGAAN KUNCI KIRA-KIRA PADA

.

X X X X

X

X XX

X X X X X X X X X X X X X

X X XXX

X X

X

X X

X

X X

X XXX

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

KAEDA

ODAL TETAPAKAUN MODAL PEKONGSI XX Baki b/b Bank (modal Tambahan) XXX Baki b/b

Baki h/b

XX X XXX XX

Ambilan Faedah Atas Ambilan Kongsi Rugi Baki h/b

AKAUN SEMASA XX Baki b/b XX Kongsi Untung XX Gaji Pekongsi XX Faedah Atas Modal Faedah Atas Pinjaman XXX Baki b/b

XX XX XX XX XX XXX XX

KAEDA

ODAL BERUBAAKAUN MODAL PEKONGSI XX Baki b/b XX Bank (modal tambahan) XX Kongsi Untung XX Gaji Pekongsi Faedah Atas Modal Faedah Atas Pinjaman XXX Baki b/b

Ambilan Faedah Atas Ambilan Kongsi Rugi Baki h/b

XX XX XX XX XX XX XXX XX

50

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Akaun Penamat dan Kunci Kira -kira Perkongsian

Akaun Perdagangan

Akaun Untung Rugi

Akaun Pengasingan Untung Rugi

Kunci Kira-kira

AKAUN PENGASINGAN UNTUNG RUGI Faedah Atas Modal Untung Bersih Pekongsi A X Faedah Atas Ambilan Pekongsi B X Pekongsi A X Pekongsi B Gaji Pekongsi A X Kongsi Rugi: Pekongsi B X (jika rugi) X Pekongsi A Elaun/Bonus Pekongsi B Pekongsi A X Pekongsi B X X Kongsi Untung: (jika untung) Pekongsi A X Pekongsi B X X XX AKAUN Ambil Faedah Atas Ambilan Baki h/bsr ~ |

XX X X X

KUNCI KIRA-KIRA PADA.. RM EKUITI PEMILIK Akaun Modal Pekongsi A Pekongsi B X X XX

X X X

Akaun Semasa Pekongsi A Pekongsi B

A (B)XX XXX

XX

ASA A (Baki kredit) i b/b XX Gaji (terakr ) XX Faedah injaman (terakr ) Faedah Atas dal Bonus/elaun (terakru) Kongsi ntung XXX Baki b/bw z y w x { v r u tt

Baki b/b

B

Baki b/b A bilan Faedah Atas A bilan

AKA

SE ASA B (baki debit) XX Gaji (terakru) XX Faedah Pinja an (terakru) XX Faedah Atas odal Bonus/elaun (terakru) Kongsi ntung Baki h/b XXX

}

XX XX XX XX XX XXX A

XX XX XX XX XX x XXX

51

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

PEMBUBARAN PERKONGSIAN

Tempoh perkongsian telah tamat Perkongsian ditukarkan kepada syarikat

Kematian rakan kongsi, tidak siuman, bankrap / muflis

SEBAB-SEBAB PEMBUBARANTujuan penubuhan perkongsian telah tercapai

Persetujuan sesama rakan kongsi

Perkongsian tidak memperolehi untung

Atas perintah mahkamah

TINDAKAN YANG PERLU DIAMBIL 1. 2. 3. 4. 5. Semua aset perkongsian dilupus iaitu dijual atau diambil alih oleh rakan kongsi Semua liabiliti dijelaskan; liabiliti kepada pihak luar/pemiutang luar dijelaskan terlebih dahulu. Bayar balik pinjaman pekongsi. Menjelaskan hutang bagi baki Akaun Modal dan Akaun Semasa pekongsi. Pemberhentian operasi atau urus niaga perniagaan. Nama perkongsian dibatalkan di Suruhanjaya Syarikat Malaysia.

52

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

LANGKAH-LANGKAH UNTUK MEREKODKAN PEMBUBARAN PERKONGSIAN

LANGKAH 1

Buka satu akaun sementara iaitu Akaun Realisasi (untuk menutup dan menyempurnakan urusan pembubaran apabila berlaku p embubaran sepenuhnya dalam sesuatu perkongsian untuk merekod semua aset yang dijual atau diambil alih termasuk penerimaan tunai dari jualan aset dan pembayaran pembubaran serta menunjukkan pembahagian kongsi untung atau rugi dalam pembubaran) Tutup semua akaun aset (kecuali Akaun Tunai atau Bank) dan pindahkan ke Akaun Realisasi Dt Akaun Realisasi Kt Akaun Aset Jualkan semua aset, perolehan direkod d alam Akaun Realisasi Dt Akaun Bank Kt Akaun Realisasi Jika aset diambil alih oleh pekongsi Dt Akaun Modal Pekongsi Kt

LANGKAH 2

LANGKAH 3

Akaun Realisasi

LANGKAH 4

Meminta penghutang menjelaskan hutang Dt Akaun Bank Kt Akaun Realisasi Menjelaskan perbelanjaan realisasi (kos pembubaran) Dt Akaun Realisasi Kt Akaun Bank Menjelaskan liabiliti seperti pemiutang dan pinjaman Dt Akaun Pemiutang/Pinjaman Kt Akaun Bank Jika ada diskaun diterima daripada pemiutang (keuntungan kpd perniagaan) Dt Akaun Pemiutang Kt Akaun Realisasi

LANGKAH 5

LANGKAH 6

LANGKAH 7

Imbangkan Akaun Realisasi. Untung rugi realisasi diagihkan kepada pekon gsi mengikut nisbah untung rugi. (untuk menentukan sama ada penjualan aset manghasilkan keuntungan atau kerugian) Jika untung realisasi; Dt Akaun Realisasi Kt Akaun Modal Pekongsi Jika rugi realisasi; Dt Akaun Modal Pekongs i Kt Akaun Realisasi Pindahkan baki akaun semasa ke akaun modal (akaun semasa perlu ditutup dan dipindahkan ke akaun modal) Dt Akaun Semasa Kt Akaun Modal Bayar balik baki modal kepada pekongsi Dt Akaun Modal Kt Akaun Bank

LANGKAH 8

LANGKAH 9

53

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

XXX

AKA N Realisasi bil lih set Realisasi rugi realisasi Bank b yr balik kpd perkongsian

R XX XX

XXX

XXX

XXX

KURANGAN DALAM AKAUN MODAL PEKONGSI Disebabkan oleh: 1. Rugi realisasi yang besar. 2. Nilai asset yang diambil alih terlalu tinggi. 3. Jumlah ambilan yang banyak. 4. Sumbangan modal yang rendah. 5. Baki kredit akaun semasa sedikit / Baki debit akaun semasa besar.

XXX

54

Realisasi (ambil alih aset) Realisasi (rugi realisasi)

R XX XX XX

Baki b/b Bank (byr balik k d erkongsian)

R XX XX

XXX

AKAUN

DAL

KONGSI

Baki b/b Realisasi jualan set Realisasi drpd penghutang

R XX XX XX XX

XXX

AKA N BANK R XX Realisasi belanja realisasi XX Pe iutang jelaskan liabiliti XX Pinja an jelaskan Liabiliti odal Pekongsi

ODAL PEKONGSI R XX Baki b/b XX Realisasi u ntung realisasi XX

Aset Bank Belanja Realisasi n tung Realisasi

R XX XX XX XX XX

XXX

AKA N REALISASI R XX Bank u alan Aset XX Bank Drpd Penghutang XX odal Pekongsi bil lih set Pe iutang d iskaun diteri a Rugi Realisasi

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

TOPIK 11 SYARIKAT BERHAD (TIDAK TERSENARAI) TOPIK 11 : : SYARIKAT BERHAD (TIDAK TERSENARAI)

RUMUSAN SYARIKAT BERHAD (a) Modal di benarkan/ daf tar/ nominal Modal Saham Keutamaan + Modal Saham Biasa ( Unit Saham Keutamaan x nilai tara) + ( Unit Saham Biasa x nilai tara) (b) Modal di terbitkan Modal Saham Keutamaan + Modal Saham Biasa * yang diterbitkan ( Unit Saham Keutamaan x nilai tara ) + ( Unit Saham Biasa x nilai tara ) (c) Modal belum diterbitkan Modal dibenarkan Modal diterbitkan (d) Modal berbayar Jumlah modal yang dibayar oleh pemegang saham diterbitkan yang dilanggan (e) Modal belum berbayar Modal yang belum berbayar berlaku bila saham diterbitkan tidak dipohon oleh orang ramai.

DIVIDEN

(f) Dividen Interim Dividen yang dibayar s ebelum keuntungan diperolehi Nilai saham x kadar dividen

(g) Dividen akhir Dividen yang dibayar ( diistihyar) selepas keuntungan sebenar di ketahui, iaitu pada akhir tahun perakaunan syarikat. Nilai saham x kadar divid en

55

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Format Kunci Kira-Kira ( Ekuiti Pemilik ) Nama Perniagaan Kunci Kira-Kira pada 31 Disember 2009 Modal diterbitkan Unit Saham Keutamaan x nilai tara Unit Saham Biasa x nilain tara

xxxxx xxxxx xxxxx

Modal diterbitkan dan berbayar penuh Unit Saham Keutamaan x nilai tara Unit Saham Biasa x nilai tara

xxxxx xxxxx xxxxx

Jenis jenis Modal Syarikat

MODAL DIBENARKAN RM 1 000 000 MODAL DITERBITKAN RM 60 000 MODAL BERBAYAR RM 60 000 MODAL BELUM DITERBITKAN RM 40 000

Ra

56

PA_BPTV_KPM PA_BPTV_KPM

M-TEK_ PRINSIP PERAKAUNAN

M-TEK_PENGAJIAN AGROTEKNOLOGI

TOPIK 12: AKAUN KELAB DAN PERSATUAN

KELAB DAN PERSATUAN

CIRI-CIRI KELAB/PERSATUAN

PENERIMAAN

PERBELANJAAN

PENYEDIAAN AKAUN

PENERIMAAN MODAL

PENERIMAAN HASIL

PERBELANJAAN HASIL

PERBELANJAAN MODAL

AKAUN YURAN

AKAUN PERDAGANGAN

AKAUN PENERIMAAN DAN PEMBYARAN

KUNCI KIRA-KIRA

AKAUN PENDAPATAN DAN PERBELANJAAN

57

PA_BPTV_KPM PA_BPTV_KPM

M-TEK_ PRINSIP PERAKAUNAN

M-TEK_PENGAJIAN AGROTEKNOLOGI

PANDUAN PENYEDIAAN AKAUN Dt AKAUN PENERIMAAN DAN PEMBAYARAN Kt

JUALAN ASET BUKAN SEMASA

PENERIMAAN MODAL

PERBELANJAAN MODAL

BELIAN ASET BUKAN SEMASA PERBELANJAAN YANG MENAMBAHKAN NILAI ASET BUKAN SEMASA

JUALAN BARANG & PERKHIDMATAN

PENERIMAAN HASIL

PERBELANJAAN HASIL

BAKI

BAYARAN UNTUK MEMBELI PERKHIDMATAN/ BARANG UNTUK DIJUAL SEMULA

Dt

AKAUN PENDAPATAN DAN PERBELANJAANYURAN YURAN PERTANDINGAN JUALAN MAJALAH YURAN MASUK SEWA LOKER JUALAN MINUMAN DLL

Kt

SEWA SUSUT NILAI SURAT KHABAR PIALA DAN HADIAH DLL

PERBELANJAAN HASIL

PENERIMAAN HASIL

LEBIHAN

KURANGAN

58

PA_BPTV_KPM PA_BPTV_KPM

M-TEK_ PRINSIP PERAKAUNAN

M-TEK_PENGAJIAN AGROTEKNOLOGI

Dt20x2 yuran tertunggak pendapatan dan perbelanjaan yuran terdahulu 20x3 Jan.1 yuran tertunggak x x x xx x

AKAUN YURAN20x2 yuran terdahulu penerimaan dan pembayaran yuran lapuk yuran tertunggak 20x3 Jan.1 yuran terdahulu

Ktx x x x xx x

CONTOH SOALAN : AKAUN YURAN SEDIAKAN Akaun Yuran daripada maklumat berikut : Yuran diterima sepanjang tahun RM7 300 Yuran tertunggak pada 31 Dis 20x3 460 Yuran terdahulu pada 31 Dis 20x3 220

CONTOH JAWAPAN Akaun Yuran 20x2 Dis 31 Akaun Pendapatan dan Perbelanjaan Baki b/b RM 7 540 220 7 760 460 20x2 Dis 31 1 Tunai Baki h/b RM 7 300 460 7 760

20x3 Jan 1

Baki b/b

59

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

CONTOH SOALAN : AKAUN PENERIMAAN DAN PEMBAYARAN / AKAUN PENDAPATAN DAN PERBELANJAAN Kelab Sukan Tanjung menyediakan butir -butir berikut bagi tahun berakhir 31 Disember 20X8.Tunai di tangan pad a 1 Januari 20X8 Penerimaan tunai dalam tahun 20X8 Yuran ahli Derma Pesta ria (untuk membina gelanggang badminton) Yuran masuk Pembayaran tunai dalam tahun 20X8 Piala dan hadiah Alatan sukan Perabot Surat khabar Elektrik dan air Gaji Belanja am Perbelanjaan pesta ria SEDIAKAN : a) Akaun Penerimaan dan Pembayaran b) Akaun Pendapatan dan Perbelanjaan RM 5 950 4 900 600 6 885 1 300

400 5 655 955 460 580 2 500 225 1 54

CONTOH JAWAPAN a)

b)

60

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

TOPIK 13 : REKOD TAK LENGKAP TOPIK 13: REKOD TAK LENGKAP

Apakah Rekod Tak Lengkap? Tidak mengamalkan catatan bergu Setiap urus niaga dicatatkan hanya satu kali sahaja .

Apakah kelemahan sistem catatan tunggal? Tidak dapat menyediakan (a)Imbangan Duga (b)Penyata Kewangan

Mengapakah keadaaan ini berlaku? Tidak mengetahui sistem catatan bergu Kehilangan dan kemusnahan rekodrekod perakaunan oleh sesuatu bencana. Dokumen sumber tidak disimpan.

Kaedah Analisis 1. Analisis Buku Tunai: I. Jualan Tunai II. Belian tunai III. Hasil dan perbelanjaan 2. Analisis Akaun Kawalan Penghutang Jualan Kredit 3. Analisis Akaun Kawalan Pemiutang Belian Kredit 4. Akaun Belanja Belanja sepatut dibayar Kaedah perbandingany

REKOD TAK LENGKAP KAEDAH MENENTUKAN UNTUNGRUGI

5. Akaun Hasil Hasil sepatut diterima

Membandingkan Modal akhir dengan Modal awal

Formula:

Untung bersih= Modal Akhir+ Ambilan - Modal Awal -Modal Tambahan Modal = Jumlah Aset-Jumlah Liabiliti

61

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

(a) Kaedah Perbandingan

(cara penyata)Nama Perniagaan

Penyata Untung Rugi bagi tahun berakhir 31 Disember 20X9 RM Modal Akhir Campur: AmbilanAset Akhir Liabiliti Akhir

RM XX x

ambil dari maklumat tambahan(pemilik ambil barang niaga unuk kegunaan sendiri)

Tolak: Modal Awal Modal Tambahan

Aset Awal

Liabiliti Awal

xx xx xx

UNTUNG/RUGI BERSIH

Ambil dari maklumat tambahan (pemilik bawa masuk kenderaan untuk kegunaan perniagaan)

XXX

*(Angka negatif menunjukkan rugi bersih) *Semasa mengira modal akhir, peruntukan susut nilai dan peruntukan hutang ragu perlu diambil kira.

(b)kaedah Analisis

CONTOH FORMAT i) Analisis akaun penghutang (mencari jualan kredit) Akaun Kawalan Penghutang (Lejar Jualan)20X3 Jan 1 Baki b/b Dis 31 Jualan RM XX XX * 20X3 Dis 31 RM XX XX XX

Bank Pulangan jualan Baki h/b

_____ XXX =====*Angka jualan ialah angka pengimbang yang menunjukkan jualan kredit

_____ XXX =====

62

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

ii ) Analisis akaun pemiutang (mencari belian kredit) Akaun Kawalan Pemiutang (L ejar Belian) RM 20X3 RM XX Jan 1 Baki b/b XX XX Dis 31 Belian XX* XX ____ _____ XXX XXX ===== ===== *Angka belian ialah angka pengimbang yang menunjukkan belian kredit 20X3 Dis 31 Bank Pulangan jualan Baki h/b

iii)

Analisis belanja

Akaun Sewa 20X3 RM 20X3 RM Jan 1 Baki b/b(terdahulu awal) XXX Jan 1 Baki b/b(terakru awal) XXX Dis 31 Bank XXX Dis 31 Untung Rugi XXX Baki h/b(terakru akhir) XXX Baki h/b (terdahulu akhir) XXX ______ _____ XXXX XXXX ===== =====iv) Analisis hasil

Akaun Faedah Diterima 20X3 RM 20X3 Jan 1 Baki b/b(terakru awal) XX Jan 1 Dis 31 Untung rugi XX Dis 31 Baki h/b(terdahulu akhir) XX ______ XXX ===== Baki b/b(terdahulu awal) Bank Baki h/b (terakru akhir) RM XX XX XX _____ XXX =====

63

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

TOPIK 14: PENGENALAN KEPADA PERAKAUNAN PENGURUSAN TOPIK 14: PENGENALAN KEPADA PERAKAUNAN PENGURUSAN

PETA KONSEP

KOS PENGELUARAN

KOS BAHAN MENTAH

KOS BURUH LANGSUNG

BELANJA LANGSUNG

KOS OVERHEAD Bahan tak langsung Buruh tak langsung Kos-kos tak langsung

Stok awal bahan mentah (+) Belian bahan mentah (+) Angkutan bahan mentah (+) Duti import bahan mentah (-) Stok akhir bahan mentah

Upah /Gaji yang dibayar kepada pekerja pengeluaran

Royalti / Cap Dagangan

KOS PRIMA

TOPIK 2:BUTIR KOS TETAP SEUNIT FORMULA JUMLAH KOS TETAP BILANGAN UNIT PENGELUARAN JUMLAH KOS BERUBAH BILANGAN UNIT PENGELUARAN Atau PERUBAHAN JUMLAH KOS BERUBAH PERUBAHAN UNIT PENGELUARAN STOK AWAL BAHAN MENTAH + BELIAN BAHAN MENTAH + KOS KOS YANG MELIBATKAN BELIAN BAHAN MENTAH STOK AKHIR BAHAN MENTAH UPAH LANGSUNG /GAJI KILANG KOS BAHAN MENTAH + KOS BURUH LANGSUNG + KOS BELANJA LANGSUNG (ROYALTI /CAP DAGANGAN) CTH : SEWA KILANG, ELEKTRIK DAN AIR KILANG SUSUT NILAI MESIN , INSURAN BANGUNAN KILANG + KOS BURUH TAK LANGSUNG CTH : GAJI PENYELIA KILANG DAN G AJI PENGURUS KILANG + BAHAN TAK LANGSUNG CTH BELANJA ALAT -ALAT KECIL KOS BAHAN MENTAH + KOS BURUH LANGSUNG + KOS OVERHEAD KOS BAHAN MENTAH + KOS BURUH LANGSUNG + KOS OVERHEAD + KERJA DALAM PROSES AWAL KERJA DALAM PROSES AKHIR

KOS BERUBAH SEUNIT

KOS BAHAN MENTAH KOS BURUH LANGSUNG KOS PRIMA

KOS OVERHEAD KOS PENGELUARAN TANPA KERJA DALAM PROSES KOS PENGELUARAN DENGAN KERJA DALAM PROSES

64

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

TOPIK 15: MAKLUMAT UNTUK MEMBUAT KEPUTUSANJenis Jenis Modal

Nisbah Keuntungan

Nisbah Kecairan

Nisbah Kecekapan

Peratus untung kasar atas kos jualan ( TOKOKAN ) Peratus untung kasar atas jualan ( MARGIN ) Peratus Untung bersih atas jualan Pulangan atas modal

NIsbah semasa

Kadar pusing ganti stok

y y

Mengetahui status kecairan Mengetahui sama ada perniagaan mempunyai kemampuan membayar liability atau tidak.

y y y y

Menilai tahap keuntungan Mengetahui kedudukan kewangan per niagaan Menilai prestasi pengurusan perniagaan Mengenal pasti sekot yang tidak produktiviti untuk diperbaiki.

NISBAH KECEKAPANy

Menilai kecekapan firma dalam menguruskan stoknya.

65

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

RUMUSAN MENGANALISIS PENYATA KEWANGAN

MModal di punyai

= = = = =

Jumlah Aset - Jumlah liability ( ABS + AS) ( LBS LS ) Aset semasa Liabiliti semasa Jumlah aset semasa Aset semasa Liabiliti semasa Aset semasa Stok Belanja terdahulu Hasil Terakru Liabiliti semasa

Modal kerja Modal pusingan Nisbah semasa

Nisbah kecairan

=

Perolehan ( Jualan Bersih ) Kos Jualan

= = =

Jualan Pulangan Jualan Stok awal + Belian Pulangan Belian + belanja belian Stok akhir Perolehan Untung kasar Belian Pulangan belian Perolehan kos jualan Untung kasar x 100 Kos jualan Untung kasar x 100 PerolehanPer Untung bersih x 100 Perolehan stok awal + stok akhir 2 Kos jualan Stok purata Untung bersih x 100 Modal awal

Belian bersih Untung kasar Markup / Tokokan

= = =

Margin Kasar

=

Margin Bersih

=

Stok purata

=

Kadar pusing ganti stok

=

Kadar pulangan atas modal =

66

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

Contoh Soalan : Maklumat kewangan Perniagaan Singgah Selalu bagi tahun berakhir 31 Disember 2009 adalah seperti berikut : RM Jualan 150 450 Pulangan Jualan 450 Untung kasar 35 250 Modal 1 Jan 2009 80 000 Kenderaan 25 000 Stok 1 Jan 2009 14 600 Untung bersih 13 650 Stok pada 31 Disember 2009 35 400 Anda dikehendaki menghitung : (i) (ii) (iii) (iv) (v) Jawapan : (i) Kos jualan = = = = = = = (iii) Margin Untung bersih = = = (iv) Kadar pusing ganti stok = = = = (v) Pulangan atas modal = = Perolehan - Untung kasar ( Jualan Pulangan jualan ) Untung kasar 150 450 450 RM 150 000 Untung kasar x 100 Kos jualan 35250 x 100 150 000 23.5 % Untung bersih x 100 Perolehan 13650 x 100 150 450 9.07 % Kos jualan Stok purata 150 000 ( 14600 + 35400 ) / 2 150 000 25 000 6 kali Untung bersih x 100 Modal 13650 x 100 80 000 Kos jualan Tokokan Margin Untung bersih Kadar pusing ganti stok Pulangan atas modal

(ii)

Tokokan

67

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

TOPIK 1SOALAN 1

: PENGENALAN KEPADA PERAKAUNAN

Isi tempat kosong dengan jawapan yang betul . (a) Rekod perakaunan yang paling awal di dapati ____________________________ pada tahun 3500 S.M. Luca Pacioli dikatakan telah me mbentuk asas perakaunan yang diamalkan pada masa ini dan dikenali sebagai ______________________ Perkembangan pesat dalam organisasi perniagaan dalam abad ke 20 mewujudkan __________________________ MASB telah ditubuhkan di bawah ____________________ ____________ sebagai sebuah badan bebas untuk membentuk dan menerbitkan piawaian pelaporan kewangan dan perakaunan di Malaysia.

(b)

(c)

(d)

SOALAN 2 (a) _______________________ ialah cara merekod urus niaga perniagaan yang melibatkan wang dengan tepat dan sistematik be rdasarkan sistem catatan bergu dalam pelbagai jenis akaun. ______________________________ meliputi proses simpan kira dan penyediaan maklumat perakaunan sesuatu perniagaan bagi kegunaan pihak yang berkepentingan untuk membuat keputusan yang berkaitan deng an operasi perniagaan. Simpan kira adalah berbeza dengan perakaunan. Nyatakan perbezaan simpan kira dengan Perakaunan.

(b)

(c)

Simpan Kira

Perakaunan

68

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

SOALAN 3 (a) Nyatakan bentuk organisasi perniagaan berikut: Rahman Enterprise ________________________________________ Choo dan Rakan-rakan _____________________________________ Syarikat Cahaya Sdn. Bhd. __________________________________ Kedai runcit Mydin ________________________________________ Malayan Banking Berhad ___ ________________________________ (b) (c) Syarikat Berhad ialah perniagaan yang didaftarkan di bawah _______________________ Lengkapkan jadual di bawah dengan setiap ciri -ciri bentuk perniagaan.

Ciri-ciri Bilangan Pemilik Sumbangan modal Liabiliti Kawalan dan pentadbiran Cukai SOALAN 4 (a)

Milikan tunggal

Perkongsian

Syarikat Berhad

Nyatakan konsep dan prinsip perakaunan yang dipatuhi bagi setiap kes di bawah ini.

Konsep a. Perniagaan Tan telah membeli alat tulis bernilai RM20 secar a tunai. Pemiliknya telah mendebitkan akaun alat tulis dengan RM20 dan mengkreditkan akaun tunai dengan RM20 juga. b. Perekodan perakaunan dibuat dengan andaian perniagaan akan beroperasi secara berterusan dan tidak berhenti dalam tempoh yang singkat c. Pembahagian hayat perniagaan kepada jangka masa tertentu sama ada setahun, setengah tahun atau suku tahun. d. Urusniaga direkod dalam ukuran nilai mata wang negara masing masing.

69

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

e. Syarikat Awang telah membeli sebidang tanah de ngan harga RM160 000 pada tahun 2000. Pada tahun 2008, harga tanah tersebut telah meningkat RM200 000 tetapi masih direkod sebagai RM160 000 dalam buku pada tahun 2008 f. Untung atau rugi bersih tidak ditentukan tidak ditentukan oleh penerimaan atau pe mbayaran wang dalam suatu tempoh perakaunan. Segala hasil dan belanja terdahulu dan terakru harus diselaraskan untuk mendapatkan untung atau rugi sebenar. (b) Nyatakan konsep perakaunan yang tidak dipatuhi bagi setiap kes berikut. (i) Belanja iklan berjuml ah RM15 000 untuk tempoh 3 tahun mulai 1 April 2008 direkodkan dalam buku perakaunan pada tarikh belanja itu dibayar dan jumlah itu dipindahkan ke Penyata Pendapatan bagi tahun berakhir 2008 ___________________________________________________ Pemilik Syarikat Charis telah merekodkan sewa rumah kediamannya ke dalam buku perniagaan. ___________________________________________________ Selepas tamat pelajarannya di Kolej Jaya Diri, Habibah membuka salun rambut di kampungnya. Beliau akan menamatkan perniagaan ya pada bila-bila masa jika mendapat tawaran untuk melanjutkan pelajaran ke universiti. _______________________________________________________ Syarikat Lin telah merekod harga rumah kedai yang dibelinya mengikut harga pasaran semasa pada tarikh ia me nerima rumah kedai itu dan bukan mengikut harga kos sebagaimana yang tercatat di invois. _____________________________________________________ Syarikat Penerbitan Giamax yang telah mengekalkan dasar susut nilai mesin pencetaknya pada kadar 20% setahun me ngikut kaedah baki berkurangan sejak permulaan perniagaan. Namun Syarikat telah memutuskan bahawa kaedah garis lurus akan diguna pakai mulai tempoh perakaunan tahun berikutnya. ________________________________________________________

(ii)

(iii)

(iv)

(v)

SOALAN 5 Lengkapkan rajah kitaran perakaunan di bawah ini.

Kitaran Perakaunan

70

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

TOPIK 2SOALAN 1

: KLASIFIKASI AKAUN : ASET, LIABILITI, EKUITI PEMILIK, HASIL, BELANJA DAN AKAUN KONTRA

A

L 1 1

1SOALAN

L

A

L 1

11 1 1 1

1

SOALAN

A

A

1 1 1 S

A A S A 1 1 1 A L

71

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

SOALAN 4

A

A A L

2 4

S

A 7 O

2 4 ASOALAN

2 24 7 4 22 77 2 2 4 S A 2

A S S

72

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

SOALAN 6

3

L O

3 3

A

6 3 67 6 3 7 3 6

S A

3

S

TOPIK 3 & 4 : DOKUMEN PERNIAGAAN SEBAGAI SUMBER MAKLUMAT DAN JURNAL SEBAGAI BUKU CATATAN PERTAMAJURNAL SOALAN 1 (a) Pada 1 Jan 2009 , En. Eady memulakan perniagaan Butik Anggun dengan memasukkan wang sebanyak RM50 000 ke dalam bank. Sebuah van peribadi beliau yang berharga RM45 000 juga dijadikan van serahan perniagaan. En. Danish mengendalikan Danish Trading yang menjual peralatan sukan di Bandar Senawang Seremban. Baki-baki yang berikut didapati daripada buku-bukunya pada 1 Februari 2009. RM Bank 28 400 Alatan pejabat 3 200 Stok 4 700 Penghutang :Shamsiah Enterprise 2 900 Pemiutang : Syarikat Rahman 5 700 Cik Kamariah mengendalikan perniagaan Kamariah Trading yang menjual telefon bimbit di Pulau Pinang. Baki-baki aset dan liabiliti pada 1 Mei 2009 adalah seperti berikut : RM 1 800 2 500 5 320 35 000 3 700

(b)

(c)

Tunai ditangan Overdraf bank Lengkapan Kenderaan Pemiutang : Pembekal Saidi

73

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

(d)SYARIKAT PERABOT SELESA 699 JALAN MELATI 53000 KUALA LUMPUR INVOIS Kepada: Tarikh: 11 Jun 2009 Syarikat DG Mobile 699 Jalan Melati., 53000 Kuala Lumpur Qty Butir H.Seunit Jumlah 2 Almari Pameran 280 560 560 Tolak: Diskaun niaga 20% 112 Jumlah (Ringgit : Empat ratus empat puluh lapan sahaja)Danial ............... Penerima

ASAL

448

Nazrin .... Pengurus

Anda dikehendaki untuk mereko dkan semua urusniaga diatas ke dalam jurnal am. SOALAN 2 Pada 1 April 2009 , En. Rahman memulakan Perniagaan Mulia yang berniaga barang -barang runcit. Dokumen 3MEMO PERNIAGAAN MULIA 22, CHERAS, 56100 KUALA LUMPUR Tarikh : 6 Sept 2009 Peringatan : Pemilik telah mengambil barang niaga berjumlah RM210 untuk di dermakan ke rumah anak yatim di Johor Bahru. Afnan -------------Pengurus MEMO PERNIAGAAN MULIA 22, CHERAS, 56100 KUALA LUMPUR Tarikh :12 Septl 2009 Peringatan : Pemilik telah mengeluarkan barang niaga berjumlah RM190 dan wang tunai RM100 untuk kegunaan keluarganya. Afnan -------------Pengurus

Dokumen 1MEMO PERNIAGAAN MULIA 22, CHERAS, 56100 KUALA LUMPUR Tarikh : 14 Sept 2009 Peringatan : Pemilik telah mengambil barang niaga berjumlah RM350 untuk kegunaan promosi. Afnan -------------Pengurus

Dokumen 2MEMO PERNIAGAAN MULIA 22, CHERAS, 56100 KUALA LUMPUR Tarikh : 15 Sept 2009 Peringatan : Pemilik telah membawa masuk komputer peribadi RM5000 untuk kegunaan perniagaan. Afnan -------------Pengurus

Dokumen 3

Dokumen 4

74

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

MEMO PERNIAGAAN MULIA 22, CHERAS, 56100 KUALA LUMPUR Tarikh :22 Sept 2009 Peringatan : Pemilik telah mengeluarkan perabot dari stok barang niaga berjumlah RM3 200 untuk kegunaan pejabat. Afnan -------------Pengurus

MEMO PERNIAGAAN MULIA 22, CHERAS, 56100 KUALA LUMPUR Tarikh : 29 Sept 2009

Peringatan : Pemilik membawa masuk van peribadi RM40 000 sebagai modal tambahan. Afnan -------------Pengurus

Dokumen 5 Anda dikehendaki merekodkan dokumen diatas ke dalam jurnal am.

Dokumen 6

SOALAN 3 Syarikat Kasut Anggun menjalankan perniagaan menjual kasut di Pulau Pinang dengan modal sebanyak RM60 000. W ang itu dimasukkan ke dalam akaun bank perniagaannya.

KEDAI KASUT ANGGUN 32 JALAN CHENDERING 13600 SEBERANG PRAI INVOIS Kepada: Syarikat Mechinta 76, Jalan Selesa, 14000 Bukit Mertajam Qty Butir 30 Kasut Getah 12 Kasut Kulit 40 Kasut Kain Tolak: Diskaun niaga 10% (Ringgit : Mei CHin . Penerima Jumlah Dua ribu tujuh ratus semblan puluh sahaja) Anggun .... Pengurus Tarikh: 4 Mei 2009

H.Seunit 15.00 112.50 32.50

Jumlah 450 1 350 1 300 3 100 310 2 790

Kepada: Syarikat Comfy Shoes 726 Jalan Teluk Maya 11900 Bayan Lepas Qty Butir 80 Kasut Getah 40 Kasut Kulit 100 Kasut Kain

KEDAI KASUT ANGGUN 32, JALAN CHENDERING, 13600 PULAU PINANG INVOIS Tarikh: 8 Mei 2009

H. Seunit 12.50 75.50 24.50

Tolak: Diskaun niaga 20%

Jumlah (Ringgit : Lima ribu seratus tujuh puluh enam sahaja ) Janea Anggun . .... Penerima Pengurus

Jumlah 1 000 3 020 2 450 6 470 1 294 5 176

75

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

KEDAI KASUT ANGGUN 32, JALAN CHENDERING, 13600 PULAU PINANG NOTA KREDIT Kepada: Syarikat Comfy Shoes 26 Jalan Teluk Maya 11900 Bayan Lepas Qty Butir 12 Kasut Getah (Kasut dipulangkan kerana salah warna) Tolak: Diskaun niaga 20%

KEDAI KASUT ANGGUN 32 JALAN CHENDERING 13600 SEBERANG PRAI NOTA KREDIT Kepada: Syarikat Mechinta 76, Jalan Selesa, 14000 Bukit Mertajam Qty Butir 4 Kasut Kulit (Kasut dipulangkan kerana salah saiz) Tolak: Diskaun niaga 10% Tarikh: 20 Mei 2009

Tarikh: 12 Mei 2009

H.Seunit 112.50

Jumlah 450

H. Seunit 12.50

Jumlah 150

Jumlah (Ringgit : Seratus dua puluh sahaja sahaja) janea . Penerima Anggun .... Pengurus

30 120

Jumlah (Ringgit : Empat ratus lima sahaja) Mei CHin . Penerima Anggun .... Pengurus

45 405

KEDAI KASUT ANGGUN 32, JALAN CHENDERING, 13600 PULAU PINANG INVOIS Kepada: Tarikh: 25 Mei 2009 ya Syarikat Comfy Shoes 26 Jalan Teluk Maya 19 11900 Bayan Lepas Qty Butir H. Seunit Jumlah 80 Kasut Getah 15.00 1 500 40 Kasut Kulit 80.00 3 200 100 Kasut Kain 28.00 2 800 7 500 Tolak: Diskaun niaga 20% 1500 Jumlah 6 000 (Ringgit : Lima ribu seratus tujuh puluh enam sahaja ) Janea Anggun . .... Penerima Pengurus

KEDAI KASUT ANGGUN 32 JALAN CHENDERING 13600 SEBERANG PRAI NOTA DEBIT Kepada: Syarikat Seng Kung 63 Jalan Wayang, 14200 Sungai Bakap Qty Butir 12 Kasut kulit terkurang caj Tolak: Diskaun niaga 10% Jumlah (Ringgit : Seratus tiga puluh lima sahaja) Susilan . Penerima Anggun .... Pengurus Tarikh: 28 Mei 2009

H.Seunit 12.50

Jumlah 150 150 15 135

Anda dikehendaki merekodkan dokumen di atas ke dalam Jurnal Jualan dan Jurnal Pulangan Jualan

76

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

SOALAN 4 Pada 1 Mac 2009 En Danial memulakan perniagaan Syarikat DG Mobile, sebuah syarikat yang menjual telefon bimbit dengan modal sebanyak RM30 500. Beliau telah memasukkan RM30 000 ke dalam bank dan RM500 disimpan untuk urusniaga harian.SYARIKAT SIMONE BERHAD 333 JALAN MURNI 54100 KUALA LUMPUR INVOIS Kepada: Tarikh: 2 Mac 2009 Syarikat DG Mobile 699 Jalan Melati., 53000 Kuala Lumpur Qty Butir H.Seunit Jumlah 5 10 NOKIA 33i0 MOTOROLA 1160 Tolak: Diskaun niaga 20% Jumlah (Ringgit : lapan ribu sahaja) Danial . Penerima SYARIKAT RANJIT 12 JALAN TENAGA 34278 KUALA LUMPUR NOTA KREDIT Kepada: Syarikat Dg Mobile 99 Jalan Melati 30 53000 Kuala Lumpur Qty 1 Butir Sony Ericson (dipulangkan kerana rosak) Tolak: Diskaun niaga 10% Tarikh: 21 Mac 2009 H.Seunit Jumlah 1 530 1 530 153 1 377 480 760 2 400 7 600 10 000 2 000 8 000 Sim .... Pengurus EN JEFRI 80 JALAN MAWAR, 23169 PETALING JAYA INVOIS Kepada: Syarikat DG Mobile 99 Jalan Melati 30 53000 Kuala Lumpur Qty Butir 1 MOTOROLA 1160 Tolak: Diskaun niaga 10% Jumlah (Ringgit : Sembilan ratus sembilan puluh sahaja) Danial . Penerima SYARIKAT BUDISOFT 988 JALAN RAJIN 53100 KUALA LUMPUR INVOIS Kepada: Syarikat DG Mobile 699 Jalan Melati., 53000 Kuala Lumpur Qty Butir 10 Sony Ericson 3427 Tolak: Diskaun niaga 20% Jumlah (Ringgit : Tujuh ribu lima ratus dua puluh sahaja) Danial Budi ............... .... Penerima Pengurus SYARIKAT RANJIT 12 JALAN TENAGA 34278 KUALA LUMPUR INVOIS Tarikh: 24 Mac 2009 Kepada: 2009 Syarikat Dg Mobile 99 Jalan Melati 53000 Kuala Lumpur Qty Butir 5 Sony Ericson Tarikh: 28 Mac Tarikh: 22 Mac 2009 Jefri .... Pengurus Tarikh: 4 Mac 2009

H.Seunit 1 100

Jumlah 1 100 1 100 110 990

H.Seunit 500

Jumlah 5 000 5 000 1 000 4 000

Jumlah (Ringgit : Satu ribu tiga ratus tujuh puluh tujuh sahaja ) Danial Ranjit . .... Penerima Pengurus SYARIKAT BUDISOFT 988 JALAN RAJIN 53100 KUALA LUMPUR NOTA DEBIT Kepada: Syarikat DG Mobile 699 Jalan Melati., 53000 Kuala Lumpur Qty Butir 10 Sony Ericson 3427 Tolak: Diskaun niaga 20% Jumlah (Ringgit : Tujuh ribu lima ratus dua puluh sahaja) Danial Budi ............... ....

H.Seunit 940

Jumlah 9 400 9 400 1 880 7 520

Jumlah 7 650 7 650 Tolak: Diskaun niaga 10% 765 Jumlah 6 885 (Ringgit : Enam ribu lapan ratus lapan puluh lima sahaja) Danial Ranjit . ....

H.Seunit 1 530

Anda dikehendaki merekodkan dokumen di atas ke dalam Jurnal Belian dan Jurnal Pulangan Belian 77

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNAN

SOALAN 5 Puan Jamilah pemilik perniagaan Star Max yang membekalkan alat tulis di Kuala Lumpur . Berikut ialah baki -baki yang diambil daripada buku perniagaannya pada 1 Jun 2009. RM 250 2 300 1 480 320 630 3 720PERNIAGAAN STAR MAX 67 JALAN RIA 60000 KUALA LUMPUR INVOIS Kepada: Tarikh: 12Jun 2009 Perniagaan Jetsy Lot 2, Pasaraya Wing Wah 60000 Kuala Lumpur Qty Butir H.Dozen Jumlah 10D Pemadam 18 180 10D Pensil 2B 23 230 410 Tolak: Diskaun niaga 10% 41 Jumlah 369 (Ringgit : Tiga ratus enam puluh sembilan sahaja) Jetsy Jamilah . .... Penerima Pengurus PEMBEKAL SPEEDY N0 25 JALAN HELMI 52100 KUALA LUMPUR INVOIS Tarikh: 10 Jun 2009 Kepada: Perniagaan Star Max 67 Jalan Ria 60000 Kuala Lumpur Qty Butir 50D Pembaris 10D Pensil Warna Tolak: Diskaun niaga 10% Tarikh: 14 Jun 2009

Tunai di tangan Tunai di bank Stok Penghutang : Perniagaan J etsy Pemiutang ModalMALCON ENTERPRISE N0 17 JALAN SEMARAK 52100 KUALA LUMPUR INVOIS Kepada: Perniagaan Star Max 67 Jalan Ria 60000 Kuala Lumpur Qty Butir 50D Pemadam 80D Pensil 2B

Tarikh: 3 Jun 2009

Jumlah 750 1 440 2 190 Tolak: Diskaun niaga 10% 219 Jumlah 1 971 (Ringgit : Satu ribu sembilan ratus tujuh puluh satu sahaja ) Jamilah Malcon . .... Penerima Pengurus MALCON ENTERPRISE N0 17 JALAN SEMARAK 52100 KUALA LUMPUR NOTA KREDIT Kepada: Perniagaan Star Max 67 Jalan Ria 60000 Kuala Lumpur Qty Butir 2D Pemadam (dipulang salah jenama) Tolak: Diskaun niaga 10% (Ringgit : Dua puluhs tujuh sahaja) Jamilah . Penerima

H.Dozen 15 18

H.Dozen 15

Jumlah Malcon .... Pengurus

Jumlah 30 30 3 27

H.Dozen 13 96

Jumlah 130 960 1 090 109

Jumlah 981 (Ringgit : Sembilan ratus lapan puluh satu sahaja) Jamilah Azizi . ....

78

PA_BPTV_KPMPERNIAGAAN STAR MAX 67 JALAN RIA 60000 KUALA LUMPUR NOTA DEBIT Kepada: Perniagaan Jetsy N0 25 Jalan Helmi 52100 Kuala Lumpur Qty 10D Butir Pensil Warna (Terkurang caj) Tolak: Diskaun niaga 10% Tarikh: 16 Jun 2009 H.Dozen Jumlah 2 20 20 2 18 Azizi .... Pengurus

M-TEK_PRINSIP PERAKAUNANPEMBEKAL SPEEDY N0 25 JALAN HELMI 52100 KUALA LUMPUR INVOIS Kepada: Perniagaan Star Max 67 Jalan Ria 60000 Kuala Lumpur Qty Butir 20D 80D Kertas Warna Pensil Warna Tolak: Diskaun niaga 10% Tarikh: 18 Jun 2009

H.Dozen 50 12

Jumlah 100 960 1 060 106

Jumlah (Ringgit : Lapan belas sahaja) Jamilah . Penerima

Jumlah 954 (Ringgit : Sembilan ratus lapan puluh satu sahaja) Jamilah Azizi . ....

Anda dikehendaki merekodkan dokumen di atas ke dalam jurnal-jurnal berkaitan. BUKU TUNAI SOALAN 1 Pada 1 Jun 2009, En Rameson memulakan perniagaan Rameson Trading yang menjual alat -alat elektrik dengan modal sebanyak RM62 000. RM60 000 dim asukkan ke dalam akaun bank dan selebihnya disimpan untuk urusniaga harian.

KERATAN CEK

RAMESON TRADING 242, JALAN SENTOSA, 86000 KLUANG, JOHOR

RESIT RASMI Tarikh : 12 Jun 2009 Diterima daripada : Perniagaan Samsinar. Ringgit : Dua ribu lima ratus sahaja Bayaran untuk : Membayar sebahagian Invois (diskaun RM70)

RM2