viii
DAFTAR ISI
HALAMAN JUDUL ................................................................................................ i
HALAMAN PENGESAHAN ................................................................................. ii
SURAT PERNYATAAN KEASLIAN.................................................................. iii
PRAKATA ............................................................................................................. iv
DAFTAR ISI ........................................................................................................ viii
DAFTAR SINGKATAN ........................................................................................ x
DAFTAR TABEL .................................................................................................. xi
DAFTAR GAMBAR ............................................................................................ xii
DAFTAR LAMPIRAN ........................................................................................ xiii
INTISARI ............................................................................................................. xiv
BAB I PENDAHULUAN .................................................................................... 1
A. Latar Belakang Masalah ............................................................................. 1
B. Rumusan Masalah ....................................................................................... 4
C. Tujuan Penelitian ........................................................................................ 4
D. Manfaat Penelitian ...................................................................................... 5
BAB II TINJAUAN PUSTAKA ........................................................................... 6
A. Landasan Teori ............................................................................................ 6
1. Impaksi .................................................................................................... 6
a. Definisi Impaksi Gigi ....................................................................... 6
b. Prevalensi Impaksi Gigi Molar Ketiga ........................................... 6
c. Etiologi Impaksi Gigi Molar Ketiga ............................................... 8
d. Tanda dan Gejala Impaksi Gigi Molar Ketiga ............................. 11
e. Dampak Impaksi Gigi Molar Ketiga............................................. 13
f. Klasifikasi Impaksi Gigi Molar Ketiga......................................... 15
g. Penatalaksanaan Impaksi Gigi ....................................................... 18
2. Kualitas Hidup ...................................................................................... 19
a. Definisi Kualitas Hidup .................................................................. 19
b. Pengukuran Kualitas Hidup ........................................................... 20
3. Pengaruh Impaksi terhadap Kualitas Hidup ...................................... 22
B. Kerangka Teori .......................................................................................... 24
C. Kerangka Konsep ...................................................................................... 24
ix
D. Hipotesis ..................................................................................................... 24
BAB III METODOLOGI PENELITIAN.............................................................. 25
A. Jenis Penelitian dan Rancangan Penelitian ............................................ 25
B. Variabel dan Definisi Operasional .......................................................... 25
1. Variabel Penelitian ............................................................................... 25
2. Definisi Operasional ............................................................................ 25
C. Populasi dan Sampel Penelitian ............................................................... 27
1. Populasi ................................................................................................. 27
2. Sampel ................................................................................................... 27
D. Instrumen Penelitian ................................................................................. 27
E. Prosedur Penelitian ................................................................................... 28
F. Tempat dan Waktu Penelitian .................................................................. 28
G. Jalannya Penelitian .................................................................................... 28
H. Alur Penelitian ........................................................................................... 30
I. Analisa Hasil .............................................................................................. 31
BAB IV HASIL PENELITIAN DAN PEMBAHASAN ...................................... 32
A. Hasil Penelitian.......................................................................................... 32
B. Pembahasan ............................................................................................... 37
BAB V KESIMPULAN DAN SARAN............................................................... 43
A. Kesimpulan ................................................................................................ 43
B. Saran ........................................................................................................... 43
DAFTAR PUSTAKA ........................................................................................... 44
LAMPIRAN .......................................................................................................... 48
x
DAFTAR SINGKATAN
OHRQoL : Oral Health Related Quality of Life
OHIP-14 : Oral Health Impact Profil-14
WHO : World Health Organization
CoHQoL : Child Oral Health on Quality of Life
Child-OIDP : Child-Oral Impact on Daily Performance
xi
DAFTAR TABEL
Tabel 2. 1 Oral Health Impact Profile-14 (Radokowska, 2014).......................... 21
Tabel 4. 1 Distribusi frekuensi responden berdasarkan impaksi .......................... 33
Tabel 4. 2 Hasil Uji Normalitas............................................................................ 34
Tabel 4. 3 Hasil analisis hubungan impaksi gigi dengan kualitas hidup
menggunakan uji Spearman ................................................................ 34
Tabel 4. 4 Distribusi frekuensi jawaban kuesioner OHIP-14 responden
impaksi dan tidak impaksi ................................................................... 35
xii
DAFTAR GAMBAR
Gambar 2. 1 Karies dentin .................................................................................... 14
Gambar 2. 2 Kerangka Teori ................................................................................. 23
Gambar 2. 3 Kerangka Konsep ............................................................................. 24
Gambar 3. 1 Alur Penelitian.................................................................................. 30
xiii
DAFTAR LAMPIRAN
Lampiran 1 Lembar Informasi Responden ........................................................... 48
Lampiran 2 Surat Pernyataan ................................................................................ 51
Lampiran 3 Kuesioner ........................................................................................... 52
Lampiran 4 Surat Keterangan Ijin Penelitian ........................................................ 55
Lampiran 5 Surat Pelaksanaan Penelitian ............................................................. 56
Lampiran 6 Lembar Ethical Clearance................................................................. 57
Lampiran 7 Lampiran Pengolahan Data dengan SPSS ......................................... 58
Lampiran 8 Hasil Foto Penelitian ......................................................................... 66