nulis aksara jawa lan sandhangan www bento co nr
DESCRIPTION
nulisTRANSCRIPT
-
Nulis Aksara Jawa bareng Mas Bento
www.bento.co.nr
BAB II
AKSARA JAWA LAN SANDHANGAN
A. Aksara Jawa (Carakan)
Aksara Jawa kang baku cacahe ana 20, yaiku:
ha na ca ra ka
da ta sa wa la
pa dha ja ya nya
ma ga ba tha nga
Aksara 20 iku mau diarani aksara legena, yaiku aksara sing durung oleh sandhangan. Nanging sanadyan
durung disandhangi, aksara legena wis bisa madeg dhewe dadi wanda, dadi wis bisa diwaca lan duweni
teges.
Tuladha:
basa Jawa : lara mata :
padha rasa : para jaka :
Aksara a ditulus ha
aja mara : ana naga :
lara apa : cara ala :
-
B. Sandhangan
1. Sandhangan Swara
Sandhangan swara ana lima, yaiku:
a. wulu (.. ) kanggo vocal i
: ka : ki
b. pepet (.. ) kanggo vocal e
: ka : ke
c. taling ( ..) kanggo vocal e
: ka : ke
d. taling tarung ( .. ) kanggo vocal o
: ka : ko
e. suku (.. ) kanggo vocal u
: ka : ku
Tuladha:
a. wulu (.. ) kanggo vocal i
pipi : nini :
siti : mili :
-
b. pepet (.. ) kanggo vocal e
sega : gela :
beja : kena :
c. taling ( ..) kanggo vocal e
lele : wewe :
kere : seje :
d. taling tarung ( .. ) kanggo vocal o
loro : soto :
ora : koma :
e. suku (.. ) kanggo vocal u
kuku : pupu :
turu : kuru :
Cathetan:
Aksara ra ( ) lan aksara la ( ) yen oleh sandhangan pepet (..) ora kena ditulis ( ) lan ( ),
nanging ditulis re = (pa ceret) lan le = (nga lelet).
-
Tuladha:
rega : reja :
lega : lenga :
2. Sandhangan Panyigeg Wanda
Sandhangan panyigeg wanda ana papat, yaiku:
a. wignyan (.. ) kanggo panyigeg ..h
b. layar (.. ) kanggo panyigeg ..r
c. cecak (.. ) kanggo panyigeg ..ng
d. pangkon (.. ) kanggo panyigeg konsonan saliyane h, r lan ng)
Tuladha:
a. wignyan (.. ) kanggo panyigeg h
gagah : tatah :
sawah : kalah :
kukuh : sisih :
malih : putih :
b. layar (.. ) kanggo panyigeg r
babar : dadar :
-
nalar : cakar :
kukur : beber :
pager : garpu :
c. cecak (.. ) kanggo panyigeg ng
kakang : gagang :
nangka : karang :
wuwung : momong :
garing : kalung :
d. pangkon (.. ) kanggo panyigeg konsonan saliyane h, r lan ng)
papan : jajan :
babat : bubut :
nanas : kukus :
kapal : kasil :
Cathetan:
1. Wignyan (.. ) iku minangka gantine tandha sesigeg h ( )
- turah ditulis ora kena ditulis
-
2. Layar (.. ) iku minangka gantine tandha sesigeg r ( )
- mawar ditulis ora kena ditulis
3. Cecak (.. ) iku minangka gantine tandha sesigeg ng ( )
- balung ditulis ora kena ditulis
4. Pangkon (.. ) iku minangka tandha menawa aksara sing dipangku dadi sesigeg (paten)
- : kapala : kapal
- : pakana : pakan
Coba gatekna panganggone sandhangan tumrap tembung-tembung ing ngisor iki:
- kala : - kula :
- kali : - kalo :
- kuli : - kolu :
- kalah : - kalih :
- kelar : - kelir :
- keling : - kileng
- kaleng : - kolong :
- kalap : - kulup :
-
- kulit : - kulak :
- kulon : - kalen :
LATIAN BAB II (Aksara Jawa lan Sandhangan)
Tembung-tembung ing ngisor iki tulisen nganggo Aksara Jawa:
GLADHEN 1
1. jala : 6. watu :
2. maca : 7. alu :
3. pasa : 8. wesi :
4. bata : 9. tela :
5. nyawa : 10. ibu :
GLADHEN 2
1. kawah : 6. lawuh :
2. tawar : 7. tawur :
3. sawang : 8. karung :
4. sabar : 9. subur :
5. ngarang : 10. beling :
GLADHEN 3
1. salak : 6. susup :
2. pakan : 7. suket :
3. gawat : 8. jeruk :
4. panas : 9. tomat :
5. kapas : 10. melon :
GLADHEN 4
1. seneng : 6. semur :
2. idep : 7. semut :
3. resik : 8. suling :
4. regeng : 9. panah :
5. kalem : 10. panas :