Download - Ungkapan Tradisional Bahasa
-
8/18/2019 Ungkapan Tradisional Bahasa
1/11
I. UMPASA PASU-PASU…. HORAS HORAS
1. Andor hadukka ma togu-togu ni lombu, togu-togu ni horbo, itogu hu Ajibata
Horas ma hita saur matua, !atogu-togu !ahom!u, das mar nini mar nono,
i!asu-!asu "aibatanta
#. $oras sabur-saburan, iboban ni !inggan !asu
Horas hita ganu!an, sai jum!ahan !asu-!asu
%. $orasni !urba tua, iboan hu tiga balata
Horas ma hita saur matua, itum!ak-tum!ak "aibatanta
&. Urat ni nangka, urat ni hotang
Huja!' hita manlangkah, sai da!ot-da!otan
(. $oras ibagas su!ak, iba'n hu!arasanding
Horas nasiam namulak, horas homa hanami na tading
). *ubuh ma silanjuang, itagil lang ra m'lus
Aha !' lang na hurang, anggo marhasoman +'sus
. Ratting ni hau bor-bor, iba'n hu !ingging !asu
Anggo rajin martonggo, +um!ahan !asu-!asu
8. Pinta-pinta sori mandapot
In na pininta, sai in ma dapot.
Marbanggal na maetek Marganjang na mapondok
Manggar-gar na pinahan
Marlimbuah na sinuan.
9. Andor hadungka
Togu-toguni lombu
Sai sayur matuaonsi patogu-togu pahompu.
!". Aekni #iang $angka
%ear bahen paridian&uja pe manlangkah
Sai dapotan pansarian.
!!. Siganda sigandua
'ratni podon-podon
-
8/18/2019 Ungkapan Tradisional Bahasa
2/11
$asada gabe dua
$a tolu gabe manggolom.
!(. Talunni par Sinaman
Iparjumai si Sakkeus
&oras hita ganupanItumpaki Tuhan )esus.
!*. +oras ni par SinamanIboan hu +alata
&oras hita ganupan
Itumpaki Tuhan $aibata.
1&. &oras tonduy madingin
Pir tonduy matogu
oh ma parumaen
Tambah inang parsuhutan.
1(. )umani purba tua
Tubuhan hare-hare
&ata podah hata pasu-pasu
Sai ulang mubah sai ulang mosei.
II. UMPASA $A"I "AMARU"+U…..
1). *ubuh ma sanggar dohot tobu, dohor hu!agar kaat
*ubuh ma anak !akon boru, jadi jolma na mar!angkat
1. *ubu ma sanggar dohot tobu, !arasaran ni !iduk
*ubu ma anak !intar dohot boru na bisuk
1/. *ubu sanggar dohot tobu i dolok-dolok
*ubu ma anak !akon boru na mok-mok.
10. Arirang ni !alia, mad'k-d'k hu bong-bongan
Ag' adong !arsalisihan, ulang mar sidom-doman
#. 2alan hua Ajibata, adong do tubuh Pisang
Anggo domma marrumah tangga, ulang ma adong hata mandok sirang
#1. Ha!oras ni silongkung, i huning i tubai
Anggo domma harosuh, ulang isum'ngi, lang ibadai
-
8/18/2019 Ungkapan Tradisional Bahasa
3/11
((. Sai tubuhan lak-lakma
Tubuhan singkoru
Sai tubuhan anakmaTubuhan boru.
(*. +intang na rumirismbun na sumorop
Anak pe riris
+oru pe torop.
#&. &iou ragi hotang
&otang panangkut para
'lang hanami ngol-ngolan
Podas martupang ma abara.
#(. Tubuh ma hariara pakon tobu
I buntu ni tapian
Sai tubuhma anak pakon boru na jitu-jitu
$a tongka panahit-nahitan.
#). Ituhor ma gan tahu
Angkutni riang-riang
Anggo domma *ar!asu-!asu
Ulang ma mandokkon sirang
#. *ubu ma sanggar
2ohor bani luhutan
*ubu ma anak !akon baru na!intar
Rab'i jadi !arsuhutan
(8. *ubuh ma sanggar dohot tobu, dohor hu!agar kaat*ubuh ma anak !akon boru, jadi jolma na mar!angkat
(9. Arirang ni !alia, mad'k-d'k hu bong-bongan Ag' adong !arsalisihan, ulang mar sidom-doman
III. UMPASA PO2AH…..
%. I!okkah $uluh balakk'i
Sig'i ni $agot Puli
-
8/18/2019 Ungkapan Tradisional Bahasa
4/11
Pinukkah ni O!ungta na!arlob'i
Pad'aron ni na!ar!udi
%1. Ia bagod i takkih, ilambung ni sam!uran
Ia jaman on jaman 3anggih, ulang lu!a hubani *uhan
%#. Halambir ni sindamak, ikuhur do! ibola
Sonaha !' nini halak, ulang lu!a bani horja
%%. +uma ni *igarunggu, tubuhan lata-lata
Rajin ma hita marminggu, as' tong-tong ihasomani *uhanta
%&. I lambung !assa-!assa, *ubu bonani tobu
Ag' aha !' namasa,Hita ulang mahua
%(. Urat ni riba dag'i iboan hu Sukadam'Ulang b'i sai marbadai, sai roh ma uhur dam'
%). Habang ma anduhur, sogo! hu goring-goring
Anggo !usuk uhur, 'ta ham mandoding-doding
%. Hondor ma langg' mu, i dolok si Marsol!ah
Holong ni at'imu, ingaton ku do ai madokah
%/. S'do lak-lak hasundur, haronduk ni buluk ku
S'do halak hu sukkun, harosuh ni uhurhu
%0. *um!ak ni !iring l'd'ng, !al'dang-l'dang !ahu
4oja do ha!'ni inang, !agodang-godang kon au
&. 4aklak itallik-tallik, i lambung ni !'a-!'a
halak na tahan marsik, ujungni jadi jolma na has'a
&1. 4ak-lakni tamba tua, ho!!a mambuat kuah
Pasanga! orangtua, tong-tong da!otan tuah
. 4am!uang sakaranjang, bulung ni s'ng sadiha
Akkula do marganjang, uhur s'ng o!' sadiha
&%. Marboras ma halaas, i jual hu $'landa
Horas ma nasiam martugas, bai a3ara k'baktianta.
&&. Isuan ma timbaho, isuan manoran-noran
Paubah ma !arlaho, ulang songon sa!ari, as' iharosuhkon hasoman
-
8/18/2019 Ungkapan Tradisional Bahasa
5/11
&(. Ulang ihondor gumba, timbaho sihondoran
Ulang martonggo ru!a, !arlaho do sitonggoran
&). Anduhur !inur!utan, tading i!arsobanan
Anggo uhur tinurutan, lang mar !arsaranan
&. *imbaho ni simarban, ulang mago sanrigat
Ag' lingot !anonggor, ulang lu!a !ardingat
&/. Irlak-irlak ma s'nt'r, itoru ni durian
4ang adong labuni j'ng's, anggo talu do bai !aruhuran.
&0. Initak ma sambor-bor, boras ronggit-ronggitan
Ijon hita manortor, ulang b' borit-boritan
(. 4ang b' tartalgis hon, !agaman ma na ronggos hon
lang b' tartangishon, !aganan ma na tor-torhon
(1. Habang ma ka!al t'rbang, mamboan !inggan !asu
Ag' daoh ham marlajang, ulang lu!a ham hubakku.
IV. Wujud Berkat/Pasu-Pasu
Marhitei Mambere Sipanganon.
(. iang-riang bulung motung
ap-rap bulung hoppaa
&inariah hinabosur Asal rap hita tartaa.
*. )oring na birong
Tunggomni bagod puli
Sonin ma na dong
Sai bahat ma pinasuni.
/. )oring na birongAntupni bagod puli
Sonin ma na dong
Sonin ma na pauli-uli
Manurdukhon Sipanganon /Mangapohi.
. &abang ma ampul-ampul
&u atasni tarbangun
n ma indahan apul-apulSai ulang be malungun.
-
8/18/2019 Ungkapan Tradisional Bahasa
6/11
0. +agod na madung-dung
Pilo-pilo na jagar
Sae ma na malungunoh ma na jagar
1.
#umpat hambing bajar &u talun $agaraja
Sai daohma banggor-banggor #intun ma goraha
Solukma tuah.
Manjalo Sipanganon
8. +agod na marhaltou
&atubuhanni hare-hare
&oras namanganhon2manjalo
&oras homa na mambere.
9. +orasni par SinamanIsuhati bani tapongan
&oras nansiam na mangan
&oras homa na nidapotan
Umpasa Ase Marhasadaon2
Marsihaholongan.
0". +onang na sahul-hulan
Isombok sasimbokan
$anget marsisukkunan'lang marsisol-solan.
0!. Asok-asok mandurung
%ohor parlangkitangan
Asok-asok maruhur
%ohordo parsirangan.
0(. %ohor parlangkitangan%ohoran paransuguhan
%ohor pe parsirangan
%ohoran do pardomuan.
)%. Anggo hordong langgeimu
egaton bulung birah
Anggo holong ateimu
%ingaton do magirah.
-
8/18/2019 Ungkapan Tradisional Bahasa
7/11
)&. Urat ni gata! tano, rongging marsiranggoman
Ag' !' !adao-dao,*ondttai tong marsigomgoman
0. &odong ni birah dookkat ni bagod
%os ni riah doSibahen na saud
00. $i suan sangge-sanggeiI buntu ni luhutan
Arihta3$ansiam4 ma gabei
Anggo marsipaihut-ihutan.
Sin aya sini PurbaSin dolog sini Panei
Manlangkah pe lang mahua
Asal ma na marholong ni atei.
01. Ipongkah buluh balangkeiSigeini bagod puli
Pinungkah ni ompungta na parlobei
Ihutkonon ni na parpudi.
08. Asarni hati nong-nong
I buntu ni tapianAnggo mamasu-masu ma tondong
#ambin tambahma pansarian.
09. +agod na mamboboruAgadanni parpongkalan
&orasma nansiam boru
&oras homa ma panogolan.1". Asarni poldong-poldong
I buntu ni tapian
Ma masu-masu ma hanami tondongSai rohma parsaulian.
1!. Mandabuh batu baraguSoding mandabuhonsi
Marsuruh anak boru jabuMamonting anak boru mintori.
1(. Timbahouni si Morbou
'lung magou san rigat
Age lingod panonggor 'lang magou pardingat.
-
8/18/2019 Ungkapan Tradisional Bahasa
8/11
$apuran tano-tano
anggit marsiranggoman
Age hutanta padaoh-daohTonduyta marsigom-goman.
Umpasa ear-ear !"enaka#
1*. Anggo hondor langgumuigaton bulung birah
Anggo holong atei mu
%ingaton do magira.
1/. Pala-pala manderes
'lang mambur gotahniSapala na mambere
'lang sonai dokahni.
1. Sihala uppat-uppat'ppat sihala bolon
&ulajou do malluppatTapi haut sigundal bolon
10. 5a hodong na helpat'lang ipandur-durhon
Anggo ningon ipandur-durhon
%ur-durhon bani rantingniAnggo adong hata2pangabag na lepak
'lang iparuhurhon
Anggo ningon iparuhurhonParuhurhon ma hinamantinni.
Umpasa Ase ra mangubah pikkiran bani na madear. !Manjalo pembaharuan#
11. 6ading-gading galogar,
6alogar ni sin abayuTadingkon padan madokah
6antih bani padan na baru.
18. $a suan ma timbahou
%ua gantang sadari $a ubah ma parlahou
'lang songon sapari.
Umpasa Bani "olma na lang Pokkut marhorja.
19. iang-riang aribut,
Pahondor-hondor lak-lak
-
8/18/2019 Ungkapan Tradisional Bahasa
9/11
Mabiar lang dihut patoggor-tonggor halak
Umpasa Ase Pokkut marhorja.
8". &alambir ni sindamak,
Ikuhur dob ibolah $ahape nini halak
$a nunut marsikolah.
8!. &iou ragi panei
+olion hu tiga rungguAnggo sihol pandei
ulang maila marguru
8(. Palia na induru
Sibahut na i toppoh
$a maila marguru
Seng saut marpambotoh
Umpasa Ase marhasadaon.
8*. I durung ma ha!orasItaoni tao *obaSai andoharma hita horas-horasI hasomani *uhanta "aibata
8/. *ubuh ma simar'm'-'m'I batangni juma balataRoh ma uhur dam'Itongah-tongah ni k'luarganta
8. $oras sabur-saburan maPagutonni manuk manuk i juma balianHoras ma k'luarga Simarmata haganu!anUlang borit-boritan, sai jum!ahan !assarian.
80. Anggo hau Robohon$oanon hu juma luan
Anggo domma !adidihonUlang malas hu !armingguan
81. *ubu ma tamba tuaI juma si!oholan
Anggo domma matuaPorluma nian isarihon
88. *ubuh ma tamba tuaI dolok ni si Marsol!ah
-
8/18/2019 Ungkapan Tradisional Bahasa
10/11
Hita orang tuaPorlu mamodahi niombah
89. 5t'k-'t'k sa!odang, 5t'k sarang banua Ag' m'nd'nta badan, Asalma ulang mahua
9". I lambung !assa-!assa, *ubu bonani tobu Ag' aha !' namasa, Hita ulang mahua
9!. Hondor ma langg' mu, i dolok si Marsol!ahHolong ni at'i mu, ingaton ku do ai madokah
9(. Sihala sibarunj', ruak sihala bolonSantabi ma bani umb'i, d'ar nalang tarhorom
9*. S'do lak-lak hasundur, haronduk ni buluk kuS'do halak hu sukkun, harosuh ni uhurhu
9/. *um!ak ni !iring l'd'ng, !al'dang-l'dang !ahu4oja do ha!'ni inang, !agodang-godang kon au
9. 4aklak itallik-tallik, i lambung ni !'a-!'ahalak na tahan marsik, ujungni jadi jolma na has'a
90. Isuan ma timbaho, isuan manoran-noranPaubah ma !arlaho, ulang songon sa!ari, as' iharosuhkon hasoman
91. Anduhur !inur!utan, tading i!arsobanan Anggo uhur tinurutan, lang mar !arsaranan
98. *imbaho ni simarban, ulang mago sanrigat Ag' lingot !anonggor, ulang lu!a !ardingat
UMPAMA
99. 'lang songon roba-roba galunggung,
6alakan indung-indung.
!"". %ohor pe partubuh,
dohorando parhundul.
!"!. Songon sanggar i topi dalan,ombang marsidung-dungan.
!"(. 'lang alahan lopah,
Songon bah ambalotu.
-
8/18/2019 Ungkapan Tradisional Bahasa
11/11
!"*. Songon pangombahni nan aham,
Tading tirahapni tupang.
!"/. Marsitungkol-tungkolan,
Songon suhat i raboyon.
!". Marsiamin-aminan ,
songon lambakni galuh.
!"0. 'lang ipodomhon,6olapni tumba-tumba.
!"1. Sedo gogoh jingkat,
pa daoh dung-dung.
!"8. +orit do tangan ,
manggijighon na so adong.
!"9. 'lang ipangan na idaratni huyum
!!". Madabuh jarum
&u na pot-pot
#ang ididah mataTapi ididah uhur.