nyusur galur mapay laratan -...

2
o Senin 123 17 18 19 OJan OPeb o Selasa 0 Rabu 456 7 20 21 22 o Mar OApr OMei . Kamis 0 Jumat 8 9 10 11 23 24 ta> 26 8Jun OJul 0 Ags Nyusur Galur Mapay Laratan o Sabtu () Minggu 12 13 14 15 16 27 28 29 30 31 OSep OOkt ONov ODes Situs Sukagalih Yepi ka Gunung Cupu Makam Yajlmalela di Gunung Llngga Minggu pengker pedaran parantos dugi ka Situs Curug Emas di Cadas Ngampar. Urang lajengkeun bae ka Situs-situs anu sanesna, diantawisna Situs Sukagalih sareng Gunung Lingga anu dipercaya ku masarakat di Gunung Lingga aya makam Prabu Tajimalela anu mashur tea. Situs Sukagalih ayana di Desa Jemah Kacamatan Jatigede. Perenahna di luhur pasir deukeut walungan Cimanuk di patempatan anu datar. Legana 7 x 12 meter. Mun arek jarah ka dieu kudu mapay-mapay heula pamatang sawah kira-kira 200 meter jauhna. T itingga,sajarah di situs ieu, aya lima makam, Makam Eyang Akung, Istri Eyang Akung, jeung Aki Gading, dua makam sejen- na teu disebutkeun saha-sahana. Kungsi dipagerjeung make cungkup, tapi geus ruksak ku kakolotan. Nurutkeun ,katerangan Juru Kunei, wangunan eungkup mah sumbangan ti Ibu Tien Suhar.to taun 1975. Paesanna tina batu andesit biasa nunjangngaler,atawaorientasi kaler kidul. Tanda paesan ngan katingal di bagian sirah, jangkungna rata-rata 32 em, rubak 9 em, ipis turta dipahat make variasi nu beda-beda, panto asupna ti beufah kidul wetan. Situs Lontong Ayana di Kampung Lontong, Oesa Jemah Kacamatan Jatigede. Titinggal di situs Lontong mah makam Kuwu Ma Inten. Makam per- enahna di paluhuran, kira 100 meter ti sisi jalan. Lingkunganna pamaka- man umum. Tapi sanajan loba makam anu sejenna, orieantasina henteu kabeh kaler kidul (ngujur ngalar) saperti ilaharna makam- makam urang Islam. Bentukna ge anyar, make tulisan tokoh anu dikuburna. Jiratna dijieun tina susunan batu alam, pasagi tur uku- ranna 30 x 80 em. Situs Gunung Lingga Oi Oesa.Cimarga Situs Gunung Lingga Kacamatan Cisitu mah ayana ~eh. Bentuk wangunan teras umpak nu diwangun ku sababaraha teras. Oi teras pangluhuma aya menhir. Makam di situs Gunung Lingga 62 dipercaya makamna Prabu Tajimalelaanu mashur tea, anu juju- lukna Prabu Agung Resi Cakrabuana. Oinawaktu Tim Peneliti,rengren- gan para sejarawan nu dipupuhuan ku Prof.Or.Hj.NinaLubis jeung angg- pota-anggotananu diwangun ku Ors. Mumuh Muhsin, H.Hum, Ora E;ttyS. Oyanti, M.Hum, Ors.Awaludin Nugraha,M.Hum jeung Miftahul Falah,SS kaayaan situs katingalna henteu kaurus tepi ka sulit ngaidenti- fikasina kumaha saenyana bentuk wangunanana. Tapi sok sanajankitu, rame bae anu jarah mah, daratang ti mana mendi bari mawa pamaksu- danana masing-masing. Bisa kati- ngal tina sesa-sesa parupuyan, boh menyanna boh kembang jeung rampe anu dipakena. Titinggal sajarah anu jadi pamusat pikiran nu ngalakukeun .upacara, mangrupa menhir anu rupa-rupa bentuk jeung ukuran, anu pangbadagna mangrupa lingga nu dipereayapatilasan Prabu Tajimalela. Situs Sagara Manik Ayana di Oesa Cipanear KacamatanSumedang Kidul teu jauh ti walungan Cihonje. Oi dieu kapen- dak titihggal sajarah anu mangrupa wawangunan umpak anu. teras- terasna geus kaaeak-aeak. Oina teras-teras eta aya struktur batu opat . pasagi panjangjeung batu anu nang- tung ajeg (menhir atawa lingga semu) di tengah-tengah struktur batu.. Situs sok dijadikeun tempat jarah oge. Situs Cicanting ayana di Kampung Cicanting. Oesa Cisurat Kacamatan Wado, di dieu aya wa- ngunan teras umpak anu dipercaya ku masarakat Makam Porabu Gajah Agung, disusun dua umpak. Pangluhuma dianggap sakral sabab di dieu tempat nu jarah ngalakukeun upacara ritual. Sutus Nangtung . Ayana di Ousun Nangtung Oesa Ciherang Sumedang Utara. Oi dieu aya makam anu dipercaya makamna Sunan Pagulingan atawa Jagabaya, ayeuna mah makamna geus mo- deren make keramik. SitusCiguling Ayana ge di Ousun Ciguling Oesa Pasanggrahan Kacamatan Sumedang Selatan. . Aya makam anu dipercaya makamna Sunan Guling Raja Sumedang Larang anu kaopat, Putra Sunan Pagulingan. Situs Ciguling teh patilasan puseur dayeuh Karajaan Sumedang Larang, pang- pangna ti saprak pamarentahan dijalankeun ku Prabu Gajah Agung tepi ka pamarentahan Nyi Mas Patuakan.Taun 1530. Situs bentuk- na teras. Pangluhurna. makam warga nu kasang tukangna batu jurang "Bentang Alam" ~eger Sunten atawa hanjuang. . Situs Heubeullsuk Ayana di Kampung Heubeullsuk Oesa, Cimaras Kacamatan Pamulihan. Oi dieu titinggal anu dipercaya ku masarakat Makam Sunan Tuakan Raja Sumedang Mangle No. 2226 -Kliping hum as Urpod 2009 - ---- --- --

Upload: lamtu

Post on 11-Apr-2019

243 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Nyusur Galur Mapay Laratan - pustaka.unpad.ac.idpustaka.unpad.ac.id/wp-content/uploads/2009/06/mangle-20090625-sit... · Nyu~ur Galur Mapay Laratan Larang kalima putrana Sunan Guling

o Senin

12317 18 19

OJan OPeb

o Selasa 0 Rabu456 7

20 21 22

o Mar OApr OMei

. Kamis 0 Jumat8 9 10 11

23 24 ta> 268Jun OJul 0 Ags

Nyusur Galur Mapay Laratan

o Sabtu () Minggu

12 13 14 15 1627 28 29 30 31

OSep OOkt ONov ODes

Situs Sukagalih Yepi ka Gunung CupuMakam Yajlmalela di Gunung Llngga

Minggu pengker pedaran parantos dugi ka Situs Curug Emas di Cadas Ngampar. Urang lajengkeun bae kaSitus-situs anu sanesna, diantawisna Situs Sukagalih sareng Gunung Lingga anu dipercaya ku masarakat di

Gunung Lingga aya makam Prabu Tajimalela anu mashur tea. Situs Sukagalih ayana di Desa JemahKacamatan Jatigede. Perenahna di luhur pasir deukeut walungan Cimanuk di patempatan anu datar. Legana7 x 12 meter. Mun arek jarah ka dieu kudu mapay-mapay heula pamatang sawah kira-kira 200 meter jauhna.

Titingga,sajarah di situs ieu, ayalima makam, Makam EyangAkung, Istri Eyang Akung,

jeung Aki Gading, dua makam sejen-na teu disebutkeun saha-sahana.Kungsidipagerjeung make cungkup,tapi geus ruksak ku kakolotan.Nurutkeun ,katerangan Juru Kunei,wangunaneungkupmah sumbanganti Ibu Tien Suhar.to taun 1975.Paesanna tina batu andesit biasanunjangngaler,atawaorientasi kalerkidul. Tanda paesan ngan katingal dibagian sirah, jangkungna rata-rata32 em, rubak 9 em, ipis turta dipahatmake variasi nu beda-beda, pantoasupna ti beufah kidul wetan.

Situs LontongAyana di Kampung Lontong,

Oesa Jemah Kacamatan Jatigede.Titinggal di situs Lontong mahmakam Kuwu Ma Inten. Makam per-enahna di paluhuran, kira 100 meterti sisi jalan. Lingkunganna pamaka-man umum. Tapi sanajan lobamakam anu sejenna, orieantasinahenteu kabeh kaler kidul (ngujurngalar) saperti ilaharna makam-makam urang Islam. Bentukna geanyar, make tulisan tokoh anudikuburna. Jiratna dijieun tinasusunan batu alam, pasagi tur uku-ranna 30 x 80 em.

Situs Gunung LinggaOi Oesa.Cimarga Situs Gunung

Lingga KacamatanCisitu mah ayana~eh. Bentuk wangunan teras umpaknu diwangun ku sababaraha teras.Oi teras pangluhuma aya menhir.Makam di situs Gunung Lingga

62

dipercaya makamna PrabuTajimalelaanu mashur tea, anu juju-lukna Prabu Agung ResiCakrabuana.

Oinawaktu Tim Peneliti, rengren-gan para sejarawan nu dipupuhuanku Prof.Or.Hj.NinaLubis jeung angg-pota-anggotananu diwangun ku Ors.Mumuh Muhsin, H.Hum, Ora E;ttyS.Oyanti, M.Hum, Ors.AwaludinNugraha,M.Hum jeung MiftahulFalah,SS kaayaan situs katingalnahenteu kaurus tepi ka sulit ngaidenti-fikasina kumaha saenyana bentukwangunanana.Tapisok sanajankitu,rame bae anu jarah mah, daratang timana mendi bari mawa pamaksu-danana masing-masing. Bisa kati-ngal tina sesa-sesa parupuyan,bohmenyanna boh kembang jeungrampe anu dipakena.

Titinggal sajarah anu jadipamusat pikiran nu ngalakukeun

.upacara, mangrupa menhir anurupa-rupa bentuk jeung ukuran, anupangbadagna mangrupa lingga nudipereayapatilasanPrabu Tajimalela.

Situs Sagara ManikAyana di Oesa Cipanear

KacamatanSumedang Kidul teujauhti walungan Cihonje. Oi dieu kapen-dak titihggal sajarah anu mangrupawawangunan umpak anu. teras-terasna geus kaaeak-aeak. Oinateras-teraseta aya strukturbatu opat

. pasagipanjangjeung batu anu nang-tung ajeg (menhir atawa linggasemu) di tengah-tengah strukturbatu.. Situs sok dijadikeun tempatjarah oge.

Situs Cicanting ayana di

Kampung Cicanting. Oesa CisuratKacamatan Wado, di dieu aya wa-ngunan teras umpak anu dipercayaku masarakat Makam Porabu GajahAgung, disusun dua umpak.Pangluhuma dianggap sakral sababdi dieu tempat nu jarah ngalakukeunupacara ritual.

Sutus Nangtung. Ayana di Ousun Nangtung Oesa

Ciherang Sumedang Utara. Oi dieuaya makam anu dipercaya makamnaSunan Pagulinganatawa Jagabaya,ayeuna mah makamna geus mo-deren make keramik.

SitusCigulingAyana ge di OusunCiguling Oesa

Pasanggrahan KacamatanSumedang Selatan. .

Aya makam anu dipercayamakamna Sunan Guling RajaSumedang Larang anu kaopat,

Putra Sunan Pagulingan. SitusCiguling teh patilasan puseur dayeuhKarajaan Sumedang Larang, pang-pangna ti saprak pamarentahandijalankeun ku Prabu Gajah Agungtepi ka pamarentahan Nyi MasPatuakan.Taun 1530. Situs bentuk-na teras. Pangluhurna. makamwarga nu kasang tukangna batujurang "Bentang Alam" ~egerSunten atawa hanjuang. .

Situs Heubeullsuk

Ayana di Kampung HeubeullsukOesa, Cimaras KacamatanPamulihan. Oi dieu titinggal anudipercaya ku masarakat MakamSunan Tuakan Raja Sumedang

Mangle No. 2226

-Kliping hum as Urpod 2009

- - - - - - - - --

Page 2: Nyusur Galur Mapay Laratan - pustaka.unpad.ac.idpustaka.unpad.ac.id/wp-content/uploads/2009/06/mangle-20090625-sit... · Nyu~ur Galur Mapay Laratan Larang kalima putrana Sunan Guling

Nyu~ur Galur Mapay Laratan

Larang kalima putrana SunanGuling. Istri SunanTuakan, Nyi MasPatuakan jeui1~j'..Munding Wangipangawal Sunan Tui:lkan.

Situs Nyi Mas PatuakanDipercaya ku masarakat makam

Nyi Mas Patuakan, raja SumedangLarang kageriep, putra. SunanTuakan.Teuaya paesan atawa men-hit saperti ilahama makam kuno.

Situs Citembong ~irangAyana di Desa Ganeas

KacamatanGaneas..Dipercaya pati-lasan puseur dayeuh munggaranKarajaan Tembong Agung. litinggalsajarahdi dieu mangrupa rupa- rupa.bent6uk struktur batu nu tacan bisadiidentifikasi sabab rajeg teuingtatangkalan kai galede anu akar-akamba ngaruksak situs di dieu ayastruktur batu anu bentuknajiga altarbatu. . Salahsahijina,struktur batuanu dis'usunnameulit (buleudan).

Di tengah-tengahna aya susunanbatu anu jigana mangru'paaltar.

Situs Pasir ReungitSitus anu ieu mah ayana di

Dusun C ipameungpeukKacamatanSumedang Selatan. Kamungkinanmangru~ titinggalw~ngunan umpakanu geus'kaacak. Kondisi situs geuskacida matak prihatinna. Batu-batunu nysunna geus longsor. Di antaratitinggal anu bisa keneh diidentifikasi. strukturbatudinarupa-rupabentuk.jeung menhir-menhir dina rupa-rupabentuk jeuyng ukuran.Aya age batu-batu datar Anu bisdajadi sok dipaketempat upacara kaagamaan.

Situs Gunung' CupuAyana di Kelurahan Kota Kulon

'Kacamatan,S umedang Selatan.Mangrupa komplek makam NUSalahsahiji di antarana makamKusumasaril litinggal di dieu teuacan diidentifikasi, tapi di antaranamangrupa batu tulis jeung susunanbatu nu mangrupa makam boh dis-usun ku batu walungan boh batubata.

Mangle No. 2226

-'" ;).

Batu Nu DikalidlP~sanggrahan ,

Narasumber batu kalian dipasa'nggrahan nu mere kateranganka Nina Lkubis saparakanca nge-dunaan batu di PasanggrahankatelkahnaBapa,Gunawan guru."-

'\

Syafruddln PrawiranegaraDiusull~eunDeuiJadi Pahlawan Nasional

DI RSG Unpad, '16 Juni 2009Masyarakat Sejarawan Indonesia(MSI) Cabang Jawa Barat anudipupuhuan ku Prof.Dr.Hj.NinaHerlina Lubis, gawe bareng jeungBadan Pembina Pahlawan DaeragPropinsi Jawa Barat, jeung PusatKebudayaan Sunda Fakultas SastraUnpad'ngagelar Seminar Nasionalpikeun ngusulkeun Mr. SjafrudinPr.awiranegara jadi PahlawanNasional.

Nurutkeun Prof.Dr.Hj.Nina Lubis,Ketua MSI. Cabang Jabar, ieu tehusulan ulang, sbab taun 2007 kungsidiusulkeun oge, 10105 tepi kaSekrtariat Negara, Tanpa panyabab-na anu jelas, tetela usul henteu dik-abulkeun. Naha ayeuna diusulkeunulang?Masih nurutkeun Prof.NinaLubis, diusulkeun deui'teh dumasarkana saran Dirjen Pemberdayaan'Sosiasl Departemen Sosial RI diJakarta, sabab waktu Moh.Natsir nusami-sami ditolak taun 2007, teterataun 2008 ditampi jadi PahlawanNasional.

Nurutkeun , 'Ketua pusatKebudayaan' Sunda Fasa UilpadProf. Nina Lubis, jasa-jasaMr.Sjafruddin teh teu kawilang age-lmgna ka bcingsakatut nagara. Keurjumenengna karitos kaselir' jadiMentri Kemakmuran, terussababaraha rintakan jadi MentriKeuangan, anu paling krusial, anje-'unna 'ngadegkeun pamarentahDarurat RI (PDRI) 22 Desember1948 waktu Presiden Sukarno,Perdana Mentri jeung sajumlahMentri ditewakan ku Walanda dinaagresi MiUterka 2. Pihak Walanda

ngakuna, ku ditewakna pingpinan, RI, riwayat Republik Indonesia tarnal.'Tapi~etela ,berkah'ngadegna PDRI,Mr.Sjafruddin Prawiranegara geusngabuktikeun yen nagara RI masihhirup.'

Seminar di Unpas kamari ieudibuka ku Direktur Kepahlawanan,Keperintisan dan KesetiakawananSosial Depsos RI. Nu maparinmakalahna, Dr. Ruhdy Hoesein,Dr.M.Hum sejarawan ti UniversitasIndonesia, Dr.lndra Perwira,SH,MH,pakar hukum Tata Negara Unpad,Drs.Mumuh Muhsin'" M.Humsejarawan Unpad jeungDrs.M.Nusolehti DepsosRI. '

Nyabit-nyabit masalah kaitanMr.Sjafruddinjeung pamarentah rev-olusioner RI (PRRI) nurutkeun NinaLubis,' PRRI lain pemberontakandina harti baruntak pikeun ngarebutkakawasaan anu sah, Mr.Sjafruddinku jalan jadi Perdana Mentri PRRIanu dina taun 1960 jadi RepublikPersatuan Indonesia, malah tujuan-na hayang nyalametkeun nagara,meredih supaya Presiden Sukamomulang kana cita-cita kamerdekaanRI, entong ngalakukeun tindakaninskonstitusional.

~ururtkeun pamendak Dr.lndra. Perwira, Presiden RI maparinamnesti jeung abolisi ka nu biluk kaPRRI bulan Juli 1961 r hartina sacara

,hukum Mr.Sjafruddin anu ,henteukungsi dibuktikeun. kasalahananadina sidang pangadilan, memanghenteu salah. Nurutkeun pakarhukum tatanagara Indra Perwiramah, PRRI la.inpemberontakantapisarupaning konflik bersenjata nudilantarankeun beda persepsi diantara para tokoh nu ngadegkeunieu republik.

"Ja.dikaitan Mr.Sjafruddin nu jadiPerdana Mentri PRRI, utah ngalan-tarankeun titajongna' usul sangkananjeunna diangkat jadi PahlawanNasional, da Moh. Natsir anu tauntukang diangkat jadi PahlawanNasional ol)e, kapan Wakil,Perdana Mentri PRRI. KituProf.Dr.Nina mungkas katera-ngananakaMANGLE (HRS)

--- -63