+pawukon bubudenning kapribaden manungsa103.247.15.108/pustaka_dbm/+pawukon bubudenning...pambuka...

• •

• •• • • •

• • • • •

•

PAWUKON

BUBUDENNING KAPRIBADEN MANUNGSA .

KINIYYAS lNG PASEMON DALAH PARDIKANNE lNG DALEM SAPEPAKKING RANGKEN

PAWUKON

Kaimpun denning:

R. TANOYO.

Gambar - gambar pakirtyanne:

R. M. SULARDI .

•

PENERBIT: T. B. "PELAJAR" SOLO.

'

PAMBUKA

Nuwun wiyosse :rimb~n ~a':a Pawukon iki dijenengngake Bebudenning Kapribaden Mannung~a, amratel~ake ashning watak2 turap sawiji-wijining wong, kang kagawa saka daya praba:V~ng waktu In~ nalika lahirre. Ana dene waktu kang gedhe daya prabawanne tumrap palahuantng manungsa iku, yen miturut Kawruh Jawa, disebut Wuku.

~u~ iku a:anning _we~ kang s~wene saminggu, utawa pitung dina (kang ditembungngake dtna tku, w1s mesth1 bae kalebu nna Ian wenginne; kang lumrahhe disebut: sadina sawengi uta~a sawe~g~ sadina;, su~ene patlikur jam). Miturut petunngngan Jawa, kawitanning dina i~ kape~g wtw~t ml~thekking Srengenge; dadi wiwit saka rinanne nganti tumeka ing wenginne. N angtng, k~wtt~mg t~ggal, p~tung wiwit katonning Rem bulan ing tanggal sapisan; dadi gampangnge, wtwtt saka 1ng wengtnne tumeka ing rinanne.

Kawitanning wektu, kapetung wiwit inng dina Ahad nganti tumeka ing dina Sabtu, kang suwenne saminggu utawa pitung dina mau. Mongka, kehhing wuku-wuku iku ing dalem sadhapurring wuku (sagaromboling wuku) ana 30 wuku, kang sawiji-wijinning wuku suwene 7 dina mau. Dadi, yen ing sadhapurring wuku (30 wuku) suwene ana 7 X 30 dina= 210 dina.

Sawiji-wijining wuku ana aranne dhewe-dhewe, nganggo aranning lintang, kang telung puluh kehhe, kayata: kang kawittan aranne Sinta, sabanyjurre nganti tumeka kang wekassan, kangg aranne Watugunnung.

Wuku iku tegesse wiji, iya ijen-ijenning watak, watakke sawiji-wijinning wong kang kagawa wiwit lahir mula. lng dalem pakem, Pawukon iku anggeiarrake watak-watakking manungsa, kapantha-pantha dadi telung puluh pantha. lng dalem sapantha-panthanne dijenengngake Wuku. Ing dalem sawuku mau mengku sapanthanning watak camborran wama-wama, kang banyjur kapprinci pilah-pilahhe. Mungguh anggonne anggelarrake parincenning watak mau, kajupukake pepiriddan saka watakwatakking kahanan wama-wama, mula geiaranne iya anggambarrake pepethanning kahananning wama-wama.

•

Ing kunane, pepethanning kahanan kanng wama-warna mau, amujuddake Padewan Ian upacaranne. N anging, dek samana durung kinanten pardikanning kareppe, karana panyurasanne marang pepethanning kahanan mau isih winadi, Ian mung ginebbeng ana ing daiem batinne para Ajar bae. Dene panarbukanne mung miturut kawicaksananne para Ajar dhewe-dhewe. Lagi dek awale Abad 17 Masehi, anna sawennehhing Wicasana, kang kepareng magreti Pawukon iku ing dalem pakemme kanthi panardikka surasanne. Iya iku, nganggo katerangngake kapriye mungguh kareppe pepethanning kahanan mau. Dene wewatonning pangudhalle iya sarana nalusur suka-surasanning kahannan dalah pakartine pepethan mau. Ora mung angiogati kareping Padewan Ian upacaranne iku bae, malah banyjur kapareng nuwuhhi bab kabilahen Ian tuiaksiamettanne, kang amratelakake mungguhhing pameca marang jalarrann tibanning kabilahhen kang mangkono iku, uga ana tetulakke sarana nindakkake siarnettan, kanngg wujudde miturut

pituduh.

Wiwit ing akhire Abad 18 Masehi, ana para Wicaksana kang kapareng muwuhi Pacandran Ian Pralambang, apadene pangruwatte. Anadene Pacandran iku bak~e anyonn~ra gunggun~gin~ watak-watak kang kasebut ing dalem Padewan l.an upacaranne. Mung gtnelen~ngake dad1 sacandra kalayan pasemon kang ditembungngake 1ng basa panyondra. Ing sakaw1t, pacandran

mau d~g kanthi teges, nanging ing akhirre, ana wong Wicaksana maneh kang kapareng. Ana dene ?ral:unb~g utawa ~ara lambang iku bakunne nglambangngi apa kang kasebut ing dalem ka~tlahen, dllambangngt kalayan pasemon kang ditembungngake ing basa pralambang. In~ sakawtt ~ral~bang mau uga durung kanthi teges, nanging ing akhirre iya banyjur ana wong Wtc~s~a hyanne k~g kapareng negesi suurasanne pralambang mau. Malah iya banyjur ana saw.tJtm,ng won~ Wt~caksana kan~ kapareng muwuhi bah pangruwat, iya iku pagruwatting kabtl~hen. ~ang wts wtneca, kena nnuwat sarana sesaji arupa apa bae, miturut pituduhhe, kang banyJur dtstdhekahhake.

lng sajronne Abad 19 Masehi,ana sawenehhing wong wicaksana kang kapareng muwuhhi bah Tomba Lelara tumrap sawiji-wijining wuku, iya iku amratelakake wong kang palairranne ing wuku anu, yen lara, tambanne anu.

Ana maneh ing awalle Abad 20 Masehi, ana wong wicaksana kang kapareng muwuhhi bah Sarat Pangupajiwa, iya iku amratelakake wong kang palairranne ing wuku anu, yen nuju rekasa anggone golek sandhang pangan, murih pakolehhing pangupajiwa, saratte nyambutgawe sarana anu. Sajatinne, wiwit tengah-tengahhe Abad 19 Masehi, wis ana para wong wicaksana,kang kapareng mangerti bah Wariga ana ing dalem Pakem Wariga. lya iku kang mratelakake tumindakking wuku sawiji-wiji kang telung puluh akehhe iku mau, bebarengngan karo tumindakking dina pitu Pasaran, Paringkellan, Padewan, Pangadon, lan liya-liyanne kang nunggal dadi reroncenne.

Mungguh kahananne petung W ariga kang digemettake, kang banyjur disebut petung W arigaGemet iku, ganeppe ana 3 perangngan, genahhe kaya kang kapratelakkake ing ngisor iki:

1. Kang saperangngan amratelakake salarassing wektu kang prayoga kanggo nindakake samubarang gawe kang tinamtu, Ian, ora salarassing wektu kanggo nindakkake samubarang gawe kang tinamtu liyanne, ing saben sajronne wektu sa-wuku.

2. Kang saperangngan maneh, amratelakake tumindakking dina pitu ing dalem saminggu, sajronning Wuku ing saben wuku-wukunne, sarta prayoga Ian ora prayoganne kanggo nindakkake samubarang gawe kang tinamtu.

3. Kang saperangngan maneh, amratelakke pamanggonning Kal~ Wuku, sawe?eh ingaran J~ bung Wuku utawa Kala Jaya Bumi, sajronne sa-wuku, ana mg prenah m1turut lakunning Wuku sarta wewaler aja nganti maranni enggonning Kala mau.

Juru Pangimpun Primbon:

R. T ANO YO.

p AMBUKA p AMIJANGNGING PA WUKON.

Samengko per!~ ne.~~g~gake pamijangnging Pawukon. Mungguh sawiJI-WIJinrung wuku iku ngemot andh 1. , . .

1. 2. 3. 4. 5.

Padewan Ian upacaranne. Kabilahen Ian tulak slamettanne.

arran tmang perangngan, 1 ya tku:

Pacandran Ian Pralambangnge, apa dene Pangru tt, S t P

.. wa e. ara angupaJIWa Ian Tomba Lelara.

Wariga Gemet sajronning wuku sawiji-wiji.

Reringkessanning keterangngake kay a ing ngisor iki:

1. Perangngan Padewan Ian Upacaranne.

•

N gemot aranning Dew a Ian watakke, sarta ngemot upacaranning Dewa iku, kayata: manuk, gedhong, umbul2, banyu, candhi, gunung, gegaman, dalah watak-watakke.

2. Perangngan Kabilahen Ian Tuiak-slametanne.

N gemot sababbing bilahi, sarta ngemot kahananning barang slamettanne kang minongka kanggo panulakke bilahi mau.

3. Perangngan Pacandran Ian Praiambangnge, apa dene Pangruwatte.

N gemot kahannanning wewatakkan kang tinembungngake kala wan basa panyondra, sarta ngemot sababbing bilahi kang tinembungngake kalawan basa praalambang. Apa dene ngemot kahannanning sarta minongka kanggo pangruwatting bilahi mau.

4. Perangngan Sarat Pangupajiwa lao Tomba Lelara.

Ngemot kahannanning sarat murih pakolehhing pangupajiwa, sarta ngemot kahannanning

tamba murih waluyanning lara.

5. Perangngan Wariga Gemet sajroning wuku sawiji-wijinne.

N gemot prate Ianning W ariga Gemet sajronning seminggu, nindakkake pakarti apa kang sakira bisa tin emu becik, Ian ora nindakake pakarti apa kang sakira bakal tinemu ala!. N gemot pituduh panganggoning Kala Wuku ing dalem seminggu. Ngemot dina pitu ing dalem samiggu, sarta bebarengnganne karo tumindakking: Pasaran, Padewan, Padangon, Paringkellan, Paarassan, Ponycasuda, Ian Kamarrokkam. Apa dene kapinujonne karo tibanning dina2: Sengkan-Turunnan, Tali-Wangke, Sampar-Wangke, Sairik Agung, Dungullan, Ian Kala Dite. Apa maneh kapinujonne karo tibanning dina

kawitanne Masa-Wuku. Sabanyjurre, ngemot paprinycenning Wariga Gemet sadina-dinanne ing dalem pitung dina, kang perlu kanggo anycer-anycer pamilihhing wektu kang prayoga tumrap nindakake

samubarang gawe.

Samengko banyjur wiwit mariksannana andharanning Pawukon.

RERONCENNE SAPEPAKKING PA WUKON

1. WUKU SINT A.

I

•

.· · · Dewanne Sang Hyang Yamadipati watakke buta are~pan, gedhe kanepsonne, ora sarantan, kerep ~atlw~ssan, lembut budinne, cupet pangandel, enak nnungu wicaranne. Amundhi umbul-umbul, ana kamuktenne. Sikille kekobok ing banyu, parentahhe panas ngarep adhem ing buri. Kayunne Kendhayakkan, dadi pangaubbanne wong lara, wong sangsara, Ian wong minggat. Manukke Gagak, awet anom, kebat sabarang gawe, weruh ing wangsit. Gedhongnge ana ing ngarep, ngatokake dunyanne, pradah nanging ora sarju.

01.02. KABILAHEN LAN TULAK- SLAMETTANNE.

Bilahinne wayah setengah tuwuh, ora dreman.

Tulak slamettana: sega pulen dang-dangngan beras sapitrah, iwakke kebo tukon 21 ketheng tanpa nganyang, diolah pidhang, salawatte 4 ketheng, donganne: Tulak Bilahi.

01.03. PACANDRAN LANPRALAMBANGNGE, APA DENE PAGRUWATTE.

, Candranne: Endra, janrna nastapa, watakke prihatinnan lan gedhe piyangkuhhe, tur mandhita,

karem tapa ana ing gunung. Lambangnge: patinne wong awig, tegesse, bilahi rada akeh lalinne. Ruwatte: sarana sesaji gedhang saba kang suluh, satundhun, Ian sakehhing ares-aressan, iya iku, pala kapendhem, pala kasimpar, lan pala gumantung, saliyanne dagingngan lan wohhing dami, tindhihhe 21 picis, banyjur kasidekahhake.

01.05. SARAT PANGUPAJIWA LAN TAMBA LELARA.

01.05. 0 1. Pakolehhing pangupaj iwa saratte sarana anderes. 01.05.02. Yen lara, tambannne godhong luntas, utawa godhong wuluh lan asem.

01.06. WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU SINTA.

Kang becik : ngusad~, nenumballi, gawe sarat supaya murah udan, memantu, masang pengas1hhan.

Kang ala : ulah kawruh, nenandur, ngadan-adanni, bebakal pakarangngan.

Kala ana ing Lor-Wetan, marep Mangidul-Ngulon. Sajronning pitung dina aja maranni enggonne Kala.

1. Ahad Paing, Sri, Dangu, Tungle, Lakunning Rembulan, Wasesa Sagara, Nuji Pati, Byantara. Rahayu sabarang gawe, becik, slamet, tur dinunung.

2. Senen Pon, Indra, Dangu, Aryang, Aras Tuding, Sumur Sinaban, Kala Tinantang, Sampar Wangke (Ringkel Jalma). Weca rahayu, mbebedhagga, mbeburuwa oleh huron.

3. Selasa Wage, Guru, Dangu, Wurungkung, Lakunning Bumi, Lebu Katiyup Angin, Mantri Sinaroja. Aja lunga-lunga bakal kaweleh ing paran, lola kelangngan guru, kang becik masangnga welah ing sawah.

4. Rebo Kaliwon, Y ama, Dangu, Paningron, Lakunning Srengenge, Lebu Katiyup Angin, Nuju Padu.

5. Kemis Legi,

Rahayu, lelungaa slamet.

Rudra, Jagur, Uwas, Lakunning Lintang, Satriya Wibawa, Sanggar Waringin. Ala, ayu nambannana mata waras, suwitaa bisa kandel kinasihhan.

6. Jum' at Paing, Brama, Gigis, Mawulu, Lakunning Srengenge, Tunggak Semi, Mantri Sinatriya, Sumengkanning Asu Ajag. Ala (Ringkel Manuk), mung mikatta manuk gelis oleh.

7. Sabtu Pon, Kala, Kerangngan, Tungle, Lakunning Banyu, Wasesa Sagara, Nuju Pati, Sapi Gumarang tumurun ing Kandhang. Aja lunga lunga, katadhahhan ing Kala.

2. WUKU LANDEP.

02. 01. PADEWAN LAN UPAC

• • ' .

. . • ••

' I • \- ' o I •-.. • I

, ....... :. . .,

• •

0

•

, E.

Dewanne Sang Hyang Mahadewa, bagus ,

warnanne tur ayu garwanne, dreman anak, padhang atinne, dhemen samadi. Sikille kang buri kekobok ing banyu jembangngan, parentahhe panas ngarep adhem ing buri. Kayunne Kendhayakkan, dadi pangaubanning wong lara, wong sangsara, Ian wong minggat. Manukke Atat Kembang, dadi ingon-ingonning Wong Agung, wredinne yen ngawula kanggep. Gedhongnge ana ngarep, ngatokkake kasugihhanne, pradah nanging ora sarj u, gedhe budinne, akeh begj anne.

02.02. KABILAHEN LAN TULAK SLAMETT ANNE.

Bilahinne karubuhhan kekayon. Tulak slamettana tumpeng dang-dangngan beras sapitrah, iwak menyjangngan kinalak ginecok bakar, salawatte 4 ketheng, donganne: Kabula.

02.03. PACANDRAN LAN PRALAMBANGNGE, AP A DENE P ANGRUW ATTE.

Candranne Surat Siratte Srengenge, watakke padhang atinne, tur elingngan samubarang, bisa sabarang gawe Ian bisa madhangngake atinning liyan. Lambangnge I wak Kuwatir Mati, tegesse, bilahi kurang panarima. Ruwatte sarana sesaji woh maja 30 iji Ian ares-aressan, tindhihhe 4 picis, banyjur kasidekahhake.


02.03.01. Pakolehhing pangupajiwa saratte sarana anderes. 02.03.02. Yen lara, tambanne godhong luntas, utawa kembang pulu.

02.04. WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU LANDEP.

Kang becik Kang ala

: anjabung pedhang, analenni pager, gawe wisaya iwak, sapanunggallanne. : ngalih panggonnan, memantu barusohhan, gawe kori.

Kala ana ing Kulon bener, marep Mangetan bener. Sajroning pitung dina aja maranni

enggonning Kala.

1. Ahad Wage, Uma, Nohan, Aryang, Lakunning Angin, Satriya Wibawa, Kala Tinantang. Rahayu temen, yen tuku uwong nebussa uwong oleh gawe, Ian ngupaya pawestri gelis oleh.

2. Senen Kaliwon, Sri, Wogan, Wurungkung, Aras Kembang, Satriya Wirang, Macan Ketawan. Rahayu, rej eki pari teka.

3. Selasa Legi, Indra, Tulus, Paningron, Lakunning Geni, W asesa Segara, Nuju Padu. Ala ayu, nanging andhudhukka lemah ginawe sumur, adres etukke.

4. Rebo Pahing, Guru, Wurung, Uwas, Lakunning Banyu, Wasesa Sagara, Sanggar Waringngin, Tali W angke.

Ala, aja lunga lunga, nanging gaweya seser, bronyjong, becik.

5. Kemis Pon, Y ama, Dadi, Mawulu, Lakunning Srengenge, Satriya Wirang, Macan Ketawan. Ala sabarang gawe, nanging gaweya sumur rahayu kebak banyunne.

6. Jum'at Wage, Rudra, Dangu, Tungle, Aras Pepet, Sumur Sinaba, Nuji Pati, Sumengkanning Celeng Tembalung.

Rahayu masangnga palantih, piwulang, oleh huron.

7. Sabtu Kaliwon, Brama, Jagur, Aryang, Lakunning Bumi, Tunggak Semi, Sanggar W aringngin, Kutila Pas Tumurun ing Lesung.

Ala. poma aja lunga-lunga .

•

•

3. WUKU WUKIR.

03.01. PADEWAN LAN UPACARANNE.

• • • • • ... , . . . .

' . . - . . . ·' • I I •

·. . •

I i .# . t • I •

J?ewanne Sang Hyang Mahayekti, watakke ora kena ttnangguh bebudenne, pradah, her boja kramanne.

Sikille manycik ing gunung, saenggon-enggon bisa angereh .

Angadhep banyu ing jembangngan, andhap asor bebudenne. Umbul-umbulle ana ngarep, ing tembe ana kamuktenne. Kayunne Nagasari, bagus warnanne, mungguh uwong, arum wicaranne, kaanggep pangawulanne. Manukke Manyar, ora kena kaungkullan sapapadhanne, bisa sabaranag gawe. Gedhongnge ana ngarerp, angatokake kadonyanne, pradah nanging ora sarju.

01.02. KABILAHEN LAN TULAK SLAMETTANNE.

Bilahinne kinaniaya. Tulak slamerrana sega wudhuk dang-dangngan beras sapitrah, iwak pitik putih sawayahhe, linembarang, kulubban warna 5, salawatte 4 ketheng, dongganne: Rajukna.

03.03. PACANDRAN LAN PRALAMBANGNGE, APA DENE PANGRUWATTE.

Candranne : Gunung katon saka ing kadohhan, watakke yen sinawang saka kadohhan atinne katon becik, mung yen cinedhakkan katon ala, sungil, Ian angel bebudenne. Gampang ing jaba, ing jero pakewuh. Nanging pradah pangan, tur rila ing lahir batin, tur pinter marang kagunan Ian kasusastran.

Lambangnge : Sato alas lesu, tegesse, saben taun bilahi kasusahhan.

Ruwatte sarana sesaji krambil satabone 4 gluntung, Ian ares-aressan, tindhihhe 5 picis. Banyjur

kasidekahhake.


03.04.01. Pakolehhing pagupajiwa saratte sarana undhagiya. 03.04.02. Yen lara, tambanne godhong pakis binakar.

03.05. W ARIGA GEMET SAJRONNING WUKU WUKIR.

Kang becik Kang ala

: memantu dandan-dandan samubarang rusak, memitran tulus. : tetirah, n;nambanni lelara, nenumballi, ngadeggake omah,sapanunggallanne.

K W , marep Mangulon-Ngalor. Sajronning pitung dina aja maranni ala ana ing Kidul- etan enggonning Kala.

1. Ahad Legi, Kala, Gigs, Wurukung, Aras Pepet, Sumur Sinaban, Macan Katawan, Sumengkanning Sri Gati.

Rahayu, ngunggahna pari maring lumbung, becik.

2. Senen Paing, Uma, Kerangngan, Paningron, Lakunning Lintang, Bumi Kapetak, Nuju Padu. Rahayu sabarang gawe; becik mbebedhagga, mbeburuwa, olehhe gampang; gawe sumur kebak banyunne.

3. Selasa Pon, Sri, Nohan, Uwas, Aras Pepet. Satriya Wibawa, Sanggar Waringin. Rahayu temen, sabarang gawe becik, lelungan ora suwe nemu rejeki.

4. Rebo Wage, Indra, Wogan, Mawulu, Aras Tuding, Satriya Wibawa, Macan Katawan. Ayu, sabarang gawe becik.

5. Kemis Keliwon, Guru, Tulus, Tungle, Lakunning Banyu, Bumi Kapethak, Kala Tinantang. Rahayu, lelungannan ketemu kekasihhe, tur amiranti; bocah lahir akeh rejekinne.

6. Jum'at Legi, Yama, Wurung, Aryang, Aras Tuding, Satriya Wirang, Sanggar Waringin. Rahayu, memarangngana becik (tegessse, rembug arep bebesannan).

7. Sa btu Paing, Rudra, Dadi, Wurukung, Lakunning Geni, Satriya Wibawa, Macan Katawan, Asu Ajag tumurun ing Pawon. Ala, aja lunga lunga, ketadhahhan ing Kala; bocah lair ana rejekinne .

•

4. WUKU KURANTIL.

04.01. PADEWAN LAN UPAC ~"' , E.

••

•; . . . . .. • 'l • '·

~ .. ·;. " , I ' • o . . . •

••

.. '"I, • • • •

. . i • ,_ .. ~ _, .. •• .. t-: ~:-. •• ,(·. '\. •.• . , . t • .,.t'.__l \ o • • ' ' - ,. ,,, . • • •

If . . I _. .. , . • .. ~··._ ' · ~ ·'•. · · • · :ar'• • . .

' . . . '" , .~ ,: ,. .. .. .. - .

D~w~e Sang Hyang Langsur, bisa amet atlnntng liyan, anarima ing satitah, ora duwe kanepson, nanging puguh budinne. Amandhi umbul-umbul, ing tembe ana kabegjanne. Kayunne Ingas, ora kena diaubbi amarga saka panasten. Gedhongnge gumuling ana ing ngarep, ler web, ora bisa sesimpen. Manukke S~in~ittan, satibanne kangellan, nanging ?tastht Wong Agung. Angiwakkake banyu ing Jembangan, sabarang karepe rada ngiwa.


Bilahine tiba saka mamenek. Tulak slamettanna tumpeng dang-dangngan beras sapitrah, iwak pitik sawayahhe, dipecel, salawatte 7 ketheng, donganne: Rajukna.


Candranne: Wowohhan pala gumantung, watakke miturut kalamangsanne, nuli sugih, nuli mlarat. Lambangnge: Dandang angurak, tegesse bilahi kapitenah ing Wong Agung. Ruwatte sarana sesaji nanas sakuncungnge 7 iji, Ian ares-aressan, tindhihhe 7 picis. Banyjur kasidekahhake.

04.04. SARAT PANGUPAJIWA LAN TAMBALELARA.

04.04.01. Pakolehhing Pangupajiwa saratte sarana dagangnga. 04.04.02. Yen lara, tambanne godhong terong.

04.05. W ARIGA GEMET SAJRONING WUKU KURANTIL.

Kang becik : golek pawestri, gelis oleh. . . . , Kang ala : memantu, nglumpukkake uwong ora btsa kumpul, memttran sulaya tng tembe,

· nenandur ora tuwuh. Kala ana ing Ngisor marep Mandhuwur. Sajroning pitung dina aja tumurun mangisor.

1. Ahad Pon, Dangu, Paningron, Lakunning Lintang, Bumi Kapetak, Nuju Padu,

Sumengkanning Sapi Gumarang. . , Ala, nanging ngupaya wong wadon gehs oleh.

•

2. Senen Wage, Kala, Jagur, Uwas, Lakunning Geni, Wasesa Sagara, Sanggar Waringin. Ala, yen lelungan ora tumeka ing paran, kang becik mbebedhagga.

3. Salasa Kaliwon, Uma, Gigis, Mawulu, Aras Tuding, Sumur Sinaba, Nuju Pati, Anggara Kasih kawitte Wuku Kalima utawa Dhestha. Ala, aja lunga lunga, katrappan lara agung; Ian sabarang gawe pinuju tiba ala.

4. Rebo Legi, Sri, Kerangngan, Tungle, Aras Tuding, Sumur Sinaba, Kala Tinantang, Sarik Agung. Rahayu, sabarang gawe becik temen, ngupaya sandhang pangan gelis oleh .

5. Kemis Paing, Indra, Nohan, Aryang, Lakunning Bumi, Lebu Katiyub Angin, Mantri Sinaroja. Ala temen, aja lunga lunga pamgadhangnging satru asrang pati.

6. Jum'at Pon, Guru, Wogan, Wurukung, Lakunning Lintang, Lebu Katiyub Angin, Macan Katawan. Ala, aja lunga lunga anemu Kala lan kalaran ana ing paran.

7. Sa btu Wage, Y ama, Tulus, Paningron, Lakunning Lintang, Satriya Wirang, Nuju Padu, Celeng Tembalung tumurun ing Latar. Rahayu, marangngana keris becik; sabarang gawe becik uga; misaya iwak

becik.

•

5. WUKU TOLU . •

05.01 PADEWAN LAN UPACARANNE.

·' ~· '.

· .. >..6. 0 •

Dewanne Sang Hyang Bayu, kukuh bakuh, pambekkanne mintir budinne, lugu wicaranne.

~ayunne ~ ~likukun, kukuh wuled tur kanggo 1ng praJurit, tatag budinne. Manukke Branyjangngan, watakke ora bisa sareh ririh kebat. cukat yen ana gawe, Ian betah melek in~ weng1. Gedhongnge ana ngarep, angatokake donyanne, pradah, nanging ora sarju. Umbulumbulle kawuri, ing tembe ana kabegjanne Ian kamuktenne.


Bilahi kasungu utawa kasiyung.

Tulak slamettanna sega wudhuk dang-dangngan beras sapitrah, iwak pitik linembarang, salawatte 3 ketheng, donganne: Kabulla.


Candranne : Kaluwung, watakkke angkuh tur ambadhidhik, nanging ora langgeng demen doracara, suprandene akeh kang resep padha mulat.

Lambangnge : Pasarehan sakehhing Wuku, tegesse bilahi awit saka kakehhan kang dipikir.

Ruwatte sarana sesaji semangka wutuhan 7 iji Ian ares-aressan, tindhihhe 3 picis. Banyjur kasidekahhake.

05. 04. SARAT PANGUPAJIWA LAN TAMBA LELARA.

05.04.01. Pakolehhing pangupajiwa saratte sarana ngingu bebek. 05.04.02. Yen lara, tambanne babakkan suweg utawa kunyci Ian kenycur binakar.

05.05. W ARIGA GEMET SAJRONNING WUKU TOLU.

: Iunga golek pangupajiwa, nambanni wong lara, nenandur, ngalih panggonnan,

duwe gawe mantu, sapanunggallanne. . : nyidra, Ielungan, ngabotohhan, ngengundhuh, sabarang pala kima.

Kang becik

Kang ala

Kala ana ing Lor-Kulon marep Mangidul-Ngetan. Sajronning pitung dina aja maranni

enggonning Kala.

1. Ahad Kaliwon~ Ru~ra, Wurung, Uwas, Lakuning Lintang, Lebu Katiyub Angin, Mantri SlnaroJa, Sumengkanning Kutila Pas. Ala, aja lunga-lunga, kang becik nenandurra pala brungkah, tulus.

2. Senen Legi, Brama, Dadi, Mawulu, Lakunning Angin, Tunggak Semi, Nuju Pati, Sri Gati tumuruning desa, Tulyan anyjujug ing pawon. Rahayu nandurra pala brungkah, dadi.

3. Selasa Paing, Kala, Dangu, Tungle, Aras Kembang, Satriya Wibawa, Kala Tinantang.

4. Rebo Pon,

Ala, turunning tuju teluh teragnyana ngadhang, aja lunga lunga; sabarang gawe ala.

Uma, Jagur, Aryang, Lakunning Rembulan, Bumi Kapetak, Mantri Sinaroja. Rahayu, sabarang gawe becik.

5. Kemis Wage, Sri, Gigis, Wurukung, Aras Kembang, Tunggak Semi, Nuju Pati. Rahayu, amemundhutta, padha suka ing marga.

6. Jum'at Kaliwon, Indra, Kerangngan, Paningron, Lakunning Rembulan, Wasesa Sagara, Kala

7. Sa btu Legi,

Tinantang. Rahayu temen, metu kang urip. •

Guru, Nohan, Uwas, Lakunning Rembulan, Bumi Kapetak, Mantri Sinaroja. Rahayu, nambannana wong lara waras, lan nambanni mata iya waras uga .

•

6. WUKU GUMBREG.


Dewanne Sang Hyang Cakra, bisa ngungkulli sapepadhanne, ujar sapisan tur patitis, rila karana rai.

Sikille ngarep kekobok ing banyu, parentahhe adhem ngarep panas buri. Kayunne W aringin, dadi pangaubbanning kadang warganne. Manukke Ayam Alas: kesit budinne, tur pinilala ing Wong Agung, mants arum wicaranne, juweh, akeh resep kang mulat, kanggep pangawulanne, luhur piynagkuhhe,lan, gedhe daulatte. Gedhongnge kakiwakkake ana ing burl, rila ing donyanne, ora nganggo karana rai.


Bilahinne kabalabak utawa kacemplung ing banyu. Tulak slamettanna sega pera dang-dangngan beras sapitrah, lawuhhe pitik barumbun kang lumanycur dipindhang, kuluban warna 9, salawatte 4 ketheng, donganne: Rajukna.

06. 03. PACANDRAN LAN PRALAMBANGNGE, APA DENE PAGRUWATTE.

Candranne : Geter pater ing sabumi, watakke sugih kojah, lan sugih ilmu, atinne sumuci-suci, nanging ora sumurup marang wekassanne, dadi, tumrap marang ilmu temahan wigar anggagar.

Lambangnge : Patining kekayon, tegesse bilahi amarga saka binendon ing Wong Agung.

Ruwatte sarana sesaji benemman gembili 10 iji, lan ares-aressan, tindhih 4 picis. Banyjur

kasidekahhake.

06.04. SARA T p ANGUP AJIW A LAN T AMBA LELARA.

06.04.0 1. Pakolehhing pangupajiwa saratte sarana ngukir-ukirra. 06.04.02. Yen lara, tambanne babakkan suweg utawa godhong suweg.

06.05. WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU GUMBREG.

Kang becik Kang ala

: bebesannan, anggaotta kauntungngan. . : nenandur kitri, ngadeggake omah, ngadan-adannt samubarang, lelungan.

Kala ana ing Kidul bener marep Mangalor bener. Sajronning pitung dina aja maranni enggonning

Kala.

----------------------------------- 1~

1. Ahad Paing, Yama, Wogan, Mawulu, Lakunning Rembulan, Wasesa Sagara, Nuju Pati, Sumengkanning Asu Ajag.

Ala sabarang gawe, aja lunga lunga kasengkala ing paran.

2. Senen Pon, Rudra, Tulus, Tungle, Aras Tuding, Sumur Sinaba, Kala Tinantang. Ala, Ringkel Gula Sasigar, aja lunga lunga, kalaran ing paran.

3. Selasa Wage, Brama, Wurung, Aryang, Lakunning Bumi, Lebu Katiyup Angin, Mantri Senaroja.

Ala, nanging tukuwa pitik iwen becik, Ian nambannana wong edan waras.

4. Rebo Kaliwon, Kala, Dadi, Wurukung, Lakunning Srengenge, Lebu Katiyub Angin, Nuju Padu. Rahayu, memarangnganna, padha suka, sugih anak.

5. Kemis Legi, Uma, Dangu, Paningron, Lakuning Lintang, Satriya Wibawa, Sanggar Waringin. Rahayu temen sabarang gawe, sida lulungan slamet ing paran.

6. Jum'at Paing, Sri, Jagur, Uwas, Lakuning Srengenge, Tunggak Semi, Mantri Sinaroja.

7. Sabtu Pon,

•

Sabarang gawe becik, lelunganna padha suka ing paran.

Indra, Gigis, Mawulu, Lakunning Banyu, Wasesa Sagara, Nuju Pati. Rahayu sabarang gawe, rejeki pari teka, bukti teka, wuwuh-wuwuh .

•

7. WUKU W ARIGALIT.


Dewanne Sang Hyang Asmara, bagus warnanne, dadi kekembangnging pasamuwan, kerep rabi, derengki, gedhe butareppanne, ewuh kekarepanne, lumuh marang pajagongngan. Kayunne Sulastri, bagus warnanne akeh kang dhemen Ian resep kang mulat. Manukke Kapodhang, butareppan, ora kena kumpul ing akeh. Angareppake candhi, karem saba ing asepi, mungguh dadi pandhita, ana daraj atte, dhemen mangun samadi nanging prihhatinnan.

07.02. KABILAIIEN LAN TULAK SLAMETTANNE.

Bilahinne diembet. Tulak slamettana sega ura, dang-dangngan beras sapitrah, iwak kebo ranjappan tukon brandhon, diolah gecok, selawatte 8 ketheng, donganne Tulak Bilahi.


Candranne : Kayu Kamladheyan, watakke saenggon-enggonne bisa dadi, nanging cacadde ora lana.

Lambangnge : Janma mati, tegesse bilahi amarga saka lalen.

Ruwatte sarana sesaji gedhang garaita kang suluh, satundhun, Ian ares-aressan, tindhihhe 4 picis.

Banyjur kasidekahhake.


07.04.01. Pakolehhing pangupajiwa saratte sarana mangunna. 07.04.02. Yen lara, tambanne kapas sawit utawa godhong kapas binenemma.

07.05. ·WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU W ARIGALIT.

Kang becik Kang ala

: tepung prasanakkan, memule marang leluhur, ngilekkake banyu, lunga sanyja. : pagaweyan laku silib, lelungan adoh, mangsah perang.

Kala ana ing Dhuwur marep Mangisor. Sajronning pitung dina aja sumengka mandhuwur.

1. Ahad Wage, Guru, Kerangan, Tungle, Lakunning Angin, Satriya Wibawa, Kala Tinantang, Sumengkanning CeU~ng Tembalung. Ala sarik, nanging mbebedhagga oleh, lan ametta sarat bakal pamisaya sato, dinedholla.

2. Sen en Kaliwon, Y ama, No han, Aryang, Aras Kembang, Satriya Wirang, Macan Katawan, Kutila Pas tumurun ing Lumbung, Sampar Wangke (Ringkel Jalma). Rahayu, memundhutta guntur omah padha suka, lan ametta guru omah, becik.

3. Selasa Legi, Rudra, Wogan, Wurukung, Lakunning Geni, Wasesa Sagara, Nuju Padu, Sumengkanning Sri Gati. Rahayu, gaweya sumur becik, kebak ing paturon.

4. Rebo Paing, Brama, Tulus, Paningron, Lakunning Banyu, Wasesa Sagara, Sanggar Waringin. Rahayu becik sabarang gawe, ana bukti teka padha suka.

5. Kemis Pon, Kala, Wurung, Uwas, Lakunning Srengenge, Satriya Wirang, Macan Katawan, Tali Wangke. Ala, aja lunga lunga, pangadhangnging satru, diprayitna aja lena.

6. Jum'at Wage, Uma, Dadi, Mawulu, Aras Pepet, Sumur Sinaba, Nuju Pati. Rahayu slamet, saanak-putunne ketemu urip, lelungan becik, dina pamindhahan malaekat.

7. Sa btu Kaliwon, Sri, Dangu, Tungle, Lakunning Bumi, Tunggak Semi, Sanggar W aringin. Ala ayu, nanging lekassa tarak, oleh cahya, sabarang karep oleh, pamindhahhan

donya .

•

•

•

8. WUKU W ARIGAGUNG.

I • •

•• • • . ,. ~ ~ . . . . . ' .. • •

·. \ \ t

•

De,wanne Sang Hyang Maharesi, abot sangganne, Ian akeh kamelikanne. Kayunne Cemara rame wicaranne . ' ' mants arwn kedhep lamun aparentah. Manukke Bethet, wanter budinne, bisa ngupaya pangan. Gedhongnge loro ana ngarep Ian ana ing buri, rilanne peparon. Umbul-umbul kawuri, begjanne katemu ing buri.

08.02. KABILAHEN LAN TULAK SLAMETTAN NE.

Bilahine kabendon ing prasanakke. Tulak slamettana sega wudhuk dang-dangngan beras sapitrah, iwak bebek putih diolah gegurihhan Ian kulubban warna 5, salawatte 5 ketheng, dongan ne: Rasul.

08.03. PACANDRAN LAN PRALAMBANGNGE, APA DENE PANGRUWATTE. ·

Candranne Lambangnge

: Ketug lindhu, watakke sugih guna, ora ketara, nanging linyok sajronning ati. : I wak mati, tegesse, bilahi sabab saka kapedhottan sihhing kang aweh sandhang

pangan.

Ruwatte sarana sesaji uwi ingedang wewutuhhan, Ian ares-aresan, tindhihhe 5 picis. Banyjur

Kasidekahake.


08.04.01. Pakolehhing Pangupajiwa saratte sarana sabarang gawe, temen. 08.04.02. Yen lara, tambanne kapas sawit utawa godhong kapas binakar.

08.05. W ARIGA GEMET SAJRONNING WUKU W ARIGAGUNG.

Kang becik Kang ala

: ngadeggake omah, nenandur, bebesanan, anggeg~ p~gawi.kkan. : Ielungan, Iaku anenamur, ngalih panggonnan, amtlala tngon-tngon.

Kala ana ing Lor bener marep Mangidul bener. Sajronning pitung dina aja maranni enggonning

Kala.

1. Abad Legi, Indra, Jagur, Aryang, Aras Pepet, Sumur Sinaba, Macan Katawan, Kala Dhite. Rahayu, gaweya sesuwuk tumbal ama, lan lekas masang piranti, gaweya susug saha gawe tumbak, becik.

2. Senen Paing, Guru, Gigis, Wurukung, Lakunning Lintang, Bumi Kapetak, Nuju Padu, Asu Ajag tumurun ing Pakiwan. Rahayu, mundhutta guntur omah, lestari ing paran.

3. Selasa Pon, Y ama, Kerangan, Paningron, Aras Pepet, Satriya Wibawa, Sanggar W aringin, Sumengkanning Sapi Gumarang. Masangnga pirantinning omah, panawangnging sesirep, rahayu; saha gawe tumbak lan tumbal.

4. Rebo Wage, Rudra, Nohan, Uwas, Aras Tuding, Satriya Wibawa, Macan Katawan. Rahayu, gaweya sumur becik, sabarang gawe becik.

5. Kemis Kaliwon, Brama, Wogan, Mawulu, Lakunning Banyu, Bumi Kapetak, Kala Tinantang.

6. Jum'at Legi,

7. Sabtu Paing,

Ala, aja lunga lunga, pangadhangnging satru, diprayitna.

Kala, Tulus, Tungle, Aras Tuding, Satriya Wirang, Sanggar W aringin. Rahayu, sabarang gawe becik, lelungaa padha suka ing paran.

Uma, Wurukung, Aryang, Lakuning Geni, Satriya Wibawa, Macan Katawan. Rahayu, suwitaa ing Wong Agung, oleh kawiryan.

9. WUKU JULUNGW ANGI.

09.01. P ADEW AN LAN UP ACARANNE.

Dewanne .s~g Hyang Sambu, sabarang gandanne ng~bar~ hrre, sabarang kareppe durung nganti kalakon UWis kaJuwara ing ngakeh. Amandi umbul-umbul begjanne aparek. Angareppake banyu ing jembangngan: pradah budinne, rilan, nanging kudu kinatonnana p~wewehhe. Manukke Kuthilang, receh wicaranne, tur g1nugu sabasanne, kanggep pangawulanne. Kayunne Cepaka, manis wicaranne, kinasihhan mring wong akeh.

09.02. KABILAHEN LAN TULAK SLAMET TANNE.

Bilahinne tinebak ing macan. Tulak slamettanna sega kabuli dang-dangngan beras sapitrah, iwak pitik abang winor ing sega, salawatte kucing, dinganne: Tulak Bilahi.


Candranne : Kern bang sumebar, watakke arum manis pamicaranne, sarwa bisa ing sabarang gawe, Ian bisa gawe memanis, ananging sajronning ati bosennan Ian amrih

dudu. Lambangnge : Bantheng lumpuh, tegesse, bilahi sabab saka atinne gedhe, nanging ora

kasembaddan. Ruwatte sarana sesaji duren 7 glundhung, Ian ares-aressan, tindhihhe arupa kucing. Banyjur

kasidekahhake.


09.04.01. Pakolehhing pangupajiwa saratte sarana adol timah. 09.04.02. Yen lara, tambanne kemangi sawit utawa godhong sere.

09.05. WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU JULUNGWANGI.

Kang becik Kang ala

: lunga tirakat oleh wahyu, ambubak lemah, ~enand:rr, anggelar k~wruh ginugu. : lelungan adoh, ngalih panggonnan, duwe gawe, ngadeggake samubarang,

anggaota pangupajiwa, nambanni anak.

Kala an~ ing Kidul-Kulon marep Mangalor-Ngetan. Sajronne pitung dina aja maranni enggonmng Kala.

1. Ahad Pon, Sri, Dangu, Wurukung, Aras Kembang, Bumi Kapetak, Nuju Padu. Ala samubarang gawe, aja lunga-lunga.

2. Sen en Wage, Indra, Dangu, Paningron, Lakunning Geni, Wasesa Sagara, Sanggar W aringin, Celeng Tembalung tumurun ing Taman. Rahayu, dundumma dunya, palanne ingidhep.

3. Selasa Kaliwon, Guru, Jagur, Uwas, Aras Tuding, Sumur Sinaba, Nuju Pati, Sumengkanning Kutila Pas, Anggara Kasih, kawitanne masa Wuku Kanem utawa Saddha.

4. Rebo Legi, •

Aja lunga-lunga, kalaran ana ing paran lan kasengkala dening ula miwan singa, nyawa dadi sengkala kabeh.

Y ama, Gigis, Mawulu, Aras Kern bang, Sumur Sinaba, Kala Tinantang, Sri Gati tumurun ing Desa Medhangwangi anyjujug paturon . Becik nandurra pala brungkah Ian pala kima, sarta gedhang lan rengkata becik.

5. Kemis Paing, Rudra, Kerangan, Tungle, Lakunning Bumi, Lebu Katiyub Angin, Mantri Sinaroja. Masangnga tumbal wurungngan becik, krana wurungan tunggal, ametta welah tijap Ian gawe welit, gawe tumbak becik.

6. Jum'at Pon, Brama, Nohan, Aryang, Lakunning Lintang, Lebu Katiyub Angin, Macan

Katawan. Rahayu temen, mentarra nagih potang, oleh, tur padha suka.

1. Sabtu Wage, Kala, Wogan, Wurukung, Lakunning Lintang, Satriya Wirang, Nuju Padu. Ala sabarang gawe, uwas panganten.

10. WUKU SUNGSANG.


Dewanne Sang Hyang Gana, watak petengngan anten, · kuwat,. r~sa angkat junyjung. Kayunne Tangan,

anggahdhig, ora bisa nganggur, keras budinne, karem marang darbekking liyan. Manukke Nori, luwih borros

. tarabas, Ian adoh begjanne, murka pambekkanne marang panggawe kang ora patut. Gedhongnge malumah ana ing buri, rila ing donyanne, nanging ora karana rai.

10.02. KABILAIIEN LAN TULAK SLAMETTANNE.

Bilahinne kawesen. Tulak slamettana sega megana dang-dangngan beras sapitrah, iwakke bebek Ian pitik, sakareppe kang oleh lanjangannan warna 9, winor ing sega megana mau, salawatte 10 ketheng, donganne: Kabula.

10.03. PACANDRAN LAN PRALAMBANNGE, APA DENE PANGRUWATTE.

Candranne : Kembang wora-wari bang, watak gedhe kanepsonne, nanging kena dipalangngi.

Lambangnge : J aka wuru tiba, tegesse, bilahi sabab saka bingung atinne, amarga kkerepp anyidranni sapapadhanne.

Ruwatte saranna sesaji jagung 40 ontong Ian ares-aressan, tindhihhe 10 picis. Banyjur

kasidekahhake.

10.04. SARAT PANGUPAnWA LAN TAMBA LELARA.

10.04.01. Pakolehhing pangupajiwa saratte sarana klithikka. 10.04.02. Yen lara, tambanne temu sawit utawa bonggol gedhang.

10.05. W ARIGA GEMET SAJRONNING WUKU SUNGSANG.

Kang becik : golek pangupajiwa, ngalih panggonnan, gawe prasanakkan, bebesannan,

ambebara, nenandur. Kang ala : memenek, negor kitri, lelungngan adoh, suka-suka, rame-rame, mangsah prang,

iku ala kabeh.

--~~----------~----------------~20 ------------------~------~------

Kala an~ ing Wetan bener marep Mangulon bener. Sajronning pitung dina aja enggonntng Kala.

•

• maranru

1. Ahad Kaliwon,. Urn~, Tulus, Paningron, Lakunning Lintang, Lebu Katiyub Angin, Mantri StnaroJa.

Ala, aja lunga lunga, jalarran ing dalan nemu wirang.

2. Senen Legi, Sri, Wurukung, Uwas, Lakunning Angin, Tunggak Semi, Nuju Patii. Masangnga piranti utawa gawe tumbal sawah Ian masangnga tumbal wurungngan, ora tumeka sedya ala.

3. Selasa Paing, Indra, Dadi, Mawulu, Aras Kembang, Satriya Wirang, Kala Tinantang, Sumengkanning Asu A jag.

4. Rebo Pon,

Ringkel huron, anyyjamgnga oleh huron, ala uga sabarang gawe.

Guru, Dangu, Tungle, Lakunning Rembulan, Bumi Kapetak, Mantri Sinaroja, Sapi Gumarang tumurun ing Kandhang. Rahayu, sabarang gawe becik, tanggal purnama siddhi, lelunganna saka ing par an.

5. Kemis Wage, Yama, Jagur, Aryang, Aras Kembang, Bumi Kapetak, Nuju Pati. Rahayu, kidang suka, rangkatta becik lan kapracaya marang sanakke kabeh.

6. Jum'at Kaliwon, Rudra, Gigis, Wurukung, Lakunning Rembulan, Wasesa Sagara, Kala Tinantang. Ana rejeki picis pari teka, bocah lair ana sandhang rejekinne, pamindhahan

dunya.

7. Sabtu Legi, Brama, Kerangan, Paningron, Lakunning Rembulann, Tunggak Semi, Mantri

Sinaroja. Ala sabarang gawe, pamindhahhan malaekat.

11. WUKU GALUNGAN.


• • • • . ... ~ .

. . . . . . . . \

• •

• . . . . . ' • ••

t . . . '· ~e~anne ~ang Hyang Kamajaya, bagus, luruh, ora

~emerran, btsa amrih ajerring prihatin. Anungkulli banyu tng ~o~or, .tans.ah adedana ing badanne, ora bisa gemi, sathtthtk reJekkinne. Manukke Bidho, gedhe kanepsonne,

. : karem. ~arang .darbekking liyan. Kayunne Tangan, anggahdhtg ora btsa nganggur, keras budinne .


Bilahinne atetukarran. Tulak slamettana sega dang-dangngan beras sapitrah, iwak wedhus saules-ulesse, Ian pitik ireng mulus sawayahhe, dipindhang, selawatte sa-ketheng, donganne: Slamet Pina.

11.03. P ACANDRAN LAN PRALAMBANNGE, AP A DENE P ANGRUWATTE.

Candranne : Manuk ana ing luhur, watakke anggonne golek asil sarana nenungkul, warananne sarana gora - godha.

Lambangnge : Pring anggagar, tegesse, bilahi awit larang anak, lagi arep oleh nuli kacanyjekkan ing babaya.

Ruwatte sarana sesaji jeruk gedhe 4 gluntung Ian ares-aressan, tindhihhe 9 picis. Banyjur Kasidekahhake.


11.04. 0 1. Pako lehhing pangupaj i wa saratte sarana j agala. 11.04. 02. yen lara, tambanne laos sa wit.

11.05. WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU GALUNGAN.

Kang becik Kang ala

: lunga tirakat, sesanyja ora adoh, anggeg~ pangawikkan. . . . : nandur pring, lelungan adoh, nambannt wong lara, memantu, dadt pnyayt,

ngadeggake omah.

Kala ana Lor-Wetan marep Mangidul-Ngulon. Sajrone pitung dina aja maranni enggonning Kala.

1. Ahad Paing, Kala, Nohan, Uwas, Lakunning Rembulan, Wasesa Sagara, Nuju Pati, Kala Dhungul. ·

Sabarang gawe ala, nanging gawe tumbal becik, lan masangnga tumbal wurungngan becik uga, miwah sesirep.

2. Senen Pon, Kala, Wogan, Mawulu, Aras Tuding, Sumur Sinaban, Kala Tinantang, Kala Dhungul. Ala, nanging mbeburuwa prayoga.

3. Selasa Wage, Kala, Tulus, Tungle, Lakunning Bumi, Lebu Katiyub Angin, Mantri Sinaroja, Kala Dhungul, Sumengkanning Celeng Tembalung. Becik, sidekahha rahayu.

4. Rebo Kaliwon, Uma, Wurung, Aryang, Lakunning Srengenge, Lebu Katiyub Angin, Nuju Padu, Kutila Pas tumurun ing Sendhang, Sarik Agung. Rahayu, rangkatta becik, lekassa tarak antuk idi.

5. Kemis Legi, Sri, Dadi, Wurukung, Lakunning Lintang, Satriya Wibawa, Sanggar W aringin, Sumengkanning Sri Gati. Ala ayu, alanne yen lulungngan kasengkala ing dalan, kang becik, angunggahhake pari marang Lumbung.

6. Jum'at Paing,Indra, Dangu, Paningron, Lakunning Srengenge, Tunggak Semi, Mantri Sinaroja.

7. Sa btu Pon,

Luwih becik, sungsung guyu padha suka, lelungan rahayu, kasinungngan ing paran, guntur omah becik.

Guru, Jagur, Uwas, Lakunning Banyu, Wasesa Sagara, Nuju Pati. Becik, angulatana wong minggat ora suwe katemu.

12. WUKU KUNINGAN.

' . • 0 0

• ..

0 0

• If

• 0

.. 0 0 • . . ... .

•

. . :- . ... ~

\ .. "" . .. . ;, . ~ 0 ~ . . ..

• . .

• •

· Dewanne Sang Hyang Endra, andarbenni kaluwihhan enak rinung . , 1 ' , ~ Wlcaranne, an ambek kumingsun.

. Kayunne WIJayakusuma, luwih adi ing warnane . . ' nangtng sumtngkir ing parameyan Ian slamet penggalihhanne, watak angkuh nanging nastiti. Manukke Urang-urangngan, sabarang gawe kebat trampil, cugettan aten tur isinnan. Gedhongnge minep kawuri, watakke kumet.

•

12.02. KABILAHEN LAN TULAK SLAMETT ANNE. •

Bilahinne kaamuk.

Tulak slamettana sega punar dang-dangngan beras sapitrah, iwak kebo ranyjappan, digoreng, salawatte dhuwit anyar 11 ketheng, donganne: Kabula.

12.03. PACANDRAN LAN PRALAMBANGNGE,APA DENE PANGRUWATTE.

Candranne : Banyu garojoggan, watakke rame wicaranne, Ian akeh gorohhing ati, yen tinunyjel ora bisa.

Lambangnge : Godhong parunthul, tegesse, bilahi sabab saka tininggalling batur Ian busana.

Ruwatte sarana sesaji gedhang emas satundhun Ian ares-aressan, tindhihhe 6 picis. Banyjur

kasidekahhake.

12.04. SARA T P ANGUP AJIW A LAN T AMBA LALARA.

12.04.01. Pakolehhing Pangupajiwa saratte sarana adola emas. 12.04.02. Yen lara, tambanne kunir winor jamu utawa empu kunir.

12.05. WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU KUNINGAN.

Kang becik Kang ala

: golek sanak, anggaota, mitulungngi uwong. , : nenandur, maju omah, duwe gawe mantu Ian sapanunggallanne.

Kala ana ing Kulon bener marep Mangetan bener. Sajronne pitung dina, aja maranni enggonning Kala.

1. Ahad Wage, Y ama, Gigis, Mawulu, Lakunning Angin, Satriya Wibawa, Kala Tinantang. Rahayu, udan emas; aja nandur tembako, ala; bocah lair sugihan nanging ora weruh kadang.

2. Senen Kaliwon, Rudra, Kerangan, Tungle, Aras Kembang, Satriya Wirang, Macan Katawan. Tulungnga wong lara, waras; nambannana wong elik, dadi atut; golek pangan becik.

3. Selasa Legi, Brama, Nohan, Aryang, Lakunning Geni, Wasesa Sagara, Nuju Padu. Rahayu, nagiha potang gelis oleh ora suwe.

4. Rebo Paing, Kala, Wogan, Wurukung, Lakunning Banyu, Wasesa Sagara, Sanggar Waringin, Asu Ajag tumurun ing Jogan. Becik, ngulattana wong minggat, ketemu, ora suwe.

5. Kemis Pon, Uma, Tulus, Paningron, Lakunning Srengenge, Satriya Wirang, Macan Katawan, Sumengkanning Sapi Gumarang. Ala, angrebutta bebancang, kajabel; lan diprayitnaa.

6. Jum'at Wage, Sri, Wurung, Uwas, Aras Pepet, Sumur Sinaba, Nuju Pati, Tali Wangke. Masangnga tumbal wurungngan cacap, gawe tumbal becik, ngetrap tumbak maring landheyan becik, yen nemu pakewuh keringngan.

7. Sabtu Kaliwon, Indra, Dadi, Mawulu, Lakunning Bumi, Tunggak Semi, Sanggar Waringin. Rahayu, nagihha potang, oleh tur padha suka.

•

13. WUKU LANGKIR.


. . .. .

• •

• • • • •

•

•• •

• •

• • • • • • • • . . . . • •

Dewanne Sang Hyang Kala, anyakot baunne dhewe watakke ged~e k~epsonne, ora ngeman ing raganne, k~g miyat wedt guts, candhaia wangkot budinne, murka akeh larangnganne. Kayunne Ingas lan Cemara Sol. Kayu Ingas, panasten, watakke ora kena cinedhakkan ing wong, sapa kang cedhak lonyoh, tegesse, katularran ing wewatakkanne . Kayu Cemara Sol, ora kena ingaubban, aramme wicaranne . Manukke Gemak, prajurit pambekkanne, ber kawannen, ora mawang marang wong.

13.02. KABILAHEN LAN TULAK SLAMETANNE

Bilahinne kadurjanan lan tetukarran. Tulak slamettanne sega wudhuk dang-dangngan beras sapitrah, iwak wedhus Ian iwak loh linembarrang, jangngannan kang pepak, salawatte 5 ketheng, donganne: Slamet Pina.


Candranne : Gunung gummaludhug, watakke sakeh swaranne kaya-kaya anynyilikake ati, • anangmg ora ngapaa.

Lambangnge : Bantheng wa.ni, tegesse, bilahi sabab saka anggonne gawe prakara dhewe.

Ruwatte sarana sesaji bendha 6 glintir lan ares-aressan, tindhihhe 6 picis. Banyjur kasidekahna.


13.04.01. Pakolehhing pangupajiwa saratte sarana adolla krowoddan. 13.04.02. Yen lara, tambanne godhong cabe sawit utawa bengie sawit.

13.05. W ARIGA GEMET SAJRONNINNG WUKU LANGKIR.

Kang becik Kang ala

: nenandur, lelungngan, bebesannan, marangngi gegaman, nambanni leiara. : nyidra, nandukkake prakara, pancakara Ian sapanunggallanne.

Kala ana ing Kidul-Wetan marep Mangaior-Nguion. Sajronne pitung dina aja maranni

enggonning Kala.

•

•

1. Ahad Legi, Guru, Dangu, Tungle, Aras Pepet, Sumur Sinaba, Macan Katawan. N andurra pala kima becik lan sabarang kang tinandur becik kabeh ambukti p~~. '

2. Sen en Paing, Y ama, Jagur, Aryang, Lakunning Lintang, Bumi Kapethak, Nuju Padu, Sampar Wangke (Ringkel Jalma). Lelungaa ana rejeki teka; bocah lair ana rejekinning ati, lirre iku, wignya.

3. Selasa Pon, Rudra, Gigis, Wurukung, Aras Pepet, Satriya Wirang, Sanggar Waringin. Lelungaa ana rejeki anganti lan anngadhang; bocah lair ana sandhangnge.

4. Rebo Wage, Brama, Kerangan, Paningron, Aras Tuding, Satriya Wibawa, Macan Katawan, Celeng Tembalung tumurun ing Sendhang. Lekassa tarak, oleh cahya, lirre, wong cegah pangan anenedha, ing Allah katarima.

5. Kemis Kaliwon, Nohan, Uwas, Lakunning Banyu, Bumi Kapethak, Kala Tinantang, Sumengkanning Kutila Pas. Rahayu ambangunna, urip raharja; nguritta pari, becik; pamindhahhan

malaekat.

6. Jum'at Legi, Uma, Wogan, Mawulu, Aras Tuding, Satriya Wirang, Sanggar Waringin, Sri Gati tumurun ing Desa Karang Legi anyjujug ing Padaringngan. Rahayu; memarangngana, oleh gawe; nandurra pala kabrungkah, becik;

7. Sa btu Paing,

pamindhahan dunya.

Sri, Tulus, Tungle, Lakunning Geni, Satriya Wibawa, Macan Katawan. Rahayu, memarangngana becik, awehhha pangan wong patangg-puluh, padha

suka.

•

14. WUKU MONDHASIYA.

, •

14. PADEWAN LAN UPACARANNE.

Dewanne Sang Hyang Brama, rosa keras pambekanne panas b~annan nanging ana duryatte, adhem parentahhe~ K~yunne ~sem, watakke kukuh Ian diluiutti ing wong akeh, dadt pangaubbbanning wong kaweias asih. Manukke Piatuk-Bawang, rosa budinne, oora sarantan barang kareppe. Gedhongnge minep ana ngarepp, gemi marang arta Ian akeh rejekkinne.


Bilahinne kena ing geni. Tulak siamettana sega ambeng dang-dangngan beras abang sapitrah, jangannan bayem bang, iwak pitik abang dipindhang, among-amongnganne kern bang sataman kang sarwa abang, slawatte picis an nyar kang putih, 40 ketheng, dongane: Slamet Pina.


Candranne : Watu item ana ing paturron, Ian , Kekayon gedhe jero panycerre, watakke kaliwat sabar ing ati, nanging yen wis metu nepsunne, sok nemenni.

Lambangnge : I wak tininggal ing banyu, tegesse, bilahi sabab saka rinengon ing Wong

Agung.

Ruwatte sarana sesaji jambu kluthuk 100 iji Ian ares-aressan, tindhihhe 10 picis. Banyjur

kasidekahhake.

14.04. SARAT PANGUPAnWA LAN TAMBA LELARA.

14.04.01. Pikolehhing pangupajiwa saratte sarana crakkiya. 14.04.02. Yen lara, tambanne bawang, utawa godhongjambe.

14.05. W ARIGA GEMET SAJRONNING WUKU MONDHASIYA.

Kang becik Kang ala

: amemitran, nambanni lelara, duwe gawe mantu sapanunggallanne. : leiungan, golek pangupajiwa, gawe sumur, bebakal pakarangngan.

d. . . · , · urun man tsor Kala ana ing Ngisor marep Mandhuwur. SaJrone pttung tna aJa tum g ·

1. Ahad Pon, lndra, .Wurung, Aryang, Aras Kembang, Bumi Kapetak, Nuju Padu. Ala, aJa lunga lunga pangadhangnging satru akeh.

2. Sen en Wage, Guru, Dadi, Wurukung, Lakunning Geni, Wasesa Sagara, Sanggar W aringin. Rahayu, gaweya kawisayan jala, seser, becik, tur padha suka.

3. Selasa Kaliwon, Y ama, Dangu, Paningron, Aras Tuding, Sumur Sinaba, Nuju Pati, Anggara Kasih kawittanne masa Wuku Kasa utawa kapitu. Ala, pangadhangnging satru, diprayitna.

4. Rebo Legi, Rudra, Jagur, Uwas, Aras-Kembang, Sumur Sinaba, Kala Tinantang. Rahayu, mundhutta omah, gunturra omah, becik.

5. Kemis Paing, Brama, Gigis, Mawulu, Lakunning Bumi, Lebu Katiyub Angin, Mantri Sinaroja, Sumengkanning Asu Ajag. Rahayu, memundhutta tumeka, tur padha suka.

6. Jum'at Pon, Kala, Kerangngan, Tungle, Lakunning Lintang, Lebu Katiyub Angin, Macan Katawan, Sapi Gumarang tumurun ing Tegal. Rahayu, mbendungnga dhawuhhan katambak peper, kadulurran Sri, lan, wong sesanyj an, becik.

1. Sabtu Wage, Uma, Nohhan, Aryang, Lakunning Lintang, Satriya Wirang, Nuju Padu. Sabarang gawe, becik; kukuh kinawedden lan sabarang gawe becik;

marangngana becik, yen perang, menang .

•

15. WUKU JULUNGPUJUD.

15.01. P ADEW AN LAN UP AC .........

. . •• •

·. .

•

-•

• • . .

, E.

Dewanne San~ Hyang Guretna, kaduk meneng, yen nep~u kot-b1su, becik pocappanne, laksana kaw1sayanne. Kayunne Rembuyuk, bagus rupanne, tanpa. ganda, saenggon-enggonne diupaya. Manukke Empnt Johan, gedhe kareppe, aremit budinne. Angareppake gunung, tandha gedhe kareppe tur lumuh kaungkullan sabarang kareppe .


Bilahinne kateluh lan kataragnyana. Tulak slamettana sega tumpeng dang-dan kulubbanne warna 9, salawatte 30 ketheng, donganne:

Balasrewu Ian Kunut.

15.03. P ACANDRAN LAN PRALAMBANGNGE, AP A DENE PANGRUW ATTE.

Candranne: Prau ana ing lauttan, watakke ngalor-ngidul angggonne ngupaya pangan, mulanne

ora kekurangngan rejeki. Lambangnge: Akeh lara sambang timpung, tegesse, bilahi sebab saka kena pocappann ala,

amarga sok nyidranni janjinne dhewe. Ruwatte sarana sesaji gedhang becici kang suluh satundhun lan ares-aressan, tindhhihhe 6 picis.



15.04.01. Pakolehhinng pangupajiwa saratte sarana malandhangnga. 15.04.02. Yen lara, tambanne alang-alang Ian kemangi winor iingjamu utawa godhong sere.

15.05. W ARIGA GEMET SAJRONNING WUKU JULUNGPUJUD.

Kang becik Kang ala

: golek pangupajiwa, amilala raja kaya, nandur pala kima.

: ngadan-adanni, sesanyja.

Kala ana ing Lor-Kulon marep Mangidul-Ngetan. Sajronne pitung dina, aja maranni enggonning Kala.

1. Ahad Kaliwon,. Sri,. Wogan, Wurukung, Lakunning Lintang, Lebu Katiyub Angin, Mantri StnaroJa.

Rahayu, gaweya mitra, pawong sanak padha asih, lan ametta simpennanning guru, becik.

2. Senen Legi, Indra, Tulus, Paningron, Lakunning Angin, Tunggak Semi, Nuju Pati. Rahayu, ngupayaa pawestri gelis oleh, nebussa wong sanak, becik.

3. Selasa Paing, Guru, Wurung, Uwas, Aras Kembang, Satriya Wibawa, Kala Tinantang.

4. Rebo Pon,

Rahayu, lelunganna ana rejeki ngadhang, krana rejekine lagi teka, sabarang gawe sarwa becik.

Yama, Dadi, Mawulu, Lakunning Rembulan, Bumi Kapetak, Mantri Sinaroja. Rahayu, sabarang gawe becik.

5. Kemis Wage, Rudra, Dangu, Tungle, Aras Kembang, Tunggak Semi, Nuju Pati, Sumengkanning Celeng Tembalung. Ala sabarang gawe, aja lunga lunga, arep anemu Kala.

6. Jum'at Kaliwon, Brama, Jagur, Aryang, Lakunning Rembulan, Wasesa Sagara, Kala Tinantang, Kutila Pas tumuurun ing Taman. Ala uga, aja lunga lunga.

7. Sabtu Legi, Kala, Gigs, Wurukung, Lakunning Rembulan, Bumi Kapetak, Mantri Sinaroja,

Sumengkanning Sri Gati. . Rahayu, ngunggahna pari maring Lumbung, brekat; kepareng Sn tumeka.

16. WUKU PAHANG.

•• . . . •

• •

• • • •

• . ..

• • ( . .

•

•

Dewanne Sang Hyang Tontra, paksa luwih pangucappe, waton ~ara tantang, Ian angluhurrake kasujananne . Aman~h1 lelandhep, sugih yitna, lanas pangucappe, tur panasten. Manukke Cocak, juweh wicaranne. Kayunne Kandhayakkan, dadi pangaubbanning wong kawelas asih ~an wong minggat. Angiwakake banyu ing Jembangngan, dhemen ngiwa pambekkanne . Gedhongnge malumah, luwih boros, Ian rila ing dunyanne .

16. 02. KABILAHEN LAN TULAK SLAMETTANNE.

Bilahinne kinanaya. Tulak slamettanne sega wudhuk dangberas sapitrah, iwak pitik putih mulus linembarrang, kulubban warna 11, salawatte 9 ketheng, donganne: Rasul.

16. 03. P ACANDRAN LAN PRALAMBANGNGE, AP A DENE PANGRUWATTE.

Candranne : Pulo katon saka ing kadohhan, watakke misuwur sabarangnge, ing jaba suci, nanging ing jero agung prihhatin.

Lambangnge : Akeh manuk kena, tegesse, bilahi sabab saka kena ing pasangngan.

Ruwatte sarana sesaji jambu klampok 100 iji Ian ares-aressan, tindhihhe 7 picis. Banyjur

kasidekahhake.


16.04.01. Pakolehhing pangupajiwa saratte sarana adolla palawija. 16.04.02. Yen lara, tambanne woh kudhu utawa godhong pace, dhuku, duren.

16.05. WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU PAHANG.

Kang becik Kang ala

: nambanni lelara, nandur sabarang, ngarah pawestri. : lelungan adoh, golek pangupajiwa, ngadan-adanni.

Kala ana ing Kidul bener marep Mangalor bener. Sajronne pitung dina aja maranni enggonning

Kala.

1. Ahad Paing, un:a, Kerangan, Paningron, Lakunning Rembuullan, Wasesa Sagara, Nuju Patl.

Ala uga, aja lunga lunga, katiban tangan; pamindhahhan malaekat.

2. Senen Pon, Sri, Nohan, Uwas, Aras Tuding, Sumur Sinaba, Kala Tinantang. Uga ala, aja lunga lunga, kajawat tangan; pamindhahhan malaekat.

3. Selasa Wage, Indra, Wogan, Mawulu, .Lakunning Bumi, Lebu Katiyub Angin, Mantri Sinaroja.

Ala banget, aja lunga lunga, mati ana ing paran, patinne jalaran saka rejeki; pamindhahan dunya.

4. Rebo Kaliwon, Guru, Tulus, Tungle, Lakunning Srengenge, Lebu Katiyub Angin, Nuju Padu. · Weca rahayu, wiwita sawah, becik, saha sabarang gawe becik.

5. Kemis Legi, Y ama, Wurung, Aryang, Lakunning Lintang, Satriya Wibawa, Sanggar Waringin. Rahayu, Ringkel Manuk, ngupaya barang, manuk, gelis oleh.

6. Jum'at Paing, Rudra, Dadi, Wurukung, Lakunning Srengenge, Tunggak Semi, Mantri Sinaroja, Asu A jag tumurun ing Latar. . Luwih ala, aja lunga lunga, kateluh ing dalan, mundhutta guntur omah, becik.

7. Sabtu Pon, Brama, Dangu, Paningron, Lakunning Banyu, Wasesa Sagara, Nuju Pati, Sumengkanning Sapi Gumarang. Rahayu, nambannana sakalirring lara waras, tur slamet sakabehhe.

17. WUKU KURUWELUT.

, 17.01. PADEWAN LAN UPACARANNE.

Dew~e .s~g Hyang Wisnu, prayitna mantep ing gawe, w1ng1t wicaranne, dhemen angungassake ka~e, anggraitaatinne. Amandhi Cakra, karem ing kapraJuntan, slamet resik panggalihhe. Manukke Sepahhan, kesit budinne, lembut barang kareppe. Kayunne Parijatha, dhemen marang sesanakke Ian rada prihhatin. Gedhongnge ana ing ngarep, ngat~kake donyanne, pradah nanging ora sarju, gedhe budinne akeh begjanne. '


Bilahinne susah Ian kinaniaya. Tulak slametanna wedhus tujah, tegesse, wedhus kang putih sikille ngarep, kaolah kang pepak, selawatte 100 ketheng, donganne: Slamet Kabula.

17. 03. P ACANDRAN LAN PRALAMBANGNGE, AP A DENE PANGRUWATTE.

Candranne : Banyu banyjir bandhang, watakke angleluwihhi widaranne, kaya andhadhal-ndhadhalna, nanging ora teyeng wigati, malah anggegawa kang akeh-akeh.

Lambangnge : Kapas agring, tegesse, bilahi sabab saka kinaniaya ing durjana.

Ruwatte sarana sesaji tebu ireng 4lonyjor Ian ares-aressan, tindhihhe 6 picis.


17.04.01. Pakolehhing Pangupajiwa saratte sarana dadiya carik. 17.04.02. Yen lara, tambanne bligo winor jamu utawa godhong bligo Ian oyodde.

17. 05. WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU KURUWELUT.

Kang becik Kang ala

: nontonni, ngranycanng bakal omah. . . : lelungan, dandan-dandan, nambanni 1elara, nandur JUJuttan.

Kala ana ing Dhuwur marep Mangisor. Sajronnt\ pitung dina aja swnenga mandhuwur.

1. Abad Wage, ~~~~~.Jagur, Uwas, Lakunning Angin, Satriya Wibawa, Kala Tinantang, Kala

Uwas panganten, ~asangnga piranti wurungngan tumbal bilahi, padha becik, lan masang welah tng sawah, becik.

2. Senen Kaliwon, Uma, Gigis, Mawulu, Aras Kembang, Satriya Wirang, Macan Katawan. Rahayu memarangngana becik, metu dunya palanne.

3. Selasa Legi, Sri, Kerangan, Tungle, Lak.unning Geni, Wasesa Sagara, Nuju Padu. Ala, aja lunga2 kalaran gedhe .

•

4. Rebo Paing, Indra, N ohan, Aryang, Lak.unning Banyu, Wasesa Sagara, Sanggar W aringin. Ala, dina iki lakunning banyu wiring, tegesse, kalanne akeh wong metokkake banyu wiring, diprayitna.

5. Kemis Pon, Guru, Wogan, Wurukung, Lakunning Srengenge, Satriya Wirang, Macan Katawan. Rahayu, mundhuttta guntur omah.

6. Jum'at Wage, Yama, Tulus, Paningron, Aras Pepet, Sumur Sinaba, Nuju Pati, Celeng Tembalung tumurun ing Tegal. Masangnga tumbal wurungngan becik, lan masangnga rajeg luwang, becik.

7. Sabtu Kaliwon, Rudra, Wurung, Uwas, Lak.unning Bumi, Tunggak Semi, Sanggar Waringin, Sumengkanning Kutila Pas, Tali Wangke. . Ala, masangnga jejiret palantih, kala bancang, paluwang, padha bectk, lan

masang wilah, becik .

•

•

•

•

18. WUKU MARAKEH.

, 18.01. PADEWAN LAN UPACARANNE.

. , J.

'

•

, I . • • ., i . :Y.

•

•

Dewann ' s . e , . ang Hyang Surenggana, watakke rada stn~g. kaehngngann, saguh gumolong wicaranne Ian warn tn ak 'wuh ' , g P ~ · Kayunne Trengguli, ora kalap uwohe, tegesse, ora ana gawenne. Ora duwe manuk ora kena diko~gkon ad~h, amesthi kena ing bebaya: Umbul-umbulle mahk, cepak kamuktenne. G~dhon~nge pinandhi, angatokkake pasihanning Dewanne.

18.02. KABILAIIEN LAN TULAK SLAMETT ANE.

Bilahinne kabalabak. Tulak slamettana sega wudhuk dangdangngan beras sapitrah, iwak pitik putih mulus, linembar rang, lanjuwadah wama-warna, salawatte 100 ketheng, dongganne: Tulak Bilahi.


Candranne : Kembang Setaman kinuurungngan, watakke kumet, nanging manis arum wicaranne, lan yen tinunyjel ing rembug banyjur anyjalomprongngake, murih

dudunne ing sapadha-padha. Lambangnge : Godhong Akeh sempal, tegesse, bilahi awit saka dialakkake wong akeh, Ian

kerep diapussi.

Ruwatte sarana sesaji kemiri 100 iji Ian ares-aressan, tindhihhe 100 picis. Banyjur

kasidekahhake.

18.04. SARAT PANGUPPAnWA LAN TAMBA LELARA.

18.04.01. Pakolehhing pangupajiwa saratte sarana nandurra ~edhang. . 18.04.02. Yen lara, tambanne leri bungkak uutawa brambang Ian kunyct.

18.05. W ARIGA GEMET SAJRONNING WUKU MARAKEH.

Kang becik : nenandur, masang tumbul, andandanni omah, mangun pekkarangngan.

Kang ala : anggaota, asih-asihhhan, alih-alihhan.

Kala ana Lor bener marep Mangidul bener. Sajronne pitung dina, aja maranni enggonning Kala.

•

1. Ahad Legi, Brama, Dadi, Mawulu, Aras Pepet, Sumur Sinaba, Macan Katawan Sri Gati tumurun ing Desa Kalimarga anyjujug ing Taman. ' Rahayu, nandurra pala brunggkah Ian pala kima.

2. Sen en Paing, Kala, Dangu, Tungle, Lakunning Lintang, Bumi Kapetak, Nuju Padu. Sabarang gawe becik, Ian angguntur omah becik uga, pumnama siddhi .

•

3. Selasa Pon, Uma, Jagur, Aryang, Aras Pepet, Satriya Wibawa, Sanggar Waringin. Aja lunga lunga, kalaran ing paran.

4. Rebo Wage, Sri, Gigis, Wurukung, Aras Tuding, Satriya Wibawa, Macan Katawan, Sarik Agung.

Rahayu, ana wong dedana tur agung rejekinne, nanging lelungan ala, uringuringngen watakke.

5. Kemis Kaliwon, Indra, Kerangan, Paningron, Lakunning Banyyu, Bumi Kapetak, Kala Tinantang.

6. Jum'at Legi,

7. Sabtu Paing,

Memundhutta, rahayu ing dalan, nambanni wong lara waras, guntur omah, becik.

Guru, Nohan, Uwas, Aras Tuding, Satriya Wirang, Sanggar Waringin. Masangnga piranti, bancang, rajeg, piwulang, becik kabeh.

Yama, Wogan, Mawulu, Lakunning Geni, Satriya Wibawa, Macan Katawan, Sumengkanning Asu A jag. Lelunganna, rahayu slamet.

19. WUKU T AMBIR.


. .

•

•

~~~anne Sang Hyang Siwah, watakke ing tata lair seJe I~ b~tinne. Manukke Prenyjak, gegendhungan bebu~enne, kumaiungkung Ian dhemen gawe warta ~angeram-eram, tur weruh ing wewadi Ian weruh tn · K ,

' . •

g wangstt. ayunne Upas, ora kena ingaubban k~enyas, barang wicaranne. Gedhongnge tel~ mtnep kabeh, kumet, honeng asih ing Dewanne . •

'

•• • • • • •

•

• • • •

•

•

,


Bilahinne kena ing pasangngan. Tulak siamettana sega pulen dang-dangngan beras sapitrah, iwakke bebek Ian pitik dipindhang, duduh putih Ian duduh abang, nganggo ambengngan timun watang 25 iji, slawatte pangot waja lan dom siji, donganne: Slamet Pina.

19.03. PACANDRAN LAN PRALAMBANGNGE, APA DENE

PANGRUWATTE.

Candranne : Gaj ah meta ana ing canycangngan, watak gedhe prabawanne, Ian gedhe nepsunne, nanging akeh pepagerre ing awakke.

Lambangnge : A wak lesu, tegesse, bilahi a wit saka tininggal ing sandhang panganne.

Ruwatte sarana sesaji timun 25 iji Ian ares-aressan, tindhihh6 dom 100 iji ian pangot waja sarakit.



19.04.01. Pakoiehhing Pangupajiwa saratte sarana ngunggahna ban~. 19.04.02. Yen lara, tambanne sunthi winor jamu utawa godhong rantt.

19.05. WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU TAMBIR.

Kang becik Kang ala

: Junga dagang, go!ek pangupajiwa, nandur pala kirna, nanycebbak6 turus.

: lunga tirakat, anggeguru pangawikkan, mangsah perang.

•

Kala an~ ing Kidul-Kulon marep Mangalor-Ngetan. Sajronne pitung dina, aja maranni enggonntng Kala.

1. Ahad Pon, Rudra, T_ungle, Aras Kembang, Bumi Kapetak, Nuju Padu, Sapi Gumarang tumurun mg Sawah. Ala sabarang gawe, aja lunga lunga, anemu Kala.

2. Sen en Wage, Brama, Wurung, Aryang, Lakunning Geni, Wasesa Sagara, Sanggar W aringin, Sampar Wangke (Ringkel Jalma). Weca rahayu, begjanne teka sadina iki, cepak ing rejeki arta Ian beras, pari.

3. Selasa Kaliwon, Kala, Dadi, Wurukung, Aras Tuding, Sumur Sinaba, Nuju Pati, Anggara Kasih kawittanne masa Wuku Karo utawa Kawolu. Rahayu, nandurra pala gumantung Ian ambeburuwa, gelis oleh, pamindhahhan malaekat.

4. Rebo Legi, Uma, Dangu, Paningron, Aras Kembang, Sumur Sinaba, Kala Tinantang. Ala, aja lunga lunga tinutwuri ing lara agung; pamindhahhan dunya.

5. Kemis Paing, Sri, Jagur, Uwas, Lakunning Bumi, Lebu katiyub Angin, Macan Ketawan. Ala, nanging lekassa ngurit gadhu, becik, Ian winihha, ambedhah sawah becik .

•

6. Jum'at Pon, Indra, Gigis, Mawulu, Lakunning Lintang, Lebu Katiyub Angin, Macan Ketawan. Rahayu, lelungan sinung cepak rejekinne, Ian lulut boga-parinne.

7. Sa btu Wage, Guru, Kerangan, Tungle, Lakunning Lin tang, Satriya Wirang, Nuju Padu, Sumengkanning Celeng Tembalung. Weca rahayyu, sengkutta sabarang gawe, aweh pangan padha suka, purnama

siddhi.

20. WUKU MEDHANGKUNGNGAN.


, , I

•

De~~e s.ang Hyang Basuki, putus ing pamicara, nartma tng tttah, mantep budinne.

Manukk~ Pel~g, dhemen saba ing banyu, pikirre katem~ tng b~t. Kayunne Piasa, dadi kembangnging alas,. yen ana tng nagara ora ana gawenne. Gedhongnge ana tng dhuwur, angluhurrake kadunyanne.


Bilahine kacidra ing wayah bengi sarana kasuduk. Tulak slammettana sega punar dang-dangngan beras sapitrah, iwak pitik wiring kuning Ian jenang abang, kawetokkake pinuju bareng Ian wetonne, salawatte 5 ketheng, donganne: Umur.

20.03. P ACANDRAN LAN PRALLAMBANGE AP A DENE P ANGRUWATTE.

Candranne : Brekutut menycok pucakking gunung, watakke ngungassake tandanne, ing satemah dadi nistha, Ian atinne rerenggi, ammarga ora sukurran atinne.

Lambangnge : Baya ngurag, tegesse, bilahi saka enggonne mada, kawongan, temah anemu papa.

Ruwatte sarana sesaji klayu satampah Ian ares-aressan, tindhihhe 10 pi cis. Banyjur

kasidekkahhake.


20.04.0 1. Pakolehhing pangupajiwa saratte sarana adolla kayu. 20.04.02. Yen lara, tambanne jae winor jamu utawajae Ian sunthi.

20.05. W ARIGA GEMET SAJRONNING WUKU MEDHANGKUNGNGAN.

Kang becik Kang ala

: alaki rabi, saha ngadeggake omah, leiungngan, goiek sarana.

: nandukkake para padu, anyidra.

Kala ana ing Wetan bener marep Mangulon bener saironning pitung d. · 1 . · K 1 ' ~ rna, aJ a unga marann1 enggonntng a a.

1. Abad Kaliwon, Y ama, No han, Aryang, Lakunning Lintang Lebu Katiyub Ang· M t · S · · K .1 ' tn, an n

tnaroJa, uti a Pas tumurun ing Sendhang.

Masangnga wisaya lan tumbbal wurungngan, sesiirep, padha becik; tuwin ambeburuwa becik.

2. Senen Legi, Rudra, Wogan, Wurukung, Lakunning Angin, Tunggak Semi, Nuju Patii, Sumengkanning Sri Gati. Rahayu, ngunggahna pari maring Lumbung, brekat; Sri Gati mandhuwur.

3. Selasa Paing, Brama, Tulus, Paningron, Aras Kembang, Satriya wirang, Kala Tinantang.

4. Rebo Pon,

Masangnga tumbal lan masangngga tumak, myang masangnga tumbal sawah, becik.

Kala, Wurung, Uwas, Lakunning Rembulan, Bumi Kapetak, Mantri Sinaroja. Ala sabarang karya, pitnah teka, beda ujar pinajarakke.

5. Kemis Wage, Uma, Dadi, Mawulu, Aras Kembang, Tunggak Semi, Nuju Pati. Rahayu, lelungganna ana boga ngadhang dalann ..

6. Jum'at Kaliwon, Sri, Dangu, Tungle, Lakunning Rembulan, Wasesa Sagara, Kala Tinantang. Ala, luruwa upas mandi lan ngadonni upas, becik.

7. Sabtu Legi,

•

Indra, Jagur, Aryang, Lakunning Rembulan, Bumi Kapetak, Mantri Sinaroja. Rahayu, guntur omah becik, amemundhutta padha suka .

21. WUKU MAKTAL.


Dewanne Sang Ryan Sakri b , . b g, , anter aten-atenne, mantep tng sa ~ang. ~ayunn~ ~agasari, luwih bagus warnanne, arum wtcara.tll_le, tur piDllala ing Wong Agung. Manukke Ayam Alas, ktnasihhan ing Wong Agung kesit b d' , arum · . , u tnne,

. mants wtcaranne, kanggep pangawulanne, luhur ~tyangkuhhe, gedhe daulatte. Gedhongnge tln~p~gngan umbul-umbul, sugihe bareng Ian kastnggthhanne.

, , 21.02. KABILAHEN LAN TULAK SLAMETTANNE.

Bilahine tetukarran. Tulak slamettanna sega wudhuk dang-dangngan beras sapitrah, iwak piitiik lann bebek diolah warna loro, pinindhang Ian linembarrang, ujubbe memule Gusti Rasul, salawate 4 ketheng, dongane: Rasul. .

21.03. PACANDRAN LAN PRALAMBANGNGE,APA DENE PANGRUWATTE ..

Candranne : Gunung guntur, watakke wicaranne siya marang sapadha-padha, nanging ing tembe yen wis tuwa, kasinungngan becik atinne.

Lambangnge : Macan lupa, tegesse, bilahi awit sinaeng ing wong agung.

Ruwatte sarana sesaji manggis 30 iji Ian ares-aressan, tindhihhe 6 picis. Banyjur kasidekahake.


21.04.01. Pakolehhing pangupajiwa saratte sarana adola salaka. 21.04.02. Yen lara, tambanne tales winor jamu.

21. 05. WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU MAKTAL. •

Kang becik : duwe gawe amemantu, nekakake wong

katarima.

sambattan dandan-dandan, amuJ a

Kang ala : lelungan, ngalih panggonnan, amantokake.

Kala ana ing Lor-W etan enggonning kala.

• •

S · · pitung dina aJa maranm marep Mangidul-Ngulon. aJronnmg

1. Ahad Paing, G~, Gigis, Wurukung, Lakunning Rembulan, Wasesa Segara, Nuju Pati, Asu AJag tumurun ing Sawah. Ala, aja lunga lunga kaparag lumpuh.

2. Sen en Pon, Y ama, Kerangan, Paningron, Aras Tuding, Sumur Sinaba, Kala Tinantang, Sumengkanning Sapi Gumarang.

Ala ayu, aja lunga lunga, nanging dandan-dandan singa pagaweyan lelimpen kanan.

3. Selasa Wage, Rudra, Nohan, Uwas, Lakunning Bumi, Lebu Katiyub Angin, Mantri Sinaroja. Ala, aja lunga lunga ana gering nututti, Ian pangadhangnging satru, awakke kabeh dadi Kala.

4. Rebo Kliwon, Brama, Wogan, Mawulu, Lakunning Srengenge, Lebu Katiyub Angin, Nuju Padu. Rahayu marangngana, padha suka, akeh palanne.

s. Kemis Legi, Kala, Tulus, Tungle, Lakunning Lin tang, Satriya Wibawa, Sanggar W aringin. Ala ayu, yen lelungngan ala, wekassan lara ing paran .

•

6. Jum'at Paing, Uma, Wurung, Aryang, Lakunning Srengenge, Tunggak Semi, Mantri Sinaroja. Ala, aja lunga lunga, tukarran ana ing dalan.

7. Sabtu Poo, Sri, Dadi, Wurukung, Lakunning Banyu, Wasesa Sagara, Nuju Pati. Rahayu, marangngana padha suka.

•

22. WUKU WUYE.

22.01. P ADEW AN LAN UP AC &A.~..,. , E.

Dewanne Sang H K . . . yang uwera, btsa ambebungah attnrung. wong, kenyceng anggawokkake wicaranne

• I •

; 0 • • 0

... ' . . . . ' .

..

• •

•

tambuh tng rame, Ian karem ing kaprajurittan, parentahh~ awor cugettan, putungan aten, nanging ora lana lan awas marang pan~gawe rahayu. Amasang keris iigan ing dagan, praytt~a tur landhep atinne. Gedhongnge mal~~ ana tng ngarep, rila ing kekasihhanne, barang darbekke marang kang dadi karujukkanne wis ora ngan?go diengettake, luwih rilanne sarta pracayanne, nangtng sok mutung. Kayunne Tal, dawa umurre, gedhe daulatte, luwih butareppanne, ora karem ing karameyan .

. .....

• '-' ·.. . ~-..~ ......


Bilahine kateluh lan kataragnyana.

Tulak slamettana tukon pasar sawarnanne, lan sakehhing juwadahhan pangaji satak-sawe, entekna kabeh, kang tinuku dhisik madu, bakal ginawe salawat, donganne: Tulak Bilahi.


Cabdranne : Bedhil muni kukus awor lan nal, watakke rada pakewuh, angel bebudenne, tanpa dadi enggonne perang pamikir.

Lambangnge : Pasangnganne manuk, tegesse, bilahi saka kagedhen pangaruh.

Ruwatte sarana sesaji kacang dungdungngan 6 takem Ian ares-aressan, tindhihe 7 picis. Banyjur

kasidekahhake.

22. 04. SARAT PANGUPAJIWA LAN TAMBA LELARA.

22.04.01. Pakolehhing pangupajiwa saratte adolla salaka. 22.04.02. Yen lara, tambanne bayem winor jamu.

22.05. WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU WUYE. •

Kang becik Kang ala

: golCk manuk, nenandur, memule kadulurran, lungan golek rejeki. •

: lelungan adoh, angapus-apusst. •

Kala ana ing Kulon enggonning Kala.

bener. Sa1roning pitung dina, aja maranni bener marep Mangetan :.~

1. Ahad Wage, ln~a, Dangu, Paningron, Lakunning Angin, Satriiya Wibawa, Kala Tinantang, Celeng Tembalung tumurun ing Sawah.

Wee~ rah~yu, mitonni bocah luwih becik, aweh pangan wong patang-puluh, yektl katanma.

2. Senim Kaliwon, Guru, Jagur, Uwas, Aras Kembang, Satriya Wibawa, Macan Katawan, Sumengkanning Kutila Pas, Tali Wangke. Ala, aja lelungan, anemu wirang ing paran, Ian ana kala teluh.

3. Selasa Legi, Yama, Gigis, Mawulu, Lakunning Geni, Wasesa Sagara, Nuju Padu, Sri Gati tumurun ing Desa Beji anyjujug ing Kandhang. Nandurra pala kapendhem, gelis kabukti uwohhe; Sri gati ana ing ngisor.

4. Rebo Paing, Rudra, Kerangan, Tungle, Lakunning Banyu, Wasesa Sagara, Sanggar Waringin.

Rahayu, agaweya wisaya, jala, seser, sapanunggallanne; sarta gawe tumbbal sawah, becik.

5. Kemis Pon, Brama, Nohan, Aryang, Lakunning Srengenge, Satriya Wirang, Macan Katawan. Becik, anyjaringnga, angragumma Ian ngupaya manuk, gelis oleh; lelungan ana rej eki mara.

6. Jum' at Wage, Kala, Wogan, Wurukung, Aras Kern bang, Sumur Sinaba, Nuju Pati. . Rahayu, ngadonnana upas, becik; sidekahha, padha suka; pamtndhahan malaekat.

•

7. Sabtu Kaliwon, Uma, Tulus, Paningron, Lakunning Bumi, Tunggak Semii, Sanggar Waringin. Rahayu, angguntuurra omah, becik; Ian gawe ragi, manis kadulurran; pamindhahhan dunya.

23. WUKU MANAHIL.

23.01. P ADEW AN LAN UP AC 14.

dl • • t:b (J) 4' s •

I •

(9 • (; d , I

• I

. ' -b ~

. ~ • • •

• , .

I

E. D, ,

.ewanne Sang Hyang Citragotra, angluhurrake awakke ~Inter ngumpulli ing rame, nanging angkuh . '

b '1 , agung Jaga-Jaga. e a tanpa pambekkanne. Mangku tumbak 1' prayttna landhep atinne. Kayunne Tegaro tgan, . n, mung angre~eng~gt alas, sathithik gawenne, nnanging wuled bebudenne. Manukke Sepahhan, akesit budinne tur I em but b~ang. pikirre, akedhik pang anne. Angungk~ake ban~ tng Jembangngan, andhap-asor parentahhe, nangtng ora nganggo pangkat.


Bilahine kena ing gegaman. Tulak slamettana sega liwet beras sapitrah, pitik sawayahhe, Ian iwak loh, jangannan kang pepak, sambel gepeng, salawatte 9 ketheng, donganne: Slamet Tulak Bilahi.

23.03. PACANDRAN LAN PRALAMBANGE, AP A DENE PANGRUW ATTE.

Candranne : Lintang awor mendhung, watakke angucitra ing gawe, cat katon cat ora, sok sregep sok kesed.

Lambangnge : Wij i kapas, tegesse, bilahi lagi becik, awakke nuli katekan bilahi.

Ruwatte sarana sesaji kapundhung sa-tampah Ian ares-aressan, tindhihhe 9 picis. Banyjur kasidekahhake.


23.04.01. Pakolehhing pangupajiwa saratte sarana adolla pedhang, keris. 23.04.02. Yen lara, tambanne kacang winor jamu.

23.05. WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU MANAHIL.

Kang becik

Kang ala

: lunga golek tamba utawa sarat, gawe bendungngan,

nindakake para padu. : nibakake wiji, apek wiji, memantu, anggaota.

bebakal kuburran,

Kala ana ing Kidul-Wetan enggonning Kala.

• •

S · , pitung dina, aJa maram marep Mangaloor-Ngulon. aJrone

1. Ahad Legi, Sri, Wurung, ~was, Aras Pepet, Sumur Sinaba, Macan Katawan. Uwas panganten, ambeburuwa, anyjaringnga, gelis oleh.

2. Senen Paing, Indra, Dadi,. Mawulu, Lakunning Lintang, Bumi Kapetak, Nuju Padu, Sumengkanrung Asu Ajag.

Lelunganna, endi kang sinaba mawuh; Ian nandur kern bang pulu, dadi.

3. Selasa Pon, Guru, Dangu, Tungle, Aras Pepet, Satriya Wibawa, Sanggar w aringin, Sapi Gumarang tumurun ing Ara-ara. Ala, aja lunga lunga, anemu Kala.

4. Rebo Wage, Yama, Jagur, Aras Tuding, Satriya Wibawa, Macan Katawan. Rahayu, ngupaya sandhang-panggan, beciik; Ian nandur cikal, becik.

5. Kemis Kaliwon, Rudra, Gigis, Wurukung, Lakunning Banyu, Bumi Kapetak, Kala Tinantang. Gaweya cundhik utawa kabuwanan, cahya murka rahayu.

6. Jum'at Legi,

7. Sabtu Paing,

Brama, Kerangan, Paningron, Aras Tuding, Satriya Wirang, Sanggar W aringin. Lelunganna, ana rejeki ngadhang ing dalan; mentarra aja suwe, rejekinne ngadhang. Kala, Nohan, Uwas, Lakunning Geni, Tunggak Semi, Macan Katawan. Rahayu, nandurra gedhang, uwi, gembili, kimpul, kenthang, panuju becik kabeh.

24. WUKU PRANGBAKAT.

Dewanne Sang Hy B · , ang Isma, kakon aten anggaregut watakke t · · ' , . rang~In~s tng gawe, tur isinnan, angatokkake wat~tkl(lng praJunt lumaku tinuduh aprang sabarang budt ora anna kang d · ak 'wuhh , ' . 1P e ake, kenyceng pangkat ~amtcaranne. Sikille kang tengen kekobok banyu ing Je~bangngan, parentahhe adhem ngarep panas iing bun. Kayunne Tirissan, dawa umurre, cukup lumintu sandhang-pangane kukuh bakuh . kuhh, , , ptyang e. mmanukke Urang-urangngan, kebat sabarang gawe.


Bilahine saka memenek utawa saka polahhe dhewe. Tulak slamettana sega tumpeng dang -dangngan beras sapitrah, iwak sapi diolah jajatah (sate) bumbu manis, jangan kang pepak, salawatte pacul, donganne: Slamet Pina.

24.03.PACADRAN LAN PRALAMBANGNGE,APA DENE PANGRUWATTE.

Candranne : W esi katen Purasani, watakke isinnan, puguh kaku, dreman ing ilmu, tur alus . . , SUUCl atlnne.

Lambangnge : W aringin sempal dening prahara, tegesse, bilahi j alarran dialakake ing sanak-

kancanne.

Ruwatte sarana sesaji rambuttan sa-tampah Ian ares-aressan, tindhihhe wesi galigen. Banyjur

kasidekahhake.


24.04.01. Pakkolehhing Pangupajiwa saratte sarana ahliya memarang. 24.04.02. Yen lara, tambanne benguk winor jamu.

24.05. WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU PRANGBAKAT.

Kang becik : anggaota samarran, rawat ing pasimpennan, meminta padagangngan, matrap

Kang ala : fe~:.=:~gadeggake omah, nandur kitri, go!Ck pagaweyan, nambanni wong

lara.

Kala ana ing Ngisor marep Mandhuwur. Sajrone pitungg dina aja tumurun mangisor.

1. Ahad Pon, Uma, _wogan, Mawulu, Aras Kembang, Bumi Kapetak, Nuju Padu. Ala, aJa lelungan, arep katempuh ing gering.

2. Senen Wage, Sri, Tulus, Tunglt\, Lakunning Geni, Wast\sa Sagara, Sanggar Waringin, Sumengkanning Celeng Tembalung.

Rahayu, ing dina iki tekanning rejeki, mas, picis, padha adulur; bocah lair, becik sugih.

3. Selasa Kaliwon, lndra, Wurung, Aryang, Aras Tuding, Sumur Sinaba, Nuju Pati, Kutila Pastumurun ing Tegal, Anggara Kasih kawitanne masa wuku Katiga utawa Kasanga.

Ala, aja lunga lunga, kandheg dening lara gedhe; mung ngundhuh palla, becik.

4. Rebo Legi, Guru, Dadi, Wurukung, Aras Kembang, Sumur Sinaba, Kala Tinantang, Sumengkanning Sri Gati. Rahayu, ngunggahna pari maring Lumbung, becik; Sri Gati mandhuwur.

5. Kemis Paing, Y ama, Dangu, Paningron, Lakunning Bumi, Lebu Katiyub Angin, Mantri Sinaroja. Ala uga, aja lunga lunga, pangadhangnging satruu.

6. Jum'at Pon, Rudra, Jagur, Uwas, Lakunning Lintang, Lebu Katiyub Angin, Macan Katawan.

7. Sabtu Wage,

Ala uga, aja lunga lunga, kalaran ing paran.

Brama, Gigis, Mawulu, Lakunning Lintang, Satriya Wir~g~ Nuju Padu. Rahayu, ana begja gedhe teka, sinung cukup picis Ian reJeki, lelungnna ketemu kang pinaran.

•

25. WUKU BALA.

, 25.01. P ADEW AN LAN UP ACARANNE.

•

• • • • • •

1 • • ,

,,

Dewanne Sang Hy B th . ang a an Durga, karem agawe gora-godha, kekes girls misis kang krungu w tak . '1

· k:n-~~ an~ubun~gi ing kadursilan, or; a:a ~~ dtkenngngt, luwth rosa yen lumaku silib K , Ce , . . ayunne

~ara, r,ame wtcaranne, ora kena ingaubban, panas par~nt~e, nanging kedhep. Manukke A yam Alas, kesit b~dtnne W: c~dhak maring Wong Agung, luhur ptyangkuhhe, akeh daulatte, Ian kanggep pangawulanne Gedhongnge ana ing ngarep, angatokkake kasugihanne. ·

25. 02. KABILAHEN LAN TULAK SLAMETT ANNE.

Bilahine kateluh Ian kena ing upas. Tulak slamettanna tumpeng dang-dangngan beras sapitrah, jangngannan warna 7, iwakke panggang pitik ireng mulus, salawatte 40 ketheng, dongannne: Rajuknna.

25.03. PACANDRAN LAN PRALAMBANGNGE, AP A DENE PANGRUWATTE.

Candranne : Udan salah masa, watakke ora kena tinnangguh bebudenne, salah candhak enggonne ngupaya pangan, malah lara kasurang-surang.

Lambangnge : Pandhita angluwe, tegesse, bilahi yen kawiyak wadinne.

Ruwatte sarana sesaji kara sa-tampah Ian ares-aressan, tindhihhe 7 picis. Banyjur kasidekahhake.

25.04. SARAT PANGUPAJIWA LAN TAMBBA LELARA.

25.04.01. Pakolehhing pangupajiwa saratte sarana adol sega. 25.04.02. Yen lara, tambanne wijen sawit, winor jamu.

25.05. WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU BALA.

Kang becik Kang ala

: tilik misan mitra, arm!t saraya mirukunnake pawong, rerembuggan, sabiyantu. : medharrake pangawikkan, ambabar pangajarran, dandan-dandan.

K , S · , 'tung dina aja maranni enggonning

ala ana ing Lor-Kulon marep Mangidul-Ngetan. aJronne P1 '

Kala.

•

1. Abad Kaliwon, Kala, Kerangan, Tungle, Lakunning Lintang Lebu Kat· b An · M · S. . , tyu g1n, antn tnaroJa.

Becik uga, ngulattana wong minggat, katemu.

2. Senen Legi, Uma, Nohan, Aryang, Lakwming Angin, Tunggak Semi Nuju Pati Sampar W angke (Ringkel Jalma). ' '

Rahayu, lelunganna ana begja bukti ngadhang ing dalan, sarta gelis tekanne.

3. Selasa Paing, Sri, Wogan, Wurukung, Aras Kembang, Satriya Wirang, Kala Tinantang, Asu Ajag tumurun ing Tegal.

4. Rebo Pon,

Gaweya bancang palantih, kawisayan landhepan.

lndra, Tulus, Paningron, Lakunning Rembulan, Bumi Kapetak, Mantri Sinaroja, Sumengkanning Sapi Gumarang, Sari Agung. Lelunganna, nemu begja, bukti ngadhang ing dalan, pamindhahhan mmalaekat.

5. Kemis Wage, Gurit, Wurung, Uwas, Aras Kembang, Tunggak Semi, Nuju Pati. Marngngana padha suka, gawe sumur gelis kebak banyunne, pamindhahhan dunyya.

6. Jum'at Kaliwon, Varna, Dani, Mawulu, Lakunning Rembulan, Wasesa Sagara, Kala Tinanting. Pangadhangnging satru, aja lunga lunga.

7. Sabtu Legi, Rudra, Dangu, Tungle, Lakunning Rembulan, Bumi Kapethak, Mantri Sinaroja. Rahayu, lelunganna slamet ing paran.

26. WUKU WUGU.

, 26.01. P ADEW AN LAN UP ACARANNE.

• •

• • • •• • . .. ...

• • • • • • . ' • • .. • .

•

•

. . -• • •t.. • • lo I -. • • •• •

•

lDewanne Sang Hyang Singajalma, ajembar budinne epas kawruhh , 'h ' , . e, sugt barang pangawikan, nanging duw~ bu~~ rer~nggi, luwes memes, andhap-asor' n~gtng sret, ~uwth prayitna ing lair nanging sajronning

· a~t kurang SUJana. Kayunne Wuni, anedheng uwohhe, stnga ndulu kaya anyidham, nanging yen wis kelakon mangan, ewa atinne, nanging akeh rejekinne. Manukke K~podhang, luwih but:~epanne, ora kena kumpul ing ~eh, amar~a mung mtkir kareppe dhewe. Gedhongnge mtnep ana tng buri, watakke kumet.

26.02. KABILAIIEN LAN TULAK SLAMETT ANNE.

Bilahine kacakot ing ula. Tulak slamettana sega pulen dang-dangngan beras sapitrah, Ian juwadah sawarnanne, tukon pasar, iwakke bebek putih sajodho linembarang, salawatte 10 ketheng, donganne: Slamet Kabula.


Candranne : Awang-uwung, watakke ewuh kekareppanne, nanging jembar budi Ian jembar

polatanne. Lambangnge : Keluyu kerah padha uwong, tegesse, bilahi jalaran tukarran Ian sanak

kadangnge.

Ruwatte sarana sesaji kimpul sa-tampah Ian ares-aressan, tidhihhe 10 picis. Banyjur

kasidekahhake.


26.04.01. Pakolehhing pangupajiwa saratte sarana blantikkajaran. 26.04.02. Yen lara, tambanne tebu ireng winor jamu.

26.05. WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU WUGU.

Kang becik : dandan-dandan omah, duwe gawe mantu, Junga golek rejeki, nandur pala

Kang ala kependhem. 1, k gan

: amemitran sulaya ing tembe, arerukunnan go e pan ·

Kala ana ing Kidul bener marep Mangalor bener. Saironne pitung d. · . . ~ Ina, aJa marannt enggonntng Kala.

1. Abad Paing, ~::~· Jagur, Aryang, Lakuning Rembulan, Wasesa Sagara, Nuju Pati, Kala

Ala, yen lelungan katekan pitenah, dadi lara ana ing paran.

2. Senen Pon, Kala, Gigis, Wurukung, Aras Tuding, Sumur Sinaba, Kala Tinantang. Lelunganna, ana bukti ngadhang ing dalan, tur gelis tekanne, tilwatta becik.

3. Selasa Wage, Uma, Kerangan, Paningron, Lakunning Bumi, Lebu Katiyup Angin, Mantri Sinaroja, Celeng Tembalung tumurun ing Ara-ara. Rahayu, lekassa winih, ngurit becik.

4. Rebo Kaliwon, Sri, Nohan, Uwas, Lakunning Srengenge, Lebu Katiyup Angin, Nuju Padu, Sumengkanning Kutila Pas. Ala pangadhangnganning satru, kena tanpa males.

•

5. Kemis Legi, Indra, Wogan, Mawulu, Lakuning Lintang, Satriya Wibawa, Sanggar W aringin, Sri Gati tumrun Desa Boga anyjujug ing Lumbung. N andurra pala brungkah lan pala kapendhem, iku becik, Sri Gati mangisor.

6. Jum'at Paing, Guru, Tulus, Tungle, Lakunning Srengenge, Tunggak Semi, Mantri Sinaroja. Rahayu, gaweya sumur kkebak banyunne, lelunganna marangana pada rahayu.

7. Sa btu Pon, y ama, Wurung, Aryang, Lakunning Banyu, Wasesa Sagar~, Nuju Pati. Lelunganna becik, slamet ing paran; Ian guntur omah, bectk uga.

•

27. WUKU WAYANG.

••

•

, .. •

• • • • ..

•

D,ewanne Sang Hyang Bathari Sri, yen Ianang bagus yen wadon ayu wamanne, tannsah prihhatin, anggun~ nastapa, , weiassan. ~ambekkanne, pradah ing bojakramanne, tur nastltl, arum manis adhem parentahhe luwes ~emes sasoiahhe, akeh kayungyun kang muiat~ Kayunne Cepaka, resep kang anduiu. Manukke Ayam

' Alas,, pinilala, ing ~ ong Agung, arum manis uj arne, ::::::;,1 ged~e dauiatte, kes1t budinne. Banyu ing jembangngan

ana 1ng ngru:eppe, Ian Iungguh banyu ing eji, rila ing

;.....;..., .... ..:.------

. .. .

dunya nang1ng kuudu katingallake kabecikkanne ' mur~ sandhang panganne. Angrakit keris ligan,

pprayltna Iandhhep atinne, arentahhe gampang ngarep angel ing buri.


Bilahinne kacidra. Tulak slamettanna tumpeng dang-dangngan beras sapitrah, iwak wedhus kendhit dioiah kang samekta, juwadah kang prayoga, Ian iwak pitiik diolah kang samekta, jangngannan kang pepak, salawatte 4 ketheng, donganne: Bumi.

27.03. PACANDRAN LAN PRALAMBANGNGE, AP A DENE PANGRUWATTE.

Candranne : Damar murub ana ing bumi, watakke bisa madhangngake ati susah, resik tur

suci ing budi, temah yuwana sugih sarta terang ilmune. Lambangnge : Mega kang lumaku, Ian patinne bantheng aiasan, tegesse, bilahi saka peteng

atinne, amarga kabeka sanak kadangnge.

Ruwatte sarana sesaji pelem kang manis-manis sa-tampah, Ian ares-aressan, tindhhe 8 picis.



27.04.01. Pakolehhing pangupajiwa sarana dadiyajoged. 27.04.02. Yen lara, tambanne kacipir.

27.05. WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU WAYANG.

Kang becik Kang ala

: golek rejeki, anggeguru pangawikk~, uiah kawignyan. : Iunga tilik wong lara, ngadan-adannl mangsah prang.

Kala ana ing Dhuwur marep Mangisor. Sajroning pi tung dina aja sumengka mandhuwur.

1. Ahad Wage, Rudra, Dadi, Wurukung, Lakunning Angin, Satriya Wibawa, Kala Tinantang. Sabarang gawe becik, rahayu, nanging dora-cara ala.

2. Senen Kaliwon, Brama, Dangu, Paningron, Aras Kembang, Satriya Wirang, Macan Katawan. Ala, aja lunga lunga, ana kala ngadhang ing dalan gedhe, dumadi kalaran.

3. Selasa Legi, Kala, Jagur, Uwas, Lakunning Geni, Wasesa Sagara, Nuju Padu, Tali Wangke. Lelunganna, ana bukti ngadhang ing dalan, sarta ketemu Sri kang setengah ala, aja lelunggan, katiwsan, nangingg geliis rejekinne.

4. Rebo Paing, Uma, Gigis, Mawulu, Lakunning Banyu, Wasesa Sagara, Sanggar Waringin, Sumengkanning Asu ajag. Rahayu, nanging ala, kena lara ana ing paran.

s. Kemis Pon, Sri, Kerangan, Tungle, Lakunning Srengenge, Satriya Wirang, Macan Katawan, Sapi Gumarang tumurun ing Alas. Rahayu, lelunganna, ana bukti ngadhang ing dalan, tur ora suwe.

6. Jum'at Wage, Indra, Nohan, Aryang, Aras Pepet, Sumur Sinab~, Nuj~ Pati. Ala, ringkkel gulu sasigar, lan ringkel wuku sastgar, aJa lunga lunga, kalaran • tng aran.

7. Sabtu Kaliwon, Guru, Wogan, Wurukung, Lakunning Bumi, Tunggak Semi, Sanggar

Waringin. . . ·k Ala sabarang gawe, nanging masangnga puanti tumbbal, beet .

•

28. WUKU KULA WU.

, .; .~ ..

'

Dewanne Sang Hyang Saddhana, kukuh tatag pambekkanne, tur tanggon, watak welassan bisa ambungahhake sapepadhanne. Kayunne Tal 'dawa um~e, gedhe daulatte, tur luwih kuwat. Manukke Non, luwih boros tarabas, ora bisa sesimpen. Ge~ho~gnge ana ing ngarep, akeh begjanne, gedhe bud1nne, paradah rila ing dunyanne. Lungguh ing banyu satepinning beji, watak ayemman, adhhem sabarang parentahhe. Angungkurrake lelandhep, rada kethul atinne, ananging bares ora darbe sigen.

28.02. KABILLAHEN LAN TULAK SLAMETT ANNE.

Bilahine kena ing upas Ian kacokot ing ula. Tulak slamettanna sega golong dang-dangngan beras sapitrah, iwake pitik Ian bebek padha ules abang, Ian iwak loh, diolah sakareppe, salawatte 5 ketheng, donganne: Kabula.

28.03. PPACANDRAN LAN PRALAMBANGNGE, AP A DENE PANGRUWATTE.

Candrannne : Bun tumetes ing sandhang, watekke kawitanne miskin, nanging wekassan dadi sugih.

Lambangnge : Rabiya maning, tegesse, awet lamun wewayuuhan, kaya manuk Dewata sarumpulle.

Ruwatte sarana sesaji waluh loro ingedang ing jero ginullan Ian ares-aressan, tindhihhe 4 picis.

Banyjur kasidekahake.

28.04. SARAT PANGUPAJIWA LAN TAMBA LELARA ..

28.04.0 1. Pakolehhing pangupajiwa saratte sarana adolla dom. 28.04.02. Yen lara, tambanne sabarang waluh.

28.05. W ARIGA GEMET SAJRONNING WUKU KULA WU.

Kang becik Kang ala

: narnbanni wong l~a,.palakrama wewayuhhan, amemitran rerukunnan. : lelungan adoh, ahhalihhan, ambukak alas.

Kala ana ing Lor ener marep Mangidul bener. Saironnm· g p1·tungg d. · :.~ 1nna, a.Ja maranni enggonning Kala.

1. Ahad Legi, Yarna, Tulus, Paningron, Aras Pepet, Sumur Sinaba, Macan Katawan. Rahayu, nambannana wong lara, waras, la tetukuwa pitik iwen, becik.

2. Senen Paing, Rudra, Wurung, Uwas, Lakunning Lintang, Bumi Kapetak, Nuju Padu. Rahayu, narnbannana wong lara, waras, mulya tur tijab; nambanni sato lara, waras.

3. Selasa Pon, Brarna, Dadi, Mawulu, Aras Pepet, Satriya Wibawa, Sanggar Waringin. Ala, aja lunga lunga, katempuh ing lelara.

4. Rebo Wage, Kala, Dangu, Tungle, Aras Tuding, Satriya Wibawa, Macan Katawan, Sumengkanning Celeg Tembalung. Ala ayu, aja lunga lunga dianndhang ing satru, nanging ametta pawong mitra, suka asih.

5. Kemis Kaliwon, Uma, Jagur, Aryang, Lakunning Banyu, Bumi Kapeta, Kala Tinantang. Kutila Pas tumurun ing Alas. Ala uga, aja lelungngan, ppangadhangngin satru, kena tanpa males, nanging ngunggahake pari maring Lumbung, bbecik.

6. Jum'at Legi, Sri, Gigis, Wurukung, Aras Tuding, Satriya Wirang, Sanggar Waringin, Sumengkanning Sri Gati. . . . Rahayu, nandurra pala kabrungkah, mukti; Sri Gatl mang1sor; pam1ndhahhan dunya.

7. Sabtu Pahing,lndra, Kerangan, Paningron, Lakuning Geni, Satriya Wibawa, Macan Katawan. Sabarang gawe becik, lelungan slamet.

29. WUKU DHUKUT.


• • •

., • ·. 11 I ( , ,·. : • • • . . . ' -' . . . ·.' . . . ,

n:::;;,1 • ..., • • I 1 t:PI , I . . • 1 r • • 1 ..

. ' . ' . ··1· • • I • ~ . '

•• t • •

I

• • • •

• • Dewanne Sang Hyang Baruna, wanter keras budinne watakke prajurit, anteppan Ian wasis panggalihhe or~

: . ~egat ing kasutiyanne. Manukke Ayam Alas, pi~ilala tng Wong Agung, kanggep pangawulanne arum manis

- . • •

•

. ' wtcaranne, luhur piyangkuhhe, gedhe daulatte. N garep~ake , keris ligan, prayitna landhep panggrattanne, barang katon kapengin. Kayunne Pandhan Wangi, kiwa enggonne, epeh tan kena pinarekkan. Angungkurrake gedhong, gemi, agung kasugihanne, Ian akeh wong asih.


Bilahine ana satengahhing paprangngan. Tulak slamettana ttumpeng dang-dangngan beras sapitah, iwake panggang pitik putih mulus Ian pitik barumbun, salawatte satak sawe ketheng, donganne: Slamet Pina.


Candranne : Tunggul asri sinengker ing Nata, watakke bagus warnanne, Ian gemi, prawira ing lungid, nanging cacadde wedi Ian isin iing paprangngan.

Lambangnge : Kitri kang tinata, tegesse, yen tininggal ing Gusti, utaw Wong Tuwanne, bilahi mlarat.

Ruwatte sarana sasaji pare welut wutuhan, kinulub sa-tampah Ian ares-aressan, tindhihhe 6 ppicis. Banyjur kasidekahhake.


29.04.01. Pakolehhing pangupajiwa saratte sarana adolla gegodhongngan. 29.04.02. Yen lara, tambanne lampes sawit.

29.05. WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU DHUKUT.

Kang becik : dandan-dandan, memangun kitri, karang kima, golek pawestri, gawe tamba Ian

sarat. Kang ala : lunga golek pangupajiwa, anggeguru pangawikkkan.

Kala ana Kidul-Kulon marep Mangaior Ngetan. Sajronne pitung dina, aja maranni ennggonning Kala.

1. Ahad Pon, Guru, Nohan, Uwas, Aras Kembang, Bumi Kapetak, Nuju adu. Rahayu, tukuwa kebo sapi, tur becik, ambeburuwa gelis oleh.

2. Senen Wage, Yama, Wogan, Mawulu, Lakunning Geni, Wasesa Sagara, Sanggar Waringin. Rahayu, Ielunganna kawuwuhhan rejeki; bocah lair ana pangannne, asungnga pangngan wong, becik.

3. Selasa Kaliwon, Rudra, Tulus, Tungie, Aras Tuding, Sumur Sinaba, Nuju Pati, Anggara Kasih kawitanne masa wuku Kapat utawa Kasepuiuh. Ala, aja Ieiungan, kaadhang Kala ana ing dalan, Ian kajemalan tangan, poma diprayitna.

4. Rebo Legi, Brama, Wurung, Aryang, Aras Kembang, Sumur Sinaba, Kala Tinantang. Rahayu temen, mundhutta guntur omah, siamet.

5. Kemis Paing, Kala, Dadi, Wurukung, Lakunning Bumi, Lebu Katiyup Angin, Mantri Sinaroja, Asu Ajag tumurun ing sawah.

6. Jum'at Pon,

7. Sa btu Wage,

Rahayu, mamarangngana padha suka, Ian sabarang gawe becik.

Uma, Dangu, Paninggron, Lakunning Lintang, Lebu Katiyub Angin, Macan Katawan, Sumengkanning Sapi Gumarang. Rahayu, padha ngrwitta wong tani, genah olehhe ppari.

Sri, jagur, Uwas, Lakunning Lintang, Satriya Wirang. Ala sabarang gawe, lelungan tanpa gawe .

•

•

30. WUKU WATUGUNUNG.

Dew~e Sang Hyang Anantaboga Ian Sang Hyang Bathart N · · , agagtru, Sang Hyang Anantaboga akeh kareppe, tansah prihhatinnan, gung nantang catur lumuh ka~gkullan. Sang Hyang Bathari N~gagini, kemaron sth, lan angajab luputting uwong, gugph tuhon tur ~an~tt~. Kayunne Wijaya Kusuma, bagus warnane, sum~ngku tng karameyan, wingit wicaranne. Manukke Gogtk, ge~e bu~areppanne, tambuh ing rame. Angare~pake Candhi, karem saba ingngasepi, mungguh amandhita ana drajatte, dhemen mangun samadi nanging prihhatinnan. '


Bilahinne kapusara lan kinaniaya.

Tulak slamettana tumpeng dang -dangngan beras sapitrah, lawuhhe iwak huron dharat, huron mabur lan huron leng kang padha khalal kabeh, wowohhan, juwadah jenang kang pepak, kulubban wama 7, salawatte 19 ketheng, donganne: Mubarak .

30.03. PACANDRAN LAN PRLAMBANGNGE, APA DENE PANGRUWATTE.

Candranne : Lintang Ian Wulan karahinnan, watakke kasinungngan cahya padhang atinne. Larnbangnge : Patinning Narendra Y aksa, tegesse, bilahi kena walat amarga saka tekadde

dhewe.

Ruwatte sarana sasaji gedhang raja kang suluh satundhun, lan mundhu kang kuning sa-tampah sarta ares-aressan kang pepak, sakehhing pal a kapendhem, pal a kasimpar' Ian pal a gumantung, tindhihhe satak sawe. Banyjur kasidekahhake.

30.04. SARAT PANGUPAnWA LAN TAMBBA LELARA.

30.04.0 1. Pakolehhing pangupajiwa saratte sarana adolla bata. 30.04.02. Yen lara, tambanne ranti sawit.

30.05. WARIGA GEMET SAJRONNING WUKU WATUGUNUNG.

Kang becik Kang ala

: lunga golek tamba, nandur sabarang, memitran beb6sannan dadi. : gawe pager pakarangngan, sesimpen ing parawattan.

•

Kala ana ing W6tan bener, marep Mangulon bener. Sajronning pitung dina, aja maranru

enggonning Kala.

1. Ahad Kaliwon, Indra, Gigis, Mawulu, Lakunning Lintang Lebu Katiyub An · M tri' S. . , gtn, an tnaroJa.

Rahayu, tukuwa kebo sapi jaran, gelis ol<!h.

2. Senen Legi, Guru, Kerangan, Tungle, Lakuning Angin, Tunggak Semi, Nuju Pati. Lekassa ngurit, genah olehhe pari.

3. Selasa Paing, Yama, Nohan, Aryang, Aras Kembang, Satriya Wirang, Kala Tinantang. Ringkel Jalma, aja lunga lunga, kalaran ana ing paran.

4. Rebo Pon, Rudra, Wogan, Wurukung, Lakunning Rembulan, Bumi Kapetak, Mantri Sinaroja.

Ala, poma aja lelungan, katian tangan; aja pepaka bumi pepitu aras.

5. Kemis Wage, Brama, Tulus, Paningron, Aras Kembang, Tunggak Semi, Nuju Pati, Celeng Tembalung tumurun ing Alas.

•

Lel ungannna, tumeka ing par an tur slamet; bocah lair, ora kaentekkan sandhang pangan .

6. Jum'at Kaliwon, Kala. Wurung, Uwas, Lakunning Rembulan, Wasesa Sagara, Kala Tinantang, Sumengkanning Kutila Pas.

7. Sabtu Legi,

Aja lunga lunga, kalaran ing paran; aras sarupanniing amun-amun.

Uma, Dadi, Mawulu, Lakunning Rembulan, Bumi Kapetak, Mantri Sinaroja, Sri Gati tumurun ing Desa Medhangwantu anyjujug ing Lesung. Rahayu, sabarang gawe becik, andurra pala kabrungkah, metu.

TIT!

+pawukon bubudenning kapribaden manungsa103.247.15.108/pustaka_dbm/+pawukon bubudenning...pambuka...

Documents