/'

.• ,., ··~--- .. ,.. ............

LAPORAN PEN~LITIAN ,..._

l • ...

PEMILINAN SAAT PENYAPIHAN ANAKAN

Pinus merkueil Jungh ·et de Vriese

r ~ . i •,

i;

•I· .

OLEH : . #J. -- ,,.. SUHARDI\..

FAKULTAS K~HUTANAN

UNIVERSITAS GADJAH MADA

qJLAKSANAKAN ATAS BIAYA :

Proyek Pembinaan Penelitian dan Pengabdian pada Masyara~at

Nomer 1 16/P4M/DPPM/SPPK/1980

Direktorat Pembinaan Penelitian dan Pengabdian pada Ma5yarakat

Oirektorat Jenderal Pendidikan Tinggi ..... ,... ... "

· Oepartemen Pendidikan dan ~...-.·

1 9 8 1

liabucl. -~el'f'tian-·-it'l:t· "al•nmeO;o•~r-'jaat_ PMft; ~·-- yang.pel.iag\.,~~---· ~ -~·:rs.na;aa. s.llJ.~gga • • -· . ·... . • .•. . ,. . . . . .' ' ~' .·. ' .• . i. ·~ta•e ·a~ aen#~ lebih __ ti.na"-•

_:·;;- , . .:·.

Perco.~a*a.'·i~- haru• «J.u~~Qg babere.pa :•lit :ara .. · ,na" p~a-o~g.-.n ~a, ·dtiuar: G.Usaan·-................. "'

'· __ :·.;_ -, (,_- __ - - ·--; ',- ':.:- ,_i ' __ ·_ ·:' ~ - .-IIlrM mtiie ~apltea diperbanyak teritita .kaflih.' ·

'v· . - ' . • >: . • - • - !-', -~ ~-

· .. Peo~is ~d«Pi sel)enuhnY. bahw$::~1na4Jib Wll'!UJ""'· .. • ].u 'tllmiait··ttekt.lraQ.38n•kela1ranp.n •41· dal$m v.J M. tu'l.:tsa•·

.. :t~_f\;··- ·~·~i· . saran dan kri 'bik $1ltl pen'Us 1; ..... .._, ·

7.a: f.et1gau / sen~!s hati. , "

. -

. ·. t,tBb®· :~litian t~l:i. ~alah · 1!lattear~ . .,_, .. ~; .... ..,. . , · Pill• ~Ef pelit18 tepat d.i · ,_Nem41an-1•hi•s•

i~a~eee ~tdi !Mn&Jadi.lebili tinsst. -, - · ·. 1_ ~ .- - ' .

... , .. Peno·t>A• ini harue di•l--g ~be'be:t"&l)a lf•ltt • . , ~:.-~.;~·n b$1Ba dilua~ aae;~n· · · · · .· · · · --•···)tilra- ·.•.l;tl,t . .._watan . iaponri pen•lt t~a ... "'""lfiiF»-~.,;. . . :t:aA4 '·t r~a~"', . . , .

. "'~~ . ' ....• , ·~:r~t j':• -•.

· .. - . ..,.... ·, ___ -·_--. :>:..-· :·--- ,;,- . ,• - \ '· -~ . -. _". - . -_- - ·_·. -. ' ,_ ·. __ : .-·

... ~;· ... ~ri~·~···~nnlis ••JIPfJikh ~·~e:.·~li m~o. ,.~ ~~ia ~- yang· tel~lt banyak Wftber~ka• · .. apJ.l' ...... ,.n berher8a -~tt.sga ·.· ....•. · ... n;y' ~at ~~lli,. .. · Be~t~ juga k•~i PllU..:'DilBitlCI1tm

· \ ~,~Jtfh/.t~ terta · raeJ!!berik~ b8ntaan tlik . ' ... ,../' . '

· ~lU U8])Ufl

\ ~~~~$--me~derljftPt8phnyil·b~·a,.aih

·:~Takata • .. -. • .. • .. .. .. .. • .. ... • • ·- .... ~--patter • Isi .· _ • • " \~·· ·- -· .. .. • • .. ... • .. • • ··WJt·tar Graftk .. • • .. • • • .. .. .. • • .. • Dd"tir Ga1nb ·_. · • .. .. ·• .. · ·-·. ' , .. • tr • • .. .. .. • ~·, . .. • -· ... lli&.tt$1' . fJ.lebe l .. • .. • ·- .. • • .. • .. • In,i.s-.ri -· • .. • • • • • .. • .. "~,, .. -'*· • ,.., ~U$&!1tti:t- • •. •

-'

.. • .. • • .. • • .. • . . O.tr:a P&tielit.i•n, • .. • -. .. ;• .. " •· • • • • Jla8il . Penti'-lit~ari • • • .. • • • 0 • • --~ • • ·tcea.t•iiile~ ._ -· • .._ • • .. .. ... • .. .. • .. • • ,, c .. ' } Datta:~r ~tikt .. • . •' .. .. • .. • • ··__: • • • ·-

HalalD$ti.

'"" GraJ:ik·. Arigka Pe:rk«tca~h&n dari JJeo,rapa ta ...

hap l)erkeoambahliln • • • • .. • , • • ~

;

/'

.. ''

~: \ '7

' • ·.-. . • '";"' • •· • ! • .. • • •

• • ~- .. .. ..

.. ': ..

\

iJ' ' -- 1 ..

., ' '

· ! -~l-i! I ... S:·· A_ lt I

. . !

~•enta'se lt~lnit.i•q ·bi~it d.;, ~r•maaa,• ~Ws-11;: · ··· -- - . - ·:·_.. . - - -_ ·. - -·_ y,

·~di bedeng~n cuk\lprtingg;i d~n kemeti$n· b:i.bi't .. ---·~~~ ·· ,·4i l:apangan juga tinggi, oleh karen's fttt . .aka,n die~

' l*'lef:ahannya m.lal~i ~at,u ~·sl pJmi :P;tt~lih•n ••• > · pertyapihan· ;yang pa~ing tepat •. Beber~a peri.li.ti8tt/ · t~~h menun~tlkk$n 'bahWa biji~ yan:;; ·eJi~•cam~-~p.-ltqs · .. ·.

· · aQl. me~tpunyai kelflungkinb ·. hi4tlp terue ''P,fllin~r·tt.;-Y ··

. Oara mel~kUkab penelitiat;J. yettu> dengah memit'ldy, '. -kan O.nih.iioben±b' yang t.elah, berkedamb~b< melalui /b•~;

. - ' ·. ' ' _. ' -· , -; --- . -' -- ' . -. 1 rapa tahap. !l'aiuJp -pert-a ben.ih-benlh $ang b•rlte~•lff .:

bah a.b~ltim satu minsr;ttdllri· saat.'penabur~· •. ~-;· .• kedua· 'tllentaJ>ih benih-benih f&ng O.r~1(nlntbab .pad61 ••• e.t penllbUl.'en'. beruwJ: dari 1. minggu satnp~i, UiBUtr .2 ..• ·. ·~ •. lllin$su.- ~&,haP ketip b.e~:i.h..,ben1h. J'letlS be:rlc•air'hll< · ·

· •eaudab. dtta~.· 2 .tnfnggu Ptn'()td. umur l·-~tngsu~ ·· D•n ... tereithir yakni ben.:iJ:l~benih yang b~~k~e'ambah . statut.Jt

. ' - -,_. ..._ - : t .. . -~ ~ ~ . • . ; ' - ·- \ .. - :

berum!lr3 tllinggu sa1apai 4 ~inggu atau lebih• ; - ' . ' -- ' .' f

_ Kesiinp\llan. yang d:i;peF()leh s•uclah bibit ,u&-. ·· . -6. bulan malta :per.-n jadi mast~~1J18si.Ctg· ~erc~tt~ ad:J ·

lall .,.~,1: l)~r±~ut : - · - · -

' I

....

· .·11il-insgu 1.-sid 2• m%n$1-U _ :e s/4 ·~·llii·nggu .- '\

. \

·.·~'.. ·aa ·····"··~ . !$',s

;· . -' .. ,

. -- --~ "~

.. I ,

\.

. . ~ene;Li#ian, ia~.· · ••JI6at pent~lig• ~· s£~Jl it!!, ---- _,. - - - - ' - :·- '. ' ', _-· - -- - - -. . - - - --, _l - - -_ - -:. ... -- - ' .-· < - -~- .- ~

.. Un:YJ a:realpeo:ghijauan da&·:1'eb(l,isa1 •. h~b~~---"< · .dan •.. nlioidai memerll1Du P•~semaian:· pns·····aem•Hn.etlinaaan ·~i- l,pe8gan; · · .. Int. aktnt : aefu$itean program·· pene;hi~uac secaN·····keaelurnh•w~

· · .. Xeoep•tall pertumbtihau ·-paaa· .;,aktu .aw$1· perkee...,· • '•.· ' • '. ' ' .·. ' ''· ·. ··•·· ' '·. ' • ' .·."-< ', ' '.·. ' ' .· . ·1>-."nlp•rtwnbuhan · t'-eru.toa dite~an Ocleb. kat1t\UQ8ati·. · ...

. Nkanan pada ; l)iji dan s"ttat gttceti:kn.t•.; Pel.'ri~· . '#' . -_ - - '\_ - - - • - - - - -: - . . '- '.. - _- - - - - - - - ' -' - - - - - ., - ~ . ·. an ~e:rikUtnya tergel1~UOS"i>ada cadattS,.tl ill~kanaa.~JHj

\

' . •. . . ' . . . ·.. . ·. .. . .. ·. .·} ;Biji-b~ji,tersebutdikecatllbtil'lltandiidal~m ~lt

10 t~?ur .yang sudah· diai~pkan dan setiap. h,ri_ dililla~· 'bi.ji-llijl yang be:l:'keeamb~h~ . Biji-bi~i yang berke48!-bah pads ,hari a. dan, 7 .la~gauns. 4-i s~pih-ke'·p~t pJ:tt~;

· tik'yang tel~ disediakan a:emik$an Ju.sa·,-tah41tp-ta}lep -beriliu~ya. . Yshg ak~~f. diteliti adalah t~ng;ltat. keija:-'fian setiap ta}l.ap·.p&nyapi.l1an. Angktt-k~atian d:i~, -: tung dida.lam pftrse·n dan· angka keb~~hasilan dihi'tUJ1S.

I , - • •

j~(:§a di ·d.alam persen. ' . l?•r})edaan ang;ke · ai cia lam tna,eiue;.: .. mas:±11t tahap ·

@pat di.an8l:f$A··.«~h:i:ne;ea ·angka ta'r'Ni1td~t dip~ oleh.

i !

\

,.- 'f

I

..

< --~

.· 0~ J>llG£%5.

.lCPH

· ·fg:t ·i>•neunfiu.h~ .. ·

~na't~la.t ':. ~~'~,~~-

l.~ :Bale kee·ant'b!iill '• .. -·-- - ',:

· 2. ·Jty~&ll tan:ah

.--!

Garalian Setnp,:olan:

: '\femli•±-· ; .. 19 ~6-~ :);~-.

-·

'- I

; ;. -

Sa'l'in.san tanah (Gb -~l di'Pe~ ,tten7ariug .~a... · ' nab untult mengtei pc t pla$tik yaq dij)el!'si·apkan un:~ut.: . . m~~ui bibit.' . . ' Sedangltan balt ltflcambah ·da~i sent ·dan d&l':i plastil u,n~: tuk mengee•ambahkan benih-benih. sebelnm dipiooahkaii k~· pot peayapihan. ·.

\

Se$udah b~rtunul: s~tumiagc;u·beni.h.:..benihyangbe£ kecamb~h di Sb\pib. •, _ Dem:Lkian j~ga .~terusnye y~g ~erumur 1 - 14. b.:ar~; _ . ly5 hari - 21 hari;~ 22 bari dan ~ebih. . . . ·· Sesud8h a bulan:~ di amati - jad.i ~ar:i. :masi.n-g..-fliasins·te ·. . . -4 .. hap pemindahan.

' .

~ /

\

if

,_;.,j,.

~gl/tla~i ·_ U' i .a n, & •. c · ke · ~ • ··..- . • ~- -• ..... ......, .....

1 2 J' 4

10 10. 3.8 a:,a . '

20 6 2 ~3.1 12,5 ·' 4 26 8 .16 26 5.~, 18,05 5 -~.S ,_ lJ 10 :22 -5,0 23:.G5 6 ~1~ 6 1'7 2.2 ~.?5 27.86 -~ ~ :r . .. 7 ~4- ll 10 13 ;.?5 31.55- I s a 13 11. 1?> ~.-'l_p '3;.;o 9 -~ 27 64 35 !0.91 46:e2l

I

10 .. 2~ 56 '32' 26 9.?') 55-.96 . '

12 14 ..-

11 .10 l2 4.00 59·96 12 ' "ll 17 7 l.2 4.00 63•~ ~3- 8 18 5 9 -'•24 67.30. 14 5 12 - 6' -1..91 ,6~.21 15 5 15 --- ~ 1_.91 ?1~12 - - ~~ l6 • l 4 1

. ~- -o., ''71.62

17 l 2 ... l o-.3 71~92 18 1 2 ·. ·0.25 _?a.l?,

.. -~--- ~

19 -· 2 - - 6;.16 ,2~33 \

.----'"' c

·20 ..:,. l. - - .~ .. oo ·72.41 ' -.r . . . .

~---·~ -.. . ..-. -..: .......... ~.-.... -... ~...-._.-..:... ... -~z . .; ..... ¥-.;... ...... ~ .. ~---..-.. _._....,._....,":" ~-,•-... ~---..;.~-~~-·-·•-·:.,,: ...... ,.... .... _,·~--~--";j~:_-~,.- ·/

. Dari. 1;al)elt. tereebut tet'dapat anska; ·me.fiarik ·y$kni .•. s•n -keetrunbah pada hari 1te ~mbi:Le-n

. rue· raenu~· dan :1;l4ak· ,l)eRe~alabah Se$$l~n' lufri ~{. $,_-.··_ -_- · .. ----.- _: __ ' ,_'\ '_.-.. -: '.' -·- ____ , __ -_-: -~--- ___ .--.' • ___ :·'-- ~-- __ -:_- __ ·· __ ·,· ___ :_· .. -~·_--:-! ·:: __ :· ·'- -- _-_-:-_,_. -_ -l_>~

Detea~ batu~n. gratilt ~~ ·lebth \1~~ · pem,1r~r.i) .. a tm~t.~'::.,g· •a ~~£J$r! ·pe~k.call.i'~~o.· ·;L~t ~ik~.· .. , ... · ·

I

1 i'

•.

· ..

---'$UDl~.-.·· ··.-. v.a. • r14si ·.·.lle'.ra14. st . JW1l1eJi Rata...et'ati ·· · . · · · .· beo~ ~·t . h-$dre~ '.,:_;_c~-~·~~7_..-~-~~~~~---~------~·.·--'•

' . •. - - ,- .! '· . ' -,. -. j ,~. '

--Total 11 -.

w..._-" .. ~-~---, ................ ~~..,..,.,... .. .,._-..~,-~..;...::· ............ - .. :---~·~·-·--.. ,.......,...-·:w_ ............. -.~.-.Ji: ~-~-~~--...,;...~ -.

--,. .. · Dart e.naliaa V~J~ians nanwak bah~ra · atl~:t'a. ul~ne;'{in ~;-. ~-- t~tf,itllpat· .~>$·· riyata · sedane;kan antara ~rla~W1t( .- _ . -~ .. beda nyata~ ·

-- Un-tuk merlc$_ri ~ed$ , antar J}erl~l~an d:l~ttu~ d.~·· ..

:: .:::S .• t. o.!is ·

·. / ~~6~ ' ; --:.:: '- -_· ·~--'-::;·

. ' . -. '-' . ·' . -~ ·-- ---~--~--·-----~·-·-··~~--~~-.. ;·~-_;-~::-~---....~·\•.'?if•'M! ~, ··-:..:~.........:-~-~·-.:-:- .... ~-~"':-)'~·:~,.;,~~~.

Total· 'll

'ileri __ ··a~lt••--•\'~risne ·~mp·~··•'~,--,~ta~a .. -.--nl,~t¢'. · de:lt t~~~'P'~t l>ttd~ ny&tL' ·seaat}gkan all:'tfri• ·per1JH.$.n ..

. . ada peda t'l~Elct~ ·.· . . . . . . ... . -., ·. . . ' .,;' < '~ -' •

',;: _o -- I

· -~ntttk- mencia?i b~ . aota;c pe:X:-la~ dihitnng 'hg'StlilJSt.}._' . • • · · .. ·.· / 2 " L$3}'" 0..¢5 •. ---t ().0~ (db~ ... ·· .. Et~

•. t o.~:cs.J ·. ·AAt{2 · -~ · ,.. ,- - ---

:t::;r .. · :! PII. • PI !-"·. Fri! · PI ~ 'PIV·-·~II -~ P]!v

. ~!II- ~I~······

~- :1~~in b~strtr dam"'!B1\a' "._:a. ,'- -~ ·.:...- , - --.-- - ~-- -~ ~-. . _· __ /_,v~

.:. . sda , .... ~

= $d.~.·/ ·,,.

.=.

. $'Cia·

seta .,._ ..

s$Jt1}il~in· $\tal biJ1. ~:t'k•ca.\)ah s~makin< l:){a.i~,.- ---~··· _,....,..., ..• : ttwe~s-ia(i~ .. · ~atulp· :p~rt~ma urentpimi:~i~ •. "'-·._'"'·· ;J.,..~ •. ;pl.ing· ··baiic· d.i~n\:Jul· ber-turut~~tu;u!i .t!A~P

.I

. ~-' I

',· _\ .. _"':-.-_:' ___ >..:--.~-:.

.it,,.,

•• •

·-

" . ·i' I

. '

1. Crocker \'I dan Barton, i95?. Physiologi of seeds,. Chronicca Botanioa Oo v •

2. Dr.iessche R. Vd Jl980. Health, v~gour and QUality of oon.tter seedlings in relation to Nursery soil fertility. Proceedings North Atnerioan Forest Tree Nursery Soils \vorkshop. USDA Ne\'l York.

Ferdinand E de Vogel, 19?9. Seedlings of.Dyco-tyledons Structures Development types. Centre Agricultural Publishing and Documentation . \vagenine;en.

4. Hartman HT dan Kester DE, 1968. ion. Englewood Oliff's .•

Plant Propagat~ ;, . • •

5. Herman Haeruman JS, 19?2. Prosedure Analisa Ra4 cangan Percobaan. Bagian Perencanaan Hutan, '":" Departemen Managemen Hutan, Falc.Kehutanan IPB Bogor.

6. Krugman SL et al, 19?4. Seed Biolo~, dalam seeds of woody plants in the United St_ates. US Department of.Agriculture Washington DC.

?. ~iirov NT, 19?5. The Genus ·Pinus •. The Ronald"" Press.· -New York. ·

B. Oemi Haniin Soeseno, 19?5. Masalah Mutu dan Pe-ngujian benih untuk reboasasi dan pene;hijauan, Dep. Pembinaan Hu·can Fak. Kehutanan UGM Yogya.;. lrarta. ·

. I I

9. Smith DM, 1962. The Practice of Silvikulture · ? th ed. John Wiley & Sons Inc. Hew York ·

London Sydney_. 10. Snedecor mv dan \vG Cochran ·1975. Statistical

methods. Oxford & IBH Publishing Co, Calcuta, ·Bombay, New Delhi.

11. Ste\'lard FC 19. Plant Physiology, Academic Press, New York.

12. Stone JM 1980. Hardwood Seedlinss production : · ~fl1at are the fertility requirement ? Proceed-~.tl~~ -:NP:ktll. .. A~-~i-~an JfO.:r:'$ls.t.. 'J:~.a Nurs.erJr ao.ils. .~ 1 •. ;,,-,·I,•.:.!J:- o·r. U'"~':U'' ~- .KJ·.· -'-'W V_ ·o·r•, .. :_·-"....._._._ Ly~.I-:'!J.~ ./.. ¥ )..), ~1. -.. ~ .. ~ ...... .t,..o _,.....

13. Williston HL 1980. \fuat the Southern tre wants from nursery&a·n. Seedling Quali ceedings North American li'orest Tree N .,.,.;:l!!!.~ • .-1rw--Soils li9rkshop. OQ'SDA. ·· ~ · · · ·

\