3.1 PEMBAHAGIAN SELGen, DNA dan Kromosom

Struktur ……………………… Struktur …………………… Struktur molekul ……………

Isikan tempat kosong di bawah dengan perkataan yang diberi di dalam kotak.

Setiap …………………. mempunyai nukleus. ……………….. merupakan struktur bebenang halus yang terbina daripada molekul ………. yang panjang. Ia wujud secara berpasangan dalam setiap sel badan.Gen merupakan bahan ………… yang membawa maklumat tentang sifat organisma. Ia juga wujud secara berpasangan. Kedudukan pasangan gen adalah sama pada setiap pasangan kromosom. Maklumat tentang sifat organisma ini akan diturunkan kepada ……………….seterusnya.

3.1.1 MitosisMaksud: Mitosis ialah proses pembahagian sel yang berlaku dalam semua sel badan kecuali sel ……………… . Sel-sel ini dipanggil sel ………………. .

Rajah menunjukkan suatu sel mengalami proses mitosis.a) Lengkapkan rajah dengan melukiskan kromosom.b) Terangkan apa yang berlaku kepada kromosom pada setiap peringkat

Peringkat-peringkat mitosis Penerangan1.

Kromosom ………………………………. dan ………………………………

2.Kromosom mengalami …………………………….. dengan membentuk salinannya sendiri.

3.

Kromosom tersusun pada ………………………………

4.Kromatid terpisah dan bergerak ke arah ……………………………yang bertentangan. Sel mula membahagi.

5.………… sel anak terhasil. Setiap sel anak mempunyai bilangan kromosom yang ………………………… dengan sel induk. Kandungan kromosom sel anak adalah ………………

Nyatakan empat kepentingan mitosis.Namakan tiga bahagian pada badan manusia di mana berlakunya mitosis.

Namakan dua bahagian pada tumbuhan di mana berlakunya mitosis.

15

Kromosom generasi DNA BakaSel

BAB 3 : KETURUNAN DAN VARIASI

1. 1.

2.

3.

1.

2.

3.

2.

3.

4.

3.1.2 Meiosis

Maksud: Meiosis ialah proses pembahagian sel yang berlaku dalam sel ………………….. utk menghasilkan ……………………..

a) Lengkapkan rajah dengan melukiskan kromosom.b) Terangkan apa yang berlaku kepada kromosom pada setiap peringkat

Peringkat-peringkat meiosis: Fasa I Penerangan

Kromosom ………………………………. dan ………………………………

Kromosom mengalami …………………………….. dengan membentuk salinannya sendiri. …………………………………………… berlaku di mana pertukaran maklumat genetik pada kromatid berlaku. Ini menyebabkan variasi pada anak.

Pasangan kromosom tersusun pada ………………………………

Pasangan kromosom terpisah dan bergerak ke arah …………………………… yang bertentangan. Sel mula membahagi dua.

………… sel anak terhasil.

Peringkat-peringkat meiosis: Fasa II Penerangan

Kromosom tersusun pada ………………………………

16

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Kromatid terpisah dan bergerak ke arah ……………………………yang bertentangan. Setiap sel mula membahagi dua.

………… sel anak terhasil. Setiap sel anak mempunyai bilangan kromosom ………………………… daripada sel induk. Kandungan kromosomsel anak adalah ……………………… disebabkan ………………………………..telah berlaku.

Nyatakan dua kepentingan meiosis.Namakan dua bahagian pada badan manusia di mana berlakunya meiosis.

Namakan dua bahagian pada tumbuhan di mana berlakunya meiosis.

1.

2.

e) Nyatakan perbezaan mitosis dan meiosis dengan mengisi tempat kosong menggunakan perkataan-perkataan

berikut:

Mitosis Meiosis

Pembahagian sel berlaku ................. Pembahagian sel berlaku......................................

................... anak sel terhasil. ................ anak sel terhasil.Bilangan kromosom dalam sel anak adalah

………………… bilangan kromosom dalam sel

induk.

Bilangan kromosom dalam sel anak adalah

………………… bilangan kromosom dalam sel

induk.

Kandungan kromosom sel anak dan sel induk

adalah ……………………………..

Kandungan kromosom sel anak dan sel induk

adalah ……………………………..

Pindah silang.............................. Pindah silang..........................

Menghasilkan sel baru untuk .................

dan membaki tisu-tisu yang ...............

Menghasilkan sel ..................................

.

........................................ variasi. ......................................... variasi.

3.2 PERWARISAN

Gen dominan dan gen resesif

Suaikan jenis-jenis gen dengan sifat-sifatnya:

Gen dominanGen yang menonjolkan sifat yang dikawalnya.

17

sama empat sekali Sama tidak berlakugamet berlainan rosak pertumbuhan menyebabkanberlaku separuh dua kali tidak menyebabkan dua

7.

8.

Proses ……………..

Proses ……………………..

Ibu

Induk

Gamet

Genotip:tipAnak

Fenotip:pAnak

TT tt

Bapa

Sel Pembiakan

Testis (lelaki)44+XY

Ovari (perempuan)44+XX

Sperma……………..

Atau…………….. Ovum

……………….

meiosismeiosis

Proses_____________

Bapa Ibu

Gamet

XY XX

Induk

Rambut lurus

Rajah skema menunjukkan perwarisan sifat tinggi daripada ibubapa kepada anak.Bapa mempunyai genotip tinggi tulen manakala ibu pula bersifat rendah. Isikan tempat kosong.

i) Nyatakan

Gen dominan : ………………………………………………..

Gen resesif: …………………………………………………

ii) Nyatakan nisbah mempunyai anak tinggi kepada anak rendah.

…………………………………………………………………………………...

3.3 PENENTUAN SEKS DAN KEJADIAN KEMBARIsikan tempat kosong dengan pilihan jawapan yang diberi

Sel badan manusia mempunyai ……………….. kromosom atau ………………. pasang. …………… pasang kromosom dinamakan autosom. Manakala sepasang lagi dinamakan kromosom ……….. Autosom menentukan …………… seseorang manakala kromosom seks menentukan ………………………………… . Kromosom seks terdiri daripada kromosom ……… dan …………. Sel badan seorang lelaki mempunyai ………… autosom dan sepasang kromosom seks………… . Manakala sel badan seorang perempuan mempunyai ………… autosom dan sepasang kromosom seks………… .

Rajah skema menunjukkan penentuan seks bagi manusia. Isikan tempat kosong dengan maklumat yang

betul

18

jantina XX 46 23 X sifat 22+Xseks 44 22 XY Y 44 22+Y

Kejadian kembar seiras

……… ovum disenyawakan oleh ………. sperma

………….….terbentuk

……………….terbahagi dua membentuk dua ……………. yang berasinganZigot mengalami ……………….

……… ovum disenyawakan oleh ………. sperma

………………… terbentukSetiap zigot berkembang membentuk dua ……………. berasingan.

Zigot mengalami ………………….

Kejadian kembar tak seiras

Kejadian pembentukan anak kembar

Isikan tempat kosong dengan pilihan jawapan yang diberi

Anak kembar terhasil apabila ……. fetus berkembang dalam tempoh kehamilan yang sama dalam uterus ibu dan dilahirkan pada masa yang hampir sama. Terdapat dua jenis kembar iaitu kembar ……………………………. dan kembar …………………………. . Kembar ………………… terhasil apabila zigot tidak terpisah dengan sempurna.

19

Siam tak seiras seiras dua

Isikan tempat kosong untuk menyatakan perbezaan antara kembar seiras dan kembar tak seiras. Anda boleh menggunakan maklumat yang disertakan di dalam petak. Setiap maklumat boleh digunakan lebih daripada sekali.

Kembar seiras Kembar tak seiras1.Pembentukan kembar melibatkan _________ ovum dan ______________ sperma

2. Kandungan bahan genetik adalah __________

3. Kembar _______________ plasenta

4. Jantina mereka ________________________

1. Pembentukan kembar melibatkan _________ ovum dan ______________ sperma

2. Kandungan bahan genetik adalah __________

3. Kembar _______________ plasenta

4. Jantina mereka _____________ atau _____________

3.4 MUTASI

Isikan tempat kosong dengan perkataan yang betul.

Istilah Definisi1.Mutasi

2.Penyakit keturunan3.Mutasi gen4.Mutasi kromosom

a. Perubahan spontan yang berlaku dalam struktur ______ atau ___________ yang boleh mengubah sifat sesuatu organism.b. Penyakit yang boleh diwarisi daripada _______ kepada _________c. Perubahan kimia yang berlaku dalam struktur _________.d. Perubahan yang berlaku pada struktur atau bilangan ___________.

Padankan penerangan penyakit baka berikut.

Mutasi kromosom Penerangan

1. Sindrom Klinefeltera. Zigot mempunyai kromosom sebanyak 47. Lebihan kromosom terdapat dalam kromosom ke 21. Pengidap mempunyai mata yang sepet, rendah, kecacatan mental, mudah dihidapi penyakit dan jangka hayat yang pendek.

2. Sindrom Turnerb. Zigot mempunyai kromosom 44+XXY. Lebihan kromosom X terdapat dalam kromosom seks. Individu mempunyai ciri-ciri wanita. tidak subur dan testes yang tidak matang,

3. Sindrom Downc. Zigot mempunyai kromosom 44+X. Zigot kekurangan satu kromosom iaitu pada kromosom seks. Wanita ini tidak mempunyai ovari yang menyebabkannya mandul.

Mutasi gen Penerangan

1. Albino a. Ketiadaan sejenis protein dalam yang diperlukan untuk pembekuan darah. Dikawal oleh gen resesif yang dibawa oleh kromosom seks X.

2. Buta warna b. Sejenis penyakit keturunan akibat daripada anaemia yang kronik.

3. Hemofilia c. Perubahan pada gen yang menghasilkan hemoglobin. Kecekapan mengangkut oksigen pada hemoglobin menjadi rendah.

4. anaemia d. Gen ini dikawal oleh gen resesif yang dibawa oleh kromosom X. Individu ini tidak boleh membezakan warna seperti hijau dan merah

20

satu berkongsi tidak berkongsi berbeza sama tidak sama dua

5. Thalasemia e. Berlaku perubahan pada gen yang mengawal warna kulit. Individu mempunyai kulit, rambut dan mata yang tidak berwarna.

Tandakan √ pada tempat yang betul

Kesan mutasi Faedah Keburukan

1. Menyebabkan berlakunya kecacatan.2. Membolehkan evolusi dan penyesuaian berlaku pada suatu organism bagi menambah variasi dan lebih tahan pada persekitaran3. Menyebabkan berlakunya penyakit baka.

Suaikan faktor-faktor yang boleh menyebabkan berlakunya mutasi:

Sinaran radioaktif

Benzena

Sinar ultra ungu

Racun serangga

Bahan kimia

Sinar alfa

Formaldehid

Sinar beta

Cahaya berkeamatan tinggiSinar gama

Racun herba

3.5 KESAN PENYELIDIKAN GENETIK

Sumbangan penyelidikan genetik:Isi tempat kosong dengan menggunakan maklumat yang disertakan di dalam petak.

Bidang perubatan:

1. Kejuruteraan genetik menyumbang kepada penghasilan …………………… oleh ………………………yang dimodifikasi secara genetik untuk merawat pesakit kencing manis.

2. Gen biri-biri yang dimodifikasi secara genetik untuk menghasilkan susu yang mengandungi protein bagi ……………………. darah untuk merawat pesakit ………………………….

3. Penyelidik dapat mengenalpasti dan menganalisis gen-gen yang menyebabkan penyakit ……………. seperti hemofilia, ……………………. dan ……………………….. .

4. Bidang kejuruteraan genetik membantu manusia mencari teknik ……………………………penyakit tertentu.

Bidang pertanian

1. Teknik pembiak bakaan iaitu ………………………. dan …………………………….dilakukan bagi menghasilkan ciri-ciri terpilih.

2. Gen-gen dari sifat yang tertentu dimasukkan ke dalam tanaman atau ternakan untuk meningkatkan ………………. atau daya tahan …………………………..dan mengurangkan tempoh …………………………….

3. Pembiak bakaan secara kacukan dilakukan dengan cara mengacukkan sejenis tanaman atau ternakan yang mempunyai suatu sifat yang baik dengan varieti lain yang mempunyai sifat baik yang lain bagi menghasilkan varieti yang lebih bermutu.

21

pengklonan pisifera mutu kematangan baka pembekuan bakteria dura klon aseks kacukan buta warna tenera sindrom downpencegahan jangkitan hemofilia banyak susu insulin

A B AB O

Nama variasi:………………………

Jenis variasi:…………………………

BilPelajar Bil .

Pelajar

Tinggi (cm)

Nama variasi:………………………

Jenis variasi:…………………………

a) Kelapa sawit ……………. adalah hasil daripada kacukan antara kelapa sawit ………… dengan kelapa sawit ……………

b) Penghasilan lembu jenis ‘Sahiwal-Friesian’ hasil dari pembiak bakaan menghasilkan lembu yang ……………………..

4. Pengklonan ialah suatu teknik pembiakbakaan untuk menghasilkan anak-anak tumbuhan baru daripada induk melalui pembiakan vegetatif atau ……………..

5. Anak-anak tumbuhan dipanggil …………… . 100% menyamai induk. Jika baka induk berkualiti, maka pengklonan dapat menghasilkan anak-anak yang mempunyai sifat-sifat yang berkualiti juga.

Nyatakan kepentingan pembiakbakaan pada tumbuhan dan haiwan

1.

2.

3.

4.

3.6 VARIASI

MaksudVariasi ialah …………………. sifat yang terdapat antara individu-individu dalam spesis yang ………………. . Antara faktor-faktor yang mempengaruhi variasi ialah faktor ……………. dan faktor …………………. .Variasi selanjar ialah variasi yang menunjukkan perbezaan yang …………………………… . Manakala variasi tak selanjar ialah variasi yang menunjukkan perbezaan yang …………………………… .

Namakan variasi pada rajah dan kelaskan mengikut jenis variasi

22

Nama variasi: ………………………

Jenis variasi:…………………………

Nama variasi: …………………

Jenis variasi:

Nama variasi:………………………

Jenis variasi:Nama variasi:………………………

Jenis variasi:…………………………

Perbandingan variasi selanjar dan tak selanjar:

Persamaan

variasi selanjar Kedua-duanya variasi menunjukkan …………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………….

variasi tak selanjar

Perbezaan

Adakah variasi ini diwarisi?

Maksud variasi.

Adakah variasi ini dipengaruhi oleh faktor persekitaran?

Kepentingan variasi:

Isi tempat kosong dengan menggunakan maklumat yang disertakan di dalam petak.

1. Variasi membolehkan kita ……………………… antara individu dalam spesis yang sama.2. Membolehkan sesuatu organism …………………………. diri dengan perubahan persekitaran. Hal ini

menjamin …………………spesis.3. Menghasilkan spesis atau varieti tumbuhan dan haiwan yang mempunyai sifat-sifat …………..dan

……………………..

23

produktif menyesuaikan kemandirianbermutu membezakan