lt sifat senyawa asam dan basa senyawa organik kel 2 (4kb)
TRANSCRIPT
7/26/2019 Lt Sifat Senyawa Asam Dan Basa Senyawa Organik Kel 2 (4kb)
http://slidepdf.com/reader/full/lt-sifat-senyawa-asam-dan-basa-senyawa-organik-kel-2-4kb 1/9
LAPORAN TETAP PRAKTIKUM
SATUAN PROSES 2
SIFAT ASAM DAN BASA SENYAWA ORGANIK
DISUSUN OLEH :
KELOMPOK 2
AHSANUL AMALI
ESA ADHMEILAWATI
HILYA FITHRI
ISTIANA EMILIANA VERA
PRIMA HARDIYANTI AKBAR
SARI TILAWATI
WISMAN DWINGGA
YOGI GUSTARIAWAN PRATAMA
KELAS 4 KIB
DOSEN PEMBIMBING : Taufik Jaua!i" S#T#" M#T#
POLITEKNIK NEGERI SRIWIJAYA
JURUSAN TEKNIK KIMIA
SIFAT SENYAWA ASAM DAN BASA SENYAWA ORGANIK
7/26/2019 Lt Sifat Senyawa Asam Dan Basa Senyawa Organik Kel 2 (4kb)
http://slidepdf.com/reader/full/lt-sifat-senyawa-asam-dan-basa-senyawa-organik-kel-2-4kb 2/9
$# TUJUAN PER%OBAAN
& M'()'(a* +a( ,',aa,i -ifa.&-ifa. a-a, +a( /a-a -'(0a1a !)a(ik#
& M'()'(a* 3'!/'+aa( .i()ka. k'a-a,a( a(.a!a -'(0a1a a*ifa.ik +a( a!,a.ik#
2# ALAT DAN BAHAN YANG DIGUNAKAN
2#$# A*a. 0a() +i)u(aka(
& G'*a- ki,ia : $ /ua
& S3a.u*a : $ /ua
& Ba.a() 3'()a+uk : $ /ua
& 3H ,'.'! : $ /ua
& 3i3'. uku! : $ /ua
& /*a ka!'. : $ /ua
& 3i3'. .'.'- : $ /ua
2#2# Baa( 0a() +i)u(aka(
• E.a(*
• Bu.a(*
• P'(.a(*
• M'.a(*
• H'k-a(
• E.i* A-'.a.
• NaOH
• H%*
• H2SO4
•
Mi(0ak Sa0u!
# GAMBAR ALAT 5TERLAMPIR6
4# DASAR TEORI
Sifa. a-a, +a( /a-a ,'(u!u. -0a(.' a!'(iu- $774" 0ai.u :
& A-a,
7/26/2019 Lt Sifat Senyawa Asam Dan Basa Senyawa Organik Kel 2 (4kb)
http://slidepdf.com/reader/full/lt-sifat-senyawa-asam-dan-basa-senyawa-organik-kel-2-4kb 3/9
Ra-a(0a ,a(i-" +a3a. /'!'ak-i +'()a( k'/a(0aka( *)a," ,',/'(.uk )a-"
,'()u/a k'!.a- *ak,u- /i!u ,'(8a+i ,'!a" ,'()a(.a!ka( *i-.!ik" ,'()a-i*ka(
%O2 a3a/i*a +i!'ak-ika( +'()a( ka!/(a. +a( /'!'ak-i +'()a( 9a!a ,'()a-i*ka(
)a!a, +a( ai!#
& Ba-a
Ra-a(0a a*ka*i-" *i9i(" ,'()u/a k'!.a- *ak,u- ,'!a ,'(8a+i /i!u"
,'()a(.a!ka( a!u- *i-.!ik" ,'()a-i*ka( )a- i+!)'(" /'!'ak-i +'()a( *)a, ak.if
,'()a-i*ka( )a- i+!)'( +a( /'!ak-i +'()a( a-a, ,'()a-i*ka( )a!a, +a( ai!#
K'kua.a( a-a, +a( /a-a /i-a +iuku! +'()a( k'!.a- 3H u(i'!-a* a.au 3H ,'.'! :
& A-a,
A-a, 0a() -'!i() ,'1aki*i +'()a( !u,u- u,u, HA -'9a!a u,u, ,'!u3aka(
-'(0a1a ki,ia 0a() /i*a +i*a!u.ka( +a*a, ai! aka( ,'()a-i*ka( *a!u.a( +'()a( 3H!'ak-i 3'('.!a*a( u(.uk ,',/'(.uk )a!a,# %(. a-a, a+a*a a-a, a-'.a.
5 +i.',uka( +a*a, 9uka 6 +a( a-a, -u*fa. 5+i)u(aka( +a;a, /a.'!ai +a( aki ,/i*6#
A-a, u,u,(0a /'!a-a ,a-a," 1a*au3u( +',ikia( ,'(9i9i3i !a-a a-a, .'!u.a,a
a-a, 3'ka." +a3a. /'!/aa0a +a( .i+ak +ia(8u!ka(#
Sifa.&-ifa. a-a, -'9a!a u,u," 0ai.u :
& Ra-a : ,a-a, k'.ika +i*a!u.ka( +a*a, ai!#
& S'(.ua( : a-a, /'!a-a ,'(0'()a. /i*a +i-'(.u" .'!u.a,a a-a,(0a a-a, kua.#
& K'!'ak.ifa( : a-a, /'!ak-i '/a. +'()a( k'/a(0aka( *)a, 0ai.u k!-if 3a+a
*)a,#
& Ha(.a!a( *i-.!ik : a-a," 1a*au3u( .i+ak -'*a*u i(ik ,'!u3aka( '*'k.!*i.#
& Ba-a
Ba-a a+a*a -'(0a1a ki,ia 0a() ,'(0'!a3 i( 0+!i(iu," k'.ika +i*a!u.ka(
+a*a, ai!# Ba-a a+a*a *a1a( +a!i a-a, 0ai.u +i.u(8uka( u(.uk u(-u!<-'(0a1a ki,ia
0a() ,',i*iki 3H *'/i +a!i =# Ba-a +a3a. +i/a)i ,'(8a+i /a-a kua. +a( /a-a *',a#
K'kua.a( /a-a -a()a. .'!)a(.u() 3a+a k',a,3ua( /a-a .'!-'/u. ,'*'3a-ka( i( OH
+a*a, *a!u.a( +a( k(-'(.!a-i *a!u.a( /a-a .'!-'/u.#
A-a, kua. a.au /a-a kua. a+a*a a-a, a.au /a-a 0a() +a*a, ai! -'/a)ia( /'-a! a.au
-'*u!u ,*'ku*(0a .'!u!ai ,'(8a+i i(&i(# A-a, *',a a.au /a-a *',a a+a*a a-a,
a.au /a-a 0a() +i +a*a, ai! -'/a)ia( ,*'ku*(0a .'!u!ai ,'(8a+i i(&i(#
S'(0a1a !)a(ik a+a*a )*()a( /'-a! -'(0a 1aki,ia 0a() ,*'ku*(0a
,'()a(+u() ka!/("k'9ua*i ka!/i+a" ka!/(a." +a( k-i+a ka!/(# S.u+i ,'()'(ai
-'(0a1aa( !)a(ik +i-'/u. ki,ia !)a(ik # Ba(0ak +i a(.a!a -'(0a1aa( !)a(ik"-'3'!.i 3!.'i(" *',ak " +a( ka!/i+!a." ,'!u3aka( k,3('( 3'(.i() +a*a, /iki,ia#
7/26/2019 Lt Sifat Senyawa Asam Dan Basa Senyawa Organik Kel 2 (4kb)
http://slidepdf.com/reader/full/lt-sifat-senyawa-asam-dan-basa-senyawa-organik-kel-2-4kb 4/9
Di a(.a!a /'/'!a3a )*()a( -'(0a1aa( !)a(ik a+a*a -'(0a1a a*ifa.ik " !a(.ai
ka!/( 0a() +a3a. +iu/a )u)u- fu()-i(0a; i+!ka!/( a!,a.ik" -'(0a1aa( 0a()
,'()a(+u() 3a*i() .i+ak -a.u9i(9i( /'(>'(a; -'(0a1a '.'!-ik*ik 0a() ,'(9aku3
a.,&a., ((ka!/( +a*a, -.!uk.u! 9i(9i((0a; +a( 3*i,'! " ,*'ku* !a(.ai 3a(8a()
)u)u- /'!u*a()#
P',/'+a a(.a!a ki,ia !)a(ik +a( a(!)a(ik a+a*a a+a<.i+ak(0a ika.a( ka!/(&
i+!)'(# S'i())a" a-a, ka!/(a. .'!,a-uk a(!)a(ik" -'+a()ka( a-a, f!,a." a-a,
*',ak 3'!.a,a" !)a(ik#
Na,a ?!)a(ik? ,'!u8uk 3a+a -'8a!a(0a" 3a+a a/a+ k'&$@" 0a() +i3'!9a0a /a1a
-'(0a1a !)a(ik a(0a /i-a +i/ua.<+i-i(.'-i- +a*a, .u/u !)a(i-,' ,'*a*ui vis
vitalis & life-force#
K'/a(0aka( -'(0a1aa( ki,ia ,u!(i +i/ua. -'9a!a a!.ifi-ia*#
A-a, a+a*a -'(0a1a 0a() /i*a +i*a!u.a( +a*a, ai! ,'()a*a,i +i--ia-i ,',/'(.uk i(
i+!)'( +a( ,'!u3aka( +(! 3!.( -'!.a -'/a)ai 3'('!i,a 3a-a()a( '*'k.!(#
S'+a()ka( /a-a a+a*a -'(0a1a 0a() /i*a +i*a!u.a( +a*a, ai! ,'()a*a,i +i--ia-i
,',/'(.uk i( i+!k-i+a +a( ,'!u3aka( ak-'3.! 3!.( -'!.a -'/a)ai 3',/'!i
3a-a()a( '*'k.!(# Da*a, ,'()uku! 3H +a3a. ,'())u(aka( 2 a*a. 0ai.u 3H 3a3'!
u(i'!-a* +a( 3H ,'.'!# Ha-i* 3'()uku!a( 3H ,'())u(aka( 3H *'/i .'*i.i +a!i 3a+a
,'())u(aka( 3H ,'.'! u(i'!-a*#
Larutan yang bersifat asam adalah fenol, asam asetat, asam benzoat, metanol,
etanol dan glukosa. Sedangkan difenilamin dan anilin seharusnya bersifat basa.
S'(0a1a A-a, !)a(ik
A-a, a,i(
A*a(i(a
A!)i(i(a
A-3a!a)i(a
A-a, a-3a!.a.
A-a, +ik*!a-'.a.
A-a, f*uf'(a,a.
A-a, f!,a.
A-a, )*u-u!(a.
A-a, *ak.a.
A-a, a-k!/a.
A-a, )a*a.
A-a, k*!)'(a.
A-a, *',ak '-'(-ia*
Asam karboksilat
7/26/2019 Lt Sifat Senyawa Asam Dan Basa Senyawa Organik Kel 2 (4kb)
http://slidepdf.com/reader/full/lt-sifat-senyawa-asam-dan-basa-senyawa-organik-kel-2-4kb 5/9
F'(i*a*a(i(a
G*i-i(a
A-a, )*u.a,a.
G*u.a,i(a
Hi-.i+i(a
L'u-i(a
Li-i(a
S'!i(a
Ti!-i(a
T!'(i(a
T!i3.fa(
Va*i(a
A-a, a/-i-a.
A-a, A!,-.!()
A-a, /'(>a.
A-a, *au!a.
A-a, *i3a.
A-a, *i-'!)a. +i'.i*a,i+a
A-a, k-a*a.
A-a, 3&.*u'(a-u*f(a.
A-a, 3a*,i.a.
A-a, 3i!ua.
A-a, !'.i(a.
A-a, -i(a,a.
A-a, .a!.a!a.
A-a, .ia-'.a.
A-a, .!ik*!a-'.a.
A-a, u!-+'k-ik*a.
%uka ka0u
A-a, a*+(a.
A-a, -i*ika.
A-a, *',ak
A-a, a*ka(a.
A-a, a-'.a.
A-a, /()k!'k
A-a, '!uka.
A-a, )*ik-i*a.
A-a, i3u!a.
A-a, *i(*'(a.
A-a, ,i!i-.a.
A-a, *'a.
A-a, !i-i(*'a.
A-a, -i.!a.
A-a, -.'a!a.
P!.i,-i(&a*fa
A-a, u!a.
# LANGKAH KERJA
A# P'!9/aa( P'!.a,a P'()'9'ka( 3H#
& M'(0ia3ka( -',ua /aa( 0a() +i)u(aka(#
& M'*akuka( 3'()uku!a( 3H 3a+a ,a-i()&,a-i() /aa( +'()a(
,'())u(aka( 3H ,'.'!#
& M'(9a.a. -',ua a-i* 3'!9/aa( +a( ,'()a(a*i-a a-i*#
& M'()u*a()i -'ka*i *a)i
B# P'!9/aa( K'+ua T'- K'*a!u.a(
7/26/2019 Lt Sifat Senyawa Asam Dan Basa Senyawa Organik Kel 2 (4kb)
http://slidepdf.com/reader/full/lt-sifat-senyawa-asam-dan-basa-senyawa-organik-kel-2-4kb 6/9
& M'(0ia3ka( 2,* ,i(0ak )!'() k' +a*a, .a/u() !'ak-i
& M'(a,/aka( -'(0a1a&-'(0a1a 0a() aka( +i .'- k'*a!u.a((0a
& M','!ik-a +a( ,'(9a.a. a-i*(0a
& M'(a,/aka( H2SO4 3a+a -'(0a1a&-'(0a1a 0a() .'*a +i9a,3u! ,i(0ak
.a+i
& M','!ik-a +a( ,'(9a.a. a-i*(0a
# DATA PENGAMATAN
A# P'!9/aa( P'!.a,a P'()'9'ka( 3H
N S'(0a1a 3H A-a, Ba-a
$
2
4
=
7
@
$C
Bu.a(*
P'(.a(*
Mi(0ak Sa0u!
M'.a(*
H'k-a(
E.i* A-'.a.E.a(*
NaOH
H%*
H2SO4
=
$4
$
$
L',a
L',a
L',a
L',a
L',a
Kua.L',a
&
Kua.
Kua.
&
&
&
&
&
&&
Kua.
&
&
B# P'!9/aa( K'+ua T'- K'*a!u.a(
N P'!*akua( K'*a!u.a( Bau V*u,'
A1a* 5,*6 Aki! 5,*6
$
2
4
=
7
@
$C
Mi(0ak Bu.a(*
Mi(0ak P'(.a(*Mi(0ak Mi(0ak
Mi(0ak M'.a(*
Mi(0ak H'k-a(
Mi(0ak E.i* A-'.a.
Mi(0ak E.a(*
Mi(0ak NaOH
Mi(0ak H%*
Mi(0ak H2SO4
La!u.
La!u.La!u.
Ti+ak La!u.
La!u.
La!u.
Ti+ak La!u.
La!u.
Ti+ak La!u.
La!u.
A+a
A+aTi+ak
Ti+ak
A+a
A+a
Ti+ak
Ti+ak
A+a
Ti+ak
2"
2"
%# P'(a,/aa( H2SO4 K' +a*a, S'(0a1a %a,3u!a( Mi(0ak
N P'!*akua( K'.'!a()a( V*u,' P'!u/aa(
Wa!(aA1a* Aki!
$
2
4
=
7@
Mi(0akH2SO4Bu.a(*
Mi(0akH2SO4P'(.a(*
Mi(0akH2SO4Mi(0ak
Mi(0akH2SO4M'.a(*
Mi(0akH2SO4H'k-a(
Mi(0akH2SO4E.i* A-'.a
Mi(0akH2SO4E.a(*
Mi(0akH2SO4NaOHMi(0akH2SO4H%*
Ti+ak La!u.
Ti+ak La!u.
Ti+ak La!u.
La!u.
La!u.
La!u.
G'*',/u()
G'*',/u()Ti+ak La!u.
4 ,*
4 ,*
4 ,*
4 ,*
4 ,*
4 ,*
4 ,*
4 ,*4 ,*
4 ,*
4"$ ,*
4 ,*
4 ,*
4 ,*
4 ,*
4 ,*
4" ,*4 ,*
%k*a.
%k*a. .ua
Hi.a,
Ku(i()
%k*a.
%k*a.
%k*a.
%k*a.%k*a.
7/26/2019 Lt Sifat Senyawa Asam Dan Basa Senyawa Organik Kel 2 (4kb)
http://slidepdf.com/reader/full/lt-sifat-senyawa-asam-dan-basa-senyawa-organik-kel-2-4kb 7/9
$C Mi(0akH2SO4H2SO4 La!u. 4 ,* 4"2 ,* Hi.a, %k*a.
=# ANALISA PER%OBAAN
S'.'*a ,'*akuka( 3'!9/aa( -ifa. a-a, +a( /a-a -'(0a1a !)a(i9 +a3a. +ia(a*i-a
/a1a -'(0a1a !)a(i9 ,',i*iki (i*ai 3H 0a() /'!/'+a&/'+a" ,aka +a!i i.u -'(0a1a !)a(i9
+a3a. +ik*a-ifika-ika( k' +a*a, +ua k'*,3k 0ai.u a-a, +a( /a-a /'!+a-a!ka( (i*ai 3H(0a
+a( u8i k'*a!u.a(# D'()a( -a,3'* /'!u3a /u.a(*" ,(0ak -a0u!" 3'(.a(*" ,'.a(*" 'k-a("
'.i* a-'.a." '.a(*" NaOH" H%*" H2SO4#
Pa+a >a. a.au -'(0a1a a*k* 0a() ,',3u(0ai )u)u- fu()-i R&OH 0a() ,',i*iki
k'*a!u.a( -',3u!(a +'()a( H2O +a( +a3a. ,',/'(.uk ika.a(&ika.a( i+!)'(# A*k*
/'!-ifa. a-a, *',a .'.a3i -',aki( 3a(8a() ika.a( ka!/(" ,aka aka( -',aki( /'-a! 3H (0a"
ka!'(a ka,i ,'(+a3a.ka( a-i* 3'!9/aa( 3H ,'.a(*" /u.a(*" +a( 3!3a(*" +a!i
+a.a .'!-'/u. ka,i 8u)a ,'()a(a*i-a /a1a ,'.a(* +a( 3!3a(* ,',i*iki ika.a( ka!/(
0a() 3a(8a()#
NaOH ,',i*iki 3H /a-a a.au /a-a kua. 0a() -'-uai +'()a( +a.a 3'!9/aa( /a1a 3H
NaOH -'/'-a! $4# NaOH +a3a. /'!-ifa. /a-a ka!'(a Na /'!ika.a( +'()a( i( OH& 0a()
,'(0'/a/ka( NaOH ,'(8a+i /a-a" -a,a a* (0a +'()a( -'(0a1a H%* +a( H 2SO4 0a()
.'!)*() a-a, kua. ka!'(a ,a-i()&,a-i() /'!ika.a( +'()a( i( H" 3a+a -'(0a1a '.i* a-'.a.
.'!)*() a-a, kua. +'()a( 3H -'/'-a! " 3',/ua.a( '.i* a-'.a. ,'*a*ui !'ak-i '-.'!ifika-i#
S'(0a1a a-a, a-'.a. +'()a( ,'.a(* 3a+a k'a+aa( a-a, +a( '.i* a-'.a. ,'!u3aka( 3'('!i,a
ika.a( i+!)'( 0a() *',a" +a( 3a+a ,i(0ak -a0u! +i +a3a. a-i* 3'()'9'ka( 3H -'/'-a! ",i(0ak -a0u! ,'!u3aka( a-a, !)a(ik 5/'!a-a* +a!i *',ak '1a( a.au .u,/ua(6 +a(
.'!,a-uk )*()a( a-a, *',ak !a(.ai 3a(8a()#
Pa+a 3'()u8ia( k'*a!u.a( ka,i ,'(+a3a.ka( a-i* 0a() /'!/'+a&/'+a .'!u.a,a 3a+a
*a!u.a( ,i(0ak" NaOH" +a( H2SO4 0a() ,'()a-i*ka( )'*',/u() +ika!'(aka( .'!/'(.uk
!'ak-i 3'(0a/u(a( ka!'(a ,i(0ak .'!i+!*i-i- ,'()a-i*ka( a-a, *',ak +a( )*i-'!*# Pa+a
3'*a!u. ,u!(i 0a() +i9a,3u!ka( ,i(0ak aka( ,'*a!u. 0a() +ika!'(aka( -a,a&-a,a *a!u.a(
(( 3*a!# K',u+ia( H2SO4 0a() .'!9a,3u! ,i(0ak aka( ,',/'(.uk ,i(0ak 0a()
7/26/2019 Lt Sifat Senyawa Asam Dan Basa Senyawa Organik Kel 2 (4kb)
http://slidepdf.com/reader/full/lt-sifat-senyawa-asam-dan-basa-senyawa-organik-kel-2-4kb 8/9
.'!-u*f(a-i" -'i())a 8ika 9a,3u!a( ,i(0ak +'()a( -ua.u -'(0a1a .i+ak *a!u. aka( ,'(8a+i
*a!u. 8ika +i.a,/aka( H2SO4#
@# KESIMPULAN
Da!i a(a*i-a +i a.a- +a3a. +i.a!ik k'-i,3u*a( /a1a :
Ya() .'!,a-uk a-a, kua. : H2SO4" -'+a()ka( a-a, *',a : M'.a(*" E.i* A-'.a."
Bu.a(*" P!3a(*" +**#
Ya() .'!,a-uk /a-a kua. : NaOH
Ya() .'!,a-uk -'(0a1a a*ifa.ik 5!a(.ai .u())a* /'!9a/a()6 : M'.a(*" Bu.a(*"
P!3a(*
Ya() .'!,a-uk -'(0a1a a!,a.ik : E.i* A-'.a.
Mi(0ak ,'!u3aka( -'(0a1a (( 3*a! 0a() *a!u. +'()a( -'(0a1a i( a.au -'(0a1a
(( 3*a! 8u)a" k'9ua*i 8ika ,i(0ak +i.a,/aka( NaOH ,'(8a+i -a/u( +a( H 2SO4
,'(8a+i ,i(0ak .'!-u*f(a-i" -'i())a ,i(0ak +a3a. *a!u. +i -'(0a1a 3*a! a.au ((
3*a! 0a() +i-'/u. -'(0a1a k,3*'k- 5,i(0ak6
$C# DAFTAR PUSTAKA
Taufik#,ua,,a+#+kk#2C$2# 3'.u(8uk 3!ak.ikku, -a.ua( 3'!a-i 2# Sifa. a-a, +a(
Ba-a -'(0a1a !)a(ik#T'k(ik ki,ia# P*-!i
111#))*'#9,
7/26/2019 Lt Sifat Senyawa Asam Dan Basa Senyawa Organik Kel 2 (4kb)
http://slidepdf.com/reader/full/lt-sifat-senyawa-asam-dan-basa-senyawa-organik-kel-2-4kb 9/9
GAMBAR ALAT
SIFAT ASAM DAN BASA SENYAWA ORGANIK
B*a ka!'. Ba.a() 3'()a+uk
E!*'(,'0'!
G'*a- ki,ia
G'*a- uku!
N'!a9a a(a*i.ik
S3a.u*aPi3'. uku!
T'!,,'.'!