wildhan

7/16/2019 WILDHAN

http://slidepdf.com/reader/full/wildhan 1/24

NAMA : WILDHAN PUTRA W

KELAS : VII A

NO : 31

Peninggalan Sejarah Hind dan !ddha di Ind"ne#ia

Peninggalan Sejarah !er$"ra% Hind&

1& Per%e'(angan Ajaran Hind di Ind"ne#ia&

Per%e'(angan ajaran aga'a Hind (era)al #e%i*ar *ahn 1+,, #e(el' Ma#ehi

-SM.& Di*andai dengan da*angn/a (ang#a 0nan& Mere%a 'e'a#%i )ila/ah N#an*ara

dengan erah la/ar& Kel"'"% ini da*ang dari Ka'$hea -Ka'("ja.& Mere%a

'endiri%an r'ah dan hid #e$ara (er%el"'"% dala' 'a#/ara%a* de#a dan 'ene*a di

N#an*ara& Ke(da/aan 'ere%a #dah $% 'aj& Mere%a #dah 'engenal (er$"$"%

*ana'& Mere%a jga (erdagang dan 'e'(a* erala*an dari *anah lia* #er*a l"ga'&

Mere%a inilah nene% '"/ang (ang#a Ind"ne#ia&

Keer$a/aan /ang 'ere%a an* ialah ani'i#'e dan dina'i#'e& Ani'i#'e adalah

%eer$a/aan /ang 'e'ja r"h nene% '"/ang a*a r"h hal#& Dina'i#'e adalah

e'jaan *erhada (enda2(enda /ang diangga 'e'ili%i %e%a*an gai(& Mi#aln/a %eri#*"'(a% (a* a%i% dan a*ng&

Ajaran Hind 'a#% %e Ind"ne#ia #eja% er'laan 'a#ehi& Aga'a Hind di%enal

endd% Ind"ne#ia 'elali h(ngan dagang dengan india& Ki*a( #$i aga'a Hind

/ai* Weda& Ajaran Hind 'era%an ajaran /ang 'e'ja (an/a% de)a& De)a2de)a

/ang diangga 'ene'a*i "#i#i aling *inggi /ai* De)a !rah'a De)a Wi#n dan

De)a S/i)a& Ke*iga de)a i* di#e(* Tri'r*i a*a *iga de)a /ang (er#a*& Tri'r*i

di)jd%an dala' (en*% a*ng&

Ma#/ara%a* dala' ajaran aga'a Hind 'engenal adan/a %a#*a& Ka#*a /ai* ##nan

%el"'"% 'a#/ara%a* #e#ai *ing%a*an %ehidan #"#ial& Ka#*a2%a#*a dala' 'a#/ara%a*

Hind adalah #e(agai (eri%*&

a& Ka#*a !rah'ana *erdiri ara ende*a&

(& Ka#*a K#a*ria *erdiri a*a# g"l"ngan ara raja rajri* dan (ang#a)an&

7/16/2019 WILDHAN


$& Ka#*a Wai#/a *erdiri a*a# g"l"ngan e'ili% '"dal edagang %a/a dan e*ani %a/a&

d& Ka#*a Sdra *erdiri a*a# g"l"ngan (rh dan e*ani 'i#%in&

4& Kerajaan Hind di Ind"ne#ia dan Peninggalann/a

a& Kerajaan K*ai

K*ai (era#al dari i#*ilah 5ina %h"*ha/ /ang (erar*i %erajaan (e#ar&Kerajaan K*ai

*erle*a% di Mara Ka'an di *ei Sngai Maha%a' Kali'an*an Ti'r& Kerajaan K*ai

'era%an %erajaan Hind *er*a di Ind"ne#ia& Kerajaan K*ai didiri%an "leh Kdngga

ada a(ad %e26 M& !%*i (erdirin/a Kerajaan K*ai adalah di*e'%ann/a /a& 0a

/ai* *iang (a* engi%a* he)an %"r(an /ang dier#e'(ah%an "leh ara (rah'ana& 0a

di*li# dengan hr7 Palla)a dan (aha#a San#%er*a& Raja Hind er*a'a di Kerajaan

K*ai adalah A#)a)ar'an& Ini di(%*i%an "leh gelar /ang di'ili%in/a

/a%ni )ang#a%er*a a*a endiri %elarga %erajaan -dina#*i.&

Sil#ilah di'lai dari Kdngga /ang 'e'n/ai ana% (erna'a A#)a)ar'an&

A#)a)ar'an 'e'n/ai *iga ana% #a* di an*aran/a Mla)ar'an&

Ke*i%a %erajaan di i'in "leh raja Mla)ar'an %erajaan (er%e'(ang e#a* dan

(%*i2(%*i dari er%e'(angan i* diana*aran/a:

Raja 'engada%an a$ara )ara%e#)ara -#e(idang *anah #$i. #e*ia *ahn&

Raja 'e'(agi hadiah %eada ara (rah'ana (era *anah *erna% dan e'a# denganadil&

Se'a#a e'erin*ahann/a ra%/a* hid $% 'a%'r& Se(agai $aan *eri'a %a#ih

ra%/a* 'ela%%an hal2hal #eer*i (eri%*&:

Mengada%an %endri n*% %e#ela'a*an raja&

Me'(a* ra#a#*i a*a /a /ang (eri#i *li#an*li#an *en*ang raja 'ere%a&

Peninggalan #ejarah Kerajaan K*ai #e(agai %erajaan Hind di an*aran/a #e(agai

(eri%*&

1. Tjh (ah /a /ang di*e'%an di daerah #e%i*ar Mara Ka'an ada *ahn 189

dan 16,&

4. Kalng 5ina /ang *er(a* dari e'a#&

3. Ar$a2ar$a (l#&

7/16/2019 WILDHAN


6. Ar$a2ar$a !ddha dari erngg&

+. Ar$a (a*&

(& Kerajaan Tar'anegara

Kerajaan Tar'anegara 'era%an %erajaan Hind *er*a di Pla ;a)a& Ke(eradaan

%erajaan ini daa* dila$a% dengan di*e'%ann/a *jh (ah ra#a#*i& Kerajaan

Tar'anegara (erdiri ada a(ad %e2+ M *erle*a% di *ei Sngai 5i*ar' !"g"r ;a)a

!ara*& Wila/ahn/a 'eli*i Kara)ang ;a%ar*a !"g"r dan !an*en& Raja /ang *er%enal

dari Tar'anegara adalah Prna)ar'an& Raja Prna)ar'an 'engan* aga'a Hind

aliran Wi#n&

Pada *ahn %e244 'a#a e'erin*ahann/a Prna)ar'an 'e'(angn #alran air&

Tjan e'(angnan #alran i* n*% 'engairi #a)ah dan 'en$egah (anjir& Salran i*

(erna'a <"'a*i dan5handra(agha& Pe'(a*ann/a (erlang#ng #ela'a 41 hari& Panjang

#alran =&114 *"'(a% -11 %'.& 5"(a %a' (a/ang%an #alran #eanjang i* di%erja%an

dala' )a%* #ing%a*> Sele#ain/a e'(angnan #alran air di*andai en/erahan 1&,,,

e%"r le'( %eada ara (rah'ana&

Kerajaan Tar'anegara 'e'n/ai (an/a% eninggalan #ejarah& Se'a eninggalan

i* daa* 'ennj%%an %e(eradaan %erajaan Tar'anegara& Peninggalan /ang di'a%#d

an*ara lain #e(agai (eri%*&

1& Pra#a#*i5iar*en

Di*e'%an di 5ia'ea !"g"r ;a)a !ara*& Pada ra#a#*i ini *erdaa**elaa% %a%i

Raja Prna)ar'an dan l%i#an la(a2la(a& Raja Prna)ar'an diangga #e(agai

er)jdan De)a Wi#n&

4& Pra#a#*i ;a'(

Di*e'%an di !%i* K"leang%a% 3, %' #e(elah (ara* da/a K"*a !"g"r& Pada

ra#a#*i ini *er*li# %a*a*ar'a/a' -Tar'anegara.&

3& Pra#a#*i Le(a% -5idanghiang.

Di*e'%an di Ka'ng Le(a% Pandeglang !an*en& Pra#a#*i ini 'en/e(*%an

(ah)a Raja Prna)ar'an adalah raja /ang agng e'(erani dan er)ira&

6& Pra#a#*i Ke("n K"i

Di*e'%an di Ka'ng Mara Hilir !"g"r& Pada ra#a#*i ini *erdaa* l%i#an

7/16/2019 WILDHAN


*elaa% %a%i Aira)a*a -gajah %endaraan De)a Wi#n.&

+& Pra#a#*i Tg

Di*e'%an di De#a Tg 5ilin$ing ;a%ar*a U*ara& Pra#a#*i ini 'e'ili%i *li#an

*eranjang& Pra#a#*i ini 'en$eri*a%an e'(a*an #alran air -<"'a*i dan 5handra(haga.

"leh Raja Prna)ar'an&

=& Pra#a#*i Pa#ir A)i

Di*e'%an di Pa#ir A)i !"g"r ;a)a !ara*& Pra#a#*i ini *erdaa* l%i#an *aa% %a%i&

Pra#a#*i ini (el' (i#a di(a$a %arena dala' hr7 i%al&

9& Pra#a#*i Mara 5ian*en

Di*e'%an di Mara 5ian*en !"g"r ;a)a !ara*& Seer*i Pra#a#*i Pa#ir A)i ra#a#*i

ini jga (el' (i#a *er(a$a&Selain ra#a#*i jga di*e'%an ar$a2ar$a& Mi#aln/a ar$a

Rajar#i di*e'%an di ;a%ar*a& Di De#a 5i(a/a di*e'%an ar$a Wi#n 5i(a/a I dan ar$a

Wi#n 5i(a/a II&

$& Kerajaan Ma*ara' Kn"

Kerajaan Ma*ara' Kn" (erdiri #e%i*ar a(ad %e28 M& Kerajaan ini *erle*a% di

edala'an ;a)a Tengah& !%*i %e(eradaan %erajaan ini *er*li# dala' Pra#a#*i 5anggal

dan Pra#a#*i !ali*ng -Man*/a#ih.& !erda#ar%an $a*a*an ada ra#a#*i %erajaan (er'la

#eja% e'erin*ahan Raja Sanja/a /ang (ergelarRa%ai Ma*ara' Sang Ra* Sanja/a&

Pra#a#*i 5anggal jga 'engng%a%an endirian lingga di De#a Knjara%nja "leh Raja

Sanja/a&

Se(el'n/a Kerajaan Ma*ara' Kn" dii'in "leh #e"rang raja (erna'a Sanna&

Raja Sanna 'e'erin*ah ra%/a* dengan (ija%#ana& Kerajaann/a %a/a adi dan e'a#& Oleh

%arena i* Pla ;a)a 'endaa* #e(*an ;a)ad)ia&

Peninggalan #ejarah Kerajaan Ma*ara' #anga* (an/a%& Di an*aran/a (era 5andi

<ed"ng S"ng" %"'le%# Dieng dan %"'le% 5andi Pra'(anan& Kehidan ra%/a*

$% 'a%'r *er(%*i (an/a%n/a $andi2$andi&

d& Kerajaan Kediri

Pada *ahn 1,1 M *erdaa* Kerajaan Kahrian /ang dii'in "leh Raja Airlangga&

Ia 'e'n/ai *iga "rang ana% /ai* Sanggra'a)ija/aSa'ara)ija/a dan Maanji

7/16/2019 WILDHAN


<ara#a%an&

A)aln/a Airlangga 'enrn%an *ah*a %eada Sanggra'a)ija/a& Na'n

Sanggra'a)ija/a *ida% (er#edia& Ia 'e'ilih jalan hidn/a #e(agai er*aa&

Sanggra'a)ija/a 'endaa* jl%an Raja S$iana*a D/ah Kili S$i& Na'n Airlangga

'a#ih 'e'n/ai da ana% lainn/a& Ke'dian Airlangga 'e'(agi %erajaan 'enjadi da

(agian& Hal ini n*% 'enghindari erang #adara&

Pada *ahn 1,61 M M !harada 'e'(agi Kerajaan Kahrian a*a# erin*ah

Airlangga& Kerajaan Panjal a*a Kediri /ang (eri( %"*a di Daha di#erah%an

Sa'ara)ija/a& Kerajaan ;enggala a*a Kahrian /ang (eri( %"*a di Kahrian

di#erah%an Maanji <ara#a%an&

Airlangga #elanj*n/a 'enga#ing%an diri 'enjadi er*aa dengan na'a Re#i

<en*a/& Pada *ahn 1,6 Airlangga )a7a* dan di'a%a'%an di 5andi !elahan&

!eri%* ini raja2raja /ang ernah 'e'erin*ah Kediri&

1& !a'e#)ara ?Ka'e#)ara I -*ahn 111+@113, M.

4& ;a/a(a/a -113,@11=, M.

3& Sar)e#)ara -11=,@119, M.

6& Ar//e#)ara

+& <andra

=& Srngga

Ker*aja/a -14,,@1444 M.

Ker*aja/a 'era%an raja *era%hir Kerajaan Kediri& Ia 'endaa* #e(*an Dandhang

<endhi#& A%hirn/a Ker*aja/a dengan *era%#a 'en/erah%an %erajaann/a %eada

Singa#ari -Ken Ar"%.& Peri#*i)a i* 'enandai (era%hirn/a ri)a/a* Kerajaan Kediri&

Se%arang 'ari 'eliha* eninggalan #ejarah ada a'an Kerajaan Kediri&

Peninggalan (era ra#a#*i di an*aran/a #e(agai (eri%*&

B Pra#a#*i Pen'(angan -114,. B Pra#a#*i Han*ang -113+.

B Pra#a#*i Talan -113=. B Pra#a#*i ;en -1166.

B Pra#a#*i Weleri -11=. B Pra#a#*i Angin -11=1.

B Pra#a#*i Padlegan -119,. B Pra#a#*i ;aring -1181.

B Pra#a#*i Se'andhing -1184. B Pra#a#*i 5e%er -118+.

Peninggalan dala' (idang %e##a#*raan di an*aran/a #e(agai (eri%*&

7/16/2019 WILDHAN


B Ka%a)in Arjna Wi)aha "leh M Kan)a

B Kre#na/ana "leh M Trigna

B Sa'ana#an*a%a "leh M Managna

B S'aradahana "leh M Dar'aja

B Hari)ang#a "leh M Panlh

B <a*h"*%a$a Sra/a "leh M Panlh

B !hara*a/da "leh M Panlh dan M Sedah

B Wre#*a#an$a/a dan %idng L(dha%a "leh M Tana%ng&

e& Kerajaan Singa#ari

Pendiri Kerajaan Singa#ari adalah Ken Ar"%& Pada a)aln/a Ken ar"% adalah A%)

T'ael& Ken Ar"% 'e'(an* ara (rah'ana Kediri 'ela)an Raja Ker*aja/a& Se*elah

'e'enang%an erang Kerajaan Kediri dan T'ael (erga(ng& Mn$llah %erajaan

(ar (erna'a Kerajaan Singa#ari&

Raja /ang 'e'erin*ah Singa#ari #e$ara (er*r*2*r* #e(agai (eri%*&

1. Ken Ar"% -1444@1449.

Ke'enangan Ken Ar"% a*a# Ker*aja/a 'e'(a* na'an/a *er%enal dan har'& Raja

er*a'a Kerajaan Singa#ari adalah Ken Ar"%& Ia (ergelar Sri Raja#a !a*ara Sang

A'r)a(h'i&

Se(agai raja 'a#a lal Ken Ar"% #anga* (r%& Ia *elah 'e'(nh M <andring

dan Tnggl A'e*ng& !ah%an ia 'e'eri#*ri Ken Dede# -i#*ri Tnggl A'e*ng.& Pada

)a%* i* Ken Dede# #edang 'engandng ana% Tnggl A'e*ng& ;anin *er#e(* #e*elah

lahir di(eri na'a An#aa*i&

Per%a)inan Ken Ar"% dengan Ken Dede# 'e'(ah%an *iga ana%& Ada Mahi#a W"ng

A*eleng Panji Sarang Panji Agni(a/a dan De)i Ri'(& Per%a)inan Ken Ar"% dengan

Ken U'ang 'e'n/ai e'a* ana%& Ma#ing2'a#ing (erna'a Panji T"hja/a Panji

Sdha* Panji Wreng"la dan De)i Ra'(i& Perla%an Ken Ar"% %eada An#aa*i

(er(eda dengan ana%2ana% /ang lain& An#aa*i 'enjadi $riga& Lal aa /ang dila%%an

An#aa*iC An#aa*i (er*an/a %eada "rang2"rang di #e%i*arn/a& An#aa*i 'enge*ahi

(ah)a Ken Ar"% lah /ang 'e'(nh a/ahn/a& Lal An#aa*i 'e'(nh Ken Ar"%

'enggna%an %eri# M <andring& Dengan *e)a#n/a Ken Ar"% (era%hir la

7/16/2019 WILDHAN


%e%a#aann/a di Singa#ari&

4. An#aa*i -1449@1468.

An#aa*i 'enjadi raja Singa#ari 'enggan*i%an Ken Ar"%& Sela'a (er%a#a

An#aa*i *ida% (erha#il 'e'(a* %e'ajan (agi Singa#ari& An#aa*i 'e'n/ai

%ege'aran 'en/a(ng a/a'& Ia *ida% n/a )a%* n*% 'e'i%ir%an na#i( ra%/a*&

An#aa*i jga *er(nh dengan %eri# M <andring& An#aa*i di(nh T"hja/a /ang

denda' a*a# %e'a*ian a/ahn/a -Ken Ar"%.

3. T"hja/a -1468 M.

T"hja/a nai% *ah*a %erajaan han/a (er*ahan #a* *ahn& Hal ini dia%i(a*%an #erangan

dari Rangga)ni -ana% An#aa*i. /ang di(an* Mahi#a 5e'a%a&

6. Rangga)ni -1468@14=8.

Rangga)ni nai% *ah*a 'enggan*i%an T"hja/a& Ia (ergelar Sri ja/a

Wi#n)ardhana& Dala' 'e'erin*ah Rangga)ni dida'ingi Mahi#a5e'a%a -ana%

Mahi#a W"ng A*eleng.& Seeninggal Rangga)ni%e%a#aann/a digan*i%an "leh

*eran/a /ang (erna'a Ker*anegara&

+. Ker*anegara -14=8@144.

Ker*anegara 'endd%i *ah*a %erajaan (ergelar Sri Maharajadiraja Sri Ker*anegara&

Pada 'a#a e'erin*ahann/a Singa#ari 'engala'i n$a%%ee'a#an& Ker*anegara

#e"rang raja /ang ari7 dan (ija%#ana& Ker*anegara(er$i*a2$i*a 'e'er#a*%an N#an*ara

dan 'enjadi%an Singa#ari #e(agai%erajaan (e#ar& 5i*a2$i*a Ker*anegara *er#e(*

(erna'a 5a%ra)ala Mandala&

7& Kerajaan Majaahi*

Majaahi* adalah Kerajaan Hind *era%hir& Kerajaan Majaahi* didiri%an "leh Raden

Wija/a& Kerajaan Majaahi* *erle*a% di Ke$a'a*an Tr")lan M"j"%er*" #e(elah (ara*

Sra(a/a& Kerajaan Majaahi* 'e'n/ai h(ngan dengan Kerajaan Singa#ari& Raden

Wija/a 'era%an 'enan* Ker*anegara& Ma#ih inga*%ah %a' dengan #erangan

;a/a%a*)ang *erhada Ker*anegaraC Dan inga*2inga* la %e$erdi%an Raden Wija/a

dala' 'e'an7aa*%an da*angn/a (ang#a 5ina Seeninggal ;a/a%a*)ang Raden Wija/a

7/16/2019 WILDHAN


'endiri%an %erajaan (ar /ang (erna'a Majaahi*& Se$ara (err*an Kerajaan Majaahi*

dierin*ah "leh rajaraja (eri%* ini&

1. Raden Wija/a -143@13,.

Raden Wija/a 'era%an raja er*a'a #e%alig# endiri Majaahi*& Raden Wija/a

(ergelar Sri Ker*araja#a ;a/a)ardana& !elia 'e'erin*ah dida'ingi e'a* *ri

Ker*anegara #e(agai er'ai#rin/a& Di an*aran/a Tri(h)ane#)ari Narendradahi*a

Prajnaara'i*a dan <a/a*ri& Para engi%* Raden Wija/a /ang (erja#a diang%a* 'enjadi

eja(a* *inggi e'erin*ahan& Pada *ahn 13, Raden Wija/a 'eninggal& A%hirn/a

Kerajaan Majaahi* di(eri%an %eada ;a/anegara& ;a/anegara ialah *ra dari

er%a)inann/a dengan Tri(h)ane#)ari&

4. ;a/anegara -13,@1348.

Pada 'a#a e'erin*ahan ;a/anegara (an/a% *erjadi e'(er"n*a%an& Se'a

e'(er"n*a%an ada da#arn/a %elanj*an ada 'a#a Raden Wija/a& Ada e'(er"n*a%an

Ranggala)e -13,. e'(er"n*a%an S"ra -1311. e'(er"n*a%an Na'(i -131=.

e'(er"n*a%an Ra#e'i -1318. dan e'(er"n*a%an K*i -131.&

3. Tri(h)ana*nggade)i -1348@13+,.

;a/anegara *ida% 'e'n/ai ana%& Oleh %arena i* *ah*a #elanj*n/a digan*i%an "leh

Tri(h)ana*nggade)i& Ia 'era%an adi% *iri ;a/anegara& Tri(h)ana*nggade)i

adalah *ri Raden Wija/a dengan <a/a*ri& Pada 'a#a e'erin*ahann/a *erjadi

e'(er"n*a%an di Sadeng -1331.& <ajah Mada (erha#il 'en'a#n/a& A%hirn/a <ajah

Mada diang%a* 'enjadi Mahaa*ih Majaahi*& <ajah Mada (er#'ah n*% 'en/a*%an

N#an*ara& S'ah i* di#e(* S'ah Palaa&

6. Ha/a' Wr% -13+,@138.

Ha/a' Wr% 'era%an ana% Tri(h)ana*nggade)i dengan Ker*a)ardhana&

Peninggalan Kerajaan Majaahi* di an*aran/a (era $andi dan %ar/a #a*ra& Peninggala'

(era $andi an*ara lain 5andi Pana*aran 5andi Sa)en*ar 5andi !"ra 5andi

S'(erja*i 5andi ;a(ng 5andi !ajang Ra* 5andi Ti%# dan 5andi S%h& Adan

7/16/2019 WILDHAN


eninggalan /ang (era %ar/a #a#*ra an*ara lain Negara Ker*aga'a -#ejarah Singa#ari

dan Majaahi*. S*a#"'a -$eri*a aga'a !ddha. Knjara%arna -$eri*a aga'a !ddha.

#er*a Parara*"n -#ejarah Singa#ari dan Majaahi*?legenda.& a'an %ee'a#an Majaahi*

(era%hir #eeninggal Ha/a' Wr% dan <ajah Mada&Ha/a' Wr% )a7a* *ahn 138

dan <ajah Mada )a7a* *ahn 136=& !agai'ana %elanj*an *ah*a Kerajaan Majaahi*C

Kerajaan *e*a (erlang#ng di (a)ah i'inan #e"rang raja&

+. Wi%ra'a)ardhana -138@16,,.

Se*elah Ha/a' Wr% )a7a* *ah*a Kerajaan Majaahi* didd%i "leh

Wi%ra'a)ardhana -'enan* Ha/a' Wr%.& Se*elah 14 *ahn 'e'erin*ah ia

'engndr%an diri ada *ahn 16,,&

=. P*ri Shi*a

P*ri Shi*a ana% Wi%ra'a)ardhana& Pengang%a*an Shi*a *ida% di#e*ji "leh !hre

Wira(h'i /ai* ana% Ha/a' Wr% dari #elir& Perang #adara n *erjadi an*ara Ra*

Shi*a dengan !hre Wira(h'i& Perang ini di#e(* Perang Paregreg -16,1@16,= M.&

Fa%*"r /ang lain /ai* *erjadi erang Paregreg -16,1@16,=. (er%e'(angn/a ajaran I#la'

di Pla ;a)a da*angn/a ar'ada 5ina /ang dii'in 5heng@H"& Aga'a !ddha

er*a'a %ali 'a#% %e Ind"ne#ia #e%i*ar a(ad %e2+ M& Keda*angann/a (er#a'aan

)a%*n/a dengan 'a#%n/a ajaran aga'a Hind& Aga'a !ddha di*eri'a (ai% di

'a#/ara%a* %arena *ida% 'engenal %a#*a& Se'a g"l"ngan diangga 'e'n/ai

%edd%an /ang #a'a& !ah%an %el"'"% Wai#/a dan Sdra (an/a% /ang (erindah %e

aga'a !ddha %arena dala' aga'a Hind 'ere%a diangga %a#*a rendah& ;adi in*i

ajaran !ddha adalah #e(agai (eri%*&

1& Tida% er$a/a adan/a de)a&

4& Tida% 'engenal %a#*a&

3& Orang (erjang n*% 'en$aai nir)ana har# 'ela%#ana%an Ar/a Se*/ani -e'a*

%en/a*aan hid. /ai* hid i* #eng#ara #eng#ara 'n$l %arena na7#na7# /ang jaha*

har# di(ina#a%an dan n*% 'e'(ina#a%an na7# 'elali ha#*a'arga&

Kerajaan !ddha *er(e#ar di A#ia Tenggara adalah Sri)ija/a& Kerajaan Sri)ija/a

(erdiri ada a(ad %e29 di Pale'(ang S'a*ra Sela*an& !%*i2(%*i /ang 'ennj%%an

7/16/2019 WILDHAN


adan/a Kerajaan Sri)ija/a di*nj%%an "leh ra#a#*i2ra#a#*i /ang di*li# hr7 Palla)a

dan (aha#a Mela/ Kn" (eri%* ini&

1& Pra#a#*i Ked%an !%i* -=83 M. di Pale'(ang&

4& Pra#a#*i Talang T" -=86 M. di Pale'(ang&

3& Pra#a#*i Telaga !a* -*ana *ahn. di Pale'(ang&

6& Pra#a#*i K"*a Kar - =8= M. di Pla !ang%a&

+& Pra#a#*i Karang !erahi -=8= M. di ;a'(i&

=& Pra#a#*i Pala# Pa#e'ah -a(ad %e29 M. di La'ng Sela*an&

Pada a)aln/a Sri)ija/a !er#a* di Sngai Kar Ria& Na'n #e*elah 'e'n/ai

ar'ada la* /ang %a* Sri)ija/a 'lai 'ela#%an daerahn/a #a'ai 'eli*i Tlang

!a)ang -La'ng. Pla !ang%a -de%a* Pale'(ang. ;a'(i -Sngai !a*anghari.

Kerajaan Kaling dan Ma*ara' -;a)a Tengah. #er*a Kedah -Se'enanjng

Mela/?Mala/#ia. hingga Tanah <en*ing Kra -Mala/#ia.& Sri)ija/a di#e(* %erajaan

'ari*i'?%erajaan la* -#arja)ala. %arena 'e'n/ai )ila/ah erairan /ang la# dan

ang%a*an la* /ang %a*& Dala' er%e'(angann/a Sri)ija/a 'enjadi #a* erdagangan

dan #a* aga'a !ddha&

1&Se(agai P#a* Perdagangan

Le*a% Sri)ija/a /ang #*ra*egi# di jalr erairan dnia 'e'(a* erdagangan 'enjadi

'aj& Sri)ija/a 'enjadi #a* erdagangan *er(e#ar di A#ia Tenggara 5ina dan India&

Mere%a (er*e' dan (erdagang di Sri)ija/a& Se'en*ara dala' erdagangan an*ardaerah

di Ind"ne#ia Sri)ija/a 'enjadi #a* dan in* erdagangan Ind"ne#ia dengan !ara*&

Kaal2%aal /ang #inggah %e Sri)ija/a an*ara lain dari ;a)a Sla)e#i Mal% N#a

Tenggara 5ina India Per#ia Filiina dan 5a'a&

4& Se(agai P#a* Aga'a !ddha&

Dala' (idang aga'a Sri)ija/a 'enjadi #a* endidi%an dan er#e(aran aga'a

!ddha& !an/a% ende*a !ddha /ang da*ang n*% 'e'erdala' aga'a !ddha

#eer*i I2 T#ing dari 5ina #er*a gr aga'a !ddha dari India /ai* Sa%/a%ir*i dan

Dhar'aala& Se(ali%n/a (an/a% jga ara e'da Sri)ija/a /ang (elajar dan

'e'erdala' aga'a !ddha di Pergran Tinggi Nalanda India& Selain i* (an/a%

(erdiri $andi a*a (angnan #$i #e(agai *e'a* (eri(adah 'a* !ddha 'i#aln/a 5andi

7/16/2019 WILDHAN


Mara*a%#& Kerajaan Sri)ija/a 'engala'i n$a% %eja/aan ada *ahn 8+, M& Ma#a

%eja/aan (erlang#ng #ela'a e'erin*ahan Raja !ala*rade)a di 'ana ra%/a* hid

*en*era' dan 'a%'r& Na'n Keja/aan Sri)ija/a 'lai #r* ada a(ad %e211 %arena

7a%*"r27a%*"r (eri%* ini&

a. Se*elah !ala*rade)a )a7a* *ida% ada lagi raja /ang $a%a 'e'erin*ah&

(. Le*a% Pale'(ang /ang jah dari la* 'e'(a* %aal2%aal *ida% 'a #inggah dan

'en$ari *e'a* lain n*% (erla(h&

$. !an/a% )ila/ah (a)ahan /ang 'elea#%an diri 'i#aln/a ;a)a Tengah dan Mela/&

d. Serangan dari %erajaan lain #eer*i dari Kerajaan 5"la'andala India Sela*an -1,19

M.e%#edi#i Pa'ala/ dari Kerajaan Singa#ari -149+ M. dan #erangan Majaahi*

-1399 M.&

Nah #e*elah (erdirin/a %erajaan Majaahi* di ;a)a Ti'r Kerajaan Sri)ija/a #e%i*ar

*ahn 1399 M *enggela' dan *ida% (er%a#a lagi& Hal ini (erar*i (era%hir la ri)a/a*

%erajaan (er$"ra% !ddha *er*a di Ind"ne#ia ini& !an/a%n/a %erajaan /ang (er$"ra%

!ddha di Ind"ne#ia 'e)ari#%an (eraga' eninggalan #ejarah& Peninggalan #ejarah

*er#e(* *erdiri (er'a$a' (en*% ada /ang (er(en*% (angnan #eni a*ng -ar$a2ar$a.

#eni aha* dan %ir -relie7. #er*a %e##a#*raan -%i*a(2%i*a(.& 5andi (agi 'a* !ddha

'e'ili%i 7ng#i #e(agai 'a%a' raja2raja& Pada (agian dala' $andi (ia#an/a *erdaa*

ar$a2ar$a #edang%an ada dinding larn/a (an/a% aha*an /ang di#e(* relie7& !eri%*

ini (e(eraa $andi di ;a)a dan S'a*ra /ang 'era%an eninggalan #ejarah !ddha&

a& 5andi !"r"(dr di ;a)a Tengah /ang didiri%an *ahn 99, M&

(& 5andi Kala#an di ;a)a Tengah 'er2a%an $andi !ddha *er*a di Pla ;a)a /ang

didiri%an ada *ahn 998 M&

$& 5andi Mend* di ;a)a Tengah /ang didiri%an ada 'a#a Dina#*i S/ailendra&

d& 5andi Se) di ;a)a Tengah&

e& 5andi Pla"#an di ;a)a Tengah&

7& 5andi S'(era)an di ;a)a Ti'r&

g& 5andi Mara Ta%# di S'a*ra&

Adan eninggalan #ejarah (era ar$a di Ind"ne#ia /ang *eren*ing adalah

ar$a S/i)a !rah'a Wi#n !ddha dan D/ani !"ddhi#a*)a&

7/16/2019 WILDHAN


Aga'a !ddha er*a'a %ali 'a#% %e Ind"ne#ia #e%i*ar a(ad %e2+ M& Keda*angann/a

(er#a'aan )a%*n/a dengan 'a#%n/a ajaran aga'a Hind& Aga'a !ddha di*eri'a

(ai% di 'a#/ara%a* %arena *ida% 'engenal %a#*a& Se'a g"l"ngan diangga 'e'n/ai

%edd%an /ang #a'a& !ah%an %el"'"% Wai#/a dan Sdra (an/a% /ang (erindah %e

aga'a !ddha %arena dala' aga'a Hind 'ere%a diangga %a#*a rendah& ;adi in*i

ajaran !ddha adalah #e(agai (eri%*&

1& Tida% er$a/a adan/a de)a&

4& Tida% 'engenal %a#*a&

3& Orang (erjang n*% 'en$aai nir)ana har# 'ela%#ana%an Ar/a Se*/ani -e'a*

%en/a*aan hid. /ai* hid i* #eng#ara #eng#ara 'n$l %arena na7# na7# /ang

jaha* har# di(ina#a%an dan n*% 'e'(ina#a%an na7# 'elali ha#*a'arga&

Kerajaan !ddha *er(e#ar di A#ia Tenggara adalah Sri)ija/a& Kerajaan Sri)ija/a (erdiri

ada a(ad %e29 di Pale'(ang S'a*ra Sela*an& !%*i2(%*i /ang 'ennj%%an adan/a

Kerajaan Sri)ija/a di*nj%%an "leh ra#a#*i2ra#a#*i /ang di*li# hr7 Palla)a dan

(aha#a Mela/ Kn" (eri%* ini&

1& Pra#a#*i Ked%an !%i* -=83 M. di Pale'(ang&

4& Pra#a#*i Talang T" -=86 M. di Pale'(ang&

3& Pra#a#*i Telaga !a* -*ana *ahn. di Pale'(ang&

6& Pra#a#*i K"*a Kar - =8= M. di Pla !ang%a&

+& Pra#a#*i Karang !erahi -=8= M. di ;a'(i&

=& Pra#a#*i Pala# Pa#e'ah -a(ad %e29 M. di La'ng Sela*an&

Pada a)aln/a Sri)ija/a !er#a* di Sngai Kar Ria& Na'n #e*elah 'e'n/ai

ar'ada la* /ang %a* Sri)ija/a 'lai 'ela#%an daerahn/a #a'ai 'eli*i Tlang

!a)ang -La'ng. Pla !ang%a -de%a* Pale'(ang. ;a'(i -Sngai !a*anghari.

Kerajaan Kaling dan Ma*ara' -;a)a Tengah. #er*a Kedah -Se'enanjng

7/16/2019 WILDHAN


Mela/?Mala/#ia. hingga Tanah <en*ing Kra -Mala/#ia.& Sri)ija/a di#e(* %erajaan

'ari*i'?%erajaan la* -#arja)ala. %arena 'e'n/ai )ila/ah erairan /ang la# dan

ang%a*an la* /ang %a*& Dala' er%e'(angann/a Sri)ija/a 'enjadi #a* erdagangan

dan #a* aga'a !ddha&

a& Se(agai P#a* Perdagangan

Le*a% Sri)ija/a /ang #*ra*egi# di jalr erairan dnia 'e'(a* erdagangan 'enjadi

'aj& Sri)ija/a 'enjadi #a* erdagangan *er(e#ar di A#ia Tenggara 5ina dan India&

Mere%a (er*e' dan (erdagang di Sri)ija/a& Se'en*ara dala' erdagangan an*ardaerah

di Ind"ne#ia Sri)ija/a 'enjadi #a* dan in* erdagangan Ind"ne#ia dengan !ara*&

Kaal2%aal /ang #inggah %e Sri)ija/a an*ara lain dari ;a)a Sla)e#i Mal% N#a

Tenggara 5ina India Per#ia Filiina dan 5a'a&

(& Se(agai P#a* Aga'a !ddha

Dala' (idang aga'a Sri)ija/a 'enjadi #a* endidi%an dan er#e(aran aga'a

!ddha& !an/a% ende*a !ddha /ang da*ang n*% 'e'erdala' aga'a !ddha

#eer*i I2 T#ing dari 5ina #er*a gr aga'a !ddha dari India /ai* Sa%/a%ir*i dan

Dhar'aala& Se(ali%n/a (an/a% jga ara e'da Sri)ija/a /ang (elajar dan

'e'erdala' aga'a !ddha di Pergran Tinggi Nalanda India& Selain i* (an/a%

(erdiri $andi a*a (angnan #$i #e(agai *e'a* (eri(adah 'a* !ddha 'i#aln/a 5andi

Mara*a%#&

Kerajaan Sri)ija/a 'engala'i n$a% %eja/aan ada *ahn 8+, M& Ma#a %eja/aan

(erlang#ng #ela'a e'erin*ahan Raja !ala*rade)a di 'ana ra%/a* hid *en*era'

dan 'a%'r& Na'n Keja/aan Sri)ija/a 'lai #r* ada a(ad %e211 %arena 7a%*"r2

7a%*"r (eri%* ini&

1& Se*elah !ala*rade)a )a7a* *ida% ada lagi raja /ang $a%a 'e'erin*ah&

4& Le*a% Pale'(ang /ang jah dari la* 'e'(a* %aal2%aal *ida% 'a #inggah dan

'en$ari *e'a* lain n*% (erla(h&

7/16/2019 WILDHAN


3& !an/a% )ila/ah (a)ahan /ang 'elea#%an diri 'i#aln/a ;a)a Tengah dan Mela/&

6& Serangan dari %erajaan lain #eer*i dari Kerajaan 5"la'andala India Sela*an-1,19

M. e%#edi#i Pa'ala/ dari Kerajaan Singa#ari -149+ M. dan #erangan Majaahi*

-1399 M.&

Nah #e*elah (erdirin/a %erajaan Majaahi* di ;a)a Ti'r Kerajaan Sri)ija/a

#e%i*ar *ahn 1399 M *enggela' dan *ida% (er%a#a lagi& Hal ini (erar*i (era%hir la

ri)a/a* %erajaan (er$"ra% !ddha *er*a di Ind"ne#ia ini& !an/a%n/a %erajaan /ang

(er$"ra% !ddha di Ind"ne#ia 'e)ari#%an (eraga' eninggalan #ejarah& Peninggalan

#ejarah *er#e(* *erdiri (er'a$a' (en*% ada /ang (er(en*% (angnan #eni a*ng

-ar$a2ar$a. #eni aha* dan %ir -relie7. #er*a %e##a#*raan -%i*a(2%i*a(.& 5andi (agi 'a*

!ddha 'e'ili%i 7ng#i #e(agai 'a%a' raja2raja& Pada (agian dala' $andi (ia#an/a

*erdaa* ar$a2ar$a #edang%an ada dinding larn/a (an/a% aha*an /ang di#e(* relie7&

!eri%* ini (e(eraa $andi di ;a)a dan S'a*ra /ang 'era%an eninggalan #ejarah

!ddha&

a& 5andi !"r"(dr di ;a)a Tengah /ang didiri%an *ahn 99, M&

(& 5andi Kala#an di ;a)a Tengah 'er2a%an $andi !ddha *er*a di Pla ;a)a /ang

didiri%an ada *ahn 998 M&

$& 5andi Mend* di ;a)a Tengah /ang didiri%an ada 'a#a Dina#*i S/ailendra&

d& 5andi Se) di ;a)a Tengah&

e& 5andi Pla"#an di ;a)a Tengah&

7& 5andi S'(era)an di ;a)a Ti'r&

g& 5andi Mara Ta%# di S'a*ra&

7/16/2019 WILDHAN


Adan eninggalan #ejarah (era ar$a di Ind"ne#ia /ang *eren*ing adalah

ar$a S/i)a !rah'a Wi#n !ddha dan D/ani !"ddhi#a*)a&

Kerajaan Islam Di Indonesia:

1& Sa'dra Pa#ai

Pada a(ad %e213 di A$eh U*ara (erdiri Kerajaan Sa'dra Pa#ai& Kerajaan ini

'era%an%erajaan I#la' er*a'a di Ind"ne#ia& Kerajaan Sa'dra Pa#ai *erle*a% di

e#i#ir *i'r la* A$eh Ka(a*en Lh"%#'a)e a*a #e%arang A$eh U*ara& Menr*

#ejarah 'ela/ na'a i* (era#al dari Sa'dra -#e'* (e#ar. dan Pa#ai dari na'a anjing

'ili% Merah Sil&

Dala' #ejarah 'ela/ di#e(*%an (ah)a endiri Kerajaan Sa'dra Pa#ai

adalah Merah Sil/ang #e*elah 'a#% I#la' dan nai% *ah*a (erna'a Mali%2Saleh& Na'a

i* #e#ai dengan na'a Mali% A#2Saleh /ang 'enjadi Sl*an er*a'a Kerajaan Sa'dra

Pa#ai& !a* ni#an /ang 'enandai 'a%a'n/a (%*i a%an %ehadiran Sl*an *er#e(*&

Kerajaan Sa'dra Pa#ai (er%e'(ang #a'ai a(ad %e21+ #e*elah Sl*an Mali%2A#2

Saleh )a7a* %e'dian digan*i "leh Sl*an Mha''ad -Sl*an Male% A#2ahir I. Sl*an

A%h'ad -Sl*an A#2ahir II. aenal A(idin dan I#%andar&

Menr* I(n (a**ah /ang ernah da*ang %e Sa'dra Pa#ai ada *ahn 136+2136=

(er*e' dengan Sl*an Ah'ad& I(n !a**ah 'enga*a%an (ah)a Sl*an Ah'ad *elah

'enge'(ang%an I#la' %e daerah2daerah #e%i*ar %erajaan&

4& Kerajaan A$eh

Kerajaan A$eh #e'la 'era%an )ila/ah Kerajaan Pedir& Kerajaan A$eh

(er%e'(ang #e*elah Kerajaan Sa'dra Pa#ai 'engala'i %e'ndran dan Mala%a

di%a#ai "leh P"r*gi#& A*a# #aha Sl*an Ali Mgha/a* S/ah A$eh 'elea#%an diri dari

Kerajaan Pedir& Se*elah (er%a#a #a* e'erin*ahann/a diindah %e K*araja -!anda

A$eh.&

Raja2raja /ang ernah 'e'erin*ah Kerajaan A$eh an*ara lain: Sl*an Ali Mgha/a*

S/ah -1+1321+48.& Ke'dian digan*i "leh Sl*an Aladin Ria/a* S/ah -1+3921+=8.& Pada

'a#a e'erin*ahann/a ernah 'ela%%an en/erangan *erhada P"r*gi#& Kerajaan

A$eh 'engala'i %e'ajan ada #aa* e'erin*ahan Sl*an I#%andar Mda -1=,921=3=.&

7/16/2019 WILDHAN


Pada 'a#a e'erin*ahan Sl*an I#%andar Mda hid la'a (e#ar /ai* Ha'ah

Fan#ri S/a'#ddin A# S'*rani Nrddin Ar Raniri dan A(drra7& Kee'a* la'a

ini #anga* (erengarh (%an han/a di A$eh *e*ai jga #a'ai %e ;a)a& Pada 'a#a

e'erin*ahann/a Sl*an I#%andar Mda 'en$i*a%an (% Undang2ndang H%'

Mah%"*a Ala'&

Se*elah )a7a* Sl*an I#%andar Mda digan*i%an Sl*an I#%andar Thani -1=3=21=61.&

Se*elah Sl*an I#%andar Thani )a7a* Kerajaan A$eh 'engala'i %e'ndran& Hal ini

di#e(a(%an %arena *ida% ada e'i'in /ang 'a' 'engendali%an A$eh #eeninggal

(elia& Selain i* (an/a% daerah /ang di%a#ai A$eh 'elea#%an diri dan *erjadin/a

er*i%aian /ang *er#2'ener#&

3& Kerajaan De'a%

Kerajaan De'a% 'era%an %erajaan I#la' er*a'a di Pla ;a)a /ang didiri%an

"leh Raden Pa*ah a*a# (an*an ara )ali& Raden Pa*ah (er%a#a ada *ahn 1+,,21+18

/ang (ergelar Sl*an Ala' A%h(ar al Fa*ah& Raden Pa*ah *ra dari Raja !ra)ija/a

V raja Majaahi* /ang dala' (e(eraa #'(er #ejarah di#e(*%an %e'ng%inan *elah

'a#% I#la'& De'a% $ea* (er%e'(ang #e(agai %erajaan (e#ar %arena le*a%n/a

/ang #*ra*egi# -di daerah an*ai. #ehingga 'dah (erh(ngan dengan dnia lar& Selain

i* De'a% 'e'n/ai (e(eraa ela(han #eer*i ;eara T(an dan <re#i%&

Pada 'a#a e'erin*ahan Raden Pa*ah *ea*n/a *ahn 1+13 De'a% 'ela%%an

en/erangan *erhada P"r*gi# di Mala%a -e%#edi#i 'ili*er I. di (a)ah

i'inan'enan*n/a #e"rang %e*rnan Per#ia /ang (erna'a A(dl Gadir (in

Mha''ad 0n#& 0ang %arena 'enjadi Adia*i ;eara di(eri gelar Adia*i (in 0n#

%e'dian 'a#/ara%a* (ia#a 'e'anggiln/a Pa*i Un#&

Raja /ang 'e'erin*ah Kerajaan De'a% #e*elah Raden Pa*ah an*ara lain:

a& Pa*i Un#

Se*elah )a7a* Raden Pa*ah digan*i%an "leh Pa*i Un# #e#ai dengan )a#ia* /ang

di(eri%an "leh Raden Pa*ah& Pa*i Un# (er%a#a 'enggan*i%an 'er*an/a han/a *iga

*ahn /ai* *ahn 1+1821+41 %arena ia 'eninggal dala' 'e'i'in e%#edi#i 'ili*er II

n*% 'en/erang P"r*gi# )alan ia #dah diang%a* 'enjadi #l*an De'a%& Pa*i Un#

di%enal #e(agai Pangeran Sa(rang L"r %arena ja#an/a /ang 'ela%%an en/erangan

7/16/2019 WILDHAN


*erhada P"r*gi# di Mala%a )ala en/erangan *er#e(* 'engala'i %egagalan *e*ai

'eni'(l%an %"r(an ji)a /ang #anga* (e#ar dari iha% P"r*gi#& Se*elah Pa*i Un#

)a7a* *erjadi ere(*an %e%a#aan an*ara Raden Ki%in dan Pangeran Trenggana

-%edan/a *ra dari Raden Pa*ah. /ang (erjng dengan di(nhn/a Raden Ki%in "leh

Raden M%'in di inggir #ngai #ehingga (elia dijl%i Pangeran Se%ar Sed" ing

Leen -Pa*i Un# #e(enarn/a 'e'n/ai 3 ana% *e*ai 4 dian*aran/a ggr dala'

en/erangan %e Mala%a dan #e"rang lagi *ida% %e'(ali %e De'a% %arena *erjadi

ere(*an *ah*a di De'a% dan 'enjadi ena#eha* Ke#l*anan !an*en.&

(& Sl*an Trenggana

Sl*an Trenggana (er%a#a dari *ahn 1+4121+6=& Pada 'a#a e'erin*ahann/a ia

'e'erin*ah%an Pangli'a erangn/a /ang (erna'a Fa*ahillah gna 'eng#ir P"r*gi#

dari Snda Kelaa !an*en dan 5ire("n ada *ahn 1+44& A*a# ra%ar#a Fa*ahillah na'a

Snda Kelaa di(ah 'enjadi ;a/a%ar*a -;a%ar*a.& Sl*an Trenggana )a7a* ada #aa*

en/erangan %e Pa#ran ada *ahn 1+6=&

Seeninggaln/a di %erajaan De'a% *erjadi ere(*an %e%a#aan lagi& Per#eli#ihan i*

*i'(l an*ara Ar/a Penang#ang -*ra Raden Ki%in. dan #l*an De'a% Raden M%'in

/ang (ergelar Snan Pra)"*" -*ra Sl*an Trenggana.& Per#eli#ihan i* 'enga%i(a*%an

Snan Pra)"*" di(nh "leh Rang%* "rang #rhan dari Ar/a Penang#ang -ana%

Pangeran Se%ar Sed" ing Leen.& Se*elah nai% *ah*a %e'(ali *erjadi ere(*an %e%a#aan

#ehingga Ar/a Penang#ang'eninggal dala' erang dengan a#%an ;a%a

Ting%ir Adia*i Pajang -'enan* Sl*an Trenggana. ada *ahn 1+=8& ;a%a Ting%ir

'enjadi raja *ahn 1+621+89 /ang (ergelar Sl*an Hadi)ija/a& Ke'dian Sl*an

Hadi)ija/a 'e'indah%an #a* e'erin*ahan dari De'a% %e Pajang&

6& Kerajaan Pajang

;a%a Ting%ir /ang (ergelar Sl*an Hadi)ija/a #e*elah nai% *ah*a *ida% #er*a 'er*a

'ela%an ara e'(an*n/a /ang *elah (erja#a dala' 'e'(an* 'engalah%an Ar/a

Penang#ang& Mi#aln/a Ki Ageng Pe'anahan dihadiahi *anah di Ma*ara' -0"g/a%ar*a.

#e*elah )a7a* %edd%ann/a digan*i%an ana%n/a /ai* S*a)ija/a& Ki Penja)i dihadiahi

)ila/ah di daerah Pa*i& !a*i Sra(a/a diang%a* #e(agai )a%il raja dengan daerah

%e%a#aan Seda/ <re#i% Sra(a/a dan Panar%an&

7/16/2019 WILDHAN


Sl*an Hadi)ija/a )a7a* ada *ahn 1+84 dan %edd%ann/a digan*i%an *ran/a

/a%ni Pangeran !ena)a& Saa* Pangeran !ena)a (er%a#a *ra Snan Pra)"*" /a%ni

Ar/a Pangiri 'ela%%an e'(er"n*a%an& A%an *e*ai e'(er"n*a%an i* daa*

diada'%an Pangeran !ena)a dengan (an*an S*a)ija/a& Saa* (er%a#a Pangeran

!ena)a *ida% daa* 'enggan*i%an %edd%an a/ahn/a dengan (ai% #e(agai raja& Oleh

%arena i* Pangeran !ena)a 'en/erah%an *ah*an/a %eada S*a)ija/a /ang ada )a%*

i* 'enja(a* #e(agai Adia*i Ma*ara'& Se*elah 'enja(a* #e(agai raja ada *ahn 1+8=

S*a)ija/a 'e'indah%an Kerajaan Pajang %e Ma*ara'&

+& Kerajaan Ma*ara' I#la'

Se*elah Kerajaan Pajang diindah %e Ma*ara' "leh S*a)ija/a 'a%a Ma*ara'

'enjadi %erajaan #endiri& S*a)ija/a 'enjadi raja *ahn 1+8=21=,1 /ang (ergelar

Pane'(ahan Sen"a*i Ing Alaga Sa/idin Pana*aga'a& Pada 'a#a e'erin*ahann/a

(an/a% *erjadi e'(er"n*a%an #eer*i e'(er"n*a%an !a*i Madin P"n"r"g" De'a%

Sra(a/a Kediri /ang ingin 'e'i#ah%an diri& Hal ini di#e(a(%an Sen"a*i *elah

'engang%a* dirin/a #e(agai Raja Ma*ara'& Padahal engang%a*an dan enge#ahan

#e(agai raja di )ila/ah ;a)a (ia#an/a dila%%an "leh )ali&

Se*elah Pane'(ahan Sen"a*i )a7a* %edd%ann/a digan*i%an "leh *ran/a /ai*

Ma# ;"lang -1=,121=13. /ang (ergelar Sl*an An/a%ra)a*i& Pada 'a#a e'erin*ahann/a

*erjadi e'(er"n*a%an #eer*i e'(er"n*a%an Pangeran Pger -De'a%. *ahn 1=,421=,+

dan Pengeran ;a/araga -P"n"r"g". *ahn 1=,8& Sl*an An/a%ra)a*i )a7a* dala'

er*e'ran di daerah Kra/a% #ehingga #ering di%enal dengan #e(*an Pangeran Sed"

Ing Kra/a%&

Kedd%an Ma# ;"lang digan*i%an "leh Ma# Rang#ang -1=1321=6+. /ang (ergelar

Sl*an Agng Sen"a*i ing Al"g" Nga(drra$ha' Kali7a*llah& Pada 'a#a

e'erin*ahann/a Ma*ara' 'engala'i a'an %ee'a#an& Ke'ajan di(idang #"#ial

(da/a /ai*: lahirn/a Undang2Undang Sr/a Ala' Penanggalan ;a)a -eradan

an*ara Tari%h Sa%a dan Tari%h Hijri/ah. dan (e(eraa (% %ar/a #a#*ra gending& Sl*an

Agng ernah 'ela%%an en/erang *erhada VO5 di !a*aia ada *ahn 1=48 dan

1=4 a%an *e*ai en/erangan *er#e(* 'engala'i %egagalan& Sl*an Agng dala'

'enjalan%an #i#*e' e'erin*ahann/a 'e'(agi dala':

7/16/2019 WILDHAN


1& K*anegara daerah #a* %era*"n& Pela%#anaan e'erin*ahan diegang "leh Pa*ih

Le(e* -Pa*ih Dala'. /ang di(an* Wedana Le(e* -Wedana Dala'.&

4& Negara Agng daerah #e%i*ar K*anegara& Pela%#anaan e'erin*ahan diegang Pa*ih

;a)i -Pa*ih Lar. /ang di(an* Wedana ;a)i -Wedana Lar.&

3& Man$anegara daerah di lar negara Agng& Pela%#anaan e'erin*ahan diegang "leh

ara !a*i&

6& Pe#i#ir daerah e#i#ir& Pela%#anaan e'erin*ahan diegang "leh ara !a*i a*a

S/ah(andar&

Se*elah Sl*an Agng )a7a* %edd%ann/a digan*i%an A'ang%ra* I -1=6+21=99.&

Pada 'a#a e'erin*ahann/a *erjadi e'(er"n*a%an /ang dila%%an Trn"j"/" dari

Madra hal ini di#e(a(%an A'ang%ra* I 'enjalin h(ngan dengan !elanda& Dan

e'(er"n*a%an i* daa* diada'%an %arena (an*an !elanda&

Se*elah A'ang%ra* I )a7a* %edd%ann/a digan*i%an A'ang%ra* II -1=99219,3.&

Pada 'a#a e'erin*ahann/a i* )ila/ah Ma*ara' #e'a%in #e'i* %arena dia'(il "leh

!elanda& Sehingga raja2raja /ang (er%a#a #e*elah A'ang%ra* II *ida% 'a' 'enahan

engarh !elanda /ang #e'a%in %a*& Pada *ahn 19++ diada%an Perjanjian <i/an*i /ang

'enga%i(a*%an Ma*ara' *ere$ah 'enjadi da /ai*:

a& Nga/"g/a%ar*a Hadiningra* /ang (er#a* di 0"g/a%ar*a dengan Raja Mang%('i

/ang (ergelar Ha'eng% !)"n" I&

(& Ke#hnan Sra%ar*a /ang (er#a* di Sra%ar*a dengan Raja S#hnan

Pa%()"n" III&

=& Kerajaan 5ire("n

Dala' #alah #a* #'(er #ejarah ele*a% da#ar2da#ar Kerajaan 5ire("n adalah S/ari7

Hida/a*llah a*a /ang le(ih di%enal dengan Snan <nng ;a*i& Ke'dian #e*elah

(elia )a7a* %e%a#aan 5ire("n di#erah%an %eada 'enan*n/a /ang (erna'a Fadhlah

Khan -dala' a%#en P"r*gi# 'enjadi Fale*ehan. /ang 'ana #e*elah (erha#il 'ere(*

Snda Kelaa dari P"r*gi# di(eri gelar Fa*ahillah /ang (erar*i Ke'enangan

Allah& Fa*ahillah #e(el'n/a adalah a(di dari Kerajaan De'a%& !elia di(eri *ga# "leh

Sl*an Trenggana di Snda Kelaa !an*en dan 5ire("nn*% 'eng#ir P"r*gi# dari

)ila/ah *er#e(*&

7/16/2019 WILDHAN


Tahn 1=9 5ire("n *era%#a di(agi da /ai* Ka#ehan dan Kan"'an& Wa%* i*

VO5 #dah (er$"%"l %a* di !a*aia& Dengan "li*i% Deide a* I'era Ke#l*anan

Kan"'an di (agi da /a%ni Ka#l*anan Kan"'an dan Ka$ire("nan& Dengan de'i%ian

%e%a#aan 5ire("n *er(agi 'enjadi 3 /a%ni Ka#ehan Kan"'an dan Ka$ire("nan&

9& Kerajaan !an*en

Se'enja% 'enjadi %erajaan 'erde%a /ang *erlea# dari Kerajaan De'a% Kerajaan

!an*en 'engala'i %e'ajan /ang e#a* (egi* jga dengan aga'a I#la'& Raja er*a'a

Kerajaan !an*en /ai* Sl*an Ha#anddin -1++421+9,. *ra *er*a dari Fa*ahillah&

Adan raja2raja /ang ernah 'e'erin*ah Kerajaan !an*en #e*elah Sl*an Ha#andin

/ai* Pane'(ahan 0#7 -1+9,21+8,. Malana Mha''ad -1+8,21+=. A( M7a%hir

-1+=21=6,. A( Mali Ah'ad Rah'a*llah -1=6,21=+1. Sl*an Ageng Tir*a/a#a

-1=+121=84.&

Kerajaan !an*en 'en$aai 'a#a %eja/aan di (a)ah e'erin*ahan Sl*an Ageng

Tir*a/a#a& Pada 'a#a e'erin*ahann/a *erjadi en/erangan *erhada VO5 #e(an/a% *iga

%ali& Dengan #ia#a* Deide a* I'era Sl*an Ageng Tir*a/a#a diad d"'(a dengan

*ran/a #endiri /ai* Sl*an Haji& A%hirn/a Sl*an Ageng Tir*a/a#a daa* di*ang%a dan

dia#ing%an hingga )a7a*& Penggan*in/a Sl*an Haji 'e'ili%i %ede%a*an /ang de%a*

dengan VO5 #ehingga VO5 daa* 'enga#ai !an*en&

8& Kerajaan Ma%a##ar

Kerajaan Ma%a##ar 'era%an %erajaan ga(ngan an*ara Kerajaan <")a dan Tall"

dengan i(%"*an/a di S"'(a"& Raja <")a Daeng Manra(ia 'enjadi Raja Ma%a##ar

er*a'a /ang (ergelar Sl*an Aladdin #e'en*ara Raja Tall" Kraeng Man*"a/a 'enjadi

Perdana Men*eri /ang (ergelar Sl*an A(dllah& Pada 'a#a e'erin*ahan Sl*an

Aladdin aga'a I#la' 'a#% dan (er%e'(ang di Ma%a##ar& Penggan*i Sl*an Aladdin

ialah Sl*an Mha''ad Said -1=321=+3.& Ke'dian Sl*an Mha''ad Said digan*i

*ran/a (erna'a Sl*an Ha#anddin -1=+321==. /ang dijl%i A/a' ;an*an dari Ti'r&

Kerajaan Ma%a##ar 'en$aai n$a% %eja/aan ada 'a#a e'erin*ahan Sl*an

Ha#anddin& Kerajaan Ma%a##ar 'e'ili%i ela*2ela* /ang *anggh *er*a'a dari

daerah !gi#& Mere%a inilah /ang 'e'er%a* (ari#an er*ahanan la* Ma%a##ar& Karena

7/16/2019 WILDHAN


'e'ili%i ela*2ela* /ang *anggh dan *erle*a% di in* 'a#% jalr erdagangan

Ind"ne#ia Ti'r di##nlah AdeJAllaialing !i$arana Pa((alriJe #e(ah *a*a h%'

niaga dan erniagaan dari聽 #e(ah na#%ah l"n*ar /ang di*li# "leh A'anna <aa&

Karena %e*a%*an !elanda 'a%a !elanda 'en/erang Kerajaan Ma%a##ar dengan

(an*an Raja !"ne /ai* Ar Pala%a& Dan a%hirn/a ada *ahn 1==9 !elanda daa*

'e'a%#a Sl*an Ha#anddin n*% 'enanda*angani Perjanjian !"nga/a& I#i dari

Perjanjian !"nga/a /ai*: !elanda 'e'er"leh '"n""li dagang re'ah2re'ah di

Ma%a##ar !elanda 'endiri%an (en*eng er*ahanan di Ma%a##ar Ma%a##ar har#

'elea#%an daerah %e%a#aann/a (era daerah di lar Ma%a##ar Ar Pala%a dia%i

#e(agai Raja !"ne& Ke'dian Sl*an Ha#anddin digan*i "leh Maa#"'(a& Te*ai

Maa#"'(a (er%a#a *ida% *erlal la'a %arena adan/a engarh !elanda /ang (e#ar&

A%hirn/a #elrh Sla)a#i Sela*an daa* di%a#ai !elanda&

& Kerajaan Terna*e

Kerajaan Terna*e *erle*a% di Mal% U*ara dengan i(%"*a di Sa'al& Raja er*a'a

Kerajaan Terna*e adalah <ai !*a dan #e*elah 'a#% I#la' (ergan*i na'a 'enjadi

ainal A(idin /ang (er%a#a dari 168=21+,,& Se*elah )a7a* %edd%ann/a digan*i%an

"leh Sl*an Marh'& Kerajaan Terna*e daa* (er%e'(ang e#a* %arena ha#il ('in/a

/ang (era re'ah2re'ah *er*a'a $eng%eh& Kerajaan Terna*e 'en$aai %eja/aan ada 'a#a e'erin*ahan Sl*an !aa(llah -1+9,21+83. di 'ana %e%a#aann/a 'en$aai

Filiina&

1,& Kerajaan Tid"re

Kerajaan Tid"re *erle*a% di #e(elah #ela*an Kerajaan Terna*e& Kerajaan Tid"re dan

Terna*e #e'la hid r%n dan da'ai& A%an *e*ai %e*i%a P"r*gi# dan San/"l 'lai

da*ang %e Mal% Terna*e dan Tid"re #aling (er'#han %arena diad d"'(a "leh

P"r*gi#& Na'n a%hirn/a %eda %erajaan *er#e(* (er#a* 'eng#ir P"r*gi#& Raja

Tid"re /ang *er%enal adalah Sl*an N%&

Ke*i%a %erajaan Terna*e dan Tid"re #aling (er'#han 'n$l da er#e%*an

dagang /a%ni Uli Li'a dii'in "leh Terna*e dengan angg"*a A'("n !a$an O(i dan

7/16/2019 WILDHAN


Sera'& Dan Uli Si)a dii'in "leh Tid"re dengan angg"*a Ma%ean Hal'ahera Kai dan

la2la lain hingga %e Paa (agian (ara*&

11& Kerajaan !anjar

A*a# (an*an dari Kerajaan De'a% Pangeran T'enggng Sa'dra daa* 'enjadi

Raja !anjar& Se*elah 'a#% I#la' Pangeran T'enggng Sa'dra (ergan*i na'a

'enjadi Sl*an Sr/anllah& Selain Sl*an Sr/anllah *"%"h /ang (ereran

'enge'(ang%an I#la' di )ila/ah ini dian*aran/a Da*% Ri !andang Tan Tnggang

Parangan dan Aji di Langgar& Kerajaan !anjar 'en$aai 'a#a %eja/aan ada 'a#a

e'erin*ahan Pangeran An*a#ari /ang #anga* an*i *erhada enjajahan !elanda&

Peninggalan2eninggalan #ejarah (er$"ra% I#la'

1& Ma#jid

!e(eraa hal /ang 'enari% dan 'enjadi $"ra% %ha# (angnan 'a#jid2'a#jid %n" di

Ind"ne#ia adalah #e(agai (eri%*:

a& Se(agian (e#ar a*a 'a#jid (era*a *'ang -a*a /ang *er##n #e'a%in %e a*a#

#e'a%in %e$il dan /ang aling a*a# (er(en*% li'a#.&

(& Le*a% 'a#jid *ea* di *engah2*engah %"*a a*a de%a* dengan i#*ana dan di %iri a*a

%anan 'a#jid *erdaa* 'enara #e(agai *e'a* 'en/er%an anggilan #ala* -aan.&

$& Di #e%i*ar 'a#jid -%e$ali (agian (ara*. (ia#an/a *erdaa* *anah laang -aln2aln.&

Ada n $"n*"h eninggalan 'a#jid 'a#a %erajaan I#la' dian*aran/a adalah Ma#jid

Kd# Ma#jid De'a% dan Ma#jid !an*en&

4& Kera*"n

Kera*"n 'era%an *e'a* raja (e#er*a %elargan/a *inggal& Kera*"n di(angn

#e(agai la'(ang #a* %e%a#aan e'erin*ahan& !angnan %era*"n (ia#an/a di%elilingi

agar *e'("% ari* a*a #ngai %e$il (a*an& 5"n*"h Kera*"n Sa'dera Pa#ai !an*en

5ire("n dan Ma*ara'&

Kera*"n dengan $"ra% I#la' dian*aran/a Kera*"n Ke#l*anan A$eh De'a%

Ka#ehan dan Kan"'an di 5ire("n !an*en 0"g/a%ar*a Sra%ar*a dan #e(again/a&

3& Ni#an

7/16/2019 WILDHAN


Ni#an adalah *"ngga% ende% /ang di*ana' di a*a# gnd%an *anah /ang (er7ng#i

#e(agai *anda 'a%a' #e#e"rang /ang #dah 'eninggal dnia& Selain i* ni#an jga (eri#i

*en*ang %e*erangan2%e*erangan a*a iden*i*a# dan (i"da*a #e#e"rang /ang di'a%a'%an di

*e'a* i*&

6& Kar/a #a#*ra dari la'a

Peninggalan %ar/a #a#*ra (er$"ra% I#la' di Ind"ne#ia daa* di(agi %e dala' e'a*

%el"'"% /ai*:

a. Hi%a/a* /ai* %ar/a #a#*ra (era $eri*a a*a d"ngeng /ang 'en$eri*a%an *en*ang

%ehidan 'an#ia& 5"n*"h: Hi%a/a* A'ir Ha'ah Hi%a/a* Hang Tah Hi%a/a*

;ahar Mani%a' dan #e(again/a&

(. !a(ad /ai* $eri*a #ejarah *e*ai (an/a% (er$a'r dengan 'i*"# dan %eer$a/aan

'a#/ara%a* /ang %adang *ida% 'a#% a%al& 5"n*"h: !a(ad Tanah ;a)i !a(ad

5ar(an !a(ad <i/an*i dan #e(again/a&

$. S/air /ai* i#i la'a /ang *ia2*ia (ai*n/a *erdiri dari e'a* (ari# /ang (era%hir

dengan (n/i /ang #a'a& 5"n*"h: S/air Perah S/air Si !rng Pingai S/air A(dl

Ml% dan #e(again/a&

d. Sl% /ai* %i*a(2%i*a( /ang 'e'(en*ang%an #"al2#"al *a#a)7& Ki*a( Sl%

'era%an %ar/a #a#*ra *er*a eninggalan %erajaan I#la' di n#an*ara& 5"n*"h:

Sl% Wijil Sl% Malang S'irang Sl% S%ar#a dan #e(again/a&

+&Kaligra7i

Kaligra7i adalah #eni 'enli# indah dengan 'erang%ai%an hr72hr7 Ara( (ai%

(era a/a*2a/a* #$i Al GrJan a*an %a*a2%a*a '*iara& Seni %aligra7i (ia#an/a

di*ang%an ada 'a#jid a*a 'a%a'& Le*a% (agian 'a#jid /ang 'endaa* %ir2%iran

''n/a han/a ada (agian 'i'(ar&

7/16/2019 WILDHAN


wildhan

Documents