Gusti Pollak: Rede zum 1. August, Grosshchstetten, 1.8.2014 Alphorn im off: "Grllhalde-Saxofon !" Alphorn sichtbar: "Subfnzionsempfnger- Blasrohr !", Alphorn vorne: "Mischtschtock-Trumpete !". Alphorn durch die Luft. Gressech mittenand, das isch es sogenannts Karbon-Teleskop-Alphorn, das hett e wltsche Musiker, dr Zaneth, zme mit dr Ingenieurabteilig vo dr Neueburgersee-Schifffahrts-Gsellschaft entwicklet. Die bruucht di nii Technologie ou, wll ihri Schiff messe chnne d Maschte iizieh, we si under de Kanal-Brgge drefahre. (klappt das Alphorn zusammen) Die v ich, liebi Aawsendi, wo n e sones heimelig-hlzigs, vatterlndisch-erschtouguschtlechs Alphorn erwartet hei, die hani i itz halt chli enttscht. Ja, was mir erwarte vonenand, was die im Underland dnke, wie die im Oberland sige u umgekehrt, die Bilder, wo mir s mache u vormache, die si nid nume uf de Hochglanz-Fottine im Tourismus-Bro mngisch chli retouchiert, mngisch retouchiere mer se ou i sne Chpf. Und das isch o ds Thema vo mire Red: Schtadt u Land nbenand i sem Land. U wi sech das uf d Realitt vo s allne uswirkt. Ganz konkret, im politische Alltag, am schtaatleche Geburtstag. (Mir hei ou es klars Bild, wie Feschtredner usgseh u wie si messe aagleit si. Also, ig ha mi Feschtredner-Tschoope anne, Dihr heit ne alli gseh, drumm cha n i ne jitz ou abzieh u ber d Schtuehl hnke, es isch warm gnue. Danke). I gloube, me gseht o hie z Grosshchschtette, we me a Mschbrg ufeluegt, dass da d Schtadt scho rcht z Bsuech chunnt uf ds Land, mit oder ohni Gsamt-berbouigs- Ornig. *1) Ds Seminar- und Kulturhotel Mschberg wirbt uf sir website: "Am Tor zum Emmental und doch nur 20 Minuten von Bern sind Sie in einer anderen Welt". Ig ha d Schtadt/Land-Schpagat a mir slber chnne erlbe: I ha nach knapp 30 Jahr Schtadt (Brn) dert mini Frou lehre kenne, wo aber nume vorbergehend z Brn isch gsi und wider uf ds Land hett wlle, du simer zersch 3 Jahr ufne Purehof z Zimmerwald z Miet u hei dert de Pureltt i de Wrch und ppe im Schtall usghulfe, nr 12 Jahr hnlechs ufem Ballebel, und sitt 18 Jahr simer imne Huus z Boltige im Simmetal. Im Simmetal isch me nach 18 Jahr efang d, wo voremne Zittli zuechezoge n'isch, und ir Schtadt bini d, wo vor langer Zitt, s'isch bald nmm wahr, uf ds Land abdriftet isch. Natrlech bini als Bhnemnsch, als Schnitzubnkler ar Fasnacht immer wieder i dr Schtadt, und i dm Pingpong hin u hr fallt mer einiges uuf. Mini liebe Mitbrger z Boltige, mini liebe Frnde ir Schtadt, da gitts Missverschtndnis, Vorurteil u chrummi Aasichte ggesittig, da si paar schrilli Karbon-Alphorn-Tn fasch es laus Lftli drgge. Mittlerwile bini so lang ufem Land, dass, i wrd mau sge, i sig wi n'es Schtadtei ufem Land, wo usem Blickwinku vom Landei d Schtadt aaluegt - sowitt es Ei berhoupt e Winku cha ha, aber Dihr wsset ja, wi n'is meine. U wi gseit, 12 Jahr ufem Ballebel, 2 vo sne 3 Chind si hie bir Mirjam Mencaccini i d Spielgruppe, dr Salvatore Caci isch Gtti worde vo sem Eltischte, u itz hett d Kulturkommission mi aagfragt fr die hrigi 1.Ougschtered a Schtell vo Alt-Grossrat Kaderli Hans-Uelis Rsi vo Blemliswyu (fr die, wo letscht Jahr am Heinz Dpp zueglost hei). Dihr sitt ich also Satire gwhnt am 1.Ouguscht, da bini froh, wll o mi intressiere halt di gschpssige Ggestz i sre Wlt u di luschtige Bischpil drzue. Was nid heisst, dass es nid rnscht gmeint isch, ganz im Ggeteil. ppe so wi bim

Sascha Ruefer vo TV DRS, pardon SRF, d meint sicher alles rnscht, wo ner seit. O wenn er kommentiert: "Der Ball klatscht hauchdnn am Pfosten vorbei" (messt n'ech mal vorschtelle, wi das tnt!), oder bi dm Super-Schiiflug-Satz vom Simon Ammann: "Schweizer Rekord ver-pulve-ri-siert !!" Ig hoffe, Dihr nmet mir dr rnscht ou ab, aber eifach umgekehrt: Dass es rnscht gmeint isch, aber luschtig gseit, oder mitteme Schmunzle, fr dass me's besser mah nh. Also, Schtadt u Land. Viil Schtedter hei ja ds Gfel, dass die ufem Land immer no i dr heile Wlt lbe, und dass si ir Schtadt im Shopping-Center e Bitz vo dere heile Wlt chi ga choufe u sech iiverliibe, ganz wrtlech. Zum Bischpil si ber 90 % vo sne moderne dre-rationalisierte Cheh hornlos. Aber: Wi viil hornlosi Cheh heit Dihr uf ine Milchpackige scho aatroffe ? Wo Horn druffschteit, isch no lang ke Horn drin. Itz gitts natrlech dr gross Schtritt, b das fr ds Tierwohl u fr d Qualitt vor Milch ppis usmachi. I ha mini Meinig, aber i zwinge se niemerem uuf. I weiss eifach vore Chsers-Frou, wo ne Milch-Unvertrglechkeit entwicklet hett, dasch rcht unagnhm frne Chsere, u wo nr mal Milch vo Hornche probiert - u die pltzlech wider vertreit hett. Si hett dm nid so rcht trouet u hetts ihrem Sohn, wo ds Gliiche gha hett, wittergseit - u dm isch es genau gliich ggange. I htt bald gseit: Weiss dr Tfu wiso, u d hett o Hrner. Dr Fortschritt fr Ltt mit Lactose-Unvertrglechkeit wre also Cheh, wo das hei, wo si frecher meischtens gha hei, bevor dr Fortschritt cho isch: Nmlech Hrner. Aber lh mer das, die wo wei, chi no meh im Buech vom Martin Ott: "Khe verstehen" nachelse, Und i schweife sowiso wider ab vom Thema Stadt-Land. Allerdings geits ou hie mit Milch witter: Are Schr ar Kantonsstrass z Wimmis isch lang es Plakat ghanget: Wir Bauern brauchen einen fairen Milchpreis. Das Plakat ghrt zur Kampagne "Gut gibt's die Schweizer Bauern", d Slogan hei mir ir Landdienscht-Zittig unde uf jedere Sitte gha. I bi 9 Jahr im Vorschtand vom Land-dienscht gsii, htt agriviva, wo jungi Ltt wott gluschtig mache fr n es paar Wuche Mitarbeit ufem Purehof, fre n Ustuusch zwsche Schtadt u Land, o zum Zeige, warum d Pure e faire Milchpriis bruuche. Also alles klar. Aber: nbedrann isch es zwits Plakat ghanget, es grens: Schweizer whlen SVP. Und da schtelle sech am Stadtland-Satiriker natrlech wider es paar Frage. Heisst itz das: "Schweizer whlen SVP, Auslnder nicht !", oder was ? Wobii: D Schpruuch isch ja raffiniert, mi cha de immer no sge, es sige ja nid alli Schwizer gmeint (usser bir franzsische Version, dert hei si messe Farb bekenne, wll "Suisses votent UDC" isch ke franzsische Satz, und drum heisst s tatschlech "LES Suisses votent UDC"). Also bini gar ke Schwizer, wenn ig zur Minderheit vo 70 % ghre, wo nid die Partei whle ? Oder bini wenigschtens e guete Schwizer, wenn i e faire Milchpriiis zahle, aber angers whle, oder scho, weni richtig whle, aber ke faire Priis zahle ? Oder messe nume die 30% SVP-Whler u guete Schwizer e faire Milchpriis zahle ? U nr schtellt sech no d Frag: Wie fair isch d Schpruuch ? Die Frag muess i bi s z Boltige nid schtelle. Mir hei e Prozntsatz a SVP-Whler, also da heit Dihr hie z Grosshchschtette scho gross hch schtedtischi Verhltnis. We me d Kandidate-Plakat bi de Grossratswahle aaluegt, de isch ds Simmetal dert, wo sech dr Fuchs u dr Haas a jedem Schrli Guetnacht sge.

So, gnue gschpottet, dasch ja immer eifach, we me sich slber cha usnh. Und wi gseit, i luege vom Land uus uf d Schadt. U da gitts befalls ETLICHES ZU SAGEN: Zwisimme het nid nume es Schpital, wo itz sll d Geburtsabteilig zuetah wrde (die Gschicht kennet Dihr ou, und wi si z nd geit) *2), es hett dert ou e Pruefsschuel gha, wo fr ds gwrbleche Lbe ir Region enorm wichtig gsi isch und hett slle wgzentralisiert wrde. E Delegation isch du uf Brn ga vorschlah, mi sll doch es Zntrum fr Holzpref druus mache, da sigi d Region schtarch. Wsst Dihr, was d Antwort vom zueschtndige Regierigsrat isch gsi ? Dr Schuelwg uf Zwisimme sig frne Schtift usem Underland unzuemuetbar. Das bedttet, di meischte Schtifte usem Simmetal mache e unzuemuetbare Schuelwg, eifach ir andere Richtig, vom Rand i ds Zntrum. (brigens hani geschter, 31.7., imne Lserbrief glse, wenn d Zwisimmerinne chnni im Schpital z Thun ga gebre, de chnnti doch d Thunerinne gradsoguet uf Zwisimme cho. Wrd doch guet tne: "Zentrum fr Neonatologie Oberland West Zweisimmen"). 2004 hei mer dr gross Zugs-Fahrplanwchsel gha: Mehr Zug fr die Schweiz. 1 Schtund Fahrzitt vo Zntrum zu Zntrum, drfr si di chliine Zntre usegheit, zum Bischpil Spiez. Bis Dezmber 2004 hett jede Zug vom Simmetal z Spiez zimlech e guete Aaschluss gha i ds Wallis, und Interlake hin u hr ppe 35 Zg im Tag. Wo se Eltischt uf Interlake isch i d Schuel cho, hetts no genau 3 Zg gha pro Tag mit Aaschluss, und das o nume, wll si d Aafangszitte ir Schuel nachem Fahrplan grichtet hei, es hett us allne Tler nmme gschtumme. Bim Umschtige z Spiez hett me 20 Minute gwartet, ab de 8te am Aabe 40 Minute. Mehr Zug fr die Schweiz. Mir (u no anderi Randregione) hei offebar nmm zur Schwiz ghrt. Irgendwie isch es verschtndlech, dass d Mnsche im Simmetal bi dne Verhltnis fr ds Tram Brn Wescht nid so Fr u Flamme gsi si. Da hei mir ja alli 2x messe drber abschtimme. Di erschti Vorlag isch bachab, mit emne Nei-Schtimme-berhang zimlech gnau wi d vo Bmpliz plus ds Obersimmetal. (Es gitt zwar Ltt wo sge, mir chnni dankbar si, di 2., berarbeiteti Tram-Vorlag sig viil besser usecho. Das htte mer de grn gmacht.) * 3) Oder d LSVA-Abschtimmig, Schwrverchehrsabgab. Mir si n es Transporteure-Tal, berall si ar Schtrass Schtrouballe mit emne Nei-Plakat ufgschtellt gsi. Ds Verchehrsdepartemnt vom Moritz Liebrger, SP, hett churz vor dr Abschtimmig no dreggh, d Chschte vo dere Abgab chnn me dre Produktivittsgwinn mit de nie 40-Tnner-Laschtwge gbig wider inehole. Tnt guet, nume hett denn di ganzi Simmetalschtrass e Gwichtslimite vo 34 Tonne gha. Chit nech vorschtelle, wi das aacho isch, wo "die z Brn unge" wider useglah hei, "typisch Cpli-Sozialischt". Letschts Bischpiil: d Gschicht mit de Motorfahrzgschtre im Kanton Brn, da wr's ja urschprnglech drumm ggange, Offroader chli hcher z beschtre u schparsami Outo weniger, als kologischi Lnkigsmassnahm. Vilech bsinnet Dihr ich no: Ir erschte Abschtimmig isch das aagnoh worde, sogar mit meh Schtimme als dr Volksvorschlag, wo vor allem hett wlle d Schtre snke u wo drfr bir Schtichfrag meh Schtimme gha hett, ou wll es paar hundert Oekologischi allwg hei vergsse ds Chrzli z mache. Nr isch all