preskas heg terbaru wirda

8/16/2019 Preskas HEG Terbaru Wirda

http://slidepdf.com/reader/full/preskas-heg-terbaru-wirda 1/26

PRESENTASI KASUS

KEPANITERAAN KLINIK ILMU KEBIDANAN DAN KANDUNGAN

Tanggal masuk RSUD : 17 JANUARI 2016

Jam : 22.15 WIB

LAPORAN KASUS

I. IDENTITAS

Nama Ny. K

Umur 2 !a"un

Agama Islam

#$n%&%&kan !$rak"&r SD

#$k$r'aan I(u Ruma" Tangga

S!a!us )$n&ka" * !a"un

Alama! K+.,&nk #-s-k D$sa ,$(ak

/$%$ K$ama!an #ul- )$rak

Nama Suam& Tn.

#$n%&%&kan Suam& SD

#$k$r'aan Suam& Buru"

N- ) 2*3333

II. ANAMNESIS

Keluhan Utama :

)ual %an mun!a" yang %&rasakan s$'ak 2 (ulan S)RS %an ny$r& +a%a ulu "a!&

Keluhan Tambahan :#us&ng %an l$m$s

Riwayat Penyait Sea!an" :

Ny.K 2 !a"un %a!ang k$ I/D #4NK RSUD &l$g-n +a%a !anggal 17 'anuar& 2016

+ukul 22.15 WIB s$!$la" %&ru'uk %ar& #usk$smas %$ngan %&agn-s&s /#1A1 am&l 12

m&nggu %$ngan /. #as&$n m$ng$lu" mual %an mun!a" s$'ak 1 (ulan S)RS %an ny$r&

+a%a ulu "a!&. K$lu"an &n& su%a" %&rasakan s$'ak k$"am&lan +$r!ama "&ngga saa! &n&. #a%a

aalnya mun!a" "anya !$r'a%& +a%a +ag& "ar& namun saa! &n& mun!a" %&alam& !&%ak "anya

Rahma Wirda (1102011219) 1



%& +ag& "ar& sa'a. )un!a" +un 'uga !$r'a%& k$!&ka +as&$n s$!$la" makan %an m&num %$ngan

8r$ku$ns& 910;"ar&. Is& mun!a"an ($ru+a makanan %an m&numan yang %&k-nsums&

s$($lumnya. )un!a" %&s$r!a& %$ngan s$%&k&! %ara" s$($lum k$ ruma" sak&!. K$lu"an mual

%an mun!a" s$mak&n ($r!am(a" ($ra! s$!$la" makan %an m&num %an ($rkurang saa!

&s!&ra"a!. S$la&n &!u +as&$n 'uga m$ng$lu"kan k$+ala !$rasa +us&ng %an (a%an !$rasa l$mas

s$"&ngga !&%ak mam+u m$lakukan ak!&<&!as s$"ar&="ar& m$rasa "aus %an (&(&r !$rasa

k$r&ng %an m$rasa (anyak a&r l&ur %& %alam mulu !s$r!a %&%a+a!kan a%anya +$nurunan

na8su makan %an ($ra! (a%an. BAB !&%ak lanar %an BAK ($rarna kun&ng k$-kla!an

%$ngan 8r$ku$ns& %alam s$"ar& %an 'umla" yang s$%&k&!.

Riwayat Penyait Dahulu :

#as&$n m$nyangkal m$n%$r&!a +$nyak&! 'an!ung "&+$r!$ns& %&a($!$s m$l&!us mau+un

al$rg& -(a! %an asma (r-nk&al.

Riwayat Penyait Kelua!"a :

R&aya! "&+$r!$ns& +$nyak&! 'an!ung gangguan g&n'al asma mau+un %&a($!$s m$ll&!us

+a%a angg-!a k$luarga yang la&n %&sangkal -l$" +as&$n.

Riwayat #ai$ :

#as&$n m$nar"$ +a%a us&a 16 !a"un !&%ak !$ra!ur !&%ak sak&! s&klus 2* "ar& lama * "ar&

#T 2> -k!-($r 2015 !aks&ran +ar!us 10 'ul& 2016

Riwayat Pe!niahan% Kehamilan $an Pe!&alinan Dahulu :

#$rn&ka"an +$r!ama %an !$la" ($rlangsung s$lama * !a"un.

Riwayat K'nt!a&e(&i :

#as&$n m$ngaku m$nggunakan KB sun!&k (ulan

III. PEMERIKSAAN )ISIK

STATUS TANDA *ITAL

K$a%aan Umum : ,$ma"

K$sa%aran : Composmentis

T$k. Dara" : 0;60 mmg

Na%& : 5;m$n&!

#$rna8asan : 20 ;m$n&!

Su"u : 6* ?

Rahma Wirda (1102011219) 2



TB;BB : 15*m ; 55 kg

STATUS GENERALIS

K$+ala : N-rm-$+"al ram(u! "&!am r-n!-k@=

)a!a : K-n'ung!&<a +ua! =;= skl$ra &k!$r&k =;= ma!a $kung@=

TT : Dalam (a!as n-rmal

,$"$r : T&%ak a%a +$m($saran K/B. T&r-&% !&%ak !$ra(a m$m($sar

Da%a : S&m$!r&s saa! s!a!&s %an %&nam&s r$!raks&@=.

#aru : Suara na8as %asar <$s&kul$r ; r"-nk& =;= "$$C&ng =;=.

Jan!ung : Buny& 'an!ung I=II r$gular murmur@= gall-+@=.

A(%-m$n : Bun&! s&m$!r&s su+$l (&s&ng usus@ n-rmal

ks!r$m&!as

Su+$r&-r In8$r&-r

%$ma

Akral %&ng&n

R$8l$ks &s&-l-g&s

R$8l$ks #a!-l-g&s

=;=

=;=

N;N

=;=

=;=

=;=

N;N

=;=

STATUS OBSTETRI

Peme!i&aan Lua!

Ins+$ks& :

• A%anya arna k$"&!aman +a%a %a$ra" a'a" @l-asma gra<&%arum.

• Turg-r kul&! kurang

• )a!a $kung @ (&(&r k$r&ng @ muk-sa mulu! k$r&ng @

• Tam+ak a(%-m$n (un&! s&m$!r&s

Ab$'men :

I : Tam+ak $m(ung

A: #$r&s!al!&k @ k$san n-rmal

# : !&m+an&

# : Ny$r& !$kan @ r$g&- $+&gas!r&um

Peme!i&aan Ob&tet!i :

T&ngg& un%us U!$r& : 1 Jar& (aa" +usa!

Rahma Wirda (1102011219) 3



Genitalia : #$m$r&ksaan Dalam @ET : !&%ak %&lakukan

Peme!i&aan Dalam

Vaginal toucher @ET : <ul<a <ag&na -$%$ma +-r!&- !&%ak !$ra(a +$m(ukaan l$ngka+

k$!u(an @=

I*. PEMERIKSAAN PENUN+ANG

Peme!i&aan lab'!at'!ium ,- /anua!i 01-23

#em'"l'bin

$m-gl-(&n

1* g;%l

GDS 71 mg;%l

Leu'&it 16 ;Fl

#emat'!it ** G

T!'mb'&it 01 ;FlMa&a (en$a!ahan 2H m$n&!

Ma&a (embeuan 11H m$n&!

G'l'n"an $a!ah B; R" @

#BSa" N$ga!&8

Anti #I* N-n r$ak!&8

Peme!i&aan lab'!at'!ium ,-4 /anua!i 01-23

,u!ine len"a(3

5a!na ,U!ine3 Kun&ng !ua

Kee!uhan ,u!ine3 J$rn&"

Be!at /eni& 1025 g;mlP# 60

P!'tein #-s&!&<$ 1H

Glu'&a N$ga!&<$

Ket'n #-s&!&<$ 2H

Bili!ubin N$ga!&<$

U!'bilin'"en 01

Nit!it N$ga!&<$

Da!ah N$ga!&<$

E(itel #-s&!&<$

E!it!'&it 0=1

Leu'&it >=*

Bate!i N$ga!&<$

+amu! N$ga!&<$

Peme!i&aan lab'!at'!ium -6 /anua!i 01-2

@aal "a!&

Albumin >

Gl'bulin 12

T'tal (!'tein >6

*. DIAGNOSIS

Aal masuk RS : /#1A1 "am&l 12 m&nggu %$ngan /#ulang %ar& RS : /#1A1 "am&l 12 m&nggu %$ngan /

Rahma Wirda (1102011219) 4



*I. REN7ANA PENATALAKSANAAN

1. 4(s$r<as& !an%a <&!al DJJ

2. IED R, 4n%ans$!r-n 1am+

. In'$ks& Ran&!&%&n$ 2 1 am+

*II. PROGNOSIS

I(u : u- a% <&!am : %u(&a a% (-nam

u- a% 8un!&-nam : %u(&a a% (-nam

u- a% sana!&-nam : %u(&a a% (-nam

Jan&n : %u(&a a% (-nam

*III. )OLLO5 UP

- +ANUARI 01-2 ,08.813

S 4S %a!ang k&r&man %ar& +-n$k %$ngan "am&l (ulan. I(u m$ng$lu" mual

mun!a" s$'ak k$"am&lan 2 (ulan %an (a%an !$rasa l$mas @=.4 KU : Tam+ak sak&! s$%ang KS; )

TD : 0;60 RR : 22;m$n&!

N : 100;m$n&! S : 7>

@,a( 17 'anuar& 2016

$m-gl-(&n : 1* g;%l

,$uk-s&! : 16 ;Fl

$ma!-kr&! : ** G

Tr-m(-s&! : 01 ;FlA /#IA1 12 m&nggu %; /

# !";

• R, %r&+ -n%ans$!r-n * mg

• Ran&!&%&n$ 21 ;IE

• 4(s$r<as& KU; mual %an mun!a"

• )$m($r& su++-r! m$n!al

• )$ngan'urkan un!uk +uasa 6 'am s;% 05.0

• )$lakukan T#RS

Rahma Wirda (1102011219) 5



-4 +ANUARI 01-2 ,19.813

S 4S m$ng$lu" !&%ak na8su makan

O KU : Tam+ak sak&! s$%ang KS; )

TD : 100;70 RR :22 ;m$n&! N : 5 ;m$n&! S : 66

$m-gl-(&n : 1* g;%l

,$uk-s&! : 16 ;Fl

$ma!-kr&! : ** G

Tr-m(-s&! : 01 ;Fl

@,a( 1* 'anuar& 2016

#r-!$&n @ur&n$ : #-s&!&<$ 1H

K$!-n : #-s&!&<$ 2H

A /#IA1 12 m&nggu %; /

P !";

• R, %r&+ -n%ans$!r-n * mg

• Ran&!&%&n$ 21 ;IE

• 4(s$r<as& KU; mual %an mun!a"• )$m($r& su++-r! m$n!al

• )$ngan'urkan un!uk makan s$%&k&! !a+& s$r&ng

• )$ngan'urkan un!uk m$n'aga +$rs-nal "yg&n$

-4 +ANUARI 01-2 ,16.113

S 4S m$ng$lu" +us&ng %an mual s$r!a ny$r& +a%a ulu "a!&

O KU : Tam+ak sak&! s$%ang KS; )

TD :100;70 RR : 22 ;m$n&! N : 0;m$n&! S : 6*

@,a( 17 'anuar& 2016

$m-gl-(&n : 1* g;%l

,$uk-s&! : 16 ;Fl

$ma!-kr&! : ** G

Tr-m(-s&! : 01 ;Fl

@,a( 1* 'anuar& 2016

#r-!$&n @ur&n$ : #-s&!&<$ 1H

K$!-n : #-s&!&<$ 2H

Rahma Wirda (1102011219) 6



A /#IA1 12 m&nggu %; /

P !";

• Dr&+ &n8us R, 4n%$ns$!r-n %$ngan 20 !+m

• Ran&!&%&n$ &n' 2 1 am+

• As. -la! 1 1000 g

• D&$! (&asa

-4 +ANUARI 01-2 ,-0.113

S 4S m$ng$lu" mas&" !$rasa mual %an mun!a" 9 7 KU : Tam+ak sak&! s$%ang KS; )

TD :100;70 RR : 21 ;m$n&!

N : 0;m$n&! S : 7

@,a( 17 'anuar& 2016

$m-gl-(&n : 1* g;%l

,$uk-s&! : 16 ;Fl

$ma!-kr&! : ** G

Tr-m(-s&! : 01 ;Fl

,a( 1* 'anuar& 2016

#r-!$&n @ur&n$ : #-s&!&<$ 1H

K$!-n : #-s&!&<$ 2H

A /#IA1 12 m&nggu %; /

( !";

• Dr&+ &n8us R, 4n%$ns$!r-n %$ngan 20 !+m• Ran&!&%&n$ &n' 2 1 am+

• As. -la! 1 1000 g

• D&$! (&asa

• )$n'$laskan "as&l +$m$r&ksaan

• )$m($r&kan su++-r! m$n!al

• )$ngan'urkan un!uk !$!a+ makan %an m&num s$%&k&!=s$%&k&!

namun s$r&ng %an s$lag& "anga!

• )$m($r& !$ra+& s$sua& r$s$+ %-k!$r

Rahma Wirda (1102011219) 7



-4 +ANUARI 01-2 ,-.113

S 4S m$ng$lu" +us&ng s$r!a mual %an mun!a" mas&" %&rasakan

1 Tam+ak sak&! s$%ang KS; )

TD :110;*0 RR : 21 ;m$n&!

N : *6 ;m$n&! S : 6*

@,a( 17 'anuar& 2016

$m-gl-(&n : 1* g;%l

,$uk-s&! : 16 ;Fl

$ma!-kr&! : ** G

Tr-m(-s&! : 01 ;Fl

@,a( 1* 'anuar& 2016

#r-!$&n @ur&n$ : #-s&!&<$ 1H

K$!-n : #-s&!&<$ 2H

A /#IA1 12 m&nggu %; /

P !";


• Ran&!&%&n$ &n' 2 1 am+

• As. -la! 1 1000 g

•

D&$! (&asa• )$ng-(s$r<as& KU TTE mual %an mun!a"

• )$m-!&<as& &(u un!uk makan s$%&k&! !a+& s$r&ng

• )$ngan'urkan un!uk m&num -(a! as.8-la! 1 !a(

• )$m($r&kan nu!r&s& %an a&ran

-4 +ANUARI 01-2 ,0-.113

S 4S m$nga!akan mas&" +us&ng %an mual mun!a" 95

Rahma Wirda (1102011219) 8



4 KU : Tam+ak sak&! s$%ang KS; )

TD :110;*0 RR : 2 ;m$n&!

N : *7 ;m$n&! S : 6*

@,a( 17 'anuar& 2016

$m-gl-(&n : 1* g;%l

,$uk-s&! : 16 ;Fl

$ma!-kr&! : ** G

Tr-m(-s&! : 01 ;Fl

@,a( 1* 'anuar& 2016

#r-!$&n @ur&n$ : #-s&!&<$ 1H

K$!-n : #-s&!&<$ 2H

A /#IA1 12 m&nggu %; /

# !";


• Ran&!&%&n$ &n' 2 1 am+

• As. -la! 1 1000 g

• D&$! (&asa

• )$ng-(s$r<as& KU TTE mual %an mun!a"


• )$ngan'urkan un!uk m&num -(a! as.8-la! 1 !a(• )$m($r&kan nu!r&s& %an a&ran

-6 +ANUARI 01-2,19.113

S 4S m$ng$lu" sak&! %& ulu "a!& %an mas&" m$rasakan mual %an mun!a"

O KU : Tam+ak sak&! r&ngan KS; )

TD :120;*0 RR : 22 ;m$n&!

N : * ;m$n&! S : 6

@,a( 17 'anuar& 2016

$m-gl-(&n : 1* g;%l

,$uk-s&! : 16 ;Fl

$ma!-kr&! : ** G

Tr-m(-s&! : 01 ;Fl

Rahma Wirda (1102011219) 9



@,a( 1* 'anuar& 2016

#r-!$&n @ur&n$ : #-s&!&<$ 1H

K$!-n : #-s&!&<$ 2

@,a( 1 'anuar& 2016

Al(um&n : >

/l-(ul&n : 12

T-!al #r-!$&n : >6

A

/#IA1 12 m&nggu %; /

P !";

•Dr&+ &n8us R, 4n%$ns$!r-n %$ngan 20 !+m

• Ran&!&%&n$ &n' 2 1 am+

• As. -la! 1 1000 g

• D&$! (&asa

• )$ng-(s$r<as& KU TTE mual %an mun!a"


• )$ngan'urkan un!uk m&num -(a! as.8-la! 1 !a(

• )$m($r&kan nu!r&s& %an a&ran

-6 +ANUARI 01-2 @0*.00

S 4S m$ng$lu" mas&" mual %an mun!a" %an !a%& +ag& mun!a" 9 %an &(u mas&"

m$rasa l$mas

4 KU : Tam+ak sak&! r&ngan KS; )

TD :110;*0 RR : 21 ;m$n&!

N : **;m$n&! S : 7

@,a( 17 'anuar& 2016

$m-gl-(&n : 1* g;%l

,$uk-s&! : 16 ;Fl

$ma!-kr&! : ** G

Tr-m(-s&! : 01 ;Fl

@,a( 1* 'anuar& 2016

#r-!$&n @ur&n$ : #-s&!&<$ 1H

K$!-n : #-s&!&<$ 2H

@,a( 1 'anuar& 2016

Rahma Wirda (1102011219) 10



Al(um&n : >

/l-(ul&n : 12

T-!al #r-!$&n : >6

A /#IA1 12 m&nggu %; /

# th;

• Ran&!&%&n$ s!-+ gan!& -m$+raC-l$ 21 am+ IE

• $k T# al(um&n

DISKUSI

I. IDNTIIKASI

Ny.K 2 !a"un %a!ang k$ I/D #4NK RSUD &l$g-n +a%a !anggal 17 'anuar& 2016

+ukul 22.15 WIB s$!$la" %&ru'uk %ar& #usk$smas %$ngan %&agn-s&s /#1A1 am&l 12

m&nggu %$ngan /. #as&$n m$ng$lu" mual %an mun!a" s$'ak 1 (ulan S)RS %an ny$r&

+a%a ulu "a!&. K$lu"an &n& su%a" %&rasakan s$'ak k$"am&lan +$r!ama "&ngga saa! &n&. #a%a

Rahma Wirda (1102011219) 11



ak!-r +r$s%&+-s&s& yang mungk&n %&%a+a! %ar& +as&$n a%ala" 8ak!-r "-rm-nal.

#$n&ngka!an ka%ar +r-g$s!$r-n$s!r-g$n %an Human Chorionic Gonadotropin

@/ %a+a! m$n'a%& 8ak!-r +$n$!us mual mun!a". #$n&ngka!an "-rm-n

+r-g$s!$r-n m$ny$(a(kan -!-! +-l-s +a%a s&s!$m gas!r-&n!$s!&nal m$ngalam&

r$laksas& "al &!u m$ngak&(a!kan +$nurunan m-!&l&!as lam(ung s$"&ngga

+$ng-s-ngan lam(ung m$lam(a!. R$8l$ks $s-8agus +$nurunan m-!&l&!as

lam(ung %an +$nurunan s$kr$s& %ar& asam "&%r-kl-r&% 'uga ($rk-n!r&(us&

!$r"a%a+ !$r'a%&nya mual %an mun!a". S$la&n &!u / 'uga m$ns!&mulas&

k$l$n'ar !&r-&% yang %a+a! m$ngak&(a!kan mual %an mun!a". -rm-n

+r-g$s!$r-n &n& %&"as&lkan -l$" k-r+us lu!$um +a%a masa aal k$"am&lan %an

m$m+unya& 8ungs& m$n$nangkan !u(u" &(u "am&l s$lama k$"am&lan !$rmasuk

sara8 &(u "am&l s$"&ngga +$rasaan &(u "am&l m$n'a%& !$nang. -rm-n &n&

($r8ungs& un!uk m$m(angun la+&san %& %&n%&ng ra"&m un!uk m$nyangga

+las$n!a %& %alam ra"&m. -rm-n &n& 'uga %a+a! ($r8ungs& un!uk m$n$ga"

g$rakan k-n!raks& a!au +$ng$ru!an -!-!=-!-! ra"&m. -rm-n &n& %a+a!

Mm$ng$m(angkanM +$m(ulu" %ara" s$"&ngga m$nurunkan !$kanan %ara" &!u

+$ny$(a( m$nga+a -rm-n &n& 'uga m$m(ua! s&s!$m +$n$rnaan 'a%& lam(a!

+$ru! m$n'a%& k$m(ung a!au s$m($l&!. -rm-n &n& 'uga m$m+$ngaru"&

+$rasaan %an suasana "a!& &(u m$n&ngka!kan su"u !u(u" m$n&ngka!kan

+$rna8asan mual

. A+aka" +$na!alaksanaan +as&$n &n& su%a" a%$kua!

La

• D$ngan a%anya %&agn-s&s !$rs$(u! maka !a!alaksana aal yang

%&r$nanakan a%ala" m$m($r&kan a&ran R&ng$r ,ak!a! un!uk

m$m($r&kan su+la& nu!r&s& !$naga %an k$s$&m(angan a&ran %alam

!u(u".

• Dr&+ -n%ans$!r-n * mg. 4n%ans$!r-n m$ru+akan an!&$m$!&k %$ngan

r$s$+!-r 5="y%r-y!ry!am&n$ @5T yang sanga! s$l$k!&8 yang %a+a!

m$n$kan mual %an mun!a". )$kan&sm$ k$r'anya %&%uga

%&langsungkan %$ngan m$ngan!ag-n&sas& r$s$+!-r 5=T yang !$r%a+a!

+a%a "$m-r$s$+!-r !r&gg$r C-n$ %& ar$a +-s!r$ma -!ak %anmungk&n

'uga +a%a a8$r$n <agal saluran $rna.

Rahma Wirda (1102011219) 13



• In'$ks& ran&!&%&n$ 21 am+ul. Ran&!&%&n$ ($k$r'a %$ngan ara

m$ng"am(a! r$s$+!-r 2 s$ara s$l$k!&8 %an r$<$rs&(l$. #$rangsangan

r$s$+!-r 2 akan m$rangsang s$kr$s& asam lam(ung s$"&ngga +a%a

+$m($r&an ran&!&%&n$ s$kr$s& asam langsung %&"am(a!• Asam 8-la! 1 1000 g. Asam 8-la! yang ($r+$ran +$n!&ng %alam

+$m($n!ukan sa!u +$r !&ga s$l %ara" m$ra" +a%a &(u "am&l. D&($r&kan

s$(aga& su+l$m$n &(u s$lama "am&l %an m$m(an!u +$r!um(u"an %an

+$rk$m(angan 'an&n s$r!a m$n$ga" (ay& aa! la"&r;k$!$r($lakangan

m$n!al.

• #$ru(a"an +-la %&$! yang s$%$r"ana ya&!u m$ngk-nsums& makanan

%an m&numan %alam +-rs& k$&l namn s$r&ng uku+ $8$k!&8 un!uk

m$nga!as& mual %an mun!a".

TIN+AUAN PUSTAKA

A. De<ini&i

Emesis gravidarum a%ala" g$'ala yang a'ar a!au s$r&ng !$r%a+a! +a%a

k$"am&lan !r&m$s!$r +$r!ama. )ual (&asanya !$r'a%& +a%a +ag& "ar& !$!a+& a%a yang

!&m(ul s$!&a+ saa! %an malam "ar&. /$'ala=ga'ala &n& (&asanya !$r'a%& 6 m&nggu s$!$la"

"ar& +$r!ama "a&% !$ra"&r %an ($rlangsung kurang l$(&" 10 m&nggu. )ual %an mun!a"

m$m+$ngaru"& "&ngga 50G k$"am&lan k$(anyakan +$r$m+uan mam+u

m$m+$r!a"ankan k$(u!u"an a&ran %an nu!r&s& %$ngan %&$! %an s&m+!-m akan !$ra!as&

"&ngga ak"&r !r&m$s!$r I. !&-l-g&nya ($lum %&k$!a"u& s$ara +as!& !$!a+& a%al

($($ra+a a"l& yang m$nya!akan (a"a $ra! "u(ungannya %$ngan $n%-kr&n (&-k&m&a

%an +s&k-l-g&s.

Rahma Wirda (1102011219) 14



&+$r$m$s&s /ra<&%arum a%ala" mun!a" yang !$r'a%& +a%a aal k$"am&lan

sam+a& umur k$"am&lan 20 m&nggu. K$lu"an mun!a" ka%ang ka%ang ($g&!u "$(a!

%&mana s$gala a+a yang %&makan %an %& m&num %&mun!a"kan s$"&ngga %a+a!

m$m+$ngaru"& +$k$r'aan s$"ar&="ar& ($ra! (a%an m$nurun %$"&%ras& %an !$r%a+a!

as$!-n %alam ur&n.

am+&r 50G an&!a "am&l m$ngalam& mual %an (&asanya mual mula& %&alam&

s$'ak aal k$"am&lan. )ual mun!a" saa! "am&l mu%a s$r&ng %&s$(u! morning sickness

!$!a+& k$nya!aannya mual mun!a" &n& %a+a! !$r'a%& s$!&a+ saa!. #a%a ($($ra+a kasus

%a+a! ($rlan'u! sam+a& k$"am&lan !r&m$s!$r k$%ua %an k$!&ga !a+& &n& 'arang !$r'a%&.

B. E(i$emi'l'"i)ual %an mun!a" !$r'a%& %alam 50=0G k$"am&lan. /$'alanya (&asanya

%&mula& +a%a g$s!as& m&nggu =10 m$munak +a%a m&nggu 11=1 %an ($rak"&r +a%a

m&nggu 12=1>. #a%a 1=10G k$"am&lan g$'ala %a+a! ($rlan'u! m$l$a!& 20=22 m&nggu.

&+$r$m$s&s ($ra! yang "arus %&raa! &na+ !$r'a%& %alam 0=2G k$"am&lan.>

D& masa k&n& "&+$r$m$s&s gra<&%arum 'arang s$kal& m$ny$(a(kan k$ma!&an

!a+& mas&" ($r"u(ungan %$ngan m-r(&%&!as yang s&gn&8&kan.> )-r(&%&!as yang

%&!&m(ulkan ($ru+a :

1 )ual %an mun!a" m$ngganggu +$k$r'aan "am+&r 50G an&!a "am&l yang ($k$r'a.

2 &+$r$m$s&s yang ($ra! %a+a! m$ny$(a(kan %$"&%ras&. S$k&!ar s$+$r$m+a! +as&$n

"&+$r$m$s&s gra<&%arum m$m(u!u"kan +$raa!an %& ruma" sak&! l$(&" %ar& s$kal&.

Wan&!a %$ngan "&+$r$m$s&s gra<&%arum %$ngan k$na&kan ($ra! (a%an %alam

k$"am&lan yang r$n%a" @7 kg m$m&l&k& r&s&k- yang l$(&" !&ngg& un!uk m$la"&rkan

n$-na!us %$ngan ($ra! (a%an la"&r r$n%a" k$&l un!uk masa k$"am&lan +r$ma!ur.

7. Eti'l'"i

)ual %an mun!a" m$m+$ngaru"& "&ngga 50G k$"am&lan k$(anyakan

+$r$m+uan mam+u m$m+$r!a"ankan k$(u!u"an a&ran %an nu!r&s& %$ngan %&$! %an

s&m+!-m akan !$ra!as& "&ngga ak"&r !r&m$s!$r +$r!ama. !&-l-g&nya ($lum %&k$!a"u&

s$ara +as!& !$!a+& a%al ($($ra+a a"l& yang m$nya!akan (a"a $ra! "u(ungannya

%$ngan $n%-kr&n (&-k&m&a %an +s&k-l-g&s. ak!-r=8ak!-r yang m$n'a%& +r$%&s+-s&s&

%&an!aranya:

Rahma Wirda (1102011219) 15



a S$r&ng !$r'a%& +a%a +r&m&gra<&%a m-la "&%a!&%-sa %&a($!$s %an "$"am&lan

gan%a ak&(a! +$n&ngka!an ka%ar /.

( ak!-r -rgan&k : masuknya <&l& k"-r&al$s %alam s&rkulas& ma!$rnal %an

+$ru(a"an m$!a(-l&k.

ak!-r +s&k-l-g&k: k$r$!akan ruma" !angga k$"&langan +$k$r'aan rasa !aku!

!$r"a%a+ ka"am&lan %an +$rsal&nan !aku! m$m&kul !anggung 'aa( %an

s$(aga&nya.

% ak!-r $n%-kr&n la&nnya: "&+$r!&r-&% %&a($!$s %an la&n=la&n.

D. Pat'<i&i'l'"i

)$kan&sm$ mual %an mun!a" m$ru+akan ma!a ran!a& +an'ang yang

%&k$n%al&kan -l$" k$s$&m(angan an!ara %-+am&n s$r-!-n&n "&s!am&n %an

as$!&lk-l&n. T$rnya!a m$nurunnya s$r-!-n&n %alam %ara" akan m$n&ngka!kan

!$r'a%&nya mual %an mun!a". 4l$" kar$na &!u u+aya +$n$ga"an %a+a! %&lakukan

%$ngan m$nam(a"kan <&!am&n B6 a!au +r-!$&n k"ususnya !r&+!-8an. )akanan %an

susu !am(a"an &(u "am&l akan m$m($n!uk k-ns$n!ras& s$r-!-n&n yang uku+ %an

n&as&n %alam %ara". ungs& s$r-!-n&n %an n&as&n a%ala" m$n$ga" ($rlangsungnya

mual %an mun!a" s$ara ($rl$(&"an yang %a+a! m$nggangu k$s$&m(angan $l$k!r-l&!

%$"&%ras& %$ngan man&8$s!as& kl&n&snya s$(aga& $m$s&s gra<&%arum %an %a+a!

($rlan'u! m$n'a%& "&+$r$m$s&s gra<&%arum.6

Rahma Wirda (1102011219) 16



)$lalu& mun!a" %&k$luarkan s$(ag&an a&ran lam(ung s$r!a $l$k!r-l&!

na!r&um kal&um %an kals&um. #$nurunan kal&um akan m$nam(a" ($ra!nya mun!a"

s$"&ngga mak&n ($rkurang kal&um %alam k$s$&m(angan !u(u" s$r!a mak&n

m$nam(a" ($ra! !$r'a%&nya mun!a". )un!a" yang ($rl$(&"an m$ny$(a(kan

%$"&%ras& ak&(a! a&ran !u(u" yang ($rkurang s$"&ngga %ara" m$n'a%& k$n!al

@"$m-k-ns$n!ras& yang %a+a! m$m+$rlam(a! +$r$%aran %ara" yang ($rar!&

k-nsums& 42 %an makanan k$ 'ar&ngan ($rkurang. K$kurangan makanan %an 42 k$

'ar&ngan akan m$n&m(ulkan k$rusakan 'ar&ngan yang %a+a! m$nam(a" ($ra!nya

k$a%aan 'an&n %an an&!a "am&l.

)un!a" yang ($rl$(&"an %a+a! m$ny$(a(kan +$a"nya +$m(ulu" %ara"

ka+&l$r +a%a lam(ung %an $s-8agus s$"&ngga mun!a" ($ram+ur %ara". )ual %an

mun!a" 'uga %a+a! m$ngak&(a!kan '$'as +a%a $s-8agus ($ru+a r-($kan Mallory

Weis.

E. Mani<e&ta&i lini&

Ba!asan '$las an!ara mual yang mas&" %&angga+ 8&s&-l-g&s %alam k$"am&lan

%$ngan "&+$r$m$s&s gra<&%arum !&%ak a%a !$!a+& (&la k$a%aan umum +$n%$r&!a

!$r+$ngaru" s$(a&knya %&angga+ s$(aga& "&+$r$m$s&s gra<&%arum. &+$r$m$s&s

gra<&%arum m$nuru! ($ra! r&ngannya g$'ala %a+a! %&(ag& %alam !&ga !&ngka!an ya&!u:1 T&ngka! I.

)un!a" yang !$rus m$n$rus +$n%$r&!a m$rasa l$ma" !&m(ul &n!-l$rans& !$r"a%a+

makanan %an m&numan ($ra! (a%an m$nurun ny$r& $+&gas!r&um mun!a" +$r!ama

k$luar makanan l$n%&r %an s$%&k&! a&ran $m+$%u %an yang !$rak"&r k$luar %ara".

Na%& m$n&ngka! sam+a& 100 kal& +$r m$n&! %an !$kanan %ara" s&s!-l&k m$nurun. )a!a

$kung %an l&%a" k$r&ng !urg-r kul&! ($rkurang %an ur&n s$%&k&! !$!a+& mas&" n-rmal.

2 T&ngka! II.

/$'ala l$(&" ($ra! s$gala yang %&makan %an %&m&num %&mun!a"kan "aus "$(a!

su(8$(r&l na%& $+a! %an l$(&" %ar& 100=1>0 kal& +$r m$n&! !$kanan %ara" s&s!-l&k

kurang %ar& *0 mmg a+a!&s kul&! +ua! l&%a" k-!-r ka%ang &k!$rus as$!-n

(&l&ru(&n %alam ur&n %an ($ra! (a%an $+a! m$nurun.

T&ngka! III.

Walau+un k-n%&s& !&ngka! III sanga! 'arang yang mula& !$r'a%& a%ala" gangguan

k$sa%aran @%$l&r&um=k-ma mun!a" ($rkurang a!au ($r"$n!& s&an-s&s gangguan

Rahma Wirda (1102011219) 18



'an!ung (&l&ru(&n %an +r-!$&nur&a %alam ur&n na%& k$&l %an $+a! su"u m$n&ngka!

%an !$ns& m$nurun. K-m+l&kas& 8a!al !$r'a%& +a%a susunan sara8 yang %&k$nal s$(aga&

Encephalopathy Wernicke %$ngan g$'ala n&s!agmus %&+l-+&a %an +$ru(a"an m$n!al.

K$a%aan &n& !$r'a%& ak&(a! %$8&s&$ns& Ca! makanan !$rmasuk <&!am&n B k-m+l$ks.

T&m(ulnya &k!$rus m$nun'ukan a%anya gangguan "a!&.

#aram$!$r T&ngka! I T&ngka! II T&ngka! II

K-n%&s& umum ,$ma" ,$(&" l$ma" %an

a+a!&s

,$(&" (uruk

K$sa%aran -m+-s m$n!&s A+a!&s S-mn-l$n

Ny$r& $+&gas!r&um

)un!a" 910 kal& S$r&ng B$r"$n!&

T$kanan %ara" )$nurun )$nurun )$nurun Na%& 9100 ;mn! )$n&ngka! )$n&ngka!

Turg-r kul&! )$nurun )$nurun )$nurun

)a!a $kung $kung &k!$rus $kung &k!$rus

BAK N-rmal 4l&g-ur&a 4l&g-ur&a=anur&a

K$!-n ur&n =; 9 2

Ta($l 1. /$'ala &+$r$m$s&s /ra<&%arum

). Dia"n'&i&

D&agn-s&s "&+$r$m$s&s gra<&%arum (&asanya !&%ak sukar. arus %&!$n!ukan

a%anya k$"am&lan mu%a %an mun!a" yang !$rus m$n$rus s$"&ngga m$m+$ngaru"&

k$a%aan umum. &+$r$m$s&s gra<&%arum yang !$rus m$n$rus %a+a! m$ny$(a(kan

k$kurangan makanan yang %a+a! m$m+$ngaru"& +$rk$m(angan 'an&n s$"&ngga

+$ng-(a!an +$rlu s$g$ra %&($r&kan. D&agn-s&s "&+$r$m$s&s gra<&%arum %&!$gakkan

m$lalu& anamn$s&s +$m$r&ksaan 8&s&k s$r!a +$m$r&ksaan +$nun'ang.56J

a Anamn$s&s

Dar& anamn$s&s %&%a+a!kan am$n-r$a !an%a k$"am&lan mu%a mual %an mun!a". )ual

%an mun!a" !$r'a%& !$rus m$n$rus %&rangsang -l$" '$n&s makanan !$r!$n!u %an

m$ngganggu ak!&<&!as +as&$n s$"ar&="ar&. S$la&n &!u %ar& anamn$s&s 'uga %a+a! %&+$r-l$"

&n8-rmas& m$ng$na& "al="al yang ($r"u(ungan %$ngan !$r'a%&nya "&+$r$m$s&s

Rahma Wirda (1102011219) 19



gra<&%arum s$+$r!& s!r$s l&ngkungan s-s&al +as&$n asu+an nu!r&s& %an r&aya! +$nyak&!

s$($lumnya @"&+$r!&r-&% gas!r&!&s +$nyak&! "a!& %&a($!$s m$ll&!us %an !um-r s$r$(r&.

( #$m$r&ksaan &s&k

#a%a +$m$r&ksaan 8&s&k +$rlu %&+$r"a!&kan k$a%aan umum +as&$n !an%a=!an%a <&!al

!an%a %$"&%ras& %an ($sarnya k$"am&lan. #a%a +$m$r&ksaan 8&s&k %a+a! %&!$mukan

a%anya !an%a=!an%a %$"&%ras& kul&! +ua! &k!$rus s&an-s&s ($ra! (a%an m$nurun. #a%a

<ag&nal !-u"$r %a+a! %&!$mukan u!$rus ($sar s$sua& ($sarnya k$"am&lan k-ns&s!$ns&

lunak +a%a +$m$r&ksaan &ns+$kul- s$r<&ks ($rarna (&ru @l&<&%$. S$la&n &!u +$rlu 'uga

%&lakukan +$m$r&ksaan !&r-&% %an a(%-m&nal un!uk m$ny&ngk&rkan %&agn-s&s (an%&ng.

#$m$r&ksaan #$nun'ang

#$m$r&ksaan +$nun'ang %&lakukan un!uk m$m(an!u m$n$gakkan %&agn-s&s %an

m$ny&ngk&rkan %&agn-s&s (an%&ng. #$m$r&ksaan yang %&lakukan a%ala" %ara" l$ngka+

ur&nal&s&s gula %ara" $l$k!r-l&! US/ @+$m$r&ksaan +$nun'ang %asar anal&s&s gas

%ara" !$s 8ungs& "a!& %an g&n'al.2 #a%a k$a%aan !$r!$n!u '&ka +as&$n %&ur&ga& m$n%$r&!a

"&+$r!&r-&% %a+a! %&lakukan +$m$r&ksaan 8ungs& !&r-&% %$ngan +aram$!$r TS %an T >.

#a%a kasus "&+$r$m$s&s gra<&%arum %$ngan "&+$r!&r-&% 50=60G !$r'a%& +$nurunan ka%ar

TS. J&ka %&ur&ga& !$r'a%& &n8$ks& gas!r-&n!$s!&nal %a+a! %&lakukan +$m$r&ksaan

an!&(-%& Helicobacter pylori. #$m$r&ksaan la(-ra!-r&um umumnya m$nun'ukan

k$na&kan "$m-gl-(&n "$ma!-kr&! kr$a!&n&n shift to the left ($n%a k$!-n %an

+r-!$&nur&a +$n&ngka!an blood urea nitrogen. #$m$r&ksaan US/ +$n!&ng %&lakukan

un!uk m$n%$!$ks& a%anya k$"am&lan k$m(ar a!au+un m-la "&%a!&%-sa. #a%a k$lu"an

"&+$r$m$s&s yang ($ra! %an ($rulang +$rlu %&+&k&rkan un!uk k-nsul!as& +s&k-l-g&.

G. Dia"n'&i& Ban$in"

a Ulkus +$+!&kum

Ulkus +$+!&kum +a%a &(u "am&l (&asanya a%ala" +$nyak&! ulkus +$+!&kum kr-n&k yang

m$ngalam& $ksas$r(as& s$"&ngga %alam anamn$s&s %a+a! %&!$mukan r&aya!

s$($lumnya. /$'ala k"as ulkus +$+!&kum a%ala" ny$r& $+&gas!r&um yang ($rkurang

%$ngan makanan a!au an!as&% %an m$m($ra! %$ngan alk-"-l k-+& a!au -(a!

an!&&n8lamas& n-ns!$r-&% @4AINS. Ny$r& !$kan $+&gas!r&um "$ma!$m$s&s m$l$na %an

m$l$na %a+a! %&!$mukan +a%a ulkus +$+!&kum.

Rahma Wirda (1102011219) 20



( K-l$s!as&s -(s!$!r&k

Da+a! %&!$mukan +rur&!us +a%a s$luru" !u(u" !an+a a%anya ruam &k!$rus arna ur&n

g$la+ %an !&n'a ($rarna +ua! %&s$r!a& +$n&ngka!an ka%ar $nC&m "a!& %an (&l&ru(&n.

#$rl$makan "a!& aku!

D&!$mukan g$'ala k$gagalan 8ungs& "a!& s$+$r!& "&+-gl&k$m& gangguan +$m($kuan

%ara" %an +$ru(a"an k$sa%aran s$kun%$r ak&(a! $ns$8al-+a!& "$+a!&k.

% A+$n%&s&!&s aku!

#as&$n %$ngan a+$n%&s&!&s aku! (&asanya m$ngalam& %$mam %an ny$r& +$ru! kanan (aa". Ny$r& %a+a! ($ru+a ny$r& !$kan mau+un ny$r& l$+as %an l-kas& ny$r& %a+a!

($r+&n%a" k$ a!as s$sua& us&a k$"am&lan kar$na u!$rus yang s$mak&n m$m($sar.

A+$n%&s&!&s aku! +a%a k$"am&lan m$m&l&k& !an%a=!an%a yang k"as ya&!u !an%a Bryan

@!&m(ul ny$r& (&la u!$rus %&g$s$r k$ kanan %an !an%a Al%$r @a+a(&la +as&$n ($r(ar&ng

m&r&ng k$ k&r& l$!ak ny$r& !&%ak ($ru(a".

$ &+$r!&r-&%&sm$

)$sk&+un 'arang +$nyak&! /ra<$s 'uga %a+a! m$ny$(a(kan "&+$r$m$s&s. 4l$" kar$na

&!u +$rlu %&ar& a+aka" !$r%a+a! +$n&ngka!an T> a!au +$nurunan TS. Ka%ar T>

%an TS +a%a +as&$n "&+$r$m$s&s gra<&%arum %a+a! sama %$ngan +as&$n +$nyak&!

/ra<$s !$!a+& +as&$n "&+$r$m$s&s !&%ak m$m&l&k& an!&(-%& !&r-&% a!au !$muan kl&n&s

+$nyak&! /ra<$s s$+$r!& +r-+!-s&s %an +$m($saran k$l$n'ar !&r-&%. J&ka ka%ar T>

m$n&ngka! !an+a %&%a+a!kan (uk!& +$nyak&! /ra<$s +$m$r&ksaan !$rs$(u! +$rlu

%&ulang +a%a us&a g$s!as& yang l$(&" lan'u! ya&!u s$k&!ar 20 m&nggu us&a g$s!as& saa!ka%ar T> %a+a! m$n'a%& n-rmal +a%a +as&$n !an+a "&+$r!&r-&%&sm$. #$m($r&an

+r-+&l!&-uras&l +a%a +as&$n "&+$r!&r-&%&sm$ %a+a! m$r$%akan g$'ala=g$'ala

"&+$r!&r-&%&sm$ !$!a+& !&%ak m$r$%akan mual %an mun!a".

8 In8$ks& Helicobacter pylori

Rahma Wirda (1102011219) 21



S$(ua" s!u%& m$ny$(u!kan s$(anyak 61*G +$r$m+uan "am&l %$ngan "&+$r$m$s&s

gra<&%arum m$nun'ukkan "as&l !$s %$!$ks& g$n-m H. pylori yang +-s&!&8 namun s!u%&

!$rs$(u! mas&" k-n!r-<$rs&al.

#. PENTALAKSANAAN

Ta!alaksana aal %an u!ama un!uk mual %an mun!a" !an+a k-m+l&kas& a%ala"

&s!&ra"a! %an m$ng"&n%ar& makanan yang m$rangsang s$+$r!& makanan +$%as

makanan ($rl$mak a!au su+l$m$n ($s&. #$ru(a"an +-la %&$! yang s$%$r"ana ya&!u

m$ngk-nsums& makanan %an m&numan %alam +-rs& k$&l namun s$r&ng uku+ $8$k!&8

un!uk m$nga!as& mual %an mun!a" %$ra'a! r&ngan. J$n&s makanan yang %&

r$k-m$n%as&kan a%ala" makanan r&ngan kaang=kaangan +r-%uk susu kaang

+an'ang %an (&sku&! k$r&ng. )$nu makanan yang (anyak m$ngan%ung +r-!$&n 'uga

m$m&l&k& $8$k +-s&!&8 kar$na ($rs&8a! eupeptic %an $8$k!&8 m$r$%akan mual.

)ana'$m$n s!r$ss 'uga %a+a! ($r+$ran %alam m$nurunkan g$'ala mual.

#a%a $m$s&s gra<&%arum -(a!=-(a!an %&($r&kan a+a(&la +$ru(a"an +-la makan

!&%ak m$ngurang& g$'ala s$%angkan +a%a "&+$r$m$s&s gra<&%arum -(a!=-(a!an

%&($r&kan s$!$la" r$"&%ras& %an k-n%&s& "$m-%&nam&k s!a(&l.> Un!uk k$lu"an

"&+$r$m$s&s yang ($ra! +as&$n %&an'urkan un!uk %&raa! %& ruma" sak&! %an m$m(a!as&

+$ngun'ung. S!-+ makanan +$r -ral 2>=>* 'am. K$mu%&an ($r& &n8us gluk-sa 10G

a!au 5G : R, O 2:1 >0 !$!$s +$r m$n&!.1

4(a!=-(a!an yang %&gunakan an!ara la&n a%ala" <&!am&n B6 @+&r&%-ks&n an!&

"&s!am&n %an ag$n=ag$n +r-k&n$!&k. American College of bstetricians and

Gynecologists @A4/ m$r$k-m$n%as&kan 10 mg +&r&%-ks&n %&!am(a" 125 mg

%-ylam&n$ +$r -ral s$!&a+ * 'am s$(aga& 8armak-!$ra+& l&n& +$r!ama yang aman %an

$8$k!&8. Kar$na %a+a! m$nurunkan 70G mual %an mun!a" %alam k$"am&lan.

Su+l$m$n!as& %$ngan !&am&n %a+a! %&lakukan un!uk m$n$ga" !$r'a%&nya k-m+l&kas&

($ra! "&+$r$m$s&s ya&!u Wernicke!s encephalopathy.>

Rahma Wirda (1102011219) 22



Ta($l 1. T$ra+& "&+$r$m$s&s gra<&%arum

Is-las& %an +$ng-(a!an +s&k-l-g&s. #$n%$r&!a %&s$n%&r&kan %alam kamar yang !$nang

$ra" %an +$r$%aran u%ara yang (a&k "anya %-k!$r %an +$raa! yang (-l$" k$luar masuk

kamar sam+a& mun!a" ($r"$n!& %an +as&$n mau makan. a!a! a&ran yang masuk %an k$luar

%an !&%ak %&($r&kan makan %an m&num %an s$lama 2> 'am. Ka%ang=ka%ang %$ngan &s-las&

sa'a g$'ala=g$'ala akan ($rkurang a!au "&lang !an+a +$ng-(a!an. #$!ugas %a+a! m$m($r&kan

k-mun&kas& &n8-rmas& %an $%ukas& !$n!ang ($r(aga& masala" yang ($rka&!an %$ngan

k$"am&lan.

#$m($r&an a&ran +$nggan!&. Dalam k$a%aan %arura! %&($r&kan a&ran +$nggan!& yang

%&($r&kan a%ala" gluk-sa 5=10G %$ngan k$un!ungan %a+a! m$nggan!& a&ran yang "&lang %an

($r8ungs& s$(aga& sum($r $n$rg& s$"&ngga !$r'a%& +$ru(a"an m$!a(-l&sm$ %ar& l$mak %an

+r-!$&n m$n'a%& +$m$a"an gluk-sa. Dalam a&ran %a+a! %&!am(a"kan <&!am&n B

k-m+l$ks a!au kal&um yang %&+$rlukan un!uk k$lanaran m$!a(-l&sm$. S$lama +$m($r&an

a&ran "arus m$n%a+a! +$r"a!&an !$n!ang k$s$&m(angan a&ran yang masuk %an k$luar m$lalu&

ka!$!$r na%& !$kanan %ara" su"u %an +$rna+asan. ,anarnya +$ng$luaran ur&n m$m($r&kan

+$!un'uk (a"a k$a%aan ($rangsur m$m(a&k. #$m$r&ksaan yang +$rlu %&lakukan a%ala"

Rahma Wirda (1102011219) 23



%ara" ur&n %an (&la mungk&n 8ungs& "a!& %an g&n'al. B&la k$a%aan mun!a" ($rkurang

k$sa%aran m$m(a&k an&!a "am&l %a+a! %&($r&kan makan m&num %an m-(&l&sas&.

4(a!=-(a!an. An!&$m$!&k k-n<$ns&-nal s$+$r!& 8$n-!&aC&n %an ($nCam&n !$la" !$r(uk!&

$8$k!&8 %an aman (ag& &(u. An!&$m$!&k s$+$r!& +r-kl-r+$raC&n +r-m$!aC&n kl-r+r-maC&n

m$ny$m(u"kan mual %an mun!a" %$ngan ara m$ng"am(a! postsynaptic mesolimbic

dopamine receptors m$lalu& $8$k an!&k-l&n$rg&k %an +$n$kanan reticular activating system.

An!ag-n&s r$s$+!-r 5=hydro"ytryptamine# @5T s$+$r!& -n%ans$!r-n mula& s$r&ng

%&gunakan.

• An!&$m$!&k +r-m$!aC&n @a<-+r$g 2= kal& 25 mg +$r "ar& +$r -ral a!au +r-kl-r+$raC&n

@s!$m$!&l kal& mg +$r "ar& +$r -ral a!au m$%&am$r B6 kal& 1 +$r "ar& +$r -ral.1

• An!as&%a: as&%&r&n 1 !a(l$! +$r "ar& +$r -ral a!au m&lan!a 1 !a(l$! +$r "ar& +$r -ral

a!au magnam 1 !a(l$! +$r "ar& +$r -ral.1

$n-(ar(&!al 0 mg I) 2= kal& +$r "ar& a!au kl-r+r-maC&n 25=50 mg;"ar& I) a!au

kalau +$rlu %&aC$+am 5 mg 2= kal& +$r "ar& I)

A%a maam %&$! +a%a "&+$r$m$s&s gra<&%arum ya&!u :

a D&$! (&+$r$m$s&s (I

D&$! "&+$r$m$s&s I %&($r&kan k$+a%a +as&$n %$ngan "&+$r$m$s&s gra<&%arum ($ra!.

)akanan "anya !$r%&r& %ar& r-!& k$r&ng s&ngk-ng (akar a!au r$(us u(& (akar a!au

r$(us %an (ua"=(ua"an. a&ran !&%ak %&($r&kan ($rsama makanan !$!a+& 1=2 'am

s$su%a"nya. Kar$na +a%a %&$! &n& Ca! g&C& yang !$rkan%ung %& %alamnya kurang maka

!&%ak %&($r&kan %alam ak!u lama.

( D&$! (&+$r$m$s&s (II

D&$! &n& %&($r&kan (&la rasa mual %an mun!a" su%a" ($rkurang. D&$! %&($r&kan s$ara

($rangsur %an %&mula& %$ngan m$m($r&kan (a"an makanan yang ($rn&la& g&C& !&ngg&.

)&numan !&%ak %&($r&kan ($rsamaan %$ngan makanan. #$m&l&"an (a"an makanan

yang !$+a! +a%a !a"a+ &n& %a+a! m$m$nu"& k$(u!u"an g&C& k$ual& k$(u!u"an $n$rg&.

D&$! (&+$r$m$s&s (III

D&$! "&+$r$m$s&s III %&($r&kan k$+a%a +as&$n "&+$r$m$s&s gra<&%arum r&ngan. D&$!

%&($r&kan s$sua& k$sanggu+an +as&$n %an m&numan (-l$" %&($r&kan ($rsama

makanan. )akanan +a%a %&$! &n& m$nuku+& k$(u!u"an $n$rg& %an s$mua Ca! g&C&.

Rahma Wirda (1102011219) 24



I. KOMPLIKASI

a. )a!$rnal : ak&(a! %$8&s&$ns& !&am&n @B1 akan m$ny$(a(kan !$ra%&nya %&+l-+&a

+als& n$r<us k$=6 a!aks&a %an k$'ang. J&ka "al &n& !&%ak s$g$ra %&!angan& akan!$r'a%& +s&k-s&s k-rsak-88 @amn$s&a m$nurunnya k$mam+uan un!uk

($rak!&<&!as a!au+un k$ma!&an. K-m+l&kas& yang +$rlu %&+$r"a!&kan a%ala"

Ensephalopati Wernicke. /$'ala yang !&m(ul %&k$nal s$(aga& !r&as klas&k ya&!u

+aral&s&s -!-!=-!-! $ks!r&ns&k (-la ma!a @-8!alm-+l$g&a g$rakan yang !&%ak

!$ra!ur @a!aks&a %an (&ngung.

(. $!al : +$nurunan ($ra! (a%an yang kr-n&s akan m$n&ngka!kan k$'a%&an

gangguan +$r!um(u"an 'an&n %alam ra"&m @IU/R.

+. PEN7EGA#AN

#$n$ga"an !$r"a%a+ "&+$r$m$s&s gra<&%arum +$rlu %&laksananakan %$ngan 'alan

m$m($r&kan +$n$rangan !$n!ang k$"am&lan %an +$rsal&nan s$(aga& sua!u +r-s$s yang

8&s&-l-g&k m$m($r&kan k$yak&nan (a"a mual %an ka%ang=ka%ang mun!a" m$ru+akan

g$'ala yang 8&s&-l-g&k +a%a k$"am&lan mu%a %an akan "&lang s$!$la" k$"am&lan >

(ulan m$ngan'urkan m$ngu(a" makanan s$"ar&="ar& %$ngan makanan %alam 'umla"

k$&l !$!a+& l$(&" s$r&ng. )akanan yang ($rm&nyak %an ($r(au l$mak s$(a&knya

%&"&n%arkan. D$8$kas& yang !$ra!ur "$n%aknya %a+a! !$ra!ur.

DA)TAR PUSTAKA

1. #ra&r-"ar%'- SW&kn'-sas!r- . 2010. &+$r$m$s&s /ra<&%arum. Dalam: Ilmu

K$(&%anan. Jakar!a: Layasan B&na #us!aka Sar-n- #ra&r-"ar%'-. al *15=*17

Rahma Wirda (1102011219) 25



2.

preskas heg terbaru wirda

Documents