Jisim molar: (g/mol)Isi padu molar:pd keadaan bilik ; 24 dm3pd STP ; 22.4 dm3 1 dm3 = 1000 cm3No Avogadro (NA) : 6.02 x 1023mole-1CHEMICAL FORMULA (FORMULA KIMIA)

FORMULA AWANMASS (g)(JISIM)

X NA jisim molar (JAR)X jisim molar (JAR)NUMBER OF PARTICLES(bilangan atom/molekul/ion) (BILANGAN ZARAH)NUMBER OF MOLE (mole)(BILANGAN MOL)

isi padu molar

X isi padu molarVOLUME (cm3/dm3)(ISIPADU)

NA

ANIONS+1 Na+ H+ K+ Ag+ Li+ NH4- Nak Hafal Kimia Agak Liat Nya+2 Fe2+ Cu2+ Ba2+ Ca2+ Pb2+ First Cuba Baca Cari Point+3 Fe3+ Al3+ Formula dpt ACATIONS-1 OH- NO3- Br- Cl- F- I- OH NO Baru Clear Fikiran I-2 SO42- S2- O2- CO32- SO, Saya Org CemerlangTEKNIK RAMA-RAMA utk membentuk formula kimia. (tukar ion kat atas shj, kat bwh,salin semula)Na+ OH- Ba2+ Cl- -1 +1 -1 +2 NaOH BaCl2Ca2+ CO32- K+ SO42- - 2 +2 -2 + 1 CaCO2 K2SO4Atom / Ion bil ahli kump.Molekul bil kump. Cth : H2O ada 3 atom iaitu 2 atom hydrogen dan 1 atom

ada 1 molekul air NaCl ada 2 ion iaitu ion Na+ dan ion Cl- (Nak tau ion, mesti antara logam dan bukan logam)

Siri kereaktifan logamK NaCaMgAlCZnFeSnPbHCuAgAuFormula empirik= formula kimia yang menunjukkan nisbah terkecil bagi bilangan atom dalam suatu unsur yang membentuk suatu sebatian

Makin reaktifformula molekul = formula kimia yang menunjukkan bilangan atom sebenar bagi setiap unsur yang membentuk molekul suatu sebatian

Rujuk exp!!EKSPERIMEN UTK MENENTUKAN FORMULA EMPIRIK

Pembakaran HidrogenPembakaran Oksigen

Tiub pembakaran MgO, Al2O3 CuO, PbO, FeO, SnOContoh soalan :

1)2)0.32 g logam X berpadu dengan 0.36 g unsur bukan logam Y. Suatu oksida sulfur mengandungi 60% unsur Apakah formula empirik bagi sebatian ini? Oksigen berdasarkan jisim. Apakah formula(Jisim atom relatif : X, 64 ; Y, 35.5) empirik bagi oksida sulfur ini? (Jisim atom relatif : O, 16 ; S, 32)UnsurXY

Jisim (g)0.320.36

Bil.mol0.32 = 0.005640.36 = 0.0135.5

Nisbah teringkas0.005 = 10.0050.01 = 20.005

UnsurSO

Jisim (g)(100-60)= 4060

Bil.mol40 = 1.253260 = 3.7516

Nisbah teringkas1.25 = 11.253.75 = 31.25

60% oksigen bemaksud 60 g oksigen dalam 100 g sebatianOleh itu, formula empiric sebatian = XY2 Oleh itu, formula empirik sebatian = SO3Apakah formula molekul sebatian tersebut jika jisim molekul sebatian tersebut ialah 270.

(XY2)n = Jisim molekul relatifn[64+(35.5x2)] = 270 135 n = 270 n = 270 135 = 2Oleh itu, formula molekul bagi sebatian = (XY2)2 = X2Y4

LATIHAN (KONSEP MOL) :

1. Satu sampel gas klorin ditimbang sebanyak 14.2 g. Kira :i. Bilangan mol atom klorin

ii. Bilangan mol molekul klorin

iii. Isi padu gas klorin pada suhu bilik

2. Satu balang gas mengandungi 240 cm3 gas karbon dioksida. Kira :[J.A.R: C, 12; O, 16; isi padu molar: 24 dm3 mol-1 pada keaadaan bilik]

i. bilangan mol gas karbon dioksida

ii. bilangan molekul gas karbon dioksida

iii. jisim gas karbon dioksida

LATIHAN UJI MINDA

1. Calculate the number of moles in each question : Hitung bilangan mol bagi setiap soalan:(a) 10 g Natrium hidroksida(b) 2 g kuprum(II) sulfat(c) 4.75 g Magnesium klorida(d) 2.769 g aluminum nitrat

2. Calculate the mass of : Hitung jisim bagi:

(a) 0.5 mol natrium oksida(b) 1.2 mol timah(II) klorida(c) 0.25 mol kuprum(II) karbonate(d) 0.125 mol ferum(II) sulfat(e) 7.2 x 1023 zinc atom(f) 7.5 x 1022 sulfur atom

3. Calculate the number of atoms in : Hitung bilangan atom didalam:(a) 4 g oxygen atom(b) 3 g magnesium(c) 10.08 g ferum(d) 0.2 mol sulfur(e) 0.128 mol nitrogen atom[

4. Calculate the number of ion in : Hitung bilangan ion didalam:(a) 4.9 g asid sulfurik cair(b) 1.8 g magnesium sulfat akues(c) 17 g zink klorida akues

LATIHAN UJI MINDA (OBJEKTIF)

21

43

5

LATIHAN (FORMULA EMPIRIK) :1. Apabila 11.95 g logam oksida X diturunkan oleh hidrogen, 10.35 g logam X terhasil. Cari formula empirik bagi logam oksida X [JMR : X, 207; O, 16]

UNSURXO

Jisim unsur(g)

Bilangan mol atom

Nisbah mol

Nisbah mol teringkas

FORMULA EMPIRIK :

2. Satu sebatian mengandungi komposisi berikut :Na : 15.23%, Br : 52.98%, O : 31.79% [JMR : O, 16; Na, 23; Br, 80](anggap bahan yang digunakan sebanyak 100g)

UNSURNaBrO

Jisim unsur(g)

Bilangan mol atom

Nisbah mol

Nisbah mol teringkas

FORMULA EMPIRIK :

3. 2.08 g unsur X bergabung dengan 4.26 g unsur Y untuk membentuk sebatian yang mempunyai formula XY3. Cari jisim atom relatif bagi unsur X. [JMR Y = 35.5]

UNSUR

Jisim unsur(g)

Bilangan mol atom

Nisbah mol

Nisbah mol teringkas

4. Rajah 4 menunjukkan susunan radas unuk menentukan formula empirik bagi oksida logam M.

RAJAH 4(a) (i) Nyatakan nama dua bahan tindak balas untuk menyediakan gas hidogen dalam makmal

[1 markah]

[1 markah](ii) Tuliskan persamaan kimia bagi tindak balas di (a)(i).

(b) Nyatakan satu langkah berjaga-jaga yang mesti diambil semasa menjalankan eksperimen itu.

[1 markah]

(c) Jadual 4 menunjukkan keputusan eksperimen itu :

Jisim tiub pembakaran + kertas asbestos36.50 g

Jisim tiub pembakaran + kertas asbestos + oksida M37.30 g

Jisim tiub pembakaran + kertas asbestos + M37.14 g

Jadual 4(i) Berdasarkan keputusan dalam Jadual 4, tentukan formula empirik bagi oksida M[Jisim atom relatif ; O = 16, M = 64]

[3 markah]

(ii) Tulis persamaan kimia bagi tindak balas antara oksida M dengan gas hidrogen

[1 markah]

(d) (i) Formula empirik bagi magnesium oksida tidak boleh ditentukan melalui kaedah di atas. Terangkan mengapa.

[1 markah]

(iii) Lukiskan susunan radas yang sesuai untuk eksperimen bagi menentukan formula empirik magnesium oksida.

[2 markah]

LATIHAN (FORMULA MOLEKUL)1. CONTOH : SebatianFormula molekulFormula empirikNilai n

AirH2OH2O

Karbon dioksidaCO2CO2

Asid SulfurikH2SO41

Etena C2H4CH

BenzenaC6H66

Glukosa C6H12O6CH2O

2. Formula empirik bagi sebatian X ialah CH2 dan JMR ialah 56. Cari formula molekul bagi sebatian X. [JMR : H, 1 ; C, 12]

3. Satu hidrokarbon mempunyai jisim 2.58 g mengandungi 2.16 g karbon. Jisim molekul relatif hidrokarbon itu ialah 86. [JMR : H, 1 ; C, 12](i) Cari formula empirik bagi hidrokarbon itu

(ii) Cari formula molekul bagi hidrokarbon itu.

LATIHAN (FORMULA KIMIA BAGI SEBATIAN IONIK)Contoh : (i) Natrium oksida (ii) Kalium karbonat

Ion : K+ CO32-Cas : + -2Tukar cas : 2 1Formula : K2CO3 Ion : Na+ O2-Cas : + -2Tukar cas : 2 1Formula : Na2O

(iii) Ion : Cas : Tukar cas : Formula : Ion : Cas : Tukar cas : Formula : Magnesium klorida (iv) Kalsium sulfat

(iv) Ion : Cas : Tukar cas : Formula : Argentum nitrat (vi) Zink hidroksida

Ion : Cas : Tukar cas : Formula :

Ion : Cas : Tukar cas : Formula : Ion : Cas : Tukar cas : Formula : (vii) Aluminium nitrat (viii) Ferum (III) sulfat

BINA FORMULA KIMIA DAN JENIS ZARAH BAGI UNSUR / SEBATIAN BERIKUT.Unsur / sebatian

Formula kimiaJenis zarah

Natrium sulfat

Ammonium karbonat

Magnesium nitrat

Zink sulfat

AgNO3

Argentum klorida

Kalium iodida

Gas Ammonia

Al2(SO4)3

Kuprum (II) nitrat

Gas hidrogen

PbCl2

NO2

Zink

Fe(NO3)3

Kalsium hidroksida

Ammonium klorida

NaI

Gas oksigen

Br2

Aluminium sulfat

Plumbum karbonat

PERSAMAAN KIMIA Terdapat 2 jenis persamaan : Persamaan dalam perkataan guna nama reaktan dan produk Persamaan menggunakan simbol reaktan dan produk ditulis dalam bentuk formula kimia yang mempunyai maksud tertentu

SIMBOLMAKSUDSIMBOLMAKSUD

+Pemisahan antara 2 reaktan dan produk(g)Keadaan gas

menghasilkan(aq)Keadaan akues

Tindak balas berbalikGas dibebaskan

(p)Keadaan pepejalMendakan

(c)Keadaan cecairPemanasan / haba diserap

Persamaan kimia menerangkan tindak balas kimia yang berlaku secara kualitatif dan kuantitatif. Kualitatif persamaan kimia yang memberikan maklumat-maklumat seperti jenis bahan tindak balas

Disediakan oleh : Cik Nik Mawar Hanifah Binti Nik Hassan