Download - Bab 08 Truncus
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
1
ANATOMI SISTEMATIKA
TRUNCUS
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
2
TRUNCUS-TULANG
Truncus (Badan) dibentuk oleh tulang-tulang → SKELETON AXIALE (tdk termasuk Cranium)
Tulang-tulang truncus adalah :
1. COLUMNA VERTEBRALIS
2. STERNUM
3. COSTA
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
3
TRUNCUS-TULANG
Sternum td MANUBRIUM STERNI, CORPUS STERNI dan PROCESSUS XIPHOIDEUS
COSTA, bentuk melengkung, terdiri :1. 7 COSTA VERA → 7 costa atas melekat pd sternum2. 3 COSTA SPURIA → 3 costa bawah melekat costa di atasnya3. 2 COSTA FLUCTUANTES → tidak melekat pada sternum dan
costa di atasnya
Costa 1 -10 pada ujung sternalnya → terdpt CARTILAGO COSTAE
Bersama sternum + vertebrae Thoracales I – XII → btk SKELETON THORACIS (rangka CAVUM THORACIS) → shg terdpt APERTURA THORACHIS SUPERIOR + INFERIOR
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
4
TRUNCUS-TULANG
COLUMNA VERTEBRALISo Terdiri dari :
• Susunan tulang Vertebra : Cervicalis (7), Thoracalis (12), Lumbalis (5), Sacralis (5), Coccygeus (4) = 33
• Discus Intervertebralis (mulai bwh V.C.II – bwh V.L.V) = 23
o 5 Vetebra Sacralis → bersatu (Synostosis) → Os Sacrumo 4 vertebra Coccygeus → bersatu ( Synostosis) → Os
Coccygiso Panjang Col. Vertebralis ± 75 cm (pria > wanita)o Komponen vertebra 75% + Discus intervertebralis 25%o Bukan garis lurus vertikal, membentuk :
- Konkaf ke dorsal → LORDOSIS CERVICALIS + LUMBALIS- Konkaf ke ventral → KYPHOSIS THORACALIS + SACRALIS(bila melengkung ke lateral → SCOLIOSIS)
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
5
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
6
TRUNCUS-TULANG Ciri-ciri umum vertebra, terdapat:
1. CORPUS VERTEBRALIS2. ARCUS VERTEBRALIS
o Ant → Pediculuso Post → Lamina
3. PROCESSUS TRANSVERSUS → pada Pediculus (terdpt processus articularis)
4. PROCESSUS SPINOSUS → pada Lamina Lubang dikelilingi CORPUS + ARCUS → FORAMEN
VERTEBRALE. Bila vertebra tersusun, For. Vertebrale → CANALIS VERTEBRALIS (berisi Medulla Spinalis)
Di lateral, bila Vertebra tersusun → FORAMEN INTERVERTEBRALE
Pada masing-masing kelompok Vertebra (C, T, L, S, Co) → terdapat ciri-ciri khusus tertentu
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
7
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
8
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
9
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
10
TRUNCUS-TULANG
Fungsi Columna Vertebraliso Fungsi masing-masing Bagian Vertebra :
- Arcus + Corpus Vertebralis → melindungi Medulla Spinalis- Corpus → transmisi berat badan- Proc. Transversus + Proc. Spinosus → perlekatan otot-otot
postvertebralis
o Secara bersama-sama dengan otot-otot postvertebralis + discus intervertebralis :
- Untuk tegaknya tubuh/mengatur sikap tubuh- Transmisi berat badan- Shock Absorber- Fungsi Lokomosi
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
11
TRUNCUS-PERSENDIAN
Columna Vertebralis berhubungan → bentuk persendian
o Di Cranial : dengan Os Occipitaleo Di Lateral :
• V.T.I-XII dgn Costa I–XII• Sacrum dgn Os Coxae
o Di antara Vertebra :• Antara Corpus• Antara proc. Articularis• Antara proc. Transversus• Antara proc. Spinosus• Antara Lamina arcus vertebralis
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
12
TRUNCUS-PERSENDIAN
Persendian pada Truncus, terdirio Pada Sternum + Ujung Sternal Costa I-X, masing-masing
antara :1. Manubrium Sterni – Corpus Sterni → Synchondrosis/Synostosis2. Corpus Sterni – Proc.Xiphoideus → Synchondrosis/Synostosis3. Cartilago costalis V – X → Synchondrosis4. Manubrium + Corpus – Costa → Synchondrosis
o Pada ujung vertebrae COSTA I-XII, masing-masing antara :o Costa I-XII – corpus V.T.I-XII → Diarthrosis (art. plana)o Costa I-XII – Proc.Trans.V.T.I-X → Diarthrosis (art.plana)Gerakan pada kedua persendian di atas → secara bersama-samaGerakan → ROTASI CRANIOVENTRAL, shg Costa-Costa bergerak
secara bersama
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
13
TRUNCUS-PERSENDIAN
Persendian pada Truncus (lanjutan)o Antara Os Occipitale – V.C.I
- Art. Atlantooccipitalis- Diarthrosis (art. Condyloidea)- Gerakan: ante, retro, lateroflexi
o Antara V.C. I – II- Art. Atlantoepistrophica- Diarthosis (art. Plana)- Gerakan : Rotasi
o Synchondrosis- Antara Corpus Vertebra C.II-III s/d L.I-S.I- Dibentuk discus Intervertebralis (st. fibrocartilago)- Discus Intervertebralis terbesar → L.I – S.I =
PROMONTORIUM
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
14
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
15
TRUNCUS-PERSENDIAN
Persendian pada Truncus (lanjutan)o Syndesmosis Elastica → antara arcus Vertebra (lig flavum)o Syndesmosis Fibrosa
- Lig. Longitudinale ant + post → antara corpus vert.- Lig. Interspinosum , intertransversarium, supraspinosum
o Diarthrosis → zygapophyseal joint antara proc. articularis Vertebrae
Gerakan SUMASI seluruh Columna Vertebraliso Anteflexio Retroflexio Lateroflexio Rotasi → pusat pada Promontorium
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
16
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
17
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
18
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
19
TRUNCUS-OTOT
Kelompok Otot-otot TRUNCUS1. Otot - otot Postvertebralis
2. Otot – otot Prevertebralis
3. Otot – otot Suboccipitalis
4. Otot – otot Dinding Thorax
5. Otot – otot Dinding Abdomen
6. Otot – otot Dinding Pelvis
7. Otot – otot Perineum.
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
20
TRUNCUS-OTOT
Otot-otot POSTVERTEBRALIS, terdiri : A. Kelompok Extrinsic
- Otot-otot yang mempunyai origo/ insertio pada col. Verteb. ke struktur di luar col. Vertb.
- Membentuk lapisan Superficial + Intermedia post vertebralis
- Superficialis : - M.Trapezius - M. Latissimus Dorsi - M. Levator Scapulae - M. Levator Costae - Mm. Rhomboidei (major + minor)- Intermedia : - M. Serratus Post-Sup - M. Serratus Post-Inf
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
21
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
22
TRUNCUS-OTOT Otot-otot POSTVERTEBRALIS, (Lanjutan)
B. Kelompok Intrinsic (=M.Erector Trunci)o Otot-otot yang mempunyai origo/ insertio pada col.
Verteb. Saja.o Merupakan otot lapisan profundao Terdiri otot kelompok membentuk KOLOM:
LATERALE
-Mm. SPLENII (Capitis, Cervicis)
-Mm. ILIOCOSTALES (Cervicis, Thoracis, Lumborum)
-Mm. LONGISSIMI (Capitis, Cervicis, Dorsi)
MEDIALE
-Mm. SPINALES (Capitis, Cervicis, Thoracis)
-Mm. SEMISPINALESI (Capitis, Cervicis, Thoracis)
-M. MULTIFIDUS
-Mm. ROTATORES
-Mm. INTERTRANSVERSARII
o Mm. Iliocostales + Longissimus + Spinales → M. ERECTOR TRUNCI (= M. Sacrospinalis)
Diinervasi R. Post. N. Spinalis Otot-otot M. Erector Trunci dibungkus FASCIA THORACO LUMBALIS
(= Fascia Lumbodorsalis)
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
23
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
24
TRUNCUS-OTOT
Otot-otot PREVERTEBRALIS
Regio Cervicalis:- Mm. Longi (capitis +
cervicis)- Mm. Recti (Ant + Lat)- Mm. Scaleni (Ant,
Med, Post)
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
25
TRUNCUS-OTOT
Otot-otot PREVERTEBRALIS
Regio Lumbalis :- Mm. Quadratus
Lumborum- Mm. Psoas (Major +
Minor)
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
26
TRUNCUS-OTOT
Otot-otot SUBOCCIPITALIS
- Mm. Recti Capitis Post (Major + Minor)
- Mm. Obliquus capitis (Sup + Inf)
Terdapat trigonum Suboccipitale → dibatasi oleh
M.Rectus Capitis Post Major + M.Obliquus Capitis Sup + Inf
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
27
TRUNCUS-OTOT
Otot-otot Dinding Thorax, terdiri :- Lapisan Superficialis
- M. Pectoralis (Major + Minor)- M. Rectus Abdominis- M. Obliquus Abd. Ext- M. Latissimus Dorsi- M. Levator Scapulae- M. Serratus Ant- Mm. Serratus Post (Sup + Inf)
- Lapisan Intermedia- M. Intercostalis (Ext, Int, Intima)
- Lapisan Profunda- M. Subcostalis- M. Transversus Thoracis
* Pada dinding ventral thorax → Fascia Pectoralis Superficialis
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
28
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
29
TRUNCUS-OTOT
Otot-otot Dinding ABDOMEN
o Kelompok Anterolateralis- M. Rectus Abdominis
- M. Obliquus Abd. Ext
- M. Obliquus Abd. Int
- M. Transversus ABD
- M. Pyramidalis
o Kelompok Posterior- M. Iliacus
- M. Psoas (Major + Minor)
- M. Quadratus Lumborum
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
30
TRUNCUS-OTOT
Otot-otot Dinding ABDOMEN, (Lanjutan)o Terdapat fascia pada dinding Anterolateral Abdomen
- Fascia Camperi (superficial)- Fascia Scarpae- Fascia Transversa Abd (profunda)
o Peranan otot dinding abdomen- Otot Anterolateral : - proteksi visceroabdominis
- atur tekanan intraabdominal - bantu expirasi - ante + lateroflex col. Vert. lumbalis - Otot Posterior : - proteksi visceroabdominis - ante + lateroflex col. Vert. lumbalis
o M. Rectus Abdominis dibungkus VAGINA TENDINEUM