perilaku shadow tokoh utama dalam novel napas …eprints.umm.ac.id/39804/1/pendahuluan.pdf · i...

14
i PERILAKU SHADOW TOKOH UTAMA DALAM NOVEL NAPAS MAYAT KARYA BAGUS DWI HANANTO (Sebuah Kajian Psikologi) SKRIPSI Oleh Ninda Almaidatul Jannah 201410080311147 PROGRAM STUDI PENDIDIKAN BAHASA DAN SASTRA INDONESIA FAKULTAS KEGURUAN DAN ILMU PENDIDIKAN UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH MALANG 2018

Upload: others

Post on 05-Jan-2020

47 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

i

PERILAKU SHADOW TOKOH UTAMA DALAM NOVEL NAPAS MAYAT

KARYA BAGUS DWI HANANTO

(Sebuah Kajian Psikologi)

SKRIPSI

Oleh

Ninda Almaidatul Jannah

201410080311147

PROGRAM STUDI PENDIDIKAN BAHASA DAN SASTRA INDONESIA

FAKULTAS KEGURUAN DAN ILMU PENDIDIKAN

UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH MALANG

2018

viii

PERILAKU SHADOW TOKOH UTAMA DALAM NOVEL NAPAS MAYAT KARYA

BAGUS DWI HANANTO

(Sebuah Kajian Psikologi)

SKRIPSI

Diajukan untuk Memenuhi Salah Satu Persyaratan Memperoleh Gelar

Sarjana Pendidikan Bahasa dan Sastra Indonesia

Oleh

Ninda Almaidatul Jannah

201410080311147

PROGRAM STUDI PENDIDIKAN BAHASA DAN SASTRA INDONESIA

FAKULTAS KEGURUAN DAN ILMU PENDIDIKAN

UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH MALANG

2018

ix

x

xi

xii

xiii

xiv

xv

DAFTAR ISI

HALAMAN SAMPUL HALAMAN

HALAMAN JUDUL.............................................................................................i

LEMBAR PERSETUJUAN..................................................................................ii

LEMBAR PENGESAHAN..................................................................................iii

PERNYATAAN KEASLIAN PENULISAN........................................................iv

MOTTO DAN PERSEMBAHAN.........................................................................v

KATA PENGANTAR............................................................................................vi

DAFTAR ISI.........................................................................................................viii

DAFTAR TABEL.................................................................................................xi

DAFTAR LAMPIRAN........................................................................................xii

ABSTRAK............................................................................................................xiii

ABSTRACT..........................................................................................................xiv

BAB 1 PENDAHULUAN........................................................................................

1.1 Latar Belakang Masalah.........................................................................1

1.2 Rumusan Masalah................................................................................11

1.3 Tujuan Penelitian..................................................................................11

1.4 Manfaat Penelitian................................................................................12

1.5 Penegasan Istilah..................................................................................13

BAB II PEMBAHASAN..........................................................................................

2.1 Landasan Teori....................................................................................15

2.1.1 Teori Struktural.....................................................................15

2.1.2 Unsur Intrinsik......................................................................16

2.1.3 Unsur Ekstrinsik...................................................................20

2.2 Konsep Perilaku...................................................................................21

2.2.1 Pengertian Perilaku...............................................................21

2.2.2 Wujud Perilaku Shadow.......................................................23

2.2.2.1 Agresi....................................................................26

xvi

2.2.2.2 Penggoda................................................................27

2.2.2.3 Penghancur.............................................................28

2.3 Latar Belakang Shadow......................................................................29

2.3.1 Anima dan Animus...............................................................30

2.3.2 Topeng/ Persona....................................................................30

2.3.3 Emosi.....................................................................................31

2.4 Dampak Psikologi................................................................................32

2.4.1 Skizofrenia............................................................................32

2.4.2 Gangguan Kecemasan...........................................................35

2.4.3 Gangguan Stres.....................................................................36

2.5 Psikologi Sastra...................................................................................38

2.6 Psikologi Analitik Carl Gustav Jung...................................................41

2.6.1 Arketipe................................................................................43

2.6.2 Kepribadian..........................................................................46

BAB III METODE PENELITIAN.....................................................................47

3.1 Pendekatan dan Jenis Data Penelitian..................................................47

3.1.1 Pendekatan Penelitian...........................................................47

3.1.2 Jenis Penelitian......................................................................48

3.2 Metode Penelitian................................................................................49

3.3 Data dan Sumber Data Penelitian........................................................50

3.3.1 Data Penelitian......................................................................50

3.3.2 Sumber Data Penelitian.........................................................50

3.4 Indikator Penelitian..............................................................................50

3.5 Instrumen Penelitian.............................................................................53

3.6 Teknik Pengumpulan Data...................................................................55

3.7 Teknik Analisis Data............................................................................56

BAB IV HASIL PENELITIAN...........................................................................58

4.1 Wujud Perilaku Shadow......................................................................58

4.1.1 Perilaku Agresi.....................................................................59

4.1.2 Penggoda...............................................................................61

4.1.3 Penghancur............................................................................64

4.2 Latar Belakang Shadow dalam novel...................................................67

xvii

4.2.1 Anima dan Animus...............................................................67

4.2.2 Topeng...................................................................................68

4.2.3 Emosi.....................................................................................70

4.3 Dampak Psikologi................................................................................72

4.3.1 Skizofrenia............................................................................72

4.3.2 Gangguan Kecemasan...........................................................75

4.3.3 Gangguan Stres.....................................................................78

BAB V KESIMPULAN........................................................................................82

5.1 Penutup/ Kesimpulan...........................................................................82

5.2 Saran....................................................................................................84

Daftar Pustaka........................................................................................................85

Lampiran................................................................................................................88

xviii

DAFTAR TABEL

Halaman

Tabel 3.1 Indikator Penelitian.......................................................................50

Tabel 3.2 Instrumen Penelitian......................................................................53

Tabel 3.3 Pengkodean....................................................................................55

19

DAFTAR LAMPIRAN

Halaman

Lampiran 1 Sinopsis..............................................................................................88

Lampiran 2 Biografi Pengarang ...........................................................................90

Lampiran 3 Korpus Data .......................................................................................91

Lampiran 4 Riwayat Hidup..................................................................................128

20

DAFTAR PUSTAKA

Alwisol. 2009. Psikologi Kepribadian. Malang: UMM Press.

Aminudin, 2009. Pengantar Apresiasi Karya Sastra . Bandung: Sinar Baru

Algesindo.

Bagus, Lorens. 1996. Kamus Filsafat. Jakarta: Gramedia Pustaka Utama.

Breakwell, Glynis. 1997. Coping Aggressive Behaviour Mengatasi Perilaku

Agresif. Yogyakarta: Penerbit Kanisius.

Carlson, Neil. 2012a. Fisiologi Perilaku Edisi kesebelas Jilid 1. Jakarta: Penerbit

Erlangga.

Carlson, Neil. 2012b. Fisiologi Perilaku Edisi duabelas Jilid 2. Jakarta:

Penerbit Erlangga.

Endraswara, Suwardi. 2013. Metodologi Penelitian Sastra. Center for Academic

Publishing Service: Yogyakart.

Feiby. Pemikiran Carl Gustav Jung Tentang Teori Kepribadian (Implikasinya

Terhadap Interaksi Sosial). (Online).

(http://journal.iainmanado.ac.id/index.php/PP/article/download/

125/10) diakses 1 November 2016.

Feist, Jess dan Gregory J. Feist. 2012. Teori Kepribadian Theories of Personality.

Jakarta: Salemba Humanika.

Ferina dan Herdina. Hubungan antara Kesepian dengan Perilaku Agresif pada

Anak Didik di Lembaga Pemasyarakatan Anak Blitar.

(Online)(https://www.google.co.id/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=w

eb&cd=6&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwijkNzX36vYAhUGro8KHbG

CDf4QFghQMAU&url=http%3A%2F%2Fjournal.unair.ac.id%2Fdownloa

dfullpapersjpks1335a32a1afull.pdf&usg=AOvVaw0fIbEd0nLRKCrHcxa9

fdTA) (diakses 26 Juli 2017).

Hall, Calvin S dan Lindzey, Gardner. 1993. Psikologi Kepribadian1 Teori-teori

Psikodinamik (klinis). Kanisius: Yogyakarta.

Hananto, Bagus, 2015. Napas Mayat. Jakarta: PT Gramedia Pustaka Utama.

Jabrohim, 1965. Metodelogi Penelitian Sastra. Pengantar teori Sastra. Jakarta:

Hanindita Graha Widya.

Jung, Carl Gustav. 1986. Memperkenalkan Psikologi Analitis. Jakarta:

PT Gramedia.