obed refrat.docx

Upload: wahyu-aji

Post on 13-Feb-2018

227 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    1/37

    REFERAT

    MANAJEMEN ANEMIA PADA PENYAKIT GINJAL KRONIK

    DISUSUN UNTUK MEMENUHI TUGAS DAN MELENGKAPI SYARAT DALAM

    MENEMPUH PROGRAM STUDI PROFESI DOKTER

    Pembimbing :

    Dr. Pujo Henri!"n#o$ S%.PD

    Di&u&un o'e( :

    Obe Yo&i" )*+,-/+,01

    KEPANITERAAN KLINIK ILMU PENYAKIT DALAM

    RUMAH SAKIT UMUM DAERAH SEMARANG

    FAKULTAS KEDOKTERAN UNI2ERSITAS TARUMANAGARA

    PERIODE -3 MEI 4 + 5ULI +-6

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    2/37

    KATA PENGANTAR

    Puji &!u7ur Penu'i& %"nj"#7"n 7e%"" Tu("n Y"ng M"(" E&" !"ng #e'"( memberi7"n

    ber7"( "n r"(m"#8N!" &e(ingg" Penu'i& "%"# men!e'e&"i7"n re9er"# mengen"i

    M"n"jemen Anemi" P"" Pen!"7i# Ginj"' Kroni7 gun" memenu(i &"'"( &"#u %er&!"r"#"n

    "'"m menem%u( Ke%"ni#er""n K'ini7 ;"gi"n I'mu Pen!"7i# D"'"m F"7u'#"& Keo7#er"n

    Uni

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    3/37

    HALAMAN PENGESAHAN

    N"m" : Obe Yo&i"

    F"7u'#"& : Keo7#er"n

    Uni

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    4/37

    DAFTAR ISI

    KATA PENGANTAR..........................................................................................................i

    HALAMAN PENGESAHAN.............................................................................................ii

    DAFTAR ISI........................................................................................................................iii

    ;A; - PENDAHULUAN...................................................................................................-

    ;A; ANATOMI DAN FISIOLOGI GIN5AL.................................................................

    ;A; 6 PENYAKIT GIN5AL KRONIK..............................................................................0

    ;A; * ANEMIA PADA PENYAKIT GIN5AL KRONIK..................................................->

    ;A; > MANA5EMEN ANEMIA PADA PENYAKIT GIN5AL KRONIK........................+

    ;A; , KESIMPULAN.......................................................................................................6-

    DAFTAR PUSTAKA 6

    3

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    5/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    BAB I

    PENDAHULUAN

    Ginj"' menj"'"n7"n 9ung&i !"ng

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    6/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    BAB II

    ANATOMI DAN FISIOLOGI GINJAL

    2.1 Anatomi Ginja

    Ginj"' meru%"7"n org"n !"ng berben#u7 &e%er#i 7"?"ng !"ng #er'e#"7 i 7eu" &i&i 7o'umn"

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    7/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    minor ber&"#u memben#u7 7"'i7& m"!or$ !"ng &e'"nju#n!" ber&"#u &e(ingg"

    memben#u7 %e'

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    8/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    #er'u"r "ri 7"%&u'"B &e' e%i#e'

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    9/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    en&". Se#i"% %enurun"n #eg"ng"n ining "r#erio' "9eren "#"u %enurun"n%engirim"n N" 7e

    m"7u'" en&" "'"m #ubu'u& i"' "7"n mer"ng&"ng &e' 5G un#u7 me'e%"&7"n renin "ri

    gr"nu'" #em%"# renin #er&ebu# i&im%"n i"'"m &e'. Se' 5G$ !"ng&e' mioe%i#e'i"'n!" &e?"r"

    7(u&u& mengi7"# "r#erio' "9eren$ jug" ber#in"7&eb"g"i #r"n&u?er #e7"n"n %er9u&i ginj"'.

    2o'ume ECF "#"u

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    10/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    2.2 F#n$%i Ginja

    Fung&i u#"m" ginj"' ir"ng7um "'"m %emb"("&"n ib"="($ !"ng mene7"n7"n %er"n"nn!"

    &eb"g"i org"n %eng"#ur i "'"m #ubu(. Ginj"' menge7re&i b"("n8b"("n 7imi" "&ing #er#en#u

    )mi&"'n!"$ ob"#8ob"#"n1$ (ormon$ "n me#"bo'i# '"in$ #e#"%i 9ung&i ginj"' %"'ing u#"m" ""'"(

    mem%er#"("n7"n mO&mo' eng"n mengub"( e7&7re&i "ir.

    b. Mem%er#"("n7"n

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    11/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    . Mem%er#"("n7"n %H %'"&m" &e7i#"r /$* eng"n menge'u"r7"n 7e'ebi("n H "n

    memben#u7 7emb"'i HCO68.

    e. Menge7re&i7"n %rou7 "7(ir ni#rogen "ri me#"bo'i&me %ro#ein )#eru#"m" ure"$ "&"m

    ur"#$"n 7re"#inin1.

    9. ;e7erj" &eb"g"i j"'ur e7&7re#ori un#u7 &eb"gi"n be&"r ob"#.

    . Fung&i sekresi

    ". Men!in#e&i& "n meng"7#i97"n (ormon.

    b. Renin : %en#ing "'"m %eng"#ur"n #e7"n"n "r"(.

    ?. Eri#ro%oe#in : mer"ng&"ng %rou7&i &e' "r"( mer"( o'e( &um&um #u'"ng.

    . -$> i(iro7&i

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    12/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    BAB III

    PENYAKIT GINJAL KRONIK

    &.1 D'(ini%i

    Pen!"7i# ginj"' 7roni7 ""'"( &u"#u %ro&e& %"#o9i&io'ogi& eng"n e#io'ogi !"ng ber"g"m$ !"ng

    meng"7ib"#7"n %enurun"n 9ung&i ginj"' !"ng %rogre&i9 "n ber"7(ir %"" g"g"' ginj"' "#"u

    En S#"ge Ren"' Di&e"&e )ESRD1. Se'"nju#n!" G"g"' ginj"' ""'"( &u"#u 7e"""n 7'ini& !"ng

    i#"n"i eng"n %enurun"n 9ung&i ginj"' !"ng irre

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    13/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    Te'"( i%er7ir"7"n b"(=" &ei7i#n!" , %"" 7um%u'"n %o%u'"&i e="&" i Ameri7" Seri7"#

    #e'"( meneri#" g"g"' ginj"' 7roni7 eng"n LFG ,+ m'mn# %er -$/6 m )er"j"# - "n 1.

    Se'"in i#u$ *$> "ri %o%u'"&i Ameri7" Seri7"# #e'"( ber"" %"" er"j"# 6 "n *. D"#" %""

    #"(un -33>8-333$ men!"#"7"n b"(=" i Ameri7" Seri7"# in&ien %en!"7i# ginj"' 7roni7

    i%er7ir"7"n -++ 7"&u&ju#" %enuu7 #"(un "n "ng7" ini mening7"# 0 &e#i"% #"(un.Di

    M"'"!&i" eng"n %o%u'"&i -0 ju#"$ i%er7ir"7"n #er"%"# -0++ 7"&u& b"ru g"g"' ginj"' %er

    #"(un. Di neg"r"8neg"r" ber7emb"ng '"inn!"$ in&ien ini i%er7ir"7"n &e7i#"r *+8,+

    ju#"#"(un.

    &.& Etioo$i

    E#io'ogi %en!"7i# ginj"' 7roni7 &"ng"#'"( ber

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    14/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    b"&"' LFG m"&i( norm"' "#"u m"'"( mening7"#. Kemui"n &e?"r" %er'"("n #"%i %"i$ "7"n

    #erj"i %enurun"n 9ung&i ne9ron !"ng %rogre&i9$ !"ng i#"n"i eng"n %ening7"#"n 7""r ure"

    "n 7re"#inin &erum. S"m%"i %"" LFG &ebe&"r ,+$ %"&ien m"&i( be'um mer"&"7"n 7e'u("n

    )"&im%#om"#i71$ #e#"%i &u"( #erj"i %ening7"#"n 7""r ure" "n 7re"#inin &erum. S"m%"i

    %"" LFG &ebe&"r 6+$ mu'"i #erj"i 7e'u("n %"" %"&ien &e%er#i no7#uri"$ b""n 'em"($

    mu"'$ n"9&u m"7"n 7ur"ng$ "n %enurun"n ber"# b""n. S"m%"i %"" LFG i b"="( 6+$

    %"&ien mem%er'i("#7"n gej"'" "n #"n" uremi" !"ng n!"#"$ &e%er#i "nemi"$ %ening7"#"n

    #e7"n"n "r"($ g"nggu"n me#"bo'i&me 9o&9or "n 7"'&ium$ %ruri#u&$ mu"'$ mun#"($ "n

    &eb"g"in!". P"&ien jug" mu"( #er7en" in9e7&i &"'uir"n 7emi($ in9e7&i &"'ur"n n"%"&$ m"u%un

    in9e7&i &"'ur"n ?ern". 5ug" "7"n #erj"i g"nggu"n 7e&eimb"ng"n "ir &e%er#i (i%o "#"u

    (i%er

    Der"j"# Penje'"&"n LFG )m'mn#-$/6m1 :

    - Keru&"7"n ginj"' eng"n LFG norm"' "#"uJ 3+

    Keru&"7"n ginj"' eng"n LFG ring"n ,+803

    6 Keru&"7"n ginj"' eng"n LFG &e"ng 6+8>3

    * Keru&"7"n ginj"' eng"n LFG ber"# ->83

    > G"g"' ginj"' -> "#"u i"'!&i&

    P"" LFG -> m'mn#-$/6 m$ #er"%i %engg"n#i ginj"' meru%"7"n ini7"&i "%"bi'" #erj"i

    uremi". P"" er"j"# 6 "n * )LFG 7ur"ng "ri ,+ m'meni# -$/6 m1 $ 7om%'i7"&i "ri

    %en!"7i# ginj"' 7roni7 menj"i 'ebi( %rogre&i9. Se'uru( &iem org"n #erg"nggu #e#"%i

    1% Kepaniteraan Klinik Ilmu Penyakit DalamFakultas Kedokteran Universitas Tarumanaara!uma" #akit Umum Daera" #emaranPeriode 1$ Mei 2%13 & 2% 'uli 2%13

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    15/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    im%'i7"&i !"ng %"'ing &ering ""'"( "nemi" "n 7e(i'"ng"n energi $ %enurun"n n"9&u m"7"n

    "n g"nggu"n "#u& nu#ri&i$ 7e'"in"n me#"bo'i&me 7"'&ium "n 9o&9or !"ng i&er#"i %en!"7i#

    #u'"n me#"bo'i7$ "n 7e'"in"n n"#rium$ "ir$ 7"'ium$ "n 7e&eimb"ng"n "&"m b"&". Ke#i7" LFG

    #urun menj"i 7ur"ng "ri -> m' meni# -$/6 m$ %"&ien bi"&"n!" meng"'"mi g"nggu"n !"ng

    ber"# %""# "7#i

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    16/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    Ke'"in"n bio7imi"=i "r"( me'i%u#i %enurun"n 7""r (emog'obin$ %ening7"#"n 7""r "&"m

    ur"#$ (i%er "#"u (i%o7"'emi"$ (i%on"#remi" $ (i%er "#"u (i%o7'oremi"$ (i%er9o&9"#emi"$

    (i%o7"'&emi"$ "&io&i& me#"bo'i7.

    Ke'"in"n urin"'i&i& me'i%u#i %ro#einuri"$ (em"#uri$ 'eu7o&i#uri"$ ?"$ i&o&ieinuri".

    &. Gam!a/an Ra*ioo$i

    Pemeri7&""n r"io'ogi Pen!"7i# ginj"' 7roni7 me'i%u#i :

    Fo#o %o'o& "bomen$ bi&" #"m%"7 b"#u r"io8o%"ue

    Pie'ogr"9i in#r"

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    17/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    Koni&i 7omorbi "n#"r" '"in g"nggu"n 7e&eimb"ng"n ?"ir"n$ (i%er#en&i !"ng #i"7

    #er7on#ro'$ in9e7&i #r"7#u& urin"riu&$ obru7&i #r"7#u& urin"riu&$ ob"#8ob"# ne9ro#o7&i7$ b"("n

    r"io7on#r"&$ "#"u %ening7"#"n "7#i

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    18/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    Ter"%i 9"rm"7o'ogi& !"ng i%"7"i un#u7 mengur"&i (i%er#en&i g'omeru'u& i"'"( eng"n

    %engggun""n "n#i(i%er#en&i$ !"ng ber#uju"n un#u7 mem%er'"mb"# %rogre&i

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    19/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    BAB I4

    ANEMIA PADA PENYAKIT GINJAL KRONIK

    +.1 D'(ini%i

    Menuru# e9ini&i$ "nemi" ""'"( ber7ur"ngn!" (ingg" i b"="( ni'"i norm"' jum'"( &e' "r"(

    mer"( $ 7u"n#i#"& (emog'obin$ "n m' %er meni#. Anemi" %"" g"g"' ginj"' meru%"7"n #i%e normo&i#i7 normo7rom "%"bi'"

    #i"7 "" 9"7#or '"in !"ng mem%erber"# &e%er#i e9i&ien&i be&i )menj"i g"mb"r"n (i%o7rom

    mi7ro&i#er1 !"ng #erj"i %"" g"g"' ginj"'. Anemi" ini ber&i9"# (i%oregener"#i9. 5um'"(

    re#i7u'o&i# !"ng ni'"i (em"#o7ri# n!" i7ore7&i menj"i norm"'$ #i"7 "e7u"#.

    1) Kepaniteraan Klinik Ilmu Penyakit DalamFakultas Kedokteran Universitas Tarumanaara!uma" #akit Umum Daera" #emaranPeriode 1$ Mei 2%13 & 2% 'uli 2%13

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    20/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    +.2 Pato$'n'%i%

    Ter"%"# 6 me7"ni&me u#"m" !"ng #er'ib"# %"" %"#ogene&i& "nemi" %"" g"g"' ginj"'$ !"i#u :

    (emo'i&i&$ %rou7&i eri#ro%oe#in !"ng #i"7 "e7u"#$ "n %eng("mb"#"n re&%on "ri &e'

    %re7ur&or eri#ro&i# #er(""% eri#ro%oe#in. Pro&e& &e7uner !"ng mem%erber"# "%"# #erj"i

    &e%er#i in#o7&i7"&i "'uminium.

    -. Hemo'i&i&

    Hemo'i&i& %"" g"g"' ginj"' #ermin"' ""'"( er"j"# &e"ng. P"" %"&ien (emoi"'i&i& 7roni7$

    m"&" (iu% eri#ro&i# iu7ur menggun"7"n >-Cr menunju77"n

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    21/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    !"ng #i"7 "e7u"# "7ib"# &"#ur"&i 9i'#er "n u7ur"n 9i'#er !"ng #i"7 men?u7u%i$ "%"#

    meng"7ib"#7"n en"#ur"&i (emog'obin %em("mb"#"n (eo&e mono%(o&%("#e &(un#$ "n

    (emo'i&i& 7roni7. Li&i&n!" &e' jug" "%"# i&eb"b7"n #er?em"rn!" i"'i&"# o'e( ?o%%er$ ni#r"#$

    "#"u 9orm"'e(ie. Au#oimun "n 7e'"in"n bio7omi" "%"# men!eb"b7"n %emene7"n ="7#u

    (iu% eri#ro&i#. Hi%er&%'eni&m meru%"7"n gej"'" &i&" "7ib"# #r"n&9u&i$ !"ng iimu'"&i o'e(

    %emben#u7"n "n#iboi$ 9ibro&i& &um&um #u'"ng$ %en!"7i# reum"#o'ogi$ %en!"7i# ("#i 7roni&

    "%"# mengur"ngi &e' "r"( mer"( !"ng (iu% &eb"n!"7 /> %"" %"&ien eng"n g"g"' ginj"'

    #ermin"'. A" beber"%" me7"ni&me '"inn!" !"ng j"r"ng $ !"ng "%"# men!eb"b7"n (emo'i&i&

    &e%er#i 7e'ebi("n be&i %"" "r"($ Qn$ "n 9orm"'e(i$ "#"u 7"ren" %em"n"&"n ber'ebi(.

    Perburu7"n (emo'i&i& %"" g"g"' ginj"' jug" "%"# i&eb"b7"n 7"ren" %ro&e& %"#o'ogi7

    '"inn!" &e%er#i &%'enomeg"'i "#"u mi7ro"ngio%"#i !"ng ber(ubung"n eng"n %eri"r#eri#i&

    noo&"$ SLE$ "n (i%er#en&i m"'ign".

    . De9i&ien&i Eri#ro%oe#in

    Hemo'i&i& &e"ng !"ng i&eb"b7"n ("n!" 7"ren" g"g"' ginj"' #"n%" 9"7#or '"in !"ng

    mem%erber"# &e("ru&n!" #i"7 men!eb"b7"n "nemi" ji7" re&%on eri#ro%oe&i& men?u7u%i

    #e#"%i %ro&e& eri#ro%oe&i& %"" g"g"' ginj"' #erg"nggu. A'"&"n !"ng %"'ing u#"m" "ri

    9enomen" ini ""'"( %enurun"n %rou7&i eri#ro%oe#in %"" %"&ien eng"n g"g"' ginj"' !"ngber"#. Prou7&i eri#ro%oe#in !"ng in"e7u"# ini meru%"7"n "7ib"# 7eru&"7"n !"ng %rogre&i9

    "ri b"gi"n ginj"' !"ng mem%rou7&i eri#ro%oe#in. Per"n %en#ing e9i&ien&i eri#ro%oe#in %""

    %"#ogene&i& "nemi" %"" g"g"' ginj"' i'i("# "ri &em"7in ber"#n!" er"j"# "nemi".

    Se'"nju#n!" %"" %ene'i#i"n #er"(u'u menggun"7"n #e7ni7 bio8"&&"! menunju77"n b"(="

    "'"m %erb"ning"n eng"n %"&ien "nemi" #"n%" %en!"7i# ginj"'$ %"&ien "nemi" eng"n

    %en!"7i# ginj"' menunju77"n %ening7"#"n 7on&en#r"&i &erum eri#ro%oe#in !"ng #i"7 "e7u"#.

    In9'"m"&i 7roni7$ menurun7"n %rou7&i &e' "r"( mer"( eng"n e9e7 #"mb"("n #erj"i

    e9i&ien&i ero#ro%oe#in. Pro&e& in9'"m"&i &e%er#i g'omeru'one9ri#i&$ %en!"7i# reum"#o'ogi$ "n

    %ie'one9ri#i& 7roni7$ !"ng bi"&"n!" meru%"7"n "7ib"# %"" g"g"' ginj"' #ermin"'$ %"&ien

    i"'i&i& #er"n?"m in9'"m"&i !"ng #imbu' "7ib"# e9e7 imuno&u%re&i9.

    6. Peng("mb"#"n eri#ro%oe&i&

    D"'"m ("' %engur"ng"n jum'"( eri#ro%oe#in$ %eng("mb"#"n re&%on &e' %re7ur&or eri#ro&i#

    #er(""% eri#ro%oe#in i"ngg"% &eb"g"i %en!eb"b "ri eri#ro%oe&i& !"ng #i"7 "e7u"# %""

    1+ Kepaniteraan Klinik Ilmu Penyakit DalamFakultas Kedokteran Universitas Tarumanaara!uma" #akit Umum Daera" #emaranPeriode 1$ Mei 2%13 & 2% 'uli 2%13

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    22/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    %"&ien uremi". Ter"%"# #o7&in8#o7&in uremi" !"ng mene7"n %ro&e& er#ro%oe&i& !"ng "%"#

    i'i("# %"" %ro&e& (em"#o'ogi %"" %"&ien eng"n g"g"' ginj"' #ermin"' &e#e'"( #er"%i regu'er

    i"'i&i&. H# bi"&"n!" mening7"# "n %rou7&i &e' "r"( mer"( !"ng iu7ur eng"n 7""r Fe

    !"ng mening7"# %"" eri#ro&i#$ 7"ren" %enurun"n 7""r eri#ro%e#in &erum. Sub"n&i !"ng

    meng("mb"# eri#ro%oe&i& ini "n#"r" '"in %o'i"min$ &%ermin$ &%ermiin$ "n PTH (ormon.

    S%ermin "n &%ermiin !"ng 7""r &erumn!" mening7"# %"" g"g"' ginj"' 7roni7 !"ng #i"7

    ("n!" memberi e9e7 %eng("mb"#"n %"" eri#ro%oe&i& #e#"%i jug" meng("mb"# gr"nu'o%oe&i&

    "n #rombo%oe&i&. K"ren" 7e#i"7&%e&i9i77"n$ 'eu7o%eni"$ "n #rombo&i#o%eni" bu7"n

    meru%"7"n 7"r"7#erii7 "ri uremi"$ #e'"( i&im%u'7"n b"(=" &%ermin "n &%ermiin #i"7

    memi'i7i 9ung&i !"ng &igni9i7"n %"" %"#ogene&i& "ri "nemi" %"" %en!"7i# ginj"' 7roni7.

    K""r PTH mening7"# %"" uremi" 7"ren" (i%er%"r"#iroi&m &e7uner$ #e#"%i ("' ini m"&i(

    7on#ro

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    23/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    +.& Dia$no%i%

    An"mne&i& %"" "nemi" eng"n g"g"' ginj"' i#"n!"7"n #en#"ng ri="!"# %en!"7i# #er"(u'u$

    %emeri7&""n 9i&i7$ e m' 7e(i'"ng"n be&i ("ri1$ %ro&eur i"'i&i& )*8>+ m' #er"%i im"n" mung7in

    i&eb"b7"n 7"ren" "n#i7o"gu'"n !"ng in"eu"# "n #e7ni7 %enggun""n 7emb"'i i"'ier

    !"ng buru71$ 9'ebo#omi !"ng ru#in un#u7 7imi" "r"( "n 7on&um&i be&i %"" #er"%i rHuEPO.

    1$ Kepaniteraan Klinik Ilmu Penyakit DalamFakultas Kedokteran Universitas Tarumanaara!uma" #akit Umum Daera" #emaranPeriode 1$ Mei 2%13 & 2% 'uli 2%13

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    24/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    BAB 4

    MANAJEMEN ANEMIA PADA PENYAKIT GINJAL KRONIK

    Pen"#"'"7&"n""n "nemi" i#uju7"n un#u7 %en?"%"i"n 7""r Hb -+ gL "n H# 6+$ b"i7

    eng"n %enge'o'""n 7on&er

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    25/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    Ter"%i "nemi" %"" g"g"' ginj"' ber

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    26/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    7eb"n!"7"n e9e7 &"m%ing ini "%"# iminim"'7"n ji7" ni'"i Hem"#o7ri# #i"7 mening7"# 7e

    norm"'$ #e#"%i %"" ni'"i 6+86>. Prou7&i re?ombin"n# (um"n eri#ro%oe#in meru%"7"n

    m"n"jemen !"ng u#"m" %"" %"&ien uremi".

    Ini7"&i "n Kon#r"ini7"&i #er"%i EPO

    -.Ini7"&i:

    ;i'" Hb -+ gL$ H# 6+ %"" beber"%" 7"'i %emeri7&""n "n %en!eb"b '"in "nemi"

    &u"( i&ing7ir7"n. S!"r"# %emberi"n ""'"(:

    ". C""ng"n be&i "e7="# : 9eri#in &erum -++ m?gL$ &"#ur"&i #r"n&9erin +

    b. Ti"7 "" in9e7&i !"ng ber"#

    .Kon#r"ini7"&i: (i%er&en&i#i

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    27/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    . ;i'" #"rge# re&%on #er?"%"i: %er#"("n7"n o&i& EPO &"m%"i #"rge# Hb #er?"%"i ) -+ gL1

    e. ;i'" #erge# re&%on be'um #er?"%"i n"i77"n o&i& >+

    9. ;i'" Hb n"i7 $> gL "#"u H# n"i7 0 "'"m * minggu$ #urun7"n o&i& >

    g. Pem"n#"u"n "#u& be&i:

    Se'"m" #er"%i Eri#ro%oie#in$ %"n#"u "#u& be&i$ beri7"n &u%'emen &e&u"i eng"n %"nu"n

    #er"%i be&i.

    -. Ter"%i EPO 9"&e %eme'i("r""n

    ". Di'"7u7"n bi'" #"rge# Hb &u"( #er?"%"i )- gL1.

    Do&i& "#"u - 7"'i +++ IUminggu P"n#"u Hb "n H# &e#i"% bu'"n Peri7&" "#u& be&i &e#i"%

    6 bu'"n

    b. ;i'" eng"n #er"%i %eme'i("r""n Hb men?"%"i - gL )"n "#u& be&i ?u7u%1 m"7"

    o&i& EPO i#urun7"n >

    Pemberi"n eri#ro%oe#in #ern!"#" "%"# menimbu'7"n e9e7 &"m%ing i"n#"r"n!":

    ". (i%er#en&i:

    8 #e7"n"n "r"( ("ru& i%"n#"u 7e#"# #eru#"m" &e'"m" #er"%i eri#ro%oe#in 9"&e 7ore7&i

    8 %"&ien mung7in membu#u(7"n #er"%i "n#i(i%er#en&i "#"u %ening7"#"n o&i& ob"#"n#i(i%er#en&i

    8 %ening7"#"n #e7"n"n "r"( %"" %"&ien eng"n #er"%i eri#ro%oie#in #i"7 ber(ubung"n

    eng"n 7""r Hb.

    b. Kej"ng:

    8 Teru#"m" #erj"i %"" m"&" #er"%i EPO 9"&e 7ore7&i

    8 ;er(ubung"n eng"n 7en"i7"n HbH# !"ng ?e%"# "n #e7"n"n "r"( !"ng #i"7 #er7on#ro'.

    Ter7""ng %emberi"n EPO meng("&i'7"n re&%on !"ng #i"7 "e7="#. Re&%on EPO #i"7

    "e7="# bi'" %"&ien g"g"' men?"%"i 7en"i7"n HbH# !"ng i7e(en"7i &e#e'"( %emberi"n

    EPO &e'"m" *80 minggu. Ter"%"# beber"%" %en!eb"b re&%on EPO !"ng #i"7 "e7="# !"i#u:

    ". De9i&ien&i be&i "b&o'u# "n 9ung&ion"' )meru%"7"n %en!eb"b #er&ering1

    b. In9e7&iin9'"m"&i )in9e7&i "7&e&$in9'"m"&i$ T;C$ SLE$AIDS1

    ?. Ke(i'"ng"n "r"( 7roni7

    . M"'nu#ri&i

    23 Kepaniteraan Klinik Ilmu Penyakit DalamFakultas Kedokteran Universitas Tarumanaara!uma" #akit Umum Daera" #emaranPeriode 1$ Mei 2%13 & 2% 'uli 2%13

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    28/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    e. Di"'i&i& #i"7 "e7="#

    9. Ob"#8ob"#"n )o&i& #inggi ACE in(ibi#or$ AT - re&e%#or "n#"goni&1

    g. L"in8'"in )(i%er%"r"#iroii&meoei#i& 9ibro&"$ in#o7&i7"&i "'umunium$ (emog'obino%"#i

    &e%er#i #"'"&emi" be#" "n &i?7'e ?e'' "nemi"$ e9i&ien&i "&"m 9o'"# "n mg("ri

    b. mgbu'"n

    . 2i#"min C : 6++ mg I2 %"&?" HD$ %"" "nemi" e9i&ien&i be&i 9ung&ion"' !"ng men"%"#

    #er"%i EPO

    e. 2i#"min D: mem%un!"i e9e7 '"ng&ung #er(""% %re7ur&or eri#roi

    9. 2i#"min E: -++ IU B men?eg"( e9e7 inu7&i re& o7&i"#i9 !"ng i"7ib"#7"n #er"%i be&i

    in#r"

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    29/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    membu7#i7"n b"(=" (emo9i'#r"&i !"ng men?"7u% %embu"ng"n j"ng7"u"n mo'e7u'er !"ng

    'ebi( be&"r ib"ning (emoi"'i&i& eng"n memb"r"n &e'u'o&" !"ng 7e?i'$ meru%"7"n u"

    #er"%i u#"m" "'"m meng7ore7&i "nemi" %"" g"g"' ginj"'. Se'"in i#u ?on#iniou& "mbu'"#or!

    %eri#one"' i"'!&i& )CAPD1 $ jug" meru%"7"n #er"%i eng"n %embu"ng"n j"ng7"u"n

    mo'e7u'er !"ng be&"r$ ini 'ebi( b"i7 ib"ning7"n eng"n (emoi"'i&i& "n"r eng"n

    memb"r"n &e'u'o&" !"ng 7e?i'. H"' ini m"&i( #i"7 je'"& ji7" 7eun#ung"n CAPD ini ("n!"

    7"ren" %embu"ng"n !"ng 'ebi( b"i7 "ri in(ibi#or eri#ro%oe&i&. ;eber"%" %ene'i#i"n

    mengini7"&i7"n CAPD mening7"#7"n %rou7&i eri#ro%oe#in$ mung7in jug" i'u"r ginj"' "n

    7"ren" o'e( i#u mening7"#7"n eri#ro%oe&i&. "'"u%un me7"ni&men!" be'um i7e#"(ui.

    ,. & P'm!#an$an -''!i6an a#mini#m *'n$an *'('/o7amin'

    Sej"7 in(ibi#or eri#ro%oe&i& i7e#"(ui$ %"" 7"&u& in#o7&i7"&i "'uminium$ #er"%i "%"# &e'e7#i9

    "n e9e7#i9 e9e7 "'uminium !"ng mem%erber"# %"" "nemi" eng"n g"g"' ginj"' &e'"'u ("ru&

    i"&um&i7"n 7e#i7" #erj"i "nemi" mi7ro&i#i7 eng"n norm"' "#"u %ening7"#"n 9eri#in &erum

    %"" %"&ien regu'er (emoi"'i&i&. Di"gno&i& i#eg"77"n eng"n %ening7"#"n ni'"i "'uminium

    &erum$ ri="!"# #er%"%"r "'uminium b"i7 or"' m"u%un i"'i&"# $ gej"'" in#o7&i7"&i "'uminium

    &e%er#i en&e7"'o%"#i %en!"7i# #u'"ng "'uminium $ "n 7eber("&i'"n %er?ob""n #er"%i. Ter"%i

    u#"m" ""'"( %emberi"n ?(e'"#or e9ero"min )DFO1 I2 &e'"m" &"#u &"m%"i u" j"m #er"7(ir&""# (emoi"'i&" "#"u (emo9i'#r"&i "#"u CAPD. R"nge o&i& +$> 4 $+ gr. $ 6 7"'i &eminggu.

    DFO memobi'i&"&i "'uminium &eb"g"i '"ru#"n !"ng 7om%'e7&$ im"n" 7emui"n ibu"ng

    eng"n #er"%i i"'i&i& "#"u %ro&eur 9i'#r"&i. E9e7 &"m%ing u#"m" ""'"( (i%o#en&i$ #o7&i&i#"&

    o7u'"r$ 7om%'i7"&i neuro'ogi &e%er#i 7ej"ng "n mu"( #er7en" in9e7&i j"mur. E9e7 &"m%ing

    ini bere&%on& #er(""% %ember(en#i"n #er"%i &emen#"r" ="7#u$ %engur"ng"n o&i& "#"u

    %ember(en#i"n #er"%i. E9e7 DFO %"" "nemi" "%"# ber"7ib"# r"i& !"ng mengg"mb"r7"n

    %erub"("n ni'"i (emog'obine$ 9eri#in &erum$ "n 7on&en#r"&i "'uminium $ MC2$ MCH %""

    %"&ien eng"n oem"'"&i" !"ng ber(ubung"n eng"n "'uminium. P"" %ermu'""n #er"%i

    %"&ien meng"'"mi "nemi" mi7ro&i#i7 %ening7"#"n ni'"i "'uminium &erum "n 9eri#in . Se#e'"(

    beber"%" bu'"n #er"%i eng"n DFO $ MC2 "n MCH %"" ni'"i i"#"& norm"'$ (emog'obine

    mening7"# &e?"r" &igni9i7"n "n 9eri#in &erum "n "'uminium menurun

    ,.+ M'n$-o/'-%i 6i)'/)a/ati/oi*i%m

    2) Kepaniteraan Klinik Ilmu Penyakit DalamFakultas Kedokteran Universitas Tarumanaara!uma" #akit Umum Daera" #emaranPeriode 1$ Mei 2%13 & 2% 'uli 2%13

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    30/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    Se7uner (i%er%"r"#iroi %"" "nemi" eng"n g"g"' ginj"'$ %"r"#iroie7#omi bu7"n

    meru%"7"n ini7"&i un#u7 #er"%i "nemi". Pengob"#"n &u%re&i "7#i

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    31/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    Penggun""n %engi7"# 9o&9"# "%"# mem%eng"ru(i eng"n "b&or%&i be&i %"" u&u&. Moni#oring

    %en!im%"n"n be&i #ubu( eng"n e#ermin"&i 9erri#in &erum &"#u "#"u u" 7"'i %er#"(un

    meru%"7"n ini7"&i. Ab&or%&i be&i u&u& #i"7 i%eng"ru(i o'e( uremi"$ &u%'emen#"&i be&i or"'

    'ebi( i%i'i( 7e#i7" #erj"i e9i&ien&i be&i. 5i7" #er"%i or"' g"g"' un#u7 mem%erb"i7i e9i&ien&i

    be&i$ %engg"n#i"n be&i &e?"r" %"ren#er"' ("ru& i'"7u7"n.

    Ini7"&i #er"%i be&i :

    8 Anemi" e9i&ien&i be&i "b&o'u#e

    8 Anemi" e9i&ien&i be&i Fung&ion&i"'

    Kon#r"ini7"&i #er"%i be&i :

    8 Hi%er&en&i#i9i#"& #er(""% be&i

    8 G"nggu"n 9ung&i ("#i ber"#

    8 K"nung"n be&i #ubu( ber'ebi(

    Sei""n be&i :

    8 P"ren#er"' )I21 : Iron e#r"n$ Iron &u?ro&e$ Iron g'u?on"#e$ Iron erin. )IM1 : Iron

    e#r"n

    8 Or"' : 7ur"ng e9e7i9$ #eru#"m" bi'" %"&ien men"%"# EPO. A%"bi'" %re%"r"# &un#ui7"n

    #i"7 #er&ei" "%"# igun"7"n %re%"r"# be&i or"'

    Ter"%i be&i :

    8 Do&i& uji ?ob" : i'"7u7"n &ebe'um mu'"i #er"%i be&i

    8 Iron &u?ro&e : + 4 >+ mg )-8$> mL1 ien?er7"n eng"n >+ mL N"?' +$ 3 ri% I2$

    "'"m ="7#u %"'ing ?e%"# -> meni#

    8 Iron e#r"n : > mg ien?er7"n eng"n >+ mL N"?' +$3 ri% I2$ "'"m ="7#u 6+

    meni#

    Ter"%i be&i 9"&e 7ore7&i

    8 Tuju"n : un#u7 7ore7&i "nemi" e9i&ien&i be&i "b&o'u#e "n 9ung&ion"'$ &"m%"i "#u&

    gi@i be&i ?u7u% !"i#u 9eri#in &erum men?"%"i -++ gL "n &"#ur"&i #r"n&9erin +

    8 C"r" :

    Iron &u?ro&e : bi'" "%"# i#o'er"n&i -++mg ien?er7"n eng"n -++mL N"?' +$3

    ri% I2 "'"m ="7#u %"'ing ?e%"# -> meni#. C"r" '"in "%"# i&un#i77"n I2 "#"u

    me'"'ui

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    32/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    Iron e#r"n : -++ mg iron e#r"n ien?er7"n eng"n >+ mL N"C' +$3

    iberi7"n -8 j"m %er#"m" HD me'"'ui 8-> mgminggu

    b. IM : iron e#r"n : 0+ mg minggu

    ?. Or"': ++ mg be&i e'emen#"' : 86 ("ri

    . S#"#u& be&i i%eri7&" &e#i"% 6 bu'"n

    e. ;i'" "#u& be&i "'"m b"#"& #"rge# !"ng i7e(en"7i '"nju#7"n #er"%i be&i o&i&

    %eme'i("r""n.

    9. ;i'" 9eri#in &erum >++ m?gL "#"u &"#ur"&i #r"n&9erin *+$ &u%'emen#"&i be&i io%

    &e'"m" 6 bu'"n.

    g. ;i'" %emeri7&""n !'"ng &e#e'"( 6 bu'"n 9eri#in &erum >++ m?gL "n &"#ur"&i #r"n&9erun

    *+$ &u%'emen#"&i be&i "%"# i'"nju#7"n eng"n o&i& -68- &ebe'umn!".

    ,. T/an%(#%i Da/a6Tr"n&9u&i "r"( iberi7"n "'"m ben#u7 PRC !"ng &ebe'umn!" #e'"( i'"7u7"n &7rining

    un#u7 (e%"#i#i& ;$C$ "n HI2

    Tr"n&9u&i "r"( "%"# iberi7"n %"" 7e"""n 7(u&u&. Ini7"&i #r"n&9u&i "r"( ""'"(:

    -. Per"r"("n "7u# eng"n gej"'" g"nggu"n (emoin"mi7

    . Ti"7 memung7in7"n %enggun""n EPI "n Hb / g L

    6. Hb 0 gL eng"n g"nggu"n (emoin"mi7

    2, Kepaniteraan Klinik Ilmu Penyakit DalamFakultas Kedokteran Universitas Tarumanaara!uma" #akit Umum Daera" #emaranPeriode 1$ Mei 2%13 & 2% 'uli 2%13

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    33/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    *. P"&ien eng"n e9i&ien&i be&i !"ng "7"n i%rogr"m #er"%i EPO "#"u%un !"ng #e'"(

    men"%"# EPO #e#"%i re&%on be'um "e7u"#$ &emen#"r" %re%"r"# be&i I2IM be'um #er&ei"$

    "%"# iberi7"n #r"n&9u&i "r"( eng"n ("#i8("#i.

    T"rge# %en?"%"i"n Hb eng"n #r"n&9u&e "r"( ""'"( : /83 gL )#i"7 &"m" eng"n #"rge# Hb

    %"" #er"%i EPO1. Tr"n&9u&i iberi7"n &e?"r" ber#"("% un#u7 meng(in"ri b"("!" o

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    34/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    C"#"#"n :

    3% Kepaniteraan Klinik Ilmu Penyakit DalamFakultas Kedokteran Universitas Tarumanaara!uma" #akit Umum Daera" #emaranPeriode 1$ Mei 2%13 & 2% 'uli 2%13

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    35/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    FS : Feri#in &erum

    ST : S"#ur"&i #r"n&9erin

    ST : K;S -++

    KI;T

    K;S : K""r be&i &erum ) &erum iron 1

    KI;T : K"%"&i#"& i7"# be&i #o#"' ) #o#"' iron bining ?"%"?!#i 1

    T"rge# FS : -++ 4 >++ gL

    T"rge# ST : + 8 *+

    ;i'" #"rge# FS V ST #er?"%"i$ '"nju#7"n #er"%i be&i 9"&e %eme'i("r""n.

    Se'"m" #er"%i EPO : Moni#or "#u& be&i #i"% 6 bu'"n

    Moni#or Hb "n H# #i"% bu'"n.

    31 Kepaniteraan Klinik Ilmu Penyakit DalamFakultas Kedokteran Universitas Tarumanaara!uma" #akit Umum Daera" #emaranPeriode 1$ Mei 2%13 & 2% 'uli 2%13

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    36/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    BAB 4I

    KESIMPULAN

    Anemi" meru%"7"n &"'"( &"#u "ri gej"'" 7'ini7 %"" %en!"7i# ginj"' 7roni&. Anemi"

    %"" %en!"7i# ginj"' 7roni7 mun?u' 7e#i7" 7'iren& 7re"#inin #urun 7ir"87ir" *+ m'mn#-$/6m

    "n ("' ini menj"i 'ebi( %"r"( eng"n &em"7i"n memburu7n!" 9ung&i e7&7re&i ginj"'.

    Anemi" %"" g"g"' ginj"' meru%"7"n #i%e normo&i#i7 normo7rom "%"bi'" #i"7 "" 9"7#or

    '"in !"ng mem%erber"# &e%er#i e9i&ien&i be&i !"ng #erj"i %"" g"g"' ginj"'. Ter"%"# 6

    me7"ni&me u#"m" !"ng #er'ib"# %"" %"#ogene&i& "nemi" %"" g"g"' ginj"'$ !"i#u : (emo'i&i&$

    %rou7&i eri#ro%oe#in !"ng #i"7 "e7u"#$ "n %eng("mb"#"n re&%on "ri &e' %re7ur&or

    eri#ro&i# #er(""% eri#ro%oe#in. Pro&e& &e7uner !"ng mem%erber"# "%"# #erj"i &e%er#i

    in#o7&i7"&i "'uminium. Un#u7 meneg"77"n i"gno&i& "%"# i'"7u7"n eng"n "n"mne&i&

    i#"n!"7"n #en#"ng ri="!"# %en!"7i# #er"(u'u $ %emeri7&""n 9i&i7$ e

  • 7/23/2019 OBED refrat.docx

    37/37

    Manajemen Anemia Pada Penyakit Ginjal Kronik ObedYosia

    DAFTAR PUSTAKA

    -. Suo!o A$ Se#i!o("i ;$ A'=i I$ Sim"ibr"#" M$ Se#i"#i S "'"m: I'mu Pen!"7i#

    D"'"m 2o'.-$ e.*.5"7"r#": FKUI ++/

    . H"ri&&on TR "'"m: Prin?i%'e& o9 In#ern"' M"i?ine 2o'.$ E.-,. Ne= Yor7:

    M?Gr"=8Hi'' ++>

    6. M"&&r! SG$ G'"&&o?7 R5 "'"m: Te# ;oo7 o9 Ne%(ro'og! 2o'.$ E . ;"'#imore:

    i''i"m&V i'7in& -306

    *. G'"&&o?7 R5 "'"m: Curren# T(er"%! in Ne%(ro'og! "n H!%er#en&ion$ E 6.S#.

    Loui&: M?Gr"=8Hi'' -33

    >. M.;"'!$ C"#(erine "'"m : G"nggu"n Se' D"r"( Mer"(. P"#o9i&io'ogi$ Kon&e% K'ini&

    Pro&e&8Pro&e& Pen!"7i# 2o'.-$ e. ,. 5"7"r#": EGC ++ ("'"m"n >,

    ,. Per(im%un"n Ne9ro'ogi Inone&i" "'"m: Kon&en&u& M"n"jemen Anemi" P"" %"&ien

    G"g"' Ginj"' Kroni7: ++-

    /. S?(mi#$ Rebe??" 5 "n D"'#on$ C(er!' L "'"m : Tre"#ing "nemi" o9 ?(roni? 7ine!

    i&e"&e in #(e %rim"r! ?"re &e##ing: ?"rio