laporan enzim bu mala kel 1
TRANSCRIPT
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
1/48
TRANSFORMASI GEN PENYANDI PROTEIN ENZIM
TRANSGLUTAMINASE DARI BERBAGAI BIOTA PERAIRAN
Disusun oleh
Kelompok 1
La Ode Huli C351120091
Himawan Prasetyo C351120181
Febrina Olivia Akerina C351120111Medal Lintas Perceka C351120121
Ginanjar Pratama C351120131
Astri Nurnaafi C351120141
SEKOLAH PASCASARJANA
INSTITUT PERTANIAN BOGOR
BOGOR
2013
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
2/48
PENDAHULUAN
Enzim merupakan protein yang berperan sebagai biokatalisator. Seiringdengan meningkatnya industri baik pangan maupun non pangan, enzim semakin
banyak digunakan sebagai biokatalisator. Enzim dapat menurunkan energi
aktivasi sehingga reaksi berjalan lebih cepat. Keuntungan penggunaan enzim
sebagai biokatalisator dibandingankan dengan bahan kimia adalah penggunaannya
sangat spesifik. Enzim hanya mengkatalisis reaksi spesifik. Hal ini dapat
mengurangi efek samping atau reaksi yang tidak diinginkan khususnya dalam
sistem pangan. Penggunaan enzim sebagai biokatalisator juga ramah lingkungan,
sedangkan reaksi menggunakan katalis bahan kimia sering menghasilkan efek
samping/beracun dan tidak ramah lingkungan (Mohamad et al. 2012).
Penggunaan enzim sebagai biokatalisator merupakan green technology yang
penggunaannya harus terus didukung untuk industri pangan. Salah satu enzim
yang bisa dimanfaatkan untuk industri pangan adalah enzim Transglutaminase
(TGase).
Transglutaminase adalah enzim yang dapat membentuk formasi ikatan
silang protein dalam pangan sehingga dapat meningkatkan kualitas tekstur bahan
pangan. Transglutaminase disebut protein glutamine glut amyl transferase dengan
kode EC 2.3.2.1.3. Enzim ini mengkatalisis reaksi transfer gugus asil pada
kelompok -karboksemida pada residu glutaminil dimana ikatan peptida berperan
sebagai kontributor asil (Renzetti et al. 2008).
Transglutaminase merupakan enzim yang dapat mengakatalisis ikatan silang
untuk beberapa jenis protein. Modifikasi pembentukan ikatan silang diantara
protein dengan transglutaminase dapat menghasilkan produk yang memiliki
tekstur lebih baik. Beberapa industri pangan memanfaatkan enzim ini untuk
memperbaiki tekstur keju, mengurangi sineresis (kehilangan air) pada yoghurt,
meningkatkan sifat reologi, enkapsulasi bahan yang berlemak dan larut lemak
serta memperbaiki pembentukan gel dalam protein.
Enzim TGase dapat dihasilkan dari mamalia, tanaman, mikroba, serta biota
laut. Enzim TGase dapat dihasilkn dari biota laut diantaranya red sea bream liver,
Walleye Pollack liver, jaringan daging lobster, scallop, squid, rainbow trout, atcka
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
3/48
mackerel dengan bobot molekul masing-masing sebesar 78 kDa, 77 kDa, 200
kDa, 80 kDa, 80 kDa, 80 kDa, 80 kDa (Haard dan Simpson 2000).
Analisis bioinformatika adalah penerapan teknik komputasional untuk
mengelola dan menganalisis informasi biologis. Bidang ini mencakup penerapan
metode-metode matematika, statistik, dan informatika untuk memecahkan
masalah-masalah biologis, terutama dengan menggunakan sekuens DNA dan
asam amino serta informasi yang berkaitan dengannya. Topik utama bidang ini
meliputi basis data untuk mengelola informasi biologis. Dalam tulisan ini
dilakukan transformasi fragmen gen penyandi protein yaitu enzim
transglutaminase dari berbagai biota hasil perairan. Analisis yang dilakukan
meliputi translate protein, penentuan bobot molekul, titik isoelektrik, hydropathy
plot, penyejajaran sekuens, analisis filogenik, serta prediksi struktur untuk
meramalkan struktur protein.
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
4/48
1. Langkah-langkah translate nukleotida enzim transglutaminase dariliver Oncorhynchus keta (chum salmon) menggunakan Program
Bioedit
a. Translate nukleotida menjadi asam aminoLangkah pertama yang dilakukan adalah membuka PUBMED
kemudian pilih resources, pilih DNA&RNA, pilih nukleotida database
dan mencari jenis protein enzim (yang dicari adalah yang sekuens
nukleotidanya komplit, tidak boleh memilih yang parsial)
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
5/48
File yang telah diperoleh adalah dalam bentuk FASTA file dan disimpan dalam
bentuk notepad
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
6/48
Program Bioedit dibuka, kemudian open FASTA file transglutaminase ikan chum
salmon
Kemudian lakukan sequence, pilih nucleic acid, pilih translate dan frame 1.
Frame 1 menunjukkan urutan nukleotida yang akan ditranslate menjadi asam
amino dimulai dari nukleotida pertama
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
7/48
Nukleotida yang telah diterjemahkan menjadi asam amino oleh bioedit kemudian
disimpan filenya. Angka yang tertulis pada bagian samping kanan atas
menunjukkan jumlah nukleotida dan samping kanan bawah menunjukkan jumlah
asam amino.
Jumlah asam
amino
Jumlah
nukleotida
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
8/48
b. Langkah-langkah penentuan titik isoelektrik dan bobot molekul enzim
transglutaminase chum salmon
Langkah pertama yang dilakukan adalah membuka
http://web.expasy.org/compute_pi/ kemudian submit sekuens asam amino yang
telah diterjemahkan menggunakan bioedit dan pilih click here to compute pI/MW
Hasil yang ditampilkan adalah sebagai berikut
Titik isoelektrik dan
bobot molekul
http://web.expasy.org/compute_pi/http://web.expasy.org/compute_pi/http://web.expasy.org/compute_pi/ -
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
9/48
b. Hydropathy plotAnalisis hydropathy plot dilakukan menggunakan tools Kyte and
Doolittle. Langkah pertama yang dilakukan adalah membuka tools
online Kyte and Doolittle, kemudian submit sekuens asam amino
original dari PUBMED.
c. Swiss model.Swissmodel ini merupakan tools untuk memprediksi struktur protein.
Langkah pertama yang dilakukan adalah membuka
http://swissmodel.expasy.org/ kemudian submit sekuens asam amino
enzim transglutaminase original dari PUBMED. Struktur protein dari
enzim transglutaminase dapat diihat pada Gambar di bawah ini.
http://swissmodel.expasy.org/http://swissmodel.expasy.org/http://swissmodel.expasy.org/ -
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
10/48
d. Pohon Filogenik (Phylogeny Tree)Untuk membuat pohon pilogenetik dibuat dengan menggunakan
software Mega 4. Dimana minimal banyaknya file yang dimasukkan
adalah 4. Sebelumnya file yang akan dilihat kekerabatannya dibuat
dalam file dengan format MEGA. Awalnya dengan membuka software
mega 4, setelah itu pilih menu alignment, kemudian alignment
search/CLUSTAL pilih create a new alignment. Kemudian masukkan
file berbentuk fasta dengan cara klik edit dan pilih insert sequence
from file, maka file akan secara otomatis muncul dalam software mega
4. Setelah itu file disimpan dengan bentuk Mega. File dengan format
Mega kemudian dapat dibuka untuk dilihat pohon filogeniknya dengan
cara pilih phylogeny, pilih bootstraps test of philogeny, kemudian pilih
neighbour joining. Setelah itu akan muncul pohon filogeniknya.
Langkah-langkahnya dapat dilihat pada gambar-gambar berikut ini :
Gambar Pembuatan Alignment
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
11/48
Gambar file format Mega yang akan dibuat pohon filogeniknya.
Susunan Nukleotida dan Asam Amino Penyusun Enzim Transglutaminase
dari Berbagai Biota Perairan
a. Susunan nukleotida dan asam amino dari liver ikan chum salmon
(Oncorhynchus keta)
1 ATG ACT GAC CAA AAC GGT GTA TTT ATG GGG ATG GAC CTG CTT TGC 45
1 Met Thr Asp Gln Asn Gly Val Phe Met Gly Met Asp Leu Leu Cys 15
46 CAG GTG AAC AGC CAT GCC CAT CGT ACA GAG GAG ATG GAC GTG GAA 90
16 Gln Val Asn Ser His Ala His Arg Thr Glu Glu Met Asp Val Glu 30
91 AGG CTT CTG GTT CGT CGG GGG CAG CCC TTC TCC CTT GCC TTG CAG 135
31 Arg Leu Leu Val Arg Arg Gly Gln Pro Phe Ser Leu Ala Leu Gln 45
136 TGC CAC ACA ACC CTG CCC CCT AAA CAC AAA CTA GCC ATA ATC TTG 180
46 Cys His Thr Thr Leu Pro Pro Lys His Lys Leu Ala Ile Ile Leu 60
181 CAT CTA GGT AAG GAG GGT GAG GTG GTG GTG AAG GTG TTG GAT GCC 225
61 His Leu Gly Lys Glu Gly Glu Val Val Val Lys Val Leu Asp Ala 75
226 CGT GCT GGC AGG GAC AAG TGG TGG TTC CGC CAG CAG GGG GCT CAG 270
76 Arg Ala Gly Arg Asp Lys Trp Trp Phe Arg Gln Gln Gly Ala Gln 90
271 AGT GAG GTG CTG CTG ACG ATC CAC AGC CCA GCA GAC GCC CCT GTG 315
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
12/48
91 Ser Glu Val Leu Leu Thr Ile His Ser Pro Ala Asp Ala Pro Val 105
316 GGA CTC TAC AGC GTG ACA GTG CTG CTC CTC TCC CCT GAC GGA CAC 360
106 Gly Leu Tyr Ser Val Thr Val Leu Leu Leu Ser Pro Asp Gly His 120
361 ATC CTG GAG AAG ACA ACA CCA GAG ACG TTC TAC CTG CTC TTC AAC 405
121 Ile Leu Glu Lys Thr Thr Pro Glu Thr Phe Tyr Leu Leu Phe Asn 135
406 CCC TGG TGC AAA GCT GAC TCT GTG TAC CTC CCT GAT GAG GAG CTG 450
136 Pro Trp Cys Lys Ala Asp Ser Val Tyr Leu Pro Asp Glu Glu Leu 150
451 CTA GAG GAG TAC ATC CTG AAT GAA AAT GGC CTC CTT TAC CAG GGT 495
151 Leu Glu Glu Tyr Ile Leu Asn Glu Asn Gly Leu Leu Tyr Gln Gly 165
496 TCC TGG GAC CAG ATT TCC TCA CTA CCC TGG AAC TTT GGA CAG TTT 540
166 Ser Trp Asp Gln Ile Ser Ser Leu Pro Trp Asn Phe Gly Gln Phe 180
541 GAA CAA GAT GTG GTG GAC ATC TGT TTT GAA ATC CTG GAC AAT TCA 585
181 Glu Gln Asp Val Val Asp Ile Cys Phe Glu Ile Leu Asp Asn Ser 195
586 CCT GCT GCA CTG ACA AAC CCA GAG ATG GAC ACA GCC AAC CGA GCA 630
196 Pro Ala Ala Leu Thr Asn Pro Glu Met Asp Thr Ala Asn Arg Ala 210
631 GAC CCA GTG TAC GTG AGC AGG ACA ATT ACT GCC ATG GTG AAC GCT 675211 Asp Pro Val Tyr Val Ser Arg Thr Ile Thr Ala Met Val Asn Ala 225
676 AAT GAT GAC CTT GGC GTG GTG TCG GGC CGT TGG GAC GGG AAG TAC 720
226 Asn Asp Asp Leu Gly Val Val Ser Gly Arg Trp Asp Gly Lys Tyr 240
721 GAT GAC GGG GTG CCG CCC ACA CGT TGG ACT GGC AGT GTG CCC ATC 765
241 Asp Asp Gly Val Pro Pro Thr Arg Trp Thr Gly Ser Val Pro Ile 255
766 CTC AGG CGC TGG AGT GAG GCC GGG GCA CAG AGG GTG CGC TAC GGA 810
256 Leu Arg Arg Trp Ser Glu Ala Gly Ala Gln Arg Val Arg Tyr Gly 270
811 CAG TGC TGG GTG TTT TCA GGC GTA GCC TGT ACA GTT CTT CGC TGT 855
271 Gln Cys Trp Val Phe Ser Gly Val Ala Cys Thr Val Leu Arg Cys 285
856 CTG GGC ATA CCC ACT CGC CCA GTT ACA AAC TAC TCT TCT GCC CAT 900
286 Leu Gly Ile Pro Thr Arg Pro Val Thr Asn Tyr Ser Ser Ala His 300
901 GAC ACT GAT GGC AAC CTG AAT GTG GAC TAT CTG TAT GAT GAG CAG 945
301 Asp Thr Asp Gly Asn Leu Asn Val Asp Tyr Leu Tyr Asp Glu Gln 315
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
13/48
946 CTG GAG AGT GTG TCT GAA GGC AGG AAG GAC ATG ATC TGG AAC TAC 990
316 Leu Glu Ser Val Ser Glu Gly Arg Lys Asp Met Ile Trp Asn Tyr 330
991 CAT TGC TGG GTG GAG TCC TGG ATG GAC AGG GAG GAT CTT CCT AAA 1035
331 His Cys Trp Val Glu Ser Trp Met Asp Arg Glu Asp Leu Pro Lys 345
1036 GGC TAT GAT GGG TGG CAG GCT CTG GAT CCC ACC CCA CAG GAG AGG 1080
346 Gly Tyr Asp Gly Trp Gln Ala Leu Asp Pro Thr Pro Gln Glu Arg 360
1081 AGT GAT GGG GTG TAC TGT TGT GGG CCC TGT CCA GTG AAG GCA GTG 1125
361 Ser Asp Gly Val Tyr Cys Cys Gly Pro Cys Pro Val Lys Ala Val 375
1126 AGG GAC GGT GAT GTG GGG ATG AAG TAT GAT GCA GCC TTC GTG TTC 1170
376 Arg Asp Gly Asp Val Gly Met Lys Tyr Asp Ala Ala Phe Val Phe 390
1171 TCT GAG GTG AAC GCA GAC CTG GTC ACC TGG ATC GTC CAC CCA GAT 1215
391 Ser Glu Val Asn Ala Asp Leu Val Thr Trp Ile Val His Pro Asp 405
1216 GGC CAA CGC TCA CAG GTT TCC CTC AAC CAG AAT ACA GTG GGC CAA 1260
406 Gly Gln Arg Ser Gln Val Ser Leu Asn Gln Asn Thr Val Gly Gln 420
1261 AAC ATC AGC ACC AAG AGT GTG TAC GGA GAC TAC AGA GAG GAC ATC 1305
421 Asn Ile Ser Thr Lys Ser Val Tyr Gly Asp Tyr Arg Glu Asp Ile 435
1306 ACT AAA CAT TAC AAA TAC CCT GAA GGT TCA GTG AAG GAG CGT GAG 1350
436 Thr Lys His Tyr Lys Tyr Pro Glu Gly Ser Val Lys Glu Arg Glu 450
1351 GTG TAT GAG AAG GCA GGA CGT CAG GTA ACG CAG CCG AAT GGA GCA 1395
451 Val Tyr Glu Lys Ala Gly Arg Gln Val Thr Gln Pro Asn Gly Ala 465
1396 CCA GGG CAG CTG GAG CTG AAG ATC AAA CAC GCC CAG GCC ATC CTG 1440
466 Pro Gly Gln Leu Glu Leu Lys Ile Lys His Ala Gln Ala Ile Leu 480
1441 GGC ACA GAC TTT GAT GTG ATA GTG GAG GTG CAC AAC GTC GGT GGA 1485
481 Gly Thr Asp Phe Asp Val Ile Val Glu Val His Asn Val Gly Gly 495
1486 GAG GAC ACC CCA GCC CAG CTG ACT GTG ACG TCC AAC GCT GTC ACC 1530
496 Glu Asp Thr Pro Ala Gln Leu Thr Val Thr Ser Asn Ala Val Thr 510
1531 TAC AAC AGC CTC CAC CGG GGG GAG TGC CAT AGG AAG ACT GCC AGC 1575
511 Tyr Asn Ser Leu His Arg Gly Glu Cys His Arg Lys Thr Ala Ser 525
1576 CTG ACA GTG CCA GCC CAG AAA GCT CAT AAG GAA GTG CTG CGG CTA 1620
526 Leu Thr Val Pro Ala Gln Lys Ala His Lys Glu Val Leu Arg Leu 540
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
14/48
1621 CGG TAC GAT CAC TAC GGG GCA TGT GTG TCT GAG CAT AAC CTG ATC 1665
541 Arg Tyr Asp His Tyr Gly Ala Cys Val Ser Glu His Asn Leu Ile 555
1666 AGG GTC ACA GCA CTA CTC CAG GTC AGC GGC CAG CCC GAA GTC GTC 1710
556 Arg Val Thr Ala Leu Leu Gln Val Ser Gly Gln Pro Glu Val Val 570
1711 TTA CAA GAG GTC AAC ATC CAA CTG AGC ATG CCT CAG CTC CAT GTC 1755
571 Leu Gln Glu Val Asn Ile Gln Leu Ser Met Pro Gln Leu His Val 585
1756 AAG GTA GTG GGA GAT GCA GTT GTA TCT CGG AAA TTG ATT GCC CAC 1800
586 Lys Val Val Gly Asp Ala Val Val Ser Arg Lys Leu Ile Ala His 600
1801 ATC AGC TTC ACC AAT CCA CTG CCT ATT ACC CTC AGA GGG GGC GTG 1845
601 Ile Ser Phe Thr Asn Pro Leu Pro Ile Thr Leu Arg Gly Gly Val 615
1846 TTT ACT GTG GAG GGG GCA GGT CTG ACA GCA GCG CGG GAG ATC CAA 1890
616 Phe Thr Val Glu Gly Ala Gly Leu Thr Ala Ala Arg Glu Ile Gln 630
1891 GCA CCA GAT GAC ATT GGA CCA GGT CAA GAG GTC AAG GTC AAG TTG 1935
631 Ala Pro Asp Asp Ile Gly Pro Gly Gln Glu Val Lys Val Lys Leu 645
1936 TCC TTC AAG CCC ACC CGA GCA GGT CTG AGA AAA CTG ATG GTC GAC 1980
646 Ser Phe Lys Pro Thr Arg Ala Gly Leu Arg Lys Leu Met Val Asp 660
1981 TTT GAT GCA GAC AGA ATA AGG GAT GTT AAA GGC ATT GCC ACT TTG 2025
661 Phe Asp Ala Asp Arg Ile Arg Asp Val Lys Gly Ile Ala Thr Leu 675
2026 ATT GTG AGA AAC AAG TGA 2043
676 Ile Val Arg Asn Lys End 681
Hasil translate Bioedit menunjukkan bahwa protein enzim transglutaminase dari
liver chum salmon (Oncorhynchus keta) terdiri dari 2043 nukleotida yang
diterjemahkan menjadi 681 asam amino.
b. Susunan nukleotida dan asam amino dari ikan salmo salar
1 ATG GCT CAA GCA CTG GAC ATT GCC CGA TGG GAC CTG GAG TGT GAG 45
1 Met Ala Gln Ala Leu Asp Ile Ala Arg Trp Asp Leu Glu Cys Glu 15
46 TTC AAC AAC ACA GAC CAC CGT ACG GAG CTC AAC GGG GTG GAG CGC 90
16 Phe Asn Asn Thr Asp His Arg Thr Glu Leu Asn Gly Val Glu Arg 30
91 CTC ATC GTG AGA AGG GGC CAG CCG TTC ACC ATC AAC CTG CAC CTC 135
31 Leu Ile Val Arg Arg Gly Gln Pro Phe Thr Ile Asn Leu His Leu 45
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
15/48
136 CGC TCG GGC GTC TAC CAG CCT GGT GGC AGC GCC CTT GAC CTC ACC 180
46 Arg Ser Gly Val Tyr Gln Pro Gly Gly Ser Ala Leu Asp Leu Thr 60
181 GTA GAG ACA GGT CCC CAG CCC TCT GAC CAG TAT GGT ACA CAG GCC 225
61 Val Glu Thr Gly Pro Gln Pro Ser Asp Gln Tyr Gly Thr Gln Ala 75
226 TCC TTT GGG CTG ACC GAC CAA ATC GAC ACC TCC CGC TGG AGC GCC 270
76 Ser Phe Gly Leu Thr Asp Gln Ile Asp Thr Ser Arg Trp Ser Ala 90
271 GCC ATC ACC AGT CCC CCC GGG AAC ATG GTG TCC CTG TCC ATC TGT 315
91 Ala Ile Thr Ser Pro Pro Gly Asn Met Val Ser Leu Ser Ile Cys 105
316 TCC CCC CCA GAC GCG CCC ATC GGA CGC TGG CGC CTG ACC CTG GGC 360
106 Ser Pro Pro Asp Ala Pro Ile Gly Arg Trp Arg Leu Thr Leu Gly 120
361 CAG GGG GGC AGG GTG GAC TTT GTG CTG CTC TAT AAC CCC TGG TGC 405
121 Gln Gly Gly Arg Val Asp Phe Val Leu Leu Tyr Asn Pro Trp Cys 135
406 ACC GGT GAT GTG GTG TAC ATG GAC AGT GAG GAG AAA CTG AGG GAG 450
136 Thr Gly Asp Val Val Tyr Met Asp Ser Glu Glu Lys Leu Arg Glu 150
451 TAC ATC TTG GCT CAA GAT GGT ATC ATC TAC CGA GGC GGC TGG AAA 495
151 Tyr Ile Leu Ala Gln Asp Gly Ile Ile Tyr Arg Gly Gly Trp Lys 165
496 TAC CCC ATC CCT ACA CCT TGG AAC TAT GGC CAG TTT GAG GAT GGG 540
166 Tyr Pro Ile Pro Thr Pro Trp Asn Tyr Gly Gln Phe Glu Asp Gly 180
541 ATC CTG AAT GCC TGT CTG AGA ATC CTG GAT ATG AAC CCG AAG TGC 585
181 Ile Leu Asn Ala Cys Leu Arg Ile Leu Asp Met Asn Pro Lys Cys 195
586 CTG CGT AAC CCT GGG AAA GAC GCT TCA GGG AGA AGG AAC CCA ATC 630
196 Leu Arg Asn Pro Gly Lys Asp Ala Ser Gly Arg Arg Asn Pro Ile 210
631 TAT GTG TCC AGA GTC CTC AGT GCC ATG GTG AAC TGC AAT GAC GAC 675
211 Tyr Val Ser Arg Val Leu Ser Ala Met Val Asn Cys Asn Asp Asp 225
676 AAG GGA GTC TTG CTG GGC AGG TGG ACT GAT GAC TAT GAC GGC GGG 720
226 Lys Gly Val Leu Leu Gly Arg Trp Thr Asp Asp Tyr Asp Gly Gly 240
721 GTG AGC CCT CTG TCA TGG AAG GGT AGT GTG GAG ATC CTC CGG AAC 765
241 Val Ser Pro Leu Ser Trp Lys Gly Ser Val Glu Ile Leu Arg Asn 255
766 TGG GAC ACA AAT GCC TGT CAG CCT GTG CGC TTT GGC CAA TGC TGG 810
256 Trp Asp Thr Asn Ala Cys Gln Pro Val Arg Phe Gly Gln Cys Trp 270
811 GTG TTT GCA GCA GTG GCC TGC TCA GTT TCA CGA GCC CTG GGC ATC 855
271 Val Phe Ala Ala Val Ala Cys Ser Val Ser Arg Ala Leu Gly Ile 285
856 CCT TGT CGA CTG GTC ACC AAC TAC AAT TCA GCC CAC GAC ACC AAC 900
286 Pro Cys Arg Leu Val Thr Asn Tyr Asn Ser Ala His Asp Thr Asn 300
901 AGT AAC CTG GTG ATA GAG CGC TAT GTG GAC GAG AAC GGA CAA CTT 945
301 Ser Asn Leu Val Ile Glu Arg Tyr Val Asp Glu Asn Gly Gln Leu 315
946 GTT CAG ACG TCC AGA GAC ATG ATA TGG AAC TAC CAC TGC TGG GTG 990
316 Val Gln Thr Ser Arg Asp Met Ile Trp Asn Tyr His Cys Trp Val 330
991 GAG AAC TGG ATG ACC AGA CCT GAC CTC AAA CCA GGT TTT GAC GGC 1035
331 Glu Asn Trp Met Thr Arg Pro Asp Leu Lys Pro Gly Phe Asp Gly 345
1036 TGG CAG GTC ATG GAC CCC ACA CCA CAG GAG AAG AGT GAA GGG GTT 1080
346 Trp Gln Val Met Asp Pro Thr Pro Gln Glu Lys Ser Glu Gly Val 360
1081 TAC TGC TGT GGC CCT ATC CCA CTG AAA GCC ATC AAG GAG GGC GAG 1125
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
16/48
361 Tyr Cys Cys Gly Pro Ile Pro Leu Lys Ala Ile Lys Glu Gly Glu 375
1126 CTC ACC TAT AAA TAT GAC GCC CCA TTT GTG TTT GCG GAG GTC AAT 1170
376 Leu Thr Tyr Lys Tyr Asp Ala Pro Phe Val Phe Ala Glu Val Asn 390
1171 GCT GAC GTG CAC ACC TTC ATG AAG CGC AAA GAT GGC ACC ACG AAG 1215
391 Ala Asp Val His Thr Phe Met Lys Arg Lys Asp Gly Thr Thr Lys 405
1216 AAG ATC ATT AGC TCC GTC CAT GTG GGG CTG AAG ATC AGC ACT AAG 1260
406 Lys Ile Ile Ser Ser Val His Val Gly Leu Lys Ile Ser Thr Lys 420
1261 AGC GTG GGC AGT GAT AGG AGA GAG GAC ATC ACA CAC CTG TAC AAG 1305
421 Ser Val Gly Ser Asp Arg Arg Glu Asp Ile Thr His Leu Tyr Lys 435
1306 TAC CCT GAG GGT TCT GAC GAG GAA AGG GAG GCC TTT ACA AAA GCC 1350
436 Tyr Pro Glu Gly Ser Asp Glu Glu Arg Glu Ala Phe Thr Lys Ala 450
1351 AAC CAC CAG AAC AAA CTA CTG CAG CAG CAA GAC AAT GCT GGC CTG 1395
451 Asn His Gln Asn Lys Leu Leu Gln Gln Gln Asp Asn Ala Gly Leu 465
1396 CTT ATC GTC ATC AAG GTG TCC GCG GAG ATG AGA AAG GGC TGT GAC 1440466 Leu Ile Val Ile Lys Val Ser Ala Glu Met Arg Lys Gly Cys Asp 480
1441 TTT GAC GTG TTT GCC GTG ATT ACA AAC AAC ACG CCC AAT GAG AAG 1485
481 Phe Asp Val Phe Ala Val Ile Thr Asn Asn Thr Pro Asn Glu Lys 495
1486 AAG TGC CGT CTG GTG TTC GGC TCC AGA GCT GTG TCC TAC AAC GGT 1530
496 Lys Cys Arg Leu Val Phe Gly Ser Arg Ala Val Ser Tyr Asn Gly 510
1531 ATT CTG GGA GAG AAC TGT GGG TTC AAA GAC CTG CTC AAC GTA CAG 1575
511 Ile Leu Gly Glu Asn Cys Gly Phe Lys Asp Leu Leu Asn Val Gln 525
1576 TTG GCA CCT GGA GAA GAA AAG CGG GTT GCT CTT AGG ATG AAC TAC 1620
526 Leu Ala Pro Gly Glu Glu Lys Arg Val Ala Leu Arg Met Asn Tyr 540
1621 TCC AAG TAT GCA GAG AAC CTC ACT GAG GAC AAC CTG ATC CGG CTG 1665541 Ser Lys Tyr Ala Glu Asn Leu Thr Glu Asp Asn Leu Ile Arg Leu 555
1666 GCG GCT CTG CTC CTA GAC TAC GGT ACC CAA GAG GCC TAC CTC GCT 1710
556 Ala Ala Leu Leu Leu Asp Tyr Gly Thr Gln Glu Ala Tyr Leu Ala 570
1711 GTG AGG AAC GTC GTA CTG GTT AAC CCC GAG ATC AAA GTC AGG ATC 1755
571 Val Arg Asn Val Val Leu Val Asn Pro Glu Ile Lys Val Arg Ile 585
1756 CTT GGG GAA CCC AAA GAG AAC CGT AAG CTG GCG GCT GAG ATC ACC 1800
586 Leu Gly Glu Pro Lys Glu Asn Arg Lys Leu Ala Ala Glu Ile Thr 600
1801 CTG CAG AAC CCT CTC CCG GTA CCG CTG CAG AAC TGC TGC TTC ACC 1845
601 Leu Gln Asn Pro Leu Pro Val Pro Leu Gln Asn Cys Cys Phe Thr 615
1846 GTG GAG GGG TCC AAT CTC ACT GGA GGA CAG ATC GTC ACT GAA AGA 1890
616 Val Glu Gly Ser Asn Leu Thr Gly Gly Gln Ile Val Thr Glu Arg 630
1891 CTT AAC TCC ACG GTG GAA CCT GGG CAG GAT GCC AAG GTC AAA ATC 1935
631 Leu Asn Ser Thr Val Glu Pro Gly Gln Asp Ala Lys Val Lys Ile 645
1936 TAC TTC ACG CCC ACC CAC TCG GGC CTA AGG AAA CTG GTG GTC GAC 1980
646 Tyr Phe Thr Pro Thr His Ser Gly Leu Arg Lys Leu Val Val Asp 660
1981 TTC GAT AGC AAT AAG TTG TGT CAC GTC AAG GGC TAC AGG AAC GTC 2025
661 Phe Asp Ser Asn Lys Leu Cys His Val Lys Gly Tyr Arg Asn Val 675
2026 ATC ATC GGA AAA TAG 2040
676 Ile Ile Gly Lys End 680
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
17/48
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
18/48
811 CCC GTT AAA GTA ACC AGA CAA GCT TCC GCC ATG ATG AAT TCT CAA 855
271 Pro Val Lys Val Thr Arg Gln Ala Ser Ala Met Met Asn Ser Gln 285
856 GAT GAC AAT GGT GTG TTG GTT GGG GAT TGG AGC GGT GAC TAC ATC 900
286 Asp Asp Asn Gly Val Leu Val Gly Asp Trp Ser Gly Asp Tyr Ile 300
901 TAT GGA GTG TCA CCC ACT TCC TGG ACC GGC AGT ACG GAC ATC CTG 945
301 Tyr Gly Val Ser Pro Thr Ser Trp Thr Gly Ser Thr Asp Ile Leu 315
946 ATC AGC TAT GCC AGA AGC AAA GCA CCC GTC CGC TAT GCT CAG TGC 990
316 Ile Ser Tyr Ala Arg Ser Lys Ala Pro Val Arg Tyr Ala Gln Cys 330
991 TGG GTC TAC GCC GGC GTC TTC AAC ACA TTC CTG CGC TGT CTT GGC 1035
331 Trp Val Tyr Ala Gly Val Phe Asn Thr Phe Leu Arg Cys Leu Gly 345
1036 ATC CCG TCT CGT GTT GTG ACC AAC TTC TTC TCT GCA CAC GAC AAT 1080
346 Ile Pro Ser Arg Val Val Thr Asn Phe Phe Ser Ala His Asp Asn 360
1081 GAT GGA AAT CTG AAG ACT GAC ATC ATC TTA GAC GAG AAT GGC AAA 1125
361 Asp Gly Asn Leu Lys Thr Asp Ile Ile Leu Asp Glu Asn Gly Lys 375
1126 ATT GAC AAA AAC CGC ACC AGG GAC TCT GTA TGG AAT TAC CAT TGC 1170
376 Ile Asp Lys Asn Arg Thr Arg Asp Ser Val Trp Asn Tyr His Cys 390
1171 TGG AAT GAG TGC TAC ATG TCT AGG CCT GAC CTC CCC CAG GGC TAT 1215
391 Trp Asn Glu Cys Tyr Met Ser Arg Pro Asp Leu Pro Gln Gly Tyr 405
1216 GGC GGC TGG CAG ATT GTG GAT GCA ACT CCA CAG GAG ACC AGC GAT 1260
406 Gly Gly Trp Gln Ile Val Asp Ala Thr Pro Gln Glu Thr Ser Asp 420
1261 GGT ATG TAC AGA TGT GGA CCA GCA TCA GTC CAT GCA ATC AAA CAC 1305
421 Gly Met Tyr Arg Cys Gly Pro Ala Ser Val His Ala Ile Lys His 435
1306 GGA GAG ATA TGC TTT CCC TAT GAT GCA GCC TTT GTG TTT GCT GAG 1350
436 Gly Glu Ile Cys Phe Pro Tyr Asp Ala Ala Phe Val Phe Ala Glu 450
1351 GTT AAC AGC GAT GTG GTA TTT TAT TCC CGA AGG AGA GAT GGG ACT 1395
451 Val Asn Ser Asp Val Val Phe Tyr Ser Arg Arg Arg Asp Gly Thr 465
1396 TTG GAT CTT GTC AAA GTT AAT CGC ACT CAC ATA GGT CGC ATG GTT 1440
466 Leu Asp Leu Val Lys Val Asn Arg Thr His Ile Gly Arg Met Val 480
1441 TTG ACA AAA GCT CCA GGC GAG GAG ACT CGC CGT GAC ATC ACC AGT 1485
481 Leu Thr Lys Ala Pro Gly Glu Glu Thr Arg Arg Asp Ile Thr Ser 495
1486 CAA TAC AAG TTT CCT GAG GGC AGC GCA GAG GAG AGG ACT GTC CTG 1530
496 Gln Tyr Lys Phe Pro Glu Gly Ser Ala Glu Glu Arg Thr Val Leu 510
1531 GAA AAG GCA GAA GAG TAC GGC TGC AAA CGC GTA AAG GAC AAC CCA 1575
511 Glu Lys Ala Glu Glu Tyr Gly Cys Lys Arg Val Lys Asp Asn Pro 525
1576 TCT CTG GCT GAC GTG GAC CTG ACT CTC CCA ACT CTG GAG ATC AGT 1620
526 Ser Leu Ala Asp Val Asp Leu Thr Leu Pro Thr Leu Glu Ile Ser 540
1621 GTC GGC GAT GAC TTT GAG TTA GAT CTG GAG TTT GTA AAC CAT ACT 1665
541 Val Gly Asp Asp Phe Glu Leu Asp Leu Glu Phe Val Asn His Thr 555
1666 AAG GAG AAG CGA ACA GTG GCG GCT TAC ATC AGT GGG AGC GTA GTT 1710
556 Lys Glu Lys Arg Thr Val Ala Ala Tyr Ile Ser Gly Ser Val Val 570
1711 TAC TAT ACT GGT GTT CCG GCC ATG AGT CCT GTT CAG ACC CCC CAC 1755
571 Tyr Tyr Thr Gly Val Pro Ala Met Ser Pro Val Gln Thr Pro His 585
1756 TGT TCA AAT TGG CCA CAA AAA AGT GTC AAA GAA CTG GTG CAG ATT 1800
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
19/48
586 Cys Ser Asn Trp Pro Gln Lys Ser Val Lys Glu Leu Val Gln Ile 600
1801 GAG TCA AAA AAG TAC ATG CAG CAC CTG GTG GAA CAG TGC AAC CTC 1845
601 Glu Ser Lys Lys Tyr Met Gln His Leu Val Glu Gln Cys Asn Leu 615
1846 AAC TTT ATT GTA ACA GGG AAG ATC AAA GAG ACG GGA AAG ATT GTC 1890
616 Asn Phe Ile Val Thr Gly Lys Ile Lys Glu Thr Gly Lys Ile Val 630
1891 ACT GCA ACC AAA CTT GTT ACT CTA CAC AAC CCC AAA CTC ACC GTG 1935
631 Thr Ala Thr Lys Leu Val Thr Leu His Asn Pro Lys Leu Thr Val 645
1936 GAG GTG TCT GGA AAC GCC AAA GTG AAT GAA GAG ATG ATG GTG ACT 1980
646 Glu Val Ser Gly Asn Ala Lys Val Asn Glu Glu Met Met Val Thr 660
1981 GTG GAG TTC ACC AAC CCC TTC AGC TTC AGC CTT GAA GAC GTG AAC 2025
661 Val Glu Phe Thr Asn Pro Phe Ser Phe Ser Leu Glu Asp Val Asn 675
2026 GTT CGC ATG GAA GGA CCG GGG GTC ATG TTG CCG AGG CGC AAA ACT 2070
676 Val Arg Met Glu Gly Pro Gly Val Met Leu Pro Arg Arg Lys Thr 690
2071 TTC AGT TTG ATC CTT GGA GGC TCC CAT CTT ACC TGG ACT GAG CTG 2115691 Phe Ser Leu Ile Leu Gly Gly Ser His Leu Thr Trp Thr Glu Leu 705
2116 TTT AGC CCC CAA AGG CCC GGC AAA ACC AGG ATA ATT GCC ACT CTG 2160
706 Phe Ser Pro Gln Arg Pro Gly Lys Thr Arg Ile Ile Ala Thr Leu 720
2161 GAC TGT CCT TCT CTG CGG CAG GTT GAC GGC CAG GTG TCC CTA ACT 2205
721 Asp Cys Pro Ser Leu Arg Gln Val Asp Gly Gln Val Ser Leu Thr 735
2206 GTC GAA CCC TGA 2217
736 Val Glu Pro End 739
Hasil translate Bioedit menunjukkan bahwa protein enzim transglutaminase dari
Oryzius latipes terdiri dari 2217 nukleotida yang diterjemahkan menjadi 739
asam amino.
d. Susunan nukleotida dan asam amino Thunnus orientali s
1 ATG GCT CAA ACT CTC AAC ATC GAT CGC TGG AAC CTG GAG TGT GAG 45
1 Met Ala Gln Thr Leu Asn Ile Asp Arg Trp Asn Leu Glu Cys Glu 15
46 ATC AAC AAC ACC GAC CAT CGT ACT GAT CTC AAC GGT GTA GAT CGT 90
16 Ile Asn Asn Thr Asp His Arg Thr Asp Leu Asn Gly Val Asp Arg 30
91 CTG ATT GTG AGG AGA GGC CAG CCA TTC ACA ATT AGC CTG TAC CTC 135
31 Leu Ile Val Arg Arg Gly Gln Pro Phe Thr Ile Ser Leu Tyr Leu 45
136 CGC TCA GGG ACA TAC CAA CCT GGA GTC AGC TCT CTT GAC TGC ATT 180
46 Arg Ser Gly Thr Tyr Gln Pro Gly Val Ser Ser Leu Asp Cys Ile 60
181 GCA GAA ACA GGT CCT CAA CCC TAT GAG CAG TAT GGC ACA AGG GCG 225
61 Ala Glu Thr Gly Pro Gln Pro Tyr Glu Gln Tyr Gly Thr Arg Ala 75
226 TCC TTT GGT CTG TCT GCC AAA AAA GAC ACT TCC TGC TGG AGC GCC 270
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
20/48
76 Ser Phe Gly Leu Ser Ala Lys Lys Asp Thr Ser Cys Trp Ser Ala 90
271 GCT GTC ACC AGT CCC CCT GGA GAA ATG GTG GCC CCG TCT ATC TGC 315
91 Ala Val Thr Ser Pro Pro Gly Glu Met Val Ala Pro Ser Ile Cys 105
316 TCT GCC CCT AAT GCA CAT ATA GGC CGC TAT ACC CTG ACC CTG GGG 360
106 Ser Ala Pro Asn Ala His Ile Gly Arg Tyr Thr Leu Thr Leu Gly 120
361 CAA TCC AGG CAG ATT GAG TTT ATC CTG CTC TTT AAC CCC TGG TGC 405
121 Gln Ser Arg Gln Ile Glu Phe Ile Leu Leu Phe Asn Pro Trp Cys 135
406 CAA GGA GAT GTA GTA TAC ATG GAC AAT GAG AAG AGT TTG GAA GAG 450
136 Gln Gly Asp Val Val Tyr Met Asp Asn Glu Lys Ser Leu Glu Glu 150
451 TAT GTT CTG TCT CAG GAG GGA ATC ATC TTT CGA GGG TCC GAC AAA 495
151 Tyr Val Leu Ser Gln Glu Gly Ile Ile Phe Arg Gly Ser Asp Lys 165
496 CAT CCC ATA CGT AGT CCC TGG AAG ATT GGC CAG AAG GAA ACT GGA 540
166 His Pro Ile Arg Ser Pro Trp Lys Ile Gly Gln Lys Glu Thr Gly 180
541 ATC CTC GAT ATC TGT CTG AGG ATT TTG GAT ATG AAT CCT AAA TGT 585
181 Ile Leu Asp Ile Cys Leu Arg Ile Leu Asp Met Asn Pro Lys Cys 195
586 CTG CGT AAT CCT GGC AAA GAC TGT TCA GGC AGA AGA AAT CCC ATT 630196 Leu Arg Asn Pro Gly Lys Asp Cys Ser Gly Arg Arg Asn Pro Ile 210
631 TAC GTG TCC AGA GTG CTT AGT GCT ATG GTG AAT TGC AAT GAT GAC 675
211 Tyr Val Ser Arg Val Leu Ser Ala Met Val Asn Cys Asn Asp Asp 225
676 AAA GGA GTG GTG CTG GGA AAC TGG ACA GGC AAG TAT GAC GGA GGT 720
226 Lys Gly Val Val Leu Gly Asn Trp Thr Gly Lys Tyr Asp Gly Gly 240
721 GTC AGC CCG ATG TCC TGG AGG GGC AGT GTG GAG ATT TTG CGG AAC 765
241 Val Ser Pro Met Ser Trp Arg Gly Ser Val Glu Ile Leu Arg Asn 255
766 TGG GAC ACA CAG GCC TGT CAG CCT GTT TGC TAC GGA CAG TGC TGG 810
256 Trp Asp Thr Gln Ala Cys Gln Pro Val Cys Tyr Gly Gln Cys Trp 270
811 GTG TTT GCT GCA GTC GCC TGC ACA ATT TCC AGA GCA CTT GGC ATC 855
271 Val Phe Ala Ala Val Ala Cys Thr Ile Ser Arg Ala Leu Gly Ile 285
856 CCC TGC AGA GTC GTC ACC AAC TAC TGG TCA GCC CAC GAC AGC AAC 900
286 Pro Cys Arg Val Val Thr Asn Tyr Trp Ser Ala His Asp Ser Asn 300
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
21/48
901 AGC AAC CTG ATG ATT GAA CGC TAC ATT GAT GAA AAT GGA AAA CTC 945
301 Ser Asn Leu Met Ile Glu Arg Tyr Ile Asp Glu Asn Gly Lys Leu 315
946 TTG AAA TCT GGA GAA ATG ATC TGG AAC TAT CAC TGC TGG GTG GAG 990
316 Leu Lys Ser Gly Glu Met Ile Trp Asn Tyr His Cys Trp Val Glu 330
991 AGC TGG ATG ACC AGG CCT GAC CTT AAA TCT GAT TTT AAT GGC TGG 1035
331 Ser Trp Met Thr Arg Pro Asp Leu Lys Ser Asp Phe Asn Gly Trp 345
1036 CAG GCC AGT GAC CCC ACA CCC CAG GAG AAA AGT GGA GGA GTG TAC 1080
346 Gln Ala Ser Asp Pro Thr Pro Gln Glu Lys Ser Gly Gly Val Tyr 360
1081 TGC TGC GGC CCC GTC CCG CTC AGG GCC ATC AAG GAG GGC GAA CTC 1125
361 Cys Cys Gly Pro Val Pro Leu Arg Ala Ile Lys Glu Gly Glu Leu 375
1126 ACG TTC AAG TAT GAT GCC CCG TTT ATC TTT GCT GAG GTC AAC GCT 1170
376 Thr Phe Lys Tyr Asp Ala Pro Phe Ile Phe Ala Glu Val Asn Ala 390
1171 GAC GTC ATC ACT TTC ATG AAG AGA AAA GAC GGC AGC ACA TCA GAA 1215
391 Asp Val Ile Thr Phe Met Lys Arg Lys Asp Gly Ser Thr Ser Glu 405
1216 GTC ACT ACC TCT ACA GTG GTG GGC CAG AAG ATC AGT ACG AAG AGT 1260
406 Val Thr Thr Ser Thr Val Val Gly Gln Lys Ile Ser Thr Lys Ser 420
1261 GTA GGC AGT GAC GAC AGA GAG GAC ATC ACC CAT CTC TAC AAG TAT 1305
421 Val Gly Ser Asp Asp Arg Glu Asp Ile Thr His Leu Tyr Lys Tyr 435
1306 TCT GAA GGC TCC GCT GAA GAG CGA GCA ACT TTC GAG AAG GCC AAC 1350
436 Ser Glu Gly Ser Ala Glu Glu Arg Ala Thr Phe Glu Lys Ala Asn 450
1351 CAT CAA AAC AAG CTG CTC CAT CAG CAG CAG AAT CAA GGC CTA CAA 1395
451 His Gln Asn Lys Leu Leu His Gln Gln Gln Asn Gln Gly Leu Gln 465
1396 CTC ACT ATC AAA CCC TCA TCA GAG ATG AGG AAG GGC TGC GAC TTT 1440
466 Leu Thr Ile Lys Pro Ser Ser Glu Met Arg Lys Gly Cys Asp Phe 480
1441 GAC GTA TAT GCC GAG GTT ATT AAC AAG ACA GAC AGC GTC AAG AAG 1485
481 Asp Val Tyr Ala Glu Val Ile Asn Lys Thr Asp Ser Val Lys Lys 495
1486 TGC CGC CTG GTG TTT GGA TCC TGT GCT GCG TCC TAC AAT GGG ACT 1530
496 Cys Arg Leu Val Phe Gly Ser Cys Ala Ala Ser Tyr Asn Gly Thr 510
1531 CTG GGA GAG AAT TGT GGC TTT AAA GAT CTG CTC AAT GTT GAA CTC 1575
511 Leu Gly Glu Asn Cys Gly Phe Lys Asp Leu Leu Asn Val Glu Leu 525
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
22/48
1576 TCA CCA GGA GCA GGG AGG AAG GTC CCA CTA AAG CTG AAC TAT TCT 1620
526 Ser Pro Gly Ala Gly Arg Lys Val Pro Leu Lys Leu Asn Tyr Ser 540
1621 AAG TAC AGT AGC GCA CTC ACT GAG GAC AAC TTA ATC CGT CTG GCT 1665
541 Lys Tyr Ser Ser Ala Leu Thr Glu Asp Asn Leu Ile Arg Leu Ala 555
1666 GCT TTG TTG GTT GAC TAC AGC ACC GGA GAG GCA ACG CTG GCA GTG 1710
556 Ala Leu Leu Val Asp Tyr Ser Thr Gly Glu Ala Thr Leu Ala Val 570
1711 AGA AAC ATT GTA CTG GAT AAT CCT GAG ATC AAA GTC AGA ATC CTG 1755
571 Arg Asn Ile Val Leu Asp Asn Pro Glu Ile Lys Val Arg Ile Leu 585
1756 GGT GAA CCG AAG GAG AAT CGG AAA CTG GCT GCA GAG ATC ACT CTA 1800
586 Gly Glu Pro Lys Glu Asn Arg Lys Leu Ala Ala Glu Ile Thr Leu 600
1801 CAA AAT CCT CTG CCA GAG CCG CTG GAG AAC TGC TGC TTC AGC ATC 1845
601 Gln Asn Pro Leu Pro Glu Pro Leu Glu Asn Cys Cys Phe Ser Ile 615
1846 GAG GGA GCC AAC CTG ACT GGG GGG CGC GCC ATC TCT GAG AGG CTG 1890
616 Glu Gly Ala Asn Leu Thr Gly Gly Arg Ala Ile Ser Glu Arg Leu 630
1891 GGC TCT GCA GTG GGA CCT GGG GAA GAA GTC AAG GCT AAA ATT TAC 1935
631 Gly Ser Ala Val Gly Pro Gly Glu Glu Val Lys Ala Lys Ile Tyr 645
1936 TTC ACT CCC AAC CAT TCT GGG CTG AGA AAG CTG GTG GTC AAC TTC 1980
646 Phe Thr Pro Asn His Ser Gly Leu Arg Lys Leu Val Val Asn Phe 660
1981 GAC AGC AAC AAG CTG TGT CAC GTT AAG GGC TAC AGA AAT GTC ATC 2025
661 Asp Ser Asn Lys Leu Cys His Val Lys Gly Tyr Arg Asn Val Ile 675
2026 ATT GGA AAA TAG 2037
676 Ile Gly Lys End 679
Hasil translate Bioedit menunjukkan bahwa protein enzim transglutaminase dari
Thunnus orientalis terdiri dari 2037 nukleotida yang diterjemahkan menjadi 679
asam amino.
e. Susunan nukleotida dan asam amino Oreochromisniloticus
1 ATG GCC AAC CAC AAA GGT TTG ATT AGT GAT GTG GAT CTC AGA AGT 45
1 Met Ala Asn His Lys Gly Leu Ile Ser Asp Val Asp Leu Arg Ser 15
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
23/48
46 CGC GAG AAC AAC TCG GCA CAC CAC ACC AGG GAG ATC GAT CAA AAG 90
16 Arg Glu Asn Asn Ser Ala His His Thr Arg Glu Ile Asp Gln Lys 30
91 CGT TTG ATT GTC CGT AGG GGT CAG CCC TTC TCC ATC ACT CTG CAG 135
31 Arg Leu Ile Val Arg Arg Gly Gln Pro Phe Ser Ile Thr Leu Gln 45
136 TGT AAT GGC TCT TTG CGC CCC AGA CAC CAC TTG GAT CTG GTC CTG 180
46 Cys Asn Gly Ser Leu Arg Pro Arg His His Leu Asp Leu Val Leu 60
181 CAC CTC GGT AAG AGA GAC GAG GTG GAG ATC AAG GTT CAG AAG GAG 225
61 His Leu Gly Lys Arg Asp Glu Val Glu Ile Lys Val Gln Lys Glu 75
226 CGT GGA GCT GGG GAC AAG TGG TGG TTT AAC CAG CAG GGA GCA CAA 270
76 Arg Gly Ala Gly Asp Lys Trp Trp Phe Asn Gln Gln Gly Ala Gln 90
271 GAT GAA ATG CTG CTG ACT CTG CAC AGT CCA GCT GAT GCT ATA ATT 315
91 Asp Glu Met Leu Leu Thr Leu His Ser Pro Ala Asp Ala Ile Ile 105
316 GGC CGG TAC AGT CTG GCT GTG CTG CTG ATG TCA CCG GAC GGA CGC 360
106 Gly Arg Tyr Ser Leu Ala Val Leu Leu Met Ser Pro Asp Gly Arg 120
361 ATT TTA GAG AAA AAG GAC AAA ATG AGT TTC CAC CTG CTC TAT AAC 405121 Ile Leu Glu Lys Lys Asp Lys Met Ser Phe His Leu Leu Tyr Asn 135
406 CCC TGG TGC AAA GAT GAT GTG GTG TAC CTG CCC GAC GAG ACG CAG 450
136 Pro Trp Cys Lys Asp Asp Val Val Tyr Leu Pro Asp Glu Thr Gln 150
451 CTT CAG GAG TAC ATC ATG AAC GAA GAC GGA ATA ATC TAC ATG GGG 495
151 Leu Gln Glu Tyr Ile Met Asn Glu Asp Gly Ile Ile Tyr Met Gly 165
496 ACC TGG GAA TAC ATC AAA AGC ACT CAC TGG AAT TAT GGA CAG TTT 540
166 Thr Trp Glu Tyr Ile Lys Ser Thr His Trp Asn Tyr Gly Gln Phe 180
541 GAG GAC TAT GTG ATG GAC ATC TGT TTT GAA GTC CTG AAT AAC TCC 585
181 Glu Asp Tyr Val Met Asp Ile Cys Phe Glu Val Leu Asn Asn Ser 195
586 AAC GAT GCT CTG CGA AAC TCA CAG ATG GAC ATT GAG CAG AGA TTT 630
196 Asn Asp Ala Leu Arg Asn Ser Gln Met Asp Ile Glu Gln Arg Phe 210
631 GAC CCC GTC TAT GTC AGC AGG ATC ATC GCT GCA ATG GTG AAC TCT 675
211 Asp Pro Val Tyr Val Ser Arg Ile Ile Ala Ala Met Val Asn Ser 225
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
24/48
676 AAT GAT GAC AGA GGA GTG CTG ACT GGG CGC TGG ACT GAG CCG TAC 720
226 Asn Asp Asp Arg Gly Val Leu Thr Gly Arg Trp Thr Glu Pro Tyr 240
721 TCT GAT GGA GTT GCA CCG TAC CAG TGG ACC GGC AGC GTA CCG ATC 765
241 Ser Asp Gly Val Ala Pro Tyr Gln Trp Thr Gly Ser Val Pro Ile 255
766 CTC CGT CAG TGG AGC AAA GCT GGG GTC AGA GCA GTG AAA TAT GGC 810
256 Leu Arg Gln Trp Ser Lys Ala Gly Val Arg Ala Val Lys Tyr Gly 270
811 CAG TGC TGG GTG TTT GCT GCT GTT GCA TGT ACA GTG CTG CGC TGT 855
271 Gln Cys Trp Val Phe Ala Ala Val Ala Cys Thr Val Leu Arg Cys 285
856 CTG GGA ATC CCA ACA CGC CTC ATC ACC AAC TTC TCC TCA GCT CAT 900
286 Leu Gly Ile Pro Thr Arg Leu Ile Thr Asn Phe Ser Ser Ala His 300
901 GAT GTC GAT GGA AAC CCC TCT ATA GAC TTC CTG TTG GAT GAA AAC 945
301 Asp Val Asp Gly Asn Pro Ser Ile Asp Phe Leu Leu Asp Glu Asn 315
946 CTG CAA CCA TTG GAG AGC AGA GGA GGG AGA GAC AGC AGC TGG AAT 990
316 Leu Gln Pro Leu Glu Ser Arg Gly Gly Arg Asp Ser Ser Trp Asn 330
991 TTC CAC TGC TGG GTG GAG TCT TGG ATG AGG AGA GAT GAT CTC CCC 1035
331 Phe His Cys Trp Val Glu Ser Trp Met Arg Arg Asp Asp Leu Pro 345
1036 AAA GGA AAT GAT GGC TGG CAG GTT TTA GAT CCC ACC CCT CAA GAA 1080
346 Lys Gly Asn Asp Gly Trp Gln Val Leu Asp Pro Thr Pro Gln Glu 360
1081 CTC AGC AAT GGG GTT TTC CGC TGT GGT CCG TGC CCT GTG ACA GCC 1125
361 Leu Ser Asn Gly Val Phe Arg Cys Gly Pro Cys Pro Val Thr Ala 375
1126 ATC AAG GAG GGA AAT CTG GGA GTG AAG TAC GAT GCT CCG TTT GTG 1170
376 Ile Lys Glu Gly Asn Leu Gly Val Lys Tyr Asp Ala Pro Phe Val 390
1171 TTT GCA GAG GTG AAC GCT GAC ATC ATC CAC TGG ATC GTT CAG AGA 1215
391 Phe Ala Glu Val Asn Ala Asp Ile Ile His Trp Ile Val Gln Arg 405
1216 AAT GGC CAA CGG AGA AAA ATC AGA GTG GAC CAT GCC ACT GTG GGT 1260
406 Asn Gly Gln Arg Arg Lys Ile Arg Val Asp His Ala Thr Val Gly 420
1261 AGG AAC ATC AGC ACC AAA AGT GTT TAT GGG GAC TTC AGA GAT GAT 1305
421 Arg Asn Ile Ser Thr Lys Ser Val Tyr Gly Asp Phe Arg Asp Asp 435
1306 GTC ACT CTG CAC TAC AAA TAT CCT GAA GGA TCC AAG AAG GAG AGA 1350
436 Val Thr Leu His Tyr Lys Tyr Pro Glu Gly Ser Lys Lys Glu Arg 450
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
25/48
1351 GAA GTG TAC GAG AAG GCG GGG CGT CGG GTG ACA GAT GTC CCC AGT 1395
451 Glu Val Tyr Glu Lys Ala Gly Arg Arg Val Thr Asp Val Pro Ser 465
1396 GAG AGC TCA GAA CCA GGA CGA CTG CAG CTG TCC ATC AAG CAT GCC 1440
466 Glu Ser Ser Glu Pro Gly Arg Leu Gln Leu Ser Ile Lys His Ala 480
1441 AAG CCT GTG TTT GGG ACA GAC TTT GAT GTG ATT ATT GAG GTG AAG 1485
481 Lys Pro Val Phe Gly Thr Asp Phe Asp Val Ile Ile Glu Val Lys 495
1486 AAT GAA GGA GAC CAG GAT GCT CAT GTT CAG CTG ACC ATG CTG GCT 1530
496 Asn Glu Gly Asp Gln Asp Ala His Val Gln Leu Thr Met Leu Ala 510
1531 ATG GCT GTT ACT TAC AGC TCT CTT CAT CGG GGG AAC TGC CAG AGG 1575
511 Met Ala Val Thr Tyr Ser Ser Leu His Arg Gly Asn Cys Gln Arg 525
1576 CAG ACC ACC ACT GTG ATG GTG CCT GCT CAC AAA GCT CAG CAG GAA 1620
526 Gln Thr Thr Thr Val Met Val Pro Ala His Lys Ala Gln Gln Glu 540
1621 GTG CTG CGT CTG CGC TAC GAT GAC TAT GCC CAG TGT GTC TCA GAC 1665
541 Val Leu Arg Leu Arg Tyr Asp Asp Tyr Ala Gln Cys Val Ser Asp 555
1666 GAT CAT CTG ATC AGG GTG AAA GCA TTT GTA GAG GCT CCA GGC GAG 1710
556 Asp His Leu Ile Arg Val Lys Ala Phe Val Glu Ala Pro Gly Glu 570
1711 AAC GAG CCC CTC CTG ACT GTG ACT GAC ATC CCA CTC AGC AGA CCT 1755
571 Asn Glu Pro Leu Leu Thr Val Thr Asp Ile Pro Leu Ser Arg Pro 585
1756 GAA GTC TTC ATA CAG GTT CCT GGG AGG GCT TTT GTT TGT GAA CAA 1800
586 Glu Val Phe Ile Gln Val Pro Gly Arg Ala Phe Val Cys Glu Gln 600
1801 GTA AAA GCT TCC ATC TCC TTC ACC AAT CCG TTA CCA GTT CCA CTG 1845
601 Val Lys Ala Ser Ile Ser Phe Thr Asn Pro Leu Pro Val Pro Leu 615
1846 AAA GGA GGT GTG TTC ACT CTG GAG GGT GCA GGC CTA CTC TCT TCC 1890
616 Lys Gly Gly Val Phe Thr Leu Glu Gly Ala Gly Leu Leu Ser Ser 630
1891 ACT AAG ATC CAT GTT AGT GGG GAC ATT TCT CCA GGA CAG ACG GTG 1935
631 Thr Lys Ile His Val Ser Gly Asp Ile Ser Pro Gly Gln Thr Val 645
1936 TCC ATT GTG GTG TCC TTC TCA CCC ATG AGG ACT GGG GTG AGG AAG 1980
646 Ser Ile Val Val Ser Phe Ser Pro Met Arg Thr Gly Val Arg Lys 660
1981 CTG CTG GTG GAC TTT GAC TCT GAC CGA CTG AAA GAT GTA AAG GGA 2025
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
26/48
661 Leu Leu Val Asp Phe Asp Ser Asp Arg Leu Lys Asp Val Lys Gly 675
2026 GTC ACC ACT GTG GTC GTC CGC AAG AAG TAC AGA AAT ATC TTC CCT 2070
676 Val Thr Thr Val Val Val Arg Lys Lys Tyr Arg Asn Ile Phe Pro 690
2071 GAA ATT ACT GAA TGT TAT TAA 2091
691 Glu Ile Thr Glu Cys Tyr End 697
Hasil translate Bioedit menunjukkan bahwa protein enzim transglutaminase dari
Oreochromis niloticus terdiri dari 2091 nukleotida yang diterjemahkan menjadi
697 asam amino.
f. Susunan nukleotida dan asam amino Cypri nus carpio1 ATG GCT CTG GAC ATC GGC ACC TGG GAT CTG GCG TGT CAG TTC AAT 45
1 Met Ala Leu Asp Ile Gly Thr Trp Asp Leu Ala Cys Gln Phe Asn 15
46 AAC ACG GAT CAC CAC ACG GAG CTG AAC GGC ACG GAT CGG CTG ATC 90
16 Asn Thr Asp His His Thr Glu Leu Asn Gly Thr Asp Arg Leu Ile 30
91 GTA CGG AGA GGA CAG GCC TTC ACC ATC AAC CTG TAC CTG AAC TCT 135
31 Val Arg Arg Gly Gln Ala Phe Thr Ile Asn Leu Tyr Leu Asn Ser 45
136 GGC TCT TAC CAG CCC GGA TAC AGT CAG CTG CAT ATC ACT GCA GAG 180
46 Gly Ser Tyr Gln Pro Gly Tyr Ser Gln Leu His Ile Thr Ala Glu 60
181 ACA GGC CCT CAG CCT GAG GAG CAG TAT GGC ACC AGA GCC GTG TTG 225
61 Thr Gly Pro Gln Pro Glu Glu Gln Tyr Gly Thr Arg Ala Val Leu 75
226 GGC CTC AGC GAT GAG ATC GAC GAC ACG CGC TGG AGT GCA GGC GTC 270
76 Gly Leu Ser Asp Glu Ile Asp Asp Thr Arg Trp Ser Ala Gly Val 90
271 AGC AGT CCG TCC GGA GAC ACT GTT TGT CTT TCT GTC TGC GCC GCT 315
91 Ser Ser Pro Ser Gly Asp Thr Val Cys Leu Ser Val Cys Ala Ala 105
316 CCT GAC GCT CCC ATC GGC CGG TAC GTC CTG ACT CTA GAT GGG CAC 360
106 Pro Asp Ala Pro Ile Gly Arg Tyr Val Leu Thr Leu Asp Gly His 120
361 ATC CAG TTC GAC TTT ATT CTG CTC TTC AAT CCC TGG TGC CCA AGA 405
121 Ile Gln Phe Asp Phe Ile Leu Leu Phe Asn Pro Trp Cys Pro Arg 135
406 GAT GTG GTC TAC ATG GAC AGC GAG GAG AAG CTG GCC GAG TAC GTT 450
136 Asp Val Val Tyr Met Asp Ser Glu Glu Lys Leu Ala Glu Tyr Val 150
451 CTG GCC CAG GAT GGG ATC ATC TTC AGG GGC GAT GTC GAA TAC CCA 495
151 Leu Ala Gln Asp Gly Ile Ile Phe Arg Gly Asp Val Glu Tyr Pro 165
496 GTC CCT TTG GCC TGG TAT TTT GGA CAG TTT GAG GAG GGC ATA CTG 540
166 Val Pro Leu Ala Trp Tyr Phe Gly Gln Phe Glu Glu Gly Ile Leu 180
541 GAT GCT TGT TTG AGA ATC CTG GAC ATG AAC CCT AAA CAC AGT AGG 585
181 Asp Ala Cys Leu Arg Ile Leu Asp Met Asn Pro Lys His Ser Arg 195
586 AAC CCT GGG AAG GAC TGT TCT GGA CGC AGA AAC GTC ATT TAT GTC 630
196 Asn Pro Gly Lys Asp Cys Ser Gly Arg Arg Asn Val Ile Tyr Val 210
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
27/48
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
28/48
1621 CAA TAC TGC AAC AAT CTA ACA GAG GAC AAT CTC ATC CGT CTG GGC 1665
541 Gln Tyr Cys Asn Asn Leu Thr Glu Asp Asn Leu Ile Arg Leu Gly 555
1666 GCT CTG CTG ATC GAC TGC AGC ACC AAG GAA GCT GTC ATG GCC ATG 1710
556 Ala Leu Leu Ile Asp Cys Ser Thr Lys Glu Ala Val Met Ala Met 570
1711 CGT GAC ATC GTG TTG GAC GAC CCC GAG ATC AAA ATC AGG ATT CTG 1755
571 Arg Asp Ile Val Leu Asp Asp Pro Glu Ile Lys Ile Arg Ile Leu 585
1756 GGA GAA CCC AAA GAG AAG CGT AAG CTG GCG GCG GAG CTC ACT TTA 1800
586 Gly Glu Pro Lys Glu Lys Arg Lys Leu Ala Ala Glu Leu Thr Leu 600
1801 CAG AAC CCA CTG CCA GAA ACC TTA CAA GGC TGC TGC TTC ACC ATC 1845
601 Gln Asn Pro Leu Pro Glu Thr Leu Gln Gly Cys Cys Phe Thr Ile 615
1846 GAG GGC GCA AAC CTC ACC GGC AGC AGC ATC ACC GAG AAA CTG GAG 1890
616 Glu Gly Ala Asn Leu Thr Gly Ser Ser Ile Thr Glu Lys Leu Glu 630
1891 TCA CCC ATC GAA CCC GGG CAG GAG GCA AAA GTC ATC ATG TAC TTC 1935
631 Ser Pro Ile Glu Pro Gly Gln Glu Ala Lys Val Ile Met Tyr Phe 645
1936 ACT CCC ACT CAG TCA GGC CTC TGC AAA CTC GTG GTG GAT TTT GAC 1980
646 Thr Pro Thr Gln Ser Gly Leu Cys Lys Leu Val Val Asp Phe Asp 660
1981 AGC GAC AAG CTG GGC CAT GTT AGA GGA TAC AAG AAC GTT ATC ATC 2025
661 Ser Asp Lys Leu Gly His Val Arg Gly Tyr Lys Asn Val Ile Ile 675
2026 GGG AAA TGA 2034
676 Gly Lys End 678
Hasil translate Bioedit menunjukkan bahwa protein enzim transglutaminase dari
Cyprinus carpio terdiri dari 2034 nukleotida yang diterjemahkan menjadi 678
asam amino.
Titik Isoelektrik dan Bobot Molekul Enzim Transglutaminase dari Berbagai
Biota Perairan
Titik isoelektrik dan bobot molekul enzim transglutaminase dari berbagai biota
perairan dapat dilihat pada tabel di bawah ini.
Spesies Biota Titik Isoelektrik Bobot Molekuk (Dalton)
LiverOncorhynchus keta 9,33 228814,21
Salmo Salar 9,01 229980,30
Oryzias latipes 9,58 251179,48
Thunnus orientalis 8,67 231075,93
Oreochromis niloticus 9,06 234333,63
Cyprinus carpio 8,54 230379,26
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
29/48
1. Liver chum salmon (Oncorhynchus keta)
10 20 30 40 50 60
METALAGLNA LALEUASPIL EALAARGTRP ASPLEUGLUC YSGLUPHEAS NASNTHRASP
70 80 90 100 110 120
HISARGTHRG LULEUASNGL YVALGLUARG LEUILEVALA RGARGGLYGL NPROPHETHR
130 140 150 160 170 180
ILEASNLEUH ISLEUARGSE RGLYVALTYR GLNPROGLYG LYSERALALE UASPLEUTHR
190 200 210 220 230 240
VALGLUTHRG LYPROGLNPR OSERASPGLN TYRGLYTHRG LNALASERPH EGLYLEUTHR
250 260 270 280 290 300
ASPGLNILEA SPTHRSERAR GTRPSERALA ALAILETHRS ERPROPROGL YASNMETVAL
310 320 330 340 350 360
SERLEUSERI LECYSSERPR OPROASPALA PROILEGLYA RGTRPARGLE UTHRLEUGLY
370 380 390 400 410 420
GLNGLYGLYA RGVALASPPH EVALLEULEU TYRASNPROT RPCYSTHRGL YASPVALVAL
430 440 450 460 470 480
TYRMETASPS ERGLUGLULY SLEUARGGLU TYRILELEUA LAGLNASPGL YILEILETYR
490 500 510 520 530 540
ARGGLYGLYT RPLYSTYRPR OILEPROTHR PROTRPASNT YRGLYGLNPH EGLUASPGLY
550 560 570 580 590 600
ILELEUASNA LACYSLEUAR GILELEUASP METASNPROL YSCYSLEUAR GASNPROGLY
610 620 630 640 650 660
LYSASPALAS ERGLYARGAR GASNPROILE TYRVALSERA RGVALLEUSE RALAMETVAL
670 680 690 700 710 720
ASNCYSASNA SPASPLYSGL YVALLEULEU GLYARGTRPT HRASPASPTY RASPGLYGLY
730 740 750 760 770 780
VALSERPROL EUSERTRPLY SGLYSERVAL GLUILELEUA RGASNTRPAS PTHRASNALA
790 800 810 820 830 840
CYSGLNPROV ALARGPHEGL YGLNCYSTRP VALPHEALAA LAVALALACY SSERVALSER
850 860 870 880 890 900
ARGALALEUG LYILEPROCY SARGLEUVAL THRASNTYRA SNSERALAHI SASPTHRASN
910 920 930 940 950 960
SERASNLEUV ALILEGLUAR GTYRVALASP GLUASNGLYG LNLEUVALGL NTHRSERARG
970 980 990 1000 1010 1020
ASPMETILET RPASNTYRHI SCYSTRPVAL GLUASNTRPM ETTHRARGPR OASPLEULYS
1030 1040 1050 1060 1070 1080
PROGLYPHEA SPGLYTRPGL NVALMETASP PROTHRPROG LNGLULYSSE RGLUGLYVAL
1090 1100 1110 1120 1130 1140
TYRCYSCYSG LYPROILEPR OLEULYSALA ILELYSGLUG LYGLULEUTH RTYRLYSTYR
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
30/48
1150 1160 1170 1180 1190 1200
ASPALAPROP HEVALPHEAL AGLUVALASN ALAASPVALH ISTHRPHEME TLYSARGLYS
1210 1220 1230 1240 1250 1260
ASPGLYTHRT HRLYSLYSIL EILESERSER VALHISVALG LYLEULYSIL ESERTHRLYS
1270 1280 1290 1300 1310 1320
SERVALGLYS ERASPARGAR GGLUASPILE THRHISLEUT YRLYSTYRPR OGLUGLYSER
1330 1340 1350 1360 1370 1380
ASPGLUGLUA RGGLUALAPH ETHRLYSALA ASNHISGLNA SNLYSLEULE UGLNGLNGLN
1390 1400 1410 1420 1430 1440
ASPASNALAG LYLEULEUIL EVALILELYS VALSERALAG LUMETARGLY SGLYCYSASP
1450 1460 1470 1480 1490 1500
PHEASPVALP HEALAVALIL ETHRASNASN THRPROASNG LULYSLYSCY SARGLEUVAL
1510 1520 1530 1540 1550 1560
PHEGLYSERA RGALAVALSE RTYRASNGLY ILELEUGLYG LUASNCYSGL YPHELYSASP
1570 1580 1590 1600 1610 1620
LEULEUASNV ALGLNLEUAL APROGLYGLU GLULYSARGV ALALALEUAR GMETASNTYR
1630 1640 1650 1660 1670 1680
SERLYSTYRA LAGLUASNLE UTHRGLUASP ASNLEUILEA RGLEUALAAL ALEULEULEU
1690 1700 1710 1720 1730 1740
ASPTYRGLYT HRGLNGLUAL ATYRLEUALA VALARGASNV ALVALLEUVA LASNPROGLU
1750 1760 1770 1780 1790 1800ILELYSVALA RGILELEUGL YGLUPROLYS GLUASNARGL YSLEUALAAL AGLUILETHR
1810 1820 1830 1840 1850 1860
LEUGLNASNP ROLEUPROVA LPROLEUGLN ASNCYSCYSP HETHRVALGL UGLYSERASN
1870 1880 1890 1900 1910 1920
LEUTHRGLYG LYGLNILEVA LTHRGLUARG LEUASNSERT HRVALGLUPR OGLYGLNASP
1930 1940 1950 1960 1970 1980
ALALYSVALL YSILETYRPH ETHRPROTHR HISSERGLYL EUARGLYSLE UVALVALASP
1990 2000 2010 2020 2030 2040
PHEASPSERA SNLYSLEUCY SHISVALLYS GLYTYRARGA SNVALILEIL EGLYLYSEND
2. Salmo Salar
10 20 30 40 50 60
METALAGLNA LALEUASPIL EALAARGTRP ASPLEUGLUC YSGLUPHEAS NASNTHRASP
70 80 90 100 110 120
HISARGTHRG LULEUASNGL YVALGLUARG LEUILEVALA RGARGGLYGL NPROPHETHR
130 140 150 160 170 180
ILEASNLEUH ISLEUARGSE RGLYVALTYR GLNPROGLYG LYSERALALE UASPLEUTHR
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
31/48
190 200 210 220 230 240
VALGLUTHRG LYPROGLNPR OSERASPGLN TYRGLYTHRG LNALASERPH EGLYLEUTHR
250 260 270 280 290 300
ASPGLNILEA SPTHRSERAR GTRPSERALA ALAILETHRS ERPROPROGL YASNMETVAL
310 320 330 340 350 360
SERLEUSERI LECYSSERPR OPROASPALA PROILEGLYA RGTRPARGLE UTHRLEUGLY
370 380 390 400 410 420
GLNGLYGLYA RGVALASPPH EVALLEULEU TYRASNPROT RPCYSTHRGL YASPVALVAL
430 440 450 460 470 480
TYRMETASPS ERGLUGLULY SLEUARGGLU TYRILELEUA LAGLNASPGL YILEILETYR
490 500 510 520 530 540
ARGGLYGLYT RPLYSTYRPR OILEPROTHR PROTRPASNT YRGLYGLNPH EGLUASPGLY
550 560 570 580 590 600ILELEUASNA LACYSLEUAR GILELEUASP METASNPROL YSCYSLEUAR GASNPROGLY
610 620 630 640 650 660
LYSASPALAS ERGLYARGAR GASNPROILE TYRVALSERA RGVALLEUSE RALAMETVAL
670 680 690 700 710 720
ASNCYSASNA SPASPLYSGL YVALLEULEU GLYARGTRPT HRASPASPTY RASPGLYGLY
730 740 750 760 770 780
VALSERPROL EUSERTRPLY SGLYSERVAL GLUILELEUA RGASNTRPAS PTHRASNALA
790 800 810 820 830 840
CYSGLNPROV ALARGPHEGL YGLNCYSTRP VALPHEALAA LAVALALACY SSERVALSER
850 860 870 880 890 900
ARGALALEUG LYILEPROCY SARGLEUVAL THRASNTYRA SNSERALAHI SASPTHRASN
910 920 930 940 950 960
SERASNLEUV ALILEGLUAR GTYRVALASP GLUASNGLYG LNLEUVALGL NTHRSERARG
970 980 990 1000 1010 1020
ASPMETILET RPASNTYRHI SCYSTRPVAL GLUASNTRPM ETTHRARGPR OASPLEULYS
1030 1040 1050 1060 1070 1080
PROGLYPHEA SPGLYTRPGL NVALMETASP PROTHRPROG LNGLULYSSE RGLUGLYVAL
1090 1100 1110 1120 1130 1140
TYRCYSCYSG LYPROILEPR OLEULYSALA ILELYSGLUG LYGLULEUTH RTYRLYSTYR
1150 1160 1170 1180 1190 1200
ASPALAPROP HEVALPHEAL AGLUVALASN ALAASPVALH ISTHRPHEME TLYSARGLYS
1210 1220 1230 1240 1250 1260
ASPGLYTHRT HRLYSLYSIL EILESERSER VALHISVALG LYLEULYSIL ESERTHRLYS
1270 1280 1290 1300 1310 1320
SERVALGLYS ERASPARGAR GGLUASPILE THRHISLEUT YRLYSTYRPR OGLUGLYSER
1330 1340 1350 1360 1370 1380
ASPGLUGLUA RGGLUALAPH ETHRLYSALA ASNHISGLNA SNLYSLEULE UGLNGLNGLN
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
32/48
1390 1400 1410 1420 1430 1440
ASPASNALAG LYLEULEUIL EVALILELYS VALSERALAG LUMETARGLY SGLYCYSASP
1450 1460 1470 1480 1490 1500
PHEASPVALP HEALAVALIL ETHRASNASN THRPROASNG LULYSLYSCY SARGLEUVAL
1510 1520 1530 1540 1550 1560
PHEGLYSERA RGALAVALSE RTYRASNGLY ILELEUGLYG LUASNCYSGL YPHELYSASP
1570 1580 1590 1600 1610 1620
LEULEUASNV ALGLNLEUAL APROGLYGLU GLULYSARGV ALALALEUAR GMETASNTYR
1630 1640 1650 1660 1670 1680
SERLYSTYRA LAGLUASNLE UTHRGLUASP ASNLEUILEA RGLEUALAAL ALEULEULEU
1690 1700 1710 1720 1730 1740
ASPTYRGLYT HRGLNGLUAL ATYRLEUALA VALARGASNV ALVALLEUVA LASNPROGLU
1750 1760 1770 1780 1790 1800
ILELYSVALA RGILELEUGL YGLUPROLYS GLUASNARGL YSLEUALAAL AGLUILETHR
1810 1820 1830 1840 1850 1860
LEUGLNASNP ROLEUPROVA LPROLEUGLN ASNCYSCYSP HETHRVALGL UGLYSERASN
1870 1880 1890 1900 1910 1920
LEUTHRGLYG LYGLNILEVA LTHRGLUARG LEUASNSERT HRVALGLUPR OGLYGLNASP
1930 1940 1950 1960 1970 1980
ALALYSVALL YSILETYRPH ETHRPROTHR HISSERGLYL EUARGLYSLE UVALVALASP
1990 2000 2010 2020 2030 2040PHEASPSERA SNLYSLEUCY SHISVALLYS GLYTYRARGA SNVALILEIL EGLYLYSEND
3. Oryzias latipes
10 20 30 40 50 60
METSERASPT HRSERALATH RPROTHRSER PROPROALAP ROTHRPROTH RPROSERLYS
70 80 90 100 110 120
GLYASNARGA RGGLYARGLY SALAGLYPRO ALAASPASNS ERASNSERGL UPHEALAASN
130 140 150 160 170 180PHEPROGLUV ALGLUTYRPH EILEALAPRO GLYPROARGG LYTYRPROPR OLEUTHRGLU
190 200 210 220 230 240
PHELEUASPI LETRPASPVA LASPMETILE ARGARGILEA SPGLUSERAS NLYSLEUGLU
250 260 270 280 290 300
HISHISTHRG LULEUTYRAS NSERGLUASN LEUILEVALA RGARGGLYGL NGLUPHEGLN
310 320 330 340 350 360
ILELYSLEUT HRPHEASNAR GPROTYRLYS PROASPGLUA SPLYSPHEAL AVALGLUPHE
370 380 390 400 410 420
THRILEGLYS ERSERPROGL NPHESERLYS GLYTHRTYRI LEPROVALPH EPHETHRLYS
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
33/48
430 440 450 460 470 480
GLUARGGLNS ERSERTRPAL AGLYARGALA ILEALAASNS ERASPASNIL EVALTHRVAL
490 500 510 520 530 540
GLYILETHRP ROALATHRAS NCYSILEVAL GLYLYSTYRA SNLEUTYRVA LALAVALVAL
550 560 570 580 590 600
THRPROTYRG LYVALARGAR GGLNARGPRO ASPLYSSERA RGGLUMETTY RILELEUPHE
610 620 630 640 650 660
ASNPROTRPA LALYSASPAS PALALEUASP ASPGLUMETG LUARGGLNGL UCYSVALMET
670 680 690 700 710 720
ASNGLUMETG LYILEILETY RHISGLYALA TYRASNASPV ALALAGLUAR GSERTRPASN
730 740 750 760 770 780
TYRGLYGLNP HEASNTYRGL YVALLEUASP ALACYSLEUP HEILELEUAS PHISSERGLU
790 800 810 820 830 840
METPROILEI LEASNARGGL YASPPROVAL LYSVALTHRA RGGLNALASE RALAMETMET
850 860 870 880 890 900
ASNSERGLNA SPASPASNGL YVALLEUVAL GLYASPTRPS ERGLYASPTY RILETYRGLY
910 920 930 940 950 960
VALSERPROT HRSERTRPTH RGLYSERTHR ASPILELEUI LESERTYRAL AARGSERLYS
970 980 990 1000 1010 1020
ALAPROVALA RGTYRALAGL NCYSTRPVAL TYRALAGLYV ALPHEASNTH RPHELEUARG
1030 1040 1050 1060 1070 1080CYSLEUGLYI LEPROSERAR GVALVALTHR ASNPHEPHES ERALAHISAS PASNASPGLY
1090 1100 1110 1120 1130 1140
ASNLEULYST HRASPILEIL ELEUASPGLU ASNGLYLYSI LEASPLYSAS NARGTHRARG
1150 1160 1170 1180 1190 1200
ASPSERVALT RPASNTYRHI SCYSTRPASN GLUCYSTYRM ETSERARGPR OASPLEUPRO
1210 1220 1230 1240 1250 1260
GLNGLYTYRG LYGLYTRPGL NILEVALASP ALATHRPROG LNGLUTHRSE RASPGLYMET
1270 1280 1290 1300 1310 1320
TYRARGCYSG LYPROALASE RVALHISALA ILELYSHISG LYGLUILECY SPHEPROTYR
1330 1340 1350 1360 1370 1380
ASPALAALAP HEVALPHEAL AGLUVALASN SERASPVALV ALPHETYRSE RARGARGARG
1390 1400 1410 1420 1430 1440
ASPGLYTHRL EUASPLEUVA LLYSVALASN ARGTHRHISI LEGLYARGME TVALLEUTHR
1450 1460 1470 1480 1490 1500
LYSALAPROG LYGLUGLUTH RARGARGASP ILETHRSERG LNTYRLYSPH EPROGLUGLY
1510 1520 1530 1540 1550 1560
SERALAGLUG LUARGTHRVA LLEUGLULYS ALAGLUGLUT YRGLYCYSLY SARGVALLYS
1570 1580 1590 1600 1610 1620
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
34/48
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
35/48
490 500 510 520 530 540
ARGGLYSERA SPLYSHISPR OILEARGSER PROTRPLYSI LEGLYGLNLY SGLUTHRGLY
550 560 570 580 590 600
ILELEUASPI LECYSLEUAR GILELEUASP METASNPROL YSCYSLEUAR GASNPROGLY
610 620 630 640 650 660
LYSASPCYSS ERGLYARGAR GASNPROILE TYRVALSERA RGVALLEUSE RALAMETVAL
670 680 690 700 710 720
ASNCYSASNA SPASPLYSGL YVALVALLEU GLYASNTRPT HRGLYLYSTY RASPGLYGLY
730 740 750 760 770 780
VALSERPROM ETSERTRPAR GGLYSERVAL GLUILELEUA RGASNTRPAS PTHRGLNALA
790 800 810 820 830 840
CYSGLNPROV ALCYSTYRGL YGLNCYSTRP VALPHEALAA LAVALALACY STHRILESER
850 860 870 880 890 900ARGALALEUG LYILEPROCY SARGVALVAL THRASNTYRT RPSERALAHI SASPSERASN
910 920 930 940 950 960
SERASNLEUM ETILEGLUAR GTYRILEASP GLUASNGLYL YSLEULEULY SSERGLYGLU
970 980 990 1000 1010 1020
METILETRPA SNTYRHISCY STRPVALGLU SERTRPMETT HRARGPROAS PLEULYSSER
1030 1040 1050 1060 1070 1080
ASPPHEASNG LYTRPGLNAL ASERASPPRO THRPROGLNG LULYSSERGL YGLYVALTYR
1090 1100 1110 1120 1130 1140
CYSCYSGLYP ROVALPROLE UARGALAILE LYSGLUGLYG LULEUTHRPH ELYSTYRASP
1150 1160 1170 1180 1190 1200
ALAPROPHEI LEPHEALAGL UVALASNALA ASPVALILET HRPHEMETLY SARGLYSASP
1210 1220 1230 1240 1250 1260
GLYSERTHRS ERGLUVALTH RTHRSERTHR VALVALGLYG LNLYSILESE RTHRLYSSER
1270 1280 1290 1300 1310 1320
VALGLYSERA SPASPARGGL UASPILETHR HISLEUTYRL YSTYRSERGL UGLYSERALA
1330 1340 1350 1360 1370 1380
GLUGLUARGA LATHRPHEGL ULYSALAASN HISGLNASNL YSLEULEUHI SGLNGLNGLN
1390 1400 1410 1420 1430 1440
ASNGLNGLYL EUGLNLEUTH RILELYSPRO SERSERGLUM ETARGLYSGL YCYSASPPHE
1450 1460 1470 1480 1490 1500
ASPVALTYRA LAGLUVALIL EASNLYSTHR ASPSERVALL YSLYSCYSAR GLEUVALPHE
1510 1520 1530 1540 1550 1560
GLYSERCYSA LAALASERTY RASNGLYTHR LEUGLYGLUA SNCYSGLYPH ELYSASPLEU
1570 1580 1590 1600 1610 1620
LEUASNVALG LULEUSERPR OGLYALAGLY ARGLYSVALP ROLEULYSLE UASNTYRSER
1630 1640 1650 1660 1670 1680
LYSTYRSERS ERALALEUTH RGLUASPASN LEUILEARGL EUALAALALE ULEUVALASP
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
36/48
1690 1700 1710 1720 1730 1740
TYRSERTHRG LYGLUALATH RLEUALAVAL ARGASNILEV ALLEUASPAS NPROGLUILE
1750 1760 1770 1780 1790 1800
LYSVALARGI LELEUGLYGL UPROLYSGLU ASNARGLYSL EUALAALAGL UILETHRLEU
1810 1820 1830 1840 1850 1860
GLNASNPROL EUPROGLUPR OLEUGLUASN CYSCYSPHES ERILEGLUGL YALAASNLEU
1870 1880 1890 1900 1910 1920
THRGLYGLYA RGALAILESE RGLUARGLEU GLYSERALAV ALGLYPROGL YGLUGLUVAL
1930 1940 1950 1960 1970 1980
LYSALALYSI LETYRPHETH RPROASNHIS SERGLYLEUA RGLYSLEUVA LVALASNPHE
1990 2000 2010 2020 2030
ASPSERASNL YSLEUCYSHI SVALLYSGLY TYRARGASNV ALILEILEGL YLYSEND
4. Oreochromis ni loticus
10 20 30 40 50 60
METALAASNH ISLYSGLYLE UILESERASP VALASPLEUA RGSERARGGL UASNASNSER
70 80 90 100 110 120
ALAHISHIST HRARGGLUIL EASPGLNLYS ARGLEUILEV ALARGARGGL YGLNPROPHE
130 140 150 160 170 180
SERILETHRL EUGLNCYSAS NGLYSERLEU ARGPROARGH ISHISLEUAS PLEUVALLEU
190 200 210 220 230 240
HISLEUGLYL YSARGASPGL UVALGLUILE LYSVALGLNL YSGLUARGGL YALAGLYASP
250 260 270 280 290 300
LYSTRPTRPP HEASNGLNGL NGLYALAGLN ASPGLUMETL EULEUTHRLE UHISSERPRO
310 320 330 340 350 360
ALAASPALAI LEILEGLYAR GTYRSERLEU ALAVALLEUL EUMETSERPR OASPGLYARG
370 380 390 400 410 420
ILELEUGLUL YSLYSASPLY SMETSERPHE HISLEULEUT YRASNPROTR PCYSLYSASP
430 440 450 460 470 480
ASPVALVALT YRLEUPROAS PGLUTHRGLN LEUGLNGLUT YRILEMETAS NGLUASPGLY
490 500 510 520 530 540
ILEILETYRM ETGLYTHRTR PGLUTYRILE LYSSERTHRH ISTRPASNTY RGLYGLNPHE
550 560 570 580 590 600
GLUASPTYRV ALMETASPIL ECYSPHEGLU VALLEUASNA SNSERASNAS PALALEUARG
610 620 630 640 650 660
ASNSERGLNM ETASPILEGL UGLNARGPHE ASPPROVALT YRVALSERAR GILEILEALA
670 680 690 700 710 720
ALAMETVALA SNSERASNAS PASPARGGLY VALLEUTHRG LYARGTRPTH RGLUPROTYR
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
37/48
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
38/48
1930 1940 1950 1960 1970 1980
PROGLYGLNT HRVALSERIL EVALVALSER PHESERPROM ETARGTHRGL YVALARGLYS
1990 2000 2010 2020 2030 2040
LEULEUVALA SPPHEASPSE RASPARGLEU LYSASPVALL YSGLYVALTH RTHRVALVAL
2050 2060 2070 2080 2090
VALARGLYSL YSTYRARGAS NILEPHEPRO GLUILETHRG LUCYSTYREN D
6. Cyprinus carpio
10 20 30 40 50 60
METALALEUA SPILEGLYTH RTRPASPLEU ALACYSGLNP HEASNASNTH RASPHISHIS
70 80 90 100 110 120
THRGLULEUA SNGLYTHRAS PARGLEUILE VALARGARGG LYGLNALAPH ETHRILEASN
130 140 150 160 170 180
LEUTYRLEUA SNSERGLYSE RTYRGLNPRO GLYTYRSERG LNLEUHISIL ETHRALAGLU
190 200 210 220 230 240
THRGLYPROG LNPROGLUGL UGLNTYRGLY THRARGALAV ALLEUGLYLE USERASPGLU
250 260 270 280 290 300
ILEASPASPT HRARGTRPSE RALAGLYVAL SERSERPROS ERGLYASPTH RVALCYSLEU
310 320 330 340 350 360
SERVALCYSA LAALAPROAS PALAPROILE GLYARGTYRV ALLEUTHRLE UASPGLYHIS
370 380 390 400 410 420ILEGLNPHEA SPPHEILELE ULEUPHEASN PROTRPCYSP ROARGASPVA LVALTYRMET
430 440 450 460 470 480
ASPSERGLUG LULYSLEUAL AGLUTYRVAL LEUALAGLNA SPGLYILEIL EPHEARGGLY
490 500 510 520 530 540
ASPVALGLUT YRPROVALPR OLEUALATRP TYRPHEGLYG LNPHEGLUGL UGLYILELEU
550 560 570 580 590 600
ASPALACYSL EUARGILELE UASPMETASN PROLYSHISS ERARGASNPR OGLYLYSASP
610 620 630 640 650 660
CYSSERGLYA RGARGASNVA LILETYRVAL THRARGVALL EUSERALAME TILEASNSER
670 680 690 700 710 720
ASNASPARGA SPTYRGLYVA LLEUGLUGLY CYSTRPLYSA SPTHRPHEGL UGLYGLYVAL
730 740 750 760 770 780
SERPROMETS ERTRPARGGL YSERVALGLN ILELEUARGT HRTRPSERSE RTHRSERCYS
790 800 810 820 830 840
LEUPROVALA RGTYRGLYGL NCYSTRPVAL PHEALAALAV ALALACYSTH RVALSERARG
850 860 870 880 890 900
ALALEUGLYI LEPROCYSAR GVALVALTHR ASNPHETYRS ERALAHISAS PTHRASNSER
910 920 930 940 950 960
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
39/48
ASNLEUVALI LEGLUARGTY RLEUASNGLU LYSGLYGLUI LEASPSERSE RTHRARGASP
970 980 990 1000 1010 1020
METILETRPA SNTYRHISCY STRPVALGLU SERTRPMETT HRARGPROAS PPROPROPRO
1030 1040 1050 1060 1070 1080GLYPHEASPG LYTRPGLNAL ASERASPPRO THRPROGLNG LULYSSERGL UGLYVALPHE
1090 1100 1110 1120 1130 1140
CYSCYSGLYP ROVALPROLE UARGALAILE LYSGLUGLYG LULEUTHRPH ELYSTYRASP
1150 1160 1170 1180 1190 1200
ALAPROPHEV ALPHEALAGL UVALASNALA ASPLEUVALH ISILELEULY STYRASNASP
1210 1220 1230 1240 1250 1260
GLYSERTHRA RGLYSILEVA LASNGLUGLN LYSVALGLYG LNLYSILESE RTHRLYSSER
1270 1280 1290 1300 1310 1320
VALGLYARGA SPALAARGGL UASPILETHR HISLEUTYRL YSTYRPROGL UGLYSERVAL
1330 1340 1350 1360 1370 1380
GLUGLUARGG LNVALPHEGL ULYSALAASN HISGLNSERL YSLEUHISGL NGLNGLNALA
1390 1400 1410 1420 1430 1440
LYSPROGLYL EUGLNILETH RILELYSLEU SERTHRGLYI LEARGLYSGL YCYSASPPHE
1450 1460 1470 1480 1490 1500
ASPVALPHEA LAILEVALTH RASNASNTHR GLUGLUASPL YSLYSCYSAR GLEUVALPHE
1510 1520 1530 1540 1550 1560
ALASERARGA LAVALSERTY RASNGLYVAL ILEGLYARGG LUCYSGLYPH ELYSASPLEU
1570 1580 1590 1600 1610 1620
LEUASNLEUG LULEUALAPR OGLYGLYGLU ARGLYSVALP ROLEUARGLE UASNTYRSER
1630 1640 1650 1660 1670 1680
GLNTYRCYSA SNASNLEUTH RGLUASPASN LEUILEARGL EUGLYALALE ULEUILEASP
1690 1700 1710 1720 1730 1740
CYSSERTHRL YSGLUALAVA LMETALAMET ARGASPILEV ALLEUASPAS PPROGLUILE
1750 1760 1770 1780 1790 1800
LYSILEARGI LELEUGLYGL UPROLYSGLU LYSARGLYSL EUALAALAGL ULEUTHRLEU
1810 1820 1830 1840 1850 1860
GLNASNPROL EUPROGLUTH RLEUGLNGLY CYSCYSPHET HRILEGLUGL YALAASNLEU
1870 1880 1890 1900 1910 1920
THRGLYSERS ERILETHRGL ULYSLEUGLU SERPROILEG LUPROGLYGL NGLUALALYS
1930 1940 1950 1960 1970 1980
VALILEMETT YRPHETHRPR OTHRGLNSER GLYLEUCYSL YSLEUVALVA LASPPHEASP
1990 2000 2010 2020 2030
SERASPLYSL EUGLYHISVA LARGGLYTYR LYSASNVALI LEILEGLYLY SEND
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
40/48
Gambar Hydropathy plot dari berbagai biota perairan
Hydropathy plot transglutaminase ikan chum salmon (Oncorhynchus keta)
Hydropathy plot transglutaminase Salmo Salar
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
41/48
Hydropathy plot Oryzias latipes
Hydropathy plot Thunnus orientalis
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
42/48
Hydropathy plot Oreochrmis ni loticus
Hydropathy plot Cypr inus carpio
Hydropathy plot adalah analisis yang dilakukan untuk mengetahui sifat
hidrofobisitas dari protein. Asam amino yang bersifat hidrofobik ditunjukkan oleh
area positif dan terletak di bagian dalam protein, sedangkan asam amino yang
besifat hidrofilik ditunjukkan oleh area negatif dan terletak di bagian permukaan
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
43/48
protein. Puncak pada grafik hydropathy plot di atas menunjukkan hydropaty skor
dari asam amino penyusun enzim transglutaminase. Skor negatif menunjukkan
asam amino hidrofilik dan skor positif menunjukkan asam amino hidrofobik. Skor
asam amino ditunjukkan pada tabel di bawah ini.
Jenis Asam Amino Simbol Skor hidropati
Isoleusin I 4,5
Valin V 4,2
Leusin L 3,8
Fenilalanin F 2,8
Sistein C 2,5
Metionin M 1,9Alanin A 1,8
Glisin G -0,4
Treonin T -0,7
Triptofan W -0,9
Serin S -0,8
Tirosin Y -1,3
Prolin P -1,6
Histidin H -3,2
Asam glutamat E -3,5Glutamin Q -3,5
Asam Aspartat D -3,5
Asparagin N -3,5
Lisin K -3,9
Arginin R -4,5
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
44/48
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
45/48
Struktur protein enzim transglutaminase Thunnus ori entalis
Struktur protein enzim transglutaminase Oreochromis ni loticus
Struktur protein enzim transglutaminase Cypr inus carpio
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
46/48
Pohon filogenik berbagai biota perairan penghasil enzim transglustaminase.
Dari pohon filogenik di atas, terlihat hubungan kekerabatan berbagai biota
perairan penghasil enzim transglutaminase. Dari gambar di atas terlihat bahwa
ikan salmo salar memiliki kekerabatan yang paling dekat dengan ikan bluefin tuna
(Thunnus orientalis) dan ikan nila (Oreochromis niloticus) memiliki kekerabatan
yang paling dekat dengan ikan chum salmon (Oncorhynchus keta). Ikan mas
(Cyprinus carpio) memiliki hubungan kekerabatan yang lebih dekat dengan ikan
salmo salar dan bluefin tuna (Thunnus orientalis) dibandingkan dengan ikan nila
(Oreochromis niloticus) dan ikan chum salmon (Oncorynchus keta).
Struktur protein enzim transglutaminase dari ikan mas (Cyprinus carpio)
memiliki kemiripan dengan ikan salmo salar dan ikan bluefin tuna (Thunnus
orientalis). Begitu pula struktur protein transglutaminase dari ikan chum salmon
(Oncorhynchus keta) memiliki kemiripan dengan ikan nila (Oreochromis
niloticus). Hal ini semakin memperkuat alasan bahwa ikan mas (Cyprinus carpio),
ikan salmo salar dan ikan chum salmon (Oncorhynchus keta) memiliki
kekerabatan yang dekat. Selain itu, hasil alignment ketiga jenis ikan tersebut
menunjukkan kesamaan nukleotida yang cukup banyak. Hal ini ditunjukkan padagambar di bawah ini.
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
47/48
Hasil alignment ikan mas (Cypri nus carpio), ikan salmo salar dan ikan
bluefin tuna (Thunnus ori entalis)
-
7/28/2019 Laporan Enzim Bu Mala Kel 1
48/48
PUSTAKA
Haard NF dan Simpson BK. 2000. Seafood Enzyme. Marcel Dekker, Inc. New
York. Hal 147-161.
http://web.expasy.org/
http://swissmodel.expasy.org/
Kyte, J. and Doolittle, R. 1982. A simple method for displaying the hydropathic
character of a protein.J. Mol. Biol. 157: 105-132.
Mohamad AB, Maskat MF, Ghani MA, Omar AF, Kashim MIA. 2012. The use of
transglutaminase enzymes in food: is there any issue of lawful and unlawful
in Islam.Research Journal of Applied Sciences 7(1):48-53
Renzetti S, Bello FD, Arendt EK. 2008. Microstructure, fundamental rheology
and baking characteristics of batters and breads from different gluten-free
flours treated with a microbial transglutaminase. Journal Cereal Sciences
48:33-45
http://web.expasy.org/http://web.expasy.org/http://swissmodel.expasy.org/http://swissmodel.expasy.org/http://swissmodel.expasy.org/http://web.expasy.org/