wayang
TRANSCRIPT
WayangWayang iku salah siji saka ewoning kagunan jawa kang wis ngrambah dingerteni wong akeh, luwih-luwih ing kalanganing bebrayan jawa.
Jenise wayang werna-werna1. Wayang Kulit2. Wayang Beber3. Wayang wong4. WayangTiti5. wayang golek
Jenise Wayang :
Wayang kulit/ purwaWayang golekSaka Jawa Barat
Wayang Wong Wayang Beber
Wayang Titi
Umume cerita wayang njupuk saka cerita “Ramayana” lan “Mahabarata” saka India yaiku kitab kang dikarang dening Mpu wiyasa lan Mpu walmiki nanging dhalang uga bisa nganggo crita carangan (gubahan) kayata cerita panji kang asli saka jawa
Kesenian Wayang wis diakoni dening lembaga PBB yaiku UNESCO tanggal 7 Nopember 2003Yaiku salah siji kebudayaan asli saka Indonesia.Wayang kuwi asale saka tembung “ayang-ayang” kang tegese bayanganKang nglakokake wayang jenenge dhalang, saka tembung “ngudal piwulang”
Kang nembang ing kesenian wayang jenenge sindenLayar putih ing mburine wayang jenenge kelir
Ing sejarah penyebaran Islam wayang dienggo media penyebaran Islam kang diripta dening sunan kalijaga, nanging cerita-ceritane dileboni ajaran Ketauhidan Islam
Tembang-tembang dilagokne diganti suluk-suluk (puji2an)
Pandu Dewanata
Madrim
Nakula Sadewa
Kunthi
Yudhistira Bima Arjuna
Silsilah keluwarga pandhawa
Puntadewa/yudhistira Watak : a. Lila legawa ing
bandha donya, seneng tetulung lan weweh b. Ratu kang ora nduwe musuh, merdika uripe
c. Njejegake adil lan bebener, gelem
bebener adhedhasar adil
Arjuna/Janaka Watak :
a. Seneng tetulung, ngajab marang karahayon lan katentreman
B. Bagus lan sekti, senajan sekti mandraguna, ora sombong
C. Senajan satriya priyagung nanging prasaja
Bima/Werkudara Watak :
A. Jujur lan prasaja B. Setya lan bekti , netepi
amanah yen duwe kasaguhan
C. Lair lan batine jumbuh wani ing bebener wedi ing luput.
D. Andhap asor ,senajan agal/ kasar wujude , nanging lembut
E. Ora wedi karo sapa kajaba gusti kang akarya jagad
F. Seneng ulah raga, ulah rasa lan ulah jiwa
Nakula/Sadewa Watak :
a. karan kembar kemanikan, kembar swara, rupa, nanging gesehe sithik.
b. Nakula karem bab ulah tata gelar, kayata ngelmu kaprajan
telaten lan sadewa ulah batin
c. setya tuhu janji bekti marang kadang sepuh
d. lakune jujur lan prasaja e. yen tandhang cukat
trengginas, opra gelem leren yen durung rampung penggaweane ora lumuh tur gampang bosenan
f. watake mandiri , ora aleman, susah rekasane lelakon sabar
Semar Watake : a. Prasaja, jujur,
uripe ora neka-neka, apa
anane. b. Momong lan
nggolong marang satriya tama
c. Anggone tumindak adhedhasar iklas
Gareng Watake : Seneng gegojegan,
seger sresawungan, ora gelem gawe gela lan seriking liyan
Mripat kera, tegese ora gelem nyawang barang ora prayoga, ora melik marang barange liyan
Tangan cekot, sikil kecik tegese gedhe pangati-ati
Petruk Watake : a. Seneng gegojegan
srawungan nanging rada luwih kendel
b. Prasaja cukat trampil ing gawe ora bosenan ing
pegawean d. Awake sarwa dawa tur
gedhe, tegese luhur gegayuhane
e. Tangane dawa tegese seneng nyambut gawe, tandhang ora kidung kabeh dilakoni kanthi trampil
f. Irunge dawa tegese ora gelem ngambu ba rang
kang ora prayoga g. Sikile dawa jangkahe adoh,
adoh srawunge lan akeh kancane
Bagong Watake : Jujur, blak-blakan ora
gampang gela Seneng gegojegan nganti
sok keladuk Mripat amba, tegese awas
paningale, kebak ing kawicaksanaan
Lambene amba tegese kabeh ucape sarwa nyenengake
Pawakane lemu tegese cakep lan cakup marang sedulur