nisa welagi lagi 2
TRANSCRIPT
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 1/34
LAPORAN HASIL PRAKTEK KERJA INDUSTRI (PRAKERIN)
PERANAN TELEPON TERHADAP KOMUNIKASI PERUSAHAAN
PADA:
PT MILKO BEVERAGE INDUSTRY
Jl. HR. Edi Sukma Km. 1 N!. "# D$. %i&'(a)* P!)d!k K'+. %a(i)*i)
Ka,u-a') B!*!(/Ja0a Ba(a
Di $u$u) !l'& :
KHOERUNNISA
Ni$ :
SEKOLAH MENENGAH KEJURUAN NAHDOTUL ULAMA
SMK NU AL-MINHAJ
KELOMPOK BISNIS DAN MANAJEMEN
PROGRAM STUDI ADMINISTRASI PERKANTORAN ( AP )
2015
M!!:
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 2/34
SELALU INGAT BAH2A SETIAP MASALAH ADALAH UJIAN YANG HARUS
DI SELESAIKAN DENGAN %ARA TETAP INGAT KEPADA ALLAH S2T
BUKAN MALAH KU3UR KEPADA ALLAH44
KATA PENGANTAR
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 3/34
A$$alamu4alaikum 2(. 2,
Pu5i $6uku( '(-a)5a k'&adi(a (a,,. P')+i-a alam7 $a)*
P')*ua$a K'&idu-a) 6a)* 'la& m'm,'(ika) (a&ma da) ka(u)ia))6a7
S'&i)**a aa$ kua$a)6ala& -')6u$u) da-a m')6'l'$aika) -')6u$u)
La-!(a) P(ak'k K'(5a I)du$(i 8PRAKERIN 9 i)i.
S&ala0a '(i(i)* $alam $'m!*a $')a)ia$a '(+u(a&ka) aa$ ,a*i)da
Mu&ammad SA2. B'$'(a k'lua(*a)6a7 $a&a,a)6a da) k'-ada
-')*iku)6a $am-ai ak&i( ama) ami))).
La-!(a) i)i di$u$u) *u)a m'm')u&i u*a$ ak&i( -(ak'k k'(5a i)du(i
5u(u$a) AP 6a)* '(&iu)* da(i a)**al 1" ma(' ;"1 < 1= 5uli ;"1 diPT. MILKO BEVERAGE INDUSTRY B!*!(.
Ada-u) $a(a) da) k(iika) 6a)* $i>a)6a m'm,a)*u) $a)*a -')uli$
)a)ika) *u)a -'(,aika) dima$$a 6a)* aka) daa)*. B'$a( &a(a-a)
-')6u$u) $'m!*a la-!(a) i)i m'm,'(ika) ma)>aa ,a*i -')6u$u)
-ada k&u$u$)6a da) -a(a -'m,a+a -ada umum)6a.
S'lai) iu -')6u$u) m')*u+a-ka) '(ima ka$i& 6a)* $','$a(/,'$a()6a
k'-ada $'mua -i&ak 6a)* 'la& m'm,a)u -')6u$u) dalam
m'lak$a)aka) u*a$ -(ak'(i) &i)**a -'m,uaa) la-!(a) i)i 6aiu :
1. Alla& S2T 6a)* 'la& m'm,'(ika) (a&ma7 au?k da)
&ida6a&)6a.;. K'dua O(a)* Tua -')uli$ 6a)* $'lalu m')duku)* ,aik ,'(u-a
m!(il da) ma'(il da) $'lau m')d!aka) u)uk k','(&a$ila)
-')uli$.#. KH. Na0a0i Md S'laku K'ua Ya6a$a) P!)d!k P'$a)(') Al/
Mi)&a5 Al/I$lami.=. Aa Ma&di S&u? S.E S'laku K'-ala S'k!la& SMK NU Al/ Mi)&a5 Al/
I$lami .. Ba-ak Mu&ammad Al0a) 3aui S. Pd S'laku K'-ala P(!*(am
Sudi AP .@. Ba-ak I)d(a I(a0a) S'laku Di('ku( Uama PT. Milk! B''(a*'
I)du$(6 .. Ba-ak Budi S'ia0a) S'laku P'm,im,i)* da(i PT. Milk! B''(a*'
I)du$(6 .
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 4/34
C. I,u Ima$ S'-ia)a S'laku P'm,im,i)* da(i PT. Milk! B''(a*'
I)du$(6. Ba-ak I$maulla& S'laku P'm,im,i)* da(i SMK NU Al/Mi)&a5 Al/
I$lami .1".S'lu(u& ka(6a0a) di PT. Milk! B''(a*' I)du$(6 6a)* 'la&
m'm,a)u -')uli$ $aa -')uli$ $'da)* m')5ala)ka) -(ak'(i)11.Pa(a Sa> Gu(u -')*a5a( di S'k!la& M')')*a& K'5u(ua) AL/
Mi)&a5
%i)a*a(a
;"1
P')uli$
DA3TAR ISI
Halama) 5udul
M!!
L'm,a( -')*'$a&a)
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 5/34
L'm,a(
Kaa -')*a)a(
Da>a( i$i
BAB 1 PENDAHULUAN
A. Laa( ,'laka)* ma$ala&
B. Rumu$a) ma$ala&
%. Mak$ud da) u5ua)
D. 3u)*$i
BAB ; PEMBAHASAN
BAB I
PENDAHULIAN
A. Laa( ,'laka)* ma$ala&
S'i(i)* d')*a) -'(k'm,a)*a) ama) 6a)* ,'*iu -'$a di E(a
Gl!,ali$a$i $'ka(a)* i)i7 maka k!mu)ika$i -u) m')5adi $ala& $au
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 6/34
$a(a)a 6a)* ,'(-'(a) -')i)* ,aik dalam l'm,a*a -')didika)7 ,i$)i$
mau-u) k'&idu-a) $'&a(i/&a(i.
Du)ia i)>!(ma$i $aa i)i $'aka) idak ,i$a '(l'-a$ da(i
'k)!l!*i. K!)$um$i ma$6a(aka aka) 'k)!l!*i m')5adika) du)ia
'k)!l!*i $'maki) lama $'maki) +a)**i& k!mu)ika$i 6a)* dulu)6a
m'm'(luka) 0aku 6a)* lama dalam -')6am-aia))6a ki)i d')*a)
'k)!l!*i $'*ala)6a m')5adi $a)*a d'ka da) a)-a 5a(ak.
M'dia k!mu)ika$i 6a)* ,'(muu i)**i da) mam-u
m')*ak!m!da$ika) $'ia- ,')uk k'*iaa) u$a&a mau-u) -(i,adi
m')5adi $',ua& k',uu&a) -(im'( -ada '(a *l!,ali$a$i i)i. I)>!(ma$i
daa)* da(i $'*ala -')5u(u du)ia ma$uk d'(a$ a)-a di,')du)*
di')*a& iklim -'($ai)*a) ,',a$. B'(,a*ai ma+am m'dia k!mu)ika$i
d')*a) 'k)!l!*i +a)**i& 6a)* di+i-aka) m')5adi 5'm,aa) i)>!(ma$i
du)ia. Ada-u) $ala& $au m'dia i)>!(ma$i 6a)* m')5adi -'(a) -')i)*
adala& k!mu)ika$i la)*$u)* m'lalui 'l'-!).
T'l'-!) m'(u-aka) ala k!mu)ika$i 6a)* 6a)* di*u)aka) u)uk
m')6am-aika) -'$a) $ua(a 8'(uama -'$a) 6a)* ,'(,')uk
-'(+aka-a)9. K',a)6aka) 'l'-!) ,'(!-'(a$i d')*a) m')**u)aka)
(a)$mi$i $i*)al li$(ik dalam 5a(i)*a) 'l'-!) $'&i)**a m')6aki)ka)
-')**u)a 'l'-!) u)uk ,'(k!mu)ika$i d')*a) -')**u)a lai))6a.
D')*a) ada)6a m'dia k!mu)ika$i ka(6a0a) -'(u$a&aa) ,i$a
m')*'a&ui ka,a( aau ,'(ia da(i 'm-a lai) da) ,i$a m'm,'(i
i)>!(ma$i k' 'm-a lai) $'&i)**a ka(6a0a) idak k'i)**ala) u)uk
m')da-aka) i)>!(ma$i da) m'm,'(i k')6ama)a) k'-ada $'ia-
ka(6a0a) ka(')a d')*a) ada )6a 'l'-!)7 ka(6a0a) idak -'(lu la*i
m'm,ua)* 0aku u)uk m')*'a&ui i)>!(ma$i da(i 'm-a lai) $'(a
idak m')**a)**u 0aku k'(5a ka(6a0a) .
B'(da$a(ka) u(aia) diaa$ -')uli$ ,'(mak$ud u)uk m'm,ua
la-!(a) 6a)* ,'(5udul ”PERANAN TELEPON TERHADAP
KOMUNIKASI PERUSAHAAN” *u)a m')*'a&ui u)uk l',i& 5'la$
')a)* 'l'-!) da) k!mu)ika$i didalam $uau i)$a)$i aau
-'(u$a&aa) $'(a di $',uka) -ula $'5a(a&/$'5a(a& 'l'-!) .
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 7/34
B. Rumu$a) ma$ala&a.,. A-aka& 'l'-!)+.
%. Mak$ud da) Tu5ua)a. Gu)a m'm')u&i
BAB II
PEMBAHASAN
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 8/34
A. P')*'(ia) T'l'-!) T'l'-!) m'(u-aka) ala k!mu)ika$i 6a)* di*u)aka)
u)uk m')6am-aika) -'$a) $ua(a 8'(uama -'$a) 6a)*
,'(,')uk -'(+aka-a)9. K',a)6aka) 'l'-!) ,'(!-'(a$i
d')*a) m')**u)aka) (a)$mi$i $i)6al li$(ik dalam
5a(i)*a) 'l'-!) $'&i)**a m'mu)*ki)ka) -')**u)a
'l'-!) u)uk ,'(k!mu)ika$i d')*a) -')**u)a lai))6a.1. P(i)$i- da$a( 'l'-!)
K'ika *a*a)* 'l'-!) dia)*ka7 -!$i$i 'l'-!)
di$',u of hook . Lalu $i(kui '(,a*i m')5adi dua 5alu( di
ma)a ,a*ia) -!$ii>)6a aka) ,'(>u)*$i $',a*ai Ti- 6a)*
m')u)5ukka) a)*ka )!l $'da)*ka) -ada ,a*ia) )'*ai>
aka) ,'(>u)*$i $',a*ai Ri)* 6a)* m')u)5ukka) a)*ka
/=CV D%. K'dua 5alu( i)i 6a)* )a)i)6a aka) m'm-(!$'$
-'$a) da(i sender u)uk $am-ai k' receiver . A*a( da-a
m')*&a$ilka) $ua(a -ada 'l'-!)7 $i)6al 'l'k(ik
di(a)$mi$ika) m'lalui ka,'l 'l'-!) 6a)* k'mudia)
diu,a& m')5adi $i)6al 6a)* da-a did')*a( !l'& 'l'-!)
receiver . U)uk 'k)!l!*i analog7 (a)$mi$i $i)6al analog
6a)* diki(imka) da(i central oce 8%O9 aka) diu,a&
m')5adi (a)$mi$i digital. A)*ka/a)*ka $',a*ai )!m'(
'l'-!) m'(u-aka) -')**a,u)*a) a)a(a )ada/)ada da)
>('ku')$i '(')u 6a)* k'mudia) di)amaka) Dual-tone
multi-requency DTM3 da) m'miliki $aua) H'(.
Hu,u)*a) uama 6a)* ada dalam $i(kui aka) m')5adi on
hook k'ika di,uka7 lalu aka) mu)+ul *'a(a). Bu)6i 6a)*
mu)+ul di 'l'-!) -')'(ima m')a)daka) 'l'-!) 'la&
$ia- di*u)aka).
;. S'5a(a& 'l'-!)
a. S'5a(a& P')'mua) T'l'-!)Saa i)i k!mu)ika$i a)a( ma)u$ia maki) muda&
ka(')a uda& ada >a$ilia$ 'l'-!) 6a)* $a)*a m'm,a)u
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 9/34
dalam k'&idu-a) $'&a(i/&a(i. Lalu $ia-a !k!& 6a)*-ali)* ,'(5a$a di,alik -')'mua) 'l'-!) Dia adala&Al'Fa)d'( G(a&am B'll 6a)* -'(ama kali m')'muka)ala k!mu)ika$i i)i.
A. G. B'll la&i( -ada a)**al # Ma(' 1C= di Edi),u(*7S+!la)d. B'll ,'(a$al da(i k'lua(*a 6a)* $a)*am'm')i)*ka) -')didika). A6a&)6a adala& $'!(a)*-$ik!l!* da) 'l!+ui!) ,'()ama Al'Fa)d'( M'lill' B'll7$'da)*ka) kak'k)6a Al'Fa)d'( B'll m'(u-aka) $'!(a)*'lu+ui!) -(!>'$$!(.
G(a&am B'll m')*u)*ka-ka) k'i)*i)a))6a u)ukm')+i-aka) $uau ala k!mu)ika$i d')*a) (a)$mi$i*'l!m,a)* li$(ik. B'll -u) m')*a5ak 'ma))6a T&!ma$2a$!) u)uk m'm,a)u m')6'diaka) -'(l')*ka-a))6a.P')'liia))6a dilakuka) d')*a) m')**u)aka) ala-')*au( $ua(a da) ma*)' u)uk m')*&a)a(ka) ,u)6i6a)* aka) diki(imka)7 -'(i$i0a i)i '(5adi -ada a)**al ;
Ju)i 1C.
Ak&i()6a '(+i-ala& ka(6a B'll $',ua& -'$a0a-')'(ima 'l'-!) da) -'ma)+a( 6a)* ,')uk)6a ,'(u-a$',ua& -i(i)*a) &iam i-i$ 6a)* di-a$a)* di d'-a)'l'+(!ma*)'. Ba(u -ada a)**al 1= 3',(ua(i 1C@. B'llm'ma')ka) &a$il -')'mua))6a7 a-i !l'& US Pa')
O+' -')'mua) B'll i)i ,a(u ('$mi di-a')ka) -adaa)**al Ma(' u)uk 'l'+(i+ $-'aki)* 'l'-&!)'.
B'll '(u$ m'm-'(,a(ui -')'mua))6a da) u)uk-'(ama kali)6a dia ,'(&a$il m')*i(imka) $uau kalima,'(,u)6i 2a$!)7 +!m' &'('7 I 0a) 6!u -ada a)**al1" Ma(' 1C@.
,. P'(k'm,a)*a) a0al
• 1C17 Na!)i! M'u++i m'ma')ka) -')'mua))6a
6a)* di$',u sound Telegraph. P')'mua))6a i)i
m'mu)*ki)ka) ada)6a k!mu)ika$i dalam ,')uk
$ua(a a)a(a dua !(a)* d')*a) m')**u)aka)
-'(a)a(a ka,'l.• 1C7 -'(u$a&aa) 'l'k!mu)ika$i T&' B'll
m')da-aka) &ak -a') aa$ -')'mua) M'u++i 6a)*
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 10/34
di$',u transmitters and Receivers or Electric
Telegraphs. Si$'m i)i m')**u)aka) *'a(a) multiple
,a5a u)uk m'm,'(ika) 5'da -ada $i(kui.
• 1C@7 -'(u$a&aa) B'll m'ma')ka) Improvement inTelegraphy . Si$'m i)i m'm,'(ika) m'!d' u)uk
m')(a)$mi$ika) $ua(a $'+a(a 'l'*(a> .• 1C7 T&' %&a(l'$ 2illiam$ S&!- m'(u-aka) 'm-a
dima)a 'l'-!) -'(ama kali di,ua d')*a)
-')*a0a$a) 2a$!)7 6a)* $'la)5u)6a m')5adi
d'-a('m') (i$' da) -')*'m,a)*a) da(i -'(u$a&aa)
'l'k!mu)ika$i '($',u. Al'Fa)d'( G(a&am B'll '(u$
m'ma)au -(!dukiia$ -'(u$a&aa) '($',u$'&i)**a -ada ak&i( a&u) $',a)6ak i*a (au$ 'l'-!)
da-a di*u)aka). P'(u$a&aa) B'll 5u*a 'la&
m'ma')ka) 'l'-!) electro-magnetic 6a)*
m')**u)aka) ma*)' -'(ma)')7 dia>(a*ma ,'$i7 da)
d'(i)* -a)**ila).
• 1CC7 -a-a) -')**a)i $'+a(a ma)ual di'muka)
$'&i)**a m'mu)*ki)ka) ,a)6ak 'l'-!) '(&u,u)*
m'lalui $',ua& $alu(a) -'(uka(a). di,a0a&k'-'mim-i)a) T&'!d!(' N. Vail7 -'(u$a&aa) B'll
m'm-u)6ai 1".""" 'l'-!) 6a)* da-a di*u)aka).• 1CC"7 $i(kui metalic -'(ama di-a$a)*. Si(kui i)i
m'(u-aka) -'(,a&a(ua) da(i $i(kui one-wire m')5adi
two-wire. P'(,a&a(ua) i)i m'm,a)u m')*u(a)*i
*a)**ua) 6a)* $'(i)*kali di(a$aka) d')*a)
-')**u)aa) 5alu( one-wire.• 1C17 'l'-!) d')*a) )!m!( dial -'(ama kali
di*u)aka). T'l'-!) aka) ,'k'(5a $'+a(a !!mai$
m')*&u,u)*ka) -')'l'-!) k' !-'(a!( d')*a) +a(a
m')'ka) )!m!( dial ,'(da$a(ka) i)$(uk$i.• 117 'l'-!) d')*a) $i$'m wireless -'(ama kali
di*u)aka). Si$'m i)i m'muda&ka) -')**u)a 'l'-!)
u)uk $ali)* ,'(&u,u)*a) li)a$ )'*a(a.
,. A0al 'l'-!) $',a*ai ala k!m'($ial
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 11/34
• 1="7 'l'-!) m!,il' -'(ama kali di*u)aka) $'+a(a
k!m'($ial. I)!a$i i)i $','lum)6a di*u)aka) $',a*ai
ala ,a)u -'(a)* u)uk m'm,idik 'm,aka) da)
m')i)*kaka) kualia$ (ada(. S'l'$ai -'(a)*7 (au$a)
'l'-!) di-a$a)* d')*a) m')**u)aka) $i$'m i)i.
icrowave (adi! di-a$a)* u)uk &u,u)*a) 5a(ak 5au&.
• 17 'l'-!) P(i)+'$$ -'(ama kali di-'(k')alka)
• 1@#7 'l'-!) d')*a) !m,!l ,'($ua(a dilu)+u(ka)
• 117 -'(u$a&aa) 'l'k!mu)ika$i ma)di(i diii)ka)
u)uk m')*'ma)*ka) $i$'m k!mu)ika$i 6a)*
dik'm,a)*ka) u)uk ,i$)i$. B'(5ua/5ua $alu(a)
'l'-!) 'la& di*u)aka) ma$6a(aka.
• 1C#7 Jud*' Ha(!ld G('')' d')*a) $uk$'$
m')*u)**uli -'(u$a&aa) B'll 6a)* $','lum)6a 'la&
di+a,u &ak m!)!-!li)6a.• 1C7 ATT aau The !merican Telephone and
Telegraph "ompany 'la& ma)da-aka) a$$' da)
m')da-aka) &ak -a') da(i -'(u$a&aa) Am'(i+a)
B'll. ATT didi(ika) a&u) 1CC $',a*ai -'milik
k'$'lu(u&a) $u,$idi da(i Am'(i+a) B'll 6a)* ,'(u*a$
m')di(ika) da) m')*!-'(a$ika) 5a(i)*a) 'l'-!) 5a(ak
5au&.
• 11#7 ampli#rers elektric -'(ama kali di-(ak'kka)
!l'& ATT. $i$'m i)i m'mu)*ki)ka) ada)6a &u,u)*a)
'l'-!) a)a(/,')ua.• 1;7 ATT m'mulai -(!6'k la6a)a) 'l'-!) li)a$/
ala)ik di L!)d!) d')*a) m')**u)aka) dua 5alu(
(adi!. Namu) -(!6'k i)i ma$i& 5au& da(i id'al ka(')a
,a)6ak '(5adi *a)**ua) dalam (adi!7 m'miliki
ka-a$ia$ 6a)* k'+il7 da) ,ia6a 'l'-!))6a 6a)*
ma&al. K'mudia) -(!6'k i)i di-i)da&ka) m')5adi
li)a$/-a$i?k -ada a&u) 1@=.• 1@7 -')**u)a 'l'-!) di Am'(ika 'la& m')+a-ai
". ATT m')5adi la,!(a!(ium $i$'m 'l'-!) -ali)*
,aik di du)ia.• 1"7 -'(um,u&a) k!m-u'( 6a)* k'mudia) di$u$ul
d')*a) mu)+ul)6a i)'()' m'm,ua -!la -')*i(ima)
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 12/34
-'$a) ,'(*'$'( da(i -'(+aka-a) m')5adi -')*i(ima)
daa.
#. T'l'-!) Di*ial
$u%lic &witched Telephone 'etwork 8PSTN9 dilakuka) ,'(da$a(ka)
&u,u)*a) la)*$u)* a)a(a $')d'( d')*a) ('+'i'( 6a)* &a(u$
m')**u)aka) ka,'l 'm,a*a7 $'(a optic7 satellite7 #(ed wireless7 da)
mo%ile wireless circuit) $enggunaan *aringan terse%ut meli%atkan
komponen dasar yaitu telepon+ network access+ central oce 8%O97
trunks and special circuit 7 da) customer premise equipment
8%PE9.-'(k'm,a)*a) PSTN $',a*ai $i$'m 'l'-!) di*ial 'la&m')i)*kaka) ka-a$ia$ da) kalia$ 5a(i)*a)6a $'&i)**a
m'mu)*ki)ka) u)uk m')**u)aka) ,','(a-a $alu(a) k!mu)ika$i
dalam $',ua& m'dium -'(uka(a).
=. T'l'-!) IP
T'l'-!) IP 8I)'()' P(!!+!l9 m'(u-aka) 'l'-!) 'k)!l!*i ,a(u
6a)* m')**u)aka) i)'()' -(!!+!l dalam -')*!-'(a$ia))6a.
T'l'-!) IP i)i da-a di*u)aka) u)uk m'mi)da&ka) &u,u)*a) u)uk
m')**a)i $ua(a7 m')*i(im a( 7 -ak' id'!7 da) ,')uk -')6am-aia)
i)>!(ma$i lai))6a 6a)* 'la& di*u)aka) -ada $i$'m 'l'-!) '(da&ulu.
T'l'-!) IP m')**u)aka) k!)'k$i i)'()' u)uk m')*i(imka) daa.
Dalam -'(k'm,a)*a))6a7 la6a)a) 'l'-!) IP aka) ,'k'(5a $ama
d')*a) -'(u$a&aa) 'l'-!) l!kal7 -(!id'( 5a(ak 5au& $'-'(i ATT7
-'(u$a&aa) TV +a,'l7 I)'()' S'(i+' P(!id'($ 8ISP$97 da) !-'(a!(
la6a)a) 0i('l'$$. T'l'-!) IP m'(u-aka) ,a*ia) -')i)* dalam-')**a,u)*a) a)a(a k!m-u'(7 'l'-!)7 da) 'l'i$' dalam $au
li)*ku)*a) k!mu)ika$i. V!IP 8V!i+' !'( IP9 adala& -')*!(*a)i$a$ia)
u)uk m')$a)da(di$a$i 'l'-!) IP. V!IP di*u)aka) $',a*ai la)da$a)
u)uk uni#ed message 8UM9 da) uni#ed communications 8U%9. Ta)-a
V!IP7 i)'*(a$i da(i ,'(,a*ai -(!*(am $'('( aka) $uli dilakuka).
Ja(i)*a) 6a)* ada -ada IP ,uka) i-' 6a)* $ia- u)uk m')*&ada-i lalu
li)a$ V!IP $i$'m LAN &a(u$ di,a*i a)a(a VLAN d')*a) -'$a) $ua(a
da) daa.
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 13/34
. Ja(i)*a) *')'(a$i ,a(u
'e(t-generation networks 8NGN9 m')*u,a& -')d'kaa) $au
5a(i)*a)7 $au la6a)a) m')5adi -')*i(ima) ,'(,a*ai la6a)a) m'lalui$au 5a(i)*a). Dida$a(ka) -ada $i$'m internet protocol 8IP97 NGN
di,a)*u) -ada -')*'m,a)*a) 5a(i)*a) ,(!ad,a)d7 ,oice over I$
8V!IP97 k!)'(*')$i ?F'd/m!,il' da) IP 'l'i$i 8IPTV9. Ja(i)*a)
*')'(a$i ,a(u i)i m')**u)aka) $'5umla& 'k)!l!*i $'-'(i )i(ka,'l
da) m!,il'7 $'(a da) ka,'l7 aau d')*a) -'m,a&a(ua) 5alu( 'm,a*a
6a)* ada. N'*a(a 6a)* 'la& m')*ad!-$i 'k)!l!*i i)i adala& )'*a(a/
)'*a(a ma5u. N'*a(a ,'(k'm,a)* da-a m')*ad!-$i 'k)!l!*i NGN i)i
d')*a) m')**u)aka) ak$'$ ,(!ad,a)d )i(ka,'l $'&i)**a m'm,ua
-'m,a)*u)a) 'k)!l!*i i)>!(ma$i da) k!mu)ika$i 8I%T9 da-a
m')*&ila)*ka) &am,aa) u)uk ,'(i)!a$i da) ,'(i)'$a$i. Dalam
-'(k'm,a)*a) 'k)!l!*i NGN7 ada dua 'k)!l!*i 6a)* ,'(-'(a) -ada
5a(i)*a) ,'(,a$i$ (a)$mi$i !-ik7 6aiu SDH da) D2DM. K'mam-ua)
m')*i(imka) ,a)d0id& -ada SDH m')+a-ai STM/@= 81" G,-$97
$'da)*ka) -ada D2DM adala& ) F ;7 G,-$ aau ) F 1" G,-$ 8)
adala& 5umla& -a)5a)* *'l!m,a)*9. R'$ik! da(i ,'$a()6a ka-a$ia$
k'dua 'k)!l!*i i)i adala& &ila)*)6a i)>!(ma$i 6a)* +uku- ,'$a( $aa
'(5adi)6a k'*a*ala) dalam -')*i(ima) 5a(i)*a). Si$'m -(!'k$i 6a)*
umum di*u)aka) dalam NGN adala& -(!'k$i -'(a)*ka7 -(!'k$i li)k7
-(!'k$i ,'(da$a(ka) !-!l!*i7 da) -(!'k$i ka)al !-ik 8D2DM9. Pada
$i$'m -(!'k$i -'(a)*ka7 $i)6al da(i 5alu( ka)al -(!'k$i aka) di,ua)*
da) diali&ka) k' ka)al k'(5a 5ika $i)6al 6a)* di'(ima da(i 5alu( u5u)*
-')*i(ima) $uda& ,'k'(5a $'+a(a ,')a(. Pada $i$'m -(!'k$i li)k7 li)k
?$ik 6a)* di*u)aka) m')5adi -!k!k -')*!la&a) -(!'k$i. Namu)7
-(!'k$i 6a)* di*u)aka) dalam NGN $a)*a ,'(*a)u)* -ada
k',uu&a) 5a(i)*a) iu $')di(i. K'$'lu(u&a) i-' -(!'k$i '($',u idak
ada 6a)* m'm')u&i $'mua k',uu&a) -(!'k$i NGN.
B. T'l'-!) G')**am
T'l'-!) $'lula( 8-!)$'l9 aau 'l'-!) *')**am 8'l*am9 aau
handphone 8HP9 adala& -'(a)*ka 'l'k!mu)ika$i 'l'k(!)ik 6a)*
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 14/34
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 15/34
T!k!& lai) 6a)* dik'a&ui $a)*a ,'(5a$a dalam du)ia
k!mu)ika$i $'lula( adala& Am!$ J!'l J( 6a)* la&i( di P&ilad'l-&ia7 1;
Ma(' 11C7 ia m'ma)* diakui du)ia $',a*ai -aka( dalam ,ida)*
switching. Ia m')da-a i5aa& ,a+&'l!( 81="9 da) ma$'( 81=;9
dalam 'k)ik 'l'k(!)ik da(i MIT. Tidak lama $''la& $udi7 ia m'mulai
ka(i'()6a $'lama =# a&u) 8da(i Juli 1="/Ma(' 1C#9 di B'll T'l'-&!)'
La,!(a!(i'$7 'm-a ia m')'(ima l',i& da(i " -a') Am'(ika di
,ida)* 'l'k!mu)ika$i7 k&u$u$)6a di ,ida)* $0i+&i)*. Am!$ E J!'l J(7
m'm,ua $i$'m -')6am,u)* 8$0i+&i)*9 -!)$'l da(i $au 0ila6a& $'l
k' 0ila6a& $'l 6a)* lai). S0i+&i)* i)i &a(u$ ,'k'(5a k'ika -')**u)a
-!)$'l ,'(*'(ak aau ,'(-i)da& da(i $au $'l k' $'l lai) $'&i)**a
-'m,i+a(aa) idak '(-uu$. Ka(')a -')'mua) Am!$ J!'l i)ila&
-')**u)aa) -!)$'l m')5adi )6ama).
;. 3u)*$i da) ?u(
S'lai) ,'(>u)*$i u)uk m'lakuka) da) m')'(ima -a)**ila)
'l'-!)7 -!)$'l umum)6a 5u*a m'm-u)6ai >u)*$i -')*i(ima) da)
-')'(imaa) -'$a) $i)*ka 8short message service7 SMS9. Ada -ula
-')6'dia 5a$a 'l'-!) *')**am di ,','(a-a )'*a(a 6a)*
m')6'diaka) la6a)a) *')'(a$i k'i*a 8#G9 d')*a) m')am,a&ka) 5a$a
videophone7 $',a*ai ala -'m,a6a(a)7 mau-u) u)uk 'l'i$i online di
'l'-!) *')**am m'('ka. S'ka(a)*7 'l'-!) *')**am m')5adi gadget
6a)* muli>u)*$i. M')*ikui -'(k'm,a)*a) 'k)!l!*i di*ial7 ki)i
-!)$'l 5u*a dil')*ka-i d')*a) ,'(,a*ai -ili&a) ?u(7 $'-'(i ,i$a
m')a)*ka- $ia(a) (adi! da) 'l'i$i7 -'(a)*ka lu)ak -'mua( audi!
8MP#9 da) id'!7 kam'(a di*ial7 game7 da) la6a)a) i)'()' 82AP7
GPRS7 #G9. S'lai) ?u(/?u( '($',u7 -!)$'l $'ka(a)* $uda&
dia)amka) ?u( k!m-u'(. Jadi di -!)$'l '($',u7 !(a)* ,i$a
m')*u,a& >u)*$i -!)$'l '($',u m')5adi mi)i k!m-u'(. Di du)ia
,i$)i$7 ?u( i)i $a)*a m'm,a)u ,a*i -a(a -',i$)i$ u)uk m'lakuka)
$'mua -'k'(5aa) di $au 'm-a da) m'm,ua -'k'(5aa) '($',u
di$'l'$aika) dalam 0aku 6a)* $i)*ka.
D'0a$a i)i7 -'(a)a) -!)$'l $uda& m')5adi $',ua& k',uu&a)
P(im'( S'&a(i/&a(i7 ,'(iku ka'*!(i -!)$'l ,'(da$a(ka) 3u)*$i :
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 16/34
P!)$'l Bi$)i$ P!)$'l 5')i$ i)i diu5uka) u)uk a)da 6a)*
m')*i)*i)ka) -'(a)*ka ,i$)i$ dalam *')**ama) a)da7 ,ia$a)6a
-!)$'l 6a)* 'la& m'miliki k'mam-ua) i)i '(*!l!)* -!)$'l -i)a(
$ma(-&!)'. B'(a*ai a-lika$i ,i$)i$ '(da-a dalam -!)$'l i)i da)
da-a m'm,ua -'k'(5aa) ka)!( a)da da-a dili&a da) dik'(5aka)
dalam $',ua& -!)$'l.
P!)$'l Hi,u(a) P!)$'l J')i$ i)i m'(u-aka) -!)$'l ,'(5')i$
mulim'dia7 dima)a $'mua akiia$ 6a)* ,'(&u,u)*a) d')*a) mu$ik7
$')i7 >!!7 $!$ial da) lai))6a da-a a)da aa$i d')*a) $',ua& -!)$'l.
Ba)6ak P!)$'l 5')i$ i)i 6a)* m'miliki a(ia) )6a '($')di(i7 $'-'(i
P!)$'l Mu$ik7 P!)$'l Kam'(a7 da) P!)$'l I)'()' S!$ial.
P!)$'l 3a$&i!) P!)$'l 5')i$ i)i l',i& ,a)6ak m')*a)dalka)
am-ila))6a7 da) da-a m'm,ua -'milik)6a $a)*a -ua$ m'$ki-u)
d')*a) ?u( 6a)* '(k'$a) $'ada)6a. T'a-i di,alik iu $'mua7
$',ua& P!)$'l 3a$&i!) da-a ,'(&a(*a ,'(kali kali li-a da(i &a(*a
-!)$'l '(+a)**i&. D'0a$a i)i da-a di'muka) -!)$'l 6a)* ,'(&a(*a
l',i& ma&al da(i &a(*a $',ua& k')da(aa) ,a&ka) l',i& ma&al da(i
&a(*a $',ua& (uma&.
P!)$'l Sa)da( P!)$'l 5')i$ i)i di-'(u)uka) u)uk a)da 6a)*
m')*i)*i)ka) -!)$'l 6a)* $im-'l7 ?u( 6a)* di$'maka) dalam -!)$'l
i)i m'(u-aka) ?u( i)i7 a)-a 'k)!l!*i ,a(u 6a)* di$'maka).
#. P'(k'm,a)*a)
a. G')'(a$i "
S'5a(a& -')'mua) 'l'-!) $'lul'( idak l'-a$ da(i
-'(k'm,a)*a) (adi!. A0al -')'mua) 'l'-!) $'lul'( dimulai -ada
a&u) 1;1 k'ika D'-a('m') K'-!li$ia) D'(!i Mi+&i*a) m')+!,a
m')**u)aka) 'l'-!) m!,il $au a(a&. K'mudia)7 -ada a&u) 1;C
K'-!li$ia) D'(!i mulai m')**u)aka) (adi! k!mu)ika$i $au a(a&
('*ula( -ada $'mua m!,il -a(!li d')*a) >('ku')$i ; MH. -ada
-'(k'm,a)*a) $'la)5u)6a7 (adi! k!mu)ika$i ,'(k'm,a)* m')5adi dua
a(a& d')*a) 4>('u')+6 m!dula'd 483M9.
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 17/34
Ta&u) 1="7 Gali) Ma)u>a+!(6 %!(-!(ai!) 8$'ka(a)*
M!!(!la9 m')*'m,a)*ka) -!(a,l' Ha)di'/alki' S%R#@7 6a)*
,'(a(i $',ua& ala k!mu)ika$i di m'da) -'(a)* $aa -'(a)* du)ia II.
Ma$a i)i m'(u-aka) *')'(a$i " 'l'-!) $'lul'( aau "/G7 dima)a
'l'-!) $'lul'( mulai di-'(k')alka).
S''la& m')*'lua(ka) S%R#@7k'mudia) -ada a&u) 1=#
Gali) Ma)u>a+!(6 %!(-!(ai!) m')*'lua(ka) k'm,ali -a(a,l' 3M
(adi! dua a(a& -'(ama 6a)* di,'(i )ama S%R#"" d')*a) m!d'l
,a+k-a+k u)uk ')a(a U.S. Ala i)i m'miliki ,'(a $'kia( # -!) da)
da-a ,'k'(5a $'+a(a '>'ki> dalam 5a(ak !-'(a$i 1" $am-ai ;" mil.
Si$'m 'l'-!) $'lul'( "/G ma$i& m')**u)aka) $',ua& $i$'m
(adi! VH3 u)uk m')*&u,u)*ka) 'l'-!) $'+a(a la)*$u)* -ada PSTN
landline. K'l'ma&a) $i$'m i)i adala& ma$ala& -ada 5a(i)*a) k!)*'$i
6a)* k'mudia) m'mu)+ulka) u$a&a/u$a&a u)uk m')**a)i $i$'m
i)i.
G')'(a$i " diak&i(i d')*a) -')'mua) k!)$'- m!d'() !l'&
i)$i)6u(/i)$i)6u( da(i B'll La,$ -ada a&u) 1=. M'('ka m')'muka)
k!)$'- -')**u)aa) 'l'-!) &'Fa*!)al $',a*ai da$a( 'l'-!) $'lul'(.
Namu)7 k!)$'- i)i ,a(u dik'm,a)*ka) -ada 1@"/a).
,. G')'(a$i I
T'l'-!) *')**am *')'(a$i -'(ama di$',u 5u*a 1G. 1/G
m'(u-aka) 'l'-!) *')**am -'(ama 6a)* $',')a()6a. Ta&u) 1#7
Ma(i) %!!-'( da(i M!!(!la %!(- m')'muka) 'l'-!) $'lul'( -'(ama
da) di-'(k')alka) k'-ada -u,li+ -ada # A-(il 1#. T'l'-!) $'lul'(
6a)* di'muka) !l'& %!!-'( m'miliki ,'(a #" !)$ aau $'kia( C""
*(am. P')'mua) i)ila& 6a)* 'la& m')*u,a& du)ia $'lama)6a.
T'k)!l!*i 6a)* di*u)aka) 1/G ma$i& ,'($i>a a)al!* da) dik')al
d')*a) i$ila& AMPS. AMPS m')**u)aka) >('ku')$i a)a(a C; M&/
C= M& da) di!-'(a$ika) -ada Ba)d C"" M&. Ka(')a ,'($i>a a)al!*7
maka $i$'m 6a)* di*u)aka) ma$i& ,'($i>a ('*i!)al. Sala& $au
k'ku(a)*a) *')'(a$i 1/G adala& ka(')a uku(a))6a 6a)* '(lalu ,'$a(
u)uk di-'*a)* !l'& a)*a). Uku(a) 6a)* ,'$a( i)i dika(')aka)
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 18/34
k'-'(lua) ')a*a da) -'(>!(ma ,a'(ai 6a)* ku(a)* ,aik. S'lai) iu
*')'(a$i 1/G ma$i& m'miliki ma$ala& d')*a) m!,ilia$ -')**u)a.
Pada $aa m'lakuka) -a)**ila)7 m!,ilia$ -')**u)a '(,aa$ -ada
5a)*kaua) a('a 'l-!) *')**am.
+. G')'(a$i II
G')'(a$i k'dua aau ;/G mu)+ul -ada $'kia( a&u) 1"/a).
;G di Am'(ika $uda& m')**u)aka) 'k)!l!*i %DMA7 $'da)*ka) di
E(!-a m')**u)aka) 'k)!l!*i GSM. GSM m')**u)aka) >('ku')$i
$a)da( "" M& da) >('ku')$i 1C"" M&. D')*a) >('ku')$i '($',u7
GSM m'miliki ka-a$ia$ -'la)**a) 6a)* l',i& ,'$a(. Pada *')'(a$i ;G$i)6al a)al!* $uda& di*a)i d')*a) $i)6al di*ial. P')**u)aa) $i)6al
di*ial m'm-'(l')*ka-i 'l'-!) *')**am d')*a) -'$a) $ua(a7
-a)**ila) u)**u7 da) SMS. T'l'-!) $'lul'( -ada *')'(a$i i)i 5u*a
m'miliki uku(a) 6a)* l',i& k'+il da) l',i& (i)*a) ka(')a -')**u)aa)
'k)!l!*i +&i- di*ial. Uku(a) 6a)* l',i& k'+il 5u*a dika(')aka)
k',uu&a) ')a*a ,a'(ai 6a)* l',i& k'+il. K'u)**ula) da(i *')'(a$i
;G adala& uku(a) da) ,'(a 6a)* l',i& k'+il $'(a $i)6al (adi! 6a)*
l',i& (')da&7 $'&i)**a m')*u(a)*i '>'k (adia$i 6a)* m'm,a6aka)
-')**u)a.
d. G')'(a$i III
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 19/34
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 20/34
Ja(i)*a) )i(ka,'l ,'(!-'(a$i dalam $',ua& 5a(i)*a) 6a)*
m'm,a*i k!a aau 0ila6a& k'dalam $'l/$'l 6a)* l',i& k'+il. Sau $'l
m')+aku- ,','(a-a ,l!k k!a aau $am-ai ;" mil -'($'*i. S'ia- $'l
m')**u)aka) $'kum-ula) >('ku')$i (adi! aau $alu(a)/$alu(a) u)uk
m'm,'(ika) la6a)a) di a('a $-'$i?k. K'kuaa) (adi! i)i &a(u$ dik!)(!l
u)uk m'm,aa$i 5a)*kaua) $i)6al *'!*(a?$. Ol'& Ka(')a iu7
>('ku')$i 6a)* $ama da-a di*u)aka) k'm,ali di $'l '(d'ka. Maka
,a)6ak !(a)* da-a m'lakuka) -'(+aka-a) $'+a(a $imula) dalam $'l
6a)* ,'(,'da di $'lu(u& k!a aau 0ila6a&7 m'$ki-u) m'('ka ,'(ada
dalam $au $alu(a).
Dalam $'ia- $'l7 '(da-a $a$iu) da$a( 6a)* ,'(i$i a)')a)i(ka,'l da) -'(l')*ka-a) (adi! lai). A)')a )i(ka,'l dalam $'ia- $'l
aka) m')*&,u)*ka) -')'l'-!) k' 5a(i)*a) 'l'-!) l!kal7 i)'()'7
aau-u) 5a(i)*a) )i(ka,'l lai). A)')a )i(ka,'l m')(a)$imi$ka)
$i)6al. K'ika -!)$'l di)6alaka)7 'l'-!) aka) m')+a(i $i)6al u)uk
m')*k!)?(ma$i ,a&0a la6a)a) 'la& '($'dia. K'mudia) 'l'-!) aka)
m')(a)$mi$ika) )!m!( id')i?ka$i '(')u7 $'&i)**a 5a(i)*a) da-a
m'lakuka) '(i?ka$i i)>!(ma$i k!)$um')/ $'-'(i -')6'dia la6a)a)
)i(ka,'l7 da) )!m!( 'l'-!).
Pa)**ila) da(i 'l'-!) *')**am k' 'l'-!) (uma&
K'ika m'lakuka) -a)**ila) da(i -!)$'l k' 'l'-!) (uma& ,ia$a7
-a)**ila) '($',u aka) %er*alan-*alan di m'lalui a)')a )i(ka,'l
'(d'ka da) aka) diu,a& !l'& -')*&a)a( )i(ka,'lQ k' $i$'m 'l'-!)
landline (adi$i!)al. Pa)**ila) '($',u k'mudia) aka) la)*$u)*
dia(a&ka) k' 5a(i)*a) 'l'-!) (adi$i!)al da) k' !(a)* 6a)* m')5adi
u5ua) -a)**ila).
Pa)**ila) da(i P!)$'l k' P!)$'l
K'ika m'lakuka) -a)**ila) da(i i)i7 -a)**ila) aka) di(u'ka)
m'lalui 5a(i)*a) landline k'-ada -')*a)a( )i(ka,'l -')'(ima aau
aka) di(u'ka) dalam 5a(i)*a) )i(ka,'lQ k' 'm-a $'l '(d'ka d')*a)
!(a)* 6a)* m')5adi u5ua) -a)**ila). Pada $aa ,'(,i+a(a di -!)$'l7
maka 'l'-!) *')**am aka) m')a)*ka- $ua(a da) m')*u,a& $ua(a
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 21/34
m')5adi ')'(*i >('ku')$i (adi! 8*'l!m,a)* (adi!9. *'l!m,a)* (adi!
aka) ,'(5ala) m'lalui uda(a &i)**a m')'muka) -')'(ima di $a$iu)
da$a( '(d'ka. Sa$iu) da$a( k'mudia) aka) m')*i(imka) -a)**ila)
'($',u m'lalui 5a(i)*a) )i(ka,'l &i)**a $am-ai -ada !(a)* 6a)*
m')5adi u5ua) 'l'-!).
Pa)**ila) 5a(ak 5au&
K'ika m'lakuka) -a)**ila) '(&ada- $'$'!(a)* 6a)* ,'(ada
$a)*a 5au&7 -a)**ila) aka) di(u'ka) -ada -u$a -'(uka(a) 5a(a&
5au&7 6a)* m')6am,u)*ka) -a)**ila) a)a( )'*a(a aau $'lu(u&
du)ia m'laui ka,'l ?,'( !-i+.
K!mu)ika$i
K!mu)ika$i adala& $uau -(!$'$ dalam ma)a $'$'!(a)* aau
,','(a-a !(a)*7 k'l!m-!k7 !(*a)i$a$i7 da) ma$6a(aka m')+i-aka)7
da) m')**u)aka) i)>!(ma$i a*a( '(&u,u)* d')*a) li)*ku)*a) da)
!(a)* lai).Pada umum)6a7 k!mu)ika$i dilakuka) $'+a(a li$a) aau
'(,al 6a)* da-a dim')*'(i !l'& k'dua ,'la& -i&ak. A-a,ila idak
ada ,a&a$a '(,al 6a)* da-a dim')*'(i !l'& k'dua)6a7 k!mu)ika$i
ma$i& da-a dilakuka) d')*a) m')**u)aka) *'(ak/*'(ik ,ada)7
m')u)5ukka) $ika- '(')u7 mi$al)6a '($')6um7 m')**'l')*ka)
k'-ala7 m')*a)*ka ,a&u. %a(a $'-'(i i)i di$',u k!mu)ika$i d')*a)
,a&a$a )!)'(,al.
K!mu)ika$i adala& $uau -(!$'$ -')6am-aia) i)>!(ma$i 8-'$a)7
id'7 *a*a$a)9 da(i $au -i&ak k'-ada -i&ak lai). Pada umum)6a7
k!mu)ika$i dilakuka) $'+a(a li$a) aau '(,al 6a)* da-a dim')*'(i
!l'& k'dua ,'la& -i&ak. a-a,ila idak ada ,a&a$a '(,al 6a)* da-a
dim')*'(i !l'& k'dua)6a7 k!mu)ika$i ma$i& da-a dilakuka) d')*a)
m')**u)aka) *'(ak/*'(ik ,ada)7 m')u)5ukka) $ika- '(')u7
mi$al)6a '($')6um7 m')**'l')*ka) k'-ala7 m')*a)*ka ,a&u. %a(a
$'-'(i i)i di$',u k!mu)ika$i )!)'(,al.
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 22/34
S'5a(a& k!mu)ika$i
K!mu)ika$i aau communicaton ,'(a$al da(i ,a&a$a Lai)
communis 6a)* ,'(a(i Q$amaQ. "ommunico7 communicatio aaucommunicare 6a)* ,'(a(i m'm,ua $ama 8make to common9. S'+a(a
$'d'(&a)a k!mu)iika$i da-a '(5adi a-a,ila ada k'$amaa) a)a(a
-')6am-aia) -'$a) da) !(a)* 6a)* m')'(ima -'$a). Ol'& $',a, iu7
k!mu)ika$i ,'(*a)u)* -ada k'mam-ua) kia u)uk da-a m'ma&ami
$au d')*a) 6a)* lai))6a 8communication depends on our a%ility to
understand one another 9.
Pada a0al)6a7 k!mu)ika$i di*u)aka) u)uk m')*u)*ka-ka)k',uu&a) !(*a)i$.Si)6al/$i)6al kimia0i -ada !(*a)i$m' a0al
di*u)aka) u)uk ('-(!duk$i. S'i(i)* d')*a) '!lu$i k'&idu-a)7 maka
$i)6al/$i)6al kimia0i -(imii> 6a)* di*u)aka) dalam ,'(k!mu)ika$i
5u*a iku ,'('!lu$i da) m'm,uka -'lua)* '(5adi)6a -'(ilaku 6a)*
l',i& (umi $'-'(i a(ia) ka0i) -ada ika).
Ma)u$ia ,'(k!mu)ika$i u)uk m'm,a*i -')*'a&ua) da) -')*alama).
#
B')uk umum k!mu)ika$i ma)u$ia '(ma$uk ,a&a$a $i)6al7 ,i+a(a7uli$a)7 *'(aka)7 da) -')6ia(a). K!mu)ika$i da-a ,'(u-a i)'(aki> 7
k!mu)ika$i (a)$aki>(a)$aki>7 k!mu)ika$i ,'(u5ua),'(u5ua)7 aau
k!mu)ika$i ak ,'(u5ua)ak ,'(u5ua).
M'lalui k!mu)ika$i7 $ika- da) -'(a$aa) $'$'!(a)* aau $'k'l!m-!k
!(a)* da-a di-a&ami !l'& -i&ak lai). Aka) 'a-i7 k!mu)ika$i &a)6a
aka) '>'ki> a-a,ila -'$a) 6a)* di$am-aika) da-a dia>$i(ka) $ama
!l'& -')'(ima -'$a) '($',u.
2alau-u) k!mu)ika$i $uda& di-'la5a(i $'5ak lama da) '(ma$uk
,a(a)* a)ik7 !-ik i)i m')5adi -')i)* k&u$u$)6a -ada a,ad ;"
ka(')a -'(um,u&a) k!mu)ika$i di*am,a(ka) $',a*ai -')'mua)
6a)* ('!lu$i!)'(7 &al i)i dika(')aka) -')i)*kaa) 'k)!l!*i
k!mu)ika$i 6a)* -'$a $'-'(i (adi!. T'l'i$i7 'l'-!)7 $a'li da)
5a(i)*a) k!mu'( $'i(i)* d')*a) i)du$(iali$a$i ,ida)* u$a&a 6a)*
,'$a( da) -!liik 6a)* m')du)ia. K!mu)ika$i dalam i)*ka akad'mi
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 23/34
mu)*ki) 'la& m'miliki d'-a('m') $')di(i dima)a k!mu)ika$i di,a*i/
,a*i m')5adi k!mu)ika$i ma$a7 k!mu)ika$i ,a*i -'m,a0a a+a(a7
&uma$ da) lai))6a7 )amu) $u,6'k)6a aka) 'a-. P'k'(5aa) dalam
k!mu)ika$i m')+'(mi)ka) k','(a*ama) k!mu)ika$i iu $')di(i.
K!m-!)') k!mu)ika$i
K!m-!)') k!mu)ika$i adala& &al/&al 6a)* &a(u$ ada a*a(
k!mu)ika$i ,i$a ,'(la)*$u)* d')*a) ,aik. M')u(u La$0'll k!m-!)')/
k!m-!)') k!mu)ika$i adala&:
• P')*i(im aau k!mu)ika!( 8sender 9 adala& -i&ak 6a)*
m')*i(imka) -'$a) k'-ada -i&ak lai).
• P'$a) 8message9 adala& i$i aau mak$ud 6a)* aka) di$am-aika)
!l'& $au -i&ak k'-ada -i&ak lai).
• Salu(a) 8channel9 adala& m'dia dima)a -'$a) di$am-aika)
k'-ada k!mu)ika). dalam k!mu)ika$i a)a(/-(i,adi 8aa- muka9
$alu(a) da-a ,'(u-a uda(a 6a)* m')*ali(ka) *'a(a)
)ada$ua(a.
• P')'(ima aau k!mu)ika' 8receiver 9 adala& -i&ak 6a)*
m')'(ima -'$a) da(i -i&ak lai)
• Um-a) ,alik 8eed%ack 9 adala& a)**a-a) da(i -')'(imaa)
-'$a) aa$ i$i -'$a) 6a)* di$am-aika))6a.
•
Au(a) 6a)* di$'-akai -a(a -'laku k!mu)ika$i ')a)*,a*aima)a k!mu)ika$i iu aka) di5ala)ka) 8P(!!k!l9
U)$u( k!mu)ika$i m'li-ui:
1. K!mu)ika!( : $'$'!(a)* 6a)* m')6am-aika) $uau -'$a)7 aau
d')*a) kaa lai) -'m,i+a(a.
;. K!mu)ika) : S'$'!(a)* 6a)* m')'(ima $uau -'$a)7 d')*a)
i$ila& lai) -')d')*a(.
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 24/34
#. P'$a) : I)>!(ma$i 6a)* di$am-aika) da(i -'m,i+a(a k'-ada
-')d')*a(
=. M'dia : Suau i)>!(ma$i 6a)* di$am-aika) da(i -'m,i+a(ak'-ada -')d')*a(.
. 3''d,a+k : Um-a) ,alik da(i -')d')*a( k'-ada -'m,i+a(a.
M!d'l/m!d'l k!mu)ika$i
Da(i ,'(,a*ai m!d'l k!mu)ika$i 6a)* $uda& ada7 di $i)i aka) di,a&a$
i*a m!d'l -ali)* uama7 $'(a aka) di,i+a(aka) -')d'kaa) 6a)*
m')da$a(i)6a da) ,a*aima)a k!mu)ika$i dik!)$'-uali$a$ika) dalam
-'(k'm,a)*a))6a.
M!d'l K!mu)ika$i Li)'a(
M!d'l k!mu)ika$i i)i dik'mukaka) !l'& %laud' S&a))!) da)
2a((') 2'a'( -ada a&u) 1= dalam ,uku The athematical o
"ommunication. M'('ka m')d'$k(i-$ika) k!mu)ika$i $',a*ai -(!$'$
li)'a( ka(')a '(a(ik -ada 'k)!l!*i (adi! da) 'l'-!) da) i)*i)
m')*'m,a)*ka) $uau m!d'l 6a)* da-a m')5'la$ka) ,a*aima)a
i)>!(ma$i m'l'0ai ,'(,a*ai $alu(a) 8channel9. Ha$il)6a adala&
k!)$'-uali$a$i da(i k!mu)ika$i li)'a( 8linear communication model9.
P')d'kaa) i)i '(di(i aa$ ,','(a-a 'l'm') ku)+i: $um,'( 8source97
-'$a) 8message9 da) -')'(ima 8receiver 9. M!d'l li)'a( ,'(a$um$i
,a&0a $'$'!(a)* &a)6ala& -')*i(im aau -')'(ima. T')u $a5a &al i)i
m'(u-aka) -a)da)*a) 6a)* $a)*a $'m-i '(&ada- -a(i$i-a)/
-a(i$i-a) dalam -(!$'$ k!mu)ika$i.Suau k!)$'- -')i)* dalam
m!d'l i)i adala& *a)**ua) 8)!i$'97 6ak)i $'ia- (a)*$a)*a) am,a&a)
da) idak dik'&')daki 6a)* da-a m')**a)**u k'+'(maa) -'$a)
6a)* di$am-aika). Ga)**ua) i)i $'lalu ada dalam $alu(a) ,'($ama
$',ua& -'$a) 6a)* di'(ima !l'& -')'(ima.
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 25/34
M!d'l I)'(ak$i!)al
M!d'l i)'(ak$i!)al dik'm,a)*ka) !l'& 2il,u( S+&(amm -ada
a&u) 1= 6a)* m')'ka)ka) -ada -(!$'$ k!mu)ika$i dua a(a& dia)a(a -a(a k!mu)ika!(. D')*a) kaa lai)7 k!mu)ika$i ,'(la)*$u)*
dua a(a&: da(i -')*i(im da) k'-ada -')'(ima da) da(i -')'(ima
k'-ada -')*i(im. P(!$'$ m'li)*ka( i)i m')u)5ukka) ,a&0a k!mu)ika$i
$'lalu ,'(la)*$u)*. Pa(a -'$'(a k!mu)ika$i m')u(u m!d'l
i)'(ak$i!)al adala& !(a)*/!(a)* 6a)* m')*'m,a)*ka) -!')$i
ma)u$ia0i)6a m'lalui i)'(ak$i $!$ial7 '-a)6a m'lalui -')*am,ila)
-'(a) !(a)* lai). Pau di+aa ,a&0a m!d'l i)i m')'m-aka) $um,'(
da) -')'(ima m'm-u)6ai k'duduka) 6a)* $'d'(a5a. Sau 'l'm')
6a)* -')i)* ,a*i m!d'l i)'(ka$i!)al adala& um-a) ,alik 8>''d,a+k97
aau a)**a-a) '(&ada- $uau -'$a).
M!d'l (a)$ak$i!)al
M!d'l k!mu)ika$i (a)$ak$i!)al dik'm,a)*ka) !l'& Ba()lu)d
-ada a&u) 1". M!d'l i)i m')**a(i$,a0a&i -')*i(ima) da)
-')'(imaa) -'$a) 6a)* ,'(la)*$u)* $'+a(a '(u$/m')'(u$ dalam
$',ua& '-i$!d' k!mu)ika$i. K!mu)ika$i ,'($i>a (a)$ak$i!)al adala&
-(!$'$ k!!-'(ai>: -')*i(im da) -')'(ima $ama/$ama
,'(a)**u)*5a0a, '(&ada- dam-ak da) '>'kiia$ k!mu)ika$i 6a)*
'(5adi. M!d'l (a)$ak$i!)al ,'(a$um$i ,a&0a $aa kia '(u$/m')'(u$
m')*i(imka) da) m')'(ima -'$a)7 kia ,'(u(u$a) ,aik d')*a) 'l'm')
'(,al da) )!)'(,al. D')*a) kaa lai)7 -'$'(a k!mu)ika$i8k!mu)ika!(9 m'laluka) -(!$'$ )'*!$ia$i mak)a.
3ak!( 6a)* m'm-')*a(u&i k!mu)ika$i
3ak!( 6a)* m'm-')*a(u&i k!mu)ika$i dia)a(a)6a :
• Laa( ,'laka)* ,uda6a.I)'(-('a$i $uau -'$a) aka) '(,')uk da(i -!la -iki(
$'$'!(a)* m'lalui k',ia$aa))6a7 $'&i)**a $'maki) $ama laa(
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 26/34
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 27/34
!(*a)i$a$i)6a d')*a) -')d'kaa) $(uku(al7 ,i(!k(ai$7 da) i)$(uki>
dalam m')5ala)ka) (!da -'m'(i)a&a)7 aka) 'a-i &a(u$
m'ma)a5)6a d')*a) m')*'m,aka) $i$'m k!mu)ika$i 6a)* '>'ki>
aau l',i& dik')al i$ila& ma)a*i)* ,6 +!mmu)i+ai!)$. Ba, i)i 5u*a
m'm,a&a$ ')a)* a)a)*a) k!mu)ika$i. Da) 5u*a m'm,a&a$
')a)* 5')i$/5')i$ 5u()al i)'()al7 6aiu ma5ala&7 K!(a)7 N'0$l''(7
da) ma5ala& di)di)*. Ada-u) ,')uk/,')uk ,a(u 5u()al i)'()al7 6aiu
5u()al audi!7 5u()al id'!7 id'! -'(u$a&aa)7 da) K!(a) 'l'k(!)ik. Da)
ada 5u*a ma)>aa -'(a)*ka audi! i$ual7 6aiu U)uk m')*&i,u( -a(a
amu da) u)da)*a): D')*a) audi! i$ual da-a m'lakuka) ,'(,a*ai
-('$')a$i u)uk -a(a amu u)da)*a) ,aik dalam ,i!$k!- -(i,adi7
(ua)*a) &!'l7 ,alai $ida)*7 da) lai)/lai).
K!mu)ika$i Ek$'()al
K!mu)ika$i 'k$'()al m'(u-aka) k'*iaa) k!mu)ika$i 6a)*
,ia$a dilakuka)!l'& -(aki$i Huma$ dalam m'm,i)a &u,u)*a) ,aik
d')*a) -u,lik 'k$'()al.Tu5ua))6a adala& m')*u$a&aka) um,u&)6a
$ika- da) *am,a(a) 6a)* -!$ii> da(i -u,lik '(&ada- $uau !(*a)i$a$i.
K!mu)ika$i 'k$'()al adala& k!mu)ika$i 6a)* ,'(la)*$u)*
a)a(a -'mim-i)aau !(a)* mau-u) k'l!m-!k 6a)* m'0akili)6a
d')*a) -u,li+ $a$a(a) 6a)* m'li-uima$6a(aka $'kia(7 !(*a)i$a$i7
i)$a)$i -'m'(i)a&7 k!)$um')7 da) -'la)**a)7 m'diama$$a 8E')di7
;""=:1;C9.P')da-a lai) m')*'mukaka) k!mu)ika$i 'k$'()al adala&
k!mu)ika$i a)a(a -im-i)a) !(*a)i$a$i d')*a) k&ala6ak di lua(
!(*a)i$a$i 8A)**!(!7 ;"":1#"9.D'?)i$i lai) k!mu)ika$i 'k$'()al
adala& k!mu)ika$i 6a)* ,'(la)*$u)*a)a(a !(*a)i$a$i aau
-'(u$a&aa) d')*a) -i&ak ma$6a(aka aau -u,lik 6a)* adadilua(
!(*a)i$a$i aau -'(u$a&aa) '($',u 8L!i)a7 ;""1:1";9.Da(i i*a
-')da-a diaa$ E')di m')*aaka) ,a&0a K'*iaa) Ek$'()al Pu,li+
R'lai!)$ adala& k!mu)ika$i 6a)* dilakuka) da(i -im-i)a) d')*a)
-u,lik $a$a(a))6a7 -')da-a A)**!(! da) l!i)a 5u*a $'(u-a d')*a)
E')di 6aiuk!mu)ika$i a)a(a -'mim-i) !(*a)i$a$i d')*a) k&ala6ak
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 28/34
dilua( !(*a)i$a$i '($',u.B'(da$a(ka) k'i*a -')da-a diaa$ -')uli$
da-a m')6im-ulka) ,a&0ak!mu)ika$i 'k$'()al adala& k!mu)ika$i
6a)* dilakuka) !l'& -im-i)a) aau!(*a)i$a$i k'-ada k&ala6ak $a$a(a)
dilua( !(*a)i$a$i '($',u
&-$:(a(a)aa$&a.0!(d-('$$.+!m;"1#"111k!mu)ika$i/'k$'()al
%a(a m')'(ima 'l'-!) da) m')'l'-!) 6a)* Baik
1. Penge!"#n E!"$# Be!e%e&'n
Eik' ,'('l'-!) adala& aa k(ama7 $!-a)/$a)u)7aa
-'(*aula) dalam ,'('l'-!) 8m')'(ima/m'lakuka) k!)ak 'l'-!)9
6a)* m'li-ui ,'(,i+a(a d')*a) 5'la$7 '*a$7 '(k'$a) (ama&7 &a)*a
da) ,'($a&a,a.
2. H#%-#% &en!"ng e!"$# e!e%e&'n #*#%#
1. Ja)*a) ,ia(ka) 'l'-!) ,'(d'(i)* ;/# kali $'*'(ala& a)*ka.
;. D')*a(ka) mi(a ,i+a(a da) ,'(k!)$')(a$i d')*a) -i&ak
-')'l'-!) 8idak m'lamu)9.
#. B'(kaala& d')*a) $!-a) da) &a)*a7 &i)da(i kaa/kaa 6a)*
,i$a m'6i)**u)*i -'(a$aa) -')'l-!).
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 29/34
1. B'(ika) ('$-!) $'+a(a '-a da) lu*a$.
;. B'(,i+a( $'-'lu)6a d')*a) !lum' $ua(a +uku- 5'la$7
'*a$7 la)+a( $'(a &a)*a da) ,'($a&a,a.
#. Sia-ka) -'(l')*ka-a) $'-'(lu)6a k'ika aka) m')'l'-!)7
$'-'(i )!m!( 'l'-!) 6a)* diu5u7 ,uku +aaa)7 da)
-')$il. S''la& iu a)6aka) a-aka& -')'(ima 'l'-!)
-u)6a 0aku u)uk ,'(,i+a(a.
+. L#ng$#-%#ng$# *#n !e$n"$ ,ene",# !e%e&'n.
1. S'*'(ala& a)*ka 5ika 'l'-!) ,'(d'(i)*.
;. U+a-ka)la& $alam ,'*iu a)da m')*a)*ka 'l'-!).
#. Bila -')'l'-!) m')a)6aka) !(a)* lai)7 a)6aka) )ama da)
id')ia$ !(a)* 6a)* di+a(i.
=. Bila !(a)* 6a)* diu5u idak ada di'm-a maka ,'(ia&uka)
d')*a) $!-a) da) a0a(ka) -ada -')'l'-!) u)uk
m')i)**alka) -'$a).
. S''la& m')6'l'$aika) -'m,i+a(aa) d')*a) -')'l'-!)
$',aik)6a m')*u+a-ka) $alam7 da) 5a)*a) m'l'akka) *a*a)*
'l'-!) m')da&ului -')'l'-!)7 u)**u $am-ai *a*a)* 'l'-!)
dil'akka) aau 'l'-!) diuu- $'lama dua aau i*a d'ik !la&
-')'l'-!).
. L#ng$#-%#ng$# *#n !e$n"$ ,ene%e&'n
1. Sia-ka) )!m!( 'l'-!) 6a)* aka) di&u,u)*i
;. T'ka) )!m!( 'l'-!) 6a)* diu5u da) ,ila $uda& '($am,u)* da)
-i&ak 6a)* diu5u $uda& m')**a)*ka7 u+a-ka)la& $alam.
S','lum m')*ua(aka) mak$ud da) u5ua) -a$ika) ,a&0a
)!m!( 6a)* diu5u ,')a(.
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 30/34
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 31/34
;. Bi+a(a di'l'-!) $am,il maka) aau ,'(d'+ak.
#. B'(,i+a(a d')*a) !(a)* lai) $'la*i ,'(,i+a(a di'l'-!).
=. B'(,i+a(a d')*a) )ada ka$a( aau m'm,')ak.
. B'(,i+a(a d')*a) )ada m'm'(i)a&.
@. M'm,i(ka) -')'l'-!) m')u)**u '(lalu lama a)-a -')5'la$a).
N#*# *#n "n!'n#" !e$e#n ,#%# #!#/ !#$ #,#
&-:mu&amadlu?@.,l!*$-!.+!.id;"1#"#+a(a/m')'(ima/
'l'-!)/da)/m')'l'-!).&ml
TATA ARA BERTELEPON 3ANG BAIK DI KANTOR
B'(iku adala& aa +a(a ,'('l'-!) 6a)* ,aikm di dalam ka)!(:
1. P'*a)* *a*a)* 'l'-!) d')*a) ,aik. Hal i)i -')i)* u)uk
m')*&i)da(ka) $ua(a 6a)* kia k'lua(ka) idak 5'la$ . P'(&aika) 5u*a
5a(ak 'l'-!)7 5a)*a) '(lalu d'ka aau-u) '(lalu 5au& d')*a) mulu
kia.
;. U$a&aka) )a>a$ kia -ada $aa ,'(,i+a(a idak '(d')*a( $'-'(i
m')d')*u$ di 'l'-!). Ka$i&a) la0a) ,i+a(a kia
#. U+a-ka) $alam ,aik -ada $aa kia m')'l-!) aau m')'(ima
'l'-!)7 $'-'(i S'lama Pa*i7 S'lama Sia)*7 S'lama S!(' d$,. Bila
m')'(ima 'l'-!) di ka)!( ,ia$a)6a kia $',uka) id')ia$
-'(u$a&aa)7 $alam7 )ama da) kalima ,i$a di,a)u. Mi$al: PT K!la)*/
Kali)*7 S'lama -a*i$ia)*$!('7 d')*a) Dia) ,i$a di,a)u..
=. Ja)*a) lu-a a)6aka) id')ia$ -')'l-!) d')*a) kalima7 ,!l'& a&u
d')*a) Ba-akI,uMa$M,ak $ia-a $a6a ,'(,i+a(a..
. Gu)aka) Smili)* V!i+' $'lama -'m,i+a(aa) ,'(la)*$u)*7 ,a&ka)
$'5ak -'(ama m')*u+a-aka) $alam. Ba*aima)a $i+& m'm,ua $ua(a
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 32/34
kia ')ak 'm-uk did')*a( da) $'lalu $'-'(i '($')6um..6a
ku)+i)6a '($')6umla& $'lama ,'(,i+a(a da) ,ua )ada $ua(a kia
,'(ada -ada -!$i$i $ua(a (')da& 85a)*a) m'l')*ki)*9 da)
m')**u)aka) $ua(a -'(u
@. S'lama -'m,i+a(aa) 5a*a k'+'-aa) ,i+a(a kia 8-i+& +!)(!l9 a*a(
idak '(lalu +'-a da) '(lalu lam,a
.Simak ,aik/,aik -'$a) aau kalima 6a)* diu+a-ka) la0a) ,i+a(a.
Ja)*a) m'm!!)* -'m,i+a(aa). Bila -'(lu m')+aa7 $ia-ka) $'lalu
ala uli$ di d'ka kia
C.A-a,ila idak m')*'(i7 idak ada $ala&)6a kia m'l!)a(ka)
-'(a)6aa)
. Sim-ulka) &al/&al -')i)* $'-a)5a)* -'m,i+a(aa) $','lum
m')*ak&i(i -'m,i+a(aa)
1".Ak&i(i -'m,i+a(aa) d')*a) -'(a)6aa) a-aka& ada la*i 6a)* ,i$a
$a6a ,a)u aau ada &al/&al -')i)* 6a)* '(l'0a u)uk
di$am-aika). Bila idak maka u+a-ka) '(ima ka$i& da) 5a)*a) lu-a
u+a-ka) k'm,ali $alam
11.Ya)* m')*&u,u)*i aau m')'l-!) adala& 6a)* m'l'akka)
m')uu- *a*a)* 'l'-!) '(l',i& da&ulu. Hal i)i u)uk m')*&i)da(ka)
ada)6a &al -')i)* 6a)* mu)*ki) ,'lum di$am-aika) $'-a)5a)*
-'m,i+a(aa) da) 'l'-!) k',u(u diuu- aau ,'(k'$a) kia
m')u-m'm,a)i)* 'l'-!) -ada&al la0a) ,ia+a(a ,'lum $'l'$ai
,'(,i+a(a.
S'lama m')+!,a7 muda&/muda&a) -!$i)*a) i)i ,i$a m'm,a)u
m')*i)*aka) kia $'mua a*a( $'lalu ,'($ika- $a)u) $aa m')*
handle 'l'-!) da(i $'$'!(a)*
T#!# ## Be!e%e&'n
T'l'-!) adala& $ala& $au ala u)uk ,'(k!mu)ika$i di ka)!(. Ol'&
$',a, iu7 -'(lu di-'(&aika) 'ika dalam ,'(,i+a(a m'lalui 'l'-!).
Ada ,','(a-a +a(a 6a)* &a(u$ dilakuka) -ada $aa m')'(ima aau
m')'l'-!) !(a)* lai).
M')'(ima 'l'-!):
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 33/34
• Pada $aa 'l'-!) ,'(,u)6i7 $',aik)6a m')*a)*ka *a*a)*
'l'-!) $'$'*'(a mu)*ki)7 5a)*a) ,ia(ka) -')'l'-!) m')u)**u
lama. Ja)*a) m')*a)*ka 'l'-!) 6a)* $'da)* ,'(d'(i)*
d')*a) ka$a(7 ka(')a &al iu m')u)5ukka) k'idak$')a)*a) da)
k'idak$!-a)a) '(&ada- !(a)* 6a)* ada di $'kia( A)da.
• M')6',uka) )ama i)$a)$i da) m'm,'(i $alam k'-ada
-')'l'-!)7 mi$al: P!i)'(7 $'lama -a*i. Sam-aika) $alam
d')*a) $ua(a 5'la$ da) idak '(,u(u/,u(u.
• Ta)6aka) d')*a) $!-a) $ia-a la0a) ,i+a(a A)da a)-a '(k'$a)
m')*i)'(!*a$i7 mi$al: m!&!) maa>7 ,!l'& a&u d')*a) $ia-a$a6a ,i+a(a Ada 6a)* ,i$a $a6a ,a)u
• D')*a(ka) ,aik/,aik -'(mi)aa) $i -')'l'-!)7 5a)*a)
m'm!!)* -'m,i+a(aa).
• Jika -')'l'-!) ,'(k'-')i)*a) d')*a) !(a)* lai)7 maka
$am,u)*ka) $'*'(a k'-ada !(a)* 6a)* diu5u7 5'la$ka) $ia-a
da) da(i i)$a)$i ma)a $i -')'l'-!) '($',u k'-ada !(a)* 6a)*
diu5u.
• A-a,ila !(a)* 6a)* diu5u idak ada di 'm-a7 maka -')'(ima
'l'-!) &a(u$ ,i$a m')'(ima -'$a) 6a)* i)*i) di$am-aika)
-')'l'-!)7 +aa d')*a) l')*ka- da) 5'la$7 a)6aka) da) +aa
ka-a) da) di )!m!( ,'(a-a -')'l'-!) ,i$a di&u,u)*i. Pa$ika)
-'$a) '($',u $am-ai k'-ada !(a)* 6a)* dimak$ud.
• U+a-ka) '(ima ka$i& -ada $'ia- ak&i( -'m,i+a(aa) da)
u+a-ka) k'm,ali $alam $'lama -a*i$ia)* $!('.
• B'(i k'$'m-aa) k'-ada -')'l'-!) u)uk m')uu- 'l'-!)
'(l',i& da&ulu. Tuu- 'l'-!) d')*a) -'(la&a).
• B'($ika-la& '($')6um da) dudukla& d')*a) $!-a) -ada 0aku
,'(,i+a(a m'lalui 'l'-!) ka(')a $ika- 6a)* ku(a)* (ama& da)
8/16/2019 NISA WElagi Lagi 2
http://slidepdf.com/reader/full/nisa-welagi-lagi-2 34/34