kuliah titas 5

8/17/2019 Kuliah Titas 5

1/55

TAMADUNTAMADUNMELAYUMELAYU


2/55

PENGENALANPENGENALAN

Pembentukan tamadun bukan hanyaPembentukan tamadun bukan hanya

berdasarkan anutan agama masyarakatberdasarkan anutan agama masyarakat

semata-mata, tetapi dikenali jugasemata-mata, tetapi dikenali juga

berdasarkan jenis bangsa yangberdasarkan jenis bangsa yangmempelopori tamadun tersebut.mempelopori tamadun tersebut.

Tamadun Melayu – tamadun yang dimilikiTamadun Melayu – tamadun yang dimiliki

bangsa Melayu di rantau yang dikenalibangsa Melayu di rantau yang dikenali

sebagai Alam Melayu, Kepulauan Melayu,sebagai Alam Melayu, Kepulauan Melayu,

Nusantara ataupun Asia Tenggara.Nusantara ataupun Asia Tenggara.


3/55

NUANTA!A


4/55

Tamadun Melayu telah melalui beberapaTamadun Melayu telah melalui beberapa

"asa perkembangan sejarah#"asa perkembangan sejarah#$ %asa kedatangan serta pertapakan$ %asa kedatangan serta pertapakan

masyarakat yang dikenali sebagaimasyarakat yang dikenali sebagai

MelayuMelayu

$ %asa orang Melayu menerima pengaruh$ %asa orang Melayu menerima pengaruh

&ndia dalam agama dan kebudayaan&ndia dalam agama dan kebudayaan

$ %asa orang Melayu menerima &slam$ %asa orang Melayu menerima &slam

$ %asa penjajahan$ %asa penjajahan

$ %asa ke'ujudan negara-negara merdeka$ %asa ke'ujudan negara-negara merdeka


5/55


6/55


7/55

(elaki dan 'anita asli puak emangThe standard photograph o"

the time# a )uropean bet'eenNegritos *"rom(ord Moyne,Walkabout: A Journey in

Lands between the Pacifc and Indian Ocean. (ondon +/.


8/55

House of Mentri Saada,Headman,Kuala

Gadil,Sungai Jeram,Pahang


9/55

"Young Senoi man from Telum

Valley, 19!, #$ %hoto ta&en 'y

Paul () Means"


10/55

0rangMelayu


11/55

Hindu Kingdom - 100 BC - 1400 AD - During this period,

Malaysia's culture changed dramatically with the arrival of

Indians. Indians initially went to the Malaysian peninsulain search of a mystical place known as the !and of

"old# Although the places in Malaysia may not have

been what they were looking for, they didn't leave, but

continued to arrive in search of gold, spices and aromatic

wood. In addition to trade (with goods, the $ndians

introduced Hinduism and Buddhism to the peninsula%

thus &ringing temples and other cultural traditions

from $ndia# As a result, local kings in Malaysia combined

what they considered to be the best aspects of India'sgovernment with their own structure, thus resulting in

!Indianised kingdoms.! "oday, the Indian influences can

&est &e seen in a traditional 'alay wedding ceremony%

which is similar to those in $ndia#


12/55

Islam and the #olden Age of Malacca $ %& AD $ %%% AD $

)hinese, Indian and Arab records show that *rivi+aya to be

the best trading area in the region. After seeing its great

success, other areas uickly copied it thus causing adecline in (ri)i*aya+s influence# *ince the -indu kingdoms

of Malaysia weren't very strong and didn't have a central

power, this caused a big problem for the region. irates

were another problem that needed to be taken care of inorder for there to be a safe, secure port. "his problem was

taken care of with the emergence of 'alacca% which was

in an ideal location% thus attributing to its great success. It

was founded in %& and within years it was a ma+or port,

actually the most influential in *outheast Asia and with

alliances being built with other tribes and ports, Malacca was

able to !police! the waters and provide an escort for vessels

that needed it. /ith this success, Malacca uickly became

the power in control of all of Malaysia's west coast.


13/55

Para pedagang Arab datang keMelaka dan menyebarkan &slam

di sana sehingga menjadi pusatpenyebaran &slam di seluruhNusantara pada abad ke +1Masehi.


14/55

)olonial Malaysia $ %%% AD $ %01 AD $ Malacca's power and success

was uickly e2tinguished with the arrival of the ,ortuguese in %%%.

*ince the Arabians weren't allowing vessels piloted by non$Muslims into

their harbors, the 3uropeans reali4ed they needed a trading port of theirown. "hus bringing about capture of Malacca and it's harbor. After

conuering Malacca, the ortuguese built an immense fort which in turn

was captured by the Dutch in %5&%. In %16, the British% who needed a

port for their ships to dock while in route to )hina, persuaded the *ultan of7edah to let them build a fort on enang. After the 8rench conuered the

9etherlands in %10, the Dutch allowed 3ngland to oversee the port of

Malacca rather than turn it over the the 8rench. "his was the first in a

series of !swaps! to and from each country regarding this area.

3ventually, although it was finally given to :ritain in a trade, the Dutch

were the main controllers of the region. /ith the establishment of a port in

*ingapore, the :ritish colonies (Malacca, enang, and *ingapore came to

be known as the *traits *ettlements.


15/55

Fasa PenjajahanFasa Penjajahan

Aphonso d2 albu3uer3ur

Penjajah Portugis yang tibadi Melaka dan memulakanera penjajahan bangsa

)ropah di Tanah Melayupada +1++ Masehi


16/55

Kemeredekaan

Tanah Melayupada + 0gos+14menandakan

detikpermulaanrakyatMalaysiakhasnya umat&slam diMalaysiaterlepasse5ara rasmi

dari


17/55

1. TEORI KEDATANGAN1. TEORI KEDATANGAN

ISLAMISLAM Alam Melayu merangkumi 'ilayah Alam Melayu merangkumi 'ilayah

selatan Thailand, selatan %ilipina,selatan Thailand, selatan %ilipina,Malaysia, &ndonesia, 6runei danMalaysia, &ndonesia, 6runei dan

ingapura.ingapura. ebelum kedatangan &slam, Alamebelum kedatangan &slam, Alam

Melayu dipengaruhi "ahamanMelayu dipengaruhi "ahaman Animisme dan 7indu-6uddha. Animisme dan 7indu-6uddha.

Perkembangan &slam di alam MelayuPerkembangan &slam di alam Melayuunik kerana tiada bukti menunjukkanunik kerana tiada bukti menunjukkankekerasan atau ekspedisi ketenteraan.kekerasan atau ekspedisi ketenteraan.


18/55

Tarikh sebenar kedatangan &slam masihTarikh sebenar kedatangan &slam masihdipertikaikan. 8alau bagaimanapundipertikaikan. 8alau bagaimanapun

terdapat beberapa bahagian di alamterdapat beberapa bahagian di alamMelayu yang telah menerima &slamMelayu yang telah menerima &slamsejak abad ke 4 atau Masehi sepertisejak abad ke 4 atau Masehi sepertiumatera9 sementara di Tanah Melayuumatera9 sementara di Tanah Melayu

pula pada abad ke dan +: Masehi.pula pada abad ke dan +: Masehi.

Ada teori kedatangan &slam ke alam Ada teori kedatangan &slam ke alamMelayu#Melayu#

+.+. Arab Arab

;.;. &ndia&ndia

..


19/55

(T1) Islam Dari Arab(T1) Islam Dari Arab

7ubungan dagang terjalin antara7ubungan dagang terjalin antara

Alam Melayu dengan Tanah Arab Alam Melayu dengan Tanah Arab

sejak pra &slam dan berterusansejak pra &slam dan berterusan

hingga kemun5ulan &slam.hingga kemun5ulan &slam. Penyebaran &slam di Asia TenggaraPenyebaran &slam di Asia Tenggara

diterajui oleh pemerintahan 6aniditerajui oleh pemerintahan 6ani

Umayyah. 6agaimanapun &slam telahUmayyah. 6agaimanapun &slam telahtiba di rantau ini lebih a'al daripadatiba di rantau ini lebih a'al daripada

itu.itu.


20/55


21/55

(T!) Islam "ari In"ia(T!) Islam "ari In"ia

Pandangan ini dipelopori oleh 0rientalisPandangan ini dipelopori oleh 0rientalis

seperti nau5k 7urgronje dan 6rianseperti nau5k 7urgronje dan 6rian

7arisson.7arisson.

Teori ini banyak kelemahannya. &aTeori ini banyak kelemahannya. &abergantung pada abad ke + sebagaibergantung pada abad ke + sebagai

permulaan kedatangan &slam ke alampermulaan kedatangan &slam ke alam

Melayu.Melayu.

6er5anggah dengan "akta yang6er5anggah dengan "akta yang

men5atatkan &slam telah bertapak dimen5atatkan &slam telah bertapak di

rantau ini sejak abad ke 4 dan lagi.rantau ini sejak abad ke 4 dan lagi.


22/55

Ke'ujudan paraKe'ujudan para

pedagang danpedagang dan

pendak'ah &ndiapendak'ah &ndiadalam usahadalam usaha

mengembangkanmengembangkan

&slam ke rantau ini&slam ke rantau ini

bukanlah buktibukanlah bukti&slam di Nusantara&slam di Nusantara

ini berasal dariini berasal dari

&ndia.&ndia.6atu 6ersurat yang ditemuidi Kuala6rang 7ulu Terengganuadalah bukti&slam telah bertapak didaerah ini sejak

dahulu lagi.


23/55

(T#) Islam Dari $hina(T#) Islam Dari $hina

&slam telah bertapak di 1: Masehi.

Tahun 4 Masehi berlaku pemberontakan diTahun 4 Masehi berlaku pemberontakan di


24/55

Peta Negara


25/55

FAKTOR%FAKTOR PENENT&FAKTOR%FAKTOR PENENT&

PENGEM'ANGAN ISLAM DIPENGEM'ANGAN ISLAM DI

ALAM MELA& ALAM MELA&

+.+. P)!(UM6AAN P)N?)6A!ANP)!(UM6AAN P)N?)6A!AN A@AMA A@AMA

;.;. P)!KA78&NANP)!KA78&NAN

.. P)!=A@AN@ANP)!=A@AN@AN.. P0(&T&K P0(&T&K

1.1. P)!ANAN KAUM U%&P)!ANAN KAUM U%&


26/55

PerlumbaanPerlumbaan

Penyebaran AgamaPenyebaran Agama 6egitu menonjol sekitar abad ke +>-+.6egitu menonjol sekitar abad ke +>-+. Kesan kedatangan penjajah 6arat ke TimurKesan kedatangan penjajah 6arat ke Timur

Kegiatan penyebaran berterusan antaraKegiatan penyebaran berterusan antarapenganut &slam dan Kristian.penganut &slam dan Kristian.

Abad +1 dan +> menyaksikan kuasa-kuasa Abad +1 dan +> menyaksikan kuasa-kuasa

6arat seperti Portugis yang menjelajah6arat seperti Portugis yang menjelajah

dunia Timur bertembung dengandunia Timur bertembung dengankekuasaan &slam yang telah lama bertapakkekuasaan &slam yang telah lama bertapak

di rantau ini.di rantau ini.


27/55

Perah*inanPerah*inan

Merujuk kepada perkah'inanMerujuk kepada perkah'inan

yang berlangsung antara 'anita yang berlangsung antara 'anita

tempatan dengan para pedagangtempatan dengan para pedagang yang terdiri daripada ulama. yang terdiri daripada ulama.

Perkah'inan antara raja MuslimPerkah'inan antara raja Muslim

dengan anak raja lain yangdengan anak raja lain yangakhirnya turut memeluk &slam.akhirnya turut memeluk &slam.


28/55

Per"a+an+anPer"a+an+an

Merupakan antara kaedah penting dalamMerupakan antara kaedah penting dalampengembangan agama &slam.pengembangan agama &slam.

7ubungan dagang antara bangsa Arab7ubungan dagang antara bangsa Arab

dengan alam Melayu 'ujud sejak Bamandengan alam Melayu 'ujud sejak Bamanpra &slam dan berterusan hingga kepra &slam dan berterusan hingga keBaman &slam.Baman &slam.

&slam sebagai agama dak'ah sekaligus&slam sebagai agama dak'ah sekaligus

mempertanggungja'abkan setiapmempertanggungja'abkan setiapindiCidu sebagai dai dan dipraktikkanindiCidu sebagai dai dan dipraktikkandengan baik melalui aktiCiti perdagangan.dengan baik melalui aktiCiti perdagangan.


29/55

P,li-i "an Pemerin-ahanP,li-i "an Pemerin-ahan

%aktor ini turut menyumbang%aktor ini turut menyumbang

kepada perkembangan &slam dikepada perkembangan &slam di

rantau ini.rantau ini.

=apat dibuktikan dengan=apat dibuktikan dengan

penguasaan kerajaan &slam Melakapenguasaan kerajaan &slam Melaka

ke atas beberapa ka'asan dike atas beberapa ka'asan di

emenanjung Tanah Melayu sepertiemenanjung Tanah Melayu sepertiPerak, Pahang dan seumpamanya.Perak, Pahang dan seumpamanya.


30/55

Peranan &lamaPeranan &lama

Para ulama dengan keilmuan danPara ulama dengan keilmuan dan

ketak'aan mereka dapatketak'aan mereka dapat

mempengaruhi masyarakat tempatanmempengaruhi masyarakat tempatan

untuk menerima &slam.untuk menerima &slam. Kebanyakan mereka terdiri daripadaKebanyakan mereka terdiri daripada

para pedagang sekaligus DsuE2para pedagang sekaligus DsuE2

menjalankan usaha penyebaran &slammenjalankan usaha penyebaran &slamdi Melaka, A5eh, =emak dandi Melaka, A5eh, =emak dan

sebagainya.sebagainya.


31/55

P&SAT%P&SAT TAMAD&NP&SAT%P&SAT TAMAD&N

MELA& ISLAMMELA& ISLAM

Kehadiran &slam telah meninggalkan kesanKehadiran &slam telah meninggalkan kesan

mun5ulnya pusat-pusat penting &slam.mun5ulnya pusat-pusat penting &slam. &a menjadi tumpuan alim ulama,&a menjadi tumpuan alim ulama,

intelektual dan sarjana bagi kegiatanintelektual dan sarjana bagi kegiatankeilmuan dalam tamadun Melayu.keilmuan dalam tamadun Melayu.

Antaranya# Antaranya# Perlak Perlak amudera Pasaiamudera Pasai


32/55

MelakaMelaka A5eh A5eh

PattaniPattani


33/55

The Great (aiturrahman Mos*ue is the main feature of

(anda +#eh today) (uilt around 1!th #entury, themos*ue as 'urnt don at the 'eginning of the +#eh

-ar and as re'uilt in 1./0 ta&ing its %resent sha%e

after a num'er of renoations and e2%ansions)


34/55


35/55

Pusat-pusat ini berperanan sebagai#Pusat-pusat ini berperanan sebagai#

Pusat Pendidikan &slamPusat Pendidikan &slam

Penyebaran &slamPenyebaran &slam

Kegiatan penulisan dan keilmuanKegiatan penulisan dan keilmuan

elepas kejatuhan Melaka, A5ehelepas kejatuhan Melaka, A5ehbertindak sebagai bentengbertindak sebagai bentengmempertahan keutuhan &slammempertahan keutuhan &slamdaripada kejahatan Portugis.daripada kejahatan Portugis.

Kuasa A5eh dapat membendungKuasa A5eh dapat membendungkedurjanaan kuasa 6arat di rantaukedurjanaan kuasa 6arat di rantau Asia Tenggara. Asia Tenggara.


36/55

3

KESAN DAN PENGARUH ISLAM DALAMKESAN DAN PENGARUH ISLAM DALAM

TAMADUN MELAYUTAMADUN MELAYU

Kedatangan Islam telah banyak mencorakkanKedatangan Islam telah banyak mencorakkansuasana masyarakat di Alam Melayu.suasana masyarakat di Alam Melayu.

Kesan dan pengaruh Islam dalam TamadunKesan dan pengaruh Islam dalam TamadunMelayu dapat dilihat dalam beberapa aspek,Melayu dapat dilihat dalam beberapa aspek,antaranya:antaranya: AkidahAkidah PolitikPolitik SosialSosial undang-undangundang-undang konomikonomi

KebudayaanKebudayaan !ahasa dan sastera!ahasa dan sastera KesenianKesenian Pendidikan dan Ilmu SyariahPendidikan dan Ilmu Syariah


37/55

/

Islam dan PembentukanIslam dan Pembentukan

Tamadun MelayuTamadun Melayu

Tamadun Melayu ialah sebuah tamadun yangTamadun Melayu ialah sebuah tamadun yangdibentuk oleh sekelompok manusia yangdibentuk oleh sekelompok manusia yangdogolongkan secara luas sebagai kumpulandogolongkan secara luas sebagai kumpulanorang Melayu dan bertempat di suatu "ilayahorang Melayu dan bertempat di suatu "ilayahdi Asia Tenggara yang dikenali dengandi Asia Tenggara yang dikenali denganpelbagai nama seperti Alam Melayu,pelbagai nama seperti Alam Melayu,#usantara, Tanah $a"i, %ugusan Kepulauan#usantara, Tanah $a"i, %ugusan KepulauanMelayu dan sebagainya.Melayu dan sebagainya.

&ilayah ini ditandai dengan dua elemen iaitu&ilayah ini ditandai dengan dua elemen iaitubahasa Melayu sebagaibahasa Melayu sebagai lingua francalingua franca dandanagama Islam sebagai anutan ma'oritiagama Islam sebagai anutan ma'oriti

penduduknya.penduduknya.


38/55

.

Kedatangan Islam ke Alam Melayu telah memantapkanKedatangan Islam ke Alam Melayu telah memantapkankeseluruhan pandangan semesta Melayu dan berlakukeseluruhan pandangan semesta Melayu dan berlaku

pentakrifan semula tentangnya. pentakrifan semula tentangnya.

Pandangan semesta Melayu yang berpusatkan manusiaPandangan semesta Melayu yang berpusatkan manusiaMelayu (man-centered) dan kesedaran bahawa seluruhMelayu (man-centered) dan kesedaran bahawa seluruhhidup terfokus ke arah tuhan (god-centered)hidup terfokus ke arah tuhan (god-centered)membuatkan manusia Melayu menyedari sertamembuatkan manusia Melayu menyedari sertameyakini bahawa Allah ang Maha !erkuasa" Mahameyakini bahawa Allah ang Maha !erkuasa" MahaMengasihani.Mengasihani.

Ini seterusnya men#adikan pandangan semesta MelayuIni seterusnya men#adikan pandangan semesta Melayu #uga dibentuk berasaskan hubungan manusia dengan #uga dibentuk berasaskan hubungan manusia denganAllah (Allah (hablum minalLahhablum minalLah) dan hubungan dengan sesama) dan hubungan dengan sesamamanusia (manusia (hablum minannashablum minannas).).


39/55

9

Sistem Perundanan Tradisi!nalSistem Perundanan Tradisi!nal

Melaka : (ukum Kanun Melaka, )ndang-undang *aut Melaka.Melaka : (ukum Kanun Melaka, )ndang-undang *aut Melaka.

$ohor : )ndang-undang $ohor, )ndang-undang Tubuh #egeri $ohor$ohor : )ndang-undang $ohor, )ndang-undang Tubuh #egeri $ohor+.+.

Pahang : )ndang-undang Pahang.Pahang : )ndang-undang Pahang.

Kedah : )ndang-undang Kedah.Kedah : )ndang-undang Kedah.

Perak : )ndang-undang Perak dan )ndang-undang KeturunanPerak : )ndang-undang Perak dan )ndang-undang Keturunan/aripada Turun #egeri Perak./aripada Turun #egeri Perak.

Terengganu : Perlembagaan #egeri Terengganu, +++.Terengganu : Perlembagaan #egeri Terengganu, +++.

#egeri Sembilan : di Sungai )'ong, 0embau, $ohol dan $elebu.#egeri Sembilan : di Sungai )'ong, 0embau, $ohol dan $elebu.


40/55

45

Aama Islam dan Adat"adatAama Islam dan Adat"adat

Istiadat MelayuIstiadat Melayu Islam merupakan elemen penting dalam tamadun Melayu.Islam merupakan elemen penting dalam tamadun Melayu.

$ecara khusus" Islam dan adat Melayu men#adi salah satu$ecara khusus" Islam dan adat Melayu men#adi salah satustruktur terpenting kemelayuan dalam tamadun Malaysia.struktur terpenting kemelayuan dalam tamadun Malaysia.

Islam dan adat Melayu merupakan struktur yang salingIslam dan adat Melayu merupakan struktur yang salingmelengkapi dan berintegrasi ke dalam wadah kemelayuan. Islammelengkapi dan berintegrasi ke dalam wadah kemelayuan. Islamterus men#adi teras bagi identiti Melayu.terus men#adi teras bagi identiti Melayu.

%alam perlembagaan" orang Melayu didefinisikan sebagai orang%alam perlembagaan" orang Melayu didefinisikan sebagai orangyang berbahasa Melayu" mengamalkan adat istiadat Melayu danyang berbahasa Melayu" mengamalkan adat istiadat Melayu dan

beragama Islam. beragama Islam.


41/55

41

Aama Islam dan Adat"adatAama Islam dan Adat"adat

Istiadat MelayuIstiadat Melayu

Agama Islam di'adikan salah satu daripadaAgama Islam di'adikan salah satu daripadaasas bagi mengiktira1 seseorang sebagaiasas bagi mengiktira1 seseorang sebagai

berbangsa Melayu. !egitu 'uga denganberbangsa Melayu. !egitu 'uga denganperlantikan sultan bagi setiap negeri,perlantikan sultan bagi setiap negeri,sultan dimestikan beragama Islam.sultan dimestikan beragama Islam.

Sultan 'uga diberikan peranan yang besarSultan 'uga diberikan peranan yang besardalam mengetuai agama Islam di setiapdalam mengetuai agama Islam di setiapnegeri di Tanah Melayu.negeri di Tanah Melayu.


42/55

4!

Kedudukan Istime#a $ran MelayuKedudukan Istime#a $ran Melayu

dan %umi&uteradan %umi&utera

Keistime"aan orang MelayuKeistime"aan orang Melayu 'uga telah men'adi satu asas 'uga telah men'adi satu asasdalam perkembangandalam perkembangan ketuanan orang Melayuketuanan orang Melayu penera'uanpenera'uandan pemilikan negara Malaysia.dan pemilikan negara Malaysia.

Keistime"aan ini telah diperuntukan dalam perlembagaanKeistime"aan ini telah diperuntukan dalam perlembagaanPersekutuan Malaysia dalamPersekutuan Malaysia dalam Perkara +2Perkara +2..

/i samping peruntukan perlembagaan memberikan/i samping peruntukan perlembagaan memberikankeistime"aan orang Malayu, perlembagaan Malaysia 'ugakeistime"aan orang Malayu, perlembagaan Malaysia 'ugamemberikanmemberikan perakuan dan pengiktira1an terhadap undang-perakuan dan pengiktira1an terhadap undang-

undang adatundang adat yang dilaksanakan di kalangan orang Melayu.yang dilaksanakan di kalangan orang Melayu.

#amun demikian undang-undang adat ini tidak dapat#amun demikian undang-undang adat ini tidak dapatmengatasi atau melangkah kuasa Perlembagaan Persekutuanmengatasi atau melangkah kuasa Perlembagaan PersekutuanMalaysia.Malaysia.


43/55

4

Semanat KebansaanSemanat Kebansaan

dan 'ati Diri Kebansaandan 'ati Diri Kebansaan

Tamadun Melayu yanTamadun Melayu yan ditun(ani !le) kekuatan &eananditun(ani !le) kekuatan &eananter)ada& aama Islamter)ada& aama Islam sebenarnya tela) banyaksebenarnya tela) banyakmemberikan sumbanan ke&ada semanat (uan dimemberikan sumbanan ke&ada semanat (uan dikalanan *endikia#an"*endikia#an Melayu dalamkalanan *endikia#an"*endikia#an Melayu dalammem&er(uankan )ak !ran Melayu dan (ua kebebasanmem&er(uankan )ak !ran Melayu dan (ua kebebasanTana) Melayu dari&ada belenu &en(a(a)an+Tana) Melayu dari&ada belenu &en(a(a)an+

Di ba#a) &emerinta)an %ritis) semanat kebansaan untukDi ba#a) &emerinta)an %ritis) semanat kebansaan untukber(uan mem&erta)an dan membebaskan tana) Melayuber(uan mem&erta)an dan membebaskan tana) Melayutela) bermula sea#al ,-.. denan diketuai !le) bebera&atela) bermula sea#al ,-.. denan diketuai !le) bebera&a!ran &emikir dan *erdik &andai yan mem&er!le)i!ran &emikir dan *erdik &andai yan mem&er!le)i&endidikan tini dalam bidan &ena(ian Islam dari&ada&endidikan tini dalam bidan &ena(ian Islam dari&adaUni/ersiti Al"A0)ar Mesir dan (ua dari&ada bebera&aUni/ersiti Al"A0)ar Mesir dan (ua dari&ada bebera&a

uni/ersiti di Timur Tena) yan lain+uni/ersiti di Timur Tena) yan lain+

Mereka ini tela) menunakan ba)asa Melayu sebaaiMereka ini tela) menunakan ba)asa Melayu sebaai#a)ana dalam menyam&aikan bua) 1ikiran dalam bebera&a#a)ana dalam menyam&aikan bua) 1ikiran dalam bebera&ama(ala) dan ak)bar se&erti al"Imam2 Nera*)a dan al"ma(ala) dan ak)bar se&erti al"Imam2 Nera*)a dan al"Ik)#an+Ik)#an+


44/55

44

PERANAN TAMADUN MELAYU DALAMPERANAN TAMADUN MELAYU DALAM

PEMBINAAN TAMADUN MALAYSIAPEMBINAAN TAMADUN MALAYSIA

Malaysia kini adalah sebuah negara bangsaMalaysia kini adalah sebuah negara bangsaberbentuk persekutuan yang terdiri daripadaberbentuk persekutuan yang terdiri daripadakomponen +3 buah negeri.komponen +3 buah negeri.

Ke"u'udan Malaysia sebagai sebuah negara bangsaKe"u'udan Malaysia sebagai sebuah negara bangsasebenarnya merupakan lan'utan daripadasebenarnya merupakan lan'utan daripadakemunculan kera'aan-kera'aan Melayu lebih a"al.kemunculan kera'aan-kera'aan Melayu lebih a"al.

Kera'aan-kera'aan Melayu tersebut 'uga merupakanKera'aan-kera'aan Melayu tersebut 'uga merupakankesinambungan daripada beberapa buah kera'aankesinambungan daripada beberapa buah kera'aan

atau pusat tamadun Melayu yang pernah "u'ud diatau pusat tamadun Melayu yang pernah "u'ud diAlam Melayu seperti Sri4i'aya, Temasik, KesultananAlam Melayu seperti Sri4i'aya, Temasik, KesultananMelayu Melaka, Kesultanan $ohor 0iau-*ingga danMelayu Melaka, Kesultanan $ohor 0iau-*ingga dansebagainya.sebagainya.


45/55

40

Kedudukan Islam dalam PerlembaaanKedudukan Islam dalam Perlembaaan

Kedudukan agama Islam yang telah men'adi sebati denganKedudukan agama Islam yang telah men'adi sebati dengankehidupan masyarakat Melayu khususnya di #egeri-negerikehidupan masyarakat Melayu khususnya di #egeri-negeriMelayu hanya berubah selepas kedatangan !ritish ke TanahMelayu hanya berubah selepas kedatangan !ritish ke TanahMelayu bermula dengan #egeri-negeri Selat 5Pulau Pinang,Melayu bermula dengan #egeri-negeri Selat 5Pulau Pinang,Melaka dan Singapura6, #egeri-negeri Melayu !ersekutu,Melaka dan Singapura6, #egeri-negeri Melayu !ersekutu,#egeri-negeri Melayu Tidak !ersekutu dan #egeri-negeri#egeri-negeri Melayu Tidak !ersekutu dan #egeri-negeri!orneo 5Sabah dan Sara"ak6.!orneo 5Sabah dan Sara"ak6.

)ndang-undang Inggeris dilaksanakan di negeri-negeri)ndang-undang Inggeris dilaksanakan di negeri-negeriMelayu melalui piagam Keadilan I 5+786, Piagam Keadilan IIMelayu melalui piagam Keadilan I 5+786, Piagam Keadilan II5+96 dan Piagam Keadilan III 5+6.5+96 dan Piagam Keadilan III 5+6.

0esiden-residen Inggeris 'uga dilantik untuk menasihati para0esiden-residen Inggeris 'uga dilantik untuk menasihati paraSultan di dalam perkara-perkara pentadbiran kecuali dalamSultan di dalam perkara-perkara pentadbiran kecuali dalamperkara-perkara mengenai agama dan adat istiadat Melayu.perkara-perkara mengenai agama dan adat istiadat Melayu.


46/55

43

MenurutMenurut Perkara 34,52 Islam telahIslam telahdinyatakan sebagai agama rasmidinyatakan sebagai agama rasmipersekutuan Malaysia. /alam masa yangpersekutuan Malaysia. /alam masa yangsama, agama-agama lain 'uga bebassama, agama-agama lain 'uga bebasdipraktikkan dan diamalkan.dipraktikkan dan diamalkan.

Kesan daripada peruntukan PerlembagaanKesan daripada peruntukan PerlembagaanPersekutuan ke atas agama Islam dalamPersekutuan ke atas agama Islam dalamperkara 25+6 iaitu agama Islam sebagaiperkara 25+6 iaitu agama Islam sebagai

agama Persekutuan ialah :agama Persekutuan ialah :


47/55

4/

/alam konteks perlembagaan/alam konteks perlembagaan

Malaysia pada masakini, dalamMalaysia pada masakini, dalam

Perlembagaan Persekutuan MalaysiaPerlembagaan Persekutuan Malaysia

'elas memberitahu baha"a : 'elas memberitahu baha"a :

““Islam adalah agama rasmi persekutuan,Islam adalah agama rasmi persekutuan,

tetapi agama lain boleh diamalkantetapi agama lain boleh diamalkan

dengan bebas di dalam aman dandengan bebas di dalam aman dan

harmoni di dalam mana-mana bahagianharmoni di dalam mana-mana bahagian jua di dalam persekutuan ini jua di dalam persekutuan ini .”.”


48/55

4.

!aha"a seorang Melayu itu adalah seorang yang!aha"a seorang Melayu itu adalah seorang yangberagama Islam, la;imnya bercakap di dalam !ahasaberagama Islam, la;imnya bercakap di dalam !ahasaMelayu dan mengikut istiadat Melayu.Melayu dan mengikut istiadat Melayu.

Melayu dan Islam adalah unsur yang bercantum danMelayu dan Islam adalah unsur yang bercantum dantidak boleh dipisahkan untuk tu'uan undang-undangtidak boleh dipisahkan untuk tu'uan undang-undangdan Perlembagaan.dan Perlembagaan.


49/55

49

/i dalam sumpah memegang 'a"atan


50/55

05

Penera&an Nilai"nilai Islam danPenera&an Nilai"nilai Islam dan

kesan"kesannyakesan"kesannya

Penerapan nilai-nilai Islam yang telah men'adi akar umbiPenerapan nilai-nilai Islam yang telah men'adi akar umbika"alan terhadap semua dasar dan polisi yang di'alankanka"alan terhadap semua dasar dan polisi yang di'alankanoleh kera'aan telah menampakkan lagi kepada kitaoleh kera'aan telah menampakkan lagi kepada kitaperanan agama Islam dalam pembentukan negaraperanan agama Islam dalam pembentukan negaraMalaysia.Malaysia.

#ilai-nilai Islam yang suci dan uni4ersal telah dapat#ilai-nilai Islam yang suci dan uni4ersal telah dapatditerima oleh semua bangsa ma'muk yang tinggal dalamditerima oleh semua bangsa ma'muk yang tinggal dalamnegara ini.negara ini.

#ilai-nilai Islam yang berasaskan tauhid dan mencakupi#ilai-nilai Islam yang berasaskan tauhid dan mencakupi

semua aspek hidup manusia telah men'adi satu mekanismesemua aspek hidup manusia telah men'adi satu mekanismeka"alan dan panduan bagi kakitangan kera'aan dalamka"alan dan panduan bagi kakitangan kera'aan dalammen'alankan tugas mereka. Keistime"aan agama Islammen'alankan tugas mereka. Keistime"aan agama Islamyang men'adi identiti bangsa Melayu telah men'adikanyang men'adi identiti bangsa Melayu telah men'adikantamadun Melayu sebagai asas tamadun Malaysia.tamadun Melayu sebagai asas tamadun Malaysia.


51/55

01

0a'a dan Sultan di negeri-negeri bera'a ialah0a'a dan Sultan di negeri-negeri bera'a ialahketua agama Islam bagi negeri masing-masing.ketua agama Islam bagi negeri masing-masing.

/alam men'alankan tugas sebagai ketua/alam men'alankan tugas sebagai ketuaagama mereka mempunyai budi bicara danagama mereka mempunyai budi bicara dan

tidak terikat dengan nasihat Ma'lis Mesyuarattidak terikat dengan nasihat Ma'lis Mesyuarat#egeri.#egeri.

Sultan dari segi praktikalnya semasa bertugasSultan dari segi praktikalnya semasa bertugas

dibantu dan dinasihati oleh Ma'lis Agama Islamdibantu dan dinasihati oleh Ma'lis Agama Islam#egeri.#egeri.


52/55

0!

Perkara 38(2)(b)Perkara 38(2)(b) pula memperuntukkan bahawa $ultan pula memperuntukkan bahawa $ultandi dalam Ma#lis &a#a-&a#a adalah ketua-ketua agamadi dalam Ma#lis &a#a-&a#a adalah ketua-ketua agama

Islam dan bertanggung#awab ke atas adat istiadat Islam.Islam dan bertanggung#awab ke atas adat istiadat Islam.

Perkara 3(2)Perkara 3(2) pula menegaskan bahawa ang di- pula menegaskan bahawa ang di-Pertuan Agong men#adi ketua agama bagi negeri-negeriPertuan Agong men#adi ketua agama bagi negeri-negeri

yang tidak mempunyai $ultan. Kedudukan Islamyang tidak mempunyai $ultan. Kedudukan Islamsebagai agama rasmi Malaysia seperti mana di dalamsebagai agama rasmi Malaysia seperti mana di dalamPerkara 3(1)Perkara 3(1) di atas adalah amat #elas" diperkuatkandi atas adalah amat #elas" diperkuatkandengandengan Perkara 11(4)Perkara 11(4) yang menghalang sebarangyang menghalang sebarang

penyebaran agama lain kepada orang-orang Islam. penyebaran agama lain kepada orang-orang Islam.


53/55

0

'alaubagaimanapun" maksud Islam sebagai'alaubagaimanapun" maksud Islam sebagaiagama rasmi negara disini haruslahagama rasmi negara disini haruslahdiper#elaskan. Ini ialah kerana" agama rasmidiper#elaskan. Ini ialah kerana" agama rasmidi sini bukanlah bererti Islam dan segaladi sini bukanlah bererti Islam dan segala

prinsip-prinsipnya yang terkandung di dalam prinsip-prinsipnya yang terkandung di dalamal-uran" as-$unnah dan sumber-sumber lainal-uran" as-$unnah dan sumber-sumber laindiaplikasikan secara menyeluruh di dalamdiaplikasikan secara menyeluruh di dalamsegenap pelusuk hal ehwal kenegaraansegenap pelusuk hal ehwal kenegaraansebagaimana definisi Islam mengikut syarak.sebagaimana definisi Islam mengikut syarak.


54/55

04

$ebaliknya" kedudukan Islam sebagai agama rasmi$ebaliknya" kedudukan Islam sebagai agama rasmidalamdalam Perkara 3(1)Perkara 3(1) adalah dalam bentuk yangadalah dalam bentuk yanglebih kecil dan terbatas kepada beberapa aspeklebih kecil dan terbatas kepada beberapa aspekkehidupan seperti" aidah iaitu kepercayaan"kehidupan seperti" aidah iaitu kepercayaan"

ibadah khusus seperti sembahyang" puasa" *akat"ibadah khusus seperti sembahyang" puasa" *akat"ha#i serta beberapa aspek khusus kehidupanha#i serta beberapa aspek khusus kehidupanmasyarakat Islam seperti pernikahan" penceraian"masyarakat Islam seperti pernikahan" penceraian"waaf" harta pusaka serta beberapa kesalahan lainwaaf" harta pusaka serta beberapa kesalahan lain

seperti ber*ina" minum arak dan lain-lain.seperti ber*ina" minum arak dan lain-lain.


55/55

PENUTUPPENUTUP

Kedatangan Islam ke Tanah Melayu telah membentukKedatangan Islam ke Tanah Melayu telah membentuk"a'ah baru dan memperkukuhkan identiti Melayu"a'ah baru dan memperkukuhkan identiti Melayu

yang sebelumnya dibayangi oleh elemen-elemen yangyang sebelumnya dibayangi oleh elemen-elemen yang

rapuh dan tidak kekal.rapuh dan tidak kekal.

/engan berindentitikan Islam, bangsa Melayu akan/engan berindentitikan Islam, bangsa Melayu akandapat men'ayakan pepatah =tidak Melayu hilang didapat men'ayakan pepatah =tidak Melayu hilang di

dunia=.dunia=.

Ke'ituan tamadun Melayu yang berasaskan agamaKe'ituan tamadun Melayu yang berasaskan agama

Islam inilah yang telah ber'aya membentuk satuIslam inilah yang telah ber'aya membentuk satu

lakaran per'alanan bangsa Melayu di Tanah Melayulakaran per'alanan bangsa Melayu di Tanah Melayu

terutama di Malaysia.terutama di Malaysia.

kuliah titas 5

Documents