petunjuk praktikum ph 2015

7/21/2019 Petunjuk Praktikum PH 2015

1/11

PETUNJUK PRAKTIKUM

PENGENDALIAN HAYATI (AT605)

Semester: VI

Prodi: Agroteknologi

Oleh:

TIM PENGAMPU

FAKUTAS PERTANIAN

UNIVERSITAS SE!EAS MARET

SURAKARTA

"#$%


2/11

I. Kompetensi Dasar dan Indikator

Kom&etensi '(s(r: M(m&) mel(k)k(n eks&lor(si *(s(d (nt(gonis se+(g(i d(s(r )nt)k

mener(&k(n t(ktik &engend(li(n h(,(ti di l(h(n

Indik(tor: $- M(m&) mengen(li +er+(g(i *enis org(nisme ,(ng +er&otensi se+(g(i *(s(d

(nt(gonis terh(d(& OPT-

"- M(m&) mengisol(si +er+(g(i *enis *(s(d (nt(gonis

.- M(m&) menge/(l)(si kem(m&)(n *(s(d (nt(gonis d(l(m mengend(lik(n

OPT

II. T!an dan "an#aat Praktikm

Pr(ktik)m m(t(k)li(h Pengend(li(n 0(,(ti ini dil(ks(n(k(n deng(n t)*)(n )nt)k

memem+ek(li m(h(sis1( deng(n kem(m&)(n mengeks&lor(si *(s(d (nt(gonis d(ri

l(&(ng(n- Kem(m&)(n ,(ng (k(n dikem+(ng(k(n meli&)ti &engen(l(n +er+(g(i *enis

*(s(d (nt(gonis2 3(r( mengisol(si2 sert( e/(l)(si kem(m&)(n *(s(d (nt(gonis ,(ng +erh(sil

ditem)k(n-

Ad(&)n m(n4((t d(ri kegi(t(n &r(ktik)m ini se+(g(i d(s(r &ener(&(n t(ktik

&engend(li(n h(,(ti terh(d(& OPT ,(ng +erkem+(ng di l(&(ng(n- Sel(in it)2 &r(ktik)m ini

*)g( +erm(n4((t +(gi m(h(sis1( kel(k se+(g(i +ek(l mengik)ti &r(ktik)m m(t(k)li(h

P0T di l(h(n &et(ni-

III. Dasar Teori

Kend(l( ,(ng dih(d(&i &(r( &et(ni d(l(m )s(h(t(ni d(&(t dikelom&okk(n men*(di

d)(2 ,(it) 4(ktor (+iotik d(n +iotik- Term(s)k d(l(m 4(ktor (+iotik mis(ln,( iklim (t()

3)(3( ,(ng tid(k meng)nt)ngk(n 5m)sim kering +erke&(n*(ng(n2 3)r(h h)*(n ,(ng

+erle+ih(n dll-62 +en3(n( (l(m 5+(n*ir2 g)n)ng melet)s dll-62 t(n(h7l(h(n ,(ng k)r(ng

s)+)r2 d(n +er+(g(i 3(r( +)did(,( ,(ng k)r(ng te&(t 5&em)&)k(n +erle+ih(n2 +(n,(k

tim+)l l)k( mek(nik2 l)k( &er(k(r(n dll-6- Sed(ngk(n 4(ktor +iotik ,(ng mem&eng(r)hi

)&(,( &et(ni d(l(m meningk(tk(n &rod)kti/it(s l(h(n ,(it) ser(ng(n OPT 5Org(nismePengg(ngg) T(n(m(n62 ,(ng terdiri d(ri h(m(2 &en,(kit2 d(n g)lm(- Ser(ng(n OPT

seringk(li men*(di 4(ktor &em+(t(s )t(m( d(l(m &roses +)did(,( t(n(m(n sehingg( &erl)

&en(ng(n(n ,(ng seri)s- Kehil(ng(n h(sil (ki+(t &en,(kit t(n(m(n r(t(8r(t( men3(&(i

$$29 d(n k(ren( h(m( men3(&(i $"2" &(d( +er+(g(i t(n(m(n &enting di d)ni(-

Pengend(li(n OPT deng(n mengg)n(k(n &estisid( s(m&(i sek(r(ng m(sih )m)m

diter(&k(n oleh &et(ni2 k(ren( +er+(g(i kele+ih(nn,( (nt(r( l(in m)d(h did(&(t d(n

m)d(h &engg)n((nn,(2 h(rg(n,( m)r(h2 sert( h(siln,( 3e&(t diket(h)i- Ide(ln,( mem(ng

&(d( &ert(ni(n ,(ng m(*) tid(k mengg)n(k(n &estisid(2 n(m)n hingg( s((t ini &estisid(

m(sih +el)m +is( terg(ntik(n +(hk(n &engg)n((n,( sem(kin meningk(t sehingg(

meng(ki+(tk(n d(m&(k neg(ti/e ,(ng tid(k diingink(n2 (nt(r( l(in &en3em(r(nlingk)ng(n (ir m()&)n t(n(h2 menim+)lk(n res)r*ensi d(n reistensi OPT2 led(k(n h(m(

"


3/11

sek)nder2 m(tin,( m)s)h (l(mi2 sert( g(ngg)(n keseh(t(n m(n)si( +(hk(n &enol(k(n

&(s(r terh(d(& &rod)k ter3em(r resid) &estisid(-

!erd(s(rk(n Per(t)r(n Pemerint(h Re&)+lik Indonesi( no- ; t(h)n $


4/11

Pengend(li(n terh(d(& g)lm( d(&(t mengg)n(k(n her+i/or( (t() &(thogen g)lm(-

Sed(ngk(n &em(n4((t(n AP0 )nt)k menek(n &en,(kit t(n(m(n +(n,(k dil(k)k(n deng(n

+er+(g(i *(s(d renik d(ri kelom&ok (ktinomi3etes2 *(m)r2 +(kteri2 d(n /ir)s- AP0

meng)nt)ngk(n t(n(m(n deng(n 3(r( mer(ngs(ng &ert)m+)h(n t(n(m(n (t()

meningk(tk(n ket(h(n(n t(n(m(n terh(d(& ser(ng(n &(thogen- Sel(in it)2 AP0 *)g(

d(&(t menek(n se3(r( l(ngs)ng &(thogen &en,e+(+ &en,(kit t(n(m(n deng(n s(t) (t()

g(+)ng(n +e+er(&( mek(nisme +erik)t: kom&etisi2 &(r(sitisme2 (nti+iosis2 mengh(silk(n

en?im litik2 d(n sidero4or-

I'. Ke&iatan Praktikm

AAA I. I*+LA*I APH

,. Iso$asi -amr Entomo&ens

Prosedr Ker!a

$- @(ri d(n tem)k(n ser(ngg( h(m( ,(ng terin4eksi oleh *(m)r 5t)+)h ser(ngg( ,(ng

m(ti t(m&(k dit)m+)hi miseli( *(m)r6:

- Meth(ri?i)m (niso&li(e &(d( )ret

-Beauveria bassiana&(d( ke&ik &(di

- Hirsutellas&- &(d( 1ereng 3okel(t

"- Am+il sedikit hi4( (t() s&or( *(m)r ,(ng t(m&(k &(d( &erm)k((n ser(ngg( deng(n

*(r)m &re&(r(t steril2 l(l) se3(r( (se&tis t)m+)hk(n &(d( medi)m P'A 5Potato

Dextrose Agar6 d(l(m 3(1(n &etri-

.- Ink)+(sik(n sel(m( %8> h(ri s(m&(i t)m+)h *(m)r2 l(l) (m(ti d(n identi4ik(si

*(m)r ,(ng t)m+)h ts+2 setel(h it) s)+ k)lt)rk(n &(d( medi)m P'A d(l(m 3(1(n

&etri l(in )nt)k sedi(n isol(t-

/. Iso$asi Trichoderma sp.

Prosedr Ker!a

a. "etode panin&an

$- Am+il t(n(h d(n m(s)kk(n ke d(l(m gel(s &i(l( )k)r(n %# ml se+(n,(k +(gi(n-

"- et(kk(n n(si B $# gr(m di (t(s t(n(h d(l(m gel(s &i(l(2 kem)di(n t)t)&l(h deng(n

mengg)n(k(n (l)m)ni)m 4oil d(n ink)+(sik(n %8> h(ri hingg( t)m+)h *(m)r-

.- Am+il sedikit ino3)l)m *(m)r ,(ng t)m+)h deng(n *(r)m ent steril d(n t)m+)hk(n

se3(r( (se&tis &(d( medi)m P'A d(l(m 3(1(n &etri-

=- Am(ti d(n identi4ik(si *(m)r ,(ng t)m+)h2 l(l) s)+ k)lt)rk(n &(d( medi)m P'A

d(l(m 3(1(n &etri l(in )nt)k sedi((n isol(t-

=


5/11

1. "etode pen&eneran

$- Am+il t(n(h se+(n,(k $ gr d(n m(s)kk(n ke d(l(m t(+)ng re(ksi ,(ng tel(h +erisi(ir steril se+(n,(k < ml-

"- Go*og s)s&ensi hingg( mer(t(2 l(l) en3erk(n s(m&(i $ *)t( k(li 5$#8;6-

.- T)(ng d(n r(t(k(n &(d( medi)m P'A &(d(t d(l(m 3(1(n &etri2 l(l) ink)+(sik(n

sel(m( .8% h(ri-

=- Am(ti d(n identi4ik(si *(m)r ,(ng t)m+)h2 l(l) s)+ k)lt)rk(n &(d( medi)m P'A

d(l(m 3(1(n &etri )nt)k sedi((n isol(t-

2. Iso$asi PGP

Prosedr Ker!a

$- Mem+)(t s)m+er +(kteri

Am+il s)m+er 5(k(r r)m&)t6 d(n t(n(h t(n(m(n +(m+)2 l(ngs)ng d(ri t(n(h

d(n ,(ng terlih(t +el)m di3(+)t *)g( m(sih seg(r-

Potong ketig( (k(r r)m&)t terse+)t2 kem)di(n tim+(ng (k(r r)m&)t +esert(

t(n(h t(n(m(n +(m+) deng(n +er(t $# gr-

M(s)kk(n &otong(n (k(r r)m&)t d(n t(n(h t(n(m(n +(m+) m(sing8m(sing $#

gr(m ked(l(m +otol ,(ng +erisi $## ml (ir steril-

'i(mk(n rend(m(n &otong(n (k(r r)m&)t d(n t(n(h t(n(m(n +(m+) sel(m( "8

. h(ri-

"- Pem+)(t(n medi(

Re+)s d(l(m &(n3i +erisi . liter (ir +(h(n8+(h(n se&erti g)l( mer(h ;# gr(m

d(n k(3(ng kedel(i .# gr(m-

S(ringl(h h(sil re+)s(n d(n tem&(tk(n ke d(l(m to&les 5+(h(n ini dig)n(k(n

se+(g(i medi( MO6-

(r)tk(n KMNO= 5K(li)m Perm(ng(n(t6 ke d(l(m $2% liter (ir steril-M(s)kk(n m(sing8m(sing =## ml ke d(l(m = +otol (ir miner(l d(n t)t)&

m(sing8m(sing deng(n k(&(s 4ilter-

Isil(h m(sing8m(sing to&les deng(n s(t) s)m+er MO +er+ed(-

T)t)&l(h to&les deng(n r(&(t sehingg( )d(r( tid(k (d( l(gi ,(ng m(s)k ke3)(li

)d(r( d(ri sel(ng (er(tor2 d(n 4erment(sik(n sel(m( > h(ri-

Setel(h > h(ri2 MO ,(ng t)m+)h d(l(m medi( s)d(h d(&(t di(&lik(sik(n ke

t(n(m(n 5)nt)k &erend(m(n +enih l(r)tk(n $# ml MO d(l(m $ liter (ir6-

%


6/11

3. Iso$asi Nematoda Entomo&ens den&an "etode Pen!e1akan

Prosedr ker!a

(6 @(ril(h t(n(h ,(ng +(n,(k meng(nd)ng +(h(n org(nik +er(s(l d(ri d(er(h

d(t(r(n tinggi ,(ng memiliki s)h) h(ri(n r(t(8r(t( "$C"= o@ 5d(er(h

T(1(ngm(ng)6-

+6 Si(&k(n $# ekor )l(t +)m+)ng2 l(l) +)ngk)sl(h deng(n k(in k(s( h(l)s d(n

tem&(tk(n di (t(s 3(1(n &etri2 kem)di(n t)t)& +)ngk)s(n )l(t deng(n gel(s

(rlo*i-

36 Sel(n*)tn,( &end(ml(h 3(1(n &etri terse+)t d(l(m t(n(h ,(ng +er(s(l d(ri

T(1(ngm(ng) sel(m( t)*)h h(ri-

d6 Setel(h t)*)h h(ri2 (ngk(t d(n +ersihk(n t(n(h ,(ng menem&el &(d( gel(s

(rlo*i &en)t)& 3(1(n &etri-

e6 'eng(n h(ti8h(ti &ind(hk(n )l(t terse+)t ke 3(1(n &etri +(r) kem)di(n

+i(rk(n sem(l(m d(l(m s)(s(n( sedikit +er(ir 5t(m+(hk(n % tetes (ir6-

46 Am(ti di +(1(h mikrosko& deng(n &er+es(r(n %# k(li-

g6 Setel(h +erh(sil mengisol(si2 t)(ng 3(ir(n ,(ng tel(h meng(nd)ng nem(tod(

ke d(l(m 3(1(n &etri ,(ng tel(h dit)(ngi medi)m P'A di3(m&)r deng(n

3(ir(n s)&ern(t(n d(ri *(nt)ng (,(m ,(ng tel(h dim(s(k-

h6 !i(rk(n ink)+(si +erl(ngs)ng sel(m( . h(ri-

i6 Am(ti medi( d(l(m 3(1(n &etri terse+)t )nt)k mem(stik(n ke+erh(sil(n

&en*e+(k(n nem(tod(

*6 Nem(tod( ,(ng tel(h terk)m&)l d(&(t dig)n(k(n se+(g(i +(h(n &em+)(t

&re&(r(t (1et(n setel(h mel(l)i &roses 4iks(si-

AAA II. PENGA4ETAN APH

,. "em1at Aetan *eran&&a

Prosedr Ker!a

$- @(ril(h m)s)h (l(mi ser(ngg( h(m( d(ri +er+(g(i l(h(n (t() tem&(t ,(ng +er+ed(8

+ed(2 l(l) k)m&)lk(n +erd(s(r ordo2 s)k) 54(mili(62 (t() s&esies ,(ng s(m(-

(- Pred(tor: +el(l(ng sem+(h2 ke&ik &em(ngs( )l(t 5F(mili Red)/iid(e62 k)m+(ng

koksi 5F(mili @o33inellid(e62 l(l(t &erom&(k 5F(mili Asilid(e62 t(+)h(n

&em(ngs( )l(t 5F(mili Ves&id(e6 dll-

+- P(r(sitoid:

-&(r(sitoid tel)r &enggerek +(t(ng te+)2 Trichogramma s&&- 5F(miliTri3hogr(mm(tid(e6 dll-

;


7/11

- &(r(sitoid tel)r &enggerek +(t(ng &(di2 Tetrastichus schoenobii 5F(mili

E)lo&hid(e6 dll-

- &(r(sitoid l(r/( )l(t *engk(l2 otesias&- 5F(mili !r(3onid(e6

-&(r(sitoid &)&( &engg)l)ng d()n &is(ng2 !antho"imla gamsura 5F(miliI3hne)monid(e6 dll-

- &(r(sitoid l(r/( &engg)l)ng d()n &is(ng2 l(l(t T(3hinid 5F(mili T(3hinid(e6

- &(r(sitoid )l(t d()n k)+is 5Plutella xylostella62 Diadegma s&- 5F(mili

I3hne)monid(e6 dll-

"- M(tik(n terle+ih d(h)l) ser(ngg( ,(ng (k(n di(1etk(n deng(n 3(r( dim(s)kk(n

d(l(m sto&les &l(stik l(l) t)(ngk(n deng(n h(ti8h(ti sedikit 3hloro4orm &(d( k(&(s

d(n m(s)kk(n ke d(l(mn,(2 l(l) ik(t k(ntong &l(stik r(&(t8r(&(t d(n t)ngg)

+e+er(&( menit hingg( sem)( ser(ngg( ,(ng (d( di d(l(m &l(stik m(ti-

.- !)(tl(h (1et(n +(s(h )nt)k ser(ngg( ,(ng +er)k)r(n ke3il d(n (1et(n kering

)nt)k ser(ngg( ,(ng +er)k)r(n rel(ti4 +es(r-

=- Mem+)(t (1et(n +(s(h:

(- M(s)kk(n ser(ngg( ,(ng tel(h dim(tik(n ke d(l(m gel(s m)se)m (t() +otol

&re&(r(t ,(ng +erisi (lkohol ># se+(g(i +(h(n &eng(1et-

+- !eri etiket se3)k)&n,( 5n(m( s&esies2 n(m( kolektor2 tem&(t &eng(m+il(n

s&esimen2 d(n l(in l(in62 d(n sim&(n &(d( me*(8me*( &re&(r(t di l(+or(tori)m

0PT-

%- Mem+)(t (1et(n kering:

(- Am+il ser(ngg( ,(ng tel(h dim(tik(n2 l(l) let(kk(n d(n (t)r &osisin,( &(d(

kert(s k(rton7g(+)s ,(ng s)d(h disedi(k(n2 keringk(n &(d( o/en (t()

m(s)kk(n d(l(m in3)+(tor-

+- !eri etiket se3)k)&n,( 5n(m( s&esies2 n(m( kolektor2 tem&(t &eng(m+il(n

s&esimen2 d(n l(in l(in62 d(n sim&(n &(d( me*(8me*( &re&(r(t di l(+or(tori)m

0PT-

/. "em1at Preparat Aetan Nematoda

Prosedr Ker!a

$- K)m&)lk(n +e+er(&( ekor nem(tod( h(sil A3(r( I &oin = d(n m(s)kk(n ke d(l(mgel(s (rlo*i (t() 3(1(n &etri ,(ng tel(h +erisi l(kto4enol &(n(s 5.#8;% #@6 d(n

di+eri ?(t &e1(rn( 5(s(m 4)khsin2 3otton +l)e dll-6-

"- !)(t lingk(r(n &(r(4in &(d( gel(s +end(2 tetesi l(kto4enol se3)k)&n,( 5$8" tetes62

d(n +eri gl(ss1oll &(d( tig( sisi se+(g(i &en,(ngg( s)&(,( nem(tod( tid(k &i&ih-

.- Pind(hk(n nem(tod( deng(n &(n3ing 5handling needle6 d(n tem&(tk(n di teng(h8

teng(h lingk(r(n &(r(4in d(l(m l(kto4enol-

=- T)t)& deng(n k(3( &en)t)& (t() 3o/er gl(ss2 l(l) &(n(sk(n di (t(s l(m&) +)nsen

+e+er(&( detik )nt)k men3(irk(n &(r(4in d(n setel(h dingin tetesk(n l(k k)k)

+ening &(d( te&i 3o/er gl(ss-

>


8/11

%- !eri etiket se3)k)&n,( 5n(m( s&esies2 n(m( kolektor2 tem&(t &eng(m+il(n

s&esimen2 d(n l(in l(in62 l(l) sim&(n d(l(m kot(k &re&(r(t-

2. "em1at Preparat Aetan -amr

Prosedr Ker!a

$- Am+il sedikit inok)l)m *(m)r 5s&or(n,( d(n miseli)mn,(6 h(sil A3(r( I &oin "

deng(n *(r)m &re&(r(t (t() *(r)m ent steril l(l) tem&(tk(n di (t(s gel(s +end( ,(ng

+erisi l(kto4enol d(l(m lingk(r(n &(r(4irin-

"- Am(ti di +(1(h mikrosko& str)kt)r *(m)rn,( (&(k(h +(g)s d(n l(,(k )nt)k

di*(dik(n &re&(r(t (1et(n (t()k(h tid(k 5l(k)k(n hingg( did(&(t &re&(r(t ,(ng

l(,(k )nt)k di(1etk(n6-

;- A&(+il( s)d(h dir(s( +(g)s d(n l(,(k2 m(k( t)t)& deng(n 3o/er gl(ss2 l(l)

&(n(sk(n di (t(s l(m&) +)nsen +e+er(&( detik )nt)k men3(irk(n &(r(4in d(n

setel(h dingin tetesk(n l(k k)k) +ening &(d( te&i 3o/er gl(ss-

>- !eri etiket se3)k)&n,( 5n(m( s&esies2 n(m( kolektor2 tem&(t &eng(m+il(n

s&esimen2 d(n l(in l(in62 l(l) sim&(n d(l(m kot(k &re&(r(t-

AAA III. -I IN 'IT+ APH

,. Pen&enda$ian Ha7ati Hama Tanaman

(- Pem(ngs((n 5Pred(torisme6

Prosedr ker!a

$- M(s)kk(n deng(n h(ti8h(ti se*)ml(h "# ekorA"his craccivora deng(n k)(s

h(l)s ke d(l(m 3(1(n &etri ,(ng s)d(h di+eri (l(s kert(s s(ring-

"- Sel(n*)tn,( m(s)kk(n deng(n h(ti8h(ti seekor l(r/( (t() im(goMenochilus

sexmaculatus mengg)n(k(n k)(s h(l)s ke d(l(m 3(1(n &etri ,(ng tel(h

+erisiA# craccivora-

.- (k)k(n &eng(m(t(n terh(d(& kiner*( &red(tor M# sexmaculatussel(m( $%menit d(l(m h(l:

- '(,( m(k(n 5+(n,(kn,( m(ngs( ,(ng dim(k(n &red(tor d(l(m 1(kt)r $%

menit62

- Akti/it(s &red(tor 5&eril(k) ,(ng dit)n*)kk(n &red(tor d(l(m rent(ng

1(kt) $% menit d(&(t +er)&( di(m2 *(l(n2 ke*(r m(ngs(2 t(ngk(& m(ngs(2

m(k(n m(ngs(2 d(n +ersihk(n m)l)t6-

=- (k)k(n h(l ,(ng s(m( )nt)k +e+er(&( *enis &red(tor l(inn,(-

9


9/11

+- P(r(sitoid

Prosedr ker!a

$- (k)k(n re(ring ser(ngg( h(m( ,(ng tel(h ter&(r(sit d(l(m sto&les d(n

+erik(n m(k(n(n h(m( di d(l(mn,(-

"- (k)k(n &engg(nti(n &(k(n h(m( deng(n ,(ng +(r) (t() m(sih seg(r d)(

h(ri sek(li-

.- (k)k(n &eng(m(t(n terh(d(& &er)+(h(n ,(ng ter*(di &(d( seti(& inst(r

h(m( d(n (m(ti &)l( im(go &(r(sitoid ,(ng kel)(r d(ri &)&( ,(ng dire(ring-

3- P(togen

Prosedr ker!a

$- (k)k(n re(ring "# ekor ser(ngg( h(m( ,(ng seh(t d(l(m sto&les d(n

+erik(n m(k(n(n h(m( di d(l(mn,(-

"- (k)k(n &engg(nti(n &(k(n h(m( deng(n ,(ng +(r) (t() m(sih seg(r d)(

h(ri sek(li-

.- (k)k(n &en,em&rot(n h(m( deng(n +er+(g(i AP0 s)d(h ,(ng +erh(sil

diisol(si7dikoleksi se+(g(i +io&estisid( +erik)t ini:

(- Am+il s(t) ekor )l(t ,(ng tel(h ter&(r(sit kem)di(n ger)s d(n

s)s&ensik(n d(l(m "% ml (ir steril l(l) g)n(k(n se+(g(i +ioinsektisid(-

+- Am+il s(t) &etridish isol(t *(m)r d(ri )l(t ,(ng ter&(r(sit 5A3(r( I &oin $62

l(l) &(nenl(h s&or(n,( deng(n 3(r( mem+erik(n7men)(ngk(n $# ml (ir

steril &(d( +i(k(n *(m)r kem)di(n gosok deng(n lem+)t &erm)k((nn,(

deng(n *(r)m ent (t() gl(ss )nt)k merontokk(n s&or( *(m)r2 kem)di(n

t(m&)ngl(h (irn,( &(d( erlenme,er d(n t(m+(hk(n deng(n (ir steril

hingg( /ol)men,( "% ml l(l) g)n(k(n se+(g(i +ioinsektisid(-

3- Am+il s(t) 3(1(n &etri +erisi nem(tod( entomogen)s 5A3(r( I &oin =6

l(l) t(m+(hk(n ke d(l(m "% ml (ir steril2 kem)di(n g)n(k(n se+(g(i

+ionem(tisid(-

d- G)n(k(n &en,em&rot(n deng(n insektisid( se+(g(i kontrol &ositi4 d(n

&en,em&rot(n deng(n (ir streril se+(g(i kontrol neg(ti4-

=- (k)k(n &eng(m(t(n seti(& h(ri terh(d(& kondisi ser(ngg( )*i sel(m( "

mingg) setel(h &en,em&rot(n d(n hit)ng +(n,(kn,( ser(ngg( ,(ng

ter&(r(sit-

/. Pen&enda$ian Ha7ati Pen7akit Tanaman

Prosedr Ker!a

$- M(s)kk(n +enih &(di ke d(l(m (ir2 l(l) &ilihl(h =## +)tir +enih ,(ng +ern(s 5+enih

,(ng tenggel(m6 kem)di(n tirisk(n-


10/11

"- (k)k(n &erend(m(n deng(n &erl(k)(n se+(g(i +erik)t:

- $## +enih dirend(m sel(m .# menit d(l(m "% ml s)s&ensi *(m)r Trichoderma:

(m+il s(t) 3(1(n &etri isol(t Trichoderma h(silA3(r( II &oin "2 l(l) &(nenl(h

s&or(n,( deng(n 3(r( mem+erik(n7men)(ngk(n $# ml (ir steril &(d( +i(k(n*(m)r kem)di(n gosok deng(n lem+)t &erm)k((nn,( deng(n *(r)m ent (t()

gl(ss )nt)k merontokk(n s&or( *(m)r2 kem)di(n t(m&)ngl(h (irn,( &(d(

erlenme,er d(n t(m+(hk(n deng(n (ir steril hingg( /ol)men,( "% ml l(l)

g)n(k(n se+(g(i +io4)ngisid(-

- $## +enih dirend(m sel(m( .# menit d(l(m deng(n $## ml PGPR: (m+il$ ml

MO 5A3(r( II &oint .6 d(n t(m+(hk(n &(d( $## ml (ir2 l(l) g)n(k(n se+(g(i

+io+(kterisid(-

- $## +enih dirend(m sel(m( .# menit d(l(m "% ml 4)ngisid(2 se+(g(i kontrol

&ositi4 d(n $## +enih dirend(m sel(m( .# menit d(l(m "% ml (ir steril se+(g(i

kontrol neg(ti4-.- (k)k(n &eng(m(t(n terh(d(& &ert)m+)h(n +i+it &(di deng(n

menghit)ng7meng)k)r d(,( ke3(m+(h2 &ersent(se kem(ti(n2 &(n*(ng (k(r d(n

tinggi +i+it-

'. Laporan Praktikm

Seti(& &r(ktik(n di1(*i+k(n men,)s)n s(t) l(&or(n (khir ,(ng +erisik(n m(sing8

m(sing (3(r( &r(ktik)m ,(ng tel(h dil(k)k(n- (&or(n &r(ktik)m diketik deng(n s&(si

$-% &(d( kert(s 0VS )k)r(n A= deng(n 4orm(tM$ %ordd(n di*ilid deng(n coverhi*()

m)d(- Form(t l(&or(n )nt)k m(sing8m(sing (3(r( &r(ktik)m:

$- Penda%$an 5kem)k(k(n se3(r( ringk(s &entingn,( Pengend(li(n 0(,(ti d(l(m

+)did(,( t(n(m(n2 t)*)(n &r(ktik)m2 d(n tem&(t7lok(si &r(ktik)m6-

"- Tin!aan Pstaka 5Kem)k(k(n se3(r( ringk(s in4orm(si ,(ng +erk(it(n deng(n

m(sing8m(sing kegi(t(n7(3(r( &r(ktik)m ,(ng dil(k)k(n2 sert( +er+(g(i konse&

,(ng mend(s(ri kegi(t(n &r(ktik)m terse+)t6-

.- 8a%an dan A$at 5T)lisk(n se3(r( rin3i +(h(n d(n (l(t )tm( (t() &okok ,(ng h(r)s

di&ersi(&k(n )nt)k &el(ks(n((n kegi(t(n7(3(r( &r(ktik)m6

=- Prosedr Ker!a5Kem)k(k(n se3(r( 3erm(t &rosed)r ker*( m)l(i d(ri &ersi(&(n

s(m&(i &eng(m(t(n6-%- Hasi$ Pen&amatan 5S(*ik(n d(t(7in4orm(si h(sil &eng(m(t(n deng(n *el(s +is(

d(l(m +ent)k t(+el2 g(m+(r2 gr(4ik (t() l(inn,(6-

;- Pem1a%asan5!erik(n )l(s(n se3(r( singk(t d(n &(d(t d(ri +er+(g(i s)d)t &(nd(ng

+erd(s(rk(n d(t( ,(ng +erh(sil dik)m&)lk(n6-

>- Kesimp$an 5!erik(n kesim&)lk(n (khir d(ri kegi(t(n7(3(r( &r(ktik)m ,(ng

+ers(ngk)t(n6-

9- *aran5O&tion(l 8 Jik( di&erl)k(n +erik(n +er+(g(i ti&s (t() s(r(n se3(r( )m)m

,(ng se+(ikn,( dil(k)k(n )nt)k &er+(ik(n kegi(t(n &r(ktik)m ,(ng (k(n d(t(ng6

Da#tar Pstaka 5T)lisk(n sem)( s)m+er &)st(k( rele/(n ,(ng dig)n(k(n d(l(m

&en)lis(n7&en,)s)n(n m(k(l(h semin(r (t() (&or(n Pr(ktik)m P0T ini6-

$#


11/11

'I. Peni$aian

Penil(i(n &r(ktik)m did(s(rk(n &(d( &enil(i(n (s&ek +erik)t di +(1(h ini-

(- Pre&test di+eri +o+ot "#-

+- (&or(n Pr(ktik)m 54orm(tD t(t( +(h(s(D k)(lit(s s)+st(nsiD ke&)st(k((n dll6 di+eri

+o+ot .# -

3- Res&onsi 5res&onsi lis(n )nt)k &eng)(s((n m(teri d(n (kti/it(s sel(m( &r(ktik)m6

deng(n +o+ot %# -

'II. Tindak Lan!t

Seg(l( in4orm(si ,(ng dis(m&(ik(n d(l(m l(&or(n &r(ktik)m h(r)s d(&(t

di&ert(ngg)ng*(1(+k(n d(l(m res&onsi ,(ng +er)&( )*i(n t)lis71(1(n3(r( oleh tim

&eng)*i-

(k)k(n &eng(m(t(n deng(n seks(m( d(n +il( &erl) ter(&k(n d(l(m kegi(t(n n,(t(

di l(&(ng(n se3(r( sederh(n( d(n l(k)k(n &engelol((n lingk)ng(n sedemiki(n r)&( )nt)k

meningk(tk(n e4ekti/it(s P02 kem)di(n (m(ti &eng(r)hn,( d(l(m *(ngk( &(n*(ng-

'III. *m1er 8e$a!ar

Agrios2 G-N-2 $

petunjuk praktikum ph 2015

Documents