modul pangajaran sunda 2

Upload: resta-ratna

Post on 06-Jul-2018

257 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/17/2019 Modul Pangajaran Sunda 2

    1/12

    MODUL PANGAJARANBASA SUNDA Ngatik jeung Nalungtik Budaya Sunda

    Nama Lengkap : ....................................

    Kelas : ....................................

    Sekolah : SMA Al-Aziz Isla i! B"a#ding S!$""l

  • 8/17/2019 Modul Pangajaran Sunda 2

    2/12

    PANGAJARAN 4NULIS SURAT

    1. KOMPETENSI DASARNulis Wangun Surat

    2. MATERI POKOK Wangun Surat

    3. INDIKATORBisa mikawan ! wangun suratBisa nulis salam "u"uka surat anu !a#$Bisa nulis "u"uka surat anu "$n$r #ina "asa anu s %anBisa n$%ik$un maksu# surat kalawan &$ntr$Bisa nulis surat kalawan maksu# anu g$m"l$ngBisa nulis surat %ri"a#i kalawan wangun anu umumBisa nulis %anutu% surat kalawan !a#$ &$ung s %anBisa ngagunak$un "asa Sun#a anu m$r$na!Bisa m$n$rl$un surat %ri"a#i anu "a"aturan

    '. BAHAN AJAR NULIS SURAT

    Mikaweruh Perkara SuratUnggal jalma tangtu geus padaapal kana wangun surat. Ti jaman baheula nepi ka kiwari surageus jadi alat komunikasi kawilang penting pikeun unggal jalma, boh pikeun kapentingan pribadi bokapentingan instansi atawa organisasi.

    Pikeun urang salaku murid, kawilang penting miboga wawasan jeung kamaheran nulis suratHiji waktu urang tangtu merlukeun nulis surat, upamana ka indung, ka bapa, ka guru, ka lanceuk, kadi, ka babaturan, ka sobat, ka kabogoh jeung sajabana.

    Ngayakeun hubungan komunikasi ngaliwatan surat memang teu gampang, urang dipiharep bisa nepikeun pesen ngaliwatan basa tulis anu logis, jelas, singget, basajan, jeung sistematis. Komdeui lamun surat nu dijieunna ku hiji instansi atawa organisasi.

    Sawatara hal penting nu perlu diperhatikeun ku urang dina hiji surat, di antarana !" saha nungirimna, #" saha nu ditujuna atawa nu dikirimna, jeung $" naon eusina.

    %umasar kana kapentingan jeung pangirimna, surat bisa dikelompokkeun jadi!" Surat pribadi, nya&ta surat nu ditujukeun ka salah saurang jalma kayaning babaturankulawarga, sobat, kabogoh, jeung sajabana.

    #" Surat dines, nya&ta surat resmi nu ditulis ka hiji lembaga, organisasi, instansi pamar&ntatawa swasta.

    'eura ilikan contona ieu di handap()onto surat pribadi keur ka saluhureun.

  • 8/17/2019 Modul Pangajaran Sunda 2

    3/12

    Ban#ung( 2) Mar$t 2*12Ka!aturMang O!im#iSum$#angAssalamualaikum warra!matulla!i wa"arakaatu!.Mugia Emang sar$ng Em"i a+a #ina %anangta+ungan Alla!

    Su"!ana!uata,ala Aamiin. Al!am#ulilla!( a"#i g- #ina #ang$t i$u ma! nu&us$!at wal,a at.

    Mang( #i"u&$ng -nggalna wa-. Bili! Emang #$u#$u%$un( a"#i( minggu%a+un sar$ng r$r$n/angan t$u /i s n$%angan Emang ka Sum$#ang t-a t-!.Margi minggu %a+un #i sak la a+a kagiatan Bakti S sial ka Panti Asu!an0Bu#iasi!,. Ru%ina $ngk- #$ui wa- ka Sum$#ang ma! #ina wakt s anu san$s.

    %ami t s &in$k wakt sna( tangt s ku a"#i sat$ua/ana #is$ratan #$ui ka Emang.Ku t$u /i sna a"#i sar$ng r-r-n/angan mi s ka Sum$#ang( mugi t$u

    nga&ant$nk$un Emang r$ng!at mana!. Panga%unt$n anu kasu!un.Sakitu anu ka%i!atur. atur salam ti A%a sar$ng I"u.Wasalamu,alaikum wara!matulla!i wa"arakatu!.

    Bakt s A"#i(Rina Mul+ani

  • 8/17/2019 Modul Pangajaran Sunda 2

    4/12

    ORGANISASI SISWA INTRA SEKOLAH

    SMA ISLAM NURUL HUDA

    N m$r **45N 5OSIS5II52*126am% 7

    al l$man ra%atSi%at P$nting

    Ka!aturS#rk. 8n#a! Salawasna 9Siswa Kls. :I;

    #i6$m"ang

    Sar$ng ! rmat(atur uninga( kangg ngar$ua!7r$ua! mi-ling P - Basa In#ung Sa7#unia(

    OSIS SMAI Nurul u#a "a#- nga+ak$un kagiatan l m"a ma/a Sa&ak Sun#a antarSMA sa7Ka/amatan( kumargi kitu( %$r+ gi #ia+ak$un "a"a#ant$nan antawis%$ngurus.

    8ta g$m%ungan t-! "a#- #ilaksanak$un #int$n S$n-nka%ing 13 P$"ruari 2*12ta"u! 13.** < 1).**t$m%at Ruang OSIS SMAI Nurul u#a

    Ku margi -ta a/ara kawilang %$ntingna( mugi Sa#-r-k k$rsa sum%ing #inawakt sna. 6angkung ti%a+un nga!aturk$un nu!un kana %$r!at sanana.

    Pu%u!u OSIS

  • 8/17/2019 Modul Pangajaran Sunda 2

    5/12

    = nt Surat R$smi

    PEMERINTAH KOTA CIMAHIDINAS PENDIDIKAN

    OSIS SMK NEGERI 3 CIMAHIBIDANG STUDI KEAHLIAN : SENI, KERAJINAN, DANPARIWISATA

    >l. Sukarasa N . 13? =ima!i tara T$l%5@a 9*22;??2 '*'

    CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC

    =ima!i( 12 @$"ruari 2*1?N 1*5OSIS SMKN 35 III5 2**

    6am%iran 7al l$manKa!atur R$ngr$ngan Pangurus OSIS SMKN 3 =ima!i #i

    T$m%at

    Assalammu,alaikum . Tumali sar$ng a+ana sa"a"ara!a !al anu "a#$ #i%a#ung#$ngk$un #ina raragama+unan a/ara ngar$ua!7r$ua! mi$mut milangkala P $an Kam$r#ikaan R$%u"likIn# n$sia anu ka7?3 kangg tingkat SMKN 3 =ima!i. Pangurus OSIS SMKN 3=iama!i ngul$m %arawargi kan/a mitra R$ngr$ngan Pangurus OSIS SMKN 3=ima!i kangg !a#ir #ina

    Dint$n A!a#Wakt s 12.** #ugi ka r$ngs$Ka%ing 1) Mar$t 2*1*

    T$m%at K$las :II Tata Busana 1

    >alaran ka/i#a %$ntingna a/ara kas$"at #i lu!ur( ku kituna %amugi sa#a+ana tiasasum%ing t$%at wakt s.Kana sagala ru%i %ang#$u#$ulna( sim kuring nga!aturk$un r$"u nu!un laksa k$tika"inga!an

    Pupuhu OSIS SMKN 3 Cimahi

    Gus ama! Ka" asasmi a

    Ju"u S#"a OSIS SMKN 3Cimahi

    Ka!ia Guma i

  • 8/17/2019 Modul Pangajaran Sunda 2

    6/12

    B. SOA67SOA6 6ATI ANI$ PILIHAN GANDA

    Ja%a& pa!a!'a (i ha!(ap )u *a"a mi+ih a%a&a! A, B, C, D a a%a Ea!u (ia!--ap )u hi(#p pa!-!#"!a.1. Surat anu #ikirimk$un ti sala! saurang k$ur s "atna atawa "a"aturanana

    #is$"ut suratA. #in$sB. r$smi=. n ta

    D. r$siE. %ri"a#i

    2. FDi%a#ung#$ngk$un #ina raraga .G K$/a% Di%a#ung#$ngk$un #ina / ntsurat Ngan#ung !artiA. Di%as$ak$unB. Dimasala!k$un=. Di%ikiran

    D. Dir %$aE. Diriksa

    3. Basa anu #igunak$un #ina surat r$smi ma! "iasana "asa A. l$m$s B. s %an =. l ma

    D. isarat E. l$m$s k$ur s rangan

    '. B$#ana surat %ri"a#i &$ung surat #in$s n+a$taA. t$u mak$ k % &$ung n m$rsurat

    B. t$u mak$ titimangsa

    =. t$u mak$ salam "u"ukaD. #ikirimk$un ti instansi

    E. #itan#atangan ku k$%ala

  • 8/17/2019 Modul Pangajaran Sunda 2

    7/12

    ). =iri7/iri surat r$smi n+a$taA. r mantisB. mak$ k % surat( n m$r( lam%iran( %ri!al=. mak$ k % surat( n m$r( &$ung $usiD. tu&uan( titimangsa( %anutu% suratE. $usi surat #itu&uk$un ka instansi

    ? . Ngaran l$m"aga atawa ngaran instansi #ina surat r$mi #is$"ut A. k % surat B. lam%iran =. alamat surat D. %$ri!al E. %anutu% surat

    II$ PANCEN1. >i$un kalima! "u"uka %ik$un surat %ri"a#i anu #itu&uk$un %ik$un rama sar$ng i"u

    !i#$% %arkawis kuma!a kaa+anana !i#$u% salami sak la #i SMA Al7AHiH IBS ....

    2. Tulis ru%a7ru%a salam "u"uka #ina surat %ri"a#i....

    3. Tulis kalima! %anutu% surat %ri"a#i anu #itu&uk$un %ik$un "a"aturan !i#$%.

    .

    .

    .'. >i$un surat %ri"a#i %ik$un "a"aturan anu "a!$ula sak$las waktu #i SMP anu

    a+$una sak la #i k ta s$&$n anu t$mana "$"as..

    ......

    ). >i$un surat %ri"a#i %ik$un ka k l t !i#$% anu $usina nga"$&aan +$n !i#$% a+$unag$us mimiti asu% sak la #$ui sarta " ga "a"aturan an+ar anu "alag$ur.

    .

    .

    ....

  • 8/17/2019 Modul Pangajaran Sunda 2

    8/12

    PANGAJARAN 5MACA SAJAK

    ?. >i$un surat r$smi %ik$un ng n#ang sak la s & &&n anu isina + &n SMA Al7AHiH "akalannga+ak$un l m"a !aJalan Al7 ur,an 3* &uH...........................................................................................................................................................................................................

    Stan#ar K$tuntasanB$la&ar Minimal 9SKBM;

    P$unt$un ParaJ Luru

    1. KOMPETENSI DASAR

    Ma/a Puisi

    2. MATERI POKOK

    Sa&ak

    3. INDIKATOR

    Bisa ma/a sa&ak kalwan laJal &$ung l$nt ng sarta $ks%r$si anu lu+uBisa ma/a sa&ak kalawan sik$% anu !a#$Bisa nga&$ntr$k$un t$!nik ma/a sa&akBisa ng m$an /ara ma/a sa&ak anu /an lu+u

    4. BAHAN AJAR MACA SAJAK SUNDA

    DOA Dina jempling peuting

    ayat-ayat Alloh dihiberkeundilepaskeun tina jeruji iblismangsa diri éling

    Ya Allohkakiatan nu dipiharep

    pikeun meruhkeun katelengesan jaman nubeuki ngabarungsinang méméh diri tepung jeung udagan

    Peuting beuki jempling

  • 8/17/2019 Modul Pangajaran Sunda 2

    9/12

    doa-doa ngeus diburakeunlaju ngalayang ngambah jomantara

    sugan anjog ka sidrotul muntaha

    Cihayam, 1997 Di utat tina !anglé "o# 1$7%&199%

    PRIANGAN KURING

    '(ti )*#+

    Deudeuh enung *alira bet ngungun baé

    angun gaduh li ung katugenah .ir lodaya keuna pitapak

    Deudeuh eulis*o a téh ilang liuhna

    /antun itresna nu ngalémbéréh0aya kendatna

    !aseuhan harigu eumeur alas katiup angin telenges

    ungjunan2eura tampi ieu kaheman ti raga nu hapa

    "u tumu uh ti bihari*usuganan nagenkeun tihang kabedang

    Pikeun tameng mun dana a "gadon ngalalana

    Watesa Sa!ak Sajak t&h nya&ta karya sastra wangun ugeran *piuisi" anu teu pati kauger ku patokan+patokan, nu

    disebut og& sajak b&bas. &bas didinya, tangtuna og& r&lati-. Upama dibandingkeun jeung guguritadina wangun pupuh, jelas sajak mah leuwih b&bas. Sajak henteu kauger ku jumlah padalisan dina s jumlah engang dina unggal padana, atawa sora tungtung dina unggal padalisan.

    Sajak kauger ku diksi jeung wirahma *nu matak henteu disebut wangun lancaran".irahma, ciri utama anu ngab&dakeun wangun ugeran jeung wangun lancaran, karasa nonjol dina sajak/

    lantaran ugeran+ugeran s&j&nna, saperti nu aya dina pupuh, henteu dipak&.%ina kagiatan maca, neuleuman, ngararasakeun, jeung ngaj&n teks *apr&siasi" sajak t&h kudu

    kalawan daria, sabab ieu kagiatan t&h kawilang nu pangutamana. 0ta kagiatan t&h bisa dibagi deui jadinya&ta *!" ngaguar teori sastra, *#" ngaguar esey, jeung kritik sastra, sarta *$" ngaguar sajarah sastra.

    )ara kahiji , nya&ta kagiatan nalungtik kumaha wangun sajak, kumaha -ungsina, jeung pangalaman+pangalaman sastrawan nu dideudeul ku rupa+rupa karya sastra nurutkeun pamanggih ataw para ahli teori sastra. )arakadua , nya&ta kagiatan ngaguar karangan+karangan atawa esey anu aya patalinkarya sastra *sajak", nu medar ngeunaan had& jeung gor&ngna &ta sajak. )arakatilu , nya&ta kagiatan ngag

  • 8/17/2019 Modul Pangajaran Sunda 2

    10/12

    kamekaran sastra *sajak" ti mimiti gelar nepi ka kiwari, boh lobana karya sastra nu gelar, aj&n sastrana,nu kalibet dina kamekaranana.

    Perkara anu diapr&siasi dina sajak nya&ta ngawengku struktur jero3 téma, rasa, nada, jeung amanat .Sedengkeun struktur luar sajak ngawengkudiksi 'pilihan ke ap+, imaji 'implengan+, ke ap nyata 'ke ap numiboga harti nu tangtu+, majas 'gaya basa+, jeung ritme&irama . 0ta unsur+unsur nu aya dina sajak jeung ksastra s&j&nna baris duguar dina pedaran anu husu engk& di handap. Ngan pikeun conto, ngeunaan t&di luhur r&k dipidangkeun leuwih ti heula sangkan t&t&la.

    T&ma nya&ta inti tangtungan atawa inti ageman anu sipatna abstrak, dipageuhan dina racikanr&kaan pikeun ngayakinkeun nu maca/ bisa jadi ku pengarang ditembrakkeun *ditulis", tapi mimindeimplisit. T&ma t&h jadi pameungkeut sagemblengna carita, atawa muncul tina carita sagemblengna. Kkarangan t&h mimindengna implisit, kudu dicindeukkeun ku nu maracana. %ina sajak Priangan /uring bisadicindeukkeun y&n lembur matuh banjar karang pamidangan panyajak t&h geuning keur gering, anu dir paneka jaman. Padahal tanah Priangan nu digambarkeunana t&h sakitu subur ma1murna jeung h&jo l&m

    Wa "u Sa!ak %itilik dina wangunna, sajak t&h aya rupa+rupa. Paling saeutik bisa dibagi tilu bagian, nya&ta épik ,

    sajaklirik , jeung sajakdramatik .a. Sa!ak #$ik

    Sajak &pik nya&ta sajak anu sipatna ngadadarkeun hiji carita atawa kajadian, sarta bisaana engawangun carita kapahlawanan, boh pahlawanan, boh pahlawan anu aya patalina jeung leg&nda, kap boh anu aya patalina jeung sajarah.

    %. Sa!ak Lirik Sajak lirik nya&ta sajak anu ngagambarkeun rasa panyajakna, atawa ngebrehkeun pikiran jeung ra

    panyajakna. Sipatna leuwih subjekti- batan sajak &pik. %ina sajak lirik panyajak henteu ngadongenyaritakeun, tapi ng&br&hkeun, nuliskeun sakur anu kapikir jeung karasa waktu harita.

    2skandar wassid *!34# 56" n&t&lakeun y&n puisi lirik nya&ta puisi anu eusina mudalkeun bingbang rasa jeung pikiran. 7onolog, nyorangan, bangun jauh panineungan. Ku lantaran ngayun emhalon wirahmana, sada nu ngahariring.

    &. Sa!ak Dra'atik Sajak dramatik, ng&br&hkeun hiji kaayaan, suasana, atawa hiji kajadian anu di&br&hkeun kudipilih ku panyajakna. Sikep anu aya dina sajak dramatik, nya&ta sikep tokoh anu dipilih ku panyajak, panyajakna sorangan. Sikep tokoh bisa kagambar tina monolog panjang ngeunaan hiji kajadian, atawakritis nu keur disanghareupan.

    Sajak dramatik kaasup salah sahiji wangun sajak anu kalwan objektip ngagambarkeun kalakuan h boh ku laku lampah, obrolan, boh ku monolog nepi ka bisa ngagambarkeun carita atawa kajadian n*8minudin, !345 !$9"

    Ku'$u(a Sa!ak !eu " Pa "ara " aKumpulan sajak nu geus dibukukeun, di antarana wa& .alaki di 0egal Pati ' *ayudi, 19$4+, 5mbak .aut

    /idul ')ahmat ! *as /arana, 19$$+, anté Arkidam 'Ajip )osidi, 19$7+, *urat kayas ' *urahman )#!#+, /atiga

    'Yayat 6endayana, 197 +, "u "garongheap !angsa *urup ' (ddy D 8skandar, 197 +,lalaki langit 'Yuniarso )id an, 1979+, 0epung di andung ')ahmat ! *as /arana, 1979+, agat alit '2odi *u arna, 1979+ "u !ahal ti atan 8nten 'Yus )usyana, 19% +, *urat Panjang ti Cijulang')ahmat ! *as /arana, 19%4+, :aruga 2arba'(ddy D 8skandar, 19%;+, surat-surat /ali at ' 2odi *u arna, 19%4+, *ajak-sajak Cilauteureum '0au+, /asidah .angit '(ddy D 8skandar,199>+, lues /éré .auk '2odi *u arna, 199>+, ?rang "aon di Cinaon ':ahyu :ibisana, 199>, /alakay udah'Yous 6amdan, 199 +#

  • 8/17/2019 Modul Pangajaran Sunda 2

    11/12

    AKI JEUNG BALON

    "$urat t$uing l$ngka! aki ngukur &alank ta "an#ung g$us "iasa ku aki ma! #il$ngka!an#i"aturan ku s "at ngaran ran/atan

    kaka%alan kuku#aan tar m%$t !$nt$u tinggal$ung$us "iasa unggal % $ ka unggal "u#ak nawark$unu&ang( $ulis( +$u! tingali "arang akig$ura gal$u! k$ur am$ng $ngk$ #i "umi

    aki A"#i ma! #a ! + ng "al n#$u#$u! t$uing kas$% #i aki ma! !$nt$u a+aniu%na g$ aki ma! g$us t$u kawasari%u! t$uing #a k$#a! ngangg tanagaari aki saki$u n+a kak l tan

    m$n#ing g$ kas$% i$u k k l$/$ranlamun angina mut$rna t$! a#u! ku l$l$t %isanr$s$% t$uing $ngk$ am$ng lulum%atanaki Ka #i$u k$tang #a a"#i ma! m al m$uliula! kitu kas$% "$t a" ng ka aki7aki/$uk s$%u! ma! kas$% nga!$ur$u+an t$! %amali

    !i&i #ua l$ngka!na t$uing ku "$urata+a !at$ milu l$wang %aur umurna "r$t %$gatt$uing #i mana si aki t$t$% n+a matu!" a #ina iu! tan&ung atawa #i%a+ung la+ungngan nu n+ata kulitna asak ku % $

    aki( mun nga& %rak sisi &alan sa!a t$uing anu nulunganaki( mun nga& %rak #i &am"atan #i mana n+a %amatu!anaki( mun umur %$gat #i &alan sa!a anu ngarawatanaki aki r$k ka mana lamun %an n % $ sar$

    (Dicutat tina Sipatahoenan, Nopember 1960)

    KANDAGA KECAP• Rancatan, alat paragi nanggung

  • 8/17/2019 Modul Pangajaran Sunda 2

    12/12

    • Galeuh,lemesna tina meuli• Lelet, muterna kerep eung gancang• !atuh, cicing

    5. S/a+0s/a+ +a iha!

    a%a& sa+u'u #u!- pa"#! ah .1. Na n nu ngarangsang 9ngam ti asi; ka %an+a&ak t$%i ka man$!na ng$#alk$un

    %angalamanana #ina katilu sa&ak #ilu!ur

    .............................................................................................................................................................

    2. Kuma!a %amanggi! %an+a&ak "asa man$!na n$n& &$ung n+aksian aki7aki anu#agang "al n #ina sa&a Aki7aki &$ung Bal n

    ..........................................................................................................................................................

    3. Amanat na n anu #it$%ik$un ku %an+a&ak ka urang #ina 3 sa&ak #ilu!ur

    ..........................................................................................................................................................

    '. Ku na n #ina sa&ak kalima!na tara %ati ka!arti atawa mali"ir

    ..........................................................................................................................................................

    ). Na!a ran/atan #ina sa&ak A)i #u!- Ba+/! ku %an+a&ak #is$"ut s "at

    .........................................................................................................................................................

    ?. &i$un sa&ak anu t$mana "$"as anu ngagam"ark$un kaa+aan !i#$% a+$una

    ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

    Stan#ar K$tuntasan B$la&arMinimal 9SKBM;

    P$unt$un ParaJ Luru