bab 1 & 2 masyarakat dan budaya (dip)

8/3/2019 Bab 1 & 2 Masyarakat Dan Budaya (Dip)

1/23

BAHAGIAN A : PENGENALAN

KEPADA MASYARAKATBAB SATU

MASYARAKAT


2/23

Masyarakat

1. Masyarakat ialah kumpulan manusia yang

menetap bersama-sama di sesuatu tempat

dengan mengikut peraturan dan cara

tertentu dan masyarakat ini pula terdiridaripada beberapa kaum atau bangsa.

2. Majmuk terbentuk daripada beberapa

bahagian yang merupakan kesatuan atau

dalam konteks masyarakat ia terdiri daribeberapa kumpulan etnik.


3/23

Masyarakat Majmuk

Satu kumpulan manusia yang terdiri daripada pelbagai

rumpun bangsa telah membentuk satu kesatuan, khususnya

dalam aspek politik, ekonomi dan sosial di sesuatu tempat

bagi membentuk satu kumpulan yang bersatu-padu.

Konsep Masyarakat Majmuk

Mula dipelopori oleh J.S. Furnivall dalam kajian yang dibuat diIndonesia dan Burma.

Menurut Furnivall :

- masyarakat majmuk merujuk kpd masyarakat yang dicirikan

dengan perpecahan dan konflik antara kumpulan-kumpulan

manusia yang berada di bawah satu sistem politik.

- Ia muncul akibat drpd dasar-dasar penjajah yang

menggalakkan penghijrahan penduduk mengikut keperluan

ekonomi penjajah yang mengakibatkan wujudnya kelompok-

kelompok yang pelbagai ragam dalam satu unit politik.


4/23

Ciri-ciri Masyarakat Majmuk

Masyarakat Majmuk : J.S Furnivall (1956) dalam bukunya

bertajuk Colonial Policy and Practice :A Comparative Study

of Burma and Netherlands India telah memberikan

beberapa ciri masyarakat majmuk berdasarkan kajiannya di

Burma dan Kepulauan Jawa iaitu :

a) terdapat pelbagai jenis manusia spt Eropah, Cina,

India dan penduduk asli (bumiputera)

b) mereka bercampur tetapi tidak bersatu

c) mereka hidup berdekatan tetapi tidak terpisah dalam

sistem politik yang sama

d) masing-masing berpegang kpd kpd kebudayaan ,

agama, bahasa, idea dan kaedah sendiri.

e) mereka bertemu di pasar ketika membeli-belah

kemudiannya masing-masing balik ke tempat kelompok

sendiri

f) terdapat pemisahan dalam bidang pekerjaan di mana

tenaga buruh terbahagi mengikut garis perkauman.


5/23

Perkembangan Masyarakat Majmuk

Sejarah pembentukan masyarakat majmuk ini bermula

selepas campur tangan British secara langsung dalam hal-ehwal politik negeri-negeri Melayu pada pertengahan kedua

abad ke-19.

Faktor British Membawa masuk imigran Asing

i) Org Melayu telah diketepikan atas dasar tidak mahu

menggugat struktur tradisional yg sedia ada maka Britishtelah membawa masuk buruh-buruh dari luar untuk

menampung keperluan sumber tenaga mereka dan mencapai

matlamat ekonomi.

ii) British tidak melihat orang Cina dan India sebagai

ancaman kpd mereka malahan dapat memperkukuhkankuasa penjajahan mereka di Tanah Melayu.

iii) Org Melayu disisihkan drpd sumber hasil negeri oleh

British tetapi melihat orang imigran asing sbg buruh yang

murah, kuat bekerja, berdaya tahan dan berpotensi untuk

membangunkan sumber ekonomi Tanah Melayu.


6/23

Latarbelakang Kaum Utama dan Pembentukan

Masyarakat Majmuk di Malaysia

1. Tiga kaum terbesar di Tanah Melayu orang Melayu, Cinadan India. Sebelum penemuan tapak lombong bijih timah

oleh Long Jaafar keseluruhan masyarakat adalah org

Melayu.

2. Pertengahan abad ke-19, berlaku penghijrahan beramai-

ramai orang Cina dan India ke Tanah Melayu. Berlakuakibat dasar kolonial British.

3. Pemajmukan masyarakat di Tanah Melayu telah

menyebabkan British menggunakan dasar pecah dan

perintah (divide and rule)


7/23

Kaum Melayu

Org Melayu ditafsirkan sbg penduduk asal Tanah Melayu.

Sejak abad ke-9, berlaku penghijrahan beramai-ramaimasyarakat Melayu Indonesia ke Tanah Melayu.

Masyarakat Indonesia datang dari pelbagai pulau spt Jawa,Sumatera, Sulawesi dan Riau.

Sebelum zaman penjajahan, kegiatan utama ekonomimsyrkt Melayu pesisir ialah perdagangan. Lokasi di sungai-

sungai dan tepi pantai. Kerajaan Melayu tradisonal lebihtertumpu di tepi dan muara sungai. Contoh Melaka.

Terdapat ekonomi sara diri seperti bercucuk tanam,mengerjakan sawah padi, penternakan dan mengutip hasilhutan.

Penguasaan ekonomi org Melayu merosot dan berubah

setelah campurtangan British dalam pentadbiran politiktempatan serta kemasukan buruh asing.


8/23

6. Dalam bidang pertanian, British memegang dasar agar orgMelayu kekal sebagi petani sara diri dan mengusahakanhasil untuk sara-diri sahaja.

Kaum Cina

1. Penghijrahan beramai-ramai org Cina ke Tanah Melayuberlaku sekitar kurun ke-19 hingga kurun ke-20. Merekaberhijrah berdasarkan dialek daerah. Imigran Cina terdiri

daripada Canton, Hokkien, Hakka, Hailam, Teowchew.2. Kebanyakan org Cina datang ke Tanah Melayu berasal dari

selatan Tanah Besar China spt Kwantung, Fuchien danKwangsai, Canton.

3. Kemuncak kedatangan imigran Cina berlaku pada tahun1891 di mana hampir separuh penduduk Perak, Selangor

dan Sg. Ujong terdiri dari orang Cina. Antara 1895 1927kira-kira 6 juta orang Cina berhijrah ke Tanah Melayu.


9/23

4. Orang Cina bertumpu di kawasan perlombongan bijih

timah yang awal di Lukut dan Sg. Ujong. Selain itu,

mereka terlibat dengan perladangan gambir dan ladahitam di Johor melalui Sistem Kangchu.

FaktorPenghijrahan Orang Cina ke Tanah Melayu

Kesengsaraan hidup di negara China Ketidakstabilan politik dan ekonomi di Negara China

Pertumbuhan perusahaan getah dan bijih timah di

Tanah Melayu

Kestabilan politik di Tanah Melayu.


10/23

Kaum India

1. Kaum India merupakan kaum kedua terbesar yang berhijrah

ke Tanah Melayu. Kebanyakan berasal dari India Selatan(Negapatam dan Madras)

2. Hubungan terawal bermula sejak abad pertama masihi

apabila penganut Hindu-Buddha menyebarkan agama

Hindu di Nusantara. Cth di Lembah bujang, Kedah.

3. Kawasan asal Imigran India yang berhijrah ke TanahMelayu spt Arcot, Malabar, Salem, Chinglipur

4. Selepas perjanjian Inggeris-Belanda 1824, kerajaan British

telah membawa masuk buruh tawanan India. Buruh

tawanan dibawa ke Tanah Melayu untuk membina

bangunan, jalan keretapi, jalanraya dan sebagainya.

5. Peringkat kedua, org India dibawa masuk untuk

mengusahakan ladang-ladang milik British spt ladang tebu

di Seberang Perai dan utara Perak , kopi di Selangor serta

ladang teh dan getah apabila Inggeris kuasai NNM sekitar

tahun 1880-an.


11/23

6. Sistem popular dalam usaha membawa masuk buruh-buruh

India melalui Sistem Kangani dan Sistem Kontrak untuk

bekerja di ladang-ladang getah, kopi dan tebu.

Faktor Orang India Berhijrah Ke Tanah Melayu

Kesukaran hidup di India

Peluang pekerjaan yang luas dan pertumbuhan ekonomi

yang pesat di Tanah Melayu. Contoh bekerja di ladang

getah

Mendapat galakkan dari British


12/23

Penutup

Secara keseluruhan, setiap kaum utama sama ada diTanah Melayu serta di Sabah dan Sarawak mempunyaiidentiti dan kumpulan masing dalam kumpulanmasyarakat majmuk.

Selain daripada tiga kaum utama juga terdapatmasyarakat Kadasan-Dusun, Bajau di Sabah dan orgIban, org Melanau, Penan di Sarawak.

Pada peringkat awal, percampuran antara kaum amatsukar kerana perbezaan agama, budaya dan adatresam.

Wujudnya masyarakat majmuk yang harmoni diMalaysia memberi kesan yg positif kepada politik,

ekonomi dan sosial serta mewujudkan negaraberteraskan perpaduan kaum ke arah pembinaannegara bangsa.


13/23

BAB 2

BUDAYA


14/23

Definisi Budaya

Perkataan budaya berasal daripada bahasa sanskrit -

Buddhayah iaitu kata jamak buddhiyg membawa maksud budidan akal.

Dalam Bahasa Arab :As-Saqafah

Culture (bahasa Inggeris) berasal dari bahasa Latin Colore.

Dari kamus Dewan

1. cara hidup sesebuah masyarakat , tamadun, peradaban dan

kemajuan. Secara rumusan budaya bermaksud keseluruhan cara hidup

manusia sama ada dalam bentuk fikiran ,kepercayaan, perlakuandalam sesuatu masyarakat yg diterima oleh anggotanya dandiwarisi secara turun-temurun.


15/23

Ciri-ciri Budaya

Msyrkt Malaysia terdiri drpd pelbagai kaum spt orangMelayu, Cina, India , Punjabi dan lain-lain.

Setiap kaum di Malaysia mempunyai kebudayaanmasing2 namun terdapat beberapa persamaan ygboleh ditemui di kalangan semua kaum spt sistem

kekeluargaan, adat resam, objek kebendaan dan nilai-nilai keagamaan.

Contoh semua kaum mempunyai adat resam yangmenekankan pentingnya menghormati orang tua. Adatziarah-menziarahi sudah menjadi amalan tradisi bagisemua kaum di Malaysia spt hari perayaan.


16/23

Ciri-Ciri Budaya

Peralatan dan kelengkapan kehidupan manusia.

Seperti rumah , pakaian, alat-alat pengeluaran.

Mata pencarian dan sistem ekonomi

Sistem kemasyarakatan (kekeluargaan, organisasi

politik)

Bahasa (tulisan atau lisan)

Ilmu pengetahuan


17/23

Agama dan KepercayaanEtnik Agama dan Pegangan

Melayu Islam

(Al-Quran, hadis)

Cina Buddha

Confucianisme

Taoisme

India Hindu

-konsep karma dan kelahiran

semula

-kitab Veda

Kadazan Animisme, Kristian, Islam

Iban Animisme, Kristian


18/23

BahasaEtnik Bahasa Ibunda

Melayu Bahasa Melayu

Cina Bahasa Mandarin

India Bahasa Tamil

Kadazan Bahasa Kadazan

Iban Bahasa Iban


19/23

PakaianEtnik Jenis Pakaian

Melayu Baju kurung, Kebaya

Baju Melayu

Cina Samfoo

CheongsamIndia Sari

Dhotti, Kurta

Kadazan Sinuangga (perempuan)

Gaung(lelaki)Iban Baju Burung


20/23

Kesenian Muzik/TarianEtnik Muzik/Tarian

Melayu Wayang kulit

Kuda Kepang/Zapin

Rebana/seruling/Rebab

Cina Tarian Kipas Cina

Tarian singa

Sona dan Pan ku (alat

muzik),dram

India Tabla, baya,sitarTarian klasik India

Bharata Natyam Mahari

KadazanTarian sumazau

Sumpoton

Iban Tarian ngajat

Engkerurai, Sape


21/23

MakananEtnik Jenis Makanan

Melayu Nasi lemak, nasi kerabu

Karipap, kuih koci

Cina Kuih bulan, kuih pau

Yong tau Fu

India Roti Canai, Maruku, Putu Mayam

Kadazan Hinava ginapan, ambuyat

Melanau Umai


22/23

PerayaanEtnik Jenis Perayaan

Melayu Hari Raya Puasa, Hari Raya Haji

Awal Muharram

Cina Tahun Baru Cina, Chap Goh Mei

India Deevapali, Thaipusam

Kadazan Pesta Menuai

Iban Hari Gawai


23/23

Adat resam/Adat IstiadatEtnik Adat resam/ Adat istiadat

Melayu Duduk bersila (lelaki)bersimpuh (perempuan)

Adat Melenggang perut

Adat bersanding

Cina AngpauPenggunaan warna merah

Kalendar orang Cina (tahun ikut 12 nama

binatang)

IndiaS

istem kasta (Brahmin, Kesyatria,Vaisya,Sudra)

Konsep kelahiran semula

Kadazan Adat kematian

Adat mintuhun- adat menjejakkan kaki bayi ke

tanah

bab 1 & 2 masyarakat dan budaya (dip)

Documents