v. simpulan dan saran a. simpulane-journal.uajy.ac.id/4831/6/5bl01001.pdfpemberian azolla sebagai...

V. SIMPULAN DAN SARAN

A. Simpulan

Berdasarkan hasil yang diperoleh dalam penelitian diperoleh kesimpulan

sebagai berikut:

1. Pemberian pakan dengan variasi tepung labu kuning dan tepung Azolla

fermentasi dapat meningkatkan kecerahan warna serta meningkatkan

pertumbuhan ikan koi (Cyprinus carpio L)

2. Pemberian pakan dengan variasi tepung labu kuning 40% dan Azolla

20% dapat meningkatkan kecerahan warna ikan koi (Cyprinus carpio

L)

3. Intensitas warna ikan koi (Cyprinus carpio L) tertinggi terjadi pada

minggu ke-6 penelitian pada perlakuan IV.

B. Saran

1. Perlu dilakukan penelitian lebih lanjut mengenai kandungan

betakaroten dan kandungan protein dalam pakan buatan.

2. Perlu dibuat atau dicari alat pencetak pelet untuk menyeragamkan

ukuran pelet yang digunakan.

DAFTAR PUSTAKA

Agus, G.T.K. 2002. Koi (Revisi). Agro Media Pustaka. Jakarta.

Agriefishery, 2012. Morfologi Ikan Koi. http://zonaikan.wordpress.com/2012/07/01/morfologi-ikan-koi/10 September 2012.

Akrimi. 2001. Pemberian Azolla sebagai Pakan Tambahan Ikan NilaMerah.Buletin Teknik Pertanian. 6(2):63-65.

Anam, C. dan Handajani, 2010. Mie Kering Waluh (Cucurbita moschata) DenganAntioksidan dan Pewarna Alami. Caraka Tani XXV (1):73 Maret 2010.

Anonim, 2012. Jenis Koi Kohaku. http://www.pusatkoi.com/jenis-koi-kohaku/ 5November 2012.

Arddhiagung, G.F., Putri, F.E., dan Nugroho, S.J. 2009. Budidaya Ikan Koi(Cyprynus carpio) di Izhaku Koi Farm Belitar Jawa Timur.PKM ArtikelIlmiah.http://repository.ipb.ac.id/handle/123456789/19987/10September 2012

Armita, D. 2011. Analisis Perbandingan Kualitas Air di Daerah Budidaya RumputLaut Dengan Daerah Tidak ada Budidaya Rumput Laut, Di DusunMalelaya, Desa Punaga, Kecamatan Mangarabombang, KabupatenTakalar. Skripsi S1. Fakultas Ilmu Kelautan dan Perikanan UnivertitasHasanuddin Makasar.Makasar.

Askar, S. 2001. Potensi Hijauan Air Azolla Pinnata Sebagi Pakan SumberProtein. Temu Teknis Fungsional Non-Peneliti 2001. Balai PenelitianTernak Bogor.

Cahyono, B. 2000. Budidaya Ikan Di Perairan Umum. Kanisius.Yogyakarta.

Clark, J. 2007. Spektra Serapan UV-Tampak.http://www.chem-istry.org/materi_kimia/instrumen_analisis/spektrum_serapan_ultraviolet-tampak_uv-vis_/spektra_serapan_uv_tampak/ 5 September 2012

deMan, J.M.,1997. Kimia Pangan. Institut Teknologi Bandung. Bandung.

Dwiyati, P. 2008. Aktifitas Antioksidan Limonoid, Flavonoid dan Kumarin PadaJeruk. Fakultas Pascasarjana. Universitas Gajah Mada. Yogyakarta.

Effendi, H. 1993. Mengenal Beberapa Jenis Koi. Kanisius. Yogyakarta.

Febriani, F. 2011. Pemanfaatan Tepung Azolla (Azolla pinnata) Sebagi Bahanpakan Alternatig pada Pertumbihan Benih Ikan Nila Gift (Oreochromissp.) Skripsi S1. Universitas Jenderal Soedirman Purwokerto.Purwokerto.

Firdaus, R. 2010. Pembenihan Ikan Koi (Cyprinus carpio) di Kelompok TaniSumber Harapan Kabupaten Blitar Provinsi Jawa Timur. LaporanPraktek Lapangan Akuakultur. http://rfline.files.wordpress.com/2010/02/final-pla-total.pdf

Fujaya, Y., 2000. Fisiologi Ikan Dasar. Pengembangan Teknik Perikanan. RinekaCipta, Jakarta.

Gaspersz, V. 1991. Metode Perancangan Percobaan. Armico. Bandung.

Haetami, K., Junianto., dan Andriani, Y. 2005. Tingkat Penggunaan Gulma AirAzolla pinnata dalam Ransum Terhadap Pertumbuhan dan KonversiPakan Ikan Bawal Air Tawar. Laporan Penelitian. Fakultas PertanianUniversitas Padjadjaran. Bandung.

Handajani, H. 2007. Peningkatan Nilai Nutrisi Tepung Azolla Melalui Fermentasi.Naskah Publikasi. Fakultas Peternakan Perikanan UniversitasMuhammadiyah Malang.

Handajani, H. 2011. Optimalisasi Subtitusi tepung Azolla Terfermentasi padaPakan Ikan untuk Meningkatkan Produktifitas Ikan Nila Gift. JurnalTeknik Industri. 12(2): 177-181.

Iqfar, A. 2012. Pengaruh dan Penambahan Tepung Labu Kuning (Cucurbitamoschata) dan Tepung Terigu Terhadap Pembuatan Biskuit. Skripsi S1.Fakultas Pertanian Universitas Hasanudin Makasar. Makasar.

Kornerup, A. and Wanscher, J.H. 1978. Methuen Handbook of Colour. MichelinHouse. london

Lesmana, D.S., 2002. Agar Ikan Hias Cemerlang. Penebar Swadaya. Jakarta

Lesmana, D.S dan I. Darmawan. 2000. Budidaya Ikan Hias Air Tawar Populer.Penebar Swadaya. Jakarta.

Lestari, A. R. 2011. Efektifitas Gliserol Monostearat (GMS) Terhadap MutuDonat Labu Kuning. Skripsi S1. Fakultas Teknologi Industri UniversitasPembangunan Nasional “Veteran” Jawa Timur. Surabaya.

Mehara, E. 2001. Pertumbuhan Benih Ikan Mas (Cyprinus carpio L) yang DiberiPakan Kombinasi Tepung Azolla (Azolla microphylla Kaulfuss) danPakan Buatan. Skripsi S1. Fakultas Biologi Universitas Atma JayaYogyakarta. Yogyakarta.

Mudjiman, 1984, Makanan Ikan. Penebar Swadaya. Jakarta

Natalist. 2003. Pengaruh Pemberian Tepung Wortel (Daucus carota L. DalamPakan Buatan Terhadap Warna Ikan Mas Koi (Cyprinus carpio L. SkripsiS1. Fakultas Teknobiologi Universitas Atma JayaYogyakarta.Yogyakarta.

Nurfadhilah. 2011. Pemakaian Hasil Fermentasi Daun Mata Lele Azolla sp.Sebagai Bahan Baku Pakan Ikan Nila Oreochromis sp. Naskah SkripsiS-1. Fakultas Perikanan dan Ilmu Kelautan, Institut Pertanian Bogor.Bogor.

Oktaviani, C. 2013. Peningkatan kualitas Crackers dengan Kombinasi TepungMocaf dan Tepung Waluh (Cucurbita moschata Durch). Skripsi S1.Fakultas Teknobiologi Universitas Atma Jaya Yogyakarta. Yogyakarta.

Pinandoyo. 2005. Pengaruh Berbagai Kadar Carophyll Pink dan Tepung Worteldalam Pakan Buatan terhadap Kecerahan Warna Ikan Oscar (Astronotusocellatus Cuvier). http://eprints.undip.ac.id/21986/1/435-ki-fpik-06-a.pdf. 10 September 2012.

Primasari, A. 2006. Kajian Pemanfaatan Puree Waluh (Curcubita Pepo linn.)Dalam Pembuatan Cookies. Skripsi S1. Fakultas Teknologi PertanianIPB. Bogor.

Purwanto, C. C. 2013. Kajian Sifat Fisik Dan Kimia Tepung Labu Kuning

(Cucurbita maxima) Dengan Perlakuan Blanching Dan Perendaman

Natrium Metabisulfit (Na2S2O5). Jurnal Teknosains Pangan Vol 2 No

2 april 201.

Sediaoetama, A.J.S., 1987. Vitaminologi Bagi Umum dan Tenaga Profesi di

Indonesia. Balai Pustaka. Jakarta

Subamia, I.W., Meilisza, N., dan Mara, K.L. 2010a. Peningkatan Kualitas Ikan

Rainbow Merah (Glossolepis incisus, weber 1907) Melalui Pengkayaan

Sumber Karotenoid Tepung Kepala Udang dalam Pakan. Jurnal

Iktiologi Indonesia. 10(1):1-9.

Subamia, I.W., Nur, B., Musa, A., dan Kusumah, R.V. 2010b. PemanfaatanMaggot yang Diperkaya dengan Zat Pemicu Warna sebagai Pakanuntuk Peningkatan Kualitas Warna Ikan Hias Rainbow (Melanotaeniaboesemani) Asli Papua. Prosiding Forum Inovasi Teknologi Akuakultur2010.755-761.

Sudarmadji, S., Haryono, B., dan Suhardi.1997. Prosedur Analisa untuk BahanMakanan dan Pertanian. Edisi Keempat, Penerbit Liberty. Yogyakarta

Supriyadi, S.W. 2009. Pemanfaatan Limbah Industri (Onggok) sebagai PakanUnggas. Jurnal Urip Santoso. http://uripsantoso.wordpress.com/2009/11/30/pemanfaatan-limbah-industrionggok-sebagai-pakan-unggas/21 November 2012.

Susanto, H. 2001. Koi. Penebar Swadaya. Jakarta

Sutikno, E. 2011. Pembuatan Pakan Buatan Ikan Bandeng. Direktorat JenderalPerikanan Budidaya Balai Besar Pengembangan Budidaya Air Payau.Jepara.

Utomo, N.B.P., Carman, O., dan Fitriyati, N. 2006. Pengaruh PenambahanSpirullina platensis dengan Kadar Berbeda pada Pakan terhadapTingkat Intensitas Warna Merah pada Ikan Koi Kohaku (Cyprinuscarpio L.). Jurnal Akuakultur Indonesia. 5(1):1-4.

Winarno, F.G., 1997. Kimia Pangan dan Gizi. P.T. Gramedia Pustaka Utama.Jakarta.

Winarno, F.G., 2002. Pangan, Gizi, Teknologi dan Konsumen. Gramedia PustakaUtama, Jakarta.

Zonneveld, N.E.A., Huisman, J.N., dan Boon, 1991. Prinsip-prinsip BudidayaIkan. P.T. Gramedia Pustaka Utama. Jakarta.

Lampiran 1.Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-0)Perlakuan

KontrolL A b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

24,4

35,7

33,1

33,9

43,9

25,0

31,9

31,5

29,3

27,4

21,6

34,4

19,1

20,7

34,7

9,9

12,5

15,7

14,5

13,0

15,7

17,2

15,6

7,1

16,1

14,4

13,4

8,3

13,8

13,0

14,4

30,1

31,2

28,9

29,9

28,5

29,7

27,7

27,8

28,2

23,8

29,7

16,3

18,0

18,5

Rata-rata 29,17 13,34 25,5

Perhitungan:

L: 29,17 a: 13,34 b: 25,5

a + 1,75 x L 1,786 x 29,17X =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

13,34 + 1,75 x 29,17 1,786 x 29,17=-------------------------- = --------------------------------------

5,645 x 29,17 + 13,34 – 3,012 x 25,5 5,645 x 29,17 + 13,34 – 3,012 x 25,5

= 0,63 = 0,51

Lampiran 2.Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-0)Perlakuan

IL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

27,5

36,2

32,5

28,9

33.5

24,8

25,3

27,0

28,1

26,4

35,9

39,7

26,6

29,4

16,3

21,7

21,8

6,0

20,3

18,4

10,7

18,0

20,8

19,8

11,8

16,7

19,5

14,7

27,3

24,6

25,5

28,3

33,6

31,3

16,4

24,7

26,1

27,6

29,7

19,5

20,7

31,0

11,2

42,2

15.5

Rata-rata 29,2 18,14 25,5

Perhitungan:

L: 29,2 a: 18,14 b: 25,5

a + 1,75 x L 1,786 x LX=--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

18,14 + 1,75 x 29,2 1,786 x 29,2=-------------------------- = ----------------------------------

5,645 x 29,2 + 18,14 – 3,012 x 25,5 5,645 x 29,2 + 18,14 – 3,012 x 25,5

= 0,65 = 0,49

Lampiran 3. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-0)Perlakuan

II

L a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

27,7

26,5

24,2

30,8

26,7

25,3

26,4

27,5

22,6

19,6

22,2

27,8

28,5

26,6

24,7

16,8

21,3

9,8

26,3

27,1

22,6

24,8

22,7

64,3

22,4

13,3

24,5

19,5

19,1

14,7

25,5

31,7

22,2

37,3

29,5

30,4

29,8

35,9

16,4

12,2

13,2

36,7

33,7

28,2

29,0

Rata-rata 24,8 23,28 27,44

Perhitungan:

L: 24,8 a: 23,28 b: 27,44

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

23,28 + 1,75 x 24,8 1,786 x 24,8=-------------------------- = ----------------------------------

5,645 x 24,8 + 23,28 – 3,012 x 27,44 5,645 x 24,8 + 23,28 – 3,012 x 27,44

= 0,82 = 0,54

Lampiran 4. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-0)Perlakuan

IIIL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

34.9

33.6

23,7

33,9

37,3

35,1

23,9

28,5

31,1

33,6

31,2

34,9

36,0

27,7

29,3

17,1

8,5

3,9

6,9

5,5

7,1

2,8

14,2

27,7

8,5

2,8

17,1

8,9

9,7

10,2

37,2

24,1

21,7

24,0

27,1

26,1

28,1

24,9

30,0

24,1

25,6

32,2

24,1

22,7

27,7

Rata-rata 31,6 10,6 26,6

Perhitungan:

L: 31,6 a: 10,6 b: 26,6

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

10,6 + 1,75 x 31,6 1,786 x 24,8=-------------------------- = ----------------------------------

5,645 x 31,6 + 10,6 – 3,012 x 26,6 5,645 x 31,6 + 10,6 – 3,012 x 26,6

= 0,60 = 0,51

Lampiran 5. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-0)Perlakuan

IVL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

26,6

22,9

38,1

26,4

26,5

24,1

36,9

35,3

39,2

34,8

39,0

24,2

28,1

28,1

30,4

21,6

21,6

14,9

18,0

22,6

10,5

14,6

22,1

16,2

15,4

25,1

21,0

17,4

14,0

10,5

20,1

17,1

21,1

20,4

34,8

34,1

32,8

19,1

22,6

21,2

37,7

22,4

26,5

21,7

27,5

Rata-rata 30,7 17,7 25,1

Perhitungan:

L: 30,7 a: 17,7 b: 25,1

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

17,7 + 1,75 x 30,7 1,786 x 30,7=-------------------------- = ----------------------------------

5,645 x 30,7 + 17,7 – 3,012 x 25,1 5,645 x 30,7 + 17,7 – 3,012 x 25,1

= 0,61 = 0,47

Lampiran 6. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-2)Perlakuan

KontrolL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

2,6

26,3

31,2

34,0

25,2

39,4

24,2

38,2

38,1

32,3

34,7

29,7

35,6

32,1

27,9

10,8

13,8

9,7

13,8

24,7

2,2

9,2

3,2

5,7

4,9

3,4

3,3

0,9

7,5

8,7

26,3

34,0

15,3

28,9

37,7

6,1

29,4

7,6

9,6

28,7

15,3

33,6

1,4

20,6

21,4

Rata-rata 30,1 8,12 21

Perhitungan:

L: 30,1 a: 18,12 b: 21

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

18,12 + 1,75 x 30,1 1,786 x 30,1=-------------------------- = ----------------------------------

5,645 x 30,1 + 18,12 – 3,012 x 21 5,645 x 30,1 + 18,12 – 3,012 x 21

= 0,42 = 0,46

Lampiran 7. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-2)Perlakuan

IL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

39,5

36,4

35,6

24,4

22,9

25,8

27,5

24,3

29, 2

31,1

27,4

24,4

26,4

39,3

24,6

7,6

11,0

30,1

19,1

8,0

13,6

14,2

11,8

13.3

11,8

15,2

5,5

17,0

14,1

12,1

29,3

34,1

30,2

31,3

22,7

24,2

30,9

30,5

35,1

28,2

35,0

19,6

22,4

16,4

25,8

Rata-rata 29,25 13,65 27,18

Perhitungan:

L: 29,25 a: 13,65 b: 27,18

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

13,65 + 1,75 x 29,25 1,786 x 29,25=-------------------------- = ----------------------------------

5,645 x 29,25 + 13,65 – 3,012 x 27,18 5,645 x 29,25 + 13,65 – 3,012 x 27,18

= 0,66 = 0,53

Lampiran 8. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-2)Perlakuan

IIL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

32,9

27,7

44,0

34,8

43,2

39,4

39,0

36,1

34,9

36,6

26,7

36,7

23,1

32,9

34,4

11,5

9,7

10,6

7,0

11,8

12,1

13,8

7,6

5,2

13,5

9,7

12,6

8,5

10,2

14,4

28,8

27,7

15,2

27,2

24,1

25,6

33,4

34,1

29,4

31,6

34,0

26,3

36,7

25,1

33,9

Rata-rata 34,8 10,5 28,9

Perhitungan:

L: 34,8 a: 10,5 b: 28,9

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

10,5 + 1,75 x 34,8 1,786 x 34,8=-------------------------- = ----------------------------------

5,645 x 34,8 + 10,5– 3,012 x 28,9 5,645 x 34,8 + 10,5 – 3,012 x 28,9

= 0,59 = 0,51

Lampiran 9. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-2)Perlakuan

IIIL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

29,1

32,6

31,6

28,8

37,2

38,1

32,2

37,6

33,7

34,7

26,2

29,4

27,6

32,0

28,1

16,4

21,6

22,6

27,1

10,8

6,8

20,6

10,6

6,3

4,7

19,6

18,6

17,4

10,0

21,9

27,4

28,9

31,0

37,3

17,9

11,9

39,5

17,8

13,8

15,8

31,1

33,0

23,4

14,5

32,6

Rata-rata 31,92 15,6 25

Perhitungan:

L: 31,92 a: 15,6 b: 25

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

15,6 + 1,75 x 31,92 1,786 x 31,7=-------------------------- = ----------------------------------

5,645 x 31,92 + 15,6 – 3,012 x 25 5,645 x 31,92 + 15,6 – 3,012 x 25

= 0,59 = 0,47

Lampiran 10. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-2)Perlakuan

IVL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

32,6

29,4

30,6

27,7

27,6

31,1

31,4

29,1

29,6

35,8

34,8

31,8

31,8

33,5

23,3

12,3

3,4

4,1

2,3

11,3

8,5

4,7

7,7

11,0

4,5

7,1

3,2

18,6

8,6

9,8

22,0

10,3

29,6

13,8

24,3

37,7

13,7

21,0

22,9

12,6

14,6

11,8

33,4

28,9

31,7

Rata-rata 30,6 7,8 22,4

Perhitungan:

L: 30,6 a: 7,8 b: 22,4

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

7,8+ 1,75 x 30,6 1,786 x 30,6=-------------------------- = ----------------------------------

5,645 x 30,6 + 7,8 – 3,012 x 22,4 5,645 x 30,6 + 7,8 – 3,012 x 22,4

= 0,54 = 0,48

Lampiran 11. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-4)Perlakuan

kontrolL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

30,1

38,9

35,2

35,9

41,5

37,2

35,9

34,8

32,8

35,2

33,8

36,9

32,0

28,7

37,5

11,8

4,6

6,6

5,4

1,6

6,2

7,7

9,6

5,3

3,8

3,5

1,4

2,4

3,4

1,0

22,8

12,13

35,1

26,1

5,1

25,6

28,8

39,7

32,1

30,6

33,1

23,1

26,1

40,9

26,7

Rata-rata 35 4,9 27,14

Perhitungan:

L: 35,0 a: 4,9 b: 27,14

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

4,9 + 1,75 x 35 1,786 x 24,8=---------------------------------- = ----------------------------------

5,645 x 35 + 4,9 – 3,012 x 27,14 5,645 x 35 + 4,9 – 3,012 x 27,14

= 0,54 = 0,51

Lampiran 12. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-4)Perlakuan

IL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

33,1

40,1

38,3

39,1

40,2

33,1

46,4

28,6

31,0

32,6

40,3

36,1

35,1

30,9

16,6

1,8

1,3

2,3

5,0

0,3

3,0

3,3

2,8

4,6

3,9

5,7

8,1

6,6

7,0

15,9

24,2

6,1

7,7

9,9

13,7

31,2

36,9

22,6

47,4

11,1

10.9

27,4

40,5

33,3

28,5

Rata-rata 34,36 4,77 23,42

Perhitungan:

L: 34,36 a: 4,77 b: 23,42

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

4,77 + 1,75 x 34,36 1,786 x 34,36=---------------------------------------- = -----------------------------------------

5,645 x 34,36 + 4,77 – 3,012 x 23,42 5,645 x 34,36 + 4,77 – 3,012 x 23,42

= 0,50 = 0,47

Lampiran 13. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-4)Perlakuan

IIL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

30,5

31,5

27,6

27,5

39,2

37,1

25,8

29,1

31,2

31,3

23,5

26,6

24,1

21,2

36,1

7,6

7,5

7,2

11,5

10,0

9,5

13,5

8,5

6,9

13,4

9,6

9,6

12,1

15,0

2,6

21,5

21,2

29,5

26,1

32,9

33,8

23,2

17,7

26,2

25,1

20,5

21,3

18,6

29,9

22,7

Rata-rata 29,4 9,6 24,6

Perhitungan:

L: 29,4 a: 9,6 b: 24,6

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

9,6+ 1,75 x 29,4 1,786 x 29,4=-------------------------------- = -----------------------------------------

5,645 x 29,4 + 9,6 – 3,012 x 24,6 5,645 x 29,4 + 9,6 – 3,012 x 24,6

= 0,60 = 0,51

Lampiran 14. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-4)Perlakuan

IIIL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

31,5

30,8

35,5

29,9

34,4

34,7

29,0

31,3

34,6

36,1

32,4

36,5

35,9

33,2

33,8

18,2

7,9

5,2

11,9

8,2

11,9

14,8

11,7

3,1

7,0

6,8

8,7

9,3

6,2

3,2

43,7

24,1

14,7

48,1

22,6

31,8

43,7

16,9

13,4

20,3

14,5

9,7

15,5

8,5

18,4

Rata-rata 33,3 8,94 23

Perhitungan:

L: 33,3 a: 8,94 b: 23

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

8,94+ 1,75 x 33,3 1,786 x 33,3=-------------------------------- = -----------------------------------------

5,645 x 33,3 + 8,94 – 3,012 x 23 5,645 x 33,3 + 8,94 – 3,012 x 23

= 0,52 = 0,46

Lampiran 15. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-4)Perlakuan

IVL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

33,1

25,5

33,3

34,6

29,7

33,7

37,2

29,6

27,6

31,5

22,5

24,3

37,8

32,7

26,4

11,5

5,4

10,8

12,1

7,3

16,2

6,3

4,2

8,6

11,3

7,5

14,3

9,6

6,6

7,5

28,6

10,1

17,4

16,8

15,8

13,8

21,1

13,7

12,8

19,7

27,0

24,0

16,8

27,6

15,7

Rata-rata 30,6 9,2 18,7

Perhitungan:

L: 30,6 a: 9,2 b: 18,7

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

9,2 + 1,75 x 30,6 1,786 x 30,6=-------------------------------- = -----------------------------------------

5,645 x 30,6 + 9,2 – 3,012 x 18,7 5,645 x 30,6 + 9,2 – 3,012 x 18,7

= 0,49 = 0,43

Lampiran 16. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-6)Perlakuan

KontrolL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

31,0

28,6

40,4

31,1

38,3

36,1

16,6

30,9

40,3

35,1

36,1

33,6

33,1

39,1

40,2

21,3

12,6

8,9

16,8

23,0

12,5

15,8

13,0

19,5

9,4

15,5

12,8

10,9

9,6

12,1

27,4

34,4

20,7

34,7

24,4

33,1

34,9

31,9

29,3

35,7

33,9

25,0

31,5

21,6

28,5

Rata-rata 34,0 14,26 29,8

Perhitungan:

L: 34,0 a: 14,26 b: 29,8

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

14,26 + 1,75 x 34,0 1,786 x 34,0=-------------------------------- = -----------------------------------------

5,645 x 34,0 + 14,26 – 3,012 x 29,8 5,645 x 34,0 + 14,26 – 3,012 x 29,8

= 0,63 = 0,52

Lampiran 17. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-6)Perlakuan

IL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

32,2

26,7

23,2

32,8

33,8

36,4

25,6

21,2

27,4

32,7

37,4

31,9

29,8

mati

mati

11,6

6,1

12,8

7,7

9,6

8,3

13,5

9,6

12,1

11,3

9,4

10,8

9,5

mati

mati

23,5

23,4

25,6

17,8

15,8

32,6

31,1

21,6

25,5

22,1

24,4

22,6

27,1

mati

mati

Rata-rata 30,0 10,1 24,16

Perhitungan:

L: 30,0 a: 10,1 b: 24,16

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

10,1 + 1,75 x 30,0 1,786 x 30,0=-------------------------------- = -----------------------------------------

5,645 x 30,0 + 10,1 – 3,012 x 24,16 5,645 x 30,0 + 10,1 – 3,012 x 24,16

= 0,58 = 0,50

Lampiran 18. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-6)Perlakuan

IIL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

22,9

23,9

27,3

31,1

36,3

25,2

24,8

29,4

31,8

27,6

31,5

33,2

32,5

30,5

29,7

4,1

12,1

20,9

30,1

5,5

2,8

16,9

28,0

25,5

26,2

20,8

18,3

17,7

18,6

18,6

35,8

30,9

20,0

12,1

23,1

18,8

21,0

27,8

21,2

23,9

30,1

31,4

29,0

36,7

35,0

Rata-rata 29,1 17,7 26,5

Perhitungan:

L: 29,1 a: 17,7 b: 26,5

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

17,7 + 1,75 x 29,1 1,786 x 29,1=-------------------------------- = -----------------------------------------

5,645 x 29,1 + 17,7 – 3,012 x 26,5 5,645 x 29,1 + 17,7 – 3,012 x 26,5

= 0,66 = 0,50

Lampiran 19. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-6)Perlakuan

IIIL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

32,3

31,1

23,3

28,4

23,5

32,8

32,8

28,9

27,6

31,9

32,6

30,8

32,8

22,0

20,0

20,7

11,2

21,2

34,7

24,7

23,2

23,0

19,0

15,3

24,5

18,4

13,1

20,6

18,8

16,7

28,6

10,7

29,5

31,4

24,5

22,8

10,1

23,1

17,1

25,0

22,0

28,1

26,6

25,9

23,4

Rata-rata 28,7 20,34 23,25

Perhitungan:

L: 28,7 a: 20,34 b: 23,25

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

20,34 + 1,75 x 28,7 1,786 x 23,25=-------------------------------- = -----------------------------------------

5,645 x 28,7 + 20,34 – 3,012 x 23,25 5,645 x 28,7 + 20,34 – 3,012 x 23,25

= 0,62 = 0,45

Lampiran 20. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-6)Perlakuan

IVL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

40,9

31,8

30,9

26,0

24,8

40,4

26,9

39,4

32,5

38,9

36,5

34,0

33,9

mati

mati

16,1

26,3

16,1

18,9

22,2

14,1

11,3

24,2

14,8

24,2

23,3

11,1

19,4

mati

mati

15,3

29,8

11,7

21,4

29,2

22,7

23,4

28,0

28,0

24,1

9,8

26,0

16,8

mati

mati

Rata-rata 33,6 17,84 21,4

Perhitungan:

L: 33,6 a: 17,84 b: 21,4

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

17,84 + 1,75 x 33,6 1,786 x 21,4=-------------------------------- = -----------------------------------------

5,645 x 33,6+ 17,84 – 3,012 x 21,4 5,645 x 33,6+ 17,84 – 3,012 x 21,4

= 0,53 = 0,41

Lampiran 21. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-8)Perlakuan

KontrolL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

29,9

39,4

29,3

26,7

21,6

25,5

31,6

32,1

34,8

24,3

28,2

29,4

33,1

mati

mati

10,6

2,7

10,0

10,5

10,8

10,6

6,2

6,0

3,7

11,4

4,5

9,5

8,1

mati

mati

40,9

8,2

42,6

36,4

32,2

34,7

8,9

11,1

9,5

36,1

6,8

14,5

3,6

Mati

Mati

Rata-rata 29,6 8,0 21,96

Perhitungan:

L: 29,6 a: 8,0 b: 21,96

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

8,0 + 1,75 x 29,6 1,786 x 29,6=-------------------------------- = -----------------------------------------

5,645 x 29,6 + 8,0 – 3,012 x 21,96 5,645 x 29,6 + 8,0 – 3,012 x 21,96

= 0,54 = 0,47

Lampiran 22. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-8)Perlakuan

IL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

22,8

31,7

21,3

16,8

25,5

23,9

34,9

24,8

25,5

20,8

24,0

mati

mati

mati

mati

13,7

5,8

11,0

9,3

10,3

4,9

10,6

7,4

13,6

10,4

8,9

mati

mati

mati

mati

27,3

9,8

33,0

7,7

18,3

13,3

19,2

36,8

33,7

21,6

16,4

mati

mati

mati

mati

Rata-rata 25,63 9,62 21,55

Perhitungan:

L: 25,63 a: 9,62 b: 21,55

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

9,63 + 1,75 x 25,63 1,786 x 25,63=-------------------------------- = -----------------------------------------

5,645 x 25,63 + 9,62 – 3,012 x 21,55 5,645 x 25,63 + 9,62 – 3,012 x 21,55

= 0,60 = 0,51

Lampiran 23. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-8)Perlakuan

IIL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

30,3

20,9

26,3

32,6

33,5

33,2

33,1

32,7

22,5

39,8

24,3

31,7

37,8

mati

mati

12,8

15,5

9,4

18,0

19,4

13,0

9,4

15,8

7,5

14,6

11,8

16,8

10,9

mati

mati

20,5

25,4

23,9

27,1

36,8

27,3

25,9

23,3

32,6

23,1

25,5

24,4

26,7

mati

mati

Rata-rata 30,6 13,4 26,3

Perhitungan:

L: 30,6 a: 13,4 b: 26,3

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

13,4 + 1,75 x 30,6 1,786 x 30,6=-------------------------------- = -----------------------------------------

5,645 x 30,6 + 13,4 – 3,012 x 26,3 5,645 x 30,6 + 13,4 – 3,012 x 26,3

= 0,62 = 0,51

Lampiran 24. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-8)Perlakuan

IIIL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

30,3

35,4

34,2

39,4

32,5

30,4

17,5

20,0

30,9

48.0

30,4

19,9

34,6

Mati

Mati

18,9

9,6

16,7

13,8

17,9

20,0

15,0

19,1

19,7

17,5

22,0

18,0

12,1

Mati

Mati

29,3

17,9

28,8

18,7

23,0

29,2

24,6

27,0

28,1

23,6

27,2

27,0

16,8

Mati

Mati

Rata-rata 31 17,35 24,7

Perhitungan:

L: 31 a: 17,35 b: 24,7

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

17,35+ 1,75 x 31 1,786 x 31=-------------------------------- = -----------------------------------------

5,645 x 31 + 17,35 – 3,012 x 24,7 5,645 x 31 + 17,35 – 3,012 x 24,7

= 0,60 = 0,46

Lampiran 25. Pengukuran Warna dengan Alat Color reader (Minggu ke-8)Perlakuan

IVL a b

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

34,7

35,8

30,5

34,3

33,3

36,3

18,7

25,6

21,2

34,9

35,4

36,4

33,5

Mati

Mati

21,0

11,0

20,0

20,6

20,7

15,7

19,2

22,2

10,5

22,8

23,2

23,0

8,6

Mati

Mati

26,3

25,4

28,8

34,7

23,4

24,4

16,1

20,2

20,7

21,1

25,7

28,8

28,9

Mati

Mati

Rata-rata 31,6 18,26 25

Perhitungan:

L: 31,6 a: 18,26 b: 25

a + 1,75 x L 1,786 x LX =--------------------------- Y =-----------------------------

5,645 x L + a – 3,012 x b 5,645 x L + a – 3,012 x b

18,26+ 1,75 x 31,6 1,786 x 31,6=-------------------------------- = -----------------------------------------

5,645 x 31,6 + 18,26 – 3,012 x 25 5,645 x 31,6 + 18,26 – 3,012 x 25

= 0,60 = 0,46

Lampiran 26. Cara Pembuatan Pelet Ikan dengan Kombinasi Tepung LabuKuning dan Azolla Fermentasi

Gambar 5. Proses Pengeringan Labu Kuning Gambar 6. Tepung Labu Kuning

Gambar 7. Azolla Pinnata Gambar 8. Tepung Azolla

Gambar 9. Proses Fermentasi Azolla Gambar 10. Trichoderma Harzianum

Gambar 11. Proses Pengeringan Pelet Gambar 12. Pelet yang Digunakan

Lampiran 27. Proses Pemeliharaan Ikan Koi

Gambar 13. Lokasi Pemeliharaan Ikan Koi Gambar 14. Ikan Koi Perlakuan Kontrol

Gambar 15. Ikan Koi Perlakuan I Gambar 16. Ikan Koi Perlakuan II

Gambar 17. Ikan Koi Perlakuan III Gambar 17. Ikan Koi Perlakuan IV

Lampiran 28. Proses Penghitungan Panjang dan Berat Ikan Koi

Gambar 18. Pengukuran Panjang Ikan Gambar 19. Menimbang Berat Ikan

Lampiran 29. Menentukan Warna dengan Diagram Kromatografi

Gambar 20. Cara Mentukan Warna dengan nilai X dan Y

Lampiran 30. Analisis Anava dan DMRT pada Pertumbuhan Panjang dan BeratIkan Koi

Jumlah kuadrat df Nilairata-rata

F Sig.

Antar kelompok 37,352 4 9,338 5,335 .004

Dalam kelompok 35,008 20 1,750

Total 72,360 24Tabel 11. Hasil Anava Pertambahan Panjang Ikan Koi

Minggu N Alfa=0,05a b c

Minggu 0 5 8,6000Minggu 2 5 10,2000 10,2000Minggu 4 5 10,8400 10,8400Minggu 6 5 11,4800 11,4800Minggu 8 5 12,1800Sig ,070 ,163 ,145

Tabel 12. Uji Duncam Pertambahan Panjang Tubuh Ikan Koi

Jumlah kuadrat df Nilairata-rata

F Sig.

Antar kelompok 211,040 4 52,222 6,222 ,002

Dalam kelompok 169,600 20 8,480

Total 380,640 24

Tabel 13. Hasil Anava Pertambahan Berat Ikan Koi

Minggu N Alfa=0,05a b c

Minggu 0 5 10,6000Minggu 2 5 13,4000 13,4000Minggu 4 5 15,6000 15,6000Minggu 6 5 17,0000 17,0000Minggu 8 5 19,0000Sig ,144 ,078 ,195

Tabel 14. Uji Duncam Pertambahan Berat Ikan Koi

Lampiran 31. Grafik Pertumbuhan Panjang dan Berat ikan Koi SelamaPengamatan

Gambar 21. Grafik Pertambahan Panjang Tubuh Ikan

Gambar 22. Grafik Pertambahan Berat Tubuh Ikan Koi.

LAMPIRAN