kabarkabungahansangkagustiallah miturutyohaneskuta nang samaria sing jenengé sikar, ora adoh karo...

88
Yohanes 1:1 1 Yohanes 1:13 Kabar kabungahan sangka Gusti Allah miturut Yohanes Tembungé Gusti Allah sumberé urip 1 Sakdurungé jagat digawé, Tembung wis ènèng. Tem- bung iki mauné nang nggoné Gusti Allah lan Tembung iki ya pantyèn Gusti Allah. 2 Sakdurungé jagat ènèng, Tembung wis dadi siji karo Gusti Allah. 3 Sembarang ènèngé sangka Tembung lan tanpa Tembung ya ora ènèng apa-apa. 4 Tembung kuwi sumberé urip lan urip kuwi dadi pepadangé manungsa. 5 Pepadang semlorot ing pepeteng lan pepeteng ora bisa matèni. Yohanes nggawèkké dalan Gusti Yésus 6-7 Enèng sakwijiné wong sing jenengé Yohanes. Yohanes iki sing dikongkon karo Gusti Allah dadi seksiné Pepadang. Tekané Yohanes namung kanggo ndunungké marang wong-wong, supaya pada pretyaya marang Pepadang iki. 8 Yohanes déwé dudu Pepadang. Dèkné namung ngabarké Pepadang kuwi sapa. 9 Pepadang sing sejati iki arep teka lan madangi kabèh manungsa. 10 Tembung wis teka nang jagat. Nanging senajana jagat iki ènèngé sangka Dèkné, jagat ora nitèni Dèkné. 11 Tembung nekani bangsané déwé, nanging bangsané déwé ora gelem nampa Dèkné. 12 Nanging kabèh wong sing nampa Dèkné lan pretyaya marang Dèkné pada diaku anak karo Gusti Allah. 13 Bisané dadi anaké Gusti Allah kuwi ora jalaran manungsa sing nglairké ora, nanging jalaran lair sangka Gusti Allah.

Upload: others

Post on 03-Feb-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Yohanes 1:1 1 Yohanes 1:13

Kabar kabungahan sangka Gusti Allahmiturut Yohanes

Tembungé Gusti Allah sumberé urip1 Sakdurungé jagat digawé, Tembung wis ènèng. Tem-

bung iki mauné nang nggoné Gusti Allah lan Tembungiki ya pantyèn Gusti Allah. 2 Sakdurungé jagat ènèng,Tembung wis dadi siji karo Gusti Allah. 3 Sembarangènèngé sangka Tembung lan tanpa Tembung ya ora ènèngapa-apa. 4Tembung kuwi sumberé urip lan urip kuwi dadipepadangémanungsa. 5Pepadang semlorot ing pepetenglan pepeteng ora bisa matèni.

Yohanes nggawèkké dalanGusti Yésus

6-7 Enèng sakwijiné wong sing jenengé Yohanes.Yohanes iki sing dikongkon karo Gusti Allah dadi seksinéPepadang. Tekané Yohanes namung kanggo ndunungkémarang wong-wong, supaya pada pretyaya marangPepadang iki. 8 Yohanes déwé dudu Pepadang. Dèknénamung ngabarké Pepadang kuwi sapa. 9 Pepadang singsejati iki arep teka lan madangi kabèh manungsa.

10 Tembung wis teka nang jagat. Nanging senajanajagat iki ènèngé sangka Dèkné, jagat ora nitèni Dèkné.11 Tembung nekani bangsané déwé, nanging bangsanédéwé ora gelem nampa Dèkné. 12 Nanging kabèh wongsing nampa Dèkné lan pretyayamarang Dèkné pada diakuanak karo Gusti Allah. 13 Bisané dadi anaké Gusti Allahkuwi ora jalaran manungsa sing nglairké ora, nangingjalaran lair sangka Gusti Allah.

Yohanes 1:14 2 Yohanes 1:21

14 Tembung dadi manungsa wujut daging lan kulit.Dèkné manggon tyampur karo awaké déwé. Awaké déwépada nyeksèni gedéné kwasané, sing namung Anaké singora ènèng tunggalé lan sing kebek kawelasan lan kaben-eran, bisa nampa sangka Bapaké.

15 Ya iki sing diomong karo Yohanes, dongé dèknéngabar-ngabarké, ngomong: “Ya wong iki sing takomong, dongé aku ngomong: ‘Sak mburiku bakal ènèngwong teka, nanging Dèkné luwih ndisik tenimbang aku,awit Dèkné wis ènèng sakdurungé aku lair.’ ”

16 Kabetyikané Anaké Gusti Allah gedé banget. Sangkalubèré kabetyikan kuwi awaké déwé kabèh saben dinanampa berkah tanpa mandek. 17 Bener, wèt-wèté GustiAllah tekané karo nabi Moses, nanging Gusti Yésus Kris-tus sing nggawa kabetyikané lan kawujutané Gusti Allahmarang awaké déwé. 18 Ora ènèng wong siji waé singtau weruh Gusti Allah, nanging Anaké, sing ora ènèngtunggalé, sing wujut Gusti Allah lan dadi siji karo Bapaké,Dèkné sing ngétokké Gusti Allah marang awaké déwé.

Tembungé Yohanes bab Kristus19Para penggedéné wong Ju nang kuta Yérusalèm pada

kongkonan para imam lan para peladèné Gréja Gedé nangnggoné Yohanes. Kongkon takon, dèkné kuwi sakjanésapa.

20 Yohanes saurané ya blaka waé: dèkné ngakoni nèkdudu Kristus.

21 “Lah kowé kuwi sapa? Apa kowé kuwi menawa nabiElia?”“Dudu!”“Apa kowé kuwi nabi sing kudu teka?”“Ya dudu!”

Yohanes 1:22 3 Yohanes 1:3322 “Lah sapa? Mbok ngomong ta? Lah mengko

awaké déwé kongkon ngomong apa karo wong-wong singngongkon awaké déwé?”

23Yohanes semaur nganggo tembungé nabi Yésaya:“Aku iki swara sing tyeluk-tyeluk nang wustèn:dalané dirata kanggo Gusti!”

24 Wong-wong sing pitakonan marang Yohanes kuwiuga wong Farisi. 25 Wong Farisi iki terus pada takonmenèh marang Yohanes: “Lah nèk kowé dudu Kristus landudu nabi Elia lan dudu nabi sing kudu teka, lah kowé kokmbaptisi wong-wong?”

26Yohanes semaur: “Kowé pada ngerti nèk akumbaptiskaro banyu, nanging nang tengahmu ènèng sakwijinéwong sing kowé durung kenal. 27 Ora suwi menèh kowébakal weruh penggawéné Dèkné. Nanging aku aja di-padakké karo Dèkné, awit nalèni sepatuné Dèkné waé akudurung pantes.”

28 Wong-wong sing pitakonan kuwi mau nang désaBétani, nang wétané laut Yordan. Yohanes mbaptisiwong-wong nang laut iki.

Gusti Yésus Tyempéné Gusti Allah29 Ing ésuké Yohanes weruh Gusti Yésus marani dèkné.

Yohanes terus ngomong: “Delokké kaé! Ya iku TyempénéGusti Allah sing nebus dosané manungsa. 30 Ya wong ikising tak omong kaé, nèk Dèkné bakal teka sak mburiku,nanging ènèngé wis kawit mbiyèn, sakdurungé aku lair.31 Aku déwé mauné ya durung nitèni Dèkné. Nangingenggonku mbaptis karo banyu kuwi supaya bangsa Israèlbisa nitèni Dèkné kuwi sapa.”

32Yohanes terus ngomongmenèh: “Akuweruh Roh Su-tyi kayamanukdaramedun sangka langit terusméntylokiDèkné. 33 Mauné aku ora nitèni Dèkné. Nanging Gusti

Yohanes 1:34 4 Yohanes 1:42Allah sing ngongkon aku mbaptis karo banyu, Gusti Allahdéwé ngomong marang aku: ‘Nèk kowé weruh Roh Sutyimedun terus méntyloki wong, ya wong kuwi sing bakalmbaptis karo Roh Sutyi!’ 34 Saiki aku wis weruh déwékaro mripatku, mulané aku ngerti tenan nèk Dèkné kuwiAnaké Gusti Allah.”

Murid-muridé Gusti Yésussing ndisik déwé

35 Ing ésuké Yohanes ya nang kono menèh karo muridloro. 36Kadung Gusti Yésus liwat, Yohanes terus nyawangDèkné karo ngomong: “Yakuwi Tyempéné Gusti Allahsing bakal dadi kurbané manungsa.”

37 Murid loro mau krungu Yohanes ngomong ngono,mulané terus pada mèlu Gusti Yésus. 38Gusti Yésus nolèhmburi weruh wong loro mau mèlu Dèkné terus takon:“Kowé pada arep nang endi?”

Wongé pada semaur: “Guru, omahmu nang endi?”39Gusti Yésus semaur: “Hayukmèlu Aku, mengko kowé

lak weruh déwé!” Mulané terus pada mèlu lan padaweruh omahé sing dienggoni Gusti Yésus. Mbenginé padanginep nang kono, awit tekané wis soré, kira-kira jampapat.

40 Murid loro mau sing krungu sangka Yohanes terusmèlu Gusti Yésus, sing siji jenengé Andréas, seduluréSimon Pétrus. 41 Esuké Andréas terus gelis-gelis nggolèkiSimon, diomongi: “Awaké déwé wis kepetuk karo Kristus,Juru Slamet sing wis dijanji karo Gusti Allah!” 42Andréasterus ngeterké Simon nang nggoné Gusti Yésus.

Gusti Yésus nyawang Simon terus ngomong: “Kowékuwi lak Simon anaké Yohanes ta? Saiki kowé tak je-nengké Kéfas!” (Tembung Kéfas kuwi tunggalé waé karoPétrus, tegesé: watu.)

Yohanes 1:43 5 Yohanes 1:5143Esuké Gusti Yésus kepéngin budal nang Galiléa. Nang

kana Dèkné kepetuk karo Filipus. Gusti Yésus terusngomong: “Filipus, hayuk mèlua Aku!” 44 Filipus kuwimanggoné nang Bètsaida, tunggalé waé karo Andréas lanPétrus. 45 Filipus kadung ketemu karo Natanaèl terusngomong: “Awaké déwé wis kepetuk karo Yésus, anakéYosèf, wong Nasarèt. Wong iki sing diomong nang Kitabkaro nabi Moses lan nabi liya-liyané.”

46 Natanaèl semaur: “Wong Nasarèt? Ah, sapa singngandel nèk Nasarèt kuwi ngetokké barang betyik!”

Filipus semaur: “Mbok hayuk dititèni déwé ta.”47 Gusti Yésus weruh Natanaèl teka terus ngomong:

“Wah, ya iki sing jenengé wong jujur, wong sing kenèngdipretyaya. Ya iki turunané wong Israèl tenan!”

48Natanaèl terus semaur: “Lo, lah Kowé kok ngerti akuiki sapa Gusti?”

Gusti Yésus semaur: “Sakdurungé Filipus ngejèk kowé,Aku wis weruh kowé, dongé kowé njagong nang ngisoréwit anjir.”

49 Natanaèl terus ngomong: “Gusti, ya Kowé kuwiAnaké Gusti Allah tenan. Kowé ratuné bangsa Israèl!”

50 Gusti Yésus semaur: “Apa kowé ngomong ngonokuwi jalaran Aku ngomong nèk Aku weruh kowé njagongnang ngisor wit anjir? Dititèni ta! Kowé bakalweruh lelakon-lelakon liyané sing nggumun-nggumunkéngungkul-ungkuli iki.” 51 Gusti Yésus terus ngomongmenèh: “Titènana déwé ta! Kowé bakal weruh langitmenga lan weruh mulékat-mulékaté Gusti Allah padamunggah-medun ngladèni Anaké Manungsa.”

2Kawinan nang kuta Kana

Yohanes 2:1 6 Yohanes 2:12

1 Let rong dina nang Kana, sakwijiné kuta nang bawahGaliléa, ènèng kawinan. Ibuné Gusti Yésus nang kono.2Gusti Yésus lanmurid-muridé uga éntuk undangan, mu-lané ya pada nang kono mbarang. 3 Kadung ombèné wisentèk ibuné Gusti Yésus terus ngomong marang Dèkné:“Yésus, wong-wong kentèkan anggur.”

4Gusti Yésus semaur: “Bu, iki urusanmu apa urusanku.Waktuku durung teka kanggo tumandang.”

5 Ibuné Gusti Yésus terus ngomong marang parapeladèn: “Apa tembungé Yésus marang kowé pada ditan-dangi.”

6 Nang kono ènèng kendi watu gedé-gedé nenem.Kendi siji bisa ngemot kira-kira satus liter. Kendi-kendikuwi wadah banyu wisuhan sutyi, manut pernatané aga-manéwong Ju. 7Gusti Yésus terus ngongkon para peladènngisèni kendi-kendiné karo banyu. Kendiné terus diisènikabèh sampèk kebek. 8 Gusti Yésus terus ngomong:“Njikuka setitik dikèkké pengarepé pésta kongkon ngi-tyipi!” Peladèné ya manut waé. 9 Pengarepé pésta orangerti blas bab sembarang iki. Sing ngerti ya namungpara peladèn sing ngisèni kendiné. Kadung pengarepépésta ngityipi banyuné sing wis dadi anggur, dèkné terusngomong marang mantèné lanang: 10 “Lumrahé ombènsing énak déwé disuguhké ndisik, lah nèk wong-wong wiswarek terus sing ora patèka énak dietokké. Lah iki singénak déwé mandak mbok suguhké kèri!”

11 Tanda nang kuta Kana nang bawah Galiléa ikitanda sing ndisik déwé, kanggo ngétokké sepira gedénékwasané Gusti Yésus. Murid-muridé terus pada pretyayamarang Dèkné.

12 Sakwisé kuwi Gusti Yésus terus budal nang kutaKapèrnakum, bareng karo ibuné, sedulur-seduluré lanmurid-muridé. Nanging ora nginep suwi nang kono.

Yohanes 2:13 7 Yohanes 2:24-25Gusti Yésus mèlu nang Gréja Gedé nang Yérusalèm

13 Saiki wis nyedeki riyaya Paskahé wong Ju. MulanéYésus budal nang Yérusalèm. 14 Nang lataré Gréja Gedékono Gusti Yésus weruh wong-wong dodolan. Enèngsing dodol sapi, liyané dodol wedus lan uga ènèng singdodol manuk dara. Sing tukang ngijoli duwit mbarang yaènèng. 15 Gusti Yésus terus nggawé petyut nganggo tali.Wong-wong sing dodolan wedus-sapi terus dikongkonlunga sangka kono, sak kéwan-kéwané mbarang. Duwitésing tukang ngijoli duwit disebar nang lemah lan méja-méjané diglémpang-glémpangké kabèh. 16 Sing dodolmanuk dara disenèni ngéné: “Digawa lunga kabèh da-ganganmu kuwi! Omahé Bapakku aja digawé pasar!”17 Kadung murid-muridé weruh lelakon iki, terus padakélingan tulisan nang Kitab sing ngomong ngéné: “Gusti,katrésnanku marang omahmu kaya geni murup.”

18Para pengarepéwong Ju terus ngomong: “Kowé kuwisapa kok wani ngongkon wong-wong lunga? Awaké déwékepéngin weruh tandané.”

19 Gusti Yésus semaur: “Mbok Gréja Gedé iki dibubrahta, sakjeroné telung dina bakal tak dekné menèh.”

20 “Telung dina?” wong-wong mau semaur. “Patangpuluh nem taun suwénéwong-wong nggawé Gréja iki, lahKowé kok wani ngomong nèk bisa ngedekké ing telungdina?”

21 Sakjané Gusti Yésus ora ngomongké bab Gréja Gedéiki, nanging bab badané Dèkné déwé. 22 Let suwi, dongéGusti Yésus wis tangi menèh sangka pati, murid-muridéterus pada kélingan sing diomong karo Gusti Yésus iki.

23 Dongé riyaya Paskah Gusti Yésus nindakké tanda-tanda sing nggumun-nggumunké nang Yérusalèm kono.Mulané wong okèh terus pada pretyaya marang Dèkné.24-25 Nanging Gusti Yésus déwé ora ngandel marang

Yohanes 3:1 8 Yohanes 3:10wong-wong kuwi, awit Dèkné ngerti atiné siji-sijiné. Orausah ènèng sing ngomongi Dèkné apa-apa, Gusti Yésusdéwé ngerti njeroné atiné manungsa.

3Bab lair sepisan menèh

1 Enèng wong Farisi sing jenengé Nikodémes, pen-garepé agama Ju. 2 Ing sakwijiné wengi Nikodémes maranang nggoné Gusti Yésus ngomong: “Gusti, awaké déwéngerti nèk enggonmu mulangi awaké déwé kuwi sangkakongkonané Gusti Allah déwé. Awit nèk dudu Gusti Allahdéwé sing ngongkon Kowé, Kowé ora bisa ngekèki tanda-tanda sing nggumunké.”

3 Gusti Yésus terus semaur: “Dirungokké sing apik:ora ènèng wong bisa ngrasakké Kratoné Gusti Allah, nèkwong kuwi ora lair sepisan menèh.”

4 Nikodémes takon: “Mosok wong wis tuwa bisa lairmenèh? Lah kepriyé kuwi? Mosok mlebu nang wetengéibuné terus dilairké menèh?”

5Gusti Yésus semaur: “Iki dirungokké sing apik tenan!Sapa sing ora lair sangka banyu lan sangka Roh Sutyi orabakal bisa mlebu Kratoné Gusti Allah. 6 Manungsa kuwiya namung bisa nglairké urip kamanungsan, nanging singlairé sangka Roh Sutyi kuwi urip ing roh. 7Mulané kowéaja nggumun Aku mau ngomong: ‘Kowé kudu dilairkésepisan menèh!’ 8 Angin kaé mlakuné sak karepé. Awakédéwé krungu swarané, nanging ora weruh sangka ngenditekané lan nang endi parané. Wong sing dilairké menèhkaro Roh Sutyi ya kaya ngono kuwi.”

9 Nikodémes terus ngomong: “Lah kaya ngono kuwibisané kepriyé?”

10 Gusti Yésus semaur: “Kowé kuwi lak sakwijiné gurusing kesuwur banget ta nang Israèl? Lah bab kaya ngono

Yohanes 3:11 9 Yohanes 3:21waé kok ora dunung. 11Ngandela ta, Aku ngerti apa singtak omong lan Aku ngomongké bab sing Akuweruh déwé.Nanging kowé pada ora pretyaya marang Aku. 12Bab singdialami manungsa ing saben dinané waé kowé ora padapretyaya, lah nèkAkungomongké bab sing sangka swargamenèh kowé ngandela! 13Durung tau ènèngwong siji waémunggah nang swarga, kejaba namung Anaké Manungsasing tekané sangka swarga medun nang jagat kéné.

14 “Kowé ngerti déwé ta, nabi Moses mbiyèn nangwustèn nggawé ula-ulaan terus diunggahké duwur nangkayu, supaya wong-wong sing dityokot ula nèk nyawangula-ulaan kuwi ora bisa mati; Anaké Manungsa ugabakal diunggahké nang kayu, kaya ulané nabi Moseskuwi. 15 Dadiné sapa sing pretyaya marang Dèkné bakalnduwèni urip langgeng. 16 Awit katrésnané Gusti Allahmarang manungsa gedé banget, nganti Dèkné masrahkéAnaké sing ora ènèng tunggalé, supaya saben wong singpretyaya marang Dèkné ora tiba ing karusakan, nangingnduwèni urip langgeng. 17Gusti Allah enggoné ngongkonAnaké medun nang jagat kéné ora kongkon nyalahké ma-nungsa, nanging kongkon dadi Juru Slameté manungsa.

18 “Sapa sing pretyaya marang Dèkné ora bakal dis-alahké, nanging sapa sing ora gelem pretyaya kuwi wisdisalahké, awit ora pretyaya marang jenengé Anaké GustiAllah sing ora ènèng tunggalé. 19 Salahé manungsakuwi ngéné: Pepadang teka nang jagat kéné, nangingmanungsa malah pada seneng marang pepeteng tenim-bang marang pepadang, awit klakuané ala. 20 Pantyèn,lumrahé, wong sing nglakoni ala kuwi ora senengmarangpepadang lan sak inter-interé nglungani pepadang, awitwedi nèk salahé konangan. 21Nangingwong singnglakonising bener kuwi malah nggolèki pepadang, supaya bisakétok nèk sing dilakoni dèkné kuwi manut kekarepané

Yohanes 3:22 10 Yohanes 3:34Gusti Allah.”

Gusti Yésus lan Yohanes Pembaptis22 Sakwisé kuwi Gusti Yésus lan murid-muridé pada

budal nang bawah Yudéa. Suwéné nang kono Gusti Yésusmbaptisi wong-wong sing pretyaya. 23-24 Yohanes ugambaptisi wong-wong, awit dèkné durung dilebokké nangsetrapan. Yohanes mbaptis nang désa Enon, tyedek karokuta Salim, awit nang kono okèh banyuné. Wong-wongpada teka mbrono lan pada dibaptis.

25 Saiki murid-muridé Yohanes Pembaptis padabantah-bantahan karo wong Ju liyané bab wisuh sutyi.26 Mulané murid-muridé mau terus mara nang nggonéYohanes ngomong: “Guru, wong sing mbok omongkékaé, sing kepetuk karo kowé nang abrahané laut Yordankaé lo, Dèkné mbaptis wong-wong mbarang lan wongokèh sing mara mbrono.”

27 Yohanes semaur: “Ya malah apik ta? Manungsakuwi bisané nduwé apa-apa namung jalaran Gusti Allahngekèki. 28Kowé wis pada krungu déwé nèk aku iki duduKristus. Aku namung dikongkon teka ndisik nggawèkkédalan Dèkné. 29 Mantèn wédok kuwi sing nduwèni yanamung mantèné lanang. Kantyané mantèné lanangbungah banget nèk weruhmantèné lega. Kaya ngono ugaaku iki. Saiki aku bungah tenan. 30 Aku suwi-suwi kudumundur, malah Dèkné sing kudu maju.

31 “Aku iki mung wong jagat kéné, mulané sing takomong ya manut tyarané jagat. Dèkné tekané sangkaswarga, mulané Dèkné ngungkuli sak kabèhé. 32 Sing di-rembuk Dèkné kuwi barang sing Dèkné weruh lan krungudéwé, nanging ora ènèng sing pretyaya. 33 Wong singpretyaya marang Dèkné kuwi pada ngakoni nèk GustiAllah bener sak kabèhé. 34 Pantyèn, sing dikongkon karo

Yohanes 3:35 11 Yohanes 4:7-8

Gusti Allah kuwi mesti ya namung ngetokké tembungéGusti Allah. Gusti Allah sing ngekèki Rohé tanpa watesmarang Dèkné. 35 Gusti Allah Bapaké nrésnani Anaké lansembarang wis dipasrahké marang Dèkné. 36 Wong singpretyaya marang Anaké Gusti Allah kuwi nduwèni uriplanggeng, sing ora gelem pretyaya ora bakal ngrasakkéurip iki, nanging bakal nyangga setrapané Gusti Allah sakterusé.”

4Gusti Yésus omong-omongan karo wong wédok sangka

bawah Samaria1-3 Wong Farisi pada krungu nèk sing mèlu lan sing

dibaptis karo Gusti Yésus okèhé ngungkuli sing mèluYohanes. (Sakjané sing mbaptis dudu Gusti Yésus déwé,nanging murid-muridé.) Kadung Gusti Yésus krungu babiki, Dèkné terus lunga sangka bawah Yudéa lan balikmenèh nang bawah Galiléa. 4 Dèkné kudu liwat bawahSamaria.

5-6 Kira-kira jam rolas awan Dèkné tekan sakwijinékuta nang Samaria sing jenengé Sikar, ora adoh karokeboné Yosèf mbiyèn sing dikèki karo Yakub, bapaké.Nang kebon kono ènèng sumuré, yakuwi sumuré BapaYakub. Sangking keselé, Gusti Yésus terus lèrèn nangkono. Dèkné njagong nang pinggiré sumur mau.

7-8Ora let suwi ènèng wong wédok Samaritan teka arepnimba banyu. Iku dongé Gusti Yésus njagong déwé nangsumur kono, awit murid-muridé pada lunga nang kutatuku pangan. Gusti Yésus terus njaluk ngombé marangwongé.

Yohanes 4:9 12 Yohanes 4:189 Wong wédoké semaur: “Kowé kuwi wong Ju, lah

kok wani njaluk ngombé marang aku, wong Samari-tan?” (Lumrahé wong Ju ora omong-omongan karo wongSamaritan.)

10 Gusti Yésus terus ngomong: “Nèk kowé ngertipawèhé Gusti Allah lan nèk kowé ngerti sapa sing njalukngombé marang kowé iki, mesti malah kowé déwé singbakal njaluk ngombé marang Aku lan Aku bakal ngekèkikowé banyu sing marakké urip.”

11Wong wédok mau terus semaur: “Lah kowé ora ng-gawa timba, katik sumuré jeru pisan. Kepriyé enggonmuarep njikuk banyu sing marakké urip iki? 12 Sumur ikitinggalané Bapa Yakub. Dèkné déwé mbiyèn ngombébanyuné sumur iki, uga anak-anaké lan ingon-ingoné.Lah apa kowé ngungkuli Bapa Yakub, kok arep ngekèkibanyu sing ngungkuli banyuné Bapa Yakub?”

13-14 Gusti Yésus terus ngomong: “Kabèh wong singngombé banyu iki bakal ngelakmenèh, nanging sapa singngombé banyu sing sangka nggonku ora bakal ngelakmenèh slawasé. Banyu sing sangka nggonku ndadèkkésumur sing mili terus ngetokké banyu sing marakké uripslawasé.”

15 Wong wédoké terus ngomong: “Gusti, mbok akudikèki banyu sing mbok omong kuwi ta! Dadiné aku orabakal ngelak menèh lan ora usah mbréné menèh nimbabanyu.”

16 Gusti Yésus ngomong: “Kana bojomu dityeluk terusbalik mbréné menèh!”

17Wongé semaur: “Aku ora nduwé bojo Gusti.”Gusti Yésus terus ngomong: “Pantyèn kowé ora goroh

nèk kowé ngomong ora nduwé bojo. 18 Awit kowé wiskawin ping lima lan wong sing saiki manggon karo kowékuwi dudu bojomu déwé. Pantyèn kowé ora goroh!”

Yohanes 4:19 13 Yohanes 4:2719 Wong wédoké ngomong: “Gusti, aku saiki ngerti

nèk Kowé kuwi nabi. 20 Mbah-mbahané awaké déwémbiyèn-mbiyèné pada nyembah Gusti Allah nang gunungiki. Nanging wong Ju mulangi nèk nyembah Gusti Allahkuwi kudunénamungnangkutaYérusalèm. Kuwi sakjanékepriyé ta?”

21Gusti Yésus ngomong: “Yu, ngandela ta, bakal ènèngwantyiné kowé ora bisa nyembah Gusti Allah nang gu-nung kéné lan uga ora bisa nang Yérusalèm. 22Kowé kuwiwong Samaritan ora ngerti sapa singmbok sembah, nang-ing awaké déwé ngerti, awit wong sing bakal nylametkéjagat kuwi tekané sangka bangsa Ju. 23 Ora dadi sebabnang panggonan endi awaké déwé sing nyembah GustiAllah, nanging sing dadi sebab kuwi kepriyé awaké déwésing nyembah. Panyembah sing sak mestiné kuwi pa-nyembah sing sangka Roh Sutyi lan sangka ati sing resik.Gusti Allah kepéngin disembahmengkono kuwi. Pantyèn,wiwit saiki manungsa bisa nyembah Gusti Allah sing sakbeneré. 24 Gusti Allah iku wujut Roh. Pasembahan singtemenan kuwi ya pasembahan sing ing roh lan sangka atising resik.”

25 Wong wédok mau terus ngomong marang GustiYésus: “Aku ngerti nèk Kristus, Juru Slamet sing dijanjikaro Gusti Allah, bakal teka. Mbésuk nèk Dèkné teka,Dèkné sing bakal ndunung-ndunungké awaké déwé babprekara iki kabèh.”

26 Gusti Yésus semaur: “Kristus kuwi ya Aku, singngomong karo kowé iki!”

27 Dongé Gusti Yésus ijik omong-omongan karo wongwédoké, murid-muridé terus pada teka. Kabèh kagètweruh Gusti Yésus omong-omongan karo wong wédok,nanging ora ènèng sing wani takon apa perluné lan apasing diomong.

Yohanes 4:28 14 Yohanes 4:4028Wong wédoké malah terus mblayu mulih nang kuta,

kendiné ditinggal nang kono. Tekan nggoné terus nyelukiwong-wong ngomong: 29 “Hayuk mèlu aku ta! Akukepetuk wong sing ngomongi aku bab kabèh lelakonéuripku, senajan aku ora kenal wongé. Menawa waé DèknéKristus!” 30 Wong-wong terus pada lunga sangka kutamarani Gusti Yésus.

31 Murid-muridé terus ngomong marang Gusti Yésus:“Gusti, mbok mangan ndisik ta?”

32 “Ora,” Gusti semaur, “Aku nduwé pangan liyané,nanging kowé ora ngerti apa!”

33 Murid-muridé terus pada takon marang sakpada-pada: “Apa wis ènèng sing ngekèki mangan Dèkné ya?”

34 Gusti Yésus semaur: “Panganku kuwi nglakonikekarepané Gusti Allah sing ngongkon Aku lan Aku kudungrampungké penggawéanku! 35 Kowé lak ngomongta: ‘Patang sasi menèh terus panèn.’ Nanging padadisawang déwé, sawah-sawahé wis kuning kudu dienèni.36-37 Sing tukang panèn wis nampa upahé. Wis nglebokképanènané penggawéané, yakuwi wong-wong sing padanampa urip langgeng. Saiki sing nyebar lan sing panènpada bungah kabèh loro. Bener sing ngomong: ‘Sing sijinyebar, liyané panèn.’ 38 Kowé kuwi pada tak kongkonngenèni sebarané liyané. Liyané sing kemringet, nangingkowé sing panèn.”

39 Wong Samaritan pirang-pirang sangka kuta teruspada pretyaya nèkGusti Yésus kuwi Kristus. Bisané ngertiya sangka paseksiné wongwédokmau, sing ngomong nèkGusti Yésus ngerti lelakoné uripé dèkné. 40Mulané wong-wong terus pada nyuwun marang Gusti Yésus kongkonnginep nang kutané. Gusti Yésus ya terus nginep rongdina nang kono.

Yohanes 4:41 15 Yohanes 4:4941 Wong-wong pada ngrungokké piwulangé Gusti Yé-

sus, mulané sing pada pretyaya terus tambah okèhbanget. 42 Wong-wong iki pada ngomong karo wongwédoké: “Awaké déwé saiki pretyaya tenan, nangingora namung jalaran kowé ngomongi awaké déwé, ora,nanging awaké déwé saiki wis krungu déwé. Mulanéawaké déwé ngerti tenan nèk pantyèn Dèkné Kristus, singnylametké jagat.”

Gusti Yésus nambani anakéamtenar gedé

43 Sakwisé rong dina kuwi Gusti Yésus terus mlakuterus nang bawah Galiléa. 44-45 Nang Galiléa kono wong-wong pada bungah banget ditekani Gusti Yésus, senajanDèkné déwé ngomong nèk nabi kuwi nang negarané déwéora diajèni. Nanging saiki pada ngerti kwasané GustiYésus, awit dongé pada mèlu nang Yérusalèm wayahPaskah wong-wong pada weruh Dèkné nindakké barangsing nggumun-nggumunké.

46 Gusti Yésus terus teka nang kuta Kana menèh. Yanang kuta iki Gusti Yésus ndadèkké banyu dadi anggur,dongé Dèkné teka sepisanan nang kéné. Enèng wongsangka Kapèrnakum sing anaké lanang lara. Wong ikiamtenar gedé nang palèsé ratuné. 47Wongé krungu nèkGusti Yésus wis balik nang Galiléa, wis ora nang Yudéamenèh. Anaké wongé lara nemen, wis arep mati, mulanéwongé terus mara nang nggoné Gusti Yésus lan nyuwunDèkné supaya mèlu mulih nambani botyahé. 48 GustiYésus mandak ngomong: “Kowé nèk ora pada weruhtanda karo mripatmu déwé ora gelem pretyaya!”

49 Nanging wongé ngetyek waé nyuwun Gusti Yésus:“Mbok melas ta Gusti, hayuk mèlu ta. Mengko anakkundak mati!”

Yohanes 4:50 16 Yohanes 5:650Gusti Yésus semaur: “Wis, kana mulih waé. Anakmu

wis mari.”Wongé pretyaya tembungé Gusti Yésus, mulané terus

mulih. 51Nang dalan dèkné dipapak karo para peladèné.Para peladèn mau ngomong nèk botyahé wis mari.

52 Wongé terus takon jam pira botyahé mari. Wong-wong semaur: “Wingi jam siji!” 53 “Jam siji!” Wongé teruskélingan nèk iki wantyiné dongé Gusti Yésus ngomongmarang Dèkné: “Kanamulih! Anakmuwis mari!” Mulanédèkné lan wong sak omah kabèh pada pretyaya marangGusti Yésus.

54Nang Galiléa kéné iki tanda kwasané Gusti Yésus singnomer loro. Lelakon iki ora let suwi sakwisé Dèkné tekasangka Yudéa.

5Gusti Yésus nambani wonging dina sabat

1 Ora let suwi Gusti Yésus budal nang Yérusalèm, arepmèlu ngguyupi riyayanéwong Ju. 2NangYérusalèmkono,ora adoh karo Lawang Wedus, ènèng blumbangé, singing basa Ibrani jenengé Betèsda. Blumbang iki diubengikaro gadri lima. 3 Gadri-gadriné kuwi kebek karo wonglara sing pating glétak nang kono. Enèng sing lamur,liyané lumpuh lan uga ènèng sing pintyang mbarang.Wong-wong iki pada ngentèni obahé banyuné blumbangkono. 4 Awit ènèng wantyiné mulékat medun ngobahkébanyuné. Nèk banyuné obah, sapa sing nyemplung ndisikya bakal mari, ora perduli apa larané. 5Nang kono ènèngwong singwis lara telung puluhwolu taun suwéné. 6GustiYésus weruh wongé lan ngerti nèk wong kuwi wis larasuwi banget, mulané ditakoni: “Apa kowé kepéngin maritenan?”

Yohanes 5:7 17 Yohanes 5:187 Wongé semaur: “Lah kepriyé, aku ora nduwé sapa-

sapa sing ngedunké aku nèk banyuné obah! Nèk aku arepnyemplung, aku wis kedisikan liyané.”

8 Gusti Yésus terus ngomong marang wongé: “Kowéngadeka! Klasamu digulung lan mlakua!” 9Wongé terussakwat mari, nggulung klasané terus mlaku.

Kuwi tiba dina sabat. 10 Mulané para penggedénébangsa Ju terus nyenèni wong sing ditambani karo GustiYésus kuwi, ngomong: “Saiki lak dina sabat ta? Kowé orakenèng manggul klasamu.”

11 Nanging wongé semaur: “Lah aku dikongkon karowong sing nambani aku kongkon manggul klasaku lanmlaku!”

12 “Sapa sing ngongkon kowé?”13Nanging wongé ora ngerti sapa sing nambani dèkné,

awit Gusti Yésus wis lunga, jalaran nang kono wongémalih okèh banget.

14 Ora let suwi Gusti Yésus kepetuk wongé nang GréjaGedé. Gusti Yésus terus ngomong marang dèkné: “Saikikowé wis mari ta! Aja nglakoni barang sing ora apikmenèh, mengko kowé ndak tiba ing kasangsaran singngungkul-ungkuli mauné.”

15 Wongé terus lunga nang nggoné para penggedénébangsa Ju, ngomongi nèk sing nambani dèkné kuwiGusti Yésus. 16 Mulané para penggedé mau arep nyekelGusti Yésus, awit Dèkné nambani wong ing dina sabat.17 Nanging Gusti Yésus ngomong marang wong-wongkuwi: “Bapakku ora lèrèn enggoné tandang betyik, ugaora lèrèn ing dina sabat, mulané Aku uga ya nulungi wongterus, ora perduli ing dina apa.”

18Tembungé Gusti Yésus kuwi marakké para penggedétambah jèngkèlé lan pada kepénginmatèni Dèkné. Wong-wong kepéngin matèni Gusti Yésus kuwi ora namung

Yohanes 5:19 18 Yohanes 5:26jalaran Dèkné nerak wèté dina sabat, nanging uga jalaranDèkné ngarani nèk Gusti Allah kuwi Bapaké, tegesé Dèknémadakké Dèkné déwé karo Gusti Allah.

Pangwasané Anaké Gusti Allah19 Gusti Yésus ngomong ngéné marang wong-wong

mau: “Aku arep ngomong sak beneré. Aku ora bisanindakké apa-apa sangka karepku déwé, nanging Akunuruti karepé Bapakku. Apa sing ditindakké karo GustiAllah Bapakku, yakuwi tak tindakké uga. 20 Bapakkunrésnani Aku. Dèkné nduduhké sembarang marang Aku,sembarang sing ditindakké karo Dèkné. Nambani wongkuwi durung apa-apa. Dèkné bakal nduduhké lelakonsing ngungkul-ungkuli kuwi, supaya kowé pada nggumunkabèh! 21 Kaya enggoné Gusti Allah Bapakku nangèkéwongmati bisa uripmenèh, Aku uga ngekèki uripmarangsapa waé sak karepku. 22 Gusti Allah déwé ora ngrutusapa-sapa. Kwasa kanggo ngrutu kuwi wis dipasrahkémarang Anaké. 23 Dadiné wong kabèh kudu ngajènimarang Anaké, kaya enggoné ngajèni marang Gusti AllahBapaké. Sapa sing ora ngajèni marang Anaké ya ora nga-jèni marang Gusti Allah Bapaké sing ngongkon Anaké.”

24 Gusti Yésus terus ngomong menèh: “Kowé takomongi sak beneré! Sapa sing ngrungokké tembungkulan pretyaya marang sing ngongkon Aku, wong kuwinduwèni urip langgeng. Dèkné ora bakal disetrap, awitwis utyul sangka pati lan mlebu ing urip. 25 NgandelaAku ta! Ora suwi menèh sing pada mati bakal krunguswarané Anaké Gusti Allah. Sapa sing krungu swaranébakal urip. Sing tak omong iki saiki wis molai klakon.26 Gusti Allah Bapaké, sing ngekèki urip marang sem-barang ing donya kéné, Dèkné wis ngekèkké kwasanémarang Anaké, mulané Anaké uga bisa ngekèki urip

Yohanes 5:27 19 Yohanes 5:38marang sembarang ing donya. 27 Gusti Allah Bapakéuga wis ngekèki kwasa marang Anaké kanggo ngrutumanungsa, awit Dèkné kuwi Anaké Manungsa. 28 Ajakagèt lan aja nggumun! Mbésuk wong-wong sing wisdikubur bakal krungu swarané. 29 Sing mauné padanindakké betyik bakal tangi nampa kauripan. Sing padanindakké ala bakal tangi nampa setrapané. 30 Aku orabisa nindakké apa-apa sangka karepku déwé. Aku manutkarepé Gusti Allah. Uga nèk Aku ngrutu manungsa, Akumanut karepé Gusti Allah, mulané ya sak beneré. Aku oranuruti karepku déwé, nanging karepé Gusti Allah, singngongkon Aku.”

Gusti Yésus nduwé seksi31 Gusti Yésus terus ngomong menèh: “Nèk Aku déwé

sing ngomongké bab Aku, bener kowé nèk ora gelempretyaya. 32 Nanging Gusti Allah sing ngomongké babAku. Aku ngerti nèk Dèkné ora goroh. Apa sing diomongkaro Dèkné bab Aku kuwi tenan. 33Kowé pada kongkonantakon marang Yohanes bab Aku. Apa dèkné goroh babAku? Lak ora ta? 34Aku ngomong ngono kuwi ora jalaranAkumbutuhké paseksinémanungsa, nanging jalaran Akukepéngin nèk kowé nampa keslametan. 35 Yohanes kuwikaya dian singmurup lanmadangi lan namung sak untarakowé gelem kepadangan dian kuwi. 36 Nanging Akunduwèni seksi sing ngungkul-ungkuli paseksiné Yohanes.Awit penggawé-penggawé kongkonané Gusti Allah Ba-pakku sing tak tindakké saiki ngujutké nèk Gusti Allahdéwé sing ngongkon Aku. 37 Gusti Allah sing ngongkonAku, Dèkné déwéwis ngomongké bab Aku, senajana kowédurung tau krungu swarané lan weruh rupané. 38Mulanépituturé Gusti Allah ora bisa manggon ing atimu, awitkowé ora pretyaya marang Aku, kongkonané Gusti Allah.

Yohanes 5:39 20 Yohanes 6:539 Kowé pada nyinau Kitab Sutyi, awit kowé mikir nèkkuwi bisa ngekèki urip langgeng. Lah Kitab Sutyi kuwingomongké bab sapa? Apa ora ngomongké bab Aku?40 Nanging kowé ora gelem mara nang nggonku supayabisa nampa urip langgeng.

41 “Aku ora kepéngin mbok elem. 42 Lan Aku wisngerti nèk kowé ora trésna marang Gusti Allah. 43 Akuteka jalaran Gusti Allah Bapakku ngongkon Aku, nangingAku mbok tampik. Nèk ènèng wong liyané sing tekanésangka karepé déwé malah mbok tampa. 44 Kowé orapada nggolèk lem-lemané Gusti Allah sing siji. Kowénamung kepéngin dielem manungsa, mulané kowé orabisa pretyaya. 45 Aja mikir nèk Aku bakal nyalahké kowénang nggoné Gusti Allah Bapakku. Nanging nabi Mosesdéwé, sing mbok jagakké, dèkné sing nyalahké kowé.46 Kowé kuwi ora pretyaya marang nabi Moses. Awitnèk kowé pretyaya marang nabi Moses, kowé mesti yapretyaya marang Aku, awit sing ditulis karo nabi Moseskuwi ya ngomongké bab Aku. 47 Nanging nèk kowé orapretyaya marang sing ditulis karo nabi Moses, mosokkowé ya bakal pretyaya tembungku?”

6Gusti Yésus ngekèki mangan marang wong limang èwu

1 Sakwisé kuwi Gusti Yésus terus ngabrah mér Galiléa.Mér iki uga jenengé mér Tibérias. 2 Wong okèh bangetpada ngetutké Dèkné, awit wis pada weruh penggawésing nggumun-nggumunké, dongé Dèkné nambani singlara. 3 Gusti Yésus terus munggah gunung lan njagongnang kono karo murid-muridé. 4 Saiki riyaya Paskahwis tyedek. 5 Kadung Gusti Yésus nyawang kiwa-tengenDèkné weruh wong okèh gemruduk pada teka. MulanéDèkné terus takon marang rasul Filipus: “Ngendi sing

Yohanes 6:6 21 Yohanes 6:16-17dodol roti kanggo ngekèki mangan wong-wong kabèh ikiya?” 6 Sakjané Gusti Yésus wis ngerti kepriyé enggonéarep ngekèki mangan wong-wong iki, nanging Dèknénamung kepéngin ngerti sepira gedéné pengandelé rasulFilipus.

7 Rasul Filipus semaur: “Gusti, duwit sak tumpuk waéijik kurang kanggo nukokké mangan wong seméné okèhéiki, senajana namung dikèki saktyuwil-saktyuwil!”

8-9 Rasul Andréas, adiké rasul Pétrus, terus ngomong:“Lah iki ènèng botyah nduwé roti lima lan iwak loro.Nanging apa ya sampé kanggo wong seméné okèhé?”

10 Gusti Yésus terus ngomong marang murid-muridé:“Wong-wong pada kongkon njagong kabèh!” Wong-wongterus pada njagong nang suketan. Namung wong lanangékira-kira ènèng limang èwu okèhé. 11 Gusti Yésus terusnjikuk rotiné. Sakwisé Dèkné maturkesuwun marangGusti Allah rotiné terus diedum. Iwaké mbarang, sakwisédidongakké terus diedum-edumké. Kabèh mangan sakwareké. 12 Kadung wis warek kabèh Gusti Yésus terusngongkon murid-muridé nglumpukké turahané, supayaora ènèng sing dietyèh-etyèh. 13 Turuhané roti lima maudilumpukké kabèh éntuk rolas ténggok.

14 Wong-wong pada nggumun weruh lelakon kayangono kuwi, mulané ngomong: “Pantyèn tenan, wongiki nabi sing kudu teka, nabi sing diarep-arep karo awakédéwé.” 15 Saiki Gusti Yésus ngerti nèk wong-wong arepmeksa Dèkné kongkon dadi ratuné, mulané Dèkné teruslunga menèh munggah gunung, déwékan.

Gusti Yésus mlakunang nduwuré banyu

16-17 Kadung wis surup murid-muridé terus padanumpak prauné arep ngabrah nang kuta Kapèrnakum.

Yohanes 6:18 22 Yohanes 6:27Saiki wis molai peteng, nanging Gusti Yésus durungnututi. 18 Anginé selot banter lan ombaké ya selot gedé.19Kadungwis ndayung kira-kira limang kilomètermurid-murid mau weruh Gusti Yésus mlaku nang nduwurébanyu nyedeki prauné. Kabèh pada wedi. 20 NangingGusti Yésus ngomong: “Aja pada wedi! Iki Aku!” 21Murid-muridé terus nembung Gusti Yésus supaya mèlu numpakprauné. Nanging ora suwi, awit praunéwis tekan nggoné.

Wong-wong nggolèki Gusti Yésus22-24 Ing ésuké wong pirang-pirang pada teka menèh

nang panggonan sing ing winginé Gusti Yésus ngedumroti. Wong-wong iki mikiré Gusti Yésus ijik nang kono,awit wingi namung ènèng prau siji lan prau iki digawangabrah karo murid-muridé. Wong-wong weruh nèkGusti Yésus ora mèlu ngabrah. Nanging kadung GustiYésus ora ketemu nang kono, wong-wong terus padangabrah nang Kapèrnakum karo prau-prau sing tekasangka kuta Tibérias. Wong-wong arep nggolèki GustiYésus.

Gusti Yésus kuwi rotising ngekèki urip

25Nang abrahan konowong-wong terus nemuGusti Yé-sus, terus pada takon: “Guru, lah kapan Kowé mbréné?”

26 Gusti Yésus semaur: “Aku ngerti apa jalarané kowépada nggolèki Aku. Kowé nggolèki Aku jalaran kowéwis pada mangan roti sampèk warek. Ora jalaran kowédunung tegesé tanda-tanda sing tak tindakké! 27 Ajanggolèk pangan sing bakal entèk, nanging pada nglumuinggolèk pangan sing ora ènèng entèké, pangan singbisa ngekèki urip langgeng. Anaké Manungsa sing bisangekèki pangan iki. Gusti Allah Bapakku wis ngekèkikwasa marang Aku.”

Yohanes 6:28 23 Yohanes 6:3928 Wong-wong terus takon: “Kekarepané Gusti Allah

kuwi kepriyé ta? Awaké déwé kudu nglakoni apa waé?”29 Gusti Yésus semaur: “Kekarepané Gusti Allah kuwi

namung iki: kowé kudu pretyaya marang Aku, awit Akukongkonané Gusti Allah.”

30 Wong-wong terus ngomong: “Nèk ngono, apa tan-dané nèk Kowé kongkonané Gusti Allah? Awaké déwékepéngin weruh supaya bisa pretyaya marang Kowé.31 Mbah-mbahané awaké déwé mbiyèn ya ora tau keku-rangan pangan nangwustèn, awit dirangsumi roti sangkaswarga karo nabi Moses, kaya sing ketulis nang Kitab:‘Dèkné ngekèki mangan roti sangka swarga marangwong-wong.’ ”

32Gusti Yésus terus ngomong: “Tak omong sak beneré,dudu nabi Moses sing ngekèki roti sangka swarga, nang-ing Gusti Allah Bapakku. Dèkné sing ngekèki roti sangkaswarga, yakuwi roti sing sejati. 33Roti sing sangka nggonéGusti Allah kuwi ya roti sing medun sangka swarga lanngekèki urip langgeng marang manungsa.”

34 Wong-wong terus nembung: “Guru, awaké déwémbok dikèki roti iku sak terusé ta?”

35 Gusti Yésus semaur: “Ya Aku iki roti sing ngekèkiurip. Sapa sing mara nang nggonku ora bakal ngelihmenèh lan sapa sing pretyaya marang Aku ora bakal nge-lak menèh. 36 Aku pantyèn wis ngomong! Senajan kowéweruh Aku lan penggawéku, kowé ora pada pretyayamarang Aku. 37 Nanging ènèng sing pada teka maraniAku, yakuwiwong sing dipilih lan sing dipasrahkémarangAku karo Gusti Allah Bapakku. Wong sing pada tekamarani Aku kuwi ora bakal tak tampik. 38 Aku medunsangka swarga kuwi ora arep nglakoni kekarepankudéwé, nanging Aku nglakoni kekarepané Gusti Allah singngongkon Aku. 39 Lah kekarepané Gusti Allah kuwi apa?

Yohanes 6:40 24 Yohanes 6:51Ya iki: wong sing wis dipasrahké marang Aku kuwi ajasampèk ènèng sing ilang siji-sijia. Malah mbésuk, ingdina sing kèri déwé, dina sing wis dityawiské karo GustiAllah, wong-wong iki bakal tak tangèkké sangka pati.40Kekarepané Gusti Allah Bapakku kuwi ngéné: sapa singnitèni nèk Aku Anaké lan pretyaya ing Aku bakal nduwèniurip langgeng lan bakal tak tangèkké ing dina kuwi.”

41Wong-wong terus pada nggremeng. Ora pada ngan-del apa sing diomong karo Gusti Yésus, ora ngandel nèkDèkné roti sangka swarga. 42 “Mosok? Dèkné lak anakéYosèf lan Maria ta? Lah kok wani ngomong nèk Dèknémedun sangka swarga?”

43 “Aja pada pating gremeng,” Gusti Yésus semaur.44 “Ora ènèng wong sing bisa dadi muridku, nèk duduBapakku, sing ngongkon Aku, narik wong kuwi. Mulanéwong sing dadi muridku kuwi bakal tak tangèkké sangkapati, mbésuk ing dina sing kèri déwé. 45 Sapa waé singwis diwulangi lan didunung-dunungké karo Gusti AllahBapakku bakal pretyaya marang Aku. Lak wis ketulista nang kitabé para nabi nèk Gusti Allah bakal mulangiwong-wong! 46Ora ngomongnèk ènèngwong singwis tauweruh Gusti Allah, ora. Sing wis tau weruh ya namungAku iki, awit Aku tekané sangka nggoné Gusti AllahBapakku. 47 Pantyèn tenan. Sapa sing pretyaya marangAku nduwèni urip langgeng. 48 Aku iki roti sing ngekèkiurip. 49Mbah-mbahanmu mbiyèn pada mati kabèh nangwustèn, senajan padamanganmanah. 50Séjé banget karoroti sing sangka swarga. Wong sing mangan roti kuwi orabakal mati. 51 Aku iki roti sing nguripké, roti sing sangkaswarga. Sapa singmangan roti iki bakal urip slawasé. Rotising tak kèkké ya awakku déwé iki. Awakku tak kèkkésupaya jagat iki nduwèni urip.”

Yohanes 6:52 25 Yohanes 6:6252 Sakwisé krungu Gusti Yésus ngomong ngono wong-

wong terus pada bantah-bantahan karo kantya-kantyanédéwé ngomong: “Lah gèk kepriyé wong iki enggonéarep ngekèkké dagingé marang awaké déwé kongkonmangan?”

53 Gusti Yésus semaur: “Pada élinga! Nèk kowé oramangan dagingé lan ngombé getihé Anaké Manungsa,kowé ora bakal nduwèni urip blas! 54 Sapa sing mangandagingku lan ngombé getihku nduwèni urip langgeng.Mbésuk, ing dina sing kèri déwé, wong kuwi bakal taktangèkké sangka pati. 55 Awit daging lan getihku kuwipangan lan ombèn sing sejati. 56 Wong sing mangandagingku lan ngombé getihku bakal dadi siji karo Aku lanAku uga dadi siji karo wongé. 57Gusti Allah Bapakku singngongkon Aku, Dèkné ngekèki urip sing sejati. Aku urip,jalaran Dèkné ngekèki urip iki marang Aku. Mengkonouga sapa sing mangan dagingku bakal urip, jalaran Akungekèki urip iki marang Dèkné. 58Ya iku roti sing sangkaswarga. Sapa sing mangan roti iki bakal urip slawasé. Oratunggalé manah sing dipangan wong-wong mbiyèn nangwustèn. Awit kabèh pada mati.”

59 Ya iku mau kabèh sing diomong karo Gusti Yésus,dongé Dèkné mulangi nang sinaguk nang kuta Kapèr-nakum.

Tembung-tembung kasukmanlan panguripan

60 Okèh wong sing pada mèlu Gusti Yésus. Kadungkrungu piwulang mau terus pada sambat: “Piwulang ikiabot! Sapa sing kuwat?”

61 Senajan ora ènèng sing ngomongi Dèkné, nangingGusti Yésus ngerti nèk wong-wong mau ora setuju karopiwulangé, mulané pada nggremeng. 62Gusti Yésus terus

Yohanes 6:63 26 Yohanes 6:71ngomong: “Lah kok pada kagèt? Mbésuk kowé bakal padaweruh déwé Anaké Manungsa balik menèh munggahnang swarga. 63 Sing ngekèki urip kuwi namung RohéGusti Allah. Kekuwatané manungsa ora bisa nambahiapa-apa. Tembung-tembung sing tak omongké marangkowé kuwi ngrembuk bab kasukman. Tembung-tembungkuwi sing nguripké. 64 Nanging nang tengahmu ènèngsing ora pretyaya.” Kawit mauné Gusti Yésus wis ngertisapa waé sing ora gelem pretyaya lan sapa sing bakalngelungké Dèkné marang mungsuhé. 65Gusti Yésus terusngomong menèh: “Mulané Aku wis ngomong marangkowé nèk ora ènèng wong gelem dadi muridku, nèk oraGusti Allah Bapakku sing narik.”

66 Sakwisé kuwi okèh wong sing pada mundur, oragelem mèlu Gusti Yésus menèh.

Pengakoné rasul Pétrus67Gusti Yésus terus ngomongmarangmurid sing rolas:

“Apa kowé mbarang arep ninggal Aku?”68 Rasul Simon Pétrus semaur: “Gusti, lah awaké déwé

kongkon mèlu sapa? Namung Kowé sing bisa mulangiawaké déwé bab urip langgeng. 69 Awaké déwé saiki wispretyaya lan wis ngerti tenan nèk Kowé kuwi Kristus,Anaké Gusti Allah sing urip.”

70Gusti Yésus ngomong: “Sing milih kowé kabèh wongrolas lak Aku déwé ta? Nanging nang tengahmu singsiji Sétan.” 71 Gusti Yésus nyemoni Yudas, anaké Simonsangka Iskariot. Awit, senajan Yudas tunggalé muridrolas, nanging dèkné sing bakal ngelungké Gusti Yésusmarang mungsuhé.

7Gusti Yésus lan seduluré

Yohanes 7:1 27 Yohanes 7:131 Sakwisé kuwi Gusti Yésus mlaku turut bawah

Galiléa. Dèkné ora gelem nang bawah Yudéa, awit parapenggedéné wong Ju nang kono pada nggolèk jalaranarep matèni Dèkné. 2 Saiki dongé arep ènèng riyayagedé, yakuwi riyaya Ngedekké Tarup. 3 Mulané adik-adiké Gusti Yésus pada ngomong marang Dèkné: “Mbokkéné ditinggal. Kana budal nang Yudéa waé, dadinémurid-muridmu bisa weruh kwasamu. 4 Sapa kepénginkesuwur ora kenèng ndelikké pangwasané. Nèk niyatnduduhké kwasamu, ya dikétokké marang wong kabèhpisan.” 5 Adik-adiké ngomong ngono kuwi, jalaran orapada pretyaya marang Dèkné.

6 Nanging Gusti Yésus semaur: “Kanggo Aku saikidurung wantyiné. Séjé karo kowé, kowé sak wantyi-wantyi bisa budal. 7 Wong-wong ora bisa sengit marangkowé, awit kowé tunggalé karo wong-wong. NangingAku disengiti banget, awit Aku nyalahké wong-wong nèkklakuané ala. 8 Kana kowé pada budal. Aku ora budalndisik, awit kanggo Aku iki durung wantyiné.” 9MulanéGusti Yésus ya terus kèri nang Galiléa kaya sing diomongmau.

Gusti Yésus nang Gréja Gedé10Kadung adik-adiké wis pada budal, Gusti Yésus terus

budal mbarang, nanging ijèn, tanpa ènèng wong singngerti. 11 Nang riyaya kono para penggedéné wong Jupada nggolèki Gusti Yésus. Pada takon marang sakpada-pada: “Wongé nang endi?”

12 Pinemuné wong-wong bab Gusti Yésus séjé-séjé.Enèng sing ngomong: “Yésus kuwi wong apik!” Nangingènèng liyané sing ngomong: “Ora, Dèkné arep nyasarkéwong-wong!” 13 Nanging ora ènèng sing wani ngomongblaka, awit pada wedi karo para penggedé.

Yohanes 7:14 28 Yohanes 7:2414Nang tengahé minggu riyaya kuwi Gusti Yésus terus

mlebu nang Gréja Gedé lan mulangi nang kono. 15 Parapenggedéné wong Ju pada nggumun banget, mulanéngomong: “Wong iki lak ora tau mèlu sekolahané awakédéwé ta? Lah kok nduwèni kaweruh semono okèhé?”

16 Gusti Yésus semaur: “Sing tak wulangké iki orapikiranku déwé, nanging piwulangé Gusti Allah singngongkon Aku. 17 Sapa sing gelem nuruti karepé GustiAllah mesti bakal nitèni déwé nèk sing tak omong kuwipiwulang sangkaGusti Allah, ora pikiranku déwé. 18Wongsing mulang manut pikirané déwé kuwi namung nggolèklem-lemanéwong kanggo dèkné déwé. Nanging sapa singnuju supaya Gusti Allah sing dielem, wong kuwi mestikenèng diendelké lan dèkné ora bakal nyasarké. 19 Kowélak wis ditinggali wèté Gusti Allah ta karo nabi Moses? Yaapa ora? Nanging siji waé ora ènèng sing nglakoni. Lahkenèng apa kowé kok arep matèni Aku?”

20 Wong-wong semaur: “Kowé kuwi édan! Sapa singarep matèni Kowé?”

21 Gusti Yésus ngomong: “Namung barang siji sing taklakoni ing dina sabat, namung nambani wong lara, lahkowé kok wis pada ramé kaya ngono! 22Wis ping pira waékowé pada nyunati bayi lanang ing dina sabat nèk wolungdinané tiba ing dina kuwi. Awit nabi Moses wis mulangikowé, kudu nyunati botyah bayi nèk umuré wis wolungdina. Nanging sakjané dudu nabi Moses sing molai karosunatan. Sakdurungé nabi Moses ènèng, sunatan wisdilakokké. 23 Nèk kowé nyunati botyah ing dina sabatjalaran kowé manut pernatané nabi Moses, lah kowé kokpada nesu karo Aku nèk Aku nambani wong ing dinasabat? 24Mulané, nèk ngomong kuwi aja namung manutsak weruhmu ing njabané waé, nanging sembarang kudumbok timbang sing apik ndisik.”

Yohanes 7:25 29 Yohanes 7:3425 Sakwisé kuwi terus ènèng wong siji-loro sangka

Yérusalèm kono sing ngomong: “Iki lak wong singdigolèki arep dipatèni kaé ta! 26 Lah Dèkné kok malahmulangi nang ngarepé wong-wong. Lah kok ora ènèngsing nyekel? Apa penggedé-penggedéné wong Ju saikipada pretyaya nèk Dèkné Kristus? 27 Mosok ah? Jarénénèk Kristus teka ora ènèng wong ngerti Dèkné kuwisangka ngendi! Nanging panggonané wong iki awakédéwé ngerti!”

28Mulané dongé Gusti Yésus mulangi nang Gréja GedéDèkné terus ngomong karo swara sing banter: “Bener,menawa waé kowé pada ngerti Aku iki sapa lan Aku ikisangka ngendi. Nanging tekaku iki ora sangka karepkudéwé! Aku iki ènèng sing ngongkon lan sing ngongkonAku kuwi kenèng mbok pretyaya. Mung waé kowé orakenal marang Dèkné. 29 Nanging Aku ngerti Dèkné,awit Aku tekané sangka nggoné Dèkné lan Dèkné singngongkon Aku.”

30 Krungu kuwi wong-wong terus kudu nyekel GustiYésus, nanging ora ènèng sing wani, awit durung wan-tyiné. 31 Saiki malah wong okèh terus pada pretyayamarang Gusti Yésus. Wong-wong iki pada ngomong: “Yaiki Kristus. Apa bakal ènèng liyané sing bisa nindakképenggawé sing gedéné ngungkuli sing ditindakké wongiki. Aku ora ngandel!”

32 Para Farisi krungu omongané wong-wong bab GustiYésus, mulané terus pada pertimbangan karo para pen-garepé imam. Sakwisé kuwi para Farisi lan para pen-garepé imam pada ngongkon sekaut-sekauté Gréja Gedékongkon nyekel Gusti Yésus. 33 Gusti Yésus ngomong:“Enggonku tyampur karo kowé iki namung garèk sedilut.Ora suwimenèh Aku bakal balik menèh nang nggoné singngongkon Aku mbréné iki. 34 Kowé bakal nggolèki Aku,

Yohanes 7:35 30 Yohanes 7:42nanging ora bakal bisa nemu Aku, awit panggonan singbakal tak enggoni iki kowé ora bisa nekani.”

35 Para penggedéné wong Ju mau terus pada takonmarang sakpada-pada: “Wong iki arep lunga nang endita kok ngomong nèk awaké déwé ora bakal bisa nemuDèkné. Apa Dèkné arep lunga mèlu wong-wong sing saikipada buyar tyampur wong Grik? Menawa arep mulangiwong-wong sing ora ngerti Gusti Allah? 36 Aku kok oradunung. Dèkné ngomong nèk awaké déwé bakal nggolèkiDèkné, nanging ora bakal nemu. Dèkné ngomong menèhnèk awaké déwé ora bakal bisa nekani panggonanéDèkné.Dèkné sakjané ngomongké apa ta?”

37 Dina penutupé riyaya kuwi dina sing penting déwé.Gusti Yésus ngadek terus ngomong banter: “Sapa ngelak,mbrénéa nang nggonku, bakal tak kèki ngombé. 38NangKitab wis ketulis nèk banyu sing nguripké bakal mbludaksangka atiné wong sing pretyaya marang Aku!” 39 Nangkéné Gusti Yésus ngomongké bab Roh Sutyi, tegesé, sapasing pretyaya marang Dèkné bakal nampa Roh Sutyi.Nanging Roh Sutyi durung teka, awit Gusti Yésus durungmunggah nang swarga.

Pinemuné wong-wong babGusti Yésus séjé-séjé

40 Okèh wong sing pada ngrungokké piwulangé GustiYésusmau. Enèng sing ngomong: “Wong iki pantyèn nabising kudu teka!”

41 Nanging ènèng liyané sing ngomong: “Ya, wong ikiKristus!”

Terus ènèng sing liyané menèh semaur: “Mosok? ApaKristus tekané sangka Galiléa! Ora ngandel Aku? 42 Lakwis ketulis nang Kitab ta nèk Kristus kuwi turunané ratuDaved lan lairé kuwi nang Bètlehèm, kuta lairané ratu

Yohanes 7:43 31 Yohanes 8:2Daved.” 43 Dadiné pikirané wong-wong mau bab GustiYésus ora tunggalé, ènèng sing ngomong ngéné, ènèngsing ngomong ngono. 44 Enèng sing arep nyekel Dèkné,nanging ora pada wani.

45 Sekaut-sekaut sing njaga Gréja Gedé terus pada balikmenèhnangnggoné para pengarepé imam lan para Farisi,terus pada ditakoni: “Lah endi wongé? Kok ora mbokgawa mbréné?”

46 Sekaut-sekaut mau semaur: “Piwulangé wongé jannggumunké tenan. Awaké déwé durung tau krunguwongliyané ngomong kaya wong iki!”

47 Para Farisi terus ngomong: “Lah apa kowé mbarangwis dikenèng karo wongé? 48 Apa ènèng wong siji waésangka para penggedéné wong Ju lan sangka para Farisising pretyaya marang Dèkné? Lak ora ènèng ta? 49Wong-wong kuwi pada keblinger, awit ora pada dunung isinéKitab!”

50 Ing tengahé para Farisi iki ènèng wong siji singwis tau mara nang nggoné Gusti Yésus. Dèkné je-nengé Nikodémes. 51 Nikodémes ngomong: “Miturutwèté agamané awaké déwé, awaké déwé ora kenèngnyalahké wong, sakdurungé wongé ditakoni lan digolèkiapa salahé?”

52 Liyané pada semaur: “E, é, omongmu kok kaya-kayakowé arep mbélani wong Galiléa kuwi. Mbok digolèkidéwé nang Kitab ta, mengko lak kowé weruh déwé nèkGaliléa kuwi ora tau ngetokké nabi.” 53 Sakwisé iki wong-wong terus pada mulih nang omahé déwé-déwé.

8Wong wédok laku bédang konangan

1 Gusti Yésus ora mulih, nanging terus budal nang gu-nungOlèf. 2EsukéDèknémruput budalmenèhnangGréja

Yohanes 8:3 32 Yohanes 8:12Gedé. Wong okèh teka. Gusti Yésus terus njagong lanmulangi wong-wong iki. 3Nang tengahé wulangan terusènèng guru-guru Kitab lan wong Farisi pada teka nggawawong wédok kongkon ngadek nang tengahé wong-wong.Wong wédok iki konangan laku bédang. 4 Guru-guruKitab lan para Farisi terus ngomong marang Gusti Yésus:“Guru, wong wédok iki konangan laku bédang. 5Miturutwèté nabi Moses wong sing nglakoni dosa kaya ngonokuwi kudu dipatèni, dibandemi watu. Lah pinemumukepriyé?” 6 Wong-wong takon iki tujuané namung arepngenèng Gusti Yésus, nggolèk jalaran kanggo nyalahkéDèkné. Nanging Gusti Yésus malah ndingkluk terus nulisnang lemah karo drijiné.

7Wong-wongmaupadangetyek terus kepéngin krunguGusti Yésus semaur, mulané Gusti Yésus terus ngadeklan ngomong: “Sapa sing rumangsa blas ora nduwésalah kenèng molai mbandem watu marang wong wédokiki.” 8 Gusti Yésus terus ndingkluk lan nulis nang lemahmenèh. 9 Kadung krungu Gusti Yésus semaur ngonoguru-guru Kitab lan para Farisi terus pada lunga siji-siji,molai karo para pinituwa. Dadiné namung garèk GustiYésus déwé karo wong wédoké sing ijik nang ngarepéwong-wong kono. 10 Gusti Yésus terus ngadek lan takonmarang wong wédoké: “Lah wong-wong sing nggawakowé mbréné pada nang endi saiki? Apa ora ènèng singnyalahké kowé?”

11Wongé semaur: “Ora Gusti, ora ènèng siji-sijia!”Gusti Yésus terus ngomong: “Aku uga ora nyalahké

kowé, kana mulih, nanging aja nglakoni dosa menèh!”Gusti Yésus pepadangé jagat

12 Ing liya waktu Gusti Yésus ngomong marang wong-wong: “Aku iki pepadangé jagat. Wong sing mèlu Aku ora

Yohanes 8:13 33 Yohanes 8:21bakalmlaku ing pepetengmenèh, nanging bakal nduwènipepadangé urip.”

13 Para Farisi terus semaur: “Kowé kuwi ngomongkéawakmu déwé, ora ènèng seksi liyané, tembungmu orakanggo!”

14 Gusti Yésus terus ngomong: “Tembungku iki nyata,senajana namung Aku déwé sing ngomongké. Aku ngertitekaku iki sangka ngendi lan paranku iki nang endi.Nanging kowé ora ngerti apa-apa bab Aku! 15 Kowé kuwinèk ngomong namung manut apa weruhmu waé. Akuora nyalahké sapa-sapa. 16 Nanging semunggoné Akukudu nyalahké, putusanku mesti bener, awit dudu Akudéwé sing nggawé putusan, nanging Aku karo Bapakkusing ngongkon Aku. 17 Nang wètmu déwé ketulis nèkpaseksi bisané kanggo namung nèk ènèng wong loro singnyeksèni. 18Singdadi seksiku kuwiwong loro, yakuwiAkudéwé lan Bapakku, sing ngongkon Aku.”

19Wong-wong terus takon: “Lah endi Bapakmu.”Gusti Yésus semaur: “Kowé kuwi ora ngerti Aku iki

sapa, mulané kowé ya ora pada ngerti Bapakku. Semu-nggoné kowé ngerti Aku iki sapa, kowé ya mesti ngertiBapakku!”

20Gusti Yésus ngomong iki dongé Dèkné mulangi nangGréja Gedé. Dèkné ngadek tyedek karo kotakan-kotakanwadah duwit pawèhmarang Gusti Allah. Ora ènèng wongsing nyekel Dèkné, awit durung wantyiné.

Gusti Yésus ora sangka jagat kéné21 Ora let suwi Gusti Yésus terus ngomong menèh

marang wong-wong: “Aku iki bakal lunga lan kowé bakalpada nggolèki Aku lan bakal mati nggémbol salahmu.Kowé ora bisa teka nang panggonan sing bakal takparani.”

Yohanes 8:22 34 Yohanes 8:3022 Para pengarepé wong Ju terus ngomong: “Lah wong

kuwi kok ngomong nèk awaké déwé ora bisa teka nangpanggonan sing arep diparani Dèkné. Wong kuwi arepnggantung apa kepriyé ta?”

23 Gusti Yésus terus ngomong: “Kowé kuwi sangkangisor, nanging Aku sangka nduwur. Kowé wong donyakéné, nanging Aku ora. 24Mulané, Aku wis ngomong nèkkowé bakal mati nggawa salahmu. Awit nèk kowé orapada pretyaya nèk Aku iki pantyèn wujut kaya sing takomong, tenan, nèk mati kowé bakal nggawa salahmu.”

25 Wong-wong terus takon: “Kowé kuwi sakjané sapata?”

Gusti Yésus semaur: “Iku wis ora usah tak omongmenèh, awit enggonku ngomong wis ora kurang-kurang.26 Okèh prekara sing kudu tak omong kanggo nduduhkésalahmu, nanging Aku emoh ngomongké kuwi. Akunamung kepéngin nggelarké marang saben wong apatembungé sing ngongkon Aku. Dèkné kuwi bener lankenèng dipretyaya.”

27 Wong-wong ora ngerti nèk Gusti Yésus ngomongkébab Gusti Allah, Bapaké. 28 Mulané Gusti Yésus terusngomong: “Mbésuk nèk kowé wis pada ngunggahkéAnaké Manungsa nang kayu pentèngan, kowé bakalngerti Aku iki sapa. Kowé uga bakal ngerti nèk Aku oranglakoni apa-apa sangka karepku déwé, nanging sing takomong namung manut piwulangé Gusti Allah Bapakkumarang Aku. 29 Sing ngongkon Aku kuwi slawasé karoAku. Dèkné ora tau ninggal Aku déwé, awit Aku slawasénamung nglakoni sembarang sing ndadèkké legané atinéDèkné.”

30 Sakwisé Gusti Yésus ngomongké kuwi mau kabèhterus okèh wong sing pada pretyaya marang Dèkné.

Turunané Bapa Abraham

Yohanes 8:31 35 Yohanes 8:4131 Gusti Yésus terus ngomong marang wong Ju sing

pada pretyaya: “Nèk kowé pada nglakoni piwulangku,kowé kuwi nyata dadi muridku. 32 Kowé bakal nglakonikekarepané Gusti Allah lan jalaran sangka kuwi kowébakal merdéka.”

33Wong-wong terus semaur: “Kowé kuwi ngomong apata? Awaké déwé bakal merdéka? Kapan awaké déwé taudadi slaféwong? Awakédéwé lak turunanéBapaAbrahamta?”

34 Gusti Yésus semaur: “Pada ngertia! Sapa waé singnglakoni ala kuwi dadi slafé ala. 35 Slaf kuwi ora nduwènikwasa apa-apa lan ora bakal slawasé nang omahé singnduwé. Nanging anakéwongé nduwèni kwasa nang omahkono slawasé. 36 Mulané, nèk Anaké Gusti Allah wisngluwari kowé, kowé bakal merdéka tenan. 37Aku ngertinèk kowé kuwi kabèh turunané Bapa Abraham, nangingsenajan ngono kowé pada arep matèni Aku, awit piwu-langku blas ora mbok tampa ing atimu. 38 Sing tak omongiki apa sing diduduhké marang Aku karo Bapakku, nang-ing kowé kuwi nglakoni kekarepané bapakmu, yakuwiSétan.”

39Wong-wong semaur: “Bapaké awaké déwé kuwi BapaAbraham!”

Gusti Yésus ngomong: “Nèk kowé kuwi turunané BapaAbraham tenan, klakuanmu yamesti kaya Bapa Abraham!40Aku ngomongi kowé bab sing bener lan sing nyata, awitiki Aku krungu sangka nggoné Gusti Allah déwé, malahAku arep mbok patèni. Apa Bapa Abraham mbiyèn yangono? Lak ora ta! 41Kowé kuwi niru bapakmu!”

Wong-wong terus semaur: “Bapakmu? Gusti Allahdéwé bapaké awaké déwé lan awaké déwé ora tau ninggalDèkné.”

Anak-anaké Sétan

Yohanes 8:42 36 Yohanes 8:5242 Gusti Yésus ngomong: “Semunggoné Gusti Allah

kuwi bapakmu tenan, kowé mesti ya trésna marang Aku.Aku iki tekané sangka nggoné Gusti Allah terus maranang tengahmu. Aku mbréné iki ora sangka karepkudéwé, nanging Gusti Allah sing ngongkon Aku. 43 Kowékuwi ora pada dunung tembungku, awit kowé ora sabarngrungokké piwulangku! 44 Kowé kuwi anaké Sétan lankowé namung seneng nuruti karepé bapakmu. Sétankuwi kawit mbiyèné tukang matèni. Klakuané blas oratau ènèng beneré, awit dèkné setitik waé ora ènèngbeneré. Nèk dèkné goroh kuwi pantyèn wis lumrah, awitdèkné tukang goroh lan goroh kuwi tukulé sangka Sétan.45 Mulané ora nggumunké nèk kowé ora pada pretyayamarang piwulangku, awit piwulangku kuwi bener. 46 Jajal,sapa sing bisa nduduhké dosaku? Kenèng apa kowé kokora pada pretyaya marang Aku, senajana Aku ngomongsak beneré. 47Pantyèn! Wongnèk anakéGusti Allah tenanmesti ya nggugu tembungé Gusti Allah. Nanging kowédudu anaké Gusti Allah, mulané ya ora pada nggatèkkémarang piwulangé!”

Gusti Yésus lan Bapa Abraham48 Wong-wong terus ngomong: “Awaké déwé lak wis

ngomong ta, kowé dudu wong Ju tenan, nanging wongSamaritan. Kowé kelebon sétan!”

49 Gusti Yésus semaur: “Ora, Aku ora kelebon sé-tan. Aku nggunggung Gusti Allah Bapakku, nangingkowé malah ngèlèk-èlèkké Aku. 50 Aku ora kepéngindielem, ora. Enèng siji sing ngelem Aku lan Dèkné bakalnduduhké sapa sing bener lan sapa sing klèru. 51 Elinga!Wong sing nglakoni piwulangku kuwi slawasé ora bakalngalami pati.”

52 Wong-wong Ju mau terus pada ngomong: “Saikiawaké déwé ngerti tenan nèk kowé gemblung. Bapa

Yohanes 8:53 37 Yohanes 9:3Abraham lak mati ta? Lan para nabi mbarang! Lah kowékok ngomong: ‘Sapa sing nglakoni piwulangku ora bakalmati?’ 53 Lah nèk Bapa Abraham waé mati, para nabi ugakabèh mati, lah kowé kuwi sapa? Apa kowé ngungkuliBapa Abraham?”

54 Gusti Yésus semaur: “Apa Aku ngungkuli BapaAbraham? Semunggoné Aku ngelem awakku déwé, tem-bungku ora ènèng ajiné. Nanging Gusti Allah déwé,Bapakku, sing ngelem Aku. Dèkné sing mbok arani GustiAllahmu. 55 Nanging kowé ora kenal marang Dèkné.Aku iki sing kenal marang Dèkné. Aku goroh nèk Akungomong Aku ora kenal marang Dèkné, kaya enggonmupada goroh kuwi. Aku kenalmarangDèkné lanAkumanutmarang tembungé. 56 Bapa Abraham ngarep-arep tekakukaro bungah. Saiki kuwi wis klakon, mulané Dèkné yabungah tenan.”

57 Wong-wong mau terus ngomong marang Gusti Yé-sus: “Lah umurmu waé durung ènèng sèket taun kokngomong nèk wis weruh Bapa Abraham?”

58Gusti Yésus semaur: “Padangertia! SakdurungéBapaAbraham ènèng Aku wis ènèng.”

59 Wong-wong terus pada njikuk watu kanggo mban-demi Gusti Yésus, nanging Dèkné terus ndelik lan lungasangka Gréja Gedé kono.

9Gusti Yésus nambani wong lamur

1 Dongé Gusti Yésus mlaku Dèkné terus weruh wongsing lamur kawit lairé. 2 Murid-muridé terus takon:“Guru, apa sing marakké wong iki lair lamur: salahédèkné déwé apa salahé wong tuwané?”

3 Gusti Yésus semaur: “Ora salahé sapa-sapa! Wongédéwé ora salah lan wong tuwané ya ora salah. Wong

Yohanes 9:4 38 Yohanes 9:13-14kuwi lamur supaya kwasané Gusti Allah bisa kétok sangkauripé. 4Saiki pumpung ijik awan awaké déwé kudu nyam-butgawé nuruti kekarepané Gusti Allah sing ngongkonAku. Ora suwi menèh wengi bakal teka lan awaké déwéora bisa nyambutgawé apa-apa menèh. 5 Suwéné Akunang jagat kéné Aku pepadangé jagat.”

6 Sakwisé ngomong ngono Gusti Yésus terus idu nanglemah. Lemahé terus diulet-ulet karo iduné terusdiusapké mripaté wongé sing lamur. 7 Gusti Yésusngomong marang wongé: “Kana saiki raup nang blum-bang Siloam!” (Siloam kuwi tegesé: sing dikongkon.)Wongé terus budal. Sakwisé raup dèkné terus mulih,nanging saiki mripaté wis weruh.

8 Tangga-tanggané lan wong-wong liyané sing sabendinanéweruhwongé ngemis pada rasan-rasan: “Wong ikiapa dudu sing tukang ngemis kaé?”

9 Enèng sing semaur: “Ya, pantyèn dèkné!” Liyanéngomong: “Dudu, namung rupané sing kaya dèkné.”

Nanging wong sing mauné lamur semaur: “Pantyènaku iki sing tukang ngemis!”

10 Wong-wong terus takon: “Lah saiki kowé kok bisaweruh?”

11 “Wong sing jenengé Yésus sing nambani aku. Dèknéngulet-ulet lemah karo iduné terus diusapké mripatku.Sakwisé kuwi aku terus dikongkon raup nang blumbangSiloam. Kadung aku wis raup aku terus bisa weruh.”

12Wong-wong takon: “Lah wongé nang endi?”“Embuh ya,” wongé semaur.Para Farisi kepéngin ngerti kepriyé wongé bisané mari

13-14Gusti Yésus enggoné ngulet-ulet lemah karo idunékanggo nambani wong lamur mau ing dina sabat. Ingdina sabat kuwiwong Ju ora éntuk nyambutgawé apa-apa,mulané wongé terus digawa nang nggoné para Farisi arep

Yohanes 9:15 39 Yohanes 9:26dikelahké. 15Wongé ditakoni: “Kepriyé mripatmu bisanémari?” Wongé semaur: “Mripatku diusapi lemah teles,aku terus raup terus bisa weruh!”

16 Enèng para Farisi sing terus ngomong: “Aku orangandel nèkwong iki kongkonanéGusti Allah. Nèkwongéngerti Gusti Allah mosok nerak wèté dina sabat?”

Nanging liyané ngomong: “Nèk wong ala mosok bisanambani wong lamur?” Pinemuné wong-wong séjé-séjé.

17Wongé terus ditakoni menèh: “Kowé sing ditambanikaro wongé, lah kowé ngarani wongé kuwi sapa?”

“Dèkné kuwi nabi,” wongé semaur.18 Nanging para penggedéné wong Ju ora ngandel nèk

wongé kuwi mauné lamur terus saiki bisa weruh. Mulanéterus nyeluk wong tuwané. 19 Wong tuwané ditakoni:“Apa iki anakmu sing jaréné lamur kawit lairé. Lah saikikok bisa weruh?”

20 Wong tuwané semaur: “Ya, iki anakku sing lamurkawit lairé! 21 Nanging awaké déwé ora ngerti kepriyédèkné bisané weruh saiki lan sapa sing nambani. Mbokdèkné ditakoni déwé ta. Dèkné wis gedé, mesti ya bisangomong déwé!” 22Wong tuwané ngomong ngono kuwi,jalaran pada wedi karo para Farisi. Awit para Farisi wispada setuju nèk sapa waé sing ngakoni nèk Gusti Yésuskuwi Kristus, wong kuwi bakal dietokké sangka sinaguk.23 Kuwi jalarané wong tuwané ngomong marang wong-wong kongkon takon déwé.

24 Wongé terus dityeluk sepisan menèh lan diomongi:“Janjia nang ngarepé Gusti Allah nèk kowé ora goroh.Awaké déwé weruh nèk Yésus kuwi wong salah.”

25 Wongé semaur: “Embuh wongé wong salah embuhora, kuwi aku ora ngerti. Aku namung ngerti nèk akumauné lamur, nanging saiki aku bisa weruh!”

26 “Lah kowé diapakké kok saiki bisa weruh?”

Yohanes 9:27 40 Yohanes 9:3827 “Aku mau lak wis ngomong ta, nanging kowé ora

gelem ngrungokké. Apa kowé mbarang kepéngin dadimuridé Dèkné!”

28 Wong-wong terus pada nesu ngomong: “Kowésing dadi muridé Dèkné. Awaké déwé iki muridé nabiMoses. 29Awaké déwé ngerti nèk Gusti Allah wis omong-omongan karo nabi Moses, nanging Yésus kuwi embuhsangka ngendi, awaké déwé ora ngerti.”

30 Wongé terus semaur: “Saiki aku jan nggumuntenan. Lah wongé sing nambani mripatku marakké akubisa weruh kok kowé durung ngerti Dèkné kuwi sapa?31 Awaké déwé ngerti nèk Gusti Allah ora nampa pan-dongané wong salah. Gusti Allah namung ngrungokkémarang wong sing ngajèni lan manut marang Dèkné.32 Kawit mbiyèn awaké déwé ora tau krungu nèk ènèngwong tau nambani mripaté wong lamur kawit lairé, terusbisa weruh. 33 Nèk wong iki dudu Gusti Allah singngongkon Dèkné mesti ya ora bisa nambani aku?”

34 Para Farisi terus semaur: “Kowé kuwi apa? Kawitlairmu tekan saiki kowé kebek salah. Lah kowé kok arepmulangi awaké déwé!” Wongé terus dietokké sangkasinaguk.

35 Gusti Yésus krungu nèk wongé dietokké sangkasinaguk. Kadung kepetuk karo wongé Dèkné terusngomong: “Apa kowé pretyaya marang Anaké Ma-nungsa?”

36Wongé semaur: “Lah Anaké Manungsa kuwi sapa ta?Aku kepéngin ngerti, dadiné aku bisa pretyaya marangDèkné.”

37 Gusti Yésus ngomong: “Kowé wis weruh wongé, yasing omong-omongan karo kowé iki!”

38 “Aku pretyaya, Gusti!” Wongé terus niba nyembahGusti Yésus.

Yohanes 9:39 41 Yohanes 10:939 Gusti Yésus ngomong: “Tekaku nang jagat kéné

ngétokké sapa sing gelem manut marang Gusti Allah lansapa sing ora! Dadiné, sing lamur bisa weruh lan singweruh dadi lamur.”

40 Enèng wong Farisi sing krungu kuwi terus padangomong: “Apa awaké déwé iki lamur?”

41Gusti Yésus semaur: “Semunggoné kowé lamur, kowéora nduwé salah. Lah saiki kowé déwé ngomong nèk kowéweruh, mulané kowé salah sak terusé!”

10Gusti Yésus pangon sing sejati

1 Gusti Yésus terus mulangi wong-wong mau nganggogambar ngéné: “Iki dirungokké sing apik. Nèk ènèngwong mlebu kandang wedus, nanging ora liwat lawangé,wong kuwi mesti maling apa tukang ngrampok.2-3 Pangoné mlebu kandang liwat lawangé lan sing jagakandang mesti bakal mbukakké lawangé. Wedusé kabèhnitèni swarané pangoné. Wongé nyeluki jenengé wedusésiji-siji terus digiring metu arep diengon. 4 Nèk wedusékabèh wis dietokké, pangoné terus mlaku nang ngarepdéwé. Wedusé terus ngetutké dèkné, awit kabèh nitèniswarané. 5 Wedus-wedus iki ora bakal ngetutké wongliyané. Nèk ènèng wong liyané teka, wedusé malah padamblayu lunga, awit ngerti nèk kuwi dudu pangoné.”

6 Gusti Yésus nganggokké gambar iki, nanging wong-wong ora dunung.

7-8 Mulané Dèkné terus ndunung-ndunungké ngéné:“Omongku iki dirungokké sing apik tenan! Ya Aku ikilawangé kandang wedus. Kabèh sing tekané sakdurungéAku, kuwi maling lan tukang ngrampok. Mulané wedus-wedus ora ngrungokké swarané. 9Aku iki lawangé. Wong

Yohanes 10:10 42 Yohanes 10:21sing mlebu liwat Aku bakal slamet. Wong kuwi mlebu-metu bakal nemu pangan. 10 Kowé pada ngerti, malingkuwi tekané namung arep nyolong, matèni lan ngrusak.Nanging Aku teka ngekèki urip kalubèran.

11 “Aku iki pangon sing sejati. Pangon sing sejatisaguh mati nglabuhi wedus-wedusé. 12-13 Wong singnamung kerja angon kuwi dudu pangoné lan dudu singnduwé wedusé. Wong kaya ngono kuwi malah mblayulunga nèk ènèng kéwan galak teka arep mangan wedusé.Wedus-wedusémesti ditinggal, awit dèkné namung kerja.Wedus-wedusé ditubruk karo kéwané galak terus padabuyar. 14-15 Aku iki pangon sing sejati. Kaya enggonéGusti Allah Bapakku mangertèni Aku lan AkumangertèniDèkné, kaya ngono uga Aku ngerti wedusku siji-sijinélan wedusku siji-sijiné ya ngerti Aku. Aku ora émanuripku kanggo nglabuhi wedus-wedusku. 16 Aku uganduwé wedus-wedus liyané sing ora nang kandang kéné.Wedus-wedus kuwi uga kudu tak engon lan bakal padangrungokké swaraku. Bakal tak giring dadi siji karowedus-wedus singwis nang kéné. Dadinéwedus-weduskukabèh bakal tunggal kandang lan tunggal pangon.

17 “Gusti Allah Bapakku nrésnani Aku, awit Aku mas-rahké uripku, supaya Aku bisa nampa uripku menèh.18Aku masrahké uripku sangka karepku déwé. Ora ènèngsing bisa ngrebut sangka Aku. Mati ya karepku déwélan urip ya karepku déwé. Kuwi kekarepané Gusti AllahBapakku.”

19 Tembung-tembungé Gusti Yésus kuwi marakké parapenggedéné wong Ju sing nang kono pada èngkèl-èngkèlan. 20Okèh singngomong: “Yésus kuwiwong édan,wong kelebon sétan. Aja dirungokké.”

21 Saloké ngomong: “Nèk wong kelebon sétan mosokbisa mulangi kaya ngono. Mosok sétan bisa nambani

Yohanes 10:22 43 Yohanes 10:32wong lamur? Lak ora ta?”

Sing pretyaya lan sing ora22 Saiki nang kuta Yérusalèm ènèng riyaya gedé. Saben

taun ènèng riyaya iki kanggo ngélingké bukakané GréjaGedé. Riyaya iki tiba wayahé adem. 23 Gusti Yésusmlaku-mlaku nang Gréja Gedé kono nang panggonan singjenengé Gadriné Soléman. 24 Para penggedéné wong Juterus pada ngubengi Dèkné takon: “Mbok awaké déwéndang diomongi ta! Nèk kowé kuwi pantyèn Kristustenan, mbok ngomong blaka ta?”

25 Gusti Yésus terus semaur: “Aku lak wis ngomong ta!Nanging kowé ora gelem pretyaya. Aku nindakké peng-gawé sing nggumun-nggumunké kanggo tanda nèk GustiAllah Bapakku sing ngongkon Aku lan sing ngekèki kwasaAku. 26 Nanging kowé meksa ora pretyaya. Kowé ngertikenèng apa kowé kok ora pada pretyaya? Jalaran kowékuwi dudu wedusku. 27Wedusku nitèni swaraku lan mèluAku. Aku ngerti wedusku siji-sijiné. 28Kabèh tak kèki uriplanggeng lan ora bakal tiba ing karusakan. Ora ènèng singbisa ngrebut wedusku sangka tanganku. 29 Gusti AllahBapakku sing ngekèki wedus-wedus kuwimarang Aku lankwasané Gusti Allah Bapakku kuwi ngungkuli kwasa sakkabèhé. Ora ènèng sing bisa ngrebut wedus-weduskusangka kwasané Gusti Allah Bapakku. 30 Aku karo GustiAllah Bapakku kuwi tunggalé.”

31 Para penggedéné wong Ju terus njikuki watu menèharep dienggo mbandemi Gusti Yésus. 32Gusti Yésus terusngomong: “Kowé lak wis pada weruh déwé ta? Wis pingpira Aku nindakké penggawé betyik? Kuwi mau kabèhsangka karepé Gusti Allah Bapakku. Lah sing endi singmarakké kowé arep mbandemi watu Aku?”

Yohanes 10:33 44 Yohanes 10:4133 Wong-wong mau terus semaur: “Dudu kuwi sing

marakké awaké déwé arep mbandemi kowé! Kowé kuwinamung manungsa ta? Lah kok ngomong nèk Kowé karoGusti Allah tunggalé. Kowé kuwi ngèlèk-èlèkké GustiAllah!”

34 Gusti Yésus terus ngomong: “Nang kitabmu déwéGusti Allah lak tau ngomong ngéné ta marang wong-wong sing dikongkon nuntun bangsané: ‘Kowé kuwi padatak arani allah!’ Lan kowé ngerti ta nèk sing ketulisnang Kitab kuwi nyata. 35-36 Lah nèk wong-wong singdipilih dikongkon nuntun bangsané diarani allah karoGusti Allah, lah kowé kok pada nyalahké Aku. Kok padangomong nèk Aku ngèlèk-èlèkké Gusti Allah? Lak GustiAllah déwé ta sing miji Aku lan ngongkon Aku teka nangjagat kéné? Lah Aku kok ora éntuk ngomong nèk Akuiki Anaké Gusti Allah? 37Nèk Aku ora ngétokké kwasanéGusti Allah Bapakku, kowé ora usah pretyaya marangAku. 38Kowé kabèhwis pada weruh déwé, nangingmeksakowé ora pada pretyaya marang Aku. Senajana kowéora pretyaya marang Aku, mbok pada pretyayaa tanda-tanda sing tak tindakké kuwi. Dadiné kowé bisa nitènilan dunung nèk Gusti Allah Bapakku karo Aku siji lan Akukaro Gusti Allah Bapakku ya siji.”

39 Wong-wong krungu Gusti Yésus ngomong ngonokuwi terus arep nyekel Dèkné, nanging Gusti Yésus terusnglungani.

40 Dèkné terus ngabrah laut Yordan tekan sakwijinépanggonan. Mbiyèn Yohanes molai mbaptis nang pangg-onan kuwi. Gusti Yésus terus nang kono rada suwi.41Okèhwong pada teka nang nggoné Gusti Yésus lan padangomong: “Yohanes déwé ora tau nindakké penggawésing nggumunké, nanging sembarang sing diomong karo

Yohanes 10:42 45 Yohanes 11:11dèkné bab Gusti Yésus kuwi nyata.” 42Mulané wong okèhterus pada pretyaya marang Gusti Yésus.

11Lasarus ninggal

1 Saiki nang désa Bétani ènèng wong lara. Wong ikijenengé Lasarus, kakangé Marta lan Maria. 2Ya Maria ikising ora let suwi menèh ngusapi sikilé Gusti Yésus karolengawangi sing larang terus dilapi karo rambuté. 3Martalan Maria terus kongkonan ngomongi Gusti Yésus nèkLasarus lara. Lasarus kuwi ditrésnani karo Gusti Yésus.

4 Kadung Gusti Yésus krungu kabaré, Dèkné terusngomong ngéné: “Pernyakit iki ora bakal marakkéLasarus ninggal, malah bakal kanggo ngluhurké GustiAllah lan jalaran sangka kuwi uga ngluhurké Anaké GustiAllah.”

5-6 Bener Gusti Yésus trésna tenan marang Lasarus,Marta lan Maria, nanging Dèkné meksa ora ndang budal,malah ijik ngentèni rong dinamenèh. 7Sakwisé rong dinakuwi Gusti Yésus terus ngejèk murid-muridé ngomongngéné: “Hayuk budal nang Yudéa menèh!”

8Murid-muridé semaur: “Guru, apa Kowé wis lali nèkpara penggedéné wong Ju pada arep matèni kowé nangkana. Lak durung suwi waé ta? Lah Kowé kok arep baliknang Yudéa menèh?”

9 Gusti Yésus ngomong ngéné: “Sedina kuwi lak rolasjam ta. Nèk kowé mlaku ing wayah awan kowé ora bakalkesandung, awit padang. 10 Nanging nèk kowé mlakuing wayah wengi, kowé bakal kesandung, awit peteng.”11Gusti Yésus terus ngomong menèh: “Lasarus, kantyanéawaké déwé, wis turu saiki, nanging dèkné arep takgugah.”

Yohanes 11:12-13 46 Yohanes 11:2612-13 Murid-muridé mikir nèk Lasarus wis bisa turu

kepénak, mulané terus pada ngomong: “Gusti, nèkLasarus wis bisa turu kepénak, dèkné ya mesti ndangmari.” 14 Sakjané Gusti Yésus ngomongké nèk Lasaruswis ninggal, mulané terus ngomong blaka waé: “Lasaruswis ninggal! 15 Aku bungah nèk Aku durung nang kana,dadiné kowé bisaweruhmenèh lan bisa pretyaya. Mulanéhayuk saiki pada budal nang nggoné Lasarus.”

16 Rasul Tomas, anak kembar, terus ngomong marangmurid-murid liyané: “Hayuk awaké déwé pada mèlu waé,dadiné bisa mati bareng karo Gusti Yésus.”

Gusti Yésus sing nangèké wong mati lan sing ngekèki urip17 Kabèh terus budal nang désa Bétani. Kadung

wis tekan nggoné, Gusti Yésus krungu nèk Lasarus wisdikubur patang dina. 18 Bétani kuwi ora adoh karoYérusalèm, namung kira-kira telung kilomèter. 19Mulanépara penggedénéwong Ju okèh sing pada teka nilikiMarialan Marta sing kepatèn.

20 Kadung krungu nèk Gusti Yésus teka, Marta terusmetu arepmapak, nangingMaria oramèlu. 21Marta terusngomong marang Gusti Yésus: “O Gusti, nèk Kowé wisteka kawit wingi-wingi kakangku mesti ora sida ninggal.22 Nanging uga saiki, senajan dèkné wis ninggal, akungerti nèk Gusti Allah bakal ngekèki Kowé apa pen-jalukmu.”

23 Gusti Yésus semaur: “Marta, kakangmu bakal uripmenèh.”

24TembungéMarta: “Bener Gusti, aku ngerti nèk dèknébakal urip menèh, mbésuk ing dina sing kèri déwé, nèkkabèh wong mati bakal tangi menèh!”

25Gusti Yésus terus ngomong: “Ya Aku iki sing nangèkéwong mati lan ngekèki urip langgeng. Sapa sing pretyayamarang Aku bakal urip menèh, senajan wis mati. 26Wong

Yohanes 11:27 47 Yohanes 11:37

kuwi wis nampa urip langgeng lan ora bakalmati slawasé,jalaran pretyaya marang Aku. Apa kowé pretyaya kuwi,Marta?”

27 Marta semaur: “Ya Gusti, aku pretyaya tenan nèkKowé kuwi Kristus, Anaké Gusti Allah sing kudu teka nangjagat kéné.”

28 Marta terus balik nang nggoné Maria lan ngomongalon-alonmarang dèkné: “Maria, Gurunéwis teka. Dèknénékokké kowé!” 29 Sakwisé krungu kuwi Maria terussakwat ngadek arep metuki Gusti Yésus. 30 Gusti Yésusdurungmlebu nang désané, nanging ijik nang panggonandongé kepetuk karo Marta. 31 Para penggedéné wongJu sing pada teka nglipur Maria weruh dèkné menyatlunga, ndarani Maria arep nangis nang kuburan, teruspada ngetutké.

32 Kadung Maria wis tekan nggoné Gusti Yésus, dèknéterus niba nang ngarepé ngomong: “O Gusti, nèk Kowéwis nang kéné kawitwingi-wingi, kakangkumesti ora sidaninggal.”

33 Gusti Yésus weruh Maria lan wong-wong sing padamèlu mbrono mau pada nangis, Dèkné terus krasa melaslan sedi banget. 34 Dèkné terus takon: “Lasarus mbokkubur nang endi?”

“Hayuk tak gawa nang kuburané, Gusti,” wong-wongsemaur.

35 Mripaté Gusti Yésus terus metu eluhé. 36 Parapenggedéné wong Ju sing pada weruh kuwi terusngomong: “Dèkné jan trésna tenan marang Lasarus!”

37Nanging saloké ènèng sing ngomong ngéné: “Dèknélak bisa nambani wong sing lamur ta! Ajuré ya bisangalang-alangi supaya Lasarus ora mati.”

Gusti Yésus nangèké Lasarus

Yohanes 11:38 48 Yohanes 11:48sangka pati

38 Saiki Gusti Yésus wis tekan kuburané, atiné teruskrasa susah lan jèngkèl menèh. Kuburané kuwi guwasing ditutupi watu gedé. 39 Gusti Yésus terus ngomong:“Kuburané dibukak!”

Marta semaur: “Gusti, kakangku wis dikubur patangdina suwéné. Saiki wis mambu!”

40 Gusti Yésus ngomong marang Marta: “Aku lak wisngomong marang kowé ta! Nèk kowé pretyaya tenanmarang Aku, kowé bakal weruh sepira gedéné kwasanéGusti Allah!” 41 Watuné sing dienggo nutupi kuburanéterus disurung. Gusti Yésus terus nyawang nduwurlan ndonga: “Bapakku, Aku kesuwun nèk Kowé nampapandongaku. 42 Aku déwé ngerti nèk saben-saben Akundonga marang Kowé, apa penjalukku keturutan. Nang-ing Aku ngomong kuwi mau, supaya wong-wong singnang kéné iki pada krungu lan pada pretyaya nèk KowésingngongkonAku.” 43Sakwisé ndonga, Gusti Yésus terusmbengok: “Lasarus, metua mbréné!” 44 Lasarus, singmauné mati, terus metu, nanging tangané lan sikilé ijikdibuntel mori. Rainé mbarang ijik ditutupi katyu mori.Gusti Yésus terus ngomong: “Moriné diutyuli supayawongé bisa mlaku.”

45 Para penggedéné wong Ju sing mèlu Maria padaweruh lelakon kuwi mau, mulané terus ènèng okèh singpada pretyayamarang Gusti Yésus. 46Nanging ènèng singpada budal nang nggoné para Farisi mbarang ngomongkénèk Gusti Yésus nguripké Lasarus menèh. 47Mulané parapengarepé imam lan para Farisi terus pada nglumpukképara penuntuné agama lannangbegandringankono teruspada takon: “Lah awaké déwé saiki kepriyé? Yésus ikinindakké penggawé sing nggumun-nggumunké. 48 Nèkdiejarké ngono suwi-suwi wong kabèh pada mèlu Dèkné.

Yohanes 11:49-50 49 Yohanes 11:57Mengko bangsa Rum wedi nèk bangsané awaké déwé orabakal manut lan entèk-entèké bangsa Rum bakal ngrusakGréja Gedé lan bangsané awaké déwé.”

49-50 Nanging Kayafas, Imam Gedé, semaur ngéné:“Mosok kowé durung pada dunung? Luwung Dèknésing mati tenimbang awaké déwé kabèh sak bangsa.”51 Kayafas ngomong ngono kuwi ora sangka pikiranédèkné déwé, nanging Gusti Allah sing ngekèki tembungdèkné, awit dèkné kuwi Imam Gedé ing taun kuwi. Kuwijalarané dèkné ngomongké nèk Gusti Yésus kudu matinglabuhi bangsané. 52 Lan menèh, Gusti Yésus enggonémati ora namung nglabuhi bangsané waé, nanging ugasupaya kabèhwong sing pretyayamarangDèkné bisa dadisiji, senajana pada pentyar sakparan-paran.

53 Sakploké dina kuwi para penggedéné wong Ju padanggolèk akal arepmatèni Gusti Yésus. 54Mulané Gusti Yé-sus ora ngétokmenèh nang tengahéwong-wong, nangingDèkné terus lunga sangka kono budal nang kuta Efraim,tyedek karo wustèn. Gusti Yésus terus nang kono karomurid-muridé.

55 Saiki wayahé Paskah wis tyedek, mulané wong okèhpada teka nang Yérusalèm arep pada nindakké sesutyèn.56 Wong-wong pada lingak-linguk nggolèki Gusti Yésus.Nèk pada ngumpul nang Gréja Gedé kono terus padatakon marang sakpada-pada: “Dèkné bakal teka apa oraya?” 57Para pengarepé imam lanpara Farisiwis ngongkonngabar-ngabarké, nèk ènèng wong ngerti Gusti Yésuskuwi nang endi, kudu diomongké, supaya Dèkné dityekel.

12Gusti Yésus diusapilenga-wangi sikilé

Yohanes 12:1 50 Yohanes 12:10-11

1 Nem dina sakdurungé riyaya Paskah molai GustiYésus teka nang désa Bétani. Bétani kuwi panggonanéLasarus, sing mauné wis mati, nanging terus ditangèkkémenèh karo Gusti Yésus. 2 Mulané saiki wong-wongpada mangan énak karo Gusti Yésus. Sing ladèn Marta,lah Lasarus jejagongan karo Gusti Yésus. 3 Maria kokterus njikuk lenga-wangi sak botol diesokké nang sikiléGusti Yésus terus diusapi karo rambuté. Sak omah terusmalih mambu lenga-wanginé. Kuwi lenga-wangi nardussing tus, sing regané larang banget. 4-5 Nanging muridéGusti Yésus sing jenengé Yudas Iskariot, nyenèni Mariangéné: “Lenga-wangi kuwi semunggoné diedol payu pi-rang duwit waé, lak kenèng dienggo nulungi wong singora nduwé ta?” Ya Yudas iki sing mbésuké ngelungkéGusti Yésus marang mungsuhé. 6Dèkné ngomong ngonokuwi sakjané ora jalaran dèkné mikirké wong sing oranduwé, ora, nanging jalaran dèkné kuwi maling. Dèknésing nyekel duwit lan dèkné ajek njikuki dienggo dèknédéwé.

7Gusti Yésus terus ngomong ngéné: “Mbok bèn! Mariangusapi Aku karo lenga-wangi iki ènèng tujuané. Dèknémolai tata-tata kanggo mbésuk nèk Aku bakal dikubur.8 Wong mlarat kuwi slawasé ènèng waé, nanging eng-gonku tyampur karo kowé iki ora suwi.”

Lasarus arep dipatèni9 Saiki wong okèh pada krungu nèk Gusti Yésus nang

Bétani kono, mulané terus pada mbrono mbarang. Nang-ing ora namung kepéngin weruh Gusti Yésus waé, wong-wong uga kepéngin weruh Lasarus sing urip menèh.10-11 Lelakoné Lasarus kuwi marakké wong Ju pirang-pirang pada pretyaya marang Gusti Yésus. Mulané parapengarepé imam saiki arep matèni Lasarus mbarang.

Yohanes 12:12 51 Yohanes 12:21Gusti Yésus diarak mlebu Yérusalèm

12 Liyané dina wong pirang-pirang pada teka nangYérusalèm arep ngurmat riyaya Paskah. Wong-wongiki krungu nèk Gusti Yésus arep teka mbrono mbarang.13 Mulané terus pada metu sangka kutané arep mapakGusti Yésus. Wong-wong nggawa godong palem teruspada nyuraki Gusti Yésus ngomong: “Hosana, mugaslameta kongkonané Gusti Allah sing teka iki, sing bakaldadi ratuné bangsa Israèl.”

14Gusti Yésus nemukimar enom terus ditumpaki. Kuwityotyok karo sing wis ketulis nang Kitab. 15 Ayat kuwiuniné ngéné:“Aja wedi, anak Sion!Delokké, ratumu teka numpak kimar enom.”

16 Ing waktu kuwi murid-muridé durung dunung apasing klakon iki, nanging sakwisé Gusti Yésus mati lantangi menèh sangka pati terus pada kélingan apa singketulis nang Kitab lan pada ngerti nèk kuwi saiki wisklakon kabèh.

17 Wong-wong sing pada weruh Gusti Yésus nangèkéLasarus sangka pati terus pada ngomong-omongké babkuwi. 18Mulané wong pirang-pirang terus budal metukiGusti Yésus, jalaran pada krungu Dèkné nindakké peng-gawé sing nggumunké tenan. 19 Para Farisi saiki terusngomong marang sakpada-pada: “Kowé weruh déwé ta!Awaké déwé wis ora bisa apa-apa! Delokké kuwi! Sasatéwong kabèh pada ngetutké Yésus!”

Gabah nèk ora dipendem nang lemah ora bakal tukul20 Bareng karo wong-wong sing pada nang riyaya kono

uga ènèng wong Grik siji-loro teka arep nyembah GustiAllah. 21Lah terus ènèng singmara nang nggoné rasul Fil-ipusmbarang. Rasul Filipus kuwimuridé Gusti Yésus singsangka kuta Bètsaida nang bawah Galiléa. Wong-wong

Yohanes 12:22 52 Yohanes 12:29Grik kuwi takon marang rasul Filipus ngéné: “Kangé,awaké déwé kepéngin omong-omongan karo Yésus!”

22 Rasul Filipus terus ngomongi Andréas lan kabèhloro terus mara nang nggoné Gusti Yésus ngomongkébab karepé wong-wong Grik mau. 23 Gusti Yésus semaurngéné: “Pantyèn, saiki wis wantyiné. Gusti Allah bakalngluhurké Anaké Manungsa. 24 Dirungokké sing apikomongku iki: gabah sak elas kaé nèk ora dipendem nanglemah terus mati ya ora bakal dadi okèh. Slawasé yasak elas waé. Nanging nèk dipendem nang lemah terusmati, malah bisa ngetokkéwoh okèh. 25Mulané, sapa singéman uripé malah bakal kélangan. Nanging sapa sing oraéman uripé ing donya iki, malah bakal nemu urip singlanggeng. 26 Lan menèh, sapa sing kepéngin ngladèniAku kudu ngetutké Aku, supaya bisa mèlu Aku ngendiparanku. Sapa sing ngladèni Aku bakal diajèni karo GustiAllah Bapakku.”

Gusti Yésus ngomong nèkDèkné bakal mati

27 Gusti Yésus terus ngomong menèh: “Atiku saikisedi lan bingung. Lah Aku kudu ngomong apa? MosokAku nembung marang Gusti Allah Bapakku supaya Akuora usah nglakoni kasangsaran iki? Ora, awit Aku tekanang jagat kéné tujuané nglakoni kuwi!” 28 Gusti Yésusterus ndonga: “Gusti Allah Bapakku, mbok diluhurkéJenengmu!”

Sakwisé Gusti Yésus ndonga ngono kuwi terus ènèngswara sangka langit ngomong ngéné: “Wis tak kétokkékwasaku, nanging bakal tak wujutké sepisan menèh!”

29 Wong-wong sing nang kono uga krungu swarané,ndarani ènèng gluduk. Liya-liyané ngomong nèk ènèngmulékat omong-omongan karo Gusti Yésus.

Yohanes 12:30 53 Yohanes 12:3830 Nanging Gusti Yésus ngomong ngéné: “Swara kuwi

mau ora kanggo Aku, nanging kanggo kowé. 31 Saikiwis wantyiné enggoné Gusti Allah bakal nduduhké salahémanungsa nang jagat kéné. Saiki wis wantyiné enggonéSétan, sing ngwasani jagat iki, bakal diedunké. 32NangingAku bakal diunggahké sangka bumi iki. Nèk Aku di-unggahké sangka bumi iki, Aku bakal narik wong kabèhmarang Aku!” 33Kuwi Gusti Yésus ngomongké nèk Dèknébakal mati nang kayu pentèngan.

34 Mulané wong-wong terus pada semaur: “Lo, awakédéwé ngerti sangka Kitab nèk Kristus bakal urip slawasé.Lah jaréné Kowé Anaké Manungsa, lah Kowé kokngomong nèk Kowé bakal mati. Lah Anaké Manungsakuwi sapa?”

35 Gusti Yésus terus ngomong ngéné marang wong-wong: “Aja pada bingung. Pepadang iki nang tengahmumung garèk sak gebyaran waé. Mulané, pumpung ijikènèng, mlakua nang pepadang. Mengko nèk wis petengkowé ora weruh dalan. 36 Pretyayaa marang pepadang,pumpung ijik ènèng nang tengahmu, supaya kowé dadianaké pepadang.”

Sakwisé ngomong ngono kuwi Gusti Yésus terus lunga,ora ngétok marang wong-wong. 37 Nanging sena-jana Gusti Yésus nindakké penggawé sing nggumun-nggumunké lan wong-wong pada weruh déwé, meksawong-wong ora pretyaya marang Dèkné. 38 Pantyèntyotyok tenan karo sing diomong karo nabi Yésaya, singuniné ngéné:“Gusti, sapa sing gelem pretyaya tembungé awaké déwé?Sapa sing gelem nggatèkké marang kwasamu? Ora

ènèng!”

Yohanes 12:39 54 Yohanes 12:4839 Mulané, kangèlan tenan wong-wong enggoné arep

pretyaya. Nabi Yésayambiyèn ya wis tau ngomong ngénémbarang:40 “Gusti Allah sing marakké wong-wong ora weruhlan Gusti Allah sing marakké wong-wong atiné kaku.Nèk ora ngono, mengko ndak pada dununglan pada balik menèh nang nggoné Gusti Allah lan di-

waraské.”41 Kuwi mau nabi Yésaya ngomongké bab Gusti Yésus,

awit nabi Yésaya wis weruh kwasané Gusti Yésus.42Nanging senajan kepriyé waé ènèng wong gedé-gedé

pirang-pirang, yakuwi penggedé-penggedéné wong Ju,sing pada pretyaya nèk Gusti Yésus kuwi kongkonanéGusti Allah. Nanging wong-wong iki pada wedi karo paraFarisi, mulané ora gelem blaka nèk pretyaya, mengkondak dietokké sangka sinaguk. 43Karomenèh wong-wongluwih seneng dielem manungsa tenimbang dielem GustiAllah.

Tembungé Gusti Yésussing ngrutu manungsa

44 Ing liya dina Gusti Yésus terus ngomong ngénémarang wong-wong: “Wong sing pretyaya marang Akukuwi sakjané ora namung pretyaya marang Aku waé,nanging wong kuwi pretyaya marang Gusti Allah, awitGusti Allah sing ngongkon Aku. 45 Dadiné wong singweruh Aku kuwi uga weruh Gusti Allah sing ngongkonAku. 46 Tekaku nang jagat kéné dadi pepadang, supayawong sing pretyaya marang Aku ora nang pepetengmenèh. 47Nèk ènèng wong ngrungokké pituturku nang-ing ora dilakoni, Aku ora bakal nyetrap wong kuwi. Akuteka nang jagat kéné ora arep nyalahké manungsa, ora.Aku mbréné iki arep nulungi manungsa. 48Aku ora bakal

Yohanes 12:49 55 Yohanes 13:6nyalahké wong sing nyepèlèkké Aku lan sing ora manutpituturku, ora! Nanging pitutur sing tak gelarké, kuwising bakal nyalahké manungsa, mbésuk nèk kabèh wongbakal dikrutu. 49 Enggonku memulang ora metu sangkakarepku déwé, ora. Gusti Allah Bapakku sing ngongkonAku, Dèkné sing ngomongi Aku apa sing kudu tak omong.50LanAkungerti nèk sing dikarepké karo Gusti Allah kuwinggawa urip langgeng kanggo manungsa. Mulané, singtak omong ya namung apa omongé Gusti Allah Bapakku.”

13Gusti Yésus misuhi sikilé murid-muridé

1 Riyaya Paskah wis kurang sedina. Gusti Yésus wisngerti nèk saiki Dèkné kudu ninggal jagat kéné lan kudubudal nang nggoné Gusti Allah Bapaké. Gusti Yésuspantyèn nrésnani murid-muridé sing nang jagat kéné lansaiki Dèkné kepéngin nduduhké nèk katrésnané Dèknélanggeng.

2 Saiki Gusti Yésus lan murid-muridé ijik jejagonganmangan. Yudas, anaké Simon Iskariot, wis dikenèng karoSétan lan arep ngelungké Gusti Yésus marang mungsuhé.3 Gusti Yésus wis ngerti kuwi lan Dèkné uga ngerti nèksembarang wis dipasrahké marang Dèkné karo Gusti Al-lah. Gusti Yésus uga ngerti nèk Dèkné tekané sangkanggoné Gusti Allah lan kudu balik menèh nang nggonéGusti Allah. 4 Mulané Dèkné terus ngadek, saliné njabadisèlèhké, terus ngubetké gombal nang bangkèkané.5 Sakwisé kuwi sikilé murid-muridé terus disirami landiwisuhi terus dilapi karo gombal sing diubetké nangbangkèkané mau. 6 Kadung tiba rasul Simon Pétrus singkudu disiram sikilé, dèknémenging Gusti Yésus ngomongngéné: “Gusti, mosok Kowé arep misuhi sikilku?”

Yohanes 13:7 56 Yohanes 13:197 Gusti Yésus semaur: “Enggonku misuhi sikilmu iki

saiki kowé durung ngerti apa tegesé, nanging mbésukkowé bakal dunung.”

8 Rasul Pétrus terus ngomong: “Aja Gusti, Kowé ajapisan-pisan misuhi sikilku!”

Gusti Yésus semaur: “Nèk kowé ora tak wisuhi, kowéora bisa nyambutgawé karo Aku.”

9 Saiki rasul Simon Pétrus terus ngomong: “Nèk ngonoya aja namung sikilku sing diwisuhi, nanging tangankulan sirahku mbarang!”

10 Nanging Gusti Yésus semaur: “Wong sing wis aduskuwi wis resik kabèh awaké. Namung sikilé sing kududiwisuhi. Kowé wis resik, awit salahmu wis dingapura,nanging ora kowé kabèh.” 11Gusti Yésus ngerti sapa singarep ngelungké Dèkné marang mungsuhé, mulané Dèknéngomong nèk ora kabèh resik.

12 Sakwisé Gusti Yésus misuhi sikilé murid-muridé,Dèkné terus nganggo saliné njaba menèh terus njagong.Dèkné terus ngomong: “Apa kowé pada dunung kenèngapa kok Aku misuhi sikilmu? 13 Kowé lak ngarani Akuiki Gurumu lan Gustimu ta? Kuwi bener, Aku pantyènGurumu lan Gustimu tenan. 14 Lah nèk Aku iki, singdadi Gurumu lan Gustimu, misuhi sikilmu, kowé uga kudumisuhi sikilé liyané. 15 Aku wis ngekèki tulada marangkowé, kuwi kudu mbok lakoni uga. 16Mulané pada élingasing tak omong iki: slaf kuwi ora ngungkuli sing nduwélan wong sing dikongkon ora ngungkuli sing ngongkon.17 Saiki kowé wis pada ngerti iki, beja kowé, nèk kuwimbok lakoni.”

18 “Nanging Aku ora ngomong nèk kowé kabèh bakalslamet. Aku ngerti sapa sing tak pilih. Nang Kitab wisketulis ngéné: ‘Wong sing mangan bareng karo Aku bakalmungsuhAku.’ Tulisan kuwi kudu klakon. 19Kuwi durung

Yohanes 13:20 57 Yohanes 13:30

klakon, nanging kowé saiki molai tak omongi. Dadinémbésuk nèk wis klakon, kowé kabèh pada pretyaya nèkAku iki sing dikongkon karo Gusti Allah. 20Elinga iki: sapasing nampa kongkonanku ya nampa Aku. Lan sapa nampaAku ya nampa Gusti Allah sing ngongkon Aku.”

Gusti Yésus ngomong sapa sing arep ngelungké Dèknémarang mungsuhé

21 Sakwisé ngomong ngono kuwi Gusti Yésus terus sediatiné. Dèkné ngomong: “Aku ora goroh. Enèng siji nangtengahmu sing bakal ngelungké Akumarangmungsuhé.”

22 Murid-muridé ora patèka pretyaya terus padandelokké sakpada-pada, ora ngerti Gusti Yésus kuwingomongké sapa. 23Rasul Yohanes, murid sing disenengikaro Gusti Yésus, njagong nang jèjèré. 24 Mulané rasulSimon Pétrus terus ngongkon takon marang Gusti Yésus,sapa sing arep ngelungké Dèkné marang mungsuhé.

25Rasul Yohanes terus lèndèn nyedeki Gusti Yésus karotakon: “Sapa ta Gusti?”

26 Gusti Yésus semaur: “Aku arep ngetylupké rotisak tyuwil nang mangkok. Sing tak elungi tyuwilanroti, yakuwi wongé!” Gusti Yésus terus ngetylupké rotisak tyuwil nang mangkoké terus dikèkké marang Yudas,anaké Simon Iskariot. 27 Kadung Yudas nampani rotikuwi mau, Sétan terus ngleboni dèkné. Gusti Yésusngomong marang Yudas: “Apa sing mbok karepké ndangdilakoni.” 28 Nanging murid-muridé ora dunung singdiomong Gusti Yésus marang Yudas. 29 Ndarani GustiYésus ngongkon Yudas ndang tuku kaperluané riyayaminggu Paskah kuwi, apa ngekèki duwit marang wongsing ora nduwé, awit Yudas sing nyekel duwit.

30Sakwisé Yudas nampa rotiné dèkné terus lunga. Saikiwis wayah wengi.

Yohanes 13:31 58 Yohanes 13:38Pepakon sing anyar

31Kadung Yudas wis lunga Gusti Yésus terus ngomong:“Saiki Anaké Manungsa bakal diluhurké lan lantaranDèkné Gusti Allah bakal diluhurké. 32 Nèk Gusti Al-lah diluhurké lantaran Anaké, Gusti Allah uga bakalngluhurké Anaké lantaran Dèkné déwé. Lan ora suwimenèh Gusti Allah bakal ngétokké iki. 33 Kantyaku singtak trésnani, enggonku kumpul karo kowé garèk sedi-lut. Kowé bakal nggolèki Aku. Aku wis tau ngomongmarang para penggedéné wong Ju lan saiki Aku ngomongmarang kowé: panggonan sing tak parani kowé ora bisanekani. 34 Saiki kowé tak kèki pepakon anyar sing kudumbok lakoni tenan: pada trésnaa marang sakpada-pada.Kaya enggonku nrésnani kowé, kowé uga kudu nrésnanisakpada-pada. 35 Nèk kowé pada trésna tenan marangsakpada-pada, wong-wong liyané bakal nitèni nèk kowékuwi murid-muridku.”

Gusti Yésus ngomong nèk rasul Pétrus bakal nyélaki Dèkné36 Rasul Simon Pétrus takon marang Gusti Yésus: “Lah

Kowé arep lunga nang endi Gusti?”Gusti Yésus semaur: “Kowé saiki durung bisa mèlu

nang panggonan sing arep tak parani iki, nangingmbésukkowé bakal nututi Aku.”

37 “Lah kenèng apa aku saiki kok ora bisa ngetutkéKowé Gusti? Aku kepénginmèlu Kowé, senajan tak labuhimati!”

38 Gusti Yésus terus semaur: “Kowé gelem tenan? OraPétrus, titènana ta, sakdurungé jago kluruk kowé bakalngomong sampèk ping telu nèk kowé ora kenal karo Aku!”

14Gusti Yésus dalané nang nggoné Gusti Allah

Yohanes 14:1 59 Yohanes 14:121 Gusti Yésus terus ngomong marang murid-muridé:

“Kowé aja pada sedi lan bingung, nanging pada pretyayaterus marang Gusti Allah lan marang Aku. 2Nang omahéGusti Allah Bapakku okèh panggonané. Semunggoné orangono mesti kowé ya tak omongi. Saiki Aku arep budalnggawèkké panggonan kowé. 3 Nèk Aku wis rampungAku bakal balik menèh marani kowé, supaya kowé bisamanggon dadi siji karo Aku. 4 Panggonan sing bakal takparani kuwi kowé wis pada ngerti dalané!”

5 Rasul Tomas terus semaur: “Gusti, panggonan singarep mbok parani waé awaké déwé ora ngerti, lah dalanémenèh awaké déwé ngertia.”

6 Gusti Yésus terus ngomong: “Aku iki dalané marangGusti Allah lan Aku sing nduduhké Gusti Allah kuwi sapalan Aku sing ngekèki urip marang manungsa. Ora ènèngwong bisamara nang nggoné Gusti Allah Bapakku nèk oraliwat Aku. 7 Nèk kowé ngerti Aku kowé ya ngerti GustiAllah Bapakku. Saiki kowé wis ngerti Dèkné, awit kowéwisweruhDèkné. 8Rasul Filipus terus takonmarangGustiYésus: Gusti, awaké déwéwis lega nèkmbok duduhi GustiAllah Bapaké awaké déwé!”

9 Gusti Yésus semaur: “Filipus, Aku lak wis suwi be-barengan karo kowé ta? Lah kok kowé ora nitèni Aku?Sapa sing weruh Aku ya weruh Gusti Allah Bapakku. Lahkowé kok ijik takon kepéngin weruh Gusti Allah Bapakku?10 Kowé lak ngerti ta nèk Gusti Allah Bapakku karo Akukuwi tunggalé. Pitutur sing tak wulangké marang kowékuwi ora sangka karepku déwé, nanging sangka karepéGusti Allah Bapakku. Dèkné manggon ing Aku lan Dèknésing tumandang sangka Aku. 11 Ngandela ta nèk Akukaro Gusti Allah Bapakku kuwi tunggalé. Penggawékusingnggumun-nggumunké kuwi lakwis ngujutké kuwi ta!12 Iki dirungokké sing apik: sapa sing pretyaya marang

Yohanes 14:13 60 Yohanes 14:21Aku bisa kaya Aku nindakké penggawé sing nggumun-nggumunké. Ora namung kuwi waé, nanging malah bisanindakké ngungkul-ungkuli kuwi, awit Aku arep budalnang nggoné Gusti Allah Bapakku. 13 Lan jalaran Akunang kana, apa penjalukmu bakal keturutan, janji kowénembungnganggo Jenengku. Mesti Akubakal nuruti pen-jalukmu, dadiné Aku bisa ngluhurké Gusti Allah Bapakku.14Nèk kowé njaluk apa waé nganggo Jenengku, bakal takturuti.”

Bab Roh Sutyi15 Gusti Yésus terus ngomong menèh: “Nèk kowé

trésna tenan marang Aku kowé uga mesti nglakoniomongku. 16 Semono uga, Aku bakal nembung marangGusti Allah Bapakku, supaya Dèkné ngongkon liyané singbakal nulungi kowé slawasé. Kuwi Roh Sutyi, sing bakalmulangi kowé bab Gusti Allah kaya sak beneré. 17 Wongsing ora pretyaya marang Gusti Allah ora bisa nampa RohSutyi, awit ora nitèni lan ora dunung. Nanging kowébakalngerti Roh Sutyi, awit Dèkné bakal karo kowé lan bakalmanggon ing uripmu.

18 “Ora, kowé ora bakal tak tinggal déwé, Aku bakalbalik marang kowé. 19 Ora suwi menèh wong jagat bakalora weruh Aku menèh, nanging Aku bebarengan karokowé terus. Lan kowé bakal urip, awit Aku urip. 20 Ingwantyi kuwi kowé bakal dunung nèk Aku karo Gusti AllahBapakku kuwi dadi siji. Semono uga kowé bakal dunungnèk kowé karo Aku iki uga dadi siji.

21 “Wong sing ngerti pituturku lan nglakoni apaomongku, ya wong kaya ngono kuwi sing trésna marangAku tenan. Wong kuwi bakal ditrésnani tenan karo GustiAllah Bapakku lan Aku mbarang bakal nrésnani wongkuwi. Lan menèh, Aku bakal nduduhké marang DèknéAku iki sapa.”

Yohanes 14:22 61 Yohanes 14:3022 Enèng murid sing jenengé Yudas, nanging dudu

Yudas Iskariot. Yudas iki ngomong marang Gusti Yésus:“Gusti, lah Kowé kok ngétokké kwasamu namungmarangawaké déwé, ora marang wong-wong liyané sing orapretyaya marang Kowé?”

23 Gusti Yésus semaur: “Wong sing trésna marang Akukuwi uga bakal nurut pituturku lan Gusti Allah Bapakkubakal nrésnani wong sing kaya ngono kuwi. Aku lanGusti Allah Bapakku bakal urip bebarengan karo wongkuwi. 24 Nanging wong sing ora trésna marang Aku ugaora bakal nurut pituturku, senajana pituturku kuwi dudutembungku déwé, nanging tembungé Gusti Allah singngongkon Aku.

25 “Suwéné Aku ijik tyampur karo kowé Aku mulangikowé sembarang-mbarang kuwi. 26 Nanging Gusti Al-lah Bapakku bakal ngongkon Roh Sutyi, Penulungmu,teka dadi wakilku. Dèkné sing bakal ngréwangi kowélan ndunung-ndunungké marang kowé bab sembarang.Dèkné uga bakal ngéling-élingké marang kowé bab sem-barang sing wis tak wulangké.

27 “Saiki kowé tak tinggali katentreman. Ora katen-tremané donya kéné, ora, nanging katentreman singnamung Aku déwé bisa ngekèki. Mulané, kowé aja padasedi lan aja pada wedi. 28 Pantyèn Aku wis ngomong nèkAku arep lunga, nanging Aku bakal balik menèh. Mulané,nèk kowé pada trésna tenan marang Aku, kowé malahkudu bungah nèk Aku bakal lunga nang nggoné GustiAllah Bapakku, awit Gusti Allah Bapakku kuwi gedénéngungkuli Aku. 29Sakdurungé sembarang iki klakon kowéwis tak omongi, dadiné mbésuk nèk wis klakon tenan,kowé bisa nitèni nèk sembarang sing tak omong kuwitenan. 30 Aku wis ora bisa ngomong okèh-okèh menèhmarang kowé, awit Sétan, ratuné donya, wis ngétok. Aku

Yohanes 14:31 62 Yohanes 15:10ora ngomong nèk dèkné kuwi bisa menangké Aku, ora.31 Nanging Aku namung manut apa kongkonané GustiAllah Bapakku. Dadiné wong kabèh bisa nitèni nèk Akutrésna tenan marang Gusti Allah Bapakku.

“Wis, hayuk saiki pada lunga!”

15Gusti Yésus, wit sing sejati

1 Gusti Yésus terus ngomong ngéné marang murid-muridé: “Aku iki kenèng dipadakké karo wité, lah kowépangé. Gusti Allah Bapakku kenèng dipadakké karosing tukang kebon. 2 Pang sing ora ngetokké woh kuwimesti diketok karo sing tukang kebon lan pang sing metuwohé dikeprasi lan diresiki supaya ngetokké woh singluwih okèh. 3 Kowé wis pada resik atiné. Pitutur singtak wulangké marang kowé kuwi wis ngresiki atimu.4 Rumaketa marang Aku, dadiné Aku uga bisa rumaketmarang kowé. Pangé kuwi ora bisa ngetokké woh nèkora rumaket marang wité, kaya ngono uga kowé, nèk orarumaket marang Aku kowé ora bisa ngetokké woh.

5 “Aku iki wité lan kowé kuwi pangé. Nèk kowé rumaketmarang Aku lan Aku rumaket marang kowé, kowé bakalngetokké woh okèh. Pedot sangka Aku kowé ora bisaapa-apa. 6 Wong sing ora rumaket marang Aku kuwikaya pang sing diketok dadi garing, terus dilumpukké landibuwang nang geni bèn kobong. 7 Nèk kowé rumaketmarang Aku lan nglakoni pituturku, mbok njaluka apawaé ta, mesti bakal keturutan. 8Gusti Allah Bapakku bakaldiluhurké nèk kowé ngetokké woh okèh. Kuwi ngétokkénèk kowé dadimuridku tenan. 9Gusti Allah nrésnani Aku,mengkono uga katrésnankumarang kowé. Pada mantepaing katrésnan iki. 10 Kaya enggonku manut marang

Yohanes 15:11 63 Yohanes 15:19karepé Gusti Allah Bapakku lan ngalami katrésnané, se-mono uga kowé. Nèk kowé manut marang pituturku,kowé uga bakal ngalami katrésnanku sak terusé.

11 “Aku ngomong kuwi mau kabèh marang kowé,supaya kowé bisa nduwèni kabungahanku lan supayakabungahan iki bisa mundak terus. 12 Pituturku marangkowé ya iki: pada trésnaa terus marang sakpada-padakaya enggonku trésna marang kowé. 13 Wong singtrésna lan saguhmati nglabuhi kantyané, kuwi wong singnduwèni katrésnan tenan. Ora ènèng katrésnan singgedéné ngungkuli kuwi. 14Kowé dadi kantyaku nèk kowépada manut marang pituturku. 15 Kowé saiki wis ora takarani slaf menèh, awit slaf kuwi ora tau diejèki atungankaro sing nduwé omah. Nanging apa omongé GustiAllah Bapakku marang Aku, kabèh tak dunung-dunungkémarang kowé, supaya kowéuga pada ngerti. Mulané kowékuwi ora tak arani slaf menèh, nanging kowé kantyaku.16 Aku sing milih kowé, dudu kowé sing milih Aku. Kowétak pilih lan tak kongkon budal ngetokké woh terus,aja sampèk ilang wohé. Apa penjalukmu marang GustiAllah Bapakku mesti bakal keturutan nèk kowé nem-bung nganggo Jenengku.” 17 Sepisan menèh tembungkumarang kowé: “Pada trésnaa marang sakpada-pada.”

Disengit wong18 Gusti Yésus terus ngomong menèh: “Wong-wong

sing ora pretyaya marang Aku pada sengit marang kowé.Nanging aja pada kagèt, malah pada ngertia nèk wong-wong kuwi pantyèn sengit marang Aku. 19 Semunggonékowé tunggalé karo wong-wong kuwi, wong-wong mestipada seneng karo kowé, awit kowé diaku tunggalé waé.Nanging kowé wis tak pilih lan tak singkirké sangkatengahé wong-wong kuwi, dadiné kowé wis ora tunggalé

Yohanes 15:20 64 Yohanes 15:27karo wong-wong kuwi, mulané kowé ya disengiti. 20 Akulak wis ngomong ta nèk slaf kuwi ora ngungkuli singnduwé. Mulané, nèk wong-wong wis nyiya-nyiya Aku,wong-wong uga bakal nyiya-nyiya kowé. Semunggonéwong-wong gelem nampa pituturku, wong-wong mestiuga bakal nampa tembungmu. 21 Nanging aja nggu-mun, wong-wong pada ngono karo kowé kuwi, jalarankowé muridku. Wong-wong kuwi ora pretyaya marangGusti Allah sing ngongkon Aku. 22 Semunggoné Akuora teka lan mituturi wong-wong bab Gusti Allah, wong-wong kuwi pantyèn ora kenèng disalahké nèk ora gelemnampa Aku. Nanging Aku wis mituturi wong-wong kuwi,mulané pada salah tenan. 23 Sapa sing sengit marangAku ya pada waé sengit marang Gusti Allah Bapakku.24 Semunggoné Aku ora ngujutké tembungku nganggotanda sing nggumun-nggumunké, sing durung tau ditin-dakké karowong liyané, wong-wong kuwi blas ora kenèngdisalahké. Nanging wong-wong pada weruh sembarang-mbarang kuwi karo mripaté déwé, senajan ngono meksaijik sengit marang Aku lan sengit marang Gusti AllahBapakku. 25 Pantyèn, nang kitabé kono déwé wis ke-tulis ngéné: ‘Wong-wong pada sengit marang Aku tanpajalaran.’ Tulisan iki pantyèn klakon.

26“Nanging aja padawedi, Aku arep budal nang nggonéGusti Allah Bapakku lan Aku bakal ngongkon Roh Sutyi,Penulungmu, ndang teka nang nggonmu. Dèkné kuwitekané sangka nggoné Gusti Allah Bapakku lan Dèknébakal nduduhké bab Gusti Allah kaya sak beneré lan ugabab Aku. 27 Nanging kowé uga dadi seksiku, awit kawitAku molai nyambutgawé kowé mèlu Aku.”

16Penggawéané Roh Sutyi

Yohanes 16:1 65 Yohanes 16:121 Gusti Yésus terus ngomong: “Kuwi mau kabèh tak

dunung-dunungké marang kowé, supaya mbésuk nèk wisklakon tenan, kowé aja sampèk kagèt lan ilang pengan-delé. 2 Pantyèn bakal klakon tenan. Kowé ora namungbakal dietokké sangka sinaguk, nangingwong-wongbakalmatèni kowémbarang. Malahmikiré pada nggawé betyikmarang Gusti Allah Bapakku nèk nglakoni ngono kuwi.3Wong-wong pada nglakoni kaya ngono kuwi, jalaran orapada ngerti tenan marang Gusti Allah lan marang Aku.4 Nanging kowé tak omongi sakdurungé, supaya mbésuknèk kabèh iki klakon tenan kowé pada éling marangtembungku lan ora pada kagèt.

“Mauné kowé ora tak omongi bab iki, awit Aku ijiktyampur karo kowé. 5Nanging saiki Aku arep balikmenèhnang nggoné Gusti Allah sing ngongkon Aku teka nangjagat kéné. Pantyèn Aku arep lunga, lah kok ora ènèngsing takon marang Aku kenèng apa Aku kok arep lunga.6 Malah terus pada sedi ngono bab sembarang sing takomongké kuwi. 7Nanging tenan, luwih apik kanggo kowénèk Aku lunga, supaya Aku bisa ngongkon Roh Sutyi,Penulungmu, teka. Nèk Aku ora lunga, Dèkné ora bakalteka. 8 Malah mbésuk nèk Roh Sutyi teka, Dèkné bakalnduduhké marang manungsa nèk pikirané bab dosa, babsing bener lan bab kruton klèru kabèh. 9 Roh Sutyinduduhké apa bab dosa? Manungsa dosa, jalaran orapretyaya marang Aku. 10 Bab sing bener, Roh Sutyi bakalnduduhké nèk Gusti Allah nganggep Aku bener. Nèk orangono mosok Aku arep ninggal kowé lan balik menèhnang nggoné Gusti Allah Bapakku. 11 Bab kruton, RohSutyi bakal nduduhkénèkGusti Allahwis nggawéputusannyetrap ratuné jagat, yakuwi Sétan, slawasé.

12 “Enèng okèh sing ijik kudu tak omong marang kowé,nanging saiki kowé durung bisa dunung kuwi kabèh.

Yohanes 16:13 66 Yohanes 16:2113Mbésuk nèk Roh Sutyi teka, Dèkné sing bakal ndunung-ndunungké sembarang. Dèkné sing bakal mulangi babGusti Allah kaya sak beneré; ora nurut pikirané Dèknédéwé, ora, nanging Dèkné namungmulangké apa omongéGusti Allah. Lan menèh, Roh Sutyi uga bakal ndunung-ndunungké bab sembarang-mbarang sing bakal klakon.14 Sembarang sing diomong karo Dèkné kuwi sangka ng-gonku,mulané Dèkné bakal ngluhurké Aku. 15Sembarangsing sangka nggoné Gusti Allah Bapakku kuwi ya sangkanggonku uga. Mulané Aku mau ngomong nèk sembarangsing diwulangké karo Roh Sutyi kuwi sangka nggonku.”

Susah lan bungah16Gusti Yésus terus ngomongmenèh: “Ora suwimenèh

Aku bakal lunga lan kowé ora bakal weruh Aku menèh,nanging ora let suwi sakwisé kuwiAkubakal tekamenèh.”

17 Murid-muridé terus pada takon marang sakpada-pada: “Lah Gusti Yésus kuwi sakjané ngomongké babapa ta, kok ngomong nèk ora suwi menèh bakal lungalan ora let suwi sakwisé lunga bakal teka menèh. Lanmenèh, Dèkné ngomong nèk arep nang nggoné GustiAllah Bapaké. 18Kok ngomong ora let suwi menèh? Kuwingomongké apa ta? Awaké déwé kok ora dunung!”

19Gusti Yésus weruh nèk murid-muridé pada kepéngintakon marang Dèkné, mulané Dèkné terus ngomong:“Kowé ora pada dunung enggonku ngomong nèk ora suwimenèh Aku bakal lunga terus ora let suwi menèh Akubakal teka menèh. 20 Saiki arep tak dunungké, mulanédirungokké sing apik. Kowé bakal pada sambat lantangisan, nanging wong-wong sing ora pretyaya marangGusti Allah bakal pada bungah. Kowé bakal pada sedi,nanging sedimu bakal dadi kabungahan. 21 Kaya wongwédok sing arep mbayi kaé: suwéné mbayi ngrasakké

Yohanes 16:22 67 Yohanes 16:30lara, nanging nèk bayiné wis lair wongé bungah tenan,lali larané. 22Kaya ngono uga kowé. Saiki kowé pada sedi,jalaran Aku arep lunga. Nanging nèk Aku balik menèhkowé bakal pada bungah ora ènèng entèké. Ora ènèngwong sing bakal bisa ngrebut kabungahan iki sangkaatimu.

23 “Ing wayah kuwi kowé ora usah takon Aku apa-apamenèh. Diéling tenan omongku iki: nembunga apa waémarang Gusti Allah Bapakku, Dèkné mesti bakal nuruti,jalaran sangka Aku. 24 Tumekané saiki kowé durung taunembung apa-apa nganggo jenengku. Pada nembunga,Gusti Allah mesti bakal ngekèki. Kuwi kekarepané Dèkné,supaya kowé bisa bungah tenan.”

Gusti Yésus wis menangké jagat25 Gusti Yésus terus ngomong menèh: “Tekané saiki

enggonku mulangi kowé namung nganggo tembung-tembung gambar, nanging ora let suwi menèh Aku orausah mulangi ngono menèh. Sembarang bab Gusti AllahBapakku bakal tak omongké blaka waé. 26 Ing wayah kuwiAku ora usah nembungké kowé, nanging kowé déwé singbakal nembung nganggo jenengku marang Gusti AllahBapakku. 27Gusti Allah déwé trésnamarang kowé, jalarankowé pada trésna marang Aku lan pada pretyaya nèkGusti Allah sing ngongkon Aku. 28 Pantyèn tenan, Aku ikitekané sangka nggoné Gusti Allah Bapakku medun nangjagat kéné. Saiki Aku arep ninggal jagat iki balik nangnggoné Gusti Allah Bapakku.”

29Murid-muridé terus ngomong: “Lah mbok ngono taGusti! Saiki Kowé sing mulangi ora angèl. 30 Saiki awakédéwé ngerti nèk Kowé ngerti sembarang. Awaké déwéora usah takon marang Kowé menèh. Mulané saiki awakédéwé pretyaya nèk Kowé kuwi tekané sangka nggonéGusti Allah.”

Yohanes 16:31 68 Yohanes 17:631 Gusti Yésus ngomong: “Apa kowé pada pretyaya

tenan saiki? Aku ora ngandel nèk kowé nduwé pretyayasing mantep tenan. 32 Dititèni ta! Bakal ènèng wantyiné,ora suwi menèh, kowé kabèh bakal buyar déwé-déwéparané. Aku bakal mbok tinggal déwé. Sakjané ya oradéwé, awit Gusti Allah Bapakku ngantyani Aku. 33 Kowétak omongi kuwi mau kabèh supaya kowé bisa rumaketmarang Aku lan nduwèni ayem. Nang jagat kéné kowébakal kangèlan tenan, awit kowé nurut Aku, nangingdikuwatké terus, Aku wis menangké sembarang kuwi.”

17Pandongané Gusti Yésus kanggo Dèkné déwé, murid-

muridé lan kabèh wong sing pretyaya1 Sakwisé ngomong kuwi mau kabèh Gusti Yésus terus

nyawang nduwur lan ndonga: “Duh Bapakku, saikiwis tekan wantyiné. Mbok diluhurké Anakmu, supayaAnakmu bisa ngluhurké Kowé. 2Kowé wis ngekèki kwasamarang Dèkné, supaya Dèkné bisa ngwasani saben wonglan bisa ngekèki urip langgeng marang saben wong singwis mbok pasrahké marang Dèkné. 3 Urip langgengiku yakuwi: nèk wong-wong pada ngakoni nèk Kowédéwé Gusti Allah sing nyata lan ora ènèng tunggalé lanYésus Kristus, sing mbok kongkon nulungi manungsa.4 Duh Bapakku, Aku wis ngluhurké Kowé ing jagat kéné,awit Aku wis ngrampungké penggawéan kongkonanmumarang Aku. 5 Mulané, mbok saiki Aku dijikuk menèh,supaya Aku bisa nampa kaluhuran nang ngarepmu, kayambiyèn sakdurungé jagat ènèng.

6 “Wong-wong sing wis mbok pilih sangka donya lanmbok pasrahké marang Aku kuwi saiki wis pada ngertiKowé kuwi sapa, awit Aku wis ngétokké Kowé marang

Yohanes 17:7 69 Yohanes 17:15wong-wong kuwi. Wong-wong iki mauné wèkmu, nang-ing saiki wis mbok pasrahké marang Aku. Pantyèn wong-wong iki pada nampa pituturmu. 7 Mulané saiki padanitèni nèk sembarang sing tak wulangké lan tak tindakkékuwi mau kabèh tekané sangka nggonmu. 8Pantyèn, Akunamung mulangké marang wong-wong apa omongmumarang Aku. Kuwi kabèh pada ditampa, mulané saikikabèh pada dunung tenan nèk Aku tekané sangka ng-gonmu lan pada pretyaya nèk kowé sing ngongkon Aku.

9 “Aku saiki ora ndongakké wong-wong sing orapretyaya, ora, Aku ndongakké murid-murid iki, sing wismbok pasrahké marang Aku. Murid-murid iki pada waéwèkmu. 10 Apa sing wèkku kuwi ya wèkmu lan apa singwèkmu ya pada waé wèkku. Pantyèn, murid-murid ikingétokké sepira gedéné katrésnanku lan kwasaku. 11Akusaiki arep lunga sangka jagat iki, Aku arep balik nangnggonmu menèh, nanging murid-murid iki tak tinggalnang kéné. Duh Bapakku sing sutyi, Aku nyuwun, murid-murid iki sing wis mbok pasrahké marang Aku, mbokdipageri karo kwasané jenengmu. Aku nyuwun supayapada bisa bebarengan dadi siji ing sembarang, kayaAwakéDéwé iki. 12 Suwéné Aku nang jagat kéné Aku déwésing nuntun nganggo kwasané jenengmu lan ora ènèngsing mbalik dalan karusakan, kejaba mung siji. Pantyènsing siji kuwi wis nduwé karep ala, supaya apa sing wisketulis nangKitab klakon tenan. 13NangingAku saiki arepbalik nang nggonmu. Mulané, pumpung Aku ijik nangjagat kéné Aku ngomong sembarang iki, supaya murid-murid iki bisa nduwèni kabungahan tenan, kabungahansing namung Aku déwé bisa ngekèki. 14 Pada tak wulangipituturmu lan saiki uripé pada waé kaya Aku, malih séjékaro wong sing ora pretyaya marang Kowé. Mulané yapada disengiti tenan karo wong sing ora pretyaya. 15Duh

Yohanes 17:16 70 Yohanes 17:24Bapakku, Aku ora nyuwun supaya murid-murid iki mbokjikuk sangka jagat kéné, nanging Aku nyuwun supayambok pageri sangka kwasané Sétan. 16 Murid-murid ikiuripé wis ora tunggalé karo wong-wong sing ora pretyayamarang kowé, awit Aku ya ora tunggalé uga. 17 MulanéAku nyuwun, supaya pada nurut pituturmu, dadiné bisatemen nurut Kowé. Pituturmu sing ngétokké Kowé saknyatané. 18 Kaya enggonmu ngongkon Aku teka nangjagat kéné ngabarké pituturmu marang manungsa, Akusemono uga ngongkon murid-murid iki. 19Aku masrahkéuripku marang Kowé kanggo nglabuhi murid-muridkuiki, supaya kabèh uga pada masrahké uripé marang Kowéing lair lan batin.

20 “Duh Bapakku, Aku ora namung ndongakké murid-murid iki waé, nanging Aku uga ndongakké wong singnampa pituturé murid-murid iki terus pada pretyayamarang Aku. 21 Aku nyuwun bisaa kabèh pada rukunbebarengan lan bisaa rumaket marang Awaké Déwé, kayaenggonku rumaket marang Kowé lan Kowé marang Aku.Dadiné wong sing ora pretyaya bisa nitèni nèk Kowé singngongkon Aku teka nang jagat kéné. 22 Kaya enggonmungétokké ing uripku Kowé kuwi kaya ngapa, Aku ugangétokké ing uripé sing pada pretyaya, Aku iki kayangapa. Nèk kabèh bisa kaya Aku, kabèh uga bakal bisarukun dadi siji kaya enggoné Kowé karo Aku iki dadisiji. 23 Dadiné Kowé urip ing Aku lan Aku urip ing atinéwong-wong kuwi lan kabèh bisa dadi siji, kaya sing mbokkarepké. Nèk bisa ngono jagat bakal pretyaya nèk Kowésing ngongkonAku lan uga bisa pretyaya nèk Kowé trésnatenan marang manungsa, kaya enggonmu trésna marangAku.

24 “Duh Bapakku, murid-murid iki mbok pasrahkémarang Aku. Karepku murid-murid iki bisa nang ng-

Yohanes 17:25 71 Yohanes 18:6gonku, supaya bisa weruh kamulyanku. Ya Kowé singngekèki kamulyan iki marang Aku, awit Kowé trésnamarangAku kawit jagat iki durung ènèng. 25DuhBapakkusing bener slawasé, senajan wong jagat kéné ora ngertiKowé, Aku ngerti Kowé lan murid-muridku iki saiki wisngerti nèk Kowé sing ngongkonAku. 26Akuwis nduduhkémarang murid-muridku Kowé kuwi sapa lan bakal takduduhké terus. Karepku, supaya pada nduwèni katrésnankaya enggonmunrésnani Aku lan supayaAku bisa dadi sijikaro murid-muridku kuwi.”

18Gusti Yésus dityekel

1 Sakwisé Gusti Yésus ndonga kuwi Dèkné terusngabrah kriki Kidron karo murid-muridé. Kadung wisngabrah terus pada mlebu nang kebon olèf. 2 GustiYésus ajek mbréné karo murid-muridé, mulané Yudasmbarang yangerti panggonan iki. YaYudas iki sing ora letsuwi ngelungké Gusti Yésus marang mungsuhé. 3 Yudasmbarangmbrono nggawa soldat-soldat lan sekaut-sekautsing njaga Gréja Gedé. Soldat-soldat lan sekaut-sekautiki kongkonané para pengarepé imam lan para Farisi lanpada teka nggawa obor lan sentir lan uga gaman-gaman.4 Gusti Yésus wis ngerti bakal ènèng apa, mulané Dèknéterusmetumapakwong-wong. Dèkné takon: “Kowé kuwipada nggolèki sapa?”

5 Wong-wong semaur: “Awaké déwé nggolèki Yésus,wong sangka Nasarèt!”

Gusti Yésus terus ngomong: “Yésus kuwi ya Aku iki!”Yudas mbarang ya nang kono karo soldat-soldat lan

sekaut-sekaut sing pada teka mau. 6Wong-wong krunguGusti Yésus ngomong ngono terus pada mundur sampèk

Yohanes 18:7 72 Yohanes 18:16nggeblak. 7 Gusti Yésus takon sepisan menèh: “Sapa tasing mbok golèki kuwi?”

Terus pada semaur: “Yésus, wong sangka Nasarèt!”8 “Aku lak wis ngomong ta nèk Yésus kuwi ya Aku

iki. Nèk namung nggolèki Aku, kantya-kantyaku iki yadiejarké waé.” 9 Ya pantyèn bener, awit Gusti Yésus wistaungomongngénémarangGusti AllahBapaké: “Singwismbok pasrahké marang Aku ora ènèng siji-sijia sing takilangké!”

10 Rasul Simon Pétrus, sing nggawa pedang, narikpedangé dienggo nyabet kupingé slafé Imam Gedé sam-pèk tyepol. Slaf iki jenengé Malkus. 11 Nanging GustiYésus malah nyenèni rasul Pétrus: “Pedangmu kuwidilebokké menèh! Mosok Aku ora gelem nglakonikasangsaran sing wis dikarepké karo Gusti Allah Ba-pakku?”

Gusti Yésus digawanang ngarepé Anas

12 Soldat-soldat lan kumendané lan sekaut-sekautéGréja Gedé terus pada nyekel Gusti Yésus. 13 Tanganéditalèni terus digawa nang nggoné Anas. Anas iki bapakmaratuwané Kayafas, sing dadi Imam Gedé ing wayahkuwi. 14 Ya Kayafas iki sing ngomong marang parapenggedéné wong Ju nèk luwih apik wong siji mati ten-imbang sak bangsa kabèh.

Rasul Pétrus ngomong nèkora kenal Gusti Yésus

15 Rasul Simon Pétrus lan murid liyané, yakuwi rasulYohanes, pada ngetutké Gusti Yésus. Rasul Yohaneskuwi kenal karo Imamé Gedé, mulané dèkné terus mèlumlebu nang omahé Imamé Gedé. 16Nanging rasul Pétrus

Yohanes 18:17 73 Yohanes 18:24ngentèni nang njabané lawang. Murid liyané sing ke-nal karo Imamé Gedé terus metu lan ngomong marangwong wédoké sing tukang mbukak lawang. Rasul Pétrusmbarang terus diejèk mlebu. 17 Wong wédok sing jagalawang terus ngomong marang rasul Pétrus: “Apa kowédudu tunggalé muridé wongé?”

Rasul Pétrus semaur: “Ora!”18 Iki dongé wayah adem, mulané slaf-slaf lan sekaut-

sekauté Gréja Gedé sing nang kono pada nggawé bediyangkaro areng supaya anget. Wong-wong pada ngadekngubengi bediyangé. Rasul Pétrus mbarang mèlu ngadeknang kono.

Gusti Yésus ditakoni karo Anas19 Saiki Gusti Yésus ditakoni karo Imamé Gedé bab

murid-muridé lan piwulangé. 20 Gusti Yésus semaur:“Aku nèkmulangi nang ngarepéwong okèh, nang sinagukapa nang Gréja Gedé, nang panggonan sing dienggongumpul wong Ju. Aku ora tau ndelik-ndelik. 21 Nèkkepéngin ngerti apa sing tak wulangké ya takon marangwong-wong sing pada ngrungokké. Wong-wong kuwimesti ngerti apa sing tak wulangké.”

22 Sakwisé Gusti Yésus ngomong ngono terus sekautéGréja Gedé sing ngadek nang kono napuk Dèkné karongomong: “Karo Imam Gedé aja wani ngomong ngonoya!”

23 Gusti Yésus semaur: “Nèk omongku kuwi mau orabener, apa klèruné? Lah nèk omongku bener, Aku kokmbok tapuk?”

24 Anas terus mréntah kongkon nggawa Gusti Yésusnang nggoné Kayafas, Imamé Gedé. Tangané Gusti Yésusijik dibanda.

Yohanes 18:25 74 Yohanes 18:3425 Saiki rasul Pétrus ijik ngadek nang bediyangan kono.

Wong-wong sing nang kono takon marang dèkné: “Kowélak muridé wong kuwi ta?”

Rasul Pétrus semaur: “Ora ah!”26 Terus ènèng slafé Imam Gedé, seduluré slaf sing

dibatyok kupingé karo rasul Pétrus, ngomong: “Kaya-kaya aku weruh kowé mbarang karo Dèkné nang kebonolèf!”

27Rasul Pétrus terus semaur menèh: “Ora ah!”Sakwat terus ènèng jago kluruk.Gusti Yésus nang ngarepé Pilatus

28 Sakwisé kuwi Gusti Yésus terus digawa lunga sangkaomahé Kayafas. Saiki digawa nang omahé gramangé.Kuwi ijik ésuk banget. Wong-wong Ju malah ora padamlebu nang omahé gramangé, awit gramangé kuwi duduwong Ju. Lan miturut agamané wong Ju ora éntuk mlebuomahé sing dudu bangsané, mengko ndak reget awaké.Nèk ora resik ora éntuk mèlu mangan pangan Paskah.29Mulané gramang Pilatus terus nglumui metu lan takonmarang wong-wong: “Apa salahé wong iki?”

30 Wong-wong semaur: “Nèk ora wong nakal mosokdigawa mbréné karo awaké déwé!”

31 Pilatus terus ngomong: “Kana dikrutu kowé déwémiturut wèté agamamu déwé!”

Wong-wong semaur: “Nanging awaké déwé ora dililaningongkon matèni wong!” 32 Pantyèn kudu klakon singwis diomong karo Gusti Yésus bab kepriyé Dèkné enggonébakal mati.

33 Gramang Pilatus terus mlebu menèh nang omahé.Gusti Yésus terus dityeluk lan ditakoni: “Apa Kowé kuwiratuné bangsa Ju tenan?”

34 Gusti Yésus semaur: “Kuwi pitakonanmu déwé apawong liyané sing ngongkon kowé?”

Yohanes 18:35 75 Yohanes 19:335Pilatus terus ngomong: “Anggitanmu kuwi aku wong

Ju? Bangsamu déwé lan pengarep-pengarepé imam singnggawa kowé mbréné nang nggonku! Salahmu apa kokkowé dityekel!”

36 Gusti Yésus semaur: “Dudu wong jagat kéné singndadèkké Aku dadi ratu. Semunggoné wong jagat kénésing ndadèkké Aku dadi ratu, balaku mesti pada nglawanmbélani Aku supaya Aku ora dityekel karo wong Ju.Nanging yakuwi, dudu wong jagat kéné sing ndadèkkéAku dadi ratu.”

37 Pilatus terus ngomong marang Gusti Yésus: “Nèkngono Kowé ratu tenan?”

Gusti Yésus semaur: “Pantyèn, bener singmbok omongkuwi. Aku lair lan Aku teka nang jagat kéné kanggonduduhké bab sing bener. Sapa sing seneng marangpitutur sing bener mesti nggugu tembungku.”

38 Pilatus terus semaur: “Pitutur sing bener? Ah, kuwiapa!”

Sakwisé ngomong kuwi Pilatus terusmaramenèh nangnggoné wong-wong Ju sing nang njaba. Dèkné terusngomong: “Aku ora nemu salah ing wong iki! 39Nangingwis lumrahé aku ngetokké wong setrapan siji nèk wayahPaskah. Lah karepmu kepriyé? Apa kowé njaluk ratunébangsa Ju sing tak etokké?”

40 Wong-wong terus pada mbengok: “Ora, ora Dèkné!Awaké déwé njaluk Barabas!” Barabas kuwi wong nakal.

191 Gramang Pilatus mréntah ngongkon metyuti Gusti

Yésus. 2 Soldat-soldat sing nang kono terus pada ngubet-ubetké pangé eri digawé kaya makuta terus dipasangnang sirahé Gusti Yésus, terus dienggoni salin abangmbarang, supaya kétok kaya ratu. 3 Soldat-soldat mau

Yohanes 19:4 76 Yohanes 19:12

terus étok-étoké mbagèkké ngomong: “Slameta ratunébangsa Ju!” Sakwisé ngono Gusti Yésus terus dikeplaki.

4 Pilatus terus metu sepisan menèh nang ngarepéwong-wong Ju mau! Dèkné ngomong: “Lah iki wongé takgawa nang nggonmu menèh. Sak ngertiku wong iki oranduwé salah apa-apa!” 5 Gusti Yésus terus digawa metu,ijik nganggomakuta eri lan salin abangmau. Pilatus terusngomong menèh marang wong-wong: “Ya iki wongé!”

6 Kadung para pengarepé imam lan sekaut-sekautéGréja Gedé weruh Gusti Yésus, sakwat terus pada mben-gok: “Dipentèng! Dipentèng!”

Pilatus terus semaur: “Ya kononèk arepmbok pentèng.Kanggo aku wong iki ora salah apa-apa!”

7 Wong-wong terus pada semaur: “Miturut wèté aga-mané awaké déwé wong kuwi kudu dipatèni, awit Dèknéngomong nèk Dèkné kuwi Anaké Gusti Allah!”

8Pilatus krunguwong-wongngomongngono kuwimauterus tambah wedi. 9Dèkné terus mlebumenèh lan takonmarang Gusti Yésus: “Kowé kuwi sakjané sapa ta?”

Nanging Gusti Yésus ora semaur apa-apa. 10 MulanéPilatus terus ngomong: “Kowé mesti ngerti ta sapa singnakoni Kowé iki? Lah kok ora gelem semaur? Apa kowéora ngerti nèk Aku nduwèni kwasa ngongkon ngutyuli lanngongkon mentèng Kowé!”

11 Gusti Yésus terus semaur: “Nèk Gusti Allah orangekèki kwasa kowé, kowé blas ora bisa ngapa-apakkéAku. Mulané, sing salah gedé déwé kuwi ya wong singngelungké Aku marang kowé!”

12 Pilatus krungu Gusti Yésus ngomong ngono kuwiterus nggolèk akal supaya Gusti Yésus ora usah disetrapmenèh, nanging wong-wong pada mbengok: “Nèk wongkuwi ora mbok setrap, kowé ya dudu kantyané ratuné,

Yohanes 19:13 77 Yohanes 19:21awit sapa sing ngaku nèk dèkné kuwi ratu ya nglawanratuné.”

13 Kadung Pilatus krungu wong-wong ngomong ngonodèkné terus nggawaGusti Yésusmetu, terus njagongnangkrosi sing dienggo ngrutu. Krosi iki ngadek nang joganwatu, nèk tyara Ibrani jenengé Gabata. 14 Iki tiba dinanéwong Ju pada tyetyawisan kanggo dina sabat mingguPaskah kuwi, kira-kira jam rolas awan. Pilatus terusngomong marang wong-wong: “Lah iki ratumu!”

15 Wong-wong malah terus pada bengok-bengok: “Di-gawa lunga, digawa lunga wong kuwi, kana dipentèng!”

Pilatus terus ngomong: “Mosok aku mbok kongkonmentèng ratumu?”

Para pengarepé imam terus semaur: “Namung Sésarratuné awaké déwé, awaké déwé ora nduwé ratu liyané.”

16 Gusti Yésus terus dipasrahké marang parapenggedéné wong Ju supaya dipentèng.

Gusti Yésus dipentèng17 Para soldat terus nggawa Gusti Yésus metu sangka

kutané kono digawa nang panggonan sing jenengé “En-dasé Wong Mati,” nèk tyara Ibrani jenengé Golgota.18 Gusti Yésus déwé sing manggul kayuné sing arepdienggo mentèng Dèkné. Gusti Yésus terus dipen-tèng bareng karo wong loro liyané, sing siji nang ten-gené lan liyané nang sebelah kiwa, dadiné Gusti Yésusnang tengah-tengah. 19 Nang kayuné pentèngan terusdikongkon ngekèki tulisan ngéné karo Pilatus: “Yésussangka Nasarèt, ratuné wong Ju!” 20 Panggonan singdienggo mentèng kuwi ora adoh karo kutané kono, mu-lané wong Ju okèh pada weruh lan matya tulisan kuwi.Karomenèh kuwi ketulis ing tembung Ibrani, Latin lanGrik. 21 Para pengarepé imamé bangsa Ju terus padanembung marang Pilatus ngganti tulisan kuwi. Dadiné

Yohanes 19:22 78 Yohanes 19:30

tulisané ora: “Ratuné wong Ju,” nanging: “Wong ikingomong nèk Dèkné ratuné wong Ju!”

22 Nanging Pilatus semaur: “Apa sing wis tak tulis wisbèn ngono!”

23 Sakwisé soldat-soldat pada mentèng Gusti Yésus,saliné Dèkné terus diutyuli kabèh lan diedum dadi papat,dadiné kabèh papat éntuk bagèan. Namung garèk salinénjero, sing ora ènèng dondomané. 24 Mulané soldat-soldat mau terus ngomong: “Aja disuwèk ah, hayukdilotré waé, sing menang sing éntuk!” Iki tyotyok karosing wis ketulis nang Kitab, uniné ngéné:“Sandanganku diedum-edumkélan salinku dilotré!”Apa sing diomong ya terus dilakoni tenan karo parasoldat.

25 Ibuné lan bibiké Gusti Yésus, uga Maria Klopaslan Maria Makdaléna pada ngadek nang ngarepé kayupentèngan kono. 26 Gusti Yésus weruh ibuné karo rasulYohanes. Rasul Yohanes kuwimurid sing disenengi tenankaro Gusti Yésus. Gusti Yésus terus ngomong marangibuné: “Bu, kuwi anakmu!”

27 Sakwisé ngono terus ngomong marang murid singdisenengi kuwi ngéné: “Kuwi ibumu!” Mulané sakplokékuwi ibunéGusti Yésus terus dirumati karo rasul Yohanes.

Gusti Yésus ninggal28 Gusti Yésus ngerti nèk saiki sembarang wis klakon,

mulané, supaya apa sing wis ketulis nang Kitab uga bisaklakon, Dèkné ngomong: “Aku ngelak!”

29 Nang kono ènèng kendi isiné anggur ketyut. Terusènèng soldat ngetylupké spons nang angguré kuwi terusdipasang nang putyuké kayu hisop, terus didèkèkké nanglambéné Gusti Yésus. 30 Sakwisé Gusti Yésus nyesepangguré, Dèkné terus ngomong: “Wis rampung!”

Yohanes 19:31 79 Yohanes 19:39Dèkné terus ndingkluk terus ninggal.31 Lah kuwi tiba dina jemuah, dina wayahé wong Ju

pada tyetyawisan kanggo dina sabat. Wong-wong oragelem nèk ing dina sabat kuwi layoné Gusti Yésus ijiknang kayu pentèngan, awit iki dina sabat sing gedé.Mulané para penggedéné wong Ju pada nembungmarangPilatus, supaya wong-wong sing dipentèng pada dire-muki sikilé lan diedunké sangka kayu pentèngan kono.32 Para soldat terus nang nggoné sing liyané ndisik singdipentèng bareng karo Gusti Yésus. Kabèh loro sikiléterus diremuk. 33 Nanging kadung para soldat maunang nggoné Gusti Yésus pada weruh nèk Dèkné wismati. Mulané sikilé Dèkné ora sida diremuk. 34 Nangingterus ènèng soldat njojoh bangkèkané Gusti Yésus karotumbak, terus sakwat metu getihé lan banyuné. 35 Aku,Yohanes, weruh sembarang iki lan aku dadi seksi, akuora goroh. Aku ngerti tenan lan sing tak omong iki apawujuté. Aku ngomong iki supaya kowé pretyaya marangGusti Yésus. 36 Ngertia nèk sembarang iki klakon, awitnang Kitab wis ketulis ngéné: “Balungé Dèkné blas oraènèng sing bakal diremuk.” Dadiné tulisan iki wis klakon.37 Lan ènèng tulisan liyané menèh nang Kitab sing uninéngéné: “Wong-wong bakal nyawang marang wong singwis dijojoh.”

Gusti Yésus dikubur38 Sakwisé kuwi mau kabèh terus Yosèf, murid sing

sangka kuta Arimatéa, nembung marang Pilatus, apaéntuk njikuk layoné Gusti Yésus. Yosèf iki muridé GustiYésus, nanging mauné ndelik-ndelik, awit wedi karo parapenggedéné wong Ju. Pilatus ya nglilani penjaluké Yosèf,mulané layoné Gusti Yésus ya terus arep dijikuk karoYosèf. 39 Nikodémes mbarang mèlu teka karo nggawa

Yohanes 19:40 80 Yohanes 20:7wangi-wangi tyampurané mur lan alué. Okèhé kira-kiraènèng telung puluh kilo. Ya Nikodémes iki sing tekanang nggoné Gusti Yésus ing wayah wengi, dongé tekasepisanan. 40 Yosèf lan Nikodémes terus njikuk layonésangka kayu pentèngan kono, terus dibuntel mori barengkaro wangi-wanginé mbarang. Kuwi pantyèn wis dadilumrahé wong Ju nèk arep ngubur wong mati. 41 Tyedekkaro panggonan sing dienggo mentèng Gusti Yésus konoènèng kebon. Nang kebon kuwi ènèng kuburané an-yar sing durung tau dienggo ngubur wong. 42 LayonéGusti Yésus terus dikubur nang kono, awit kuburan kuwityedek, katik wis lat pisan, dina sabat wis arep molai.

20Kuburané suwung. Gusti Yésustangi sangka pati

1 Ing dina mingguné, ésuk-ésuk ijik peteng, MariaMakdaléna teka nang kuburan. Nang kono dèkné weruhnèk watuné sing dienggo nutupi kuburané wis ora ènèng.2 Maria terus sakwat lunga nggolèki rasul Simon Pétruslan murid liyané sing disenengi karo Gusti Yésus. Dèknéterus ngomong marang murid loro kuwi: “Layoné GustiYésus dijikuk karo wong-wong, nanging awaké déwé orangerti embuh didèkèk nang endi.”

3 Rasul Pétrus lan murid liyané mau terus gelis-gelisbudal nang kuburan. 4 Kabèh loro mblayu, nanging rasulYohanes mblayuné luwih banter, mulané dèkné sing tekandisik nang kuburané. 5 Rasul Yohanes nginguk njeruhterusweruhmorinénangkono, nangingdèknéoramlebu.6Ora let suwi rasul Pétrus teka terusmlebu. 7Rasul Pétrusweruhmoriné lan uga gombalmori sing dienggombuntelsirahé. Nanging gombal iki ora tyampur karomori liyané,

Yohanes 20:8 81 Yohanes 20:16malah wis dilempit. 8 Rasul Yohanes, sing teka ndisiknang kuburané, terusmèlumlebumbarang. Dèknéweruhkuwi mau kabèh terus pretyaya nèk Gusti Yésus wis tangimenèh. 9 Awit, senajan wis ketulis nang Kitab nèk GustiYésus bakal mati terus uripmenèh, murid-muridémaunédurung pada dunung tulisan kuwi. 10 Rasul Pétrus lanYohanes terus pada mulih menèh.

Gusti Yésus ngétok marangMaria Makdaléna

11 Maria, sing uga mèlu rono menèh, saiki nang konodéwé nang njabané kuburané. Dèkné terus nginguknjeruh karo nangis. 12 Maria terus weruh mulékat loronganggo salin putih njagongnang panggonan singmaunédienggo ngglétakké layoné Gusti Yésus. Sing siji njagongnang sebelah sikil lan liyané sebelah sirah. 13 Mulékatémau terus pada takon marang Maria: “Yu, kenèng apakowé kok nangis?”

Maria semaur: “Gustiku digawa lunga karo wong-wong, nanging aku ora ngerti Dèkné embuh didèkèk nangendi!”

14Sakwisé semaurngonodèkné terusminger lanweruhGusti Yésus, nanging Maria ora nitèni nèk kuwi Dèkné.15Gusti Yésus terus ngomong: “Yu, kenèng apa kowé koknangis? Kowé kuwi nggolèki sapa?”

NdaraniMaria sing takon kuwi wong sing tukang resik-resik kebon kono, mulané dèkné semaur: “Kang, nèkkowé sing nggawa lunga layoné, mbok aku diduduhinggoné ta, arep tak jikuk!”

16Gusti Yésus terus ngomong: “Maria!”Maria terus sakwat minger lan semaur: “Rabuni!”

(Rabuni iku tembung Ibrani tegesé: “Guruku.”)

Yohanes 20:17 82 Yohanes 20:25

17Gusti Yésus terus ngomong: “Aku aja didemèk ndisik,awit Aku durung budal nang nggoné Gusti Allah Bapakku.Kana saiki sedulur-sedulurku diomongi nèk Aku budalnang nggoné Gusti Allah Bapakku sing uga Bapakmu,Gusti Allahku lan uga Gusti Allahmu.”

18 Maria terus nang nggoné murid-muridé ngomong:“Aku weruh Gusti!” Apa sing diomong karo Gusti Yésusterus diomongké marang murid-muridé.

Gusti Yésus ngétok marang murid-muridé19 Mbenginé kuwi murid-muridé Gusti Yésus pada

ngumpul. Lawang-lawangé dikantyingi kabèh, awit padawedi karo para penggedéné wong Ju. Gusti Yésus terusdadakan teka ngadek nang ngarepé murid-muridé terusngomong: “Pada slameta!” 20 Sakwisé ngomong kuwiGusti Yésus terus nduduhké tangané lan bangkèkané.Murid-muridé pada bungah tenan weruh Gusti Yésus.21 Gusti Yésus terus ngomong sepisan menèh: “Padaslameta! Kaya enggoné Gusti Allah Bapakku ngongkonAku, semono uga Aku ngongkon kowé.” 22-23 Sakwiséngomong ngono kuwi Gusti Yésus terus ndamu murid-muridé karo ngomong: “Nampaa Roh Sutyi! Sapa singmbokngapura salahé yanampapangapura, sing orambokngapura ya uga ora nampa pangapura.”

Rasul Tomas ora ngandel24 Rasul Tomas, muridé Gusti Yésus sing diarani Anak

Kembar, ora nang kono dongé Gusti Yésus teka nangtengahé murid-muridé mau. 25 Nanging kadung dèknédiomongi karo murid-murid liyané nèk pada weruh GustiYésus, dèkné ora ngandel.

Yohanes 20:26 83 Yohanes 21:2Malah ngomong: “Aku ngandel nèk aku weruh tipaké

bolongané pakuné nang tangané lan aku bisa ngle-bokké drijiku nang bolongané kuwi lan aku bisa ndemèkbangkèkané sing dijojoh!”

26 Let seminggu murid-muridé Gusti Yésus padangumpul menèh. Saiki rasul Tomas mbarang ènèng.Lawang-lawangé dikantyingi kabèh, nanging Gusti Yé-sus teka menèh, ngerti-ngerti wis ngadek nang tengahéterus mbagèkké: “Pada slameta kabèh!” 27 Gusti Yésusterus ngomong marang rasul Tomas: “Tomas, delokkétanganku iki, réné demèken. Bangkèkanku mbarang ikididemèk jajal! Mbok aja kaya wong sing ora pretyaya,nanging ngandela!”

28 Rasul Tomas terus semaur: “Duh Gusti, pantyènKowé Gusti Allahku.”

29 Gusti Yésus terus ngomong: “Kowé saiki pretyaya,awit kowé wis weruh Aku. Nanging beja tenan wong singpretyaya tanpa weruh Aku!”

Tujuané buku iki30 Ijik ènèng prekara liyané pirang-pirang menèh sing

nggumunké, sing ditindakké karo Gusti Yésus nangngarepé murid-muridé, sing ora ketulis nang buku iki.31Nanging sing ketulis iki nduduhké nèk Gusti Yésus kuwiKristus Anaké Gusti Allah. Nèk kowé pretyaya marangDèkné, kowé nduwèni urip langgeng.

21Gusti Yésus ngétok nangpinggir mér Tibérias

1Ora let suwi Gusti Yésus ngétokmarangmurid-muridésepisan menèh. Saiki nang mér Tibérias. Kuwi ngéné.2 Murid-muridé dongé pada ngumpul, yakuwi Simon

Yohanes 21:3 84 Yohanes 21:13Pétrus, Tomas Kembar, Natanaèl sing sangka kuta Kananang bawah Galiléa, anaké Sébédéus loro lan murid loroliyané. 3Lah rasul Simon Pétrus terus ngomong karo liya-liyané: “Aku arep nggolèk iwak!”

Liya-liyané semaur: “Awaké déwé arep mèlu!” Kabèhterus budal karo prauné, nanging mbengi kuwi ora éntukapa-apa. 4 Esuké Gusti Yésus teka nang pinggir mér kono,nangingmurid-muridé ora nitèni nèk kuwi Dèkné. 5GustiYésus terus takon: “Ora éntuk apa-apa?”

Murid-muridé semaur: “Ora!”6 Gusti Yésus terus ngomong: “Jalané diuntyalké nang

tengené prauné ta, mengko lak éntuk!” Murid-muridéterus nguntyalké jalané, nanging sangking okèhé iwakéora kuwat narik.

7 Rasul Yohanes terus ngomong marang rasul Pétrus:“Kuwi Gusti!” Kadung rasul Pétrus krungu nèk kuwiGusti Yésus, dèkné sakwat nganggo saliné terus njegur,awit mauné namung nganggo salin njero. 8Murid-muridliyané terus nggawa prauné nang daratan karo narikjalané sing kebek iwak. Daratané ora adoh, kira-kira satusmèter. 9Kadung wis tekan daratan terus pada weruh geniareng lan iwak dipanggang nang nduwuré. Enèng rotinémbarang. 10 Gusti Yésus terus ngomong: “Kana njikukiwak setitik éntukmu njala kuwi!”

11 Rasul Pétrus terus narik jalané nang daratan. Jalanékebek karo iwak gedé-gedé, ènèng satus sèket telu, nang-ing senajana iwaké okèhé semono, jalané ora bedah.12 Gusti Yésus terus nyeluk murid-muridé: “Réné padasarapan!” Ora ènèng sing wani takon kuwi Gusti Yésusapa dudu, awit wis pada ngerti nèk kuwi Dèkné. 13 GustiYésus terus njikuk rotiné dikèkké murid-muridé, iwakémbarang.

Yohanes 21:14 85 Yohanes 21:2014 Sakwisé Gusti Yésus tangi sangka pati Dèkné wis

ngétok marang murid-muridé ping telu iki.Gusti Yésus lan rasul Pétrus

15Gusti Yésus terus takonmarang rasul Pétrus: “Simon,anaké Yohanes, apa kowé trésna tenan marang Aku,ngungkuli liya-liyané?”

Rasul Pétrus semaur: “Kowéwis ngerti déwé Gusti, Akutrésna marang Kowé!”

Gusti Yésus terus ngomong: “Tyempé-tyempéku padadiengon!” 16 Gusti Yésus takon sepisan menèh: “Simon,anaké Yohanes, apa kowé trésna tenan marang Aku?”

Rasul Pétrus semaur: “Ya Gusti, Kowé wis ngerti déwéta!”

Gusti Yésus terus ngomong: “Wedus-wedusku padadiengon!” 17 Saiki Gusti Yésus takon ping teluné: “Simon,anaké Yohanes, apa kowé trésna tenan marang Aku?”

Rasul Pétrus terus sedi banget krungu Gusti Yésustakon kaya ngono kuwi sampèk ping telu.

Dèkné semaur: “Gusti, Kowé ngerti sembarang. Kowéngerti nèk Aku trésna marang Kowé!”

Gusti Yésus terus ngomong: “Wedus-wedusku padadiengon!” 18 Gusti Yésus saiki ngomong: “Mbiyèn dongékowé ijik enom, kowé sabukan déwé lan kowé rana-rénésak karepmu déwé. Nanging mbésuk nèk kowé wis tuwa,kowé bakal ngunggahké tanganmu lan wong liyané bakalnyabuki kowé lan nggawa kowé nang panggonan singkowé ora seneng.” 19 Gusti Yésus ngomong ngono kuwikanggo mlambangi rasul Pétrus kepriyé dèkné enggonébakal mati kanggo ngluhurké Gusti Allah. Sakwisé kuwiGusti Yésus terus ngomong: “Hayuk mèlu Aku!”

20 Kadung rasul Pétrus nolèh mburi dèkné weruh nèkrasul Yohanes mbarang mèlu. Ya rasul Yohanes iki singnjagong jèjèré Gusti Yésus dongé pada mangan bareng

Yohanes 21:21 86 Yohanes 21:25lan dèkné sing takon: “Sapa sing arep ngelungké Kowémarang mungsuhé, Gusti?” 21 Rasul Pétrus weruh rasulYohanes kuwi terus takonmarang Gusti Yésus: “Gusti, lahYohanes kepriyé?”

22 Gusti Yésus semaur: “Semunggoné Aku karep nèkdèkné urip terus tekané mbésuk nèk Aku teka menèh, lahkuwi lak dudu prekaramu ta! Nanging kowé kudu mèluAku!”

23 Nang tengahé wong-wong sing pada pretyayamarang Gusti Yésus terus ènèng omongan mrèmèn-mrèmèn, jaréné rasul Yohanes ora bakal mati. NangingGusti Yésus ora ngomong nèk rasul Yohanes ora bakalmati, Dèkné ngomong: “Semunggoné Aku karep nèkDèkné urip terus tekanémbésuk nèk Aku tekamenèh, lahkuwi lak dudu prekaramu ta?”

Penutup24 Ya aku iki, Yohanes, sing nyeksèni lan nulis sem-

barang iki. Awaké déwé ngerti nèk sembarang sing takomong kuwi wujut tenan. 25 Nanging Gusti Yésus ijiknindakké barang liya-liyané okèh banget. Semunggonékabèh ditulis siji-siji, akumikir jagat iki ora kamot kanggomadahi buku-bukuné sing ditulis.

87

Kitab sutyi prejanjian anyar ing Basa Jawa Suriname singgampang

New Testament in Javanese, Caribbean (NS:jvn:Javanese, Caribbean)copyright © 2009 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: Javanese, CaribbeanTranslation by: Wycliffe Bible Translators, Inc.

Javanese, CaribbeanjvnSuriname

Copyright Information© 2009, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation text ismade available to you under the terms of the Creative CommonsLicense: Attribution-Noncommercial-No Derivative Works. (http:// creativecom-mons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) In addition, you have permission to port the textto different file formats, as long as you do not change any of the text or punctuationof the Bible.Youmay share, copy, distribute, transmit, and extract portions or quotations from thiswork, provided that you include the above copyright information:

You must give Attribution to the work.You do not sell this work for a profit.You do not make any derivative works that change any of the actual words or

punctuation of the Scriptures.Permissions beyond the scope of this license may be available if you contact us withyour request.The New Testamentin Javanese, Caribbean

© 2009, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rightsreserved.This translation is made available to you under the terms of the Creative CommonsAttribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.Youmay share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format,provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

88Pictures includedwith Scriptures and other documents on this site are licensed just forusewith those Scriptures and documents. For other uses, please contact the respectivecopyright owners.2014-04-27PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 11 Jan 2020 from source files dated 11 Jan20201ae1a846-fec8-54b5-9c60-e22db5a83cba