tajwid
TRANSCRIPT
HUKUM NUN MATI DAN TANWIN (Bahasa Sunda)
Nun paeh nyaeta :
فظ ـ تسـبت فى الخـط واللHartosna : Nun paeh aya dina tulisanana sareng dina bacaanana.
Tanwin nyaeta :
هو نون ساكنة واقعة في اخر الكلمة لفظا ال خطاHartosna : Nun paeh nu aya dina bacaanana wungkul teu aya dina tulisan.
Bedana nun paeh jeung tanwin aya tilu rupa, nyaeta :
1. Tanwin aya dina bacaanana wungkul sedengkeun nun paeh aya dina bacaan
jeung dina tulisan,
2. Tanwin aya dina tungtung kalimah, sedengkeun nun paeh aya dina tengah-
tengah kalimah jeung tungtung kalimah,
3. Tanwin aya dina kalimah isim wungkul, sedengkeun nun paeh aya dina
kalimah isim, fi’il oge harap.
Hukum nun faeh sareng tanwin dina nalika mayunan huruf hijaiyah nu 28,
hukumna aya 4, nyaeta :
1. Idzhar
2. Idghom
3. Iqlab
4. Ikhfa
Katerangan/qoidah hukum nun mati sareng tanwin aya 4 dawuhan Syekh
Sulaiman Aljamzuri dina kitab tuhfatul atfal :
نـوينل ون ان تسكن وللت ـ اربع احكام فخذ # لنتبيـين
Hukum nun paeh jeung tanwin katetepan # hukum opat kudu nyekel pertelaaan.
A. IDZHAR (( ظـهارإIdzhar ceuk lugot nyaeta : هو البيان Hartosna : kadar-kadar jelas.
Idzhar ceuk istilah nyaeta: ة طق بحرف من مخرجه مع عدم الغـن النHartosna : Maca kana hiji huruf tina makhrojna sarta teu make gunnah.
Huruf idzhar aya 6 nyaeta : ء هـ ع ح غ خ Dikumpulkeun dina lafadz : أخى هاك علما حازه غير خاسر Katerangan/qoidah huruf idzhar aya 6 :
فااالول اإلظهار قبل األحرف # للحلق ست رتبت فلـترفKahijina kudu idzhar masing terang # memeh huruf halaq nu genep pek bilang.
هـمز فـهاء ثـم عين حاء # مهملـتان ثـم غين خاءHamzah jeung Ha ‘Ain jeung ha teu cecekan # tambah dua Kho Ghin pada
dicecekan.
Patokanana : Dimana-mana nun paeh/tanwin nyanghareupan huruf anu 6
.maka macana kudu dieceskeun (makhrojna nun paeh / tanwin) (ء هـ ع ح غ خ)
Conto-conto idzhar :
TanwinNun paeh
Huruf No.dua kalimah sakalimah
عذاب اليم ان انـتم ينـئون ء 1سالم هي ان هـو تـنهى هـ 2
سميع عليم وان عـدنا انعمت ع 3عزيـز حكيم فان حاجـوك ينحتون ح 4عفـوا غفورا وما من غائبة فسينـغطون غ 5
يومـئذخاشعـة ومن خـاف والمنخـنقة خ 6
B. IDGHOM ( دغاما )Idghom ceuk lugot nyaeta : يئ يئ فى الش إدخال الشHartosna : Ngasupkeun hiji perkara kana perkara anu sejen.
Idghom ceuk istilah nyaeta :
ددا يرتفــع يران حرفــا واحــدا مشــ ك بحيث يصــ اكن بحــرف متحــر إدخال حرف ســة ومـع عـدم مراعتهـا ة عند اإلدغـام بغن سان عنه ارتفاعة واحدة مع مراعة الغن الل
ة عند اإلدغام بال غنHartosna : Ngasupkeun huruf anu paeh kana hiji huruf anu hirup/anu dibarisan
sing sakira jadi eta huruf anu dua teh jadi hiji huruf dina macana bari
ditasydidan letahna angkatkeun sakaligus ka luhur bari ngaraksa gunnah nun
dina palebah idgom ma’al gunnah, sareng teu ngaraksa gunnah nun dina
palebah idgom bilagunah.
Huruf idgom aya 6 (genep) nyaeta : (ي ر م ل و ن) يرمـلونQo’idah hukum nun paeh/tanwin nu kadua sareng hurufna aya genep :
ة اتت # فى يرملون عندهم قد ثبتت انى إدغام بست والثKaduana kudu idghom kana genep # dina lafadz yarmaluna anu tetep.
Idghom dibagi kana dua bagian, nyaeta :
1. Idghom ma’al gunnah,
2. Idghom bilagunnah
1. Idghom ma’al gunnah,
Hurufna aya opat, nyaeta ي ن م و dikumpulkeun dina lafadz ينمو Patokanana : Dimana mana nun paeh atawa tanwin mayunan salah sahiji huruf
idgom ma’al gunnah anu opat, maka macana nun paeh atawa tanwin kudu
diasupkeun kana salah sahijina huruf idghom ma’al gunnah anu opat sarta make
gunnah.
Contona henteu aya dina anu sakalimah tapi ngan aya dinu dua kalimah
wungkul.
Conto-conto idgom ma’al gunnah :
TanwinNun paeh (dua
kalimat)Huruf No.
خيرا يـره ومن يفـعل ي 1
يومئذ ناعمه من نـور ن 2
عدو مبـين من مـقام م 3
غشـاوة ولهـم من ورائـهم و 4
Qo’idah idghom dibagi dua bagian anu ka hiji hurufna aya opat :
ما ة بينمو عل ها قسمان قسم يدغما # فيه بغـن لكنTapi nu genep bagi dua bagian # idghom ma’al gunnah yanmu sabagian
Naha Sakur-sakur nun paeh/tanwin nyanghareupan “ eta “ ينمو kabeh kudu
idghom sarta make gunnah ?
Jawab : Eta tafsil :
1. Palebah tanwin nyanghareupan “ينمو “ eta kabeh kudu idgom sarta kudu
make gunnah.
2. Anapon palebah nun paeh nyanghareupan “ eta tafsil deui, tafsilna , “ ينمو
nyaeta :
a. Nun paeh nyanghareupan “ينمو “ dina Sakalimat eta dibagi dua bagian :
1) Wajib idhar
Wajib idhar : lamun nun paeh nyanghareupan ya (ي) sareng wau dina (و)
sakalimat.
Contona saperti lafad دنيـا - : صنوانPangna wajib idhar kusabab bisi pahili jeung huruf mudo’af.
2) Wajib idgom
Wajib idgom : lamun nun paeh nyanghareupan mim sareng nun dina sakalimah
(sarta make gunnah)
b. Nun paeh nyanghareupan “ dina dua kalimah eta wajib idgom sarta “ ينمو
make gunnah.
Qo’idah pangna nun paeh nyanghareupan ya jeung wau dina sakalimah wajib
idhar. اذا كان بكلمة فال # تدغم كدنيـا ثم صنوان تال اال
Anging lamun nun paeh tengah kalimat # cara dun-ya sinwaanun tah idgom
ulah.
2. Idghom bila gunnah,
Hurufna aya dua nyaeta : lam jeung ro (ل , ر )Patokanana : dimana-mana nun paeh/tanwin mayunan salah sahiji huruf idgom
bila gunnah anu dua (ل,ر ), maka macana kudu diidgomkeun tapi teu meunang
make gunnah.
Contona teu aya dinu sakalimat tapi ngan aya dinu dua kalimat wungkul.
Conto-conto idgom bila gunnah :
TanwinNun paeh (dua
kalimat)Huruf No.
يو مئذ لخبير ان لو يشـاء ل 1
تواب رحيم هم ـ ب من ر ر 2Qoidah pangna idgom bagian kadua hurufna aya dua,
ه ـ رن م والر ثم كر ة # فى الال اني ادغام بغير غن ـ والثKaduana idgom henteu make gunnah # dina lam ro bulak balik sing merenah
C. IQLAB ( قالبا )Iqlab ceuk lugot nyaeta يئ عن وجهه : تحو يل الشHartosna : Mindahkeun hiji perkara tina jalana eta perkara.
Iqlab ceuk istilah nyeta :
ة نوين ميما لفظا ال خطا حالتا دخولهما باء مع غن ـاكنة اوالـت ون الس قلب النHartosna : Nukerkeun nun paeh/tanwin kana mim waktu dibacana, (ngan henteu
dina tulisana mah), dina nalika nun paeh/tanwin nyanghareupan “ba” sarta kudu
make gunnah jeung manjangkeun sora dina puhu liang pangambung.
Huruf iqlab aya hiji nyaeta “ب ” (ba).
Sabab pangna nun paeh/tanwin ditukeurkeun kana sora mim, nyaeta (aya dua
elat) :
فتين .1 نوين مع اطباق الش ون اوالت ة فى الن عسر اثبات الغنHartosna : Hese netepkeun gunnah dina nun paeh sareng tanwin lamun
dibarengkeun jeung nutup biwir dua, kajaba mayunan huruf “ba” sareng
“mim”.
2. Beda-beda dina makhrojna, sabab ari nun mah makhrojna dina tungtung
letah, ari ba mah makhrojna dina biwir dua.
Patokanana : Dimana-mana nun paeh/tanwin mayunan ba, maka gantikeun
sora nun paeh/tanwin kana sora mim sarta kudu make gunnah.
Conto-conto iqlab :
TanwinNun paeh
Huruf No.dua kalimah sakalimah
اليم بما كانوا من بعد أنبتت ب 1Qoidah wajib iqlab :
ة مع اإلخفاء الث اإلقالب عند الباء # ميما بغن والثKatiluna iqlab lamun nyandingan ba # gantikeun kana mim gunnah campur
ikhfa
D. IKHFA
Ikhfa ceuk lugot nyaeta : ـتر hartosna : kadar-kadar nutupan الس
Ikhfa ceuk istilah nyaeta :
ة فى شديد مع بقاء الغن طق بحرف بصفة بين االظهار واالدغام عار من الت الن الحروف االول
Hartosna : Maca kana hiji huruf kalayan kudu make sifat antara idhar sareng
idgom anu sepi tina tasydid sarta kudu netepkeun gunnah dina huruf anu awal,
nyaeta nun paeh sareng tanwin.
Qoidah wajib ikhfa :
ابع االخفاء عند الفضل # من الحروف واجب للفاضل والرHukum nun paeh jeung tanwin kaopatna # ikhfa nyanghareupan huruf
sakantuna.
Huruf ikhfa aya 15, dikumpulkeun dina lafad :
ـبا زد فى تقى ضع ظا لما صف ذا ثـنا كم جاد شخص قد سما دم طي(candakan tiap-tiap huruf dina tiap awal kalimah)
Nyaeta : ص ذ ث ك ج ش ق س د ط ز ف ت ض ظ Qoidahna huruf ikhfa anu 15 :
فى خمسة من بعد عشر رمزها # فى كلم هذا البيت قد ضمنتهاNyaeta lima belas huruf kabehna # dina kawit kalimah ieu nadomna
ـبا زد فى تقى ضع ظا لما صف ذا ثـنا كم جاد شخص قد سما # دم طيNyaeta sho dza tsa kaf jim syin qof sin dal # tho za fa ta dlo dzo masing pada
apal.
Ikhfa kabagi kana tilu bagian, nyaeta :
1. Ikhfa akrob (ikhfa kubro). Hurufna aya 3 nyaeta : ت ط دPatokanana : Dimana-mana nun paeh/tanwin mayunan salah sahiji huruf ikhfa
aqrob anu tilu ((ت ط د, maka macana kudu disamarkeun sarta nyamarkeunana
kudu dideukeutkeun kana huruf anu tilu.
Conto-conto ikhfa aqrob :
TanwinNun paeh
Huruf No.dua kalimah sakalimah
جنت تجري من تحتـها ينـتهون ت 1قوما طا غين وان طائفتان ينطقون ط 2
قنوان دانـية ة ـ من داب اندادا د 3
2. Ikhfa Ausat (Ikhfa Wusto)
Hurufna aya 10, nyaeta : ص ذ ث ج س ش ز ف ض ظPatokanana : Dimana-mana nun paeh/tanwin mayunan salah sahiji huruf ikhfa
ausat anu 10, maka macana kudu disamarkeun sora nun paeh/tanwina, sarta
nyamarkeunana kudu pertengahan.
Contona aya anu dina sakalimat, aya anu dina dua kalimat ;
TanwinNun paeh
Huruf No.dua kalimah sakalimah
عذابا صعدا من صلصال ينصرون ص 1صوابا ذالك من ذالك وينذر ذ 2ماء ثجاجا من ثمرت منـثور ث 3
قوما جاهلين من جاء احرنـجم ج 4قوما سالكين من ساللة االنسـان س 5عفو شكور ان شاء الله ينشئ ش 6يومئذزرقا من زيـنة انـزل ز 7 رافة فىدينكم
من فوقكم انفسكم ف8
قسمة ضيزى عن ضاللة منضود ض 9 ظال ظليال عن ظهورهم ينـظرون ظ 10
3. Ikhfa Ab’ad (Ikhfa Sugro)
Hurufna aya 2, nyaeta : ق ك Patokanana : dimana-mana nun paeh/tanwin mayunan salah sahiji huruf ikhfa
ab’ad anu dua, maka macana kudu disamarkeun sora nun paeh/tanwina, sarta
nyamarkeunana sing kacida samarna.
Contona aya anu dina sakalimat, aya anu dina dua kalimat ;
TanwinNun paeh
Huruf No.dua kalimah sakalimah
شيئ قدير من قبل ينـقضون ق 1قوال كريما من كان عنكم ك 2
Kumaha pelaksanaanana nguningakeun ikhfa dina hukum nun paeh/tanwin ?
Jawab : karna ceuk patokan :
نوين اذا ادغما او اقـلبا او اخفيا يتحو الن من مخـرجها اكنة اوالـت ون الس ان الـنالى الخيشـوم االصلى
Hartosna : Saenyana nun paeh sareng tanwin dimana-mana diidgomkeun atawa
diiqlabkeun atawa diikhfakeun, eta nun paeh sareng tanwin teh sok pindah
duanana tina makhroj asalna (tina thorfullisan) pindah kana khoisyum (cukang
pangambung) jadi lamun geus pindah makhrojna kana cukang pangambung
berarti pindah tina makhroj anu muhaqqoq (anu ditangtukeun) kana makhroj
anu muqoddar (anu dikira-kirakeun) atanapi tempat kaluarna huruf anu
ditangtukeun pindah kana tempat kalurna anu dikira-kirakeun (kana khoisyum).
Jadi lamun geus pindah makhrojna kana puhu liang pangambung, berarti pindah
tina makhroj anu muhaqqoq (anu ditangtukeun) kana makhroj anu muqoddar
(anu dikira-kirakeun).
Ayeuna ngarah supaya tetep makhrojna nun paeh sareng tanwin tetep
muhaqqoq, dina pelaksanaanana ngaikhfakeun teh kudu diteundeutkeun kana
huruf anu saba’dana, nyaeta anu ngabogaan makhroj muhaqqoq.
Dupi kateranganana dawuhan syekh Muhammad Al Hijaz Al-Makkatul
mukarromah dina kitab Alqoulus Sadid :
ـد حـرف من نوين عن اكنة والــت ــون السـ ـ فحينـئذ يجب على القـارى اذا نطـق باالنى بعــدهما مــع أت ذى يت حروف االخـفاء الخمسة عشر ان يالخظ مخرج الحروف ال
رقيق فى المرقف ال غير فخيم فى المفخم والت مراعة التHartosna : Maka kusabab eta, maka wajib ka Qori dina nguningakeun nun paeh
sareng tanwin nalika nyanghareupan huruf-huruf ikhfa anu lima belas, kedah
ngaloyongkeun kana makhroj huruf anu disanghareupanana ku eta nun paeh
sareng tanwin, bari ngaraksa tafhim (kandel) dina huruf anu kudu dikandelkeun,
sareng narqiqkeun (ngipiskeun) dina huruf anu kudu diipiskeun henteu anu
sejena.
HUKUM MIM MATI (Bahasa Sunda)
Hukum mim paeh nyanghareupan huruf hijaiyah anu 28 aya 3, nyaeta :
1. Ikhfa Syafawi
2. Idgom Mitslen
3. Idhar Syafawi
Qoidah hukum mim paeh aya tilu
نة لذى الحجا والميم ان تسكن تجى قبل الهـجا # ال الف ليEmim sukun datang memeh huruf hija # lain datang memeh alif elin nyata
احكا مها ثالثة لمن ضبط # اخفاء ادغام واظـهار فقطHukumna tilu mungguh nu melenggeran # Ikhfa idgom sareng idhar teu
nyalahan
Pangna disebut syafawi (no. 1 jeung 3), nyaeta kusabab si mim makhrojna tina
Syafatain (biwir dua)
Pangna disebut mitslen nyaeta kusabab sami makhrojna sareng sifatna (mim
sareng mim)
A. Ikhfa Syafawi
Hurufna aya hiji nyaeta “ ب “ (ba)
Patokanana : dimana-mana mim paeh mayunan ba, maka macana kudu
diIkhfakeun sarta digunnahkeun mim paehna.
Contona : وما هم بمؤمنين Qoidah ihkfa jadi hukum mim paeh nu kahiji ;
اء ـفوي للقـر فاألول اإلخفـاء قبل البـاء # وسمه الشKahijina ikhfa lamun samemeh ba # ngarana ikhfa syafawi mungguh quro
B. Idgom Mitslen
Hurufna aya hiji nyaeta "م" (mim)
Patokanana : Dimana-mana aya mim paeh mayunan mim deui, maka macana
asupkeun makhroj mim paeh kana mim hirup. Ngarana idgom mitslen sogir.
Contona : ولكم ماكسـبتم
Qoidah idgom jadi hukum mim paeh nu ka dua ;
انى ادغام بمـثلها اتى # وسم ادغاما صغيرا يا فتى ـ والثKaduana idgom lamun Kahareupna # emim deui mitslen sogir katelahna
C. Idhar Syafawi
Hurufna aya 26 (salian ti mim jeung ba(
Patokanana : dimana-mana mim paeh mayunan salah sahiji huruf idhar syafawi
nu 26, maka makhroj mim paehna kudu dijelaskeun dina macana.
Conto-conto idhar syafawi :
kalimat huruf no. kalimat huruf no.
وا ام ضل ض 14 ام انـتم ء 1
ممطرن ط 15 انعمت ت 2
وهم ظالمون ظ 16 امثـال ث 3
كم علمها ع 17 ة هم جن ج 4
عليهم غير غ 18 ام حسبتم ح 5
هم فيها ف 19 ام خالدون خ 6
عليهم قامـوا ق 20 هم درجة د 7
هم كانـوا ان ك 21 عليكم ذكرا ذ 8
ام لم تنذرون ل 22 وامرا تـه ر 9
وامـنا ن 23 أم زاغت ز 10 عليهم والين الضال
و 24 يمسسهم س 11
ام هم هـ 25 امشاج ش 12
الم يروا ي 26 ص انكنتم 13
kalimat huruf no. kalimat huruf no.
صادقينQoidah hukum idhar syafawi jadi hukum mim paeh anu katilu :
ة الث االظـهارفى الباقية # من احرف وسمـهاشفوي ـ والثKa tiluna idhar syafawi hukumna # nyanghareupan huruf anu sakantunna
Catatan :
Dimana-mana mim paeh mayunan fa sareng mim paeh mayunan wau,
peupeujeuh macana sing taliti pisan, sabab bisi pahili jeung ikhfa syafawi,
kulantaran :
1. Makhroj mim padeukeut jeung makhroj “fa”
2. Makhroj mim padeukeut jeung makhroj “wau”
Dimana-mana mim paeh mayunan fa jeung wau, ngarana idhar syafawi anu
dibangetkeun, Ari mim paeh mayunan huruf anu 24 deui, ngarana idhar syafawi
anu dientengkeun.
Conto :
Mim paeh mayunan “fa” : ولهم فيـهاMim paeh mayunan “wau” : ين عليهم والالضـالQoidah mim paeh mayunan wau jeung fa ;
حاد فاعرف واحذر لذى واو وفا انتختفى # لقربها واالتEmim paeh idharkeun sing risi pisan # kana wau jeung fa sabab padeukeutan
HUKUM ALIF LAM (Bahasa Sunda)
Dimana-mana alif lam (ال) mayunan salah sahiji huruf hijaiyah nu 28, maka
macana kabagi dua bagian :
1. Alif lam wajib idhar/alif lam Qomariyah (tegesna bangsa bulan)
Hurufna aya 14, nyaeta : ء ب غ ح ج ك و خ ف ع ق ي م هـ
Dikumpulkeun dina lafad : ابـغ حجك وخف عقـيمه
Patokanana : Dimana-mana alif lam mayunan salah sahiji huruf alif lam
qomarriyah nu 14, maka macana kudu diidharkeun alif lam na.
Conto-conto alif lam wajib idhar / alif lam Qomariyah
kalimat hurufn
okalimat Huruf no
الخـامس خ 8 االن ء 1
الفـم ف 9 الباب اال ب 2
العـلماء ع 10 الغـالم غ 3
القـهار ق 11 الحـشر ح 4
اليـوم ي 12 الجـهل ج 5
المـلك م 13 الكـالم ك 6
الهـلكين هـ 14 الودود و 7
Pangna alif lam dingaranan qomariyah/disarupakeun bulan, sabab dimana-
mana aya bulan, cahaya bentang tetep katingali.
Qo'idah hukum alif lam aya dua sarta nu kahiji idhar bari hurufna aya 14 ;
م ال حالن قبل االحرف # اوالهما اظهـارها فلتعرف لال
Alif lam dua tingkah hukumna # hiji idhar sing terang ngunikeun nana
قبل اربع مع عشرة خذ علمه # من ابغ حجك وخف عقـيمه
Memeh opat belas cokot sing merenah # nya ibghi hajjaka wakhof ‘aqiimah
2. Alif lam wajib adgom/alif lam Syamsiyah (bangsa panon poe)
Hurufna aya 14, candakan huruf-huruf mimitina saban-saban kalimat anu 14
kalimat, nu dikumpulkeun dina lafad :
طب ثم صل رحما تفز ضف ذانعم # دع سوء ظن زر شريفا للكرام
Nyaeta : د س ظ ز ش ل ط ث ص ر ت ض ذ ن
Patokanana : Dimana-mana alif lam mayunan salah sahiji huruf alif lam
syamsiyah nu 14 tur manggih tasydid, maka macana kudu diidgomkeun alif lam
na.
HUKUM LAM FI'IL (Bahasa Sunda)
Lam Fi’il nyaeta lam anu aya dina kalimat fi’il, rek fi’il madi, fi’il mudlore, atawa
fi’il ‘amar, rek di mimiti kalimat, di tengah kalimat, atawa di tungtung kalimat,
maka macana lam fi’il teh wajib di idharkeun. Contona :
Lam fi’il madi awal kalimat : التقى
Lam fiil madi tengah-tengah kalimat : قلـنا
Lam fi’il amar akhir kalimat : نعم قل
Lam fi’il mayunan huruf hijaiyah, eta teu wajib idhar kabeh, tapi aya
pengecualian, nyaeta dimana-mana lam fiil mayunan huruf lam deui ( ( ل
jeung ro (ر),
conto :
1. Lam fi’il mayunan lam deui : لوكان قل
2. Lam fi’il mayunan ro : ي قل رب
Qoidah pangna lam fi’il wajib idhar ;
والتقى وقلنا نعم قل نحو فى # مطلقا فعل الم واظهرن
Kudu ngaidharkeun elam dina fi’il # qul na’am, qulna, waltaqo eta misil
PEMBAGIAN IDGOM (Bahasa Sunda)
Ari Idgom eta kabagi kana tilu bagian, nyaeta :
1. Idgom Mutamatsilain/mitslen
2. Idgom Mutaqoribain
3. Idgom Mutajanisain
A. Idgom Mutamatsilain/mitslen
Idgom Mutamatsilain nyaeta :
فق الحرفان فى المخرج وفى الصـفات اتHartosna : Dimana-mana akur dua huruf dina makhrojna sareng dina sifatna.
Contona :
dal
mayunan
dal
: وقد دخلوBa mayunan
ba:
رب اضــــــبعصاك
Ta
mayunan ta:
ــاربحت ــ فمـتجارتهم
Mim mayunan
mim:
ولكمماكسبتم
Hukumna Idgom mitslen eta ittifak/sepakat sakabeh ahli Qori kana wajib
ngaidgomkeunana. Macana asupkeun bae makhroj anu kahiji kanu kadua,
nyaeta anu paeh kanu hirup.
Nanging dina wau (huruf mad) mayunan wau deui, contona :
امنوا وصابروا ورابطوا Dina ya (huruf mad) mayunan ya deui, contona : في يوم كان
Tah anu dua ieu mah wajib idhar, sabab bisi leungit “mad” na.
Qo’idah idgom mislen ;
فق # حرفان فالمثالن فيهما احق ان فى الصفات والمخارج اتLamun sami sifatna sareng makhrojna # dua huruf idgom mislen katelahna
B. Idgom Mutaqoribain
Idgom Mutaqoribain nyeta :
ماتقـارب الحرفان فى المخرج واختلف فى الصفاتHartosna : Dimana-mana padeukeut dua huruf dina makhrojna tapi beda dina sifatna.
Contona :
Dal
mayunan sin: لقـد سمع
Ba mayunan
mim:
اركبمعـنا
Dal
mayunan
Jim
: لقد جاء كم
Hukum idgom mutaqoriben meunang 2 jalan, nyaeta meunang idhar meunang
idgom.
Qoidah idgom mutaqoriben ;
وان يكونا مخرجا تقربا # وفى الصفات اختلفا يلقبا (بالمتقاربين(Lamun huruf nu dua deukeut makhrojna # benten sifat mutaqoriben namina
C. Idgom Mutajanisain
Idgom Mutajanisain nyaeta ;
فق الحرفان فى المخرج واختلفا فى الصفات اتHartosna : Dimana-mana akur dua huruf dina makhrojna tapi beda sifatna.
Conto :
Ta mayunan
to:
وقـــــــــالتطائـفة
Dal mayunan
ta: لقـد تم
To mayunan : بسـطت
ta
Hukum idgom mutajanisain nyaeta wenang dina ngaidgomkeunana.
Qoidah idgom mutajanisain ;
متقاربين او يكون اتفقا # فى مخرج دون الصفات حقق (بالمتجانسين(Idgom mutaqoriben atawa mufakatna # dina makhroj teu sami dina sifatna
Catatan :
Dina idgom mislen, mutaqoriben sareng mutajanisain, lamun huruf nukahiji
paeh tapi nu kaduana hirup eta ngarana idgom sogir.
Qoidah idgom sogir ;
بالمتجانسين ثم ان سكن # اول كل فالصغير سمـياMutajanisain eta nu kamasyhurna # lamun paeh nu awal sogir ngarana
Dina idgom mislen, mutaqoriben sareng mutajanisain, lamun kaayaan huruf
anu dua teh hirup duanana, eta ngarana idgom kabir. (Pangna disebut idgom
kabir nyaeta kusabab seueur padamelanana).
Qoidah idgom kabir ;
ك الحرفان فى كل فقل # كل كبير وافهمنه بالمثل اوحرAtawa huruf nu dua dibarisan # idgom kabir anjeun kudu ngarti pisan
Conto-conto idgom umum sogir sareng kabirna :
1. a. Idgom mislen sogir اضرب بعصاكb. Idgom mislen kabir حيم مالك الر
2. a. Idgom mutaqoriben sogir ولقد جاءكمb. Idgom mutaqoriben kabir من بعد ذالك
3. a. Idgom mutajanisen sogir يتب فالـئكb. Idgom mutajanisen kabir يعذب من يشـاء
Dina idgom mutaqoriben sareng mutajanisen anu tercantum dina Al-quran
sadayana aya sabelas bagian, nyaeta : ...............
HUKUM MAD DAN PEMBAGIANNYA (Bahasa Sunda)
Mad ceuk lugot nyaeta : يـادة المط وقيـل الزHartosna : Kadar-kadar panjang.
Mad ceuk istilah nyaeta : اطالة الصـوت بالحرف الممدود Hartosna : Manjangkeun sora dina huruf anu dibarisan, boh baris fatah, kasroh,
jeung domah.
Ari asalna huruf nu kudu dipanjangkeun aya tilu, dikumpulkeun dina lafad واي (و ا ي(Huruf anu tilu bisa jadi huruf mad, syaratna :
Wau na kudu paeh sabada domah / pees
Ya na kudu paeh sabada kasroh / jeer
Alif na kudu paeh sabada fatah / jabar
Qoidah huruf mad aya tilu ;
حـروفه ثالثـة فعيـها # من لفظ واي وهي فى نوحـيهاHuruf mad aya tilu sadayana # dina lafad wayin dikumpulkeunana
والكسر قبل الـياء وقبل الواوضم # شرط وفتح قبل الف يلتزمWau iya paeh jeer nu maehna # alif ku jabar sarat huruf emadna
Mad kabagi kana dua bagian, nyaeta mad asli jeung mad far’i
Qoidah mad dibagi dua bagian ;
ا وهو والمد اصلي وفرعي لـه # وسم اوال طبعـيMad teh aya asli aya far’ina # mad asli tobi’i eta katelahna
A. MAD ASLI / THOBI’I
Mad asli nyaeta : ذى اليتوقف على سبب من همز او سكون الHartosna : Mad anu teu ngadagoan kana sabab boh hamzah atawa sukun
Patokanana :
Sabada huruf mad ulah aya hamzah atawa sukun.
Dimana-mana : wau paeh sabada domah/pees, saperti lafad : تـوya paeh sabada kasroh/jeer, saerti lafad : ميalif paeh sabada fatah/jabar, saperti lafad : الMaka macana kudu dipanjangkeun saalif/dua harkat.
Qoidah mad asli/tobi’i ;
ماالتـوقف لـه على سبب # والبدونه الحـروف تجتلبKana sabab mad asli teu ngadagoan # jeung sadayana huruf henteu narikan
بل اي حرف غير همز او سكون # جاء بعد مد فالطبعي يكنBalikta kana tobi’i kabeh huruf # salian ti hamzah jeung sukun sok terap
B. MAD FAR’I
Mad far’i nyaeta : ذى يتوقف على سبب من همز او سكون الHartosna : Mad anu ngadagoan kana sabab boh hamzah atawa sukun
Anu jadi sabab eta aya dua nyaeta : hamzah jeung sukun
Patokanana : sabada huruf mada aya hamzah atawa sukun.
Conto kusabab aya hamzah : جاءConto kusabab aya sukun : نسـتعينQoidah mad far’i ; واألخر الفرعي موقوف على # سبب كهمز او سكون مسجالMad far’i mah mikabutuh kana sabab # hamzah tawa sukun nu dipake sabab
Mad Far’i Sadayana Aya 15, nyaeta :
1. MAD LAIN
Hartosna mad lain nyaeta panjang tur leuleus.
Hurufna aya dua nyaeta :
Wau paeh ba’da jabar/fatah, contona : من خوف Ya paeh ba’da jabar/fatah, contona : وذرواالبيع Ukuran panjangna sami sareng mad arid lissukun : dua-genep harkat. Ayana
mad lin lamun diwaqofkeun.
Qoidah huruf lain aya dua ;
ين منها الياء وواو سكنا # ان انـفتاح قبل كل امكنا واللHuruf lin aya dua sadayana # Wau iya mun jabar anu maehna
Mad lain lamun ngaosna diwaqofkeun # panjangna teh cara mad ‘arid lissukun
2. MAD WAJIB MUTTASHIL
Mad wajib muttashil nyaeta : ان جاء همز بعد مد فى كلمة واحدة Hartosna : Lamun kabuktian saba’da huruf mad aya hamzah sarta dina
sakalimat.
Sabab pangna disebut mad wajib muttasil :
صـال الهمز مع حرف المد فى كلمة واحدة لـإلتHartosna : Karna patepungna si hamzah sareng huruf mad dina sakalimah anu
sahiji
Conto mad wajib muttasil : جاء Ukuran panjang mad wajib muttasil, eta beda-beda ulama ahli quro :
Menurut Imam Abu Umar, Qolun, sareng Imam Ibnu Katsir :
Panjangna ngan saalif satengah (3 harkat), malih ceuk hiji qoul mah, eta saalif
saparapat (2 satengah harkat) atawa saalif satengah.
Menurut Syehk Al Islam Zakariya Al Anshory ;
Panjangna saalif tilu parapat sareng dua alif
Menurut Syekh ‘Ashim kalebet Imam Syekh Hafas ;
Panjangna dua alif satengah (5 harkat)
Menurut Imam Ibnu ‘Amir sareng Imam Kisa ;
Panjangna dua alif (4 harkat)
Menurut Imam Syekh Warosy sareng Imam Hamzah ;
Panjangna tilu alif (6 harkat)
Qoidah mad wajib muttasil ;
صل يعد فواجب ان جاء همز بعد مد # فى كلمة وذا بمتMun datang hamzah ba’da mad sakalimah # mad wajib muttasil eta moal salah
Catatan :
Dina mad wajib muttasil ieu, eta kalebetkeun kana Mahallul ittifaq wal ikhtilaf.
Pangna disebut mahallul ittifaq, nyaeta :
Sabab parantos ittifak/sepakat sadayan Ahli Quro kana nambahanana hamzah
leuwih tina asal.
Pangna disebut mahallul ikhtilaf, nyaeta :
Sabab dina manjangkeunana beda-beda sakumaha nu tos dijelaskeun di handap.
Qoidah hukum mad aya tilu ;
زوم ـ للمد احكام ثالثـة تدوم # وهي الوجوب والجـواز واللHukum mad aya tilu sadayana # mad wajib, jaiz, lazim katiluna.
3. MAD JAIZ MUNFASHIL
Mad jaiz munfasil nyaeta :
ان يكون حرف المد اخرالكلمة والهمز اول كلمة اخرىHartosna : Kudu kabuktian huruf mad dina tungtung kalimat anu tiheula sarta
hamzah aya dina awal kalimat anu sejen (nu kadua)
Conto mad jaiz munfasil : قوا انفسكم Ukuran panjang mad jaiz munfasil eta tafsil ;
a. Lamun macana gancang eta meunang saalif / 2 harkat (qosr)
b. Lamun macana meujeuhna eta meunang dua alif / 4 harkat (tawasut)
c. Lamun macana tartil (anca) eta meunang dua alif satengah / 5 harkat
(thul)
Dina mad Jaiz Munfasil ieu, eta kalebetkeun kana Mahallul ikhtilaf
Sabab dina nambahan tina asalna beda-beda,
Menurut Syekh Warosy, Ibnu Umar, Imam ‘Ashim, Imam Hamzah sareng
Imam Kisa eta tetepkeun kana qosr/saalif (2 harkat)
Menurut Syekh Qolun sareng Syekh Dury mah eta kenging dua wajah,
nyaeta meunang thul sareng meunang qosr.
Qoidah mad jaiz munfasil ;
وجائـز مد وقصر ان فصل # كل بكلمة وهذا المنفصلUpami aya hamzah misah kalimah # mad jaiz munfasil eta moal salah
4. MAD ‘ARID LISSUKUN
Mad ‘arid lissukun nyaeta :
كون بعد حرف المد عارضا للوقف مااذا كان السHartosna : Dimana-mana kabuktian saba’da huruf mad aya huruf anu paeh sarta
paehna anyar-anyaran kusabab diwaqofkeun.
Contona : نسـتعينMad ‘arid lissukun kabagi kana tilu bagian :
1) Tingkah mansub (fatah) huruf akhirna, meunang 3 perjalanan :
a. Qosr (saalif/2 harkat)
b. Tawasut (dua alif / 4 harkat)
c. Thul (tilu alif / 6 harkat)
Contona : يعلمون 2) Tingkah majrur (kasroh) huruf akhirna, meunang 4 perjalanan :
a. Qosr (saalif/2 harkat)
b. Tawasut (dua alif / 4 harkat)
c. Thul (tilu alif / 6 harkat)
d. Qosr ma’arrum
Contona : حيم من الكـفار, الر3) Tingkah marfu’ (domah) huruf akhirna, meunang 7 perjalanan :
a. Qosr (saalif/2 harkat)
b. Tawasut (dua alif / 4 harkat)
c. Thul (tilu alif / 6 harkat)
d. Qosr ma’al ismam
e. Tawasut ma’al ismam
f. Thul ma’al ismam
g. Qosr ma’arrum
Contona : نسـتعينQosr ceuk lugot nyaeta : الحـبس= kadar-kadar ngeker
Qosr ceuk istilah ilmu tajwid nyaeta :
اثبات حرف المد من غير زيادة عليـه Hartosna : Netepkeun huruf mad kalawan teu nambahan tina saalif/dua harkat.
Rum nyaeta :
وت لكي ــ نوين من المنون مع خفاء الص اإلتيـان ببعض حركة الوصل ومنع التيسمعه القريب منك وال يسمعه البعيد عنك
Hartosna : Ngajelaskeun kana sapalihna harkat washol sareng nyegah tanwin
tina anu ditanwinan, sarta nyamarkeun karna supaya kakuping eta rum kunu
caket tianjeuna, sareng teu kakuping eta rum kujalmai anu jauh ti anjeuna.
Isymam nyaeta : وت والتنفس وال ــر صــ م من غي ارة على الضــ فتين بعيد اإلسكن اشــ ضم الش
بالبصر يدرك االHartosna : Ngumpulkeun lambe sabada nekenkeun kana huruf kalawan
isyroh kana domah tina henteu nganggo sora, sareng moal katingali eta isymam
kajabi kedah caket ningalina dina waktos ngaoskeun isymam.
Qoidah mad ‘arid lissukun ;
ومثل ذا ان عرض السكون # وقفا كتعلمون نسـتعينMad ‘arid lissukun aya huruf sukun # sabada mad sabab wakof lir ta’lamun
5. MAD BADAL
Mad badal nyaeta :
م الهمز على المد فيها ان يجتمع المد مع الهمزة فى كلمة واحدة لكن يتقدHartosna : Dimana-mana kumpul huruf mad sareng hamzah dina sakalimah
tapi hamzah miheulaan tina huruf madna.
Pangna disebut mad badal sabab huruf madna jadi gaganti tina hamzah,
Contona : امنـواUkuran panjang mad badal eta ikhtilaf Ulama Ahli Quro ;
Menurut riwayat Imam Hafas, eta 2 harkat,
Manurut riwayat Imam Syekh Warosy, eta meunang tilu wajah ;
1) Meunang saalif (2 harkat) yakni qosr
2) Meunang dua alif (4 harkat) yakni tawasut
3) Meunang 3 alif (6 harkat) yakni thul
Qoidah mad badal ;
او قدم الهمز على المد وذا # بدل كامنـوا وايماناخـذاMun hamzah tiheula tina huruf madna # contona امنـوا mad badal ngarana
6. MAD ‘IWAD
Mad ‘iwad nyaeta ngawaqofkeun tanwin fatah dina akhir kalimat.
Conto : لباسـا dibacana mah لباسـاUkuran panjang mad iwad, eta dua harkat
Qoidah mad iwad ;
Mad iwad mah ngawaqofkeun tanwin jabar # ayana nuntung kalimah kudu
eureun
Misalna lafad عوجا لـباسـا # macana kudu عوجا لـباسـا
HUKUM RO (Bahasa Sunda)
Hukum maca ro kabagi tilu bagian nyaeta :
1. Wajib Tafkhim (kandel)
Patokanana : Dimana-mana ro paeh tumiba sabada baris jabar / pees atawa
dibarisan ku baris jabar / pees, maka macana kudu dikandelkeun ro na.
Contona : نا ارسـل, وارحمنا, رزقنا, ربQoidah Ro wajib tafkhim ;
اء كما # تضم او تفتح او غيرهما وما سواها فخم الرSalian ti tarqiq mah kandelkeun bae # jabar tawa pees contona sing sae
2. Wajib tarqiq (ipis)
Patokanana : Dimana-mana ro paeh tumiba sabada baris jeer atawa dibarisan ku
baris jeer, maka macana kudu diipiskeun ro na.
Contona : الصـابرين, ارجع Qoidah Ro wajib tarqiq ;
نت اء اذا ماكسرت # كذاك بعد كسرحيث سك ورقق الرIpiskeun ro lamun jeer barisna # nyakitu mun sukun asal nu maehna
3. Meunang tafkhim meunang tarqiq
Patokanana : Dimana-mana ro paeh tumiba sabada baris jeer tur kapayuna aya
salah sahiji huruf isti’la anu 7 nyaeta :
خ ص ض غ ط ق ظ (خص ضغط قظ( maka macana meunang tafkhim meunang tarqiq.
Contona : مرخاص, مرصاد, قرطاس, مرغاب, فرقط ...Qoidah Ro meunang tafkhim/tarqiq ;
ان لم يكن من قبل حرف اإلستعال # او كانت الكسرة ليس اصالAnging ro barisna jeer nyanghareupan # huruf isti’la nu tujuh pek regepkeun
Dibacana eta meunang dua wajah # meunang tafkhim meunang tarqiq henteu
salah
Contona mirkhosun, mirshodun, irdlo’un # mirghobun, qirthosun, firqotun,
mirdzodu
MAD LAZIM (7, 8, 9, 10)
Mad lazim dibagi jadi dua, nyaeta harfi jeung qilmi. Pangna disebut mad lazim
harfi, nyaeta mad lazim anu aya dina pirang-pirang huruf. Pangna disebut mad
lazim qilmi, nyaeta mad anu aya dina pirang-pirang kalimat.
Tina harfi jeung qilmi dibagi deui jadi dua nyaeta mutsaqqol jeung mukhaffaf,
perbedaanna :
Mutsaqqol nyaeta anu ditasydidan (diidgomkeun), patokanana :
ان يكون بعد حرف المد حـرف مشـدد
“Ku kabuktian sabada huruf mad kudu aya huruf anu ditasydidan”
Mokhoffaf nyaeta anu teu ditasydidan, patokanana :
ان يكون بعد حرف المد حـرف سـاكن"Ku kabuktian sabada huruf mad kudu aya huruf anu sukun (paeh)"
Jadi jumlah mad lazim sadayana aya 4 (opat) :
Qoidah mad lazim dibagi opat bagian :
وتلك كلمي وحرفي معـه # أقسم الزم لديهم اربعهMad Lazim mungguh Quro aya opat # Lazim qilmi lazim harfi henteu lepat
فهذه اربعـة تفصـل # كالهما مخفف مثـقلTina qilmi harfi tafsil duanana # mukhoffaf mutsaqqol tah opat tafsilna
QOLQOLAH (Bahasa Sunda)
Qolqolah ceuk lugot nyaeta : ك واإلضطـراب حر التhartosna : kadar-kadar barobah.
Qolqolah ceuk istilah nyaeta :
صوت زائدة حدث فى المخرج بعد ضغط المخرجHartosna : Sora leuwih anu anyar-anyaran dina sabadana tetegenan (nekenna)
dina makhrojna.
Hurufna aya 5 nyeta : ق ط ب ج د dikumpulkeun dina lafad قط بجد Huruf anu 5 eta bisa jadi qolqolah lamun hurufna paeh. Qolqolah kabagi dua
bagian :
1. Qolqolah Sugro
Patokanana : dimana-mana huruf qolqolah anu 5 disukunkeun tur sukunna
sukun asli nu aya di tengah-tengah kalimat. maka macana ulah kacida
mantulkeunana.
Contona : يقطعون, يطعمون, مبعوثون, يدخلون, يجعلون2. Qolqolah Kubro
Patokanana : dimana-mana huruf qolqolah anu lima disukunkeun tur sukunna
sukun ‘aridli (anyar-anyaran) kusabab wakof, maka macana kudu kacida
mantulkeunana.
Contona : فى المخرج, من مسد من خلق, عند الصراط, شديد العقاب,Qoidah qolqolah ;
نت فى قطب جد قد ثبت حروف قلقلة خمسة اتت # ان سكHuruf qolqolah teh lima sadayana # qut bu ja din syarat sukun tetepna
قسمان قلقلة صغرى كبرى # ثانيهما فى وقف دون صغرىSugro kubro qolqolah teh kabagina # kubro dina waqof kaayaan nana
ن # وان يكن فى وقف كان ابين وبين ما قلقلة ان سكPek tengtogkeun mun paeh huruf nu lima # malah mun waqof kacida nengtogna
7. MAD LAZIM HARFI MUTSAQQOL
Patokanana : Dimana-mana kumpul huruf mad jeung sukun asal dina sahuruf
tur diidgomkeun.
Contona : الـم asalna الف الم ميمHurufna aya 8 (dalapan) dikumpulkeun dina lafad :
كم عسـل نقـص ( ك,م,ع,س,ل,ن,ق,ص (Qoidah Mad Lazim harfi Mutsaqqol :
ور # وجوده وفي ثمان انحصر زم الحرفي اول الس والالLazim harfi eta na mimiti surat # aya dalapan aksara tong kaliwat
يجمعها حروف كم عسل نقص # والعين ذو وجهين والطول اخصNu dalapan jumlahnaكم عسل نقص # ‘ain dua wajahnu thul anu akhos
8. MAD LAZIM HARFI MUKHOFFAF
Patokanna : Dimana-mana kumpul huruf mad jeung sukun asal dina sahuruf tur
henteu diidgomkeun.
Contona : ن, ق asalna قاف , نونHurufna sami sareng mad lazim harfi mutsaqqol.
Qoidah Mad Lazim harfi Muhkoffaf :
او فى الثالثي الحروف وجدا # ومد وسطه فحرفي بداTawa kumpul huruf anu bangsana tilu # Mad di tengah tah lazim harfi nu kitu
مخفف كل اذا لم يدغما # مثاله نون والقلم فاعلماAri ngaran mad lazim harfi mukhaffaf # Huruf mad jeung sukun asal sahuruf
9. MAD LAZIM QILMI MUTSAQQOL
Patokanana : Dimana-mana kumpul huruf mad jeung sukun asal dina sakalimat
tur make tasydid (kudu diidgomkeun).
Contona : ة ين, الصـاخ والالضـال
Qoidah Mad lazim qilmi mutsaqqol :
فان بكلمة سكون ن اجتمع # مع حرف مد فهي كلمي وقعLamun kumpul sukun asal sakalimah # jeung huruf mad tah lazim qilmi teu
salah
ه يا اختى فاعلما كالهما مثقل ان ادغـما # مثاله صـاخSarat kudu diidgomkeun dibacana # cara lafad ه kitu ceuk contona صاخ
10. MAD LAZIM QILMI MUKHOFFAF
Patokanana : Dimana-mana kumpul huruf mad jeung sukun asal dina sakalimat
tur teu make tasydid (kudu diidharkeun).
Contona : االن asalna أأ الن Qoidah Mad lazim qilmi mukhoffaf : والزم اذا سكون اصال # وصال ووقفا بعد مد طوالMad lazim mah aya sukun asalna # ba’da huruf mad washol jeung waqofna
فان بكلمة سكون يجتمع # مع حرف مد فهي كلمي وقع
Lamun kumpul sukun asal sakalimah # jeung huruf mad tah lazim qilmi teu
salah
Ukuran panjang mad lazim, boh lazim kilmi boh lazim harfi, rek mutsaqqol
atawa mukhaffaf, eta panjangna meunang tilu alif (genep harkat), kajaba ع (‘ain) anu aya dina awal surat Maryam, eta mah panjangna meunang dua
wajah :
a. Meunang 6 harkat,
b. Meunang 4 harkat, tapi nu leuwih utama mah anu thul (6 harkat).
Huruf bangsa tilu aksara nu aya dina awal surat nu asup kana mad lazim harfi
teh eta ngandung sarat, nyaeta huruf-huruf tengahna kudu huruf mad atawa
huruf lin.
Huruf mad anu ku “wau” aya hiji, nyaeta : ن Huruf mad anu ku “alif” aya opat, nyaeta : ك ,ل ,ص ,ق Huruf mad anu ku “ya” aya dua, nyaeta س ,م : atanapi lian ti عHuruf anu aya dina awal surat teh teu kabeh make mad, saperti (الف )ا teu
kaasup kana mad lazim harfi, sabab alif teu tinemu kana sarat, dupi saratna teh
nyaeta : huruf anu tengahna kudu huruf mad.
Jadi huruf bangsa tilu aksara dibacana nu aya dina awal surat teh aya 9
(salapan), ngan nu dalapan asup kana mad lazim harfi, ari nu hiji deui mah teu
asup mad nyaeta alif.
Dina awal surat aya deui salian bangsa tilu aksara nyaeta huruf bangsa dua
aksara dibacana, hurufna aya 5 (lima), nyaeta : ر,هـ,ط,ي,ح dikumpulkeun dina
lafad حي طاهـر. Ieu mah kaasup kana mad thobi’i panjangna saalif/dua harkat
(Kitab Tuhfatul Atfal sareng kitab Sirajul Qori’ : Tapi saupami nurutkeun dina
kitab Hidayatul Mustafid eta kaasupkeun kana mad lazim kabeh).
Qoidah pangna kaasup kana mad thobi’i :
الثى ال الف # فمـده مدا طبعـيا الف وما سوى الحرف الثJeung salian bangsa tilu lian alif # tah panjangna cara thobi’i saalif
ور # فى لفظ حي طاهر قد انحصر وذاك ايضا فى فواتح الس
Mad thobi’i huruf dina kawit surat # kumpul dina حي طاهـر mufakat.
Jadi huruf anu aya dina awal surat sadayana aya 14, nyaeta :
dikumpulkeun dina lafad ك,ع,ط,ق,ن,م, ا,ر,ي,ح,س,هـ,ل,ص
صله سحيرا من قطعكHuruf anu 14 dibagi kana opat bagian, nyaeta :
a. Kaasup kana mad lazim harfi nu panjangna tilu alif (6 harkat), hurufna 8
nu dikumpulkeun dina lafad كم عسـل نقـص lian ti “ع”
b. Kaasup kana mad lazim harfi kabeh, ngan panjangna meunang dua wajah,
nyaeta :
1). Meunang thul 3 alif (genep harkat)
2). Meunang tawasut dua alif (opat har kat)
c. Kaasup kana mad thobi’i anu panjangna saalif (dua harkat), hurufna aya 5
nu dikumpulkeun dina lafad حي طاهـر
d. Teu kaasup kana mad lazim, teu kaasup kana mad thobi’i nyaeta alif.
Qoidah huruf nu aya dina awal surat sadayana aya 14 :
ويجمع الفواتح األربع عشر # صله سحيرا من قطعك ذاشـتهرJumlah huruf kawit surat opat belas # صله سحيرا من قطعك geus pas
11. MAD SHILAH QOSHIROH
Mad silah qosiroh nyaeta : dimana-mana sabada ha domir teu aya hamzah qoto
atawa hamzah wasol. Conto : ه كان ـ انUkuran panjangna saalif / 2 harkat
12. MAD SHILAH THOWILAH
Mad silah towilah nyaeta : diman-mana sabada ha domir aya hamzah qoto.
Conto : وله اجـرعظيم Ukuran panjangna meunang tilu perjalanan :
1) Qosr (saalif / 2 harkat)
2) Tawasut (dua alif / 4 harkat)
3) Thul (dua alif satengah / 5 harkat)
Catatan :
Disyaratkeun dina mad silah, huruf anu samemeh Ha domir ulah paeh, saperti
lafad عنه kajaba dina mad mubalagoh, oge dina sabada Ha domir ulah aya huruf
anu paeh, jeung ulah aya alif lam saperti lafad :
يل, وله الملك, له السموات وله اختالف الل13. MAD FARQU
Mad farqu nyaeta mad anu misahkeun antara hamzah istifham sareng khobar.
Contona : dina Al-quran ngan aya dina opat tempat :
1. Dua tempat dina surat Al-an’am : قل االذكـرين
Hiji dina dua tempatanana
2. Hiji tempat dina surat Yunus : قل االله اذن لكم 3. Hiji tempat dina surat An-Naml : الله خير ام ما يشـركون
Ukuran panjangna eta tilu alif / 6 harkat.
Pangna disebut mad farqu nyaeta kusabab eta mad misahkeun antara istifham
sareng khobar, karna lamun henteu aya mad, tangtu matak disangka ayat teh
lain istifham. Padahal mah eta hamzahna teh hamzah istifham.
14. MAD TAMKIN
Mad tamkin nyaeta dimana kumpul dua huruf ya, tur ya nu kahiji dihirupan
jeung ditasydidan, ya anu kadua dipaehan.
Contona : يتم ـ ين, حي بـي والنUkuran panjangna eta dua harkat.
Pangna disebut mad tamkin nyaeta kusabab eta sitasydidna …………….. kana
eta mad.
15. MAD TA’DZIM
Mad ta’dzim nyaeta dimana-mana aya mad dina kalimat tauhid.
Contona : الله الالـه االPanjangna " ال " Saalif nepi ka dua alif satengah, "الـه" saalif, " الله .saalif " اال
Ceuk sapalih ulama anu dingaranan mad ta’dzim teh nyaeta sakur-sakur mad
anu aya dina lam-na lafad " الله ".
Senandung Do'a Al-Quran
اللهم ارحمنا بالقران واجعله لنا اماما ونورا وهدى و رحمة اللهم ذكرنا منه ما نسينا
يل وعلمنا منه ما جهلنا وارزقنا تالوته اناء الهار واجعله لنا حجة يا رب واطراف الن
العالمينYa Allah, rahmatilah kami dengan al-Quran, Jadikanlah ia bagi kami sebagai pemimpin, cahaya, petunjuk dan rahmat, Ya Allah, ingatkanlah apa yang kami lupa dari padanya dan ajarilah kami tentang apa yang belum kami ketahui, Anugerahkanlah kami untuk membacanya di tengah malam dan di penghujung siang, Jadikanlah ia sebagai pembela bagi kami Wahai Tuhan sekalian alam.
Pupujian
Bismillahirrahmaanirrahiim
Astagfirulloh Robbal baroya
Astagfirulloh minal khotoya
Robbi zidni ‘ilmannafi’a
Wawakifni ‘amalan soliha
Hirup di dunya ukur ngumbara
Harta jeung anak pitnah nu aya
Kuatkeun iman tingkatkeun takwa
Pasti salamet di akhir masa 2x
Lobakeun pisan mieling mati
Sabab ieu teh datangna pasti
Nyawa dipundut Robbul izzati
Mangkade hirup sing ati-ati 2x
Datangna ajal diri sumerah
Nyawa jeung jasad tuluy papisah
Anak kulawarga karumpul kabeh
Tuluy dibungkus badan ku boeh 2x
Nu nganteur jenajah tilu perkara
Amal jeung harta anak kulawarga
Harta jeung anak baralik deui
Amal mimilu nu jadi saksi 2x
Umur manusa bakal ditanya
Kawit lahirna dugi ka maotna
Waktu ngorana waktu sehatna
Sadaya pisan di pariksana 2x
Taya hartina hirup di dunya
Salami hirup midamel dosa
Poho ka diri pasti cilaka
Nandangan siksa seuneu naraka 2x
Shalawat (shalatum bissalam)
الم صالة بالسعيين لنقطة الت
ياغرامى الم صالة بالسالمبين
من عهدكن فيكنياغرامى نبي كان اصل
كوين الت مغيثا مسبال سبل
شاد الر ايامن جاءناحقانذير
قدرا عظم الله اياخير المال واالولى
ف الله قدرا شر اياخير المال واالولى
ويامن جاء بالحقالمبين رسول الله
ياضاوى الجبينسيم كمعطار الن
تهدى اليك صالة لم تزل تتلىعليك
Shalawat 1
حيم حمن الر بسم الله الرذين هاال ـ بي يااي إن الله وملئـكته يصلون على الن
موا تسليما وا عليه وسل أمنـواصلة الوداع ـ من ثنـي طلع البدر علينا
مادعا لله داع كر علينا وجب الش جئت باألمر
المطاع ها المبعوث فينا اي
يا مجمل الطباع انت غوثنا جميعايوم حشر واجتماع كن شفيعا
ياحبـيبـيحل فى خيرالبقاع نا صل على من ربزاع واكفنا شر الن ـتر فاسبل الس
علينايامغيــثا كل داع واغثنا فى الباليا
بى شمش للنالبقاع وصالة الله دواما
ما سعى لله ساع وكذا ال وصحبم وبـارك عليه اللهم صل وسل