lia mulder, geert driessen, annemarie van langen & tineke paas (2012) cool en consorten pres

COOL en consorten• COOL5-18

• COOLspeciaal

• Pre-COOL

Nieuwe opzet Prima in 2006/2007? aantal meetmomenten per cohort? hoe vaak nieuw cohort? omvang scholen- en leerlingensteekproef? wijze van gegevensverzameling?

wie gaat het uitvoeren??

Doel cohortonderzoek een monitor voor de kwaliteit van het Nederlands

onderwijs

een basisdatabestand, geschikt voor allerlei soorten onderzoek en onderzoeksvragen

via aanvullend onderzoek uit te breiden

databestanden toegankelijk voor derden, via DANS

Geïntegreerd cohort, lange loopbanen

Steekproeven PO-VO op elkaar afgestemd

MBO erbij

Leerlingen die uit het cohort vallen worden ook gevolgd

Gebruik onderwijsnummer

Wensen NWO/OCW

Onderzoek naar onderwijsprestaties en -loopbanen van leerlingen, en de factoren die daarop van invloed zijn

Volgt leerlingen van 5 tot 18 jaar

Driejaarlijkse metingen in:◦ groep 2, 5 en 8 basisonderwijs◦ leerjaar 3 voortgezet onderwijs◦ leerjaar 5/6 havo/vwo en leerjaar 2 mbo

Ook uitvallers worden gevolgd, via onderwijsnummer

COOL5-18

TijdpadGroep/Leerjaar 07/

08 08/09

09/10

10/11

11/12

12/13

13/14

15/16

PO 1 2 3 4 5 6 7 8

VO 1 2 3 4 5

vwo/mbo-2 6

Prestaties taal, lezen, rekenen Motivatie, welbevinden, persoonlijkheidskenmerken Burgerschapscompetentie Loopbaangegevens

(zittenblijven, verwijzing speciaal onderwijs, vo-schooltype) Achtergrondgegevens

(leeftijd, geslacht, herkomstland etc.) Gezinskenmerken

(opleiding ouders, ondersteuning) Enkele schoolkenmerken

(leerlingpopulatie, stad/platteland, brede school)

Welke gegevens worden verzameld?

groep 2 groep 5 groep 8CITO • Taal voor Kleuters

• Ordenen

• Rekenen/Wiskunde • (Lees)woordenschat• Drie Minuten Toets• Begrijpend Lezen

• Rekenen/Wiskunde• Leeswoordenschat • Drie Minuten Toets• Begrijpend Lezen

overigleerling

• Leerlingvragenlijst • Capaciteitentest (NSCCT)

• Leerlingvragenlijst (incl. burgerschap)

overig • Leerlingprofiel• Zorgprofiel

• Oudervragenlijst

• Leerlingprofiel• Zorgprofiel

• Leerlingprofiel• Zorgprofiel

• Uitstroomformulier

Instrumenten

Drie steekproeven: (in totaal 550 scholen):

◦ landelijk representatieve steekproef (400 scholen)

◦ steekproef achterstandsscholen

◦ steekproef traditionele vernieuwingsscholen

Steekproef

Aantal leerlingen

  totale

steekproefrepresentatieve

steekproef

groep 2 11.184 8.685groep 5 12.813 9.731

groep 8 12.112 9.179

Totaal 36.109 27.595

Ambities waargemaakt?

Ontwikkelingen in prestaties tussen 1994 tot 2007

Geert Driessen

ProbleemstellingSinds 1970s beleid gericht op bestrijding onderwijsachterstanden van autochtone en allochtone kinderen:OSB, CUMI, OVB, OAB.Belangrijkste (financiële) instrument: gewichtenregeling.

Ambitie overheid:- reductie taalachterstand 2002 – 2014: 40%- reductie taalachterstand 2008 – 2011: 20%.

Hoe heeft zich de achterstand van de OAB-doelgroepen in de periode 1994 - 2007 ontwikkeld?

Data: PRIMA- en COOL-metingen (1994 1998, 2002, resp. 2007); groep 2 en 8; taal- en rekenvaardigheid.

OAB-categorieënAutochtoon1.0 ho beide ouders meer dan lbo; minstens één ho1.0 mbo (referentie) beide ouders meer dan lbo; maar geen ho1.25 ex één ouder max. lbo, de ander meer1.25 nu 0.3 beide ouders max. lbo1.25 nu 1.2 beide ouders max. lbo; ten minste 1 max. lo

Allochtoon1.0 ho beide ouders meer dan lbo; minstens één ho1.0 mbo beide ouders meer dan lbo; maar geen ho1.9 ex één ouder max. lbo, de ander meer1.9 nu 0.3 beide ouders max. lbo1.9 nu 1.2 beide ouders max. lbo; ten minste 1 max. lo

Taalvaardigheid groep 8 1994 – 2007Effect Sizes; referentiecategorie: autochtoon mbo

Reductie taal- en rekenachterstand

1994-2007 2002-2007

Totale doelgroep vs. niet-doelgroepTaalvaardigheid 21% 14%Rekenvaardigheid 24% 23%Autochtone doelgroep vs. niet-doelgroepTaalvaardigheid -6% -13%Rekenvaardigheid 8% 18%Allochtone doelgroep vs. niet-doelgroepTaalvaardigheid 46% 30%Rekenvaardigheid 40% 27%

Verklaringen

Verklaringen positieve ontwikkeling allochtone doelgroep:- demografische ontwikkelingen- meer ervaring leerkrachten - OAB

Relatieve achteruitgang autochtone doelgroep:- uitputting talent- geringe ambitieniveau ouders plattelandsgebieden- mindere kwaliteit (kleine) plattelandsscholen

COOL-speciaal

Waarom COOL Speciaal?

Nulmeting voor evaluatie Passend Onderwijs

Betrouwbare, goed vergelijkbare data over prestatieniveau in SBO en SO

Onderzoeksvragen COOL Speciaal meting 1 (i.c.m. COOL5-18) Is er een typologie te maken van zorgleerlingen in regulier en

speciaal onderwijs? Hoeveel zorgleerlingen van elk type bevinden zich in welke voorzieningen (BaO, SBO, clusters SO)?

Hoe verlopen prestaties en loopbanen van verschillende typen zorgleerlingen? Presteren zij in elke voorziening naar vermogen? Is er overlap met OAB-leerlingen? Hoe stabiel is het label zorgleerling?

Wat is voor verschillende typen zorgleerlingen de relatie tussen cognitieve prestaties en sociaal-emotionele kenmerken?

Opzet 1e meting op hoofdlijnen

Scholen SBO en SO-clusters 2, 3, 4 Geen VSO; wellicht wel in 2e meting Alle leerlingen met geboortejaren 2001 en 1998

(‘groep 5 en 8’) Data zoveel mogelijk vergelijkbaar met COOL5-18

Instrumenten

Cito-toetsen (school bepaalt niveau; toetsen gekalibreerd) Rekenen/Wiskunde Technisch lezen Woordenschat Begrijpend lezen

Inschatting vaardigheidsniveaus door leerkrachten (ZML)

Vragenlijsten en profielen Leerlingprofiel (leerkrachtoordelen per leerling) Leerlingvragenlijsten (welbevinden, motivatie) Burgerschapsvragenlijst geboortejaar 1998 (facultatief) Zorgprofiel (type en mate van problemen) Oudervragenlijst

Resultaten eerste meting 63 scholen: 33 SBO, 17 Cl3, 13 Cl4, geen Cl2

Circa 2000 leerlingen uit 1998 en 2001

Voldoende toets- en overige gegevens

Scholen zien meerwaarde van schoolrapport

Pre-COOL

Doel: effecten vaststellen van verschillende vormen van kinderopvang en van voor- en vroegschoolse educatie (VVE)

Volgt leerlingen van 2-4 jaar

Sluit aan bij COOL5-18

Samenwerking Kohnstamm / Universiteit Utrecht / ITS

Pre-COOL

2 jaar geworden tussen 1 april en 1 november 2010

Twee steekproeven:1. Geworven via VVE-instellingen waarmee COOL-

scholen samenwerken 2. Aselecte steekproef op basis van CBS-register

Onderzoek op 2- en 3-jarige leeftijd; vanaf 4 jaar verder gevolgd op COOL-school

2-jarigen cohort

Meetmomenten Pre-COOL 2-jarigen en aansluiting op COOL5-18

Leeftijd 2 3 4-5 5-6 6-7 7-8 8-9 →

Groep 1 2 3 4 5 →

PreCOOL 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

COOL 2013 2014 2015 2016 →

Kind: -Testbatterij kindmetingen -Peuterprofiel

Gezin: Vragenlijst gezin (ouders)

Instellingen: - Observatie-instrument kwaliteit (CLASS/ECERS-E) - Vragenlijst aanbod instellingen pedagogisch medewerkers en

managers

Wat wordt er gemeten?

Testleiders (37) getraind

Testafname bij ruim 2700 kinderen: - 1775 op 265 instellingen - 955 thuis

Aantallen

Testafname rekenen

Testafname geheugentaak

4 jaar geworden tussen 1 april en 1 november 2010

Start: in groep 1 van een COOL-school

Verder via COOL5-18

Met terugwerkende kracht informatie over VVE

4-jarigen cohort

Kind: -Taal voor Kleuters en Ordenen -Instroomprofiel en Leerlingprofiel

Gezin: Vragenlijst gezin (ouders)

Scholen: - Vragenlijst aanbod kleutergroepen

(ingevuld door kleuterleerkrachten)

Wat wordt er gemeten?

•Kinderdagverblijf•Peuterspeelzaal•Voorschool

64.04.7

19.5

11.9

Autochtoon

PeuterspeelzaalVoorschoolKinderdagverblijfGeen

47.9

24.6

13.5

14.0

Allochtoon

PeuterspeelzaalVoorschoolKinderdagverblijfGeen

max. L

BO alloch

toon

max. L

BO autoc

htoon

max. M

BO alloc

htoon

max. M

BO autoch

toon

HBO/WO al

lochto

on

HBO/WO au

tochtoo

n0

10

20

30

40

50

Ordenen

Ordenen

max. L

BO alloch

toon

max. L

BO autoc

htoon

max. M

BO alloch

toon

max. M

BO autoch

toon

HBO/WO al

lochtoo

n

HBO/WO au

tochtoo

n0

10203040506070

Taal voor Kleuters

Taal voor Kleuters