bahwa ini kesah - pnm...8 sa-tiilah itu, maka di-sadia-kan dua buab skochi, sa'buah skochi tuan...

10

Upload: others

Post on 07-Feb-2021

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • BAHWA INI KESAH

    Pu-LAYAR-AN ABDULLAH,

    DEN ABDULKADIR , MUN5HI.

    DERJ SINGAPURA KA-KALANTAN.

    TUR-KARANG VLIH-NYA .

    NM ~f5' ~) 104'

    ABC . .. -

    TUR-CHAP DJ-BUNDAR NUGRI

    SINGAPURA, KAPADA TAHUN HEJRAT

    1254, DAN TAHUN MASIHI

    1838. [Pres, of Am. Mis.]

    11 0 Cl 1972 P'erpustakaan Negatal

    .Mal&yiia. .

    BAHWA INI KESAH

    Pu-LAYAR-AN ABDULLAH,

    BEN ABDULKADIR , MUNSHI.

    DERJ SJNGAPURA KA-KALANTAN.

    TUR-KARANG l'LlH-NYA .

    N fV/

    ~ f S' ~)10q . ABC . --

    TUR-CHAP DJ-BUNDAR NUGRt

    SINGAPURA, KAPADA TAHUN HEJRAT

    1254, DAN TAHUN MASIHI

    1838. [Presi of Am. Mis.]

    11 0 Cl 1972 P'erpustakaan Negatal

    MI\lItysia. .

  • SOUNDS OF VOWELS.

    a as In father, lama. e as a in fate, or e in they, merah. As in pen, if in a

    syllable 'which ends ';Vith a consonant, as pendek. as in machine, tipu, or as ee in sleep. As in pin, if in .

    a syllable which ends with a consonant, as pintu. o as in pole, kotor. u as in full. tukang. ii as in but, nugri. Except in prefixes, always in an ac-

    cented syllable. Ii as in what, or short 0 as in not. au as ow in now, cow, angkau. Cl as i in pine, sampei.

    SOUNDS OF VOWELS.

    a as In fllther, lama. e as a in fate, or e in they, merah. As in pen, if in a

    syllable 'which ends 'Yith a consonant, as pendek. as in machine, tipu, or as ee in sleep. As in pin, if in ,

    a syllable which ends with a consonant, as pintu. o as in pole, kotor. u as in full, tukang. ii as in but, niigri. Except in prefixes, always in an ac-

    cented syllable. it as in what, or short 0 as in not. au as ow in now, cow, angkau. el as i in pine, sampei.

  • KESAH PU-LAYAR-AN ABDULLAH.

    -KAPADA tarikh sanat 1253 tahun, maka bahw~ sa-sunggub-nya

    kapada tahun itu ada-lah barang saudagar saudagar orang China dan orang Yahudi yang duduk dalam nugri SiIgapura, kira kira sa'puloh dua bIas orang, tulab mum-bri sambut-an dagang-an ka-pada China sampan pukatampat buah, kira kira ampat lima puloh ribu ringgit banyak-nya, akan di-bawa-nya ka-nugri Pahang', dan Trangganu, dan Kalantan, Patani, dan Sanggora. Hata ba-brapa

    bulan lama-nya, maka ka-durgar-an-lah kha.bar ka-Sirgapura murg-ata-kan nugri Kalantan ada prang, maka sagala sampan pukat yang ada disana tiada di-Iapas-kan raja kaluar, kurna 'adat nugri Malayu, apa bila ada prang dalam nugri, maka sagala prabu prailu dagang yang ada dalam nugri itu tiada bulih kaluar dan mas uk. Kiimdian maka di-sUl'uh-lah ulih saudagar saudagar itu akan sa'buah sampan tam bang mum-bawa surat ka-Kalantan, ka-pada kapitan China Kalantan. Shahalif,n tulah sampei-Iah surat itu, maka sagra di-balas-nya surat murg-ata-kan sa-sungguh-nya Kalantan ada prang, maka sampan ' pukat itu-pun ada-lah di-sana, maka jikalau bulih sagala saud agar dalam nugri Sirgapura lllu-minta tulung kapada Tuan Bonham, supaya iya mum-bri surat kapada raja raja Kalantan akan mum-1ihara-kan sagala prahu pukat itu, dan supaya bulil! durgan sagra-nya i'ya kambali ka-Salat'. Sa-tulah datang-Iah surat itu deri Kalantan, maka muafakat-Iah sagala saudagar itu bUr-sarna sarna orang Yahudi, kurna harta-nya-pun ada di-bawa ulih sanfllan pukat itu; maka purgi-Iab marika itu sakalian murg-hadap Tuan Banham surta mum-uhun-kan surat akan di-kirim-kan ka-Kalantan. Shahadan maka di-bri-Iah utih ' Tuan Banham tiga puchuk surat bur-sampul kuning,

    ,sa'puchuk kapada raja bandhara, dan sa'puchuk kapada raja

    tamiinggong, dan sa'puchuk kapada yang di-piir-tuan Kalantan.

    KESAH PU-I,AYAR-AN ABDULLAH.

    -KAPADA tarikh sanat 1253 tahun, maka bahw~ sa-sunggub-nya

    kapada tahun itu ada-Iah barang saudagar saudagar orang China dan orang Yahudi yang duduk dalam nugri SiJgapura, kira kira sa'puloh dua bIas orang, tulab miim-bri sam but-an dagang-an ka-pada China sampan pukatampat buah, kira kira ampat lima puloh ribu ringgit banyak-nya, akan di-bawa-nya ka-nugri Pahang', dan Trangganu, dan Kalantan, Patani, dan Sanggora. Hata ba-brapa

    bulan lama-nya, maka ka-diirgal'-an-Iah kba.bar ka-SiJgapura muz:g-

    ata-kan niigl'i Kalantan ada prang, maka sagala sampan pukat yang ada diaana tiada di-Iapas-kan raja kaluar, kuroa 'adat nugri Malayu, apa bila ada prang dalam niigri, maka sagala prahu prahu dagang yang ada dalam nugri itu tiada bulih kaluar dan masuk. Kumdian maka di-sUl'uh-lah ulih saudagar saudagar itu akan sa'buah sampan tarn bang miim-bawa surat ka-Kalantan, ka-pada kapitan China Kalantan. Shahaa,.,n tiilah sampei-Iah surat itu, maka sagra di-balas-nya surat miilg-ata-kan sa-sungguh-nya Kalantan ada prang, maka sampan ' pukat itu-pun ada-Iah di·

    sana, maka jikalau bulih sagala saudagar dalam nugri Siz:gapura lllu-minta tulung kapada Tuan Bonham, supaya iya miitn-bri surat kapada raja raja Kalantan akan mum-lihara-kan sagala prahu pukat itu, dan supaya buli II diirgan sagra-nya i'ya kambali ka-S alat'. Sa-tUlah datang-Iah surat itu deri Kalantan, maka muafakat-lah sagala saudagaI' itu bur-sarna sarna orang Yabudi, kiiroa harta-

    nya-pun ada di-bawa ulih sanrpan pukat itu; maka piirgi-Iah marika itu sakalian miiJg-hadap Tuan Banham siirta mum-uhun-kan surat akan di-kirim-kan ka-Kalantan. Sbahadan maka di-bri-Iah utih ' Tuan Banham tiga puchuk surat bur-sampul kuning,

    ,sa'puchuk kapada raja bandhan, dan sa'puchuk kapada raja

    tamtlnggong, dan sa'puchuk kapada yang ai-pur-tuan Kalantan.

  • ~~ ~i? "'It:' ~~ ~ 'r,:~{flt:' w.f" '* rl~j f:f' :(~(' ""C:~ (\'1r:"' fft ""1.~f.' w ~~ i,:,~CIl\~ C"lm .,C~ ~

    ()f) ..,.{"r:;, o.-",'~·l' .... ~ It' "f4(~'" s;r:!" ~Im o.-Y'S' ,,;.4~ I'~ .~'Ir:t

    \C" C'i{1 I'll' ~ f~ I~ ~l? {tr'f ~i)f~ "'>"r';:~ C>-t!)"r fl(.'l .

    w-'" 0.-'(7' o,.(~'1X' .,.~ ""\,I{ I(~ f("""V I'q (>..(,,$-1 ))(j~ ~~[;l ~i(:\

    I~ ("1m "11.f'1 i.~ "f' 7i(Y! \.f'I ~'1r n ""'ql' C"1~p' ... (~ \0 (;' "'f\~ I~ 0.-~ .. 4~ """'r:~ .w ~:::2~ ~m It' ~~"if' "'Jr {iQi. f5~

    o.-r;" ~'fT,' r'{X''''.'"i"! 51(/';' ~.~~ ~i[.\

    \~ ("1m "1).f'I r""rr ";'" ""{iJv! \.f-, ~"Ir )TI ""ql' rl~p' ,..(~ \O(,i-l

    "'f\~ I~ ""oJ,;,4.f'1 ..,..4"\~ 5~ q::2 J )r.:.{:) If' ",,~"'.Mif' ""Jr fiQl· f5--::"'l

    ""~ ..i:'fi' r'p' ""

  • 8

    Sa-tiilah itu, maka di-sadia-kan dua buab skochi, sa'buah skochi

    Tuan Scott, yang bUr-nama Maggy Lauder, dan sa'buah skochi 'l'uan Boustead; yang bur-nama Water Witck. Maka ada pukul ampat patang d~tang Baba Po Eng ka-rumah sahaya mum-anggil sahaya, kata-nya: "Ada suatu pu-kurja-an, bulih mun-dapat untung basar; sahaya sakalian handak munyuruh-kan , inchi , purgl Kalantan mum-bawa surat kapada raja Kalantan." Maka jawab sahaya: "Sahaya bukan-nya punYl;lsuka 'itu; kurna sahaya , ada dalam pu-kurja-an dua tuan' tuim Inggris; maka bulih sahaya , mUI1l-bri tahu kapada tuan tuan kadua itu; jikalau iya kasih ithin, bulih sahaya purgi, ada-nya." Maka kata-nya: "Lakas! sakantng malam ini skochi mallU bur-layar." Hata maka sahaya-pun purgi-lah mum-bri talm tuan tuan itu, mal~a jawab-nya: "Kalau tuan bulih dapat untung, sahaya-pun suka, supaya bulih miin-jadi rir:gan hutang hutang tuan. Brapa lama kira bu1ih balik ? " l\1aka jawab sahaya: "Sahaya balum ' purnah bUr-layal'; kata orang, kalau ada

    ar:gin baik, lima anam bIas had bulih balik." Hata maka sahaya-pun purgi-lah mun-dapat-kan Baba Po Eng, maka lalu di-bawa-nya sahaya ka-rumah Baba' Bun Tyung, maka ada-lah disana sakalian sau-clagar bUI'-kampung. Maka kata-nya kapada sahaya: "Bl'apa mahu upah-nya ?" Maka jawab sahaya : "Kalau baha mahu kasih sa'ratl1S ringgit, bulih sahaya pUl'gi." Maka jaw'ab-nya : "Tidak bulih ; hlau inchi sahaja, bnlih-Iah ; ini · ada sa'orang orang putih bur-sam a sarna, dan lagi Baba Ko An-pun," Maka muafakat-Iah iya sama sindiri-nya,

    kata-nya: "Sahaya bri dilapan puloh ringgit." Maka kat a sa?aya : "Tiacla bulih." Kumdian kata Baba Bun Tyung dan Baba, Kim Swi r "Itu sudah patnt." Maka kat a sahaya: "Sahaya mallu bawa sa'orang juro-rnasak surta makan-an sahaya." ~M~ka kata-nya:

    " . "Suatu-pun tausah; samoa~nya ada sadia, makan-an d~ orang masak." MaIm sahaya fikir-lah sa'kutika, lalu sahaya tarirna-Iah itu khabat·. 'Maka kata sahaya : "Baik-Iah kita buat surat pur-janji-an." Maka kat a Baba Bo Eng: "'riada-kah parchaya kapada sahaya ?" Maba jawab , sahaya: "Apa-kah pu-kurja-an sabaya ini?" l\'Iata

    jawab Baba Bun Tyung: "Inchi mun-jadi juro-hhasa Grandpre, Inggris itu ; jar:gan iya hiir-tutur Malaya; bulih inchi mung-arti-kan durgan bhasa Malayu~ sapul'ti adat raja raja; dan lagi, barang suatu pu-kurja-an bur-fakat tigatiga orang; dan lagi, kalau ada orang China sampan pukat mah{l bri mas atau wang tanei, bulih ambil

    masuk dalam prahu, aua-nya."

    8

    Sa-tiilah itu, maka di-sadia-kan dua buah skochi, sa'buah skochi

    Tuan Scott, yang bUr-nama Maggy Lauder, dan sa'buah skochi 'l'uan Boustead; yang bur-nama Water Witch. Maka ada pukul ampat patang d~tang Baba Po Eng ka-rumah sahaya mum-anggil sahaya, kata-nya: "Ada suatu pu-kurja-an, bulih mun-dapat untung basar; sahaya sakalian handak munyuruh-kan , inchi , purgl Kalantan mum-bawa surat kapada raja Kalantan." Maka jawab sahaya: "Sahaya bukan-nya puny~ ,suka 'itu; kurna sahaya , ada dalam pu-kurja-an dua tuan' tuim Inggris; maka bulih sahaya , mUI1l-bri tahu kapada tuan tuan kadua itu; jikalau iya kasih ithin, bulih sahaya purgi, ada-nya." Maka kata-nya: "Lakas! sakaning malam ini skochi mallU bur-layar." Hata maka sahaya-pun purgi-

    lah mum-bri ta1m tuan tuan itu, maka jawab-nya: "Kalau tuan bulih dapat untung, sahaya-pun suka, supaya bulih mun-jadi ritgan hutang hutang tuan. Brapa lama kira bulih balik ? " Maka jawab sahaya: "Sahaya balum ' purnah bUr-Iayal'; kata orang, kalau ada atgin baik, lima anam bIas hari bulih balik." Hata maka sahaya-pun purgi-Iah mun-dapat-kan Baba Po Eng, maka lalu di-bawa-nya sahaya ka-rumah Baba' Bun Tyung, maka ada-Iah disana sakalian sau-dagar bUI'-kampung. Maka kata-nya kapada sahaya: "Bl'apa malHl upalJ-nya ?" Maka jawab sahaya : "Kalau baha mahu kasih sa'ratl1S ringgit, bulih sahaya pUl'gi." Maka jaw'ab-nya : "Tidak bulih ; kalau inchi sahaja, bnlih-.1ah ; ini ada sa'orang orang putih bur-sarna sama, dan lagi Baba Ko An-pun." MaIm muafakat-Iah iya sarna sindiri-nya,

    kata-nya: "Sahaya bri dilapan puloh ringgit." Maka kat a sa~aya : "Tiada bulih." Kumdian kata Baba Bun Tyung dan Baba Kim Swi ?' "Itu sudah patut." Maka kat a sahaya: "Sahaya mahu bawa sa'orang juro-rnasak surta makan-an sahaya'.';' ~M~ka kata-nya:

    " . "Suatu-pun tausah; samoa~nya ada sadia, makan-an daq orang masak." MaIm sahaya fikir-Iah sa'kutika, lalu sabaya tarirna-Jah itu khabat·. 'Maka kata sahaya : "Baik-lah kita buat surat pur-janji-an."

    Maka kat a Baba Bo Eng: "'fiada-kah parchaya kapada sabaya ?" ,Maha jawab sahaya: "Apa-kah pu-kurja-an sabaya ini?" Maka

    , ' . jawab S aba Bun Tyung: " Inchi mun-jadi juro-.bbasa Grandpre, Inggris itu ; jatgan iya bur-tutur Malayu; bulib inchi mung-arti-kan durgan bhasa Malayu, sapurti adat raja raja; dan lagi, barang suatu pu-kuija-an bur-fakat tiga 'tiga orang; dan lagi, kalau ada orang Cbina sampan pukat mah{l bri mas atau wang t.unei, bulih ambil

    masuk dalam prahu, ada-nya ."

  • ~ ~L. cJy I.}t-y.... Zr."" ~Y- ~i. ~~ J'y.~" l.!J ... o I..:,. fl~.J! Jl ... I.}t-y.... ~~I rll.,

    4~~ y-lL ~) ... cJ'; ~t"'" tJl ~;\.) o:!,~ I;)'J ,lIS I!:f.~ I.!.J...o ~, r)'l~ i\~Y""'Y~~ ~ ... ~4 "'~ ~ ~ wj! I;)'f itJ'~ cJ:'~J y-~~

    ~~'> "'~\~ 41,,~ '-/)~ ~~ ~I r~l ~\! cJ~a, J\ "llS v)\ L::..>~ f..~J~ 0:;; 4t~ 6. ... )} l~ 1!J)~4J ,1~~... ~I,! t!l! t!Jd\~:."" 1.1~?} 1;)); l~t'" ~ ...

    u'.J~~t"'" ~ \!:,It::.~ ~ ... ~.r. }\"')"'" cJ~ I;)\...J o:lIJ\ ~ ... b~~ l~ 41)! ~~(a) ~!r ~ ... \~ )1...0 lit! ,1t$ ~t"'" yl,~ I.!.l ... et;)')t... is,'; iVyl ... JI cJ~I o:lySJ'! ~ly ... >4\ )Jt= Q:l,,~ J~'i et!'''~ ~ J; r..jr. ~ if:}U) I!:f.~~:' ... t.w y-' 41;;jiJyo I.!.J...o cJ} 1;)',,$ tit~ ,-:-?'('JJI" rt.w.J~

    , l~l~ cJ'~ t)A 44 I.:!.M c;~~~ ~.,! J~) ~t'" L::..>IS~ ... ~ ,: (t) cl:l,,'; t!J'~" ~ ", ... t", ).1-7"" t)yt"", ~4 ,l., i~ ~\) 1.!.J...o~t'; ~ ~"'" ~\ '-.!',~

    V)' \lIIJ cJ5U:"" y-~"'" J,I if:}l,,,,,,,, o:"",yu I:?'; ~~"'" I!fJU) ~"" ~t'" cJ)l(", l~ ~IS ~ ... r> ~f.' Q:l~~} \~Y"'" i~ ~ ~r.'L.o

    u..as Y'~} Q:)'J\~i &)' \~\~ ~l$ ~"" c;~7-4--} ~,~ ~! ~~ ~.l~ t)~~ l~t! Y~~ \..!J."" c;f.' ~t'" c;>l~r' 0:.6::,\';\ ~t"'" y')~~..o ~

    ;~1.., })~~ y-\ Jt~ ~I U"":':J(c1 Y".1'fJ} V'\~)ft" y-J\:;;:.i.", >~;J'

    I.:!.I\~}I ~l~)\.3 i ~~ ~J lc L::..>} ... "f.~ U"'tt! c;aJ cJ",~sJt:'"" ,sl.}~\ 0:1)~

    Y"f. ,~l ... 'i.9 ,=}""'" \~ V)I ~I , !t) ~?~j'J V)I i~'i ~f. cJ>~J' fl~,)! "l ... ~=:-y.... ~~I (It...

    tl:~! y- lL ~) ... C!); \~y.w ~I I.;.";I~ .t!,? 1:)1'; ,It) eF.~ ~ ~\,

    rJ'l~ i\~t-'Y~7'-~'" ~4 "'~ ~ ~ w~~ \lIIi it:-;'~ c)~~J y-~~

    y~':>- ",~lt~ tl:l)~ i.f)1.!to vvl~ ~I r~l ~\! c)~al JI )It) V-,I ~~ f..~,)~ .t}

    t~t! 6,..-j))} \~ ~~l~J ,J~ I..!J.... ~I,! l!l! ~t.~;1,,}.:...-c .l:l~?} \lI,'; l~y'" I..!J....,

    W~!~t'" ,,}.~ \!:.Il:;.~ 1..!J..oo ~r. il"') ... c)J.} v lt!),J7- Y'J~.i", Jy'~j, I.!:..JI~}I \.}~')IJ i~~ ~J lc ~}...,,.:.~ Vlt! \!!aJ c:;4j.Jt~"'J~~1 .tJ,~

    Y"f. ,~ l.~ 'i.~" ~a" ... \~ V,I JI ,!~ 1..S?~jIJ V,I i~'i ~J~ c)~~,)t.' ": \!:.II ", I )~~; tJf'" 0 ""'\"" J~",I 4J,.~ Y,jr a, ),J\ u-1

  • 10

    Kalakian sutalah sallaya mun-arima parentaii itu, maka sahaya-pun kambali-Iah bUr-kamas kamas pati dan tikar bantal sahaya sakalian-nya, di-masuk-kan dalam prahu. Maka ada-Iah pukul dua bIas malam, iya-itu ~apada tarikh. 1253 tahun? kapada . sa'hari bulan Muha'ram, kapada malam Ar'ba, iya-itu kapada 27 hari bulan March, tahun Masi'hi sanat 1838, maka bahwa dewasa itu-Iah sakya kaluar deri ~irgapu'r.a dalam skochi Tuan Skq.t, yaI,g bur-nam.a Meg'i Lau'dar, bUr-sarna sama dUI,gan skochi Tuan Bau'sted yaI,g biir-nama W q.'tar Wich. Maka bur-Iayar-Iah kaluar deri SiI,ga-pu'ra; siitalah sampei ka-Tanah Me'rah, maka turun-Iah ribut timor, maka labuh-Iah disitu.

    Maka pada pagi pagi hari Ar'ba, pukul anam, lalu bur-Iayar-lah dUI,gan aIgin utara barat latit, maka sampei-Iah antara TakoI,g' dUI,gan Marbu'kit, maka bur-tamu-Iah dUI,gan sa'buah prahu pu-rahi ikan, maka di-paI,ggil lalu dataI,g-lah diya, maka di-bili-Iah ikan-nya, ada rapaI,g lima b,as ekur, dan hudaI,g sadikit, dan anak anak ikan sadikit, di-bili dUI,gan harga satu i'upi~ tiga duit, dan di-bri-lah nasi sadikit, dan bras kira kira sa'gantaI,g~ Kumdian, ada ' kira kira pukul ampat pataI,g, sampei-Iah ka-PaI,garaI,g', lalu siI,ggah-lah disitu, subab bandak mUI,g-ambil kayu chagak dan· bataI,g daYUlg, dan mum-bili kajaI,g, surta mUI,g-ambil ayar. Maka turun-lah sahaya sakalian disitu, sa'paru oraI,g purgi mum-otuI,g kayu, dan sa'paru oraI,g purgi mandi ka-dalam hutan. Maka bur-tamu-lah sahaya dUI,gan Baba ChiI,g Ke, anak Inchi EI,g, dan saudara Baba CheI,g Hei, dalam hutan, dUI,gan ampat lima China bur-sarna sarna mum-ot!1'I,g kayu kamudi wm;gkaI,g. Maka sutalah bur-tamu, maka kata-nya: "Hei ya Allah! Inchi Abdullah, deri tadi pagi sampei pataI,g ini, sa-Ialu sahaja bur-bunyi muriam di-sa'balah Panyu'suk; kumdian, bur-bunyi-lah pula snapaI,g tarlalu banyak ; antah di-kapal praI,g, atau parumpak, tiada-Iah sahaya tahu, ada- . nya. lI,gat, iI,gat, kurna ini musim Lanun." Maka jawab sahaya: "Adat-Iah itu, adaayar, ada ikan; ada padaI,g, ada bilalaI,g; ada Jaut, ada-lab parumpak." Maka apa bila di-lihat-nya sahaya tiada indah-kan pur-kata-an-nya itu, maka diam-Iah iya, tiada mahu biir-khabar lagi.

    Shahadan ada-Iah di-PatgaraI,g' itu sahaya lihat sa'puloh dua bIas pondok pondok oraI,g laut mum-buat balat diam di-situ; kumdian, di-pinta-Iah bhagi sa'bidaI,g kajaI,g, harga-nya tujuh waI,g, dah 'miim-bayar sewa prahu pun-ambaI,g ampat waI,g, maka

    10

    Kalakian sutalah sallaya mun-arima parentah itu, maka sahaya-pun kambali-Iah bUr-kamas kamas pati dan tikar bantal sahaya sakalian-nya, di-masuk-kan dalam prahu. Maka ada-lah pukul dua bIas malam, iya-itu ~apada tarikh. 1253 tahun? kapada . sa'hari bulan Muha'ram, kapada malam Ar'ba, iya-itu kapada 27 hari bulan March, tahun Masi'hi sanat 1838, maka bahwa dewasa itu-Iah sakya kaluar deri ~iJ:gapu'r.a dalam skochi Tuan Skq.t, yaIg bUr-nama Meg'i Lau'dar, bUr-sarna sama dUIgan skochi Tuan Bau'sted yaIg bur-nama W q.'tar Wich. Maka bUr-layar-lah kaluar deri SiIga-pu/ra; sutalah sampei ka-Tanah Me/rah, maka turun-lah ribut timor, maka Iabuh-lah disitu.

    Maka pada pagi pagi hari Ar'ba, pukul anam, lalu bur-Iayar-lah dUIgan aIgin utara barat lalit, maka sampei-Iah antara TakoIg' dUIgan Marbu'kit, maka bur-tamu-lah dUIgan sa'buah prahu pu-rahi ikan, maka di-paIggil lalu dataIg-Iah diya, maka cli-bili-Iah ikan-nya, ada rapaIg lima b,as ekur, dan hudaIg sadikit, dan anak anak ikan sadikit, di-bili dUIgan harga satu i'upi~ tiga duit, dan di-bri-lah nasi sadikit, dan bras kira kira sa'gantaIg~ Kumdian, ada ' kira kira pukul ampat pataIg, sampei-lah ka-PaIgaraIg', lalu siIggah-lah disitu, subab ltandak mUIg-ambil kayu chagak dan bat~Ig dayuIg, dan mum-bili kajilIg, surta mUIg-ambil ayar. Maka turun-lah sahaya sakalian disitu, sa'paru oraIg purgi mum-otuIg kayu, dan sa'paru oraIg purgi mandi ka-dalam hutan. Maka bur-tamu-lah sahaya dUIgan Baba ChiIg Ke, anak Inchi EIg, dan saudara Baba CheIg Hei, dalam hutan, dUIgan ampat lima China bur-sarna sama mum-ot!1'Ig kayu kamudi waIgkaIg. Maka sutalah bur-tamu, maka kata-nya: "Hei ya Allah! Inchi Abdullah, deri tadi pagi sampei pataIg ini, sa-Ialu sahaja bur-hunyi muriam di-sa'balah Panyu'suk; kumdian, bUr-bunyi-lah pula snapaIg tarIalu banyak ; antah di-kapal praIg, atau parumpak, tiada-Iah sahaya tahu, ada- . nya. IIgat, iIgat, kurna ini musim Lanun." Maka jawab sahaya : "Adat-Iah itu, adaayar, ada ikan; ada padaIg, ada bilalaIg; ada Jaut, ada-Ia:h parumpak." Maka apa bila di-lihat-nya sahaya tinda indah-kan pur-kata-an-nya itu, maka diam-Iah iya, tiada mahu biir-khabar lagi.

    Shahadan ada-lah di-PaIgaraIg' itu sahaya lihat sa'puloh dua bIas pondok pondok. oraIg Jaut mum-buat balat diam di-situ; kumdian, di-pinta-Iah bhagi sa'bidaIg kajaIg, harga-nya tujuh waIg, dah 'mum-bayar sewa prahu pun-ambaIg ampat waIg, maka

  • 1\

    r~.J~ ~~~,,~ I!J; '\1.'t-'" ~IO ~, ~~; ~:r-o 4y ... .u:.... c.l1.'.d.= \.,~ JS; od'~\ ~ ~~ rl\~ ~\..,~ ~ \1.'t-'" ~ };; I!J\~ ' ~ ~1= r~ jr. Y")~ .ill0~lj \ reI"' ~ ~):; ~~ ~~/~ r\1O V'l~

    c.!.l1O \"~" ~ ~ CI~\) ~ jJ'1 Y")~ rv ~ ~,~ ~)' rl\'" '-"3~ i' ... ~\; ...s:-J't...,. r'~ !J,H~1.'"" '-:!')~):)S ~ I!J~J r~f.)"yJ..o 1.!.Lo)~ ~)'H) .ill); ~ ~-o aj\:.\=. ~~ ab.... ~;lJt~ Y').)

    * ~~ ,ili>y.~.J~ ~}! ~w)' ~, &:J~ ~Y.r.,J~ ~, J5; t!J' Y')~ r ,.}IJ JJ c.!J.,o ~1t>1} ~~ &:J~ al,~.J! c.!J..c ~~~j.r &:JJ e.,a ~\:;j' ~ ~ ~,» -~ ~ ~~ J\ &-~.\ D:lJ~'" ~ i.:f" ilijlJ y~ Jt~J ~ ~, ~1t>1} ,j\..., IS ~ cf.~ ~1!'" ~~~.} .... cAl r~' 1:)1" ~~ eJ,1t> 1:)1.., ),~I

    c...-.......... J aJLC: ... l~'" ill .u....~ ~ ll..ol I( A rl< "" ~ c.J "", ~ ~ V . " ~ 1.1"'" 'F a1j); ~ .J~I ~ iir E-~ ~""'" 1:.11.) e)~IJ ~4 cJI'" ~~ y.'-= Y'~ J; V)' ))IJ ... I:.I'~ ~~ ~""'" J; V)' ).J'J..... ~~ I:.I~ ~ ~J~ I:)IJ~' J4' c,.;.i' ~.

  • 12

    ora:rg-pun mum-bawa kayu chagak, surta batu:rg dayu:rg, dan ayar, maIm turun-Iah ka-prahu lalu bur-Iayar; tatapi, Daba Ko An, deri-pada kutika itu, subab mun-u:rgar kllabar parumpak, maka bUr-u bah-Iah wurna muka-nya. Maka sahaya bur-tanya: "Ma:rgapa, baba,sabaya libat bUr-ubah muka?" Maka jawab-nya: "Sahaya ada mabuk." Kumdian bUr-l~yar-Iah bUr-anyut anyut, siibab tiada a:rgin. Maka sampei-Iah ka-su:rgei Ri:rg'it, maka ka-lihat-an-Iah sa'buah prahu bUr-layar-lah deri tupi, maIm di-pa:rggil-Iah lalu iya data:rg; ada bur-muat ayam, dan ora:rg-nya ampat laId lnkil dan sa'orarg parampuan tuah, dan sa'oru:rg kanak kanak. Maka parampuan tuah itu sahaya kanal dahulu iya ti:rggal di-rumah Tuan T~m'sen. Maka sahaya bUr-tanya kapada-nya: "Ada-kah mak bUr-tamu dur,gan kechi prarg, atau prahu payar? Ini prahu derimana?" MaIm jawab-nya: "Sahaya datarg deri Sadi'Ii, han-dak ka-Takorg' mun-dapat-kan Raja Prarg. MaIm prahu payar dan kechi prarg ada di-Tanjurg Purg'gei; dan lagi, ada ampat puloh prahu parumpak La'nun di-kwala Paharg, dan prahu-nya panjarg panjarg tujuh, dan lebar-nya ampat dupa; sa'blah sa'blah prahu-nya dilapan muriam-nya. Maka datuk bandhara Paharg bandak bur-argkat ka-Da'yik; ada lima puloh buah prahu-nya, maka samoa-nya mudik kambali, subab takut ,akan Lanun ito ada di-kwala." Maka apa bila di-durgar ulih Baba Ko An khabar orarg itu, tiga bhagi jiwa-nya sudah hilarg, maIm puchat-lah muka-nya. ,Maka sagala orarg dalam prahu-pun tartawa-lah subah mu-lihat ka-laku-an-nya itu tiada iya mahu bur-kata kata kapada sa'orarg-pun, malainkan diam-lah sahaja.

    Hata ".maka bUr-layar-lah cieri-situ hirgga sampei ka-Tanjulg Rum'niya, maka argin salah, lalu bur-labuh-Iah disitu. Maka ka-pada mala~ it~ bUr-dakat-Iah kadua -buah prahu itu, maka kata Baba Ko An: "Mari-Iah kita muafakat bUr-tiga kapada tuah tuah prahu itu." Maka jawab sahaya yarg bur-dua: "Apa fakat itu ?" MaIm jawab-nya: " Ada sa'orarg oratg tunh, juro-mudi W ~tar Wich, iya konun pandei mun-iIik; kita suruh Hhat hanar-kah khahar orarg itu." Maka kata sahaya: "Daba punya suka." Maka hur-kampurg-lah samoa-nya bUr-tanya, maka diam-lah iya sabuntar; kumdian, maka kata-nya: "Khabar itu sa-surgguh-nya; bukan-nya dusta; kurna hitam manis orarg yarg miim-bawa khabar itu." Maka yakin-lah Raba Ko An akan khabar dusta itu, maka sa-bU~tar sahtintar iya bUr-surgut kapada sahaya yarg bur-dua, kata-

    1,

    12

    orat;g-pun mum-bawa kayu chagak, surta batut;g daYUlg, dan ayar, maIm turun-Iah ka-prahu lalu bur-Iayar; tatapi, Baba Ko An, deri-pada kutika itu, subab mun-ut;gar kllabar parumpak, maka bUr-ubah-lah wurna muka-nya. MaIm sahaya bur-tanya: "Mat;gapa, baba,sabaya libat bUr-ubah muka?" Maka jawab-nya: " Sahaya ada mabuk." Kumdian bUr-l~yar-lah bUr-anyut anyut, subab tiada at;gin. Maka sampei-Iab ka-sut;gei Rit;g'it, maka ka-lihat-an-lah sa'buab prahu bUr-layar-lah deri tupi, maka di-pat;ggil-Iah lalu iya datat;g; ada bur-muat ayam, dan orat;g-nya ampat laId laki1 dan sa'ora:rg parampuan tuah, dan sa'orat;g kanak kanak. Maka parampuan tuab itu sahaya kanal dabulu iya tit;ggal di-rumah Tuan T~m'sen. Maka sahaya bUr-tanya kapada-nya: "Ada-kab mak bUr-tamu du:rgan kechi pra:rg, atau prahu payar? Ini prahu derimana?" Maka jawab-nya: "Sahaya data:rg deri Sadi'li, han-dak ka-Tako:rg' mun-dapat-kan Raja Pra:rg. MaIm prahu payar dan kechi prat;g ada di-Tanjut;g Pu:rg'gei; dan lagi, ada ampat puloh prahu parumpak La'nun di-kwala Pahat;g, dan prahu-nya panjat;g panjat;g tujuh, dan lebar-nya ampat dupa; sa'blah sa'blah prahu-nya dilapan muriam-nya. Maka datuk bandhara Pahat;g bandak bur-a:rgkat ka-Da'yik; ada lima puloh buah prahu-nya, maka samoa-nya mudik kambali, suhab takut ,akan Lanun itu ada di-kwala." Maka apa hila di-dut;gar ulih Baha Ko An khabar ora:rg itu, tiga hhagi jiwa-nya sudah hil a:rg, maIm puchat-lah muka-nya. ,Maka sagala orarg dalam prahu-pun tartawa-lah subah mu-lihat ka-laku-an-nya itu tiada iya mahu bur-kata kata kapada sa'ora:rg-pun, malainkan diam-Iah sahaja.

    Hata "maka bUr-layar-lah deri-situ hit;gga sampei ka-Tanjulg Rum'niya, maka a:rgin salah, lalu bUr-Iabuh-lah disitu. Maka ka-pada mala~ it~ bur-dakat-Iah kadua 'buah prahu itu, maka kata Baba Ko An: "Mari-lah kita muafakat bUr-tiga kapada tuah tuah prahu itu." MaIm jawab sahaya ya:rg bur-dua: "Apa fakat itu ? " MaIm jawab-nya: " Ada sa'orat;g oratg tudh, juro-mudi W ~tar Wich, iya konun panclei mun-iIik; kita suruh Hhat banar-kah khabar ora:rg itu." Maka kata sahaya: "Baba punya suka." Maka bur-kampu:rg-Iah samoa-nya bUr-tanya, maka diam-Iah iya sabuntar ; kumdian, maka kata-nya: "Khabar itu sa-sut;gguh-nya; bukan-nya dusta; kurna hitam manis ora:rg yat;g murn-bawa khabar itu." Maka yakin-Iah Baba K o An akan khabar dusta itu, mak a sa-bU~tar sabiintar iya bur-sut;gut kapada sahaya yarg bur-dua, kat a-

    1,

    CoverAuthorTitle PageTitleSounds Of VowelsKesah Pu-Layaran Abdullah

    Back Cover